Κ
Σ
ΜΑΡΤΙΟΣ 09
ΛΟ ΓΙΑ
ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΟ - ΤΕΥΧΟΣ 09 -
Α ΛΛ Η ΑΤ
∆ΙΑΝΟΜΗ ∆ΩΡΕΑΝ
ΟΛΟΥ
ΚΑΡΥΠΙ∆ΗΣ ΘΕΟ∆ΩΡΟΣ Το τηλεοπτικό τοπίο αλλάζει ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» ΦΛΩΡΙΝΑΣ Εθελόντριες της παράδοσης
Athens Airways
Ταξιδεύοντας σε περιφερειακές πόλεις µε… διαφορετικό τρόπο
ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆ΑΣ Ένα Παραµύθι Γεννιέται…
Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
περί αρχιτεκτονικής ο λόγος
ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΕΟΡ∆ΑΙΑΣ
«Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ» Περισσότεροι νέοι, περισσότερες εκδηλώσεις
Βρείτε το... κοµµάτι που σας ταιριάζει!
Λίστα Γάµου
ΕΥΚΟΛΙΔΗΣ Α.Ε. 5ο χλµ. Κοζάνης - Καστοριάς Tηλ.: 24610 95221-24610 95300, Fax: 24610 95384 3ο χλµ. Πτολεµαΐδας-Φλώρινας, Τηλ.: 24630 55727 info@efkolidis.gr - www.efkolidis.gr
Παναγιώτης Τσαρτσιανίδης Εκδότης
πρόλογος πρόλογος
Δ
ε συμφωνείτε ότι είναι πολύ εντυπωσιακός ο τρόπος με τον οποίο τα πράγματα αλλάζουν; Και πιο συγκεκριμένα:
Υπάρχει ο τρόπος Α, κατά τον οποίο απλά περιμένουμε να περάσει ο καιρός – όπως περιμένουμε απλά όταν βάζουμε το κρασί στο βαρέλι ένα πράγμα – και λέμε: «ο χρόνος θα δείξει, ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός, χρονιά είναι θα περάσει» και άλλες τέτοιες θυμοσοφίες. Υπάρχει όμως και ο φοβερός τρόπος Β κατά τον οποίο ΟΛΑ μπορούν να αλλάξουν απλά με ένα τικ του δείκτη του ρολογιού, δηλαδή η αλλαγή συμβαίνει «σε κλάσματα δευτερολέπτου…» όπως λέμε. Οι δύο παραπάνω τρόποι απλά μας βάζουν σε σκέψεις σχετικά με το εάν τελικά η αλλαγή σε όλα τα επίπεδα έρχεται «συν τω χρόνω» ή εάν τελικά όλα αλλάζουν ανά δευτερόλεπτο…άλλα τα καταλαβαίνουμε και άλλα διαδραματίζονται χωρίς να αντιληφθούμε το παραμικρό. Και η άλλη βασική απορία που έχουμε είναι η εξής: τελικά, εμείς συμβάλλουμε κάπου ή μήπως ό,τι είναι να γίνει, απλά θα γίνει; Κάτι τέτοιες απορίες μας βασανίζουν κυρίως τέτοια εποχή του χρόνου, η οποία εξάλλου συμβολίζει την αλλαγή και τη μετάβαση από τη μία κατάσταση σε μία άλλη…
Πάντως, η Άνοιξη ήρθε. omikron
4 Μάρτιος 09
φωτο: Β. Κότσικας
The day meets the night
12 Kovedaron str. - Kozani
omikron magazine
12
20
26
32
περιεχόμενα περιεχόμενα
04
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Καρυπίδης Θεόδωρος
12
Το τηλεοπτικό τοπίο αλλάζει
Εθελόντριες της παράδοσης
20
Γυναικείος Συνεταιρισμός «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» Φλώρινας
Μαυροχώρι Καστοριάς
26
Άλλος με τη Βάρκα του...
Athens Airways
32
Ταξιδεύοντας σε περιφερειακές πόλεις με…
διαφορετικό τρόπο
Αρκτούρος
38
Ελληνικός Ποιμενικός... Ο γιος του Ήφαιστου
Ένα Παραμύθι Γεννιέται…
42
ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ
Origami
50
Η Γιαπωνέζικη Τέχνη του Χαρτιού
BODY ART
54
Προγράμματα εναλλακτικής γυμναστικής
Σάββατο 28 Μαρτίου 2009, 20:30
58
Η Ώρα της Γης
ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΤΕΝΩΝ
64
ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΧΘΕΣ
Το μαγικό ταξίδι στον κόσμο του θεάτρου
70
Γιώργος Τουμπουλίδης
Σπυρίδου Νεκταρία
72
Μην πυροβολείτε τους εφήβους!!!!
Τρομοκρατική Δράση στην Ελλάδα
76
Tι υποδηλώνει η πρόσφατη επανεμφάνιση
omikron
6 Μάρτιος 09
της εγχώριας τρομοκρατίας
Μία φορά δεν κάναµε σωστά τη δουλειά µας και αυτό... για να µη χαλάσουµε το παραµύθι!
ΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ. ΒΑΣΙΛΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.
∆ΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
αφήστε τους... λύκους να ανησυχούν. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ G4S Ε∆ΡΑ: Κοίλα Κοζάνης Τηλ.: 24610 45666, Fax: 24610 45669 ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ: 13ης Οκτωβρίου 37, Τηλ.: 24620 22 222 www.vnikolaou.gr -
info@vnikolaou.gr
omikron magazine
38
64
80
92
περιεχόμενα περιεχόμενα
Περισσότεροι νέοι, περισσότερες εκδηλώσεις
80
ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΕΟΡΔΑΙΑΣ «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
Έθιμα
86
«Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης,
τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούργια ξεριζώνει»
«Σχολείο Βυζαντινής Μουσικής»
88
Η κοροϊδία καλά κρατεί...
περί αρχιτεκτονικής ο Λόγος…
92
Η Κλήρονομιά της Καστοριας
Γιώργος Τσαρτσιανίδης
98
Μερικοί 3 Άνθρωποι…
Τάδε Έφη Σταυριάννα
Αχιλλέας Κεραμάρης - Νutritious
104
ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΝΕΟΓΙΛΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ
108
ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΟΠΛΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
Ιωάννα Κωσταρέλλα
ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ
110
Blogs: ένα μέσο επικοινωνίας
Ή πολιτικής του μέλλοντος;
Fast Facts
114
γνωριζετε οτι...
Bασίλης Μαγκλάρας
116
Ένα εγχειρίδιο για την Αριστερά
Κώστας Γ. Μπαλαφούτης
118
παραδοσιακά επαγγελματα & συνήθειες
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
120
«Η Μεγάλη Αυταπάτη»
«Η εποχή του φόβου»
omikron
8 Μάρτιος 09
το Μηνιαίο Περιοδικό της Δυτικής Μακεδονίας
Εκδότης:
Τσαρτσιανίδης Παναγιώτης Επιµέλεια Εντύπου:
online στην διεύθυνση www.omikron.tv
Τσαρτσιανίδης Γιώργος Συντάκτες:
Αµαραντίδου Δέσποινα Κύρινας Αντώνης Κύρκου Δήµητρα Κωσταρέλλα Ιωάννα Μαγκλάρας Βασίλης Μουτίδης Σωκράτης Σιδηροπούλου Παρασκευή Τσαρτσιανίδης Γιώργος Επιµέλεια Κειµένων:
Τσαρτσιανίδου Νατάσσα Καλλιτεχνική Επιµέλεια:
Νικολαροπούλου Τάµµυ Τζήκας Χρήστος Υποδοχή διαφήµισης:
Πατουλίδου Όλγα Υπεύθυνος Διανοµής:
Κενούτης Γιάννης Φωτογραφικό αρχείο:
Omikron Adv.
Omikron Magazine Αριστοτέλους 29 - Κοζάνη Τηλ./Fax: 24610 37711 www.omikron.tv - info@omikron.tv
Εκτύπωση:
Art Graphic
∆ανειζόµαστε τις δικές σας επιθυµίες και παίζοντας µε τη δική µας φαντασία και δηµιουργικότητα, πραγµατοποιούµε επιτυχηµένα µε κάθε λεπτοµέρεια την εκδήλωση που εσείς επιθυµείτε. Τηλ.: 24630-53792, 6932320104-5 - 3o χλµ. Πτολεµαΐδας-Φλώρινας, Πτολεµαΐδα Τ.Θ.: 205 - Τ.Κ.: 50200 - www.ioannou-resort.gr - e-mail: info@ioannou-resort.gr
Καρυπίδης Θεόδωρος Το τηλεοπτικό τοπίο αλλάζει Συνέντευξη στο Παναγιώτη Τσαρτσιανίδη Κ. Καρυπίδη τα κανάλια κυβερνούν την Ελλάδα; Κατά έναν τρόπο ναι! από την στιγμή που τα κανάλια διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και λείπει ο δημιουργικός λόγος και η έκφραση όλων των κοινωνικών ομάδων, υπάρχει δηλαδή μια μονομέρεια στα πράγματα, τότε μπορούμε να πούμε ότι έχουμε μία έμμεση διακυβέρνηση της χώρας μέσα από τον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο. Υπάρχει περιφερειακή τηλεόραση; υπάρχει περιφερειακή τηλεόραση, δεν είχε όμως την εξέλιξη των καναλιών της εθνικής εμβέλειας ούτε σε επενδύσεις, ούτε σε ποιότητα προγράμματος, νομίζω ότι δεν υπήρξε μια ολοκληρωμένη παρέμβαση και ένα άνοιγμα των καναλιών στις τοπικές κοινωνίες έτσι ώστε να έχουμε την απαιτούμενη δημιουργικότητα. Ο flash από πού έρχεται; Ο flash έρχεται μέσα από την κοινωνία, για την κοινωνία. ξεκίνησε τα πρώτα του βήματα εδώ και μια δεκαετία από την Καστοριά και το τελευταίο διάστημα κάνει το μεγάλο άνοιγμα. επεκτείνεται σε όλη την περιφέρεια, και με την ψηφιακή εκπομπή που θα υπάρξει μετά το 2011, θα εκπέμπει και στην Κεντρική μακεδονία.
Μπορείτε να δείτε το video της συνέντευξης στο www.omikron.tv
Καρυπίδης Θεόδωρος Το τηλεπτικό τοπίο άλλάζει
Η περιφερειακή τηλεόραση έχει περάσει την παιδική ηλικία;
Πόσος κόσμος θα εργαστεί στον flash; Το βέβαιο είναι ότι θα ξεπεράσουμε τα τριάντα πέ-
Έχει διανύσει μεγάλο δρόμο, με δυσκολίες.
ντε με σαράντα άτομα, τα οποία θα είναι σε συνεχή
Είναι δύσκολη η περιοχή μας στο θέμα της εκ-
συνεργασία με το κανάλι.
πομπής, δεν βοηθάει το ανάγλυφό της, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζονται μεγάλες επενδύσεις σε εξο-
Ο τεχνικός εξοπλισμός, πόσο βασίζεται σε νέες ψη-
πλισμούς. Στην τηλεόραση μπήκαν άνθρωποι χωρίς
φιακές φόρμες;
εξειδίκευση, χωρίς εμπειρία, υπήρχε μόνο το μεράκι, η
Ο εξοπλισμός των εγκαταστάσεων της Κοζάνης εί-
φαντασία, το όραμα. Έγιναν σημαντικές προσπάθειες,
ναι τελευταίας γενιάς. Αυτήν τη στιγμή είναι πολύ λίγοι
αλλά νομίζω ότι τώρα είναι η στιγμή τα μέσα της
οι σταθμοί που τον διαθέτουν. Απαντάμε από τώρα
περιφέρειας να μπουν σε έναν καθαρά επαγγελ-
στις προκλήσεις της ψηφιακής τηλεόρασης με νέα συ-
ματικό τρόπο λειτουργίας, χωρίς να λείψει όμως το
στήματα διαχείρισης του υλικού. Είμαστε ένας σταθ-
μεράκι και η αγάπη.
μός tapeless, δηλαδή δεν θα υπάρχουν κασέτες, όλα
Ξέρετε το μεράκι του ερασιτέχνη είναι πολλές φο-
θα είναι σε δίκτυα, πράγμα το οποίο σημαίνει πως μας
ρές πιο αποτελεσματικό από του επαγγελματία. Ο
δίνει τη δυνατότητα της ταχύτητας, της διαχείρισης και
επαγγελματίας βλέπει τα πράγματα πιο ψυχρά ενώ ο
της αποθήκευσης των δεδομένων μας. Μπορούμε ανά
ερασιτέχνης πιο ρομαντικά.
πάσα στιγμή να ανακαλούμε από τα αρχεία μας θέμα-
Εδώ πρέπει να γίνουν συνδυαστικές πράξεις.
τα, να διασταυρώνουμε τις πληροφορίες και να τεκμηριώνουμε καλύτερα τις απόψεις.
Υπάρχει στελεχιακό δυναμικό για να μπορέσει να λειτουργήσει σωστά η περιφερειακή τηλεόραση;
Στην πολιτική αλλά και στα δημόσια πράγματα όταν κανείς ομιλεί, θα πρέπει να έχει σταθερότητα και ειλι-
Νομίζω ότι υπάρχουν στελέχη, αρκεί να σας πω για
κρίνεια στο λόγο του και πάντα να τεκμηριώνει τις από-
τα τελευταία ευρήματα που έχουμε εμείς. Με το άνοιγ-
ψεις του. Το σύστημα που έχουμε μπορεί ανά πάσα
μα που έγινε στην κοινωνία για τη διαμόρφωση του
στιγμή να απόρριψη και να διαψεύσει όποιον δεν έχει
προγράμματος μας, πάνω από επτακόσιοι συμπο-
σταθερότητα στο λόγο του. Παράδειγμα, η δέσμευση
λίτες μας καταθέσαν βιογραφικά και προτάσεις,
ενός πολιτικού για την κατασκευή ενός δρόμου, εάν η
αυτό είναι πολύ σημαντικό.
δήλωση του δεν συνάδει με τις δεσμεύεις του, για εμάς είναι υπόθεση τριάντα δευτερόλεπτων να ανακαλέσουμε από τα αρχεία μας και να δούμε τις παλαιότερες δηλώσεις του. Μπορεί η περιφερειακή τηλεόραση να διεκδικήσει και να κερδίσει αυτά που της αναλογούν από τη διαφημιστική πίτα του κέντρου; Εγώ είμαι πολύ αισιόδοξος για την περιφερειακή τηλεόραση. Αν κάνουμε μια μελέτη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι θα δούμε ότι τα κεντρικά εθνικά δίκτυα αντιμετωπίζουν προβλήματα βιωσιμότητας και έχουν μια φθορά στην αποδοχή του κόσμου. Να πάρουμε το παράδειγμα των ΗΠΑ, ή της Μ. Βρετανίας όπου τα πε-
omikron 14 Μάρτιος 09
Καρυπίδης Θεόδωρος Το τηλεπτικό τοπίο άλλάζει
ριφερειακά κανάλια έρχονται πρώτα σε προτίμηση στο
Η κοπή της πίτας του περιοδικού μας, θα είναι θέμα
τηλεοπτικό κοινό. Αυτά είναι δεδομένα που θα έρθουν
για το δελτίο ειδήσεων του flash;
και στην Ελλάδα.
Νομίζω κάθε τι που γίνεται στην περιοχή είναι είδη-
Με την ολοκλήρωση της ψηφιακής τηλεόρασης το
ση. Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει μία εκδήλωση
κράτος θα πρέπει να εφαρμόσει τους νόμους , τουλά-
πολιτιστικού περιεχομένου ή τα εγκαίνια ενός καταστή-
χιστον να αποκεντρώσει το 33% της κρατικής διαφήμι-
ματος και από εκεί να υπάρξει είδηση. Το θέμα είναι
σης κι έτσι διασφαλιστεί κατά πολύ μεγάλο ποσοστό η
τι θεωρούμε είδηση και τι θεωρούμε ότι είναι ωφέλιμο
βιωσιμότητα των μέσων στην περιφέρεια, και δεν μιλά-
κι ενδιαφέρον για τους πολίτες. Ξέρετε, είναι από ποια
με για περισσότερα από σαράντα περιφερειακά κανά-
γωνία παρακολουθεί κανείς τα πράγματα. Τα βλέπει
λια σε όλη την Ελλάδα.
από τη γωνία του προσώπου που δραστηριοποιείται
omikron 15 Μάρτιος 09
Καρυπίδης Θεόδωρος Το τηλεπτικό τοπίο άλλάζει
Τα ΜΜΕ πρέπει να υπάρχουν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες της κοινωνίας
άνθρωποι στην πολιτική για να εξυπηρετήσουν τα προσωπικά τους θέματα κι όχι για να βοηθήσουν τον πολίτη. Το ίδιο ισχύει και στα ΜΜΕ. Τελικά πρέπει να υπάρχουν για να εξυπηρετούν τις ανάγκες της κοινωνίας, να δημιουργήσουν καταστάσεις και προϋποθέσεις όπου θα παρακινήσουν και ομάδες, αλλά και τους πολιτικούς να βρεθούν, να συζητήσουν και να συναποφασίσουν. Στα ΜΜΕ βέβαια υπάρχει μια ασφαλιστική δικλείδα, μπορεί να μπαίνουμε στα σπίτια
και μόνο ή από την γωνία που η δράση του προσώπου
του κόσμου, αλλά υπάρχει και το τηλεκοντρόλ, με το
ωφελεί την κοινωνία; Εάν η κοπή της πίτας του περιο-
οποίο ο πολίτης σε απορρίπτει όποτε θέλει. Στην πολι-
δικού σας έχει είδηση που ωφελεί την κοινωνία, να εί-
τική όμως, πρέπει να περιμένει τέσσερα χρόνια για να
σαστε σίγουροι πως θα είναι θέμα στο δελτίο ειδήσεων
εκφραστεί.
του Flash. Τι λείπει από τη σημερινή περιφερειακή τηλεόραση; Ποια θα είναι η σχέση του καναλιού με τον απλό πολίτη δυτικομακεδόνα;
Νομίζω ότι αυτό που λείπει σήμερα από την περιφερειακή τηλεόραση, είναι η τοπική δημιουργία και
Νομίζω ότι αυτή είναι η βάση μας. Το κανάλι δεν
ο ειλικρινής διάλογος μεταξύ των κοινωνικών ομάδων.
ανήκει στους ιδιοκτήτες, ούτε κανένα κανάλι πρέπει
Λείπει επίσης ο τεκμηριωμένος λόγος, πολλές φορές,
να ανήκει στους ιδιοκτήτες του. Χρησιμοποιούν εθνι-
ακόμη και από εμάς τους δημοσιογράφους. Πέρα
κές συχνότητες, που είναι εθνικός πλούτος, υπάρχουν
από την καταγραφή των γεγονότων, πρέπει να πάμε
για τους πολίτες. Θεωρώ ότι οι πολίτες μπορούν να
και στην εμβάθυνση των πραγμάτων, να γίνει ανάλυ-
καθορίζουν τις πολιτικές των καναλιών. Και τα κανάλια
ση, διάγνωση, πρέπει να υπάρχει άποψη και πρόταση.
όμως με τη σειρά τους, όταν χρειάζεται, να τους δι-
Στην τηλεόραση η μεγαλύτερη απειλή είναι ο χρόνος.
ορθώνουν. Αυτό που λείπει σήμερα από την ελληνική
Πολλές φορές οι άνθρωποι της τηλεόρασης θα ήθελαν
τηλεόραση είναι η γνώση. Πρέπει να ξεπεράσουμε την
να κάνουν πράγματα, αλλά ίσως δεν προλαβαίνουν ή
εποχή της κραυγής και να πάμε στην εποχή της γνώ-
δεν έχουν τα μέσα και τα χρήματα για να υλοποιή-
σης. Το έχω πει κατ’ επανάληψη, όπου υπάρχει κραυγή
σουν προγράμματα. Ευελπιστώ όμως ότι, μέσα από τη
σημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη γνώσης. Πρέπει να πάμε
δική μας προσπάθεια και με τη στήριξη της τοπικής
σε ένα δημιουργικό, τεκμηριωμένο λόγο. Αυτό πρέπει
ιδιωτικής πρωτοβουλίας και την κοινωνίας, διότι αυτοί
να το κατανοήσουν οι πολίτες, οι φορείς που ασκούν
είναι οι σύμμαχοί μας, θα στηθεί ένα νέο μοντέλο πε-
εξουσία, αλλά και οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τα
ριφερειακής τηλεόρασης. Δεν θα είναι ούτε το δημό-
μέσα. Μόνο τότε θα υπάρξει αποτέλεσμα.
σιο χρήμα, ούτε οι φορείς που θα κινήσουν αυτήν την προσπάθεια.
Εξουσία και ΜΜΕ Κατ’ αρχήν, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, όταν κάποιος
Ποια θα είναι η σχέση του Flash με τους υπόλοιπους
μπαίνει είτε στην πολιτική, είτε στα ΜΜΕ, για ποιο λόγο
περιφερειακούς τηλεοπτικούς σταθμούς της Δ. Μα-
μπαίνει. Αν έχει τακτοποιήσει τα προβλήματά του, και
κεδονίας;
έχει το περιθώριο και την ωριμότητα να προσφέρει.
Θα είναι σίγουρα συναδελφική κι ευελπιστούμε σε
Δυστυχώς, στην Ελλάδα κατ’ εξακολούθηση μπαίνουν
μια ελεύθερη συνεργασία. Δεν νομίζω ότι έχουμε κάτι
omikron 16 Μάρτιος 09
Καρυπίδης Θεόδωρος Το τηλεπτικό τοπίο άλλάζει
να χωρίσουμε, αντιθέτως είναι πάρα πολλά αυτά που
Μια φράση για κάθε λέξη
μας ενώνουν, εφόσον θεωρούμε ότι είμαστε εδώ για να προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο. Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια δυναμική, να διασφαλίσουμε θέσεις εργασίας σε μια πάρα πολύ δύσκολη περίοδο, με αποτέλεσμα να παρακινήσουμε τους δυτικομακεδόνες, αλλά και κινητοποιήσουμε το κέντρο να μας προσέξει καλύτερα, να κάνει τις σωστές παρεμβάσεις και διορθωτικές κινήσεις προς όφελος της κοινωνίας μας. Η γεωπολιτική θέση που κατέχει η περιφέρειά μας είναι πολύ σημαντική και για τα κανάλια της Δυτ. Μακεδονίας, δυστυχώς όμως δεν βλέπω να παίρνονται πρω-
Πολιτική Χωρίς πολιτική δεν υπάρχει ζωή. Πολιτικοί Προσπαθούν οι άνθρωποι. Αισθητική Εξαρτάται από ποια γωνία το βλέπει κανείς. Τηλεόραση Σταυροδρόμι. West Channel Άξιο, ικανό περιφερειακό κανάλι.
τοβουλίες. Εμείς ήδη βρισκόμαστε σε συζητήσεις για τη δημιουργία συνεργασιών με γειτονικές χώρες μέσα από την τηλεόραση και σύντομα θα έχουμε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα.
Το τηλεοπτικό τοπίο αλλάζει; Το τηλεοπτικό τοπίο για εμάς δεν αλλάζει ως σύνθημα, αλλάζει ως πράξη. Και ας αφήσουμε το χρόνο να δείξει.
Ποιος θα είναι ο ρόλος του Θόδωρου Καρυπίδη στον flash; Θα έχω την ευθύνη της λειτουργίας του καναλιού, του προγράμματος και της διοίκησής του. Θα είμαι όμως και μπροστά από τις κάμερες κι ως μαχόμενος δημοσιογράφος θα παρακολουθώ, θα καταγράφω και θα αναλύω τα γεγονότα. Θα παρουσιάζω το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Flash και θα έχω και μια εβδομαδιαία πολιτική εκπομπή. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος για τον νέο Flash; Πάντα υπάρχει μια ανησυχία, δουλεύω πάνω από δεκαέξι χρόνια στην τηλεόραση, αλλά κάθε φορά που στέκομαι απέναντι σε μια κάμερα έχω την αίσθηση ότι είναι η πρώτη φορά. Ο επαγγελματισμός δεν αφήνει περιθώρια χαλαρότητας, πρέπει να μας κάνει πιο προσεκτικούς και να αντιμετωπίζουμε το κάθε τι με σοβαρότητα. Η μεγαλύτερη χαρά; Η μεγαλύτερη χαρά… να είναι όλη η κοινωνία μέσα στο κανάλι και το κανάλι παντού.
omikron 17 Μάρτιος 09
Εθελόντριες της παράδοσης
Γυναικείος Συνεταιρισμός «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» Φλώρινας της ∆έσποινας Αµαραντίδου
Μας συστήθηκαν σαν εθελόντριες της παράδοσης και είναι ίσως ο πιο αντιπροσωπευτικός χαρακτηρισμός των γυναικών του Συνεταιρισμού με την επωνυμία «Πελαγονία» που έχουν έδρα την Φλώρινα. Πέντε γυναίκες στην ακριτική πόλη με ένα βελόνι, κλωστή, το απόσταγμα μιας πολυετούς εμπειρίας και οδηγό τους το μεράκι κρατούν στα χέρια τους, μέχρι σήμερα πολλά μυστικά της λαϊκής μας παράδοσης.
Γυναικείος Συνεταιρισμός «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» Φλώρινας
Τ
ις συναντήσαμε στον χώρο όπου βρίσκονται και εργάζονται καθημερινά, στο κέντρο της πόλης. Οι
γυναίκες του συνεταιρισμού φιλοξενούνται σε χώρο που τις παραχώρησε ο δήμος Φλώρινας ο οποίος χρησιμοποιείται ως εργαστήριο για την παραγωγή των χειροποίητων δημιουργιών τους αλλά ως χώρος φύλαξης και έκθεσης των μοναδικών χειροποίητων κομματιών της ελληνικής παράδοσης. Ο συνεταιρισμός "Πελαγονία" ιδρύθηκε το μάιο του 1997 από γυναίκες της Άνω Καλλινίκης. ιδρύθηκε με σκοπό να συμβάλει στη διατήρηση και τη διάδοση της ελληνικής λαϊκής τέχνης, καταφέρνοντας παράλληλα την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των μελών. Τα περισσότερα μέλη του Συνεταιρισμού ήταν παλαιότερα επιμορφώτριες στην νεΛε, χρησιμοποι-
Γυναικείος Συνεταιρισμός «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» Φλώρινας
ώντας την εμπειρία και τις πολλές γνώσεις δημιούργησαν στην αρχή ένα εργαστήριο και στην συνέχεια τον Συνεταιρισμό. Ο τόπος είχε πλούσια παράδοση με πολλές ενδυμασίες, κεντήματα, υφαντά, μαντίλες και ποδιές. αυτό αποτέλεσε την αρχή για τη δημιουργία του Συνεταιρισμού, την επαγγελματοποίηση δηλαδή της παραδοσιακής αυτής τέχνης για την απόκτηση εισοδήματος από τα μέλη του. Οι γυναίκες μέλη του συνεταιρισμού ασχολούνται με τη χειροτεχνία και ειδικότερα με την κατασκευή χειροποίητων παραδοσιακών φορεσιών της Φλώρινας αλλά και άλλων περιοχών της ελλάδας. Φτιάχνουν τα πάντα μόνες τους με το χέρι, επιλέγοντας τις πρώτες ύλες το μαλλί το βαμβάκι, τις κλωστές, τα χρώματα τα οποία και θα επεξεργαστούν, θα βάψουν, θα υφάνουν στον παραδοσιακό αργαλειό, θα ράψουν, θα κεντήσουν για να φτάσουν στο τελικό αποτέλεσμα της δημιουργίας μιας παραδοσιακής αυθεντικής στολής. Οι δημιουργίες τους πολλές και από διάφορες περιοχές της ελλάδας, έχουν φτιάξει στολές του αντάρτικου, των αλώνων, του Κρατερού, των Ψαράδων Φλώρινας, του νυμφαίου, της δροσοπηγής Φλώρινας των Βοιοτών Κοζάνης, Σαρακατσάνικες και Θρακιώτικες, στολές «χειμερινού κάμπου»και «καλοκαιρινού κάμπου». Για την κατασκευή τους χρησιμοποιούνται υλικά - υφάσματα και κλωστές - των παλιών τεχνιτών και ακολουθείται η παλιά μέθοδος ύφανσης, ραφής και κεντήματος, μας εκμυστηρεύεται μιλώντας στο «omikrοn» η πρόεδρος του Γυναικείου Συνεταιρισμού κ. Πανδώρα Βατάλη. η κατασκευή αυθεντικών στολών, με τον πατροπαράδοτο τρόπο, απαιτεί γνώσεις ιστορικές, λαογραφικές και βέβαια αγάπη και μεράκι, δίνουμε έμφαση στην ποιότητα και στην αυθεντικότητα των φορεσιών τονίζει η κ. Πανδώρα. «Βάση δειγμάτων δουλεύουμε» υπογραμμίζουν με την σειρά τους οι κυρίες Γεωργία Βελζιάomikron 22 Μάρτιος 09
omikron magazine
Γυναικείος Συνεταιρισμός «ΠΕΛΑΓΟΝΙΑ» Φλώρινας
νη και Παρασκευή Παπακοσμά «για να αποδώσουμε στον μέγιστο βαθμό την πιστότητα του πρωτοτύπου», μας λένε, συνεχίζοντας να δουλεύουν τα πανέμορφα εργόχειρα τους. «Οι γνώσεις μας έχουν εμπλουτιστεί με τα πολλά χρόνια εργασίας, επισκεφτήκαμε όμως μουσεία παραδοσιακής τέχνης και φορεσιών κάναμε έρευνα και καταγραφή παλαιότερων εποχών, εμπλουτίσαμε τις γνώσεις μας και όλα αυτά μας βοήθησαν ώστε να έχουμε την δυνατότητα της δημιουργίας ακόμα και της πιο δύσκολης στολής ή εργόχειρου». Στο εργαστήριο σήμερα του Συνεταιρισμού παράγονται πιστά αντίγραφα παραδοσιακών στολών ή τμήματα αυτών, κεντήματα, ασπροκεντήματα, «προίκα» και πολλά άλλα που με μεράκι και διάθεση οι φλωρινιώτισσες νοικοκυρές είναι έτοιμες ανά πάσα στιγμή να ετοιμάσουν. Πέντε είναι τα ενεργά μέλη ενώ τα εγγεγραμμένα φτάνουν τα 15 συνολικά, αρκετές είναι και οι γυναίκες που δουλεύουν στο σπίτι όταν βέβαια υπάρχει δουλειά. Τα προβλήματα βέβαια δεν λείπουν, τα πράγματα είναι δύσκολα και όσο πάνε δυσκολεύουν τονίζουν οι γυναίκες, χρήματα δεν υπάρχουν ο κόσμος σκέφτεται πριν κάνει οτιδήποτε. Οι σύλλογοι που είναι ουσιαστικά η κινητήρια δύναμη του Συνεταιρισμού, είναι γνωστό ότι αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα δυσκολεύονται πάρα πολύ για να παραγγείλουν στολές, περιμένουν δωρεές και χρηματοδοτήσεις για να μπορέσουν να κινηθούν. Όλο αυτό έχει αντίκτυπο στην δουλειά που συνεχώς και μειώνεται. από την άλλη οι φορείς μέσω προγραμμάτων δείχνουν κάποιο ενδιαφέρον και προσπαθούν να βοηθήσουν άλλοτε πάλι μένουν στα λόγια και τις υποσχέσεις. Το ενθαρρυντικό είναι ότι έχει αυξηθεί ο κύκλος γνωριμιών συμμετέχουμε στο Πρόγραμμα εΡΓανη έχουμε πάρει μέρος σε διάφορες εκθέσεις στην ελλάδα που διοργανώνονται omikron 24 Μάρτιος 09
omikron magazine
από την Νομαρχία και την Περιφέρεια με αποτέλεσμα να γίνει γνωστή η ποιότητα της δουλειά μας και οι δυνατότητες που έχουμε για την παραγωγή αυθεντικών παραδοσιακών κομματιών. Σήμερα γεμάτες από εμπειρίες και γνώση κρατούν στα χέρια τους όλον εκείνον τον ανεξάντλητο πλούτο της παράδοσης μας, έτοιμες να τον μεταδώσουν στις νέες γενιές. Φιλοδοξία τους είναι να εκπαιδευτούν και να υπάρξουν συνεχιστές, κάτι πού όμως φαντάζει δύσκολο καθώς οι νέες δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν επισημαίνουν κατά την διάρκεια της κουβέντας μας.
Γρατινή Ροδόπης
Γέφυρα Θράκης
Βόλακας Δράμας
omikron magazine
Άλλος µε τη Βάρκα του... Του Σωκράτη Μουτίδη
«Η τέχνη δεν μαθαίνεται, κλέβε-
Ο
κ. Λάμπρος ζει στο μαυροχώρι της Καστοριάς και μεγάλωσε στις όχθες της λίμνης της Βυζαντινής αρχόντισσας. εκείνη την εποχή λέει,
ται» μας λέει γελώντας ο 64χρονος
οι ψαράδες ήταν πολλοί και ένας απο αυτούς ήταν και ο πατέρας του, τον
σήμερα Λάμπρος Ποδάρας, εξιστο-
οποίο όμως αποκαλούσε «παππού».
ρώντας μας πως έμαθε να φτιάχνει
Όταν λοιπόν η βάρκα του «παππού» του σάπισε, ο τελευταίος φώναξε
παραδοσιακές ξυλόβαρκες απο τον
έναν τεχνίτη απο την Καστοριά για να τη φτιάξει, η βάρκα, όμως, και μετά την
πατέρα του.
επισκευή έγερνε. Ο κ. Λάμπρος ήταν τότε 12 χρονών και μετέφερε ο ίδιος την βαϊσμένη (σημ. γερμένη) βάρκα απο τις όχθες της λίμνης του μαυροχωρίου στο σπίτι τους, στο ίδιο χωριό. «Γύρισα το μουλάρι με το κάρο να έχει πλάτη τη λίμνη και το έσπρωξα να μπει μέσα στο νερό. Όταν το κάρο μπήκε στο νερό και η βάρκα επέπλεε, τράβηξα δυνατά το μουλάρι έξω και η βάρκα έκατσε επάνω στο κάρο και την πήγα σπίτι» μας αφηγείται ο κ. Ποδάρας. εκεί ο πατέρας του, λοιπόν, έλυσε όλη τη βάρκα και άπλωσε τα σανίδια στην αυλή. είχε δει μόλις μια φορά τον τεχνίτη να του επισκευάζει τη βάρκα του, αλλά όπως φάνηκε ήταν αρκετή. με το πείσμα του και την ανάγκη να βγει για ψάρεμα ώστε να ταΐσει την οικογένεια του με το εργαλείο της δουλειάς του, έφτιαξε και πάλι τη βάρκα σαν καινούργια μόλις μέσα σε δύο εβδομάδες. απο εκεί και πέρα, με το που μαθεύτηκε οτι ο μπάρμπα Θόδωρας μπορεί να φτιάξει βάρκες, άρχισαν οι παραγγελίες και οι επισκευές. Ο μπάρμπα Θόδωρας είχε ως βοηθό του, τον μεγαλύτερο γιο της οικογένειας, τον κύριο Λάμπρο και όπως λέει και ο ίδιος, «φτιάξε, φτιάξε, κόψε, ράψε κάποτε έμαθα και εγώ». ώστόσο την πρώτη του βάρκα την έφτιαξε μόλις τελείωσε το στρατιωτικό του. Φοβόταν όπως ομολογεί να επιχειρήσει κάτι τέτοιο, γιατί πίστευε οτι μπορεί είτε να χαλούσε κάποιο εργαλείο, είτε να σπαταλούσε την πρώτη ύλη του πατέρα του, ξύλα και σανίδια, η οποία ήταν πολύτιμη. απο τότε, λοιπόν, μέχρι και σήμερα, ο κ. Λάμπρος Ποδάρας έχει κατασκευάσει περισσότερες απο 100 παραδοσιακές Καστοριανές βάρκες και δεν δηλώνει επαγγελματίας αλλά ερασιτέχνης. «Για να πω οτι ασχολούμαι επαγγελματικά, θα έπρεπε να κατασκευάζω τουλάχιστον πέντε βάρκες το μήνα. εγώ κατασκευάζω τέσσερις με πέντε τον χρόνο και μόνο κατόπιν παραγγελίας» τονίζει ο κ. Ποδάρας. Βέβαια τα τελευταία χρόνια όλο και λιγότεροι ζητούν τέτοιες βάρκες, γιατί αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως απο τους Καστοριανούς ψαράδες, με αποτέλεσμα η ζήτηση να μην είναι μεγάλη. «αν χρησιμοποιούσαν τις βάρκες αυτές και σε
omikron 26 Μάρτιος 09
omikron magazine
Άλλος με τη Βάρκα του...
άλλες λίμνες της Ελλάδας, θα είχαμε πολύ δουλειά. Στις
νίδι….». Όμως εύκολα ακούγεται, δύσκολα φτιάχνεται.
τόσες βάρκες που έφτιαξα, μόνο μια έδωσα σε ψαρά
Πάντως ο κ. Λάμπρος επιθυμεί να μεταδώσει τις
εκτός Καστοριάς» λέει ο κ. Λάμπρος.
γνώσεις του στην κατασκευή των παραδοσιακών Κα-
Εργαστήριό του είναι η ύπαιθρος, στην αυλή του
στοριανών Βαρκών και στα παιδιά του. Όπως λέει, ο
σπιτιού ενός απο τα παιδιά του στις όχθες της λίμνης.
ένας του γιος βλέπει οτι μπορεί να τα καταφέρει, κι αν
Τα εργαλεία του είναι το σκεπάρνι, το πριόνι και η πλά-
αποφασίσει να γίνει αγρότης, υποχρεωτικά θα μάθει
νη. Τα δυο τελευταία αντικαταστάθηκαν πλέον απο τα
θέλει δε θέλει, γιατί οι βάρκες είναι ένα πρόσθετο ει-
σύγχρονά τους, το αλυσοπρίονο και την ηλεκτρική πλά-
σόδημα.
νη. «Αν μου παραγγείλουν μια βάρκα την τελειώνω από
Άλλωστε ο κ. Ποδάρας είναι αγρότης το καλοκαίρι
σήμερα σε πέντε μέρες» λέει με καμάρι. Μετά απο τόσα
και ψαράς τον χειμώνα. Εμείς τον συναντήσαμε στο
χρόνια άλλωστε, η εμπειρία είναι δεδομένη. Βλέποντας
μόλο του Μαυροχωρίου, όπου μόλις είχε βγει στη στε-
την έκπληξη στα πρόσωπά μας απο την απάντησή του,
ριά για να μην αργήσει στο ραντεβού που είχαμε δώσει
τράβηξε το σχοινί μιας βάρκας που ήταν δεμένη στον
και για να μην «μας γελάσει», όπως μας είπε. Τη συ-
μόλο (δικής του κατασκευής) και μας εξήγησε πολύ
νέχεια του ψαρέματος και το μάζεμα των διχτυών το
παραστατικά τη διαδικασία: «κόβω τα σανίδια, τα βάζω
ανέθεσε στον συνέταιρό του, τον κ. Λευτέρη Κορμαρή.
έτσι, το άλλο απο πάνω, μετά σταυρωτά το άλλο σα-
Ο κ. Λάμπρος φορούσε μεγάλες λαστιχένιες μπότες
Άλλος με τη Βάρκα του...
και το ψαρικό αδιάβροχο λαστιχένιο σακάκι. εκείνη την ημέρα η ψαριά πήγε σχετικά καλά. 250 κομμάτια πεταλούδες έπιασαν μέσα σε τέσσερις ώρες. «Το καλοκαίρι η λίμνη δεν έχει ψωμί για να ζήσουμε, οι εποχές άλλαξαν και τα ψάρια χάθηκαν» λέει με παράπονο. Τα γριβάδια έχουν γίνει πλέον είδος «πολυτελείας» και η ψαριά για το συγκεκριμένο είδος είναι πάρα πολύ σπάνια, «παλιά βγάζαμε μέχρι και διακόσια κιλά την ημέρα γριβάδι, σήμερα το μήνα ένα κιλό και αν! Όλο το χειμώνα που ψαρεύω φέτος έβγαλα όλα και όλα τρια γριβαδάκια». Άλλωστε και να βγάλει γριβάδια που θα τα δώσει; Όπως ομολογεί το λιμνίσιο ψάρι δεν φεύγει στην εποχή μας, γιατί ο κόσμος προτιμά τα θαλασσινά. «Οι χονδρέμποροι δεν ενδιαφέρονται και εμείς αυτά που βγάζουμε τα πουλάμε στην αλβανία, πάλι καλά έρχο-
«παλιά βγάζαμε μέχρι και διακόσια κιλά την ημέρα γριβάδι, σήμερα το μήνα ένα κιλό και αν! Όλο το χειμώνα που ψαρεύω φέτος έβγαλα όλα και όλα τρια γριβαδάκια». «Οι χονδρέμποροι δεν ενδιαφέρονται και εμείς αυτά που βγάζουμε τα πουλάμε στην Αλβανία, πάλι καλά έρχονται και μας τα αγοράζουν, γιατί και η πεταλούδα με το ζόρι φεύγει» omikron 29 Μάρτιος 09
Άλλος με τη Βάρκα του...
νται και μας τα αγοράζουν, γιατί και η πεταλούδα με το ζόρι φεύγει» λέει ο κ. Ποδάρας. Ήδη είχε μεσημεριάσει και οι τουρίστες άρχισαν να καταφθάνουν σε μια κοντινή ψαροταβέρνα της λίμνης. Σαν αξιοθέατο κοιτούσαν τον κυρ- Λάμπρο και τον συνέταιρό του τον κυρ- Λευτέρη, να ξελεπιάζουν τις πεταλούδες μία-μία βγάζοντάς τες απο τα δίχτυα. Γύρω απο τη βάρκα τους, είχαν μαζευτεί πελεκάνοι, οι οποίοι περίμεναν το μεζεδάκι τους, το οποίο τους το προσφέρουν καθημερινά οι δυο ψαράδες. μετά, λοιπόν, και το τέλος της ψαριάς, το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξεκούραση στο σπίτι μέχρι το απόγευμα και διασκέδαση στο καφενείο του χωριού μέχρι το βράδυ, όχι πολύ αργά όμως, γιατί το επόμενο πρωί η παραδοσιακή Καστοριανή βάρκα, δια χειρός Λάμπρου Ποδάρα, θα συνοδεύσει τους δυο ψαράδες στα ανοιχτά της λίμνης Ορεστιάδας της Καστοριάς.
omikron 31 Μάρτιος 09
Athens Airways Ταξιδεύοντας σε περιφερειακές πόλεις με… διαφορετικό τρόπο Του Σωκράτη Μουτίδη
Ο
ι φωνές για καθημερινή αεροπορική σύνδεση
επιτρέψουν την υποβάθμιση, όπως δήλωναν, της ενερ-
της Κοζάνης με την πρωτεύουσα, έγιναν πολύ
γειακής καρδιάς της χώρας, η οποία θα έμενε χωρίς
πιο έντονες πριν ένα χρόνο, όταν ο εθνικός μας αερο-
αεροπορικά δρομολόγια. αυτό βέβαια, μπορεί τελικά
μεταφορέας αποφάσισε να προχωρήσει στην διακοπή
να αποφεύχθηκε τουλάχιστον προς το παρόν (γιατί η
των δρομολογίων, λόγω έλλειψης αεροσκαφών και χα-
Ολυμπιακή συνεχίζει, κατόπιν πιέσεων, να πραγματο-
μηλής πληρότητας των πτήσεων από την αθήνα προς
ποιεί δύο δρομολόγια την εβδομάδα από την αθήνα
την Κοζάνη και αντίστροφα.
στην Κοζάνη και αντίστροφα), η ανάγκη όμως για κα-
Τότε, όλοι οι βουλευτές του νομού, η τοπική αυτοδιοίκηση και οι φορείς συντάχθηκαν με στόχο να μην
θημερινή αεροπορική σύνδεση με την πρωτεύουσα εξακολουθεί να υπάρχει.
athens airways
Το «κενό» αυτό λοιπόν ή καλύτερα την ανάγκη έρχεται να καλύψει η Athens Airways, μια νεοσύστατη αεροπορική εταιρία, η οποία ιδρύθηκε το 2008. η Athens Airways από την πρώτη στιγμή έθεσε ως προτεραιότητα την σύνδεση της Κοζάνης με την αθήνα και την συμπεριέλαβε ως προορισμό στον άμεσο σχεδιασμό της. η εταιρεία πήρε άδεια πτητικής εκμετάλλευσης από την υπηρεσία Πολιτικής αεροπορίας, τον δεκέμβρη του 2008 και ήδη ξεκίνησε το πτητικό της έργο σε τέσσερις, μέχρι στιγμής, προορισμούς: αλεξανδρούπολη, Καβάλα, μυτιλήνη και Θεσσαλονίκη. Το «Ο» είχε την ευκαιρία να γνωρίσει την Athens Airways από κοντά, μιλώντας με τη διευθύντρια δημοσίων Σχέσεων της εταιρείας μάρτζη ανυφαντάκη, η οποία και μας ξενάγησε στα γραφεία της εταιρείας στο αεροδρόμιο ελευθέριος Βενιζέλος, αλλά και σε ένα από τα δύο αεροσκάφη που διαθέτει τώρα (τέσσερα στο σύνολο, τα άλλα δυο θα παραληφθούν μέχρι το καλοκαίρι). «Στόχος της εταιρείας είναι να συνδέσει πόλεις της ελλάδος με την πρωτεύουσα, οι οποίες υστερούσαν στον τομέα της αεροπορικής σύνδεσης» μας είπε η κ. ανυφαντάκη, επισημαίνοντας πως πέραν της ασφάλειας και της ταχύτητας, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην ποιότητα και στην εξυπηρέτηση του επιβάτη. «Φτιάξαμε μια αεροπορική εταιρεία με νέες υπηρεσίες, οι οποίες είναι καινοτόμες σε επίπεδο οικονομικής θέσης, μιας και εμείς προσφέρουμε υπηρεσίες Business Class σε οικονομική θέση» πρόσθεσε η κ. ανυφαντάκη. αυτό που θέλει να δημιουργήσει η Athens Airways, είναι μια καθαρά regional αεροπορική εταιρεία που δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή σε επίπεδο χώρας και θα συνδέει την αθήνα με περιφερειακές πόλεις σε ικανοποιητικές και εξυπηρετικές για τον επιβάτη συχνότητες και ώρες. «από τις έρευνες που κάναμε στις περιφερειακές
Η Μάρτζη Ανυφαντάκη, διευθύντρια Δημοσίων Σχέσεων της Athens Airways, με τον Σωκράτη Μουτίδη.
πόλεις της ελλάδας, τις οποίες θέλουμε να συνδέσουμε
σχέσεων της Athens Airways. Βέβαια όπως ομολόγησε
με την αθήνα, διαπιστώσαμε πως υπάρχει μεγάλη ανά-
η ίδια, ο κόσμος είναι, όπως πάντα, καχύποπτος και
γκη για αεροπορική σύνδεση ή αύξηση της συχνότητας
απορεί γιατί αυτό που κάνουμε εμείς τώρα, δεν το έχει
των πτήσεων σε ορισμένες περιοχές, όπως η Κοζάνη
κάνει κάποιος άλλος στο παρελθόν. Πάντως αξίζει να
για παράδειγμα» πρόσθεσε η διευθύντρια δημοσίων
σημειωθεί πως μέχρι σήμερα και παρά το ότι δεν έχει omikron 33 Μάρτιος 09
omikron magazine
ξεκινήσει ακόμη η διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας, οι πληρότητες κυμαίνονται περίπου στο 45% στους προορισμούς που εξυπηρετεί. η κ. ανυφαντάκη μας ξενάγησε σε ένα από τα αεροσκάφη της εταιρείας, τα οποία έχουν βαφτιστεί με ονόματα ελλήνων ζωγράφων. Πρόκειται για τέσσερα Embraer 145, πενήντα θέσεων, τα οποία αναπτύσσουν μεγάλη ταχύτητα ταξιδιού, διαθέτουν ευελιξία και προσφέρουν χαμηλά επίπεδα θορύβου στην καμπίνα των επιβατών. Το πρώτο αεροσκάφος, στο οποίο και ξεναγηθήκαμε, είναι το «Γιάννης Γαϊτης», το δεύτερο το οποίο παραλήφθηκε από την εταιρεία στο τέλος του Φεβρουαρίου είναι το «νίκος εγγονόπουλος», το τρίτο το οποίο θα καταφθάσει σύντομα είναι το «Φώτης Κόντογλου» και το όνομα του τέταρτου αεροσκάφους, το οποίο θα παραληφθεί μέχρι το καλοκαίρι ακόμη δεν έχει αποφασιστεί. Στο εσωτερικό του κάθε αεροσκάφους υπάρχει ενημερωτικό υλικό για κάθε ζωγράφο, με τη συνεργασία της εθνικής Πινακοθήκης, η οποία θα συμβάλλει τα μέγιστα στη διοργάνωση των εκδηλώσεων πολιτισμού που θα διοργανώνει η Athens Airways κατά καιρούς. Τον επιβάτη περιμένει στο άνετο δερμάτινο κάθισμά του το welcome kit, το οποίο περιλαμβάνει ένα μπουκάλι εμφιαλωμένο νερό, καραμέλες, γλυκό κι ένα νωπό αρωματικό μαντηλάκι, όλα αυτά σε μια πολύ κομψή θήκη. «με το welcome kit εξοικονομούμε και χρόνο στην εξυπηρέτηση των επιβατών κατά τη διάρκεια της πτήσης (η οποία δεν ξεπερνά τα 50 λεπτά), αφού οι ιπτάμενες συνοδοί μειώνουν κατά δυο φορές την κίνησή τους στην καμπίνα του αεροσκάφους» τόνισε η κ. ανυφαντάκη. επίσης, σε κάθε κάθισμα υπάρχει μαξιλαράκι μέσης και μαξιλαράκι αυχένα. «με τον τρόπο αυτό εστιάζουμε στο να κάνουμε κάτι διαφορετικό στο service εν πτήσει και να προσφέρουμε αυτό το κάτι παραπάνω στην παρεχόμενη ποιότητα και στην ViP εξυπηρέτηση» πρόσθεσε η κ. ανυφαντάκη. Όλες οι θέσεις του αεροσκάφους είναι οικονομικές με υπηρεσίες business class, από την πρώτη έως την τελευταία και χωρίς κουρτινάκι διαχωρισμού. Κατά την omikron 34 Μάρτιος 09
athens airways
Χάρτης δρομολογίων της Athens Airways
διάρκεια της πτήσης σερβίρεται φρέσκο μπριός είτε
έκπτωση 15% στις διαδρομές με επιστροφή, νεανικός
για χορτοφάγους είτε με σολωμό, αναψυκτικό, καφές
ναύλος για ηλικίες 18 έως 24 χρόνων και στρατιωτική
και στις απογευματινές πτήσεις σερβίρεται αλκοόλ και
έκπτωση χωρίς να απαιτείται η στρατιωτική κατάσταση
ξηροί καρποί, ενώ στις πρωινές μάφιν. Τα παραπάνω
επιβίβασης. να σημειωθεί ότι όσο πιο σύντομα γίνει
προσφέρονται σε όλες τις πτήσεις της εταιρείας ανε-
κράτηση ενός εισιτηρίου, τόσο πιο μικρό θα είναι για
ξαιρέτως και με τιμές οικονομικής θέσης, οι οποίες κυ-
τον επιβάτη το κόστος της διαδρομής και για κάθε νέα
μαίνονται στα ίδια επίπεδα με τις άλλες ελληνικές εται-
γραμμή που θα ανοίγει, θα ισχύει για ένα μήνα εκπτω-
ρείες στην αντίστοιχη οικονομική θέση. επίσης, υπάρχει
τική προωθητική ενέργεια με κόστος 1¬ από και προς omikron 35 Μάρτιος 09
athens airways
το νέο προορισμό. «Έχουμε ξεκαθαρίσει από την αρχή ότι δεν ερχόμαστε να χτυπήσουμε τις άλλες αεροπορικές εταιρείες και δεν βγαίνουμε απέναντί τους, ούτε επιθετικά, ούτε υπεροπτικά. Το ποσοστό της επιβατικής αγοράς που στοχεύουμε είναι ένα 10% και προσπαθούμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό σε επίπεδο υπηρεσιών και ιδέας στο ταξίδι, ψάχνοντας συνεχώς τι είναι αυτό το διαφορετικό που ζητάει ο επιβάτης» τόνισε η κ. ανυφαντάκη. Μέχρι στιγμής πάντως, η Athens Airways άνοιξε την πτήση από και προς Αλεξανδρούπολη στις 30 Ιανουαρίου, την πτήση από και προς Καβάλα στις 12 Φεβρουαρίου, στις 26 του ίδιου μήνα ξεκίνησε και η Μυτιλήνη, όπου τα εγκαίνια τέλεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ενώ στις 12 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε και η πρώτη πτήση από και προς Θεσσαλονίκη. Σειρά έχουν σύμφωνα με την κ. Ανυφαντάκη, τα Χανιά, η Μύκονος, η Σαντορίνη, το Ηράκλειο, η Ρόδος, η Χίος, η Κοζάνη, η Καστοριά, η Κεφαλονιά και η Ζάκυνθος. Όσον αφορά πάντως στις πτήσεις από Κοζάνη προς αθήνα και αντίστροφα, η κ. ανυφαντάκη ξεκαθάρισε πως είναι ένας προορισμός που η εταιρεία «θέλει οπωσδήποτε να καλύψει», ακόμη όμως δεν έχει ξεκαθαριστεί το πότε θα ξεκινήσουν οι πτήσεις, γιατί εκκρεμούν ζητήματα των άγονων γραμμών. «Καταλήξαμε από τις έρευνές μας, πως η Κοζάνη είναι ένας προορισμός που θέλουμε να περιλαμβάνεται στο πτητικό μας πρόγραμμα και βλέπουμε πως είναι έντονη η ανάγκη για καθημερινή αεροπορική σύνδεση» τόνισε η κ. ανυφαντάκη, προσθέτοντας πως ο σχεδιασμός της Athens είναι για μια καθημερινή πτήση όλες τις ημέρες της εβδομάδας το μεσημέρι. η διευθύντρια δημοσίων σχέσεων της εταιρείας ομολόγησε πως άρχισε να εξετάζεται και το θέμα της καθημερινής αεροπορικής σύνδεσης της αθήνας με την Καστοριά, αλλά θα χρειαστεί λίγη ακόμη μελέτη στο δρομολόγιο αυτό. η Athens Airways στοχεύει να επεκτείνει μελλοντικά το πρόγραμμά της και να συνδέει περιφερειακές πόλεις της ηπειρωτικής χώρας με τη νησιωτική, ενώ σαν τρίτο βήμα σχεδιάζει τη σύνδεση της αθήνας με πόλεις του εξωτερικού σε κοντινή ακτίνα, στις οποίες δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή απ ευθείας σύνδεση. Τέλος, η κ. ανυφαντάκη επεσήμανε πως η εταιρεία δίνει στους επιβάτες τη δυνατότητα να απολαύσουν ένα νέο επίπεδο εξυπηρέτησης πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την πτήση, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη ταξιδιωτική εμπειρία. omikron 36 Μάρτιος 09
152.000 σηµεία σε 180 χώρες
Αποστολή χρηµάτων Επισκεφτείτε τον τοπικό σας πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας την ταυτότητά σας. Συµπληρώστε ένα απλό έντυπο «αποστολής» και παραδώστε το στον πράκτορα της MoneyGram µαζί µε τα χρήµατα που θέλετε να στείλετε και την προµήθεια της συναλλαγής. Μπορείτε επίσης να συµπεριλάβετε δωρεάν µήνυµα 10 λέξεων στο έντυπο. Θα σας δοθεί αριθµός αναφοράς. Σε µόλις 10 λεπτά τα χρήµατα θα είναι έτοιµα να εισπραχθούν.
Παραλαβή χρηµάτων Ζητήστε από το άτοµο που σας στέλνει τα χρήµατα να σας δώσει τον αριθµό αναφοράς. Επισκεφτείτε έναν πράκτορα της MoneyGram, έχοντας µαζί σας ταυτότητα και τον αριθµό αναφοράς σας. Συµπληρώστε το απλό έντυπο «παραλαβής» µας και δείξτε την ταυτότητά σας, κατόπιν θα σας δοθούν τα χρήµατά σας.
Περισσότερες πληροφορίες σε ένα από καταστήµατα ACS. Λογδανίδης Χρήστος ΚΟΖΑΝΗ 1 ΠΤΟΛΕΜΑΪ∆Α ΣΙΑΤΙΣΤΑ Τέρµα Φιλίππου Β, 25ης Μαρτίου & Κανάρη, 25ης Μαρτίου 9, τηλ.: 24610 21100 τηλ.: 24630 54556 τηλ.: 24650 22002 ΚΟΖΑΝΗ 2 ΣΕΡΒΙΑ ΑΜΥΝΤΑΙΟ Ελ. Βενιζέλου 2, Μακεδονοµάχων 6, 28ου Συντ. Πεζικού 14, τηλ.: 24610 49220 τηλ.: 24640 21100 τηλ.: 23860 23312
Ελληνικός Ποιμενικός
omikron magazine
Ελληνικός Ποιμενικός... Ο γιος του Ήφαιστου Της ∆έσποινας Αµαραντίδου
Η
Ήρα, η Ψαμάθη, η Σίλια, ο μακεδόνας, ο Φίλιπ-
θεια διάσωσης του ελληνικού ποιμενικού. Σκοπός του
πος και ο Τσόκος, είναι μερικά από τα πανέμορ-
προγράμματος είναι κάθε κτηνοτρόφος ή άνθρωπος
φα τσοπανόσκυλα που ζουν στις εγκαταστάσεις του
της υπαίθρου που θα το ζητήσει να πάρει ένα ζευγάρι
αΡΚΤΟυΡΟυ. Έντεκα συνολικά σκυλιά -εφτά θηλυκά
σκύλων και με τον τρόπο αυτό να γεννηθούν ακόμη
και τέσσερα αρσενικά- είναι οι γονείς των τριακοσίων
περισσότερα τσοπανόσκυλα.» μας λέει η μαρία..
είκοσι καθαρόαιμων κουταβιών που γεννήθηκαν τα τε-
Στις εγκαταστάσεις του Περιβαλλοντικού Κέντρου,
λευταία δέκα χρόνια στο κέντρο της μη Κερδοσκοπι-
οι οποίες βρίσκονται μέσα σε ένα πανέμορφο φυσικό
κής εταιρίας για την προστασία της άγριας φύσης και
τοπίο, φιλοξενούνται σήμερα 11 σκυλιά, που είναι και
του φυσικού περιβάλλοντος αΡΚΤΟυΡΟυ, που λει-
οι γεννήτορες. η οικολογική οργάνωση δημιούργησε
τουργεί στην αγραπιδιά στον νομό Φλώρινας.
ειδικές κατασκευές για τα αγαπητά τετράποδα όπου
Στο Κέντρο αναπαραγωγής του αρκτούρου, από
διασφαλίζεται η ελευθερία σε επαρκή χώρο κίνησης,
το 1998 υλοποιείται το πρόγραμμα διάσωσης του ελ-
η σωστή διατροφή, η καλή κοινωνικοποίηση με αν-
ληνικού ποιμενικού. η οικολογική οργάνωση εκτρέφει
θρώπους και ζώα και η καλή υγιεινή και προληπτική
γνήσιους ελληνικούς ποιμενικούς σκύλους και τους δι-
κτηνιατρική. Ο κάθε σκύλος ζει σε δικό του χώρο δια-
ανέμει δωρεάν σε κτηνοτρόφους ορεινών περιοχών,
μορφωμένο για να προστατεύεται από τις άσχημες και-
για την προστασία των κοπαδιών τους από αρκούδα
ρικές συνθήκες, αλλά και να έχει ελευθερία κινήσεων.
και λύκο. ενώ παράλληλα προσπαθεί για τη διάσωση
εκτός των δώδεκα χώρων διαμονής των γεννητόρων,
και την αναγνώριση της φυλής από τη διεθνή Κυνολο-
υπάρχει κοινός χώρος εξάσκησης των ζώων και χώρος
γική Ομοσπονδία.
εγκλιματισμού με παραγωγικά ζώα, καθώς επίσης και η
η επικεφαλής της ομάδας και υπεύθυνη του προ-
δυνατότητα φιλοξενίας ελληνικών Ποιμενικών σκύλων
γράμματος αναπαραγωγής και επαναδιάδοσης του
ιδιωτών, όπου γίνεται η επιλεκτική σύζευξη μεταξύ των
ελληνικού Ποιμενικού Σκύλου, η βιολόγος μαρία Τρι-
σκύλων που διατηρούνται στο κέντρο. Σε τακτά χρονι-
βουρέα, μας εξηγεί για την συγκεκριμένη δράση που
κά διαστήματα τα πανέμορφα τετράποδα περνούν από
ξεκίνησε όταν διαπίστωσε ότι η συγκεκριμένη ράτσα
ιατρικό έλεγχο, από τον κτηνίατρο του κέντρου.
του ελληνικού ποιμενικού όπως ονομάζεται, κινδύνευε
Την καθημερινή φροντίδα των σκυλιών έχουν ανα-
να εκλείψει λόγω των διασταυρώσεων με άλλα σκυλιά.
λάβει τρεις εθελοντές μια αγγλίδα και ένα ζευγάρι Γάλ-
Θα είχαν φτάσει σχεδόν σε εξαφάνιση, αν δεν επε-
λων, οι οποίοι εργάζονται στο πρόγραμμα εκτροφής
νέβαινε η οικολογική οργάνωση, μας επισημαίνει. «δι-
των τσοπανόσκυλων. Οι εθελοντές θα βρίσκονται στην
απιστώσαμε ότι το ελληνικό τσοπανόσκυλο κινδύνευε
χώρα μας για ένα χρόνο και φιλοξενούνται στο κέντρο
να εκλείψει, κυρίως λόγω των διασταυρώσεων με άλλα
του αΡΚΤΟυΡΟυ. Καθημερινά οι τρεις νέοι με την κα-
σκυλιά. Έτσι, σιγά σιγά η ράτσα τους έχανε τα βασικά
θοδήγηση της κ. Τριβουρέα φροντίζουν για το φαγητό
χαρακτηριστικά της. αυτό που κάνουμε εδώ στο Κέ-
το νερό και την καθαριότητα των χώρων, η αγαπημένη
ντρο αναπαραγωγής του αρκτούρου είναι προσπά-
στιγμή για ανθρώπους και ζώα είναι ο καθημερινός πε-
omikron 38 Μάρτιος 09
omikron magazine
ρίπατος στην αγκαλιά της φύσης. είναι η ώρα για ξε-
άλλα πάλι αδιαφόρησαν εντελώς. με την βοήθεια της
μούδιασμα και παιχνίδια. είναι εντυπωσιακή η σχέση
μελίνας που μας ξενάγησε στις εγκαταστάσεις του Κέ-
που δημιουργείται μεταξύ τους σε αυτήν την «κοινή»
ντρου καταφέραμε να τα προσεγγίσουμε περισσότερο
διαδρομή της καθημερινής συνύπαρξής τους.
και να έρθουμε πιο κοντά στον θαρραλέο, πιστό και
Τα περισσότερα από τα πανέμορφα και ιδιαίτερα
αφοσιωμένο ελληνικό ποιμενικό και μάλιστα πετύχαμε
έξυπνα τετράποδα μας υποδέχτηκαν με φιλικές δια-
να μας εμπιστευτεί και να χαϊδέψουμε τον ηρακλή «εί-
θέσεις, άλλα ενοχλήθηκαν από την παρουσία μας και
ναι σκυλιά ιδιαίτερα έξυπνα» μας λέει η μελίνα που τα omikron 39 Μάρτιος 09
omikron magazine
μέσω της πρόληψης των ζημιών από μεγάλα σαρκοφάγα ζώα και η αρμονική συμβίωση των ανθρώπων της υπαίθρου με το φυσικό περιβάλλον. Οι κτηνοτρόφοι των ορεινών περιοχών δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον, τόσο για την απόκτηση ελληνικού ποιμενικού ως σκύλου φύλαξης των κοπαδιών τους, όσο και για τη στήριξη των άλλων δράσεων διατήρησης και επαναφοράς της φυλής. η ζήτηση υπερκαλύπτει κατά πολύ την προσφορά, με αποτέλεσμα τη δημιουργία λίστας αναμονής και τη θέσπιση αυστηρών κριτηρίων για τους ανάδοχους κτηνοτρόφους. η σημαντική προσπάθεια του αΡΚΤΟυΡΟυ για τον ελληνικό Ποιμενικό θα συνεχιστεί με την ίδια θέληση και πίστη, πάντα με τελικό στόχο την διαφύλαξη και επαναδιάδοση αυτής της θαυμάσιας φυλής που πρόσφερε και συνεχίζει να προσφέρει στους Έλληνες κτηπλησιάζει με ιδιαίτερη αγάπη και εκείνα ανταποκρίνο-
νοτρόφους. αυτό τόνισαν οι υπεύθυνοι του Κέντρου
νται στο άκουσμα του ονόματός τους. Για να συμπλη-
που πασχίζουν μια δεκαετία και πλέον να ανταποκρί-
ρώσει ότι «είναι ιδιαίτερα πιστός σκύλος, δίνει αγάπη
νονται με συνέπεια στο έργο που έχουν αναλάβει και
στο αφεντικό του και είναι εξαιρετικός φύλακας».
που με περισσή αγάπη και υπευθυνότητα καταφέρνουν
η κ. μαρία Τριβουρέα υπεύθυνη του προγράμμα-
να φέρνουν σε πέρας.
τος αναπαραγωγής και επαναδιάδοσης του ελληνικού με τον Όμιλο Φίλων του ελληνικού Ποιμενικού υπο-
Ελληνικός Ποιμενικός, μία πανάρχαια φυλή σκύλου
γραμμίζει ότι το ενδιαφέρον των κτηνοτρόφων για την
Ο ελληνικός Ποιμενικός είναι ο πιστός φίλος και
απόκτηση καθαρόαιμων ελληνικών ποιμενικών είναι
προστάτης της ελληνικής κτηνοτροφίας. εδώ και αιώ-
μεγάλο, όπως μεγάλο είναι και το ενδιαφέρον για τη
νες είναι ο αχώριστος σύντροφος και ο πιστός φύλα-
στήριξη των ενεργειών, που πραγματοποιούνται για τη
κας των τσομπάνηδων και των κοπαδιών.
Ποιμενικού Σκύλου που υλοποιεί ο αρκτούρος μαζί
διατήρηση της φυλής. Την περασμένη χρονιά γεννήθη-
με χαρακτηριστικά προσαρμοσμένα από τα βάθη
καν 32 κουτάβια τα οποία και δόθηκαν. η κ. Τριβουρέα
των αιώνων στις δύσκολες συνθήκες της ορεινής κτη-
επισημαίνει ότι όλα αυτά τα χρόνια οι βοσκοί, που πή-
νοτροφίας, έχει άριστη όσφρηση, ακοή και όραση
ραν Ποιμενικούς, παρακολουθούνται στενά και σε πε-
μεγάλη κινητικότητα και ανθεκτικότητα στις δυσμενείς
ρίπτωση κακομεταχείρισης ή βασανισμού, το ζώο τούς
καιρικές συνθήκες, είναι όμορφος και δυνατός. αυτός
αφαιρείται, ενώ με ιδιαίτερη προσοχή και μόνο όταν
είναι, με λίγα λόγια, ο ελληνικός Ποιμενικός, μία πανάρ-
υπάρχουν οι προϋποθέσεις θα δοθεί στον ενδιαφερό-
χαια φυλή σκύλου που ζει στην ορεινή ελλάδα και που
μενο το πολυπόθητο κουτάβι. μάλιστα προτεραιότη-
–δυστυχώς- στις μέρες μας μειώθηκε πληθυσμιακά,
τα έχουν οι κτηνοτρόφοι που ζουν σε περιοχές όπου
αφού η εγκατάλειψη της παραδοσιακής ορεινής κτηνο-
υπάρχουν λύκοι και αρκούδες καθώς βασικός στόχος
τροφίας οδήγησε στον εκφυλισμό της φυλής με αποτέ-
του αΡΚΤΟυΡΟυ είναι η διατήρηση της φυλής του
λεσμα ελάχιστα καθαρόαιμα να επιβιώνουν σήμερα. Οι
ελληνικού ποιμενικού, η προστασία του κτηνοτρόφου
πρώτες αναφορές για τον ελληνικό Ποιμενικό γίνονται
omikron 40 Μάρτιος 09
omikron magazine
στην αρχαία ελληνική μυθολογία όπου ο θεός απόλ-
λές των σκύλων σε δύο βασικές κατηγορίες, τους κυ-
λωνας εξημέρωσε το σκύλο για να συντροφεύει τη θεά
νηγετικούς και τους ποιμενικούς. Οι ποιμενικοί σκύλοι
'Aρτεμη στο κυνήγι. Κατά το νίκανδρο οι ηπειρωτικοί
ονομάζονται «μολοσσοί» ή «ηπειρωτικοί», ονομασία
σκύλοι πλάστηκαν από τον Ήφαιστο. Οι αρχαίες πηγές
που προήλθε από την περιοχή καταγωγής τους, η αρ-
μας πληροφορούν, ότι πρόγονοί μας διέκριναν τις φυ-
χαία ελληνική μολοσσία, σημερινή Ήπειρος. omikron 41 Μάρτιος 09
omikron magazine
ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ
Ένα Παραμύθι Γεννιέται… Του Σωκράτη Μουτίδη
Κ
άθε Τετάρτη, σ’ έναν από τους μικρούς χώρους του πνευματικού κέντρου Πτολεμαΐδας, ένα παραμύθι γεννιέται και μαζί με αυτό γεννιούνται και οι καινούργιοι χαρακτήρες που θα πρωταγωνιστούν σε αυτό και είναι… κούκλες. Τα έξι μέλη του κουκλοθεατρικού εργαστηρίου Πτολεμαΐδας, καταθέτουν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους και συζητούν για το ποιο θα είναι το επόμενο παραμύθι που θα ανεβάσουν στο…κουκλοθεατρικό σανίδι. Ο «εγκέφαλος» του κουκλοθεατρικού εργαστηρίου είναι η νηπιαγωγός Καλλιρρόη Λέκκα, η οποία ασχολείται με το κουκλοθέατρο πολλά χρόνια τώρα. Η ίδια έμαθε να κατασκευάζει κούκλες από την μετρ του είδους, την Θεοχάρη Περάκη, στης οποίας το πλευρό έμεινε για πολύ καιρό και κέρδισε πολλά, όπως τονίζει «προσπάθησα να μεταδώσω το «κόλλημά» μου και σε άλλους συναδέλφους και η ανταπόκριση ήταν παραπάνω από ικανοποιητική, με αποτέλεσμα να μην χωράμε μερικές φορές σε ένα χώρο». Κάπως έτσι ιδρύθηκε το κουκλοθεατρικό εργαστήρι Πτολεμαΐδας το 1994 και πλαισιώθηκε κυρίως από εκπαιδευτικούς που επιθυμούσαν να γνωρίσουν την τέχνη της κούκλας, μια τέχνη πραγματικά γοητευτική και με πολλά μυστικά.
omikron magazine
Την Τετάρτη που επισκεφθήκαμε το εργαστήρι ήταν η πρώτη συνάντηση της εξαμελούς ομάδας, μετά την τελευταία παράσταση που ανέβασαν στην Πτολεμαϊδα, την κουκλοθεατρική διασκευή του γνωστού παραμυθιού «Τα τρία μικρά λυκάκια» του Ευγένιου Τριβιζά. Στις συναντήσεις αυτές μετά την τακτοποίηση του χώρου από τα διάσπαρτα παντός είδους υλικά για την κατασκευή μιας κούκλας, οι εκπαιδευτικοί συζητούν για την παράσταση, την αξιολογούν και μεταφέρουν η μια στην άλλη τα σχόλια των μικρών μαθητών. Η Δέσποινα Καρμπογιάννη, μια από τα μέλη του εργαστηρίου, εντυπωσιασμένη μοιράζεται με τα υπόλοιπα μέλη τα λόγια ενός μαθητή της «κυρία, να παρακαλέσεις και τις άλλες κυρίες να το ξαναπαίξετε αυτό το παραμύθι και την άλλη Παρασκευή. Μέσα στο εγκέφαλό μου είναι σαν να έχω ένα βίντεο, το οποίο παίζει συνέχεια αυτό που είδα». Η κ. Καρμπο-
omikron 43 Μάρτιος 09
Ένα Παραμύθι Γεννιέται…
γιάννη θεωρεί ότι «το κουκλοθέατρο δεν είναι κάτι που το βλέπουν τα παιδιά συχνά και εντυπωσιάζονται, γιατί ξεφεύγουν από την τηλεόραση, τα βιντεοπαιχνίδια και τα DVD και όταν με τόσο εκφραστικό τρόπο μας λένε ότι τους άρεσε η παράσταση, πιστέψτε με αυτό είναι κάτι μαγικό για εμάς». Το κουκλοθεατρικό εργαστήρι Πτολεμαΐδας από το ξεκίνημα του μέχρι σήμερα έχει ανεβάσει δέκα κουκλοθεατρικές διασκευές παραμυθιών και παραστάσεις ψυχαγωγικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα. Όπως τονίζει και η υπεύθυνη του εργαστηρίου, Καλλιρρόη Λέκκα, ο περισσότερος χρόνος αφιερώνεται στην επιλογή του παραμυθιού, η οποία πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική, για να διασκευαστεί και να περάσει τα σωστά μηνύματα στα παιδιά. «Στην τελευταία παράσταση μας ρώτησε ένα παιδί γιατί το λυκάκι δεν ήταν κακό. Υπάρχουν, όπως και να το κάνουμε στερεότυπα, υπάρχει στα παραμύθια η σύγκρουση του καλού με του κακού, εκεί όμως πρέπει εμείς να δώσουμε το μήνυμα που πρέπει στα παιδιά» λέει η κ. Λέκκα. Η Κατιφένια Καλαφάτη, ένα ακόμη μέλος του ερ-
«μέσα από το κουκλοθέατρο δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο πιο εύκολα περνούν μηνύματα στα παιδιά, όπως για παράδειγμα να μην βλέπουν πολύ τηλεόραση, ή να τρώνε υγιεινά. Αν τους το πει μια κούκλα θα το ακούσουν, γιατί θα τους μιλήσει στη γλώσσα τους, παρά η δασκάλα ή κάποιος μεγαλύτερος σε ηλικία με δασκαλίστικη διάθεση»
omikron magazine
γαστηρίου, τονίζει πως «μέσα από το κουκλοθέατρο δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο πιο εύκολα περνούν μηνύματα στα παιδιά, όπως για παράδειγμα να μην βλέπουν πολύ τηλεόραση, ή να τρώνε υγιεινά. Αν τους το πει μια κούκλα θα το ακούσουν, γιατί θα τους μιλήσει στη γλώσσα τους, παρά η δασκάλα ή κάποιος μεγαλύτερος σε ηλικία με δασκαλίστικη διάθεση». Το κουκλοθέατρο είναι κι ένα εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού και τα μέλη του εργαστηρίου το αξιοποιούν και στο σχολείο. Όπως λένε, ασχολούνται με τόσο ζήλο και μεράκι γιατί πιστεύουν ότι η τέχνη αυτή είναι σύνθετη και κερδίζουν μέσα από αυτή την ενασχόληση. Φαντασία, αυτοσχεδιασμός, γλυπτική, ζωγραφική, μουσική, μίμηση, σκηνοθεσία και ρομαντισμός, είναι τα απαραίτητα συστατικά για να δημιουργήσει κανείς μια κουκλοθεατρική παράσταση. Οι έξι καλές νεράιδες, λοιπόν, του εργαστηρίου κατασκευάζουν μόνες τους τις κούκλες για τις παραστάσεις τους, από πάσης φύσεως υλικά και με πολύ φαντασία. «Από το τίποτα, μπορεί να γεννηθεί κάτι, το οποίο όταν το πιάνεις στο χέρι σου, του δίνεις ζωή, ομιλία, χαρακτήρα, συναίσθημα και προσπαθείς να κάνεις την κούκλα να παίξει τον εαυτό της και να πείσει το κοινό. Δεν είναι εκπληκτικό αυτό;» λέει χαμογελώντας η κ. Λέκκα. Το κουκλοθέατρο είτε ως μέσο ψυχαγωγίας, είτε ως τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας, εξακολουθεί, όπως φαίνεται, να μαγεύει τα παιδιά μέσα από τον υπερβατικό του χαρακτήρα. Για τρεις ημέρες που παιζόταν η παράσταση «τα τρία μικρά λυκάκια», το πνευματικό κέντρο της Πτολεμαΐδας ήταν κατάμεστο από παιδιά, τα οποία ενθουσιασμένα παρακολουθούσαν το κουκλοθέατρο και επιχείρησαν να φτιάξουν και τα ίδια κούκλες στα σχολεία τους. Η επιτυχία της παράστασης αυτής και όλων των υπολοίπων οφείλεται στο γερό δέσιμο της ολιγομελούς ομάδας του κουκλοθεατρικού εργαστηρίου, γιατί απαραίτητη προϋπόθεση, πέραν όλων των άλλων, είναι να υπάρχει συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των μελών. «Μπορώ να το δω και σαν μια μορφή ψυχοθεραπείας» λέει γελώντας η Γεωργία Σαρρή, «είναι μια φυγή για μας, μια διέξοδος, χαλαρώνουμε όταν ερχόμαστε εδώ και περνάμε πάρα πολύ ωραία». Η Κατερίνα Ασπράγκαθου omikron 45 Μάρτιος 09
omikron magazine
δίνει μια διαφορετική διάσταση για τους συντελεστές του κουκλοθέατρου «μπορώ να πω ότι σε βοηθάει μερικές φορές να δεις κάποια πράγματα για τον εαυτό σου τα οποία δεν ήξερες. Ταυτίζεσαι με την κούκλα σου και βγάζεις χωρίς να το καταλάβεις συναισθήματα και σκέψεις πολύ πιο εύκολα». «Νοιώθω ευτυχισμένη που είμαι σε αυτή την ομάδα, γιατί κερδίζουμε πολλά ο ένας από τον άλλο και από το κουκλοθέατρο. Μ΄ αρέσει που συντονιζόμαστε ως ομάδα και καταφέρνουμε το στόχο μας, ο οποίος είναι να κάνουμε τα παιδιά να χαίρονται και να τους περνάμε μηνύματα για να γίνονται καλύτεροι άνθρωποι μέσω των παραμυθιών» λέει η Κυριακή Τσακλίδου. Όλη αυτή η δουλειά, γίνεται ήσυχα και χωρίς τυμπανοκρουσίες από τα μέλη του κουκλοθεατρικού εργαστηρίου και χωρίς οικονομικές απολαβές βέβαια. «Δεν είμαστε επαγγελματίες. Είμαστε ερασιτέχνες, εντελώς ερασιτέχνες» αναφέρει η κ. Λέκκα και συνεχίζει λέγοντας «μακάρι να είμαστε πολύ καλύτεροι εκπαιδευτικοί και λιγότεροι καλοί στο κουκλοθέατρο». Το μοναδικό κουκλοθεατρικό εργαστήρι στη Δυτική Μακεδονία, δυστυχώς δεν περιοδεύει σε πολλά μέρη γιατί πολύ απλά δεν είναι…θίασος και δεν προσδοκά να «πλουτίσει» από τις παραστάσεις. Στόχος του είναι να «πλουτίσει» το μυαλό των μικρών παιδιών, τα οποία εμβολιάζονται καθημερινά με τηλεοπτικά «σκουπίδια».
omikron 46 Μάρτιος 09
ΣΙ∆ΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε. Εργοστάσιο: 2ο χλµ. Πτολ/δας - Ανατολικού, Τηλ.: 24630 82330 Κατάστηµα: 25ης Μαρτίου 76 Πτολ/δα, Τηλ.: 24630 53933 & Fax: 24630 55593 www.sidiropulos.gr
Μ
πήκαµε λοιπόν στην Σαρακοστή! Περίοδος µεγάλης Νηστείας, όπου αποφεύγονται τα γαλακτο-
κοµικά, τα αυγά κ.λ.π., δηλαδή όλα εκείνα που λαχταρούν οι λάτρεις των γλυκών. Τα ζαχαροπλαστεία «Σιδηρόπουλος» φροντίζουν για αυτή την «δύσκολη» γευστικά περίοδο, να µην στερηθούν οι γνήσιοι «γλυκατζήδες» τις νόστιµες λιχουδιές. Στα ζαχαροπλαστεία «Σιδηρόπουλος» θα βρείτε λαχταριστά γλυκίσµατα από αγνά, νηστίσιµα υλικά, έτοιµα να εντυπωσιάσουν και τους πιο απαιτητικούς πελάτες. Λουκουµάδες, Σαραγλάκια, Μπακλαβάς, ∆ίπλες, Κανταΐφι, Κρουασανάκια µε λουκούµια, Μεθυσµένα, Αγιορείτικα, Τριγωνάκια, Μουστοκούλουρα, είναι µερικά από τα είδη που θα βρείτε στα καταστήµατά µας, φτιαγµένα µε µεράκι και σεβασµό στην παράδοση.
Νηστίσιµα
Origami Ο Δημήτρης Δάλας Παρουσιάζει
www.origami.gr
Τ
Η Γιαπωνέζικη Τέχνη του Χαρτιού Luigi
ο Οrigami (oριγκάμι) είναι η τέχνη του διπλώματος του χαρτιού με γεωμετρικό τρόπο, ώστε το αποτέλεσμα να παρουσιάζει ένα αντικείμενο, ζώο κτλ. η ονομασία του προέρχεται από το «oru» που σημαίνει «δίπλω-
μα» και το «kami» που σημαίνει «χαρτί», στην γιαπωνέζικη διάλεκτο. αναπτύχθηκε στην ιαπωνία και η ιστορία του ξεκινάει από τον 1ο αιώνα, όταν το χαρτί εμφανίστηκε στην Κίνα και οι άνθρωποι άρχισαν να του δίνουν διάφορα σχήματα. Τον 6ο αιώνα μοναχοί βουδιστές μετέφεραν τα μυστικά του χαρτιού στην ιαπωνία όπου άρχισε να χρησιμοποιείται στην καθημερινή ζωή. Οι ιάπωνες δίπλωναν το χαρτί φτιάχνοντας δώρα και απασχολώντας τα παιδιά τις βροχερές μέρες που έπρεπε να μένουν στο σπίτι. Έφτασε στη Βόρεια αφρική από τους Άραβες και από εκεί διαδόθηκε στην ευρώπη όταν οι μούρς (Moors), ένα αραβικό φύλλο, κατέκτησαν την ιβηρική χερσόνησο. Οι ισπανοί στη συνέχεια μετέφεραν αυτή την τέχνη διπλώματος του χαρτιού στη Λατινική αμερική. Την ονόμασαν Παπυροφλεξία (Papiroflexia) και την διάνθισαν εφαρμόζοντας καινούριες τεχνικές. Έτσι το δίπλωμα του χαρτιού έγινε παράδοση και μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά φτάνοντας ως τις μέρες μας. εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και σήμερα υπάρχουν πολλοί οργανισμοί που ασχολούνται μ' αυτό. Ένας από τους ανθρώπους που αφιερώνουν χρόνο σε αυτή την τέχνη είναι και ο δημήτρης δάλας, καθηγητής Πληροφορικής που ζει και εργάζεται στην Κοζάνη. Γνώρισε το origami ως καλλιτεχνική έκφραση και απαντάει σε κάποιες ερωτήσεις μας για να μας δώσει μια εικόνα. Τι σας τράβηξε στην τέχνη αυτή; μου άρεσε πάντα να κατασκευάζω πράγματα με διάφορα υλικά. Έχω δουλέψει και ξύλο και μεταλλικά αντικείμενα. Το χαρτί όμως με κέρδισε. Όταν έμαθα κάποιες απλές τεχνικές origami είδα ότι με ένα υλικό που μπορώ να βρω εύκολα παντού μπορώ να δημιουργήσω κάτι που είναι όμορφο. επίσης, μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον να προσπαθώ να κάνω δικές μου κατασκευές και διαγράμματα, σαν να λύνω ένα πρόβλημα.
omikron 50 Μάρτιος 09
Origami Γιαπωνέζικη Τέχνη Τυλίγματος Χαρτιών
Τι εφαρμογές έχει το origami; Το origami μπορεί να βοηθήσει κάποιον να εξασκήσει τα χέρια του, το μυαλό του, αλλά και την ταχύτητα, την ακρίβεια, την δυνατότητα αποτύπωσης και βέβαια την υπομονή. Έτσι, δεν το συναντά κανείς μόνο ως εικαστική τέχνη, αλλά έχει εφαρμογές και σε τομείς όπως τα μαθηματικά, η ιατρική, η αρχιτεκτονική η μηχανική, η διακόσμηση, η διαφήμιση. χρησιμοποιείται ως μέθοδος εκμάθησης, εκπαίδευσης, αλλά και θεραπείας. Το origami μπορεί να έχει εφαρμογή και σε πιο εξειδικευμένες επιστημονικές ή τεχνολογικές δραστηριότητες. Έχω διαβάσει για κάποιον ιάπωνα καθηγητή Πανεπιστημίου τον Koryo Miura που με την τεχνική του origami διαμόρφωσε μια μέθοδο κατασκευής ενός ηλιακού συλλέκτη, ο οποίος διπλώνεται για εξοικονόμηση χώρου και ανοίγει-ξεδιπλώνεται όταν χρειάζεται. επίσης, είναι γνωστός ένας άλλος επιστήμονας, ο robert Lang, που ασχολείται με το origami αλλά και με τα μαθηματικά και συνεργάζεται με τη Nasa. η Nasa έχει χρησιμοποιήσει την ακολουθία των κατασκευών origami για να αναπτύξει ένα τηλεσκόπιο το eyeglass που έχει πάλι τη λογική του διπλώματος και ξεδιπλώματος, ώστε να είναι δυνατό ένα μεγάλο και υψηλών δυνατοτήτων τηλεσκόπιο να χωράει σε κάποιο όχημα και να μεταφέρεται.
Ένθεση κατασκευών origami σε πίνακες ζωγραφικής.
Τι χαρτί χρησιμοποιείται για την τέχνη αυτή; Το χαρτί που χρησιμοποιείται για τα origami μπορεί να είναι οποιοδήποτε τετράγωνο χαρτί. υπάρχουν όμως και ειδικά χαρτιά, τα οποία είναι πιο ανθεκτικά, αφού δεν σκίζονται και έτσι τους δίνουμε πιο εύκολα τη φόρμα που θέλουμε. Κυκλοφορούν σε πολλούς τύπους και χρώματα ανάλογα με τα μοντέλα που θέλει κανείς να φτιάξει. Στην ελλάδα δεν υπάρχουν κάποια σταθερά σημεία πώλησης και δεν είναι εύκολο να το προμηθευτεί κανείς. Οπότε οι παραγγελίες μέσω internet είναι μάλλον η καλύτερη λύση. Ένα site στο οποίο μπορεί να βρει όποιος ενδιαφέρεται χαρτί αλλά και βιβλία origami είναι το www.origami-shop.com. Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται; απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες. υπάρχουν, βέβαια. διάφορα στάδια όταν θέλει κάποιος να ασχοληθεί με το origami. Θα πρέπει να ξεκινήσει με το easy origami για να κατασκευάσει απλά μοντέλα. Στη συνέχεια είναι απαραίτητο να μάθει να διαβάζει βιβλία, στα οποία υπάρχουν διαγράμματα origami για omikron 51 Μάρτιος 09
Origami Γιαπωνέζικη Τέχνη Τυλίγματος Χαρτιών
να μπορέσει βήμα-βήμα να φτιάχνει μοντέλα δυσκολίας αντίστοιχης με το βαθμό προόδου του καθενός. αν κάποιος ασχοληθεί για πολύ καιρό μπορεί να σχεδιάσει δικά του διαγράμματα και να δημιουργήσει δικά του μοντέλα. Υπάρχει τέλος στις τεχνικές ή εξελίσσονται διαρκώς; υπάρχουν κάποιες βασικές τεχνικές, είδη διπλώματος, που έχουν συγκεκριμένες ονομασίες. υπάρχει, δηλαδή, ορολογία origami. μ’ αυτές τις βασικές τεχνικές ξεκινά η κατασκευή των περισσότερων μοντέλων. η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται τόσο εξελίσσονται οι τεχνικές. είναι χαρακτηριστικό ότι όταν το origami έφτασε στην ισπανία και τη Λατινική αμερική οι καινούριες τεχνικές που ανακαλύφθηκαν ήταν πολλές. Και σήμερα υπάρχουν οργανισμοί και ομάδες, όπως οι: Βritish Οrigami Society, papiroflexia, Nippon Origami Association, Origami USA, που διοργανώνουν συναντήσεις αλλά και διαγωνισμούς. εκεί παρουσιάζονται καινούριες τεχνικές και μοντέλα. Τελικά και στην τέχνη αυτή φαίνεται η ποικιλία της μορφής και του χαρακτήρα, αφού το ίδιο μοντέλο μπορεί να έχει διαφορετικές εξίσου ωραίες και ενδιαφέρουσες εκδοχές ανάλογα με το ποιος το έφτιαξε. Που μπορεί να απευθυνθεί κάποιος που ενδιαφέρεται να ασχοληθεί; Στην ελλάδα δεν υπάρχει κάποιος οργανισμός όπως σε άλλες χώρες. αν θέλει κάποιος να ασχοληθεί, θα βρει πληροφορίες και διαγράμματα στο διαδίκτυο. με μια αναζήτηση με τη λέξη origami θα εμφανιστούν χιλιάδες αποτελέσματα. μεταξύ των άλλων θα εμφανιστεί και η ιστοσελίδα που έχω φτιάξει, www.origami.gr, συγκεντρώνοντας πληροφορίες και επιδιώκοντας επικοινωνία με όποιον ενδιαφέρεται. Στην αθήνα με την υποστήριξη και της ιαπωνικής Πρεσβείας έχουν διοργανωθεί εργαστήρια origami. αλλά και κάποια σχολεία ή πολιτιστικοί σύλλογοι έχουν δείξει ενδιαφέρον για παιδικά εργαστήρια.
omikron 52 Μάρτιος 09
Äçìéïõñãïýìå Ýíá ÕÃÉÅÓ ðåñéâÜëëïí ãéá ãïíåßò êáé ðáéäéÜ ãéáôß üëïé Ý÷ïõìå åõèýíç
Το Κάπνισµα Απαγορεύεται Σε ΟΛΟΥΣ τους Παιδότοπους
Υπουργική Απόφαση (36873/2007 Β΄1364)
Αριστοτέλους 43 Κοζάνη - Τηλ. 24610 40717
BODY ARΤ
omikron magazine
BODY ART Προγράμματα εναλλακτικής γυμναστικής
της ∆έσποινας Αµαραντίδου
Η
γυμναστική ήταν πάντα τρόπος ζωής αλλά και έκφρασης για τον αριστοτέλη Γκουλιούφα. Βρίσκεται σε γυμναστήρια και ασχολείται επαγγελματικά
με την γυμναστική πάνω από 12 χρόνια. Σε χώρους άθλησης, σε Θεσσαλονίκη και Κοζάνη δίδαξε aerobic, dance aerobic, step, μυϊκή ενδυνάμωση, body pump και γενικά όλα τα προγράμματα μαζικής γυμναστικής που γίνονται στις αίθουσες aerobic. εδώ και ένα χρόνο λόγω της προσωπικής και πνευματικής του κυρίως αναζήτησης στράφηκε προς τον εναλλακτικό τρόπο γυμναστικής YOGA, BODY ART. Προγράμματα δηλαδή εναλλακτικής γυμναστικής που ονομάζονται MIND BODY.
Ένας κόσμος άθλησης «Ένας κόσμος άθλησης ο οποίος εμπεριέχει και το άυλο κομμάτι του εαυτού μας, το πνεύμα», μας εκμυστηρεύεται ο αριστοτέλης, προγράμματα που συνδυάζουν εκγύμναση του σώματος, χαλάρωση και την ηρεμία του πνεύματος μας. Για το πως ασχολήθηκε ο κ. Γκουλιάφας με τα προγράμματα εναλλακτικής γυμναστικής μας λέει. «Ο λόγος που εγώ ασχολήθηκα με το body art και την yoga είναι η σωματική και πνευματική ωρίμανση που ήρθε πολύ φυσιολογικά, ταυτόχρονη γύμναση πνεύματος και σώματος. αυτό που με κάνει να ασχολούμαι και αυτό που μου προσφέρει η ενασχόληση μου με αυτού του είδους την γυμναστική είναι πρώτα απ` όλα η προσφορά μου προς τους ανθρώπους. με γεμίζει παρά πολύ το να προσφέρω στην κοινωνία και να έρχομαι σε άμεση επαφή με τον κόσμο. Όλοι μας έχουμε έρθει σ΄αυτό τον κόσμο για κάποιο σκοπό. Οι ανατολιστές το ονομάζουν ο νομός του νΤαΡια, δηλαδή ποιος είναι ο σκοπός του κάθε ανθρώπου σ αυτή τη ζωή. Ο δικός μου σκοπός πιστεύω είναι, να βοηθώ και να δίνω στους συνανθρώπους μου, από τη δικιά μου πλευρά πάντα, αυτό που πιστεύω ότι είναι το καλύτερο. Θέλω να πιστεύω ότι μέχρι σήμερα τα καταφέρνω». Πάντως φαίνεται ότι κόσμος ζητά να μάθει και να ασχοληθεί επιλέγοντας ως omikron 54 Μάρτιος 09
omikron magazine Body Art
τρόπο άθλησης τα προγράμματα, yoga και body art, τονίζει με βεβαιότητα ο γυμναστής, σημειώνοντας «ο κόσμος σιγά-σιγά αρχίζει και ανταποκρίνεται παρά πολύ, αν και υπάρχουν μερικά ταμπού ακόμη (ως προς την yoga νομίζοντας ότι κάνουμε διαλογισμό μέσα στην αίθουσα), αλλά πιστεύω ότι είναι θέμα πολύ μικρού χρονικού διαστήματος για να ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο. ζητούν να μάθουν όλο και περισσότερα για την εναλλακτική γυμναστική ενώ σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση έπαιξαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που κάνουν πολύ καλή δουλειά όπως και τα διαφορά συνέδρια που διοργανώνονται για αυτό το σκοπό, υπογραμμίζει ο αριστοτέλης.
«Σωματική και πνευματική αναζήτηση» Ο νέος τρόπος γύμνασης αποκτά ολοένα και περισσότερους καινούργιους φίλους και οπαδούς από κάθε ηλικία, άλλωστε τα προγράμματα προσαρμόζονται στον καθένα ξεχωριστά. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να συμμετέχει αρκεί να μην πάσχει από σοβαρά μυοσκελετικά προβλήματα και χρονιές παθήσεις που έχουν εξασθένηση το σώμα και το πνεύμα. η άσκηση θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα μιας σωματικής και πνευματικής ανάτασης που είναι και το ζητούμενο. η πνευματική αναζήτηση κατά άρδην δεν τελειώνει ποτέ. Οι ιάπωνες το ονομάζουν «kaizen» δηλαδή συνεχής και αέναη πνευματική αναζήτηση και προσωπική βελτίωση. υγεία και ευεξία είναι το ζητούμενο της άσκησης που σε αυτή την περίπτωση προστίθεται παράλληλα και η εσωτερική αναζήτηση του εαυτού μας τονίζει ο αριστοτέλης Γκουλιάφας χρησιμοποιώντας το αρχαίο ελληνικό ρητό «γηράσκω αεί διδασκόμενος», όσο γερνώ μαθαίνω. «Όποιος βάλει τον εαυτό του σε αυτή τη διαδικασία θα ανακαλύψει παρά πολλά πράγματα και πολλές πνευματικές αλήθειες οι οποίες δεν ξερώ αν ποτέ κορέσουν την διψά του για νέα πνευματική μάθηση. αυτή, η συνεχής αναζήτηση είναι το ωραίο». εν κατακλείδι ο αριστοτέλης, στο ταξίδι αυτό της αναζήτησης και της γνώσης μέσα απ΄την δουλειά του και την προσωπική του εμπειρία μας λέει «στην ουσία η yoga, to body art, προσφέρουν εκτός από την υγειά και την ευεξία στο σώμα, «τροφή» στο πνεύμα, ενισχύουν την εσωτερική αναζήτηση για τον άγνωστο πραγματικό εαυτό μας τον οποίο δεν μπορούμε να τον αγγίξουμε, να τον πληγώσουμε, να τον κολακεύσουμε και να τον θυμώσουμε παρά μονό να τον ανακαλύψουμε.
Το BODY ART To BodyArT™ ανήκει στην κατηγορία των Mind - Body προγραμμάτων. εμπνευστής και δημιουργός του είναι ο Robert Steinbacher, ένας από τους πιο αξιόλογους και διάσημους δασκάλους και presenter του διεθνούς fitness. omikron 55 Μάρτιος 09
omikron Body Art magazine
Το BodyArT™ είναι διαδεδομένο στις χώρες τις κεντρικής ευρώπης καθώς και στη ν. υόρκη, όπου ο robert διδάσκει εδώ και χρόνια. αποτελεί μια πολύπλευρη, προσεγμένη αλλά και εφικτή μορφή εναλλακτικής άσκησης με εντονότατα τα στοιχεία της τόσο της εξωτερικής όσο και της εσωτερικής αρμονίας. Ο robert διακρίνεται για την ιδιομορφία και την χαρακτηριστική εμφάνιση της σωματικής έκφρασης και κίνησης. Βραβευμένο το 2005 και το 2006 στις ηΠα. (ECA), για την προπονητική του έμπνευση. Το body art θέτει πρωταρχικό του σκοπό την αντιμετώπιση του ανθρώπινου οργανισμού ως μια « λειτουργική μονάδα». Συνδυάζει στοιχεία yoga, ιαπωνικό do in, φυσικοθεραπεία, δικές του κινήσεις και στάσεις αλλά και κλασικές αναπνευστικές τεχνικές σε μια συνεργεία φυσικής εξάσκησης και πνευματικής χαλάρωσης . υπέρτατος στόχος η εξασφάλιση της σωστής λειτουργίας ολόκληρου του σώματος μέσω της προπόνησης της «λειτουργικής δύναμης & σταθεροποίησης». Σε αντίθεση με τα κλασικά προγράμματα ενδυνάμωσης, τα οποία αντιμετωπίζουν τις μυϊκες ομάδες απομονωτικά, στο body art το σώμα προσεγγίζεται ως «ολότητα». τόσο οι κινήσεις και οι θέσεις που εκτελούνται κατά τη διάρκεια του μαθήματος είναι ολοκληρωμένες σωματικές ασκήσεις, οι οποίες χρησιμοποιούν μια ποικιλία μυών ταυτόχρονα. Πολλές από αυτές απαιτούν αυξημένη ικανότητα και αίσθηση ισορροπίας, το κέντρο του σώματος γίνεται αποδέκτης της προσοχής με απώτερο όφελος την ενίσχυση της σωματικής συνειδητότητας και τον αποκλεισμό του περιβάλλοντος ως στοιχείο απόσπασης προσοχής. αναπόσπαστα κομμάτια αυτής της «ηρεμιστικής» άσκησης αποτελούν η αναπνοή -άρρηκτα δεμένη με κάθε θέση, με κάθε κίνηση, όπως και η αρχή του yin-yang: εισπνοή- εκπνοή, σύσπαση - χαλάρωση. Όλες οι ασκήσεις συνδέονται μεταξύ τους, αλλά και η καθεμιά ξεχωριστά είναι ολοκληρωμένη από μόνη της - μια διαδοχή χωρίς αρχή και τέλος. omikron 56 Μάρτιος 09
omikron magazine Body Art
αυτές οι «ρευστά» επαναλαμβανόμενες κινήσεις αποτελούν ουσιώδες στοιχείο του body art, η κάθε άσκηση και η κάθε στάση ταιριάζουν μεταξύ τους όπως ακριβώς τα κομμάτια του puzzle και κατ` επέκταση αλληλοσχετίζονται, υπάρχει «ροή», η οποία τις συνδέει, με συγκεκριμένο σημείο έναρξης, στο οποίο ο ασκούμενος επιστρέφει για να ξεκινήσει και πάλι τον κύκλο, έως ότου η άσκηση λάβει τέλος. επίσης μέσα από τη σκόπιμη επιλογή και τον προσεχτικό συντονισμό των ασκήσεων το σώμα «καταλύει» τις λανθασμένες δομές κίνησης και στάσης και ενισχύεται ως προς αυτές θετικά. η κάθε άσκηση εσκεμμένα εκτελείται αργά και ελεγχόμενα σε συνδυασμό με την αναπνοή και την συγκέντρωση, έτσι το σώμα αποκτά όλο το χρόνο και το χώρο που χρειάζεται για να αντιστρέψει τη σπασμωδική, ανεξέλεγκτη και λανθασμένη μυϊκη δραστηριοποίηση, με αυτούς τους χειρισμούς ανοίγεται νέος, ελεύθερος χώρος τόσο στο σωματικό όσο και στο πνευματικό πεδίο και δημιουργείται μια γέφυρα προς ένα περισσότερο συνειδητό και με υψηλότερη ενέργεια σώμα. η εσωτερική στάση του ατμού αντικατοπτρίζεται στην εξωτερική ..η εσωτερική ενέργεια μεταφέρεται και διαποτίζει την καθημερινή δραστηριότητα. Το body art school με εκπρόσωπο στην Ελλάδα την Μένια Καζάκη, απευθύνεται σήμερα και στο ελληνικό fitness, διοργανώνοντας τους κύκλους της εκπαίδευσης του και στη χώρα μας. Στην Κοζάνη το doby art διδάσκει ο Αριστοτέλης Γκουλιούφας στο γυμναστήριο BENEFIT. Μέχρι στιγμής οι εξουσιοδοτημένοι instructors του body art είναι 12 σε όλη την Ελλάδα. Στο site www.bodyartschool.com μπορεί κάποιος να δει τους instructors της κάθε χώρας και το που διδάσκουν. Αριστοτέλης Γκουλιάφας, γεννήθηκε στην Αιανή στις 7-1-1975. Τελειόφοιτος της ιδιωτικής σχολής γυμναστών GRAFTS Θεσσαλονίκης. αποφοίτησε το 1999 και από το 1998 έως το 2000 εργάστηκε σε ιδιωτικά γυμναστήρια της Θεσσαλονίκης ενώ από το 2001 έως σήμερα, εργάζεται σε γυμναστήρια της Κοζάνης. Αυτή την περίοδο βρίσκεται στο γυμναστήριο BENEFIT όπου διδάσκει αποκλειστικά για την Κοζάνη το BODY ART. omikron 57 Μάρτιος 09
omikron magazine WWF !""#$
www.wwf.gr
–
28
µ 20:30
28
µ µ µ µ
µ
µµ µ µ
2009, 20:30 µ
2009, µ – µ µ µ .
1000 µ
µ
µ
µ
µ ,
µ µ
µ
–
µ
2009,
µ
µ
µ
µµ
, µ 2009,
µ µ .
µ , µ
µ
µ
. µ
,
31 µ
,
omikron 58 Μάρτιος 09
100 ,
2009
µ
µ
µ 2007,
,
µµ
µ
370 µ
µ
µ µ
µ
µ
2007.
50 2008.
Golden Gate, Times
µ ,
µ
, µ
,
µ
µ
µµ
2,2 µ
µ
.
µ µ
µ
µ
µ
.
.
µ Coca Cola
µ ,
.
35
, µ ,
µ
.
,
Η Ώρα της Γης Σάββατο 28 Μαρτίου 2009, 20:30 WWF
µ
.
µ .
µ µ
µ
, µ
µ µ
µ µ µ
. µ
. :
!
µ
µ
WWF,
60
. µ
µ
µ µ
µ
µ
.
µ
µ µ
µ
µ µ
2009
µ
2009!
omikron 59 Μάρτιος 09
Πλήρης Αξιοποίηση του χώρου
Η
πρόκληση ήταν να μετατραπεί ένα "κλασικό διαμέρισμα" σε ένα σύγχρονο σπίτι, άνετο και λει-
τουργικό. Οι ιδιοκτήτες του, ήθελαν έναν προσωπικό χώρο και ένα ενιαίο, ευρύχωρο καθιστικό για όλους. η μελέτη κατανομής, έγινε με μεγάλη προσοχή. Οι χώροι που προέκυψαν έπρεπε να γίνουν ευχάριστοι και εύχρηστοι και εδώ έπαιξαν το ρόλο τους τα έπιπλα, τα χρώματα και η διακόσμηση. Περνώντας την είσοδο, ένα ευρύχωρο σαλόνι με ένα γωνιακό καναπέ στο
χρώμα του μαύρου, ενώ η μοντέρνα πολυθρόνα σε περιμένει για να σε ξεκουράσει. ακριβώς μπροστά του το ένα ανοιγόμενο τραπέζι σαλονιού με κρυφές θέσεις και βιτρίνες διακόσμησης. η μελέτη του φωτισμού έγινε με άξονα την ταυτόχρονη αξιοποίηση του φυσικού και του τεχνητού φωτός και την αρμονική, από κοινού, λειτουργία τους. Ένα σύνθετο στο χρώμα του wenge, με εντυπωσιακό διακοσμητικό σχέδιο στα κρύσταλλα, ολοκληρώνουν το σκηνικό του σαλονιού. η τραπεζαρία σε νεοκλασική γραμμή δέχεται τη διακοσμητική, ενός βάζου και τριών κηροπηγίων, ενώ επιπλέον έχει το πλεονέκτημα να ανοίγει και να μετατρέπεται σε μεγαλύτερη τραπεζαρία όποτε παραστεί ανάγκη. Οι καρέκλες με το ανοιχτόχρωμο ύφασμα και το διακριτικό τους σχέδιο δίνουν την κατάλληλη αντίθεση, φωτίζοντας το χώρο.
η κουζίνα, με την έντονη κόκκινη επένδυση μοιάζει να ακολουθεί το μοντέρνο στιλ διακόσμησης του υπόλοιπου διαμερίσματος. με τις κατάλληλες επεμβάσεις, τις inox εντοιχισμένες ηλεκτρικές συσκευές αλλά και το πρωτότυπο φωτισμό, κατάφερε να γίνει από τα αγαπημένα σημεία του σπιτιού! η μοντέρνα, φρέσκια και ευφάνταστη διακόσμηση της κατοικίας αποτυπώνεται παντού. Το μοντέρνο διαμέρισμα δεν παρασύρεται από τους γρήγορους ρυθμούς της σύγχρονης μεγαλούπολης, ακολουθεί τις τάσεις της μοντέρνας διακόσμησης και εκφράζει όλα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη λαμπερή προσωπικότητα του ιδιοκτήτη του!
omikron magazine
ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΤΕΝΩΝ
ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΤΕΝΩΝ
ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΧΘΕΣ Του Σωκράτη Μουτίδη
Μ
ια χούφτα άνθρωποι γέμισαν την Καθαρή δευ-
και τους χωμάτινους δρόμους. Στις μεγάλες γιορτές και
τέρα με τις χαρούμενες φωνές τους το παλιό
αργίες, τα Κτενά επισκέπτονται αυτοί που έζησαν στον
μονοθέσιο δημοτικό σχολείο των Κτενών, ενός οικι-
προσφυγικό οικισμό, αυτοί που μεγάλωσαν και θυμού-
σμού τον οποίο οι κάτοικοί του εγκατέλειψαν το 1969
νται λίγα πράγματα απο τη ζωή εκεί, αλλά κι εκείνοι που
και αναζήτησαν μια καλύτερη ζωή σε άλλα μέρη της
γνωρίζουν τα Κτενά καλά μέσα από την αναμνήσεις
χώρας, αλλά και του πλανήτη. η φετινή Καθαρή δευτέ-
των γονιών και των παππούδων, που δεν ζουν πια.
ρα βρήκε τους περίπου 40 κατοίκους του οικισμού να
Τα Κτενά είναι ένας οικισμός του δήμου δημητρί-
γλεντούν, όπως συνηθίζουν κάθε χρόνο τα τελευταία 9
ου υψηλάντη στο νομό Κοζάνης, κοντά στα Σιδερά.
χρόνια, στον οικισμό, ανάμεσα στα ερειπωμένα σπίτια
Οι Έλληνες κάτοικοί του που εγκαταστάθηκαν με την ανταλλαγή πληθυσμών, έφτασαν εκεί απο χωριά της Προύσας. Το χωριό λεγόταν στα τούρκικα «νταρακσυλάρ» απο το νταράκ που σημαίνει χτένα. απο εκεί πήρε και την ελληνική του ονομασία. η φτώχεια και η αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος ώθησε τους περίπου 250 κατοίκους του χωριού να φύγουν ο ένας μετά τον άλλο απο το 1960 και μετά. Οι τελευταίοι κάτοικοι έφυγαν κοντά στις αρχές της δεκαετίας του 70. Κάποιοι έμειναν στο διπλανό οικισμό, τα Σιδερά, γιατί είχαν κοντά τα ζώα τους, κάποιοι άλλοι λίγο μακρύτερα σε Κοζάνη και Πτολεμαΐδα, ενώ κάποιοι ξενιτεύτηκαν στη Γερμανία, στην αμερική, αλλά και στη μακρινή αυστραλία. Όλοι, όμως, κράτησαν στην καρδιά τους το μικρό αυτό οικισμό στον οποίο γεννήθηκαν, έπαιξαν,
omikron 64 Μάρτιος 09
Οικισμός Κτενών Χτίζοντας το Σήμερα στο Χθές
έμαθαν τα πρώτα τους γράμματα, παντρεύτηκαν στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και έζησαν εκεί για πολλά χρόνια. Κάπως έτσι οι πιο στενά δεμένοι με τα Κτενά, οι οποίοι δεν ξεπερνούν τους πενήντα, πήραν τη μεγάλη απόφαση να ξαναχτίσουν τον οικισμό και να του δώσουν και πάλι ζωή. Ίδρυσαν, λοιπόν, έναν πολιτιστικό σύλλογο, ο οποίος έχει το όνομα του Αγίου Δημητρίου, του αγίου που τους δίνει δύναμη και κουράγιο, για να συνεχίσουν το δύσκολο έργο που ξεκίνησαν. Μπορεί τρεις δεκαετίες τώρα τα σπίτια να ήταν γκρεμισμένα, η εκκλησία του χωριού, όμως, ήταν πάντα φρεσκοβαμμένη και συντηρημένη, για να υποδέχεται κάθε χρόνο στις 26 Οκτωβρίου τους κατοίκους, στο ραντεβού τους με τις αναμνήσεις. «Πρώτη φορά έπειτα απο πολλά χρονιά, το 2005 χτύπησε η καμπάνα της εκκλησίας για να σημάνει την Ανάσταση» μας λέει ο Μπάμπης Γιαννακίδης, ο οποίος 44 χρονών σήμερα είναι ένας απο αυτούς που συμβάλλουν στην αναστήλωση του οικισμού. Εκείνο το Μεγάλο Σάββατο, το προαύλιο της εκκλησίας γέμισε με πιστούς και κάθε χρόνο απο τότε η καμπάνα του Αϊ Δημήτρη χτυπάει χαρμόσυνα. Ο κ. Γιαννακίδης γεννήθηκε στα Κτενά και φοίτησε δυο χρόνια στο μονοθέσιο σχολείο, το οποίο τώρα ανακαινίστηκε και στεγάζεται εκεί ο πολιτιστικός σύλλογος. «Εδώ ήταν το θρανίο μου» μας δείχνει στο χώρο και αυθόρμητα χαμογελά νοσταλγικά για εκείνα τα χρόνια. «Δίπλα μου υπήρχε η ο κ.Μπάμπης Γιαννακίδης με την κόρη του Αλεξάνδρα
Οικισμός Κτενών Χτίζοντας το Σήμερα στο Χθές
ήταν εκείνα τα χρόνια» τονίζει. δεν θα ξεχάσει ποτέ, όπως μας λέει, τις βαρυχειμωνιές, όταν μικροί μαθητές αναγκάζονταν να σκάβουν με το φτυάρι τούνελ για να πάνε στο σχολείο. η δομή του οικισμού πάντως δεν έχει αλλάξει. Όσοι έχτισαν καινούργια σπίτια σήμερα, τα έχτισαν επάνω στα σπίτια των γονιών τους, με την πέτρα να κυριαρχεί και χωρίς… νεωτεριστικά εξαμβλώματα. από τα τριάντα σπίτια που είχε ο οικισμός, σήμερα δεν σώζεται κανένα, ενώ έχουν χτιστεί ήδη δέκα απο τους νέους «επαναπατρισθέντες» κατοίκους. «εγώ δεν έζησα εδώ, αλλά έζησε ο πατέρας μου» μας λέει ο Παύλος διρχαλίδης, ο οποίος γεννήθηκε στο Συκούριο Λάρισας. «αποφάσισα να συμβάλλω κι εγώ στην προσπάθεια αυτή να δώσουμε ζωή στο χωριό που έζησαν οι γονείς μας» προσθέτει. Όλοι αυτοί ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου, Φίλιππος Διρχαλίδης
οι Κτενιώτες, λοιπόν, συναντιούνται συχνά, όπως λέει ο
καταπακτή η οποία οδηγούσε στο υπόγειο του σχολεί-
ανιψιός του κ. Παύλου ο δημήτρης διρχαλίδης «κάθε
ου, όπου είχαμε τα ξύλα για τη σόμπα» συμπληρώνει
Πάσχα, Καθαρά δευτέρα, πρωτομαγιά κι άλλες αργίες
το παζλ των αναμνήσεων.
είμαστε εδώ στο χωριό. Βέβαια δεν λείπουμε ποτέ στις
μέχρι τα δέκα του χρόνια έζησε στα Κτενά και ο
26 Οκτωβρίου, την ημέρα του αγίου δημητρίου, την
πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Φίλιππος διρχα-
ημέρα αυτή έρχονται στο χωριό όλοι όσοι μπορούν
λίδης. «Ήταν δύσκολη τότε η ζωή, αλλά ωραία και αγνά
ακόμη και απο αμερική και απο αυστραλία».
omikron 66 Μάρτιος 09
Οικισμός Κτενών Χτίζοντας το Σήμερα στο Χθές
Παρέα με το μπάμπη Γιαννακίδη περιπλανιόμαστε στον οικισμό των Κτενών. «Βλέπετε τις πολλές πέτρες γύρω απο κάθε σπίτι; είναι απο τους βοηθητικούς χώρους που είχε κάθε οικογένεια, αποθήκη, τουαλέτα, αχυρώνα και στάνη για τα ζώα» μας λέει. Ο ίδιος δε μένει μόνιμα στα Κτενά, όπως και όλοι οι υπόλοιποι, αλλά έρχεται συχνά απο τη Θεσσαλονίκη με την οικογένειά του. Στον κήπο του νεόκτιστου πέτρινου σπιτιού της οικογένειας, οι γονείς του τσαπίζουν και «σουλουπώνουν» το αμπέλι και την αυλή. Ο πατέρας του, Γιάννης Γιαννακίδης, μας καλωσορίζει με μια σφιχτή, εγκάρδια χειραψία. Έτσι καταλαβαίνεις πόσο χαίρεται κάποιος για τη γνωριμία. «δύσκολα χρόνια τα παλιά, αλλά αγνή εποχή και συμβιβαζόμασταν με απλά πράγματα. η διασκέδασή μας ήταν στα τρια καφενεία του χωριού. με τσιπουράκι, ακορντεόν και ποντιακή λύρα,
ο κ. Γιάννης Γιαννακίδης
στήναμε γλέντι στο άψε σβήσε» μας λέει ο κ. Γιάννης,
μέσα στο σπίτι της οικογένειας Γιαννακίδη, μας πε-
ο οποίος διανύει το 74ο έτος της ηλικίας του. Ο ίδιος
ριμένει η σύζυγός του μπάμπη νικόλ και η αδερφή
και η σύζυγος του, απο τη στιγμή που φτιάχτηκε το
του Φωτεινή, η οποία είναι γραμματέας του συλλόγου,
σπίτι στο χωριό, τις τέσσερις ημέρες της εβδομάδας
με τον σύζυγό της. Την παρουσία της κάνει αισθητή η
την περνούν στα Κτενά και τις τρεις στην Κοζάνη, μόνο,
μικρή αλεξάνδρα, κόρη του μπάμπη και της νικόλ, την
όμως, την άνοιξη και τα καλοκαίρια, όταν η περιοχή
ώρα που ο ζεστός καφές ετοιμάζεται και η μυρωδιά
γίνεται καταπράσινη και τις νύχτες ακούς τους ήχους
του καμένου ξύλου απο το μεγάλο τζάκι προσφέρει
της φύσης.
μια γλυκιά θαλπωρή.
omikron 67 Μάρτιος 09
Οικισμός Κτενών Χτίζοντας το Σήμερα στο Χθές
η Φωτεινή Γιαννακίδου γεννήθηκε στην Γερμανία και σήμερα είναι δασκάλα σε χωριό της Κοζάνης. Όπως λέει, μόλις έμαθε οτι ξεκινά μια προσπάθεια να αναστηλωθεί το χωριό, χωρίς δεύτερη σκέψη έγινε γραμματέας του πολιτιστικού συλλόγου. «η αλήθεια είναι πως οι γονείς μας έβαλαν την όρεξη και τη δουλειά για να ξαναστηθεί ο οικισμός, γιατί εμείς έχουμε τις δουλειές μας και είμαστε μακριά, το μυαλό των μεγαλύτερων, όμως, είναι εδώ στο χωριό» μας λέει. Στον τοίχο του σπιτιού, επάνω απο τα σκαλιά που οδηγούν στην ξύλινη σοφίτα, δεσπόζει η ασπρόμαυρη φωτογραφία του σπιτιού που μεγάλωσαν. δίπλα της μια έγχρωμη, εκτυπωμένη απο ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, με το σημερινό οίκημα. Το μόνο κοινό των δυο φωτογραφιών είναι η μεγάλη αμυγδαλιά που έμεινε μπροστά ακριβώς απο το σπίτι, αγέρωχη στο ίδιο σημείο, να θυμίζει τα
Η Γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου, Φωτεινή Γιαννακίδου
χρόνια που πέρασαν. Λίγο πριν φύγουμε ο κ. Γιάννης Γιαννακίδης μας
Κάτι όμως που δεν άλλαξε είναι η έλλειψη ύδρευσης
αφηγήθηκε την ιστορία ενός νεαρού ζευγαριού από τα
των Κτενών. Το χωριό μέχρι σήμερα, ποτέ δεν είχε
Κτενά, οι οποίοι όταν έφυγαν απο το χωριό τη δεκαετία
νερό και αν και τα έργα του δικτύου ύδρευσης έχουν
του 60, πήραν μαζί τους απο την εκκλησία μια μικρή
γίνει, άγνωστο γιατί ο δήμος δεν προχωρά στην υδρο-
εικόνα του αγίου δημητρίου, για να την έχουν μαζί
δότηση του χωριού. Έτσι ακόμα και σήμερα οι κάτοι-
στην μακρινή αυστραλία. «η οικογένεια αυτή πρόκοψε
κοι διανύουν αποστάσεις για να πάρουν νερό, μόνο
πολύ» μας λέει ο κ. Γιάννης «και κάθε χρόνο ανήμερα
που τώρα πια δεν το κουβαλούν με τα γαϊδούρια, όπως
του αγίου δημητρίου, στο χωριό στήνεται ένα μεγάλο
τότε, αλλά με τα αυτοκίνητά τους. η ολοκλήρωση των
πανηγύρι απο τους ανθρώπους αυτούς, οι οποίοι είναι
εργασιών υδροδότησης και ηλεκτροδότησης του χω-
κάτι σαν ευεργέτες των Κτενών».
ριού και η ασφαλτόστρωση του χωματόδρομου από τη
μπορεί να πέρασαν μερικές δεκαετίες από τότε
διασταύρωση των Σιδερών μέχρι τα Κτενά είναι και τα
που έφυγαν και οι τελευταίοι κάτοικοι απο τα Κτενά,
μόνα πράγματα που ζητούν οι άνθρωποι αυτοί, ώστε
μπορεί οι αναμνήσεις να μην σβήστηκαν ποτέ απο τη
να μπορούν περισσότεροι να έρχονται πιο συχνά στα
μνήμη τους και στη θέση των παλιών σπιτιών να χτίζο-
Κτενά και γιατί όχι για κάποιους τα Κτενά να αποτελέ-
νται τώρα καινούργια με απόλυτο σεβασμό στον τόπο.
σουν και τόπο μόνιμης κατοικίας.
omikron 69 Μάρτιος 09
Γιώργος Τουμπουλίδης Της ∆έσποινας Αµαραντίδου
Τ
ον γνωρίσαμε μέσα από διάφορους ρόλους που υποδύθηκε σε θεατρικές παραγωγές του δηΠεΘε Κοζάνης όπως στον «Πήτερ Πάν», «αυτός ο μικρός
μεγάλος σίτος σιταράκης», «Γίναμε θέατρο», παραστάσεις που απόλαυσε το κοινό στην ευρύτερη περιοχή και που ο ηθοποιός Γιώργος Τουμπουλίδης έδωσε τον καλύτερο εαυτό του, παίζοντας στην πόλη που γεννήθηκε και μεγάλωσε μπροστά σε συγγενείς φίλους και γνωστούς. Ο ηθοποιός Γιώργος Τουμπουλίδης γεννήθηκε πριν από 30 χρόνια στην Κοζάνη. ασχολήθηκε από μικρή ηλικία με το τραγούδι και το θέατρο. Σπούδασε δημοσιογραφία στο εργαστήρι επαγγελματικής δημοσιογραφίας και υποκριτική στην δραματική σχολή αθηνών. είναι απόφοιτος της δραματικής σχολής του Βασίλη διαμαντόπουλου «ιαΣμΟΣ». Έχει λάβει μέρος σε θεατρικές και μουσικές παραστάσεις με τα δηΠεΘε αγρινίου, Κοζάνης, Καβάλας και σε θιάσους της αθήνας ενώ υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος της εναλλακτικής ομάδας θεάτρου «ΓΚώΣΤα μηιιι» στην θύρα τέχνης. εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθεσίας στην παράσταση «Πήτερ Πάν» στο δηΠεΘε ΚαΒαΛαΣ, συμμετείχε στην ταινία του Γ. Τσεπερόπουλου «πίσω πόρτα» και στην ταινία «rAPTus» ΤηΣ εVE sussMAN. Ο Κοζανίτης ηθοποιός αποκαλύπτει τα συναισθήματά του για την μεγάλη του αγάπη, το θέατρο, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στον δύσκολο χώρο της υποκριτικής τέχνης, τα μελλοντικά του σχέδια και τις προσδοκίες στον κόσμο του θεάματος.
το θέατρο για μένα είναι η ανάγκη έκφρασης της φωνής που έχεις μέσα σου σαν να βιώνεις δηλαδή τρεις διαφορετικές και ταυτόχρονες ζωές σε μια ώρα.
Ο Γιώργος από μικρό παιδί ξεδίπλωνε με κάθε τρόπο το ταλέντο του και τρύπωνε πάντα σε μικρά ή μεγάλα σχήματα. Θεατρικές μαθητικές παραστάσεις, σκετς και εκδηλώσεις όπου χρειαζόταν ο νεαρός μαθητής ήταν παρόν. με την παρότρυνση των καθηγητών και την συμπαράσταση των γονιών του ο Κοζανίτης ηθοποιός ανακάλυψε από πολύ νωρίς αυτό που πραγματικά ήθελε να κάνει στην ζωή του και να πραγματοποιήσει το όνειρό του.
Το μαγικό ταξίδι στον κόσμο του θεάτρου «από παρά πολύ μικρός στην προεφηβεία μου μπαίνοντας στο γυμνάσιο και στην εφηβεία συμμετείχα με μια σειρά θεατρικών και μουσικών παραστάσεων μέχρι και το Λύκειο. μετά από παρότρυνση των καθηγητών μου, έδωσα εξετάσεις στο υπουργείο Πολιτισμού πέτυχα, οπότε και ξεκίνησα να σπουδάζω υποκριτική».
omikron 70 Μάρτιος 09
Γιώργος Τουμπουλίδης
Έτσι ξεκίνησε το «μαγικό ταξίδι» στον κόσμο του θεάτρου ένας κόσμος όμορφος μαγευτικός μα συνάμα δύσκολος και απαιτητικός. « Γλυκόπικρη γεύση» μας επισημαίνει ο Γιώργος του άφησε η εμπειρία του μέχρι και σήμερα «οι επιτυχίες και οι χαρές μια παράστασης, μιας πρεμιέρας ή και μιας καλής εμφάνισης, καλύπτουν και στην πορεία εξαλείφουν, τις τυχόν πικρές στιγμές» υποστηρίζει ενώ εκείνο που είναι ιδιαίτερα δύσκολο που τον γεμίζει στρες και άγχος είναι η αναζήτηση δουλειάς που κάθε χρόνο τα πράγματα γίνονται και πιο δύσκολα.
Το θέατρο είναι η ανάγκη έκφρασης Πιο συγκεκριμένα για τις παραστάσεις που συμμετείχε και για την εμπειρία του έως σήμερα και την εμφάνισή του στην πόλη που γεννήθηκε παίζοντας σε παραστάσεις του δηΠεΘε Κοζάνης τονίζει «Οι εμπειρίες μου είναι πολλές και σε διάφορα δηΠεΘε στην ελλάδα σα νέος στο χώρο παίζοντας στην πόλη μου με φορτώνει με περισσότερη ευθύνη και τις περισσότερες φορές με γεμίζει υπερηφάνεια που βρίσκομαι στην πόλη που μεγάλωσα λόγω των δικών μου ανθρώπων και των συμπατριωτών μου. εν κατακλείδι οι ντόπιοι επαγγελματίες ηθοποιοί θα πρέπει να αγκαλιάζονται περισσότερο από τους φορείς του τόπου και να αντιμετωπίζονται με περισσότερη ευθύνη γιατί στα πρόσωπά τους αντικατοπτρίζεται η καλλιτεχνική εξέλιξη του νομού. Για το τι πρέπει να έχει ένας νέος ηθοποιός για να πετύχει, εάν αρκεί το ταλέντο ή τελικά όλα είναι δημόσιες σχέσεις, ο Γιώργος σημειώνει χαρακτηριστικά «Σαφέστατα και τα δυο είναι απαραίτητα. αν είσαι ο εαυτός σου και δεν αλλοτριωθείς κάποια στιγμή το σίγουρο είναι ότι θα πετύχεις. Όσον αφορά στην αντιμετώπιση των νέων από τους καταξιωμένους και με αναγνωσιμότητα ηθοποιούς και αν υπάρχει η διάθεση να βοηθήσουν, ο Γ. Τουμπουλίδης υπογραμμίζει «αν πιστέψουν σε σένα σε βοηθάνε σου δίνουν δηλαδή μια ώθηση να δείξεις τι αξίζεις η αν αξίζεις. από τους επωνύμους και πετυχημένους ηθοποιούς παίρνεις κουράγιο δύναμη και παραδειγματίζεσαι από την εμπειρία τους» . Ένα βήμα για να μπορέσει να παρουσιάσει όλα αυτά που έχει μέσα του αποζητά ο Γιώργος, έναν χώρο για να εκφράσει χωρίς περιορισμούς την μουσικότητα, την ποίηση , την αγάπη και τον αυτοσαρκασμό για την ζωή και την τέχνη. αυτό άλλωστε είναι και το ζητούμενο σε κάθε δουλειά που θα αναλάβει καθώς το θέατρο για τον ίδιο είναι η ανάγκη έκφρασης της φωνής που έχεις μέσα σου σαν να βιώνεις δηλαδή τρεις διαφορετικές και ταυτόχρονες ζωές σε μια ώρα.
Οι ντόπιοι επαγγελματίες ηθοποιοί θα πρέπει να αγκαλιάζονται περισσότερο από τους φορείς του τόπου και να αντιμετωπίζονται με περισσότερη ευθύνη γιατί στα πρόσωπα τους αντικατοπτρίζεται η καλλιτεχνική εξέλιξη του νομού.
Μην πυΜην πυροβολείτε ροβολείτε τους εφήβους!!!! τους εφήβους!!!! Σπυρίδου Νεκταρία, Φιλόλογος
Τώρα που τα πράγματα ηρέμησαν(;), τώρα που η τάξη αποκαταστάθηκε(;), τώρα που έληξε(;)η εξέγερση των νέων, εκείνων που σηκώθηκαν επιτέλους από τους καναπέδες αφήνοντας έστω και για λίγο το κινητό, τον υπολογιστή, το playstation,το i-pod, το mp3, τώρα που όλα λειτουργούν ομαλά(;), τώρα πιθανόν είναι η κατάλληλη στιγμή να ανατρέξουμε στα γεγονότα του περασμένου Δεκέμβρη. Με πιο καθαρό μυαλό και λιγότερο φορτισμένοι συναισθηματικά, ίσως μπορέσουμε τώρα να εκτιμήσουμε, όχι ως ειδικοί ερευνητές-αναλυτές, αλλά ως απλοί πολίτες αυτής εδώ της χώρας, τα όσα συνέβησαν τότε. Σάββατο, 6 Δεκεμβρίου του 2008, ώρα 21.00: ένα «περίεργο» περιστατικό στα Εξάρχεια(η δικαιοσύνη θα αποφανθεί για τα περαιτέρω)ανάβει φωτιές σε όλη την Ελλάδα. Και μόνο στο άκουσμα του θανάτου ενός 15χρονου αγοριού από το όπλο ενός αστυνομικού, χιλιάδες νέοι πρώτα στην Αθήνα και στη συνέχεια σε όλες σχεδόν τις πόλεις της χώρας ξεχύθηκαν στους δρόμους και στις πλατείες, για να εκδηλώσουν την αντίθεσή τους, να διαμαρτυρηθούν, να εκφράσουν τη λύπη τους, να διεκδικήσουν τα αυτονόητα: καλύτερη παιδεία - καλύτερες συνθήκες ζωής - ίσες ευκαιρίες στον εργασιακό χώρο. Ωστόσο, πολλές από αυτές τις πορείες κατέληξαν σε σύγκρουση των «γνωστών – αγνώστων κουκουλοφόρων» με τις μονάδες ασφαλείας, σε πετροπόλεμο, ρίψη δακρυγόνων, υλικές καταστροφές, βανδαλισμούς, κάψιμο του χριστουγεννιάτικου δέντρου. Τα τηλεοπτικά κανάλια-άλλο που δεν ήθελαν-αφιέρωσαν εκπομπές επί εκπομπών προσπαθώντας να ερμηνεύσουν τις αιτίες του φαινομένου. Ειδικοί και μη εξέφρασαν την άποψή τους, μαθητές και φοιτητές κλήθηκαν να μιλήσουν, σύσσωμη η πολιτεία και η κοινωνία άνοιξε τα αυτιά της για να τους ακούσει… άλλοτε με καλή προαίρεση, άλλοτε με κριτική διάθεση και άλλοτε με επικριτική προδιάθεση… Στο κλίμα, λοιπόν, εκείνων των ημερών, ζητήθηκε από 133 μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να καταγράψουν ανώνυμα με μια λέξη ή με μια σύντομη φράση αυτό που αποκόμισαν ως συναίσθημα ή ως σκέψη –προβληματισμό για το σύνολο των γεγονότων εκείνης της περιόδου. Πλήθος διαφορετικών απαντήσεων, αλληλοσυγκρουόμενων προϊδέαζε το πλήθος των μαθητών, όπως και έγινε. Συγκεκριμένα:
omikron 72 Μάρτιος 09
omikron magazine
omikron 73 Μάρτιος 09
Μην πυροβολείτε τους εφήβους!!!!
Συναισθήματα: α) τα κυρίαρχα συναισθήματα, έτσι όπως καταγράφηκαν από τους μαθητές, ήταν η οργή, η θλίψη, ο θυμός, η απογοήτευση και η αγανάκτηση. β) εκφράστηκαν επίσης τα συναισθήματα της ανησυχίας, του φόβου, της λύπης, της οδύνης, της στεναχώριας, της δυσαρέσκειας, της απελπισίας, της απόγνωσης, του πόνου, της αηδίας, της ντροπής, της αποστροφής, της απέχθειας, του μίσους, της εκδίκησης.
Σκέψεις-προβληματισμοί: α) καταλογισμός μιας εικόνας απανθρωπιάς, ανευθυνότητας, αδιαφορίας, αδικίας αναρχίας, χάους β) καταγραφή γνωστών συνθημάτων περί των αστυνομικών που ακούγονταν κατά κόρον στις πορείες, που είναι προτιμότερο να μην αναφερθούν, αφού είναι γνωστά σε όλους. γ) γενική εκτίμηση-περιγραφή της κατάστασης: • «ξεσηκωμός του λαού» • «πορεία:η σωστή αντίδραση για τους χειρισμούς της εξουσίας στις μέρες μας» • «αναρχικοί καταστρέφουν περιουσίες ανθρώπων» • «ευκαιρία για λεηλασίες, καταλήψεις, αποχές» • «ψεύτικες αφορμές αναρχικών και μαθητών:όλοι αυτοί θέλουν ξύλο» • «και οι δυο πλευρές υπέστησαν ζημιές, οι πολίτες και οι αστυνομικοί. Ο καθένας έκανε αυτό που νόμιζε σωστό∙ πάντως, κανείς δε δικαιώθηκε» δ) καταγραφή προσωπικών απόψεων: • «πιστεύω πως ο καθένας κάνει ό,τι θέλει και προσωπικά δεν με νοιάζει» omikron 74 Μάρτιος 09
Μην πυροβολείτε τους εφήβους!!!!
• «δυστυχώς έπρεπε να γίνει αυτό το περιστατικό, για να σηκωθούμε όλοι από τους καναπέδες μας» • «τα λεφτά θα πρέπει να πηγαίνουν στην παιδεία και όχι στην αστυνομία» • «η ιστορία επαναλαμβάνεται» • «ανησυχία για το μέλλον της χώρας και για το κατά πόσο το πολίτευμα μας είναι δημοκρατικό ή όχι» • «με τον Αλέξη, με τις καταστροφές καταστημάτων, τον τραυματισμό παιδιών και μεγάλων, (φαίνεται) ότι δεν υπάρχει πλέον σεβασμός, δεν υπάρχει πολιτισμός» • «υποβάθμιση της θέσης των νέων και ταπείνωση του ελληνικού κράτους» • «θέλω να φύγω στο εξωτερικό για πάντα» • «σκοτώστε το μπάτσο που βρίσκεται μέσα σας…» • «κανείς δεν είπε πως η ζωή είναι εύκολη. Απλώς, μας υποσχέθηκαν ότι αξίζει!» • «αφήστε μας να ζήσουμε και μην σκοτώνεται τα όνειρά μας! Αίσχος!» • «σας εμπιστευτήκαμε και μας σκοτώσατε!» Όλα αυτά όταν λέγονται -και πόσο μάλλον όταν γράφονται- από τους εφήβους έστω και ανώνυμα, μόνο να μας προβληματίσουν πρέπει. Πώς μπορούμε άραγε να τους κοιτάξουμε στα μάτια και τι έχουμε αλήθεια να τους πούμε; Θα αρχίσουμε πάλι τους πύρινους λόγους και τα κηρύγματα; Θα αρχίσουμε να θεωρητικολογούμε και να στρουθοκαμηλίζουμε; Θα χάσουμε το δάσος, ως συνήθως, και θα κοιτάξουμε ή καλύτερα θα περιφρουρήσουμε το δέντρο; Μα όλα αυτά δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα ως τώρα. Προφανώς: τώρα είναι η ώρα να σταθούμε δίπλα στους νέους, στην ελπίδα του τόπου μας, που εμείς οι ίδιοι τους έχουμε αφήσει χωρίς ελπίδες∙ τώρα είναι η ώρα να κάτσουμε εμείς στους καναπέδες, για να ακούσουμε τα προβλήματα, τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς, τις σκέψεις τους∙ τώρα είναι η ώρα να πάψουμε πια να τους «πυροβολούμε», να επιρρίπτουμε πάνω τους όλες τις ευθύνες για όσα συμβαίνουν. Μόνο για το προπατορικό αμάρτημα δεν τους κατηγορήσαμε ακόμη, αλλά και αυτό είμαστε σε θέση να το πράξουμε. Ξεχνούμε, ωστόσο, συνειδητά ή όχι, ότι ρίχνοντας τις ευθύνες στα παιδιά μας, κατηγορούμε ουσιαστικά τους εαυτούς μας, γιατί πολύ απλά αποτελούν τη δική μας προέκταση, τις δικές μας παραστάσεις δέχονται και αυτές κατά κανόνα αναπαράγουν. Και ακόμη χειρότερα, ξεχνούμε ότι το καζάνι δεν έπαψε να βράζει∙ χαμηλώσαμε απλώς τη φωτιά και επαναπαυμένοι, ίσως και χαρούμενοι για το «επίτευγμά μας», καθόμαστε απέναντί του και το κοιτάμε με απορία, με περιέργεια∙ αν και γνωρίζουμε ήδη ότι ο βρασμός θα αρχίσει ξανά και το καπάκι θα τρεμοπαίξει επικίνδυνα∙ και ίσως βρεθεί πάλι ένα χέρι να δυναμώσει τη φωτιά, να πυροδοτήσει την κατάσταση∙ και τότε πάλι θα τρέξουμε να προφυλαχτούμε -να σώσουμε τον εαυτούλη μας- αδιαφορώντας για το καζάνι και το περιεχόμενό του∙ και πάλι θα στεναχωρηθούμε, αλλά γρήγορα θα αυτοπαρηγορηθούμε και θα βάλουμε άλλο καζάνι να βράζει. Με τι περιεχόμενο όμως; ίσως πια να μην υπάρχουν άλλα «υλικά», ίσως πια να είμαστε μόνοι μας κοιτώντας απλώς ένα άδειο καζάνι, κοιτώντας απλώς το κενό, κοιτώντας το απόλυτο τίποτα…
omikron 75 Μάρτιος 09
Τροµοκρατική ∆ράση στην Ελλάδα: Tι υποδηλώνει η πρόσφατη επανεµφάνιση της εγχώριας τροµοκρατίας. ∆ρ. ΜΑΡΙΑ ΑΛΒΑΝΟΥ Εγκληµατολόγος Τακτική Καθηγήτρια Σχολής Αξιωµατικών ΕΛΑΣ
T
o τελευταίο διάστημα παρατηρείται ανησυχητική
στικά στη ελλάδα αντικατοπτρίζει και αυτή τη γενικό-
επανεμφάνιση της τρομοκρατικής δράσης στη
τερη κατάσταση της χώρας μας. η ελλάδα μοιάζει να
χώρα μας. η εξάρθρωση της 17 νοέμβρη (ολική ή με-
έχει μείνει κολλημένη στα κακώς κείμενα των δεκαετιών
ρική, πραγματική ή όχι- έχουν υποστηριχτεί διάφορες
’70 και ’80 (δεκαετίες που ακριβώς ανθούσαν στην ευ-
απόψεις στο θέμα) δεν έκλεισε το κεφάλαιο «εγχώρια
ρώπη οι αναρχο-αριστεριστικές τρομοκρατικές οργα-
τρομοκρατία» στην χώρα μας. μετά τη ρουκέτα κατά
νώσεις), έχοντας σημειώσει μικρή πρόοδο. αντιμετω-
της αμερικανικής Πρεσβείας από τον επαναστατικό
πίζει προβλήματα και φαινόμενα κοινωνικής, πολιτικής
αγώνα και τις επιθέσεις κατά αστυνομικών οργάνων
και πολιτειακής παθογένειας που οι άλλες ευρωπαϊκές
από την οργάνωση «Σέχτα επαναστατών», η οργάνω-
χώρες έχουν προ πολλού ξεπεράσει. Σκάνδαλα πολι-
ση «Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς αθήνας - Θεσ-
τικά, κυβερνητικά και στους κόλπους της δικαιοσύνης,
σαλονίκης» ανέλαβε την ευθύνη 17 για εμπρηστικές
σε συνδυασμό με διαφθορά στον ευρύτερο δημόσιο
επιθέσεις που έλαβαν χώρα αυτές τις ημέρες με στόχο
τομέα, αναποτελεσματική και αναχρονιστική παιδεία,
μεταξύ άλλων δικαστικά και πολιτικά πρόσωπα.
δυσλειτουργία στους θεσμούς ουσιαστικής προστασί-
διανύουμε μια εποχή που η διεθνής τρομοκρατία
ας του πολίτη και ανασφάλεια του.
αποτελεί την υπ’αριθμόν 1 απειλή, που καλούνται να
Οι οργανώσεις που επιθυμούν με ζήλο να συνεχί-
αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα κράτη. Οργανώσεις που
σουν την κληρονομιά της 17 νοέμβρη, χρησιμοποι-
εμφορούνται από ιδανικά ισλαμιστικού εξτρεμισμού και jihad με επιθέσεις αυτοκτονίας και άλλες βίαιες επιχειρησιακές μεθόδους προσπαθούν να ανατρέψουν το
Διανύουμε μια εποχή που
πολιτισμικό και πολιτικό καθεστώς των δυτικών δημο-
η διεθνής τρομοκρατία
κρατιών. ακόμη και χώρες με «παράδοση» εγχώριας τρομοκρατίας αναρχικού και αριστερού εξτρεμιστικού
αποτελεί την υπ’αριθμόν
χαρακτήρα (όπως η ιταλία, η Γερμανία), πλέον έχουν
1 απειλή, που καλούνται
ησυχάσει από τέτοιου είδους επιθέσεις και ασφαλίζονται πλέον εναντίον του νέου κινδύνου . Στον αντίποδα, η εκ νέου έντονη δράση από ομάδες με ακραία αριστεριστικά και αναρχικά χαρακτηριomikron 76 Μάρτιος 09
να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα κράτη.
ούν και μιμούνται την ίδια ρητορική και τακτική. Πολύ απλά, γιατί εξακολουθούν να υφίστανται εδώ και 35 χρόνια τα ίδια προβλήματα που οι τρομοκρατικές ομάδες χρησιμοποιούν ως άλλοθι για την εγκληματική δράση τους. εκμεταλλεύονται το κενό από ένα κράτος που συχνά εμφανίζεται άδικο αλλά και ανίκανο να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και τις ανάγκες του Έλληνα πολίτη. με δήθεν σχέδια να δώσουν αγώνα για δικαιοσύνη και ως «αυτόκλητοι σωτήρες», ουσιαστικά με τα ματωμένα χέρια τους υποκαθιστούν τον νόμο και τους θεσμούς, σκοτώνουν αθώους και πλήττουν ανεπανόρθωτα την ίδια τη δημοκρατία χωρίς καμία δικαιολογία για τις δολοφονικές του ενέργειες. Το όποιο επιχειρησιακό σχέδιο καταπολέμησης της τρομοκρατίας στην ελλάδα λοιπόν, δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαντληθεί σε προσπάθειες σύλληψης και εξάρθρωσης των σημερινών ενεργών οργανώσεων. Όσο παραμένουν τα ίδια προβλήματα, άλυτα και διογκωμένα, η εγχώρια τρομοκρατία θα είναι μια Λερναία Ύδρα, από όπου θα εξακολουθούν να ξεπηδούν καινούργιες οργανώσεις, μικρές ή μεγάλες, που θα διαταράσσουν τη δημόσια τάξη. Θα υπάρχει ο χώρος για να γεννιούνται, να στρατολογούν μέλη και να δρουν εγκληματίες με κατ’επίφαση ιδεολογία και δήθεν ιδανικά. Για να γίνουν παρελθόν και φαινόμενο μεμονωμένων περιστατικών περιορισμένης διάστασης επιθέσεις σαν αυτές που μας απασχολούν σήμερα, είναι αναγκαία μια εν γένει και εκ βάθρων ανασύσταση του ελληνικού κράτους. μια δημοκρατική πολιτεία που υπάρχει και λειτουργεί με ισχυρούς θεσμούς, σύστημα, σύγχρονο προσανατολισμό, διαφάνεια, ασφάλεια και σεβασμό προς τους πολίτες της είναι το αποτελεσματικότερο αντιτρομοκρατικό μέτρο.
ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΕΟΡΔΑΙΑΣ «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
Περισσότεροι νέοι, περισσότερες εκδηλώσεις Του Σωκράτη Μουτίδη
Ε
ίκοσι χρόνια προσφοράς στα πολιτιστικά δρώμενα της εορδαίας και της ευρύτερης περιοχής,
συμπλήρωσε φέτος η Θρακική εστία εορδαίας με την επωνυμία «Ο αρχιγένης», προσπαθώντας όλα αυτά τα χρόνια να μεταλαμπαδεύσει την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα των Θρακιωτών στη νέα γενιά. αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος του συλλόγου, κάτι που αποδεικνύει έμπρακτα το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο στις τελευταίες εκλογές προχώρησε σε ανανέωση των προσώπων του, δείχνοντας πλέον το δρόμο στη νέα γενιά. Ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας Εορδαίας, Νίκος Στόγιας στην καθιερωμένης βράβευση των επιτυχόντων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Την ημέρα που επισκεφθήκαμε τη Θρακική εστία εορδαίας στην Πτολεμαΐδα, έκανε πρόβα το χορευτικό ενηλίκων, το οποίο έχει συμμετέχει κατά καιρούς σε εκδηλώσεις σε πολλές πόλεις της χώρας και της ευρώπης, παρουσιάζοντας χορούς όχι μόνο της Θράκης αλλά όλης της ελλάδας. Ο πρόεδρος του συλλόγου νίκος Στόγιας μας μίλησε με καμάρι για το συγκρότημα, αλλά και τα υπόλοιπα τμήματα της Θρακικής εστίας, εστιάζοντας στη συμμετοχή των νέων. «η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να πω πως είμαι πολύ ευχαριστημένος από την συμμετοχή των νέων στον σύλλογο. Όμως προσπαθούμε και από τις προηγούμενες εκλογές έχουμε στο διοικητικό συμβούλιο νέα μέλη, τα οποία φέρνουν με τη σειρά τους και νέους ανθρώπους στον σύλλογο. Θεωρώ πως είναι πολύ σημαντικό αυτό γιατί αυτός εί-
Από την επίσκεψη της Θρακικής Εστίας Εορδαίας, στο Πατριαρχείο. omikron 80 Μάρτιος 09
ναι ο στόχος μας, να μεταλαμπαδεύουμε τις παραδόσεις μας στις νέες γενιές», τόνισε ο κ. Στόγιας.
Θρακική Εστία Εορδαίας «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
Η Θρακική Εστία Εορδαίας ιδρύθηκε το 1989, ενώ στις 25 Σεπτεμβρίου του 2002 εγκαινιάστηκε ο ιδιόκτητος χώρος που στεγάζεται μέχρι σήμερα. Όπως μας είπε ο κ. Στόγιας, ο χώρος αυτός δεν επαρκεί πλέον για τις ανάγκες του συλλόγου και στα μελλοντικά σχέδια της διοίκησης είναι η εξεύρεση ενός νέου περισσότερο λειτουργικού κτηρίου. Από τη στιγμή που ο χώρος αυτός άνοιξε τις πύλες του, εκατοντάδες άνθρωποι προσέφεραν με τον δικό τους τρόπο αυτά που μπορούσαν για τη διατήρηση και τη συνέχιση της Θρακιώτικης πα-
Φωτογραφικό αρχείο της Θρακικής Εστίας Εορδαίας.
ράδοσης. «Δυστυχώς ο σύλλογος άνοιξε λίγο αργά» λέει σήμερα με κάποια απογοήτευση ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας, προσθέτοντας «ήδη είχαν χαθεί πολλοί πρόσφυγες πρώτης γενιάς και δεν καταφέραμε να καταγράψουμε τις μαρτυρίες τους». Παρ όλα αυτά όμως, τα μέλη του συλλόγου έχουν καταφέρει να μαζέψουν έναν αρκετά μεγάλο αριθμό κειμηλίων, που αποτελείται από φωτογραφίες και είδη της καθημερινότητας, μέχρι υφαντά και διάφορα έγγραφα της εποχής, τα οποία και προτίθεται ο σύλλογος κάποια στιγμή να εκθέσει, όταν βρεθεί ο κατάλληλος χώρος. «Εδώ πραγματικά δημιουργούμε» μας είπε η αναπληρώτρια οργανωτική γραμματέας του συλλόγου Μαριάνα Λεμονή, η οποία ανέλαβε τα νέα της καθήκοντα πριν ένα χρόνο, λίγο μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της. «Νομίζω ότι είναι ότι καλύτερο το να ασχο-
Η αναπληρώτρια οργανωτική γραμματέας του συλλόγου Μαριάνα Λεμονή (αριστερά) με την έφορο Φρυδά Πόπη.
ληθούν με τους πολιτιστικούς συλλόγους οι άνθρωποι της δικής μας γενιάς. Είναι κάτι πολύ ξεχωριστό. Εγώ χορεύω παραδοσιακούς χορούς συνολικά δεκαοκτώ χρόνια και κάθε πρόβα είναι ξεχωριστή» πρόσθεσε η κ. Λεμονή. Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και τα λόγια της γενικής γραμματέα της Θρακικής Εστίας Ευτυχίας Πασχαλίδου, η οποία μετά τις σπουδές της άρχισε να συμμετέχει ενεργά στον σύλλογο από τη θέση αυτή, περίπου πριν ενάμιση χρόνο. «Ξεκίνησα να έρχομαι στον σύλλογο ως μέλος του χορευτικού σε ηλικία 10 ετών και μετά από δέκα χρόνια αποφάσισα να ασχοληθώ με το διοικητικό συμβούλιο, μετά από πρόταση του προέδρου και θεώρησα πως ήταν χρέος μου να
Η Γενική Γραμματέας της Θρακικής Εστίας Εορδαίας, Ευτυχία Πασχαλίδου, με τον Σωκράτη Μουτίδη omikron 81 Μάρτιος 09
Θρακική Εστία Εορδαίας «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
το κάνω. Οι παππούδες μου είναι Θρακιώτες, αγαπώ πολύ το σύλλογο και την παράδοση και πιστεύω πως πρέπει να είμαστε άξιοι συνεχιστές της ειδικά τα δύσκολα χρόνια τα οποία αρχίσαμε να βιώνουμε, μιας και οι συνομήλικοι μας δεν ασχολούνται με τον πολιτισμό και πρέπει να επιδιώξουμε να φέρουμε νέους ανθρώπους στον σύλλογο. Στην Πτολεμαΐδα πιστεύω πως δεν υπάρχει κάτι πιο δημιουργικό από το να συμμετέχει κανείς σε έναν σύλλογο. Παίρνεις διάθεση και κέφι από αυτό και λειτουργείς σαν μια ομάδα. Πρέπει οι γονείς να μάθουν τα παιδιά τους από μικρά να συμμετέχουν σε συλλόγους, γιατί εμένα αυτό με κράτησε» μας είπε με μεγάλο χαμόγελο η κ. Πασχαλίδου. Το 2009 είναι μια επετειακή χρονιά για τη Θρακική εστία εορδαίας. η συμπλήρωση των είκοσι χρόνων λειτουργίας του συλλόγου, θα γιορταστεί πανηγυρικά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το διοικητικό συμβούλιο θα παρουσιάσει ξεχωριστές εκδηλώσεις, αρχίζοντας από την παρουσίαση ενός βιβλίου με παραδοσιακές
omikron 82 Μάρτιος 09
Στην Πτολεμαΐδα πιστεύω πως δεν υπάρχει κάτι πιο δημιουργικό από το να συμμετέχει κανείς σε έναν σύλλογο. Παίρνεις διάθεση και κέφι από αυτό και λειτουργείς σαν μια ομάδα
Θρακική Εστία Εορδαίας «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
omikron 83 Μάρτιος 09
Θρακική Εστία Εορδαίας «Ο ΑΡΧΙΓΕΝΗΣ»
συνταγές, το οποίο θα παρουσιάσει η ηθοποιός μπέτυ Βαλάση, γνωστή και ως «Λωξάντρα» από το ρόλο της στην ομώνυμη σειρά. Το βιβλίο αυτό θα αποτελείται από παραδοσιακές θρακιώτικες συνταγές, οι οποίες εκδόθηκαν κατά καιρούς στα ημερολόγια της Θρακικής εστίας και μετά από πολύ κόπο, συγκεντρώθηκαν και θα εκδοθούν με τη βοήθεια της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Κοζάνης. επίσης, μια ακόμη εκδήλωση που ξεχωρίζει στο πρόγραμμα του εορτασμού των εικοσάχρονων, είναι η παρουσία του αρχιεπισκόπου αλβανίας αναστασίου κατά την επέτειο της απελευθέρωσης της Πτολεμαΐδας. «Περισσότεροι νέοι, περισσότερες εκδηλώσεις και πολιτισμός» μας είπε προς το τέλος της συνάντησης ο πρόεδρος της Θρακικής εστίας νίκος Στόγιας, κάνοντας σαφές ότι για να συνεχίσει τη δημιουργική πορεία του ένας πολιτιστικός σύλλογος είναι απαραίτητη η συμμετοχή δυναμικού όλων των ηλικιών, που θα εμπλουτίσει το πρόγραμμα και τις δραστηριότητες, θα εισάγει καινοτόμα στοιχεία και θα κρατήσει τις απαραίτητες ισορροπίες μεταξύ της νεανικής οξυδέρκειας και αποφασιστικότητας και της εμπειρίας που δίνει η ωριμότητα.
Η συμπλήρωση των είκοσι χρόνων λειτουργίας του συλλόγου, θα γιορταστεί πανηγυρικά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Το διοικητικό συμβούλιο θα παρουσιάσει ξεχωριστές εκδηλώσεις, αρχίζοντας από την παρουσίαση ενός βιβλίου με παραδοσιακές συνταγές, το οποίο θα παρουσιάσει η ηθοποιός Μπέτυ Βαλάση...
omikron magazine
«Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκάφτης, τα παλιά παλούκια καίει, τα καινούργια ξεριζώνει». Luigi
Μ
ε αυτήν την παροιμία χαρακτήριζαν οι παλιοί την απρόσμενη μαρτιάτικη βαρυχειμωνιά. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο Μάρτιος ή Μάρτης είναι ο τρίτος μήνας του πολιτικού έτους -κατά το Γρηγοριανό Ημερολόγιο- και έχει 31 ημέρες. Κατά το αρχαίο ρωμαϊκό ημερολόγιο το έτος άρχιζε από τον Μάρτιο, συνεπώς τότε ήταν ο 1ος μήνας του έτους τον οποίο είχε καθιερώσει ο Ρωμύλος, προς τιμή του πατέρα του και γενάρχη των Ρωμαίων του θεού Άρη (λατινικά Μαρς). Η αστρονομική έναρξη της Άνοιξης γίνεται στις 21 Μαρτίου με την «εαρινή ισημερία» -όπου οι μέρες γίνονται ίσες με τις νύχτες- και το καλοκαίρι τελειώνει στις 23 Σεπτεμβρίου, που έχουμε πάλι «φθινοπωρινή ισημερία». Ωστόσο η μετάβαση από τον χειμώνα στην άνοιξη κρύβει πολλές ξαφνικές και ακραίες καιρικές μεταπτώσεις, είτε με καυτές καλοκαιριάτικες μέρες, είτε με χειμωνιάτικες βροχούλες και παγωνιές. Οι παλιοί συνήθιζαν να λένε «Από Μαρτιού καλοκαιριά κι απ΄ Αύγουστο Χειμώνας». Για την προφύλαξη λοιπόν, από την καυστική επίδραση του Μαρτιάτικου ήλιου, το έθιμο θέλει να φοράμε τον γνωστό, σχεδόν σε όλους μας, «μάρτη». Ο «μάρτης» αποτελείται από δύο κλωστές, μια κόκκινη και μια άσπρη, ενωμένες -στρίβοντάς τες μεταξύ τους- σε μία και ετοιμάζεται την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου, για να φορεθεί το πρωί της επομένης, που είναι η πρώτη μέρα του Μάρτη. Συνήθως ο «μάρτης» φοριέται είτε σαν δαχτυλίδι στο μεσαίο δάχτυλο, είτε σαν βραχιόλι στον καρπό του χεριού. Καμιά φορά το βάζουν στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού για να μη σκοντάφτουν. Τον βγάζουν στο τέλος του Μάρτη ή όταν δουν το πρώτο χελιδόνι και τον αφήνουν επάνω στις τριανταφυλλιές για να τον πάρουν τα χελιδόνια. Αλλού πάλι τον δένουν στις λαμπάδες της Λαμπρής για να καεί κι αυτός. Σε κάποια χωριά, εκτός από τον «μάρτη» που φοράνε την 1η του μήνα, η νοικοκυρά φτιάχνει για πρωινό της πρωτομηνιάς χυλό με μπομπότα και πετιμέζι και τρώνε όλοι για να μην τους πιάσει ο Μάρτης. Τα παιδιά μάλιστα για περισσότερη προστασία βάζουν και λίγο και στη μύτη τους. Σε άλλα μέρη έδιναν στα παιδιά τους αγόρια και κορίτσια να φάνε ένα μήλο για να μη τους κάψει ο Μάρτης και για να έχουν γερά δόντια όλο το χρόνο.
omikron 86 Μάρτιος 09
Μάρτης γδάρτης και κακός omikron παλουκοκάφτης magazine Άλλες γνωστές παροιμίες για τον Μάρτη που εκφράζουν την καιρική αστάθεια του μήνα, είναι και οι παρακάτω: • «Ανοιξιάτης» •«Τον Μάρτη στον Ήλιο µη κοιµηθείς» • «Ο Μάρτης έχει τ' όνοµα κι ο Απρίλης τα λουλούδια» • «Ο Μάρτης ο πεντάγνωµος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το µετάνιωσε πως δεν εξαναχιόνισε». • «Οπόχει κόρη ακριβή τον Μάρτη Ήλιος µη τη δει» • «Φύλλα ξύλα για τον Μάρτη να µη κάψεις τα παλούκια» •«Αν ρίξ΄ ο Μάρτης δυο νερά κι΄ Απρίλης άλλο ένα, χαρά σε κείνο το ζευγά πό ΄χει πολλά σπαρµένα». • «Κάλλιο Μάρτης καρβουνιάρης παρά Μάρτης λιοπυράρης». • «Από Μαρτιού πουκάµισο κι απ' Αύγουστο σεγκούνι» •«Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, µα σαν παγώσει µάρµαρο» • «Τσοπάνη µου την κάπα σου το Μάρτη φύλαγέ την» •«Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα»
ΙΓΝΑΤΙΑ∆ΟΥ ΣΟΦΙΑ ΙΓΝΑΤΙΑ∆ΗΣ ∆ΑΜΙΑΝΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ LASER - ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΣΥΝ∆ΡΟΜΟ ΗΛΕΚΤΡΟΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ
ΟΡΘΟΠΕ∆ΙΚΑ ΗΜΙΠΛΗΓΙΕΣ ΜΑΣΑΖ ΣΙΑΤΣΟΥ
ΕΙ∆ΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΚΑΚΩΣΕΙΣ ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ
Συµβεβληµένοι µε όλα τα ταµεία και κατ’ οίκον επισκέψεις Μ. Ασίας 8, Πτολεµαΐδα - τηλ.: 24630 20730 ∆ευτέρα έως Παρασκευή: πρωί - απόγευµα
Η ΚΟΡΟΪ∆ΙΑ ΚΑΛΑ ΚΡΑΤΕΙ... (O Σεβασμιότατος κ.κ. Παύλος, γνωρίζει πολλά περισσότερα για το θέμα!)
Ο
ι λόγοι που με αναγκάζουν να ασχοληθώ πάλι
βαίωσε ότι από την επόμενη σχολική χρονιά, θα πραγ-
(η πρώτη φορά ήταν πριν από οκτώ και πλέον
ματοποιηθούν όλες οι ενέργειες για την αναγνώριση
χρόνια), με το θέμα της αυτοαποκαλούμενης ως «Σχο-
της ανωτέρω σχολής.
λή Ψαλτικής» αρχικά, ή «Σχολή ιεροψαλτών» μετά,
Όμως δεν είχε πάρει την άδεια του «κυκλώματος»
αλλά και «Σχολή του τάδε!» επί εποχής του πρώην μη-
που τόσα χρόνια λυμαίνεται το χώρο και έτσι τις υπο-
τροπολίτου, καθώς και με το νέο της όνομα, «Σχολείο
σχέσεις και εμένα, μας έγραψε στα παλαιότερα των
Βυζαντινής μουσικής», είναι πάρα πολλοί και ευθαρ-
υποδημάτων του.
σώς τους έχω εκθέσει σε όλους τους διατελέσαντες
Το νέο μητροπολίτη, μετά από έξη μήνες, τον
μητροπολίτες, μη εξαιρουμένου και του μακαριστού
ενημέρωσα θέτοντάς του ωμά πλέον, ως επιχειρημα-
διονυσίου.
τίας αναγνωρισμένου ώδείου αλλά και ως γνώστης
Οι προτάσεις μου ήταν και είναι σαφείς και αφο-
του αντικειμένου, το θέμα αναγνώρισης από όλες τις
ρούν κυρίως την κατάρτιση προγράμματος σπουδών,
απαιτούμενες υπηρεσίες (υπουργεία πολιτισμού και
την «νόμιμη» και υπεύθυνη, επιτέλους, λειτουργία της
οικονομικών). με άκουσε προσεκτικά, ανέπτυξε την
σχολής, αναβαθμισμένης, με τις απαιτούμενες άδειες
προσωπική του άποψη για το θέμα (ήταν γνώστης του
των υπουργείων Πολιτισμού και Οικονομικών, την
κυκλώματος!), με ευχαρίστησε (χόρτασα ευχαριστίες!)
επιλογή δασκάλων και καθηγητών (εκτός απ’ τον υπο-
και με διαβεβαίωσε (και διαβεβαιώσεις!) ότι σύντομα
γράφοντα ο οποίος δεν ενδιαφέρθηκε απ’ την αρχή,
θα αναγνωρίσει-νομιμοποιήσει την ανωτέρω σχολή και
ούτε ενδιαφέρεται), οι οποίοι να έχουν σπουδάσει και
αν αυτό δεν είναι εφικτό, θα την κλείσει, με ό,τι αυτό
κυρίως να έχουν μάθει να διδάσκουν, που να είναι πτυ-
συνεπάγεται.
χιούχοι και διπλωματούχοι.
Όλα αυτά τα ωραία τα ξανάκουσα πριν από οκτώ
Στον αντίποδα όλων αυτών, αντί να διδάσκουν νέοι
χρόνια, αλλά έχοντας υπομονή, σεβασμό αλλά και μια
άνθρωποι με κατάλληλες σπουδές, οι οποίοι σημειωτέ-
τάση να πιστεύω τους υπεύθυνους, αιθεροβάμων όπως
ων να είναι άνεργοι, δίδασκαν και εξακολουθούν να δι-
είμαι, πίστεψα ότι κάτι θα γίνει. Ήρθε όμως για τέταρτη
δάσκουν κατά περιπτώσεις «δάσκαλοι», που στη ουσία
χρονιά το πλήρωμα του χρόνου και ενώ είχε δηλώσει
ήταν δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς σπουδές και παντελώς
ότι θα την κλείσει, «πριν αλέκτωρ...!», να την πάλι που
ανειδίκευτοι, σε σχέση με το αντικείμενο (απλά ήταν-
πετιέται με νέο βαρύγδουπο τίτλο, έκδοσης 2008.
είναι ιεροψάλτες), μέχρι και συνταξιούχοι, άσχετοι με
Τώρα λέγεται «Σχολείο Βυζαντινής μουσικής».
το μεγάλο ζήτημα της διδασκαλίας, κοροϊδεύοντας (;)
Όλοι όμως, δυστυχώς για τη μητρόπολη, την απο-
τόσα χρόνια τους σπουδαστές, λέγοντάς τους ότι θα
καλούν με τον παλαιό και μάλλον επίσημο τίτλο της,
πάρουν ΠΤυχιΟ σε τέσσερα χρόνια. Παίζει πολύ η
«Σχολή του τάδε» και οι υπεύθυνοι δεν ενοχλούνται
μαγική λέξη ΠΤυχιΟ στη σχολή με τους διάφορους
καθόλου!. Τ ί κ α ι π ο ι ό ν φ ο β ο ύ ν τ α ι;
τίτλους και επηρεάζει, δυστυχώς, ακόμη και μεγάλους ανθρώπους με κρίση και πείρα στο «δούλεμα».
Το «κύκλωμα» έκανε και πάλι το θαύμα του. Θα συνεχίσει να εισπράττει (όπως εισέπραττε!), εγγραφή και
Ο προηγούμενος μητροπολίτης ενθουσιάστηκε με
μηνιαία δίδακτρα, από τμήμα των οκτώ έως και εικο-
τις προτάσεις μου και αφού με ευχαρίστησε, με διαβε-
σιπέντε ατόμων(παλαιότερα!), που το κάθε τμήμα είχε
omikron 88 Μάρτιος 09
«Σχολείο Βυζαντινής Μουσικής» Η κοροϊδία καλά κρατεί...
και έχει σπουδαστές με παιδιά από εννέα ετών έως πενήντα εννέα (άντε να γίνει μάθημα!). Όπως είναι φυσικό, το χρήμα έρεε και απ’ ότι φαίνετε, θα ρέει και φέτος άφθονο και αφορολόγητο (το αρχαίο «το χρήμα πολλοί….», έγινε «το χρήμα πολλοί εμίσησαν, το αφορολόγητο ουδείς!!!). Για να δείτε πόσο άφθονο ήταν και είναι το χρήμα, πολλαπλασιάστε τα δίδακτρα (χωρίς την εγγραφή!) επί το σύνολο των μαθητών ενός τμήματος (ανάλογα το τμήμα) και θα βρείτε το ποσό που αντιστοιχεί για τέσσερις ώρες μάθημα το μήνα. Το μικρότερο μηνιαίο εισόδημα με δίδακτρα σχολικού έτους 2007-08 έξη (6) ατόμων, ήταν 150 ευρώ, μΟνΟ! Για μια ώΡα την εβδομάδα. Ποιος εργαζόμενος παίρνει 37,50 ευρώ την ώρα; Πέρασαν περίπου είκοσι χρόνια λειτουργίας της σχολής, Έχουν δοθεί εκατοντάδες «π τ υ χ ί α». Που είναι οι ιεροψάλτες; είναι γνωστό και δεν το κρύβει ή δεν αντέχει να το κρύβει ο μητροπολίτης, αφού αντιμετωπίζει συνεχώς το πρόβλημα έλλειψης ιεροψαλτών. η ανακοίνωση της έναρξης μαθημάτων για τη νέα χρονιά, αναφέρει «….προσπαθεί εδώ και χρόνια, να καλύψει το Σχολείο Βυζαντινής...». Άκου... Π ρ ο σ π α θ ε ί!!! είναι δυνατόν να προσπαθείς είκοσι χρόνια, να πε-
«Σχολείο Βυζαντινής Μουσικής»... Το «κύκλωμα» έκανε και πάλι το θαύμα του. Θα συνεχίσει να εισπράττει (όπως εισέπραττε!), εγγραφή και μηνιαία δίδακτρα,
τυχαίνεις μια τρύπα στο νερό και να επιμένεις; E ι Κ Ο
από τμήμα των οκτώ έως
Σ ι χΡΟνια δεν κατάφερε τίποτα, τώρα θα το καταφέ-
και εικοσιπέντε ατόμων
ρει; Τι άλλαξε τάχα τη σχολική χρονιά 2008-09; μοιράζουν χαπάκια εκμάθησης Βυζαντινής μουσικής; Σπουδαστές δύο χρόνων, δεν γνωρίζουν ούτε 10% αυτών που έπρεπε να ξέρουν! Όσο για του τετραετείς...! αλίμονο. μαθαίνουν λάθος και στο «απ’ έξω» ή (παλαιότερα) από κασέτες (ένας άλλος τρόπος είσπραξης χρημάτων!), από λάθος βιβλία (άλλος τρόπος είσπραξης, είναι η αντιγραφή βιβλίων ή φωτοτυπίες άλλων!) και από λάθος διδασκαλία.
(παλαιότερα!), που το κάθε τμήμα είχε και έχει σπουδαστές με παιδιά από εννέα ετών έως πενήντα εννέα (άντε να γίνει μάθημα!).
μετά λοιπόν τα παραπάνω, δεν ισχύει το «κερασάκι» της ανακοίνωσης, «...και αν επιθυμεί να συνεχίσει omikron 89 Μάρτιος 09
«Σχολείο Βυζαντινής Μουσικής» Η κοροϊδία καλά κρατεί...
τις σπουδές του σε αναγνωρισμένα από την Πολιτεία ωδεία...». Άμα το κλίμα..., άντε να το στρώσεις μετά! Τα λεγόμενα «πτυχία» (μ’ αυτό βολεύονται τόσα χρόνια οι επιτήδειοι!) ποιος τα υπογράφει; (Πρόεδρος της σχολής είναι ο εκάστοτε Μητροπολίτης αλλά δεν υπογράφει ποτέ!). Για όλα τα παραπάνω δε βλέπω να νοιάζονται οι υπεύθυνοι και συνεχίζουν να δίνουν «γη και ύδωρ» (στέγη, ρεύμα, θέρμανση, τηλέφωνο, γραφείο για τα ιδιαίτερα μαθήματα και άλλα!), στηρίζοντας αυτή την κατάσταση εις βάρος των αναγνωρισμένων ωδείων της Κοζάνης που δίνουν πτυχία και διπλώματα αναγνωρισμένα από το κράτος, με επιτροπές εξετάσεων εγκεκριμένων από το υπουργείο Πολιτισμού. Συνεχίζουν να στηρίζουν ακόμα και συνταξιούχους ασπούδαστους διδάσκοντες. Συνεχίζουν να στηρίζουν τα βιβλία που δεν έχουν καμιά σχέση με τα εγκεκριμένα του Υπουργείου Πολιτισμού. Βιβλία αντιγραφές και κυρίως διασκευές της πλάκας σε μέλη, που τόσα χρόνια έμειναν αναλλοίωτα επειδή τα σεβάστηκαν μεγάλοι δάσκαλοι. Λέει για τη Βυζαντινή Μουσική η «διαφήμιση»- ανακοίνωση της Ιεράς Μητροπόλεως στα ΜΜΕ και στις ανακοινώσεις που έγιναν στους Ιερούς Ναούς, (βλέπετε οι διδάσκοντες έχουν και διαφήμιση τσάμπα!), «...Πρόκειται για την ενιαία μουσική του Γένους μας, την εθνική μουσική μας κι ένα από τα ωραιότερα δημιουργήματα του πολιτισμού μας». Σε ποιους εμπιστεύονται αυτό το «ωραιότερο δημιούργημα του πολιτισμού μας», αυτό το μεγαλείο, εδώ και είκοσι χρόνια οι υπεύθυνοι; Αυτά προς το παρόν γιατί θα υπάρξει και συνέχεια. Ίσως νοιάζονται περισσότερο γι’ αυτό το δημιούργημα άλλοι πιο υπεύθυνοι, όπως το Υπουργείο Πολιτισμού, η Ιερά Σύνοδος και το Πατριαρχείο. Θα δούμε!.
Με Παρρησίας Και Υπευθυνότητα Καγκαράς Αναστάσιος Καθηγητής Βυζαντινής και Ευρωπαϊκής Μουσικής Ωδειάρχης Του Ωδείου Σύγχρονου Κέντρου Μουσικών Σπουδών omikron 90 Μάρτιος 09
Ο NRG είναι "Μουσικός Σταθµός" µε ενηµερωτικό χαρακτήρα. Εκτός από µουσικές επιλογές, παρακολουθεί, φιλτράρει και αναµεταδίδει για εσάς τις εξελίξεις. Η καθηµερινή πραγµατική και ουσιαστική επαφή µας µε το κοινό, δίνει αυτό που έχει ανάγκη ένας NRG-ακροατής και µας φέρνει στην ΠΡΩΤΗ ΘΕΣH των Μουσικών Ρ. Σταθµών του Νοµού µας, σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία της BARI-FOCUS 44
Με εκτίµηση σε όλους εσάς!
25 24 15 10 5 0 www.nrgradio.gr • Τσόντζα 9 • 501 00 • Κοζάνη • Τηλ. 24610 35222 • Fax 24610 24610 • nrgradio@ath.forthnet.gr
omikron magazine
ΗΚ
ΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
ΤΗΣ
Κ
ΑΣΤΟΡΙΑΣ
περί αρχιτεκτονικής ο Λόγος…
της Δήμητρας Κύρκου Αρχιτέκτων Μηχανικός Α.Π.Θ.
Η Κληρονομιά της Καστοριάς
Ο
χειμώνας φεύγει ανεμπόδιστα από την πόλη της Καστοριάς, αλλά μία έντονη μελαγχολία επιμένει να σκιάζει τα αρχοντικά της, στη δυτικότερη αυτή γωνιά της Ελλάδας. Μια σκιά, που θαρρείς ότι έχει απομείνει από τις παλιές εκείνες εποχές του 17ου και 18ου αιώνα, αλλά εξακολουθεί να συντροφεύει στο πέρασμά τους τα παλιά αυτά αρχοντικά, σαν ένας επίμονος θαυμαστής της αλλοτινής τους αίγλης και πιστός φρουρός της αρχιτεκτονικής τους κληρονομιάς. Τα αρχοντικά της Καστοριάς καθρεφτίζονται περίτρανα στην υδάτινη επιφάνεια της γραφικότερης ίσως λίμνης της Βόρειας Ελλάδας και μοιάζουν να αναπτύσσουν ένα διάλογο με τους συχνούς επισκέπτες της, είτε αυτοί είναι οι ντόπιοι κάτοικοι της περιοχής, είτε οι τουρίστες της, είτε ακόμη κι οι γλάροι που, παίζοντας με τα νερά της λίμνης, προσπαθούν με το φτερούγισμά τους να σπάσουν την εύθραστη, σιωπηλή εικόνα της λιμνιαίας πραγματικότητας. Ψάχνοντας λοιπόν, αυτήν τη σιωπηλή αλλά ταυτόχρονα μαγευτική γωνιά της Καστοριάς, οφείλει κανείς να προσπεράσει την πολύβουη και γεμάτη κόσμο παραλιακή της ζώνη αφήνοντας πίσω του τα μοντέρνα καφέ και να κατευθυνθεί αρχικά προς την περιοχή Ντολτσώ, ακολουθώντας την οριογραμμή που ορίζει η ίδια η λίμνη. Η περιοχή Ντολτσώ -νότια, μαζί με την περιοχή Απόζαρι- στη βόρια πλευρά της λίμνης, αποτελούσαν την ευρύτερη συνοικία των Ελλήνων κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, ενώ σε άλλη συνοικία διέμεναν οι Τούρκοι και σε διαφορετική ο Εβραϊκός πληθυσμός. Στην συνοικία Ντολτσώ συναντήσαμε λοιπόν, πολλά από τα αντιπροσωπευτικότερα εναπόμείναντα αρχοντικά της εποχής εκείνης τα οποία εκφράζουν την περίοδο της τοπικής αναγέννησης της Καστοριάς, αρχικά οικονομικής που όμως γρήγορα εκδηλώθηκε και δομικά με μια γενικότερη αναβίωση παλιαότερων μορφών και τύπων. Άλλωστε οι πλούσιοι γουναρέμποροι μετανάστες από την Καστοριά όταν πλέον επέστρεψαν στη γενέτειρά τους, έφεραν μαζί τους και όλη τη μόρφωση, αλληλεπίδραση και κουλτούρα του δυτικού κόσμου. Ωστόσο, σε μια περίοδο ακόμη υπό την σκλαβιά των Τούρκων και με δεδομένη την κλειστή κοινωνία της Καστοριάς την εποχή εκείνη, οι
Το αρχοντικό Εμμανουήλ στο Ντολτσώ
Στην συνοικία Ντολτσώ συναντήσαμε πολλά από τα αντιπροσωπευτικότερα εναπομείναντα αρχοντικά της εποχής εκείνης τα οποία εκφράζουν την περίοδο της τοπικής αναγέννησης της Καστοριάς...
omikron 93 Μάρτιος 09
Η Κληρονομιά της Καστοριάς
Η εσωτερική αυλή στα αρχοντικά της Καστοριάς... προστατευμένη από τις καιρικές συνθήκες αλλά και τα κακόβουλα βλέμματα των εχθρών...
πλούσιοι Καστοριανοί έδωσαν στα σπιτικά τους μορφή και διαστάσεις τέτοιες, ώστε να μπορούν να χαρούν τα αγαθά τους μέσα σε μια ψευδαίσθηση ελευθερίας. Η μακεδονική όμως, αρχιτεκτονική τα περισσότερα στοιχεία της οφείλει στη βυζαντινή περάδοση, στο βυζαντινό σπίτι που ήταν κατά βάση πολυώροφο με κυριότερο χαρακτηριστικό το σαχνισί, τις προεξοχές δηλαδή του όγκου του κτιρίου. Ειδικότερα, οι βυζαντινοί ονόμαζαν ηλιακό τον εξώστη, τον ορθογώνιο δηλαδή χώρο που προεξείχε προς τον δρόμο. Και καθώς οι δρόμοι ήταν στενοί και τα κτίσματα πολύ κοντά το ένα στο άλλο πάνω στα καλντερίμια, όπως όριζε η γεωμορφολογία του εδάφους, υπήρχαν και κανονισμοί για τις ελάχιστες αποστάσεις μεταξύ των σαχνισιών και των γειτονικών κτισμάτων, επιτυγχάνοντας τον καλύτερο ηλιασμό των κτιρίων. Επιπλέον, ο ανώτερος όροφος προεξείχε πάντοτε προς τον καταλληλότερο προσανατολισμό, ανάλογα μάλιστα με τη λειτουργία των επιμέρους χρήσεων. Έτσι, διακρίνονται διάφορες αξιόλογες omikron 94 Μάρτιος 09
αρχιτεκτονικές λύσεις, όπως οι τριγωνικές προεξοχές των όγκων, χαρακτηριστικές της καστοριανής αρχιτεκτονικής. Στην Καστοριά εφαρμόστηκαν διάφορα οικοδομικά συστήματα στις γειτονιές της. Στις παλαιότερες από αυτές συναντούμε το «εν σειρά» σύστημα δόμησης, όπου σχηματίζεται μια ενιαία πρόσοψη από γειτνιάζοντα κτίρια στη μία ή και τις δυο πλευρές του δρόμου. Η συνέχεια αυτή στο όριο του δρόμου διακόπτεται μόνο από την προεξοχή των σαχνισιών και των ποικιλόμορφων ξεπεταχτών. Εκτός από το συνεχές σύστημα δόμησης όμως, στην Καστοριά εφαρμόστηκαν και άλλα συστήματα όταν το επέτρεπε το οικόπεδο, η θέση και το έδαφος. Έτσι, το συνεχές σύστημα απαντάται σε επίπεδα τμήματα της πόλης και μάλιστα σε περιπτώσεις όπου ο δρόμος χαρακτηρίζεται εμπορικός. Αντίθετα, σε γειτονιές με μεγάλη κλίση και άρα απότομο έδαφος και με μεγαλύτερα οικόπεδα, τα κτίσματα αφήνονταν ελεύθερα από παντού με αυλή τριγύρω. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το κτίριο είναι ισόγειο προς το δρόμο και πολυώροφο προς την αυλή, ακολουθώντας την κλίση του εδάφους και με θέα βέβαια προς τη λίμνη. Πάντα όμως,
Η Κληρονομιά της Καστοριάς
παρατηρείται πως δεδομένου της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, όταν υπήρχε αυλή, την τοιχογύριζαν με ψηλές μάντρες, «...ώστε να κρύβεται η εσωτερική ζωή από βλέμματα πονηρά». Τα καστοριανά αρχοντικά ήταν κατά βάση διώροφα (ισόγεια με όροφο), ορισμένες μόνο φορές τριώροφα, και εμφανίζονται με μια απόλυτα κατασταλαγμένη μορφολογία και τυπολογία, με βάση (κορμό) πυργοειδή και γραμμική διάταξη των οντάδων στον όροφο. Στην Καστοριά, η στερέωση των θεμελίων ήταν πολύ εύκολη καθώς όλο το κάστρο (η παλιά πόλη) ήταν χτισμένο πάνω σε βράχο. Η διαφοροποίηση του ισογείου και του ορόφου, που ήταν χτισμένα με λιθοδομή σε μια φρουριακή μορφή, από τον τελευταίο όροφο, που χτίζονταν με ελαφρύτερα υλικά –τον ασβεστοχρισμένο τσατμά-, με πολλά και μεγάλα ανοίγματα και με το έντονο γείσωμα της στέγης, δημιουργεί τη χαρακτηριστική μορφολογία των αρχοντικών της Καστοριάς. Παράλληλα όμως, με την επιβλητικότητα του όγκου και την επιμέλεια των όψεων των αρχοντικών αυτών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η διαμόρφωση των εσωτερικών τους, καθώς παρατηρείται μια εξέλιξη στην τυπολογία της κάτοψης του καστοριανού σπιτιού ανά τα χρόνια. Η λειτουργία του άλλωστε, από την αρχή που εμφανίστηκε (τέλη 17ου αιώνα) μέχρι τον 19ο αιώνα παραμένει βασικά η ίδια, όπου στο ισόγειο έχουμε τους βοηθητικός χώρους και τις αποθήκες, στον όροφα τα λεγόμενα χειμωνιάτικα δωμάτια τα οποία επικοινωνούν όλα με έναν ενιαίο εσωτερικό χώρο όπου βρίσκεται και το κλιμακοστάσιο, ενώ στον δεύτερο όροφο συναντάμε δύο βασικούς οντάδες καλοκαιρινούς, το δοξάτο που είναιο χώρος υποδοχής και διασκεδάσεων, τα κιόσκια και τις κρεβάτες. Η εξέλιξη λοιπόν, των καστοριανών αρχοντικών ακολουθεί τρεις βασικούς τύπους. Στον πρώτο τύπο, με αντιπροσωπευτικότερα δείγματα τα αρχοντικά των αδερφών Εμμανουήλ, Σαπόυντζή, Τσιατσαπά, η κάτοψη παρουσιάζει ένα μακρόστενο σχήμα παραλληλόγραμμο, με την κύρια όψη του διαμορφωμένη στη μακριά πλευρά να στρέφεται προς την εσωτερική αυλή. Στον δεύτερο τύπο και στα αρχοντικά όπως του Σκούταρη, Μαυροβίτη,
Ο πρώτος όροφος με το δοξάτο και το κιόσκι.
Το εργαστήρι της γούνας.
Χειμωνιάτικο δωμάτιο.
omikron 95 Μάρτιος 09
Η Κληρονομιά της Καστοριάς
Aρχοντικά στο Απόζαρι
Πολλά αρχοντικά περιμένουν ακόμη τη δική τους αποκατάσταση
omikron 96 Μάρτιος 09
Νεράντζη, Αϊβάζη η κάτοψη εμφανίζεται σε σχήμα Π, το οποίο μάλιστα εγγράφεται σε ένα ουδέτερο παραλληλόγραμμο που τείνει προς το τετράγωνο. Τέλος, μεταγενέστερος είναι ο τρίτος τύπος, όπου εδώ αρχοντικά όπως του Παπατέρπου, Μητούση ή τα Βεργουλέικα εμφανίζουν μια κάτοψη σε σχήμα ενός εγγεγραμμένου μέσα σε ένα τετράγωνο σταυρού. Από τις πιο ενδιαφέρουσες μάλιστα περιπτώσεις μελέτης των εσωτερικών χώρων στα παραδοσιακά αρχοντικά της Καστοριάς, συνιστά ο επισκέψιμος χώρος του Λαογραφικού Μουσείου της πόλης, το οποίο και στεγάζεται στο αρχοντικό του Αϊβάζη. Μια ξενάγηση στο μουσείο θα προσφέρει στον επισκέπτη μια πλήρη και σαφή εικόνα του τρόπου διαβίωσης των προγόνων όχι μόνο του συγκεκριμένου αρχοντικού, αλλά και των υπόλοιπων σύγχρονων με αυτό κτισμάτων. Η δική μας ξενάγηση ξεκίνησε όταν διαβήκαμε τη χαμηλή σε ύψος ξύλινη, δίφυλλη εξώπορτα του Μουσείου και κατεβηκάμε τα σκαλιά για να φτάσουμε στο επίπεδο υποδοχής του αρχοντικού- την πλακόστρωτη εσωτερική αυλή. Η εσωτερική αυλή στα αρχοντικά της Καστοριάς, ως μια διαμόρφωση ενός σκεπαστού και περίκλειστου χώρου, ήταν ίσως το βασικότερο χαρακτηριστικό τους, αλλά κι εκείνο με τη μεγαλύτερη λειτουργικότητα. Η εσωτερική αυλή, λοιπόν, χρησίμευε όχι μόνο ως προθάλαμος-διάδρομος που ενοποιούσε και οδηγούσε στους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού, αλλά αποτελούσε και έναν πολυσύχναστο χώρο, καθώς εκεί μεταφέρονταν όλη η κινητικότητα και η καθημερινή εργασία της οικογένειας, προστατευμένη από τις καιρικές συνθήκες αλλά και τα κακόβουλα βλέμματα των εχθρών. Για το λόγο αυτόν, το ισόγειο των αρχοντικών δεν έχει καθόλου ανοίγματα, παρά μόνο ελάχιστες μικρές, οριζόντιες εγκοπές, οι οποίες συνέβαλλαν στον αερισμό του χώρου. Οι κατάλληλες θερμοκρασιακές συνθήκες που διαμορφώνονταν μέσα στην εσωτερική αυλή και με δεδομένο ότι κάθε οικογένεια κατανάλωνε μόνο όσα παρήγαγε η ίδια, επέβαλαν στον χώρο αυτό την αποθήκευση και φύλαξη βρώσιμων προϊόντων. Έστι, εδώ υπάρχει το κελάρι του κρασιού, με το πατητήρι και τα βαρέλια, αλλά και η αποθή-
Η Κληρονομιά της Καστοριάς
κη τροφίμων με το ζυμωτάρι. Στο μεσοπάτωμα, υπήρχε το εργαστήρι γούνας, το λεγόμενο μαγαζάκι, όπου ράβονταν τα αποκόμματα γούνας με το βελόνι και αποθηκεύονταν στη μεγάλη ξύλινη μουσάνδρα, ζωγραφισμένη με έντονα χρώματα, σε αντίθεση με τις ασπρόμαυρες τοιχογραφίες στο ταβάνι. Ανεβαίνοντας στη συνέχεια στον πρώτο όροφο σε υποδέχεται μια πολυτέλεια χρωμάτων, υλικών και διακοσμητικών στοιχείων. Στον δοξάτο, το καθιστικό φιλοξενούσε τους επισκέπτες σε μέρες γιορτής και όλοι θαύμαζαν τις θεσπέσιες τοιχογραφίες με το φυτικό διάκοσμο, ενώ στο κιόσκι- που σημαίνει χώρος με πολλά παράθυρα- οι χρωματιστοί υαλοπίνακες των παραθύρων- vitraux, δημιουργούν ένα ιδιαίτερο παιχνίδι με το φως κατά τη διάρκεια της ημέρας. Άλλωστε, όσα περισσότερα vitraux είχε μια οικογένεια, τόσο πιο εύπορη ήταν. Γενικότερα, η εσωτερική διακόσμηση είναι πλούσια, με ξυλόγλυπτες επενδύσεις, τοιχογραφίες και γύψινους φεγγίτες. Τα ξύλινα ταβάνια με τις ρομβοειδείς ή μπακλαβαδωτές διακοσμήσεις έχουν στο κέντρο τους ένα κυκλικό ή εξαγωνικό ρόδακα, τον "ταμπλά" ή "ψευτοκουμπέ". Σπανιότερα οι οροφές είναι επιχρισμένες και έχουν ζωγραφική διακόσμηση καθώς και γύψινα σκαλίσματα στη μέση, ενώ η διακόσμηση των τοίχων διαμορφώνεται σε δύο ζώνες που χωρίζονται με ένα οριζόντιο γείσο -"πουλίτσα". Επιπλέον, δεν λείπουν και οι παραστάσεις φανταστικών τοπίων και πουλιών καθώς και πόλεις και λιμάνια, ενώ ένα οθωμανικό στυλ είναι διάχυτο παντού, ιδιαίτερα στη χρωματική παλέτα. Μικρές ξύλινες πόρτες, που για λόγους οικονομίας της εσωτερικής θερμότητας του σπιτιού ήταν χαμηλοτάβανες, οδηγούν τον επισκέπτη στα δώματια του ορόφου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η καλή κάμαρα, ο γυναικωνίτης, όπου εκεί διαδραματίζονταν και τα προξενειά της εποχής εκείνης, με τη παρθένα νύφη να μην συμμετέχει ενεργά, αλλά να παρακολουθεί τη διαδικασία από τα διάτρητα παραθυράκια του «παρθενώνα», σε ένα επίπεδο ψηλότερα,
αποφασίζοντας τελικά για το μέλλον της. Κι εδώ η διακόσμηση είναι έντονη, ενώ το τζάκι, το μαγγάλι, τα χαμηλά κρεβάτια με τις φλοκάτες και τα χειροποίητα στρωσίδια ολοκληρώνουν την εικόνα. Αντίθετα, πιο λιτά είναι τα υπνοδωμάτια των αρχόντων αλλά και των παιδιών της οικογένειας. Εκείνη την εποχή, δεν υπήρχε ο σύγχρονος παραλιακός δρόμος της Καστοριάς και πολλά από τα οικόπεδα ήταν σε άμεση γειτνίαση με τη λίμνη. Έτσι, οι Καστοριανοί τραβούσαν τη βάρκα με την πραμάτεια τους μέχρι την αυλή. Στην εξωτερική αυλή, υπήρχε κι η κουζίνα του σπιτιού, το πηγάδι, όπως και το αποχωρητήριο, ενώ στο εσωτερικό του ορόφου υπήρχε μόνο ένας χώρος για την μπανιέρα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, η ύπαρξη ενός μυστικού περάσματος που ξεκινούσε από τον χώρο του μπάνιου και οδηγούσε σε μυστικές, προστατευμένες διαδρομές μέσα στην πόλη της Καστοριάς, από όπου γίνονταν η διαφυγή των γυναικόπαιδων σε περιπτώσεις ανάγκης κατά την τουρκοκρατία. Παρά τα δύσκολα όμως, χρόνια που πέρασαν οι κάτοικοι της Καστοριάς μέσα στη χιλιόχρονη ιστορία της πόλης κατάφεραν και πέτυχαν τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και φυσιογνωμίας της Καστοριάς. Περιδιαβαίνοντας, λοιπόν κανείς σήμερα στα καλντερίμια των παλιών συνοικιών, φέρνει στο νου του τα λόγια του καθηγητή Μουσιόπουλο, που τόσο αγάπησε την πόλη αυτήν μέσα από τις σε βάθως μελέτες για την πολεοδομία και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Καστοριάς. Τα λόγια εκείνα, που αναφέρονται στην ευγενική ομίχλη της λίμνης, στις προοπτικές των βράχων μέσα από το μελαγχολικό γνέψιμο των υδρόφυλλων δέντρων, στις λεύκες και τους παράξενους σταλαγμίτες που ξεφυτρώνουν από τις καστανόχρωμες στέγες, αλλά και στην χαρακτηριστική συμφωνία του γκρίζου και του καστανού με το σμάλτο των ασβεστόχριστων τοίχων και το ανεπαίσθητο ελληνικό μέτρο στην αρχιτεκτονική, ολοκληρώνουν την εικόνα μιας παλιάς βυζαντινής πόλης σε μια σύγχρονη πραγματικότητα.
omikron magazine
Μερικοί 3 Άνθρωποι…
Γιώργος Τσαρτσιανίδης του Χρήστου & της Μαρίας το γένος Ακριτίδη gts@omikron.tv
Ό
λοι μας έχουμε μια «ζώνη» ανθρωπίνων
(όσοι έχουν την τύχη να έχουν) στα μάτια και το
σχέσεων γύρω μας. Σχέσεις που μπορεί να
μόνο που θέλει, είναι να είναι μαζί σου. Μπορεί
κρατάνε μια ζωή από τότε που ήμασταν μικρά παι-
να είναι λίγο ακραίο το παράδειγμα αλλά νομίζω
διά, η και νεότερες σχέσεις που δημιουργήθηκαν
πως με μια υπερβολή περιγράφουμε καλύτερα τα
κατά την διάρκεια της ζωής μας. Μιλάμε φυσικά
πράγματα.
για «φιλικές» σχέσεις που αυτές καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό αυτό που είμαστε.
Οι επόμενες φιλίες που θεωρώ ότι μπορούν να αντέξουν, είναι όσες δημιουργήθηκαν κάτω από
Η λέξη «φίλος» νομίζω πως έχει την τάση να
«δύσκολες» συνθήκες. Για τους άντρες νομίζω πως
αντικατασταθεί με την λέξη «γνωστός», αν δεν έχει
μία τέτοια περίοδος είναι ο στρατός, που μπορούμε
ήδη αντικατασταθεί στην συνείδηση των περισσοτέ-
να πούμε πως κρατάμε και από εκεί κάποιους γύρω
ρων μας. Όπως λέει και ο «φίλος» σας ο Μπαμπι-
μας. Φυσικά και κατά την διάρκεια των σπουδών,
νιώτης για τη λέξη αυτή, είναι «το πρόσωπο με το
μπορούν και εκεί να δημιουργηθούν «φιλίες» και
οποίο συνδέεται κανείς με σχέση αμοιβαίας αγά-
άντε και μετά κάποιες, είτε, μέσα από την δουλειά
πης, αφοσίωσης και κατανόησης, χωρίς να υπάρχει
είτε μέσα από γνωστούς κ.λπ., κ.λπ., πάνω κάτω τα
συγγένεια ή ερωτικό ενδιαφέρον». Κατ’ επέκταση
ξέρουμε όλοι δεν χρειάζεται να τα ανακαλύψουμε
και καταχρηστικά όμως, χρησιμοποιείται η λέξη
όλα τώρα. Μια χαρά μέχρι εδώ, μετά τι γίνεται όμως
«φίλος» και σαν συνώνυμο της λέξης «γνωστός».
και πόσες από αυτές μπορούν να κρατήσουν και
Επανερχόμαστε σε αυτά που θεωρώ εγώ ουσία
πόσες από αυτές είναι πραγματικές φιλίες και δεν
στα παραπάνω, ξαναλέω, εγώ τι θεωρώ ουσία, για
είμαστε απλά γνωστοί; Όπως είπα και παραπάνω
να μην έχουμε και παρεξηγήσεις. Οι παιδικές φι-
οι παιδικές φιλίες είναι αρκετά δυνατές, αλλά πάλι,
λίες μας και όταν λέω παιδικές μιλάω για τα πρώ-
μικρά παιδιά ήμασταν μπορεί και να μην ξέραμε,
τα 10 χρόνια της ζωής μας, θεωρώ πως είναι οι
μπορεί απλά να μην καταλαβαίναμε, ή μπορεί και
πιο δυνατές και ουσιαστικές φιλίες και αυτό γιατί
να μη μας ένοιαζε γιατί δεν υπήρχαν στο μυαλό μας
δημιουργούνται μέσα σε ένα περιβάλλον «αγνό»,
τα «βάσανα» της ζωής. Αυτά τα «βάσανα» νομίζω
χωρίς παράξενους εγωισμούς, αλλά με όλα αυτά
πως φταίνε σε μεγάλο βαθμό για το πώς διαμορ-
που αναφέρει λίγο παραπάνω ο Μπαμπινιώτης. Ο
φώνονται οι σχέσεις μας και πως γίνονται οι φίλοι
τρόπος που σε κοιτάει ο αγαπημένος σου σκύλος,
γνωστοί και οι γνωστοί φίλοι. Λογικό ίσως να εί-
omikron 98 Μάρτιος 09
Μερικοί omikron3 magazine Άνθρωποι
ναι, όταν σε κυνηγάνε τόσα πολλά, να μην έχεις και
για να μαζεύουμε λες και η ζωή είναι διαγωνισμός,
χρόνο να σκεφτείς τους άλλους γιατί οι φίλοι και οι
όποιος έχει τους περισσότερους όταν πεθάνει, κερ-
γνωστοί γίνονται και «άλλοι» κάποια στιγμή. Είναι
δίζει. Άντε ας μην είμαι τόσο αρνητικός και ας τα
φαντάζομαι και θέμα πολιτισμού το να έχεις τους
δω θετικότερα όλα αυτά, γιατί τότε θα πρέπει να
φίλους σου γύρω από σένα, ακόμα και αν δεν είναι
πάρω τα βουνά μετά και κάνει κρύο ακόμα. Ας ψά-
φίλοι παρά απλά γνωστοί. Δεν γίνεται αλλιώς, εί-
ξει λοιπόν ο καθένας μόνος του τι έχει γύρω του
μαστε κοινωνικά όντα και πρέπει να έχουμε γαρνι-
και τι ουσιαστικά παίρνει ή ακόμα περισσότερο
τούρα γύρω μας σε όλα τα επίπεδα, γιατί αλλιώς θα
τι δίνει στους άλλους γιατί το σημαντικό για μένα
λένε οι «άλλοι» πως είμαστε για τα βουνά, που δεν
είναι τι μπορείς να δώσεις, εκεί νομίζω πως είναι
ξέρω και τι κακό έχουν τα βουνά, άλλα τέλος πά-
η δυσκολία των φιλικών σχέσεων και των σχέσε-
ντων έχει κυριαρχήσει να το θεωρούμε αρνητικό.
ων γενικότερα. Και αφού κάνουμε όλοι μας (αν
Μαζεύουμε λοιπόν όσο περισσότερους μπορούμε
θέλουμε βέβαια) το ψαχτήρι να δούμε τι θα μας
γύρω μας, ακόμα και αν δεν τους θέλουμε, απλά
μείνει. Πόσοι φίλοι θα μας μείνουν και πόσοι γνω-
omikron 99 Μάρτιος 09
omikron 3magazine Μερικοί Άνθρωποι
στοί, πόσους θα βαφτίσουμε φίλους απλά και μόνο
σκοτωμένο χρόνο. Δεν μπορούμε πάντα ότι κάνου-
για να ικανοποιήσουμε την ανάγκη μας για φίλους.
με να είναι γεμάτο με θετικά στοιχεία και να είναι
Μπορεί να χάνουμε τον ρομαντισμό μας μπορεί
ουσιαστικό, αλλά πάλι το ουσιαστικό του καθενός
να φταίνε τα βάσανα όπως είπα παραπάνω μπορεί
είναι διαφορετικό. Έτσι όπως έχουν όλα ομογενο-
και όσο μεγαλώνουμε να γινόμαστε πιο παράξενοι,
ποιηθεί, φίλοι, γνωστοί, κολλητοί έγινα όλα ένα.
ποιος ξέρει, σημασία για μένα έχει το αποτέλεσμα.
Μπορεί να είναι ένα καινούργιο είδος, μπροστά
Πολλοί βέβαια θα διαφωνείτε με αυτά που λέω και
μας είναι και αυτό, θα το δούμε ή μπορεί απλά
πολύ καλά κάνετε γιατί αλλιώς δεν θα είχαν καμία
να το συνηθίσουμε. Δεν νομίζω πως βολεύει γε-
αξία, αλλά και όσοι διαφωνείτε, αν έχετε όρεξη και
νικότερα να υπάρχουν ισχυροί δεσμοί μεταξύ μας,
διάθεση, σκεφτείτε το λίγο παραπάνω, αν και η για-
τείνουν να χαθούν ακόμη και από σημαντικότερα
γιά μου έλεγε, δεν πρέπει να σκέφτεσαι και πολύ.
κομμάτια της ζωής μας. Μπορεί η φιλία να είναι
Προφανώς από όλα αυτά δεν βγάζω τον εαυτό
τόσο απλή όσο ένα κλικ στο facebook, σήμερα σε
μου έξω, μπορεί να είμαι και εγώ όλα αυτά που
θέλω φίλο μου, αύριο όχι, για μεθαύριο βλέπου-
δε θέλω και κατηγορώ, για κάποιους άλλους, ίσως,
με... Τόσο απλά έγιναν όλα και το αστείο είναι ότι
μπορεί απλά κάποια στιγμή να κουράζομαι από
νομίζουμε πως μαζευόμαστε και γινόμαστε πολ-
την γενικότερη υποκρισία που υπάρχει και να με
λοί. Μάλλον χανόμαστε τόσο γλυκά που και δεν το
πνίγει πολλές φορές, ειδικά όταν νομίζουν οι «άλ-
καταλαβαίνουμε και μας αρέσει ταυτόχρονα. Μπο-
λοι» πως κρύβονται πολύ καλά, είναι πολύ αστείο.
ρεί τα τεράστια μυαλά που διοικούν τον κόσμο, το
Γιατί να γίναμε έτσι άραγε, γιατί στα αθώα παι-
σύμπαν και βγάλε, να τα έχουν μελετήσει όλα τόσο
δικά χρόνια, άντε και στα χρόνια της νιότης (προ
καλά, που εμείς να είμαστε απλοί θεατές της ζωής
βασάνων), να είναι τόσο σημαντικό πράγμα οι φί-
μας. Αρκετά σας έπρηξα, όσους αντέξατε να διαβά-
λοι μας και μετά ο καθένας να τραβάει τον δρόμο
σετε μέχρι εδώ, αλλά θετικότερα δεν μπορώ να το
του και ένας ένας να χάνονται και να προσθέτου-
δω αυτό το θέμα, μπορεί να είμαι εγώ αρνητικός,
με γνωστούς βαφτισμένους σε «φίλους», που στην
δε λέω, αλλά μερικοί 3 άνθρωποι έμειναν…
πρώτη στραβή θα εξατμιστούν. Έχει πλάκα να μην γίναμε και να νομίζω μόνο εγώ πως είναι έτσι, τότε τα βουνά δεν τα γλιτώνω και ας έχει και κρύο. Εξήγηση δεν ξέρω αν μπορώ να δώσω, αν και για να λέμε την αλήθεια δεν ξέρω και εάν θα ήθελα να δώσω. Ο καθένας μας θα δώσει και θα δίνει πάντα την εξήγηση που θέλει και πολλές φορές θα είναι απλά αυτό που μας βολεύει. Αν βέβαια αυτό που θέλουμε είναι απλά να σκοτώνουμε την ώρα μας νομίζω πως όλο αυτό που περιγράφω είναι ιδανικό, μια χαρά όλα. Καμιά φορά μπορεί να νομίζουμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή και ότι θα πρέπει να ανακατευτούμε μέσα σε όλους και ό,τι αρπάξουμε, όμως ακόμα και σε αυτή την περίπτωση νομίζω πως έχουμε επιλογή να διαλέξουμε ανάμεσα σε εμάς και σε αυτό, ανάμεσα στην ζωή μας και τον omikron 100 Μάρτιος 09
ΟΒΕΛΙΣΤΗΡΙΟ - ΨΑΡΟΤΑΒΕΡΝΑ Κοίλα Κοζάνης - Τηλ.: 24610 45610
ΣΤΟΝ ΠΑΡΑ∆ΕΙΣΟ ΤΗΣ ∆ΙΑΤΡΟΦΗΣ Ή
δη κυλούν οι πρώτες μέρες της μεγάλης Σαρακοστής, περίοδος μεγάλης νηστείας για την ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία. Φαντάζομαι
όλοι, λίγο πολύ, έχουμε κάνει νηστεία στη ζωή μας, ή τουλάχιστον έχουμε προσπαθήσει να φανούμε εγκρατείς. αν και για την ελληνορθόδοξη χριστιανική εκκλησία η νηστεία δεν αποτελεί μια απλή αποχή από κάποια ομάδα τροφίμων, αλλά, μια “φυσική άσκηση” με πνευματικές επιδράσεις. Τα Ορθόδοξα χριστιανικά βιβλία προτείνουν 180 με 200 ημέρες νηστείας το χρόνο. Στις ημέρες αυτές, συμπεριλαμβάνεται και η νηστεία του Πάσχα, όπου διαρκεί 48 ημέρες. Το ψάρι επιτρέπεται μόνο 2 ημέρες και το ελαιόλαδο μόνο τα Σαββατοκύριακα, ενώ το κρέας, το αβγό, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν επιτρέπονται σε όλη τη διάρκεια της νηστείας. Τα μόνα τρόφιμα που επιτρέπονται όλο το χρόνο, είναι τα θαλασσινά ( διάφορα μαλάκια και οστρακοειδή), φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά. Θα λέγαμε λοιπόν, πως η ελληνορθόδοξη νηστεία μπορεί να χαρακτηριστεί ως μια χορτοφαγική δίαιτα με περιοδική κατανάλωση ψαριών. Έτσι, αυτός ο τύπος της χορτοφαγικής διατροφής των Ορθόδοξων χριστιανών, με επιλογές όπως, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, φρούτα, όσπρια, ελιές, ψωμί, οστρακοειδή και μαλάκια, είναι ένας τύπος του γνωστού μοντέλου της μεσογειακής διατροφής. η κατανάλωση θαλασσινών την περίοδο της νηστείας αποκαθιστά το κενό της απουσίας τροφίμων μεγάλης πρωτεϊνικής αξίας όπως είναι το κρέας. ώστόσο, οι τροφές αυτές περιέχουν υψηλά ποσά χοληστερόλης και θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο και με εναλλαγή με τα λαχανικά και τα δημητριακά όπου περιέχουν πρωτεΐνες χωρίς όμως τα υψηλά ποσά λιπιδίων που έχουν τα μαλάκια και τα οστρακοειδή. ακόμη πρέπει
omikron 104 Μάρτιος 09
Nutritious Επιστημονικό Κέντρο ∆ιαιτολογίας
να προσέχουμε να μην καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες δημητριακών και ζυμαρικών, γιατί η μεγάλη ποσότητα κατανάλωσης τους αυξάνει κατά πολύ τα επίπεδα της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης και έτσι είναι πολύ πιθανό να επιφέρει αύξηση βάρους. Καλές επιλογές τροφίμων σε περίοδο νηστείας είναι το ταχίνι, ο αρακάς, τα παντζάρια, το σπανάκι, το μπρόκο-
...για την Ελληνορθόδοξη
λο, τα κόκκινα φασόλια, τα μαυρομάτικα φασόλια, τα αμύγδαλα, οι ξηροί
Χριστιανική Εκκλησία
καρποί, φακές, λαχανάκια Βρυξελλών, σπαράγγια, ψωμί ολικής αλέσεως,
η νηστεία δεν αποτελεί
οι πατάτες και τα αποξηραμένα φρούτα γιατί περιέχουν αρκετό ασβέστιο, Β12 και σίδηρο. δηλαδή, με λίγα λόγια υπάρχει μεγάλη ποικιλία τροφών
μια απλή αποχή
που μπορούν να καταναλωθούν κατά τη διάρκεια της νηστείας, και είναι
από κάποια ομάδα
ικανή να καλύψει τις ανάγκες μας. η απόδειξη της κάλυψης αυτών των αναγκών, ήρθε με μια σειρά επιστημονικών ερευνών για τη χορτοφαγία και την μεσογειακή διατροφή. αν και μέχρι σήμερα έχει κατοχυρωθεί η συσχέτιση της καλής υγείας με την μεσογειακή διατροφή, μόλις τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει έρευνες για την παρουσίαση της συνολικής εικόνας της επίδρασης της περιοδικής φυτοφαγίας που ακολουθείται από τους πιστούς ακόλουθους των διατροφικών κανόνων της Ορθόδοξης χριστιανικής εκκλησίας. Σημαντικά πορίσματα αυτών των ερευνών είναι ότι, η υιοθέτηση της Ορθό-
τροφίμων, αλλά, μια “φυσική άσκηση” με πνευματικές επιδράσεις... με πνευματικές
δοξης νηστείας μειώνει τα επίπεδα των λιπιδίων και μπορεί να επιδράσει
μια “φυσική άσκηση”
σημαντικά στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας. επίσης, το μοντέλο αυτό
τροφίμων, αλλά,
της διατροφής δεν ενοχοποιείται σημαντικά για την μείωση των επιπέδων σιδήρου στο αίμα και συσχετίζεται με την μείωση της θνησιμότητας. Άρα
από κάποια ομάδα
μια τέτοιου τύπου διατροφή, ακόμα και όταν δεν τηρείται για θρησκευ-
μια απλή αποχή
τικούς σκοπούς, είναι μια καλή αποτοξίνωση του οργανισμού από την κατανάλωση κρέατος και άλλων τροφίμων που ζημιώνουν την υγεία των ανθρώπων, όταν καταναλώνονται συχνά και σε μεγάλες ποσότητες. Άρα, αυτή η περίοδος αποτελεί για όλους μας μια πρόκληση, ώστε να δώσουμε μια ευκαιρία στον εαυτό μας να αποφύγει την κατανάλωση των
η νηστεία δεν αποτελεί Χριστιανική Εκκλησία ...για την Ελληνορθόδοξη
“αμαρτωλών” τροφών και να περπατήσει για λίγο στον “παράδεισο” της διατροφής.
Αχιλλέας Κεραµάρης Msc Κλινικός ∆ιαιτολόγος - ∆ιατροφολόγος www.nutritious.gr | info@nutritious.gr Msc Κλινικός ∆ιαιτολόγος - ∆ιατροφολόγος Αχιλλέας Κεραµάρης omikron 105 Μάρτιος 09
Μοσχάρι
Χοιρινά
Κιλότο
€ 8,78
Καπάκι
€ 8,78
Νουά
€ 9,45
Στρογγυλό
€ 8,78
Κόντρα Μπριζόλα
€ 7,95
Φιλέτο
€ 21,00
Σπαλο Μπριζόλα
€ 7,95
Λαιµός Με Κόκαλο
€ 7,43
Λαιµός Χωρίς Κόκαλο
€ 8,44
Σπάλα Χωρίς Κόκαλο
€ 8,78
Ποντίκι
€ 8,78
Ρολό
€ 8,78
Κιµάς
€ 7,56
Χοιρινό Μπούτι Με Κόκαλο
€ 5,87
Χοιρινό Μπούτι Χωρίς Κόκαλο
€ 6,24
Μπριζόλα Με Κόκαλο
€ 5,94
Μπριζόλα Χωρίς Κόκαλο € 6,62 Πανσέτα Με Κόκαλο
€ 5,94
Κιµάς Από Μπούτι
€ 6,24
Λαιµός Με Κόκαλο
€ 5,94
Ρολό
€ 6,26
Σουβλάκι
€ 6,86
Ψαρονέφρι
€ 11,50
ΠΡΟΣΦΟΡΑ!!! Χοιρινή Σπάλα Με Κόκαλο €4,25 Χωρίς Κόκαλο €5,32
ΠΑΣΧΑΛΙΝΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ! Αρνιά-Κατσίκια Τιµή Έκπληξη!!! Χονδρική -Λιανική Νοσοκοµείου 21 - Πτολεµαΐδα
Κοτόπουλο Κοτόπουλο Ολόκληρο
€ 3,82
Ρολό Κοτόπουλο
€ 7,94
Μπούτι Κοτόπουλο
€ 4,52
Φιλέτο Κοτόπουλο
€ 7,95
Σουβλάκι
€ 8,10
Αρνάκι Γάλακτος Κατσίκι Γάλακτος Προβατίνα
€ 5,78
Γενικά Μπιφτέκια
€ 7,83
Μπιφτέκι Γεµιστό
€ 8,10
Σουτζουκάκια
€ 7,83
Σεφταλιά
€ 8,10
Λουκάνικα
€ 5,63
Κοκορέτσι
€ 9,24
Γαρδουµπάκια
€ 11,50
Το κρεοπωλείο “ΜΕΛΚΟΠΟΥΛΟΣ” αποτελεί µία γνήσια ελληνική επιχείρηση, που βασίζεται στην προτίµηση και την εµπιστοσύνη των καταναλωτών. Στο κρεοπωλείο µας θα βρείτε µεγάλη ποικιλία σε ντόπια κρέατα και αλλαντικά, νωπά και φρέσκα, στην καλύτερη ποιότητα και στις καλύτερες τιµές της αγοράς, που προµηθεύονται από ντόπιους παραγωγούς. Το πιο σηµαντικό, λοιπόν, είναι ότι τα προϊόντα µας είναι ελληνικά και αυτό αποτελεί εγγύηση για την διατροφική ασφάλεια και την ποιότητά τους.
Τηλ./Fax: 24630 55122 - www.melkopoulos.gr
ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΝΕΟΓΙΛΩΝ ∆ΟΝΤΙΩΝ ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΟΠΛΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ∆ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Αναστασία Γ. Κουτσονάνου - Χειρουργός Οδοντίατρος
T
ο οδοντιατρικό λειτούργημα καθώς και το προφίλ
όργανο ή ιστό για να ενισχύσουν την αμυντική και ανα-
του σημερινού οδοντιάτρου συνεχώς βελτιώνο-
γεννητική του λειτουργία. Σ’ αυτήν την ομάδα ανήκουν
νται και η αποστολή τους δεν περιορίζεται στα δό-
τα νεογιλά δόντια, τα οποία με τη χρήση τους αυξά-
ντια, αλλά επεκτείνεται σε όλη τη στοματική κοιλότητα.
νουν τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών και μειώνουν
μια ενέργεια που ασκείται από τον οδοντίατρο στην
το χρόνο ανάρρωσής των.
δύσκολη καθημερινότητά του είναι η καλύτερη επιμόρ-
η λήψη των βλαστικών κυττάρων από τα νεογιλά
φωσή του σ’ όλους τους τομείς για να ανταποκριθεί
δόντια προσφέρει μια «δεύτερη ευκαιρία» σε παιδιά
στις προσδοκίες όλων.
που δεν συνέλεξαν τα βλαστικά τους κύτταρα στη γέν-
μια πραγματική προσδοκία ήλθε για πρώτη φορά
νησή τους, για θεραπευτική χρήση.
στην ελλάδα: «ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ ΑΠΟ ΤΑ
Τα βλαστικά κύτταρα των νεογιλών δοντιών ανα-
ΠΡΩΤΑ ΔΟΝΤΙΑ». Βλαστικά κύτταρα είναι κύτταρα
κάλυψαν επιστήμονες του εθνικού ιδρύματος υγείας
με αναγεννητική ικανότητα. διακρίνονται σε:
(νιη) των ηνωμένων Πολιτειών τμήματος ερευνών.
1. ΟΛΟΔΥΝΑΜΑ, που είναι κύτταρα εμβρύου 3
Οι ερευνητές, μετά από πειράματα σε ανθρώπους,
ημερών και δημιουργούν όλα τα κύτταρα του οργανι-
συμπέραναν ότι τα βλαστικά κύτταρα των νεογιλών δο-
σμού
ντιών αναπαράγονται ταχύτατα σχετικά με άλλα βλα-
2. ΥΠΕΡΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ: κύτταρα βλαστοκύστης
στικά κύτταρα από άλλες πηγές και έχουν εκπληκτικές
15 ημερών, που δημιουργούν 200 διαφορετικούς κυτ-
ικανότητες αναπαραγωγής οστικών και νευρικών κυτ-
ταρικούς τύπους και
τάρων. η επιστημονική αυτή ομάδα του νιη και άλλες
3. ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΑ, που εξελίσσονται σε νέους
παγκοσμίου φήμης όπως το Harvard university, school
κυτταρικούς τύπους. Τα πολυδύναμα κύτταρα προέρ-
of Dental Medicine Boston, Tufts κλπ, συνεχίζουν την
χονται από εμβρυικό ιστό, αίμα ομφαλίου λώρου, μυε-
έρευνα, για την χρησιμοποίηση των βλαστικών κυττά-
λό των οστών, πολφικό ιστό νεογιλών δοντιών, λιπώδη
ρων από τα πρώτα δόντια.
ιστό, περιφερικό αίμα.
Τα βλαστοκύτταρα διαχωρίζονται σε 2 μεγάλες ομάδες: » Τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα και
Πιστεύουν ότι τα πλεονεκτήματα είναι πολλά και δίνουν ελπίδες σ’ όλη την ανθρωπότητα:
» Τα μη αιμοποιητικά μεσεγχυματικά βλαστοκύτ-
1. η μεταμόσχευση κυττάρων του οδοντικού πολ-
ταρα, που μπορούν να εμφυτευθούν σε οποιοδήποτε
φού αποτελεί το μέλλον της αναγεννητικής οδοντια-
omikron 108 Μάρτιος 09
Βλαστικά Κύτταρα Νεογιλών ∆οντιών
τρικής καθώς αντικαθιστά και αναγεννά δομείς όπως
νται και στέλνονται για επεξεργασία και κρυοσυντήρη-
οδοντίνη, οδοντοβλάστες και αγγεία του πολφού.
ση 2 ή 3 νεογιλά δόντια ανά άτομο. μπορεί κάποιος να
2. μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν, πως κάνει θαύματα και στην αισθητική ιατρική, καθώς η μεταμόσχευση κυττάρων του οδοντικού πολφού παράγει ίνες κολλαγόνου και αναπλάθει την επιδερμίδα.
κρυοσυντηρήσει μέχρι και 12 νεογιλά δόντια, τα οποία είναι μια τεράστια ποσότητα βλαστικών κυττάρων. αυτό γίνεται στην ηλικία από 6 έως 13 ετών, που φυσιολογικά πέφτουν τα δόντια. επίσης και οι ενήλικες
3. αποκαθιστά οστικές δομές ολόκληρου του κρα-
μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους φρονιμίτες τους
νίου και της στοματικής κοιλότητας, αλλά και όλων των
(τρίτους γομφίους) σαν πηγή λήψης και επεξεργασίας
οστικών καταγμάτων και ανωμαλιών.
και κρυοσυντήρησης βλαστικών κυττάρων για θερα-
4. Τα βλαστικά κύτταρα των νεογιλών δοντιών αναπλάθουν τα νεφρά, το πάγκρεας, τους πνεύμονες, τους μυϊκούς ιστούς. 5. αναπλάθουν νευρικά κύτταρα μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο και αποκαθιστούν τη βλάβη. 6. μετά από έμφραγμα βελτιώνουν την ισχαιμική περιοχή και αναπλάθουν καρδιακό ιστό.
πευτική χρήση. Ο οδοντίατρος κάνει την προεργασία, βγάζει το νεογιλό δόντι και το συντηρεί κατάλληλα σε φιαλίδιο με υγρό συντήρησης και το αποστέλλει στην κρυοσυντήρηση των βλαστικών κυττάρων, όπου και εκδίδεται πιστοποιητικό βιωσιμότητας των κυττάρων, αφού πρώτα γίνουν οι απαραίτητες εργαστηριακές μετρήσεις.
7. μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων των νεογι-
η οικονομική δυσπραγία και η έλλειψη ευρύτερης
λών δοντιών σε πειραματόζωα με ατελή οστεογέννεση,
ενημέρωσης, όσον αφορά τα βλαστικά κύτταρα, απο-
έδειξαν δημιουργία χονδροκυττάρων και αποκατάστα-
τελούν τα σημαντικότερα προβλήματα.
ση φλεγμονής των αρθρώσεων.
Οι οδοντίατροι πρέπει να καταβάλλουν προσπάθεια
8. χρήση των βλαστικών κυττάρων των νεογιλών
για να πείσουν τους γονείς ν’ αποδεχθούν ένα αποτε-
δοντιών μπορεί να επιταχύνει την αποκατάσταση της
λεσματικό, αλλά ακριβό σχέδιο θεραπείας ασθενειών
αιμοποίησης σε ασθενείς μετά από χημειοθεραπεία ή
με βλαστικά κύτταρα από τα πρώτα δόντια των παιδιών
ακτινοβολία, όπως επίσης είναι σε εξέλιξη η θεραπεία
τους.
της αιμορροφιλίας.
Πιστεύω ότι, σε βραχυπρόθεσμη βάση, η λήψη επε-
Τα μέσα ενημέρωσης προσπαθούν να δώσουν μια
ξεργασίας και κρυοσυντήρησης των βλαστικών κυττά-
καλή εικόνα για τα πειράματα, αλλά και τα ελπιδοφόρα
ρων του πολφού των νεογιλών δοντιών, θα γίνει πολύ
αποτελέσματα.
δημοφιλής στην ελλάδα, ακολουθώντας τις παγκόσμιες
Κι εγώ με τη σειρά μου θα αυξήσω τις πιθανότη-
εξελίξεις, δεδομένου ότι υπάρχουν στη χώρα μου ευ-
τες να έχω μεγαλύτερη ανταπόκριση στην προσπάθεια
αισθητοποιημένοι γονείς, οι οποίοι παρακολουθούν και
ενημέρωσης των γονέων: πως τα νεογιλά δόντια των
αφομοιώνουν όλες τις επιστημονικές και κλινικές καινο-
παιδιών τους μπορούν να σώσουν τη ζωή τους, αλλά
τομίες, ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά τους σε μια πολύ
και τη ζωή άλλων απιδιών.
δύσκολη αρρώστια!
είναι ουσιαστικό να πάρουν το μήνυμα και ν’ αδρά-
Πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη αξία στη ζωή, παρά
ξουν την ευκαιρία να χαρίζουν ζωή σ’ όσες δύσκολες
στα χρήματα κάνοντας μια «επένδυση» στα παιδιά
στιγμές κι αν εμφανιστούν στην πορεία της ζωής των.
τους.
Θα επιτευχθεί αυτό αν διαμορφωθεί μία στοχευμένη πολυδιάστατη ενημέρωση και συνεργασία. η λήψη των νεογιλών δοντιών είναι πολύ εύκολη και ανώδυνη διαδικασία και παρέχει ελπίδα ζωής. μαζεύο-
Της Ιωάννας Κωσταρέλλα✳
Τ
ένα μέσο επικοινωνίας ή πολιτικής του μέλλοντος;
ο blog ή αλλιώς προσωπικό ιστολόγιο είναι ένα
αποθηκεύονται στο διαδίκτυο, με βασικά πλεονεκτήμα-
σχετικά καινούργιο επικοινωνιακό μέσο, το οποίο
τα ότι μπορούν να δημιουργηθούν πολύ εύκολα, από
με την πάροδο των χρόνων αποκτά το δικό του με-
οποιονδήποτε, να ανανεώνονται τακτικά και να περιέ-
ρίδιο στην καθημερινότητά μας. η πλήρης περιγραφή
χουν πληροφορίες και σχόλια για ένα ή περισσότερα
του είναι «weblog», συνδυασμός των λέξεων web (δι-
θέματα.
αδίκτυο) και log (σύνδεση ή καταχώρηση), ενώ η λέξη
ιδιαίτερης αναφοράς αξίζει η διπλή διάσταση των
blog χρησιμοποιείται κυρίως χάριν συντομίας και ευκο-
blogs, όσον αφορά στην επικοινωνία και στο περιεχό-
λίας (Κουτάλης, 2006).
μενό τους. Προφανώς στα blogs μπορούν να εντο-
Τι είναι, όμως, τελικά τα blogs; υπάρχουν δεκάδες
πιστούν διαφορετικές ανάγκες επικοινωνίας, όπως η
απόπειρες ορισμού τους, κυρίως ως αποτέλεσμα των
διαπροσωπική, αλλά και η πολιτική. Σαφώς και η δια-
διαφορετικών προσεγγίσεων, αφού υπάρχουν πολλές
προσωπική επικοινωνία είναι πιο διαδεδομένη, αφού
σκοπιές από τι οποίες μπορούν να εξεταστούν, ανάλο-
τα blogs ξεκίνησαν ως προσωπικά ημερολόγια, αν και
γα με τον ερευνητή και το αντικείμενο έρευνας.
τα χαρακτηριστικά τους δεν συμβαδίζουν απόλυτα με
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα blogs είναι ιστο-
αυτά του παραδοσιακού ημερολογίου. η γλώσσα που
σελίδες που αποτελούνται από κείμενο, εικόνα, ήχο και
χρησιμοποιείται σε τέτοιου είδους κείμενα (παραδοσιακού ημερολογίου ή blogs) είναι ανεπίσημη, πιο προσωπική και απλή (Ανδριωτάκης, 2007: 41-42).
Τα blogs µετατρέπονται πλέον
Όσο περνάει ο καιρός, όμως, και τα blogs γίνονται
σε οτιδήποτε θέλει
όλο και πιο δημοφιλή, παύουν να είναι μόνο ιστοσελί-
ο συντάκτης τους,
να μοιραστεί με φίλους και συγγενείς. Τα blogs μετα-
ακόµη και σε ιστοσελίδες που η αναγνωσιµότητά τους
δες ημερολογιακού χαρακτήρα, που μπορεί κάποιος τρέπονται πλέον σε οτιδήποτε θέλει ο συντάκτης τους, ακόμη και σε ιστοσελίδες που η αναγνωσιμότητά τους ξεπερνάει πολλές φορές και αυτή των συμβατικών
ξεπερνάει πολλές φορές
μέσων μαζικής ενημέρωσης. η χρήση τους δεν περι-
και αυτή των συµβατικών µέσων
ορίζεται μόνο στην έκθεση της προσωπικής άποψης
µαζικής ενηµέρωσης.
των συντακτών/εκδοτών τους, αλλά αποτελεί ένα βήμα έκφρασης πολιτικών απόψεων και κοινωνικού σχολιασμού.
omikron 110 Μάρτιος 09
blogs ένα μέσο επικοινωνίας ή πολιτικής omikron του μέλλοντος; magazine
Με τους ρυθμούς ενός τυφώνα που σαρώνει, τα blogs εναλλάσσονται και προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες που προκύπτουν με αποτέλεσμα πλέον να καλύπτουν και την παραμικρή περιοχή ενδιαφερόντων που μπορεί να έχει κανείς. Τα blogs έχουν δημιουργήσει αντιφατικές εντυπώσεις. Μάννα εξ ουρανού ή αποδιοπομπαίος τράγος, αναρωτιούνται κάποιοι (Ρούβαλης, 2007, http://www. enet.gr/online/online_text/c=113,id=70178308) Απαιτείται αντικειμενικότητα, μελέτη των θετικών και αρνητικών στοιχείων τους ως μέσων επικοινωνίας, αλλά και άλλων παραμέτρων για να οδηγηθούμε στην απάντηση. Παρακάτω σταχυολογούνται κάποια από τα βασικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά του νέου τρόπου επικοινωνίας.
Τα (+) των blogs • Τα blogs είναι δωρεάν μέσο ενημέρωσης, επικοινωνίας και ψυχαγωγίας • Επιτρέπουν την εύκολη και ταχύτατη ενημέρωση και επικοινωνία. • Παγιώνουν νέους κώδικες επικοινωνίας • Μπορούν να πάρουν πολλές μορφές, αυτή που κάθε φορά επιλέγει ο χρήστης • Προσφέρουν αμεσότητα και δυνατότητα άμεσου σχολιασμού • Δημοκρατική φύση, πολυφωνία • Οι αποκλεισμένοι από τα παραδοσιακά ΜΜΕ βρίσκουν τον χώρο να εκφράσουν ελεύθερα τη γνώμη τους • Αλληλεπίδραση και διαδραστικότητα μεταξύ των δημιουργών και των χρηστών • Αδιάκοπη ροή πληροφοριών • Τα blogs καθιστούν δυνατή την επαλήθευση και συμπλήρωση ρεπορτάζ κατευθείαν μετά την δημοσίευσή του
Τα (-) των blogs • Τα blogs μπορούν να είναι απρόσωπα • Υπάρχει δυνατότητα επιλογής για την διατήρηση ή omikron 111 Μάρτιος 09
omikron blogs έναmagazine μέσο επικοινωνίας ή πολιτικής του μέλλοντος;
όχι της ανωνυμίας των χρηστών, γεγονός που αφή-
- Γρηγόρης Α. Μηλιαρέσης, «Ημερολόγια, η νέα μόδα
νει περιθώρια σε ορισμένους να υβρίζουν, να κατα-
του Internet», Η Καθημερινή, 22/06/03
στρέφουν το διάλογο και να δημιουργούν ψευδοιστολόγια
«Αν τα e-mail είναι η επιστροφή της αλληλογραφίας της προπολεμικής εποχής, τα blogs είναι η επιστροφή
• Απουσία, μέχρι στιγμής, κανόνων
των ημερολογίων - αν τα ημερολόγια έφυγαν ποτέ από
• Εφόσον δεν υπάρχει έλεγχος το μέσο είναι και στα
τα εφηβικά συρτάρια. Ακούγονται, πάντως, σαν εκείνα
χέρια των κακοπροαίρετων
τα σπάνια σημεία που ο θόρυβος γίνεται ήχος – σημεία
• Είναι στην ευχέρεια των εταιρειών που παρέχουν τα
που τα έχουμε στ΄ αλήθεια ανάγκη. Επειδή το προ-
λογισμικά, οι οποίες μπορούν να κάνουν ότι θελή-
σωπικό, κάποτε, είναι και σημαντικό[..]» (Ανδριωτάκης,
σουν, ακόμα και να ελέγχουν το περιεχόμενό τους
2007:132).
• Μπορεί να υπάρξει λογοκρισία από τον ιδιοκτήτη όπως συμβαίνει και από τον διευθυντή ενός παρα-
- Νίκος Κωνσταντάρας, «Οι μοναχικοί “σχολιαστές”
δοσιακού μέσου
του Διαδικτύου», Η Καθημερινή, 15/08/04
• Μπορούν να εμπορευματοποιηθούν πολύ εύκολα,
«Μπορεί οι bloggers να μην καταφέρνουν πολλά ως
επαγγελματίες που πληρώνονται από διάφορες επι-
μονάδες, αλλά διαθέτουν μεγάλη δύναμη ως σύνολο.
χειρήσεις ή ΜΜΕ για να τους κατευθύνουν
Αλλά μήπως, αυτή δεν είναι και η βάση της πολιτικής;» (Ανδριωτάκης, 2007:132).
Απόψεις δημοσιογράφων των συμβατικών ΜΜΕ για τα blogs - Κώστας Γιαννακίδης, Έψιλον, 04/06/06
✳
Η Ιωάννα Κωσταρέλλα είναι δημοσιογράφος-
«Όλα μαζί [τα blogs] σχηματίζουν μια τεράστια χω-
επικοινωνιολόγος, επιστημονική συνεργάτιδα του
ματερή ιδεών, όπου χρειάζεται να σκάψεις αρκετά για
Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων και Επικοινωνίας του
να βρεις κάτι που αξίζει τον κόπο να διαβάσεις» (Αν-
ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας.
δριωτάκης, 2007:131).
omikron 112 Μάρτιος 09
Γνωρίζετε ότι... Γνωρίζετε ότι...
• Λέγεται ότι, το 1941 η επιχείρηση της Ford Motor παρήγαγε ένα πειραματικό αυτοκίνητο με ένα πλαστικό σώμα που αποτελείται από ίνες κυτταρίνης 70% από την κάνναβη. Το σώμα αυτοκινήτων μπορούσε να απορροφήσει τα χτυπήματα 10 φορές περισσότερο από τον χάλυβα χωρίς «τσαλάκωμα». Το αυτοκίνητο σχεδιάστηκε για να τρέχει με καύσιμα κάνναβης. Λόγω της απαγόρευσης στην κάνναβη και στο αλκοόλ, το αυτοκίνητο δεν μπήκε ποτέ σε γραμμή παραγωγής • υπάρχουν ένα δισεκατομμύριο ποδήλατα στον κόσμο, δύο φορές περισσότερο από τα αυτοκίνητα • Οι λιγότεροι επιβάτες αεροπλάνων που σκοτώθηκαν σε ένα έτος ήταν 1 το 1993 και οι περισσότεροι ήταν 583 το 1977 • Οι αιγύπτιοι δημιούργησαν το πρώτο οργανωμένο ναυτικό το 2300 π.χ. • Το πρώτο τραίνο είχε ταχύτητα 8 χλμ/ώρα • Ο πιο σύντομος πόλεμος πραγματοποιήθηκε το 1896 με διάρκεια 38 λεπτά
• Οι πόρτες που καλύπτουν τα αμερικανικά πυρηνικά σιλό ζυγίζουν 748 τόνους και ανοίγουν σε 19 δευτερόλεπτα. • η επίθεση του ναΤΟ στη Σερβία το 1999 κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κοσσόβου, σκότωσε περισσότερα ζώα από ότι ανθρώπους • η πρώτη βόμβα που έριξαν οι σύμμαχοι στο Βερολίνο στο δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο σκότωσε το μόνο ελέφαντα στο ζωολογικό κήπο του Βερολίνου. • υπάρχουν 92 γνωστές περιπτώσεις πυρηνικών βομβών που χάνονται εν πλω • Το 1997, οι ηΠα είχαν 13.750 πυρηνικές κεφαλές, 5.546 βαλλιστικούς πυραύλους • Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου του 1991, οι σύμμαχοι έριξαν περισσότερες από 17.000 έξυπνες βόμβες • από 1815 έχουν γίνει 210 πόλεμοι
Bασίλης Μαγκλάρας: Πολιτικός Επιστήμων, Διδάσκων στο ΕΑΠ
Ένα εγχειρίδιο για την Αριστερά Μια απόπειρα μετάβασης από την πολιτική ακρισία στον πολιτικό αναστοχασμό
Roberto Mangabeira Unger What should the Left Propose εκδ. Verso
Α
ποτελεί διαπίστωση προς τη σωστή κατεύθυνση
μιας πραγματιστικής (όχι με την έννοια του πολιτικά
η αναγνώριση της ύπαρξης μιας σύγχρονης πο-
εφικτού στο πλαίσιο της τρέχουσας συγκυρίας) πολι-
λιτικο-οικονομικής δικτατορίας των «μη εναλλακτικών»,
τικής πρότασης.
στην οποία όλοι μας έχουμε κατά καιρούς υποτάξει το
Ωστόσο, φαίνεται να έχει κατανοήσει πως το γε-
δημιουργικό μας πνεύμα. Αποτελεί όμως έλλειψη ασυγ-
γονός των πολιτικών ανατροπών περνάει πρώτα μέσα
χώρητη η αναγνώριση αυτής της ιδιάζουσας μορφής
από μια ιδεολογική επικυριαρχία και μετά μέσα από την
ιδεολογικής επικυριαρχίας και πνευματικής υποτέλειας,
πολιτική επικυριαρχία αυτών των ιδεών. Η ιδεολογική
χωρίς έναν παράλληλο (επαρκή) αναστοχασμό επάνω
κυριαρχία είναι πάντα πιο δύσκολη.
στις εναλλακτικές που θα απεγκλωβίσουν το πνεύμα και
Η συγκρότηση όμως μιας πολιτικής πρότασης σχε-
θα αναδείξουν το διαφορετικό χειραφετητικό πολιτικο-
τίζεται περισσότερο για τον Unger, ένα γνήσιο διανοη-
κοινωνικό ορίζοντα.
τή του τρίτου κόσμου και καθηγητή του Harvard, με την
Ο Unger πετυχαίνει τον πρώτο στόχο με ιδιαίτερη
ίδια την ιδέα της δημοκρατίας και τη δυνατότητά της να
ευκολία, όπως άλλωστε το καταφέρνει και όλη η σύγ-
ανέχεται και να καλλιεργεί το δημιουργικό πνεύμα των
χρονη αριστερή διανόηση, την ανάδειξη δηλαδή του
πολιτών. Ειδάλλως, η δημοκρατία ξεπέφτει σε μια λει-
ιδεολογικού και άρα μαχητού χαρακτήρα του σύγχρο-
τουργία διεκπεραίωσης και συντήρησης των κυρίαρχων
νου καπιταλισμού, εγκλωβίζεται όμως σε αναλύσεις
δυνάμεων. Άλλωστε, ένας Βραζιλιάνος, όπως ο Unger,
υποδεέστερες, όπως άλλωστε και όλη η σύγχρονη αρι-
γνωρίζει καλά τι σημαίνει να αποδέχεσαι αδιαμαρτύρη-
στερή διανόηση, όταν έρχεται η ώρα της παρουσίασης
τα τις κυρίαρχες δυνάμεις του Διεθνούς Νομισματικού
omikron 116 Μάρτιος 09
Ένα εγχειρίδιο για την Αριστερά
Ταμείου, της Παγκόσμιας Τράπεζας και εν γένει του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.
Νέος άνθρωπος σε νέο κόσμο Έτσι, όλο το χειραφετητικό περιεχόμενο των ιδεών του φαίνεται πως συγκεντρώνεται γύρω από μια ιδέα
Η ψυχολογία του θαύματος
βολονταριστικής επανασύστασης του πολιτικού χαρα-
Ο unger βάλλει επίσης μέσα από το «εγχειρίδιό» κτήρα των θεσμών, από τους οποίους είχε αποσυρθεί του και κατά του αμερικανικού ονείρου και της ψευδε-
το κοινωνικό στοιχείο προς όφελος του οικονομικού,
πίγραφης αντίληψης ότι όλα είναι εφικτά εάν κάποιος εργαλειακού εξορθολογισμού της παραγωγής. Το το θέλει. Στη βάση αυτής της ιδέας υπάρχει η ίδια η δρων υποκείμενο ως το νέο μαχητικό στοιχείο των θεψυχολογική δομή του «θαύματος», όποιος πραγματικά σμών και της δημοκρατίας φαίνεται πως εξαντλεί το ρεπιστεύει ιαίνεται, κάτι βέβαια που δεν συμβαίνει ποτέ φορμιστικό του όραμα. Το νέο αυτό πολιτικό στοιχείο στην πραγματική οικονομία (όποιος πραγματικά το πι-
εμπεριέχει και την ιδέα της πολιτικής αυθορμησίας, της
στεύει δεν βρίσκει ποτέ τα χρήματα για να αγοράσει θεσμικής επανασύστασης, σε αντίθεση με τη θεσμιδιαμέρισμα λόγω της πίστης του). Το αμερικανικό όνει-
κή διαχείριση, καθώς και την ενθάρρυνση ανάπτυξης
ρο έχει βέβαια διπλή λειτουργία. από τη μια αναστέλ-
μιας πολυεπίπεδης οικονομικής οργάνωσης ανεκτικής
λει την ανατρεπτική διάθεση των δρώντων, καθώς στο απέναντι στη σύγχρονη πολλαπλότητα. Το όλο εγχείβάθος υπάρχει πάντα η υπόσχεση της καλύτερης ζωής. ρημα του «νέου ανθρώπου» που θα διαχειρίζεται με από την άλλη, ενοχοποιεί το άτομο για τον κοινωνικό επάρκεια το νέο πολυεπίπεδο κόσμο, θα πρέπει να του ξεπεσμό και όχι τους εδραιωμένους κοινωνικο-
υποστηρίζεται βέβαια και από μια νέα παιδεία προ-
οικονομικούς μηχανισμούς. Για να μην προσθέσουμε σανατολισμένη προς την ανάπτυξη των δημιουργικών ότι με τον τρόπο αυτό αν-ορθολογικοποιεί τον ενδεχό-
ικανοτήτων του ανθρώπου και όχι προς την απόκτηση
μενο πολιτικό αγώνα.
«παραγωγικών» δεξιοτήτων. Στο σημείο αυτό, το πνεύ-
Τι πρέπει όμως να γίνει σύμφωνα με τον unger; η μα του unger φαίνεται πως δεν μπορεί να ξεφύγει από αναδιανομή, το βασικό πρόταγμα της σοσιαλδημοκρα-
τις κοινότοπες επαναστατικές θέσεις. Συγκινητικό, ειλι-
τίας δεν φαίνεται να τον συγκινεί, καθώς τελικά, όπως κρινές, χειμαρρώδες, απλό και βέβαια πολιτικά ατελές, υποστηρίζει, επιτείνει παρά μειώνει τις ανισότητες. Κάθε το «εγχειρίδιο» του unger είναι πράγματι μια ενδιαφέριζοσπαστική κριτική οδηγεί όμως την πολιτική ανανέ-
ρουσα πολιτική πρόταση με πολύ ουσία, με εύστοχες
ωση περισσότερο προς το στρατόπεδο του αντιπάλου ιστορικές αναλύσεις, χωρίς παραπομπές, που ευχαριπαρά προς αυτό της ευκταίας κοινωνικο-οικονομικής στεί και απεγκλωβίζει την πολιτική σου διάθεση, αρκεί επίλυσης των σύγχρονων προβλημάτων. Άλλωστε, όλες βέβαια να μην επιχειρήσεις να μαγειρέψεις τις ιδέες του οι κοινωνίες που απολαμβάνουν έστω και ένα ελάχιστο σπίτι. επίπεδο ανεκτής διαβίωσης τείνουν προς μιαν ιδιάζουσα συντήρηση ή αναπαραγωγή αυτού του επιπέδου. η ιδέα των σταδιακών μεταβάσεων δεν φαίνεται όμως ούτε αυτή να συγκινεί το Βραζιλιάνο διανοητή, που θα έχει ακούσει ίσως πολλές φορές για καλύτερες μέρες που έρχονται μέσα από τις «θυσίες». Άλλωστε, όπως ο ίδιος υποστηρίζει εύστοχα, η αναδιανομή χρειάζεται
Βασίλης Μαγκλάρας τημών, ολιτικών επισ διδάκτωρ Π υ αθηνών Πανεπιστημίο rAs.com www.MAGLA
την οικονομική μεγέθυνση, η οποία για να επιτευχθεί σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον πρέπει να ακυρώσει σε δεύτερο χρόνο την ίδια την αναδιανομή. omikron 117 Μάρτιος 09
Ελληνική Λαογραφία
omikron magazine
Παραδοσιακά Επαγγέλματα & Συνήθειες, ακούσματα, παραδόσεις, λεξιλόγιο, παροιμίες... www.laografos.gr Κώστας Γ. Μπαλαφούτης, Λογοτέχνης - Λαογράφος. Γεννήθηκε το 1942 στoν Συνοικισμό Σχοινόλακα της Πύλου. Είναι το δεύτερο παιδί οκταμελούς αγροτικής οικογενείας. Τελείωσε το Γυμνάσιο Πύλου και είναι πτυχιούχος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ΑΣΟΕΕ.
Ο Νερουλάς Πολλοί που διαβάζουν σήμερα τα κείμενα αυτά λένε
κοινοτικό κρουνό και πλήρωνε με το κυβικό. Στα σπί-
ότι τα επαγγέλματα αυτά εν έσβησαν, αλλά άλλαξαν
τια το πουλούσε μι δεκάρα το κυβικό. Ένα σπίτι για να
μορφή. Δεν έχω καμιά αντίρρηση. Είναι αλήθεια ότι
τα βγάλει πέρα χρειαζόταν τουλάχιστο ν δέκα τενεκέ-
όσο προχωράει ο πολιτισμός , τα πράγματα εξελίσσο-
δες την ημέρα. Έναν τενεκέ για πόσιμο νερό , έναν για
νται και φυσικά όλα αλλάζουν μορφή. Αν ρωτήσουμε
πλύσιμο στο νιφτήρα. Έναν για την τουαλέτα , έναν για
όμως ένα μεγάλο άνθρωπο, ας πούμε την ηλικία των
τον μάγειρα , έναν για το πλύσιμο ρούχων, έναν για τα
σαράντα χρονών, για τον ΑΛΜΠΑΝΗ , ή για τον τσα-
λουλούδια και άλλους για άλλες χρήσεις. Εάν είχε και
μπάση ή για τον ή για τον προξενιτή ,ή για άλλα ακόμη
ξένους τότε η κατανάλωση του νερού ήταν μεγαλύτε-
συνηθισμένα επαγγέλματα , υα πάρουμε μια απάντηση
ρη. Φυσικά το καλοκαίρι όλοι χρειάζονταν πολύ νερό.
τελείως άσχετη με την αλήθεια. Επομένως το επάγγελ-
Είχα την τύχη να μένω σε ένα γωνιακό σπίτι στον
μα τούτο για να είναι άσχετο σημαίνει ότι δεν υπήρχε
άνω Χολαργό. Στη γωνία του σπιτιού υπήρχε κοινοτι-
σήμερα. Αν ρωτήσουμε ένα παιδί είκοσι χρονών για
κός κρουνός. Ο σπιτονοικοκύρης μου είχε αναλάβει να
τον νερά δεν θα ξέρει και για να τον βγάλουμε από το
πουλάει νερό στους νερουλάδες και έτσι στις ελεύθε-
αδιέξοδο του. Ο ΝΕΡΟΥΛΑΣ ήταν ένας μεροκαματιά-
ρες ώρες μου πουλούσα εγώ νερό. Ερχόταν ο Μπάρμπα
ρης άνθρωπος που έβγαζε το ψωμί το πουλώντας νερό
Μήτσος, συγχωρεμένος να είναι τώρα, με ένα βυτίο
στα σπίτια. Όταν το 1960 ανέβηκα στη Αθήνα έμεινα
που το έσερναν δύο άλογα. Κάποια φορά ένα άλογο
στο Χολαργό. Εκεί υπήρχαν μόνο δυο δυόροφα σπίτια.
αφύνιασε και έκανε πίσω. Έτσι η ρόδα του κάρου έσπα-
Όλα τα υπόλοιπα ήταν ισόγεια με δύο κάμαρες και μια
σε τον σωλήνα και το νερό χυνόταν άφθονο στο δρόμο.
τουαλέτα στην του οικοπέδου. Τα υδραγωγεία δεν εί-
Αλαφιασμένος έβαλε τις φωνές. Με έκαψες , μου είπε.
χαν πάει σε όλες τις γειτονιές το νερό. Έτσι οι νερουλά-
Συμφορά!!!
δες περνούσαν με τα βυτία τους από τους δρόμους και
Έτρεξα στο υπόγειο, πήρα το ταυ (Τ) δηλαδή το
πουλούσαν νερό στα σπίτια. Είχαν μόνιμους πελάτες
κλειδί και έτρεξα στη γούβα που ήταν ο διακόπτης. Το
και σπανία τυχαίους. Όταν η κοινότητα έκανε το υδρα-
έκλεισα και έτσι σταμάτησε να χάνεται το νερό της ΟΥ-
γωγείο και κάθε σπίτι συνδεόταν με το δίκτυο, έκλεινε
ΛΕΝ (Εταιρεία Υδάτων). Ώσπου να έρθει ο υδραυλικός
και μια πόρτα για τον νερουλά. Το νερό το έπαιρνε από
να φτιάξει τον σωλήνα, ο μισός Χολαργός γκάνιαξε από
omikron 118 Μάρτιος 09
omikron magazine τη δίψα. Το μεροκάματο ήταν καλό. Αν έβγαζε τότε 100-
ελάσματα που είναι τοποθετημένα στη σειρά σαν δό-
150 δραχμές τη ν ημέρα ήταν πολύ καλά. Το μεροκάμα-
ντια χτένας. Απέναντι από τα ελάσματα περιστρέφε-
το του εργάτη δεν ξεπερνούσε τότε τις εξήντα δραχμές.
ται ένας κύλινδρος που πάνω του είναι τοποθετημένα
Έτσι οι νερουλάδες και ο σπιτονοικοκύρης μου έκαναν
αντίστοιχα καρφιά. Αυτά τα καρφιά κατά την περιστρο-
χρυσές δουλειές. Πολλοί ιδιοκτήτες διαμαρτύρονταν
φή του κυλίνδρου χτυπούν ή κινούν τα ελάσματα και
και έλεγαν στα παιδιά τους να κάνουν οικονομία και
αυτά παλλόμενα αποδίδουν τον ήχο. Τα ελάσματα αυτά
να μην ¨καίνε¨ πολύ νερό. Όταν κατέβηκα στο χωριό
ανάλογα με το είδος του μετάλλου και του μεγέθους
μου πιάσαμε μια συζήτηση στο καφενείο με τους χω-
τους, όταν κρούονται δίνουν διαφορετικό ήχο ή νότα.
ριανούς μου. Τους έλεγα ότι ο σπιτονοικοκύρης μου
Έτσι κάθε νότα συνδυασμένη με τις λοιπές, βγάζει το
βγάζει πολλά λεφτά από το νερό και αυτοί γελούσαν.
τραγούδι.
Εγώ, λέει ένας , να κάνω αυτή τα δουλειά; Αει σιαπέρα
Αν πάλι κάνει γρήγορα συμβαίνει πάλι το ίδιο, να
ρε. Θα ρίξω εγώ τη θέση μου!!! Τους φαινόταν υποτι-
βγαίνει το τραγούδι σε γρήγορο ρυθμό. Έτσι ο λατερ-
μητικό. Στο χωριό πηγαίναν ένα χιλιόμετρο μακριά να
νατζής σαν καλός ακουστής συνδυάζει κίνηση και ήχο.
πάρουν από τα βρύση νερό με τα νεροβάρελα, τις βίκες
Εάν τώρα θέλει να ακούσει άλλο τραγούδι αλλάζει σκά-
και ότι άλλο δοχείο είχαν. Εάν γνώριζα το επάγγελμα
λα για να παιχτεί το επόμενο κ αι ούτω καθεξής. Πολ-
αυτό θα τους πούλαγα νερό και θα έβγαζα πολλά λεφτά
λά δημοτικά και πιο πολλά λαϊκά τραγούδια, κοινώς
και ας με κατηγορούσαν για το ευτελές επάγγελμα του
άσματα , ακούγονται από τις λατέρνες οι οποίες είναι
νερουλά.
ή φορητές ή πάνω σε καρότσι. Η διακόσμηση η εξωτερική είναι γούστο του ιδιοκτήτη. Έτσι πολλές όμορφες παραστάσεις υπάρχουν από κοπελιές μέχρι καλαθάκια με άνθη. Ο κόσμος αγαπάει τη λατέρνα παρ’όλο σήμερα που
Ο Λατερνατζής
την έπνιξαν οι μυριάδες παραλλαγές μουσικών οργά-
Στα επαγγέλματα που χάθηκαν μπορούμε να κοι-
νων. Ένα άλλο είδος λατέρνας είναι η *ΡΟΜΒΙΑ. Αυτή
τάξουμε και εκείνους τους ανθρώπους που έβγαζαν το
είναι βασισμένη στις αρχές της λατέρνας αλλά έχει πιο
μεροκάματο τους παίζοντας κάποιο ειδικό μουσικό όρ-
μεγάλες διαστάσεις και διαφορετικό ήχο. Είναι σαν να
γανο. Επειδή αυτό το θέμα είναι όμορφο και γα να το
λέμε το αρμόνιο με το πιάνο. Τα όργανα αυτά προέρ-
ευχαριστηθούμε, σκέφτηκα να το κάνω δύο κεφάλαια
χονται από την ανατολή. Πολλοί πρόσφυγες τα τελιο-
κα ι να το ξεχωρίσω το λατερνατζή από τους υπόλοι-
ποίησαν και τα έπαιζαν. Πολλά καπηλιά είχαν μόνιμες
πους μουσικούς.
λατέρνες και τραγουδιάρηδες. Τα άσματα μιλούσαν
Ο λατερνατζής είναι ένας επαγγελματίας με διπλή
για καημούς και βάσανα ερωτευμένων, φυλακισμένων,
ιδιότητα. Είναι ο κατασκευαστής της λατέρνας σε πρώ-
νταλκαδιάριδων και ρεμπετών. Οι μάγκες προπολεμι-
το στάδιο και σε δεύτερο στάδιο ο τραγουδοθέτης να
κά την έβρισκαν κατά το κοινώς σήμερον λεγόμενον
τον πω έτσι. Ο τραγοδοθέτης (σταμπαδόρος) μπορεί
ακούγοντες και άδοντες μετά λατέρνας φτώχιας και φι-
είναι ο εκτελεστής, δηλαδή ο παίχτης. Εμείς μέχρι τώρα
λότιμου. Τούτο είναι τίτλος κινηματογραφικής ταινίας
ξέραμε για λατερνατζή τον παίχτη. Αυτός σε τελευταία
που πολύ αγαπήσαμε.
ανάλυση είναι ο παρουσιαστής. Δεν αποκλείεται όλα
*Ρομβία την είπαν οι πρώτοι έλληνες, γιατί δεν
μαζί να τα κάνει το ίδιο άτομο. Η λατέρνα είναι ένα δύ-
μπόρεσαν να διαβάσουν τα λατινικά που ήταν ‘ΡΟΜ-
σκολο όργανο γιατί οι νότες βγαίνουν από μεταλλικά
ΒΙΑ’ δηλαδή Πομπηϊα.
omikron 119 Μάρτιος 09
«η μεγάλη αυταπάτη» Stiglitz Joseph E. ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. Α. ΛΙΒΑΝΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Γιώργος Θεοδωρόπουλος ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Στο βιβλίο "η μεγάλη αυταπάτη" περιγράφεται με θάρρος, τιμιότητα, αλλά και με εμβρίθεια και διορατικότητα, η παγκόσμια οικονομική πολιτική από έναν εξαιρετικό γνώστη της. Ο φημισμένος οικονομολόγος και κάτοχος του Βραβείου νόμπελ Τζόζεφ ε. Στίγκλιτζ πέρασε 7 χρόνια στην Ουάσιγκτον, ως πρόεδρος της επιτροπής Οικονομικών Συμβούλων του προέδρου Κλίντον και ως επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας. ιδιαίτερα ανήσυχος για τη δοκιμασία των αναπτυσσόμενων εθνών, απογοητευόταν όλο και περισσότερο καθώς έβλεπε το διεθνές νομισματικό Ταμείο και άλλους μείζονες θεσμούς να θέτουν τα συμφέροντα της
Γουόλ Στριτ και της χρηματοοικονομικής κοινότητας υπεράνω των φτωχότερων εθνών. Ο Στίγκλιτζ παρακολούθησε εκ των έσω τα περισσότερα οικονομικά γεγονότα της τελευταίας δεκαετίας, συμπεριλαμβανομένης της ασιατικής οικονομικής κρίσης και της μετάβασης των πρώην σοβιετικών οικονομιών, καθώς και τη διαχείριση των αναπτυξιακών προγραμμάτων σε όλο τον κόσμο. Έβλεπε τους ιθύνοντες να μένουν προσκολλημένοι σε ξεπερασμένα οικονομικά μοντέλα και να χρησιμοποιούν τα δόγματα της "συναίνεσης της Ουάσιγκτον", τα οποία βασίζονταν στα μοντέλα αυτά, για να σχεδιάσουν πολιτικές που είχαν καταστροφικά αποτελέσματα.
«η εποχή του φόβου» Παπακωνσταντίνου Πέτρος ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α. Α. ΛΙΒΑΝΗ ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Nέα Yόρκη, 2001 - Mπαλί, 2002 - Mαδρίτη, 2004: Tο Eξπρές του Tρόμου συνεχίζει την τρελή του κούρσα και όλοι αναρωτιούνται ποιοί θα είναι οι επόμενοι σταθμοί. oι πυρομανείς πυροσβέστες της κυβέρνησης Mπους συνεχίζουν κι αυτοί τον δ' Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά τους δύο θερμούς και τον έναν ψυχρό του 20ου αιώνα, με πρόσχημα τη διεθνή τρομοκρατία. Ένας άλλος «κοινωνικός παγκόσμιος πόλεμος» εξελίσσεται στο εσωτερικό των δυτικών δημοκρατιών στο όνομα της πάταξης της εγκληματικότητας. υπάρχει ο κίνδυνος ο αιώνας των μεγάλων κοινωνικών, πολιτιστικών και επιστημονικών επαναστάσεων να δώσει τη σκυτάλη σε μια σκοτεινή Eποχή του Φόβου. Ο συγγραφέας εξετάζει τους κινδύνους που εγκυμονεί για τις σύγχρονες δημοκρατίες η στροφή σε νεο-
απολυταρχικές μορφές διακυβέρνησης σε συνδυασμό με τις νέες Tυραννίες του 21ου αιώνα: τον ασφυκτικό έλεγχο της πολιτικής από τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και τα μμε, τους υπερεθνικούς οικονομικούς και πολιτικούς οργανισμούς, αλλά και τις κατ’ ευφημισμόν. Mη Kυβερνητικές oργανώσεις, που λειτουργούν συχνά όχι ως αντίβαρα αλλά ως δούρειοι Ίπποι της Aυτοκρατορίας. Συνισταμένη όλων αυτών θεωρείται ο εκφυλισμός της δημοκρατίας από μορφή άσκησης της λαϊκής κυριαρχίας σε μηχανή παραγωγής μιας προαποφασισμένης συναίνεσης - ένα είδος «νέου ολοκληρωτισμού» της ψηφιακής εποχής. ώστόσο κάθε δράση δημιουργεί αντίδραση και το γκρίζο παγκόσμιο φόντο γεμίζει χρώματα όταν οι καταναλωτές φοβικών ειδήσεων γίνονται παραγωγοί ιστορικών γεγονότων.
Γίνε Συνδροµητής ΤΩΡΑ! στο Μηνιαίο Περιοδικό της Δυτικής Μακεδονίας
Ετήσια Συνδροµή για το Νοµό Κοζάνης 11 Τεύχη, €55,00 (Πληρωµή µε αντικαταβολή κατά την παράδοση του 1ου τεύχους)
Ετήσια Συνδροµή για την υπόλοιπη Ελλάδα 11 Τεύχη, €65,00 (Πληρωµή µε αντικαταβολή κατά την παράδοση του 1ου τεύχους)
Ετήσια Συνδροµή Δήµων - Οργανισµών - Τραπεζών 11 Τεύχη, €120,00
Η παράδοση γίνεται µε την ACS Courier
Omikron Magazine Αριστοτέλους 29 - Κοζάνη, Τηλ./Fax: 24610 37711 www.omikron.tv - info@omikron.tv
Μηχανές Γραφείου
Μηχανές Γραφείου Service
Service
Φωτοτυπικά
Ταµειακές Φωτοτυπικά
Ταµειακές
Εκτυπωτές Ηλεκτρονικοί
Ωράριο Λειτουργίας Δευτέρα έως Παρασκευή 8:30 - 16:30
Υπολογιστές
Πωλήσεις
Πωλήσεις Αναλώσιµα Αναλώσιµα
Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές Ηλεκτρονικοί Πολυµηχανήµατα Εξουσιοδοτηµένος συνεργάτης για Κοζάνη, Γρεβενά, Καστοριά: Λ. Α. Παπανδρέου 17, Tηλ./Fax: 24610 30001 e-mail: resolution_koz@yahoo.gr Σύντοµα OnLine στο www.e-resolution.gr
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Κοζάνη-Πτολεµαΐδα Tηλ.: 24610 95300 info@efkolidis.gr www.efkolidis.gr