NL
#1
© MONSIEUR IOU 2020
Weet je wat een smeltkroes is ? DAT ZIJN VERSCHILLENDE CULTURELE ENTITEITEN DIE ÉÉN GEHEEL VORMEN. HET IS EEN METAFOOR DIE PERFECT PAST BIJ HET BRUSSEL VAN VANDAAG EN ZEKER BIJ DE WIJKEN ROND HET KANAAL (OF BETER: DE KANALEN) VAN BRUSSEL. DIE WIJKEN LIGGEN OP HET GRONDGEBIED VAN VERSCHILLENDE BRUSSELSE GEMEENTEN. ELKE GEMEENTE HEEFT ZO HAAR EIGEN KARAKTER. TOCH HEBBEN ZE HEEL WAT OVEREENKOMSTEN: EEN RIJK INDUSTRIEEL VERLEDEN, GRENZELOZE AMBITIE EN EEN OPVALLENDE SOCIALE MIX. DE JONGSTE JAREN STORTTEN ZICH ALSMAAR MEER CREATIEVELINGEN OP DE BUURT. DANKZIJ HEN KREEG EEN GROOT AANTAL INDUSTRIËLE SITES EEN TWEEDE LEVEN. JE ZAL SNEL MERKEN DAT DE ZONE VOLOP AAN HET VERANDEREN IS. NIKS BETERS DAN EEN MOOK (EEN PUBLICATIE DIE HET MIDDEN HOUDT TUSSEN EEN MAGAZINE EN EEN BOEK) OM DIE BRUSSELSE WIJKEN TE ONTDEKKEN, TOCH? GAANDEWEG BRENGT EEN AANTAL STRIPAUTEURS DE KARAKTERISTIEKEN VAN DE BUURTEN NOG BETER TOT HUN RECHT. BENIEUWD? VOLG DAN DE GIDS!
1. 2. 3. 4. 5.
Tour & Taxis Sainctelettesquare en Becokaai Vlaamsepoort Ninoofsepoort Heyvaertwijk
COVER
MAP
Bram ALGOED
Monsieur IOU
Instagram-profiel: @bram_algoed
Instagram-profiel: @monsieuriou
Met zijn masterdiploma Animatie op zak verhuisde Bram van Gent naar Brussel om een opleiding striptekenen te volgen aan Sint-Lukas. Daar werd hij op slag verliefd op de stad. De hoofdstad speelt trouwens heel vaak een rol in de projecten van deze duizendpoot. Hij fietst graag door de verschillende wijken of pikt met plezier een film mee in een van de vele onafhankelijke bioscopen: Le Vendôme, le Palace, le cinéma Galeries en l’Aventure.
Monsieur iou volgde een studie striptekenen aan SaintLuc in Brussel en een opleiding grafische vormgeving in Parijs. Vandaag is hij in beide vakgebieden in de weer. Wie zijn talent wil ontdekken, moet zeker zijn eerste boek ‘Le tour de Belgique de monsieur iou’ lezen. Monsieur Iou groeide op in de Brusselse gemeente Schaarbeek. ‘s Avonds kom je hem vaak tegen op een concert in de Recyclart of de Ancienne Belgique.
ZIJN KANAAL-VERHAAL Bram maakt met de fiets vaak een omweg langs het kanaal op weg naar zijn atelier. De route is 3 km langer, maar hij komt helemaal tot rust als hij door de wijk met de woonboten in Anderlecht fietst.
ZIJN KANAAL-VERHAAL Monsieur iou trekt regelmatig naar het kanaal voor de tentoonstellingen in het Mima en diverse evenementen in Tour & Taxis of op aken. Zijn lievelingsplek? Het petanqueterrein in het park van Tour & Taxis.
1  TOUR & TAXIS
1  TOUR & TAXIS
Je bent zeker al eens naar een evenement in Tour & Taxis geweest. Maar ken je de wijk ook echt? Tour & Taxis, ook wel Thurn & Taxis genoemd, was een industriële site. Tegenwoordig is het een levendige wijk met waardevol erfgoed en erg leuke plekken. Je vindt er bezienswaardigheden op het vlak van architectuur, stadsrenovatie, burgerprojecten en duurzame initiatieven. Die geven het oude industriële hart van Brussel een nieuwe identiteit. ‘Niets gaat verloren, niets wordt gecreëerd, alles wordt getransformeerd.’ Het is een leuze die echt wel van toepassing is op deze nog relatief onbekende plek.
TOUR & TAXIS
Yohan SACRÉ Instagram-profiel: @yohan.sacre
Bijna tien jaar geleden kwam Yohan Sacré in Brussel wonen. Als schrijver van stripverhalen en illustrator voor jongeren zijn kinderen, natuur en monsters centrale thema’s in het werk van deze autodidact. Bij mooi weer gaat hij graag rolschaatsen op het Moricharplein. ‘s Avonds kom je hem vaak tegen in Rascasse, een tekenstudio, tattooshop en kunstgalerie in Ukkel, gerund door de stripauteurs Elosterv en Tarmasz. ZIJN KANAAL-VERHAAL Voor hem is het kanaal een smeltkroes van ervaringen en herinneringen. Hij heeft hier al allerlei opzwepende concerten, filmvertoningen en festivals bijgewoond. Yohan heeft zelfs geëxposeerd in LaVallée.
TOUR & TAXIS, EEN VEELZIJDIGE WIJK De wijk bevindt zich rond Tour & Taxis, een oude spoorweg- en douanesite uit het begin van de 20ste eeuw. Het wegvallen van de Europese binnengrenzen en de introductie van nieuwe transportmethodes leidden tot de sluiting van de site in 1990. Een prachtig voorbeeld van stadsreconversie vind je in het Koninklijk Pakhuis. Daar huizen tegenwoordig heel wat winkels, resto’s, kunstgalerijen, ateliers en co-working spaces. Er is zelfs een coöperatie die koffiegruis recycleert om er bio-oesterzwammen in te kweken, PermaFungi. In de indrukwekkende hallen naast het pakhuis vinden het hele jaar door evenementen plaats zoals de Brussels Design Market, Art Brussels, Comic Con en de Foire du Livre. Het is nauwelijks te geloven dat dit industriële complex werd gebouwd op een enorme, moerassige grasvlakte. GARE MARITIME EN PARK LIJN 28 Je bezoek is pas compleet als je het onlangs vernieuwde Gare Maritime hebt ge-
zien. Wat een indrukwekkende renovatie! Het contrast tussen het oude metaal en de prachtige, nieuwe, houten installaties is ronduit schitterend. Het gigantische treinstation dateert van het jaar 1900. Nu vind je er winkels, event- en kantoorruimten. Het Stripfeest in september 2020 wordt het allereerste evenement in Gare Maritime. Binnenkort komt er ook een foodhall bij. Via een groene promenade kom je terecht in het Park Lijn 28, ook wel Tour-&-Taxispark genoemd. Het park geeft zuurstof aan de wijk met water, bomen en speeltuigen. Het is niet alleen het rustige oase, maar ook het centrum van een zone die krioelt van de groene initiatieven. DE STAD VAN MORGEN Als je denkt dat je op het vlak van architectuur alles al hebt gezien, wacht dan tot je het gebouw van Leefmilieu Brussel ontdekt. In Brussel hebben ze het steevast over de ‘broodrooster,’ een ecologisch gebouw waar je naar de tentoonstelling BelExpo kan. Die gaat over het klimaat en over de stad van morgen. Spontaan denk je dan aan stadslandbouw met moestuintjes waar mensen samen lokaal eten. Dat is nu net wat de nabijgelegen vzw ParckFarm heeft te bieden. ParckFarm is een burgerplatform dat ecologisch, duurzaam en solidair leven promoot. Spring er gerust eens binnen. Wie weet, ben je net op tijd voor een workshop tuinieren of zero waste. Let wel, de openingsuren zijn afhankelijk van het weer. Mocht het regenen, is de Zenne Bar een uitstekend alternatief. Het is de bar van brouwerij Brasserie de la Senne. Die ligt achter het gebouw van Leefmilieu Brussel. Je kan er een glas heerlijk, vers getapt Zinnebir, Taras Boulba of Zenne Pils drinken.
duurzame projecten onderbrengen. In Be-Here gaat het vooral om jonge bedrijven die ethisch en duurzaam te werk gaan. Proef er zeker een biertje van de lokale brouwerij La Source. De brouwers vertellen je alles over de productie. Een van hun recentste bieren is trouwens gemaakt van de meloenoverschotten van de biomarkt. Zeker proeven! Wil je nog meer anekdotes? Vraag dan naar de geschiedenis van het gebouw. Die heeft te maken met Byrrh, een aperitiefwijn die erg populair was in het begin van de 20ste eeuw. Alweer een mooi voorbeeld van stadsvernieuwing. Langs het kanaal, tegenover Tour & Taxis, vind je nog een interessante plek. In het tijdelijk project Allée du Kaai kan je terecht voor culturele en sociale evenementen opgezet door mensen uit de wijk. Dat project zal op termijn moeten plaatsmaken voor een schitterend park.
Iets verderop ontdek je het prachtige Be-Here en Greenbizz waar ze heel wat
NIEUWE WONINGEN
Een wijk is natuurlijk niets zonder haar inwoners. Het industrieel verleden maakte van de buurt een echte volkswijk waarin veel verschillende nationaliteiten samenleven. Vlakbij is er de jongste jaren sprake van een zekere gentrification. Rond de site vind je namelijk alsmaar duurdere woningen. Zo is er de Upsite-toren. Daar kan je onmogelijk naast kijken. Het is dan ook de hoogste woontoren van het land. En er komen nog woningen bij. Zo is Park Lane volop in ontwikkeling. Het project zal er deze wijk vol contrasten alleen nog maar aantrekkelijker op maken.
1 TOUR & TAXIS
KUNST IN DE METRO Als je dit magazine in handen hebt, dan ben je misschien wel een liefhebber van stripverhalen. Een goeie raad: neem de metro om naar Tour & Taxis te gaan. Want kunst en de metro zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden in Brussel. In het station Ribaucourt bijvoorbeeld, kom je terecht in een wereld die doet denken aan die van de befaamde Amerikaanse comics. In Pannenhuis en IJzer loop je gegarandeerd een paar Instagrammers tegen het lijf. Want wie valt nu niet voor het fotogenieke seventiesgehalte van beide stations? De kunst in de Brusselse metro is een goeie introductie voor deze wijk. Het is een creatieve buurt, volop in (r)evolutie. Kijk maar eens naar de streetart van OakOak, Shiro of Sainer.
2  SAINCTELETTEPLEIN EN BECOKAAI
YANNICK PELEGRIN 2020
2  SAINCTELETTEPLEIN EN BECOKAAI
Water brengt rust. Dat is zeker het geval voor het kanaal, in volle stadsdrukte een echte rustbrenger. Sluit je ogen en beeld je in dat we enkele jaren verder zijn. Dan zie je overal groen, fietspaden, bootjes, zitbanken en hier en daar wat joggers en street artists in actie. Vandaag zijn we nog niet zover. Maar binnenkort is het zeker de realiteit van de wijk. Laat je leiden door een buurt die volop aan het veranderen is.
SAINCTELETTEPLEIN EN BECOKAAI
Yannick PELEGRIN Instagram-profiel: @y.pelegrin
Yannick is afkomstig uit Anderlecht. Hij is een trotse ambassadeur van de Brusselse cultuur en noemt zichzelf liefdevol een ‘tichke’ (de definitie vind je op Google). Het geheim van zijn talent? Uren van observatie. Zo weet hij een sfeer of een verhaal perfect te vatten in één enkel beeld. Op het Sint-Katelijneplein geniet hij graag van een frisse pint Zinnebir. ZIJN KANAAL-VERHAAL Er is zo veel te bezoeken en te zien. Het meest indrukwekkend? Tour & Taxis. Door de sfeer en de vele evenementen die op de site plaatsvinden, is dit een geweldige plek om mensen te ontmoeten.
Het zal je wellicht opvallen dat er beetje bij beetje meer stadskunst opduikt tijdens je wandeling. Zie je aan de Akenkaai, tegenover de Becokaai, de gigantische muurschildering uit de avonturen van stripheld Corto Maltese van Hugo Pratt? Je kan er niet naast kijken. Het is namelijk de langste stripmuur van Brussel. Iets verderop vind je nog een verwijzing naar het stripverhaal. Het is het grappige standbeeld van Agent 15 uit Quick & Flupke. Die laat zich op het Saincteletteplein verrassen door een ‘vaartkapoen’. Vaartkapoenen waren vroeger mensen die de kaaien afliepen op zoek naar werk. Voilà, alweer wat bijgeleerd. We blijven in de categorie stadskunst. Het meest iconische werk van alle streetart aan het kanaal vind je langs het water aan de Becokaai. Die is gemaakt
rond het thema Utopia. Je herkent er de belettering van Denis Meyer en de typische doodskop van Steve Locatelli. Streetart is per definitie tijdelijke kunst. Dat zie je hier maar al te goed. Andere motieven en tekeningen nemen stilaan over. WAAR KUNST GEMAAKT EN BELEEFD WORDT Het Kaaitheater (of het ‘Kaai’ voor de vrienden) is een echt instituut in Brussel. Het huist in een schitterend gebouw, een mix van art deco en modernisme. De programmering is van topkwaliteit. Theater, dans, performance, muziek… alles is er hedendaags en eigentijds. Wist je dat het Kaai op sommige zondagen voor kinderopvang en workshops voor de allerkleinsten zorgt tijdens de voorstellingen? Handig voor ouders die verzot zijn op cultuur. In het KaaiCafé kan je terecht voor een lunch of een glas met vrienden.
Aan de overkant van het kanaal ligt LaVallée. Dat is een immense ruimte in een oude industriële wasserij in Molenbeek. Die werd eerder al gebruikt als cinema, stockruimte en voodookerk. Tegenwoordig zitten er vooral veel jonge ondernemers. Er resideren zo’n 150 creatievelingen: grafici, plastische kunstenaars, ontwerpers, stilisten… LaVallée brengt ze met elkaar in contact. Ook buitenlandse artiesten krijgen hier vaak onderdak. Er vinden ook dikwijls interessante evenementen plaats.
Vlak bij het Kaai ligt een van de plekken die symbool staan voor de opwaardering van de wijk: Kanal-Centre Pompidou. Dat wordt een museum voor moderne en hedendaagse kunst. Je vindt het in de oude Citroën-garage, een gebouw van zomaar even 35 000 m². Voor de officiële opening is het wachten tot 2022-2023. Dan zal je werken kunnen bewonderen van het Centre Pompidou maar er komt ook een eigen museumcollectie. Intussen is er wel al veel te doen in Kanal. Er is een openbare bibliotheek die helemaal gratis is, een bar, ateliers en een ruimte voor muziek en performance. Vaak kan je er ook naar clubavonden met elektronische muziek.
EEN OASE IN VOLLE STADSJUNGLE
Naast Kanal ligt de kinderboerderij Kinderboerderij van het Maximiliaanpark, een stukje groen midden in de hoofdstad. Deze plek heeft echt al duizend levens gekend. Ooit was het een treinstation vanwaar in 1835 de allereerste trein op het continent vertrok naar Mechelen. In 1958 maakten ze er ter gelegenheid van de wereldtentoonstelling een helihaven van. Intussen kreeg de plek een pedagogische invulling en gaat alle aandacht naar fauna en flora. Wandel er gerust tussen de stedelijke moestuinen om je te vergapen aan de paarden, schapen, eenden, pauwen en zelfs lama’s. De kans is groot dat je er een groep schoolkinderen tegen het lijf loopt.
2 SAINCTELETTEPLEIN EN BECOKAAI
DE KANAALOEVERS, DE WOONPLEK VAN DE TOEKOMST Op dit moment zijn overal werkzaamheden aan de gang. De bedoeling is om het leven aan het water een pak aangenamer te maken. Zo komen er fietspaden onder de bruggen en een skatepark onder een historische kraan. Het zijn maar enkele voorbeelden. Wil je meer van dat? Stap dan aan boord van een van de boten van Brussels By Water voor een wel erg bijzondere boottocht. Die begint aan het Becodok. Vandaar kan je heen en terug naar de sluis van Anderlecht of tot in Vilvoorde. Wie weet neem je dezelfde boot als die wat oudere meneer die elke dag opstapt met een Duvel in de hand. Die heeft hij ongetwijfeld verdiend.
3 VLAAMSEPOORT
3 VLAAMSEPOORT REBECCA ANN ROSEN 2020
De windmolens langs het kanaal stuwen je richting het beste wat de wijk te bieden heeft. Of eerder het lekkerste. Tijd dus voor een korte eetpauze op een van de terrassen. Daar maak je pas echt kennis met de typisch Brusselse sfeer. In de buurt van de Vlaamsepoort zijn er heel wat sympathieke eetadressen. Ook voor shopping en cultuur is er keuze te over.
VLAAMSEPOORT
Rebecca Ann ROSEN Instagram-profiel: @rebecca_ann_rosen
Rebecca is van Canadese afkomst en woont sinds 2013 in Brussel. Ze tekent al tien jaar stripverhalen. Rebecca drukt voornamelijk in zeefdruk in het atelier l’Appât, dat ze samen met haar partner Quentin Pillot heeft opgericht. Haar eerste ‘echte’ stripverhaal, ‘Morveuse’, is in 2019 verschenen bij L’employé du moi. Als ze zichzelf met een Brussels woord moest omschrijven, zou dat ‘la Zwanse’ zijn: humor en levenskunst ‘à la Bruxelloise’. Een sfeer die ze vaak terugvindt als ze over de vlooienmarkt op het Vossenplein wandelt. HAAR KANAAL-VERHAAL Rebecca bracht enkele onvergetelijke avonden door in Magasin 4, Zinzinerie en Barlok (nu gesloten) langs het kanaal.
Heb je het niet zo voor bier? Geen paniek. In deze buurt is er voor elk wat wils. Vlak naast Brussels Beer Project ligt MOK, een uitstekend adres voor koffieliefhebbers. Neem zeker een pak koffie mee voor thuis. De buurt van de Vlaamsepoort heeft nog veel meer te bieden. De bekendste adressen zijn wellicht de Bar du Canal en Café Walvis. In Bar du Canal staan er bijna uitsluitend natuurwijnen en nordic snacks op de kaart. In de Walvis gaan ze resoluut voor een Belgisch menu met typische gerechten en een ruime keuze aan bieren. Vlakbij vind je ook een heel gezellige cocktailbar: Life is Beautiful. Achter de toog staat Harouna, de eigenaar met de eeuwige glimlach. Vraag hem zeker om een Brussels Oaxaca of een Negroni. Die maakt hij met veel liefde. Je kan er zelfs cocktails mee naar huis nemen in flesjes van 200ml of 500ml. Ja, het leven kan mooi zijn. Of wat dacht je van Kumiko, een Japanse izakaya. Què? Izakaya’s zijn typisch Japanse bars waar je na het werk nog een
glas drinkt en een hapje eet met vrienden. Dat is ook het concept van Kumiko: een snelle en gezonde Japanse hap, bier, cocktails en heel goeie muziek. Van Japan naar Italië dan. In La Belle Equipe zijn de pizza’s excellent. Je eet ze in een modern ingericht kader van rauwe baksteen, beton, metaal en hoge, lange tafels. Ook aan de overkant van het kanaal zijn er veel coole plekken. De Phare du Kanaal bijvoorbeeld. Die ligt verborgen achter een façade met een bijzonder mooie muurschildering. Je komt er terecht in een café-kantine met op de eerste verdieping plaats voor co-working. Alle gerechten zijn er huisbereid, vers, seizoensgebonden en lokaal.
er naar het FabLab om zelf toestellen als 3D-printers of lasersnijders te maken. Voor de kleinsten zijn er soms ook workshops. In het centrum van Molenbeek is het Huis van culturen en sociale samenhang meer dan een bezoek waard. Ze brengen er heel wat projecten samen voor jong en oud. Uitwisselingen en ontmoetingen staan steeds centraal. Ook de expo’s, workshops en voorstellingen zijn de moeite. Iets verderop is er het MoMuse, een museum dat je een zicht geeft op de contrasten en de smeltkroes die typisch zijn voor Sint-Jans-Molenbeek.
SHOPPEN In de buurt van de Vlaamsepoort vind je een pak hippe adressen. Een ervan is de conceptstore Knits&Treats. Die biedt een interessante selectie kleding van lokale en internationale ontwerpers. Hipper is onmogelijk. Als je van design houdt, dan moet je bij Lulu Home Interior zijn. Eén ding hebben de twee winkels gemeen. Je treedt een andere wereld binnen en komt vol inspiratie weer buiten. Trouwens, mocht je nog wat tijd over hebben, dan kan je nog wat gaan eten in Café Lulu. Bij mooi weer is het terras een echte verademing. Ideaal voor een shoppauze. EN NOG WAT CULTUUR MISSCHIEN? In maart 2020 werd iMAL, het kunstcentrum voor digitale cultuur en technologie, ondergebracht in een volledig vernieuwde ruimte. Het centrum organiseert conferenties, expo’s en voorstellingen. Op maandag en woensdag kan je
Intussen zijn we beland in de wijk Groene Hond, genoemd naar één van de verdwenen volkscafés in Sint-Jans-Molenbeek. Geef je ogen de kost in de winkels van Les Tissus du Chien Vert aan de Koolmijnenkaai. Binnen verwijst alles naar het kanaal. Boeg, anker, kajuit en… nee, dat je moet zelf maar ontdekken.
3 VLAAMSEPOORT
ETEN EN DRINKEN Ben je van Brussel? Dan heb je zeker al eens genipt aan een biertje van Brussels Beer Project. De Delta, de Grosse Bertha of de Baby Lone mag je gerust al klassiekers noemen. Maar ken je ook de nieuwe bieren uit het gamma? Elk jaar komt er een veertigtal bieren bij. Niet makkelijk om het tempo van Olivier en Sébastien te volgen. Ze zijn dan ook enorm gepassioneerd. Uit hun contacten met andere brouwers of liefhebbers komen telkens nieuwe creaties. Die kan je zelf ontdekken in hun taproom aan de Antoine Dansaertstraat 188, open van donderdag tot en met zondag.
4 NINOOFSEPOORT
4 NINOOFSEPOORT
De omgeving van de Ninoofsepoort ademt de sfeer van het industrieel en economisch verleden van Brussel. Toch voel je dat de wijk in het hier en nu leeft. Oude fabrieken werden musea of kregen een andere functie. Vele verenigingen zijn erg bedrijvig in deze buurt. Kunst, cultuur, solidariteit en integratie zijn de sleutelwoorden van een wijk die voor veel mensen nog onbekend terrein is. Hoog tijd om daar verandering in te brengen.
NINOOFSEPOORT
Alice VDM Instagram-profiel: @alicevdm_
Alice is een jonge Frans-Belgische schrijfster die al zes jaar in Brussel woont. Met een masterdiploma striptekenen van het Brusselse Saint-Luc op zak maakt ze nu deel uit van een kunstenaarsatelier in Vorst. Alice heeft Brussel onmiddellijk in haar hart gesloten, want dit is volgens haar een stad waar je je onmiddellijk thuis voelt. En ook, wat is nu lekkerder dan ... frietjes in een puntzak? HAAR KANAAL-VERHAAL Alice heeft het kanaal nog maar net ontdekt. De sfeer die er hangt, herinnert haar aan haar jeugd in een haven in Bretagne. Je kunt haar af en toe tegen het lijf lopen in cafĂŠ Walvis.
Een ander juweeltje van het Ninoofseplein bevindt zich op de hoek bij nummer 10. Daar vind je een erg mooie stripmuur. Het gaat om Caroline Baldwin, een reeks van André Taymans. Het is een van de 61 stripmuren uit de striproute van de Stad Brussel. Meer dan genoeg om de stripfanaat in jou wakker te krijgen! TIJD VOOR CULTUUR De wijk rond de Ninoofsepoort is een echte culturele hotspot. Urenlang kan je het Brusselse industriële verleden ontdekken in La Fonderie. Dat is een museum over arbeid en over het arbeidsverleden van Molenbeek. Vroeger noemden ze de gemeente ‘Klein Manchester’. Vroeger was dit gebouw een bronsfabriek. De site toont heel goed aan wat voor industrie er in de wijk actief was voor de economische terugval op het einde van de jaren 70. Hou je van dieren? In het park van La Fonderie zitten enkele wilde katten die worden gevoed door de buren. Niet bang zijn. Ze bijten niet. Ook voor liefhebbers van hedendaagse kunst is de wijk rond de Ninoofsepoort een absolute must. Denk maar aan het Millennium Iconoclast Museum of Art, het Mima. Dat museum groeide in een mum van tijd uit tot een vaste waarde in het Brusselse culturele landschap. Het ligt langs het ka-
naal in de vroegere gebouwen van brouwerij Bellevue. Mag er een hoek af ? Dan is het Mima iets voor jou. Het museum is gewijd aan kunst 2.0, het soort kunst dat de codes kraakt. De tentoonstellingen verrassen je keer op keer. Telkens zijn het manifesten van een nieuwe artistieke generatie. Strip, streetart, digitaal, art brut… alle disciplines komen er samen en vormen een wereld die uniek is in zijn genre. Als je van hedendaagse kunst houdt, maak dan zeker gebruik van een van de uitzonderlijke openingen van de Vanhaerents Art Collection (4 zaterdagen per jaar). Die bevindt zich in de buurt tussen de Ninoofsepoort en de Dansaertwijk. Het gaat hier om een van de meest prestigieuze privéverzamelingen van Europa. Walter Vanhaerents en familie bouwen de collectie al sinds de jaren 70 uit en brachten ze onder in een pakhuis van 3500m². Je vindt er zowel werk van opkomende kunstenaars als van vaste waarden. Kijk eens naar omhoog. Op enkele meters van de Vanhaerents Art Collection zie je de schoorsteen van een oude fabriek die ze niet zolang geleden renoveerden. Dat is nu het Sport- en cultureel centrum Hageltoren. In het centrum gebeuren veel lokale initiatieven. Het programma is er heel gevarieerd. Duw gerust het hek open en ontdek wat deze plek te bieden heeft. Je zal merken dat de hagelfabriek grotendeels met de originele materialen is gerenoveerd. Kijk zeker ook naar de stripmuur, een hommage aan de personages van scenarist Zidrou.
VERENIGINGSLEVEN Het kanaal loopt langs Sint-Jans-Molenbeek, met zo’n 100.000 inwoners de vierde meest bevolkte gemeente van Brussel. De meeste mensen hebben er een migratie-achtergrond. Er vonden in Molenbeek verschillende migratiegolven plaats om de vraag naar arbeidskrachten en personeel op te vangen. Toen het industrieel verval werd ingezet, verslechterde de situatie in de gemeente. Tegenwoordig vind je er een indrukwekkend netwerk rond sociale opvang. Jeugdhuizen, wijkantennes, integratiediensten… veel initiatieven rond solidariteit en sociale samenhang. Een mooi voorbeeld is Bel Mundo. Dat is een restaurant van Atelier Groot Eiland, een vereniging die mensen helpt die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. De vzw organiseert opleidingen horeca en schrijnwerkerij. Alles staat er in het teken van circulaire economie en urban resilience. Ga er dus van uit dat wat je in Bel Mundo op je bord krijgt van lokale producenten komt. De groenten komen er zelfs rechtstreeks uit de tuin van het atelier. Elke week is er een ander menu. Enkele stappen verder ligt het hotel Belvue. Dat bevindt zich in een 100% passief gebouw. Bij Belvue worden jongeren uit de buurt opgeleid in het hotelwezen. Ze worden er meteen geconfronteerd met de praktijk maar krijgen ook theorie. Bedoeling is hen snel op weg te helpen naar een job in de sector.
Op het Ninoofseplein zie je een fontein. Misschien moet je wat meer afstand nemen. Zie je het nu? In de gewelven van de sierbak zou je een silhouet moeten ontwaren. Het gaat om niemand minder dan Brusselaar René Magritte, de bekende surrealistische schilder. Het is een werk van de Italiaanse kunstenaar Luca Maria Patella.
4 NINOOFSEPOORT
DE SCHATTEN VAN HET NINOOFSEPLEIN Zie je die twee verloren huisjes in het midden van het Ninoofseplein? Dat zijn octrooipaviljoenen. Ze zijn gerenoveerd en beschermd vanwege hun historische waarde. Vroeger, in het begin van de 19de eeuw, werd er tol geheven op drank, voeding, bouwmateriaal en brandstof. In die tijd werd het kanaal Brussel-Charleroi aangelegd. Nu zit er een erfgoedcentrum in de tolhuisjes. Voilà, weer een weetje waar je indruk mee kan maken.
5  HEYVAERTWIJK
5  HEYVAERTWIJK GABRI MOLIST 2020
Zin om eens buiten de gebaande paden te treden? Dat kan in de Heyvaertwijk. Hier domineren oude opslagplaatsen en vernieuwde pakhuizen het landschap. Je vindt er ook het beste van de Brusselse underground. L’uZinne, Recyclart, Decoratelier en de Raffinerie, bijvoorbeeld, zijn verborgen plekken waar je onvergetelijke avonden kan beleven. Net als de andere kanaalbuurten is ook deze wijk volop in verandering. Dat is vooral het werk van de vele jonge, creatieve geesten die zich er engageren. De link met de mensen uit de buurt zorgt voor een unieke, vernieuwende en typische Brusselse charme.
HEYVAERTWIJK
Gabri MOLIST Instagram-profiel: @gabrimolist
Gabri Molist is in 2017 van Barcelona naar Brussel verhuisd. Tijdens zijn doctoraat aan de LUCA School of Arts in Gent liet Gabri samen met andere geniale striptekenaars zijn creativiteit de vrije loop in het atelier Geslepen Potloden. Zijn favoriete bezigheid is fietsen door de stad. En ‘s avonds vind je hem ergens in de buurt van het Hoogte Honderdplein met een Grosse Bertha in de hand, een bier gebrouwen door het Brussels Beer Project. ZIJN KANAAL-VERHAAL Door de ramen van tram 51: op die manier observeert Gabri graag het kanaal en de omliggende wijken. Het kanaal is voor hem een plek waar verschillende interpretaties van de stad samenkomen.
Aan de andere kant van het kanaal ligt de Manchesterstraat. Dat is een echt zenuwcentrum van Brusselse creativiteit. Kijk eens op de binnenkoer van nummer 15. Daar is Recyclart, een hybride kunstencentrum en een echte referentie in de Brusselse underground. Ga er zeker eens een glas drinken, een expo ontdekken of een concert meepikken. Het barpersoneel ontvangt je er met open armen. Voor de programmering sloeg Recyclart de handen in elkaar met de VK-Vaartkapoen, een gemeenschapscentrum met een sterke concertreputatie. Op naar Manchesterstraat 17. Decoratelier is een artistiek project van scenograaf Jozef Wouters. De ruimte verandert er de hele tijd. Binnen de muren van Decoratelier geeft Wouters onderdak aan diverse vormen van ontmoeting en samenwerking. Iedereen is er welkom. In zijn kunstenaarsatelier worden disciplines vermengd en is er plaats voor sociaal experiment. Enkele van de meest recente creaties: ijsjes met smaken die geïnspireerd zijn op de buurt of Molemgym, een openluchtfitness.
Zullen we er nog een doen? Keuze genoeg in deze straat. Nummer 21 is een absolute must. In La Raffinerie is de Brusselse tak van Charleroi Danse actief. Het prachtige pand is een oude suikerraffinaderij uit de 19de eeuw. Ooit huisde er de mythische concertzaal Plan K waar zowat alle cultgroepen uit de jaren 80 optraden. Sinds het begin van de jaren 2000 is het choreografisch centrum van de Fédération Wallonie-Bruxelles er gevestigd. Alles draait er om hedendaagse dans met voorstellingen, workshops, opleidingen en onderzoek. Het centrum doet er alles aan om hedendaagse dans naar een breed publiek te brengen. Daar moeten wijkevents, lessen hiphop, yoga en andere initiatieven voor zorgen. Je bent er altijd welkom! Om de hoek, aan de Birminghamstraat, ligt de Bodega. Daar vinden vaak prima party’s plaats. Nog zo’n enorme ruimte waar veel evenementen worden georganiseerd.
Op naar Abattoir. Dat is een gigantische site die vooral bekend is om haar slachthuis. Maar er gebeurt tegenwoordig veel meer. Eerst en vooral is er de Foodmet, een overdekte markt waar je van donderdag tot en met zondag terechtkan van 7.00 tot 14.00u. Op het dak van de markt is er een gigantische stadsboerderij, de grootste van haar soort in Europa. Die kan je elke week op reservatie bezoeken. ’s Zondags kan je van 7.00 tot 14.00u. ook naar de Brocantemet, een vlooienmarkt in het gebouw waar ze vroeger het vlees verkochten. In de zomermaanden houden ze er op woensdag ook een Ketmet met veel sport, spel en kinderactiviteiten in de immense hallen. Die zijn intussen ook bekend bij een breed publiek 18-plussers. Op donderdag is er van 18.00 tot 23.00u. namelijk vaak Boeremet, een populair afterworkconcept met foodtrucks en ambiancemuziek. Kortom, Abattoir is voor alle leeftijden.
EN NU NAAR ANDERLECHT... Er zijn zoveel leuke plekken aan het kanaal dat het moeilijk kiezen is. Ook de Anderlechtse kant van het kanaal is meer dan de moeite. COOP, Abattoir en de Hangar du Kanaal zijn drie plaatsen die je zeker eens bezocht moet hebben. Laten we beginnen met COOP. Dat is een oude maalderij uit 1904. Nu wordt ze gebruikt om aan een zo breed mogelijk publiek uit te leggen hoe de kanaalwijken zijn geëvolueerd. Dat doen ze er met workshops, expo’s en wandelingen. Neem zeker eens een kijkje op het dakterras, wellicht de mooiste rooftop van Brussel. Het gebouw is dan ook een schoolvoorbeeld van schitterend gerenoveerd industrieel erfgoed.
Nog één verborgen adres dat je zeker moet ontdekken: de Hangar du Kanaal. Dat is een tijdelijk onderkomen van de Bar du Kanaal, iets verderop. In de hangar proberen ze uit wat je allemaal kan doen op dit verloren soort plekken in de stad. Binnenkort komen er heel wat nieuwe woningen aan de Biestebroeckkaai. Bedoeling is de creatieve en industriële traditie van de buurt op een of andere manier te behouden. Vandaar de talloze initiatieven zoals de brouwerij La Jungle, de cyclo-logistieke coöperatieve Urbike, de bouwers van Tiny House Brussels of het gerecycleerd karton van Anaïs. Het zijn maar enkele voorbeelden waarrond zich een volledig nieuwe gemeenschap heeft gevormd samen met de lokale bewoners. Nu maar hopen dat ze zich definitief vestigen in de buurt, want dat is de bedoeling. Maak zeker gebruik van de opendeurdagen. Vergeet ook niet een bezoek te brengen aan de zomerbar van de hangar. Aan Guinguette La Mouette kan je genieten van een frisse pint met zicht op het kanaal. De perfecte afsluiter van je ontdekkingstocht. Santé!
5 HEYVAERTWIJK
PLACE TO BE VOOR ARTIESTEN Niet ver van de sluis van Molenbeek, aan de Nijverheidskaai, zit uZinne. Dat is een alternatieve, culturele plek die ze bij uZinne zelf een ‘enorm georganiseerde puinhoop’ noemen of ‘tijdelijke creatieve waanzin’. De omschrijving is er los op. Programmatorisch gaat het er alle kanten uit. Er zijn expo’s, vides-dressings, workshops voor kinderen, electrofeesten, concerten, enzovoort. Er is ook een solidaire kruidenier die voedseloverschotten verdeelt. Bref, je moet er op z’n minst eens geweest zijn.
NIETS BETERS DAN EEN MOOK (EEN PUBLICATIE DIE HET MIDDEN HOUDT TUSSEN EEN MAGAZINE EN EEN BOEK) OM DE DIVERSITEIT VAN DE WIJKEN IN DE BRUSSELSE KANAALZONE TE ONTDEKKEN. EEN UITGAVE DIE TOERISTISCHE INFORMATIE COMBINEERT MET DE PERSOONLIJKE VISIE VAN STRIPAUTEURS.
MONSIEUR IOU
TOUR & TAXIS
SAINCTELETTEPLEIN EN BECOKAAI
NINOOFSEPOORT
HEYVAERTWIJK
YOHAN SACRÉ
VLAAMSEPOORT REBECCA ANN ROSEN
ALICE VDM
YANNICK PELEGRIN
GABRI MOLIST
Cover: BRAM ALGOED Met dank aan Stripgids voor het originele idee.
©2020 | ER / V.U. : P. Bontinck - visit.brussels, Rue Royale / Koningsstraat, 2-4-1000 Bruxelles / Brussel