Haspengouw Ontdekkingsgids 2013 • GRATIS
Zoveel redenen
voor een vakantie in Limburg
EEN VERRASSENDE EN VOORDELIGE VAKANTIE IN LIMBURG Speciaal voor onze gast
RG U B M I L TIE N A K VA pas
De Limburg Vakantiepas geeft je recht op kortingen en voordelen bij toeristische attracties en bezienswaardigheden. De Limburg Vakantiepas is exclusief voor wie in Limburg logeert. Hij wordt per persoon uitgereikt, staat op naam en is geldig tot het einde van je verblijf. Je vindt de Limburg Vakantiepas bij de deelnemende logieshouders. Hou je pas op zak en toon hem voordat je een bezienswaardigheid of attractie binnenstapt. Meer info en een overzicht van de actuele voordelen: www.limburgvakantiepas.be
Diepenbeek 1
Nieuwerkerken
Tongeren
Alken
12
Wellen Sint-Truiden 3 21
19
Kortessem 35
Bilzen 23
Hoeselt
26 6 25
7
Borgloon
29 27
Riemst
34
17 18 8
Heers
24 4
11
16 14 9
2
10
31
20
Tongeren 32 22
33
5
30
Gingelom Herstappe
Tongeren 15
Tongeren
28
13
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk ..................p. 12 Fietsonthaal- en servicepunt landcommanderij Alden Biesen .....p. 12 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden ......................................p. 12 Greenspotwandeling Alden Biesen .................................................p. 17 Greenspotwandeling Munsterbos ...................................................p. 17 Greenspotwandeling Rullingen/Kasteel van Rullingen ....... p. 18 + 44 Greenspotwandeling Grootloon ......................................................p. 18 Greenspotwandeling Heks ...............................................................p. 19 Greenspotwandeling Mettekoven ...................................................p. 19 Greenspotwandeling Vrijhern ..........................................................p. 19 Greenspotwandeling Zammelen.....................................................p. 19 Greenspotwandeling Nieuwenhoven .............................................p. 20 Sint-Pietersberg Kanne.....................................................................p. 22 Gallo-Romeins Museum ..................................................................p. 28 Antiekmarkt Tongeren ......................................................................p. 29 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek .............................................................p. 29 Moerenpoortmuseum ......................................................................p. 30 Begijnhof Tongeren ...........................................................................p. 30 Abdijsite met abdijtoren ...................................................................p. 33 Begijnhofkerk Sint-Truiden...............................................................p. 34 Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer ......................................p. 35 Museum De Mindere........................................................................p. 36 Landcommanderij Alden Biesen .....................................................p. 41 Bezoekerscentrum De Landschapsruiter .........................................p. 42
25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
Kapel van Helshoven ........................................................................p. 44 Abdij Mariënlof en fruitstreekmuseum ................................. p. 44 + 54 Mergelgrotten Kanne........................................................................p. 46 Waterbrucht Millen...........................................................................p. 48 Wijnkasteel Genoels-Elderen ...........................................................p. 48 Kasteel Hex ........................................................................................p. 50 Veiling Borgloon................................................................................p. 54 Veiling Haspengouw ........................................................................p. 54 Belgische Fruitveiling........................................................................p. 54 Stoomstroopfabriek en streekproductenwinkel..............................p. 55 Stroopstokerij Vrolingen....................................................................p. 55 Tongeren
Toeristisch Onthaal Limburg – Bilzen – Alden Biesen......... p. 40 + 69 Toeristisch Onthaal Limburg – Sint-Truiden ......................... p. 32 + 69 Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg – Tongeren .............................. p. 27 + 69 Toerisme Borgloon ............................................................................p. 69 Toerisme Riemst................................................................................p. 69 Tongeren
¡ ¡
Welkom in Limburg, de groenste provincie van Vlaanderen. Een regio met een afwisselend landschap, boeiende steden en dorpjes en misschien wel de meest gastvrije bevolking van België. Limburg ontdek je het best in alle rust: met de fiets, te voet, te paard – en dat het hele jaar door. Elk seizoen heeft hier zijn eigen charme.
gouwse schatten bloot. Het zijn er zoveel dat je er het best een verblijf aan koppelt.
Deze ontdekkingsgids loodst je door Haspengouw, in het zuiden van Limburg: na Zuid-Tirol de grootste fruitstreek van Europa. In april komen de bloesems tot volle bloei, in de herfst hangen hier miljoenen sappige appels en peren aan de takken. Haspengouw is ook een kastelenlandschap met één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Burchten, religieuze monumenten en mergelgrotten dompelen je onder in het rijke verleden. Niet toevallig ligt hier de oudste stad van België: Tongeren, met haar imposante Romeinse ruïnes en middeleeuwse restanten.
Want Limburg verrast, altijd en overal.
En dan zijn er natuurlijk nog de gulle inwoners die je graag verwennen met de vele Haspengouwse specialiteiten. Deze gids legt alle Haspen-
Wil je de hele provincie verkennen? Vraag dan zeker naar de gratis ontdekkingsgidsen van de Limburgse Kempen, het Maasland, de Voerstreek en Hasselt.
Veel plezier op je ontdekkingstocht.
Igor Philtjens, Limburgs gedeputeerde van Toerisme 2
3
Inhoud Welkom in Limburg ................................................ 6 Blik op Limburg................................................................................... 7 Blik op Haspengouw........................................................................... 8 Fietsparadijs Limburg............................................ 10 Landschap beleven................................................ 16 Wandelen in greenspots................................................................... 17 Andere topwandelplekjes................................................................ 21 Groener rijden................................................................................... 24 Rijk Verleden........................................................ 26 Tongeren: oudste stad van BelgiĂŤ.................................................... 27 Sint-Truiden, dĂŠ religieuze monumentenstad................................ 32 Bilzen, hart van het kastelenlandschap........................................... 40 Borgloon, hoogst historisch............................................................. 43 Riemst, het mergelland.................................................................... 46 Nog meer rijk verleden in Haspengouw.......................................... 49 Fruit..................................................................... 52 Bloesem- en oogstfeesten............................................................... 53 Fruitbezoekjes het jaar rond............................................................. 54 Fruitig smullen.................................................................................. 57
Deze gids is een praktische reisgezel. Onder het hoofdstuk praktisch, vanaf pagina 68, vind je een overzicht van de toeristische infokantoren van Haspengouw. Hier kun je altijd terecht voor bijkomende informatie of indien je een fiets- of wandelkaart wenst te kopen. Via de trefwoordenlijst op pagina 72 vind je snel de juiste pagina met alle praktische informatie van de attracties. De topattracties worden doorheen de brochure en op de kaart achter de flap met een roze nummer 1 aangeduid. De bezienswaardigheden en activiteiten voor kinderen vind je makkelijk terug met volgend icoon . Recreatie.............................................................. 60 Shoppen............................................................................................ 61 Speeltuinen....................................................................................... 61 Zwembaden...................................................................................... 63 Wellness............................................................................................ 63 Evenementen....................................................... 64 Praktisch.............................................................. 68 Toeristische infokantoren.................................................................. 69 Haspengouw, hoe geraak je er?....................................................... 70 Trefwoorden...................................................................................... 72
4
5
Inhoud Welkom in Limburg ................................................ 6 Blik op Limburg................................................................................... 7 Blik op Haspengouw........................................................................... 8 Fietsparadijs Limburg............................................ 10 Landschap beleven................................................ 16 Wandelen in greenspots................................................................... 17 Andere topwandelplekjes................................................................ 21 Groener rijden................................................................................... 24 Rijk Verleden........................................................ 26 Tongeren: oudste stad van BelgiĂŤ.................................................... 27 Sint-Truiden, dĂŠ religieuze monumentenstad................................ 32 Bilzen, hart van het kastelenlandschap........................................... 40 Borgloon, hoogst historisch............................................................. 43 Riemst, het mergelland.................................................................... 46 Nog meer rijk verleden in Haspengouw.......................................... 49 Fruit..................................................................... 52 Bloesem- en oogstfeesten............................................................... 53 Fruitbezoekjes het jaar rond............................................................. 54 Fruitig smullen.................................................................................. 57
Deze gids is een praktische reisgezel. Onder het hoofdstuk praktisch, vanaf pagina 68, vind je een overzicht van de toeristische infokantoren van Haspengouw. Hier kun je altijd terecht voor bijkomende informatie of indien je een fiets- of wandelkaart wenst te kopen. Via de trefwoordenlijst op pagina 72 vind je snel de juiste pagina met alle praktische informatie van de attracties. De topattracties worden doorheen de brochure en op de kaart achter de flap met een roze nummer 1 aangeduid. De bezienswaardigheden en activiteiten voor kinderen vind je makkelijk terug met volgend icoon . Recreatie.............................................................. 60 Shoppen............................................................................................ 61 Speeltuinen....................................................................................... 61 Zwembaden...................................................................................... 63 Wellness............................................................................................ 63 Evenementen....................................................... 64 Praktisch.............................................................. 68 Toeristische infokantoren.................................................................. 69 Haspengouw, hoe geraak je er?....................................................... 70 Trefwoorden...................................................................................... 72
4
5
Blik op Limburg NL
Eindhoven Antwerpen
Brussel
Welkom in Limburg ‘De Limburgers heten u welkom’: het zijn geen holle woorden. Limburgers zijn gastvrije mensen. Waar je ook binnenstapt, ze verwelkomen je met de glimlach. In de logies leggen de gastheer en gastvrouw je in de watten met welkomstgeschenkjes, toeristische tips, … Tegelijk is Limburg ook dichtbij. Brussel-Hasselt rij je in een uurtje, van Antwerpen naar Hasselt heb je maar 50 minuten nodig. De rijtijden naar Hasselt vanuit Maastricht en Eindhoven bedragen 35 en 70 minuten.
60’
50’
70’ 35’
Hasselt
B
Maastricht Aken
Luik
D
F
L
Limburg in vogelvlucht • Limburg is de meest oostelijke provincie van Vlaanderen. • In het noorden grenst Limburg aan de Nederlandse provincie Noord-Brabant. • In het oosten aan de Nederlandse provincie Limburg. • In het zuiden aan Luik. • In het westen aan Vlaams-Brabant en Antwerpen. • De hoofdstad is Hasselt. • Op een oppervlakte van 2 422 km² wonen zo’n 827 000 inwoners. • De Maas, Demer, Jeker en Dommel zijn de belangrijkste waterlopen. • In Remersdaal in de Voerstreek ligt het hoogste punt van Vlaanderen: 287,50 m boven de zeespiegel. Historische tweeling 173 jaar geleden vormden Belgisch- en Nederlands-Limburg het verenigde Limburg met Maastricht als hoofdstad. In 1839 werden beide Limburgen gescheiden. Sindsdien vormt de Maas de natuurlijke landsgrens. De Limburgse identiteit blijft echter grensoverschrijdend. Ze kenmerkt zich door de streektaal, het Limburgs. Maar ook
door de vele harmonieorkesten en fanfares, de voorliefde voor carnaval en culinaire specialiteiten zoals Limburgse vlaai en Limburgse kaas. Streek met streken Limburg is de groenste provincie van Vlaanderen en hét Fietsparadijs. Het noorden en oosten zijn vlak, het zuiden is glooiend. • In het noorden ligt de Limburgse Kempen met zijn purperen heide, gouden zandvlaktes, vijvers, bossen en Nationaal Park Hoge Kempen, het enige Nationaal Park van België. • In het oosten bevindt zich het Maasland. Hier vormt de Maas de grens tussen Belgisch- en Nederlands-Limburg. De regenrivier stroomt door groene vlaktes en creëert rivierarmen en uiterwaarden met planten, kruiden en watervogels. Langs de Maas ligt een snoer van charmante Maasdorpjes. • In het zuiden krijgt Limburg een glooiend karakter. Haspengouw kenmerkt zich door zijn heuvels met kastelen, vierkantshoeves, kerkdorpjes, holle wegen, hagen en fruitboomgaarden. In het voorjaar is de regio één bloesemzee, in het najaar hangen er miljoenen appels en peren aan de bomen. • De Voerstreek is één groot natuurreservaat
en monumentenpark met zes Voerdorpjes die zich over de heuvels draperen. • Hasselt, de hoofdstad van Limburg, ligt centraal in de provincie. Deze ‘Hoofdstad van de Smaak’ is het perfecte decor voor een shoppingtrip met vriendinnen of een romantische citytrip.
Haspengouw Limburgse Kempen Maasland Voerstreek Hasselt
6
7
Blik op Limburg NL
Eindhoven Antwerpen
Brussel
Welkom in Limburg ‘De Limburgers heten u welkom’: het zijn geen holle woorden. Limburgers zijn gastvrije mensen. Waar je ook binnenstapt, ze verwelkomen je met de glimlach. In de logies leggen de gastheer en gastvrouw je in de watten met welkomstgeschenkjes, toeristische tips, … Tegelijk is Limburg ook dichtbij. Brussel-Hasselt rij je in een uurtje, van Antwerpen naar Hasselt heb je maar 50 minuten nodig. De rijtijden naar Hasselt vanuit Maastricht en Eindhoven bedragen 35 en 70 minuten.
60’
50’
70’ 35’
Hasselt
B
Maastricht Aken
Luik
D
F
L
Limburg in vogelvlucht • Limburg is de meest oostelijke provincie van Vlaanderen. • In het noorden grenst Limburg aan de Nederlandse provincie Noord-Brabant. • In het oosten aan de Nederlandse provincie Limburg. • In het zuiden aan Luik. • In het westen aan Vlaams-Brabant en Antwerpen. • De hoofdstad is Hasselt. • Op een oppervlakte van 2 422 km² wonen zo’n 827 000 inwoners. • De Maas, Demer, Jeker en Dommel zijn de belangrijkste waterlopen. • In Remersdaal in de Voerstreek ligt het hoogste punt van Vlaanderen: 287,50 m boven de zeespiegel. Historische tweeling 173 jaar geleden vormden Belgisch- en Nederlands-Limburg het verenigde Limburg met Maastricht als hoofdstad. In 1839 werden beide Limburgen gescheiden. Sindsdien vormt de Maas de natuurlijke landsgrens. De Limburgse identiteit blijft echter grensoverschrijdend. Ze kenmerkt zich door de streektaal, het Limburgs. Maar ook
door de vele harmonieorkesten en fanfares, de voorliefde voor carnaval en culinaire specialiteiten zoals Limburgse vlaai en Limburgse kaas. Streek met streken Limburg is de groenste provincie van Vlaanderen en hét Fietsparadijs. Het noorden en oosten zijn vlak, het zuiden is glooiend. • In het noorden ligt de Limburgse Kempen met zijn purperen heide, gouden zandvlaktes, vijvers, bossen en Nationaal Park Hoge Kempen, het enige Nationaal Park van België. • In het oosten bevindt zich het Maasland. Hier vormt de Maas de grens tussen Belgisch- en Nederlands-Limburg. De regenrivier stroomt door groene vlaktes en creëert rivierarmen en uiterwaarden met planten, kruiden en watervogels. Langs de Maas ligt een snoer van charmante Maasdorpjes. • In het zuiden krijgt Limburg een glooiend karakter. Haspengouw kenmerkt zich door zijn heuvels met kastelen, vierkantshoeves, kerkdorpjes, holle wegen, hagen en fruitboomgaarden. In het voorjaar is de regio één bloesemzee, in het najaar hangen er miljoenen appels en peren aan de bomen. • De Voerstreek is één groot natuurreservaat
en monumentenpark met zes Voerdorpjes die zich over de heuvels draperen. • Hasselt, de hoofdstad van Limburg, ligt centraal in de provincie. Deze ‘Hoofdstad van de Smaak’ is het perfecte decor voor een shoppingtrip met vriendinnen of een romantische citytrip.
Haspengouw Limburgse Kempen Maasland Voerstreek Hasselt
6
7
Terug in de tijd 120 000 jaar geleden: onze voorouders maken al silexvoorwerpen die tot de oudste archeologische vondsten van de regio behoren. 5 300 tot 2 200 jaar v.Chr.: de eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakkers.
Blik op Haspengouw
Haspengouw in vogelvlucht • Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden van Limburg. • De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend landschap met vruchtbare gronden. • Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden liggen dorpjes met historische kerken, vierkantshoeven en romantische kastelen. • Tongeren, de oudste stad van België, heeft overblijfselen uit de Romeinse tijd en de middeleeuwen. • Sint-Truiden pronkt met haar religieuze erfgoed. • Haspengouw is ook een indrukwekkend kastelenlandschap, met Alden Biesen in
Bilzen als parel aan de kroon. • Op een oppervlakte van 671,28 km² wonen zo’n 200 500 inwoners. Droog-Haspengouw Ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Droog-Haspengouw. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers, suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier vind je nauwelijks rivieren. Door de dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden verdwijnt het regenwater snel in de ondergrond. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw aan op grote schaal.
Vochtig-Haspengouw Vochtig-Haspengouw ligt in het noorden. Hier bevindt zich onder de leemlaag een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Gevolg: VochtigHaspengouw is rijk aan rivieren en beken. De Demer, de Herk en de Kleine en Grote Gete ontspringen hier. Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Omdat waterlopen en landschapselementen het terrein doorbreken is grootschalige landbouw hier niet overal mogelijk. Zo blijft Vochtig-Haspengouw kleinschalig en afwisselend. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. Vochtig-Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. Laagstamplantages en kleinfruit domineren de fruitteelt. Toch ontdek je er ook nog heel wat oude hoogstamboomgaarden.
Tot aan de Romeinse overheersing: de Kelten bevolken de regio. Goudschatten en metalen voorwerpen getuigen vandaag nog van hun edelsmeedkunst. Vanaf de 3de eeuw na Chr.: de kloosterordes drukken hun stempel op Haspengouw. De vroege middeleeuwen: de Merovingers maken de dienst uit. Hun ambachtslieden laten een rijke erfenis na. Vanaf de middeleeuwen: de adel bouwt grote kastelen die ze financieren met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen.
Historische steden De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Borgloon en Bilzen. • Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting is bekend om haar rijk cultuurhistorisch patrimonium. • Sint-Truiden is in oppervlakte de grootste gemeente van Limburg en de zesde monumentenstad van Vlaanderen. Ze staat bekend voor haar religieus erfgoed. Samen met Borgloon vormt ze het hart van de Haspengouwse fruitstreek. • Borgloon heeft ook een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon. • Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de landcommanderij Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Fruitstreek en mergel Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het is de tweede grootste fruitstreek van Europa, na Bolzano in Zuid-Tirol. De teelt concentreert zich op appels (vooral Jonagold) en peren (vooral Conférence) maar ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen. In april bezoeken duizenden toeristen de streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier
komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometerlang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten. Streekproducten De Haspengouwse bodem schenkt de streek al eeuwen culinaire rijkdom. In de plaatselijke horeca proef je van al het lekkers dat de lokale natuur voortbrengt: ambachtelijke fruitsappen, lokaal geperst appelsap van eigen oogst, fruitige biertjes, prijswinnende wijnen, pannenkoeken met ambachtelijke stroop of streekgerechten op basis van fruit ... Heerlijk in combinatie met een Haspengouws biertje. Scan de QR-code en ontdek de filmpjes van streekproducten. Logeren in gastvrij Haspengouw Waar je in Limburg ook logeert, de ontvangst is hartelijk. Haspengouw heeft een ruime keuze aan logies, zowel in de steden als op het platteland. Je kiest uit B&B’s, kleine hotels en zelfs vierkantshoeven, een kasteel of een fietskluis. Erg in trek bij families is het hoeve- en plattelandstoerisme waar je overnacht in een nog actieve boerderij. Voor fietsers zijn er de vele fietsvriendelijke logies, aan of in de buurt van het fietsroutenetwerk. 8
9
Terug in de tijd 120 000 jaar geleden: onze voorouders maken al silexvoorwerpen die tot de oudste archeologische vondsten van de regio behoren. 5 300 tot 2 200 jaar v.Chr.: de eerste lokale sporen van landbouw en pottenbakkers.
Blik op Haspengouw
Haspengouw in vogelvlucht • Het landelijke Haspengouw ligt in het zuiden van Limburg. • De streek kenmerkt zich door een zacht glooiend landschap met vruchtbare gronden. • Tussen de akkers, boomgaarden en weilanden liggen dorpjes met historische kerken, vierkantshoeven en romantische kastelen. • Tongeren, de oudste stad van België, heeft overblijfselen uit de Romeinse tijd en de middeleeuwen. • Sint-Truiden pronkt met haar religieuze erfgoed. • Haspengouw is ook een indrukwekkend kastelenlandschap, met Alden Biesen in
Bilzen als parel aan de kroon. • Op een oppervlakte van 671,28 km² wonen zo’n 200 500 inwoners. Droog-Haspengouw Ten zuiden van de lijn Sint-Truiden, Borgloon en Tongeren ligt Droog-Haspengouw. Het is een open landschap met uitgestrekte graanakkers, suikerbietvelden, droogdalen en koepelbosjes op de toppen van de heuvels. Hier vind je nauwelijks rivieren. Door de dikke krijtlagen onder de vruchtbare leemgronden verdwijnt het regenwater snel in de ondergrond. In Droog-Haspengouw tref je veel landbouw aan op grote schaal.
Vochtig-Haspengouw Vochtig-Haspengouw ligt in het noorden. Hier bevindt zich onder de leemlaag een dikke kleilaag die nauwelijks water doorlaat. Gevolg: VochtigHaspengouw is rijk aan rivieren en beken. De Demer, de Herk en de Kleine en Grote Gete ontspringen hier. Het vochtige landschap maakt de grond vruchtbaar. Omdat waterlopen en landschapselementen het terrein doorbreken is grootschalige landbouw hier niet overal mogelijk. Zo blijft Vochtig-Haspengouw kleinschalig en afwisselend. Opvallend is de verwevenheid met het cultuurhistorisch patrimonium. Vochtig-Haspengouw telt veel kastelen met bijhorende parken en boomgaarden. Laagstamplantages en kleinfruit domineren de fruitteelt. Toch ontdek je er ook nog heel wat oude hoogstamboomgaarden.
Tot aan de Romeinse overheersing: de Kelten bevolken de regio. Goudschatten en metalen voorwerpen getuigen vandaag nog van hun edelsmeedkunst. Vanaf de 3de eeuw na Chr.: de kloosterordes drukken hun stempel op Haspengouw. De vroege middeleeuwen: de Merovingers maken de dienst uit. Hun ambachtslieden laten een rijke erfenis na. Vanaf de middeleeuwen: de adel bouwt grote kastelen die ze financieren met de opbrengst van de omringende gronden en het harde labeur van de vele lijfeigenen.
Historische steden De belangrijkste steden in Haspengouw zijn Tongeren, Sint-Truiden, Borgloon en Bilzen. • Tongeren is de oudste stad van België. Deze vroegere Romeinse nederzetting is bekend om haar rijk cultuurhistorisch patrimonium. • Sint-Truiden is in oppervlakte de grootste gemeente van Limburg en de zesde monumentenstad van Vlaanderen. Ze staat bekend voor haar religieus erfgoed. Samen met Borgloon vormt ze het hart van de Haspengouwse fruitstreek. • Borgloon heeft ook een rijk verleden. Jarenlang was het de hoofdstad van het Graafschap Loon. • Bilzen is dan weer vooral bekend als thuishaven van de landcommanderij Alden Biesen, één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Fruitstreek en mergel Haspengouw staat in voor de helft van de Belgische fruitproductie. Het is de tweede grootste fruitstreek van Europa, na Bolzano in Zuid-Tirol. De teelt concentreert zich op appels (vooral Jonagold) en peren (vooral Conférence) maar ook zacht fruit zoals aardbeien en kersen. In april bezoeken duizenden toeristen de streek voor de lentebloesems. In het oosten van Haspengouw ligt het mergelland. Hier
komt de eeuwenoude witte en zachtgele kalksteen tot aan de oppervlakte. Onder de grond strekt zich een 300 kilometerlang netwerk uit van onderaardse gangen en mergelgrotten. Streekproducten De Haspengouwse bodem schenkt de streek al eeuwen culinaire rijkdom. In de plaatselijke horeca proef je van al het lekkers dat de lokale natuur voortbrengt: ambachtelijke fruitsappen, lokaal geperst appelsap van eigen oogst, fruitige biertjes, prijswinnende wijnen, pannenkoeken met ambachtelijke stroop of streekgerechten op basis van fruit ... Heerlijk in combinatie met een Haspengouws biertje. Scan de QR-code en ontdek de filmpjes van streekproducten. Logeren in gastvrij Haspengouw Waar je in Limburg ook logeert, de ontvangst is hartelijk. Haspengouw heeft een ruime keuze aan logies, zowel in de steden als op het platteland. Je kiest uit B&B’s, kleine hotels en zelfs vierkantshoeven, een kasteel of een fietskluis. Erg in trek bij families is het hoeve- en plattelandstoerisme waar je overnacht in een nog actieve boerderij. Voor fietsers zijn er de vele fietsvriendelijke logies, aan of in de buurt van het fietsroutenetwerk. 8
9
Limburg is voor het zevende jaar op rij verkozen tot populairste fietsprovincie van België. Via het fietsroutenetwerk fiets je van knooppunt tot knooppunt over goed onderhouden, verharde, duidelijk bewegwijzerde en meestal autovrije fietspaden. 2000 km fietsroutes doorheen een verscheidenheid aan groene landschappen. De fietsvriendelijke cafés en logies, picknickplaatsen, rustbanken, oplaadpalen voor elektrische fietsen en een vlotte pechverhelping bieden een ongekend fietscomfort. In Haspengouw fiets je doorheen een glooiend fruitlandschap bezaaid met kastelen, vierkantshoeves en kerkdorpjes.
Fietsparadijs Limburg
Fietsroutenetwerk Limburg: de bakermat van het knooppuntenfietsen Het knooppuntenfietsen werd uitgevonden in Limburg, door voormalig mijningenieur Hugo Bollen. De uitvinding won in 2009 de Vlaamse Prijs voor Sportverdienste en wordt intussen wereldwijd gekopieerd. Elk knooppunt heeft een eigen nummer. Blauwe rechthoekige fietsbordjes geven duidelijk de weg naar jouw knooppunt aan. Je volgt gewoon het juiste nummer. Alle routes zijn in twee richtingen bewegwijzerd. Aan elk knooppunt vind je een overzichtsbord. Verloren rijden kan niet. Fietskaart Limburg De fietskaart op schaal 1:65 000 geeft een totaaloverzicht van het Limburgse fietsroutenetwerk. Met behulp van de fietskaart stippel je eenvoudig je parcours uit en maak je je fietstocht net zo lang als je zelf wil. Ze vermeldt alle routes, knooppunten met onderlinge afstanden, straatnamen, stations, parkings, fietsonthaal- en servicepunten, centrumverbindingen, bezienswaardigheden, wandelstartplaatsen, picknickplaatsen, hellingen, veerponten en onverharde wegen. Het fietsinfoboekje bij de fietskaart biedt een overzicht van alle fietsvrien-
delijke cafés en logies en andere faciliteiten van het fietsroutenetwerk. Info: de fietskaart mét fietsinfoboekje kost € 9,50 en is te koop bij alle toeristische infokantoren en via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00
Fietsbox Limburg met 7 themakaarten Ontdek de mooiste fietsroutes van het Fietsparadijs Limburg. De Fietsbox Limburg bevat zeven themakaarten, samen goed voor 28 knooppuntenroutes. Bij elke route krijg je unieke bezoektips, lekkere haltes, fotogenieke locaties en knooppuntenkaartjes. Info: de fietsbox is voor € 12,50 te koop bij Standaard Boekhandel of de toeristische infokantoren en bevat o.a. de themafietskaart ‘Fietsen door fruitig Haspengouw’ en ‘Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw’
• • • • • • • • •
2 000 000 – bijna zoveel fietstoeristen bezochten Limburg in 2012 20 000 – het aantal verkochte Limburgse fietskaarten in 2012 20 000 – het aantal blauwe fietsbordjes in Limburg 2 000 – km fietsroutes doorheen een verscheidenheid aan groene landschappen 300 – het aantal fietsknooppunten in Limburg 163 – het aantal fietsvriendelijke cafés in Limburg 156 – het aantal fietsvriendelijke logies in Limburg 50 – het aantal officiële laadpalen voor elektrische fietsen in Limburg 7 – zoveel keer op rij verkozen tot dé Belgische fietsprovincie 10
11
Limburg is voor het zevende jaar op rij verkozen tot populairste fietsprovincie van België. Via het fietsroutenetwerk fiets je van knooppunt tot knooppunt over goed onderhouden, verharde, duidelijk bewegwijzerde en meestal autovrije fietspaden. 2000 km fietsroutes doorheen een verscheidenheid aan groene landschappen. De fietsvriendelijke cafés en logies, picknickplaatsen, rustbanken, oplaadpalen voor elektrische fietsen en een vlotte pechverhelping bieden een ongekend fietscomfort. In Haspengouw fiets je doorheen een glooiend fruitlandschap bezaaid met kastelen, vierkantshoeves en kerkdorpjes.
Fietsparadijs Limburg
Fietsroutenetwerk Limburg: de bakermat van het knooppuntenfietsen Het knooppuntenfietsen werd uitgevonden in Limburg, door voormalig mijningenieur Hugo Bollen. De uitvinding won in 2009 de Vlaamse Prijs voor Sportverdienste en wordt intussen wereldwijd gekopieerd. Elk knooppunt heeft een eigen nummer. Blauwe rechthoekige fietsbordjes geven duidelijk de weg naar jouw knooppunt aan. Je volgt gewoon het juiste nummer. Alle routes zijn in twee richtingen bewegwijzerd. Aan elk knooppunt vind je een overzichtsbord. Verloren rijden kan niet. Fietskaart Limburg De fietskaart op schaal 1:65 000 geeft een totaaloverzicht van het Limburgse fietsroutenetwerk. Met behulp van de fietskaart stippel je eenvoudig je parcours uit en maak je je fietstocht net zo lang als je zelf wil. Ze vermeldt alle routes, knooppunten met onderlinge afstanden, straatnamen, stations, parkings, fietsonthaal- en servicepunten, centrumverbindingen, bezienswaardigheden, wandelstartplaatsen, picknickplaatsen, hellingen, veerponten en onverharde wegen. Het fietsinfoboekje bij de fietskaart biedt een overzicht van alle fietsvrien-
delijke cafés en logies en andere faciliteiten van het fietsroutenetwerk. Info: de fietskaart mét fietsinfoboekje kost € 9,50 en is te koop bij alle toeristische infokantoren en via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00
Fietsbox Limburg met 7 themakaarten Ontdek de mooiste fietsroutes van het Fietsparadijs Limburg. De Fietsbox Limburg bevat zeven themakaarten, samen goed voor 28 knooppuntenroutes. Bij elke route krijg je unieke bezoektips, lekkere haltes, fotogenieke locaties en knooppuntenkaartjes. Info: de fietsbox is voor € 12,50 te koop bij Standaard Boekhandel of de toeristische infokantoren en bevat o.a. de themafietskaart ‘Fietsen door fruitig Haspengouw’ en ‘Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw’
• • • • • • • • •
2 000 000 – bijna zoveel fietstoeristen bezochten Limburg in 2012 20 000 – het aantal verkochte Limburgse fietskaarten in 2012 20 000 – het aantal blauwe fietsbordjes in Limburg 2 000 – km fietsroutes doorheen een verscheidenheid aan groene landschappen 300 – het aantal fietsknooppunten in Limburg 163 – het aantal fietsvriendelijke cafés in Limburg 156 – het aantal fietsvriendelijke logies in Limburg 50 – het aantal officiële laadpalen voor elektrische fietsen in Limburg 7 – zoveel keer op rij verkozen tot dé Belgische fietsprovincie 10
11
Fietsonthaal- en servicepunten: de ideale startplaatsen Je fietstocht comfortabel starten? Dat doe je in de Limburgse fietsonthaal- en servicepunten. Deze fietsvriendelijke plekken hebben een ruime parking voor je auto, horeca, toiletten, toeristische informatie, fietsverhuur en zelfs een volledige fietsherstelplaats. In Haspengouw zijn er 3 fietsonthaal- en servicepunten.
Huur een fiets Geen fiets? Geen nood! Huur een flitsend groene fietsparadijs Limburg-fiets via het gratis nummer 0800 96 96 7 (optie 2) of buiten België via + 32 11 33 27 56. We zetten je fiets klaar bij het door jou gekozen fietsonthaal- en servicepunt. Of je nu kiest voor een Fietsparadijs Limburg-fiets of een elektrische fiets: je krijgt altijd een herstelkit mee. Handig om kleine fietsongemakken zelf op te lossen. Heb je een ernstig defect aan je
Fietsparadijs Limburg-fiets? Bel dan naar het gratis servicenummer 0800 96 96 7 (optie 2) en we helpen je. Op www.toerismelimburg.be vind je een overzicht van de fietsonthaal- en servicepunten, verhuurpunten en de prijs per beschikbaar fietsmodel. Zo zijn er naast gewone en elektrische fietsen op sommige locaties ook tandems, kinderfietsjes en -zitjes verkrijgbaar. Vergeet zeker niet om je fietshelm mee te brengen!
Fietsonthaal- en servicepunt 1 Recreatiedomein De Alk - Alken
Fietsonthaal- en servicepunt 3 Sint-Truiden
Laagdorp, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76, carine.luts@alken.be
Stationsplein 65, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 69 64 29, info.toerisme@sint-truiden.be
Open: april t.e.m. september: elke dag van 10 - 18 u.
Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.; zaterdag, zondag en feestdagen van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.
Fietsonthaal- en servicepunt 2 landcommanderij Alden Biesen - Bilzen Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.
Tip Online fietsrouteplanner Stippel jouw fietsroutes uit met de online routeplanner van Toerisme Limburg. Surf naar www.toerismelimburg.be, duid op de kaart aan hoe je wil rijden en de planner berekent automatisch je route. Of klik een van de themaroutes aan. Print daarna je route uit of download ze rechtstreeks op je gps of smartphone. Zo kom je goed voorbereid aan de start. Je kunt je route ook delen via de website. Handig om samen met fietsgenoten de leukste fietsplekjes van Limburg te ontdekken.
Fietsvriendelijke cafés en logies Fietscafés liggen op maximaal 1 km van het fietsroutenetwerk en zijn er op maat van de fietsers! Fietscafé Fietslogies Fietslogies Je herkent ze aan het paarse labelschildje. Deze fietsvriendelijke horecazaken bieden drankjes, een kleine snackkaart én speciale faciliteiten voor fietsers. Jei vindt er een goede i Fietscafé Fietscafé fietsenstalling, propere toiletten,Fietscafé een EHBO-kit en een fietsreparatieset. De fietscafés met oplaadmogelijkheden voor elektrische fietsen hebben een apart icoontje op de fietskaart. Ze staan ook aangeduid in het fietsinfoboekje. www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
Fietslogies Fietslogies Fietslogies liggen op maximaal 5 km van het fietsroutenetwerk. Hier geniet je van een overdekte en afgesloten fietsenstalling, een EHBO-koffer, een i i fietsreparatieset, fietsinfo en de mogelijkheid om Fietscafé Fietscafé Fietscafé je kleren te drogen. ’s Morgens krijg je een stevig fietsersontbijt.
Fietscafé
Fietslogies
Fietslogies
www.toerismelimburg.be
Fietscafé
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
Fietscafé
Fietscafé
Fietscafé
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
FIETSVRIENDELIJK LOGIES
Online routeplanner: www.toerismelimburg.be
i
i
Info: een overzicht van alle fietsvriendelijke cafés en logies vind je in het fietsinfoboekje bij de fietskaart of www.toerismelimburg.be. Reserveren: 0800 96 96 7(optie 2) of +32 11 33 27 56
12
13
Fietsonthaal- en servicepunten: de ideale startplaatsen Je fietstocht comfortabel starten? Dat doe je in de Limburgse fietsonthaal- en servicepunten. Deze fietsvriendelijke plekken hebben een ruime parking voor je auto, horeca, toiletten, toeristische informatie, fietsverhuur en zelfs een volledige fietsherstelplaats. In Haspengouw zijn er 3 fietsonthaal- en servicepunten.
Huur een fiets Geen fiets? Geen nood! Huur een flitsend groene fietsparadijs Limburg-fiets via het gratis nummer 0800 96 96 7 (optie 2) of buiten België via + 32 11 33 27 56. We zetten je fiets klaar bij het door jou gekozen fietsonthaal- en servicepunt. Of je nu kiest voor een Fietsparadijs Limburg-fiets of een elektrische fiets: je krijgt altijd een herstelkit mee. Handig om kleine fietsongemakken zelf op te lossen. Heb je een ernstig defect aan je
Fietsparadijs Limburg-fiets? Bel dan naar het gratis servicenummer 0800 96 96 7 (optie 2) en we helpen je. Op www.toerismelimburg.be vind je een overzicht van de fietsonthaal- en servicepunten, verhuurpunten en de prijs per beschikbaar fietsmodel. Zo zijn er naast gewone en elektrische fietsen op sommige locaties ook tandems, kinderfietsjes en -zitjes verkrijgbaar. Vergeet zeker niet om je fietshelm mee te brengen!
Fietsonthaal- en servicepunt 1 Recreatiedomein De Alk - Alken
Fietsonthaal- en servicepunt 3 Sint-Truiden
Laagdorp, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76, carine.luts@alken.be
Stationsplein 65, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 69 64 29, info.toerisme@sint-truiden.be
Open: april t.e.m. september: elke dag van 10 - 18 u.
Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.; zaterdag, zondag en feestdagen van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.
Fietsonthaal- en servicepunt 2 landcommanderij Alden Biesen - Bilzen Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, toerisme@bilzen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.
Tip Online fietsrouteplanner Stippel jouw fietsroutes uit met de online routeplanner van Toerisme Limburg. Surf naar www.toerismelimburg.be, duid op de kaart aan hoe je wil rijden en de planner berekent automatisch je route. Of klik een van de themaroutes aan. Print daarna je route uit of download ze rechtstreeks op je gps of smartphone. Zo kom je goed voorbereid aan de start. Je kunt je route ook delen via de website. Handig om samen met fietsgenoten de leukste fietsplekjes van Limburg te ontdekken.
Fietsvriendelijke cafés en logies Fietscafés liggen op maximaal 1 km van het fietsroutenetwerk en zijn er op maat van de fietsers! Fietscafé Fietslogies Fietslogies Je herkent ze aan het paarse labelschildje. Deze fietsvriendelijke horecazaken bieden drankjes, een kleine snackkaart én speciale faciliteiten voor fietsers. Jei vindt er een goede i Fietscafé Fietscafé fietsenstalling, propere toiletten,Fietscafé een EHBO-kit en een fietsreparatieset. De fietscafés met oplaadmogelijkheden voor elektrische fietsen hebben een apart icoontje op de fietskaart. Ze staan ook aangeduid in het fietsinfoboekje. www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
Fietslogies Fietslogies Fietslogies liggen op maximaal 5 km van het fietsroutenetwerk. Hier geniet je van een overdekte en afgesloten fietsenstalling, een EHBO-koffer, een i i fietsreparatieset, fietsinfo en de mogelijkheid om Fietscafé Fietscafé Fietscafé je kleren te drogen. ’s Morgens krijg je een stevig fietsersontbijt.
Fietscafé
Fietslogies
Fietslogies
www.toerismelimburg.be
Fietscafé
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
Fietscafé
Fietscafé
Fietscafé
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
www.toerismelimburg.be
FIETSVRIENDELIJK LOGIES
Online routeplanner: www.toerismelimburg.be
i
i
Info: een overzicht van alle fietsvriendelijke cafés en logies vind je in het fietsinfoboekje bij de fietskaart of www.toerismelimburg.be. Reserveren: 0800 96 96 7(optie 2) of +32 11 33 27 56
12
13
Fietsen door glooiend Haspengouw In glooiend Haspengouw fiets je langs hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, mergelvalleien, fruitbedrijven en vierkantshoeves, talrijke kastelen, burchten en een rijk erfgoed. Moeite met heuvels? Huur dan een elektrische fiets in de fietsonthaalen servicepunten van Sint-Truiden, Alken en Alden Biesen (Bilzen) - zie pagina 12.
De themafietskaarten ‘Fietsen door fruitig Haspengouw’ bevat 5 fietslussen van 28 tot 51 km die je langs de mooiste plekjes van de fruitregio loodsen. Onderweg ontdek je prachtige kastelen, vierkantshoeves, vredige dorpjes, fruitplantages en mooie vergezichten. ‘Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw’ bevat 7 lussen van 21 tot 50 km die je langs kleine dorpjes, religieuze monumenten, middeleeuwse restanten, prachtige kasteelparken en door een mergellandschap voeren. Info: de themafietskaarten kosten € 2 en zijn te koop bij de lokale toeristische infokantoren of via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00
fietsparadijs Limburg
Tip Terra Fecunda - Alken Op deze fietsroute van 28 km ontdek je hoezeer Haspengouw in het teken staat van fruit. Je gaat op pad met de Verhalenfluisteraar. Deze persoonlijke audio- en videogids vertelt je onderweg meer over de omgeving en betrekt je bij het verhaal van het fruit. Je speelt de audio- en videofrag-
menten af op om het even welk multimediatoestel. Je kunt de route gratis downloaden via www.storynations.com. Info en startplaats: Toerisme Alken, Hoogdorpsstraat 5, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76 Prijs: gratis
Prijs: Trudofietsgids: € 4, verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
fietsparadijs Limburg
FIETSEN DOOR FRUITIG HASPENGOUW VAN BLOESEM TOT OOGST
FIETSEN DOOR HET RIJKE VERLEDEN VAN HASPENGOUW
5 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013
€2
Nog meer fietsen Fietsqueeste - Sint-Truiden Kinderen van 10 tot 14 jaar fietsen de Trudofietslus ‘voor ridders en jonkvrouwen’ (± 24 km). Ouders krijgen de ‘volwassen’ versie, voor de kinderen is er een speciale kaart én een geheimzinnige sleutel. De Trudofietsgids bevat legendes en verhaaltjes om voor te lezen. Je fietst langs de commanderij van Ordingen, het kasteel van Rijkel, de kapel van Helshoven en de galg(!), de tumulus en de burcht van Brustem. Aan de 5 monumenten zoek je naar kistjes die je met de sleutel opent. De gevonden puzzelstukjes zetten je verder op weg naar de schat van Trudo.
7 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013
€2
14
15
Fietsen door glooiend Haspengouw In glooiend Haspengouw fiets je langs hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, mergelvalleien, fruitbedrijven en vierkantshoeves, talrijke kastelen, burchten en een rijk erfgoed. Moeite met heuvels? Huur dan een elektrische fiets in de fietsonthaalen servicepunten van Sint-Truiden, Alken en Alden Biesen (Bilzen) - zie pagina 12.
De themafietskaarten ‘Fietsen door fruitig Haspengouw’ bevat 5 fietslussen van 28 tot 51 km die je langs de mooiste plekjes van de fruitregio loodsen. Onderweg ontdek je prachtige kastelen, vierkantshoeves, vredige dorpjes, fruitplantages en mooie vergezichten. ‘Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw’ bevat 7 lussen van 21 tot 50 km die je langs kleine dorpjes, religieuze monumenten, middeleeuwse restanten, prachtige kasteelparken en door een mergellandschap voeren. Info: de themafietskaarten kosten € 2 en zijn te koop bij de lokale toeristische infokantoren of via www.toerismelimburg.be, + 32 11 30 55 00
fietsparadijs Limburg
Tip Terra Fecunda - Alken Op deze fietsroute van 28 km ontdek je hoezeer Haspengouw in het teken staat van fruit. Je gaat op pad met de Verhalenfluisteraar. Deze persoonlijke audio- en videogids vertelt je onderweg meer over de omgeving en betrekt je bij het verhaal van het fruit. Je speelt de audio- en videofrag-
menten af op om het even welk multimediatoestel. Je kunt de route gratis downloaden via www.storynations.com. Info en startplaats: Toerisme Alken, Hoogdorpsstraat 5, 3570 Alken, + 32 11 59 99 76 Prijs: gratis
Prijs: Trudofietsgids: € 4, verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
fietsparadijs Limburg
FIETSEN DOOR FRUITIG HASPENGOUW VAN BLOESEM TOT OOGST
FIETSEN DOOR HET RIJKE VERLEDEN VAN HASPENGOUW
5 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013
€2
Nog meer fietsen Fietsqueeste - Sint-Truiden Kinderen van 10 tot 14 jaar fietsen de Trudofietslus ‘voor ridders en jonkvrouwen’ (± 24 km). Ouders krijgen de ‘volwassen’ versie, voor de kinderen is er een speciale kaart én een geheimzinnige sleutel. De Trudofietsgids bevat legendes en verhaaltjes om voor te lezen. Je fietst langs de commanderij van Ordingen, het kasteel van Rijkel, de kapel van Helshoven en de galg(!), de tumulus en de burcht van Brustem. Aan de 5 monumenten zoek je naar kistjes die je met de sleutel opent. De gevonden puzzelstukjes zetten je verder op weg naar de schat van Trudo.
7 KNOOPPUNTENROUTES 2012 - 2013
€2
14
15
Wandelen in greenspots
Landschap beleven
Greenspots zijn eersteklas wandelgebieden die je tot in de groene schatkamers van Haspengouw loodsen. Elke greenspot heeft een vast startpunt met parking, overzichtsbord en horeca. De routes zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rusten picknickplaatsen.
Greenspot Alden Biesen 4 ‘Geschiedenis tussen akker en beemd’ - Bilzen Je wandelt langs hoogstamboomgaarden en uitgestrekte akkers op plateaus en door beekdalen. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Regelmatig worden je inspanningen beloond met schitterende panorama’s. Hoogtepunten zijn de landcommanderij Alden Biesen en het Wijnkasteel Genoels-Elderen. Kies je voor de lange wandeling? Vergeet dan zeker je laarzen niet. Start: parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Routes: geel: 16 km, duur: 4 uur; oranje: 8,5 km, duur: 2 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Munsterbos 5 ‘Blik over de plassen’ - Bilzen Deze greenspot dompelt je onder in een prachtig stuk natuur op de grens van de Kempen en Haspengouw. Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden en passeert restanten van een vroeger heidelandschap. Tussen de oude eikenbossen ligt een fascinerend vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Breng zeker je verrekijker mee! Start: Bezoekerscentrum De Landschapsruiter, Leroyplein 2, 3740 Bilzen Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; blauw: 5 km, duur: 1,5 uur
Landcommanderij Alden Biesen
Hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, weilanden, mergelvalleien, kastelen, holle wegen, moerassen, weidse vergezichten, bloesems en fruit: glooiend Haspengouw is overweldigend mooi. Welke pittoreske route je ook uitstippelt.
Info: De kaarten van de greenspotwandelingen kosten € 2,50 en zijn te koop bij alle toeristische infokantoren van Haspengouw of via www.rlh.be of via www.toerismelimburg.be
16
17
Wandelen in greenspots
Landschap beleven
Greenspots zijn eersteklas wandelgebieden die je tot in de groene schatkamers van Haspengouw loodsen. Elke greenspot heeft een vast startpunt met parking, overzichtsbord en horeca. De routes zijn duidelijk bewegwijzerd en voorzien van rusten picknickplaatsen.
Greenspot Alden Biesen 4 ‘Geschiedenis tussen akker en beemd’ - Bilzen Je wandelt langs hoogstamboomgaarden en uitgestrekte akkers op plateaus en door beekdalen. De Demer zorgt onderweg voor grote reliëfverschillen en een bijzonder gevarieerd landschap. Regelmatig worden je inspanningen beloond met schitterende panorama’s. Hoogtepunten zijn de landcommanderij Alden Biesen en het Wijnkasteel Genoels-Elderen. Kies je voor de lange wandeling? Vergeet dan zeker je laarzen niet. Start: parking Alden Biesen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven) Routes: geel: 16 km, duur: 4 uur; oranje: 8,5 km, duur: 2 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Munsterbos 5 ‘Blik over de plassen’ - Bilzen Deze greenspot dompelt je onder in een prachtig stuk natuur op de grens van de Kempen en Haspengouw. Je wandelt door moerassen, bossen en graslanden en passeert restanten van een vroeger heidelandschap. Tussen de oude eikenbossen ligt een fascinerend vijvergebied met zeldzame water- en moerasvogels. Je bekijkt hen ongestoord van op de vogelkijktoren. Breng zeker je verrekijker mee! Start: Bezoekerscentrum De Landschapsruiter, Leroyplein 2, 3740 Bilzen Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; blauw: 5 km, duur: 1,5 uur
Landcommanderij Alden Biesen
Hoogstamboomgaarden, kerkdorpjes, weilanden, mergelvalleien, kastelen, holle wegen, moerassen, weidse vergezichten, bloesems en fruit: glooiend Haspengouw is overweldigend mooi. Welke pittoreske route je ook uitstippelt.
Info: De kaarten van de greenspotwandelingen kosten € 2,50 en zijn te koop bij alle toeristische infokantoren van Haspengouw of via www.rlh.be of via www.toerismelimburg.be
16
17
Tip
Greenspot Rullingen 6 ‘In het spoor van Fruit’ - Borgloon Deze wandeling start aan het kasteeldomein van Rullingen, pittoresk gelegen tussen de boomgaarden. Onderweg doorkruis je het gevarieerde landschap van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium (boomgaard met verschillende fruitvariëteiten) en een fruitspoor (voormalige spoorweg van Tongeren naar Sint-Truiden waarlangs het fruit werd getransporteerd). Langs de oranje wandeling bevinden zich een aantal gedichten van Herman Rohaert. Voor buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen. Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) Routes: oranje: 7,5 km, duur: 2 uur; rood: 6 km, duur: 1,5 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Grootloon 7 ‘Via heuvels en boomgaarden’ Borgloon Vertrekpunt is Borgloon, het historische hart van het Graafschap Loon. Van op de imposante burchtheuvel wandel je een eeuwenoud landschap binnen met beboste heuveltoppen en uitgestrekte hoogstamboomgaarden. Een aantal van hen is toegankelijk: ideaal voor een picknick. Deze wandeling loopt voor een deel over de Romeinse Kassei. Je passeert ook een pittoresk kerkdorpje en geniet van panorama’s die je tot mijlenver een blik gunnen op het prachtige landschap van Haspengouw. Start: Klappoel, centrum, 3840 Borgloon Routes: geel: 12,5 km, duur: 3,5 uur; oranje: 8,5 km, duur: 2 uur; blauw: 5,5 km, duur: 1,5 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Wandelbox Limburg Deze box bevat een topselectie uit het totale wandelaanbod van Limburg. De Regionale Landschappen en Toerisme Limburg hebben acht themakaarten uitgekozen, goed voor 33 afwisselende wandellussen en niet te missen bezoektips. Prijs: € 14,50; te koop via www.toerismelimburg.be, in de lokale toeristische infokantoren en Standaard Boekhandel
Greenspot Heks 8 ‘Langs boerenerven’ - Heers Je start aan een authentieke herberg en ontdekt vervolgens Droog-Haspengouw met zijn oude dorpskernen, monumentale vierkantshoeven, holle wegen, kastelen en heuveltoppen met koepelbosjes en eindeloze panorama’s. Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) Routes: geel: 12 km, duur: 3,5 uur; rood: 9 km, duur: 2,5 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur
Greenspot Mettekoven 9 ‘Grand-Cru landschap’ - Heers Het piepkleine dorp Mettekoven staat model voor het fruitige Haspengouw. Je wandelt langs bloeiende hoogstamboomgaarden, door uitgestrekte heuvellanden en kerkdorpjes. Aan de Tjenneboom, op de grens tussen Borgloon en Heers, heb je een prachtig zicht op het glooiende Haspengouwse landschap. Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) Routes: rood: 7 km, duur: 1 uur 45’; oranje: 4 km, duur: 1 uur; blauw: 3 km, duur: 45’; groen: mindervalidenpad: 1,5 km
Greenspot Vrijhern 10 ‘Natuur rond de kluis’ - Hoeselt Startpunt is de Kluis van Vrijhern, een pittoreske 17de-eeuwse lemen woning in een schaduwrijk decor. In deze bronrijke omgeving ontspringen verschillende beekjes die samen het begin van de Demer vormen. Dit is dan ook VochtigHaspengouw ten voeten uit. Het landschap is heel gevarieerd met bronnen, bossen, weilanden maar ook fruitboomgaarden. En natuurlijk ontbreken ook de weidse panorama’s niet. Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Zammelen 11 ‘Groene schatkamer’ - Kortessem Je vertrekt in het pittoreske dorpje Zammelen, aan de rand van het Haspengouwse leemplateau. Hier starten drie wandelingen door Vochtig-Haspengouw. De bijnaam ‘groene schatkamer’ is hier zeker op zijn plaats. Historische paden en kerkwegels leiden je door een sterk glooiend landschap waarin beemden, hooilanden, mysterieuze moerassen en broekjesbossen elkaar afwisselen. In de vallei houdt de kronkelende Mombeek je voortdurend gezelschap. 18
19
Tip
Greenspot Rullingen 6 ‘In het spoor van Fruit’ - Borgloon Deze wandeling start aan het kasteeldomein van Rullingen, pittoresk gelegen tussen de boomgaarden. Onderweg doorkruis je het gevarieerde landschap van de vallei van de Herk en de Rullingenbeek. Je bent hier in het hart van de fruitstreek met hoog- en laagstamboomgaarden, een fructuarium (boomgaard met verschillende fruitvariëteiten) en een fruitspoor (voormalige spoorweg van Tongeren naar Sint-Truiden waarlangs het fruit werd getransporteerd). Langs de oranje wandeling bevinden zich een aantal gedichten van Herman Rohaert. Voor buggy’s is alleen de groene wandeling aanbevolen. Start: Kasteeldomein, Rullingen 1, 3840 Borgloon (Rullingen) Routes: oranje: 7,5 km, duur: 2 uur; rood: 6 km, duur: 1,5 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Grootloon 7 ‘Via heuvels en boomgaarden’ Borgloon Vertrekpunt is Borgloon, het historische hart van het Graafschap Loon. Van op de imposante burchtheuvel wandel je een eeuwenoud landschap binnen met beboste heuveltoppen en uitgestrekte hoogstamboomgaarden. Een aantal van hen is toegankelijk: ideaal voor een picknick. Deze wandeling loopt voor een deel over de Romeinse Kassei. Je passeert ook een pittoresk kerkdorpje en geniet van panorama’s die je tot mijlenver een blik gunnen op het prachtige landschap van Haspengouw. Start: Klappoel, centrum, 3840 Borgloon Routes: geel: 12,5 km, duur: 3,5 uur; oranje: 8,5 km, duur: 2 uur; blauw: 5,5 km, duur: 1,5 uur; groen: 4 km, duur: 1 uur
Wandelbox Limburg Deze box bevat een topselectie uit het totale wandelaanbod van Limburg. De Regionale Landschappen en Toerisme Limburg hebben acht themakaarten uitgekozen, goed voor 33 afwisselende wandellussen en niet te missen bezoektips. Prijs: € 14,50; te koop via www.toerismelimburg.be, in de lokale toeristische infokantoren en Standaard Boekhandel
Greenspot Heks 8 ‘Langs boerenerven’ - Heers Je start aan een authentieke herberg en ontdekt vervolgens Droog-Haspengouw met zijn oude dorpskernen, monumentale vierkantshoeven, holle wegen, kastelen en heuveltoppen met koepelbosjes en eindeloze panorama’s. Start: Herberg De Horne, Brugstraat 30, 3870 Heers (Vechmaal) Routes: geel: 12 km, duur: 3,5 uur; rood: 9 km, duur: 2,5 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur
Greenspot Mettekoven 9 ‘Grand-Cru landschap’ - Heers Het piepkleine dorp Mettekoven staat model voor het fruitige Haspengouw. Je wandelt langs bloeiende hoogstamboomgaarden, door uitgestrekte heuvellanden en kerkdorpjes. Aan de Tjenneboom, op de grens tussen Borgloon en Heers, heb je een prachtig zicht op het glooiende Haspengouwse landschap. Start: centrum, Mettekovenstraat 2, 3870 Heers (Mettekoven) Routes: rood: 7 km, duur: 1 uur 45’; oranje: 4 km, duur: 1 uur; blauw: 3 km, duur: 45’; groen: mindervalidenpad: 1,5 km
Greenspot Vrijhern 10 ‘Natuur rond de kluis’ - Hoeselt Startpunt is de Kluis van Vrijhern, een pittoreske 17de-eeuwse lemen woning in een schaduwrijk decor. In deze bronrijke omgeving ontspringen verschillende beekjes die samen het begin van de Demer vormen. Dit is dan ook VochtigHaspengouw ten voeten uit. Het landschap is heel gevarieerd met bronnen, bossen, weilanden maar ook fruitboomgaarden. En natuurlijk ontbreken ook de weidse panorama’s niet. Start: Kluis van Vrijhern, Kluisstraat, 3730 Hoeselt Routes: rood: 8 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur
Greenspot Zammelen 11 ‘Groene schatkamer’ - Kortessem Je vertrekt in het pittoreske dorpje Zammelen, aan de rand van het Haspengouwse leemplateau. Hier starten drie wandelingen door Vochtig-Haspengouw. De bijnaam ‘groene schatkamer’ is hier zeker op zijn plaats. Historische paden en kerkwegels leiden je door een sterk glooiend landschap waarin beemden, hooilanden, mysterieuze moerassen en broekjesbossen elkaar afwisselen. In de vallei houdt de kronkelende Mombeek je voortdurend gezelschap. 18
19
Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) Routes: rood: 7 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen (combinatie routes): 13 km, duur: 3 uur
Greenspot Nieuwenhoven 12 ‘Bos vol verrassingen’ - Sint-Truiden Het bos van Nieuwenhoven maakt deel uit van het grootste aaneengesloten bosgebied van Zuid-Limburg. Deze wandelingen voeren je door het hart van dit eeuwenoude loofbos. Hier leven nog reeën en eekhoorntjes in het wild. Wandelaars passeren ook de vallei van de Kelsbeek, het kasteel van Nieuwenhoven en de basiliek van Kortenbos. Ook liefhebbers van vergezichten komen aan hun trekken.
Tip Wandelbox en landschapsdoeboek Greenspots De wandelkaarten van de Greenspots zijn verzameld in een handige verzamelbox. Ze bevatten duidelijke topografische kaarten, praktische informatie, prachtige foto’s en veel interessante weetjes over het wandelgebied. Voor iedere wandelliefhebber is er nu ook het Landschapsdoeboek. Het prachtig geïllustreerde boek beschrijft de tien Greenspots, de topwandelgebieden van Haspengouw. Het bevat meer dan 50 landschapsdoetips, 12 wandeltips en tal van weetjes over Haspengouw en Voeren. Je maakt ook kennis met de wandelgebieden van de Voerstreek en de Sint-Pietersberg. Prijs: wandelbox Greenspots: € 15; Landschapsdoeboek: € 20; wandelbox + Landschapsdoeboek: € 29,95; te koop via www.rlh.be, in de toeristische infokantoren en in Standaard Boekhandel
Andere topwandelplekjes
De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde wandelpaden voeren je door het glooiende landschap met mergel, boomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden. Verborgen Moois Mombeekvallei - Alken Op de grens tussen Alken en Hasselt ligt verscholen tussen beemden en broekbossen het natuurgebied de Mombeekvallei. Hier wandel je in alle rust in de vallei van de Mombeek, die zich gedurende eeuwen een weg baande door het landschap. Start: Koutermanstraat, 3570 Alken en Bekstraat, 3500 Sint-Lambrechts-Herk
Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven)
Routes: rode route Alken: 8 km; rode route Sint-Lambrechts-Herk: 6 km; gele route SintLambrechts-Herk: 5 km
Routes: oranje: 4 km, duur: 1 uur; blauw: 2,7 km, duur: 45’; groen: mindervalidenpad: 1 km
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar via www.rlh.be
Wandelgebied Cicindria Gingelom - Sint-Truiden Sint-Truiden ontstond aan de oevers van de Cicindria. Deze waterloop ontspringt tussen het
groen van het eeuwenoude kasteeldomein Hasselbroek in Jeuk. Langs de kronkelende beek kies je uit zes wandellussen. Onderweg wandel je door holle wegen en geniet je volop van vergezichten, boomgaarden, kastelen, kapelletjes en dorpscafés. Er zijn 6 startpunten in Gingelom en Sint-Truiden. Start: 6 startpunten: Park van de Vriendschap in Buvingen, Het Pachthof in Borlo, Romeinse weg in Straeten, kerk van Bevingen, brouwerij én kerk van Kerkom Routes: oranje ruit: 6,5 km; oranje rechthoek: 6 km; blauwe bol: 5,5 km; oranje bol: 6,8 km; groene rechthoek: 2,9 km; blauwe ruit: 5 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden en Toerisme Gingelom
Verborgen Moois Hornebos - Heers Het Hornebos is een zeldzaam overgebleven stukje bos dat ooit heel Haspengouw bedekte. Op deze wandeling krijg je opnieuw voeling met dit oerbos. Je passeert ook een wilde bijentuin, je duikt onder in holle wegen en ontdekt de bronnen van de Herk. De imposante Rode Dreef voert je naar de ruïnes van het kasteel van Mechelen-Bovelingen. Op het plateau geniet je van vergezichten over het glooiende landschap.
Start: Altenastraat, 3870 Mechelen-Bovelingen (Heers) Routes: 3 km, duur: 45’; 8 km, duur: 2 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Heers
Verborgen Moois Nietelbroeken Kortessem Deze belevingsvolle wandeling loodst je door de Nietelbroeken, een natuurgebied dat deel uitmaakt van de Mombeekvallei. Hier regeert de natuur. Maar ook het culturele erfgoed laat zich niet onbetuigd. Zo passeer je het kasteel Mombeek met zijn vroegere jachtbos. Misschien spot je hier wel een ree of zelfs een havik? Avontuurlijke knuppelpaden en onverharde wegen zorgen voor extra beleving. Vergeet niet om waterdicht schoeisel mee te nemen. Start: Herbroekstraat, 3720 Kortessem of Nietelbroekstraat, 3590 Diepenbeek Routes: 5 km, duur: 1 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Kortessem
20
21
Start: Kerk Zammelen, Keipoelstraat, 3724 Kortessem (Zammelen) Routes: rood: 7 km, duur: 2 uur; oranje: 6 km, duur: 1,5 uur; blauw: 4 km, duur: 1 uur; groen (combinatie routes): 13 km, duur: 3 uur
Greenspot Nieuwenhoven 12 ‘Bos vol verrassingen’ - Sint-Truiden Het bos van Nieuwenhoven maakt deel uit van het grootste aaneengesloten bosgebied van Zuid-Limburg. Deze wandelingen voeren je door het hart van dit eeuwenoude loofbos. Hier leven nog reeën en eekhoorntjes in het wild. Wandelaars passeren ook de vallei van de Kelsbeek, het kasteel van Nieuwenhoven en de basiliek van Kortenbos. Ook liefhebbers van vergezichten komen aan hun trekken.
Tip Wandelbox en landschapsdoeboek Greenspots De wandelkaarten van de Greenspots zijn verzameld in een handige verzamelbox. Ze bevatten duidelijke topografische kaarten, praktische informatie, prachtige foto’s en veel interessante weetjes over het wandelgebied. Voor iedere wandelliefhebber is er nu ook het Landschapsdoeboek. Het prachtig geïllustreerde boek beschrijft de tien Greenspots, de topwandelgebieden van Haspengouw. Het bevat meer dan 50 landschapsdoetips, 12 wandeltips en tal van weetjes over Haspengouw en Voeren. Je maakt ook kennis met de wandelgebieden van de Voerstreek en de Sint-Pietersberg. Prijs: wandelbox Greenspots: € 15; Landschapsdoeboek: € 20; wandelbox + Landschapsdoeboek: € 29,95; te koop via www.rlh.be, in de toeristische infokantoren en in Standaard Boekhandel
Andere topwandelplekjes
De goed onderhouden en duidelijk bewegwijzerde wandelpaden voeren je door het glooiende landschap met mergel, boomgaarden, kastelen, holle wegen, fruit, bloesems, kerkdorpjes en weilanden. Verborgen Moois Mombeekvallei - Alken Op de grens tussen Alken en Hasselt ligt verscholen tussen beemden en broekbossen het natuurgebied de Mombeekvallei. Hier wandel je in alle rust in de vallei van de Mombeek, die zich gedurende eeuwen een weg baande door het landschap. Start: Koutermanstraat, 3570 Alken en Bekstraat, 3500 Sint-Lambrechts-Herk
Start: Bezoekerscentrum Nieuwenhoven, Hasseltsesteenweg, 3800 Sint-Truiden (Nieuwenhoven)
Routes: rode route Alken: 8 km; rode route Sint-Lambrechts-Herk: 6 km; gele route SintLambrechts-Herk: 5 km
Routes: oranje: 4 km, duur: 1 uur; blauw: 2,7 km, duur: 45’; groen: mindervalidenpad: 1 km
Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar via www.rlh.be
Wandelgebied Cicindria Gingelom - Sint-Truiden Sint-Truiden ontstond aan de oevers van de Cicindria. Deze waterloop ontspringt tussen het
groen van het eeuwenoude kasteeldomein Hasselbroek in Jeuk. Langs de kronkelende beek kies je uit zes wandellussen. Onderweg wandel je door holle wegen en geniet je volop van vergezichten, boomgaarden, kastelen, kapelletjes en dorpscafés. Er zijn 6 startpunten in Gingelom en Sint-Truiden. Start: 6 startpunten: Park van de Vriendschap in Buvingen, Het Pachthof in Borlo, Romeinse weg in Straeten, kerk van Bevingen, brouwerij én kerk van Kerkom Routes: oranje ruit: 6,5 km; oranje rechthoek: 6 km; blauwe bol: 5,5 km; oranje bol: 6,8 km; groene rechthoek: 2,9 km; blauwe ruit: 5 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden en Toerisme Gingelom
Verborgen Moois Hornebos - Heers Het Hornebos is een zeldzaam overgebleven stukje bos dat ooit heel Haspengouw bedekte. Op deze wandeling krijg je opnieuw voeling met dit oerbos. Je passeert ook een wilde bijentuin, je duikt onder in holle wegen en ontdekt de bronnen van de Herk. De imposante Rode Dreef voert je naar de ruïnes van het kasteel van Mechelen-Bovelingen. Op het plateau geniet je van vergezichten over het glooiende landschap.
Start: Altenastraat, 3870 Mechelen-Bovelingen (Heers) Routes: 3 km, duur: 45’; 8 km, duur: 2 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Heers
Verborgen Moois Nietelbroeken Kortessem Deze belevingsvolle wandeling loodst je door de Nietelbroeken, een natuurgebied dat deel uitmaakt van de Mombeekvallei. Hier regeert de natuur. Maar ook het culturele erfgoed laat zich niet onbetuigd. Zo passeer je het kasteel Mombeek met zijn vroegere jachtbos. Misschien spot je hier wel een ree of zelfs een havik? Avontuurlijke knuppelpaden en onverharde wegen zorgen voor extra beleving. Vergeet niet om waterdicht schoeisel mee te nemen. Start: Herbroekstraat, 3720 Kortessem of Nietelbroekstraat, 3590 Diepenbeek Routes: 5 km, duur: 1 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Kortessem
20
21
Sint-Pietersberg Kanne 13 ‘Wandelen tussen Jeker en Maas’ Riemst Dit boeiende grensoverschrijdende wandelgebied voert je door het mergelland tussen Jeker en Maas. Eeuwenlang werden hier mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Maar ook bovengronds is het landschap fenomenaal. In totaal zijn er 20 wandelroutes die je ook onderling kunt combineren. Vijf routes starten in Vlaanderen. Meer bepaald in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit diezelfde mergelsteen. Prijs: wandelkaart: €2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Riemst
Tip Fort van Eben-Emael Bassenge Dit fort was een opnamelocatie voor de Vlaamse fictiereeks ‘De Smaak van De Keyser’. Het Belgische leger bouwde het tussen 1932 en 1935. In de mergelberg groeven ze een ondergrondse kazerne uit. Het fort moest de invalswegen naar Maastricht beschermen en de regio Luik verdedigen. Tevergeefs. Het viel al na 31 uur strijd in Duitse handen. Vandaag wandel je door het tunnelstelsel onder de berg en bezoek je de ondergrondse ziekenboeg en douches. Rue du Fort 40, 4690 Bassenge (Eben-Emael) Open: open weekends: 23 en 24 maart; 27 en 28 april; 25 en 26 mei; 15 en 16 juni; 6, 7 en 21 juli; 24 en 25 augustus; 28 en 29 september; 26 en 27 oktober; 23 en 24 november: van 10 - 16 u.; bijkomend open voor individuele bezoekers: elke zaterdag en zondag van de maanden juli t.e.m. september: start om 13.30 u. Prijs: volwassene: € 6, onderwijzend personeel en > 65: € 5; 12-18 jaar: € 5; < 12 jaar: € 3
Verborgen Moois ’t Speelhof Sint-Truiden ’t Speelhof ligt naast het als werelderfgoed geklasseerde Begijnhof. Het voormalige buitenverblijf van de abten van Sint-Truiden is publiek toegankelijk en herbergt heel wat verborgen plekjes. Je struint er door hoogstamboomgaarden en komt er van alles te weten over fruit. De Trudobronbeek zorgt voor natte en drassige plaatsen, maar je kunt ze toch verkennen dankzij avontuurlijke plankenpaden. Start: Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden Routes: 2,5 km, duur: 45’ Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
Wandelgebied Fruitvallei Sint-Truiden Deze wandeling doet haar naam alle eer aan. Je start aan de achterzijde van het station van Sint-Truiden voor een mooie tocht door de Haspengouwse velden en langs de vele fruitbomen. In april is het landschap één grote bloesemzee, in het najaar ruikt de hele omgeving naar het rijpe fruit. Onderweg passeer je ook de gerenoveerde en opnieuw actieve Stayenmolen en de stokerij en brouwerij van Wilderen.
Start: Boomgaardenstraat, 3800 Sint-Truiden Route: 10 km Prijs: kaart: € 1 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
aan holle wegen. Zij vormen een waardevolle natuurverbinding en een belangrijke bron van biodiversiteit. Je betreedt de fascinerende wereld van schuchtere dassen, vrolijke vogels, kleurrijke vlinders en tal van insecten. Start: Nellestraat, 3700 Tongeren (Berg)
Wandelgebied Gelmen Sint-Truiden Dit is Katarakt-land in volle glorie. Je vertrekt aan de kerk van Groot-Gelmen of de school van Gelinden. Van hieruit voert de route je door een uniek en vooral afwisselend wandelgebied. Op het menu? Holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse overblijfselen, Katarakt-locaties, een kasteel, de schitterende cultuurhistorische kapel van Helshoven én de Zwaan: de oudste herberg van Limburg. Start: 3 startpunten; aan de school van Gelinden (Sint-Truiden), aan de kerk van Groot-Gelmen (SintTruiden) en aan de Mettekovenstraat (Heers) Routes: rode driehoekswandeling: 9 km; oranje bol: 6 km; blauwe ruit: 3 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
Verborgen Moois Berg-Tongeren In Zuid-Limburg vind je een opvallend grote dichtheid
Route: 6 km Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Verborgen Moois Beukenberg Tongeren Op deze routes loop je werkelijk in het spoor van de Romeinen. Aan de 2de-eeuwse stadsomwalling van Tongeren ligt een monumentaal aarden bouwwerk dat deel uitmaakte van het aquaduct van de Romeinse stad Tongeren. Het werd bijna tweeduizend jaar geleden door de Romeinen aangelegd en is het grootste Romeinse monument in Vlaanderen. De twee wandelroutes vertrekken uit het pittoreske kerkdorpje Mulken.
Verborgen Moois Lauw Tongeren Een ideale wandeling voor wie houdt van verborgen moois. De bekoorlijke Jekervallei met zijn golvende reliëf en vruchtbare, lemige glooiingen wordt sfeervol omringd door open akkergebieden. In de vallei pronken oude hooilanden (grasland om hooi te oogsten) omgeven door meidoornhagen. Het Agentschap voor Natuur en Bos beheert dit mooie valleigebied. Ze kapt populierenbossen zodat de percelen opnieuw spontaan kunnen evolueren naar inheemse valleibossen en natte hooilandjes. Start: Schutterijstraat, 3700 Tongeren (Lauw) Routes: 6 km, duur: 1,5 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Start: Mulkerweg, 3700 Tongeren Routes: 3,5 km of 7 km Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
22
23
Sint-Pietersberg Kanne 13 ‘Wandelen tussen Jeker en Maas’ Riemst Dit boeiende grensoverschrijdende wandelgebied voert je door het mergelland tussen Jeker en Maas. Eeuwenlang werden hier mergelblokken uit de ondergrond gewonnen. Maar ook bovengronds is het landschap fenomenaal. In totaal zijn er 20 wandelroutes die je ook onderling kunt combineren. Vijf routes starten in Vlaanderen. Meer bepaald in Kanne (Riemst) waar veel huizen opgetrokken werden uit diezelfde mergelsteen. Prijs: wandelkaart: €2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Riemst
Tip Fort van Eben-Emael Bassenge Dit fort was een opnamelocatie voor de Vlaamse fictiereeks ‘De Smaak van De Keyser’. Het Belgische leger bouwde het tussen 1932 en 1935. In de mergelberg groeven ze een ondergrondse kazerne uit. Het fort moest de invalswegen naar Maastricht beschermen en de regio Luik verdedigen. Tevergeefs. Het viel al na 31 uur strijd in Duitse handen. Vandaag wandel je door het tunnelstelsel onder de berg en bezoek je de ondergrondse ziekenboeg en douches. Rue du Fort 40, 4690 Bassenge (Eben-Emael) Open: open weekends: 23 en 24 maart; 27 en 28 april; 25 en 26 mei; 15 en 16 juni; 6, 7 en 21 juli; 24 en 25 augustus; 28 en 29 september; 26 en 27 oktober; 23 en 24 november: van 10 - 16 u.; bijkomend open voor individuele bezoekers: elke zaterdag en zondag van de maanden juli t.e.m. september: start om 13.30 u. Prijs: volwassene: € 6, onderwijzend personeel en > 65: € 5; 12-18 jaar: € 5; < 12 jaar: € 3
Verborgen Moois ’t Speelhof Sint-Truiden ’t Speelhof ligt naast het als werelderfgoed geklasseerde Begijnhof. Het voormalige buitenverblijf van de abten van Sint-Truiden is publiek toegankelijk en herbergt heel wat verborgen plekjes. Je struint er door hoogstamboomgaarden en komt er van alles te weten over fruit. De Trudobronbeek zorgt voor natte en drassige plaatsen, maar je kunt ze toch verkennen dankzij avontuurlijke plankenpaden. Start: Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden Routes: 2,5 km, duur: 45’ Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
Wandelgebied Fruitvallei Sint-Truiden Deze wandeling doet haar naam alle eer aan. Je start aan de achterzijde van het station van Sint-Truiden voor een mooie tocht door de Haspengouwse velden en langs de vele fruitbomen. In april is het landschap één grote bloesemzee, in het najaar ruikt de hele omgeving naar het rijpe fruit. Onderweg passeer je ook de gerenoveerde en opnieuw actieve Stayenmolen en de stokerij en brouwerij van Wilderen.
Start: Boomgaardenstraat, 3800 Sint-Truiden Route: 10 km Prijs: kaart: € 1 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
aan holle wegen. Zij vormen een waardevolle natuurverbinding en een belangrijke bron van biodiversiteit. Je betreedt de fascinerende wereld van schuchtere dassen, vrolijke vogels, kleurrijke vlinders en tal van insecten. Start: Nellestraat, 3700 Tongeren (Berg)
Wandelgebied Gelmen Sint-Truiden Dit is Katarakt-land in volle glorie. Je vertrekt aan de kerk van Groot-Gelmen of de school van Gelinden. Van hieruit voert de route je door een uniek en vooral afwisselend wandelgebied. Op het menu? Holle wegen, boomgaarden, geologische sites, Romeinse overblijfselen, Katarakt-locaties, een kasteel, de schitterende cultuurhistorische kapel van Helshoven én de Zwaan: de oudste herberg van Limburg. Start: 3 startpunten; aan de school van Gelinden (Sint-Truiden), aan de kerk van Groot-Gelmen (SintTruiden) en aan de Mettekovenstraat (Heers) Routes: rode driehoekswandeling: 9 km; oranje bol: 6 km; blauwe ruit: 3 km Prijs: wandelkaart: € 2,50 verkrijgbaar bij Toerisme Sint-Truiden
Verborgen Moois Berg-Tongeren In Zuid-Limburg vind je een opvallend grote dichtheid
Route: 6 km Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Verborgen Moois Beukenberg Tongeren Op deze routes loop je werkelijk in het spoor van de Romeinen. Aan de 2de-eeuwse stadsomwalling van Tongeren ligt een monumentaal aarden bouwwerk dat deel uitmaakte van het aquaduct van de Romeinse stad Tongeren. Het werd bijna tweeduizend jaar geleden door de Romeinen aangelegd en is het grootste Romeinse monument in Vlaanderen. De twee wandelroutes vertrekken uit het pittoreske kerkdorpje Mulken.
Verborgen Moois Lauw Tongeren Een ideale wandeling voor wie houdt van verborgen moois. De bekoorlijke Jekervallei met zijn golvende reliëf en vruchtbare, lemige glooiingen wordt sfeervol omringd door open akkergebieden. In de vallei pronken oude hooilanden (grasland om hooi te oogsten) omgeven door meidoornhagen. Het Agentschap voor Natuur en Bos beheert dit mooie valleigebied. Ze kapt populierenbossen zodat de percelen opnieuw spontaan kunnen evolueren naar inheemse valleibossen en natte hooilandjes. Start: Schutterijstraat, 3700 Tongeren (Lauw) Routes: 6 km, duur: 1,5 uur Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Start: Mulkerweg, 3700 Tongeren Routes: 3,5 km of 7 km Prijs: wandelkaart: € 1,50 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
22
23
Groen wagentje
Groene wagentjes - Bilzen Ontdek de streek rond Alden Biesen en Bilzen met elektrisch aangedreven wagentjes. Deze groene wagentjes bieden plaats aan 4 personen. Ideaal voor toeristische rondritten. Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke dag van 10 - 17 u.
Groener rijden
Toeren met tripy door het glooiende landschap, je laten rondrijden met een fietstaxi of een retro VW-busje… Haspengouw verkennen kan op een ecologische manier. Toeren met tripy Ontdek nog meer van Haspengouw dankzij de tripy. Dit toestel bevat een elektronisch ‘roadbook’ met tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen voor je tocht met de Vespa. Met opgeladen batterij werkt het 30 uur volledig autonoom. Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zoveel meer dan een gps. Reserveren: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 en Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 79
Prijs: € 20 per uur; € 40 voor 2 uur; € 60 per halve dag; € 180 per weekend; waarborg: € 80 per groen wagentje
Toeristische Shuttle - Bilzen Een ideale (halve-)daguitstap voor scholen en groepen. De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen en stopt aan de mooiste toeristische trekpleisters. Je kunt de rit combineren met een geleid bezoek aan het centrum van Bilzen en aan de landcommanderij Alden Biesen. Lekkerbekken boeken een culinaire rit waarop je kennismaakt met typische Bilzerse lekkernijen. De shuttle biedt plaats aan 49 personen. Reserveren: Toerisme Bilzen,+ 32 89 51 56 54
Retro VW-bus - Borgloon Toer door Haspengouw met een blitse retro VWbus. De chauffeur brengt je naar de leukste plekjes via een keurig uitgestippelde route. Onderweg krijg je deskundige uitleg over het landschap, de lokale geschiedenis, kastelen, monumenten en andere toeristische bezienswaardigheden. Het busje biedt plaats aan 6 personen. De rit duurt anderhalf uur.
Fruittoerbus - Sint-Truiden Elke dag in april toert een comfortabele bus langs fruitige locaties. Onderweg neem je een kijkje achter de schermen van een werkend Haspengouws fruitbedrijf. Je krijgt een rondleiding door de boomgaarden, bekijkt de sorteer- en verpakkingsinstallatie en krijgt antwoord op al je fruitvragen. Alle deelnemers ontvangen ook een sappig Haspengouws appelpakket en drankje.
Tongersesteenweg 100 A, 3840 Borgloon, + 32 12 67 20 02, www.splitbus.be
Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Open: maart t.e.m. oktober: elke dag
Open: elke dag in april om 14 u.
Prijs: € 135
Prijs: € 15, reservering aanbevolen
Huifkartochten - Borgloon Zin om je voeten eventjes rust te gunnen? Maak een tochtje met de huifkar door het glooiende landschap van Borgloon. Je vertrekt op de authentieke kasteelhoeve De Tornaco. Hier spant Ronny graag een van zijn Haflingers voor. Reserveren: Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon, + 32 12 67 26 00, www.detornaco.be
Haspengouw-toerbus Sint-Truiden De tocht brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeves, boomgaarden en velden. Onderweg krijg je deskundige uitleg. Je houdt ook twee keer halt. Op een bijzondere locatie geniet je van een aperitiefje of hapje. Een andere pitstop is voorzien aan de kapel van Helshoven. Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: mei t.e.m. oktober: elke zaterdag om 14 u.
Fietstaxi - Sint-Truiden Alleen of met zijn tweetjes lui achteroverleunen terwijl de trapper zich een weg door het glooiende landschap baant: met de fietstaxi ontdek je Haspengouw in stijl én … zonder moeite. De chauffeur peddelt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden. Je kiest uit drie verschillende routes: een stadsrondrit (1 uur), een kastelenrondrit (2 uur) of een fruitrondrit (2 uur). Fietsonthaal - en servicepunt Sint-Truiden, + 32 800 96 96 7, www.toerisme-sint-truiden.be Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u., zaterdag, zondag en feestdagen van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.
Fietstaxi
Ballonvaarten - Sint-Truiden Een uur lang zweef je met ‘De Bink’, de stadsballon van Sint-Truiden, over het prachtige Haspengouwse fruitlandschap. De voorbereiding op de vlucht is al meteen een eerste hoogtepunt. Je ontdekt van nabij hoe een vormloze hoop stof uitgroeit tot een gigantische ballon. Daarna voeren de branders je naar een hoogte van 400 meter. Na de landing mag je helpen om de ballon in te pakken. Passagiers vereeuwigen hun ervaring met een ‘certificaat van vlucht’. Start: de vertreklocatie bespreek je met de piloot Info en reserveringen: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Prijs: € 160
Prijs: € 15 per uur incl. chauffeur, reservering aanbevolen
Prijs: € 15, reservering aanbevolen
24
25
Groen wagentje
Groene wagentjes - Bilzen Ontdek de streek rond Alden Biesen en Bilzen met elektrisch aangedreven wagentjes. Deze groene wagentjes bieden plaats aan 4 personen. Ideaal voor toeristische rondritten. Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke dag van 10 - 17 u.
Groener rijden
Toeren met tripy door het glooiende landschap, je laten rondrijden met een fietstaxi of een retro VW-busje… Haspengouw verkennen kan op een ecologische manier. Toeren met tripy Ontdek nog meer van Haspengouw dankzij de tripy. Dit toestel bevat een elektronisch ‘roadbook’ met tal van uitgewerkte routes en interessante stopplaatsen voor je tocht met de Vespa. Met opgeladen batterij werkt het 30 uur volledig autonoom. Een vlugge blik op het scherm vertelt je meteen waar je moet afslaan. Zoveel meer dan een gps. Reserveren: Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 en Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 79
Prijs: € 20 per uur; € 40 voor 2 uur; € 60 per halve dag; € 180 per weekend; waarborg: € 80 per groen wagentje
Toeristische Shuttle - Bilzen Een ideale (halve-)daguitstap voor scholen en groepen. De shuttle voert je in groep door Groot-Bilzen en stopt aan de mooiste toeristische trekpleisters. Je kunt de rit combineren met een geleid bezoek aan het centrum van Bilzen en aan de landcommanderij Alden Biesen. Lekkerbekken boeken een culinaire rit waarop je kennismaakt met typische Bilzerse lekkernijen. De shuttle biedt plaats aan 49 personen. Reserveren: Toerisme Bilzen,+ 32 89 51 56 54
Retro VW-bus - Borgloon Toer door Haspengouw met een blitse retro VWbus. De chauffeur brengt je naar de leukste plekjes via een keurig uitgestippelde route. Onderweg krijg je deskundige uitleg over het landschap, de lokale geschiedenis, kastelen, monumenten en andere toeristische bezienswaardigheden. Het busje biedt plaats aan 6 personen. De rit duurt anderhalf uur.
Fruittoerbus - Sint-Truiden Elke dag in april toert een comfortabele bus langs fruitige locaties. Onderweg neem je een kijkje achter de schermen van een werkend Haspengouws fruitbedrijf. Je krijgt een rondleiding door de boomgaarden, bekijkt de sorteer- en verpakkingsinstallatie en krijgt antwoord op al je fruitvragen. Alle deelnemers ontvangen ook een sappig Haspengouws appelpakket en drankje.
Tongersesteenweg 100 A, 3840 Borgloon, + 32 12 67 20 02, www.splitbus.be
Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Open: maart t.e.m. oktober: elke dag
Open: elke dag in april om 14 u.
Prijs: € 135
Prijs: € 15, reservering aanbevolen
Huifkartochten - Borgloon Zin om je voeten eventjes rust te gunnen? Maak een tochtje met de huifkar door het glooiende landschap van Borgloon. Je vertrekt op de authentieke kasteelhoeve De Tornaco. Hier spant Ronny graag een van zijn Haflingers voor. Reserveren: Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon, + 32 12 67 26 00, www.detornaco.be
Haspengouw-toerbus Sint-Truiden De tocht brengt je langs kastelen, kerken en kloosters, grootse vierkantshoeves, boomgaarden en velden. Onderweg krijg je deskundige uitleg. Je houdt ook twee keer halt. Op een bijzondere locatie geniet je van een aperitiefje of hapje. Een andere pitstop is voorzien aan de kapel van Helshoven. Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: mei t.e.m. oktober: elke zaterdag om 14 u.
Fietstaxi - Sint-Truiden Alleen of met zijn tweetjes lui achteroverleunen terwijl de trapper zich een weg door het glooiende landschap baant: met de fietstaxi ontdek je Haspengouw in stijl én … zonder moeite. De chauffeur peddelt je naar de mooiste plekjes in en rond Sint-Truiden. Je kiest uit drie verschillende routes: een stadsrondrit (1 uur), een kastelenrondrit (2 uur) of een fruitrondrit (2 uur). Fietsonthaal - en servicepunt Sint-Truiden, + 32 800 96 96 7, www.toerisme-sint-truiden.be Open: 15 maart t.e.m. 15 oktober: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u., zaterdag, zondag en feestdagen van 9 - 17 u.; 16 oktober t.e.m. 14 maart: maandag t.e.m. vrijdag van 7 - 19 u.
Fietstaxi
Ballonvaarten - Sint-Truiden Een uur lang zweef je met ‘De Bink’, de stadsballon van Sint-Truiden, over het prachtige Haspengouwse fruitlandschap. De voorbereiding op de vlucht is al meteen een eerste hoogtepunt. Je ontdekt van nabij hoe een vormloze hoop stof uitgroeit tot een gigantische ballon. Daarna voeren de branders je naar een hoogte van 400 meter. Na de landing mag je helpen om de ballon in te pakken. Passagiers vereeuwigen hun ervaring met een ‘certificaat van vlucht’. Start: de vertreklocatie bespreek je met de piloot Info en reserveringen: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Prijs: € 160
Prijs: € 15 per uur incl. chauffeur, reservering aanbevolen
Prijs: € 15, reservering aanbevolen
24
25
Ambiorix
Tongeren: oudste stad van België
Het rijke verleden van Haspengouw is nog manifest aanwezig. In Tongeren, oudste stad van België, in de voormalige gravenstad Borgloon en in Sint-Truiden met haar religieuze erfgoed. Het landschap telt meer dan 100 kastelen: landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. In Mergelland Riemst ontdek je ondergrondse gangenstelsels en grotten.
De oudste stad van België werd gesticht door de Romeinen en kende een grote economische bloei in de middeleeuwen. Tongeren ligt in het oosten van Limburg, op 25 minuten rijden van Maastricht en dichtbij Heerlen en Aken.
ES
TS
EL
SS
HA
BILZERSTEENW
EG
Ontstaansgeschiedenis In het jaar 10 voor Christus stichtten de Romeinen Atuatuca Tungrorum. Deze stad werd het centrum van een gebied dat bijna tweederde van het huidige
AL STW
G
T
LIN TR T
AA
T AA TR TS M UN
ST E
T
M
ENWEG LUIKERSTE
P
AT RA ST
KO
4 BEGIJNHOF
P
AA
TR
EG
SS
AN
11
ER R
IKE
LU
T
T
BREDESTRAAT BROUWERSTRAAT ST.-URSULASTRAAT ONDER DE LINDE
3 4 5 6 7 8 9 10 11 ¡ 1 2
Stadhuis Onze-Lieve-Vrouwebasiliek Gallo-Romeins Museum Begijnhofkerk Moerenpoortmuseum Middeleeuwse stadsomwalling Standbeeld Ambiorix Agnetenklooster Julianus Shoppingcenter Station Sint-Janskerk Toerisme Tongeren
Tongeren vandaag Tongeren is het grootst aaneengesloten archeologisch complex van de Lage Landen. Overal vind je nog sporen van de Romeinen, ook in het GalloRomeins Museum. Hedendaags comfort ontdek je in de vele boetiekjes, winkels en het trendy Shopping Julianus. Of op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de jaarlijkse sfeervolle boekenmarkt in het begijnhof (tweede zondag van augustus). Toerisme Tongeren Toerisme Tongeren is gehuisvest in de Julianusshopping en is jouw ideale startplek voor een gastvrij onthaal in de gemeente. Je kunt er tal van brochures en typisch Tongerse geschenken kopen. Info: Toerisme Tongeren, Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be
P
AL
JEW
TAN
KAS
5 MOERENPOORT
AA
STR
6
P
AA
DE
MIN
.-J
W
AT RA
T RS
DS
AR
O RBR
JEK
P
AT
STRA
RINA
ATHA
ST.-C
. KO
TR ERS
TR
T
VE
A NG
EN
A RA
R CO
8
IL OLKU
NS
AL
AT RA LE
T NS
F HO
IJT
KIE
PE RE
VR
P
ED
ST
P
ST
RID
L
OE
LP
WIJ
PLEIN
AT
S ER
D
3 E IEP
T
AA
TR
T
OLDW
AA
N RE
T
AT
RA
ST
ND
HO
1
GROTE MARKT
PU
SE
TR
OE
AA
AT
P
P
NK
NS
M
TR NS
TRA ER
RUID
ST.-T
RA TST
NI
P
LE
2
9
LEOP
GE
FEE
SGAN
RAA
ME
S UW
EEU W
TTER
NST
HE
NIE
Rijk verleden
KIE
AAT
RSTR
CHTE
STRI
MAA
STADHUISPLEIN
ER RUID
ST.-T
VEEMARKT
GROENDREEF
7
T
A STRA
10
AN
STATIONSLA
SCHU
ULE
EG
P
P
. STW
P
ME
W
INIU
PL
11 NOVEMBERWAL
AL
ERNUSW
ST.-MAT
L
A SW
VER
EN
TE
P
België omvatte. Aan het begin van de tweede eeuw na Christus omwalden de Romeinen Tongeren met een reusachtige muur van 6 meter hoog, 2 meter dik en 4 544 meter lang. De volgende twee eeuwen groeide de stad verder uit tot een bloeiend handelscentrum. Een gevolg van haar strategische ligging op de kruising van de wegen naar Maastricht, Keulen, Bavay, Nijmegen en Doornik.
STADSPARK "DE MOTTEN"
C.C. “DE VELINX”
DIJK
26
27
Ambiorix
Tongeren: oudste stad van België
Het rijke verleden van Haspengouw is nog manifest aanwezig. In Tongeren, oudste stad van België, in de voormalige gravenstad Borgloon en in Sint-Truiden met haar religieuze erfgoed. Het landschap telt meer dan 100 kastelen: landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. In Mergelland Riemst ontdek je ondergrondse gangenstelsels en grotten.
De oudste stad van België werd gesticht door de Romeinen en kende een grote economische bloei in de middeleeuwen. Tongeren ligt in het oosten van Limburg, op 25 minuten rijden van Maastricht en dichtbij Heerlen en Aken.
ES
TS
EL
SS
HA
BILZERSTEENW
EG
Ontstaansgeschiedenis In het jaar 10 voor Christus stichtten de Romeinen Atuatuca Tungrorum. Deze stad werd het centrum van een gebied dat bijna tweederde van het huidige
AL STW
G
T
LIN TR T
AA
T AA TR TS M UN
ST E
T
M
ENWEG LUIKERSTE
P
AT RA ST
KO
4 BEGIJNHOF
P
AA
TR
EG
SS
AN
11
ER R
IKE
LU
T
T
BREDESTRAAT BROUWERSTRAAT ST.-URSULASTRAAT ONDER DE LINDE
3 4 5 6 7 8 9 10 11 ¡ 1 2
Stadhuis Onze-Lieve-Vrouwebasiliek Gallo-Romeins Museum Begijnhofkerk Moerenpoortmuseum Middeleeuwse stadsomwalling Standbeeld Ambiorix Agnetenklooster Julianus Shoppingcenter Station Sint-Janskerk Toerisme Tongeren
Tongeren vandaag Tongeren is het grootst aaneengesloten archeologisch complex van de Lage Landen. Overal vind je nog sporen van de Romeinen, ook in het GalloRomeins Museum. Hedendaags comfort ontdek je in de vele boetiekjes, winkels en het trendy Shopping Julianus. Of op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de jaarlijkse sfeervolle boekenmarkt in het begijnhof (tweede zondag van augustus). Toerisme Tongeren Toerisme Tongeren is gehuisvest in de Julianusshopping en is jouw ideale startplek voor een gastvrij onthaal in de gemeente. Je kunt er tal van brochures en typisch Tongerse geschenken kopen. Info: Toerisme Tongeren, Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be
P
AL
JEW
TAN
KAS
5 MOERENPOORT
AA
STR
6
P
AA
DE
MIN
.-J
W
AT RA
T RS
DS
AR
O RBR
JEK
P
AT
STRA
RINA
ATHA
ST.-C
. KO
TR ERS
TR
T
VE
A NG
EN
A RA
R CO
8
IL OLKU
NS
AL
AT RA LE
T NS
F HO
IJT
KIE
PE RE
VR
P
ED
ST
P
ST
RID
L
OE
LP
WIJ
PLEIN
AT
S ER
D
3 E IEP
T
AA
TR
T
OLDW
AA
N RE
T
AT
RA
ST
ND
HO
1
GROTE MARKT
PU
SE
TR
OE
AA
AT
P
P
NK
NS
M
TR NS
TRA ER
RUID
ST.-T
RA TST
NI
P
LE
2
9
LEOP
GE
FEE
SGAN
RAA
ME
S UW
EEU W
TTER
NST
HE
NIE
Rijk verleden
KIE
AAT
RSTR
CHTE
STRI
MAA
STADHUISPLEIN
ER RUID
ST.-T
VEEMARKT
GROENDREEF
7
T
A STRA
10
AN
STATIONSLA
SCHU
ULE
EG
P
P
. STW
P
ME
W
INIU
PL
11 NOVEMBERWAL
AL
ERNUSW
ST.-MAT
L
A SW
VER
EN
TE
P
België omvatte. Aan het begin van de tweede eeuw na Christus omwalden de Romeinen Tongeren met een reusachtige muur van 6 meter hoog, 2 meter dik en 4 544 meter lang. De volgende twee eeuwen groeide de stad verder uit tot een bloeiend handelscentrum. Een gevolg van haar strategische ligging op de kruising van de wegen naar Maastricht, Keulen, Bavay, Nijmegen en Doornik.
STADSPARK "DE MOTTEN"
C.C. “DE VELINX”
DIJK
26
27
Gallo-Romeins Museum 14 Het Gallo-Romeins Museum is geen stoffig museum maar een interactieve tijdscapsule. In een aangename open architectuur verhaalt de permanente collectie over het verre verleden van Limburg: van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Levensechte figuren, maquettes, films, interactieve media en meer dan 2000 authentieke en mooi uitgelichte objecten brengen de bezoeker oog in oog met het veelzijdige leven van onze voorouders. Het museum pakt regelmatig uit met spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen, heeft een museumcafé en museumshop. In 2011 kreeg het de prestigieuze titel van ‘European Museum of the Year’.
Tip De Etrusken, Una storia particolare Van 16 maart tot en met 25 augustus 2013 geven de Etrusken in het Gallo-Romeins Museum hun geheimen prijs. ‘De Etrusken, Una storia particolare’ bundelt 350 topobjecten uit Europese collecties. Perfect uitgelicht en in een hedendaagse setting. Een niet te missen inkijk in de intrigerende beschaving die Italië groot heeft gemaakt. Dé tentoonstelling van 2013.
Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30, www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 24, 25 en 31 december Prijs: volwassenen: € 7; > 55 jaar, andersvaliden, kortinghouders: € 5; 4 - 26 jaar en scholen: € 1; gezin: € 15 Prijs: volwassenen: € 10; < 26 jaar: €1; > 55 jaar, andersvaliden en kortingshouders: € 8; gezinnen: € 21
Kinderen in het Gallo-Romeins Museum Je kids ontdekken op een speelse manier het Gallo-Romeins Museum. Op de workshop ‘Archeoloog voor 1 dag’ graven ze naar schatten uit het verre verleden. Of ze verkennen met een interactieve handpalmcomputer de wereld van de jagers-verzamelaars, eerste landbouwers en Gallo-Romeinen. Je kunt deze ‘games’ spelen in groepjes van 2 tot 3 personen.
Antiekmarkt
Antiekmarkt 15 De grootste antiek- en brocantemarkt van de Benelux vindt al meer dan 30 jaar elke zondagmorgen in Tongeren plaats. Meer dan 350 standhouders en een veertigtal antiekzaken stallen vanaf 6 uur ’s ochtends hun schatten uit. Van eeuwenoude antiek, design uit vervlogen jaren en vintagespullen tot die speciale objecten die net nog ontbreken in jouw verzameling: hier vind je het allemaal. Hoe vroeger je komt, hoe meer kans je maakt op echte koopjes. De antiekmarkt trekt ook steeds meer internationale bezoekers aan zoals Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten en Amerikanen. Toch behoudt ze probleemloos haar gemoedelijke karakter.
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek 16 De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is een van de mooiste gotische religieuze bouwwerken van België. Aan dit monument werd meer dan 300 jaar gebouwd. De eerste stenen werden al in 1240 gelegd. De basiliek rust op oudere religieuze gebouwen, zoals de allereerste Mariakerk ten noorden van de Alpen. De indrukwekkende toren domineert de wijde omgeving en de intrigerende schatkamer is een van de rijkste van het land. Aan de oostkant van de basiliek bevindt zich een 12de-eeuwse romaanse kloostergang, een van de zeldzame getuigen van romaanse bouwkunst in België.
Sint-Janskerk Naast de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de verdwenen Sint-Niklaaskerk is dit de derde parochiekerk. Ze werd opgericht door de leerlooiers en gewijd aan hun patroonheilige, Sint-Jan. De oudste restanten van het kerkgebouw dateren van midden 12de eeuw. Sint-Jansstraat, 3700 Tongeren Open: maandag t.e.m. zaterdag van 9 - 17 u. Prijs: gratis
Vrijthof, 3700 Tongeren Open: elke dag van 9 - 17 u., vanaf 1 januari werken in schatkamer en kloostergang Prijs: gratis
Leopoldwal, Veemarkt, Hospitaalplein, Maastrichterstraat, de Schiervelstraat, Clarissenstraat, parkings Julianus en Eburonenhal, 3700 Tongeren Open: zondag van 6 - 13 u. Prijs: gratis Onze-Lieve-Vrouwebasiliek
28
29
Gallo-Romeins Museum 14 Het Gallo-Romeins Museum is geen stoffig museum maar een interactieve tijdscapsule. In een aangename open architectuur verhaalt de permanente collectie over het verre verleden van Limburg: van de prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Levensechte figuren, maquettes, films, interactieve media en meer dan 2000 authentieke en mooi uitgelichte objecten brengen de bezoeker oog in oog met het veelzijdige leven van onze voorouders. Het museum pakt regelmatig uit met spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen, heeft een museumcafé en museumshop. In 2011 kreeg het de prestigieuze titel van ‘European Museum of the Year’.
Tip De Etrusken, Una storia particolare Van 16 maart tot en met 25 augustus 2013 geven de Etrusken in het Gallo-Romeins Museum hun geheimen prijs. ‘De Etrusken, Una storia particolare’ bundelt 350 topobjecten uit Europese collecties. Perfect uitgelicht en in een hedendaagse setting. Een niet te missen inkijk in de intrigerende beschaving die Italië groot heeft gemaakt. Dé tentoonstelling van 2013.
Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, + 32 12 67 03 30, www.galloromeinsmuseum.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 9 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen, schoolvakanties (België) van 10 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 24, 25 en 31 december Prijs: volwassenen: € 7; > 55 jaar, andersvaliden, kortinghouders: € 5; 4 - 26 jaar en scholen: € 1; gezin: € 15 Prijs: volwassenen: € 10; < 26 jaar: €1; > 55 jaar, andersvaliden en kortingshouders: € 8; gezinnen: € 21
Kinderen in het Gallo-Romeins Museum Je kids ontdekken op een speelse manier het Gallo-Romeins Museum. Op de workshop ‘Archeoloog voor 1 dag’ graven ze naar schatten uit het verre verleden. Of ze verkennen met een interactieve handpalmcomputer de wereld van de jagers-verzamelaars, eerste landbouwers en Gallo-Romeinen. Je kunt deze ‘games’ spelen in groepjes van 2 tot 3 personen.
Antiekmarkt
Antiekmarkt 15 De grootste antiek- en brocantemarkt van de Benelux vindt al meer dan 30 jaar elke zondagmorgen in Tongeren plaats. Meer dan 350 standhouders en een veertigtal antiekzaken stallen vanaf 6 uur ’s ochtends hun schatten uit. Van eeuwenoude antiek, design uit vervlogen jaren en vintagespullen tot die speciale objecten die net nog ontbreken in jouw verzameling: hier vind je het allemaal. Hoe vroeger je komt, hoe meer kans je maakt op echte koopjes. De antiekmarkt trekt ook steeds meer internationale bezoekers aan zoals Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten en Amerikanen. Toch behoudt ze probleemloos haar gemoedelijke karakter.
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek 16 De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek is een van de mooiste gotische religieuze bouwwerken van België. Aan dit monument werd meer dan 300 jaar gebouwd. De eerste stenen werden al in 1240 gelegd. De basiliek rust op oudere religieuze gebouwen, zoals de allereerste Mariakerk ten noorden van de Alpen. De indrukwekkende toren domineert de wijde omgeving en de intrigerende schatkamer is een van de rijkste van het land. Aan de oostkant van de basiliek bevindt zich een 12de-eeuwse romaanse kloostergang, een van de zeldzame getuigen van romaanse bouwkunst in België.
Sint-Janskerk Naast de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek en de verdwenen Sint-Niklaaskerk is dit de derde parochiekerk. Ze werd opgericht door de leerlooiers en gewijd aan hun patroonheilige, Sint-Jan. De oudste restanten van het kerkgebouw dateren van midden 12de eeuw. Sint-Jansstraat, 3700 Tongeren Open: maandag t.e.m. zaterdag van 9 - 17 u. Prijs: gratis
Vrijthof, 3700 Tongeren Open: elke dag van 9 - 17 u., vanaf 1 januari werken in schatkamer en kloostergang Prijs: gratis
Leopoldwal, Veemarkt, Hospitaalplein, Maastrichterstraat, de Schiervelstraat, Clarissenstraat, parkings Julianus en Eburonenhal, 3700 Tongeren Open: zondag van 6 - 13 u. Prijs: gratis Onze-Lieve-Vrouwebasiliek
28
29
Begijnhof
Moerenpoortmuseum 17 Het middeleeuwse Tongeren was volledig omwald. Het telde 6 stadspoorten en 13 versterkte torens. Alleen de Moerenpoort uit 1379 is nog intact. In de toren bevindt zich een boeiend museum over de militaire geschiedenis van de stad. Verspreid over drie etages brengen multimediale opstellingen een bewogen overzicht van de gewapende conflicten in Tongeren. Op de toren geniet je van een indrukwekkend panorama over de binnenstad en het begijnhof. Leopoldwal, 3700 Tongeren Open: paasvakantie t.e.m. september: woensdag t.e.m. zaterdag van 13 - 17 u., zondag van 9.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; oktober tot paasvakantie: zaterdag van 13 - 16 u. en zondag van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u. Prijs: volwassene: € 2; < 26 jaar: € 1; gezin: € 4
Begijnhof 18 Samen met de Begijnhofkerk in Sint-Truiden staat het Tongerse begijnhof op de lijst van het Unescowerelderfgoed. Het is het oudste begijnhof van de Nederlanden. Dit ‘stadje in de stad’ overleefde miraculeus de Grote Brand van Tongeren in 1677. De meeste authentieke begijnenhuizen bleven
gelukkig bewaard en kregen samen met de oude straatjes een fraaie restauratie. Dat geldt ook voor de prachtige Sint-Ursulakapel. Dwaal zeker eens door de bochtige straatjes. Ze loodsen je naar de Sint-Catharinakerk, een van de mooiste en meest sfeervolle hoekjes van Tongeren. Open: vrij toegankelijk
Begijnhofmuseum Beghina De begijntjes waren geen non maar ook geen leek. Wie waren ze dan wel? Feministen avant-la-lettre? Ontdek de antwoorden tijdens een bezoek aan Beghina, een museum in een authentieke begijnenwoning anno 1660. Snuister door het begijnenwinkeltje, bezoek het kruidentuintje en snoep van een begijnenbiertje in de middeleeuwse kelder.
Agnetenklooster Het Agnetenklooster is één van de weinige kloosters waarvan de gebouwen nog altijd het straatbeeld sieren. Het ligt centraal op de toeristische as die het stadscentrum met het begijnhof verbindt. Achter dit gebouwencomplex schuilt een boeiende wereld boordevol kleine en grotere verhalen. Voor wie de histories achter de stenen wil ontdekken is er de publicatie ‘Salighe Susteren - Agnetenklooster’, verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren (€ 3). Sint-Catharinastraat 10, 3700 Tongeren Open: elke dag van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 2 januari, 15 september, 15 november en 24, 25, 26 en 31 december Prijs: gratis
Tip Mijlpaalroute De Mijlpaalroute leidt je door de geschiedenis en het rijke erfgoed van Tongeren. De route bestaat uit 3 wandelingen die op elkaar aansluiten: rood, blauw en groen. Je herkent ze aan de stapstenen met de letter ‘M’. Via de gekleurde letters volg je de door jouw gekozen route. Zo kun je het historisch stadscentrum verkennen, de stadsrand en zelfs aansluiten op de erfgoedwandeling ‘Verborgen Moois Beukenberg’van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. Mijlpalen en gevelborden geven je onderweg meer informatie over de bezienswaardigheden. Ook in de brochure vind je achtergrondinformatie. Start: De Motten of het station Prijs: brochure: € 5; kinderbrochure: € 1 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Onder de Linde 12, 3700 Tongeren, + 32 12 21 32 59, www.begijnhofmuseumtongeren.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u.; gesloten: 1 t.e.m. 8 januari, Pasen en Kerstmis Prijs: volwassene: € 3,50; > 60: € 3; < 12 jaar: € 1
30
31
Begijnhof
Moerenpoortmuseum 17 Het middeleeuwse Tongeren was volledig omwald. Het telde 6 stadspoorten en 13 versterkte torens. Alleen de Moerenpoort uit 1379 is nog intact. In de toren bevindt zich een boeiend museum over de militaire geschiedenis van de stad. Verspreid over drie etages brengen multimediale opstellingen een bewogen overzicht van de gewapende conflicten in Tongeren. Op de toren geniet je van een indrukwekkend panorama over de binnenstad en het begijnhof. Leopoldwal, 3700 Tongeren Open: paasvakantie t.e.m. september: woensdag t.e.m. zaterdag van 13 - 17 u., zondag van 9.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; oktober tot paasvakantie: zaterdag van 13 - 16 u. en zondag van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u. Prijs: volwassene: € 2; < 26 jaar: € 1; gezin: € 4
Begijnhof 18 Samen met de Begijnhofkerk in Sint-Truiden staat het Tongerse begijnhof op de lijst van het Unescowerelderfgoed. Het is het oudste begijnhof van de Nederlanden. Dit ‘stadje in de stad’ overleefde miraculeus de Grote Brand van Tongeren in 1677. De meeste authentieke begijnenhuizen bleven
gelukkig bewaard en kregen samen met de oude straatjes een fraaie restauratie. Dat geldt ook voor de prachtige Sint-Ursulakapel. Dwaal zeker eens door de bochtige straatjes. Ze loodsen je naar de Sint-Catharinakerk, een van de mooiste en meest sfeervolle hoekjes van Tongeren. Open: vrij toegankelijk
Begijnhofmuseum Beghina De begijntjes waren geen non maar ook geen leek. Wie waren ze dan wel? Feministen avant-la-lettre? Ontdek de antwoorden tijdens een bezoek aan Beghina, een museum in een authentieke begijnenwoning anno 1660. Snuister door het begijnenwinkeltje, bezoek het kruidentuintje en snoep van een begijnenbiertje in de middeleeuwse kelder.
Agnetenklooster Het Agnetenklooster is één van de weinige kloosters waarvan de gebouwen nog altijd het straatbeeld sieren. Het ligt centraal op de toeristische as die het stadscentrum met het begijnhof verbindt. Achter dit gebouwencomplex schuilt een boeiende wereld boordevol kleine en grotere verhalen. Voor wie de histories achter de stenen wil ontdekken is er de publicatie ‘Salighe Susteren - Agnetenklooster’, verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren (€ 3). Sint-Catharinastraat 10, 3700 Tongeren Open: elke dag van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 2 januari, 15 september, 15 november en 24, 25, 26 en 31 december Prijs: gratis
Tip Mijlpaalroute De Mijlpaalroute leidt je door de geschiedenis en het rijke erfgoed van Tongeren. De route bestaat uit 3 wandelingen die op elkaar aansluiten: rood, blauw en groen. Je herkent ze aan de stapstenen met de letter ‘M’. Via de gekleurde letters volg je de door jouw gekozen route. Zo kun je het historisch stadscentrum verkennen, de stadsrand en zelfs aansluiten op de erfgoedwandeling ‘Verborgen Moois Beukenberg’van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren. Mijlpalen en gevelborden geven je onderweg meer informatie over de bezienswaardigheden. Ook in de brochure vind je achtergrondinformatie. Start: De Motten of het station Prijs: brochure: € 5; kinderbrochure: € 1 verkrijgbaar bij Toerisme Tongeren
Onder de Linde 12, 3700 Tongeren, + 32 12 21 32 59, www.begijnhofmuseumtongeren.be Open: dinsdag t.e.m. zondag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u.; gesloten: 1 t.e.m. 8 januari, Pasen en Kerstmis Prijs: volwassene: € 3,50; > 60: € 3; < 12 jaar: € 1
30
31
Sint-Truiden centrum
Sint-Truiden, dé religieuze monumentenstad
E S EM
LA AN
S I N T- T R U D O ZIEKENHUIS WE G
RA ST NT
V
H SC AT
RA LS T
EU NI
ZE
KA
I JS
TR
AA
T
LR IJ
HE
LA
PE N
AN
DE
JO
NG
LR
TR
TR
AA
T
AA
T
TI C
ES TT
IN G
KA
OS
T
NG
ER S
L
S IN
EI
D CA
R. T O
ES TW
OM
EVEST
HE
.
.-
TR . G E LS S PI E
S T R. LE N
AMS
W ST ER
G MO
H S TR A A T
T
T
IK
S LA
W PO O RT
U
RT
. C A AA
TR E LS
S E N S TRA A
LU
MS ES TW
NA
T IC
3 4 5 6 7 8 ¡ 1 2
O
PUC IE N E S
R. ST
.
CA
EDE RS
A
NS
RBR O
4
TR
DE
DE
HT
SS
JO
IN
TR.
AT
B R O E K S TR .
RK T
SC
M BR I N D O E ER PL D E R E IN S -
MS
MA
HAM
EK BE
ST R. E NN
U RS U LI
S IN
CL
AA
TR KS PL
2
AC
I HU
AT
T
E RG
3 M
A
A
IS B
AT
RA
P
UT
H . H A RT P LE I N
GROTE MARKT
N
RA
ST
W I LD E B A M
O
AN RA
1
T
ST
A
S EL
ER
LA A N
TRA
RG
RI D DER S T R A A T
E
GS
BE
IK
KE
T
YV
R ST
LU
NE
AA
C LO C K
N T-A
S TR
T
S LU
BRU
M PIA
AT
AB
N KS DO N EE AA
TR .
PE L S TR
G O O TS
W EG
N SE
UT
SINT- MA A RT E N PL EIN
R.
S TA
RT
Abdij
INST
A AT
AT
SP A A
ZO
BR S TR
N A A
RN E
7 AA
T
AT
S TE N
A
CI C IN DR IA CICINDRIA - S T R . W IJK A
TR
TR
JS
RS
DI
TE
ME
CH O O LS
ZE
O
HE
T AA TR ES LD GI
.
R I JS
KA
O LY
ES
TR .
S TR
T RA AT
ST
H
AT
Abdijtoren, academiezaal en crypte Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer Minderbroederskerk Museum De Mindere Begijnhofkerk Festraetsuurwerk Kapucijnenklooster Domein Speelhof Toerisme Sint-Truiden
je een uitgebreid assortiment van streekproducten, alle routekaarten en geschiedkundige boeken over Sint-Truiden.
Sint-Truiden vandaag Vandaag is Sint-Truiden een gezellige stad waar prachtige historische monumenten en gezellige winkelstraten zij aan zij liggen. In het historische handelscentrum van Sint-Truiden bevindt zich alles op wandelafstand. De winkelstraten monden uit op de feeërieke Grote Markt met zijn vele cafés en eetgelegenheden. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse Ladies City Day.
Abdijsite met abdijtoren 19 De abdijsite van Sint-Truiden onderging de laatste jaren een grondige renovatie. De imposante crypte is nu toegankelijk voor het publiek en de barokpoort werd opgeknapt. De Academiezaal met zijn hemelse akoestiek is vandaag één van de mooiste zalen van België. Hoogtepunt van de abdijsite is de sobere abdijtoren, hét historische baken van de stad. De duizend jaar oude torenruïne van de voormalige benedictijnenabdij werd na een zware brand opnieuw volledig gerenoveerd. 196 trappen en vijf rust- en ervaringsplatforms leiden je naar een adembenemend panorama over stad en streek.
Toerisme Sint-Truiden Sint-Truiden is van oudsher hét onthaalcentrum van westelijk Haspengouw. Toerisme Sint-Truiden bevindt zich in de voormalige hallen van het stadhuis. In de mooie belevenisruimte kun je gewoon aanschuiven aan een grote tafel, de toeristische gids uitpluizen, fietskaarten bestuderen, ... Touchscreens geven toegang tot de website of de uitstappenplanner. In de commerciële zone vind
Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Tip Koop de Trudopas Met de Trudopas bezoek je tijdens de openingsuren van Toerisme Sint-Truiden de crypte en de kapucijnenkapel van de abdijkerk. Van 17 maart tot 30 september geeft de pas in het weekend ook toegang tot de Academiezaal en de Keizerzaal. Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar: gratis
Academiezaal Deze sfeervolle 19de-eeuwse zaal is een realisatie van Louis Roelandt, die ook de Gentse opera bouwde. De zaal staat bekend om zijn uitstekende akoestiek. Veel muzikanten en artiesten gebruiken hem voor concerten en als opnamestudio. De imposante achthoekige aula werd volledig gerestaureerd. Je bereikt de zaal via de barokpoort van de abdijsite. Wandel daarna naar rechts en volg het pad tussen de foyer en de oude muur. Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. (behalve bij tentoonstellingen en concerten) Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar (mits begeleiding): gratis
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 – 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 – 18 u. Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar (mits begeleiding): gratis Abdijtoren
Academiezaal
N.
EN NT P LA R. ST EG RW OO SP
LD II PO LEO
OM
DI
H
S TR
AAT
EK
ST
SL
AT
ST.-GANGULFUS P LEIN
N
TO
AT
AA T
RA
RA
N ZE S T RO H U IS ST R
ST
ST
GA
AT
O
NS
R. ST
D
IO
EG
RU
RIDDERS DE MENTEN DE HORNE PLEIN
SS
T -T
LA A
N . A S TRIDS TR .
AT
VI
S TA D S PA R K
N
E RT
AT
R
TRA
ST
R.
AT EN
TR A
KS
U
DS
SI
IE
- JA
ST
NS
ER
S
HO
TE
AT
EN
W
ER NI VE
AC HY
D
AR
SI
LB SA
AN
HA
AT
PA R
R IN
5
A
RA
FL
ST
O
CT
Ontstaansgeschiedenis Rond 655 na Christus stichtte Sint-Trudo hier een klooster. Daaruit groeide Sint-Truiden. Dankzij de vele bedevaarten en de rijkdom van de abdij kende de stad de volgende eeuwen een grote welvaart.
6
LH
DU
BEGIJNHOF
EE
V IA
8 SP
INT
ST
RA
MEN
G
RUM
AT
H S TR A A T
U W - S I N T- T R U I D E N
E
BLO
Sint-Truiden in het zuiden van Limburg is de grootste monumentenstad van Limburg en de zesde grootste van Vlaanderen. De stad vormt het centrum van het spirituele erfgoed in Haspengouw en het kloppend hart van de fruitstreek.
Rond de abdij ontstond een nederzetting van boeren en handelaren. In 1100 telde Sint-Truiden al elf kerken. In de 13de en 14de eeuw ontwikkelde het zich tot een welvarende stad dankzij de lakennijverheid. Het plein voor de abdij, de huidige Grote Markt, groeide uit tot een groot en druk bezocht marktplein.
32
33
Sint-Truiden centrum
Sint-Truiden, dé religieuze monumentenstad
E S EM
LA AN
S I N T- T R U D O ZIEKENHUIS WE G
RA ST NT
V
H SC AT
RA LS T
EU NI
ZE
KA
I JS
TR
AA
T
LR IJ
HE
LA
PE N
AN
DE
JO
NG
LR
TR
TR
AA
T
AA
T
TI C
ES TT
IN G
KA
OS
T
NG
ER S
L
S IN
EI
D CA
R. T O
ES TW
OM
EVEST
HE
.
.-
TR . G E LS S PI E
S T R. LE N
AMS
W ST ER
G MO
H S TR A A T
T
T
IK
S LA
W PO O RT
U
RT
. C A AA
TR E LS
S E N S TRA A
LU
MS ES TW
NA
T IC
3 4 5 6 7 8 ¡ 1 2
O
PUC IE N E S
R. ST
.
CA
EDE RS
A
NS
RBR O
4
TR
DE
DE
HT
SS
JO
IN
TR.
AT
B R O E K S TR .
RK T
SC
M BR I N D O E ER PL D E R E IN S -
MS
MA
HAM
EK BE
ST R. E NN
U RS U LI
S IN
CL
AA
TR KS PL
2
AC
I HU
AT
T
E RG
3 M
A
A
IS B
AT
RA
P
UT
H . H A RT P LE I N
GROTE MARKT
N
RA
ST
W I LD E B A M
O
AN RA
1
T
ST
A
S EL
ER
LA A N
TRA
RG
RI D DER S T R A A T
E
GS
BE
IK
KE
T
YV
R ST
LU
NE
AA
C LO C K
N T-A
S TR
T
S LU
BRU
M PIA
AT
AB
N KS DO N EE AA
TR .
PE L S TR
G O O TS
W EG
N SE
UT
SINT- MA A RT E N PL EIN
R.
S TA
RT
Abdij
INST
A AT
AT
SP A A
ZO
BR S TR
N A A
RN E
7 AA
T
AT
S TE N
A
CI C IN DR IA CICINDRIA - S T R . W IJK A
TR
TR
JS
RS
DI
TE
ME
CH O O LS
ZE
O
HE
T AA TR ES LD GI
.
R I JS
KA
O LY
ES
TR .
S TR
T RA AT
ST
H
AT
Abdijtoren, academiezaal en crypte Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer Minderbroederskerk Museum De Mindere Begijnhofkerk Festraetsuurwerk Kapucijnenklooster Domein Speelhof Toerisme Sint-Truiden
je een uitgebreid assortiment van streekproducten, alle routekaarten en geschiedkundige boeken over Sint-Truiden.
Sint-Truiden vandaag Vandaag is Sint-Truiden een gezellige stad waar prachtige historische monumenten en gezellige winkelstraten zij aan zij liggen. In het historische handelscentrum van Sint-Truiden bevindt zich alles op wandelafstand. De winkelstraten monden uit op de feeërieke Grote Markt met zijn vele cafés en eetgelegenheden. Extra shoppingplezier is er tijdens de zaterdagmarkt en de jaarlijkse Ladies City Day.
Abdijsite met abdijtoren 19 De abdijsite van Sint-Truiden onderging de laatste jaren een grondige renovatie. De imposante crypte is nu toegankelijk voor het publiek en de barokpoort werd opgeknapt. De Academiezaal met zijn hemelse akoestiek is vandaag één van de mooiste zalen van België. Hoogtepunt van de abdijsite is de sobere abdijtoren, hét historische baken van de stad. De duizend jaar oude torenruïne van de voormalige benedictijnenabdij werd na een zware brand opnieuw volledig gerenoveerd. 196 trappen en vijf rust- en ervaringsplatforms leiden je naar een adembenemend panorama over stad en streek.
Toerisme Sint-Truiden Sint-Truiden is van oudsher hét onthaalcentrum van westelijk Haspengouw. Toerisme Sint-Truiden bevindt zich in de voormalige hallen van het stadhuis. In de mooie belevenisruimte kun je gewoon aanschuiven aan een grote tafel, de toeristische gids uitpluizen, fietskaarten bestuderen, ... Touchscreens geven toegang tot de website of de uitstappenplanner. In de commerciële zone vind
Info: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Tip Koop de Trudopas Met de Trudopas bezoek je tijdens de openingsuren van Toerisme Sint-Truiden de crypte en de kapucijnenkapel van de abdijkerk. Van 17 maart tot 30 september geeft de pas in het weekend ook toegang tot de Academiezaal en de Keizerzaal. Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar: gratis
Academiezaal Deze sfeervolle 19de-eeuwse zaal is een realisatie van Louis Roelandt, die ook de Gentse opera bouwde. De zaal staat bekend om zijn uitstekende akoestiek. Veel muzikanten en artiesten gebruiken hem voor concerten en als opnamestudio. De imposante achthoekige aula werd volledig gerestaureerd. Je bereikt de zaal via de barokpoort van de abdijsite. Wandel daarna naar rechts en volg het pad tussen de foyer en de oude muur. Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u. (behalve bij tentoonstellingen en concerten) Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar (mits begeleiding): gratis
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 – 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 – 18 u. Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; < 12 jaar (mits begeleiding): gratis Abdijtoren
Academiezaal
N.
EN NT P LA R. ST EG RW OO SP
LD II PO LEO
OM
DI
H
S TR
AAT
EK
ST
SL
AT
ST.-GANGULFUS P LEIN
N
TO
AT
AA T
RA
RA
N ZE S T RO H U IS ST R
ST
ST
GA
AT
O
NS
R. ST
D
IO
EG
RU
RIDDERS DE MENTEN DE HORNE PLEIN
SS
T -T
LA A
N . A S TRIDS TR .
AT
VI
S TA D S PA R K
N
E RT
AT
R
TRA
ST
R.
AT EN
TR A
KS
U
DS
SI
IE
- JA
ST
NS
ER
S
HO
TE
AT
EN
W
ER NI VE
AC HY
D
AR
SI
LB SA
AN
HA
AT
PA R
R IN
5
A
RA
FL
ST
O
CT
Ontstaansgeschiedenis Rond 655 na Christus stichtte Sint-Trudo hier een klooster. Daaruit groeide Sint-Truiden. Dankzij de vele bedevaarten en de rijkdom van de abdij kende de stad de volgende eeuwen een grote welvaart.
6
LH
DU
BEGIJNHOF
EE
V IA
8 SP
INT
ST
RA
MEN
G
RUM
AT
H S TR A A T
U W - S I N T- T R U I D E N
E
BLO
Sint-Truiden in het zuiden van Limburg is de grootste monumentenstad van Limburg en de zesde grootste van Vlaanderen. De stad vormt het centrum van het spirituele erfgoed in Haspengouw en het kloppend hart van de fruitstreek.
Rond de abdij ontstond een nederzetting van boeren en handelaren. In 1100 telde Sint-Truiden al elf kerken. In de 13de en 14de eeuw ontwikkelde het zich tot een welvarende stad dankzij de lakennijverheid. Het plein voor de abdij, de huidige Grote Markt, groeide uit tot een groot en druk bezocht marktplein.
32
33
Abtsvleugel en Keizerszaal De linkervleugel van de bebloemde erekoer van de abdij is zeker een bezoekje waard. De oorspronkelijk middeleeuwse gebouwen werden in de 18de eeuw verbouwd of vervangen. De Keizerszaal fungeerde ooit als de ontvangstzaal van de abt. En het mag gezegd worden: de man had smaak. De prachtige plafondschilderingen van de hand van de Italiaan G.A. Caldelli vormen een schitterend decor voor de genodigden van vroeger … én de bezoekers van vandaag.
Provinciaal Museum 20 Begijnhofkerk Deze laat-romaanse, vroeg-gotische kerk prijkt op de lijst van Unesco-werelderfgoed en is nu een museum waar vaak boeiende tentoonstellingen lopen. De kerk zelf bevat een schitterende reeks van 38 pijler- en muurschilderingen. De oudste schilderingen dateren uit de late 13de eeuw, de jongste stammen uit het begin van de 17de eeuw. Samen geven ze een gevarieerd overzicht van de
middeleeuwse geloofsbeleving en de verschillende schildertechnieken en -stijlen. De kerk bevat ook het oudste homogeen bewaarde orgel van België. Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: 17 maart t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u., zaterdag en zondag van 13.30 – 17 u. Prijs: gratis, behalve bij tentoonstellingen Begijnhofkerk
Sint-Gangulfuskerk Deze kruiskerk met kleine ingebouwde westtoren en halfrond apsis is het oudste en mooiste kerkje van Sint-Truiden. De Sint-Gangulfuskerk is een schoolvoorbeeld van romaanse bouwkunst. De middenbeuk met typische rondboogvensters is opgetrokken uit mergelsteen en dateert uit de 11de eeuw. Het koor is een eeuw jonger. De kerkarmen stammen uit de 16de eeuw en zijn gotisch. De zijbeuken en houten zolderbekleding zijn 18de-eeuws.
Sint-Pieterskerk Deze intrigerende kerk is zeker een bezoek waard. De Sint-Pieterskerk is namelijk een van de weinige voorbeelden van Rijn-Maasromaanse architectuur. Ze werd gebouwd tussen 1180 en 1190. Neem zeker ook binnen een kijkje. De overwelving met kruisgewelven is mogelijk de oudste constructie van die aard in België. Merkwaardig zijn ook het 12de-eeuwse romaanse doopvont en de grafsteen van abt Wiric uit 1180.
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden
Diesterstraat, 3800 Sint-Truiden
Naamsesteenweg, 3800 Sint-Truiden
Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Prijs: gratis
Prijs: gratis
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; kind < 12 jaar (mits begeleiding): gratis
Festraetsuurwerk De oudste toeristische attractie van België! Kamiel Festraets startte in 1937 met de bouw van dit astronomisch uurwerk. Het weegt 4 ton, is 6 meter hoog, 4 meter lang, 2,5 meter breed en bevat meer dan 20.000 onderdelen. Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: 30 maart t.e.m. 31 oktober: maandag t.e.m. vrijdag om 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.; zaterdag, zon- en feestdagen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.
Sint-Maartenkerk In een van de belangrijkste winkelstraten van Sint-Truiden prijkt deze opvallende kerk met zijn spitse 16de-eeuwse renaissancetoren. Deze toren is de enige restant van de vroegere kerk die rond 1550 werd gebouwd. De kerk combineert talrijke renaissance-elementen met laatgotische kenmerken zoals spitsbogen en waterlijsten. De huidige kerk is een neoromaanse reconstructie van 1887, naar een ontwerp van architect Serrure. Stapelstraat, 3800 Sint-Truiden
Prijs: gratis
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Duur: 40 minuten
Prijs: gratis
Onze-Lieve-Vrouwekerk 21 met schatkamer De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde. In de schatkamer zie je uniek religieus erfgoed: schrijnen, reliekhouders, altaargerei, religieuze gewaden ...
Basiliek van Kortenbos De basiliek van Kortenbos is een bekend bedevaartsoord. De 17e-eeuwse kerk is sober aan de buitenkant, maar binnen weelderig versierd met houtsnijwerk. Basiliekstraat, 3800 Sint-Truiden Open: elke dag van 9 - 18 u. (behalve tijdens eucharistievieringen) Prijs: gratis
Sint-Genovevakerk Al in 650 was hier een bedehuis, gewijd aan de heilige Genoveva. De kerk bezit een opvallende toren uit de 12de eeuw en bijzondere muurschilderingen uit de 16de eeuw. Sint-Genovevaplein, 3800 Sint-Truiden (Zepperen) Open: elke dag van 10 - 17 u. Prijs: gratis
Grote Markt 1, 3800 Sint-Truiden Open: kerk: elke dag van 8.30 - 18 u.; schatkamer: zaterdag van 14 - 16.30 u. en zondag van 14 - 17 u. Prijs: gratis
34
35
Abtsvleugel en Keizerszaal De linkervleugel van de bebloemde erekoer van de abdij is zeker een bezoekje waard. De oorspronkelijk middeleeuwse gebouwen werden in de 18de eeuw verbouwd of vervangen. De Keizerszaal fungeerde ooit als de ontvangstzaal van de abt. En het mag gezegd worden: de man had smaak. De prachtige plafondschilderingen van de hand van de Italiaan G.A. Caldelli vormen een schitterend decor voor de genodigden van vroeger … én de bezoekers van vandaag.
Provinciaal Museum 20 Begijnhofkerk Deze laat-romaanse, vroeg-gotische kerk prijkt op de lijst van Unesco-werelderfgoed en is nu een museum waar vaak boeiende tentoonstellingen lopen. De kerk zelf bevat een schitterende reeks van 38 pijler- en muurschilderingen. De oudste schilderingen dateren uit de late 13de eeuw, de jongste stammen uit het begin van de 17de eeuw. Samen geven ze een gevarieerd overzicht van de
middeleeuwse geloofsbeleving en de verschillende schildertechnieken en -stijlen. De kerk bevat ook het oudste homogeen bewaarde orgel van België. Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: 17 maart t.e.m. 30 september: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 12.30 u. en van 13.30 - 17 u., zaterdag en zondag van 13.30 – 17 u. Prijs: gratis, behalve bij tentoonstellingen Begijnhofkerk
Sint-Gangulfuskerk Deze kruiskerk met kleine ingebouwde westtoren en halfrond apsis is het oudste en mooiste kerkje van Sint-Truiden. De Sint-Gangulfuskerk is een schoolvoorbeeld van romaanse bouwkunst. De middenbeuk met typische rondboogvensters is opgetrokken uit mergelsteen en dateert uit de 11de eeuw. Het koor is een eeuw jonger. De kerkarmen stammen uit de 16de eeuw en zijn gotisch. De zijbeuken en houten zolderbekleding zijn 18de-eeuws.
Sint-Pieterskerk Deze intrigerende kerk is zeker een bezoek waard. De Sint-Pieterskerk is namelijk een van de weinige voorbeelden van Rijn-Maasromaanse architectuur. Ze werd gebouwd tussen 1180 en 1190. Neem zeker ook binnen een kijkje. De overwelving met kruisgewelven is mogelijk de oudste constructie van die aard in België. Merkwaardig zijn ook het 12de-eeuwse romaanse doopvont en de grafsteen van abt Wiric uit 1180.
Diesterstraat 1, 3800 Sint-Truiden
Diesterstraat, 3800 Sint-Truiden
Naamsesteenweg, 3800 Sint-Truiden
Open: 17 maart t.e.m. 30 september: zaterdag, zon- en feestdagen van 14 - 17 u.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Prijs: gratis
Prijs: gratis
Prijs: volwassene: € 3; > 55 jaar en < 26 jaar: € 2; kind < 12 jaar (mits begeleiding): gratis
Festraetsuurwerk De oudste toeristische attractie van België! Kamiel Festraets startte in 1937 met de bouw van dit astronomisch uurwerk. Het weegt 4 ton, is 6 meter hoog, 4 meter lang, 2,5 meter breed en bevat meer dan 20.000 onderdelen. Begijnhof, 3800 Sint-Truiden Open: 30 maart t.e.m. 31 oktober: maandag t.e.m. vrijdag om 10.45 u., 11.45 u., 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.; zaterdag, zon- en feestdagen om 13.45 u., 14.45 u. en 15.45 u.
Sint-Maartenkerk In een van de belangrijkste winkelstraten van Sint-Truiden prijkt deze opvallende kerk met zijn spitse 16de-eeuwse renaissancetoren. Deze toren is de enige restant van de vroegere kerk die rond 1550 werd gebouwd. De kerk combineert talrijke renaissance-elementen met laatgotische kenmerken zoals spitsbogen en waterlijsten. De huidige kerk is een neoromaanse reconstructie van 1887, naar een ontwerp van architect Serrure. Stapelstraat, 3800 Sint-Truiden
Prijs: gratis
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Duur: 40 minuten
Prijs: gratis
Onze-Lieve-Vrouwekerk 21 met schatkamer De Onze-Lieve-Vrouwekerk is de eerste parochiekerk die abt Adelardus II in de 12de eeuw bouwde. In de schatkamer zie je uniek religieus erfgoed: schrijnen, reliekhouders, altaargerei, religieuze gewaden ...
Basiliek van Kortenbos De basiliek van Kortenbos is een bekend bedevaartsoord. De 17e-eeuwse kerk is sober aan de buitenkant, maar binnen weelderig versierd met houtsnijwerk. Basiliekstraat, 3800 Sint-Truiden Open: elke dag van 9 - 18 u. (behalve tijdens eucharistievieringen) Prijs: gratis
Sint-Genovevakerk Al in 650 was hier een bedehuis, gewijd aan de heilige Genoveva. De kerk bezit een opvallende toren uit de 12de eeuw en bijzondere muurschilderingen uit de 16de eeuw. Sint-Genovevaplein, 3800 Sint-Truiden (Zepperen) Open: elke dag van 10 - 17 u. Prijs: gratis
Grote Markt 1, 3800 Sint-Truiden Open: kerk: elke dag van 8.30 - 18 u.; schatkamer: zaterdag van 14 - 16.30 u. en zondag van 14 - 17 u. Prijs: gratis
34
35
Kerk van Wilderen Een mooie kerk met oud kerkhof. De rechthoekige, romaanse westertoren zou dateren uit 1150. Deze verdedigingstoren bezit een uitzonderlijk ingesnoerd schildzadeldak, bekroond met twee kruisen. In 1858 werd het smalle, romaanse kerkschip vervangen door een neoclassicistische zaalkerk in baksteen. De glasramen bevatten een rijke iconografie. Wilderenlaan 11, 3800 Sint-Truiden (Wilderen)
Minderbroederskerk Deze kerk is opgetrokken in een sobere barokstijl en bestaat uit één grote beuk. Als paterskerk is de Minderbroederskerk meteen ook een biechtkerk. Dat blijkt overduidelijk uit de zeven mooi gebeeldhouwde biechtstoelen. Achter het hoofdaltaar sluit een dubbele aanbouw het priesterkoor af. Hier bevindt zich de ingang tot de crypte en de portiunculakapel in de absis.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Minderbroedersstraat, 3800 Sint-Truiden
Prijs: gratis
Open: elke dag van 10 - 18 u. Prijs: gratis
Sint-Eucheriuskapel van Brustem Het gerestaureerd Maasromaans zaalkerkje dateert uit de 12de eeuw. Bedevaarders vereren hier de Heilige Bertilia, samen met de Heilige Eutropia (Rijkel) en de Heilige Genoveva (Zepperen) de driegezusters genoemd. Kapelhof, 3800 Sint-Truiden (Brustem) Open: elke dag van 9 - 18 u. Prijs: gratis
Museum DE MINDERE 22 Een uniek museum voor Vlaanderen. Museum DE MINDERE beheert het religieuze erfgoed van de Minderbroeders. Een rijke erfenis: van schilderijen, beelden en zilver tot indrukwekkend grafisch werk. Het museum geeft ook boeiende informatie over de figuur Franciscus van Assisi. De afdeling ‘Zij kwamen op blote voeten...’ stelt op een educatieve manier de geschiedenis van de orde der Minderbroeders voor.
Capucienessenstraat 1, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 29 71, www.demindere.be Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 17 u., zon- en feestdagen van 14 - 17 u.; gesloten: maandag en feestdagen tussen november en maart Prijs: gratis
Stayenmolen Van deze molen aan de Molenbeek was al sprake in de 16de eeuw. Vandaag is ze opnieuw operationeel. Het molenmechanisme werd tot in de kleinste details gerestaureerd. De waterkrachtcentrale voorziet de molenaar en de aanpalende kunsthandel van groene energie. Tiensesteenweg 204, 3800 Sint-Truiden
Museum DE MINDERE voor kinderen Ga met Vlieg op schattenjacht in de kloostertuin en binnen de kloostermuren. Of waag je aan de leuke DOE-DOZEN. Je maakt kennis met Franciscus van Assisi, trekt zelf een paterspij aan en gaat op ontdekkingstocht! Kleuters van 3 tot 6 jaar verkennen het museum samen met Vis Frans.
Open: elke 2de en 4de zaterdag van de maand van 10 - 12 u. Prijs: gratis
Kasteeldomein ‘t Speelhof ’t Speelhof werd in de 16de eeuw ingericht als ‘speelhuis’ of buitenverblijf van de abdij. In de 18de eeuw ondergingen het huis en de hoeve een grondige restauratie. Vandaag is dit stedelijk domein een charmante plek om te wandelen. Je vindt hier ook een rozentuin, moestuin, Finse looppiste en petanquebaan. Het Limburgse fietsroutenetwerk passeert langs de dreef. Van op het gezellige terras van de ‘Afspanning’ hou je jouw kinderen in de gaten terwijl ze zich amuseren in de speeltuin. Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 38 02, www.speelhof.be
Kasteeldomein Nieuwenhoven Dit kasteel staat al vanaf de 13de eeuw in de kronieken vermeld als zomerverblijf van de abdij van Sint-Truiden. Het bevindt zich in een 18de-eeuws park, aan de rand van het provinciaal domein Nieuwenhoven. Geregeld vinden er tentoonstellingen, begeleide bezoeken en boeiende workshops plaats. De wandeling ‘Nieuwenhoven’ van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, loodst je voorbij deze historische parel. Zie pagina 20. Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be
Château de la Motte Het kasteel behoorde tot de heerlijkheid GrootGelmen. Eerste inwoner was graaf Giselbert van Loon (1015-1044). De versterkte mottetoren en de bijgebouwen waren in tijden van gevaar een toevluchtsoord voor bewoners en omwonenden. Nu kun je lekker eten en drinken op het terras of in de brasserie. Mettekovenstraat 4, 3800 Sint-Truiden (Groot-Gelmen), + 32 11 48 10 86, www.chateaudelamotte.com Open: woensdag, donderdag en vrijdag vanaf 11 u., zaterdag en zondag vanaf 10 u; gesloten: maandag en dinsdag
Domein Nieuwenhoven
36
37
Kerk van Wilderen Een mooie kerk met oud kerkhof. De rechthoekige, romaanse westertoren zou dateren uit 1150. Deze verdedigingstoren bezit een uitzonderlijk ingesnoerd schildzadeldak, bekroond met twee kruisen. In 1858 werd het smalle, romaanse kerkschip vervangen door een neoclassicistische zaalkerk in baksteen. De glasramen bevatten een rijke iconografie. Wilderenlaan 11, 3800 Sint-Truiden (Wilderen)
Minderbroederskerk Deze kerk is opgetrokken in een sobere barokstijl en bestaat uit één grote beuk. Als paterskerk is de Minderbroederskerk meteen ook een biechtkerk. Dat blijkt overduidelijk uit de zeven mooi gebeeldhouwde biechtstoelen. Achter het hoofdaltaar sluit een dubbele aanbouw het priesterkoor af. Hier bevindt zich de ingang tot de crypte en de portiunculakapel in de absis.
Open: elke dag van 10 - 18 u.
Minderbroedersstraat, 3800 Sint-Truiden
Prijs: gratis
Open: elke dag van 10 - 18 u. Prijs: gratis
Sint-Eucheriuskapel van Brustem Het gerestaureerd Maasromaans zaalkerkje dateert uit de 12de eeuw. Bedevaarders vereren hier de Heilige Bertilia, samen met de Heilige Eutropia (Rijkel) en de Heilige Genoveva (Zepperen) de driegezusters genoemd. Kapelhof, 3800 Sint-Truiden (Brustem) Open: elke dag van 9 - 18 u. Prijs: gratis
Museum DE MINDERE 22 Een uniek museum voor Vlaanderen. Museum DE MINDERE beheert het religieuze erfgoed van de Minderbroeders. Een rijke erfenis: van schilderijen, beelden en zilver tot indrukwekkend grafisch werk. Het museum geeft ook boeiende informatie over de figuur Franciscus van Assisi. De afdeling ‘Zij kwamen op blote voeten...’ stelt op een educatieve manier de geschiedenis van de orde der Minderbroeders voor.
Capucienessenstraat 1, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 29 71, www.demindere.be Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 17 u., zon- en feestdagen van 14 - 17 u.; gesloten: maandag en feestdagen tussen november en maart Prijs: gratis
Stayenmolen Van deze molen aan de Molenbeek was al sprake in de 16de eeuw. Vandaag is ze opnieuw operationeel. Het molenmechanisme werd tot in de kleinste details gerestaureerd. De waterkrachtcentrale voorziet de molenaar en de aanpalende kunsthandel van groene energie. Tiensesteenweg 204, 3800 Sint-Truiden
Museum DE MINDERE voor kinderen Ga met Vlieg op schattenjacht in de kloostertuin en binnen de kloostermuren. Of waag je aan de leuke DOE-DOZEN. Je maakt kennis met Franciscus van Assisi, trekt zelf een paterspij aan en gaat op ontdekkingstocht! Kleuters van 3 tot 6 jaar verkennen het museum samen met Vis Frans.
Open: elke 2de en 4de zaterdag van de maand van 10 - 12 u. Prijs: gratis
Kasteeldomein ‘t Speelhof ’t Speelhof werd in de 16de eeuw ingericht als ‘speelhuis’ of buitenverblijf van de abdij. In de 18de eeuw ondergingen het huis en de hoeve een grondige restauratie. Vandaag is dit stedelijk domein een charmante plek om te wandelen. Je vindt hier ook een rozentuin, moestuin, Finse looppiste en petanquebaan. Het Limburgse fietsroutenetwerk passeert langs de dreef. Van op het gezellige terras van de ‘Afspanning’ hou je jouw kinderen in de gaten terwijl ze zich amuseren in de speeltuin. Speelhoflaan, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 67 38 02, www.speelhof.be
Kasteeldomein Nieuwenhoven Dit kasteel staat al vanaf de 13de eeuw in de kronieken vermeld als zomerverblijf van de abdij van Sint-Truiden. Het bevindt zich in een 18de-eeuws park, aan de rand van het provinciaal domein Nieuwenhoven. Geregeld vinden er tentoonstellingen, begeleide bezoeken en boeiende workshops plaats. De wandeling ‘Nieuwenhoven’ van het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, loodst je voorbij deze historische parel. Zie pagina 20. Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be
Château de la Motte Het kasteel behoorde tot de heerlijkheid GrootGelmen. Eerste inwoner was graaf Giselbert van Loon (1015-1044). De versterkte mottetoren en de bijgebouwen waren in tijden van gevaar een toevluchtsoord voor bewoners en omwonenden. Nu kun je lekker eten en drinken op het terras of in de brasserie. Mettekovenstraat 4, 3800 Sint-Truiden (Groot-Gelmen), + 32 11 48 10 86, www.chateaudelamotte.com Open: woensdag, donderdag en vrijdag vanaf 11 u., zaterdag en zondag vanaf 10 u; gesloten: maandag en dinsdag
Domein Nieuwenhoven
36
37
Brouwerij Kerkom Deze ambachtelijke brouwerij ligt in het kasteeldorpje Kerkom. Het is de ideale halte voor wandelaars, fietsers en bierproevers. Op het gezellige terras geniet je volop van de zelf gebrouwen huisbieren Bink Blond, Bink Bruin, Bink Bloesem, Winterkoninkske, Winterkoninkske Grand Cru, Adelardus Dubbel, Adelardus Tripel, Bink Tripel en de Bloesem Kriek. Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden (Kerkombij-Sint-Truiden), + 32 495 38 12 14, www.brouwerijkerkom.be Open: april t.e.m. september: woensdag t.e.m. zondag van 11 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: donderdag t.e.m. zondag van 13 - 22 u. Prijs: € 3,50 voor rondleiding op zaterdag om 15 u. (incl. proeverij)
Brouwerij en stokerij Wilderen Dit authentiek industrieel monument uit 1743 bevat een hedendaagse brouwerij en distilleerderij, een imposante alcoholstokerij uit 1890 en een monumentale Haspengouwse vakwerkhoeve. Het ligt in het hart van het Truiense streekdorpje Wilderen omringd door uitgestrekte fruitboomgaarden. Proef de zelfgemaakte bieren en jenevers in het imposante café of op het grote terras.
Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen), + 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be
Stadsqueeste Een boeiende en avontuurlijke wandeltocht voor kinderen. Ga met je gezin, klas of jeugdbeweging op queeste door de stad. Tijdens je wandeling ga je op zoek naar 9 monumenten. Daar vind je telkens een kistje dat je met een sleutel opent. Elk kistje bevat een stukje van de puzzel. Die leidt je naar de mysterieuze Schat van Trudo.
Open: april t.e.m. september: elke dag van 13 24 u.; oktober t.e.m. maart: vrijdag van 19 - 24 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 13 - 24 u. Prijs: € 5 voor rondleiding zaterdag en zondag om 15 u. (incl. bier en postkaart)
Stadswandeling met gids Deze stadswandeling onder leiding van een gids voert je langs de belangrijkste gebouwen en monumenten in de historische binnenstad van Sint-Truiden. Enkele hoogtepunten zijn de abdijsite met haar imposante abdijtoren, de Minderbroederskerk en het refugehuis. Afsluiten doe je in de rustige en pittoreske begijnhofsite waar je geniet van een lekker en gezond lokaal appelsapje.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk
Trudo monumentenwandeling Sint-Truiden bezit meer dan 250 beschermde monumenten. Deze wandeling loodst je langs alle hoogtepunten. Volg gewoon de klinknagels op het trottoir. Op de gevels lees je beknopte informatie. De Trudowandelgids bevat een plattegrond, wegbeschrijving, foto’s en informatie. Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk Prijs: wandelkaart: € 4
Prijs: gratis, Trudowandelgids: € 4
I-queeste Zoek je weg door een doolhof van straten met de iPad als gids. Filmpjes en verhalen leiden je langs raadsels en puzzels. Zo ontrafel je het geheim van de Heilige Trudo en Christina de Wonderbare.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke zon- en feestdag om 14 u.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden
Prijs: volwassene: € 4; < 12 jaar: gratis
Open: vrij toegankelijk Prijs: € 14 incl. huur iPad (reservering verplicht); € 4 in App Store
Stadsqueeste
38
39
Brouwerij Kerkom Deze ambachtelijke brouwerij ligt in het kasteeldorpje Kerkom. Het is de ideale halte voor wandelaars, fietsers en bierproevers. Op het gezellige terras geniet je volop van de zelf gebrouwen huisbieren Bink Blond, Bink Bruin, Bink Bloesem, Winterkoninkske, Winterkoninkske Grand Cru, Adelardus Dubbel, Adelardus Tripel, Bink Tripel en de Bloesem Kriek. Naamsesteenweg 469, 3800 Sint-Truiden (Kerkombij-Sint-Truiden), + 32 495 38 12 14, www.brouwerijkerkom.be Open: april t.e.m. september: woensdag t.e.m. zondag van 11 - 22 u.; oktober t.e.m. maart: donderdag t.e.m. zondag van 13 - 22 u. Prijs: € 3,50 voor rondleiding op zaterdag om 15 u. (incl. proeverij)
Brouwerij en stokerij Wilderen Dit authentiek industrieel monument uit 1743 bevat een hedendaagse brouwerij en distilleerderij, een imposante alcoholstokerij uit 1890 en een monumentale Haspengouwse vakwerkhoeve. Het ligt in het hart van het Truiense streekdorpje Wilderen omringd door uitgestrekte fruitboomgaarden. Proef de zelfgemaakte bieren en jenevers in het imposante café of op het grote terras.
Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen), + 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be
Stadsqueeste Een boeiende en avontuurlijke wandeltocht voor kinderen. Ga met je gezin, klas of jeugdbeweging op queeste door de stad. Tijdens je wandeling ga je op zoek naar 9 monumenten. Daar vind je telkens een kistje dat je met een sleutel opent. Elk kistje bevat een stukje van de puzzel. Die leidt je naar de mysterieuze Schat van Trudo.
Open: april t.e.m. september: elke dag van 13 24 u.; oktober t.e.m. maart: vrijdag van 19 - 24 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 13 - 24 u. Prijs: € 5 voor rondleiding zaterdag en zondag om 15 u. (incl. bier en postkaart)
Stadswandeling met gids Deze stadswandeling onder leiding van een gids voert je langs de belangrijkste gebouwen en monumenten in de historische binnenstad van Sint-Truiden. Enkele hoogtepunten zijn de abdijsite met haar imposante abdijtoren, de Minderbroederskerk en het refugehuis. Afsluiten doe je in de rustige en pittoreske begijnhofsite waar je geniet van een lekker en gezond lokaal appelsapje.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk
Trudo monumentenwandeling Sint-Truiden bezit meer dan 250 beschermde monumenten. Deze wandeling loodst je langs alle hoogtepunten. Volg gewoon de klinknagels op het trottoir. Op de gevels lees je beknopte informatie. De Trudowandelgids bevat een plattegrond, wegbeschrijving, foto’s en informatie. Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk Prijs: wandelkaart: € 4
Prijs: gratis, Trudowandelgids: € 4
I-queeste Zoek je weg door een doolhof van straten met de iPad als gids. Filmpjes en verhalen leiden je langs raadsels en puzzels. Zo ontrafel je het geheim van de Heilige Trudo en Christina de Wonderbare.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden Open: 15 maart t.e.m. oktober: elke zon- en feestdag om 14 u.
Start: Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt, 3800 Sint-Truiden
Prijs: volwassene: € 4; < 12 jaar: gratis
Open: vrij toegankelijk Prijs: € 14 incl. huur iPad (reservering verplicht); € 4 in App Store
Stadsqueeste
38
39
Stadhuis Bilzen
Bilzen, hart van het kastelenlandschap Bilzen is het best bekend als thuishaven van landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio. Maar het is ook een gezellig Demerstadje met leuke shops en terrasjes.
ROYERVELD
N GR GRAOENE CHT LAA TABAARTS
AN
AN HT LA
RAAT
IU ITZ IC
SPELVERST
MO O
R. ST EK RO
GS
TRA
AT
ZEEPSTRAA T
STR ICH
BIESENWEG
RWEG LETE
ST SE
GE R
KEINVELD
G WE
D EL
RV
TE
TO N
EG
G
MS RIE
RW
TE
MS
ER EB
VR AN KR IJK
EL
D
1 NA TV
3
Landcommanderij
Alden Biesen I Toerisme Bilzen Alden Biesen Sint-Mauritiuskerk Bezoekerscentrum De Landschapsruiter
landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de legendarische Duitse Orde. Je leert ook meer over Bilzen, Haspengouw, Limburg, Vlaanderen en Limburgse streekproducten. Een 10 meter lange tafel stelt interactief de rijke Haspengouwse regio voor in al zijn geuren en kleuren.
Bilzen vandaag Vandaag is Bilzen een dynamische stad met een sfeervol historisch centrum. Hier shop je voluit in de gezellige winkelstraten, geniet je op een zomers terras of proef je van het bruisende uitgaansleven. Het kloppend hart van Bilzen is de vernieuwde markt met zijn monumentale stadhuis. De belangrijkste bezienswaardigheid blijft de landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio.
Landcommanderij Alden Biesen 23 De imposante landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Het domein behoorde toe aan de Duitse orde. De abdis van Munsterbilzen en haar broer graaf Arnold III van Loon schonken een bedevaartskapel met omringende gronden aan de ridders van de Duitse Orde. Die ontstond in de tijd van de kruistochten. Alden Biesen bleef tot aan het einde van de 18de eeuw de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. 40 jaar geleden legde een zware brand het kasteel bijna volledig in de as. Gelukkig restaureerde de overheid het complex. Vandaag is het een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen.
MAA
TT KA
STEENBEEMDLAAN
LAAN
ZUURBEEMD-
RA
2
KAT
TE B
BRU
1
TIELEMANSTRAAT
RIE
AT
W PAS
T RSTRAA
.
KLOOSTERWAL
STR TER
BOR
HO
AT TR A GE
AN LA
RS ES
EN
EIK
T AA
R
ST
EN
UK
BE
IJ
REB ERG
CAMILLE HUYSMANSPLEIN
WIJSSTRAA T
TO N
MEERS
HOVEN
ST
AKERD
UIT MOO ZIC I HTLA
SPIT AA LST RA KO AT REN WA L
NIEUW
OM
LAN
OF
ZA GE R
NH
RA AT
2 BRUGSTRAAT
PARK
¡
DEKEN PAQUAYPLEIN
JAZZ BILZENPLEIN
GIJ BE
R.
ST
R. AT
T TS
AL W ER M
DE
LD
ST SPAAGE S
T RK MA
U BO
M
RO
SO LV E
LAAN
IDE BERGWE
KE
RAAT TST
OK KL
NU
AN
R. EG
VALGADERPAD
ERS
PIJPENPOORT
KLOKKEPLEIN
AN LA ER M DE DEM ERW AL
LAAN
IJS
LA
EW
ST AN AN
RA
IN
IA AM RD RBEE MDLA
T AA
STR
EN
EN EIK
TE PA WAVERSHOEFPAD MEE
OL V.S T
E KL
IJSTRAAT
AT TRA L WA ERIJ
GE
S
US
AR
A TR
R KO
MEREM
ERS
RA AT
WIJ
OS
N
-M
EG
3 HOVEN ME
KLO
LAA
LK ME
TIN
MEREMW
VELD
OF
ART
STRAAT
TUS
AT
BURGEMEESTER HAFMANSPLEIN NEDERPAD WIESVELDLAAN SCHUTHAAGLAAN GUTSENHOEFPAD
SCHURE
PIJ
BER
ST
LD
REVE
SCHU
H PEN
LAM
D
OU
GA
TRAAT
AA T TR ES RS GE TO N DE OU
ST.-
T AA STR BROEDERSCHOOLPLEIN
EK
BE
NS
T RA A
SPELVE
EG RW OIE RO
E
S
T AA TR
ELST
BLEEKA
G ON ET
T RAA
AAT STR TSE BAN BRA
EG
G
W
WE
AT
KAP
E RS
NSB
T AA TR RS TE
EG
LD
A TR ES TS EL
EN
IN
RW
VE
SS
RT OR
W
RKE SPU
MP KA
HA
GA
ST EEK
Geschiedenis Deze regio was al bewoond in de prehistorie. Tijdens de Romeinse overheersing was Bilzen niet meer dan een kleine nederzetting langs de heirbaan Tongeren-Nijmegen. Het plaatsje ontwikkelde zich tot een handelscentrum en kreeg in 1251 de titel ‘goede Stad van het Graafschap Loon’. In 1366 maakte de prins-bisschop van Luik het gebied afhandig. Bilzen werd zo één van de Luikse ‘bonnes villes’ met stadsrechten. In 1794 ging het prinsbisdom Luik over in Franse handen en kreeg Bilzen aanzien als kantonhoofdplaats.
TER
STR
AAT
Toerisme Bilzen Het hoofdkantoor van Toerisme Bilzen is gevestigd in de landcommanderij Alden Biesen. Je vindt er info over de rijke geschiedenis van de
Info: Toerisme Bilzen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven),+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 93 93, www.alden-biesen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1 januari en 25 december Prijs: domein: gratis; Franse tuin: € 1; kasteel: enkel met gids of tijdens tijdelijke tentoonstelling (bezoek tuin en kasteel bedraagt dan € 3) Landcommanderij Alden Biesen
40
41
Stadhuis Bilzen
Bilzen, hart van het kastelenlandschap Bilzen is het best bekend als thuishaven van landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio. Maar het is ook een gezellig Demerstadje met leuke shops en terrasjes.
ROYERVELD
N GR GRAOENE CHT LAA TABAARTS
AN
AN HT LA
RAAT
IU ITZ IC
SPELVERST
MO O
R. ST EK RO
GS
TRA
AT
ZEEPSTRAA T
STR ICH
BIESENWEG
RWEG LETE
ST SE
GE R
KEINVELD
G WE
D EL
RV
TE
TO N
EG
G
MS RIE
RW
TE
MS
ER EB
VR AN KR IJK
EL
D
1 NA TV
3
Landcommanderij
Alden Biesen I Toerisme Bilzen Alden Biesen Sint-Mauritiuskerk Bezoekerscentrum De Landschapsruiter
landcommanderij Alden Biesen en het ontstaan, de bloei en het verval van de legendarische Duitse Orde. Je leert ook meer over Bilzen, Haspengouw, Limburg, Vlaanderen en Limburgse streekproducten. Een 10 meter lange tafel stelt interactief de rijke Haspengouwse regio voor in al zijn geuren en kleuren.
Bilzen vandaag Vandaag is Bilzen een dynamische stad met een sfeervol historisch centrum. Hier shop je voluit in de gezellige winkelstraten, geniet je op een zomers terras of proef je van het bruisende uitgaansleven. Het kloppend hart van Bilzen is de vernieuwde markt met zijn monumentale stadhuis. De belangrijkste bezienswaardigheid blijft de landcommanderij Alden Biesen, een van de grootste kasteelcomplexen van de Euregio.
Landcommanderij Alden Biesen 23 De imposante landcommanderij Alden Biesen is één van de grootste kasteeldomeinen in de Euregio. Het domein behoorde toe aan de Duitse orde. De abdis van Munsterbilzen en haar broer graaf Arnold III van Loon schonken een bedevaartskapel met omringende gronden aan de ridders van de Duitse Orde. Die ontstond in de tijd van de kruistochten. Alden Biesen bleef tot aan het einde van de 18de eeuw de hoofdzetel van de balije Biesen, één van de twaalf provincies van de Duitse Orde. 40 jaar geleden legde een zware brand het kasteel bijna volledig in de as. Gelukkig restaureerde de overheid het complex. Vandaag is het een cultuurcentrum met tal van evenementen en tentoonstellingen.
MAA
TT KA
STEENBEEMDLAAN
LAAN
ZUURBEEMD-
RA
2
KAT
TE B
BRU
1
TIELEMANSTRAAT
RIE
AT
W PAS
T RSTRAA
.
KLOOSTERWAL
STR TER
BOR
HO
AT TR A GE
AN LA
RS ES
EN
EIK
T AA
R
ST
EN
UK
BE
IJ
REB ERG
CAMILLE HUYSMANSPLEIN
WIJSSTRAA T
TO N
MEERS
HOVEN
ST
AKERD
UIT MOO ZIC I HTLA
SPIT AA LST RA KO AT REN WA L
NIEUW
OM
LAN
OF
ZA GE R
NH
RA AT
2 BRUGSTRAAT
PARK
¡
DEKEN PAQUAYPLEIN
JAZZ BILZENPLEIN
GIJ BE
R.
ST
R. AT
T TS
AL W ER M
DE
LD
ST SPAAGE S
T RK MA
U BO
M
RO
SO LV E
LAAN
IDE BERGWE
KE
RAAT TST
OK KL
NU
AN
R. EG
VALGADERPAD
ERS
PIJPENPOORT
KLOKKEPLEIN
AN LA ER M DE DEM ERW AL
LAAN
IJS
LA
EW
ST AN AN
RA
IN
IA AM RD RBEE MDLA
T AA
STR
EN
EN EIK
TE PA WAVERSHOEFPAD MEE
OL V.S T
E KL
IJSTRAAT
AT TRA L WA ERIJ
GE
S
US
AR
A TR
R KO
MEREM
ERS
RA AT
WIJ
OS
N
-M
EG
3 HOVEN ME
KLO
LAA
LK ME
TIN
MEREMW
VELD
OF
ART
STRAAT
TUS
AT
BURGEMEESTER HAFMANSPLEIN NEDERPAD WIESVELDLAAN SCHUTHAAGLAAN GUTSENHOEFPAD
SCHURE
PIJ
BER
ST
LD
REVE
SCHU
H PEN
LAM
D
OU
GA
TRAAT
AA T TR ES RS GE TO N DE OU
ST.-
T AA STR BROEDERSCHOOLPLEIN
EK
BE
NS
T RA A
SPELVE
EG RW OIE RO
E
S
T AA TR
ELST
BLEEKA
G ON ET
T RAA
AAT STR TSE BAN BRA
EG
G
W
WE
AT
KAP
E RS
NSB
T AA TR RS TE
EG
LD
A TR ES TS EL
EN
IN
RW
VE
SS
RT OR
W
RKE SPU
MP KA
HA
GA
ST EEK
Geschiedenis Deze regio was al bewoond in de prehistorie. Tijdens de Romeinse overheersing was Bilzen niet meer dan een kleine nederzetting langs de heirbaan Tongeren-Nijmegen. Het plaatsje ontwikkelde zich tot een handelscentrum en kreeg in 1251 de titel ‘goede Stad van het Graafschap Loon’. In 1366 maakte de prins-bisschop van Luik het gebied afhandig. Bilzen werd zo één van de Luikse ‘bonnes villes’ met stadsrechten. In 1794 ging het prinsbisdom Luik over in Franse handen en kreeg Bilzen aanzien als kantonhoofdplaats.
TER
STR
AAT
Toerisme Bilzen Het hoofdkantoor van Toerisme Bilzen is gevestigd in de landcommanderij Alden Biesen. Je vindt er info over de rijke geschiedenis van de
Info: Toerisme Bilzen, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven),+ 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 93 93, www.alden-biesen.be Open: april t.e.m. september: elke dag van 9 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1 januari en 25 december Prijs: domein: gratis; Franse tuin: € 1; kasteel: enkel met gids of tijdens tijdelijke tentoonstelling (bezoek tuin en kasteel bedraagt dan € 3) Landcommanderij Alden Biesen
40
41
Theater Klappoel
TRAA T
TLAAN KONIN
D
BLOE
OFVEL
SEMS
G ALBER
PUTH
KOGELSTRAAT
OUDE BERG
LANGESTEEG
WALSTRAAT
3
STR AA T STEEN- STRAAT 9 9
4
Grootloon 3 Burchtheuvel 4 Kanunnikenhuis:beeldje Strooplekker O BR K VILS TER 5 Stoomstroopfabriek OE R
EB
LL
GI
O PAD
BURCHTGR
ACHT
Info: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be
E-
S ER NG T TO RAA ST
TO N
GE
RS
EST
EEN
N
EG
TRAPKENS STRAAT
Stadhuis | Toerisme Borgloon Klappoel: start wandeling Greenspot
LLE
W
PAPE STRA NAT
2
D
KROON
MARKT
2
LAN
LA NG ES TE EG
¡
Borgloon vandaag Borgloon is een van dé centra van de fruitteelt. Het middeleeuwse stratenpatroon, de markt en smalle steegjes nodigen uit tot kuieren. Het 12de-eeuwse stadhuis was ooit het woonhuis van de graven van Loon. De opvallende stoomstroopfabriek is een van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Het gebouw won in 2007 de Monumentenstrijd op Canvas. De hoge Burchtheuvel biedt een fraai panorama over het fruitlandschap.
WE
G
DA RD AN E
EN
UW
1
KLAPPOEL
NIE
F
TE
ND
WLA
NIEU
GRAA
RS
11
WAL ST R.
NCK
DE
33
ABEELPLEIN BEGIJNHOF
WALSTRAAT
8
KORTESTR.
ID
F
AA
F
GRAVIN AGNESSTRAAT
T
WE S TE E NW E G
EMPOOR
GR
N IE U
GRAETH
1
KAN. DARISSTRA AT VANV ELDE 3 KEST 3 R. GRAAF
SPEELHOF
22
STATIONSTRAA T
GRAAF LODEWIJK PLEIN
WELLENSTRAAT
CH TH
TR. UISS
TRAMST
Prijs: brochure: € 1
T AA NIEUW S TR SL A
Open: vrij toegankelijk
N
RAAT
AA
Start: Markt, 3740 Bilzen
KONIN ASTRIDGIN LAAN
AA
Centrum Bilzen
Geschiedenis Borgloon betekent ‘Burcht op een beboste heuvel’. De stad dankt haar naam aan Graaf Giselbertus van Loon. Hij bouwde in het begin van de 11de eeuw een versterkte burcht op de top van de huidige Burchtheuvel, bovenop de fundamenten van een Romeins legerkamp. In 1180 staken Luikse troepen de burcht in brand. Vanaf de 19de eeuw richtten Borgloon en omgeving zich steeds meer op de fruitteelt en stroopmakerij.
5
GR
Taalmuseum Tesi Samanunga Een klein maar uniek taalmuseum in de stadsbibliotheek. Hier kom je meer te weten over de oorsprong van het Nederlands en de oudste geschreven bronnen van onze taal. Zo ontdek je dat Bilzen de bakermat is van de Nederlandse literatuur.
Stadswandeling De 4,5 km lange stadswandeling loodst je naar de mooiste plekken en monumenten in het centrum. Zoals de markt met zijn imposante Sint-Mauritiuskerk en een van de oudste stadhuizen van Limburg. Volg de koperen spijkers op het trottoir en je passeert alle bezienswaardigheden en groene plekjes.
ML
Prijs: gratis
Prijs: gratis
DE
Open: elke dag van 11 - 17 u.
Borgloon is het hoogst gelegen historische stadje van Vlaanderen. Met Sint-Truiden vormt ze het hart van de fruitstreek. De stad met een oppervlakte van 5 111 ha ligt op 15 km van Hasselt.
BO
Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen), + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Prijs: gratis
Open: maandag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., dinsdag van 10 - 12 u. en van 15 - 19 u., woensdag van 10 - 19 u., donderdag van 10 - 12 u. en van 15 - 19 u., vrijdag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., zaterdag en zondag van 9 - 12 u.
EN
Open: elke dag van 8.30 - 17 u.
Borgloon, hoogst historisch
Eikenlaan 23, 3740 Bilzen
LD GU
Markt, 3740 Bilzen
Bezoekerscentrum 24 De Landschapsruiter In de dienstgebouwen van het kasteel Edelhof bevinden zich nu een horecazaak en een bezoekerscentrum. Een attractieve en leerrijke voorbereiding op een wandeling door het dorp en het vlakbij gelegen natuurgebied van het Munsterbos. Door de aanwezigheid van een vroegmiddeleeuwse abdij wortelt dit dorp in een zeer rijk verleden. Het 19de- en 20ste-eeuwse verhaal van de plantenmannen geeft extra beleving aan je verkenningstocht door het Musterbos.
KOGELSTRAAT
Sint-Mauritiuskerk De Sint-Mauritiuskerk ligt pal achter het stadhuis van Bilzen. Het is één van de zeldzame hallenkerken in de regio. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl. De laatgotische beeldenschat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische kleurenpalet van glasramen en modern schilderwerk. Onder de toren verwijst de museale ruimte naar de verbondenheid met de landcommanderij Alden Biesen.
42
43
Theater Klappoel
TRAA T
TLAAN KONIN
D
BLOE
OFVEL
SEMS
G ALBER
PUTH
KOGELSTRAAT
OUDE BERG
LANGESTEEG
WALSTRAAT
3
STR AA T STEEN- STRAAT 9 9
4
Grootloon 3 Burchtheuvel 4 Kanunnikenhuis:beeldje Strooplekker O BR K VILS TER 5 Stoomstroopfabriek OE R
EB
LL
GI
O PAD
BURCHTGR
ACHT
Info: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be
E-
S ER NG T TO RAA ST
TO N
GE
RS
EST
EEN
N
EG
TRAPKENS STRAAT
Stadhuis | Toerisme Borgloon Klappoel: start wandeling Greenspot
LLE
W
PAPE STRA NAT
2
D
KROON
MARKT
2
LAN
LA NG ES TE EG
¡
Borgloon vandaag Borgloon is een van dé centra van de fruitteelt. Het middeleeuwse stratenpatroon, de markt en smalle steegjes nodigen uit tot kuieren. Het 12de-eeuwse stadhuis was ooit het woonhuis van de graven van Loon. De opvallende stoomstroopfabriek is een van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Het gebouw won in 2007 de Monumentenstrijd op Canvas. De hoge Burchtheuvel biedt een fraai panorama over het fruitlandschap.
WE
G
DA RD AN E
EN
UW
1
KLAPPOEL
NIE
F
TE
ND
WLA
NIEU
GRAA
RS
11
WAL ST R.
NCK
DE
33
ABEELPLEIN BEGIJNHOF
WALSTRAAT
8
KORTESTR.
ID
F
AA
F
GRAVIN AGNESSTRAAT
T
WE S TE E NW E G
EMPOOR
GR
N IE U
GRAETH
1
KAN. DARISSTRA AT VANV ELDE 3 KEST 3 R. GRAAF
SPEELHOF
22
STATIONSTRAA T
GRAAF LODEWIJK PLEIN
WELLENSTRAAT
CH TH
TR. UISS
TRAMST
Prijs: brochure: € 1
T AA NIEUW S TR SL A
Open: vrij toegankelijk
N
RAAT
AA
Start: Markt, 3740 Bilzen
KONIN ASTRIDGIN LAAN
AA
Centrum Bilzen
Geschiedenis Borgloon betekent ‘Burcht op een beboste heuvel’. De stad dankt haar naam aan Graaf Giselbertus van Loon. Hij bouwde in het begin van de 11de eeuw een versterkte burcht op de top van de huidige Burchtheuvel, bovenop de fundamenten van een Romeins legerkamp. In 1180 staken Luikse troepen de burcht in brand. Vanaf de 19de eeuw richtten Borgloon en omgeving zich steeds meer op de fruitteelt en stroopmakerij.
5
GR
Taalmuseum Tesi Samanunga Een klein maar uniek taalmuseum in de stadsbibliotheek. Hier kom je meer te weten over de oorsprong van het Nederlands en de oudste geschreven bronnen van onze taal. Zo ontdek je dat Bilzen de bakermat is van de Nederlandse literatuur.
Stadswandeling De 4,5 km lange stadswandeling loodst je naar de mooiste plekken en monumenten in het centrum. Zoals de markt met zijn imposante Sint-Mauritiuskerk en een van de oudste stadhuizen van Limburg. Volg de koperen spijkers op het trottoir en je passeert alle bezienswaardigheden en groene plekjes.
ML
Prijs: gratis
Prijs: gratis
DE
Open: elke dag van 11 - 17 u.
Borgloon is het hoogst gelegen historische stadje van Vlaanderen. Met Sint-Truiden vormt ze het hart van de fruitstreek. De stad met een oppervlakte van 5 111 ha ligt op 15 km van Hasselt.
BO
Leroyplein 2, 3740 Bilzen (Munsterbilzen), + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Prijs: gratis
Open: maandag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., dinsdag van 10 - 12 u. en van 15 - 19 u., woensdag van 10 - 19 u., donderdag van 10 - 12 u. en van 15 - 19 u., vrijdag van 10 - 12 u. en van 15 - 17 u., zaterdag en zondag van 9 - 12 u.
EN
Open: elke dag van 8.30 - 17 u.
Borgloon, hoogst historisch
Eikenlaan 23, 3740 Bilzen
LD GU
Markt, 3740 Bilzen
Bezoekerscentrum 24 De Landschapsruiter In de dienstgebouwen van het kasteel Edelhof bevinden zich nu een horecazaak en een bezoekerscentrum. Een attractieve en leerrijke voorbereiding op een wandeling door het dorp en het vlakbij gelegen natuurgebied van het Munsterbos. Door de aanwezigheid van een vroegmiddeleeuwse abdij wortelt dit dorp in een zeer rijk verleden. Het 19de- en 20ste-eeuwse verhaal van de plantenmannen geeft extra beleving aan je verkenningstocht door het Musterbos.
KOGELSTRAAT
Sint-Mauritiuskerk De Sint-Mauritiuskerk ligt pal achter het stadhuis van Bilzen. Het is één van de zeldzame hallenkerken in de regio. Het interieur is fraai gerestaureerd in neogotische stijl. De laatgotische beeldenschat werd geïntegreerd in barokke elementen. Merkwaardig en opvallend is het rijke neogotische kleurenpalet van glasramen en modern schilderwerk. Onder de toren verwijst de museale ruimte naar de verbondenheid met de landcommanderij Alden Biesen.
42
43
Abdij Mariënlof 26 In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438 stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. De legende beweert dat elke vrouw die op deze stoel zit binnen het jaar zwanger raakt.
Helshovenstraat, 3840 Borgloon (Hoepertingen)
Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel)
Open: elke dag van 8 - 20 u.
Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 14 - 17 u., zondag van 15 - 17 u.; gesloten: maandag en kerkelijke feestdagen
Prijs: gratis
Audiowandelroute Borgloon Huur bij de toeristische dienst een mp3-speler en maak een audiowandeling van zo’n 6 km door het gravenstadje Borgloon. De wandeling is geplaveid met verhalen en sappige anekdotes die teruggaan tot de 11de eeuw. Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Prijs: mp3-speler: € 5
pit pit, een project van Z33 - huis voor actuele kunst, brengt kunst in de open ruimte van Borgloon en Heers. De kunstwerken in het landschap doen voorbijgangers en bezoekers anders naar de omgeving kijken. Het landschap herbergt nu eenmaal heel wat verhalen die niet altijd onmiddellijk zichtbaar zijn.
Spijkerwandeling de route van de strooplekker Deze stadswandeling van zo’n 5 km loodst je door het historisch gravenstadje Borgloon. De route start aan het Stadhuis. Van hier volg je de klinknagels op het trottoir. Die bevatten de afbeelding van de Strooplekker, de mascotte van deze gemarkeerde wandeling. Het hoofd van de Strooplekker wijst je de juiste richting aan.
Prijs: € 2
Kasteel van Rullingen 6 Een sfeervol 13 ha groot domein met geometrische Franse tuin, een parkbos en een waardevolle hoogstamboomgaard met honderden fruitbomen. Het kasteel met zijn slotgracht bevat tegenwoordig een hotel en een restaurant.
Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Open: vrij toegankelijk
Rullingen 1, 3840 Borgloon (Kuttekoven), + 32 12 74 31 46, www.rullingen.com Kapel van Helshoven
Tip
© Z33, K. Vrancken
Kapel van Helshoven 25 Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord, in de helft van de 13de eeuw gebouwd door de Johannieters als kapel met gasthuis. Vanaf de 17de eeuw bevond er zich achter de kapel een kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550. Schenk zeker ook aandacht aan het 16de-eeuwse schilderij ‘Het laatste avondmaal’.
Prijs: brochure: € 2
Info: Overzichtskaart verkrijgbaar bij Toerisme Borgloon en via www.z33.be/zout Prijs: gratis
Kasteel van Rullingen
44
45
Abdij Mariënlof 26 In de volksmond ‘Abdij van Colen’ genoemd. Dit verwijst naar Maria van Colen die de abdij in 1438 stichtte voor de kruisheren. Vandaag wonen hier cisterciënzerzusters. In de sacristie bevindt zich het Sint-Odiliaschrijn dat sinds 1292 de relieken van de Heilige Odilia bewaart. In de abdij staat ook de 12de-eeuwse koorstoel van de H. Lutgart. De legende beweert dat elke vrouw die op deze stoel zit binnen het jaar zwanger raakt.
Helshovenstraat, 3840 Borgloon (Hoepertingen)
Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel)
Open: elke dag van 8 - 20 u.
Open: dinsdag t.e.m. zaterdag van 14 - 17 u., zondag van 15 - 17 u.; gesloten: maandag en kerkelijke feestdagen
Prijs: gratis
Audiowandelroute Borgloon Huur bij de toeristische dienst een mp3-speler en maak een audiowandeling van zo’n 6 km door het gravenstadje Borgloon. De wandeling is geplaveid met verhalen en sappige anekdotes die teruggaan tot de 11de eeuw. Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Prijs: mp3-speler: € 5
pit pit, een project van Z33 - huis voor actuele kunst, brengt kunst in de open ruimte van Borgloon en Heers. De kunstwerken in het landschap doen voorbijgangers en bezoekers anders naar de omgeving kijken. Het landschap herbergt nu eenmaal heel wat verhalen die niet altijd onmiddellijk zichtbaar zijn.
Spijkerwandeling de route van de strooplekker Deze stadswandeling van zo’n 5 km loodst je door het historisch gravenstadje Borgloon. De route start aan het Stadhuis. Van hier volg je de klinknagels op het trottoir. Die bevatten de afbeelding van de Strooplekker, de mascotte van deze gemarkeerde wandeling. Het hoofd van de Strooplekker wijst je de juiste richting aan.
Prijs: € 2
Kasteel van Rullingen 6 Een sfeervol 13 ha groot domein met geometrische Franse tuin, een parkbos en een waardevolle hoogstamboomgaard met honderden fruitbomen. Het kasteel met zijn slotgracht bevat tegenwoordig een hotel en een restaurant.
Start: Toerisme Borgloon, Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon Open: vrij toegankelijk
Rullingen 1, 3840 Borgloon (Kuttekoven), + 32 12 74 31 46, www.rullingen.com Kapel van Helshoven
Tip
© Z33, K. Vrancken
Kapel van Helshoven 25 Geklasseerde kapel en eeuwenoud gebedsoord, in de helft van de 13de eeuw gebouwd door de Johannieters als kapel met gasthuis. Vanaf de 17de eeuw bevond er zich achter de kapel een kluis. De laatste broeder verbleef hier tot aan zijn dood in 1908. Zijn standbeeld staat buiten. In de kapel ontdek je een mooie preekstoel uit 1550. Schenk zeker ook aandacht aan het 16de-eeuwse schilderij ‘Het laatste avondmaal’.
Prijs: brochure: € 2
Info: Overzichtskaart verkrijgbaar bij Toerisme Borgloon en via www.z33.be/zout Prijs: gratis
Kasteel van Rullingen
44
45
Heilige Grafkapel
Riemst, het mergelland Riemst in het zuidoosten van Limburg is deel van het Mergelland. Dat merk je aan de vele mergelgrotten en ondergrondse gangenstelsels. Geologisch maakt deze regio deel uit van het Haspengouws leemplateau.
KLEINE MOLENSTR.
MOLENPAD
RAAT
BOYS
TRAAT STATIES
OUDE
E
TRAM WEG OUDE
NN
CA VE
AT
ROUW
L
ME
ERL
AN
GR
W
3
D
EK
TR
RPA
IKE EG R TE T
RG
E AV
ES
CA
ZU
3
Avergat 14, 3770 Riemst
Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder Deze ondergrondse ruimten vormen een labyrint van zalen en gangen. Hier tref je wandschilderingen in houtskool, beeldhouwwerken in mergelzandsteen, fossielen uit de Krijtzee, tekeningen en scripties én een vleermuizenreservaat. Je krijgt ook zicht op de rijping van grottenkaas, de artisanale ontginningstechniek van mergel, de arbeid van de blokbrekers aan het mergelfront en de lokale champignon- en witloofteelt.
Open: zaterdag en zondag om 13.30 u.; juli en augustus: elke dag om 13.30 u.; gesloten: 15 december t.e.m. 15 januari
Gielenstraat 18, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder)
Prijs: volwassenen: € 5,50 (incl. proevertje grottenbier); <10 jaar: € 3
Prijs: volwassene: € 4; < 18 jaar: € 2,50
Open: na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75
AT
TIENDENBERG
L
EL
ENDA
GULD
DU
EN AD
IER
T AA
SW
TR
EG
NS VE
BO
D
DE SSER
OUDE PRUIS
ACHTER DE HOVEN
CA
AAT
EG
PAD
NE
W
PRUISSTRA
Chateau Neercanne
Heilige Grafkapel Mergelgrotten van Kanne 4 Vertrek wandelingen Sint-Pietersberg 5 Jachthaven Kanne 2
AT
BRUGSTRA
SINT-HUBERTUS STRAAT
TR STEENS
EK
N
EG
ER
TR
4
W
1
LAA
EK
JAT S
STATIE PLEIN
DE JEKER WEG
OU
BROEK
KEN
L
OO SCH PAD
OP’T
BER
EK
OP’T BRO
COMMIEZEN
WEG
BERKENLAAN
BE
TR
ERST
2
OND
KAPE
LSTR
AAT
1
Mergelgrotten Kanne 27 Vóór de 15de eeuw werd hier al gestart met de ontginning van mergelblokken uit de ondergrond. De stenen dienden voor de bouw van de lokale kerken en burchten. Het resultaat is een indrukwekkend onderaards gangen- en grottenstelsel van meer dan 300 km. Een tentoonstelling van blokwerkersmateriaal toont je hoe de blokken werden bovengehaald. Muurschilderingen van prehistorische dieren bekleden de wanden. In de ondergrondse champignonkwekerij krijg je informatie over de teelt van champignons. Je maakt ook kennis met de lagering van het Grottenbier.
Grotchampignons Grotchampignons zijn steviger en droger dan gewone champignons. Hun smaak is iets vleziger en pittiger. Je herkent de Belgische en Nederlandse grotchampignons aan hun grijsbruine kleur. Onderaan de steeltjes zit altijd nog wat mergel of aarde. De mergelgrotten vormen een ideaal terrein voor champignonteelt. De temperatuur (12 tot 14 °C) en de luchtvochtigheid (95 tot 98 %) blijven er constant.
EK TR
CAESTERT WEG
Heilige Grafkapel Herman Jekermans bouwde in 1647 deze mergelzandstenen kapel naar het voorbeeld van de Heilig-Grafkapel in Jeruzalem. Het is het enige barokke gebedshuis in Riemst. De bediening van de kapel werd in 1653 toevertrouwd aan de kanunniken van Hoogcruts. Drie jaar later bouwden ze tegenover de kapel een rectorshuis, volledig in mergelzandsteen. Vandaag is het een hotel. Muizenberg 10, 3770 Riemst (Kanne) Open: elke dag van 10 - 17 u. Prijs: gratis
Sint-Severinuskapel In 1611 bouwde graaf de Méan een gotisch zaalkerkje. Dat verving het oorspronkelijke romaanse kerkje. Alleen de toren uit 1133 bleef behouden. In 1856 werd een klooster opgetrokken tegen de oorspronkelijke mergelstenen kapel. De vierkante westtoren uit mergelzandsteen is een van de oudste gebouwen uit de regio. In de kapel zelf vind je nog maar enkele heiligenbeelden. De meeste beelden staan vandaag in de zolderkamer van de vergaderzaal.
Bergstraat 1, 3770 Riemst (Val-Meer) Open: na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 Prijs: € 50 per gids (max. 2 uur)
Spotter Zichen-Zussen-Bolder Zichen-Zussen-Bolder is voor een groot deel ‘uitgemergeld’. Onder de straten en huizen bevindt zich een doolhof van mergelkuilen. Intrigerend maar instabiel en daarom niet toegankelijk voor toeristen. Toch nieuwsgierig? Dankzij de spotter tuur je tot 30 meter diep in de mergelkuilen. Met één druk op de knop schakel je over naar de camera op de kerktoren en krijg je een uniek panoramisch beeld van de omgeving. De spotter speelt ook een filmpje over de ontginning van mergel, verhaalt over de tragedie van de ingestorte mergelberg de Roosburg en toont de mooiste plekjes van Riemst. Kerkstraat, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder) Open: vrij toegankelijk
EG
W OP E NN
CA
5
46
47
Heilige Grafkapel
Riemst, het mergelland Riemst in het zuidoosten van Limburg is deel van het Mergelland. Dat merk je aan de vele mergelgrotten en ondergrondse gangenstelsels. Geologisch maakt deze regio deel uit van het Haspengouws leemplateau.
KLEINE MOLENSTR.
MOLENPAD
RAAT
BOYS
TRAAT STATIES
OUDE
E
TRAM WEG OUDE
NN
CA VE
AT
ROUW
L
ME
ERL
AN
GR
W
3
D
EK
TR
RPA
IKE EG R TE T
RG
E AV
ES
CA
ZU
3
Avergat 14, 3770 Riemst
Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder Deze ondergrondse ruimten vormen een labyrint van zalen en gangen. Hier tref je wandschilderingen in houtskool, beeldhouwwerken in mergelzandsteen, fossielen uit de Krijtzee, tekeningen en scripties én een vleermuizenreservaat. Je krijgt ook zicht op de rijping van grottenkaas, de artisanale ontginningstechniek van mergel, de arbeid van de blokbrekers aan het mergelfront en de lokale champignon- en witloofteelt.
Open: zaterdag en zondag om 13.30 u.; juli en augustus: elke dag om 13.30 u.; gesloten: 15 december t.e.m. 15 januari
Gielenstraat 18, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder)
Prijs: volwassenen: € 5,50 (incl. proevertje grottenbier); <10 jaar: € 3
Prijs: volwassene: € 4; < 18 jaar: € 2,50
Open: na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75
AT
TIENDENBERG
L
EL
ENDA
GULD
DU
EN AD
IER
T AA
SW
TR
EG
NS VE
BO
D
DE SSER
OUDE PRUIS
ACHTER DE HOVEN
CA
AAT
EG
PAD
NE
W
PRUISSTRA
Chateau Neercanne
Heilige Grafkapel Mergelgrotten van Kanne 4 Vertrek wandelingen Sint-Pietersberg 5 Jachthaven Kanne 2
AT
BRUGSTRA
SINT-HUBERTUS STRAAT
TR STEENS
EK
N
EG
ER
TR
4
W
1
LAA
EK
JAT S
STATIE PLEIN
DE JEKER WEG
OU
BROEK
KEN
L
OO SCH PAD
OP’T
BER
EK
OP’T BRO
COMMIEZEN
WEG
BERKENLAAN
BE
TR
ERST
2
OND
KAPE
LSTR
AAT
1
Mergelgrotten Kanne 27 Vóór de 15de eeuw werd hier al gestart met de ontginning van mergelblokken uit de ondergrond. De stenen dienden voor de bouw van de lokale kerken en burchten. Het resultaat is een indrukwekkend onderaards gangen- en grottenstelsel van meer dan 300 km. Een tentoonstelling van blokwerkersmateriaal toont je hoe de blokken werden bovengehaald. Muurschilderingen van prehistorische dieren bekleden de wanden. In de ondergrondse champignonkwekerij krijg je informatie over de teelt van champignons. Je maakt ook kennis met de lagering van het Grottenbier.
Grotchampignons Grotchampignons zijn steviger en droger dan gewone champignons. Hun smaak is iets vleziger en pittiger. Je herkent de Belgische en Nederlandse grotchampignons aan hun grijsbruine kleur. Onderaan de steeltjes zit altijd nog wat mergel of aarde. De mergelgrotten vormen een ideaal terrein voor champignonteelt. De temperatuur (12 tot 14 °C) en de luchtvochtigheid (95 tot 98 %) blijven er constant.
EK TR
CAESTERT WEG
Heilige Grafkapel Herman Jekermans bouwde in 1647 deze mergelzandstenen kapel naar het voorbeeld van de Heilig-Grafkapel in Jeruzalem. Het is het enige barokke gebedshuis in Riemst. De bediening van de kapel werd in 1653 toevertrouwd aan de kanunniken van Hoogcruts. Drie jaar later bouwden ze tegenover de kapel een rectorshuis, volledig in mergelzandsteen. Vandaag is het een hotel. Muizenberg 10, 3770 Riemst (Kanne) Open: elke dag van 10 - 17 u. Prijs: gratis
Sint-Severinuskapel In 1611 bouwde graaf de Méan een gotisch zaalkerkje. Dat verving het oorspronkelijke romaanse kerkje. Alleen de toren uit 1133 bleef behouden. In 1856 werd een klooster opgetrokken tegen de oorspronkelijke mergelstenen kapel. De vierkante westtoren uit mergelzandsteen is een van de oudste gebouwen uit de regio. In de kapel zelf vind je nog maar enkele heiligenbeelden. De meeste beelden staan vandaag in de zolderkamer van de vergaderzaal.
Bergstraat 1, 3770 Riemst (Val-Meer) Open: na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 Prijs: € 50 per gids (max. 2 uur)
Spotter Zichen-Zussen-Bolder Zichen-Zussen-Bolder is voor een groot deel ‘uitgemergeld’. Onder de straten en huizen bevindt zich een doolhof van mergelkuilen. Intrigerend maar instabiel en daarom niet toegankelijk voor toeristen. Toch nieuwsgierig? Dankzij de spotter tuur je tot 30 meter diep in de mergelkuilen. Met één druk op de knop schakel je over naar de camera op de kerktoren en krijg je een uniek panoramisch beeld van de omgeving. De spotter speelt ook een filmpje over de ontginning van mergel, verhaalt over de tragedie van de ingestorte mergelberg de Roosburg en toont de mooiste plekjes van Riemst. Kerkstraat, 3770 Riemst (Zichen-Zussen-Bolder) Open: vrij toegankelijk
EG
W OP E NN
CA
5
46
47
Nog meer rijk verleden in Haspengouw Ook buiten de steden ademt Haspengouw volop historiek, religie en mystiek. In het glooiende landschap ontdek je verborgen eeuwenoude kerkdorpjes, religieus erfgoed en meer dan 100 kastelen, burchten en vierkantshoeves. Sint-Servaaskerk - Diepenbeek De kerk en de meer dan 500 jaar oude toren zijn beschermde gebouwen. In de kerk vind je mooie houten gepolychromeerde beelden van meer dan 300 jaar oud. Het orgel kreeg eind 2005 nog een grondige opknapbeurt. In 2008 startten grote renovatiewerken aan de kerk. Zo kwam er een volledig nieuw dak en werden ook de dakgoten vernieuwd.
Waterburcht Millen
Waterburcht Millen 28 In 1365 was er voor het eerst sprake van een gotisch kasteel in Millen. Omdat het omringd was met water spreekt men intussen van een waterburcht. Vandaag is deze burcht een van de 4 euregionale bezoekerscentra die het steunpunt vormen van het fiets- en autoroutenetwerk rond het thema ‘Burchten en Versterkingen in de Euregio Maas-Rijn’. In het museum duik je onder in het dagelijkse leven van de landadel op het einde van de 16de en het begin van de 17de eeuw. Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen) Open: zie www.toerismeriemst.be Prijs: gratis
Wijnkasteel Genoels-Elderen
Wijnkasteel Genoels-Elderen 29 Het enige wijnkasteel van België en met zijn 22 ha ook het grootste wijndomein van het land. In de tijd van de Romeinen stond hier al een wijnkasteel. Vandaag produceert het domein wijnen die moeiteloos concurreren met de Franse topwijnen. Met dank aan de bodem en het klimaat. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Het lokale klimaat stemt dan weer overeen met dat in de Bourgognestreek van zo’n 100 jaar geleden. De familie van Rennes
combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Een rondleiding met gids loodst je door het domein en laat je proeven van de wijnen. Kasteelstraat 9, 3770 Riemst (Genoelselderen)
Marktplein 1, 3590 Diepenbeek
Toeren tussen tumuli - Gingelom Rijke Romeinse villabewoners bouwden als laatste rustplaats grote kunstmatige aarden grafheuvels. In Gingelom tref je in een straal van anderhalve kilometer zes van deze tumuli aan: de grootste collectie van België. Tussen de fietsknooppunten 181 en 183 passeer je de ‘Twee Tommen’, de ‘Drie Tommen’ en de imposante ‘Avernassetom’: met een hoogte van 7,8 meter en een diameter van 23 m een van de grootste grafheuvels van Haspengouw. Info: Toerisme Gingelom, + 32 11 88 10 31, www.gingelom.be
Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming - Heers Het kerkje van Veulen stamt uit de 13de eeuw. Deze gotische kruiskerk is uniek omwille van het prachtig beschilderde cassetteplafond. Het kunstwerk bevat taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw, heiligenfiguren en de zestien blazoenen van het geslacht d’Argentau. Gravin Marie d’Argentau zou er zelf nog aan hebben mee geschilderd. De kerk is ook een mooi voorbeeld van de inrichting van landelijke kerkinterieurs aan het begin van de 20ste eeuw. Kerkstraat, 3870 Heers (Veulen) Open: na reservering bij Toerisme Heers, + 32 11 48 01 22 Prijs: gratis Romeinse tumulus
Open: elke dag van 9 - 17 u. Prijs: gratis
Open: april, mei, juni, september en oktober: zaterdag om 14 u., na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 Prijs: volwassene: € 8 (proefglas en gids inbegrepen); < 14 jaar: € 2,50
48
49
Nog meer rijk verleden in Haspengouw Ook buiten de steden ademt Haspengouw volop historiek, religie en mystiek. In het glooiende landschap ontdek je verborgen eeuwenoude kerkdorpjes, religieus erfgoed en meer dan 100 kastelen, burchten en vierkantshoeves. Sint-Servaaskerk - Diepenbeek De kerk en de meer dan 500 jaar oude toren zijn beschermde gebouwen. In de kerk vind je mooie houten gepolychromeerde beelden van meer dan 300 jaar oud. Het orgel kreeg eind 2005 nog een grondige opknapbeurt. In 2008 startten grote renovatiewerken aan de kerk. Zo kwam er een volledig nieuw dak en werden ook de dakgoten vernieuwd.
Waterburcht Millen
Waterburcht Millen 28 In 1365 was er voor het eerst sprake van een gotisch kasteel in Millen. Omdat het omringd was met water spreekt men intussen van een waterburcht. Vandaag is deze burcht een van de 4 euregionale bezoekerscentra die het steunpunt vormen van het fiets- en autoroutenetwerk rond het thema ‘Burchten en Versterkingen in de Euregio Maas-Rijn’. In het museum duik je onder in het dagelijkse leven van de landadel op het einde van de 16de en het begin van de 17de eeuw. Kattestraat 22, 3770 Riemst (Millen) Open: zie www.toerismeriemst.be Prijs: gratis
Wijnkasteel Genoels-Elderen
Wijnkasteel Genoels-Elderen 29 Het enige wijnkasteel van België en met zijn 22 ha ook het grootste wijndomein van het land. In de tijd van de Romeinen stond hier al een wijnkasteel. Vandaag produceert het domein wijnen die moeiteloos concurreren met de Franse topwijnen. Met dank aan de bodem en het klimaat. De mergelondergrond in Riemst is vergelijkbaar met die van de klassieke Franse wijnstreken. Het lokale klimaat stemt dan weer overeen met dat in de Bourgognestreek van zo’n 100 jaar geleden. De familie van Rennes
combineert dit met wijnranken van de hoogste kwaliteit. Een rondleiding met gids loodst je door het domein en laat je proeven van de wijnen. Kasteelstraat 9, 3770 Riemst (Genoelselderen)
Marktplein 1, 3590 Diepenbeek
Toeren tussen tumuli - Gingelom Rijke Romeinse villabewoners bouwden als laatste rustplaats grote kunstmatige aarden grafheuvels. In Gingelom tref je in een straal van anderhalve kilometer zes van deze tumuli aan: de grootste collectie van België. Tussen de fietsknooppunten 181 en 183 passeer je de ‘Twee Tommen’, de ‘Drie Tommen’ en de imposante ‘Avernassetom’: met een hoogte van 7,8 meter en een diameter van 23 m een van de grootste grafheuvels van Haspengouw. Info: Toerisme Gingelom, + 32 11 88 10 31, www.gingelom.be
Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming - Heers Het kerkje van Veulen stamt uit de 13de eeuw. Deze gotische kruiskerk is uniek omwille van het prachtig beschilderde cassetteplafond. Het kunstwerk bevat taferelen uit het leven van Onze-Lieve-Vrouw, heiligenfiguren en de zestien blazoenen van het geslacht d’Argentau. Gravin Marie d’Argentau zou er zelf nog aan hebben mee geschilderd. De kerk is ook een mooi voorbeeld van de inrichting van landelijke kerkinterieurs aan het begin van de 20ste eeuw. Kerkstraat, 3870 Heers (Veulen) Open: na reservering bij Toerisme Heers, + 32 11 48 01 22 Prijs: gratis Romeinse tumulus
Open: elke dag van 9 - 17 u. Prijs: gratis
Open: april, mei, juni, september en oktober: zaterdag om 14 u., na reservering bij Toerisme Riemst, + 32 12 44 03 75 Prijs: volwassene: € 8 (proefglas en gids inbegrepen); < 14 jaar: € 2,50
48
49
kasteel van Hex
Kasteel Hex - Heers 30 Het landgoed Hex behoort tot de mooiste historische buitenplaatsen in België. De uitgestrekte moestuin bevat een traditionele groentekelder die nog altijd in gebruik is. Het park pronkt met eeuwenoude bomen en prachtige doorzichten. De tuinarchitectuur en beplanting zijn bewaard gebleven en met zorg onderhouden. De rozentuin, met zijn unieke collectie oude en botanische rozen, is volgens kenners de mooiste ter wereld. In het kasteel vinden ook rondleidingen, tentoonstellingen en lezingen plaats. Twee keer per jaar opent het kasteel zijn poorten voor het publiek.
Kluis van Vrijhern - Hoeselt De kapel van de kluis werd in 1710 gebouwd, exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth in het Italiaanse bedevaartsoord Loreto. Tot 1904 woonden hier nog kluizenaars. Vandaag is de kluis van Vrijhern een druk bezochte bedevaartplaats voor Onze-Lieve-Vrouw van Loreto.
Kasteel Hex, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
Romaans kerkje Wintershoven Kortessem Dit romaans kerkje is één van de eerste kersteningplekken in Haspengouw. De heilige Amandus stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeenschap. Binnen ontdek je de relieken van de Winterhovense heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en een uitrolbare preekstoel.
Open: tweede weekend van juni en september: zaterdag en zondag van 10 - 18 u. (kassa sluit om 17 u.) Prijs: € 8; leden: € 6
Neogotische kapel - Wellen Deze gerestaureerde kloosterkapel in het landelijke kerkdorp Wellen maakte deel uit van het voormalige Ursulinenklooster en dateert uit 1899. Het interieur kenmerkt zich door zijn neogotische stijl. Specialisten typeren de kapel als ‘een totaalkunstwerk van architectuur en toegepaste kunsten’. Waardevol zijn vooral de decoratieve schilderingen op de plafonds en muren. De kleurrijke ramen illustreren de glas-in-loodtechniek.
Kluisstraat 1, 3730 Hoeselt, + 32 12 23 48 36, www.hoeselt.be Open: zondagnamiddag van 13.30 - 18 u.
Dorpsplein, 3830 Wellen
Prijs: gratis
Open: na reservering bij D.V.T. Wellen, + 32 12 67 07 11 Prijs: op aanvraag
Sint-Rochuskerk - Wellen De oude Sint-Rochuskerk van Ulbeek werd omgebouwd tot een unieke overdekte begraafplaats. Een prachtig staaltje van herbestemming van oude kerkgebouwen. De kerk werd hiervoor uitgeroepen tot winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs 2012.
Sint-Lambertusstraat, 3722 Kortessem (Wintershoven)
Ulbeekstraat 19, 3830 Wellen (Ulbeek)
Open: na reservering bij Toerisme Kortessem, + 32 11 37 93 30
Open: vrij toegankelijk
Prijs: gratis Romaans kerkje Wintershoven
50
51
kasteel van Hex
Kasteel Hex - Heers 30 Het landgoed Hex behoort tot de mooiste historische buitenplaatsen in België. De uitgestrekte moestuin bevat een traditionele groentekelder die nog altijd in gebruik is. Het park pronkt met eeuwenoude bomen en prachtige doorzichten. De tuinarchitectuur en beplanting zijn bewaard gebleven en met zorg onderhouden. De rozentuin, met zijn unieke collectie oude en botanische rozen, is volgens kenners de mooiste ter wereld. In het kasteel vinden ook rondleidingen, tentoonstellingen en lezingen plaats. Twee keer per jaar opent het kasteel zijn poorten voor het publiek.
Kluis van Vrijhern - Hoeselt De kapel van de kluis werd in 1710 gebouwd, exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth in het Italiaanse bedevaartsoord Loreto. Tot 1904 woonden hier nog kluizenaars. Vandaag is de kluis van Vrijhern een druk bezochte bedevaartplaats voor Onze-Lieve-Vrouw van Loreto.
Kasteel Hex, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
Romaans kerkje Wintershoven Kortessem Dit romaans kerkje is één van de eerste kersteningplekken in Haspengouw. De heilige Amandus stichtte hier in 647 een kerk en kloostergemeenschap. Binnen ontdek je de relieken van de Winterhovense heiligen, een uniek Keltisch offeraltaar en een uitrolbare preekstoel.
Open: tweede weekend van juni en september: zaterdag en zondag van 10 - 18 u. (kassa sluit om 17 u.) Prijs: € 8; leden: € 6
Neogotische kapel - Wellen Deze gerestaureerde kloosterkapel in het landelijke kerkdorp Wellen maakte deel uit van het voormalige Ursulinenklooster en dateert uit 1899. Het interieur kenmerkt zich door zijn neogotische stijl. Specialisten typeren de kapel als ‘een totaalkunstwerk van architectuur en toegepaste kunsten’. Waardevol zijn vooral de decoratieve schilderingen op de plafonds en muren. De kleurrijke ramen illustreren de glas-in-loodtechniek.
Kluisstraat 1, 3730 Hoeselt, + 32 12 23 48 36, www.hoeselt.be Open: zondagnamiddag van 13.30 - 18 u.
Dorpsplein, 3830 Wellen
Prijs: gratis
Open: na reservering bij D.V.T. Wellen, + 32 12 67 07 11 Prijs: op aanvraag
Sint-Rochuskerk - Wellen De oude Sint-Rochuskerk van Ulbeek werd omgebouwd tot een unieke overdekte begraafplaats. Een prachtig staaltje van herbestemming van oude kerkgebouwen. De kerk werd hiervoor uitgeroepen tot winnaar van de Vlaamse Monumentenprijs 2012.
Sint-Lambertusstraat, 3722 Kortessem (Wintershoven)
Ulbeekstraat 19, 3830 Wellen (Ulbeek)
Open: na reservering bij Toerisme Kortessem, + 32 11 37 93 30
Open: vrij toegankelijk
Prijs: gratis Romaans kerkje Wintershoven
50
51
Fruit
Tip
Bloesem- en oogstfeesten Voorjaar: bloesemtijd In april verandert Haspengouw in één grote kleurenzee met miljoenen bloesems zover het oog reikt. Het startsein voor heel wat feestelijke en fruitige activiteiten die de inwoners graag samen met jou delen. Zo openen heel wat fruitbedrijven, veilingen en andere fruitige locaties de deuren voor een blik achter de schermen. Je neemt deel aan fruitige picknicks en fruittochten, en volgt pittige rondleidingen.
Bestel de gratis fruitbrochure De fruitbrochure met activiteitenkalender geeft je een overzicht van het hele Fruitbrochure jaarprogramma aan fruitactiviteiten in Haspengouw. Je vindt de gratis brochure in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be. met bloesem- en oogstkalender 2013 GRATIS
20122642_Fruitbrochure_NC_v5.indd 1
Haspengouw is de tweede grootste fruitregio van Europa. In april verandert het landschap in een immense bloesemzee. In de zomer vinden miljoenen kilo’s kersen, bramen, bessen en aardbeien de weg naar de veilingen. In september volgen de appels en peren. De jaarlijkse bloesem- en oogstfeesten vieren dit volop. Haspengouw staat intussen ook bekend als gerenommeerde wijnregio.
Zomer en najaar: oogsttijd In juni en juli oogsten de telers de rijpe kersen, bessen, frambozen en aardbeien. In september en oktober zijn de appels, peren en druiven aan de beurt. Pluk zelf mee met de Haspengouwse fruitboeren, volg het fruittraject van tak tot veiling, pers je eigen appelsap en zet je tanden in één van de vele oogstfestiviteiten.
Zoveel redenen om te proeven van fruitig Haspengouw in 2013
22/01/13 11:55
Tip Fruitqueeste - Sint-Truiden Ga met de kids op ontdekkingstocht in het wachtbekkennatuurgebied van de Cicindria. Tijdens een korte wandeling tussen de fruitbomen los je enkele vraagjes op en ga je op zoek naar rare vogelkastjes! Start: Straeten, 3800 Sint-Truiden (Bevingen) Prijs: gratis
52
53
Fruit
Tip
Bloesem- en oogstfeesten Voorjaar: bloesemtijd In april verandert Haspengouw in één grote kleurenzee met miljoenen bloesems zover het oog reikt. Het startsein voor heel wat feestelijke en fruitige activiteiten die de inwoners graag samen met jou delen. Zo openen heel wat fruitbedrijven, veilingen en andere fruitige locaties de deuren voor een blik achter de schermen. Je neemt deel aan fruitige picknicks en fruittochten, en volgt pittige rondleidingen.
Bestel de gratis fruitbrochure De fruitbrochure met activiteitenkalender geeft je een overzicht van het hele Fruitbrochure jaarprogramma aan fruitactiviteiten in Haspengouw. Je vindt de gratis brochure in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be. met bloesem- en oogstkalender 2013 GRATIS
20122642_Fruitbrochure_NC_v5.indd 1
Haspengouw is de tweede grootste fruitregio van Europa. In april verandert het landschap in een immense bloesemzee. In de zomer vinden miljoenen kilo’s kersen, bramen, bessen en aardbeien de weg naar de veilingen. In september volgen de appels en peren. De jaarlijkse bloesem- en oogstfeesten vieren dit volop. Haspengouw staat intussen ook bekend als gerenommeerde wijnregio.
Zomer en najaar: oogsttijd In juni en juli oogsten de telers de rijpe kersen, bessen, frambozen en aardbeien. In september en oktober zijn de appels, peren en druiven aan de beurt. Pluk zelf mee met de Haspengouwse fruitboeren, volg het fruittraject van tak tot veiling, pers je eigen appelsap en zet je tanden in één van de vele oogstfestiviteiten.
Zoveel redenen om te proeven van fruitig Haspengouw in 2013
22/01/13 11:55
Tip Fruitqueeste - Sint-Truiden Ga met de kids op ontdekkingstocht in het wachtbekkennatuurgebied van de Cicindria. Tijdens een korte wandeling tussen de fruitbomen los je enkele vraagjes op en ga je op zoek naar rare vogelkastjes! Start: Straeten, 3800 Sint-Truiden (Bevingen) Prijs: gratis
52
53
Fruitbezoekjes het jaar rond Volg de weg van het fruit, van de mooiste boomgaarden tot in de veilingen. Je ontdekt waarom de Haspengouwse stroop zo lekker is, en waarom de Haspengouwse wijnen tot de absolute top behoren.
Veilingen
Veiling Borgloon - Borgloon 31 Tijdens de rondleiding bezoek je de verkoopzaal en ontdek je hoe hard en zacht fruit wordt gesorteerd, verpakt en bewaard. Kernielerweg 59, 3840 Borgloon Open: rondleiding in april, mei, september en oktober: dinsdag om 10.30 u. na reservering bij Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53
Veiling Haspengouw 32 Sint-Truiden Veiling Haspengouw is een coöperatie van telers van kwaliteitsvol hard en zacht fruit. Tijdens een rondleiding ontdek je het hele fruitproces van a tot z: van de koel- en opslagruimtes en het geautomatiseerde sorteerproces tot de computergestuurde verpakkingseenheid. Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden Open: rondleiding in april, september en oktober: dinsdag om 11 u. Prijs: gratis
Belgische Fruitveiling 33 Sint-Truiden Sinds haar oprichting in 1990 is de Belgische Fruitveiling uitgegroeid tot de grootste Belgische organisatie van fruittelers met meer dan 1.500 leden. Tijdens een rondleiding krijg je een unieke kijk achter de schermen.
Tip Fruitstreekmuseum 25 Borgloon In het Fruitstreekmuseum duik je terug in de geschiedenis van de fruitteelt in Haspengouw. Je krijgt ook zicht op alle nevenactiviteiten van de fruitteelt. Fascinerend zijn het grote aantal relicten waaronder de oudste sorteermachine van Europa en de oudste veilingklok van België. Het museum bevindt zich in een zijgebouw op het binnenplein van abdij Mariënlof. Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), + 32 12 74 72 44, www.vzw-fruitstreekmuseum.be
Stroopfabrieken
Stoomstroopfabriek 34 Borgloon De oude stoomstroopfabriek is één van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Begin vorige eeuw was Borgloon de bakermat van de stroopfabricatie. De stoomstroopfabriek werd opgericht in 1878. In 1988 werd de bedrijvigheid stopgezet. In 2005 kocht het stadsbestuur van Borgloon de fabriek op. Twee jaar later won het gebouw de eerste editie van De Monumentenstrijd op de Vlaamse tv-zender Canvas. Vandaag wordt
er opnieuw op ambachtelijke wijze stroop gemaakt. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: rondleiding in april, mei en september: maandag om 15 u., na reservering bij Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 Prijs: gratis
Stroopstokerij Vrolingen 35
Wellen Een van de laatste ambachtelijke stroopstokerijen van Vlaanderen. Ze werd opgericht in 1843. Vandaag staat
hier al de vijfde generatie aan het roer. De ambachtelijke stokerij bevindt zich in een geklasseerd gebouw. Ze maakt nog altijd gebruik van de authentieke apparatuur. Het productieproces duurt 24 uur en gebeurt nog grotendeels met de hand. Het resultaat is een authentieke appel- en perenstroop zonder kleurstoffen of additieven. Steenweg op Vrolingen 45, 3830 Wellen, + 32 12 74 56 01, www.stroopvanvrolingen.be Open: na reservering Prijs: gratis Stoomstroopfabriek Borgloon
Open: april t.e.m. september: dinsdag t.e.m. zondag van 13 - 17 u.; gesloten: maandag en Pasen Prijs: € 1
Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden Open: rondleiding in april en september: donderdag om 11 u. Prijs: gratis
54
55
Fruitbezoekjes het jaar rond Volg de weg van het fruit, van de mooiste boomgaarden tot in de veilingen. Je ontdekt waarom de Haspengouwse stroop zo lekker is, en waarom de Haspengouwse wijnen tot de absolute top behoren.
Veilingen
Veiling Borgloon - Borgloon 31 Tijdens de rondleiding bezoek je de verkoopzaal en ontdek je hoe hard en zacht fruit wordt gesorteerd, verpakt en bewaard. Kernielerweg 59, 3840 Borgloon Open: rondleiding in april, mei, september en oktober: dinsdag om 10.30 u. na reservering bij Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53
Veiling Haspengouw 32 Sint-Truiden Veiling Haspengouw is een coöperatie van telers van kwaliteitsvol hard en zacht fruit. Tijdens een rondleiding ontdek je het hele fruitproces van a tot z: van de koel- en opslagruimtes en het geautomatiseerde sorteerproces tot de computergestuurde verpakkingseenheid. Tongersesteenweg 152, 3800 Sint-Truiden Open: rondleiding in april, september en oktober: dinsdag om 11 u. Prijs: gratis
Belgische Fruitveiling 33 Sint-Truiden Sinds haar oprichting in 1990 is de Belgische Fruitveiling uitgegroeid tot de grootste Belgische organisatie van fruittelers met meer dan 1.500 leden. Tijdens een rondleiding krijg je een unieke kijk achter de schermen.
Tip Fruitstreekmuseum 25 Borgloon In het Fruitstreekmuseum duik je terug in de geschiedenis van de fruitteelt in Haspengouw. Je krijgt ook zicht op alle nevenactiviteiten van de fruitteelt. Fascinerend zijn het grote aantal relicten waaronder de oudste sorteermachine van Europa en de oudste veilingklok van België. Het museum bevindt zich in een zijgebouw op het binnenplein van abdij Mariënlof. Colenstraat 1, 3840 Borgloon (Kerniel), + 32 12 74 72 44, www.vzw-fruitstreekmuseum.be
Stroopfabrieken
Stoomstroopfabriek 34 Borgloon De oude stoomstroopfabriek is één van de laatste restanten van de industriële verwerking van fruit tot stroop. Begin vorige eeuw was Borgloon de bakermat van de stroopfabricatie. De stoomstroopfabriek werd opgericht in 1878. In 1988 werd de bedrijvigheid stopgezet. In 2005 kocht het stadsbestuur van Borgloon de fabriek op. Twee jaar later won het gebouw de eerste editie van De Monumentenstrijd op de Vlaamse tv-zender Canvas. Vandaag wordt
er opnieuw op ambachtelijke wijze stroop gemaakt. Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: rondleiding in april, mei en september: maandag om 15 u., na reservering bij Toerisme Borgloon, + 32 12 67 36 53 Prijs: gratis
Stroopstokerij Vrolingen 35
Wellen Een van de laatste ambachtelijke stroopstokerijen van Vlaanderen. Ze werd opgericht in 1843. Vandaag staat
hier al de vijfde generatie aan het roer. De ambachtelijke stokerij bevindt zich in een geklasseerd gebouw. Ze maakt nog altijd gebruik van de authentieke apparatuur. Het productieproces duurt 24 uur en gebeurt nog grotendeels met de hand. Het resultaat is een authentieke appel- en perenstroop zonder kleurstoffen of additieven. Steenweg op Vrolingen 45, 3830 Wellen, + 32 12 74 56 01, www.stroopvanvrolingen.be Open: na reservering Prijs: gratis Stoomstroopfabriek Borgloon
Open: april t.e.m. september: dinsdag t.e.m. zondag van 13 - 17 u.; gesloten: maandag en Pasen Prijs: € 1
Montenakenweg 82, 3800 Sint-Truiden Open: rondleiding in april en september: donderdag om 11 u. Prijs: gratis
54
55
Wijndomeinen
Domein Schorpion - Kortessem Deze 2 ha grote wijngaard ligt op een zuiderhelling in het hart van de fruitstreek. Het domein maakt mousserende kwaliteitswijn van Chardonnay en Pinot-Noir. Deze druivenvariëteiten worden gebruikt voor de beste champagnes. Schorpion kiest voor de traditionele methode. Hij plukt de druiven met de hand en perst ze in een verticale korfpers. Met succes. In 2008, 2009, 2010 én 2011 werd Schorpion verkozen tot beste mousserende wijn van België. Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal), + 32 477 58 12 08, www.schorpion.com
Tip
Fruitig smullen
Haspengouws fruit ligt aan de basis van heerlijke streekproducten en – wijnen. Chefkoks tillen er hun gerechten mee op tot in de fruithemel. En wat is er heerlijker dan een fruitige picknick midden in een boomgaard?
Wijndomeinen In Haspengouw liggen verschillende wijndomeinen. In Borgloon kun je een bezoek brengen aan wijndomein Cohlenberg, wijndomein De Groote Mot, wijndomein Villa Vitis, wijndomein Hoenshof, het Heuvelswijnhuisje en Domein Optimbulles. Ook wijndomein Predikaat (SintTruiden) en wijndomein Kitsberg (Heers) kun je bezoeken. In de fruitbrochure en activiteitenkalender ontdek je wanneer de wijndomeinen hun deuren openen voor je. Of surf naar www.toerismelimburg.be.
Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen - Bilzen In de omgeving van Alden Biesen zijn heel wat leuke picknickplekjes: in het midden van een boomgaard, aan het Apostelhuis of in het Engels park met zicht op het kasteel. Breng je eigen picknick mee of bestel een korf met streekeigen producten bij Toerisme Bilzen.
Open: na reservering
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Prijs: rondleiding en proeverij: € 7
Open: vrij toegankelijk
Wijnkasteel Genoels-Elderen Riemst In dit wijnkasteel ontdek je alles over de gerenommeerde wijnen van Genoels-Elderen. Je kunt hier ook regelmatig rondleidingen volgen. Zie pagina 48.
Prijs: picknick: vanaf € 13,50; 3 dagen op voorhand reserveren
Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon (Voort), + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be Open: april t.e.m. september Prijs: € 9; 3 dagen op voorhand reserveren
Streekproductenwinkel 34 Borgloon In de voormalige portierswoning van de stoomstroopfabriek vind je vandaag een streekproductenwinkel boordevol Haspengouwse streekproducten en fruit. Bij mooi weer kun je op vrijdag, zaterdag en zondag op het terras proeven van een heerlijke pannenkoek met Loonse stroop of de enige echte Loonse stroopwafel.
Haspengouwse picknick Wandelen en picknicken zijn de perfecte combinatie voor al wie wil genieten van de Limburgse gastvrijheid op de kleinste plekjes, midden in de Haspengouwse natuur. Reserveren: www.puurlimburg.be, 3 dagen op voorhand reserveren Afhaallocaties: • Streekproductenwinkel Borgloon, Stationsstraat 54, 3840 Borgloon • De Pastorie, Martinusstraat 34, 3840 Borgloon • Boerderijwinkel De Wroeter, Sint-Rochusstraat 8, 3720 Kortessem
Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: april t.e.m. oktober: dinsdag en donderdag van 12 - 17 u., vrijdag van 12 - 18 u., zaterdag en zondag van 11 - 18 u.; november t.e.m. maart: vrijdag van 13 - 17 u.; gesloten: tussen Kerstmis en Nieuwjaar Prijs: gratis
Wandel- of fietstocht met picknick - Borgloon Fiets of wandel door de fruitige natuur. Je krijgt een fiets- of wandelkaart mee én een heerlijk picknickpakket voor onderweg. Wijnkasteel Genoels-Elderen
56
57
Wijndomeinen
Domein Schorpion - Kortessem Deze 2 ha grote wijngaard ligt op een zuiderhelling in het hart van de fruitstreek. Het domein maakt mousserende kwaliteitswijn van Chardonnay en Pinot-Noir. Deze druivenvariëteiten worden gebruikt voor de beste champagnes. Schorpion kiest voor de traditionele methode. Hij plukt de druiven met de hand en perst ze in een verticale korfpers. Met succes. In 2008, 2009, 2010 én 2011 werd Schorpion verkozen tot beste mousserende wijn van België. Kersendaelstraat 37, 3724 Kortessem (Vliermaal), + 32 477 58 12 08, www.schorpion.com
Tip
Fruitig smullen
Haspengouws fruit ligt aan de basis van heerlijke streekproducten en – wijnen. Chefkoks tillen er hun gerechten mee op tot in de fruithemel. En wat is er heerlijker dan een fruitige picknick midden in een boomgaard?
Wijndomeinen In Haspengouw liggen verschillende wijndomeinen. In Borgloon kun je een bezoek brengen aan wijndomein Cohlenberg, wijndomein De Groote Mot, wijndomein Villa Vitis, wijndomein Hoenshof, het Heuvelswijnhuisje en Domein Optimbulles. Ook wijndomein Predikaat (SintTruiden) en wijndomein Kitsberg (Heers) kun je bezoeken. In de fruitbrochure en activiteitenkalender ontdek je wanneer de wijndomeinen hun deuren openen voor je. Of surf naar www.toerismelimburg.be.
Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen - Bilzen In de omgeving van Alden Biesen zijn heel wat leuke picknickplekjes: in het midden van een boomgaard, aan het Apostelhuis of in het Engels park met zicht op het kasteel. Breng je eigen picknick mee of bestel een korf met streekeigen producten bij Toerisme Bilzen.
Open: na reservering
Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Prijs: rondleiding en proeverij: € 7
Open: vrij toegankelijk
Wijnkasteel Genoels-Elderen Riemst In dit wijnkasteel ontdek je alles over de gerenommeerde wijnen van Genoels-Elderen. Je kunt hier ook regelmatig rondleidingen volgen. Zie pagina 48.
Prijs: picknick: vanaf € 13,50; 3 dagen op voorhand reserveren
Romeinse Kassei 5, 3840 Borgloon (Voort), + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be Open: april t.e.m. september Prijs: € 9; 3 dagen op voorhand reserveren
Streekproductenwinkel 34 Borgloon In de voormalige portierswoning van de stoomstroopfabriek vind je vandaag een streekproductenwinkel boordevol Haspengouwse streekproducten en fruit. Bij mooi weer kun je op vrijdag, zaterdag en zondag op het terras proeven van een heerlijke pannenkoek met Loonse stroop of de enige echte Loonse stroopwafel.
Haspengouwse picknick Wandelen en picknicken zijn de perfecte combinatie voor al wie wil genieten van de Limburgse gastvrijheid op de kleinste plekjes, midden in de Haspengouwse natuur. Reserveren: www.puurlimburg.be, 3 dagen op voorhand reserveren Afhaallocaties: • Streekproductenwinkel Borgloon, Stationsstraat 54, 3840 Borgloon • De Pastorie, Martinusstraat 34, 3840 Borgloon • Boerderijwinkel De Wroeter, Sint-Rochusstraat 8, 3720 Kortessem
Stationsstraat 54, 3840 Borgloon Open: april t.e.m. oktober: dinsdag en donderdag van 12 - 17 u., vrijdag van 12 - 18 u., zaterdag en zondag van 11 - 18 u.; november t.e.m. maart: vrijdag van 13 - 17 u.; gesloten: tussen Kerstmis en Nieuwjaar Prijs: gratis
Wandel- of fietstocht met picknick - Borgloon Fiets of wandel door de fruitige natuur. Je krijgt een fiets- of wandelkaart mee én een heerlijk picknickpakket voor onderweg. Wijnkasteel Genoels-Elderen
56
57
De Wroeter - Kortessem De Wroeter maakt ambachtelijke, duurzame en milieuvriendelijke producten binnen een sociaal tewerkstellingsproject. In de boerderij vind je een ruim aanbod aan zelfbereide streekproducten zoals confituur, biologisch brood, bakkerijproducten, gelei, siroop, appelsap, zuivelproducten en kaas. Naast een eigen bakkerij heeft De Wroeter ook een fruitverwerkingsatelier en de nodige aanplantingen voor biologische groenten en fruit. St. Rochusstraat 6, 3720 Kortessem, + 32 11 37 64 47, www.dewroeter.be Open: winkel: september t.e.m. juni: maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 14 - 18 u. en zaterdag van 10 - 14 u. Prijs: gratis
Romantische picknick Sint-Truiden Bestel een fruitige picknickrugzak bij Toerisme Sint-Truiden en ga op ontdekkingstocht door de prachtige Haspengouwse landschappen. De rugzak bevat heel wat lekkere streekproducten voor onderweg, een fiets- en wandelgids én een geheime tip voor de meest romantische picknickplaats van Haspengouw. Met liefde samengesteld. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: € 50 voor 2 pers.; € 65 voor 2 pers. incl. fietsen; 2 dagen op voorhand reserveren
Tip Boomgaarden en picknickplaatsen In Haspengouw vind je heel wat boomgaarden. Een aantal van deze boomgaarden zijn toegankelijk. Daar kun je samen met je kids ravotten en het verhaal van het fruit ontdekken. Bovendien kun je er ook heerlijk picknicken. In het glooiende Haspengouwse landschap liggen nog verschillende picknickplaatsen verborgen. Meer informatie vind je in de fruitbrochure terug.
Picknick in Haspengouw Sint-Truiden Slowfood in de buitenlucht. Brouwerij en stokerij Wilderen biedt een ambachtelijke streekgebonden picknickmand aan. Een origineel idee voor elke speciale gelegenheid: van romantische date over familiefeestje tot bedrijfsincentive. Bij regenweer neem je binnen plaats in een prachtig kader. Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen), + 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be Open: maart t.e.m. oktober: dinsdag t.e.m. zondag om 13 u. Prijs: € 25; 2 dagen op voorhand reserveren
Streekproductenshop - Sint-Truiden Fruitsappen, bieren, wijnen, fruitjenevers en fruitlikeuren. Maar ook fruitconfituren, stroop, speculaas, advocaat en honing. Deze shop is eigenlijk een streekproductenmarkt met producten die vooral ‘fruit’ als basis hebben. Je keurt en koopt hier de beste Haspengouwse lekkernijen tegen democratische prijzen. De streekproductenshop ligt op de Grote Markt, bij Toerisme Sint-Truiden.
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari en februari: elke dag: van 10 12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 11 februari, 25, 26 en 31 december
Streekproductenshop - Tongeren Bij Toerisme Tongeren kun je terecht voor de aankoop van streekproducten. Stroop, confituur, gelei, fruitjenevers, wijn, Limburgse bieren, Ambiorixchocolaatjes en ‘Tongerse moppen’ zijn slechts een greep uit het aanbod. Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Open: april, mei, juni en september: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli en augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u. , zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 januari, 12 september, 15 november, 24 en 31 december vanaf 12 u., 25 en 26 december
58
59
De Wroeter - Kortessem De Wroeter maakt ambachtelijke, duurzame en milieuvriendelijke producten binnen een sociaal tewerkstellingsproject. In de boerderij vind je een ruim aanbod aan zelfbereide streekproducten zoals confituur, biologisch brood, bakkerijproducten, gelei, siroop, appelsap, zuivelproducten en kaas. Naast een eigen bakkerij heeft De Wroeter ook een fruitverwerkingsatelier en de nodige aanplantingen voor biologische groenten en fruit. St. Rochusstraat 6, 3720 Kortessem, + 32 11 37 64 47, www.dewroeter.be Open: winkel: september t.e.m. juni: maandag, woensdag, donderdag en vrijdag van 14 - 18 u. en zaterdag van 10 - 14 u. Prijs: gratis
Romantische picknick Sint-Truiden Bestel een fruitige picknickrugzak bij Toerisme Sint-Truiden en ga op ontdekkingstocht door de prachtige Haspengouwse landschappen. De rugzak bevat heel wat lekkere streekproducten voor onderweg, een fiets- en wandelgids én een geheime tip voor de meest romantische picknickplaats van Haspengouw. Met liefde samengesteld. Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u. Prijs: € 50 voor 2 pers.; € 65 voor 2 pers. incl. fietsen; 2 dagen op voorhand reserveren
Tip Boomgaarden en picknickplaatsen In Haspengouw vind je heel wat boomgaarden. Een aantal van deze boomgaarden zijn toegankelijk. Daar kun je samen met je kids ravotten en het verhaal van het fruit ontdekken. Bovendien kun je er ook heerlijk picknicken. In het glooiende Haspengouwse landschap liggen nog verschillende picknickplaatsen verborgen. Meer informatie vind je in de fruitbrochure terug.
Picknick in Haspengouw Sint-Truiden Slowfood in de buitenlucht. Brouwerij en stokerij Wilderen biedt een ambachtelijke streekgebonden picknickmand aan. Een origineel idee voor elke speciale gelegenheid: van romantische date over familiefeestje tot bedrijfsincentive. Bij regenweer neem je binnen plaats in een prachtig kader. Wilderenlaan 8, 3800 Sint-Truiden (Wilderen), + 32 11 58 06 80, www.brouwerijwilderen.be Open: maart t.e.m. oktober: dinsdag t.e.m. zondag om 13 u. Prijs: € 25; 2 dagen op voorhand reserveren
Streekproductenshop - Sint-Truiden Fruitsappen, bieren, wijnen, fruitjenevers en fruitlikeuren. Maar ook fruitconfituren, stroop, speculaas, advocaat en honing. Deze shop is eigenlijk een streekproductenmarkt met producten die vooral ‘fruit’ als basis hebben. Je keurt en koopt hier de beste Haspengouwse lekkernijen tegen democratische prijzen. De streekproductenshop ligt op de Grote Markt, bij Toerisme Sint-Truiden.
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari en februari: elke dag: van 10 12.30 u. en van 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 11 februari, 25, 26 en 31 december
Streekproductenshop - Tongeren Bij Toerisme Tongeren kun je terecht voor de aankoop van streekproducten. Stroop, confituur, gelei, fruitjenevers, wijn, Limburgse bieren, Ambiorixchocolaatjes en ‘Tongerse moppen’ zijn slechts een greep uit het aanbod. Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Open: april, mei, juni en september: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli en augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u. , zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 januari, 12 september, 15 november, 24 en 31 december vanaf 12 u., 25 en 26 december
58
59
Shoppen
Winkelwilligen, etalagekijkers en shopaholics halen in Haspengouw volop hun hart op. Zowel in SintTruiden, Tongeren als in Bilzen vind je heel wat gezellige winkelstraten en verrassende shoppingsadresjes. Bilzen Het kloppend hart van Bilzen is de Markt. De omliggende winkelstraten en het aangrenzend winkelcomplex De Klokke zijn trekpleisters voor kooplustige toeristen. Bovendien zorgen evenementen en middenstandsacties het hele jaar door voor extra beleving. Zo is er de wekelijkse woensdagmarkt, de jaarlijkse kermis, de avondmarkt, de gezellige drukte tijdens de eindejaarsperiode ... Haspengouw is een regio met een rijke geschiedenis, maar ook met alle comfort voor de hedendaagse toerist. In Bilzen, Sint-Truiden en Tongeren is het heerlijk shoppen. De kids ravotten in de leukste speeltuinen en speelparadijzen of plonzen in de zwembaden. En voor wie zich eens helemaal wil laten verwennen, zijn er de goed uitgebouwde wellnesscentra.
Recreatie
indoor spelen/zwemmen outdoor spelen/zwemmen
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Tongeren Tongeren houdt wel van stijl en design. Dat merk je aan de unieke boetiekjes en hippe winkels. In het centrum van de stad ligt de gloednieuwe Shopping Julianus. Leuke koopjes doe je ook op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de sfeervolle boekenmarkt. Elke eerste zondag van de maand openen alle winkels de deuren voor een portie zondagshoppen. Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be
Wekelijkse markten Bilzen: woensdagvoormiddag
Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Recreatiedomein De Alk Alken Ontspanning voor het hele gezin. De waterfietsen, roeiboten en waterfonteinen brengen verfrissing op warme dagen. Terwijl de kinderen met de gocart rijden, pikken de ouders een terrasje mee. Laagdorp 17, 3570 Alken, + 32 11 59 99 70, www.alken.be Open: de speeltuin is altijd toegankelijk. Winkeltje en betalende attracties: april, mei, juni en september: woensdag, zaterdag en zondag; paasvakantie, juli en augustus: elke dag van 13 - 20 u. Prijs: gratis; minigolf: € 2; waterfietsen en roeiboten: € 1; gocarts: € 1
Borgloon: dinsdagnamiddag Diepenbeek: maandagvoormiddag
Sint-Truiden Sint-Truiden heeft niet alleen veel monumenten, het historische handelscentrum puilt ook uit van de winkels. De gezellige winkelstraten monden uit op de Grote Markt, de tweede grootste van België. Hier kom je op adem in een van de vele gezellige cafés of brasseries. De wekelijkse zaterdagmarkt is oergezellig.
Speeltuinen
Sint-Truiden: zaterdagvoormiddag Tongeren: donderdagvoormiddag
Antiekmarkt Tongeren: zondagvoormiddag (zie pagina 29)
Speelparadijs Edelhof - Bilzen Deze speeltuin telt maar liefst 30 speeltoestellen. Van een indrukwekkend speelkasteel, een zandspeeldorp, kabelbaan en avontuurlijk touwenparcours tot een klimpiramide en speelhuisjes. Waterstraat, 3740 Bilzen (Munsterbilzen), + 32 89 62 15 59, www.bilzen.be Open: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: gratis
60
61
Shoppen
Winkelwilligen, etalagekijkers en shopaholics halen in Haspengouw volop hun hart op. Zowel in SintTruiden, Tongeren als in Bilzen vind je heel wat gezellige winkelstraten en verrassende shoppingsadresjes. Bilzen Het kloppend hart van Bilzen is de Markt. De omliggende winkelstraten en het aangrenzend winkelcomplex De Klokke zijn trekpleisters voor kooplustige toeristen. Bovendien zorgen evenementen en middenstandsacties het hele jaar door voor extra beleving. Zo is er de wekelijkse woensdagmarkt, de jaarlijkse kermis, de avondmarkt, de gezellige drukte tijdens de eindejaarsperiode ... Haspengouw is een regio met een rijke geschiedenis, maar ook met alle comfort voor de hedendaagse toerist. In Bilzen, Sint-Truiden en Tongeren is het heerlijk shoppen. De kids ravotten in de leukste speeltuinen en speelparadijzen of plonzen in de zwembaden. En voor wie zich eens helemaal wil laten verwennen, zijn er de goed uitgebouwde wellnesscentra.
Recreatie
indoor spelen/zwemmen outdoor spelen/zwemmen
Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Tongeren Tongeren houdt wel van stijl en design. Dat merk je aan de unieke boetiekjes en hippe winkels. In het centrum van de stad ligt de gloednieuwe Shopping Julianus. Leuke koopjes doe je ook op de jaarmarkten, de wekelijkse antiekmarkt en de sfeervolle boekenmarkt. Elke eerste zondag van de maand openen alle winkels de deuren voor een portie zondagshoppen. Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be
Wekelijkse markten Bilzen: woensdagvoormiddag
Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
Recreatiedomein De Alk Alken Ontspanning voor het hele gezin. De waterfietsen, roeiboten en waterfonteinen brengen verfrissing op warme dagen. Terwijl de kinderen met de gocart rijden, pikken de ouders een terrasje mee. Laagdorp 17, 3570 Alken, + 32 11 59 99 70, www.alken.be Open: de speeltuin is altijd toegankelijk. Winkeltje en betalende attracties: april, mei, juni en september: woensdag, zaterdag en zondag; paasvakantie, juli en augustus: elke dag van 13 - 20 u. Prijs: gratis; minigolf: € 2; waterfietsen en roeiboten: € 1; gocarts: € 1
Borgloon: dinsdagnamiddag Diepenbeek: maandagvoormiddag
Sint-Truiden Sint-Truiden heeft niet alleen veel monumenten, het historische handelscentrum puilt ook uit van de winkels. De gezellige winkelstraten monden uit op de Grote Markt, de tweede grootste van België. Hier kom je op adem in een van de vele gezellige cafés of brasseries. De wekelijkse zaterdagmarkt is oergezellig.
Speeltuinen
Sint-Truiden: zaterdagvoormiddag Tongeren: donderdagvoormiddag
Antiekmarkt Tongeren: zondagvoormiddag (zie pagina 29)
Speelparadijs Edelhof - Bilzen Deze speeltuin telt maar liefst 30 speeltoestellen. Van een indrukwekkend speelkasteel, een zandspeeldorp, kabelbaan en avontuurlijk touwenparcours tot een klimpiramide en speelhuisjes. Waterstraat, 3740 Bilzen (Munsterbilzen), + 32 89 62 15 59, www.bilzen.be Open: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: gratis
60
61
Zwembaden
Speeltuin Kinderrijck - Bilzen Een binnenspeeltuin in de sfeer van ridders, jonkvrouwen, kastelen en draken. Met de grootste indoor klimkooi van België, reuzentrampolines, klimmuur, swingride, droptower, lasershoot, springkastelen, ... Vrankrijk 22, 3740 Bilzen, www.kinderrijck.be Open: woensdag 12 - 19 u., vrijdag 15 - 22 u., zaterdag en zondag van 10 - 19 u.; schoolvakanties: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: 2-14 jaar: € 9 (woensdag, vrijdag en zaterdag); 2-14 jaar: € 10 (zondag); ouders en begeleiders: gratis
Domein ’t Speelhof Sint-Truiden Naast de traditionele speeltuigen heeft Domein ’t Speelhof ook een toestel voor mindervalide kinderen, zelfs voor rolstoelen! Een uniek stukje speeltuin in Vlaanderen! Speelhoflaan 5, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk
Domein Nieuwenhoven Sint-Truiden Zwieren op de schommels, zoeven op de glijbanen, veren op de veerstoelen en trappen op de fietsbaan. Of je favoriete leraar of lerares imiteren in het schooltje: van een leuk domein gesproken! Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be Open: vrij toegankelijk
Binnenspeeltuin Activ - Tongeren De kinderen ravotten in de speeltuin, terwijl de (groot)ouders hen van op het terras in het oog houden. Jong en oud kan zich ook actief uitleven met poolen, snookeren, squashen, bowlen en laserschieten.
Rutterweg 63, 3700 Tongeren, + 32 12 23 33 43, www.activ1.be Open: woensdag vanaf 12 u., vrijdag vanaf 16 u., zaterdag, zondag, feestdagen en schoolvakanties: vanaf 10 u. Prijs: € 3,50
Speeltuin stadspark De Motten Tongeren Een recreatief park met speeltuin, minigolf en pitpat, een verkeerspark, roeiboten en pedalo’s, twee visvijvers, een dierenpark en cafetaria. Kastanjewal, Tongeren, + 32 12 39 02 84, www.tongeren.be Open: elke dag van 7.30 - 21 u. (afhankelijk van het weer); vanaf april t.e.m. augustus: extra activiteiten zoals minigolf Prijs: speeltuin: gratis; minigolf: kind: € 1,50; volwassene: € 2,50; roeiboten: kind: € 1; volwassene: € 1,50; gocarts: € 1
Zwembad de Kimpel Bilzen Een vernieuwd zwembadcomplex met een wedstrijdbad, een instructiebad en een recreatiebad met twee glijbanen, whirlpool, waterstralen, onderwaterverlichting en een peuterbadje. De lange glijbaan heeft zelfs lichteffecten en een sterrenhemel. Eikenlaan 29, 3740 Bilzen, + 32 89 51 95 19, www.bilzen.be Open: maandag, dinsdag en donderdag van 16 21 u.; woensdag van 13.30 - 21 u.; vrijdag van 16 - 22 u.; zaterdag van 10 - 18 u.; zondag van 9 - 17 u.; gesloten: eerste twee weken van september en feestdagen Prijs: vrij zwemmen: € 3,50; < 4 jaar: gratis; > 4 jaar: € 2; ochtend- en middagzwemmen (wedstrijdbad): € 1,75; < 14 jaar: € 1,25
Olympialaan 10, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 17 59, www.sint-truiden.be
Wellness
Open: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 22 u.; zaterdag van 10 - 20 u.; zondag van 10 - 17 u.; gesloten: 2 en 20 februari, 21 juni en feestdagen
• Visa Versa - Riemst
Prijs: € 4,50; < 14 jaar: € 3,50; < 3 jaar: gratis
Openluchtzwembad Maupertuus Wellen Dit recreatiedomein pakt uit met een speeltuin, een vijver, een gezellig cafetaria en een openluchtnatuurbad met schuifaf. Bampstraat 11A, 3830 Wellen, + 32 11 59 74 95, www.wellen.be Open: juli t.e.m. augustus: elke dag van 10.30 - 20 u. Prijs: € 2; < 1 jaar: gratis
Visésteenweg 43, 3770 Riemst, + 32 12 74 49 00, www.visa-versa.be
• Aquatron - Sint-Truiden Terwouwenstraat 119, 3800 Sint-Truiden (Zepperen), + 32 11 68 08 90, aquatron.be
• Thermen Sané - Tongeren Bilzersteenweg 411, 3700 Tongeren, + 32 12 23 64 42, www.sane-thermen.be
• Yolande Buekers Kuur- en Wellnesscentrum - Wellen Langstraat 31, 3830 Wellen (Berlingen), + 32 12 74 25 75, www.kuurcentrum.be
Recreatiezwembad Sint-Pieter Sint-Truiden Dit sfeervol ingeklede recreatiezwembad telt twee glijbanen met opvangbad, een stromingsbad, een verwarmd buitenbad, een ploeterbad voor kleuters en een whirlpooltuin. Baantjeszwemmers doen hun ding in het grote 25-meterbad, kinderen plonzen in het instructiebad. Toekijken kan vanuit het ruime en gezellige cafetaria. 62
63
Zwembaden
Speeltuin Kinderrijck - Bilzen Een binnenspeeltuin in de sfeer van ridders, jonkvrouwen, kastelen en draken. Met de grootste indoor klimkooi van België, reuzentrampolines, klimmuur, swingride, droptower, lasershoot, springkastelen, ... Vrankrijk 22, 3740 Bilzen, www.kinderrijck.be Open: woensdag 12 - 19 u., vrijdag 15 - 22 u., zaterdag en zondag van 10 - 19 u.; schoolvakanties: elke dag van 10 - 20 u. Prijs: 2-14 jaar: € 9 (woensdag, vrijdag en zaterdag); 2-14 jaar: € 10 (zondag); ouders en begeleiders: gratis
Domein ’t Speelhof Sint-Truiden Naast de traditionele speeltuigen heeft Domein ’t Speelhof ook een toestel voor mindervalide kinderen, zelfs voor rolstoelen! Een uniek stukje speeltuin in Vlaanderen! Speelhoflaan 5, 3800 Sint-Truiden Open: vrij toegankelijk
Domein Nieuwenhoven Sint-Truiden Zwieren op de schommels, zoeven op de glijbanen, veren op de veerstoelen en trappen op de fietsbaan. Of je favoriete leraar of lerares imiteren in het schooltje: van een leuk domein gesproken! Engelbamp 55-57, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 68 64 10, www.kasteelnieuwenhoven.be Open: vrij toegankelijk
Binnenspeeltuin Activ - Tongeren De kinderen ravotten in de speeltuin, terwijl de (groot)ouders hen van op het terras in het oog houden. Jong en oud kan zich ook actief uitleven met poolen, snookeren, squashen, bowlen en laserschieten.
Rutterweg 63, 3700 Tongeren, + 32 12 23 33 43, www.activ1.be Open: woensdag vanaf 12 u., vrijdag vanaf 16 u., zaterdag, zondag, feestdagen en schoolvakanties: vanaf 10 u. Prijs: € 3,50
Speeltuin stadspark De Motten Tongeren Een recreatief park met speeltuin, minigolf en pitpat, een verkeerspark, roeiboten en pedalo’s, twee visvijvers, een dierenpark en cafetaria. Kastanjewal, Tongeren, + 32 12 39 02 84, www.tongeren.be Open: elke dag van 7.30 - 21 u. (afhankelijk van het weer); vanaf april t.e.m. augustus: extra activiteiten zoals minigolf Prijs: speeltuin: gratis; minigolf: kind: € 1,50; volwassene: € 2,50; roeiboten: kind: € 1; volwassene: € 1,50; gocarts: € 1
Zwembad de Kimpel Bilzen Een vernieuwd zwembadcomplex met een wedstrijdbad, een instructiebad en een recreatiebad met twee glijbanen, whirlpool, waterstralen, onderwaterverlichting en een peuterbadje. De lange glijbaan heeft zelfs lichteffecten en een sterrenhemel. Eikenlaan 29, 3740 Bilzen, + 32 89 51 95 19, www.bilzen.be Open: maandag, dinsdag en donderdag van 16 21 u.; woensdag van 13.30 - 21 u.; vrijdag van 16 - 22 u.; zaterdag van 10 - 18 u.; zondag van 9 - 17 u.; gesloten: eerste twee weken van september en feestdagen Prijs: vrij zwemmen: € 3,50; < 4 jaar: gratis; > 4 jaar: € 2; ochtend- en middagzwemmen (wedstrijdbad): € 1,75; < 14 jaar: € 1,25
Olympialaan 10, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 17 59, www.sint-truiden.be
Wellness
Open: maandag t.e.m. vrijdag van 10 - 22 u.; zaterdag van 10 - 20 u.; zondag van 10 - 17 u.; gesloten: 2 en 20 februari, 21 juni en feestdagen
• Visa Versa - Riemst
Prijs: € 4,50; < 14 jaar: € 3,50; < 3 jaar: gratis
Openluchtzwembad Maupertuus Wellen Dit recreatiedomein pakt uit met een speeltuin, een vijver, een gezellig cafetaria en een openluchtnatuurbad met schuifaf. Bampstraat 11A, 3830 Wellen, + 32 11 59 74 95, www.wellen.be Open: juli t.e.m. augustus: elke dag van 10.30 - 20 u. Prijs: € 2; < 1 jaar: gratis
Visésteenweg 43, 3770 Riemst, + 32 12 74 49 00, www.visa-versa.be
• Aquatron - Sint-Truiden Terwouwenstraat 119, 3800 Sint-Truiden (Zepperen), + 32 11 68 08 90, aquatron.be
• Thermen Sané - Tongeren Bilzersteenweg 411, 3700 Tongeren, + 32 12 23 64 42, www.sane-thermen.be
• Yolande Buekers Kuur- en Wellnesscentrum - Wellen Langstraat 31, 3830 Wellen (Berlingen), + 32 12 74 25 75, www.kuurcentrum.be
Recreatiezwembad Sint-Pieter Sint-Truiden Dit sfeervol ingeklede recreatiezwembad telt twee glijbanen met opvangbad, een stromingsbad, een verwarmd buitenbad, een ploeterbad voor kleuters en een whirlpooltuin. Baantjeszwemmers doen hun ding in het grote 25-meterbad, kinderen plonzen in het instructiebad. Toekijken kan vanuit het ruime en gezellige cafetaria. 62
63
Evenementen
16 maart - 25 augustus 2013 Etrusken, Una storia particulare in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Zie ook pagina 28
15 - 23 april 2013 Internationaal Vertelfestival in Bilzen Info en reservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 43, www.alden-biesen.be
5 mei 2013 Italiaanse dag in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Limburgers houden van leuk gezelschap, feesten en samenkomen. Geen wonder dat er het hele jaar door bruisende evenementen plaatsvinden. Binnen of buiten, kunst of sport, cultuur of muziek, mode of natuurâ&#x20AC;Ś. Er is zoveel te zien en te doen, dat je altijd wel een onvergetelijk evenement in je agenda kunt aankruisen. Met als bonus de prachtige historische decors en groene landschappen die vaak een onvergetelijke indruk nalaten.
Tip Bloesem- en oogstfeesten Van april t.e.m. oktober kun je in Haspengouw aan heel wat fruitige activiteiten deelnemen. Ontdek het volledige fruitprogramma in de gratis brochure met kalender, verkrijgbaar in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be.
20 mei 2013 Haspengouwse Gordel Info: www.haspengouwsegordel.be
24 mei - 22 juni 2013 Zomeropera in Bilzen Info en reservering: www.zomeropera.be
2 juni 2013 Straattheaterfestival in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
7 - 9 juni 2013 Planten-, rozen- en moestuinfestival in Heers Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
21 - 30 juni 2013 B-classic in Tongeren Info en reservering: B-classic Festival van Vlaanderen, + 32 12 80 02 15, www.b-classic.be
64
65
Evenementen
16 maart - 25 augustus 2013 Etrusken, Una storia particulare in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Zie ook pagina 28
15 - 23 april 2013 Internationaal Vertelfestival in Bilzen Info en reservering: Alden Biesen, + 32 89 51 93 43, www.alden-biesen.be
5 mei 2013 Italiaanse dag in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme Limburgers houden van leuk gezelschap, feesten en samenkomen. Geen wonder dat er het hele jaar door bruisende evenementen plaatsvinden. Binnen of buiten, kunst of sport, cultuur of muziek, mode of natuurâ&#x20AC;Ś. Er is zoveel te zien en te doen, dat je altijd wel een onvergetelijk evenement in je agenda kunt aankruisen. Met als bonus de prachtige historische decors en groene landschappen die vaak een onvergetelijke indruk nalaten.
Tip Bloesem- en oogstfeesten Van april t.e.m. oktober kun je in Haspengouw aan heel wat fruitige activiteiten deelnemen. Ontdek het volledige fruitprogramma in de gratis brochure met kalender, verkrijgbaar in alle toeristische infokantoren van Haspengouw. Of surf naar www.toerismelimburg.be.
20 mei 2013 Haspengouwse Gordel Info: www.haspengouwsegordel.be
24 mei - 22 juni 2013 Zomeropera in Bilzen Info en reservering: www.zomeropera.be
2 juni 2013 Straattheaterfestival in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
7 - 9 juni 2013 Planten-, rozen- en moestuinfestival in Heers Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
21 - 30 juni 2013 B-classic in Tongeren Info en reservering: B-classic Festival van Vlaanderen, + 32 12 80 02 15, www.b-classic.be
64
65
15 augustus 2013 Haspengouwse Halfoogstfeesten Metsteren in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
17 en 18 augustus 2013 Binkfeesten in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
31 augustus en 1 september 2013 Wieler- en wandelweekend in Brouwerij en stokerij Wilderen in Sint-Truiden
14 - 15 september 2013 Planten-, rozen- en moestuinfestival in Heers Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
15 september 2013 Kunstmarkt in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
20 - 23 september 2013 Bloemschikhappening in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
6 oktober 2013 Landschapsdoedag Kasteel Duras in Sint-Truiden Info: Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, www.rlh.be
Tip De agenda bevat slechts een selectie van evenementen. Voor een volledig overzicht kun je terecht op www.toerismelimburg.be
12 oktober 2013 Verhalen in het park in Bilzen Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
21 en 22 december 2013 Dickens Dagen in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Info: Brouwerij en stokerij Wilderen, + 32 11 58 66 80, www.brouwerijwilderen.be Planten-, rozen- en moestuinfestival
30 juni 2013 Dag Oude Muziek in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
7 juli 2013 Land- en tuinbouwdag in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
21 juli, 28 juli, 4 augustus en 11 augustus 2013 Sprookjestocht in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, +32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
3 en 4 augustus 2013 Festival â&#x20AC;&#x2DC;Bier Andersâ&#x20AC;&#x2122; in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
1 september 2013 Ambiorixfeesten in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
6 - 8 september 2013 Schots Weekend in Bilzen Info en reservering: + 32 478 98 23 03, www.schotsweekend.be Dickens Dagen
66
67
15 augustus 2013 Haspengouwse Halfoogstfeesten Metsteren in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
17 en 18 augustus 2013 Binkfeesten in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
31 augustus en 1 september 2013 Wieler- en wandelweekend in Brouwerij en stokerij Wilderen in Sint-Truiden
14 - 15 september 2013 Planten-, rozen- en moestuinfestival in Heers Info: Kasteel Hex, Kasteel 1, 3870 Heers (Heks), + 32 12 74 73 41, www.hex.be
15 september 2013 Kunstmarkt in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
20 - 23 september 2013 Bloemschikhappening in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
6 oktober 2013 Landschapsdoedag Kasteel Duras in Sint-Truiden Info: Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren, www.rlh.be
Tip De agenda bevat slechts een selectie van evenementen. Voor een volledig overzicht kun je terecht op www.toerismelimburg.be
12 oktober 2013 Verhalen in het park in Bilzen Info en reservering: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
21 en 22 december 2013 Dickens Dagen in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
Info: Brouwerij en stokerij Wilderen, + 32 11 58 66 80, www.brouwerijwilderen.be Planten-, rozen- en moestuinfestival
30 juni 2013 Dag Oude Muziek in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
7 juli 2013 Land- en tuinbouwdag in Bilzen Info: Toerisme Bilzen, + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be
21 juli, 28 juli, 4 augustus en 11 augustus 2013 Sprookjestocht in Sint-Truiden Info: Toerisme Sint-Truiden, +32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be
3 en 4 augustus 2013 Festival â&#x20AC;&#x2DC;Bier Andersâ&#x20AC;&#x2122; in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
1 september 2013 Ambiorixfeesten in Tongeren Info: Toerisme Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be/Toerisme
6 - 8 september 2013 Schots Weekend in Bilzen Info en reservering: + 32 478 98 23 03, www.schotsweekend.be Dickens Dagen
66
67
Toeristische infokantoren Tongeren Het Toeristisch Onthaal Limburg is dé plek voor meer informatie bij je vakantie in Lim-
burg: tips, logeeradressen, brochures, kaartmateriaal en inspirerende boeken. Maar ook interactieve suggesties via filmpjes en audio. Kijk en beleef wat de regio voor je in petto heeft. Handig als je geen enkel hoogtepunt wilt missen. Toerisme Bilzen Toeristisch Onthaal Limburg Alden Biesen Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be Open: april t.e.m september: elke dag van 9 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1 januari en 25 december
Toerisme Sint-Truiden Toeristisch Onthaal Limburg
Praktisch
Wil je maximaal genieten van je bezoek aan Limburg? Heb je nog meer advies nodig? Aarzel niet en neem contact op met het toeristisch infokantoor.
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 12.30 u. en 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 11 februari, 25, 26 en 31 december
Tongeren Toerisme Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg
Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be Open: april, mei, juni en september: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli en augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 januari, 12 september, 15 november, 24 en 31 december vanaf 12 u., 25 en 26 december
Toerisme Borgloon Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be Open: april t.e.m. september: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 12.30 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 12.30 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 13 - 16 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u.
Toerisme Riemst Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, www.toerismeriemst.be Open: maandag en woensdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 16.30 u., dinsdag van 9 - 12.30 u., donderdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 19.30 u. (in juli en augustus van 13.30 - 16.30 u.), vrijdag van 9 - 15 u., van 15 juni t.e.m. 31 augustus: zaterdag en zondag van 10 - 15 u.
68
69
Toeristische infokantoren Tongeren Het Toeristisch Onthaal Limburg is dé plek voor meer informatie bij je vakantie in Lim-
burg: tips, logeeradressen, brochures, kaartmateriaal en inspirerende boeken. Maar ook interactieve suggesties via filmpjes en audio. Kijk en beleef wat de regio voor je in petto heeft. Handig als je geen enkel hoogtepunt wilt missen. Toerisme Bilzen Toeristisch Onthaal Limburg Alden Biesen Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen (Rijkhoven), + 32 89 51 56 54, www.bilzen.be Open: april t.e.m september: elke dag van 9 17 u.; oktober t.e.m. maart: elke dag van 10 - 17 u.; gesloten: 1 januari en 25 december
Toerisme Sint-Truiden Toeristisch Onthaal Limburg
Praktisch
Wil je maximaal genieten van je bezoek aan Limburg? Heb je nog meer advies nodig? Aarzel niet en neem contact op met het toeristisch infokantoor.
Grote Markt, 3800 Sint-Truiden, + 32 11 70 18 18, www.toerisme-sint-truiden.be Open: januari t.e.m. februari: elke dag van 10 12.30 u. en 13 - 16 u.; maart t.e.m. december: elke dag van 10 - 12.30 u. en van 13 - 18 u.; gesloten: 1 januari, 11 februari, 25, 26 en 31 december
Tongeren Toerisme Tongeren Toeristisch Onthaal Limburg
Via Julianus 5, 3700 Tongeren, + 32 12 80 00 70, www.tongeren.be Open: april, mei, juni en september: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; juli en augustus: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 9.30 - 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 - 12 u. en van 13 - 17 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 16 u.; gesloten: 1 en 4 januari, 12 september, 15 november, 24 en 31 december vanaf 12 u., 25 en 26 december
Toerisme Borgloon Stadhuis, Markt, 3840 Borgloon, + 32 12 67 36 53, www.borgloon.be Open: april t.e.m. september: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 12.30 - 17 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 12.30 17 u.; oktober t.e.m. maart: maandag t.e.m. vrijdag van 9 - 12 u. en van 13 - 16 u., zaterdag, zon- en feestdagen van 10 - 12 u. en van 13 - 16 u.
Toerisme Riemst Tongersesteenweg 8, 3770 Riemst, + 32 12 44 03 75, www.toerismeriemst.be Open: maandag en woensdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 16.30 u., dinsdag van 9 - 12.30 u., donderdag van 9 - 12.30 u. en van 13.30 - 19.30 u. (in juli en augustus van 13.30 - 16.30 u.), vrijdag van 9 - 15 u., van 15 juni t.e.m. 31 augustus: zaterdag en zondag van 10 - 15 u.
68
69
Haspengouw hoe geraak je er?
Tip
• Met de wagen Drie autosnelwegen voeren je snel naar Haspengouw: de E40 in het zuiden en de E313 en E314 in het noorden. Door Haspengouw lopen twee steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegen zijn het ideale oriëntatiepunt. Wil je de echte charme van Haspengouw beleven? Dan wijk je er best van af. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de kleine dorps- en veldwegen.
Jouw mening is een overnachting waard Vul onze online-enquête in. Het duurt maar enkele minuutjes. Zo maak je kans op een gratis verblijf in Limburg ter waarde van € 250! www.toerismelimburg.be/jouwmeningtelt
• Met de trein of bus Haspengouw is goed bereikbaar met de trein. Er is de lijn Hasselt-Diepenbeek-Bilzen-Tongeren en de lijn Hasselt-Alken-Sint-Truiden. Meer info over de dienstregelingen vind je op www.nmbs.be. Haspengouw is ook vlot bereikbaar per bus. Meer info over de lijnen en dienstregelingen vind je op www.delijn.be.
70
71
Haspengouw hoe geraak je er?
Tip
• Met de wagen Drie autosnelwegen voeren je snel naar Haspengouw: de E40 in het zuiden en de E313 en E314 in het noorden. Door Haspengouw lopen twee steenwegen als hoofdaders: de steenweg tussen Sint-Truiden en Tongeren (N 79) en de steenweg tussen Sint-Truiden en Luik (N 3). Deze wegen zijn het ideale oriëntatiepunt. Wil je de echte charme van Haspengouw beleven? Dan wijk je er best van af. Het ware Haspengouw ontdek je pas op de kleine dorps- en veldwegen.
Jouw mening is een overnachting waard Vul onze online-enquête in. Het duurt maar enkele minuutjes. Zo maak je kans op een gratis verblijf in Limburg ter waarde van € 250! www.toerismelimburg.be/jouwmeningtelt
• Met de trein of bus Haspengouw is goed bereikbaar met de trein. Er is de lijn Hasselt-Diepenbeek-Bilzen-Tongeren en de lijn Hasselt-Alken-Sint-Truiden. Meer info over de dienstregelingen vind je op www.nmbs.be. Haspengouw is ook vlot bereikbaar per bus. Meer info over de lijnen en dienstregelingen vind je op www.delijn.be.
70
71
Trefwoorden Algemeen Fietsen door fruitig Haspengouw........................................................................ 14 Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw.............................................. 14 Fietsbox Limburg.................................................................................................. 11 Fietskaart Limburg................................................................................................ 11 Wandelbox Limburg............................................................................................. 18 Wandelbox Greenspots en landschapsdoeboek................................................. 20 Alken Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk...................................... 12 Recreatiedomein De Alk ............................................................................. 61 Terra Fecunda........................................................................................................ 15 Wandelen Mombeekvallei.................................................................................. 21 Bilzen Bezoekerscentrum De Landschapsruiter............................................................. 42 Fietsonthaal- en servicepunt landcommanderij Alden Biesen......................... 12 Greenspot Alden Biesen....................................................................................... 17 Greenspot Munsterbos......................................................................................... 17 Groene wagentjes................................................................................................. 24 Landcommanderij Alden Biesen......................................................................... 41 Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen......................................... 57 Shoppen............................................................................................................... 61 Sint-Mauritiuskerk .............................................................................................. 42 Speelparadijs Edelhof .................................................................................. 61 Speeltuin Kinderrijck ................................................................................... 62 Stadswandeling.................................................................................................... 42 Taalmuseum Tesi Samanunga ............................................................................. 42
Toerisme Bilzen...........................................................................................40 en 69 Toeristische Shuttle............................................................................................... 24 Wekelijkse markt................................................................................................... 61 Zwembad De Kimpel .................................................................................. 63 Borgloon Abdij Mariënlof..................................................................................................... 44 Audiowandelroute............................................................................................... 45 Fruitstreekmuseum............................................................................................... 54 Greenspot Grootloon............................................................................................ 18 Greenspot Rullingen............................................................................................. 18 Haspengouwse picknick....................................................................................... 57 Huifkartocht........................................................................................................... 24 Kapel van Helshoven............................................................................................ 44 Kasteel van Rullingen........................................................................................... 44 pit........................................................................................................................... 45 Retro VW-bus........................................................................................................ 24 Spijkerwandeling de route van de strooplekker................................................. 45 Stoomstroopfabriek.............................................................................................. 55 Streekproductenwinkel......................................................................................... 57 Toerisme Borgloon................................................................................................ 69 Veiling Borgloon.................................................................................................... 54 Wandel- of fietstocht met picknick..................................................................... 57 Wekelijkse markt................................................................................................... 61 Diepenbeek Sint-Servaaskerk................................................................................................... 49 Wekelijkse markt................................................................................................... 61
Gingelom Toeren tussen tumuli............................................................................................ 49 Wandelgebied Cicindria....................................................................................... 21 Heers Greenspot Heks..................................................................................................... 19 Greenspot Mettekoven......................................................................................... 19 Kasteel Hex............................................................................................................ 50 Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming......................................................... 49 Wandelen Hornebos............................................................................................. 21 Hoeselt Greenspot Vrijhern................................................................................................ 19 Kluis van Vrijhern................................................................................................... 51 Kortessem De Wroeter............................................................................................................. 58 Domein Schorpion................................................................................................ 56 Greenspot Zammelen........................................................................................... 19 Haspengouwse picknick....................................................................................... 57 Romaans kerkje Wintershoven............................................................................. 51 Wandelen Nietelbroeken...................................................................................... 21 Riemst Fort van Eben-Emael............................................................................................ 22 Grotchampignons................................................................................................. 47 Heilige Grafkapel................................................................................................... 47 Mergelgrotten Kanne............................................................................................ 46 Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder................................................................. 47 Sint-Severinuskapel.............................................................................................. 47
Spotter Zichen-Zussen-Bolder............................................................................. 47 Toeren met Tripy.................................................................................................... 24 Toerisme Riemst.................................................................................................... 69 Visa Versa............................................................................................................... 63 Wandelen tussen Jeker en Maas Sint-Pietersberg.............................................. 22 Waterburcht Millen............................................................................................... 48 Wijnkasteel Genoels-Elderen.............................................................................. 48 Sint-Truiden Abdijsite met abdijtoren....................................................................................... 33 Abtsvleugel en keizerszaal................................................................................... 34 Academiezaal........................................................................................................ 33 Aquatron................................................................................................................ 63 Ballonvaarten........................................................................................................ 25 Basiliek van Kortenbos.......................................................................................... 35 Belgische Fruitveiling ........................................................................................... 54 Brouwerij Kerkom................................................................................................. 38 Brouwerij en stokerij Wilderen............................................................................. 38 Château de la Motte.............................................................................................. 37 Domein Nieuwenhoven ....................................................................37 en 62 Domein ‘t Speelhof ............................................................................37 en 62 Festraetsuurwerk.................................................................................................. 34 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden.......................................................... 12 Fietstaxi.................................................................................................................. 25 Fietsqueeste........................................................................................................... 14 Fruittoerbus........................................................................................................... 25 Fruitqueeste........................................................................................................... 53 Greenspot Nieuwenhoven.................................................................................... 20 Haspengouw-toerbus.......................................................................................... 25 I-queeste............................................................................................................... 39 72
73
Trefwoorden Algemeen Fietsen door fruitig Haspengouw........................................................................ 14 Fietsen door het rijke verleden van Haspengouw.............................................. 14 Fietsbox Limburg.................................................................................................. 11 Fietskaart Limburg................................................................................................ 11 Wandelbox Limburg............................................................................................. 18 Wandelbox Greenspots en landschapsdoeboek................................................. 20 Alken Fietsonthaal- en servicepunt Recreatiedomein De Alk...................................... 12 Recreatiedomein De Alk ............................................................................. 61 Terra Fecunda........................................................................................................ 15 Wandelen Mombeekvallei.................................................................................. 21 Bilzen Bezoekerscentrum De Landschapsruiter............................................................. 42 Fietsonthaal- en servicepunt landcommanderij Alden Biesen......................... 12 Greenspot Alden Biesen....................................................................................... 17 Greenspot Munsterbos......................................................................................... 17 Groene wagentjes................................................................................................. 24 Landcommanderij Alden Biesen......................................................................... 41 Picknicken tussen de boomgaarden in Alden Biesen......................................... 57 Shoppen............................................................................................................... 61 Sint-Mauritiuskerk .............................................................................................. 42 Speelparadijs Edelhof .................................................................................. 61 Speeltuin Kinderrijck ................................................................................... 62 Stadswandeling.................................................................................................... 42 Taalmuseum Tesi Samanunga ............................................................................. 42
Toerisme Bilzen...........................................................................................40 en 69 Toeristische Shuttle............................................................................................... 24 Wekelijkse markt................................................................................................... 61 Zwembad De Kimpel .................................................................................. 63 Borgloon Abdij Mariënlof..................................................................................................... 44 Audiowandelroute............................................................................................... 45 Fruitstreekmuseum............................................................................................... 54 Greenspot Grootloon............................................................................................ 18 Greenspot Rullingen............................................................................................. 18 Haspengouwse picknick....................................................................................... 57 Huifkartocht........................................................................................................... 24 Kapel van Helshoven............................................................................................ 44 Kasteel van Rullingen........................................................................................... 44 pit........................................................................................................................... 45 Retro VW-bus........................................................................................................ 24 Spijkerwandeling de route van de strooplekker................................................. 45 Stoomstroopfabriek.............................................................................................. 55 Streekproductenwinkel......................................................................................... 57 Toerisme Borgloon................................................................................................ 69 Veiling Borgloon.................................................................................................... 54 Wandel- of fietstocht met picknick..................................................................... 57 Wekelijkse markt................................................................................................... 61 Diepenbeek Sint-Servaaskerk................................................................................................... 49 Wekelijkse markt................................................................................................... 61
Gingelom Toeren tussen tumuli............................................................................................ 49 Wandelgebied Cicindria....................................................................................... 21 Heers Greenspot Heks..................................................................................................... 19 Greenspot Mettekoven......................................................................................... 19 Kasteel Hex............................................................................................................ 50 Onze-Lieve-Vrouwe Ten Hemelopneming......................................................... 49 Wandelen Hornebos............................................................................................. 21 Hoeselt Greenspot Vrijhern................................................................................................ 19 Kluis van Vrijhern................................................................................................... 51 Kortessem De Wroeter............................................................................................................. 58 Domein Schorpion................................................................................................ 56 Greenspot Zammelen........................................................................................... 19 Haspengouwse picknick....................................................................................... 57 Romaans kerkje Wintershoven............................................................................. 51 Wandelen Nietelbroeken...................................................................................... 21 Riemst Fort van Eben-Emael............................................................................................ 22 Grotchampignons................................................................................................. 47 Heilige Grafkapel................................................................................................... 47 Mergelgrotten Kanne............................................................................................ 46 Mergelgrotten Zichen-Zussen-Bolder................................................................. 47 Sint-Severinuskapel.............................................................................................. 47
Spotter Zichen-Zussen-Bolder............................................................................. 47 Toeren met Tripy.................................................................................................... 24 Toerisme Riemst.................................................................................................... 69 Visa Versa............................................................................................................... 63 Wandelen tussen Jeker en Maas Sint-Pietersberg.............................................. 22 Waterburcht Millen............................................................................................... 48 Wijnkasteel Genoels-Elderen.............................................................................. 48 Sint-Truiden Abdijsite met abdijtoren....................................................................................... 33 Abtsvleugel en keizerszaal................................................................................... 34 Academiezaal........................................................................................................ 33 Aquatron................................................................................................................ 63 Ballonvaarten........................................................................................................ 25 Basiliek van Kortenbos.......................................................................................... 35 Belgische Fruitveiling ........................................................................................... 54 Brouwerij Kerkom................................................................................................. 38 Brouwerij en stokerij Wilderen............................................................................. 38 Château de la Motte.............................................................................................. 37 Domein Nieuwenhoven ....................................................................37 en 62 Domein ‘t Speelhof ............................................................................37 en 62 Festraetsuurwerk.................................................................................................. 34 Fietsonthaal- en servicepunt Sint-Truiden.......................................................... 12 Fietstaxi.................................................................................................................. 25 Fietsqueeste........................................................................................................... 14 Fruittoerbus........................................................................................................... 25 Fruitqueeste........................................................................................................... 53 Greenspot Nieuwenhoven.................................................................................... 20 Haspengouw-toerbus.......................................................................................... 25 I-queeste............................................................................................................... 39 72
73
Kerk van Wilderen................................................................................................. 36 Minderbroederskerk............................................................................................. 36 Museum De MINDERE ................................................................................ 36 Onze-Lieve-Vrouwekerk met schatkamer.......................................................... 35 Provinciaal Museum Begijnhofkerk..................................................................... 34 Picknick in Haspengouw...................................................................................... 58 Recreatiezwembad Sint-Pieter ................................................................... 63 Romantische picknick........................................................................................... 58 Shoppen ............................................................................................................... 61 Sint-Eucheriuskapel van Brustem ....................................................................... 36 Sint-Gangulfuskerk............................................................................................... 35 Sint-Genovevakerk................................................................................................ 35 Sint-Maartenkerk.................................................................................................. 35 Sint-Pieterskerk..................................................................................................... 35 Stadswandeling met gids.................................................................................... 38 Stadsqueeste ............................................................................................... 39 Stayenmolen......................................................................................................... 37 Streekproductenshop............................................................................................ 58 Thermen Sané....................................................................................................... 63 Toerisme Sint-Truiden.................................................................................32 en 69 Trudo monumentenwandeling .................................................................. 39 Trudopas................................................................................................................ 33 Veiling Haspengouw............................................................................................ 54 Wandelgebied Cicindria....................................................................................... 21 Wandelgebied Fruitvallei..................................................................................... 22 Wandelgebied Gelmen........................................................................................ 23 Wandelen ’t Speelhof........................................................................................... 22 Wekelijkse markt................................................................................................... 61
Tongeren Agnetenklooster.................................................................................................... 31 Antiekmarkt.......................................................................................................... 29 Begijnhof............................................................................................................... 30 Begijnhofmuseum Beghina................................................................................. 31 Binnenspeeltuin Activ ................................................................................. 62 De Etrusken, Una storia particulare...................................................................... 28 Gallo-Romeins Museum ............................................................................ 28 Mijlpaalroute......................................................................................................... 31 Moerenpoortmuseum.......................................................................................... 30 Onze-Lieve-Vrouwebasiliek................................................................................. 29 Sint-Janskerk......................................................................................................... 29 Stadspark De Motten .................................................................................. 62 Streekproductenshop............................................................................................ 59 Toeren met Tripy.................................................................................................... 24 Toerisme Tongeren......................................................................................27 en 69 Thermen Sané....................................................................................................... 63 Wandelen Berg..................................................................................................... 23 Wandelen Beukenberg......................................................................................... 23 Wandelen Lauw.................................................................................................... 23 Wekelijkse markt................................................................................................... 61 Wellen Neogotische kapel................................................................................................ 51 Sint-Rochuskerk.................................................................................................... 51 Stroopstokerij Vrolingen........................................................................................ 55 Openluchtzwembad Maupertuus ............................................................. 63 Yolande Buekers Kuur- en wellnesscentrum...................................................... 63
Eindhoven
NL Hamont-Achel Eindhoven Antwerpen
Lommel
Gent
Neerpelt Overpelt
Keulen
Brussel
Hasselt
B
Bocholt
Maastricht Aken
Luik
Charleroi
Kinrooi
D
Bree
Hechtel-Eksel Peer
Antwerpen
F
Leopoldsburg
E313
L
Maaseik
Ham
Meeuwen-Gruitrode E25
Beringen
Heusden-Zolder Lummen
Limburg in de Euregio
As
Zonhoven
Maasmechelen
Genk
E314 Leuven Brussel
Dilsen-Stokkem
Opglabbeek
Houthalen-Helchteren
Maa
s
Tessenderlo
E314 Halen
Hasselt Herk-de-Stad
Zutendaal Aken Heerlen Keulen
s
Diepenbeek
Nieuwerkerken
Lanaken Alken
Bilzen Kortessem
Wellen
St-Truiden
Maa
Brugge
Hoeselt
Riemst
Borgloon
E25
Brussel Tongeren Heers E40
Voeren
E313
Gingelom Herstappe E40 Luik
Aken
HASPENGOUW IN LIMBURG
colofon Deze ontdekkingsgids is een uitgave van Toerisme Limburg vzw, Universiteitslaan 3, 3500 Hasselt, + 32 11 30 55 00. Verantwoordelijke uitgever: Willy Orlandini, Permekelaan 5, 3500 Hasselt Fotografie: Kristien Wintmolders, Sarie van den Bossche, Josi Grosemans, Eddy Daniëls, Archief Toerisme Limburg, Koen De Langhe, RLH en de toeristische infokantoren van Haspengouw Cartografie: Gentle Realisatie: www.impuls-communicatie.be Redactie: Johan Veldeman, Alfabetweter Eindredactie: Toerisme Limburg D/2013/1504/01 Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld. Toerisme Limburg vzw is niet aansprakelijk voor eventuele wijzigingen en/of onjuistheden in de opgenomen gegevens. De ontdekkingsgids kwam tot stand met medesubsidiëring van Provincie Limburg en de gemeenten van Haspengouw.
www.toerismelimburg.be