First Edition Feb - April 2012 SRD 20,- / US$ 6,95 / Euro 5,25
#01
Victuals
The Suriname Chefs Association
De Suriname Chefs Association
The Origins of... POM
De Oorsprong van... POM
22 Delicious Recipes
22 Heerlijke Recepten
Editor’s letter Food is one of the key elements of our lives. Its primary purpose is to build, maintain and repair our bodies. In addition, it provides us with energy and protective substances. Food is not just to nourish us, but it is also something which many of us sometimes need and desire as an emotional stimulus. Good food gives a feeling of pleasure, both physically and mentally. We often socialize while eating with family, colleague s and friends. If it is one thing that Surinamese like, it is good food. No Surinamese event is complete without good food. Without anyone realizing it, this is also one of the things that unite Surinamese. However, there is often no thought given to how the food is prepared and served. Sometimes we do not even know the origin of the different ingredients used in the dishes that are prepared. I’ve always found it fascinating when a cook prepares delicious dishes with different spices, meats, fruits and vegetables; dishes where the flavor is so pervasive that it lingers in your mouth for hours after you finish eating. In the end, it is the flavor of the dish that counts. A good cook uses his talents to create the kind of unique taste for his dishes that keeps his customer coming back for more. This is why I publish this magazine... “Victuals”. As Suriname has a diverse population, the types and composition of the food will of course vary. From Creole cuisine to our unique Western cuisine, there is so much to learn. I want to know everything not only about the different local, but also the international dishes prepared in Suriname. I want to know how they ended up here. I want to know how they are served. But besides that, I also appreciate that healthy food is important. Eating should not be considered a sin. I want to know where I should look for healthy eating and learn how to attain and maintain an ideal weight without starving myself. There is nothing wrong with good food, but there must be a balance between eating and exercise. Accompany me on my quest for answers to my culinary questions. Together we will learn about... Victuals.
Voorwoord Voedsel is een van de belangrijkste onderdelen van ons leven. Primair om ons lichaam op te bouwen, in stand te houden en te herstellen. Daarnaast zorgt het ook voor energie en beschermende stoffen. Voedsel is er niet alleen om ons te voeden, maar het is ook een product waarnaar velen van ons verlangen. Het kan een emotionele stimulans zijn in tijden van nood. Lekker eten geeft een gevoel van genot, zowel lichamelijk als geestelijk. Vaak socialiseren wij ook tijdens het eten met familie, collega’s en vrienden. Als er een ding is waar Surinamers van houden, is het lekker eten. Geen Surinaams evenement is compleet zonder heerlijk voedsel. Zonder dat men het beseft, is dit ook een van de zaken die Surinamers met elkaar bindt. Echter wordt vaak niet bij stilgestaan hoe het eten voorbereid, klaargemaakt en opgediend moet worden. Soms weten wij niet eens waar de oorsprong ligt van de verschillende ingrediënten of gerechten. Ik heb het altijd fascinerend gevonden wanneer een kok met verschillende specerijen, vleeswaren, vruchten en groenten hele aparte en verrukkelijke gerechten klaarmaakt. Gerechten waar de smaak zo indringend is, dat je het nog proeft uren nadat je het hebt genuttigd. Het gaat uiteindelijk om de smaak van het gerecht. Een goede kok wil middels zijn unieke spijzen een zodanige indruk (lees: smaak) achterlaten bij zijn klant, dat die steeds terugkomt voor meer. Dit is de reden waarom ik het blad “Victuals” uitgeef. Doordat Suriname een diverse bevolkingssamenstelling heeft, varieert het eten natuurlijk ook. Van de creoolse keuken tot de eigenzinnige westerse keuken heeft zijn ingang gevonden in Suriname. Kortom, Suriname heeft alles in huis en dat moet gecultiveerd worden. Ik wil alles weten over de verschillende Surinaamse, maar ook over de internationale gerechten die klaargemaakt worden in Suriname. Ik wil weten hoe ze hier zijn beland. Ik wil weten hoe ze worden opgediend. Maar daarnaast is gezonde voeding ook belangrijk. Eten moet geen zonde zijn. Ik wil weten waar ik op moet letten om gezond te eten en wat het ideale gewicht is zonder mezelf te verhongeren. Niets mis met lekker eten, maar er moet een balans zijn tussen eten en beweging. Vergezelt u mij op mijn zoektocht naar de antwoorden op mijn culinaire vragen. Samen zullen wij meer te weten komen over... Victuals.
Jill-Joy Land burg
CONTENT
09
Eat to live!
70
Everyone has their food culture
12
Sranang Soepoe
72
Warung Spang Makandra
15
The Suriname Chefs Association
74
Curaçao culinary
20
Aspects of a menu
77
The revolution of a cupcake
23
Energy
82
Seduced by a 5 course meal
27
Phagwa menu
85
Mother’s day menu
29
Punjabi Chana
87
Shrimp cocktail
30
Smoky eggplant mousse
88
Salad
32
Garlic dal & tomato choka
90
Lemon rosemary sorbet
34
Curry lamb & roti (mini’s)
92
Mushroom beef tenderloin steaks
36
Sticky coconut rice, mango & passion fruit
94
Ice cream heart
40
The origin of... Pom
98
Holwijn and Slotboom:
44
Etiquette
Sauerkraut in the tropics
46
The Surinamese-Hindustani food culture in the
101
Your health in your hands
Netherlands and Suriname.
104
Which wine?
What makes the difference?
106
Coffee kalhua
51
Bajan Easter
108
Measurements
54
Passover
112
Cocktail recipe
57
Easter menu
114
Customer service & communication
59
Egg salad/ filled egg
116
Victuals favorite five restaurants : Barbados
60
Smoked bang bang carpaccio
117 : Curaçao
62
Pumpkin soup
118 : The Netherlands
65
Stuffed steamed fish
119 : Suriname
66
Merinque with passion fruit curd
120
Restaurant INDEX
INHOUDSOPGAVE
10
Eten om te leven!
71
Ieder zijn eetcultuur
13
Sranang Soepoe
73
Warung Spang Makandra
17
De Suriname Chefs Association
74
Curaçao culinaire
21
Facetten van een menu
80
Cupcake revolutie
25
Energie
83
Verleid door een 5 gangen maaltijd
27
Phagwa menu
85
Mother’s day menu
29
Punjabi Chana
87
Garnalen cocktail
30
Gerookte boulanger mousse
88
Salade
33
Knoflook dal & tomaten choka
90
Limon rosemarijn sorbet
34
Lamsvlees met curry & roti (mini’s)
92
Champignon ossenhaas steaks
36
Kokos kleefrijst met manja & passievrucht
94
Ice cream hart
42
De oorsprong van... Pom
99
Holwijn en Slotboom:
45
Etiquette
Zuurkool in de tropen
48
De Surinaams-Hindostaanse eetcultuur in
102
Uw gezondheid in eigen handen
Nederland en in Suriname.
105
Welke wijn?
Wat maakt het verschil?
106
Koffie kalhua
52
Bajan Easter
108
Maateenheden
56
Pesach
112
Cocktail recept
57
Easter menu
115
Klantvriendelijkheid & communicatie
59
Eiersalade/ gevulde ei
116
Victuals favorite five restaurants : Barbados
60
Gerookte bang bang carpaccio
117 : Curaçao
62
Pompoensoep
118 : The Netherlands
65
Gevulde gestoofde vis
119 : Suriname
66
Schuimpje met passievrucht pudding
120
Restaurant INDEX
Eat to live! By Carla Bakboord MSc.
Not a day goes by without us dealing with food. Food is indeed a primary biological need, and thus a prerequisite for survival. So to stay alive we need to eat. In former times and under primitive conditions, people were very much focused on collecting food as the main task of every day. If you do not succeed, you finally got hungry and survival is at stake. We see that over time the development of science and technology, not every family main task is to produce more food. The time that people live by hunting, fishing and gathering, so the yield of spontaneous nature, is long gone. Cultural development (science and technology) has made it a good that one person was able to produce much more than for his own food needs and his or her family needed. This allowed others to fulfill remaining tasks in that society. As the division of labor increases, you will notice that most people do not grow their own food and sometimes not even prepare it theirselves. So they go with family or friends out to dinner at a nice restaurant. Food is then not only a biological, but a social function that can vary from culture to culture. Food and Health Not only are there differences between the cultures of the peoples, but also geographically. In many countries in recent decades much emphasis on the relationship between diet and health. We are encouraged to take healthy food to us and to watch the calories. Research has shown that bodies eat until they are satisfied, until they have experienced enough pleasure. And if that’s true, we would emphasis more on good food and enjoyment. That would be much healthier, than to do yourself short by eating all these delicious things and counting calories. But calorie counting does not apply to any culture. The relationship of food and health has so many different meanings. Health is not just about physical health. Also maintaining relationships through food can give substance to a healthier life. It is therefore important that we critically examine what each culture does, thinks, believes and knows, when it comes to nutrition and food. Status and relationships Food plays a significant role in maintaining relationships and friendships. It is a welcome gesture. In some cultures it is experienced as impolite to ask guests if they want something to eat or drink. Food is served for you immediately. This is expected even if they come to visit you. Reciprocity is important for maintaining relationships. It can be perceived as an insult if they do not receive similar treatment. This appears to occur frequently in Dutch among other guests. They accept the
Surinamese hospitality. But because of their culture, Surinamese guests do not get an equivalent treatment. Food is obviously a different meaning to them. This may generate tensions in the relationships. In Suriname, we say that everything is associated with food. And it is indicated by abundant variety of dishes. Besides the hospitality, it has to do with poverty and status symbol. Through a variety of cakes and hot dishes served to guests they try to increase poverty by disguising it. And show that it is not like that. The elite in Suriname are capable of doing their Christmas shopping in Miami to indulge their guests with a meal where caviar is imprinted on the decorated table. Food is also a status symbol. Spirituality, religion and cleanliness There is also sacred and spiritual food. Slamatan know to the Javanese, an ordination dinner, held at important events such as moving, illness, wedding or a circumcision. The Slamatan is one of the most obvious Javanese ceremonies which expressed solidarity. The ordination is not seen as a meal offering, or dinner, but as the sacrifice of the Muslims Eid ul - Adha, in which an animal is sacrificed and divided. The relationship between man and the spiritual world as an offering of food plays a significant role. The Chinese Grave party, Kasan, is one example. In ancestor worship is believed that Victuals Edition 01
9
the spirits of the dead in the natural world continue to exist and thus can influence the fate of life. So it is important to maintain good relationship with them and satisfy them periodically. As the world of the ancestors is very similar to ours, they appreciate worldly goods like food very much. The Maroons bring food offerings to the ancestors too. When Christians are serving Communion to be the communion of the body and blood of Jesus Christ. Looking at the aspects of purity and impurity, we see within the Creole community’s strong Jewish influence. Everything must be kosher (clean). Women should not prepare food during their period because they were unclean at that time. This would affect men’s condition. Therefore we in the vernacular that the food should be prepared by bigisma (older women), because they no longer menstruate, or by men. You see the parallel in different cultures. Clean and unclean is known from the professors of Islam. Meat should be ritually slaughtered, halal. In all cultures there are do’s and don’ts. Thus the Hindus are not allowed to eat the sacred cow and Muslims are not allowed to eat pig. Food and nutrition appear to be both more meaningful as the primary biological needs and also to give content to the cultural life in the hereafter, which not only the individual is central, but collective too!
Eten om te leven
By Carla Bakboord MSc.
Er gaat geen dag voorbij of wij houden ons bezig met eten. Eten is immers een primaire biologische behoefte en zodoende een voorwaarde om te overleven. Dus om in leven te blijven moeten we eten. In vroegere tijden en onder primitiever omstandigheden, waren mensen heel sterk gefocust op het verzamelen van voedsel als de belangrijkste taak van iedere dag. Als je daar niet in zou slagen, stond honger en uiteindelijk je voortbestaan op het spel. We zien dat in de loop van de tijd met de ontwikkeling van wetenschap en technologie, niet ieder gezin het produceren van voedsel meer als hoofdtaak heeft. De tijd dat mensen leven van jacht, visserij en verzamelen, dus van de spontane opbrengst van de natuur, is al lang voorbij. De culturele ontwikkeling (wetenschap en technologie) heeft gemaakt dat op een goed moment één persoon in staat was om veel meer te produceren dan wat hij voor de eigen voedselbehoefte van zijn of haar gezin nodig had. Hierdoor konden anderen overige taken in die samenleving vervullen. Naarmate de arbeidsverdeling groter wordt, merk je dat de meeste mensen hun eigen voedsel niet verbouwen en soms ook niet meer zelf bereiden. Zo gaan zij met 10
Victuals Edition 01
familie of vrienden gezellig uit eten in een restaurant. Eten heeft vervolgens niet alleen een biologische, maar ook een sociale functie die per cultuur kan verschillen. Eten en gezondheid Er zijn niet alleen verschillen tussen de culturen van de bevolkingsgroepen, maar ook geografische. In vele landen wordt er de laatste decennia veel nadruk gelegd op de relatie voeding en gezondheid. We worden aangespoord gezonde voeding tot ons te nemen en op de calorieën te letten. Onderzoek wijst echter uit dat lichamen dooreten
-
totdat ze voldaan zijn, totdat ze genoeg genot hebben ervaren. En als dat klopt zouden we meer de nadruk moeten leggen op lekker eten en op genieten. Dat zou wel eens veel gezonder kunnen zijn dan jezelf tekort doen door al die lekkere dingen niet te eten en calorieën te tellen. Maar calorieën tellen geldt niet voor elke cultuur. De relatie eten en gezondheid heeft daardoor voor vele bevolkingsgroepen een andere betekenis. Gezondheid heeft niet alleen te maken met fysieke gezondheid. Ook het onderhouden van relaties door middel van eten kan inhoud geven aan een gezond leven. Het is daarom belangrijk dat wij kritisch nagaan wat men per cultuur doet, denkt, gelooft en weet, als het gaat om voeding en voedsel. Status en relaties Eten speelt een aanzienlijke rol
in het onderhouden van relaties en vriendschappen. Het is ook een welkomstgebaar. In sommige culturen ervaart men het als onbeleefd hun gasten te vragen of zij iets willen eten of drinken. Het eten wordt jou direct opgediend. Dit verwacht men ook wanneer zij bij jou op bezoek komen. Reciprociteit is daarom belangrijk voor het onderhouden van relaties. Men kan het als een belediging ervaren wanneer zij niet een vergelijkbare behandeling zouden krijgen. Dit blijkt vaak voor te komen bij onder andere Nederlandse gasten. Zij aanvaarden de Surinaamse gastvrijheid. Maar wellicht vanwege hun cultuur krijgen hun Surinaamse gasten niet een gelijkwaardige behandeling. Eten heeft bij hen onmiskenbaar een andere betekenis. Dit kan spanningen oproepen in de onderlinge relaties. In de Surinaamse samenleving zeggen we al gauw dat alles met eten gepaard gaat. En het wordt aangeduid met overvloed aan diverse gerechten. Naast de gastvrijheid heeft dit ook te maken met armoede en statussymbool. Door een veelheid aan taarten en warme gerechten op te dienen aan de gasten wil men de armoede verbloemen. En laten zien dat men dat niet is. De elite in Suriname is in staat om met de kerstdagen hun kerstboodschappen in Miami te halen en hun gasten te verwennen met een maaltijd waarbij kaviaar prijkt op de aangeklede tafel. Voedsel is dus ook een statussymbool. Spiritualiteit, religie en reinheid Er zijn ook heilige en spirituele maaltijden. Javanen kennen de Slamatan, een wijdingsmaaltijd, die gehouden wordt bij belangrijke gebeurtenissen zoals een verhuizing, een ziekte, bruiloft of een besnijdenis. De Slamatan is één van de meest duidelijke plechtigheden waarbij Javaanse solidariteit tot uitdrukking komt. De wijdingsmaaltijd wordt niet gezien als een offer of diner, zoals het offerfeest Eid Ul Adha van de Moslims, waarbij een
dier wordt geofferd en verdeeld. In de relatie tussen de mens en de spirituele wereld speelt voedsel als offergave een significante rol. Het Chinese gravenfeest, Kasan, is hier een voorbeeld van. Bij voorouderverering gelooft men dat de geesten van overledenen in de natuurlijke wereld blijven bestaan en zodoe-nde het lot van het leven kunnen beïnvloeden. Dus is het van belang een goede relatie met hen te onderhouden en hen periodiek tevreden te stellen. Daar de wereld van de voorouders veel lijkt op de onze, stellen zij aardse goederen zoals voedsel zeer op prijs. Ook de Marrons brengen voedseloffers aan de voorouders. Bij de Christenen wordt het bedienen van de communie gezien als het met de gemeenschap delen van het bloed en lichaam van Jezus Christus. Kijken we naar de aspecten reinheid en onreinheid dan zien we binnen de Creoolse gemeenschap de sterke Joodse invloeden. Alles moet koosjer (rein) zijn. Vrouwen mogen tijdens hun menstruatie geen eten bereiden omdat zij op dat moment onrein zouden zijn. Dit zou effect hebben op mannen hun gesteldheid. Daarom horen we in de volksmond dat het eten bereid moet worden door bigisma (oudere vrouwen), want die menstrueren niet meer, of door mannen. Je ziet parallen in de verschillende culturen. Rein en onrein komt ook voor bij de belijders van de Islam. Vlees moet ritueel geslacht, halal, zijn. In alle culturen zijn er wel geboden en verboden. Zo is het Hindoes niet toegestaan de heilige koe te eten en Moslims varkens. Eten en voeding blijken dus enerzijds betekenisvol te zijn als primaire biologische behoefte en anderzijds om inhoud te geven aan dit cultureel leven en dat in het hiernamaals, waarbij niet slechts het individuele, maar het collectieve centraal staat!
Victuals Edition 01
11
Sranan Soepoe: The unique and true origin of one of the World’s richest filled soup the number and variety of people who ate it and eventually turned into one of the greatest soups this world knows today. As I told you my ancestors created the first original version of our Pepre Watra. Like most soups they started by putting a pot filled with water on a fire. We, the Amerindians are known for our way of life close to nature so we took what Mother Earth had to offer and put it directly in the pot without further due. We are aware that in some cultures this may be seen as laziness, as long as the water is boiling we just call it highly efficient. Soon we found out that Mother Earth had some similar ingredients she handed us every day, and it only took us a few rising moons when we realized the convenience of using exactly those ingredients for the base of our soup. Water, any given fish or any given meat, vegetables and some funny red and yellow colored roots that gave it just the spicy spice we liked then, and still like today.
My honourable ancestors we’re the first people in this world who knew what a great and beautiful country Suriname was to live in. A greatness and beauty they have experienced for centuries, even long before Suriname was called Suriname. They call us AmerIndians, the native inhabitants of the America’s. For us there is no reason to call ourselves anything particular. We know we have always been here and hope and expect to stay right here where we are for an even longer time. The wealth of the unique nature we consider ourselves a part of has always supplied us with more then enough for our daily demand of food. The rivers filled with a large variety of fish, the diversity of game in the woods and the countless species of fruit, vegetables and nuts in the fields. Though our daily menu may exist out of many things there is one special dish we like to call our very own. Something our people already made long before recipes were written, haut cuisine was invented and certainly long before certain people decided to name themselves Chef’s. This typical particular dish we call pepre watra, a delicious and well filled soup, or potage as you like. A soup that involved an developed in later years with our country itself. A soup that began as Suriname’s national dish from the first inhabitants and remained that till the day of today. And however most of all the development to be hardly brought the best for us, the native inhabitants. We now know it sure did it for our soup. Let me explain to you how an already very good soup grew during the years with 12
Victuals Edition 01
Around, what we later learned to know as, the year 1500 our whole world changed, and so did our soup. Strange people came to our country, in strange colors. White and black, though we thought they were all the same there appeared to be great difference among them. The white men argued with the white men and the black men did not seem to like any of the whites. Some of them ran into the woods where we lived and so they became the first to contribute their nutrition to our Pepre Watra. Plantains, cassava, peanuts, yam and coconut milk gave extra strength to it. We liked it, but to let it keep its original spice we just added some more of the funny red and green roots. The black people didn’t seem to mind and neither did we. After a while the white men came running into our woods looking for the black people. We knew that they did not want to be found so we helped them hide and instead we showed ourselves to the white people. You should have seen the funny look on their faces. By then we found out there were two kinds of white people. Some a little tanned who called themselves Portuguese Jews and they were very particular about that! And the other, whiter then white who turned quickly red when they were mad, in the sun or drunk. All three things at the same time didn’t appear to be unusual. They called themselves Dutch and were not particular about anything. Hungry from all this confusion and running through the woods we also offered them our soup. On their turn they added potatoes, garlic, onions, salted meat to it and something weird called
sauerkraut, but we threw that out our Pepre Watra when they weren’t paying attention. Because we replaced it with an extra surplus of the little funny red and green roots nobody noticed the difference. The Dutch said it burned their mouth like pepper, which we found very convenient with the name of our soup and there and then we decided to name the funny little red and yellow roots peppers. Unfortunately we also took over their habit of washing it away with Jenever, but that is a different story for a different occasion. After the jenever was finished nobody remembered what the white men came for in the first place so they took off. Leaving our woods to return to their houses and fortresses along the seaside. For a long time we lived in peace with the black people, enjoying our soup everyday. But after a while we got curious, should the white people still live alone along the seaside or would others have joined them? We decided to send some of our people with a big bowl of soup and asked them to fill it with whatever extra ingredients they would come upon. To be honest we didn’t expect much of it, how could our soup ever become better then it already was? How wrong we were. The white people obvious didn’t like living alone and after all the black people ran away to join us in our woods they had sailed around the world to ask other people to live with them in our country, which they apparently had given the name Suriname. Within a short period of time we found all kinds of people our own country.
Even some Indians that weren’t Indians but claimed to come from a country named India. Very peculiarly! They added a lot to our soup. Ingredients as massala, cinnamon, nutmeg, ghee, saffron and chickpeas. They also suggested to eat it with pancakes they called roti’s and to add chutney’s to it. We decided to treat the roti’s like the earlier sauerkraut and who needs chutney’s when you can put in extra peppers? After the Indians there came people from China to live in our country. We never understood a word they said but the tofu, soy sauce, plum, beancurds and sesame seeds they added to our soup were incredible. We even forgot to put in extra peppers! Once again we thought our soup couldn’t be more perfect and once again we were wrong. The last people we met on this remarkable trip through our own Suriname called themselves Javanese. And they really rocked our soup! First they spiced it up with something they called sambal, we forgot all about our peppers and then they finetuned it with lemongrass, lontai, sugar, tamarind, galangal, ginger, kunir, kencur, trasi and ketumbar. When we returned to our people in the woods they couldn’t believe what had became of their soup. So on that particular day we decided to name our soup Sranan Soepoe instead of Pepre Watra. What day that was? June 14 1909. Approximately 103 years ago. I kindly thank you for your attention and sincerely hope you visit our beautiful Suriname one day. Don’t forget to try our Sranan Soepoe!
Sranan Soepoe: De unieke en ware oorsprong van een van de Werelds rijkste gevulde soepen Mijn eervolle voorouders waren de eerste mensen in deze wereld, die wisten wat een groot en mooi land Suriname was om in te wonen. De grootheid en schoonheid die zij hebben ervaren voor eeuwen, zelfs lang voordat Suriname, Suriname genoemd werd. Ze noemen ons indianen, de oorspronkelijke bewoners van de Amerika’s. Voor ons is er geen reden om onszelf zo te noemen. We weten dat we hier altijd geweest zijn en hopen en verwachten we precies hier te blijven voor een nog langere tijd. De rijkdom van het unieke karakter waar we onszelf als een deel van beschouwen, heeft ons altijd met meer dan genoeg geleverd voor onze dagelijkse behoefte aan voedsel. De rivieren gevuld met een grote verscheidenheid aan vissen, de diversiteit van het spel in het bos en de talloze soorten fruit, groenten en noten in de velden. Hoewel
ons dagelijks menu kan bestaan uit veel dingen is er een speciaal gerecht die wij graag onze eigen noemen. Iets wat onze mensen al lang voordat recepten zijn geschreven, haut cuisine werd uitgevonden en zeker lang voordat bepaalde mensen besloten om zelf de naam Chef’s te gebruiken, maken. Dit typische bijzondere gerecht noemen we Pepre Watra, een heerlijke en goed gevulde soep, of potage als je wilt. Een soep die evolueerde en ontwikkelde in latere jaren tesamen met ons land. Een soep die als nationale gerecht van Suriname begon vanaf de eerste bewoners en bleef dat tot de dag van vandaag. En hoe de meeste van al de ontwikkelingen nauwelijks het beste voor ons bracht, de inheemse bewoners. We weten nu zeker dat het ‘t heeft gedaan voor onze soep. Laat me u uitleggen hoe een al zeer goede soep groeide in de jaren met Victuals Edition 01
13
het aantal en de verscheidenheid van mensen die het aten en uiteindelijk omzette in een van de grootste soepen die deze wereld vandaag kent. Zoals ik al zei mijn voorouders creëerde de eerste originele versie van onze Pepre Watra. Net als de meeste soepen begonnen ze door een pot gevuld met water op het vuur te plaatsen. Wij, de Indianen, zijn bekend om onze manier van leven dicht bij de natuur, dus we namen wat Moeder Aarde te bieden had en deden het direct in de pot zonder pardon. We zijn ons bewust dat in sommige culturen kan dit gezien worden als luiheid, maar zolang het water kookt noemden wij het zeer efficiënt. Al snel kwamen we erachter dat Moeder Aarde soortgelijke ingrediënten ons elke dag gaf, en het kostte ons een paar stijgende manen toen we het gemak beseften van het precieze gebruik van die ingrediënten voor de basis van onze soep. Water, een bepaalde vis of een bepaalde vlees, groenten en een aantal grappige rood en geel gekleurde wortelen die het de pittigheid gaf die we wilden toen, en vandaag de dag nog steeds gebruiken. Rond, wat we later leren kennen als, het jaar 1500 is onze hele wereld veranderd en dat deed onze soep ook. Vreemde mensen kwamen naar ons land, in vreemde kleuren. Wit en zwart, hoewel we dachten dat ze allemaal hetzelfde waren bleek er grote verschil tussen hen. De witte mannen maakten ruzie met de blanken en de zwarte mannen lijken niet op een van de blanken. Sommigen van hen liepen het bos in waar we woonden en zo werden zij de eersten die hun voeding aan onze Pepre Watra bijdraagden. Bananen, cassave, pinda’s, yam en kokosmelk gaf extra kracht aan. We vonden het leuk, maar hielden de originele kruiden. We voegden alleen wat meer van de grappige rode en groene wortelen. De zwarte mensen schijnen het niet erg te vinden en wij ook niet. Na een tijdje kwamen de witte mannen in onze bossen op zoek naar de zwarte mensen. We wisten dat ze niet gevonden willen worden, we hielpen hen verbergen en in plaats daarvan lieten we ons zien aan de blanken. U moest de grappige blik op hun gezichten zien. Tegen die tijd kwamen we er achter dat er twee soorten witte mensen waren. Sommige een beetje gebruind, die noemen zich Portugese joden en ze waren daar zeer bijzonder over! En de andere, witter dan wit, die werd al snel rood als ze boos, in de zon of dronken waren. Alle drie dingen tegelijk bleek niet ongebruikelijk voor hen. Ze noemden zichzelf de Nederlanders en waren niet bijzonder. Hongerig van de verwarring en al dat geloop door het bos hebben we ook hen onze soep aangeboden. Op hun beurt voegden ze eraan toe aardappelen, knoflook, uien, gezouten vlees en iets raars dat ze zuurkool riepen, maar we gooiden dat uit onze Pepre Watra als ze niet aan het opletten waren. Omdat we deze vervangden door een extra overschot van de kleine grappige rode en groene wortelen merkte niemand het verschil. De Nederlanders zeiden dat het hun mond brandde zoals peper, dat vonden we erg handig met de naam van onze soep en daar en toen hebben we besloten om de grappige kleine rode en gele wortelen de naam peper te geven. Helaas hebben we ook hun gewoonte overgenomen het weg wassen met Jenever, maar dat is een ander verhaal voor een andere gelegenheid. Nadat de jenever klaar was herinnerde niemand meer waarvoor de blanke mannen kwamen in de eerste plaats, dus zijn ze ver14
Victuals Edition 01
trokken. Zij verlieten onze bossen om terug te keren naar hun huizen en forten langs de kust. Voor een lange tijd woonden we in vrede met de zwarte bevolking, genieten van onze soep elke dag. Maar na een tijdje werden we nieuwsgierig, leefden de blanke mensen nog alleen langs de kust of zouden ze anderen hebben bij zich? We besloten om een aantal van onze mensen te sturen met een grote kom soep en vroeg hen om het te vullen met wat extra ingrediënten die ze tegen kwamen. Om eerlijk te zijn hebben we niet veel verwacht, hoe zou onze soep ooit beter zijn dan het al was? Hoe verkeerd waren we. De blanken woonde niet graag alleen en al het zwarte volk liep weg om met ons mee in onze bossen te zijn, zeilde zij rond de wereld om andere mensen te vragen om met hen te leven in ons land, wat zij blijkbaar de naam Suriname hadden gegeven. Binnen een korte periode van tijd vonden we allerlei mensen in ons eigen land. Zelfs sommige indianen die geen Indianen waren, maar beweerde te komen uit een land genaamd India. Zeer eigenaardig! Zij voegden veel aan onze soep. Ingrediënten als Massala, kaneel, nootmuskaat, ghee, saffraan en kikkererwten. Ze stelden ook voor om het te eten met pannenkoeken die zij roti’s riepen en voegden chutney’s toe. We besloten om de roti net als de eerdere zuurkool te behandelen en waarom die chutney als je gewoon extra pepers kan toevoegen? Na de Indianen kwamen er mensen uit China om te leven in ons land. We hebben nooit een woord begrepen dat ze zeiden, maar de tofu, soja saus, pruim, beancurds en sesamzaad voegden ze toe aan onze soep, ze waren ongelooflijk. We hebben zelfs vergeten om extra pepers in te zetten! Opnieuw dachten we dat onze soep perfect was en weer hadden we het mis. De laatste mensen die we ontmoette op deze bijzondere reis door onze eigen Suriname noemden zich Javanen. En ze gaven onze soep net dat beetje extra! Eerst voegde zij iets gekruids dat wat zij sambal noemen, we vergaten alles over onze pepers en dan hebben ze het afgesteld met citroengras, lontai, suiker, tamarinde, laos, gember, kunir, kencur, trasi en ketumbar. Toen we terug naar onze mensen gingen in het bos konden ze niet geloven wat er van hun soep was geworden. Dus op die dag besloten we om onze soep Sranan Soepoe in plaats van Pepre Watra te noemen. Welke dag dat was? 14 juni 1909. Ongeveer 103 jaar geleden. Ik dank u voor uw aandacht en hopen dat u een bezoek aan onze mooie Suriname geeft een dag. Vergeet niet om onze Sranan Soepoe te proberen!
The Suriname Chefs Association
It’s just an ordinary weekday when I walk into the beautiful restaurant named Spice Quest, located at Dr. J.F. Nassylaan. As soon as I get in I get a warm welcome, I chose a place to sit and they offer me delicious ice tea. Right away I feel like a princess. Clearly the owner (Patrick) remembers that I was once before a visited guest and that I loved their ice tea (see that’s service!). I’m here because I have an appointment with the president of an association which, until recently I did not know existed. I’m talking about the chefs association of Suriname, the “Suriname Chefs Association”. The chairman of Suriname Chiefs Association is Patrick Woei, the owner of Spice Quest. In 1999, after selling Chinese snacks every Saturday at Sidewalk Cafe ‘t Vat Kleine Combeweg, Patrick rented, together with his wife, a small restaurant on the corner of Dr. J. F. Nassylaan and Letitia Vriesdestraat. The actual plan was to sell frozen Chinese snacks, but it became a nice little authentic Chinese restaurant where guests could sit on wooden benches, eat at wooden tables, enjoying delicious typical Chinese snacks. They called it Dumpling # 1. In 2002 he was ready for his own location. He started to build his restaurant, a little further down the road on the Dr. J. F. Nassylaan. He wanted to move the authentic restaurant to this building, but when push came to shove plans had to change fast. The regular guests loved the authentic concept, had lots of
fun and did not want move to the new building. So, he and his wife decided to develop another concept for the new building. On the day of the opening in 2004 they thought that everything was ready; well trained staff, the menu, the menu-cards, fully booked tables. Then he suddenly realized that he did not have a name and logo for this new restaurant. In those days, it was very difficult to find the needed spices; you really had to search for it. Hence the name: Spice Quest. Patrick walks away for a moment, but quickly comes back and the interview with the chairman of the association can start. The hospitality industry in Suriname should not be underestimated. Catering is more than just serving guests. Quality is very important. Victuals Edition 01
15
Obviously my first question is, where did the idea to set up an association of chefs come from? And so begins Patrick’s his (or rather their) story... In 2006 a group of professionals, a selection of the SHA, Suriname Hotel Association, participated in the “The Taste of the Caribbean” in Miami, an international food & drink competition. The group consisted of professional chefs from different restaurants / hotels in Suriname, and during this competition, they gained a lot of experience, had very good results and they even came back with prizes. After returning to Suriname it was mainly the cooks Michael Hermelijn and Arnold Frederick who felt that there was a need in setting up an association. They did not want to lose their gained experience from the International and Surinamese colleagues, but wanted to share it. Participating in this competition also had an impact in the Suriname hospitality industry, because right after the competition the local cocktails became very popular (in Suriname). After 2006, Suriname entered the Taste of the Caribbean competition a couple of more times, including in Puerto Rico. So the demand to set up their association grew. Having a platform gives the opportunity to transfer knowledge, share experiences and attracting people interest when something locally or internationally is organized. Finally in 2011, Michael and Arnold wore their ‘naughty’ (cooks) shoes and began to up start the association. The legal documents are still at the notary, but the association is already active. They started the process to attract members and plan a 2012 event for professionals. There is also an open event, where event visitors can taste the prepared dishes. In the tentative program at least one meeting each month for the professionals is planned. Members meet in a relaxed atmosphere, share experiences, discuss the bottlenecks on their field, and pass information. The association has two types of members: 1. The Professional and; 2. The Associate. The Professionals are the cooks and kitchen staff, and Associates are those who support the Professionals; the suppliers, hotel schools and other hospitality training school. This way, it is easier to communicate when an activity occurs. Every month the meeting is held on a different location. In December, the meeting was held at the Wynd-
ham Hotel, where the members also had an exclusive tour of the new hotel. The association comprises of chairman and the members. There are also different commissioners: • Commissioner of education and communication, Mr. Michael Hermelijn • Commissioner of activities, Mr. Arnold Frederik • Treasurer, Mrs. Ivy Madijokromo • Secretary, Mr. Stuart Orassie • Advisor Commissioner, Mr. Rick Tjon A Joe Big names in the Surinamese hospitality industry. The association has several objectives such as, meetings and exchange experiences, knowledge expansion, transfer of knowledge to the young generation and the main goal for 2012, to put together a national competition team that will participate in the 2013 “Taste of the Caribbean “. The Association will support this team in training for the competition. For professionals it is a must to participate in order to measure your skills with skilled professionals from other countries. Another goal of the association is to organize 2 to 3 cook-outs for fundraising and connect with the community. The Association is still in its prime. Professionals have been contacted to become members, but not everyone is reached. So we make use of the cheapest medium the “mofokoranti” (“worth of mouth). The hospitality industry in Suriname is growing. A few times per year regional and international organizations come down to Suriname for lectures/workshops/training. Before, these organizations went to each restaurant or hotel to recruit. With the establishment of the Chefs’ association this exercise is in the past. The monthly meetings of the Suriname Chefs Association start to get more and more content. Interesting brainstorms sessions, creative ideas, event planning, and exchange of information. Patrick is hopeful and predicts a steady growth with ultimate success.
16
Victuals Edition 01
De Suriname Chefs Association
Het is een doordeweekse dag als ik binnenstap in een prachtig restaurant, genaamd Spice Quest, aan de Dr. J.F. Nassylaan. Na een warm welkom zoek ik een plekje op en al snel staat er een overheerlijke ice tea. Ik voel me gelijk een prinses. Patrick de eigenaar herinnert zich mij nog als gast en dat ik hun ice tea toen al verrukkelijk vond (kijk, dat is nog eens service!). Ik was daar voor een afspraak met de voorzitter van een, voor mij, nieuwe vereniging. De Surinaamse koksvereniging, de “Suriname Chefs Association”. De voorzitter van de Suriname Chefs Association is Patrick Woei. In 1999, nadat Patrick elke zaterdag bij sidewalk Cafe ’t Vat aan de Kleine Combéweg Chinese snacks verkocht, huurde hij samen met zijn vrouw een pand voor de start van een klein restaurantje op de hoek van de Dr. J.F.Nassylaan en de Letitia Vriesdelaan. Het was eigenlijk de bedoeling om er diepvries Chinese snacks te verkopen, maar uiteindelijk werd het een klein gezellig authentiek chinese dumpling restaurantje, waar je zittend op houten bankjes aan houten tafeltjes kon genieten van overheerlijke typische Chinese snacks. Ze noemden het Dumpling # 1. In 2002 ging hij op zoek naar een eigen locatie. Nog datzelfde jaar begon hij met de bouw van zijn eigen restaurant, typisch in dezelfde straat. Het authentieke restaurantje zou dan verhuizen naar dit pand, maar toen puntje bij paaltje kwam heeft hij ter elfder ure zijn plannen moeten veranderen. De vaste Dumpling # 1 klanten vonden de 1e opzet gezelliger en wilden niet mee verhuizen, dus besloten hij en zijn vrouw om in het nieuwe pand een ander concept te ontwikkelen. En zo gedaan. Op de dag van de opening in 2004 dacht Woei dat alles in orde was. Personeel was goed
getraind, het menu was klaar, zo ook de menukaart en de reserveringen, maar ineens realiseerde hij zich dat hij nog geen naam en geen logo had. En omdat het in die periode heel moeilijk was om specerijen (spices) te vinden, je moest echt zoeken (Quest) van plek naar plek. Vandaar de naam Spice Quest. Patrick loopt even weg, maar komt al gauw terug en het interview kan beginnen. We moeten de horeca industrie in suriname niet onderschatten. De horeca is meer dan alleen maar bediening. Kwaliteit is heel belangrijk. Mijn eerste vraag is hoe ze op het idee gekomen zijn om een vereniging van koks op te richten? En zo begint Patrick zijn (beter gezegd hun) verhaal … In 2006 heeft een groep van professionals, na een selectie van de SHA, de Surinaamse Hotel Associatie, als groep meegedaan aan de internationale food & beverage wedstrijd “The Taste of the Caribbean” in Miami. De groep bestond uit professionele koks van verschillende restaurants/hotels in Suriname en tijdens deze competitie hebben zij flink wat ervaring opgedaan, goede resultaten geboekt en ook nog prijzen in de wacht gesleept. Na terugkomst in Suriname waren het vooral de koks Michael Hermelijn en Arnold Frederik die er behoefte aan hadden om een associatie op te richten. Ze wilden namelijk de ervaringen die zij hadden opgedaan met de buitenlandse en surinaamse collega’s niet verloren laten gaan, maar delen. Deelname aan deze competitie heeft ook een impact gehad op de horeca in Suriname. Na deelname werden de lokale cocktails heel populair (in Suriname). Na 2006 heeft Suriname nog een paar keer meegedaan met de “Taste of the Caribbean”, zo ook in Puerto Rico, en dat gaf de doorslag. Naar aanleiding van de Victuals Edition 01
17
ervaringen in Puerto Rico groeide de behoefte aan een eigen vereniging. Een platform geeft immers de mogelijkheid tot kennis overdracht, uitwisselen van ervaringen en gezamelijk organiseren – lokaal en internationaal en leden zijn makkelijker te bereiken. In 2011 hebben Michael en Arnold de stoute (koks)schoenen aangetrokken en zijn begonnen met het opstarten van de vereniging. De legale stukken zijn nu nog bij de notaris, maar de vereniging is reeds actief. Zo is een aanvang gemaakt met het opstellen van ledenlijsten en het plannen van evenementen voor professionals in 2012. Op stapel ligt ook kookevenementen voor de gemeenschap. Deze kunnen genieten van de door de professionals geprepareerde en aangeboden gerechten. In het tentatieve programma staat gepland dat professionals een keer per maand elkaar in een ongedwongen sfeer ontmoeten. Tijdens deze maandelijkse bijeenkomsten worden ervaringen gedeeld, knelpunten besproken en informatie uitgewisseld. De vereniging kent twee typen leden: 1. De Professional en; 2. De Associate. De Professionals zijn de koks en het keukenpersoneel, en de Associates zijn zij die de professionals ondersteunen, zoals de toeleveranciers, de verschillende horecascholen en organisaties die trainingen verzorgen. Deze vorm geeft ruime communicatie mogelijkheden. De vereniging heeft geen eigen lokatie. Maandelijks komen ze bijéén op een andere lokatie. Voor de maand december was gekozen voor het Wyndham hotel. Leuke bijkomstigheid was dat de leden ook een uitgebreide rondleiding hebben gehad van het Wyndham Management. De vereniging bestaat behalve uit de voorzitter en leden ook uit: • Commissaris van communicatie en educatie, Mr. Michael Hermelijn • Commissaris van activiteiten, Mr. Arnold Frederik • Penningmeester, Mrs. Ivy Madijokromo • Secretaris, Mr. Stuart Orassie • Adviseur, Mr. Rick Tjon A Joe Allemaal klinkende namen in de Surinaamse horeca. Behalve samen komen en ervaringen uitwisselen, heeft de vereniging zich ook tot doel gesteld kennisverbreding en kennisoverdracht aan de jonge generatie horecawerkers. Het belangrijkste doel voor 2012 is om, door het houden van een nationale food & beverage competitie, een team samen te stellen die Suriname in 2013 zal gaan vertegenwoordigen in de internationale “Taste of the Caribbean” Food & Beverage competitie. Dit team zal door de vereniging worden klaargestoomd voor professionele deelname. Voor een Professional een bijna vereiste om geregeld te meten met professionele collega’s uit andere landen. Tevens wil de vereniging twee tot drie cook-outs per jaar organiseren met als doel fondswerving en kontakt houden met de gemeenschap. De vereniging staat nog in de kinderschoenen. Er is zoveel mogelijk kontakt gezocht met professionals om lid te worden. Nog niet iedereen is bereikt dus probeert de vereniging het nu via het goedkoopste medium de “mofokoranti”(mond-op-mond reclame). We zien dat de horeca in Suriname groeiende is. Nu reeds komen organisaties uit het buitenland naar Suriname om lezingen/workshops/trainingen te verzorgen. Was het zo dat voorheen deze organisaties zelf langs elk restaurant of hotel gingen om studenten te werven, met de oprichting van de vereniging van koks behoort dit tot het verleden. De maamndelijkse bijeenkomsten van de Suriname Chefs Association krijgen steeds meer inhoud. Interessante brainstorming sessies, creatieve ideeen, plannen van evenementen en het uitwisselen van informatie. De voorzitter is hoopvol en voorspelt een gestadige groei en uiteindelijk succes.
18
Victuals Edition 01
We all have dinner outside. This can quickly be something from the Chinese or warung. But even if we have something to celebrate. In such cases we usually feel loose and we reserve in a fancy restaurant. Suriname is internationally known for its good food. Most tourists give considerable credit for the good food here. But also the locals love it very much. You will notice this especially if there is something to celebrate, there’s always food!
ASPECTS OF A
MENU By Chantal Rijker
In this section we will discuss the different facets of the restaurants in a light way in each edition. I can still remember the first time I walked into a fancy restaurant. You have no idea what to expect, you get a menu in hand and you do not know where to start, what and how to order. Fortunately, there are waiters that are able to guide and advise you. A good waiter will see upon entering if a guest walks in the restaurant for the first time or if the guest has been there once before. One of the duties of a waiter is to ensure that a guest feels at ease. Usually he/she can assess what a guest likes. A waiter is there, except to deliver you a pleasant evening, also to answer your questions if you have one. It is recommended to be the first to ask about the special of the day. This special is not on the standard menu. In some restaurants, there is a special board where they are listed. So what is really a special? A special is a dish that is usually fresh, interesting and new, where the cook put in a lot of time and energy, because he has faith in it. Of course that does not mean that the special appeals to you, but you do not want to order all the same. That’s not a disaster. As a guest you are not obliged to choose the special, you are free to choice from anything else menu. Traditionally, you visit the chic restaurants for a three course meal. No, it’s not that you must to walk through three corridors first. As a guest you order food three types dishes, which are served throughout the entire evening. Typically, a three course menu from: (1) entry, (2) main course and (3) desert. You are not required as a guest to order all three courses. You may only order a main course, but you may also opt for a main course and dessert. If you’re not a big eater, you may also feel you just want order a combination of different starters (appetizers). In some restaurants you may be offered an amuse, an amuse is a tiny bite which you receive of the “house”. This is free. The starters are usually the nicer dishes, main dishes are larger in volume. Starters are more refined. In subsequent editions we will highlight why you pay much more in more upscale restaurants than a simple Chinese restaurant. We will also look deeper into the menu, including the appetizers. Which types of starters are there and what you often find on the menu.
20
Victuals Edition 01
We eten allemaal wel eens buiten de deur. Dit kan zijn even snel iets halen bij de chinees of een warung. Maar ook als we iets te vieren hebben. In een dergelijk geval gaan we meestal helemaal los en reserveren we in een chic restaurant. Suriname staat internationaal bekend om zijn lekker eten. De meeste vakantiegangers doen zich hier in behoorlijke mate tegoed aan al dat lekkere eten. Maar ook de lokale bevolking houdt er heel veel van. Dat merk je vooral als er iets te vieren valt, er is altijd wel eten! In deze rubriek zullen we in elke editie de verschillende facetten in de restaurants op een luchtige manier bespreken. Ik kan me nog heel goed herinneren de eerste keer dat ik een chic restaurant binnenstapte. Je hebt geen flauw idee wat je kunt verwachten, krijgt een menukaart in handen en je weet niet waar je moet beginnen en wat en hoe je moet bestellen. Gelukkig zijn er kelners die je te allen tijde kunnen begeleiden en adviseren. Een goede kelner ziet bij binnenkomst al of een gast voor het eerst zo een restaurant binnenstapt of dat deze gast al eens eerder is geweest. Eén van de taken van een kelner is ervoor te zorgen dat een gast zich direct op zijn gemak voelt. Meestal kan hij/zij wel inschatten wat een gast lekker zal vinden. Een kelner is daar om, behalve je een aangename avond te bezorgen, ook om al je vragen te beantwoorden mocht je die hebben. Het is aan te raden om als eerst te vragen naar de special van de dag. Deze special komt niet voor op de standaard menukaart. In sommige restaurants is er een speciaal bord waar deze op vermeld staat.
FACETTEN VAN EEN
MENU Door Chantal Rijker
Wat is nou eigenlijk een special? Een special is meestal een gerecht dat vers, interessant, nieuw is en waar de kok heel veel tijd en energie in stopt, omdat hij er geloof in heeft. Het kan natuurlijk dat de special jou niet aanspreekt, meestal wil je ook niet allemaal hetzelfde bestellen. Dat is geen ramp. Als gast ben je niet verplicht de special te kiezen, je bent vrij om dan uit het menu een andere keuze te maken. Traditioneel ga je naar de chique restaurants voor een driegangenmenu. Nee, het is niet zo dat je eerst door drie gangen heen moet lopen. Je bestelt als gast drie soorten gerechten, die over de gehele avond verspreid worden opgediend. Meestal bestaat een driegangenmenu uit: (1) een voorgerecht; (2) een hoofdgerecht en (3) een nagerecht. (dit is de Nederlandse vertaling) . In het (amerikaans) engels is de vertaling als volgt (1) entrée ; (2) main course en (3) desert. Je bent als gast niet verplicht om alle drie gangen te bestellen. Je mag alleen een hoofdgerecht bestellen, maar je mag ook kiezen voor een hoofdgerecht en een nagerecht. Als je geen grote eter bent, mag je ook gerust alleen een combinatie van verschillende starters (voorgerechten) bestellen. In sommige restaurants kan het wel eens gebeuren dat je een amuse wordt aangeboden, een amuse is een heel klein hapje welke je van “het huis” krijgt. Dit is dus gratis. De starters zijn meestal de mooiere gerechten, hoofdgerechten zijn wat betreft volume groter. Starters zijn wat fijner. In volgende edities zullen belichten waarom je bijvoorbeeld in de meer chique restaurants veel meer betaalt dan bij een simpel chinees restaurant. Ook gaan we wat dieper in op het menu, zoals onder meer de voorgerechten. Welke soorten voorgerechten zijn er en welke vind je vaak op het menu. Victuals Edition 01
21
Energy By Mariska Tai-Apin Dietist Praktijk Mens Sana
The energy needs of people vary widely. Everyone knows people who eat a lot and never get fat, while there are those who “water already fat. In our society, which many people are overweight, it’s an important question which is determined and the energy or the energy to influence. Is it true that people of “water fat ‘? Why do a lot of fat food and not the other?
Before I answer to give, I will first explain about energy and energysupplying nutrients. Human beings need energy for physical labor, to maintain body temperature and for the maintenance and growth of body tissues (synthesis). Nutrients provide the body the necessary energy. Nutrients are also distinguished by the amount they occur in the food. The nutrients that provide energy are carbohydrates, proteins, fats and alcohol. These are called macronutrients. Micronutrients are in much smaller quantities: they are the vitamins, minerals and trace elements. Carbohydrates Carbohydrates are found in fruits and fruit juices, milk and milk products, sugar and sugar containing products, honey, but also in products containing starch such as tubers, grains, legumes, nuts, banana. Carbohydrates are the body into glucose. Glucose is found in the blood and blood is mentioned. All cells in the body can use glucose as an energy source. The body contains a small supply of glucose in the form of glycogen is stored in the liver and muscles.1 gram of carbohydrate provides 4 kcal = 17 kJoule
Fats Fats are found in meat and meat products, sausages, butter and margarine, oil, milk and milk products, cheese, peanuts and nuts, oily fish, snacks such as crisps, biscuits, fried food, chocolates and more. Fats are broken down into fatty acids in the body. Fatty acids as an energy source can be used by all cells, except the brain and nerve cells and red blood cells. The body contains a relatively large reserve of fat that mainly just under the skin (subcutaneous fat). 1 gram of fat provides 9 kcal= 38 kJoule Proteins Proteins are found in animal products such as fish, meat, chicken, egg, cheese, milk and dairy products but also in plant products like legumes, grains and nuts. Proteins are composed of amino acids. Amino acids, and carbohydrates and fats are burned, releasing energy. However, amino acids are not primarily used by the body as an energy source, but as building blocks for the formation of body proteins. If there is an excess of amino acids, it is used as an energy source.1 gram of protein provides 4 kcal = 17 kJoule
Victuals Edition 01
23
Alcohol Alcohol is a substance the body needs a certain amount in itself harmful to the body. 1 gram of alcohol provides 7 kcal = 27 kJoule The energy value The amount of energy from the nutrients can be supplied, expressed in kilocalories (kcal) or kJoule (kJ) 1 kcal = 4.2 kJ 1 gram of carbohydrate = 4 calories 1 gram of fat = 9 kcal 1 gram of protein = 4 calories 1 gram of alcohol = 7 kcal
= 17 KJoule = 38 KJoule = 17 KJoule = 28 KJoule
The energy value of foods can be calculated as it is known how much food containing carbohydrate, fat and protein. For example: A glass of skimmed milk (200 ml) Includes: 5 grams carbohydrate = 20 kcal 1.5 grams of fat = 13.5 kcal 3.4 gram of protein = 13.6 kcal +
-------------------------------------------------- Total
= 47.1 kcal
The energy supply The body uses energy continuously. Still, the man not to eat constantly. The body is capable of energizing nutrients to store (a reserve) and then release when needed. Fatty acids are stored in the form of fat, carbohydrates in the form of glycogen. Amino acids cannot be saved but are converted into fatty acids or glucose. The glycogen stores located in the muscles and the liver. These reservoirs have a limited scope: the liver can store about 150 grams of glycogen and muscle tissue 150-300 grams. If these tanks are full, carbohydrates converted into fat. The ability to store fat is very large. Fat is primarily stored under the skin.
24
Victuals Edition 01
The energy The energy or the amount of calories. That person needs per day is determined mainly by the following factors: • Basic metabolism • Physical activity • Energy needed to process food • And, sometimes energy-enhancing situations Wed growth, recovery from illness, pregnancy The next edition will be extensively discussed in the energy and will answer to the question in the introduction, namely, “why does the fat one of overeating and not another?”
Energie Door Mariska Tai-Apin Dietist Praktijk Mens Sana
De energie behoefte van mensen verschilt onderling sterk. Iedereen kent wel mensen die erg veel eten en toch nooit dik worden, terwijl er ook mensen zijn die ‘van water al dik worden’. In onze samenleving, waarin veel mensen te dik zijn, is het een belangrijke vraag waardoor de energiebehoefte wordt bepaald en of de energiebehoefte te beïnvloeden is. Is het waar dat mensen van ‘water dik worden’? Waarom wordt een wel dik van veel eten en die ander niet?
Alvorens hier antwoord op te kunnen geven zal ik eerst uitleg geven over energie en de energieleverende voedingsstoffen. De mens heeft energie nodig voor lichamelijke arbeid, voor het handhaven van de lichaamstemperatuur en voor de onderhoud en groei van lichaamsweefsel (synthese). Voedingstoffen voorzien het lichaam in de benodigde energie. Voedingsstoffen worden ook wel onderscheiden naar de hoeveelheid waarin ze voorkomen in het voedsel. De voedingsstoffen die energie leveren zijn de koolhydraten, eiwitten, vetten en alcohol. Dit zijn de zogenaamde macrovoedingsstoffen. Microvoedingsstoffen komen in veel kleinere hoeveelheden voor: het zijn de vitamines, mineralen en spoorelementen. Koolhydraten Koolhydraten komen voor in vruchten- en vruchtsappen, melken melkproducten, suiker- en suikerbevattende producten, honing maar ook in producten die zetmeel bevatten zoals de aardvruchten, granen, peulvruchten, noten, banaan. Koolhydraten worden in het lichaam omgezet in glucose. Glucose komt voor in het bloed en wordt bloedsuiker genoemd. Alle cellen in het lichaam kunnen glucose gebruiken als energiebron. Het lichaam bevat een kleine voorraad
glucose dat in de vorm van glycogeen is opgeslagen in de lever en in de spieren. 1 gram koolhydraat levert 4 kcal = 17 Kjoule Vetten Vetten komen voor in vlees- en vleeswaren, worst, boter en margarine en olie, melk- en melkproducten, kaas, pinda en noten, vette vis, snacks zoals chips, koek, gefrituurde gerechten, chocolade enzovoort. Vetten worden in het lichaam afgebroken tot vetzuren. Vetzuren kunnen als energiebron worden gebruikt door alle cellen, met uitzondering van de hersen- en zenuwcellen en rode bloedcellen. Het lichaam bevat een vrij grote reserve aan vet dat zich vooral vlak onder de huid bevindt (onderhuids vetweefsel). 1 gram vet levert 9 kcal = 38 Kjoule Eiwitten Eiwitten komen voor in dierlijke producten zoals vis, vlees, kip, ei, kaas, melk- en melkproducten maar ook in plantaardige producten zoals peulvruchten, granen en noten. Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. Aminozuren kunnen, evenals koolhydraten en vetten, worden verbrand, waarbij energie vrijkomt. Aminozuren worden echter in eerste instantie niet door het lichaam gebruikt als energiebron, maar als bouwstenen voor de vorming van
Victuals Edition 01
25
lichaamseiwitten. Als er een over maat aan aminozuren is, wordt deze gebruikt als energiebron. 1 gram eiwit levert 4 kcal = 17 Kjoule Alcohol Alcohol is een stof die het lichaam niet nodig heeft en in een bepaalde hoeveelheid zelf schadelijk is voor het lichaam. 1 gram alcohol levert 7 kcal = 27 Kjoule De energiewaarde De hoeveelheid energie die door de voedingsstoffen kan worden geleverd, wordt uitgedrukt in Kilocalorien (kcal) of in Kjoule (kJ) 1 kcal = 4,2 kJ 1 gram koolhydraat 1 gram vet 1 gram eiwitten 1 gram alcohol
= 4 kcal = 17 kJoule = 9 kcal = 38 kJoule = 4 kcal = 17 kJoule = 7 kcal = 28 kJoule
De energiewaarde van voedingsmiddelen kan worden berekend als bekend is hoeveel het voedingsmiddel bevat aan koolhydraten, vet en eiwitten. Bijvoorbeeld: Een glas halfvolle melk (200 ml) Bevat: 5 gram koolhydraten = 20 kcal 1,5 gram vet = 13,5 kcal 3,4 gram eiwit = 13,6 kcal + ---------------------------------------------------Totaal = 47,1 kcal De energievoorraad Het lichaam verbruikt voortdurend energie. Toch hoeft de mens niet voortdurend te eten. Het lichaam is in staat de energieleverende voedingsstoffen op te slaan (een reservevoorraad) en weer vrij te maken als ze nodig zijn. Vetzuren worden opgeslagen in de vorm van vet, koolhydraten in de vorm van glycogeen. Aminozuren kunnen niet worden opgeslagen, maar worden omgezet in vetzuren of glucose. De glycogeen voorraad bevindt zich in de spieren en in de lever. Deze reservoirs hebben een beperkte omvang: de lever
26
Victuals Edition 01
kan ongeveer 150 gram glycogeen opslaan en het spierweefsel 150300 gram. Als deze reservoirs vol zijn, worden koolhydraten omgezet in vet. De mogelijkheid om vet op te slaan is erg groot. Vet wordt vooral opgeslagen onder de huid. De energiebehoefte De energiebehoefte of de hoeveelheid kcal. Die iemand per dag nodig heeft wordt met name bepaald door de volgende factoren: • Basaal metabolisme • Lichamelijke activiteit • Energie nodig om voeding te verwerken • En soms door energieverhogende situaties z.a. groei, herstel na ziekte, zwangerschap In de volgende editie zal er uitgebreid ingegaan worden op de energiebehoefte en zal er antwoord gegeven worden op de vraag in de inleiding namelijk “waarom wordt de een wel dik van veel eten en de ander niet?”
PHAGWA MENU
Holi Phagwa. Phagwa or the colorfestival is a religious spring festival that is celebrated by Hindus in all countries with a large Indian diaspora. This festival is spread over two days. On the first day in the evening the Holika burns to close the winter season. The Holika was a demon in the Hindu religion. This means the triumph of good over evil and death of Holika is celebrated as Holi Phagwa. On the second day people playfully throw colored powder and water on each other. The spring season, when the weather changes, is believed to cause viral fever and cold. Thus, the throwing of colored powders has a medicinal significance: the colors are traditionally made of Neem, Haldi kumkum, Bilva and other medicinal herbs. Unfortunately the commercial aspect of the celebration led to an increase in the use of synthetic colors, which in some cases may be toxic. In Suriname, although we have no winter and spring, but that does not keep us from celebrating the Holi Phagwa festival. This year Phagwa falls on March 8. Of course there are various Hindu dishes on Phagwa. The dishes are often as colorful as the festival. Personally i find the various side dishes the best. Dahl may never be missed for me. Subh Holi!
Phagwa oftewel het kleurenfeest is een religieus lente festival, dat door de Hindus gevierd wordt in alle landen met een grote India diaspora. Dit feest is verspreid over 2 dagen. Op de eerste dag wordt in de avonduren de Holika verbrandt ter afsluiting van het winter seizoen. De Holika was een demoon in het Hindugeloof. Dit betekend de triomf van goed over kwaad en de dood van Holika wordt als Holi Phagwa gevierd. Op de tweede dag gooien mensen spelenderwijs gekleurd poeder en water naar elkaar. De lente seizoen, waarin het weer verandert, wordt verondersteld te leiden tot virale koorts en verkoudheid. Dus, het gooien van de gekleurde poeders heeft een geneeskrachtige betekenis: de kleuren zijn traditioneel gemaakt van Neem, Kumkum Haldi, Bilva en andere medicinale kruiden. Helaas heeft het commerciĂŤle aspect van de viering geleid tot een toename van het gebruik van synthetische kleuren, die in sommige gevallen giftig kunnen zijn. In Suriname hebben wij weliswaar geen winter en lente, maar dat weerhoudt ons niet om het Holi Phagwa-feest uitbundig te vieren. Dit jaar valt het op 8 maart. Natuurlijk worden de verschillende Hindustaanse gerechten geserveerd op Phagwa. De gerechten zijn vaak net zo kleurrijk als het feest. Persoonlijk vind ik de verschillende bijgerechten het lekkerst. Voor mij mag dahl nooit ontbreken. Subh Holi! Victuals Edition 01
27
APPETIZER
Punjabi Chana
Punjabi Chana
Ingredients • 1½ cups white chickpeas/kabuli chana/garbanzo beans • 5 dry chillies • 5 tomatoes • 1½ inch ginger ( half for the chana masala paste and half for garnish) • 6-7 garlic cloves • 2 tbsp. coriander seeds • 1/2 tsp. garam masala powder (1/4 for the chana masala paste and 1/4 for in the end) • 2 green chillies, chopped vertically into 4 pieces • 2 tbsp. oil • a few coriander leaves and slices of onion, lemon for garnish • salt or black salt • water
Ingrediënten • 1 ½ kopje witte kikkererwten / kabuli chana / garbanzo bonen • 5 droge chili • 5 tomaten • 1 ½ inch gember (de helft voor de Chana masala pasta en de helft voor de garnering) • 6-7 teentjes knoflook • 2 eetlepels korianderzaad • 1/2 theelepel masala poeder (1 / 4 voor de Chana masala pasta en 1 / 4 voor op het einde) • 2 groene pepers, gehakt verticaal in vier stukken • 2 eetlepels olie • een paar blaadjes koriander en de schijfjes ui, citroen voor de garnering • zout of zwart zout • water
Instructions • Wash the chana thoroughly in water and then soak them overnight or for 8-9 hours. Boil the chana with some salt in a pressure cooker for about 15 – 20 min. or a covered pan with enough water for an hour or more. Drain the chana and put aside. • Wash the tomatoes and the red chillies. Peel the garlic and ginger and wash them too. • Add the tomatoes, red chillies, garlic, coriander seeds, ¼ tsp. masala and ½ of the ginger into a mixer. Remember to chop the tomatoes, ginger and garlic first. Make this into a smooth masala paste. • Heat oil in a pan and add the masala paste. Fry the paste for 7-8 minutes in oil till the raw smell of the tomatoes, ginger and garlic disappears. • Now add the green chillies and mix in with the masala. • After 3-4 minutes you can add the boiled chana and stir for 1 minute. • Let the chana masala simmer for 15-20 minutes on a low flame. Keep on stirring in between. • Add the rest of the masala powder and some salt and mix with the chana masala. Cook for 2-3 minutes more. • Lastly add chopped coriander leaves. • Serve 5 – 6 chickpeas on a spoon with small slices of onion, lemon wedges and ginger.
Instructies • Spoel de Chana in water en week ze voor een nacht of voor 8-9 uur. Kook de Chana met wat zout in een snelkookpan voor ongeveer 15 - 20 min of een afgedekte pan met genoeg water voor een uur of meer. Giet de kikkererwten en houd apart. • Was de tomaten en de rode pepers. Schil de knoflook en gember en was ze ook. • Voeg de tomaten, rode pepers, knoflook, korianderzaad, ¼theelepel masala en de helft van de gember in een mixer. Vergeet niet om de tomaten, gember en knoflook eerste te snijden. Maak dit tot een gladde pasta masala. • Verhit de olie in een pan en voeg de masala pasta toe. Bak de pasta voor 7-8 minuten in de olie tot de rauwe geur van de tomaten, gember en knoflook verdwijnt. • Voeg nu de groene pepers en meng dit met de masala. • Na 3-4 minuten kun je de gekookte chana toevoegen. Roer het gedurende 1 minuut. • Laat de Chana masala sudderen gedurende 15-20 minuten op een laag vuur. Blijf het in tussen roeren. • Voeg de rest van de masala poeder en wat zout en meng met de chana masala. Kook voor nog maar 2-3 minuten. • en slotte voeg je de gehakte korianderblaadjes toe. • Serveer 5-6 Chana’s op een lepel met kleine plakjes ui, partjes citroen en gember.
Tip: have a glass of water on the side… this is a very spicy recipe.
Tip: Houdt een glas water bij de hand... dit is een zeer kruidig/pittig recept.
Victuals Edition 01
29
ENTREE
Smoky Eggplant Mousse with Paprika Serve with triangles of grilled pita, crackers or thin toasts Ingredients •
1 ½ kg eggplant
•
Vegetable oil
•
1/3 cup + 2 tablespoons extra virgin olive oil
•
4 garlic cloves, finely minced
•
1 teaspoon paprika powder
•
1 teaspoon ground toasted cumin
•
1 tablespoon minced Italian parsley
•
1 tablespoon minced cilantro
•
Grated zest of 1 lemon
•
Juice of 1/2 lemon, or more to taste
•
Salt
Instructions: Peel the eggplant and cut into 1 1/2-inch chunks. In a large pot, heat 3 inches of vegetable oil to 360ºF/180 ºC. Fry the eggplant in batches until golden brown and tender when pierced with a knife, 3 to 4 minutes. Then transfer to a tray lined with several thicknesses of paper towels. Let cool. After 30 minutes, change the paper towels underneath and put several thicknesses of paper towels on top. Cover with another tray and set a couple of heavy objects, such as canned goods, on the top tray to press the eggplant lightly without crushing it. Press for about 1 hour, changing the paper towels halfway through if they become oil soaked. Heat 2 tablespoons of the olive oil in a small skillet over moderate heat and saute the garlic until fragrant. In a food processor, puree the eggplant and garlic. Transfer to a bowl and stir in the 1/3 cup olive oil, paprika, cumin, parsley, cilantro, lemon rind, lemon juice and salt to taste. Serve at room temperature with a piece of naan.
30
Victuals Edition 01
Gerookte boulanger (aubergine) mousse met paprika Serveer met driehoeken van gegrilde pita, crackers of dunne toast Ingrediënten •
1 ½ kg aubergine/ boulanger
•
plantaardige olie
•
1 / 3 kop + 2 eetlepels extra vergine olijfolie
•
4 teentjes knoflook, fijn gehakt
•
1 theelepel paprikapoeder
•
1 theelepel gemalen komijn geroosterd
•
1 eetlepel gehakte Italiaanse peterselie
•
1 eetlepel fijngehakte cilantro
•
geschaafde citroenschil
•
Sap van 1 / 2 citroen, of meer naar smaak
•
zout
Instructies: Schil de aubergine en snijd deze in blokjes van 1 ½ cm. Verwarm 3 cm van de plantaardige olie in een grote pot. Bak de aubergine in porties goudbruin en mals. Leg ze daarna op een dienblad, die bedekt is met een dikke laag keukenpapier en laat het afkoelen. Na 30 minuten verwissel je het keukenpapier met nieuwe en leg je boven op de aubergine nog een dikke laag. Bedek dit met nog een dienblad en plaats boven op het dienblad een paar zware objecten, bv. blikjes. Let op: de aubergine mag niet pletten. Druk voor ongeveer 1 uur, verwissel wel het keuken papier na 30 min als ze doordrenkt zijn door olie. Pureer de aubergines en knoflook in een keukenmachine/ mixer. Doe het daarna in een kom en roer er 1/3 kopje olijfolie, paprika poeder, komijn, peterselie, koriander, citroenschil, citroensap door heen en voeg zout naar smaak toe. Serveer op kamer temperatuur met een stukje naan.
SOUP
Garlic Dal
Tomato Choka
Ingredients:
Ingredients:
•
2 cups split pigeon peas
•
3 medium to large ripe tomatoes
•
8-10 garlic cloves, peeled and slightly crushed
•
2 cloves of garlic (sliced)
•
1 tsp cumin seeds
•
1/4 teaspoon of salt
•
1 tsp mustard seeds (optional)
•
1/4 of a small onion
•
1 green chili, finely chopped
•
1/4 tsp red chili powder
•
2 tablespoon olive oil
•
1/2 tsp turmeric powder
•
1 hot pepper
•
1 pinch or 2 of asafoetida
•
2 tbsp ghee or oil
•
6 cups water
•
salt to taste
Instructions: 1. Pick, clean and wash the peas. 2. Heat the ghee or oil in a pressure cooker. 3. Add the mustard seeds and let them splutter, add the cumin seeds and fry them. 4. Add the crushed garlic carefully. Fry it for a minute, but don’t brown it. 5. Add the peas and the chopped green chili and stir. 6. add the turmeric powder, red chili powder, asafoetida, salt and mix these with the dal. 7. After all is mixed add the water. 8. Close the lid of the pressure cooker and pressure cook for 7-10 minutes. 9. if the peas appears a little watery then reduce it by cooking the peas in the pressure cooker without the lid for about 5 minutes until it is less watery. 10. Add salt for taste. 11. garnish with coriander leaves. 12. serve the dal hot with a table spoon of tomato choka. 32
Victuals Edition 01
(depends on how much you like onions)
Wash and remove the stems from the tomatoes. Then place on grill. Rotate to cook evenly. Grill about 10-15 minutes. Add the garlic, salt and pepper to a bowl and crush them with a pestle. Try to crush everything, with a little bit of force, into a paste. When the tomatoes are done, remove burned skin and add the tomatoes to the bowl with the garlic paste mixture. Crush the tomatoes into a thick sauce and mix it together with the garlic paste. Fry the sliced onions in heated olive oil for a couple of minutes. Take the oil over the bowl and gently pour into the tomato mixture. Act fast – stir entirely and get mixed evenly. Serve with Garlic Dal.
Knoflook Dal
Tomaten Choka
Ingrediënten:
Ingrediënten:
•
2 cups gele pesi
•
3 middelgrote tot grote rijpe tomaten
•
8-10 teentjes knoflook, gepeld en licht geplet
•
2 teentjes knoflook (in plakjes)
•
1 theelepel komijnzaadjes
•
1/4 theelepel zout
•
1 theelepel mosterdzaad (optioneel)
•
1/4 van een kleine ui
•
1 groene chili, fijngehakt
•
1 / 4 theelepel rode chili poeder
•
2 eetlepel olijfolie
•
1 / 2 theelepel kurkuma poeder
•
een hete peper
•
Een snuifje of 2 van asafoetida
•
2 eetlepels ghee of olie
•
6 cups water
•
zout naar smaak
Instructies: 1. Plukken en was de gele pesi schoon. 2. Verwarm de ghee of olie in een snelkookpan. 3. Voeg de mosterdzaadjes en laat ze sputteren. 4. Voeg nu de komijn toe en bak ze. 5. Voeg de knoflook toe, bak ze voor een minuut, maar ze hoeven niet bruin te worden. 6. voeg de dal toe en de gehakte groene pepers en draai het even. 7. Voeg de kurkuma poeder, rode chilipoeder, asafoetida, zout en meng deze met de Dal. 8. Voeg water toe wanneer alles gemengd is. 9. Sluit het deksel van de snelkookpan en kook ongeveer 7-10 minuten. 10. indien het dal een beetje waterig lijkt, kook de dal dan in de snelkookpan, zonder deksel. 11. Voeg zout naar smaak toe. 12. Garner de dhal met korianderblaadjes en dien het heet op met eetlepel tomaten choka.
(hangt af van hoeveel je wilt uien)
Was en verwijder de steeltjes van de tomaten. Vervolgens plaats je ze op de grill. Draai om en om gelijkmatig te koken. Grill ongeveer 10-15 minuten. Voeg de knoflook, zout en peper in een kom en plet ze met een stamper. Proberen om alles te verpletteren, met een beetje kracht, tot een pasta. Als de tomaten klaar zijn, verwijder verbrande huid en voeg de tomaten in de kom met de knoflook pasta. Plet de tomaten tot een dikke saus en meng deze met de knoflook pasta. Bak de gesneden uien in de verwarmde olijfolie voor een paar minuten. Neem de olie over de kom en giet voorzichtig in het tomaten mengsel. Reageer snel – het geheel roeren en meng het gelijkmatig. Serveer met Garlic Dhal.
Victuals Edition 01
33
Curry Lamb
Lamsvlees met curry
Ingredients:
Ingrediënten:
•
•
675g leg of lamb, or lambs shoulder, cut into 2.5cm
in schijfjes van 2.5cm
slices •
15ml sunflower oil
•
15ml zonnebloemolie
•
1 x 400g tin of coconut milk
•
1 × 400g blikje kokosnootmelk
For the green curry sauce •
4 scallions, sliced
•
3-4 tablespoons curry / curry / massala
•
2 cloves garlic, peeled and chopped
•
2.5cm ginger, peeled and chopped
•
15ml coriander seeds, crushed
•
2 pieces fresh lemongrass, chopped
•
a handful of fresh coriander leaves
•
a handful of fresh basil leaves
•
salt and pepper
•
30ml sunflower oil
Extra: spring onions and coriander leaves to garnish Preparation: Put all the ingredients for the curry sauce, except for garnish in a bowl and mix into one. Then add the lamb. Cover and marinate for 30 minutes in the refrigerator. Heat the sunflower oil in a large pan or wok and add the lamb with the curry sauce. Bring to a boil, stirring occasionally. Put on a lower heat, cover and let simmer for 35-40 minutes until the lamb is tender. Add the coconut milk and cook for 5-7 minutes. Garnish with sliced spring onions and coriander leaves.
ROTI (mini’s)
Voor de groene currysaus • 4 lente-uitjes, gesneden • 3-4 eetlepels curry/kerrie/masala • 2 knoflookteentjes, gepeld en fijngesneden • 2.5cm gember, gepeld en fijngesneden • 15ml korianderzaadjes, geplet • 2 verse stukjes citroengras, fijngesneden • een handvol verse korianderblaadjes • een handvol verse basilicumblaadjes • peper en zout • 30ml zonnebloemolie Extra: lente-uitjes en korianderblaadjes om te garneren Bereiding: Leg alle ingrediënten voor de currysaus, behalve die om te garneren, in een kom en mix alles tot één geheel. Voeg nadien het lamsvlees toe. Bedek en laat gedurende 30 minuten marineren in de koelkast. Verhit de zonnebloemolie in een grote pan of wok en voeg het lamsvlees met de currysaus toe. Breng aan de kook en roer af en toe. Zet op een lager vuur, bedek en laat gedurende 35-40 minuten sudderen tot het lamsvlees mals is. Voeg de kokosnootmelk toe en laat gedurende 5-7 minuten sudderen. Garneer met de in schijfjes gesneden lente-uitjes en de korianderblaadjes.
ROTI (mini’s) Ingrediënten voor het maken van Roti:
Ingredients for making Roti:
• 3 kopjes bloem
•
3 cups flour
• 1 kopje water of meer indien nodig
•
1 cup water or more if needed
• zout (optioneel)
•
salt (optional)
• olie of ghee (optioneel)
•
oil or ghee (optional)
Method for making Roti’s: 1. Take flour and seive. 2. Add water to the flour 3. Start kneading the dough till it becomes pliable and soft. 4. Make balls of the dough with diameter around 3 to 4 centimeters. 5. Apply some flour to the ball and start rolling the ball into flat rounded circle. 6. Put the roti on a hot griddle. First cook one side. Turn and cook the other side. 7. Remove and apply ghee on the roti. 8. Serve the roti warm. 34
675g lamsbout, lamschouder of lamnek, gesneden
Victuals Edition 01
Methode voor het maken Roti’s: 1. Neem meel en zeef het. 2. Voeg water toe aan de bloem 3. Start met het kneden van de deeg tot het soepel en zacht wordt. 4. Maak balletjes van de deeg met een diameter van ongeveer 3 tot 4 centimeter. 5. Breng wat meel aan de bal en start met het uit rollen van de bal in een platte ronde cirkel. 6. Leg de roti op een hete bakplaat. Bak eerst een kant. Draai het om en bak de andere kant. 7. Verwijder het en pas ghee toe op de roti. 8. Serveer de roti warm.
MAIN DISH
Sticky coconut rice, mango & passion fruit
Kokos kleefrijst met manja & passievrucht
Ingredients:
Ingrediënten:
For the rice
Voor de rijst
•
9 oz sticky rice
•
9 oz kleefrijst
•
8 fl oz unsweetened coconut milk
•
8 dl ongezoete kokosmelk
•
85g-100g golden caster sugar
•
85g-100g gouden basterdsuiker
•
juice 1 lime
•
sap 1 citroen/lemmetje
For the sauce
Voor de saus
•
1 ripe mango, peeled, stoned and chopped
•
•
juice 1 orange (to give 60ml)
•
1 tbsp lime juice
•
sap 1 sinaasappel (tot 60ml geven)
•
2 oz golden caster sugar
•
1 eetlepel limoensap
•
2 oz gouden basterdsuiker
For the decoration •
gesneden
1-2 ripe mangoes, peeled, halved and very thinly
Voor de decoratie
sliced
•
1-2 rijpe mango’s, geschild, gehalveerd en in zeer
•
3 passion fruit, halved
•
small mint leaves
•
3 passievruchten, gehalveerd
•
zest 1 lime, cut into julienne strips
•
kleine munt blaadjes
•
schil 1 limoen, snijd ze in reepjes
Method 1. A day ahead, wash the rice with plenty of cold water, then drain and tip it into a bowl. Pour over enough cold water to more than cover it, then leave to soak overnight. 2. Make the mango sauce. Liquidize the mango flesh with the orange juice, lime juice and sugar. Taste and add a little extra sugar or lime juice if necessary. Pass through a fine sieve, then chill if making ahead. 3. Drain the rice, transfer to a steamer and steam for 25-30 mins until soft and tender, making sure the water doesn’t boil dry. Simmer the coconut milk with 85g of the sugar for 1 min. Pour in the lime juice, stir in the steamed rice, then leave, covered, for 5 mins until it has a thick, creamy consistency. Check for sweetness, adding more sugar to taste if needed. Cool slightly, about 10 mins, until tepid and holding its shape. The rice is best served slightly warm, as the longer it is left, the firmer and sticker it becomes. 4. For each serving, place a 6.5cm diameter x 3.5cm tall ring mould in the middle of a large plate. Spoon in one-sixth of the sticky rice. Drizzle a little mango sauce on the plate around the rice. Arrange a few slices of mango on the sauce and lay a few on top of the rice with a sprinkling of lime zest. Spoon around some passion fruit seeds and juice. Scatter over a few mint leaves. Serve the remaining mango sauce separately.
36
1 rijpe mango, geschild, ontpit en in stukjes
Victuals Edition 01
dunne plakjes gesneden
Methode 1. Een dag van te voren, de rijst wassen met veel koud water, giet ze af en kantel het in een kom. Giet over voldoende koud water om alles te bedekken, laat vervolgens weken ‘s nachts. 2. Maak de mango saus. Pureer de mango vruchtvlees met het sinaasappelsap, limoensap en suiker. Proef en voeg een beetje extra suiker of limoensap indien nodig. Passeer het door een fijne zeef, plaats het in de koeling als je het vooruit maakt. 3. Giet de rijst en stoom voor 25-30minuten tot ze zacht en teder, zorg ervoor dat het water niet droog kookt. Laat de kokosmelk met 85g van de suiker voor 1 minuut sudderen. Giet het limoensap, roer door het gestoomde rijst, dan dek je het 5 minuten af totdat het dik, romig consistent is. Controleer op zoetheid, voeg meer suiker toe naar smaak indien nodig. Koel af voor ongeveer 10 minuten tot het lauw is en de vorm aan houdt. De rijst is het best beetje warm opgediend, omdat hoe langer het blijft staan, hoe steviger en dikker het wordt. 4. Plaats voor elke portie hoog in het midden van een groot bord, een ring van 6,5 cm diameter x 3,5 cm. Schep in een zesde van de kleverige rijst. Sprenkel een beetje mango saus op het bord rond de rijst. Schik enkele plakjes mango op de saus en leg een paar boven op de rijst. Besprenkel de limoenschil daar bovenop. Lepel enkele passie fruit zaden en sap rond. Strooi een paar muntblaadjes. Serveer met de resterende mango saus apart.
DESSERT
The Phagwa menu has been prepared by Flavors Restaurant, Courtyard by Marriott
From left to right: 1. Jethro Wirht – Sous Chef Jr. 2. Randy Smith Mc. – Executive Chef 3. Giovanni Asmo – Pastry Chef
38
Victuals Edition 01
Victuals Edition 01
39
The origin of... Pom
Pom is a popular Surinamese-Jewish dish. What roti is to the Hindustani, pom is to the Creole. Pom is made from the root (tubers) of the Tayer plant, which grows in the interior of Suriname. Locals call it the pongtaya or pomtayer, named after the prepared dish, Pom. You can now find ready to use (instant) pomtayer, grated and frozen, almost everywhere, making it easier to prepare. Chicken, salted meat and spices are the other ingredients that go into the preparation of this dish. The chicken and salted meat are seasoned and prepared before they are added to the pomtayer. The Pom is then baked in an oven. Karin Vaneker conducted a Pom study. She did it firstly for a magazine and subsequently, she did some research on the recommendation of a professor. All the Surinamese she spoke to were enthusiastic about the dish. “I soon discovered that the dish plays an important role in the Surinamese community. I just could not find the Latin name of tayer/pomtayer. No one could tell me and the literature was only confusing. Eventually, three months into my research and through my network of international literature and culinary experts, I eventually discovered the Latin name for the pomtayer, the Xanthosoma spp. This is a plant of the arum family. In botanical circles, it is called Aroid (s) (Latin Araceae). In culinary circles they call that Taro - two family plants, one which originated in Asia (Dasheen / Chinese Tajer) and the other originally from Xanthosoma (an indigenous Latin American plant)”. Vaneker says that her research / pom project / exhibition was definitely worth it. As a result, she published a Surinamese cookbook in 2008 called “Mavis Cooks” with a number of recipes (60) and stories from and by Mavis Hofwijk. The Surinamese-Dutch television cook and author of several cookbooks, Ramon Beuk, says that as a Surinamese you are born with Pom. “It’s something you are confronted with very soon after birth. It is there with on every occasion. As a cook, it is fun to experiment with great alternative ways to present the dish. Not too long ago, I presented the dish in an 8-course menu as an Amuse (hors d’oeuvre: Red.), on a small slice of lightly toasted bread with crispy chicken and piccalilli oil. It was the same Pom. The taste remained the same, but in the presentation it was something completely different”. “Mavis, in my opinion, makes the best Pom” says Vaneker. But what is the secret of a good Pom, is the question that immediately comes to mind. “It’s not just the ingredients, but also the preparation, the maker, as well as the taste / ethnicity of the person who then eats the Pom.” “Regardless of where it comes from, to my knowledge it is the national Surinamese dish” says Vaneker further. “In fact, it has become part of the intangible heritage of Suriname established by UNESCO. It is more special than dishes that other nations now experience and/or claim as their national dish, such as Italian pasta and pizza. Pasta is noodles and Chinese archaeologists have excavated noodles (pasta). Pizza is flat bread that can be found throughout the Middle East, such as the Turkish pizza called Lahmacun”. Beuk agrees. “Of course, almost all dishes, and even the people we call Surinamese, have their origin in a country outside Suriname, but the way it is prepared is truly Surinamese. It brings back memories to every Surinamese. That’s nice “. “Identity, in many cultures, is traditionally established in the kitchen,” explains Vaneker. “An exception to this rule is the Netherlands, because their identity is formed at the dinner table through etiquette. Despite the traditional political differences between various communities, Pom has over time become an important, if not the most important national Surinamese dish. When something, in this case a cultural dish, is very important for all Surinamese, then it will in future justify serious scientific research.”
40
Victuals Edition 01
Pom Ingredients •
2 packs Tayer (± 2 kilo)
•
3 large drumsticks/chicken legs
•
1 bunch of leek
•
1 bunch soup vegetables
•
Piccalilli
•
Tomatoes
•
Ketchup
•
Onions
•
Nutmeg
•
Black pepper
•
2 tablespoons sugar
•
Maggi cube(s)
•
Half a pack of margarine
Preparation 1. First prepare your chicken with nutmeg, black pepper and maggi cube(s). 2. Then you fry the chicken in oil (dry). 3. Fry the sliced tomato and onions in oil and add margarine. Then add ketchup and Maggi cube(s). 4. Add again some nutmeg and black pepper in the sauce. 5. Add nutmeg, black pepper, half a bottle piccalilli, vegetable soup and pour the Tayer and mix it. 6. Add two tablespoons of sugar. 7. Then the sauce and taste the flavor. 8. Butter a baking pan and pour a part of your Pomtayer mixture. Arrange the fried chicken and the remaining sauce and vegetables. Pour the rest of the Pomtayer mixture on top. Add some of the sauce. 9. Bake in oven until done.
Victuals Edition 01
41
De oorsprong van... Pom
Pom is een populaire Surinaams-Joodse ovenschotel. Wat roti is voor de Hindoestaan, is pom voor de Creool. Pom wordt bereidt met wortelknollen van de tayer, die groeit in het binnenland van Suriname. In de volksmond noemt men deze tayer ook wel ‘pongtaya’ of ‘pomtayer’, naar het daaruit bereide gerecht, Pom. Kant en klare pomtayer, geraspt en diepgevroren, is nu bijna overal verkrijgbaar. Dit maakt het nog makkelijker om het gerecht klaar te maken. Kip, zoutvlees en specerijen zijn de ingrediënten die worden toegevoegd. De gekruide vulling van kip en vlees is van tevoren bereidt alvorens het aan de pomtayer wordt toegevoegd. Pom bakt men in de oven. Karin Vaneker heeft een onderzoek naar het gerecht pom gedaan. Eerst voor een artikel in een tijdschrift daarna als aanbeveling van een professor. Elke Surinamer die zij tegenkwam begon haar enthousiast alles te vertellen over het gerecht. “Dus al snel ontdekte ik dat het in de Surinaamse gemeenschap een belangrijk gerecht is. Alleen de Latijnse naam van de pomtajer kon niemand mij vertellen en in de vakliteratuur bestond alleen maar verwarring. Uiteindelijk was ik drie maanden verder, en door literatuur en mijn netwerk van internationaal culinair deskundigen te raadplegen, kwam ik uiteindelijk achter de Latijnse benaming voor de pomtajer, de Xanthosoma spp. Dat is een plant uit de aronskelk familie, in botanische kringen ook wel aangeduid met Aroid(s) (Latijn Araceae), in culinaire kringen noemen ze die Taro twee plant families 1x met als origine: Azië (Dasheen/Chinese tajer) en de Xanthosoma (een inheems Latijns Amerikaanse plant)”, aldus Vaneker. Vaneker zegt verder dat haar onderzoek/pom-project/expositie zeker de moeite waard was. Als gevolg daarvan heeft zij in 2008 een Surinaams kookboek genaamd Mavis Kookt gepubliceerd met een aantal (60) recepturen en verhalen van, door en over Mavis Hofwijk. De Surinaams-Nederlandse televisiekok en schrijver van diverse kookboeken, Ramon Beuk, zegt dat je als Surinamer wordt geboren met Pom. “Het is iets waar je al zeer vroeg mee geconfronteerd wordt. Het mag niet ontbreken bij een mooie gelegenheid. En voor mij als kok is het leuk om er mooie varianten in een presentatie mee te bedenken. Laatst heb ik het nog in een 8 gangen menu als Amuse gepresenteerd. Op een klein plakje licht geroosterd brood met piccalillyolie en krokante kip. Qua smaak bleef het Pom maar in de presentatie werd het iets totaal anders”. “Mavis maakt, volgens mij, de lekkerste Pom” zegt Vaneker. Maar dan wat is het geheim van een goede pom, is de vraag die daarop volgt. “Het gaat niet alleen om de ingrediënten, maar ook om de bereiding, de bereider en de smaak/etnische herkomst van degene die de pom vervolgens opeet”. “Ongeacht de origine, bij mijn weten is pom het nationale Surinaams gerecht” vertelt Vaneker verder. ”Sterker nog, het is inmiddels onderdeel van het immateriële erfgoed van Suriname zoals vastgelegd door de UNESCO. Het is ook meer bijzonder dan gerechten die andere naties inmiddels als hun nationale gerecht ervaren en/of claimen zoals Italiaanse pasta en pizza. Pasta is noodles en archeologen hebben Chinese noodles (pasta) opgegraven. Pizza is platte brood en dat vind je overal in het MiddenOosten zoals de Turkse pizza heet bijvoorbeeld Lahmacun”. Beuk is het eens met Vaneker. “Natuurlijk hebben bijna alle gerechten, en de mensen die wij Surinaams noemen, hun herkomst in een land buiten Suriname, maar de manier waarop het wordt gebracht is echt Surinaams. Het haalt bij iedere Surinamer herinneringen naar boven. Das mooi”. “Identiteit wordt in heel veel culturen, van oudsher, gevormd in de keuken” legt Vaneker uit. “Een uitzondering op die regel is Nederland, want daar wordt identiteit gevormd aan de eettafel bijvoorbeeld door middel van de etiquette. Ondanks de traditionele politieke verdeeldheid tussen allerlei bevolkingsgroepen is pom in de loop van de tijd uitgegroeid tot een belangrijk, zo niet het belangrijkste, nationale Surinaamse gerecht en dat is erg bijzonder. Juist wanneer iets, in dit geval een gerecht van de eetcultuur, nog steeds erg belangrijk is voor alle Surinamers, dan rechtvaardigt dat in de toekomst ook serieus wetenschappelijk onderzoek”.
42
Victuals Edition 01
Ingredienten •
2 pakken Tayer (± 2 kilo)
•
3 grote bouten
•
1 bos prei
•
1 bos soepgroente
•
Piccalilly
•
Tomaten
•
Ketchup
•
Uien
•
Nootmuskaat
•
Zwarte peper
•
2 eetlepels suiker
•
Maggiblok
•
Een halve pak Margarine
Bereidingswijze 1. Eerst je kip inleggen met nootmuskaat, zwarte peper en maggiblok. 2. Daarna je kip bakken in olie (droog). 3. Uien en gesneden tomaat in de olie bakken en de margarine toevoegen. Daarna ketchup en maggiblok toevoegen. 4. Weer wat nootmuskaat en zwarte peper in de saus doen. 5. Nootmuskaat, zwarte peper, een halve fles piccalilly, soepgroente en de prei in de tayer draaien. 6. Twee eetlepes suiker erbij doen. 7. Daarna de saus in de tayer doen en de smaak checken. 8. Bakblik beboteren en een deel van je gekruide tayermix schenken in je blik. Gebakken kip regelen en overgebleven prei en soepgroente over je kip strooien met wat saus. De overgebleven tayermix erop en daarna wat saus erboven op. Bakken in de oven tot het geheel gaar is
Victuals Edition 01
43
Etiquette
By Chantal Rijker
There are many written and unwritten rules by which we live our daily lives. We greet people when we enter a room. We make room for our elders. These are just 2 examples of general rules of etiquette. In fact, there are different rules for all our activities and there are reasons for them all. Some of them have a practical use. Table manners, for example, require that you do not tamper with your attire or make up while at the table. If two heads of state or diplomats from hostile states meet, the rules of etiquette makes sure they can still communicate in a pleasant manner. The rules of etiquette are also used to show power relations. It can be offensive if you dress better than the main guest at a party. Clear rules will ensure that no one feels uncomfortable as long as the rules are respected. Table manners Of course everyone knows the obvious rules: do not talk with a full mouth, do not blow on hot food, not too much food on your plate. A table covered with a lot of cutlery can look quite impressive. However, the sequence is always logical. You always start with the cutlery on the outside and you work your way per dish inwards. Attitude Sit up straight. When you are not eating, keep your hands on your lap or put your wrists on the edge of the table. Makeup Do not tamper with your makeup and/or your hair when you sit at the table. Do not add salt, pepper or sauces on your food before you have tasted it. Food is always served from the left and cleared from the right. Drinks are always served from the right. The passing of food Start to give bread, butter or serving trays/bowls, even if you do not want any, always from the right. Serving trays are always passed with the handle towards the person served. Soup Do not slurp, but eat from the side of the spoon. If the soup is too hot, wait until it cools down, do not blow. Bread Break off a piece of bread with your hands and, if desired, then put some butter on it.
44
Victuals Edition 01
Napkin Place your napkin on your lap and keep it there until you leave. A small napkin should be unfolded. A big napkin is folded in half with the folded side towards you. On departure, place the napkin loosely on the left next to your plate. Cutlery Use the butter knife near the butterdish and use it to put butter on your (bread) plate. Never use it to butter your bread. If there is no butter knife provided, then use your dinner knife. You can eat chicken or pizza with your fingers at an informal dinner or barbecue or buffet. In other cases, use your knife and fork. Hold the fork in your left hand and the knife in the right. The knife is used to cut and to slide food onto the fork. In Suriname, rice is to be eaten with a spoon and fork where you hold the fork in the left hand and spoon in the right. Use the fork to put the rice on your spoon. The forks are always placed on the left. Knives and spoons are always on the right. The only exception is the fish fork, this is placed on the right next to the soup spoon. Above your plate are the dessert spoon and fork. When you start with the dessert, slide them to the side of your plate. Fork on the left and spoon on the right. Again, use the fork to put food onto the spoon. You eat from the spoon. The coffee spoons are on the right or will be given with the coffee. The waiter will remove unused cutlery. Wine Red wine is served in a rounded-glass with a short stem. You hold the glass on the stem so your hand does not warm the wine. Red wine is served at room temperature. In a restaurant you taste the wine to check if there is something wrong, not to see if it meets your personal preference. White wine is served in a larger glass with a longer stem. Hold the glass at the stem. If things still go wrong... Call the waiter!
Etiquette
Door Chantal Rijker
Er zijn heel wat geschreven en ongeschreven regels waar we dagelijks mee worden geconfronteerd. Netjes groeten als je binnen komt. Maar ook opstaan voor een ouder persoon. Dit zijn twee voorbeelden van algemene etiquette-regels. In feite zijn er voor elke handeling aparte regels. Etiquette! Deze kunnen om verschillende redenen ontstaan. Zo kunnen ze een praktisch nut hebben. Tafelmanieren zijn er bijvoorbeeld om knoeien te voorkomen. Als twee staatshoofden of diplomaten van vijandige staten elkaar ontmoeten dan zorgt de etiquette ervoor dat ze toch op een prettige manier kunnen communiceren. Etiquetteregels worden ook gebruikt om machtsverhoudingen aan te stippen. Zo kan het beledigend zijn als je je beter kleedt dan de belangrijkste gast op een feest. Duidelijke regels zorgen ervoor dat iemand zich niet ongemakkelijk hoeft te voelen. Men hoeft zich immers alleen aan de etiquette te houden. Tafelmanieren Natuurlijk kent iedereen de voor de hand liggende regels: niet met volle mond praten, niet blazen bij warm eten, niet te veel opscheppen. Een tafel gedekt met een heleboel bestek kan er nogal imponerend uitzien. Toch is de volgorde altijd logisch. Je begint altijd met het bestek aan de buitenkant en je werkt per gerecht naar binnen toe. Houding Zit rechtop. Als je niet eet, hou dan je handen op je schoot of met polsen op de rand van de tafel. Makeup Werk je make-up en/of je haar niet bij als je aan tafel zit. Doe geen zout, peper of sauzen op je eten voordat je het geproefd hebt. Voedsel wordt altijd links geserveerd en rechts afgeruimd. Drank altijd rechts. Doorgeven Begin altijd brood, boter of schalen rond te geven, ook als je zelf niet wilt. Geef altijd naar rechts door. Schalen altijd doorgeven met het handvat naar degene aan wie je reikt. Soep Slurp niet maar eet van de zijkant van de lepel. Is de soep te heet, wacht tot het afgekoeld is, ga niet blazen. Brood Breek brood of bolletjes met je handen. Breek een stukje brood af en doe er wat boter op.
Servet Leg je servet op je schoot en laat daar tot je vertrekt. Vouw een klein servet uit. Laat een groot servet half gevouwen met de vouw naar je toe. Leg, bij vertrek, het servet losjes aan de linkerzijde van je bord. Bestek Gebruik het botermesje bij het boterschaaltje om boter naar je (brood) bordje te brengen. Gebruik het nooit om je brood smeren. Ligt er geen botermes gebruik dan je eigen mes. Kip of pizza mag je met je vingers eten bij een informeel etentje of barbecue, of lopend buffet. In andere gevallen gebruik je mes en vork. Hou de vork in je linkerhand en het mes in de rechter. Het mes wordt gebruikt om te snijden en op de vork te schuiven. Rijst wordt met lepel en vork gegeten, waarbij je de vork links houdt en de lepel rechts, en met de vork de rijst op je lepel duwt. De vorken liggen links. Messen en lepels liggen rechts. Uitzondering is de visvork, deze ligt rechts naast je soeplepel. Boven je bord liggen de dessert lepel en dessertvork. Als je met het dessert begint, schuif je ze naar de kant van je bord. Vork links en lepel rechts. Je gebruikt de vork om voedsel op de lepel te duwen. Je eet van de lepel. De koffielepeltjes liggen rechts of worden gebracht met de koffie. De ober zal het bestek dat je niet zult gebruiken weghalen. Wijn Rode wijn wordt geserveerd in een glas met een ronde bol en een korte steel. Je houdt het glas vast aan de steel zodat je hand de wijn niet verwarmd. Rode wijn wordt geserveerd op kamertemperatuur. In een restaurant proef je van de wijn ingeval er iets mis is, niet om te kijken of hij aan je persoonlijke voorkeur voldoet. Witte wijn wordt in een groter glas geserveerd met een langere steel. Hou het aan de onderkant van de steel vast. ls er toch nog wat mis gaat... Roep de Ober!
Victuals Edition 01
45
The Surinamese-Hindustani food culture in the Netherlands and Suriname. What makes the difference? By Roshni Mungra
When reading the title of this article, my thoughts automatically go back to my Nani (Hindostani maternal grandmother: Red.). She is a great cook and makes the most wonderful Hindustani dishes. As long as I live, I will never forget the delicious dhal bhat and the gold-and green-colored ghee jar on the counter. Ghee is pure Indian butter that transforms dishes into a creamy richness. Yes, my nani is a real Rasooi ki Rani. (Kitchen Princess: Red). In The Netherlands and in Suriname, the older generation still cooks in the Hindustani tradition. It does not matter whether they are in the Netherlands or Suriname. They take their time for the cooking ritual. Only pure ingredients are used. They have most of the “real” herbs in stock. Many of them can even make their own masala. We cannot say this for the younger generation, unfortunately. Why is this so? And, is there a difference between the Surinamese Hindustani food culture in The Netherlands and in Suriname? It’s now been quite a few years that Indians were brought to Suriname for labor purposes. With their entry into the country, they brought a food culture in addition to their religion and lifestyle. Research should show whether or not this food culture as brought by the first Indians has remained the same. What we see in modern life is that the food culture of the Indian (now Suriname Hindustani) in Suriname is accepted and enjoyed by all ethnic groups living in Suriname. Over the years, a fairly large group Hindostani migrated to other countries, especially to the Netherlands. They again took the Surinamese Hindustani food culture, as they know it, with them. Was it possible for them to maintain this diet permanently, even in the Netherlands? Health Awareness Shantie has been living for a few years in the Netherlands. She is a wife and mother. She cooks daily. Through various channels, the Nutrition Center in the Netherlands provides regular information to increase health awareness. The effects certainly have affected her cooking behavior. The Center frequently draws attention to the amount of nutrients that each meal should and MUST have. She also watches saturated and unsaturated fats and amino acids per meal. Aware of all this information, she puts a balanced meal on the table daily. The meal contains: vitamins for the children’s growth, unsaturated fats for protection against heart disease and fat increase, enough quality food full of energy sources for her working husband, and for herself the calcium necessary for strong bones. But in Suriname it is very different. Apart from the fact that Suriname people make sure that they include their daily doses of vitamins, vegetables, meat and fish in the meal, the food in its entirety is not balanced. A tasty roti, prepared from flour, fried in ghee, stuffed with potato and fried chicken and topped off with lots of sauce? No, we will not let it go. Many do not know the nutritional facts of 46
Victuals Edition 01
for instance Ghee. Ghee is composed almost entirely of fat and is originally made from cow’s milk yogurt. One tablespoon of Ghee contains 8mg cholesterol. And yet it is frequently used in Suriname. Why? Authenticity and flavor Jim has also lived for a number of years in the Netherlands. He makes delicious Surinamese Hindostani dishes. His urdi dhal with dried fish, ocher and lime-chutney is out of this world. His view on the difference in eating culture between the Netherlands and Suriname is different. He finds that Suriname has pure and fresh ingredients. Fruits & vegetables come directly from the field. They are sun-ripened, harvested and sold immediately. In the Netherlands, Surinamese known types of vegetables are also obtainable, but are less fresh. These vegetables are grown in greenhouses or come from other foreign countries. Then there is the difference in taste, at least, according to Jim. The degree of freshness, of course, may affect the richness of the taste. Spices also vary. A good masala in the Netherlands can be found at the right places. In Suriname is the A-quality masala readily available. For a while now the Surinamese-Dutch people prepare their cuisine according to the availability of certain ingredients. For example, in the absence of tayerblad and bitawiri, spinach is used. Beans replace the Stringbeans. By adding curry and served with a bowl of dhal, the taste of the “foreign” vegetables is soon overcome. In terms of flavor and authenticity, the Surinamese Hindustani in Suriname are way ahead of those in the Netherlands. Dining out The Dutch have become familiar with Surinamese - Hindustani cuisine. Hindustani food is characterized not only by its spicy nature, but also by the origin of the spices. For the Dutch consumer, less spices are used in the dishes. Pepper is served as a side dish. Familiarity with the Surinamese Hindustani cuisine both in the Netherlands and in Suriname has grown over the years. Surinamese - Hindustani dishes are now also available outdoors. Unfortunately, due to increased demand, the emphasis is more on quantity rather than quality. From a traditional perspective, these ‘out-of-the-house’ dishes are less pure. Transferring to the next Generation and westernization Here are some final facts about my nani. Increasingly, traditional dishes are not being prepared as they once were. Real Khari is only prepared on special occasions such as weddings and church services. Originally, green mango or phulauries were added to Khari, but this does not happen anymore. When she asks if I know about kalauji, I cannot give her an answer. Kalauji, she says, is a dish made of stuffed vegetables. The sopropo (keraila) or eggplant (bhata) are excellent for use. It is then that I realize that the younger generation knows very little of the traditional Surinamese Hindustani cuisine. Because the Surinamese Hindustani residing in Netherlands have become “westernized”, their ignorance there is greater than in
Suriname. Yet there are a few families in the Netherlands who keep the traditional Surinamese Hindustani cuisine alive. Preservation of tradition is important. Spending a day with an elder in the kitchen can be valuable. Suddenly I have become aware that knowledge of the traditional kitchen that we learn
from our parents and grandparents is a valuable (priceless) transfer from generation to generation. I have decided to take this advice to heart.
Victuals Edition 01
47
De Surinaams-Hindostaanse eetcultuur in Nederland en in Suriname. Wat maakt het verschil? Door Roshni Mungra
Bij het lezen van de titel dwalen mijn gedachten al gauw van naar mijn eigen Nani (Oma van moederszijde bij de Hindostanen: Red.). Zij kan goed koken en maakt de zaligste Hindostaanse gerechten klaar. Een overheerlijke dhal bhat en de goud-met-groengekleurde pot ghee op het aanrecht vergeet ik heel mijn leven niet meer. Ghee is pure Indiase boter die menig gerecht omtovert tot een romige rijkdom. Ja, mijn nani is een echte Rasooi ki Rani. (Keukenprinses: Red.) Zowel in Nederland als in Suriname kookt de oudere generatie Hindostanen nog traditiegetrouw. Het maakt het niet uit of ze zich in Nederland of Suriname bevinden. Voor het kookritueel wordt zorgvuldig de tijd genomen. Alleen pure ingrediënten worden gebruikt. De meeste ‘echte’ kruiden zijn dan ook op voorraad. Velen van hen kunnen zelfs hun eigen masala maken. Van de jongere generaties kunnen we dat helaas niet zeggen. Hoe zit het daar eigenlijk mee? En is er een verschil tussen de Surinaams-Hindostaanse eetcultuur in Nederland en in Suriname? Het is nu alweer een aantal jaren geleden dat Indiërs naar Suriname zijn gebracht om te arbeiden. Met hun intrede brachten zij behalve religie en leefcultuur, ook een eetcultuur mee. Of deze eetcultuur gebleven is zoals door de eerste Indiërs naar Suriname gebracht, zal een diepgaand onderzoek moeten uitwijzen. Wij zien in het hedendaagse leven dat de eetcultuur van de Indiër (nu: Surinaamse Hindostanen) in Suriname door elke aldaar wonende bevolkingsgroep is geaccepteerd en geconsumeerd. Een vrij grote groep Surinaamse Hindostanen is in de loop der jaren gemigreerd naar andere landen, vooral naar Nederland. Deze hebben weer de eetcultuur zoals zij die kennen met zich meegenomen. Hebben zij zich kunnen handhaven om deze eetgewoonten te blijven behouden, ook in Nederland? Gezondheidsbewustzijn Shantie woont al een paar jaar in Nederland. Ze is vrouw en moeder. Koken doet ze dagelijks. Via verschillende kanalen geeft het Voedingscentrum in Nederland geregeld informatie om het gezondheidsbwustzijn te verhogen. De invloeden dragen zeker bij aan haar kookgedrag. Het centrum attendeert geregeld op de hoeveelheid voedingstoffen die per maaltijd ingenomen mag en zelfs MOET worden. Daarnaast let zij ook op hoeveelheid verzadigde en onverzadigde vetten en aminozuren per maaltijd. Bewust van al deze informatie zet zij dagelijks een uitgebalanceerde maaltijd op tafel waarin verwerkt: vitamines voor de groei van haar kinderen, onverzadigde vetten tegen hartkwalen en vetophopingen, genoeg 48
Victuals Edition 01
energievolle voedingsproducten voor haar werkende man, en voor haarzelf ook de nodige kalk voor stevige botten. Kijk, en in Suriname gaat het er heel anders aan toe. Afgezien van het feit dat er voor gezorgd is de dagelijkse vitamines, groenten, vlees en vis in de maaltijd te verwerken, is het eten in zijn geheel niet uitgebalanceerd. Een lekker roti, van blom, gebakken in ghee, gevuld met aardappel, waarop aardappel en lekkere gebakken kip met veeeeel sjus? Neen, die laten we niet staan. Velen kennen bijvoorbeeld de voedingswaarde van Ghee niet. Ghee bestaat bijna geheel uit vet en wordt origineel gemaakt van yoghurt van koemelk. Een eetlepel Ghee bevat 8mg cholesterol. En toch wordt het in Suriname veelvuldig gebruikt. Waarom? Authenticiteit en smaak Jim die ook een aantal jaren in Nederland woont kan ook heerlijke Surinaams Hindostaanse gerechten maken. Zijn urdi dhal met gedroogde vis, oker en lemmetje-chutney is werelds. Zijn opvattingen over de eetcultuurverschillen tussen Nederland en Suriname liggen weer anders. Hij vindt de ingrediënten in suriname puur en vers. Groente komt direkt van het veld. Het is zongerijpt, wordt na de oogst meteen verkocht. Er zijn ook wel Surinaamse typen groenten in Nederland te verkrijgen, maar dan minder vers. Deze groenten komen vaak uit kweekkassen of uit andere vreemde landen. Dan is er verschil in smaak, althans, volgens Jim. De mate van versheid kan uiteraard invloed hebben op de rijkheid van de smaak. Ook specerijen verschillen. Een goede masala wordt in Nederland op het juiste koopadres gekocht. In Suriname ligt A-kwaliteit masala binnen handbereik. De Surinaamse-Nederlanders passen al een tijdje hun gerechten naar beschikbaarheid aan; bij gebrek aan tayerblad of bitawiri gebruikt men al gauw bladspinazie. Sperziebonen vervangt de Kouseband. Met toevoeging van kerry en geserveerd met een schaaltje dhal is de smaak van de ‘vreemde’ groenten al gauw overwonnen. Wat smaak en authenticiteit bij de Surinaamse Hindostaan in Nederland betreft loopt Suriname dus nog steeds voor op Nederland.’ Eten buiten de deur Nederlanders hebben inmiddels kennis gemaakt met de Surinaams - Hindostaanse keuken. Hindostaans eten kenmerkt zich van oorsprong door gekruidheid en pittigheid. Voor de nederlandse consument gebruikt men minder kruiden in de gerechten. Peper wordt als bijgerecht geserveerd. Bekendheid met de Surinaams-Hindostaanse keuken is zowel in Nederland als in Suriname door de jaren heen gegroeid. Surinaams - Hindostaanse gerechten zijn nu ook veel buitenshuis verkrijgbaar. Jammer genoeg komt door de toenemende
vraag de nadruk echter steeds meer te liggen op kwantiteit in plaats van kwaliteit. Vanuit een traditioneel oogpunt zijn deze ‘buitenshuis’-gerechten minder puur. Generatie overdracht en verwestering Tot slot nog wat wetenswaardigheden van mijn nani. Sommige traditionele gerechten worden vandaag de dag nauwelijks meer klaargemaakt. Echte khari maakt men alleen voor speciale gelegenheden zoals huwelijken en kerkdiensten. Vroeger deed men weleens groene manja of phulauries in de khari. Dat gebeurt niet vaak meer. Als ze vraagt of ik weet wat kalauji is, moet ik haar het antwoord schuldig blijven. Kalauji zegt ze is een gerecht van gevulde groenten. De sopropo (keraila) of aubergines (bhata) zijn uitstekend geschikt. Dan zie je dat de jongere generatie heel weinig weet van traditionele Hindostaanse gerechten. Doordat de in nederland wonende hindostaanse surinamers ‘verwesterd’ zijn is de ontwetendheid daar groter dan in Suriname. Toch zijn er nog enkele families in Nederland die de Surinaams-Hindostaanse keuken echt traditiegetrouw voort zetten. Behoudt van traditie is belangrijk. Een dag doorbrengen met een oudere in de keuken kan van onschatbare waarde zijn. Opeens rijst bij mij het besef dat kennis van de traditionele keuken die we leren van onze ouders en grootouders behoort tot een stukje kostbare generatieoverdracht. Ik besluit deze raad ter harte te nemen.
Victuals Edition 01
49
Bajan Easter By Titus Sisnett
Barbadians, more commonly known as “Bajans” do tend to enjoy their food more than most. Indeed, the late Bajan foodie, Carmeta Fraser, was very fond of saying “Food comes First”. So amidst the kite flying, early morning church going of Easter and other traditional Easter past-times, food is heartily enjoyed all year round. Now, Easter in the English Speaking Caribbean is a quiet time and usually more restrained time and most people tend to observe the age old tradition of forsaking the heavier meats for the period and eating mostly fish. Sigh. Good bye, ham hocks and medium well steaks. Good bye ribs and all your other baked and grill top meat based goodies. Hello fish in every way form and fashion: fried in traditional tempura like batter, baked whole and filled with all kinds of stuffing, boiled in that oh so aromatic soup form and the list is endless. Flying fish, King fish, Bill fish, red snapper, Eel, Dolphin and all kinds of colourful “potfish” make their way into our kitchens. I need a moment. I think I may need to score a snack before I continue. Don’t know why I’m suddenly hungry... :) Right! Snack in hand. What do I have? A sandwich! Filled with, what else, fish! Ah ha. This is no ordinary sandwich. This is one that we can make only at Easter! Now wait... I know you are reading this and chuckling to yourself and thinking “who is he trying to fool?” But I’m serious. Year round the fish is available but the bread for this particular sandwich is not. Now I’ve got your attention, don’t I? Meet the hot cross Bun. The hot cross bun is not really bajan in origin. I think most Caribbean and European countries have some variant of this dish. But for me, it’s that cinnamon aroma and those little pastry crosses on top of them that signal Easter is here. Now, many local bakeries do competent variations of this fluffy pastry. However, few truly do it the justice it deserves. Two local baking houses that make you hug yourself and feel all warm and fuzzy are the ladies and gentlemen over at Purity Bakery and good people over at Zepherin’s Bakery. There is a reason why the hot cross buns from these two bakeries are widely available across the island during this period. Of course, should you be quite the adventurous sort, feel free to have a go at making your own.
Victuals Edition 01
51
Here is a handy recipe compliments of the good folks at the British Broadcasting Corporation (BBC) Ingredients for the buns • 625g/1.3lb strong white flour, plus extra for dusting • 1 tsp salt • 2 tsp ground mixed spice • 45g/ 1.5 oz unsalted butter, cut into cubes, plus extra for greasing • 85g/3oz sugar • 1 lemon, zest only • 1½ tsp fast-action yeast • 1 free-range egg • 275ml/10fl oz tepid milk • 125g/4oz mixed dried fruit Ingredients for the topping • 2 tbsp plain flour • vegetable oil, for greasing • 1 tbsp golden syrup, gently heated, for glazing Preparation method 1. For the buns, sieve the flour, salt and ground mixed spice into a large mixing bowl, then rub in the butter using your fingertips. Make a well in the centre of the mixture, then add the sugar and lemon zest and yeast. 2. Beat the egg and add to the flour with the tepid milk. Mix together to a form a soft, pliable dough. 3. Turn out the dough onto a lightly floured work surface. Carefully work the mixed dried fruit into the dough until well combined. Knead lightly for 5 minutes, or until smooth and elastic. 4. Grease a large, warm mixing bowl with butter. Shape the dough into a ball and place it into the prepared bowl, then cover with a clean tea towel and set aside in a warm place for one hour to prove. 5. Place the dough onto a lightly floured work surface and knock back the dough. Shape it into a ball again and return it to the bowl, then cover again with the tea towel and set aside for a further 30 minutes to rise. 6. Place the dough onto a lightly floured work surface and divide it into 12 equal pieces. Roll each piece into a ball, then flatten slightly into a bun shape using the palms of your hands. Cover the buns again with the tea towel and set aside for 5-10 minutes. 7. Grease a baking tray with butter and transfer the buns to the tray. Wrap the tray with the buns on it loosely in greaseproof paper, then place inside a large polythene bag. Tie the end of the bag tightly so that no air can get in and set aside in a warm place for a further 40 minutes to rise. 8. Preheat the oven to 240C/475F/Gas 8. 9. Meanwhile, for the topping, mix the plain flour to a smooth paste with 2 tablespoons of cold water. 10. When the buns have risen, remove the polythene bag and the greaseproof paper. Spoon the flour mixture into a piping bag and pipe a cross on each bun. 11. Transfer the buns to the oven and bake for 8-12 minutes, or until pale golden-brown. As soon as you remove the buns from the oven, brush them with the hot golden syrup, then set aside to cool on a wire rack. Have a go. Drop us a line and let us know how it turns out. Better yet, send us some samples. Happy Easter!!! 52
Victuals Edition 01
Bajan Easter Door Titus Sisnett
Barbadianen, beter bekend als “Bajans”, zijn meer dan de meesten geneigd om te genieten van hun voedsel. Inderdaad, de wijlen Bajan foodie, Carmeta Fraser, was dol op de gezegde: “Eten komt eerst”. Dus midden in de vliegeren, ‘s ochtends vroeg naar de kerk gaan naar de paasdienst en andere traditionele Pasen tijden, is voedsel net als op alle momenten van het jaar te krijgen en wordt gegeten op een nogal alarmerend tempo. Vandaag de dag is Pasen in het Engels sprekende Caribische gebied een rustige tijd en meestal meer ingetogen tijd en de meeste mensen zijn geneigd om de eeuwenoude traditie van het verzaken van het zwaardere vlees voor die periode en het eten meestal vis te observeren. Zucht. Vaarwel ham hocks en medium well steaks. Vaarwel ribben en al uw andere gebakken en gegrilde op vlees gebasseerde lekkernijen. Hallo vis in alle vormen en soorten: gebakken in traditionele tempura, zoals beslag, heel gebakken en gevuld met allerlei soorten vulling, gekookt in de o zo aromatische soep vorm en de lijst is eindeloos. Vliegende vis, King Fish, Bill vis, rode poon, Paling, Dolfijn en allerlei kleurrijke “potfish” maken hun weg in onze keukens. Ik heb een moment nodig. Ik denk dat ik een snack nodig heb voordat ik verder ga. Weet niet waarom ik opeens honger heb... :) Juist! Snack in de hand. Wat heb ik? Een sandwich! Gevuld met, wat anders, vis! Ah ha. Dit is geen gewone boterham. Dit is er een die we alleen kunnen maken met Pasen! Wacht... Ik weet dat je dit leest en begint te grinniken in jezelf en je denkt “wie probeert hij voor de gek te houden?” Maar ik ben serieus. Het hele jaar door is vis beschikbaar, maar het brood voor deze sandwich is dat niet. Nu heb ik uw aandacht, of niet soms? Maak kennis met de hot cross Bun. De hot cross bun is niet echt Bajan van oorsprong. Ik denk dat de meeste Caribische en Europese landen een variant hebben van dit gerecht. Maar voor mij is dat de kaneel geur en die kleine gebak kruisjes aan de bovenkant het signaal gven, Pasen is hier. Vele lokale bakkerijen bakken verantwoorde variaties van dit pluizige gebak. Er zijn echter weinigen die het echt de rechtvaardigheid die het verdient. Twee lokale bakkerijen die een warm welkom gevoel geven, zijn de dames en heren van Purity Bakery en de goede mensen van Bakery Zepherin’s. Er is een reden waarom de hot cross buns van deze twee bakkers op grote schaal beschikbaar zijn in deze periode op het eiland. Maar natuurlijk, als je heel avontuurlijk bent, ben je vrij om je eigen versie proberen te maken.
Hier is een handig recept met de complimenten van de goede mensen van de British Broadcasting Corporation (BBC) Ingrediënten voor de broodjes • 625g/1.3lb sterke witte bloem, plus extra om te bestrooien • 1 tl zout • 2 tl gemalen gemengde kruiden • 45 g / 1,5 g ongezouten boter, in blokjes gesneden, plus extra om in te vetten • 85g/3oz suiker • 1 citroen, schil alleen • 1 ½ theelepel snelle-actie gist • 1 scharrelei • 275ml/10fl oz lauwe melk • 125g/4oz gemengd gedroogd fruit
Probeer maar! Stuur ons een mailtje en laat ons weten hoe het afloopt. Beter nog, stuur ons enkele voorbeelden. Vrolijk Pasen!
Ingredienten voor de topping • 2 el bloem • Plantaardige olie, om in te vetten • 1 el golden syrup, zachtjes verwarmd, voor beglazing Bereidingswijze 1. Voor de broodjes, zeef de bloem, zout en gemalen gemengde kruiden in een grote kom, wrijf de boter met uw vingertoppen. Maak een kuiltje in het midden van het mengsel en voeg de suiker en de citroenrasp en gist. 2. Klop het ei los en voeg de bloem met de lauwe melk toe. Meng het tot een zacht, soepel deeg. 3. Draai het deeg uit op een licht met bloem bestoven werkvlak. Zorgvuldig de gemengde gedroogde vruchten in het deeg verwerken tot alles goed vermengd is. Kneed zachtjes gedurende 5 minuten, of tot het glad en elastisch is. 4. Vet een grote, warme kom in met boter. Vorm het deeg tot een bal en plaats deze in de voorbereide kom, dek af met een schone theedoek en zet weg op een warme plaats gedurende een uur rijzen. 5. Draai het bleek deeg op een licht met bloem bestoven werkvlak en klop het deeg weer eraf. Vorm het weer tot een bal en plaats het weer in de kom, bedek het weer met de theedoek en zet opzij om nog eens 30 minuten rijzen. 6. 6. Draai het deeg uit op een licht met bloem bestoven werkvlak en verdeel het in 12 gelijke stukken. Rol elk stuk tot een bal, dan is enigszins af te vlakken in een knot vorm met behulp van de palmen van uw handen. Bedek de broodjes met de theedoek en zet ze opzij om uit te rusten voor de 5-10 minuten. 7. Vet een bakplaat in met boter en plaats de buns erop. Wikkel de buns los op de bakplaat op vetvrij papier, dan plaats je een grote plastic zak erover heen. Bind het einde van de zak goed, zodat er geen lucht in kan komen en zet weg op een warme plek om nog eens 40 minuten rijzen. 8. Verwarm de oven voor op 240C/475F/Gas 8. 9. Ondertussen voor de toplaag, meng de bloem met 2 eetlepels koud water tot een gladde pasta. 10. Als de broodjes zijn gestegen, verwijdert u de plastic zak en het bakpapier. Schep de bloem mengsel in een spuitzak en spuit een kruis op elke bun. 11. Breng de broodjes in de oven en bak ze 8-12 minuten, of tot licht goudbruin is. Zodra je de buns uit de oven verwijderd, bestrijk ze met de warme gouden stroop, en leg ze op een rooster om af te koelen. Victuals Edition 01
53
By Kevin Headley
Every year, Christians celebrate Easter 40 days after Ash Wednesday. Other than Christians, Jews throughout the world each year in April celebrate Pesach = Passover, the Jewish Easter. Pesach lasts eight days and reminds them of the exodus of the Jews from Egypt and thus the liberation from slavery. A major event in the history of Judaism says Jules Donk, chairman of the Jewish community In Suriname. “If people in a particular country are freed from slavery, usually a fest is connected to it, remember July 1st in Suriname. The Jewish Passover is therefore the biggest party of the year. The Jews had so little time to leave, so they could not make the bread rise. Therefore, on all eight days of Pesach no food in one way or another, rose or fermented, is eaten. For eight days the famous matzo, unleavened bread, is eaten. There is also Matzo-ball soup cooked and consumed. Other traditional dishes, such as pom is prepared during this period. The ban on non-fermented products does not end with food - we even cannot have other beverages and food with yeast in the house. Hence the famous traditional Passover cleaning, where the whole house is cleaned of chametz. “ (=yeast: Red.). According to Donk the eve of Passover starts by reading from the Haggadah, a special book. Donk says further: “The Haggadah is about the story of Jewish slavery in Egypt and the exodus from Egypt. The Haggadah also contains the sequence of steps, which forms the basis for Passover Seder. Similarly, in the Haggadah explains the dishes to be served at the Passover Seder, including the unleavened bread, matzo, a bone of a lamb (symbolic), an egg, bitter herbs, Maror, haroset sweets and some vegetables, Karpas. Haroset or charousjes in Suriname are made from coconut. This dish symbolizes the silt and clay of which the Israelites in Egyptian slavery had to make bricks. The bitter herbs symbolize the bitter times and the also included bone should remind the Jews of the lamb. On their last night in Egypt the tenth plague was called and that was the death of all firstborns of the Egyptians. The Jews were ordered to slaughter a lamb and strike the blood on their doorposts for safe keeping. The meat of the lamb was thereby consumed. The wine in the haroset represents the blood that the Jews lost while in slavery. “
54
Victuals Edition 01
Passover Recipe Matzo, the unleavened bread Ingredients •
200 ml of water
•
500 g whole wheat flour
or: •
250 g whole wheat flour and 250 g barley flour
Preparation Preheat oven to 250 degrees. Preparation Stir the flour and water with a wooden spoon. Top this mixture of with a little bit of flour. Rub your hands with flour and knead the dough gently for 3 minutes. Divide it into 6-8 balls. (For smaller matzos you can make smaller dough balls). Grease a baking tray. Press the dough balls with a rolling pin or by hand into a flat disc with a diameter of approximately 13 cm. Prick with a fork holes in order to prevent the dough to become buns. Bake Matzos 10 minutes in the preheated oven. Remove matzos from oven. For soft matzo, serve immediately. For Crispy matzo, turn off the oven and leave matzo inside until the oven has cooled down completely. Crispy matzo can be kept in airtight drums for a long time.
Taken by Hetteke Videler via The Hankering Palate
Victuals Edition 01
55
Door Kevin Headley
Jaarlijks vieren Christenen het Paasfeest 40 dagen na aswoensdag. In tegenstelling tot de christenen vieren de Joden over de hele wereld elk jaar in de maand april het Pesach-feest, het Joodse Paasfeest. Pesach duurt acht dagen en herinnert hen aan de uittocht van de joden uit Egypte en daarmee de bevrijding van de slavernij. Een ingrijpende gebeurtenis in de geschiedenis van het jodendom zegt Jules Donk, voorzitter van de Joodse gemeenschap in Suriname. “Als mensen in een bepaald land worden bevrijd uit de slavernij, verbindt men er meestal een feest aan, denk maar aan 1 juli in Suriname. Het Joodse paasfeest is daarom het grootste feest van het jaar. De joden hadden zo weinig tijd om weg te komen, dat ze hun broden niet konden laten rijzen. Daarom wordt er op alle acht dagen van Pesach geen voedsel dat op de een of andere manier gerezen of gegist is gegeten. Acht dagen lang wordt de beroemde matzes, ongezuurde brood, gegeten. Er wordt ook Matzes-ballen soep gemaakt en genuttigd. Ook andere traditionele gerechten zoals pom worden bereidt in deze periode. Het verbod op ongegiste producten houdt niet op bij eten: we mogen dit soort drank en voedsel zelfs niet in huis hebben. Vandaar de beroemde traditionele Pesachschoonmaak, waarin het hele huis wordt ontdaan van chameets”. (=gist Red.) Volgens Donk wordt erop de avond waarop Pesach ingaat gelezen uit de Haggada, een speciaal boekje. Donk vertelt verder: “De Haggada behandelt het verhaal van de joodse slavernij in Egypte en de uittocht uit Egypte. De Haggada bevat ook de volgorde van de gebruiken, die de grondslag vormt voor de hiervan afgeleide seideravond. Tevens wordt in de Haggada uitleg gegeven over de gerechten die geserveerd worden op de seideravond, waaronder het ongezuurde brood, matze, een symbolisch bot van een lam, een ei, bittere kruiden, Maror, zoete charoset en wat groente, Karpas. Charoset of charousjes worden in Suriname gemaakt van cocos. Het gerecht symboliseert de leem en klei waarvan de Israëlieten in Egyptische slavernij bouwstenen moesten maken. De bittere kruiden moeten de bittere tijden symboliseren en het been of bot dat er ook bij zit moet de joden aan het paaslam herinneren. Op de laatste nacht in Egypte werd de tiende plaag over Egypte afgeroepen en dat was de sterfte van alle eerstgeborene van de Egyptenaren. De joden moesten een paaslam slachten om het bloed te strijken over hun deurposten om zo bespaard te blijven de plaag. Het paaslam werd daarbij genuttigd. De wijn in de Charoset staat voor het bloed dat de joden in de slavernij lieten”.
56
Victuals Edition 01
Pesach Recept van Matze, het ongezuurde brood Ingrediënten •
200 ml water
•
500 g volkoren tarwemeel
of: •
250 g volkoren tarwemeel en 250 g gerstemeel
Voorbereiding Verwarm de oven voor tot 250 graden. Bereidingswijze Roer het meel en het water goed door elkaar met een houten lepel. Bestuif de bovenkant van dit mengsel met een klein beetje meel. Wrijf de handen in met meel en kneed het deeg 3 minuten lichtjes. Verdeel het vervolgens in 6-8 ballen. (Voor kleinere matzes kun je kleinere deegballen maken). Vet een bakplaat in. Druk de deegballen met de hand of met een deegroller uit tot een platte schijf met een diameter van ongeveer 13 cm. Prik er met een vork gaatjes in om te voorkomen dat het deeg gaat bollen. Bak de matzes 10 minuten in de voorverwarmde oven. Haal de matzes uit de oven. Voor zachte matze, dien gelijk op. Voor knapperige matze, de oven uitdraaien, matze erin laten liggen tot de oven geheel afgekoeld is. Knapperige matze kunnen in luchtdichte trommels heel lang bewaard blijven.
EASTER MENU Easter is an important or actually the principal Christian celebration. Easter lasts
two days, is celebrated on Sunday and Monday and has its origins in the Jewish Passover. Christians celebrate this day from their belief that Jesus rose from the dead on the third day after his crucifixion. Over the years, many non-religious elements were added to the party making it a secular party. Eating and Easter go hand in hand. Both on religious and commercial area. Food has almost every part of Easter in a certain symbolic value. If we look at it from a religious perspective, we see that the Easter period will be opened on Ash Wednesday. The Roman Catholics fasted forty days to prepare for Passover. On Maundy Thursday, Christians commemorate the Last Supper in which bread and wine, respectively, the symbolic body and blood of Jesus Christ to propose. On Good Friday is usually fasted or eaten fish in order to reflect on the crucifixion of Christ. Meat is avoided by the faithful. On Easter Sunday itself is then eaten with the family sprawled to commemorate the resurrection of Christ. Commerce with the fictitious bunny that brings eggs around responding to the whole Easter event. Children are told that the Easter Bunny brings Easter eggs around Easter. However, the egg plays a significant role within the Christian tradition: the introduction of the fasting period forbade the church which is to eat eggs between Ash Wednesday and Easter. These eggs were then eaten at Easter, the oldest eggs were used to decorate. The Easter egg was also seen as the stone of the tomb where Jesus Christ has risen. Catholics at that time brought baskets full of eggs to church to be blessed. It is often said that the egg is a symbol for life. In Suriname, some good restaurants play in the Easter period in their menu to include many seafood dishes.This Easter dinner on the following pages has been prepared together with Restaurant JiJi’s, the dishes are prepared with various Easter elements incorporated in it. You can order the menu at the restaurant or just prepare it yourself at home. In any case, have a good meal. n: Pasen is een of zelfs het belangrijkste christelijke feest. Pasen duurt twee dagen en wordt gevierd op zondag en maandag en heeft zijn oorsprong in het Joodse Pesach. Christenen vieren deze dag vanuit hun geloof dat Jezus opgestaan is uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging. In de loop der jaren zijn veel non-religieuze elementen aan het feest toegevoegd waardoor het een seculier feest is geworden. Eten en de paas periode gaan echter hand in hand. Zowel op religieus als commercieel gebied. Voedsel heeft haast bij elk onderdeel van Pasen een bepaalde symbolische waarde. Bekijken wij het vanuit het religieus oogpunt dan zien wij dat de paasperiode wordt ingeluid op Aswoensdag. De rooms-katholieken vasten dan veertig dagen om zich voor te bereiden op het paasfeest. Op witte donderdag herdenken de christenen de laatste avondmaal waarbij brood en wijn respectievelijk symbolisch het lichaam en bloed van Jezus Christus moeten voorstellen. Op goede vrijdag wordt er meestal gevast of vis gegeten om zo stil te staan bij de kruisiging van Christus. Vlees wordt door de gelovigen vermeden. Op paasdag zelf wordt er dan breeduit gegeten in familieverband om de opstanding van Christus te gedenken. De commercie heeft met de fictieve paashaas, die paaseieren rondbrengt ingespeeld op het hele paas gebeuren. Aan kinderen wordt zo vertelt dat de paashaas paaseieren rond brengt met Pasen. Echter speelt het ei ook een rol van betekenis binnen de christelijke traditie: bij de invoering van de vasten periode verbood de kerk namelijk om eieren te eten tussen Aswoensdag en Pasen. Deze eieren werden dan pas met Pasen opgegeten, waarbij de oudste eieren gebruikt werden om te versieren. Ook werd het paasei gezien als de steen van het graf waar Jezus Christus verrezen is. Katholieken brachten toentertijd mandenvol eieren naar de kerk om te laten zegenen. Er wordt ook vaak gezegd dat het ei ook symbool staat voor het leven. In Suriname spelen een aantal restaurants goed in op de paasperiode door in hun menu veel visgerechten op te nemen. Het paasmenu dat op de volgende pagina’s staat is bereid samen met (restaurant) De gerechten zijn klaargemaakt met de verschillende paaselementen erin verwerkt. Je kunt het menu zelf thuis klaarmaken of gewoon (restaurant)bezoeken om het te bestellen. In elk geval smakelijk eten. Victuals Edition 01
57
APPETIZER
Egg salad / filled egg
Eiersalade/ gevulde ei
•
•
4 hard boiled eggs, peeled. Mash the yolks.
4 hardgekookte eieren, gepeld. Pureer de eigeel.
•
2 tablespoons red onion, chopped
•
2 eetlepels rode ui, fijngesneden
•
1/4 cup celery, chopped
•
1 / 4 kop selderij, gehakt
•
2 tablespoons mayonnaise
•
2 eetlepels mayonaise
•
2 teaspoons Dijon mustard
•
2 theelepel Dijon mosterd
•
1/4 teaspoon paprika
•
1 / 4 theelepel paprikapoeder
•
dash of Tabasco to taste
•
scheutje Tabasco naar smaak
•
25 gr. Feta cheese
•
25 gr.Feta kaas
4 eggs Mix all ingredients together.
Meng 4 eieren met alle ingrediënten samen.
Serve on crackers or in the hard-boiled egg and sprinkled with grated feta cheese.
Serveer op een bordje op crackers of in de hardgekookte ei en bestrooid met geraspte fetakaas.
Victuals Edition 01
59
ENTREE
Smoked bang bang carpaccio Carpaccio of smoked bang with sundried tomatoes and red currysauce Serves 4 •
3 oz. smoked Bang Bang
•
4 sundried Tomatoes
•
1 tbs. red curry
•
1 tbs. olive oil
•
2 red onion
•
Crushed peppercorns
Red curry dressing Mix the red curry with olive oil and season it with pepper and salt. Place on a plate of smoked Bang Bang in a thin layer. Place the tomatoes over the thin bang bang layer, red curry dressing and grind on some peppercorns. Cut the red onion into rings and garnish. Serving tip: Serve with toasts with pesto cheese.
60
Victuals Edition 01
Gerookte bang bang carpaccio Carpaccio van gerookte bang bang met zongedroogde tomaten en rode curry saus Voor 4 personen •
3 ons gerookte Bang Bang
•
4 Zongedroogde tomaten
•
1 etl. Rode curry
•
1 etl. Olijfolie
•
2 rode ui
•
Gemalen peperkorrels
Rode curry dressing Meng de rode curry met olijfolie en breng deze op smaak met peper en zout. Leg op een bord de gerookte Bang Bang in een dunne laag. Daarover de tomaten, de rode curry dressing en maal wat peperkorrels over. Snij de rode ui in ringen en garneer. Serveer tip: Serveer met toastjes met pestokaas.
SOUP
Pumpkin soup
Pompoensoep
Ingredients (serves 4)
Ingrediënten (voor 4 personen)
•
1kg pumpkin, peeled, cut into 1.5 cm
•
•
2 tablespoons red curry paste
•
1/4 cup coarsely chopped fresh coriander
•
2 eetlepels rode curry pasta
leaves
•
1 / 4 kop grof gehakte verse koriander-
ken 1,5 cm
•
1 stalk lemongrass
•
¼ cup dry shrimp
•
1 takje citroengras
•
1 red onion
•
¼ kopje Droge garnalen
•
1 white onion
•
1 rode ui
•
1 witte ui
method 1. Heat a large pan. Add pumpkin, lemongrass, coriander and ½white onion. Cook, stirring, 1 to 2 minutes or until mixture begins to hold to the bottom of the pan. 2. Add 2 cups cold water. Bring to a boil. Reduce heat to low. Simmer, covered, for 20 minutes or until pumpkin is soft. Reserved for 5 minutes. 3. Blend or process soup in batches until smooth. Season with salt and pepper. Top with salsa of ½ white onion, 1 red onion, dried shrimp and a sprig of cilantro. Serve.
62
1kg pompoen, geschild, gesneden in stuk-
Victuals Edition 01
blaadjes
methode 1. Verhit een grote pan. Voeg pompoen, citroengras, koriander en ½ witte ui. Koken,roeren, 1 tot 2 minuten of tot het mengsel begint te houden aan de bodem van de pan. 2. Voeg 2 kopjes koud water. Breng aan de kook. Zet het vuur laag. Sudderen, overdekte, gedurende 20 minuten of tot de pompoen zacht is. Gereserveerd voor 5 minuten. 3. Blend of proces soep in porties tot een gladde massa. Breng op smaak met zout en peper. Top met een salsa van de ½ witte ui, 1 rode ui, droge garnalen en een takje koriander. Opdienen.
MAIN DISH
Stuffed steamed fish
Gevulde gestoofde vis
•
1 whole filleted redsnapper
•
1 hele redsnapper gefileerd
•
1 ounce smoked bang bang
•
1 ons gerookte bang bang
•
1 canned tuna, based on water.
•
1 tuna in blik, obv water.
•
2 piles of spinach
•
2 hoopjes spinazie
•
2 Fine chopped carrots
•
2 Fijn gesnipperde wortelen
•
4 cloves garlic
•
4 teentjes knoflook
•
1 sprig of chopped shallots
•
1 takje fijngesneden sjalotjes
•
½ lime juice
•
½ lemmetje sap
•
1 tbs. honey
•
1 etl. Honing
•
1 tbs. cornstarch
•
1 etl.maizena
•
½ cup white wine
•
½ kop witte wijn
•
2 tbs. olive oil
•
2 etl.Olijfolie
The filling: Mix the smoked bang, the tuna, chopped 2 clove garlic and carrots and bring to taste with salt and pepper.
De vulling: Meng de gerookte bang bang, de tuna, gesnipperde wortelen en 2 teentje knoflook en breng deze op smaak met zout en peper.
The sauce: Fry the shallots in olive oil, then add the honey and lime juice. Bring to boil and dilute with the white wine. Season with salt and pepper. Thick the sauce by adding a mixture of cornstarch and water.
De saus: Fruit de sjalotjes in olijfolie, voeg daarna de honig en sap toe. Breng even aan de kook en leg aan met de witte wijn. Breng op smaak met zout en peper. Dik de saus aan door steeds een mengsel van maizena en water toe te voegen.
Cut the fish into two and bring the fish with salt and pepper. Put the filling on one half of the fish and then put the other half on this. Use cocktail sticks (toothpicks) every two fish parts to unite them.
Snij de vis in twee en breng de vis op smaak met zout en peper. Leg de vulling op de ene helft van de vis en zet daarna de andere helft hierover. Gebruik prikkers (tandenstokers) om de twee vishelfden aan elkaar vast te maken.
Place the fish in the pan with the sauce and let it simmer over a low heat for 10 minutes.
Leg de vis in de pan met de saus en laat deze op een laag pitje sudderen voor 10 minuten.
Vegetables: Sauté the spinach in a pan with olive oil and season with garlic, salt and pepper.
Groente: Fruit de spinazie in een pan met olijfolie en breng op smaak met knoflook, zout en peper.
Victuals Edition 01
65
DESSERT
Merinque with passion fruit curd
Schuimpje met passievrucht pudding
•
3 large eggs, separated
•
3 grote eieren, gescheiden
•
pinch of salt
•
snufje zout
•
1 ¼ cups superfine sugar
•
1 ¼ cups superfijne suiker
•
2 ½ tablespoons fresh lemon juice
•
2 ½ eetlepels vers citroensap
•
1 ½ teaspoons cornstarch
•
1 ½ theelepel maïzena
•
½ cup passion fruit puree or nectar
•
½ kopje passievrucht nectar/ markoesa
•
1 stick cold unsalted butter, cubed
•
een stuk koude ongezouten boter, in blokjes
1. preheat the over to 325 F and line a large baking sheet with parchment paper. in the bowl of a standing electric mixer fitter with the whisk, beat the egg whites with the salt at medium-high speed until soft peaks form. at high speed, beat in ¾ cup of the sugar, a few tablespoons at a time, until the whites are stiff and glossy. beat in ½ tablespoon of the lemon juice along with the cornstarch and vanilla seeds. transfer the meringue to a pastry bag fitted with a 1-inch plain tip and pipe out six 4-inch rounds, about 1 inch thick. using the back of a spoon, make a 1 ½-inch well in the center of each meringue. bake the meringues in the lower third of the oven temperature 225 F and bake for 1 hour. Turn the oven off, prop the door open and let the meringues cool completely; they should be hard on the outside and soft on the inside. 2. meanwhile, in a saucepan, combine the yolks with the passion fruit puree and the remaining ½ cup of sugar and 2 tablespoons of lemon juice. cook over low heat, whisking, until the sugar dissolves. add the butter and cook, whisking, until thickened, about 8 minutes. immediately strain the curd into a bowl. press a sheet of plastic wrap onto the surface of the curd and refrigerate until chilled. 3. set the meringues on plates and fill the centers with passion fruit curd. serve right away, passing extra curd at the table.
66
Victuals Edition 01
1. verwarm de oven op 325 F, scheur een groot vel bakpapier en maak het klaar voor gebruik. in de kom van een staande elektrische mixer met een garde, klop de eiwitten met het zout op middel hoge snelheid tot het zachte pieken vormt. op hoge snelheid, klop ¾ cup van de suiker, beetje bij beetje per eetlepel, totdat de eiwitten stijf en glanzend zijn. klop ½ eetlepel van het citroensap samen met de maïzena en vanille zaden. zet de schuimpjes in een spuitzak, voorzien van een 1-inch platte tip en knijp er zes 4-inch ronden uit, van ongeveer 1 cm dik. maak met gebruik van de achterkant van een lepel, een 1 ½-inch in het midden van elk schuimpje. bak de schuimpjes in het onderste derde deel van de oven met een temperatuur van 225 F en bak gedurende 1 uur. Sschakel de oven uit, maak de deur open en laat de schuimpjes volledig afkoelen, ze moeten hard aan de buitenkant en zacht aan de binnenkant zijn. 2. ondertussen, in een steelpan, combineer je de dooiers met de passievrucht puree en de resterende ½ cup suiker en 2 eetlepels citroensap. kook het op een laag vuur, kloppen tot de suiker is opgelost. voeg de boter en kook het door al kloppend, tot het dik wordt, ongeveer 8 minuten. onmiddellijk stam de pudding in een kom. druk een vel plasticfolie op het oppervlak van de pudding en plaatst de kom in de koelkast tot gekoeld. 3. zet de schuimpjes op borden en vul de centra met passievrucht pudding. dien het op met extra pudding aan de tafel.
The Easter menu has been prepared by: JiJi’s Restaurant Jurgen Boodie Owner and Chef
68
Victuals Edition 01
Everyone has their food culture By Nellie Bakboord
"Watch it. After the 25th word Surinamese begin to talk about 'food', "says Georgine, and on her lovely face a smile appears. I don’t disagree and laugh heartily on hearing this, thinking to myself that Surinamese probably do not even get to the 25th word. We don’t only like to talk about food, we take pleasure in making it into a sport. "Eating Exuberant' has a very important place in our culture. A Surinamese birthday without food is not a birthday. Even when there is a book reading or launch or whatever the occasion, Surinamese count on a well prepared dish. With the Dutch, especially those who do not yet have anything in common with the Suriname ‘food habits’, it is a little different. They do not like that 'stuff'. When they organize a gathering for a drink, they serve slices of beef sausage, liver sausage and chunks of cheese with pickles. Here and there you can find a nut. They criticize us for always talking about food. When you hear how they deal with food, it seems as though they "eat to live" while we "live to eat". Georgine's remark still hangs in the back of my mind while pouring soup for my offspring. We have cassava soup my mother’s way. After the soup is prepared, she adds a can of coconut milk as a finishing touch. "Extra tasty," she always says with a wink. While we sit together enjoying the soup immensely, I cannot help chuckling, because I see Georgine's face in front of me again. When Georgine said Surinamese always talk about food, I of course recognized it, but is it really after the twenty-fifth word? We are always busy with food and perhaps more so in Suriname. Even if you have to take a detour or fly it in all the way from Holland, we will make the effort. Ask any Surinamese how his or her stay in Suriname was, and you get the finest anthology: "Girl the food was great. I went to Chi Min four times. The Chinese there give you an aw-
70
Victuals Edition 01
ful lot of meat. You just cannot finish all. After eating I had real trouble to get up. Every weekend we ate till late into the night on Blue Ground. I can still taste Pawiro’s noodles in my mouth. Do you know Fa Tai? In particular, roast turkey, filled with more meat. A real feast. And on Sundays, before we went on to boiti (out of town: Red.) with pots filled with food, of course we had to stop at Lelydorp to get something to eat. You remember that in the morning you can feast on Javanese kitchen? We bought extra portions for later, because at boiti you cannot buy anything. Do not let anyone fool you. The most you can get is some sugar cane, passion fruit, some bananas, cassava bread or dokun (Casave/coconut dish: Red.) " You can imagine that after listening to such a tasty-sounding travel story, you tend to start a Surinamese dish immediately. In the end you try to ask if they made pictures, but by you have already begun to salivate, making you swallow that question immediately. Aaybaya, I too have experienced situations where even while eating the first course at dinner, discussions had already started about what’s for the next meal. All kinds of dishes from different populations are called. When I think back to these experiences I keep on laughing and I am convinced that the Surinamese "live to eat" and the Dutch "eat to live." Yet Surinamese do not get tired of the same dishes served at their parties. Traditionally there is pom, meatpie, chicken, noodles, fried rice and for lovers of course, BBR. (Kidney beans with rice) what you cannot eat you take with you in one of the famous Chinese take-out bags, or you leave the party with at least a piece of yellow or brown cake wrapped in a piece of foil. When the established Surinamese organizes a cold buffet, not a hair on your head thinks of a take-out bag. That is not decent, so make sure you eat on the spot until your stomach is filled. You eat until you can no more!
Gepubliceerd op: 16 april 2007 Pssst! Ieder zijn eetcultuur www.nrw.nl/suriname
Ieder zijn eetcultuur Door Nellie Bakboord
“Let maar op. Na het 25ste woord beginnen Surinamers te praten over ‘eten’,” zegt Georgine en op haar lief gezicht verschijnt een innemende glimlach. Ik moet hier hartelijk om lachen, spreek haar niet tegen en denk zelf dat Surinamers het vijfentwintigste woord niet halen. We praten niet alleen graag over eten, we maken er met heel veel plezier ook een sport van. ‘Uitbundig eten’ neemt een heel belangrijke plaats in binnen onze cultuur. Een Surinaamse verjaring zonder eten is geen verjaring. Ook bij een lezing, boekpresentatie of welke gelegenheid dan ook rekenen Surinamers op een goed verzorgde lekkere hap. Bij Hollanders, vooral degenen die nog niet ingeburgerd zijn, is het even anders. Zij houden niet van dat ‘gedoe’. Zij organiseren een borrel. Met ossenworst, plakjes leverworst en stukjes kaas met augurk. Hier en daar een nootje. Zij verwijten ons dat we altijd over eten praten en als je hoort hoe zij met eten omgaan, lijkt het alsof zij “eten om te leven” en wij “leven om te eten”. De opmerking van Georgine zit nog steeds in mijn achterhoofd wanneer ik bezig ben met het opscheppen van soep voor mijn kroost. We aten cassavesoep zoals mijn moeder die maakt. Wanneer de soep helemaal klaar is, voegt zij een blikje cocosmelk toe om het af te maken. “Extra smakelijk”, zegt ze. Terwijl we samen intens van de soep zitten te genieten kan ik het niet nalaten even te grinniken omdat ik het gezicht van Georgine weer helemaal voor me zie. Toen Georgine zei dat Surinamers het altijd over eten hebben herkende ik het natuurlijk wel, maar of het echt al na het vijfentwintigste woord is? Wij zijn wel altijd bezig met eten en misschien nog wel het meest in Suriname. Al moet je er een flink stuk voor omrijden of helemaal uit Holland laten halen, we hebben het er voorover. Vraag een willekeurige Surinamer hoe zijn of haar verblijf in Suriname was en je krijgt de prachtigste bloemlezing: “Meisje ik heb verschrikkelijk lekker gegeten. Ik ben vier keer naar Chi Min gegaan. Die
chinezen daar geven je verschrikkelijk veel vlees. Je krijgt het gewoon niet op. Ik had na het eten echt moeite met opstaan. Elk weekend aten we tot laat in de nacht op Blauwgrond. Ik proef die bami van Pawiro nog steeds in mijn mond. Ken je Fa Tai? Vooral die geroosterde kalkoen gevuld met nog meer vlees. Om te smullen. En voordat we zondags naar boiti gingen met pannen vol eten stopten we natuurlijk op Lelydorp om eerst wat te eten. Je weet toch dat je ’s morgens uitgebreid kunt smullen van de javaanse keuken? We kochten extra porties voor later, want op boiti kan je niets kopen. Laat niemand je wat wijs maken. Hooguit wat suikerriet, markoesa;s, een handje bacove, cassavebrood of dokun.” Je kunt je voorstellen dat na het aanhoren van zo een smakelijk klinkend reisverhaal je geneigd bent onmiddelijk een Surinaamse pot te starten. Op de valreep probeer je nog te vragen of ze ook foto’s hebben gemaakt, maar het water loopt je ondertussen zo in de mond, waardoor je die vraag ogenblikkelijk doorslikt. Aaybaya, ook ik heb situaties meegemaakt waar nog tijdens het nuttigen van de maaltijd discussies werden gevoerd over de volgende maaltijd. Allerlei gerechten van onze verschillende bevolkingsgroepen passeren de revue. Als ik hieraan terug denk blijf ik lachen en ben ervan overtuigd dat Surinamers “leven om te eten” en Hollanders “eten om te leven”. Toch worden Surinamers niet moe van dezelfde gerechten op hun feestjes. Traditiegetrouw is er pom, pastei, kip, bami, nasi en voor liefhebbers natuurlijk B.B. met R. (bruine bonen met rijst) wat je niet op krijgt, vul je een beetje aan en neem je mee in het alombekende chinese bakje, of je verlaat het feest met minstens een stuk gele of bruine cake verpakt in een stukje folie. De ingeburgerde Surinamer organiseert een koud buffet. Geen haar op je hoofd die eraan denkt een bakje mee te nemen. Het staat niet fatsoenlijk dus zorg je ervoor dat de maag ter plekke wordt gevuld. Je eet tot je niet meer kan!
Victuals Edition 01
71
Warung Spang Makandra: a taste of home (Suriname) By Kevin Headley
They call themselves “The only original Surinamese-Javanese restaurant in Amsterdam, since 1978.� Warung Spang makandra. Situated on the Gerard Doustraat, they opened their doors on February 6, 1978 at 10 o’clock in the morning. That is the officially registered date. Spang Makandra is the first officially registered Surinamese-Javanese restaurant in Amsterdam. The restaurant started to introduce the Surinamese-Javanese cuisine in the Netherlands to serve the large inflow of Surinamese after the declaration of independence in 1975. In those days there was a high demand for the Surinamese cuisine. Surinamese living abroad wanted something they could recognize as their own and Warung Spanmakandra was ready to provide a taste of home. Over the years, the restaurant has built a good reputation and is well known in the PIJP (neighborhood in Amsterdam: Red.) and its surrounding areas. Glenn Moestadja is the face of the restaurant. He tries to welcome every guest personally and guide them to a table. The Warung is small but cozy with warm wooden tables and comfortable chairs. The walls are lined with timber decorated with beautiful glass lamps. Often you hear Caribbean sounds and urban music from the speakers and during important football matches, especially when Barcelona plays, the television is on. The Warung serves specialties like Saoto, bakabana with peanut sauce and noodles with chicken. In addition, they also have real authentic Surinamese-Javanese dishes like gudangan, tofu with rice longton and nasi rames. They also provide catering services for lunches, dinners, and parties. Looking at the number of clients that the restaurant attracts today, it is clear that there is still a demand for JavaneseSurinamese food. Soon Makandra Spang will open a second restaurant which will be located in Amsterdam-West.
72
Victuals Edition 01
Warung Spang Makandra: een gevoel van thuis (Suriname) Door Kevin Headley
Warung Spang Makandra noemt zich met trots: “Het enige echte originele Surinaams-Javanaanse eethuis in Amsterdam, sinds 1978.” Het restaurant, gevestigd aan de Gerard Doustraat, heeft de deuren geopend op 6 februari 1978 om 10 uur ‘s morgens. Dat is althans de officieel geregistreerde datum. Spang Makandra is het eerste officieel geregistreerde Surinaams-Javaanse restaurant in Amsterdam. Het restaurant is gestart om de Surinaams-Javaanse keuken te bekendheid te geven en vanwege de grote stroom van Surinamers naar Nederland ten tijde van de onafhankelijkheid in 1975. Toen was de vraag naar de Surinaamse keuken was groot. Men wilde iets herkenbaars en daar speelde Warung Spanmakandra gretig op in. Het eten geeft een gevoel van thuis, Suriname. Het restaurant heeft in de afgelopen jaren flink naamsbekendheid gekregen en alombekend in de Pijp en omstreken. Het gezicht van de zaak is Glenn Moestadja. Hij probeert elke gast persoonlijk te ontvangen en naar een plaats te begeleiden. De warung is klein maar knus met aangename houten tafeltjes en comfortabele eetstoelen. De muren zijn bekleed met hout waarop mooie glazen lampen. Meestal klinkt er vrolijke Caribische en urbanmuziek uit de boxen en tijdens belangrijke voetbalwedstrijden, vooral wanneer Barcelona speelt, staat de televisie meestal aan. De specialiteiten van de warung zijn saoto, bakabana pindasaus en bami-kip. Daarnaast hebben zij ook echte authentieke Surinaams-Javaanse gerechten, zoals gudangan, tahoe longton en nasi rames. Ze verzorgen ook catering voor lunches, diners, relatiefeesten en personeelsfeesten. Vandaag de dag is de vraag naar Surinaams-Javaans eten nog steeds groot, gezien de klandizie. Binnenkort opend Spang makandra een tweede vestiging in AmsterdamWest.
Victuals Edition 01
73
Curaçao Culinary
By Kevin Headley
Curaçao Culinaire You can compare the culture of Curacao broadly with other Caribbean islands. There is clearly presents of the Creole culture, which is a fusion of Caribbean, West European and West African influences. Although Dutch is the official language of the Netherlands Antilles, Papiamento is predominantly spoken. The Antillean cuisine is a melting pot of several cultures. The original inhabitants of the West Indies, the Indians, had corn and beans as their staple food. In addition, they cultivated cassava, groundnuts and sweet potatoes. They used more vegetables and fruits as pineapple, papaya and avocado. To spice things up they had basil, oregano and Ruku. Meat was mainly from turkey, duck, iguana, fish and shellfish. This base was added over the centuries with the contribution of African slaves, Dutch, Jews from Brazil, Asian and Indonesian indentured laborers during World War II. All in all, came a “fusion”, which has several surprising dishes. The island does not have many proprietary products of itself, because of the drought almost everything imported. Because of the rich fishing area the fish is regularly on the menu. 74
Victuals Edition 01
Steamed Cod (Serves 4)
Ingredients • 1 kg of dried cod • 1 large onion into rings • 1 large bell pepper into rings • 100 g butter
• • •
1 tomato sliced 1 clove garlic, crushed 2 large boiled potatoes cut in quarters
Preparation Soak the cod 24 hours in cold clean water and change the water several times Remove bones and skins of cod, divide into small pieces. Place butter, onion, tomato, pepper, garlic in a saucepan and let it simmer. Add the cod and let it simmer for another 15 min.Add the potatoes and let it heat up
Funchi
One of the most famous side dishes of the island is funchi corn dish. It is widely consumed in the Netherlands Antilles to replace the potato or rice. Funchi is, after the two plates is crushed, diced and served. The funchi that remains is later fried. Ingredients • 200 g yellow cornmeal • 1 tablespoon butter
• •
Salt 8 cups water
Preparation Bring water and butter and salt to a boil, use a saucepan for that stirs the easiest. Gradually stir the corn flour. Make sure it continues to boil. Boil, stirring about 10 minutes until very thick paste. Spoon the funchi on a wet soup plate and cover with a moistened flat plate on. Time together. Cut the funchi in points.Serve with fish and meat dishes.
De cultuur van Curaçao is in grote lijnen te vergelijken met die van andere Caribische eilanden. Er is een duidelijk aanwezige creoolse cultuur, een samensmelting is van Caribische, West-Europese en West-Afrikaanse invloeden. Het Nederlands is weliswaar de officiële taal op de Nederlandse Antillen, maar er wordt overwegend Papiaments gesproken. De Antilliaanse keuken is een smeltkroes van een aantal culturen. De oorspronkelijk inwoners van de Antillen, de Indianen, hadden mais en bruine bonen als hoofdvoedsel. Daarnaast verbouwden ze cassave, aardnoten en zoete aardappels. Ze gebruikten verder groenten en fruit als ananas, papaja en avocado’s. Om alles te kruiden beschikten ze over basilicum, oregano en ruku. Vlees was hoofdzakelijk afkomstig van kalkoen, eend, leguaan, vis en schelpdieren. Deze basis voedingsmiddelen is door de eeuwen heen aangevuld met de inbreng van Afrikaanse slaven, Hollanders, Joden uit Brazilië, Aziatische contractarbeiders en Indonesiërs tijdens de Tweede Wereldoorlog. Al met al ontstond zo een “fusion” van verschillende verrassende gerechten. Veel eigen producten heeft het eiland niet; en vanwege de vele droogte die het eiland teistert moet bijna alles geïmporteerd worden. Door de visrijke omgeving staat er wel geregeld vis op het menu.
Gestoofde kabeljauw voor 4 personen Ingrediënten • 1 kg gedroogde kabeljauw • 1 grote ui in ringen • 1 grote paprika in ringen • 100 gr boter
• • •
1 tomaat in ringen 1 teentje knoflook geperst 2 grote gekookte aardappelen in vieren gesneden
Voorbereiding VoorbereidingWeek de kabeljauw 24 uur in koud schoon water en ververs het water een aantal malen Bereidingswijze Verwijder graatjes en velletjes van de kabeljauw, verdeel in kleine stukjes Doe de boter, ui, tomaat,paprika,knoflook in een pan en laat dit zachtjes stoven. Voeg de kabeljauw toe en laat dit nog 15 min. doorstoven. Daarna de aardappelen toevoegen.
Funchi
Een van de bekendste bijgerechten van het eiland is het maisgerecht funchi. Het wordt op de Nederlandse Antillen veel gegeten als vervanger van de aardappel of rijst. Funchi wordt, nadat het tussen twee borden is samengedrukt, in blokjes gesneden en opgediend. De funchi die overblijft, wordt later krokant gebakken. Ingrediënten • 200 gr geel maismeel • 1 el boter
• •
zout 8 dl water
Bereiding Breng het water met de boter en zout aan de kook, gebruik een steelpannetje want dat roert het makkelijkst. Voeg al roerend beetje bij beetje het maismeel toe. Zorg dat het aan de kook blijft. Kook het mengsel al roerende ca. 10 minuten tot een heel dikke brei. Schep de funchi dan op een natgemaakt diep bord en leg er een natgemaakt plat bord op. Keer ze samen. Snij de funchi in punten. Serveer het bij vis- en vleesgerechten. Victuals Edition 01
75
Nooit een Parbode missen? Word abonnee Stort het abonnementsgeld met vermelding van uw naam en adres of mail naar abonneren@parbode.com Suriname: 132 srd per jaar (RBTT 19725522) / Nederland: 49,50 euro per jaar (ING 5043700)
Ook los verkrijgbaar in meer dan 500 winkels in Suriname en Nederland
SURINAAMS
MAGAZINE
The revolution of a Cupcake
Cupcakes are becoming increasingly common in Suriname. The American mini-cakes are currently very popular. At almost every event, besides the famous local pom and pie, there is a special cupcake table reserved. The striking colors and decorations often attract attention, especially of women, who often cannot resist taking a bite. Because of its shape, it seems as though Cupcakes communicate directly with foodies, who do not wish to share their “mini cake” with anyone. Do not ask Cupcake-lovers to compare it with a Muffin. They might have the same shape, but for Cupcake lovers that’s the end. The Muffin is ‘easy’ to bake. The Cupcake, on the other hand, is more complicated. Joelle Issa has baked many cupcakes in Suriname. What she started three years ago as a hobby for her daughter’s first birthday has grown into a full “business”. In 2011 she won the Marigold Cupcake contest, a highlight in her young career. “I think the entry of Cupcakes into Suriname has everything to do with influences from the Netherlands. (Former colo-
By Kevin Headley
nizer: Red.)”, says Joelle. “there, the Cupcake was already an indispensable mini-cake at various occasions. Moreover, Surinamese television broadcast more cooking and baking shows, which sometimes present Cupcakes. As a result, people have become more interested and I get a lot of orders, “ Issa decorates cupcakes according to the occasion. “I talk a lot with the potential customer and I especially listen to get an idea what they want. I also secretly study decorative designs of my fellow bakers. Only for the inspiration”, she says laughing, “because, we do not copy”. There are now special cupcake events. For example, in December 2011, the first cupcake contest was held. Stimulated by the butter manufacturer in Suriname, 8 cupcake bakers competed. At the end of the competition, there was a display of lovely mini-cakes, beautifully decorated waiting for experts to taste. Little Cakes filled with rum and other liquors, colorfully decorated in yellow, brown, white, red, pink and more of those Victuals Edition 01
77
colorful topping tones. And with icing and candy, some with cream cheese and edible glitters around an enticing bottle of champagne. From sophisticated tea party to every party Cupcake is the English word for ‘small pie’. Today the name Cupcake is given to any small cake in the shape and size of a cup. Nowadays, it is baked it in a small paper or aluminum cup. However, the first Cupcakes were baked in a clay or a small cup ramekin (ceramic broth bowl). The first written cupcake recipe can be found in the American cookbook of Eliza Leslie in 1828. In those days, guests at posh English tea parties got a cake in the shape of a teacup, apart from the usual cup of tea. Because of the enormous time saved in preparation, the Cupcake has created a real revolution in the preparation of cakes. In the early 21st century, cupcake shops began appearing throughout the United States. Nowadays Cupcakes are present at almost every party. “Every day I notice that Cupcakes become more popular in Suriname. Because I often get requests on how to make cupcakes, I am thinking of starting small workshops or classes. I hope I can find some free time for this in my busy life”, says Joelle Issa, winner of the 2011 Marigold Cupcake contest. Cupcakes recipe Ingredients for 12 cupcakes • 125 grams butter (room temperature) • 125 grams of granulated sugar • 125 grams self raising flour • 2 tablespoons milk (room temperature) • 2 (large) eggs (room temperature) Pre-Preparation Preheat oven (170 degrees). For convenience, place the rack in the middle. Put the paper cups in the Cupcake(6 to 12) Form. (A Cupcake form fills up easily and gives the right shape). Butter and eggs must be at room temperature. Cut butter into small cubes. Place the weighed ingredients in separate bowls ready for use. Use only accurate weights to achieve the right cupcake batter. Have the following ready: 1 large bowl, 1 mixer with batter hook, 2 tablespoons, 1 toothpick, 1 rack (for cooling). Preparation Put the butter (brought to room temperature) in a bowl and add sugar bit by bit, for a fluffy batter. Blend with mixer on medium speed the butter and sugar together until a light airy mass is shown. Now add the eggs (brought to room temperature), one by one. Mix the batter well with the mixer on medium speed. Add the flour gradually. Keep mixing the dough on medium speed. Finally add the 2 tablespoons of milk. Mix 1 to 2 minutes at medium speed until a light and smooth batter arises. Take the Cupcake-form with the paper tins. Spoon a tablespoon of batter and scrape off with another spoon into the middle of the mold. Fill the mold to 2/3rd. This way cakes will not rise above the mold. Put the filled form in the middle of the furnace. (A microwave 78
Victuals Edition 01
oven with a rotating center plate can also be used). Bake cupcakes for 20-25 minutes at 170 degrees (c). Do not open the oven door while baking, since the cupcakes might not rise to the desired height. After 20 minutes, pierce a cupcake with a toothpick to make sure they are done. If ‘dry’, then the cupcakes can be removed from the oven. Otherwise, bake them for 5 minutes more. Note: as every oven is different, the baking time might differ. Put the cupcakes to cool on a rack. If the cupcakes are unexpectedly somewhat higher than desired, place a cutting board on top of them immediately they leave the oven. Remove after about 1 minute. The cupcakes are now flat. When the cupcakes are completely cooled down remove with paper cup. Frost Recipe Ingredients for a minimum of 12 cupcakes • 45 g flour • 240 ml of milk • 200 grams butter • 200 g of icing sugar • 5 ml of vanilla extract Preparation Pour flour and milk in a saucepan. Beat the mixture with a whisk for a smooth batter. Bring to a boil while stirring and lower heat right after. Be sure to continue stirring well so that the batter does not burn and and get lumpy. The dough will become thicker and after about 5 minutes (keep on stirring) the mixture is thick enough. (A toothpick should stand straight up when put in the batter.) Pour the batter into a bowl and cover with plastic wrap. Allow to cool to room temperature. Meanwhile in another bowl beat the softened butter smooth until fluffy. Slowly add the sugar and finally vanilla. Add the cooled milk/flour mixture and mix on medium speed for 5 minutes. Cover the total mixture with plastic wrap and set to cool for 15 minutes in the refrigerator. The frosting is now ready for use! If the frosting is a bit too thin, add some flour or icing sugar. The cupcakes must be cooled completely before frosting is applied. The cream can be colored and flavored. Create fantasy decorations.
Victuals Edition 01
79
Cupcake Revolutie Door Kevin Headley
Cupcakes beginnen steeds meer een begrip te worden in Suriname. De Amerikaanse mini-taarten zijn momenteel erg in trek. Bij haast elk evenement is er, naast de welbekende lokale pom en pastei, een Cupcake-tafel. De opvallende kleuren en decoraties trekken vaak aandacht van vooral vrouwen, die dan ook vaak de verleiding om in ééntje te happen niet kunnen weerstaan. Door de vorm lijkt het alsof Cupcakes rechtstreeks communiceren met lekkerbekken, die ‘hun mini-taart’ met niemand willen delen. Maak bij Cupcake-liefhebbers geen vergelijking met de Muffin. Qua vorm lijken ze misschien op elkaar, maar daarmee houdt voor de Cupcake liefhebber ook elke vergelijking op. De Muffin is ‘gemakkelijk’ te bakken. De Cupcake daarentegen, extravagant.
wedstrijd gehouden. Deze was door de roomboterfabrikant in Suriname gestimuleerd en 8 Cupcake baksters hebben aan de wedstrijd deelgenomen. Aan het eind stonden de vrolijke mini-taartjes, mooi gedecoreerd te wachten op deskundige proevers. Cake-jes gevuld met rum en andere likeuren, prachtig gedecoreerd in gele, bruine, witte, rode, roze en meer van die kleurrijke topping-tinten. En ook nog icing cream met candy en cheesecream met eetbare glitters rondom een eetbare fles champagne. Van theekransje tot feest Het engelse woord Cupcake staat voor ‘klein taartje’. De naam Cupcake wordt vandaag de dag gegeven aan elk klein taartje die de vorm en grootte heeft van een Cup. Tegenwoordig bakt men in een klein papieren of aluminiumbakje (cup: Red.). Maar, de eerste Cupcakes werden gebakken in een klei-kopje of een kleine ramekin(een bouillon kom van keramiek). Het eerste geschreven cupcake-recept is te vinden in het kookboek van de amerikaanse Eliza Leslie uit 1828. In die tijd kregen gasten van deftige engelse theekransjes, naast het gebruikelijke kopje thee, ook een taartje in de vorm van een theekopje. Vanwege de enorme tijdbesparing in het bereiden van de Cupcake ontstond er een ware Cupcake-revolutie. In de 21ste eeuw in Amerika schoten de Cupcake winkels als paddestoelen uit de grond. Cupcakes zijn nu op bijna elk feest nadrukkelijk aanwezig. “Dagelijks merk ik dat Cupcakes steeds gewilder zijn in Suriname. Omdat ik vaak verzoeken krijg hoe Cupcakes te maken denk ik erover na om klein workshops of cupcake lessen te verzorgen. Ik hoop dat ik daarvoor tijd kan vrijmaken in mijn drukke leven.” Aldus Joelle Issa, winnaar van de 2011 Marigold Cupcake wedstrijd.
Joelle Issa heeft talloze cupcakes in Suriname gebakken. 3 jaar geleden, begonnen als hobby bij de eerste verjaardag van haar dochter, is haar hobby uitgegroeid tot een volwaardige ‘business’. Als hoogtepunt won ze de 2011 Marigold Cupcake wedstrijd. “Ik denk dat de intrede van Cupcakes in Suriname alles te maken heeft met invloeden vanuit Nederland. (voormalige kolonisator: Red.),” zegt Joelle. “Daar was de Cupcake al een niet weg te denken mini-taartje bij diverse gelegenheden. Ook nog vertoont de Surinaamse televisie vaker kook- en bakprogramma’s, waarin wel eens Cupcakes voorkomen. Hierdoor is de interesse gegroeid en komen er veel bestellingen”, Issa decoreert Cupcakes naar gelang de gelegenheid. “Door veel met de potentiële klant te praten en vooral te luisteren, krijg ik een idee wat ze het liefst willen. Stiekum bestudeer ik ook decoratieve-ontwerpen van mijn collega baksters. Alleen voor de inspiratie hoor”, zegt ze lachend, “want kopiëren doen we niet.” Intussen zijn er al speciale Cupcakeevenementen. Zo is in december 2011 de eerste Cupcake 80
Victuals Edition 01
Recept cupcakes Ingrediënten voor 12 cupcakes • 125 gram roomboter (kamertemperatuur) • 125 gram kristalsuiker • 125 gram zelfrijzend bakmeel • 2 eetlepels melk (kamertemperatuur) • 2 (grote) eieren (kamertemperatuur) Voorbereiding Oven voorverwarmen (170 graden). Plaats voor het gemak het rooster in het midden. Maak de Cupcake bakblik (6 tot 12) klaar met de papieren vormpjes. (Een cupcake bakblik laat makkelijk vullen en de cake-jes blijven in vorm). Breng boter en eieren op kamertemperatuur. Snij de boter in kleine blokjes. Leg de afgewogen ingredienten in aparte kommen klaar voor gebruik. Doe het afwegen secuur, dit is belangrijk voor goed cupcake beslag. Zet ook het volgende klaar: 1 grote kom, 1 mixer met beslag haken, 2 eetlepels, 1 houten prikker, 1 (afkoel)rooster.
Bereiding Doe de op kamertemperatuur gebrachte boter in een kom en voeg, voor een luchtig beslag, al roerend beetje bij beetje de suiker toe. Mix met de mixer op middelhoge snelheid de boter en de suiker goed door elkaar tot er een lichte en luchtige massa ontstaat. Voeg nu de op kamertemperatuur gebrachte eieren één voor één toe. Mix het beslag goed door met de mixer op middelhoge snelheid. Voeg nu beetje bij beetje het zelfrijzend bakmeel toe. Blijf de massa mixen op middelhoge snelheid telkens als er een hoeveelheid meel is toegevoegd. Als laatste gaan de 2 eetlepels melk erbij. Mix daarna nog 1 tot 2 minuten goed door op middelhoge snelheid, tot een luchtig en glad beslag onstaat. Pak het bakblik met daarin de papieren bakvormpjes. Schep met een eetlepel een beslag op en schraap af met een andere lepel in het midden van het vormpje. Vul de vormpje tot 2/3e. Zo kunnen de cake-jes rijzen en komen niet boven het vormpje uit.
gelijk daarna op laag vuur. Blijf steeds goed roeren zodat het beslag niet gaat aanbranden en klonteren. Het beslag wordt nu steeds dikker en na ongeveer 5 minuten (steeds blijven roeren) is het mengsel dik genoeg. (Een houten prikker recht op in het beslag kunnen staan.) Schep het beslag in een kom en dek de kom af met plastic folie. Laat het geheel afkoelen tot kamertemperatuur. Klop intussen in een andere kom de zachte boter flink smeuïg en luchtig. Voeg nu langzaam de suiker toe en tot slot de vanille. Voeg de afgekoelde melk/bloem-mix in de vermenging en met de mixer 5 minuten alles doormixen op middelhoge snelheid. Het complete mengsel afdekken met plastic folie en 15 minuten laten afkoelen in de koelkast. De frosting is dan klaar voor gebruik! Is de frosting toch iets te dun, voeg dan wat bloem of poedersuiker toe. De cupcakes moeten goed afgekoeld zijn voor de frosting aangebracht wordt. De crème kan gekleurd en op smaak worden gebracht. Versier verder naar eigen creatie.
Zet het gevulde bakblik in het midden van de oven. (Een magnetron met ovenfunctie met een draaiende middenplaat kan ook gebruikt worden). Bak de cupcakes 20-25 minuten op 170 graden. Open de ovendeur tussentijds niet, anders kunnen de Cupcakes niet goed rijzen. Prik, na 20 minuten, een Cupcake met een houten prikker om te controleren ze gaar zijn. Is deze ‘droog’ dan mogen de cupcakes uit de oven. Laat anders nog 5 minuten doorbakken. Let op: iedere oven is anders, hierdoor kan de baktijd verschillen met door ons aangegeven baktijden. Laat de cupcakes goed afkoelen op een rooster. Zijn de cupcakes onverhoopt toch iets boller dan gewenst, leg dan meteen nadat de cupcakes uit de oven komen een snijplank op de nog in het bakblik gelegen cupcakes. Haal na ongeveer 1 minuut het plankje er af. De cupcakes zijn nu mooi plat. Zijn de cupcakes helemaal afgekoeld haal ze met de papieren bakvormpjes uit het bakblik. Recept Frosting • Ingrediënten voor minimaal 12 cupcakes • 45 gram bloem • 240 ml melk • 200 gram roomboter • 200 gram poedersuiker • 5 ml vanille extract Bereiding Doe de bloem en de melk in een steelpannetje. Klop het mengsel met een garde goed door, zodat een klontvrij beslag ontstaat. Breng het geheel al roerend aan de kook en zet het Victuals Edition 01
81
Seduced by a 5 course meal By Warsha Torilal-Sardjoe Traveling for work has its pleasures...you get to experience the world from a different view… through its cuisine. On a recent trip to Las Vegas, I had the honor to dine on a menu that was selected personally by chef Luciano Pellegrini at Valentino located in the Venetian hotel. Besides the exquisite homemade pasta, succulent grilled meats and toe curling desserts, the extensive wine cellar would make any sommelier swoon. It has received the prestigious “grand award” for its over 2400 bottles selection since 2002.
My sensory journey began with a delicious white wine and a marvelous Maine lobster Carpaccio with blood orange dressing. Yes, it was as sinfully delicious as it sounds. The paper thin sliced lobster added the perfect contrast to the ripe and honey sweet taste of the blood orange juice. Not only was this plate a feast for the eyes… the citrusy tingle you feel in your nose just adds to the luxurious feel of this dish. To further tantalize my taste buds, the chef served as the second course duck prosciutto with a frisee and arugula salad with shaved parmesan cheese and heavenly balsamic dressing. Vegetables have never been so gorgeously delicious as micro leaves. If one thinks duck should be served curried and on steamy rice, this is the dish that will make a believer out of you. Perfectly carved into bite-size pieces of pink flesh, one bite is all you need to feel the satisfaction deep down in your belly. The fat was just thin enough to add to the taste without making you squirm in your seat. The smokiness of the prosciutto was perfectly complimented by the sweet balsamic vinegar, providing the perfect balance of happiness delivered on a fork. The Artichoke filled ravioli with heirloom tomato sauce, was a very simple dish, but one that was wonderful in its simplicity. A whole green pasta ravioli filled with ripe artichoke hearts is what I would consider a soul soothing dish prepared by the chef’s 90 year old grandmother, hidden somewhere inbetween the pots and pans of his kitchen. To round off the entrees, the chef presented a combination of chicken with mushroom and halibut with a rich champagne sauce. The chicken skin was caramelized but the flesh was still moist with natural juices of the chicken. The buttery halibut is what cherubs sing about. As I was piecing through the meal, I felt myself being drawn in more by not only the sensual feast that is chef Perrelli’s cuisine, but also the atmosphere of the restaurant that brings a romantic rustic feel to Rome’s inner city. It makes you feel like you wandered into a small cafe in the twisting roads of this gastronomic culture, in the middle of the las Vegas strip. And no, the chef was not done teasing the senses just yet... desert sampler is nothing short of an orgasmic experience. It first started with savory salty cheeses and fruits. A beautifully creamy goat cheese paired with a bubbly prosecco prepared your taste buds for the wonders of his desert sampler. A simple tiramisu, true to its origins as a pick me up, was made of aromatic espresso and farm fresh mascarpone cream. And if that little pleasure bomb was not enough, the chef provided the perfect end to any meal with a fresh Lime gelato, on a crispy caramel wafer to cleanse the pallet and seal in your memory the road to gastronomic fulfillment...chef Pellegrini, you have seduced me with just five courses.... I do not know what a sixth would do. Happy traveling :)
82
Victuals Edition 01
Verleid door een 5 gangen maaltijd Door Warsha Torilal-Sardjoe Reizen voor het werk heeft zijn pret... je ervaart de wereld vanuit een andere visie..o door de keuken. Op een recente reis naar Las Vegas, had ik de eer om te dineren op een persoonlijk geselecteerd proeverij menu door Chef-Kok Luciano Pellegrini bij Valentino in het Venetian Hotel. Naast de prachtige zelfgemaakte pasta’s, sappig gegrild vlees en teen krullende desserts, zal de uitgebreide wijnkelder elke sommelier laten watertanden. Hij heeft de prestigieuze “grand award”, voor zijn meer dan 2400 flessen selectie sinds 2002, ontvangen. Mijn zintuiglijke reis is begonnen met een heerlijke witte wijn en een prachtige Maine Kreeft Carpaccio met bloed sinaasappel dressing. Ja, het was zo zondig lekker als het klinkt. De flinterdun gesneden kreeft voegde de perfecte contrast met de rijpe en honing zoete smaak van het bloed sinaasappelsap. Niet alleen was deze plaat een lust voor het oog... de citrus tinteling die je voelt in je neus draagt al bij aan de luxe uitstraling van dit gerecht.
orgastische ervaring. Het begon met de hartige zoute kazen en fruit. Een mooi romige geitenkaas gecombineerd met een sprankelende prosecco, uw smaakpapillen voorbereid op de wonderen van zijn desert sampler. Een simpele tiramisu, trouw aan zijn oorsprong als een pick me up, was gemaakt van aromatische espresso en boerderij verse masscaponne room. En als dat weinig plezier bom niet genoeg was, op voorwaarde van de chef-kok de perfecte afsluiting van elke maaltijd een verse limoen ijs, op een krokante karamel wafer om de pallet te reinigen en het in je geheugen te zegelen op weg naar gastronomische vervulling... chef Pellegrini, u heeft mij verleid met slechts vijf gerechten... Ik weet niet wat een zesde zou doen. Prettig reizen :)
Verder martel ik mijn smaakpapillen, de chef-kok diende als de tweede gerecht Prosciutto Eend met een frisee en rucola salade, met geschaafde Parmezaanse kaas en hemelse balsamico dressing. Groenten nog nooit zo over lekker als micro-bladeren. Als men denkt aan eend, moet het worden geserveerd in kerrie en op stomend rijst, dan is het dit een gerecht dat een gelovige van je zal maken. Perfect gesneden roze vlees van precies een hapje, is alles wat je nodig hebt om de tevredenheid in uw onderbuik te voelen. Het vet was perfect dun, net genoeg om aan de smaak toe te voegen zonder dat je kronkelt in uw stoel. De gerookte prosciutto werd perfect gecomplimenteerd door de zoete balsamico-azijn dat slechts een bijdrage gaf aan de perfecte balans van geluk geleverd door een vork. De Artisjok gevulde ravioli met heirloom tomatensaus, was gewoon een heel prettig en eenvoudige gerecht. Het is de eenvoud die het gerecht mooi maakt. Een groene pasta ravioli, gevuld met rijpe artisjok harten is wat ik zou overwegen een ziel kalmerend gerecht bereid door de chef-kok zijn 90 jaar oude grootmoeder, ergens verscholen tussen de potten en pannen van zijn keuken. De entrees, de chef-kok presenteerde een combinatie van kip met champignons en heilbot met een rijke champagne saus. De kippenhuid was gekarameliseerd, maar het vlees was nog vochtig met natuurlijke sappen van de kip. De boterachtige heilbot is waar engeltjes over zingen. Als ik door de maaltijd ga, voelde ik dat er meer aangetrokken was door niet alleen de sensuele feest, van chef Perrelli’s keuken, de sfeer van het restaurant roept niet alleen een romantische rustieke uitstraling van de binnenstad van Rome. Het geeft je het gevoel alsof je een klein cafe in de kronkelige wegen van de gastronomische cultuur liep, in het midden van de Las Vegas strip. En nee... de chef-kok was nog net niet klaar met plagen de zintuigen... desert sampler is een kort woordjes voor een
Victuals Edition 01
83
Mother’s day Menu Mother’s day: In Suriname we celebrate Mother’s Day on the second Sunday of May. This is what we inherited from our “motherland”, The Netherlands. In other countries such as Norway, Mother’s Day is celebrated on the second Sunday in February and Argentina on the second or third Sunday in October. Mother’s Day is celebrated in honor of motherhood and has its origins in the Catholic Church. They have a long tradition of veneration of Mary, the mother of Jesus. In 1644 in England there was for the first time, a Mother’s day with no church background. Mother’s Day is literally the day of mother. Every day is basically Mother’s Day, but on this day you spoil your mother a bit extra. You spoils her by bringing breakfast in bed, give her gifts and take over the household tasks for that day. But mother is also the culinary area which is of great significance to us. Our first encounter with food is already in the belly of the mother. What they eat, we must eat, regardless if we like it or not. Later, the second encounter often with breastfeeding. They let us get acquainted with different dishes and later in life they learn to cook them. We can say that food is part of the bond we have with our mother. How many of us do not say that our mother can cook the tastiest and best of all mothers. Throughout the year, she dishes up several dishes for us, often prepared in her own mysterious way. A basic ingredient is love. A day in the year it is in place to surprise your mom for Mother’s Day with a real menu. You can prepare the special Mother’s Day menu for her mom or just treat her with dinner at DOK 204. I guarantee you, no matter what option you choose, she will certainly appreciate it. Remains for me to say: enjoy your day moms!
Moederdag: In Suriname vieren wij op de tweede zondag van de maand mei Moederdag. Dit hebben wij
overgenomen van ons “moederland”, Nederland. In andere landen zoals bijvoorbeeld Noorwegen, viert men moederdag op de tweede zondag in de maand februari en in Argentinië de tweede of derde zondag in oktober. Moederdag wordt gevierd ter ere van het moederschap en vindt zijn oorsprong in de katholieke kerk. Zij kennen een lange traditie van verering van Maria, de moeder van Jezus. In 1644 was er in Engeland voor het eerst sprake van een Moederdag zonder kerkelijke achtergrond. Moederdag is dus letterlijk de dag van moeder. Elke dag is in principe Moederdag maar op deze dag leg je jouw moeder extra in de watten. Je verwendt haar door ontbijt op bed te brengen, cadeaus te geven en de huishoudelijke taken over te nemen voor die dag. Echter is moeder ook op het culinair gebied van grote betekenis voor ons. Onze eerste kennismaking met voedsel gebeurt al in de buik van moeder. Wat zij eet moeten wij, ongeacht als wij het lekker vinden of niet nuttigen. Nadien is de tweede kennismaking vaak bij de borstvoeding. Zij laat ons ook kennismaken met verschillende gerechten en op latere leeftijd leert zij ook die klaarmaken. We kunnen zeggen dat voedsel onderdeel uitmaakt van de band die wij hebben met moeder. Hoeveel van ons zeggen niet dat onze moeder het lekkerst kan koken van alle moeders. Door het jaar heen schotelt zij ons verschillende gerechten voor, die zij vaak op haar eigen geheimzinnige manier klaarmaakt. Een basisingrediënt is wel liefde. Een dag in het jaar is het wel op zijn plaats om moeder te verrassen met een heuse Moederdag menu. U kunt het moederdagmenu klaarmaken speciaal voor mama of haar gewoon trakteren ermee bij DOK 204. Ik garandeer je, ongeacht welke optie je kiest, zij zal het zeker op prijs stellen. Rest mij nog te zeggen: geniet van uw dag moeders ! Victuals Edition 01
85
APPETIZER
Shrimp Cocktail Homemade Cocktail Sauce: •
Mayonnaise, Ketchup, salt and peper
•
5XL Shrimps, cooked, chilled, peeled, tail-on
•
2 slices lemons
•
Salad (cut into thin ribbons)
Preperation In a small bowl combine Ketchup, mayonnaise , salt en black pepper together. Can be prepared in advance, refrigerate to develop flavors until ready to use. Mix the salad and cocktail sauce in a small bowl together. Spoon salad mix into a martini glasses, arrange shrimps around rim of glasses draping tails over the side for a beautiful presentation. With a sharp knife cut a slit in lemon slices starting at the peel and cutting to the center, place on rim of glasses for garnish and serve. It’s a keeper!
Garnalencocktail Homemade Cocktailsaus: •
mayonaise, ketchup, zout en peper
•
5XL Garnalen, gekookt, gekoeld, geschild, met staart
•
2 sneetjes citroenen
•
Salade (gesneden in dunne lintjes)
Bereiding Mix in een kleine kom ketchup, mayonaise, zout en zwarte peper. Kan vooraf worden voorbereid, de koelkast in om de aroma’s te ontwikkelen tot het gebruikt wordt. Meng de salade en cocktail saus in een kleine kom. Schep de salade mix in een martini glas, regel de garnalen rond de rand van glazen, drapeer de staart over de rand voor een mooie presentatie. Met een scherp mes snijd een gleuf in plakjes citroen vanaf de schil en snij het centrum, plaats op rand van glazen voor de garnering en serveer. Het is een keeper!
Victuals Edition 01
87
SALAD
Salad •
Romaine lettuce or lettuce
•
Brie
•
Sundried tomatoes
•
Fruity dressing: olive oil, lemon, orange, salt, sugar, black pepper
Mix the lettuce in a large bowl with the fruity dressing. Cut the sundried tomatoes and brie into small pieces and add to the bowl. Mix everything together and serve.
Salade •
Romeinse sla of Kropsla
•
Brie
•
Zongedroogde tomaten
•
Fruitige dressing: olijfolie, limoen, sinaasappel, zout, suiker, zwarte peper
Meng de sla In een grote kom met de fruitige dressing. Snij de zongedroogde tomaten en de brie in kleine stukjes en voeg toe aan de kom. Meng alles door mekaar en serveer.
88
Victuals Edition 01
ENTREE
Lemon Rosemary Sorbet
Limon Rosemarijn Sorbet
•
1/2 cup water
•
1/2 kopje water
•
1/4 cup sugar
•
1/4 kopje suiker
•
4 rosemary sprigs or 2 teasp.
•
4 takjes rozemarijn of 2 tl.
Dried rosemary
90
gedroogde rozemarijn
•
2 tablespoons lemon juice
•
2 eetlepels citroensap
•
Mint sprigs, garnish
•
Takjes munt, garneer
Combine water, sugar and rosemary sprigs in a saucepan, bring to a boil; lower the heat to a simmer and cover for 5 minutes. Remove from heat and cool. Add the fresh lemon juice and strain the mixture discarding the rosemary. Pour into a shallow container, cover and freeze until firm.
Meng water, suiker en de rozemarijn in een pan, breng aan de kook; zet het vuur lager en dekking voor 5 minuten. Haal het van het vuur en laat afkoelen. Voeg de verse citroensap en zeef de mengsel en gooi rozemarijn weg. Giet het mengsel in een ondiepe bak, dek af en bevries tot het stevig is.
Remove from freezer, puree in a blender or food processor until smooth. Put into a small bowl, cover and freeze again.
Verwijderen uit diepvries, pureer in een blender of keukenmachine tot een gladde massa. Doe in een kleine kom, dek af en vries het opnieuw.
When ready to plate up use a melon baller or small ice cream scoop to make 1 to 3 balls per person. Serve in a stemmed glass or dessert dish before the main course. Garnish with mint sprigs and serve.
Als u klaar bent om te serveren, gebruik een meloen baller of kleine ijsscoop en maak 1 tot 3 ballen per persoon te maken. Serveer in een steel of dessert glas vóór het hoofdgerecht. Garneer met takjes munt en serveer.
Victuals Edition 01
MAIN DISH
Mushroom Beef Tenderloin Steaks
Champignon Ossenhaas Biefstukken
•
•
4 (8 ounce) 1-1/2-inch thick Beef
haas biefstukken
Tenderloin steaks •
2 tablespoons butter
•
2 eetlepels boter
•
Fresh mushrooms
•
Verse Champignons
1. Fry the mushrooms till tender and add salt and pepper for taste. Place in a small bowl. 2. Season beef steaks with salt and pepper. In the same skillet over medium high heat sear steaks in butter 5 to 6 minutes per side; remove from heat. 3. Place steak on a plate with Mushrooms on top. Potatoes
92
4 (8 ounce) 1-1/2-inch dikke Ossen-
1. Bak de champignons tot zacht is en voeg toe zout en peper voor de smaak. Plaats dan in een kleine kom. 2. Kruid de biefstukken met zout en peper. In dezelfde koekenpan op matig hoog vuur, schroei de biefstuk in boter 5 tot 6 minuten per kant, haal van het vuur. 3. Plaats debiefstuk op een bord met de Champignons erop. Aardappelen •
Kleine aardappelen, 3 tot 5 per persoon
•
Small potatoes, 3 to 5 per person
•
Zout en peper, naar smaak
•
Salt and pepper, to taste
•
2 eetlepels olie
•
2 tbs. Oil
•
Paprika poeder
•
Paprika powder
Boil the potatoes with salt until tender. drain and fry them brown in oil. Let them drain until all oil is removed. Add the paprika and season to taste with salt.
Kook de aardappelen met zout gaar. Laat het uitlekken en bak ze bruin in olie. Laat ze uitlekken totdat alle olie verwijderd is. Voeg de paprikapoeder toe en breng op smaak met zout en peper.
Serve with Mushroom Beef Tenderloin Steaks.
Serveer met Champignon Ossenhaas Biefstukken.
Victuals Edition 01
DESSERT
Ice Cream Heart
Ice Cream Hart
Ingredients
Ingrediënten
•
1 cup ice cream, your favorite flavor
•
1 kop ice cream, uw favoriete smaak
•
2 fried mint sprigs
•
2 gefrituurde takjes munt
•
blue berry sauce
•
bosbessensaus
Directions Spoon ice cream into a shallow pan to a depth of 1/2-inch and freeze. Cut into hearts using a cookie cutter or stencil or template. Put one ice cream heart on each plate, decorate with blue berry sauce, add the mint sprigs to garnish and serve. Can be made in advance.
94
Victuals Edition 01
Bereiding Schep de ice cream in een ondiepe pan tot een diepte van 1/2-inch en vries. Snijd in harten met behulp van een cookie cutter of stencil of sjabloon. Zet een hartje op elk bord, versieren met bosbessensaus, voeg de takjes munt voor de garnering en serveer. Kan van tevoren worden gemaakt.
The Mothersday menu has been prepared by: DOK204
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
96
Victuals Edition 01
Stephen van Klaveren – Chefkok Pearl Koning – Sous Chef Orpheo Reumel Melissa Haakmat Sergio Chocolaad Juanita Boldewijn Guillaume “Gilly” Kromodimedjo Sharmila Dhamsahai – Sroedjsibalisingh
Sauerkraut Holwijn and Slotboom in the tropics
Annemarie Slotboom Chiron and Annemarie are getting married soon. They’re from different worlds with their own traditions and customs, among which food habits. In their column they tell us how they amalgamate their different food habits into one.
98
Victuals Edition 01
Sauerkraut is a traditional Mongolian dish. I only just found this out. I googled it. The fact though is that this dish has found its way into many countries like Russia, Germany, The Netherlands and Belgium where, no doubt, it must have appealed to their palates. When I hear the word “sauerkraut”, I immediately think of a cold Dutch winter day when I was still small and my frantic attempt to avoid having to eat it. In my desperation, I would do almost anything to get it off my plate, including pretending to let it fall accidentally to the floor or twisting my fork at such an angle that it couldn’t possibly get into my mouth. It did not help much as my father always began with the same anecdote. During his childhood, they pickled sauerkraut in a container at home themselves, by covering the liquid with a cloth on which a stone was placed and then storing it in the basement. He told me, in all seriousness, that a visitor one day quarreled with the housemates and in revenge, on an unguarded moment, urinated in the barrel. “It seemed that year the sauerkraut was the most delicious.” He emphasized the word “sauer” and that was the end for me. I could not eat anymore. Then I remember my mother’s efforts to make it tastier by frying the stuff. My mother baked the sauerkraut in the pan with butter. The potatoes were so crispy and the butter made the sauerkraut milder. Not so sour. “Personally, I think it is nice,” she always confessed to me, and enthusiastically began eating it. “It looks like a pie...”
I always believed her. But anyway, sauerkraut seemed to me as Dutch as the tulips (of which we all now know are not Dutch but Turkish). Maybe I’m somehow convinced that this acidic food can only tempt people in Germanic and Slavic countries, and that in all other countries, after tasting the dish, they find it “too sour” and remove it immediately of the menu. This, of course, is not true. On a bright tropical November day in Paramaribo around one or two o’clock in the afternoon, Chiron’s grandmother made me taste her variation of sauerkraut. The Dutch potatoes were replaced by sweet potatoes, the acidity was lessened with sugar and salt, and several pieces of sausage and salt meat were added to the dish. Being curious, I filled my plate and then looked up and saw Chiron looks at me in surprise asking: “Aren’t you going to put rice first?” “Rice?” I ask surprised. “Rice, of course,” he replies. Then he created a mountain of rice on top of sauerkraut. “Just mix it up and then eat it,” he instructed. I was skeptical at first, but it tasted good, probably because the Surinamese variation is sharp and does not have as many potatoes as the Dutch version. I wonder if this says something about the Dutch - “Is their taste mild? If so, does this say something about their character? “- then I recall my father’s anecdote.
Holwijn en Slotboom
Zuurkool is van oudsher een Mongools gerecht. Ik wist het ook niet, moest het googlen. Een feit is dat het gerecht naar veel landen zijn weg heeft gevonden: Rusland, Duitsland, Nederland en België. Waarschijnlijk niet omdat ze het zo vies vonden. Bij het woord ‘zuurkool’ denk ik onmiddellijk aan koude Nederlandse winterdagen. Of aan verwoede verzetspogingen – toen ik klein was – om mijn bord niet te hoeven leegeten door bijvoorbeeld per ongeluk expres de helft van mijn eten op de grond te laten vallen door mijn vork schuin naar mijn mond te brengen. Het hielp niet veel dat mijn vader altijd dezelfde anekdote begon. In zijn ouderlijk huis werd zelf ingemaakte zuurkool in een vat, afgedekt door een doek met steen, onder een vloeistof in de kelder bewaard. Hij vertelde bloedserieus dat een bezoeker op een dag ruzie kreeg met de huisgenoten en uit wraak in een onbewaakt moment in het vat urineerde. “Het schijnt dat dat jaar de heerlijkste zuurkool heeft opgeleverd.” Hij legde de nadruk op het woord ‘zuur’ en ik kon geen hap meer eten. Vervolgens herinner ik me de pogingen van mijn moeder het lekkerder te maken door het spul op te bakken. Mijn moeder bakte dan de zuurkool in de pan met een klont boter. De aardappels werden zo lekker knapperig en de boter maakte de zuurkool milder van smaak. Niet zo zuur. “Zelf vind ik dit zalig,” bekende ze me dan altijd, en enthousiast begon ze te eten. “Het lijkt wel een taartje...” Ik trapte er altijd in. Maar hoe dan ook,
zuurkool leek me zo Nederlands als de tulpen (waarvan we allemaal weten dat ze niet Nederlands zijn maar Turks). Misschien ben ik er ergens ook van overtuigd dat het zure gerecht alleen mensen in Germaanse en Slavische landen weet te bekoren, en dat alle andere landen dit gerecht, als ze ermee in aanraking komen, als ‘te zuur’ zouden afdoen en onmiddellijk van de menukaart zouden schrappen. Niets is minder waar. In Paramaribo op een stralende tropendag in november om een uurtje of twee in de middag laat de oma van Chiron haar zuurkoolvariant proeven. De Hollandse aardappels zijn vervangen door zoete aardappels, het zuur is wat verzacht met suiker en verder zitten er veel stukken worst en zoutvlees door de maaltijd. Nieuwsgierig schep ik mijn bord vol wanneer Chiron mij verbaasd aankijkt: “Moet je niet eerst rijst zetten?” ‘Rijst?” roep ik verbaasd uit. “Rijst, ja,” antwoordt hij. Vervolgens schept hij een berg rijst bovenop de zuurkool. “Even door elkaar husselen en dan opeten.” Ik kijk er sceptisch naar, maar het smaakt. Ook omdat deze Surinaamse variant scherp is en niet zoveel aardappelen kent als de Nederlandse variant. Ik vraag me af of dit iets zegt over Nederlanders – “Is hun smaak flauwer? Zo ja, zegt dit dan iets over hun karakter?” – , wanneer de anekdote van mijn vader me komt achtervolgen.
Zuurkool in de tropen
Chiron Holwijn Chiron en Annemarie stappen binnenkort in het huwelijksbootje. Ze zijn van verschillende werelden met hun eigen tradities en gewoonten, waaronder eetgebruiken. In hun column zullen zij steeds vertellen hoe zij hun verscheidene eetgewoonten samensmelten tot één.
Victuals Edition 01
99
YOUR HEALTH IN YOUR HANDS STRENGTH TRAINING CAN PREVENT DIABETES By Clifton E. Keenswijk
Diabetes Mellitus increases making victims in Suriname. Mellitus Diabetes type 2 is by far the most common type. The chance of getting this form of diabetes can be reduced by diet and exercise. Recent research has shown that strength training in particular can play an important role in preventing this disease. In this study, a group of 245 individuals with type 2 Diabetes Mellitus for 9 months underwent a training of 3 times a week for 45 minutes. There were 3 types of training: • A group focused only cardiovascular exercise (cardio). Cardio exercises have the objective to increase the heart rate and continue this increase for a specified period; • A group that underwent only strength training; • A group who had a combination of both. • A control group only for stretching and relaxation exercises. The group who had only cardio had no loss of weight. The combination group lost an average 1.7 kg. The strength training group lost 1.5 kg. All training groups showed reduction in the waist. In all training groups blood glucose levels decreased, but not significantly compared to the control group. In the combination group Hb1Ac decreased by 34%, a significant improvement. The HbA1c gives an impression of the average blood glucose over a longer period. The best results were therefore made in the group receiving a combination of cardio and strength training. Another study concluded that there is a link between the amount of muscle mass and diabetes. In this study, over thirteen thousand adults were analyzed and studied on the interaction between muscles and the sensitivity of insulin receptors. The outcome can predict the beginning of diabetes. The investigation resulted that having more muscle mass can work protective against Diabetes Mellitus type 2. Strength training can play an important role in the treatment and control of Diabetes Mellitus type 2. Strength Training for healthy persons may result in an increase in muscle mass, which, as research shows, can lead to a decrease in the risk of this condition. For Diabetes Mellitus Type 2 patients, strength training can improve insulin and insulin metabolism. So take the decision today to improve your health and start a strength training program! Consult your doctor before starting any exercise program or change.
1
“Effects of diet and exercise in preventing NIDDM in people with impaired glucose tolerance”. The Da Qing IGT and Diabetes Study. Pan XR, Li GW, Hu YH, et al. Diabetes Care 1997; 20:537–44.
1
“Effects of Aerobic and Resistance Training on Hemoglobin A1c Levels in Patients With Type 2 Diabetes - A Randomized Controlled Tria”l.Timothy S. Church, MD, MPH, PhD; Steven N. Blair, PED; Shannon Cocreham, BS; Neil Johannsen, PhD; William Johnson, PhD; Kimberly Kramer, MPH; Catherine R. Mikus, MS; Valerie Myers, PhD; Melissa Nauta, BS; Ruben Q. Rodarte, MS, MBA; Lauren Sparks, PhD; Angela Thompson, MSPH; Conrad P. Earnest, PhDJAMA. 2010;304(20):2253-2262. doi:10.1001/jama.2010.1710
1
“Relative muscle mass is inversely associated with insulin resistance and prediabetes: Findings from the third NHANES” .Srikanthan P, et al J Clin Endocrinol Metab 2011; DOI: 10.1210/jc.2011-0435.
Victuals Edition 01
101
UW GEZONDHEID IN EIGEN HANDEN KRACHTTRAINING KAN DIABETES TEGENGAAN Door Clifton E. Keenswijk
In Suriname blijft het aantal personen dat lijdt aan diabetes mellitus toenemen. Verreweg de meeste personen lijden aan diabetes mellitus type 2. De kans op het krijgen van deze vorm van diabetes kan verkleind worden door gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging . Recent onderzoek heeft aangetoond dat met name krachttraining een belangrijke rol kan spelen bij het voorkomen van deze aandoening . In dit onderzoek onderging een groep van 245 personen met diabetes mellitus type 2 gedurende 9 maanden 3 keer per week een training van 45 minuten. Er waren 3 soorten training: • Een groep die alleen cardiovasculaire training (cardio)onderging. Met cardio wordt bedoeld oefeningen die als doel hebben het hartritme te verhogen en deze verhoging voort te zetten voor een bepaalde periode; • Een groep die alleen aan krachttraining deed; • Een groep die een combinatie van beide trainingen onderging. Een controlegroep deed alleen stretching en ontspanningsoefeningen. Bij de groep die alleen cardio deed was er geen gewichtsverlies.In de combinatiegroep viel men gemiddeld 1,7 kg af, in de krachttrainingsgroep was dat 1,5 kg. In alle trainingsgroepen was er een reductie van de omtrek van het middel. In alle trainingsgroepen daalden de bloedglucosewaarden, maar niet significant ten opzichte van de controlegroep. In de combinatiegroep daalde het Hb1Ac met 34%, een significante verbetering. Het HbA1c geeft een indruk van de gemiddelde bloedglucosewaarden over een langere periode. De beste resutlaten werden dus geboekt in de groep die een combinatie van krachttraining en cardio deed. In een ander onderzoek werd geconcludeerd dat er een verband is tussen spiermassa en diabetes . Bij dit onderzoek zijn ruim dertienduizend volwassenen bestudeerd en is er gekeken naar de wisselwerking tussen spiermassa en de gevoeligheid van de insulinereceptoren. Dit kan het ontstaan van diabetes voorspellen. Uit het onderzoek is voortgevloeid dat voor elke 10 procent stijging in de verhouding tussen spiermassa en het totale lichaamsgewicht er sprake was van een 11 procent stijging in de gevoeligheid van de insulinereceptoren en een 12 procent daling van ‘prediabetes’. Prediabetes is een voorfase van diabetes. Het hebben van meer spiermassa kan dus beschermend werken tegen diabetes mellitus type 2. Krachttraining kan een belangrijke plaats innemen bij het behandelen en bestrijden van diabetes mellitus type 2. Voor gezonde personen kan krachttraining resulteren in een toename van spiermassa, die, zoals uit het onderzoek blijkt, kan leiden tot een daling van de kans op deze aandoening. Voor diabetes mellitus type 2 patiënten kan krachttraining de insuline-en insulinehuishouding verbeteren. Neem dus vandaag nog het besluit om uw gezondheid te verbeteren en start een krachttrainingsprogramma! Raadpleeg uw arts voordat u een trainingsprogramma start of wijzigt.
102
Victuals Edition 01
Which Wine to use with which Dish? Which wine should you choose for a dish or starter? A dinner or a nice meal and alcohol go hand in hand. The right wine with dinner is a matter of taste. There are rules (wine etiquette) for sequence alignment and the dish. A spicy dish a spicy wine, a light dish a fine wine. And the dessert? What order, what wine or alcohol? Sparkling, red or white wine? Read more about choosing the right wine or liquor for a particular dish... Basic guidelines for choosing the suitable Wine for a course/meal Which wine you choose when you give a dinner, obviously depends on your personal taste. Or the preferences of your guests at the table, if you at least know what the prefer. However, there are certain “rules” and etiquette. It is important that the wine and dish you serve are well together, in harmony. Then the two flavors - wine and food - will reinforce each other. • The taste should not dominate each other • The order in a multi-course dinner is important The order in a multi-course dinner If you have a more extensive dinner or give multi-course dinner - serving several wines - it is good to keep the following in mind: • Simple wine before better wine • Young wine before older wine • Dry wine before Sweet wine • White wine before red wine Combination of Wine and Course For the right combination of wine with a dish or dishes are a few general rules or general guidelines. Note that the rule are a matter of personal taste. If you do not like a particular wine, you should choose another kind of wine, even if it applies as “officially” not appropriate for the course.
Guideline for Proper Wine Selection in a multi-course dinner Appetizer and Wine Drink with a starters dry, not too heavy white wines • Alsace Wines • Moselle wines Soups Wine and Alcohol Wine or alcohol, suitable in combination with soup • Light white wine • Light red wine Suitable Other Alcoholic Drinks • Madeira • Sherry Fish Shellfish A fish needs to swim. But where? For fish, seafood, shellfish (crab, lobster) • Dry white wine or • Sparkling wine (not too sweet) Chicken Beef Pork Serve with dishes of three meats • Firm white wine. e.g. Burgundy • Light red wine. e.g. Beaujolais • Spicy Rose Red Meat, Poultry, Game Pour in dishes with red meat, game or poultry • Sturdy, nice red wine, e.g. Burgundy • Or a beautiful red Bordeaux Cheese Fondue Cheese Dishes Pour in some ‘heavier’ cheese dishes, preferably: the same red wine as a starter • In mild cheese: a friendly light wine • With spicy cheese: a tough wine • When old cheese Port tastes very good Dessert Sweet Dessert or Fruit A white dessert wine served cold, e.g. Sauternes
104
Victuals Edition 01
Welke Wijn bij welk Gerecht? Welke wijn moet je kiezen bij een gerecht of voorgerecht? Een diner of lekker etentje en alcohol gaan prima samen. De juiste wijn bij een diner is een kwestie van smaak. Er bestaan wel regels (wijnetiquette) voor de volgorde en afstemming op het gerecht. Zo vraagt een kruidige schotel om pittige wijn, een licht gerecht om fijne wijn. En het nagerecht? Welke volgorde, welke wijn of alcohol? Mousserende, rode of witte wijn? Lees meer over de juiste wijn of drankkeuze bij een bepaald gerecht... Basisrichtlijn om de Geschikte Wijn bij een Gerecht te kiezen Welke wijn je kiest als je een dineetje geeft, hangt natuurlijk af van je persoonlijke smaak. Of van de voorkeur van je gasten aan tafel, als je deze tenminste weet. Toch zijn er wel bepaalde ‘regels’ en etiquettes voor. Het is belangrijk dat de wijn en het gerecht dat je serveert, goed met elkaar in harmonie zijn. Dan zullen de beide smaken -van de wijn en het gerechtelkaar versterken. • De smaken mogen elkaar nooit overheersen • De volgorde bij een meergangendiner is belangrijk De Volgorde van de Wijnen bij een Meer Gangen Diner Wanneer je een uitgebreid etentje of meer gangen diner geeft -waarbij je meerdere wijnen wilt serveren- is het goed om in grote lijnen het volgende te onthouden: • Eenvoudige wijn komt voor Betere wijn • Jonge wijn komt voor Oudere wijn • Droge wijn komt voor Zoete wijn • Witte wijn komt voor Rode wijn Combinatie van de Wijn en het Gerecht Voor de juiste combinatie van wijnen met het gerecht c.q. gerechten zijn een paar algemene regels of globale richtlijnen te geven. Let wel: het blijft natuurlijk altijd een kwestie van persoonlijke smaak. Als jij een bepaalde wijn niet lekker vindt, kun je beter een andere wijnsoort kiezen, ook al past deze ‘officieel’ niet bij het betreffende gerecht.
Richtlijn voor de Juiste Wijnkeuze bij een Meer Gangen Diner Voorgerecht en Wijn Drink bij voorgerechten droge, niet te zware witte wijnen • Elzaswijnen • Moezelwijnen Soepen Wijn en Alcohol Wijn of alcohol, geschikt in combinatie met soep • Lichte witte wijn • Lichte rode wijn Andere Geschikte Alcoholische Dranken • Madeira • Sherry Vis Schaal- en Schelpdieren Een ‘vis moet zwemmen’ klinkt je vast bekend in de oren. Maar waarin? Schenk bij visgerechten, zeebanket, schaal- en schelpdieren (krab, kreeft) • Droge witte wijn of • Licht mousserende wijn (niet te zoet) Kip Varkensvlees Kalfsvlees • Serveer bij gerechten van deze drie vleessoorten • Stevige witte wijn. Denk b.v. aan Bourgogne • Lichte rode wijn. Zoals b.v. Beaujolais • Pittige Rosé Rood Vlees Wild Gevogelte Bij gerechten met rood vlees, wild of gevogelte • Stevige, mooie rode wijn, b.v. Bourgogne • Of een mooie rode Bordeaux Kaas Kaasgerechten Kaasfondue Schenk bij de wat ‘zwaardere’ kaasgerechten bij voorkeur. Dezelfde rode wijn als bij het voorgerecht • Bij milde kaas: een vriendelijke lichte wijn • Bij pittige kaas: een stoere wijn • Bij oude kaas smaakt Port heel goed Dessert Zoet Nagerecht of Fruit Bij het nagerecht serveer afsluitend een fris toetje Een ijskoud geserveerde witte dessertwijn, b.v. Sauternes
Victuals Edition 01
105
Coffee Kalhua Koffie Kalhua
Coffee Kalhua
Koffie Kalhua
•
1 cup strong coffee
•
1 kopje sterke koffie
•
25m chocolate syrup
•
25m chocolade siroop
•
1 shot baileys
•
1 shot baileys
•
whipped cream
•
Slagroom
•
cinnamon powder
•
Kaneelpoeder
Pour the chocolate syrup in a glass of coffee, throw over the back of the baileys. Pour the baileys coffee quietly. Top with whipped cream and sprinkle on some cinnamon powder. Serve with some freshly baked peanut cookies.
106
Victuals Edition 01
Schenk de chocolade siroop in een koffieglas, gooi over de rug de baileys. Schenk de koffie heel rustig over de baileys. Maak af met een toefje slagroom en strooi daarover wat kaneelpoeder. Dien op met wat vers gebakken pindakoekjes.
Measurements Maateenheden Units of Weights and Measurements in the Kitchen/ Maateenheden en Gewichten in de Keuken Weights and Measures in Cooking Recipes/ Maten en Gewichten bij Kookrecepten Outside the ingredients and recipes, cookbooks to weights and measures in a puzzle in itself. In this article you will find thefollowing clear tables: Buiten de ingrediënten en kookrecepten, kunnen maten en gewichten in kookboeken een puzzel op zich zijn. In dit artikel vind je de volgende overzichtelijke tabellen: Food in charts - Average weight in grams Vegetables Voedingsmiddelen in Grammen - Gemiddeld Gewicht Groenten in Grammen Nutrient / Voedingsmiddel
one tablespoon/ één eetlepel one cup/ één kopje
Potato flour/ Aardappelmeel
2
7
100
Bakingpowder/ Bakpoeder
3
7
80
Brown sugar/ Basterdsuiker, bruin
2
8
125
Yellow Sugar/ Basterdsuiker, geel
2
7
105
White Sugar/ Basterdsuiker, wit
1
6
95
Flour/ Bloem
3
10
80
Butter/Margarine Boter/ margarine
5
12
-
1,5
5
75
Custard powder/ Custard poeder
-
7
80
Peas/beans / Erwten/Bonen
-
-
90
Gelatin powder/ Gelatinepoeder
1
4
-
Grated cheese/ Geraspte kaas
5
15
100
Semolina/ Griesmeel
-
9
90
Oats/ Havervlokken
3
6
-
Honey/ Honing
4
12
-
Jam
15
30
-
Coffee, ground/ Koffie, gemalen
-
3
-
Coconut flour/ Kokosmeel
-
4
60
Currants / raisins Krenten/ rozijnen
-
10
120
Quark/ Kwark
10
20
-
Cornstarch/ Maïzena
2
5
75
Milk/ Melk
-
15
145
Oil/ Olie
4
10
-
Bread-crumbs/ Paneermeel
4
10
120
Powdered sugar/ Poedersuiker
3
10
100
Cacaopoeder
108
one teaspoon/ één theelepel
Victuals Edition 01
Nutrient / Voedingsmiddel
one teaspoon/ één theelepel
one tablespoon/ één eetlepel one cup/ één kopje
Powdered gelatin/ Poedergelatine
-
1,5 (blaadje 2)
-
Rice, raw/ Rijst, rauw
-
15
120
Rice, cooked/ Rijst, gaar
-
12
100
Cream/ Room
4
10
-
Syrup/ Stroop
-
28
-
Sugar/ Suiker
1,5
10
115
Water
-
17
150
Salt/ Zout
3
11
-
Sour Cream/ Zure room
8
20
-
What is the weight/Hoeveel weegt
in gram
Capacity serving measures in milliliters - Quantities cc - Other Recipe Indications/ Inhoudsmaten in ml - Hoeveelheden in cc - Andere Recepten Aanduidingen
1 medium potato/ middelgrote aardappel
100
1 medium apple/ middelgrote appel
100
1 big egg/ groot ei
70
How much is/ Hoeveel is
1 medium egg/ middelgroot ei
50
¼ tablespoon/ eetlepel
1,25
1 knob butter/ klontje boter
20
½ teaspoon/ theelepel
2,5
1 garlic toe/ knoflookteentje
5
1 teaspoon/ theelepel
5
1 tuber or turnip/ knol of raap
150
2 teaspoon/ theelepels
10
1 shallot/ sjalotje
10
1 tablespoon/ eetlepel
15
1 carrot/ wortel
100
5 teaspoon/ theelepels
25
1 medium tomato/ middelgrote tomaat
100
2 tablespoon/ eetlepels
30
1 medium union/ middelgrote ui
60
3 tablespoon/ eetlepels
45
1 medium carrot/ middelgrote wortel
100
4 tablespoon/ eetlepels
60
1 turnip/ raap
150
5 tablespoon/ eetlepels
75
1 tomato/ tomaat
100
6 tablespoon/ eetlepels
90
1 potato/ aardappel
90
1 tablespoon/ eetlepel
15
1 union/ ui
70
1 desertspoon/ dessertlepel
10
1 teaspoon/ theelepel
5
1 water glass/ waterglas 1 wine glass/ wijnglas
measures in ml/ maat in ml
250 125 - 135
1 sherry glass/ sherryglas
80
1 liquor glass/ likeurglas
25
1 soup plate/ diep bord
250 - 350
1 soup bowl/ soepkop
250
Victuals Edition 01
109
How much is/ Hoeveel is
Other indications/ Andere aanduidingen
1 pinch/ snufje
quantity you can keep between your thumb and forefinger/hoeveelheid die je tussen duim en wijsvinger kunt houden
1 knife pinch/mespuntje
is 3 to 4 pinches/ is 3 tot 4 snufjes
1 teaspoon/ theelepel
between 3 to 15 grams/ tussen de 3 en 15 gram
1 tablespoon/ eetlepel
between 8 to 30 grams/ tussen de 8 en 30 gram
1 shot glass/ borrelgas
2 tablespoons or 20ml/ eetlepels of 20 ml
1 wine glass/ wijnglas
100 to 125 ml/ 100 tot 125 ml
1 cup/ kopje
in England and America a standard size. in a cup is approximately 125 to 250 ml/ in Engeland en Amerika zijn hier standaardmaten voor. In een
Temperature Fahrenheit Celsius - Furnace and Oven Stand Temperatuur Celsius Fahrenheit - Oven en Ovenstand Celsius and Fahrenheit F ° C In America, Fahrenheit (F) was used as an indication of temperature instead of Celsius (° C).The table below shows the oven temperature in both Celsius and Fahrenheit. Celsius °C en Fahrenheit F. In Amerika wordt Fahrenheit (F) gebruikt als aanduiding van temperatuur in plaats van Celsius (°C). In onderstaande tabel worden de oventemperaturen zowel in Celsius als Fahrenheit aangegeven. Oven Temperature (° C / F) - Designation and Oven Stand Oventemperatuur (°C / F) - Aanduiding en Ovenstand
In Celsius
Fahrenheit
indication/ Aanduiding
Ovenstand
temperature/ Temperatuur
110 C
225 F
lukewarm/ Lauw
¼
110 C
120 C
250 F
lukewarm/ Lauw
½
120 C
140 C
275 F
lukewarm/ Lauwwarm
1
140 C 160 C
150 C
300 F
lukewarm/ Lauwwarm
2
160 C
325 F
Warm
3
180 C
170 C
325 F
Warm
4
200 C
180 C
350 F
Warm
5
220 C
190 C
375 F
medium high/ Matig heet
6
240 C
200 C
400 F
Hot/ Heet
7
260 C
220 C
425 F
hot/ heet
8
280 C
230 C
450 F
very hot/ Zeer heet
9 - 10
285 - 300
Victuals Edition 01
111
Sex on the beach Ingredients 1 shot wodka 1 shot peach liqueur 1 shot raspberry liqueur 1 shot cranberry juice ½ shot grenadine syrup
Safe Sex on the beach (non alcoholic) Ingredients ½ shot peach syrup ½ shot grenadine syrup 1 shot cranberry juice
Method Shake all ingredients with ice cubes and fill into a longdrink glass. Top up with pineapple juice or orange juice. Garnish with a pineapple wedge or orange slice. 112
Victuals Edition 01
Like us on Facebook facebook.com/BlendZCocktails www.blendzcocktails.nl
Customer service & Communication By Kevin Headley
Customer service is a requirement if you work in the hospitality industry. Except for food, people go out for the atmosphere at a particular restaurant or terrace. In Suriname, however, often you will get the feeling that you are there for the pleasure of the staff if you eat rather than vice versa. Upon arrival, you often wait long before an order is taken and the delivery may take some time. When you get a smile from the staff should you feel lucky. When entering a restaurant the first impression is important. A costumer than chooses if he goes there for something to eat. The atmosphere ultimately determines if a customer comes back. The staff does not have to know the menu by heart, but it would be nice if they can recommend a number of dishes and can explain why they recommend it. It is possible that some dishes require some extra time to prepare and it is therefore very useful as it is indicated in advance. Informing the client of developments in the kitchen is quite in place. For the holidays, I was invited to dinner in the restaurant of Wyndham Garden Paramaribo. The background music was slightly too loud, but the place looked spotless. After being prompted to mute the music a bit, location was perfect. The next step was making the choices for three courses. It was quite strange to order one by one, but I assumed that every restaurant has its own policy about this. But we soon came to know that it just did not work. After the starter, the main course stranded. The staff, who at first said nothing, was to inquire not say exactly when the main course would finally arrive. And, after a half hour waiting we decided to leave anyway without even catching a glimpse the main course. Others have been waiting two hours long for the main dish in that restaurant. We ultimately went to the restaurant Chi Min, waiting for a long time makes you hungry. The food in Chi Min arrived on the tables within ten minutes, despite the chaos around holidays. The evening was saved. It is therefore important that staff in contact with the client, after an order is made. There is always something wrong in the kitchen, but when the customer is informed in good time he can always be understanding of the situation. Irritation comes when the customer has to guess if something is wrong. Communication is not an option, but a must. Continue contact with the customer even after the course is served. Always question that the client if there is a need to drink.
114
Victuals Edition 01
Klantvriendelijkheid & Communicatie Door Kevin Headley
Klantvriendelijkheid is een vereiste voor hen die werken in de horecasector. Behalve voor het aangeboden menu, kiezen gasten ook voor de sfeer van een bepaald restaurant of terrasje. Wanneer na aankomst te lang moet worden gewacht alvorens de bestelling wordt opgenomen en ook het serveren enige tijd in beslag neemt, dan staat zo’n een restaurant al gauw op jouw zwarte lijst. Komt nog bij kijken dat met moeite een lach van het gezicht van het personeel af te lezen is. Bij een restaurant is de eerste indruk van groot belang. De gast bepaald om in dat specifieke restaurant iets te nuttigen. De uiteindelijke sfeer maakt een 2e bezoek gewenst. Het is niet van belang dat het personeel de menukaart uit het hoofd kent, maar het is wel aanbevelenswaardig dat zij enkele gerechten kennen en, bovenal, kunnen uitleggen waarom zij die aanbevelen. Het kan voorkomen dat de bereidingstijd van bepaalde gerechten wat langer duurt. Dus is het verstandig dit van te voren aan te geven. Het zal extra voordelig zijn voor het managementteam wanneer gasten op de hoogte worden gehouden van de ontwikkelingen in de keuken. Jammer, maar in Suriname krijg je echter vaak het gevoel dat je het personeel een genoegen doet als je bij hun restaurant gaat eten. Het zou omgekeerd moeten zijn. Voor de feestdagen was ik uitgenodigd om te gaat dineren in het restaurant van Wyndham Garden Paramaribo. De achtergrondmuziek was iets te luid, maar de locatie zag er verder piekfijn uit. Na gevraagd te hebben om de muziek te dempen, was de locatie helemaal perfect. De volgende fase was het maken van de keuzes voor het aangeboden driegangenmenu. Het was best vreemd dat de kelner/ober/serveerder ons vroeg om alleen het voorgerecht door te geven. Het hoofdgerecht zou hij dan later opnemen, en over het dessert wilde hij nog niet eens praten. Ok, zo gezegd zo gedaan, ik nam aan dat elk restaurant wel zijn eigen policy heeft hierover. Echter kwamen wij er al gauw achter dat het zo gewoon niet werkte. Doordat we gezellig met elkaar aan het babbelen waren, merkten we niet dat het bijna een uur heeft geduurd alvorens het voorgerecht was geserveerd. Toen mochten we het hoofdgerecht bestellen. Let wel, hier waren we al een uur verder. Na weer heel lang wachten begonnen we het personeel aan te spreken. Zij konden ook niet precies zeggen wanneer het hoofdgerecht nou eindelijk zou komen. En anderhalve uur na het voorgerecht op het hoofdgerecht gewacht te hebben besloten wij maar te vertrekken. We hebben nooit, zelfs geen glimps, opgevangen van het hoofdgerecht. Medegasten vertelden dat zij zelfs twee uur op het door hen bestelde het hoofdgerecht hebben gewacht, nadat zij eerst een verkeerde bestelling opgediend kregen. Wij gingen dus uiteindelijk naar het restaurant Chi Min, want van het wachten op eten krijg je eenmaal dubbele berehonger. Het eten werd in Chi Min binnen tien minuten opgediend, ondanks de drukte rond feestdagen. De avond was gered. Daarom is het is zeer belangrijk dat het personeel in contact blijft met de gast, vanaf het moment van binnenkomst. Er kan altijd iets mis gaan vooral in de keuken. Is de gast hiervan op tijd op de hoogte, dan zal hij zeker begrip opbrengen voor de situatie. Zodra de gast moet gaan raden en gissen of er misschien iets mis is zal er irritatie optreden. Blijf ook nadat het gerecht is geserveerd contact houden met de gast. Goede communicatie is geen optie, maar een must.
Victuals Edition 01
115
116
Victuals Edition 01
Victuals Edition 01
117
118
Victuals Edition 01
Victuals Edition 01
119
Restaurant INDEX Catergory Name ddress Telephone: Brazilian Petisco Restaurant Anamoestraat 11 597 450423 Chinese
BIK FOENG RESTAURANT/TSEN
Franchepanestraat 81 BV
597 499143
Chinese
Chi Min Restaurant
Cornelis Jongbawstraat 83
597 412155/ 597 421324/ 597 427048
Chinese
Crystal Restaurant
Kwattaweg 393
597 442468/ 597 432441/ 597 493613
Chinese
Fa Tai Restaurant
Maagdenstraat 64
597 458988/ 597 473917/ 597 420051
Chinese Garden Restaurant David Simonsstraat 47 597 452518 Chinese Jenny Restaurant Tourtonnelaan 140 597 475740 Chinese
Lucky Twins Restaurant
Maretraite Mall/ Jansteenstraat 118
597 458989/ 597 458988
Chinese
Palm Palace
Cornelis Jongbawstraat 34-36
597 476427/ 597 476428/ 597 476429
Chinese Royal City Restaurant Gomoerstraat 126 597 551160 Chinese
Sieng Jong Restaurant
Tourtonnelaa 21
597 478537/ 597 421049
European
DOK 204 Restaurant
Anton Dragtenweg 204
597 459871
European
Park Avenue restaurants
Commissaris Roblesweg 100
597 453788
Fast food Alegria Keizerstraat 49 597 479864 Fast food
BINGO PIZZA
Jagernath Lachmonstraat 9
597 400183/ 597 457007
Fast food
BINGO PIZZA
Kwattaweg 296
597 439333/ 597 8824662
Fast food
Kenthuky Fried Chicken
Wilhelminastraat 62
597 425254/ 597 424467/ 597 424444
Fast food
Leckie’s Snack
Hk. Knuffelsgracht/ Keizerstraat 33 (deliver Service)
597 470120
Fast food Leckie’s Snack Kwattaweg 233 597 443166 Fast food
Leckie’s Snack
Wilhelminastraat/ HK Mahonylaan 66b
597 474237
Fast food
Pizza Hut
Wilhelminastraat 60
597 424444/ 597 422376/ 597 422388
Fast food
Pizza’s Boys
Domineestraat 39
597 475200/ 597 475050
Fast food
Popeyes Chicken & Biscuits
Domineestraat 39
597 475050/ 597 459285
Fast food Saborella Plutostraat 104-106 597 453604/ 597 451166 Fast food
Wolly’s
Tuberstraat 2
597 401214/ 597 422592/ 597 431474
Indian Chris Rotishop Maystraat 10 597 472386 Indian
Martin’s House of Indian Food
Hajarystraat 19
597 477535/ 597 473413
Indian
Roti Shop Joosje
Zwartenhovenbrugstraat 9
597 472606
Indian Roti Shop Joosje Johannes Mungrastraat 597 530761 Indonesian
Indisch restaurant Mirosso
J.S. Greenstraat 104
597 455362
Indonesian ISTANA WARUNG/KARIJOREDJO Marowijnestraat 42 597 430224 Indonesian
Jawa Indonesisch Restaurant
Kasabaholoweg 7
597 492714/ 597 8655833
Indonesian Saeri restaurant/ Warung Gemenelandsweg 31-33 597 42526/ 597 442444/ 597 8766952/ 597 8711766 Indonesian Saeri restaurant/ Warung Hendrikstraat 72 597 8654702 Indonesian Saeri restaurant/ Warung Latourweg 25 597 8668198 Indonesian
Saeri restaurant/ Warung
Nieuw Weergevondenweg 171
597 8555774
Indonesian Saeri restaurant/ Warung Okrodam 43 597 435993 Indonesian
Sarinah Indisch Restaurant(Feliza)
verl. Gemenelandsweg 187
597 430661/ 597 492045
Indonesian warung Bentoe Mahonylaan 4 597 420747 Indonesian Warung Djasa Lijnweg 81 597 341734 Indonesian Warung Jaja Fredericiweg 5 b 597 236516 Indonesian Warung Karso Dobrustraat 6 597 451218 Indonesian Warung Kashmir Kashmirstraat 1 597 432545 Indonesian Warung Melisa Kwattaweg 211 597 441418 Indonesian Warung Monica Prinsessestraat 186 597 545472 Indonesian Warung Renah J.S. Greenstraat 106 597 450987 Indonesian Warung Resa Commissaris Weytinghweg 178 597 492217
120
Victuals Edition 01
Catergory Name ddress Telephone: Indonesian
Warung Rono/catering en service
Bonistraat 35
597 456180
Indonesian
Warung Saeri
Gemenelandsweg 31-38
597 424526
Indonesian Warung Susiantie Dr. S. Redmonstraat 597 473109 Indonesian Warung Tresno van Idsingastraat 70 597 474020 International
Ambrosia restaurant
Dr. S. Redmondstraat 66-68
597 477555
International
Asia de Su
Van Sommelsdijckstraat 22 boven
597 472722
International
Bistro Don Julio
Tokailaan 6
597 7110703/ 597 8902169
International
De Waag, ristorante Italiano
Waterkant 58
597 474514/ 597 426994
International Dumpling #1 Nassylaan 29 597 477904 International
Fusion Restaurant
Jozef israelstraat/ HK Cobalstraat 43-45
597 454249
International
I Sensi
Paloeloestraat 9 Zorg & Hoop
597 400964/ 597 8260666
International Krasnapolsky Domineestraat 39 597 475050 International Lekker! Johannes Mungrastraat 8 597 493797 International
Lekker! (Noord)
Van Sommelsdijckstraat 22
597 472722
International
Lindeboom Grandcafé Restaurant
Wilhelminastraat 8
597 477504 / 597 8705725
International
Optimist D’Café restaurants
verl. Gemenlandsweg 200
597 8778939/ 597 495009
International
pannekoek & Poffertjes cafe
Sommelsdijkstraat van 11
597 422914/ 597 8570415
International
Restaurant Khazana
van ‘t Hogerhuysstraat 13
597 402258
International
Restaurant Liberté
Kaikoesistraat 8
597 452929/ 597 452955
International
Silverado BBQ and grill restaurant
Kolonistenweg 39
597 430670/ 597 8630888
International Spanato Domineestraat 2-4 597 474636/ 597 474634 International Spice Quest Nassylaan 107 597 520747 International
Suit
J.A. Pengelstraat 236
597 400993/ 597 407848/ 597 401181
International The Log House Anton Dragtenweg 134 597 455362/ 597 8153636/ 597 8403408 International
The Noisy Grill
H.D. Benjaminsstraat 79
597 8183370
International
Zus & Zo
Grote Combeweg 13a
597 520905
Korean Lee’s Korean Restaurant Mahonylaan 12-14 597 479834 Mediterranean
Baka Foto (Cosa Nostra)
Fort Zeelandia
597 8226347/ 597 355243
Surinamese Amaranta Restaurant Zwartenhovenbrugstraat 7 597 520709 Surinamese
ANISA Restaurant
Gomperstraat 143
597 458275/ 597 458276
Surinamese
Anthony’s Corner
Domineestraat 44
597 422828/ 597 474932
Surinamese
Chin A Loi Foodcorner
Dr.S. Redmondstraat 205/ HK van Idsingastraat
597 490091/ 597 8634216
Surinamese
Dus Dat Restaurant
Prins Hendrikstraat 8
597 521043
Surinamese
Eetcafé de Gadri
Zeelandiaweg 1 (near: Fort Zeelandia)
597 420688 / 597 8504445
Surinamese
Ling’s Food Corner
Lallarookh mall unit 7
597 493809
Surinamese
Roline’s Restaurant
Weg van Maretraite 23
597 473804
Surinamese
UN patu
UN center, Maagdenstraat 2
597 424000
Thai Garden of Eden Virolastraat 597 499448 Bandung’s Restaurant Gemenelandsweg 76 597 472602 BAY SIDE BAR-RESTAURANT-YACHT CLUB Anton Dragtenweg 103 CARIB RESTAURANT Jozef Israelstraat 39 597 450555
CASA NINIA RESTAURANT
Jagernath Lachmonstraat 7
597 400178
Gouden Regen Restaurant Goudenregenstraat 21 597 530788
Joke’s Crab House
Verl. Gemenelandsweg 108
597 532024/ 597 8830084
LA MAISON DE LA PIZZA
Kwattaweg 220a
597 443202
McDonald’s Hermitage Mall Hermitage Mall 597 494343 McDonald’s Spanhoek Keizerstraat 62 597 421511 Victuals Edition 01
121
Victuals Colophon
Publisher Creative Communications & Marketing n.v., Paramaribo, Suriname Head Editor Jill-Joy Landburg Art Director Kevin Headley Final Editing Creative Communications & Marketing n.v. Contributors Kevin Headley, Chantal Rijker, Roshni Mungra, Carla Bakboord, Cliff Keenswijk, Chiron Holwijn, Annemarie Slotboom, Mariska Tai Apin, Titus Sisnett, Warsha Torilal-Sardjoe, Nellie Bakboord, Patricia Djojopawiro, Allan Tijseling, Patrick Woei Photography Rafael Chan Illustration Hedy Tjin English translation Creative Communications & Marketing n.v. Design and layout Creative Communications & Marketing n.v. and Samantha Soehandi Distribution Suriname Creative Communications & Marketing n.v. Netherlands Priscilla Headley, Chiron Holwijn Barbados Titus Sisnett, Carla Holder Editorial Suriname Prins Hendrikstraat 44, Paramaribo, Suriname Tel. 597 47 22 00, email. Victuals.Magazine@gmail.com Advertising Call 597 47 22 00 or mail to: Victuals.Magazine@gmail.com Subscriptions Victuals.Magazine@gmail.com Annual subscription Suriname Deposit SRD 57,50 by DBS 524.11.11 attn. Creative Communications & Marketing n.v., stating your name and address. Reorders SRD 20,00 (excluding postage). Copies can also be bought at the editorial address. Special Thanks to Jurgen Mormon, Alan Tijseling, Patrick Woei, Michael M. Hermelijn, Arnold Frederick, The Suriname Chefs Association, Hanna Bakoord, Keith Evans, Urmila Monorath, Eric Sloote, Cynthia Abrahams
Š 2012 Creative Communications & Marketing n.v. Victuals is an independent quarterly magazine. No part of this publication may be fully or partially recorded, reproduced, stored in a retrieval system or transmitted in any form, without the prior written permission of the publisher. Misprints reserved.