Toerisme Mechelen Hallestraat 2-4-6 B-2800 Mechelen T +32 70 22 00 08 E toerisme@mechelen.be W www.visitmechelen.be Voor de openingstijden van ons kantoor, kijk op www.visitmechelen.be.
L
832-53520-0211-1205
WEGWIJS IN MECHELEN
WAAR BEGIN JE IN MECHELEN?
In 800 of in 2014? Op de Grote Markt of in de Sint-Romboutstoren? Het kan overal en altijd. Met dit wandelboekje stap je meteen in het verhaal van Mechelen, de stad van Margareta van Oostenrijk. Het is je metgezel voor een wandeling door het historische Mechelen. Alle informatie over monumenten ĂŠn tips voor onderweg heb je nu bij de hand. Je kuiert langs monumenten die geschiedenis ademen, door parken en langs het water. Je komt tot rust in fleurige binnentuinen. En je bewondert de kunst in onze historische kerken. Dorst gekregen? Proef authentiek vakmanschap op een zonovergoten terras: een Gouden Carolus, het bier dat Mechelen vandaag ook weer op de wereldkaart zet.
II
INHOUD
Geschiedenis ...........................................................................................................................................................................................2 Wandeling langs de toppers.................................................................................................................................10 Een stap verder door het Begijnhof................................................................................................... 34 Een stap verder langs het Dijlepad..................................................................................................... 40 Stadsplan ..................................................................................................................................................................................................... 45
LEGENDE volledig toegankelijk beperkt toegankelijk helaas niet toegankelijk
moet je ĂŠcht zien Sint-Romboutstoren Kazerne Dossin Schepenhuis Paleis van Margareta van Oostenrijk Dijlepad
1
GESCHIEDENIS
2
600
800-1000
Een Ierse missionaris vertrekt uit zijn land om het christendom te verspreiden. Het doel van zijn reis is de nederzetting Mechelen. Zijn naam is Rumoldus. Je maakt kennis met hem in de SintRomboutskathedraal: 25 schilderijen vertellen het leven van Rumoldus in een stripverhaal avant la lettre. Hij sterft tussen 580 en 655 en wordt als Sint-Rombout vereerd. Pelgrims trekken naar zijn graf. Monniken stichten de Sint-Romboutsabdij. En er groeit een bloeiende bevolkingskern op de rechteroever van de Dijle, dicht bij de huidige Sint-Romboutskathedraal.
Op de linkeroever van de Dijle bevindt zich een portus. Dat leiden we af uit archeologisch onderzoek op de site Lamot. Het zou de haven kunnen zijn van een plaatselijke vorst of van de abdij van SintRombout. Op het einde van de twaalfde eeuw is er van deze handelshaven geen sprake meer.
1452
1473
De eerste steen van de huidige SintRomboutstoren wordt gelegd. Het plan is een toren van zo’n 167 meter hoog, maar hij wordt niet hoger dan 97 meter. In het midden van de zestiende eeuw stoppen de bouwactiviteiten om verschillende redenen.
De Bourgondische hertog Karel de Stoute centraliseert de macht en richt het Parlement van Mechelen op: een rechtbank die alle andere rechtbanken van de Bourgondische gebieden overkoepelt. De keuze voor Mechelen is logisch: de stad ligt centraal en heeft een bijzonder statuut. Mechelen vormt samen met de regio een heerlijkheid, die autonoom is van de grote nabije vorstendommen zoals het hertogdom Brabant en het prinsbisdom Luik. Door voor Mechelen te kiezen vermijdt de hertog conflicten. Mechelen behoudt zijn autonome statuut tot het einde van de achttiende eeuw. Onder keizer Karel wordt het een van de Zeventien ProvinciĂŤn van de Nederlanden.
1288
1301
Er is in die tijd al sprake van het Schepenhuis. Het is dan ook een van de oudste stenen stadhuizen van Vlaanderen. Tot de tweede helft van de vijftiende eeuw is het de zetel van het stadsbestuur. Later vindt de Grote Raad er haar stek. En vandaag bestaat het nog altijd, als een stedelijk museum over Rik Wouters.
Hertog Jan II van Brabant en Jan Berthout kennen Mechelen een charter toe. Het dient om de stad te organiseren. Een voorbeeld? Er komt een twaalfkoppige schepenbank. Dit charter blijft tot in 1795 het bestuur van de stad bepalen. Maar er gebeurt meer in 1301: Mechelen krijgt de exclusieve rechten om graan, zout en vis te stapelen. Goed voor de economie! Boten meren aan en bieden hun goederen te koop aan. Pas na drie dagen mogen handelaars hun onverkochte waar ergens anders aanbieden. Andere steden zijn er niet gelukkig mee. Ze voelen zich flink benadeeld door de Mechelse stapelrechten.
1506
1530
Margareta van Oostenrijk, de kleindochter van Karel de Stoute, wordt landvoogdes van de Nederlanden. Het juridische ĂŠn bestuurlijke centrum is Mechelen. In de Keizerstraat staat haar paleis, dat vijf eeuwen later dienst doet als gerechtshof. Het is druk aan het hof van Margareta van Oostenrijk: de meest vooruitstrevende kunstenaars van die tijd doen er de renaissance en het humanisme bloeien en groeien. Rijke families vestigen zich in de stad en tonen hun macht door indrukwekkende residenties te bouwen. Kijk maar naar het prachtige Hof van Busleyden.
Maria van Hongarije volgt Margareta van Oostenrijk op als landvoogdes van de Nederlanden. Onder haar bewind verhuist het hof definitief naar Brussel. Mechelen is niet langer het politieke centrum van de Nederlanden.
3
1554
1559
Rembert Dodoens publiceert zijn Cruydeboeck. Dit werk is revolutionair, want Dodoens heeft een systeem om planten te classificeren. Zijn boek wordt vertaald in de meeste Europese talen. Er komt zelfs een Japanse versie. Weet je dat Mechelaar Rembert Dodoens stadsheelmeester is, maar ook lijfarts van keizer Maximiliaan II?
Koning Filips II van Spanje maakt van Mechelen de zetel van een aartsbisdom. Onze stad wordt zo de kerkelijke hoofdstad van de Zuidelijke Nederlanden. Hij is politiek slim: door de staats- en kerkelijke grenzen te laten samenvallen, vergroot hij zijn controle. De eerste aartsbisschop van Mechelen is Antonius Perrenot de Granvelle. Latere bekende aartsbisschoppen zijn Matthias Hovius, Thomas-Philippus d’Alsace et du Boussu, Désiré-Joseph Mercier en Jozef Ernest Van Roey. Sinds 1961 spreken we over het aartsbisdom Mechelen-Brussel. De huidige aartsbisschop – in 2010 opvolger van Godfried Danneels – is André-Joseph Léonard.
1835 5 mei: daar stoomt hij! De eerste trein op het Europese vasteland: de lijn BrusselMechelen. Volgens de wet van 1 mei 1834 is Mechelen het middelpunt van het uit te bouwen spoorwegennet van België. Dat middelpunt kan je nog altijd echt zien: het is de mijlpaal aan het station. De komst van de trein verandert de stad. Er wordt een stationswijk gebouwd. Met de Centrale Constructiewerkplaats van de spoorwegen – in de volksmond ‘het Arsenaal’ – is er vanaf 1839 meer werk. De stad groeit.
4
1687 ‘s Avonds laat, 27 op 28 januari 1687. De SintRomboutstoren is in winterse mist gehuld. Een niet al te nuchtere kroegenloper strompelt uit een herberg op de Grote Markt de koude nacht in. Plots merkt hij dat de toren brandt. Alarm! De hele stad staat in rep en roer. Het stadsbestuur, met de burgemeester op kop, begint in ijltempo het bluswerk te organiseren. Langs de torentrap gaan emmers water van hand tot hand, maar nog vóór de top wordt bereikt, schijnt de maan door de nevel en is de gloed verdwenen … De moedige Mechelaars hebben alleen maar een rossige nevelgloed gezien en dus geprobeerd de maan te blussen! “Aan niemand vertellen,” zeggen ze. Toch raakt het nieuws overal bekend. En daarom dragen de Mechelaars nog altijd de spotnaam ‘Maneblussers’.
Maneblusser is de naam van het lichtblonde Mechelse stadsbier dat wordt gebrouwen in brouwerij Het Anker. Nog meer lekkers? Er zijn ook de Maneblussertjes, koekjes en pralines in de vorm van een halve maan.
1914 De bombardementen bij het begin van de Eerste Wereldoorlog teisteren Mechelen. Het reusachtige uurwerk van de Sint-Romboutstoren is vernield. Ook veel historische gebouwen aan de IJzerenleen sneuvelen door het oorlogsgeweld.
5
6
1940-1945
1960-1970
De Tweede Wereldoorlog vormt een triest hoofdstuk in de Mechelse geschiedenis. Vanuit de Kazerne Dossin deporteren de Nazi’s meer dan 25.000 Joden en zigeuners naar Auschwitz. In april 1944 voeren de geallieerden zware bombardementen uit op het Arsenaal, het station en de spoorwegen. De dodentol en de materiële schade zijn heel groot. Gelukkig wordt Mechelen op 4 september 1944 door de Engelsen bevrijd.
België gaat op zoek naar arbeidskrachten voor de steenkoolmijnen. Vooral Berbers, mensen uit in het noorden van Marokko, komen naar hier. Deze ‘tijdelijke’ krachten zijn langer nodig dan gepland en blijven hier. Ondertussen wonen er al drie generaties in Mechelen. Ook komen er Assyrische Turken naar Mechelen. Ze zijn afkomstig uit het dorpje Hassana in het uiterste zuidoosten van Turkije. Dit christelijke dorp is in brand gestoken en vernield. De inwoners worden in België als politiek vluchteling erkend en integreren zich snel.
1988
Na 2000
KV Mechelen wint als Europees debutant de Europabeker voor Bekerwinnaars door op 11 mei in Straatsburg de Nederlandse sterrenclub Ajax met 1-0 te verslaan. Voetbalminnend Europa blijft verbaasd achter. Sindsdien heeft er geen enkele Belgische ploeg nog een Europese voetbalbeker gewonnen.
Mechelen herontdekt haar erfgoed. Behoedzaam wordt de openbare ruimte gemoderniseerd. Monumenten worden met respect voor het erfgoed gerestaureerd. Blikvangers in deze periode zijn de openlegging van vlietjes, de plaatsing van de skywalk op de Sint-Romboutstoren en de ontdekking van unieke middeleeuwse muurschilderingen in de Sint-Janskerk.
7
DE BOURGONDISCHE HERTOGEN Filips de Goede (1396 -1467)
Margareta van York (1446-1503)
Filips de Schone (1478-1506)
Johanna de Waanzinnige (1479-1555)
Karel V (1500-1558)
Isabella van Portugal (1503-1539)
Filips II (1527-1598)
8
Isabella van Portugal (1397-1472)
Karel de Stoute (1433-1477)
Isabella van Bourbon (1436-1465)
Maria van BourgondiĂŤ (1457-1482)
Maximiliaan I van Oostenrijk (1459-1519)
Margareta van Oostenrijk (1480-1530)
Karel VIII van Frankrijk (1470-1498) Johan van CastiliĂŤ (n.n.-1499) Emmanuel Filibert II van Savoye (1480-1504)
9
WANDELING LANGS DE TOPPERS Mechelen verken je het best te voet. De wandeling langs de belangrijkste bezienswaardigheden begint op de Grote Markt en duurt ongeveer 60 minuten (2,4 km). Heb je meer tijd en zin? Volg ook een of beide uitbreiding(en). Dan ben je ongeveer 2 uur 30 minuten onderweg (5 km).
6 Grote Markt De Grote Markt is het centrale plein van de Mechelse binnenstad. De SintRomboutstoren beheerst het plein. Je ziet hem van overal. Aan de andere kant van het plein vind je het Stadhuis, waarover later meer. Kijk naar de huizen rond de Grote Markt: uit verschillende tijden en in verschillende stijlen, onder meer renaissance uit de zestiende eeuw en rococo uit de achttiende eeuw. In 2004 wordt de Grote Markt verkeersvrij gemaakt en komt er een ondergrondse parking. Bij de aanleg doen we archeologische vondsten, onder meer een oude waterput en een weg uit de dertiende eeuw. Langs deze weg stonden er in die tijd al marktkraampjes. En nu is er hier nog elke zaterdagvoormiddag een levendige markt.
10
n
29
at
Bl
Muntstr.
at
stra
Opsinjoorke
Meysbrug Korte traat Ridders
tr. lgs
Bruul
Gr o br otug
je
tr.
Bruul
Po s tterij’ traat e st raat id
G. Van egmontstraat
eB ru s sel str.
Tes s
est ra
at
Fa b r He
t
ves
H.
cq ee
Sp
t
ves
ecq
e . Sp
H
K. Mercier Plein
Arsenaalstr.
ud
en
ss
Ou d
Sc
hu
tte
G Mo ulde uw n str .
rsh
iza
ofs
str a
tr.
at
Rav enb erg s
tr.
Lo u
iza str
Vi jfhoek
Wate straatjr-e
trt
og s
Ho
r.
t
Lo u
traat
r g st
raa pst
st
jnens
PitzemBu
chi
eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Schuttersve
sti Augu
r.
at
rkt
st
l pe Ka
a Leerm
a sb Het bronzen beeld voor het stadhuis toont Opsinjoorke op het laken. De Lan laa Bze ge S originele pop is gemaakt in 1647. We dragen mee in praalstoeten en chip str ommegangen. Daar werpen we ze in een groot lijnwaden doek omhoog. a Zou twOorspronkelijk heet ze Sotscop of Vuilen Bruidegom, een verwijzing naar 27 er f dronken echtgenoten die hun Scheiding was str. vrouw slecht behandelden. ge hip Lan rstr. gestraft (omhoog cdaarom indertijd uit den boze, en wordt de pop symbolisch S de te Rid krijgt haar huidige naam gegooid) voor de zonden van deze mannen. De pop Kor . r - 4 juli 1775. Tijdens de stoet ter duizend jaar Sint-Romboutsverering t r. ere van ijop azes ijst er de Hmenigte. Een Antwerpse toeschouwer ern ld tjevalt ze naast5het doekkktussen a a a Vr Le de pop af te weren, maar wordt ervan beschuldigd ou Mstra steekt zijn armen uit om we de Sotscop te willen roven. Enkele heethoofden slaan hem in elkaar. Het st ra slachtoffern bepleit in een protestbrief aan de Mechelse rechter zijn onschuld at lei en eistt Pschadevergoeding. Omdat de Sotscop op een sinjoor (bijnaam voor ' r. t een Antwerpenaar) terechtkomt, wordt hij sindsdien Opsinjoorke genoemd. rs e e str O Kruidtuin -H en nz eg a eh r 28 Lie e rs.V ve eb O31 -V ro L-V Dijle ro In het Mechelsuwe uw stra La eWe Oepsinjorreke. Hoe herken je trouwens een at ng ke zeggen in het Mechels eN rkh Mechelaar? Hij kan op onnavolgbare manier droa-roa-j-oare ieu rasechte of Hanswij ws zeggen: drie rauwe eieren. kstraat tra at 33
huttersvest
Ble
en
aal
V
rechtstr.
Rag h
lee ren Ijze
Sch
uw at -
't Vlietje
tHuideve tersstraat
ho Bo 30 nd r str 1 minuut zestr . a
t
Zakstraa
Botermarkt
uw
Ge
Leegheid
4
t aa
str .
Varken straat s-
Me de rik
de
Fre
e nd O
ite
Bla
ff
Be
Margare plein K
str en stijn Augu
Ge
r.
t ers
9 Korte Maagdenstr.
Hallestr.
8
utersstraat
7
3
kt
n
chery D. Bou Reuzen straat straat
eg nw
6 S machoen MGrote rkt ark t
ar
o Rik W
S strcahee at r-
Ste e
S
m
SintPietersberg
1
rke De ns Sm str ed aa tp lei t
donckstr. tan
2
Nieu werkw
n-To r-de
olstr. ho Sc
Pelikaanstraatje
Rokerk
11
C
Varken straat s-
Pelikaanstraatje
tra at
ero de str a
Blok s Ge
Leegheid
t
Zakstraa
't Vlietje
Margaretaplein Keizerstraat
4 aat
htstr
c Voo
rechtstr.
Ble
ek
str
aat
t aa
ite 1 minuut str .
Bla
ff
Be
9
str en stijn Augu
Ge
8 SintPietersberg
Hallestr.
kt
utersstraat
7
3
tr. ers
uchery D. Bora Reuzen st at straat
6 S machoen MGrote rkt ark t
ar
n
o Rik W
S strcahee at r-
m
Korte Maagdenstr.
S
donckstr. tan
Nieu werkw
Fre de rik de M
olstr. ho Sc
Ve e
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
Botermark Muntstr. t s es tr. tra Cavalcade at Om de 25 jaar schrijdt de Hanswijkcavalcade door de straten van Mechelen. alst raa Meysbru g de Mechelse Berth oud Het is een29 historisch-religieuze stoet die gevolgd wordt door t . r Ommegang. De processiereuzen die door de straten schrijden zijn door t s alg het immateriële erfgoed van de UNESCO erkend als meesterwerk svan b laa enkele keren in je leven meemaken. mensheid. Je kan dit evenement Bmaar Als je de editie 2013 hebt gemist, is het wachten tot in 2038! ipst ra
ho
tHuideve tersstraat
nd
st Augu
Leuv e
nse
est
H.
v ecq
S
pe
t
ves
ecq
e Sp
nop
lein
Wate straatjr-e
Po s tterij’ traat e st raat id
. Van egmontstraat
eB ru s sel str. Ou d
G Mo ulde uw n str .
Tes s
est
raa
t
rgs tr.
ou
iza
str
Vi jfhoek
33
Rag he
Bruul
r.
t raa
nbe
raat
r g st
pst
Rav e
t ijnens
PitzemBu
chi eS
g Lan
ad lep f Dij r we
12
Fa b r He
poo r
Bruul
Korte traat Ridders
r.
rkt
st
el
p Ka
a Leerm
at
r. ge pst Lan rstr. chi S e e 7 o rtStadhuis d Rid K In feite staan err. in Mechelen drie stadhuizen: het oude Schepenhuis, het huis t estr. ijsen Haz Den Beyaert het huidige stadhuis. Achter dat laatste heb je ook nog eens n r e 5 het gloednieuwe kk administratief centrum ‘Huis van de Mechelaar’. Maar terug Le naar het huidige stadhuis op de Grote Markt. Het bestaat uit twee delen: de lakenhal met onafgewerkt belfort en het Paleis van de Grote Raad. Waarom het belfort niet afgewerkt wordt? De lakenhandel gaat in de ein l P veertiende eeuw achteruit en daardoor is er geen geld meer om het gebouw af te werken. Tweehonderd jaar lang blijft het belfort een ruwbouw, tot het in de zestiende eeuw eindelijk een voorlopig dak krijgt.Kruidtuin On ze Voorlopig? Het dak ligt er nog altijd. Inmiddels is het belfort 28 wel UNESCO-Li ev werelderfgoed. Rechts van het belfort zie je het oudste deel van het stadhuis, e-V een lakenhal. Links bevindt zich het Paleis van ro overblijfsel van de vroegere Dijle uw de Grote est Raad. raat De Grote Raad? Die heeft hier nooit vergaderd, want deze vleugel wordt pas in de twintigste eeuw afgewerkt volgens de originele zestiendef Hanswij eeuwse plannen van de toenmalige Rombout Keldermans. kstoparchitect traat
Zan d
uw
orz
Bezoek het stadhuis Ook het interieur van het stadhuis loont de moeite. Je kan het bezoeken als je onder leiding van een gids aan een historische stadswandeling deelneemt. Meer info vind je bij Toerisme Mechelen.
8 Sint-Pieter-en-Paulkerk Deze mooie, harmonische barokkerk wordt oorspronkelijk door de jezuïeten gewijd aan Sint-Ignatius en Sint-Franciscus-Xaverius. Na de opheffing van de jezuïetenorde vraagt de parochie van Sint-Pieter-en-Paul of ze er haar parochiekerk van mag maken, want de eigen kerk is erg bouwvallig. De overdracht vindt plaats en officieel is de naam van de kerk sindsdien ‘Sint-Petrus en Sint-Paulus op visitatie bij de Heiligen Sint-Ignatius en SintFranciscus-Xaverius’. Verkort spreek je over Sint-Petrus-en-Pauluskerk of – in het Nederlands – Sint-Pieter-en-Paulkerk. Het interieur is rijk versierd. De preekstoel symboliseert de missionering in de vier werelddelen door de Heilige Franciscus-Xaverius. Oceanië is in die tijd (eind zestiende eeuw) nog niet tot vijfde continent benoemd. Kijk hoe Europa is voorgesteld, met de hoorn des overvloeds en de wijsheid in het boek. De veertien ingebouwde biechtstoelen zijn een fijn staaltje van de Mechelse houtsnijkunst.
13
Liegen en bedriegen Volgens de legende telde de kerk zo veel biechtstoelen, omdat ze vlak bij de Veemarkt lag en er bij het verkopen van vee volop werd gelogen en bedrogen. De echte reden? De Sint-Pieter-en-Paulkerk was oorspronkelijk een pelgrimskerk en er waren veel relieken te vinden. Als je die wilde aanraken, moest je vrij van zonden zijn. Vandaar dus het grote aantal biechtstoelen.
14
tra at
8
Varken straat s-
SintPietersberg
B
G
t
Zakstraa
1 minuut
4 aat
htstr
c Voo
Ble
ek
str
aat
Paleis van Margareta van Oostenrijk t aa
otermarkt
't Vlietje
Margaretaplein Keizerstraat
erechtstr.
str en stijn Augu
utersstraat
Leegheid
9
ple in
tHuideve tersstraat
r. 4Muntst Margareta van Oostenrijk is tussen 1507 en 1530 landvoogdes van de
PitzemBu
dpo
ortv
Zan
Bruul
r.
dpo
r g st
Rag he
nop
lein
Wate straatjr-e
Po s tterij’ traat e st raat id
Fa b r He
t
.S
e pe
es cqv
v
est
Leuv e
nses
teen
weg
15
Wagonstraat
an egmontstraat
est
estr. Haz Op jonge leeftijd kent Margareta al een woelig huwelijksleven. Tot driemaal toe wordt zij uitgehuwelijkt. De Franse kroonprins stuurt haar op elfjarige leeftijd terug omdat hij een betere tegenpartij vindt. De Spaanse troonopvolger sterft enkele maanden na het huwelijk. En Philibert van Savoye, haar grote liefde, overlijdt na drie jaar gelukkig huwelijk. De op dat moment vierentwintigjarige Margareta kleedt zich voortaan als weduwe en weigert opnieuw te trouwen. Kruidtuin Margareta wordt benoemd tot landvoogdes van de Nederlanden en vestigt zich in 1507 in Mechelen. Ze neemt 28 de opvoeding van (keizer) Karel en zijn zussen op zich. Volgens haar tijdgenoten bestuurt ze het land met tact en een Dijle klare kijk. Een van haar grootste successen is de Damesvrede van Kamerrijk in 1529. Die kan ze afdwingen na harde onderhandelingen met Louise de Savoye, moeder van de Franse koning en zus van wijlen Philibert. Aan Margareta’s hof bloeien ondertussen kunst en wetenschap in de Hanswij beginnende Belangrijke kunstenaars en filosofen verblijven kstrrenaissance. aat 33 is haar grote passie. Haar originele in het paleis. De polyfone muziek koorboek wordt bewaard in het Mechelse stadsarchief. Het staat op de lijst van Vlaamse topstukken.
Vi jfhoek
Bru sse lstr.
est
e rs
traat ijnens
st Augu
ge Lan rstr. e d d Ri
Margareta van Oostenrijk
str.
Zan
Bruul
Korte traat Ridders
r.
rkt
st
el
p Ka
a Leerm
Habsburgse Nederlanden. Haar woonpaleis is het Hof van Savoye, het eerste renaissancegebouw in de Lage Landen. Van hieruit verspreidt de d renaissance zich. Geniet vanMey de prachtige renaissancistische en de sbrug Berth ouvoorgevel charmante tuin. Vantr.1616 tot 1796 wordt het paleis ingenomen door de Grote s Raad, het hoogste alg rechtscollege van de Zuidelijke Nederlanden. Op de gevel asb het wapenschild van Margareta, naast het wapenschild van a l vind je nog altijd B keizer Karel en een beeld van vrouwe Justitia. Vandaag doet het gebouw dienst als gerechtshof.
tr.
de
e kk Ne
el po s r
ortv
Pelikaanstraatje
kt
r.
t ers eff
o Rik W
estr.
ar
n
uchery D. Bora Reuzen st at straat
7
m
Korte Maagdenstr.
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
Blok s
at
Pa a Ve e
ht
B
32
Blok s
ar
kt
9
SintPietersberg
Korte Maagdenstr.
8
er kk e N
Margaretaplein Keizerstraat
r lst oe p s
Lakenmakersstr a a
t
4 aat
htstr
1 minuut rechtstr. Ge
gheid
15
Douaneplein
str en stijn Augu
Korte traat Ridders
est Zan dpo
ortv
e rs
Berth oud
Meysbrug
Douaneplein
ple in
t aa
Vlietje
N
Ne Afl kk ei ers di ng poe Paleis van Margareta van York 9 l sd ijle bor Aan de overzijdeBlvan ee het paleis van Margareta van Oostenrijk zie je een kst het paleis van Margareta van York. Het gebouw is laatste overblijfsel van raa t oorspronkelijk de verblijfplaats van de bisschop van Kamerrijk als hij in Mechelen is. Margareta kiest het enorme Hof van Kamerrijk als weduwegoed. Het wordt ook wel keizerhof genoemd, omdat Keizer Karel hier van 1500 tot 1515 verblijft. Net boven de kleine deur in de toren prijkt haar ruitvormige wapenschild, naast dat van haar echtgenoot, Karel de Stoute. De voormalige Do ua ne ontvangsthal van het paleis is nu stadsschouwburg. p c Voo
Margareta van York
Zan
dpo ortv
est
traat ijnens
st Augu
Eduard IV, koning van Engeland, huwelijkt zijn zus Margareta uit aan Karel de Stoute, hertog van Bourgondië. Komt goed uit, want die is net weduwnaar geworden. Ook Eduard ziet er brood in, want zo heeft hij een rijke bondgenoot tegen Frankrijk. Uit zijn vorige huwelijk heeft Karel een dochter: Maria van Bourgondië is net elf jaar oud als Margareta haar stiefmoeder wordt. De twee kunnen het goed met elkaar vinden. Karel sneuvelt op het slagveld en zijn dochter Maria volgt hem op – negentien, jong en onervaren. Maria staat tegenover de zelfbewuste, rijke Vlaamse steden die naar meer onafhankelijkheid streven. Ze wordt door Margareta van York met raad en daad bijgestaan, maar dat is een doorn in het oog van de steden. Margareta verlaat onder dwang het hof en vestigt zich op haar weduwegoed in Mechelen.
Kruidtuin
28
16
33
nop
lein
Dijle
W
ghe
em
Le itje
ac
MECHELENNEKKERSPO ‘t
gr
tra at
aa tje
er
zu ste Zwa rsb rterg
He
gsplein
ge
est
La n
t
Ursulineninstituut Meer vrouwen met een voorliefde voor vooruitstrevende architectuur vind je op een kwartiertje autorijden van hier. In Onze-Lieve-VrouwWaver stichten de zusters Ursulinen op het einde van de negentiende eeuw een ‘Pensionnat de demoiselles’. Deze onderwijsinstelling krijgt snel een internationale uitstraling. Ook internationaal zijn de uiteenlopende architecturale stijlen – van neoclassicisme tot art nouveau. In deze laatste stijl wordt in 1900 de wintertuin gebouwd, een indrukwekkende ontvangstruimte voor de vooraanstaande bezoekers van de school. De wintertuin van het Ursulineninstituut is perfect bewaard gebleven. Bewonder het feeërieke licht- en kleurenspel van de indrukwekkende koepel. De architect? Die is nog altijd onbekend.
32 Speelgoedmuseum Stap 5 minuten (zo’n 400 meter) in deze richting en je komt aan het Speelgoedmuseum. Het heeft een van de meest uitgebreide speelgoedcollecties van Europa. Je vindt er speelgoed van overal ter wereld, zowel van vroeger als nu. Een bezoek aan het museum is meer dan kijken alleen: je kan er traditionele spelletjes spelen en historische momenten zoals de Slag bij Waterloo (in 2015 precies 200 jaar geleden) herbeleven alsof je er zelf bij was. Met welk speelgoed heb jij vroeger gespeeld? En zouden de allerkleinsten dat vandaag nog doen? Nostalgie is hier springlevend dankzij deze unieke speelgoedcollectie. Leuk voor jong en oud.
17
10 ’t Schipke Mechelen is de thuisstad van een wereldberoemde beiaardschool. Ze werd in 1922 opgericht door de beiaardier Jef Denyn en was de eerste ter wereld in haar soort. Herbert Hoover, John D. Rockefeller Jr. en William Gorham Rice gaven financiële steun aan deze school, die vandaag nog erg in trek is. Leerlingen van over de hele wereld komen naar Mechelen om zich te verdiepen in de kunst van het beiaardspel. De beiaardschool was gevestigd in ‘t Schipke, een charmant hoekhuis in rococostijl. Let op het merkwaardige arduinen portaal en de schuin geplaatste deur. Door werkzaamheden aan het aanpalende Hof van Busleyden huist de beiaardschool sinds 2013 op een ander adres.
11 Hof van Busleyden In de zestiende eeuw worden in Mechelen tal van paleizen gebouwd. Hiëronymus van Busleyden, lid van de Grote Raad, een humanist en goede vriend van Erasmus, laat een prachtige paleiswoning ontwerpen door de bekende architect Keldermans. Van 1619 tot de Eerste Wereldoorlog doet het gebouw dienst als Berg van Barmhartigheid: armen kunnen er geld lenen zonder rente. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt het gebouw volledig vernield, alleen de muren staan nog recht. Het wordt later heropgebouwd en krijgt de functie van stadsmuseum. Het Stedelijk Museum Hof van Busleyden is momenteel gesloten wegens werkzaamheden.
18
e Me ro
He
g
en s
tra at je
er
Pa ar d
at tra
m
ar
kt
n
Varken straat s-
de s ero
Fre de rik de M
Ve e
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
S
12 Sint-Janskerk sSt che raa ert
ge
Pietersberg
1
donckstr. tan
22
er nd
1 minuut
olstr. ho Sc Nieu werkw
Minderbroedersgang
-Toren den
pleenyn in -
Wollemarkt
23
La n
a at
Be r gs tr
12
Klapg St-Janske rkhof at
Oude- denstr. Beggaar t- Sinboutsf m rkho o R ke
10
Sint-Janstraat
13
21
.-st r.
11
r
t es Bi
15 14
A.B
yst
Sint Jan kerks-hof
Gosw in d e
16
lijn s- estr eid aat
oe
Fred erik d
kerstr
Pelikaanstraatje
e Dec
St a s
17
kd nni nu a K
r. etst out Sch
rk je Ketraat S
ef
O
n
lee
at
tra
ren
ns
Ijze
ne
gij
Be
Aug
utersstraat
uchery D. Bora Reuzen st at straat
eg nw
o Rik W
tr. ers De parochie van Ste de Sint-Janskerk is een van de rijkste eff parochies van B e leden Mechelen, want de 6Grote Raad wonen in de omgeving. De Sch van de Go arkoen Mareeuw t Grote Raad is vanaf demvijftiende (eerst onder de naam Parlement van id G Leeghe t rkte Mechelen) het hoogste3rechtscollege in de 7Nederlanden en blijft bestaan tot aan de Franse Revolutie. De raadsleden worden allen benoemd door de kstraat allestr. GeldZagenoeg Begijne vorst en zijn universitair geschoold in deHrechten. dus voor de straantparochie. Daardoor zijn er heel wat kerkschatten in de Sint-Janskerk. In het altaar schittert de fameuze barokke triptiek van Pieter Paul Rubens. Het Ge middenpaneel is het enormitegeslaagde ‘De aanbidding van de drie wijzen’. str 't Vlietje . Achter de zijpanelen zitBeen om de schilderijen om te draaien, lau mechanisme B o te Muntstr. rmook whzijn. Daarnaast zijn arkt de kerkmeesterbanken zodat alle taferelen zichtbaar o 30 daarBozaten rze bijzonder, want dendrijke sponsors van de parochie. Let op het s Vi t r. sm 26 verfijnde houtsnijwerk. straa Sch t ar kt De Grote Raad zijn ook verantwoordelijk voor de bouw Na rijkste leden vanaade lstr 29 Meys aa svan trauwde at - Sacramentskapel int 1548. De aangebouwde kapel wordt even groot . r t als het oorspronkelijke koor en in de kapel bevindt zich de grafsteen van 26 lgs de ba opdrachtgever (Lambert de Briaerde, de toenmalige voorzitter vanasde a Lan Bl gzijn Grote Raad) en e Scvrouw. hips t ra Zou tr. 27 twer f r. ge pst Lan rstr. chi S e de t Muurschilderingen Rid O Kor nz In 2008 ontdekt het Vlaams Instituut voor Onroerend Erfgoed toevallig de e . C ijestr. jstr st ort -Lie veertiende-eeuwse Haz er muurschilderingen achter op de eerste verrni de orgelkast, ra e d v e e l j 5 Sint-Janskerk. k a at de toren van de at nb edieping Geen fragmenten, maar twee ek je a -Vr Mavan L a ou str ch unieke, we grote kunstwerken die Sint-Christoffel en Sint-Joris voorstellen. st ra n at lei 't P rt . rs ee H str O Kru een nz eg ev a i erh L L e iev .V brs e-V 19 31 Ge O-L ro Dijle -V u ro w
Bruul
st r.
en
tr
Vi jfh
as
r.
t
raa
Bruul
e
rtj
og st
r g st
pst
tr.
ns de
ie
Ho
r.
PitzemBu
el ek
i Sch ge Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Gu ld
st el
at
rkt
Korte traat Ridders
Gr o br otug
tHuideve tersstraat
p Ka
a Leerm
r. st en
13 Klapgat Het Klapgat is een piepklein gangetje tegenover de toren van de SintJanskerk. In het gangetje kwamen de kerkgangers vroeger na de mis samen om bij te babbelen (“klappen”). Dat deden ze zo intensief dat het gangetje de naam Klapgat kreeg. Een beeld van Christus hield toezicht op de babbelaars vanuit het Hof van Olijven. In het kleine kapelletje naast het beeld zie je een beeldengroep achter tralies. Vroeger kwamen gelovigen er samen om te bidden in moeilijke tijden. Ze staken dan een ‘suske’ (1 centiem) of ‘cent’ (2 centiem) in het ingebouwde offerblok.
Mensenrechtenwandeling De Mechelse Mensenrechtenwandeling voert je langs minder bekende plekken en historische feiten. Meer info bij Toerisme Mechelen.
20
ma
Kelder
traa
t
Zakstraat
Muntstr.
str.
Kazerne Dossin 29
Ble
ek
Gr o br otug
r.
ld en st
Gu
t
ark
je
nm
Ko re
gs trt
Ho o
t ra
t
De Langhestr.
aa nenstr
r.
a stra
de ie
gin
t
ns
Ou d
ple in
Rag h
id
’ e st raat
G Mo ulde uw n str.
Po e rijstrattat
eB ru s sel str.
tr.
ofs
Leuv
ense
m
an
ss
m
va
ar
t
at
str a ns tio
Koning Albertplein
e nstr.
tra
at
St a
at
tra
as
Co lo m
at tra
ge
e t ng aa La fstr Ho
at
ra
st
jk
Di
Va a
rtd
ijk
t
ch
de
ho v
er
t
aa
-B
er
tss
h en rk aat Be str
an
W .G ee
-J
Ge
H. Consciencestraat
Ge
ss tr.
nt
W . H er
re
yn
aa
k Kerc Van
Si
e Veld
A.
ier
W. Ro s
of
at nstra
str
t
s
aa
P
str
Brusselsesteenweg
t
a stra
xie Co
str aa
t
ud e
ns
str .
ijk
rtd
a Va
G. Van egmontstraat
aat
eno
tr.
estr
Tes s
t
rsh
tte
Sc
Lo u
us se str lse aa po t ort
t
hu
ar
iza str
va
aa
m
Gr
Rav e
oe ns tra at
nbe rgs
Ho o
ge we
Br
Waterstraat je
iza str
gs
Lo u
tra at
Ni eu we
Vi jfhoek
Ka pu cij
ne
ns t
r.
tr.
n laa trid As
Bruul
S str too aa ftje
Bruul
ete n
e li
Berth oud
r g st
chip
el ek
Lange Pennincstr.
aat
tij Augus
Kroonstraat
str
Meysbrug
PitzemBu
eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Zi
Kort e Velu wes tr. Poels tr.
aat
htstr
c Voo
rechtstr.
r.
st
at
arkt
el
p Ka
Lan ge S c
Leerm
r. st en
Lange Heistraat
26
ars
4
Korte raat Ridderst
ov
t
kela
zu tra at Blok s
't Vlietje
Margaretaplein Keizerstraat
tr. Nog geen 5 minutensba(400 meter) van lgs a Bla hier staat Kazerne Dossin: Memoriaal, hips m r t r . a Zou tr Ka tr. ns tw en Documentatiecentrum over S 27 Museum er aa at f Zw tra str. ge Holocaust en Mensenrechten. inc s Lan rstr. chip n n e P de te S Korte Rid O Kor Sp nz ieg Kazerne Dossin is voor België een unieke . e r. els C ijestr ijst st ort -Lie tr. Haz er ra e ern ld tje 5 at nb ve-V kk Als ‘SS Sammellager a aaherinneringsplaats. je a Le ch rou Mstra we Veluw estr st Mecheln’ is de kazerne tijdens de Tweede aa ra n t at Mo lei en 't P voor meer dan 25.000 r. Wereldoorlog ss st tr. r ee r t Ga Kruidtuin -H Belgische en Noord-Franse Joden en ns On drienz Mil e e g v e ze e s en- sen rha Li 28 -Li str. .Ve Zigeuners ev brs e-V letterlijk een wachtkamer van de 31 Ge O-L st r ou Dijle -V ra ro we at dood. Om huidige en toekomstige generaties uw stra La ek at ng at er eN tra kh es de historische betekenis van deze plaats te i o k e f uw Hanswi Ve jkstraat str aa St 33 duiden en thema’s als racisme, uitsluiting en t .-J ac ob Va str mensenrechten aanschouwelijk te maken, nB aa t en ed werd een gloednieuw museum gebouwd. en laa t Fa n ves ecq De combinatie van hetHerb historische verhaal pe S est H. cqv e e het thema van Sp Schuttersvde Holocaust in België met H. est Schuttersv est mensenrechten maakt K. Mercier van Kazerne Dossin Ka na Plein al Ars enaalstr. Het unieke een project met Europese allure. Le uv en ontwerp voor het nieuwe museum is van -D ijle de hand van toparchitect en vroeger rn Le oo op th at Vlaams bouwmeester bOb Van Reeth. old os tra aa
Ba
ste Zwa rsb rterg
tje
Be r gs tr
rd en str aa
Pa a
Ge
Leegheid
9
ple in
aals
8
e rs
2
t
kt
tr.
rs ffe
Be
Botermarkt
nd
aa
ar
st
ho
str
m
n
dpo ortv e
uw
rze
ht
Zan
ren Ijze
Bla Bo
st
at estra erod de M erik
t aa es tr
n lee
at
tra ns ne gij Be
str.
Sint-Gom m ar us
dre ef Pop ulie ren
V B an struasley at den -
Katten Bleeks tr
Z strilveraat je
at tstra S t a s sar Gosw in d e
Me rod
n
n-Tore
de
Fre de rik
Schuttevee
r.
.-st
A.B
J.D pleenyn in -
n laa Me
s hoek on
Kr bruaang
H h e str oo rtsaa rnt
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr. M s oss strcahelpelatje -
r-de
ns tr.
ga ar de Be g
we
Ni eu
Ke
O
ite
t
Ge
Sch
N straauwat
est
7
3
Het Eitje
ves
kt
6 S machoen MGrote rkt ark t
je
t aa
26
rsv uste
ar
artz
sm
V.
ac
Korte Maagdenstr.
S strcahee at r-
30
gr
str en stijn Augu
Vi
S
Huidevettersstraat
rf
He
er
utersstraat
str
H
a 25 verw e
ge
Ve e
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
Hallestr.
Begijnen straat-
La n
a at
ery D. Bouch Reuzen straat straat
em
1
eg nw
eg
22
t
th Be e
Ad
olstr. ho Sc
Ste e
aat
K Elleromm strabooge at -
t- Sinboutsf m ho Rokerk
24
bstr Dra
e Heistr.
Zw
Minderbroedersgang
Per s o
10
Oude- denstr. Beggaar
23
t eit
J. Bolstraa
SintPietersberg
en
str.
tr
o Rik W
uiz
erg e rb
Ha ve rw erf
21
donckstr. tan
lh bbe
berg
en m Kaard ge m st ra at
eys
St-Jansk erkhof at
Klapg
Nieu werkw
Do
aa
Ti Dij che le lrij
straat
de
str
jle Di
n Katte
enstr.
or
Ho
11
12
He
t
Sint-Janstraat
13
Wollemarkt
1 minuut
eer ‘t V
Va n
t
h
Stra atje -Zo nde Arm r-Ein e-C de lare nstr aat
ab
15 14
Stom Hoek paerts
es
eim
t
Bi
lijn -e ds stra at Staheid jk eli
n Co
Th
16
e
str.
rstraat Decke
k de
at -K
nk
nni
t Sin
tr.
ts
n ve
KleinBegijnhofBogaard
tstr.
str
s zu t Je oor P
traa
Heembeemd
17
nu Ka
ens
oute
en
Kr
Sint-neKaterklijhof ke
Jod
Sch
nn No
Geze llelaan
ls
18
Zelestraat
Goswin de Stassartstr.
a tra
ree
Mo
D
e nd
19
r.
st
n ke an
n
e
als sH
20
t
llaa
aatj
lstr uive
Klein BegijnBornhof straatje
1.
V M rou ec w he v le an ns tr.
Guido
2. 3.
at tra in ss nte tje viu Fotraa s Ho
e Tuinstraatj
Pla
broeCelled strears at
t es r. mm
t
ine
Nokerst
n Fra
Guido Ge
zellelaan
Gui do G
TwaalfApostele nstr. Acht-Zalighedenstr.
ez elle l
Schrijnstr.
rk je Ketraat S
usstraat gastraat kerkhof
o Kr
Sint-Katelijnestraat
n aa
ves
E. T
raat
nGulde straat bodem
uisplein
Keld sdij erma le ns
ing
2
Fred
LLAAN
E. TINE
Rode Kr
Afle id
an
lla E. Tine
Varken straat s-
Begijnenw
Sint Jans kerk hof -
eide
16
Pelikaanstraatje
-
N
MECHELEN
21
stee
nwe
O
en
F re
Be r gs tr
Sint Jan kerks-hof
Pa ar d
er o de str a
at
e
p Ka
at
a wa ZDe heimelijkheden
rkt
hips t ra
al
asb
Bla
a Leerm
r. st en
Zou 27 twer f
Bruul
Be gij n
ov
Gr o br otug
Refugie van de abdij van Tongerlo.
tersstraat
th Be e
st r.
Ijze ren lee n
en s
at
tra at
s hoek on
t
Zakstraa
Het Groen Waterke is een van de vele idyllische plekjes vanG Mechelen. Het vlietje dankt zijn et naam aan het iwateroppervlak dat bedekt is met es tr. eendenkroos. Bla Eigenlijk is het een overblijfsel Boniet terma Muntst van de vlietuwMelaan die hier overdekt of r. rkt ho Bo 30 nd gedempt Geniet van het idyllische uitzicht rzwerd. str es . tra dat je terugbrengt naar de rust van vroeger. at S h aal hier trouwens in de nabijheid van de Je cbent stra Refugie vanat de abdij van 29 Sint-Truiden en de Lan ge S c
L
utersstraat
a bstr
S str too aa ftje
tr.
rs ffe
Be
o Rik W
7
3
n
uchery D. Bora Reuzen st at straat
eg nw
6 S machoen MGrote rkt ark t
14 Groen Waterke Hallestr.
Dra
str oo rtsaa rnt
S
S strcahee at r-
Ste e
Zin in meer Mechelen? Maak van ve hier een wandeling rw Vi de Mechelse er door f sm 26 ar Ze V. Begijnhoven. kt N duurt 30 minuten straauw(1,5 at km). Kijk op pagina 34. 26 tr. ns
Fre de rik de M
J.D pleenyn in -
n n-Tore r-de
e nd
1
donckstr. tan
Nieu werkw
olstr. ho Sc
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
Varken straat s-
.-st r.
A.B
Wollemarkt
22
a at
t es Bi
21
gijnenEenBestap straat verder door het Begijnhof
Ha
12
St-Jans kerkho at f
Klapg
Oude- denstr. Beggaar
24 1 minuut
Per s o
13
t- Sinboutsf m rkho o R ke
Minderbroedersgang
10
Sint-Janstraat
Pelikaanstraatje
e
15 14
23
Me laa n
Go
at -K
i
he
Zon der -Ein de nst raa t
ug
r.
t Sin lijn s- estr d d aa Stkahei t lij e m
je
trt
og s
at
Bruul
Gu ld
t
j-
t
traa
nbe
at
rgs
tr.
Lo uiz a
str
Vi jfhoek
ra
Ko ren m
ark
Ho
r.
ra pst
tr.
ns de
ie
r g st
el ek
chi eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Zi
PitzemBu
r. ge pst Lan r chi eS Aan de zijgevel van gebouwen die bij het waterortliggen, werden vroeger de Rid O K van toen. Men noemt ze nz vaak platformpjes gemetseld. Het zijn de toiletten ge e tr. . C ijlst heimelijkheden naam als je bedenkt hoe ije azeszat. jstrdaar teHkijk st ort -Lie– wel een vreemde er r. rn r d v e e l e a j 5 kloosterkeen k Op een dag van het boze brief naar e moeder-overste a t at nbstuurt je a -Vr Ma raa Le ou doet het stadsbestuur. ch Ze st haar beklag over de jongeren die in bootjes w onder haar heimelijkheden door varen en met kluitpijpen de billen van de es t nonnetjes beschieten! Zeraaheeft geluk:inhaar klacht wordt verhoord en kort Mo t le varen heel wat minder bootjes enadien 't P op ’t Groen Waterke. ns tr. str s r . ee str O -H Mi e en nz eg ev n- lsen a i eL str Lie erh V . . s r ve b O e 31 -V G -Lro Dijle Vr uw ou est we La raat ng ke eN rkh ieu of Hanswij ws 22 kstraa tra at
21 Aartsbisschoppelijk Paleis Aan de Wollemarkt staat een klassiek paleis uit de achttiende eeuw, gebouwd in opdracht van kardinaal Thomas Philippe d’Alsace. Het gebouw heeft zijn Italiaanse invloeden te danken aan een onbekende, Italiaanse architect. Kenmerken van het classicisme zijn de sobere gevelopbouw, veel horizontalisme en een U-vormig grondplan. Oorspronkelijk stonden er twee patriciÍrswoningen die dienst deden als refuge van de abdij van Affligem. Sinds de abdij bij het aartsbisdom gevoegd is, dienen deze gebouwen als residentie van de Mechelse aartsbisschop.
23
1
Sint-Romboutstoren
In 1452 start de bouw van dit imposante Mechelse monument door de architectenfamilie Keldermans. Tijden veranderen en er komt altijd wel wat tussen: daardoor wordt de toren nooit voltooid. Toch schopt de 97 meter hoge toren het tot symbool bij uitstek van Mechelen. De SintRomboutstoren is erkend als werelderfgoed door UNESCO. Vroeger werden hier de belangrijkste stadsdocumenten bewaard. De versterkte toren deed ook dienst als belfort: je kon de vijand van ver zien aankomen. De klokken in de toren waren bedoeld om de tijd aan te geven ĂŠn om alarm te slaan bij gevaar.
24
Sint Jan kerks-hof
F re
at
6 Gro
S machoen M te rkt ark t
7
3
Varken straat s-
r ffe
Be
uchery D. Bora Reuzen st at straat
eg nw
De beiaard
S
S strcahee at r-
Ste e
t
Fre de rik de M
1
O
1 minuut 24
aa
er o de str a
-Toren den
22
Ja Va rke De n ns Sm str e aa t
Pelikaanstraatje
.-st r.
A.B
J.D pleenyn in -
de n
ar
Me laa n
Minderbroedersgang
olstr. ho Sc
donckstr. tan
str
t- Sinboutsf m rkho o R ke
Nieu werkw
or
12
St-Jans kerkho at f
Klapg
Wollemarkt
ab
13
21
23
10
Sint-Janstraat
Oude- denstr. Beggaar
er nd
str .
e
i
he
Stra atje -Zo nde Arm r-Ei e-C nde lare nst raa t
Th
15 14
t es Bi
lijn s- estr d d aa Stkahei t lij e m
Go
at -K
n
ve
n Co
r.
t Sin
r.
t ts
Ijze ren lee n
tra at
en s
Bruul
st r.
at
ne
ns
tr.
Bruul
je
trt
Ho
ra pst
tr.
ns de
ie
og s
el ek
Ko ren m
ark
t
De Langhestr.
Zi
chi eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Gu ld
en
at
rkt
S str too aa ftje
e li
a Leerm
r. st en
ete n
ov
Gr o br otug
th Be e
H h e str oo rtsaa rnt
Kr
aa
ns
tr.
Be gij n
Kr bruaang
at
on
a bstr
s hoek
Dra
a Halleop Begijne komen de Mechelaars altijd en overal te laat, str. ‘het Zakstr Volgens de legende ns tr t Mechels uur’. Sorry!aaDaarom hangen ze in de achttiende eeuw aan de vier zijden van de Sint-Romboutstoren het grootste torenuurwerk ter wereld. De Ge P er s o we iteBig Ben in Londen. Ze gigantische wijzerplaten waren groter dan die van de rf str . we naar de beiaard. gaven enkel het uur aan. Om de minuten te weten, B luisterden lau Botermde Ha En dat doen we nog altijd. Het uurwerk hangt er vandaag Mun w arkt ho niet meer, maar Bo 25 vbeiaard er 30 Uniek nd is de slag tussen Mechelen rzin we speeltV om het kwartier melodieën. s e t r rf ism om26 de kwartieren in, de zeven en een half minuten.strDat aa is het. ‘Mechels halfke’. Sch t ar V. nog bestaande De oudste zeventiende eeuw. In 1981 kt alsde Na klokken dateren auit t a 29 strauwem is de toren ingrijpend gerestaureerd. Toen kwamraer t ook een nieuwe beiaard. str at aa Elke week zijn 26 er verschillende beiaardconcerten en om de vijf jaar houdt de t beiaardschool de internationale beiaardwedstrijd Koningin Fabiola. Lan ge S chip m str . r a Zou t s n t w a 27 er a f r. Zw pst chi S e t Op naar de skywalk O Kor Sp nz ieg Je kunt de toren bezoeken. Je ontdekt er zes kamers die elk een eigen e els Co -L ij tr. estr. tr. Haz ie er werkend torenuurwerk en rtwee nijs functie hebben.strIn ve kan jealdeen e en toren aartde jt e 5 k -V a tje babewonderen. ek beiaarden van dichtbij heb ro Matra Uniek in Europa! Op de Lskywalk c uw s Markt, de stad en de omgeving. Geniet je een weids uitzicht ophde - Grote es van deze verdiende beloning voor tra je inspanning. at Mo ein Pl en t . ' r t ss tr. rs ee Ga H str O dri nz Mil een nz es en se eg ev a i e- ns L Lie erh tr. V . s r ve b O e 31 -V G -Lro Dijle Vr uw ou est we La raat ng ke eN rkh ieu of ws 25 Han tra at St .
rij
j-
t
traa
nbe
ra
at
rgs
tr.
Ho og
str
aa
t
Lo uiz a
str
Vi jfhoek
26
t
Ijze ren lee n
en s
at
on
Ge
ite
Varkens-
Pelikaanstraatje
7
3
Hallestr.
Begijne straant-
tra at
s hoek
a bstr
Kr bruaang
6 S machoen MGrote rkt ark t
uche D. Bora Reuzen st at straat
eg nw
Dra
Ha ve 1 minuut Per s o rw erf
Va rk
S
S strcahee at r-
Ste e
t
er o de str aa
n
n-Tore
r-de
e nd
1
Fre de rik de M
A.
24
aa
Ti Di che jle lrij
r.
J.D pleenyn in -
Me laa n
eu
we
Be g
ga
str
22
O
or
Minderbroedersgang
olstr. ho Sc
donckstr. tan
ab
23
t- Sinboutsf m rkho o R ke
Nieu werkw
Th
Beggaard
Wollemarkt
Stra atje -Zo nde Arm r-Ei e-C nde lare nst raa t
Be gij n
je
trt
Ho og s
pst
t
raa
ns de
Bruul
t
ark
nm
ie el ek
Ko re
Zi
chi
De Langhestr.
eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Gu l
de
Lange Pennincstr.
ns
at
tr.
S str too aa ftje
Bruul
Gr o br otug
H h e str oo rtsaa rnt
e li
r. st en
ete n
ov
Lo uiz a
raa t
ud
eB ru s sel str.
est
Tes s
Gu l uwden str .
sh
er
utt
ch
Lo u
iza
str
ofs t
r.
aa
t
Gr
oe n
Rav e
str
aa
t
nbe
Ho
rgs
tr.
og
str a
at
we
str
Vi jfhoek
Ka p
uc
ijn
en
st
r.
tr.
eu
th Be e
M s oss strcahelpelatje -
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr.
str . Bla Botermark u H wh 1 av t eeuw on 25 De er Sint-Romboutskathedraal wordt 30 in Bde orz dertiende d w str es gebouwd. Ze Visi van meet af aan groter en indrukwekkender dan er . tra f sm 26 at kerk van de alle andere parochiekerken ar en later werd ze ookSnog cha eens ‘de V. Ad k a N l t er een stra op de plaats van driebeukige kruiskerk eg aartsbisschoppen’. Eerst staat 29 straauwa em strimmense kathedraal. Pas na een de bouwcampagnes tgroeit de kerk uit areeks t aa 26 stad. tot dét blikvanger van onze Bij de godsdienstoorlogen in de zestiende eeuw Lan krijgt de kerk het hard te ge SHet Calvinistische bewind verduren. Veel van het oude interieur gaat verloren. chip r m op het einde van die eeuw t ra verwijdert alles wat naar de skatholieke eredienst . a r Zou t K tr. s n t w doorstaat meer stormen. In de Tweede Wereldoorlog S verwees. Maar de kerk a 27 er a f een grote brand uit. Keer r. wordt Mechelen gebombardeerd en in 1972 breekt Zw pst op keer overleeft de Sint-Romboutskathedraal het. chi S e rt De binnenkant van de kathedraal is adembenemend. Je kan er het O Koschilderij Sp nz ieg aan het kruis’ van Antoon ‘Christus van Dyck bewonderen. Net zoals andere tr. e j els Co -L i js Ha er werken vantr. onder meerstraMichiel de Crayer en Abraham rte iev Coxcie, Gaspard rni d e l j 5 ke e t a n a k a ba kerk V Janssens. Het pronkstuk intje de isa het hoofdaltaar van Lucas Le ch rou Mstra Faydherbe uit 1665. we estr st aa ra t at M ein Cultuurplein 22 oe Pl t . ' ns r str het cultuurcentrum, st Rond het plein liggen de academie, het stedelijke . er evoor conservatorium en de Garage, ruimte hedendaagse Ga H str O kunst. Het vroegere dri nz Mil e en v in het akerkschip nrechts, minderbroedersklooster herken ieje dat nu deel es en se eg ze - ns h -Li er tr. cultuurcentrum.L uitmaakt van het V . e s ve br O 31De allerarmsten -V Links zie je de middeleeuwse Heilige Ge Geestkapel. -Lro kwamen V uw r er om hulp. In elke parochie bestonden er zogenoemde Heilige Geesttafels. ou stra weweek op zondag – eeten La eens per De armenmeesters gaven – meestal aen ng t er e N Die kmoesten kh andere hulp in natura aan de behoeftigen. wel een penning ieu of afgeven om te bewijzen dat ze voordien naar ws de mis waren geweest. De instellingen haalden hun inkomsten vooral uittrade at grondbezittingen die ze St .-J door schenkingen en erfenissen hadden verkregen. Dit systeem had een ac ob in moeilijke tijden waren ook de inkomsten laag en ondanks het Vazwakke plek: str nB aa behoeftigen kon er minder hulp verleend worden. Vandaag stijgende aantal t en e is de kapel de een deel van het figurentheater DE MAAN. nla an 27
Sint-Romboutskathedraal
lee n Ijze ren
Gr o br otug
tr. en s
Gu ld
Pelikaanstraatje
29
t
hips t ra
27
Varkensstraat
e ro de M
r-de
t
str aa en gij n Be
S str too aa ftje
traa
Bruul
Me laa n s hoek
on
Kr bruaang
H h e str oo rtsaa rnt
ete n
str .
t
r.
pst
chi
eS
t Kor
str.
alg
sb
a Bla
r.
Zou tw er f
nd
aa
ad lep f Dij er utw Zo
De Langhestr.
Lan ge S c
O
Sp
str
aals
Muntstr.
st el
. str
n aa
Zw
23 De Cellekens
26
rze
Sch
't Vli
Botermarkt
p Ka
e li
Ke
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr. M s oss strcahelpelatje -
t
rm Ka tr. S
Lange Pennincstr.
sm 26 ar kt N straauwat
str .
ho
arkt Leerm
ge Lan rstr. de Rid
je
trt
t
Bruul
rkt
Ho og s
r.
a stra
eB ru s sel str.
tr. ofs
G Mo ulde uw n str .
sh er hu tt
G. Van egmontstraat
raa t
t
aa str iza
an
Pott i d straaet rij’ e st raat
tr.
rgs
est
nbe
oe
nla
Lo u
24 Melaan
Rav e
ns tra at
rt
a va
at
de
Gr
m
ne
Tes s
Ho
ge
Be
us se str lse aa po t ort
Waterstraat je
str
iza
Lo u
aa
og
Ni
str
eu
at
tra
Fa b r He
Sc
Slenteren langs de Melaan, elke Mechelaar houdt ervan. De Melaan was een huttewerd van de laatst zichtbare vlietjes in de stadScen rsvest pas in 1913 gedempt. Tot Schuttersve st K. Mercier inKa 2007. Dankzij het Europese project ‘Water in Historic City Centers’ ligt de na Plein al Melaan opnieuw open. Ga zitten op een van de vele bankjes en laat je blik op Le uv het water rusten. en Ou d
es
t
we
at
Vi jfhoek
Ka p
uc
ijn en st r.
r.
n aa idl str
t ns
de
ie
r g st
chip
el ek
Korte Velu wes tr. Poels tr.
eS
g Lan
Zi
PitzemBu
nz In de schaduw ievan de Sint-Romboutstoren vind je een uniek, ge e . historisch C ijestr. lst jstr st ort -Lie Haz er r. rni ra eoorspronkelijk ld tje monument. ‘De Cellekens’ is een gratis opvanghuis voor 5 ke a at nb ve-V k a a je a Le ch rou Mstra alleenstaande, behoeftige vrouwen. we Veluw estr st aa ra vleugels De prachtige binnentuin brengt de drie n in U-vorm samen. Het t at Mo lei en 't P Conventshuis staat centraal met linksstr. en rechts de typische huisjes met ss tr. r ee rondboogdeuren, opgetrokken in 1854. G H Elk deurtje str O gaf oorspronkelijk toegang n drianz Mil e e nz en se eg ev tot twee kleineeskamers stoel e- Aan deze kleine ‘cellen’ - ns met bed, kast, rha en tafel. Li Lie tr. .Ve ve brsO dankt de instelling haar naam. e 31 -V G -Lro Dijle Vr uw o Na een lange periode van leegstand de nieuwe eigenaars ‘De est uw La restaureren raat ek ng eN Cellekens’, kunstenares Mariette Teugels enerkhhaar man, fotograaf Herman ie of Hanswijk Smet. Ze krijgen daarvoor de prestigieuzeuwEuropa Nostra-prijs. In de nieuwe straat str aa St t .-J van haar. De kunstenares maakt vooral bustes en beelden tuin zie je werken ac o bs Va figuren. van dieren en tra n Ko ren ma
Kroonstraat
aa
Bo
30
Vi V.
ite
uw
at
Lange Heistraat
f
Ge Bla
Zakstraat
tHuideve tersstraat
er
r. st en
at
str
25 verw
ov
1 minuut
ra c st ennin
em
Hallestr.
Leeghe
utersstraat
eg
Ha
th Be e
Ad
Per s o
7
3
ar
r.
rst
ffe
Be
ry
Heistr. K Elleromm strabooge at -
r.
6 S machoen MGrote rkt ark t
m
n
he D. Bouc Reuzen straat straat
eg nw
t ergs
Begijne nstraat
S
S strcahee at r-
Ste e
aat bstr Dra
e rb
1
t
jle
traat
P Korte
24
aa
Ti Di che jle lrij
Kaardens ge m st ra at
22
Ve e
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
o Rik W
en uiz
str
olstr. ho Sc
donckstr. tan
lh bbe
or
Minderbroedersgang
Si bou f m ho Rokerk
Fre de rik
23
Nieuw werk
Do
ab
Di
nberg Katte
tr.
Th
n-Tore
t
e nd
de
raa
J.D pleen in
Ni
eu
nst
O
atje
are
eer ‘t V
a Va
Br
H.
ee
Sp
e
Sp H.
er
ch
em
m
an
va
ar
e t ng aa La fstr o H
ss
t
t aa str ns
Koning Albertplein
e nstr.
tra
at
tra
at
rtd
ijk
28
ss
tra
D
s ijk
Va a
at
-B
St at ion
Ve
s lden
r a Be str
an
ho v
traat
-J
W .G ee
nt
k Kerc Van
Si
tss
tra
at
tio
lo
Co
tr.
ss
re yn
W . H er
aat
St a
m
as
tra at
A.
H. Consciencestraat
t
rst ra a
W. Ro sie
Le
t aa
Brusselsesteenweg
oo
h t op st aa Oorspronkelijk werd hier haver ontscheept en verhandeld. Haver is vroeger old Po str sr aa synoniem voor graan, en daarop heeft Mechelen de texclusieve stapelrechten: t graanboten moeten in Mechelen stoppen en de hele lading drie dagen lang te koop aanbieden. Enkel wat niet in Mechelen verkocht wordt, mogen de Ge of er deen verder vervoeren. nh opladen handelaars weer ke at g
str
ijle
25 Haverwerf rn
xie Co
Ge ud en ss
tr.
ijk
rtd
-D
Arsenaalstr.
MEC
Kijk naar de drie opmerkelijke huisjes bij de brug. Ze dateren uit de zestiende en zeventiende eeuw en zijn de trekpleister van de Haverwerf. Het hoekhuis heet Het Paradijske. De reliëfs boven de ramen verbeelden de scènes ‘Het aards paradijs’ en ‘De boom der kennis van goed en kwaad’. In het midden staat De Duiveltjes, een van de mooiste houten gevels in ons land. Vroeger heette het De Verloren Zoon, want dat verhaal is boven de toegangsdeur uitgebeeld. Nu is het genoemd naar de duiveltjes die als zuilen fungeren. Links staat het huis Sint-Jozef, met centraal het reliëf van Sint-Jozef met het kind Jezus. Wandel langs het water en geniet!
26 Lamotsite + Vismarkt Aan de Haverwerf heb je een goed uitzicht op het moderne Congres- en Erfgoedcentrum Lamot. Het industrieel erfgoed van de voormalige brouwerij is op een eigentijdse manier geherwaardeerd, waardoor deze plek is uitgegroeid tot een hippe en trendy hotspot in Mechelen. Op de Vismarkt aan de overzijde wordt voor het eerst in 1531 vis verhandeld, nadat de vishandelaars van de IJzerenleen verdreven zijn wegens geurhinder. Ook vandaag zijn hier nog enkele vishandels. In de late uurtjes valt er op de Vismarkt en de aangrenzende Nauwstraat heel wat te beleven. In de nonchalante bruine kroegen, de stijlvolle moderne loungebars en de hippe restaurantjes ontmoet je jonge en jonggebleven Mechelaars.
29
Boottocht op de Binnendijle Met een bootje vertrek je aan de Haverwerf en vaar je door de jachthaven en het keerdok. De boottochten vinden plaats van april tot september. Het is een perfecte manier om de historische stadskern vanuit een ander perspectief te ervaren. Je ontdekt onder meer de Vismarkt, de Grootbrug, de Kruidtuin en de Volmolen. Kijk hoe Mechelaars wonen in historische en moderne gebouwen aan het water. Leven langs de Dijle moet heerlijk zijn!
30
5
Dijlepad
De Mechelaar geniet graag van zijn stad, en terecht! Zeg nu zelf: een wandeling langs het water, te midden van het centrum, uniek en ontspannend. Wandelen over het drijvend stukje van het Dijlepad is een echte aanrader. Het pad leidt je langs (en over) de Dijle, tussen Haverwerf en Kruidtuin. Ontdek Mechelen vanuit een heel ander perspectief en bekijk de achterzijde van de oude huizen. De vele watervogels maken het stemmig en amusant, ook voor kinderen.
Ijze ren lee n
Bruul
Gr o br otug
S str too aa ftje
ns tr.
Gu ld e
je
t
ark
Ko ren m
trt
gs
Ho o
r.
stra
at
Kruidtuin
rgs tr.
Dijle
Waterstraat je
str
iza
gs tr
Lo u
aa
t
Ni eu w
e
Een stap verder langs het Dijlepad
28 Vi jfhoek
Ka p
uc
ijn en st
r.
r. st
Bruul
tra at
Be gij ne ns
s hoek H h e str oo rtsaa rnt
ete n
e li
De Langhestr.
Lange Pennincstr.
on
Kr bruaang
ns tr.
S strleu aa tel tje -
Kr aa
Ke
str. Poels tr.
e
ge Lan rstr. de Rid
r g st
Kort e Velu we
stijn Augu
r. lst
Ha
PitzemBu
. zestr
chip eS
en
1 minuut
d ie el ek Zi
Veluw estr aa t
tr.
as
str.
e r. C ijijst st ort -Lie er ra e ern ld je 5 at nb ve-V kk aa at je a Le ch rou Mstra we st ra n at Mo lei en 't P r. t ss tr. rs e e r G H nst On drianz Mil ege es en se ze ev ae - ns Li -Li erh tr. .V ev brsO e-V e 31 G -Lro Vr uw ou est we La raat ng k e eN rkh ieu of ws tra at St .-J ac o bs Va t raa nB t en ed en laa n els
lg ba
Bla
chip
eS
t Kor
g Lan
nz
Meysbrug
str.
hips t ra
27
O
ieg
29
t
ad lep f Dij er utw Zo
Sp
Zou tw er f
t
pe Ka
n
aa
Zw
Lan ge S c
str .
aa
traa
t
at
. str
str
aals
at
rm Ka tr. S
26
rze
Sch
Muntstr.
ark Leerm
M s oss strcahelpelatje -
t
r. st en
Kroonstraat
aa
ov
tra inc s P en n
sm 26 ar kt N straauwat
't Vlietje
Botermarkt
nd
Korte raat Ridderst
str
Vi V.
str .
ho
t aa
em
rf
Bo
30
Pott i d straaet rij’ e st raat
eB ru s sel str.
Ou d
G. Van egmontstraat
raa t
est
Tes s
G Mo ulde uw n str .
aa t
rsh
Sc
ijk
rtd
Schuttersv
Fa b r He
est
cqv
ee
Sp H.
33
st
ve ecq
e
Sp H.
en
tra
at
at
ns str a
tio
St a
at
tra
as
m
lo
Co
at
tra
ar
t
at
ra
st
jk
Di
at
ss
H. Consciencestraat
Ge
A.
tss
va
tra
m
an
m
ion ss
ch
ge
e t ng aa La fstr Ho
ho v
er
de
St at
-B
W . H er re
yn ss tr. an
er
W .G ee
-J
Ge
k Kerc Van
nt
f ho en rk aat Be str
t
W. Ro s
ijle
Si
ud
aa t -D
nor ho t st raa o t P s
aa str
Brusselsesteenweg
Mercier t De esIJzerenleen is volgensK.veel Mechelaars de Plein Arsenaalstr. Champs Elysées van Mechelen. Gelukkig zijn er minder auto’s te zien, maar wel imposante gevels, mooie winkels en een van de oudste stadhuizen van Vlaanderen. Vroeger stroomde hier tussen Le op old Dijle en Koolvliet een vlietje waarlangs een str aa t vismarkt plaatsvond. De IJzerenleen krijgt zijn naam door de ijzeren leuningen naast het vlietje, die er nog steeds staan. Nochtans wordt de vliet al in de zestiende eeuw overwelfd. De gevels uit Koning de vijftiende, zestiende en Albertplein zeventiende eeuw zijn niet origineel maare nswerden na een wedstrijd tr. MECHELEN Va architecten weer opgebouwd na de tussen ar td ijk vernielingen van de Eerste Wereldoorlog. xie Co
n
str
ve
ier
lL eu
ss tr.
aa
t
hu tte
Lo uiz as tr
t
us se str lse aa po t or
Br
30 IJzerenleen est
a Va Ka n
straa
ofs tr.
Gr o
Rav e
en str a
at
nbe
Ho o
HanswDijlepad. Zin in meer Mechelen? Maak van hier een wandeling langs het ijkstraat Deze uitbreiding duurt 45 minuten (1,8 km). Kijk op pagina 40.
Schuttersv
rechtstr.
str en stijn Augu
eg
ite
uw
Zakstraat
Huidevet tersstraat
Ad
25 verw e
Ge Bla
straat Wouters
Ha
th Be e
K Elleromm strabooge at -
Per s o
Ge
Leegheid
ry
tr. ergs
7
3
he D. Bouc Reuzen straat straat
e rb
t traa
at
S machoen MGrote rkt ark t
Hallestr.
Begijnen straat-
bs Dra
denstraat
rte
eg nw
jle Di
at
Ti Di che jle lrij
Vlietenkelder De overwelfde vliet, gelegen in het midden van de IJzerenleen, deed dienst als schuilkelder in de Tweede Wereldoorlog. Op een van de toegangsdeuren in de grond zie je een plan van alle vroegere vlieten.
31
lee n
Be
Gr o br otug
en s
27
Gu ld
O
r.
pst
chi
eS
t Kor
je
trt
Ho og s
t
tr.
Pott i d straaet rij’ e st raat
t aa str ns
H. Consciencestraat
St at io
eB ru s sel str.
at tra as m lo Co
tra
at
at
m
va
ar
t
Koning Albertplein
e nstr.
s
rtd
ijk tio
ns s
tra
jk Di
Va a
at
t
a tra
St a
32
G. Van egmontstraat
raa
eu de ns str .
A. G tss
ge
W .G ee
de
tra
at
Ou d
G Mo ulde uw n str .
hu tt
Sc
tr. ss yn
ss
est
tr.
t
aa
sh ofs
str
er
iza
Lo u
er
e t ng aa La fstr Ho
m
an
W . H e
rre
ch
tra
ho v
er
t
rgs
Rav e
tra
ns
oe
Gr
at rst ra W. Ro sie
-B
Ge
lds
t aa
po
str
Le o
k Kerc Van
an
f ho en rk raat e B st
Tes s
at
nbe
Ho
Schepenhuis
xie Co
or ho at ra st
-J
Waterstraat je
tr
as
og str aa
t
Lo uiz
e
uw
Vi jfhoek
Ka pu cij ne ns tr.
r.
ijle
nt
r.
a stra
t ns
de
ie
Bruul
rkt
Ko ren ma
el ek
-D
n-
Si
ge Lan rstr. de Rid
r g st
chip
Zi
PitzemBu
eS
g Lan
Shopping
3
n
as
Bla
nz e . C ijestr. jstr st ort -Lie Haz er rni ra e ld je 5 ke at nb ve-V aaaat ek je a L r ch ou Mstr we tra Winkelen naar hartenlustsdoe n driehoek Bruul, IJzerenleen/Guldenstraat at je in de Mo lei en . en Onze-Lieve-Vrouwestraat. De't P straten vormen een gezellige lus (1,45 km) r ss st tr. r ee vertoeven is, een deel van de straten is autoluw. r G waar het aangenaam Kruidtuin -H nst On drianz Mil ge ve en se esBekende ze ae boetiekjes ketens en staan hier schouder aan schouder 28 ie chique - ns L -Li erh tr. .V e rs ve met echte huizen Gvan chocolatier, sigarenwinkel, eb O- traditie: 31 kaashandelaar, -V ro L-V Dijle uw ro handwerkwinkel, hoedenmaakster, enzovoort. est uw La raat ek ng er eN Een aanrader is de weekmarkt, elke zaterdagochtend op en rond de Grote Markt. kh ieu of Hanswijk ws straat tra at St 33 .-J ac ob Va str nB aa Het Schepenhuis is een van de merkwaardigste gebouwen in t en ed Mechelen. De oudste vermelding dateert uit 1288. Je kunt de en laa t Fa b n ves r boeiende geschiedenis écht zien in het gebouw: eerst stadhuis, laterecqzetel He t pe S . v voor de Grote Raad, daarna thuis voor de stedelijke collectie enH het ecq es e p S hutters stadsarchief. Sinds 2000 isSchet Schepenhuis een stedelijk museum. H. vest Schuttersve st K. Mercier Plein Arsenaalstr.
stra at
ve
Var stra
Pelikaa straatje
Bruul
t
str aa gij n
en
Ijze ren
hips t ra
Meysbrug
MECHELEN
s Augu
S str too aa ftje
str.
lg ba
r.
tr.
H h e str oo rtsaa rnt
ete n
29
t
st el
De Langhestr.
Fre
Me la
s hoek on
Kr bruaang
S strleu aa tel tje an str . Kr a
traa
p Ka
e li
t
ad lep f Dij er utw Zo
Sp1 minuut ieg els tr.
Zou tw er f
str .
aa
aals
Lan ge S c
nd
Muntstr.
at
tr.
ns
aa
Zw
str
Sch
't Vlietje
Botermarkt
arkt Leerm
M s oss strcahelpelatje -
26
r. st en
rm Ka tr. S
Lange Pennincstr.
O
ov
t
rze
ho
t aa
aa
str .
uw
rechtstr.
Korte traat Ridders
sm 26 ar kt N straauwat
V.
ite
Bo
30
Vi
rf
Ge Bla
Zakstraat
4
str en stijn Augu
str
Hallestr.
Ge
Leegheid
tHuideve tersstraat
25 verw e
7
3
tr.
ers
ry
em
Ha
th Be e
eg
Per s o
Begijne nstraat
6 S machoen MGrote rkt ark t
ff Be
utersstraat
eg nw
t
aat bstr Dra
.
S strcahee at r-
Ste e
he D. Bouc Reuzen straat straat
aa
Ti Di che jle lrij
Ad
1
24
Korte gdenstr. SintPietersberg
str
o Rik W
or
donckstr.
ab
w
Th
Rik Wouters. Hoogtepunten Rik Wouters is een van de meest geliefde kunstenaars bij het Belgische publiek. Wouters wordt door sommigen gezien als een rechtstreekse voorloper van het expressionisme. Al tijdens zijn leven is hij een uitzonderlijk modernistisch talent. De artistieke carrière van Rik Wouters speelt zich vooral in Brussel, Antwerpen en Amsterdam af, maar de band met zijn geboortestad Mechelen is altijd bijzonder gebleven. Hoewel hij sterft als hij pas 33 is, laat Rik Wouters een geweldig oeuvre na. Een groot deel van zijn werk behoort tot de collectie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA). Ze omvat 19 beelden, 26 schilderijen en 55 werken op papier. In het Schepenhuis kun je deze unieke collectie nu bewonderen, samen met de werken uit de collectie van de Stedelijke Musea. De collectie van het KMSKA blijft in Mechelen tot het einde van de museumverbouwingen in Antwerpen, eind 2017. De presentatie in het museum Schepenhuis zal de komende jaren wel verschillende keren wijzigen.
33
EEN STAP VERDER DOOR HET BEGIJNHOF De uitbreiding van de wandeling vertrekt aan de Goswin de Stassartstraat en eindigt in de Oude Beggaardenstraat. Ze duurt 30 minuten (1,5 km).
15 Refugie van de abdij van Sint-Truiden De abten van abdijen en kloosters laten al vroeg refuges of toevluchtsoorden optrekken in de omwalde steden. Daar kunnen ze verblijven als ze in de stad of op doorreis zijn. In tijden van oorlog bieden de refuges ook bescherming. Het toevluchtsoord van de Abdij van Sint-Truiden wordt in de zestiende eeuw opgericht door de benedictijnenabdij van Sint-Truiden. Slim gezien, want zo kunnen ze contact houden met de aartsbisschop in Mechelen. Vandaag maakt dit mooie gebouw deel uit van het aartsbisschoppelijk paleis. De gebouwen zijn verbonden via een overdekte brug.
Spreeuw op het menu In de sierlijke toren zijn spreeuwenpotten ingewerkt waarin spreeuwen hun nesten bouwen. Tot de negentiende eeuw is spreeuw een ware delicatesse.
34
tstr.
e
15 14 21
.-st r.
A.B
Z strilveraat je at
J Va rke De ns str
16 Refugie van de olstr. Tongerlo ovan abdij ch
-Toren den
J.D pleenyn in -
tra
rd en
12
St-Jans kerkho at f
Wollemarkt
eg ga a
13 Klapg
Oude- denstr. Beggaar
Stra at1jeminuut -Zo nde r-Ei e-C nde t- lare Sinboutsf nst r a m rkho at Manufactuur De Wit o R ke 23 De Manufactuur van Wandtapijten is Minderwereldberoemd.broed De medewerkers ersherstellen waardevolle gang wandtapijten 22 1 met de hand. Mede dankzij het Th ab or gepatenteerde, 24 ingenieuze Ste str reinigingssysteem krijgt De Wit e aa t opdrachten uit alle hoeken van de wereld. Bovendien heeft de Manufactuur een prestigieuze collectie antieke en ch moderne wandtapijten. BegijneOp geregelde elr ij straanttijdstippen is de Manufactuur te bezoeken. Meer info bij Toerisme av erw Per s o Mechelen. erf Arm
10
Sint-Janstraat
de s
str .
i
he
tr
11
ero
e
eys
Bi
lijn s- estr d d aa a Stkhei t j i l me
Ho
Sint Jan kerks-hof
ute
s nt
Va n
Gosw in d e
16
at -K
at ra n-
tr.
nv
k nni nu Ka
t Sin
s zu t Je oor P
raat ckerst de De
17
o Sch
str en nn No
18
- Sintjn e Katerkli hof e k
rk j e Ketraat S
Mo
at tstra S t a s sar
d KleinBegijnhofBogaard
Fre de rik de M
at
Heembeem
tra
ls ree
19
Co
Klein Begijnhof
2. 3.
1.
.
Schutt
straast
str. me
O
Bruul
t
ark
je
trt
og s
Ko re
nm
Ho
Bruul
Gu
ld
t
raa
r.
st
en
d ie
pst
el ek
chi
eS
g Lan
ad lep f Dij er utw Zo
Zi
De Langhestr.
en
at
st r.
S str too aa ftje
e li
r. st en
ete n
ov
Gr o br otug
H h e str oo rtsaa rnt
th Be e
aat pje
Kr a
an
str .
Be g
Ijze
ijn e
ren
ns tr
lee
n
t
aa
s hoek
on
Kr bruaang
aat
uchery D. Bora Reuzen st at straat
eg nw
bstr Dra
raa te tje l-
Varken straat s-
Pelikaanstraatje
er nd
Me laa n
donckstr. tan
Nieu werkw
S De refugie van S de abdij van Tongerlo stamt uit de vijftiende eeuw. Vandaag S strcahee dit gebouw de huisvest r at Koninklijke Manufactuur De Be 6 S Wit, een wereldbefaamd c G h ma oen M rote rkt en arenovatieatelier weefrkt 7 van 3 wandtapijten. Kom even in de mooie tuin als Hallestde Zaks r. poort open is. Hier groeien enkel planten die ook op Ge historische wandtapijten ite str zijn. afgebeeld . Bla Botermark uw Ha M t ho v Bo 25 erw 30 nd rze s Vi er Begijnhof tr. 17 Klein str f sm 26 aa t ar charmante oase vanScrust V. h Het Klein Begijnhof is een in de Mechelse binnenstad. a kt alst de N 29komt raa ge eeuw. Later straauw- dateert uit de dertiende t ms Dit eerste begijnhof van Mechelen at tra er een begijnhof buiten de stadsmuren, maar oude en gebrekkige begijnen at 26 blijven hier wonen. Drie toegangspoorten sloten in die tijd het pleintje Lan Klein Begijnhof werd als eerste af – ze zijn ondertussen verdwenen. Het ge S chip ‘herwaarderingsgebied’ in Vlaanderen mooi opgeknapt. m str r a Zou tr. Ka tr. s n tw S a 27 er a f r. Zw pst chi S Spelprikkel te O Kor Sp Op het plein achter de nzSint-Katelijnekerk zie je een merkwaardige ieg . els C ise-een estr rij L zilveren van de talrijke spelprikkels die Mechelen jstr tr. halve bol.sHet Haz traorte iev rni detje e l 5 k e Kinderstad kenmerken. a at nb k je a -Vr Ma raa Le ch ou st we st ra n t at Mo lei en 35 . 't P r t ss tr. rs e e
18 Groot Begijnhof Rond 1560 wordt het begijnhof buiten de stadsmuren vernield. De begijnen trekken opnieuw naar de binnenstad, waar het Groot Begijnhof groeit. Ze kopen bestaande panden op en bouwen nieuwe woningen. Daardoor krijgt het Groot Begijnhof een uniek karakter in vergelijking met begijnhoven uit andere steden. De kleine, gezellige straatjes van de begijnhoven ademen rust uit. Het is er erg aangenaam vertoeven en wonen in de huisjes, die beschermde monumenten zijn. De bewoners danken je trouwens voor het respecteren van hun privacy. Dankzij het typisch Vlaamse karakter en de aparte architectuur heeft het Groot Begijnhof een plekje op de UNESCO-lijst van werelderfgoed.
Begijnen en begijnhoven Een begijnhof was een kleine stad in een stad. Met een eigen bakkerij, brouwerij, verpleeghuis, kerk en bleekweides. Begijnhoven werden gesticht in de tijd van de kruistochten. Veel mannen vertrokken op kruistocht, maar keerden nooit terug. Zo ontstond een vrouwenoverschot van weduwen, wezen en vrouwen die geen passende echtgenoot vonden. Naar het klooster gaan was een oplossing, maar kloosters namen vaak alleen maar adellijke of gegoede vrouwen op. Vrouwen die niet in de kloosters terecht konden of wilden, gingen samenwonen en voorzagen samen in hun levensonderhoud. Het grote verschil met kloosters was dat de begijnen de eeuwige geloften van kuisheid, armoede en gehoorzaamheid niet aflegden. Je was dus niet gebonden voor het leven, al was dat wel gebruikelijk. Aanvankelijk behandelde de kerk hen als ketters, maar geleidelijk werden ze geaccepteerd, op voorwaarde dat ze een vroom leven leidden. Zo ontstonden de begijnhoven in Vlaanderen. Aan het hoofd van een begijnhof stond de grootmeesteres of grootjuffrouw. Zij werd in de organisatie en coรถrdinatie van het dagelijks leven bijgestaan door meesteressen. Er waren rijke, meestal adellijke begijnen, die zelf een huisje bouwden of kochten in het begijnhof. Minder rijke begijnen huurden bij deze eigenaressen een kamertje en verzorgden er het huishouden. Begijnen zonder bezit vonden een onderkomen in de conventen. Ze zijn vergelijkbaar met kloosters op kleine schaal. Ze werden meestal gesticht door weldoeners, om te garanderen dat er voor hen of hun overleden familieleden werd gebeden. Begijnen in de conventen moesten werken voor hun levensonderhoud. Zo werd het kantklossen vanaf de zeventiende eeuw een van de belangrijkste bezigheden. Het begijnhof speelde daarom een cruciale rol in de Mechelse kantproductie.
36
str .
C
Klein Begijnhof
Schutte
zel Guido Ge Geze llelaan
Guido
.-st r.
A.B
rd en
gg aa
at
ns gij ne Be
Gr o b o
ld Gu
nm
tr.
ark
t
els
Ko re
ieg
en st r.
H h e str oo rtsaa rnt
S str too aa ftje
tr.
Z Sp
26
ns
a wa
De Langhestr.
sm 26 ar kt N straauwat
O nz Co e-L st rt ra e ieve at nb je a -Vr ch ou w
ss
37
tr.
en
ns
la trid As
Mo
de ie
el ek
gin
Veluw estr aa t
tra
s hoek
ete n
t
rm Ka tr. S
Lange Pennincstr.
Poel s
tr.
str.
at
Vi V.
Zi
nin Ko
Ko Velrute we
tra
f
aa
e li
M s oss strcahelpelatje -
er
r. st en
inc s P en n
on
Kr bruaang
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr.
Ke
H
a 25 verw
ov
an
stridla
Kroonstraat
str
Per s o
th Be e
em
Begijne straant-
aat
eg
bstr
K Elleromm strabooge at -
Ad
Dra
A Kon.
Lange Heistraat
n
J.D pleenyn in -
Me laa n
eten ves
Oliv
en uiz elh
jle
Korte Heistr.
Korte
22
Di
erg
nb Katte
r. tenst Olive Ti Ad Di che aat jle lrij em Kaardenstr ge m st ra tr. at ergs e rb
an raat
Ou Be
Be
we
eu
Ni
t
Olive
tenve
st
eeu
e
lijn s- estr d d aa Stkahei t lij e m
on
bb Do
g
at -K
tje Tuinstraa
we
tr.
ts
n ve
i he Stra Pla atje -Zo nk nde str. Arm r-Ei e-C nde lare 19 Begijnhofkerk nst raa t De zeventiende-eeuwse Begijnhofkerk heeft een schitterende barokke 23 voorgevel, gebaseerd op Italiaans model. Omdat de Mechelse begijnen in r e e Minder‘t V zijn, kunnen ze bekende architecten inhuren. die tijd vrij kapitaalkrachtig broedersDe plannen worden getekend door de jezuĂŻet Pieter Huyssens, maar de gang uitvoering ligt in handen van Brusselaar Jacques Th Francart, hofarchitect van de ab aartshertogen Albrecht en Isabella. De binnendecoratie wordt mee verzorgd or 24 str door de jonge Mechelaar Lucas Faydherbe. aa t
1 minuut
en
V M rou ec w he v le an ns tr.
s zu t Je oor P
k nni nu Ka
t Sin
is
- Sintjn e Katerkli hof ke
18
a
Kr
at
Mo
r.
st
en nk
He
tra
ls ree
19
str en nn No
hu
20
at tra in ss nte tje viu Fotraa s Ho
n we
r. st
2. 3.
1.
rk j e Ketraat S
1. Sint-Alexiusstraat 2. Sint-Beggastraat 3. Begijnenkerkhof
Kr
oede estrarast
str. me m o
tr
Klein BegijnBornhof straatje
Schuttevee
Sint-Katelijn
TwaalfApostel enst
r. Acht-Zalighedenstr.
ez el Guido Ge zellelaan Gui do G Geze llelaan
Guido
V M rou ec w he v le an ns tr.
s zu t Je oor P
1
kd nni nu a K
tr.
ts
lijn s- estr d d aa Stkahei t C 20 Brouwerij Het Anker lij e m i In de Krankenstraat kom je aan de achtergevel van Brouwerij het Anker. he Ze geniet wereldwijd faam met het gerenommeerde Gouden Carolusbier. Stra P a tje-Z van België. De drie lanvan de oudste brouwerijen Ze stamt uit 1369 en is een k ond rmena de Tweede er-E Wereldoorlog. koperen ketels in de brouwzaalstrdateren van Anet . -Cla inde Jan uit den Anker startte de brouwerij in 1369. Laterrekoopt nst zijn zoon Matthijs raade ‘Mechelschen de stadsbrouwerij over en start met het brouwen van t 23 Bruynen’. Dit bier is in trek bij zowel burgerij als adel. Ook bij Keizer Karel valt r e e het bier in de smaak en nu, steedsr‘t Vzes eeuwen later, wordt ‘den Bruynen’ nog Minde broedersgebrouwen. Het bier draagt tegenwoordig de naam ‘Gouden Carolus Ambrio’ gang en is iets zwaarder dan zijn voorganger. Th In de jaren negentig kreeg het gebouw eenabflinke opknapbeurt. Charles or 24 Leclef, de vijfde generatie van de familie, restaureert en str de oude gebouwen aa moderniseert de koelings-, gistings- en lageringsinstallaties. t
.-st r.
str .
A.B
rd en
gg aa
-Toren
Ni
eu
we
J.D pleenyn in -
Be
22
n
eten v
laa
Me
ize
Oliv
Oud B eg
n
berg
jle Di
n Katte
lhu
g
bbe
we
on
Do
est
Olive
tenve
st
tje Tuinstraa
en
n ve
e
t
str
en
ijn
Be g
ieg
t
els
tr.
ark
Sp
Gr o b ot
r. st en
Z
nm
e Langhestr.
tr.
ns
a wa
Gu ld
S str too aa ftje
rm Ka tr. S
nge Pennincstr.
aa
s hoek
on
Kr bruaang
H h e str oo rtsaa rnt
e li
ete n
M s oss strcahelpelatje -
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr.
Ke
Kroonstraat
tr. rte luwe s
r. st en
Lange Heistraat
ov
t
th Be e
an
stridla
Pe
aa
aat
A Kon.
38
Korte
r c st nnin
bstr
an aat
Dra
r. tenst Olive Ti Ad Di che aat Begijne jle lrij em Kaardenstr straantGouden Carolus ge m Het bier GoudenstCarolus bestaat in verschillende versies. bekendste Per sDe r o tr. at is ongetwijfeld de aGouden Carolus ergs Classic. Dit speciaalbier won in 2010 b r e de gouden medaille op de World Beer Awards. Sommige cafés, uiteraard Ha ook de brasserie van Het Anker zelf, schenken de verschillende bieren in . r 25 verw t Korte Heis degustatieglazen. V er f eersteism 26 Liever iets sterkers? Brouwerij Het Anker bracht eind 2013 haar a V Advan een rijpingsproces. van drie rkt flessen whisky op de markt, het resultaat N eg Kro straauwe E jaar. Proef en geniet van de Carolus m Single Malt. Cheers! mm lleGouden str at aa strabooge t 26 at -
elstr .
eu
18
- Sintjn e Katerkli hof ke
at -K
1 minuut
ke
K B B
t Sin
is
str en nn No
hu
Mo
r.
t ns
an
at
Hee
tra
ls ree
19
at tra in ss nte tje viu Fotraa s Ho
n we
r. st
2. 3.
1.
20 Kr
broeCelled strearast
rk je Ketraat S
1. Sint-Alexiusstraat 2. Sint-Beggastraat 3. Begijnenkerkhof
ldenstraat
Kr
str. me m o
el
Duiv
O nz Co e-L st rt ra e ieve a n
2
Horen, zien & Mechelen Ontdek Mechelen aan de hand van een zintuigelijke ontdekkingstocht. ‘Horen, zien & Mechelen’ is een belevingsgids die alle zintuigen prikkelt. Laat je meevoeren door de geur van vers gebrouwen Gouden Carolusbier of de klanken van de beiaard. Ga op stap met het stadsplan in de gids, volg de verschillende thema’s of laat je leiden door je buikgevoel. Prikkel je smaakpapillen met het bijbehorende Prikkelpakket: een bonnenboekje met zes verschillende proevertjes in typisch Mechelse zaken!
39
EEN STAP VERDER LANGS HET DIJLEPAD De uitbreiding van de wandeling vertrekt aan de Zoutwerf en eindigt op de Grote Markt. Ze duurt 40 minuten (1,8 km).
Grootbrug De Grootbrug, ook bekend als de Hoogbrug, verbindt de IJzerenleen aan de overzijde met de Korenmarkt. Dit zandstenen bouwwerk dateert uit de dertiende eeuw en is de oudste stenen brug van Vlaanderen. Vroeger was de Grootbrug een tolbrug, zowel op het water als op de weg. Twee torentjes, waarvan de twee uitsprongen de fundamenten vormden, deden vroeger dienst als verdedigingstorens. Op het einde van de Hoogstraat staat vandaag nog de enige overgebleven stadspoort, de Brusselpoort. De Hoogstraat, de Korenmarkt en een stukje Guldenstraat vormen de verbindingsas ernaartoe.
27 Zoutwerf Als de stad in 1301 het stapelrecht op zout krijgt, wordt de historische kaai op de Grootbrug omgedoopt tot de ‘Zoutwerf’. Je merkt meteen de twee authentieke gevels van ‘De Waag’ en ‘De Steur’ op. Met een beetje fantasie kan je je zo voorstellen hoe men hier vroeger de boten loste en de goederen binnenbracht. De Steur deed dienst als opslagplaats, terwijl de goederen in De Waag gewogen werden. Wat ook meteen in het oog springt, is het voormalige ambachtshuis van de visverkopers, ‘In den Grooten Zalm’. De naam van het huis is in reliëf boven de deur geplaatst. Rond de vergulde zalm kronkelt een banderol met het opschrift ‘In den Grooten Zalm’. De weelderige Renaissancegevel illustreert
40
Gr o br otug
Bruul
hips t ra
27
Gu
ld e
S str too aa ftje
De Langhestr.
Zou tw er f
ns tr.
H h e str oo aa r t
ete n
e li
M s os s strcahelpel atje -
Lange Pennincstr.
Lan ge S c
str.
O
as
Bla
str.
chip
eS
t Kor
lg ba
Mey
r.
Sp
tr.
ns
aa
Zw
29
aat
lst pe Ka
t
lstr
arkt Leerm
aa
rm Ka tr. S
N straauwat
ad lep f Dij er utw Zo
r c st ennin
kt
26
at
Kroonstraat
at
Korte raat Ridderst
tra
etaat
ms
r. st en
ge Lan rstr. de Rid
trt je
rkt
Ho og s
r. st
an
Pott i d straaet rij’ e st raat
eB ru s sel str.
Ou d
G Mo ulde uw n str .
W .G ee
t
ns str
tio
St a
MECHE
St at
ion ss
tra
at
ho v
aat
enstr
k Kerc Van
tss
tra
at
W . H er
re yn
aa Aan het einde van de steile straat ’t Plein ligt de t Onze-Lieve-Vrouw-overde-Dijlekerk. Zij is in de veertiende en vijftiende eeuw gebouwd, op de Ge plaats waar hvermoedelijk de eerste parochiekerk van Mechelen stond. De of er de en at ge toren bevat volledige beiaard met maar liefst 49 klokken. rk raeen Si e m nt B st -J Koning Bovendien kan jee int de vaDijlekerk uitzonderlijke kunstschatten ontdekken. an ar t Albertplein -B g a n a er in de aSint-Janskerk Net zoals heeft Rubens ook voor deze kerk een werk L fstr ch m e nstr. Ho an geschilderd. ss De visverkopers gaven hem die opdracht om de rijkdom tra at Va dat deden met de bouw van ‘De at van hun ambacht te illustreren, zoals ze rt a ar s td jk ijk Di Grooten Zalm’ op de Zoutwerf. De grote triptiek ‘De wonderbare visvangst’ vertelt het gelijknamige bijbelse verhaal en demonstreert weer de rijkdom van hun ambacht. Verder is het veertiende-eeuwse beeld ‘Onze-Lieve-Vrouwe-met-descheve-lee’ een echte blikvanger. Het is het enige vrijstaande beeld in Mechelen uit die periode en dankt zijn naam aan de typerende stand van de heup van Maria.
aa
H. Consciencestraat
lo Co
tr.
ss
m
as
tra
at
A. Ge u
W. Ro sie r
t
str
aa
L
eo po 31 Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk ld
str
Brusselsesteenweg
nor ho t st aa Po str
xie Co
str a
at
de
ns s
tr.
ijk rtd
a Va
G. Van egmontstraat
t
tr.
tr.
at
sh ofs
Sc hu tte r
str a
iza
rt
Lo u
Tes ses traa
Rav enb erg s
at
tra
oe ns
Gr
aa Br us se str lse aa po t ort
Waterstraat je
iza str
Lo u
og str
Ho
Ni
aa t
we
eu
t
aa
Vi jfhoek
Ka pu
cij
ne ns tr.
Bruul
r.
n de
ie
at stra
l ke
r g st
e Zi
Ko ren ma
tr.
chip eS
els
g Lan
ieg
PitzemBu
nz e . C estr. rij jstr st ort -Lie Haz rni ra e de 5 ke al atje at nb ve-V k a e je a L ch rou Mstra we Veluw estr st aa ra n t at Mo lei en 't P tr. ss tr. rs e e r G H Kru nst On drianz Mil ege es en se ze ev ae - ns Li -Li erh tr. .V e ve brs 31 -V Ge O-L ro Dijle -V uw ro est uw La raat ek ng er eN kh ieu of Hanswijk ws straat tra 1 minuut at St .-J ac o bs Va tra n t de rijkdomBevan dit aambacht op gepaste wijze: andere ambachten bouwden ne de nla toen nog gotisch en in hout. Fa b st an r qve He In het ‘Innehuysken’, rechts van ‘De Waag’, betaalde men vroeger het . Speec vest q H zogenaamde ‘innegeld’, een vorm vanSchu belastingen. In de zeventiende eeuw . Speec H ttersvest vernielde een brand het huis. Sc Maar ambachtslieden slaan de handen in huttersvde est K. Mercier Ka en bouwen het monument opnieuw op onder de naam ‘De Plein Kleine Zalm’. nelkaar aa Arsenaalstr. lL eu ve n -D ijle
Kort e Velu wes tr. Poels tr.
P
ge
ov
Korte
de
th Be e
K Elleromm strabooge at -
Onze-Lieve-Vrouwestraat De Onze-Lieve-Vrouwestraat kent de laatste jaren een toestroom van originele en hippe winkels. Ze gaan perfect samen met handelszaken die kunnen terugblikken op een jarenlange traditie.
41
Bruul
tr.
at stra
rtve Zan dpo o
at
s mBurg
ke
k Le
Kruidtuin
28 Vi jfhoek
Dijle
eno
id
aa t
H. Consciencestraat
at tra as m
t
aa
str
xie Co
Co lo
33
Leuv 28 Kruidtuin ense Fa b st stee e v De Kruidtuin ofer‘Botanique’ heeft een rijke cultuurgeschiedenis. De groene nweg q c e H e t p s oase dient sinds de middeleeuwen als tuin voor de commanderij van S e v H. ecq de ridderorde wordt in de negentiende Pitzemburg. Na de afschaffing evan Sp . eeuw een Engelse landschapstuin aangelegd voor de leden van de elitaire H Société Royale d’Horticulture. Na de Eerste Wereldoorlog wordt het als Mercier K. stadspark opengesteld voor het publiek. Plein Midden in de Kruidtuin het standbeeld van de bekende wetenschapper Arsstaat enaalstr. Rembert Dodoens. Hij schreef in de zestiende eeuw het Cruydenboek, het allereerste werk over geneeskundige planten en kruiden. Vandaag is de Kruidtuin een gezellig, rustig park waar je kan genieten van het groen terwijl kinderen zich uitleven in de speeltuin.
Ou d
r.
eB ru s sel str.
Tes s
1 minuut
Po s tterij’ traat e st raat
G. Van egmontstraat
est
raa
t
kstraat
Rag h
Hanswij
ple in
Wate straatjr-e
est raat
e rc k an K
ho v
ns str
aa
t
ns
tio
St a
MECHELEN
St a
tio
str
33 Onze-Lieve-Vrouw-van-Hanswijkbasiliek De barokke bedevaartkerk is een ontwerp van Lucas Faydherbe. Het is een van de eerste koepelkerken in de Lage Landen. De koepel was nog hoger gepland, maar de onderbouw blijkt niet stevig genoeg. Over de bijkomende versterkingen wordt er een hevige strijd gevoerd tussen de architect en de kerk. Koningonder aan de koepel twee reusachtige reliëfs, ook van Binnen zitten Albertplein Faydherbe. Tot de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog dacht iedereen dat het om zandstenen werken gaat. Maar die zouden te zwaar e nstr. geweest zijn, daarom heeft de vindingrijke Faydherbe gipsen reliëfs geplaatst. Pas als de beschadigde reliëfs hersteld worden, ontdekt men het bedrog. Vooraan in de kerk staat het miraculeuze Mariabeeld dat jaarlijks in de Hanswijkprocessie wordt meegedragen. Wijlen paus Johannes Paulus II bidt in 1985 in deze kerk, die twee jaar later tot basiliek wordt verheven.
42
29 Bruul De Bruul is de drukste winkelstraat van Mechelen. Je kent ze misschien van het Monopolyspel. Shoppers halen hun hart op in vestigingen van grote winkelketens en mooie boetieks. Je kan natuurlijk ook gewoon rustig rondkuieren in deze verkeersarme buurt. Naast winkels ontdek je ook de Onze-Lieve-Vrouw van LeliĂŤndaalkerk, met het gezellige Bruulpleintje ernaast. Helemaal aan de andere zijde van de Bruul kom je op de Botermarkt met zijn moderne fontein.
43
Groene rand Net voorbij de bruggen over de Dijle ligt het Mechels Broek, een uitgestrekt natuurgebied waar veel watervogels te vinden zijn. De groene rand rond Mechelen begint op verschillende plaatsen vlak achter de kleine ring. In het zuiden vind je het rustige Vrijbroekpark met de prachtige rozentuin. In het noorden en westen ligt het Rivierengebied met het Zennegat. Langs wandel- en fietsknooppuntennetwerken is het maar een boogscheut van de historische binnenstad naar de frisse natuur. Toertje doen? Suggesties en informatie krijg je bij Toerisme Mechelen.
Planckendael en Technopolis Een prima plek voor een uitstap buiten de stad is Planckendael. Op een domein van 40 hectare bewonder je exotische dieren, ga je zelf op avonturenreis over hangbruggen of klim je in de kruin van een boom. Er is meer dan genoeg ruimte voor spelende kinderen, huppelende dieren en kuierende bezoekers. Een andere troef is Technopolis. Zelf een vliegtuig aan de grond zetten, een dutje doen op een spijkerbed of fietsen op een kabel op 5 meter hoogte? In Technopolis, het Vlaamse doe-centrum voor wetenschap en technologie, kan het allemaal!
44
STADSPLAN 1 Sint-Romboutstoren
en -kathedraal
2 Kazerne Dossin 3 Schepenhuis 4 Paleis van Margareta van Oostenrijk 5 Dijlepad 6 Grote Markt 7 Stadhuis 8 Sint-Pieter-en-Paulkerk 9 Paleis van Margareta van York 10 ’t Schipke 11 Hof van Busleyden 12 Sint-Janskerk 13 Klapgat 14 Groen Waterke 15 Refugie van de abdij van Sint-Truiden 16 Refugie van de abdij van Tongerlo
Wandeling langs de toppers
17 Klein Begijnhof 18 Groot Begijnhof 19 Begijnhofkerk 20 Brouwerij Het Anker 21 Aartsbisschoppelijk Paleis 22 Cultuurplein
Een stap verder door het Begijnhof Een stap verder langs het Dijlepad
23 De Cellekens
Toerisme Mechelen
24 Melaan
station
25 Haverwerf 26 Lamotsite + Vismarkt 27 Zoutwerf 28 Kruidtuin 29 Bruul 30 IJzerenleen 31 Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk 32 Speelgoedmuseum 33 Onze-Lieve-Vrouw-van-Hanswijkbasiliek
5 minuten
A
est
mansv
Kelder
eide
Begijnenw
an Tinella
E.
LLAAN
E. TINE
Schuttevee
Klein BegijnBornhof straatje
Sint-Katelijnestraat
TwaalfApostele nst
r.
.-st
A.B
n laa Me
ren Ijze je
gs trt
Ho o
Lo u
t
tra a
ns
str
ofs
tr.
aa t
Gr oe
Sc
hu
tte
rsh
Lo uiz a
us se str lse aa po t ort Br
a Va rtd ijk
es
re Pa ipo
ens Veld
traat
str . ns ud e
t aa
Ge
str
A.
ijle
Le o
po
re
yn
ss
tr.
nor ho t st aa Po str
an
-B
er
ch
at tra
de
tss
er
ge
m
va
ar
e t ng aa La fstr Ho
m
an
Ge
V
ra elst
ss
tra
at
at
ra
st
jk
t
W .G ee
-J
f ho en rk aat Be str
W . H er
ee st se ek be
t
m
-D
W. Ro s
nw eg
Brusselsesteenweg
traa
Ho
n
ier
lL eu
nt
t
Gr o br otug
en st r. ld
Gu t
at
tra
t ar
s ger Velk
Fortuinstraat
t traa
s
iers
ven
straa
Schuttersv est
ve
Rid
ro
n n-Tore
ns ne gij Be
S str too aa ftje
ark
nm
Ko re
tr.
tr.
Ka p e Ni
va
n
Vrijbroekstraat
r-de
at
tra
s hoek
on
Kr bruaang
H h e str oo rtsaa rnt
ete n
e li
els
Schuttersv
Si
b Vrij
ieg
aa
Ho
XLVI ark ekp
Sp
uc ijn en s
rt
m ge
aa
Ka n
laa
t
Kl Velde ei k
gv
we Au
er nb
raa rst
nlaan
O nz e C ijst ort -Lie er ra e ld je at nb ve-V aa at je a ch rou Mstra we st ra at Mo l en 't P tr. ss s tr. er e G H str O n drieanz Mil e e eg ev s en- sen rha Li str. .Ve brs 31 Ge O-L -V ro uw La ek ng e eN rkh ieu of ws tra at St .-J ac ob Va str nB aa t en ed en laa n
eu w
at
ain
ss
De
r de
hip
Ho o
ive
e lkg Ve
Dessai
tr. ss
n oe od
tD
er
aat
r. n nst e
Ridder
ns tr.
ga ar de
Kroonstraat
Kort e Velu wes tr. Poels tr.
Lange Heistraat
u St
mb Re
instr
u Fort
Vrijbroekpark
M
tr.
rss
pe
ep
ch
S gr.
at
Zw
Lan ge S c
Zou tw er f
27
e
at
s ke Ve
ra
lst
de
. str
n aa
r.
tra
n Vo
26
aal
st
r. st
at
tra
es
eid
ew
t
Sch
n de
de
Ve ke s
tra
g Vrij
sm 26 ar kt N straauwat
ie el ek
ei
at
at
at
Veluw estr aa t
n laa trid As
ew
tra
Be g we
Ke
t traa ms ege Au w
blo k
ra c st ennin
gin
ijg Vr
ws
aa
rm Ka tr. S
Bo
30
Vi V.
Zi
rt
aa
nin Ko
gv
er
ou
a str ek
db
Be
Lan
str
f
utw
nb
Te rw en
P
em
er
Zo
ve ui St
Korte
eg
H
a 25 verw
r. st en
an stridla
ijle
d
K Elleromm strabooge at -
Ad
Begijnen straat-
ov
A Kon.
str.
-D
em
tr. ergs
Per s o
th Be e
Lemmen
fbe
en
uv
Le t ar al va ana em K
eg
Tu r
e rb
Korte Heistr.
1 Ste e
aat
at
ra st
of
w Au
t
22
24
t
Ti Dij che le lrij
aat
em Kaardenstr ge m st ra at
Mgr. Nuffe Van lstraa
aa
De Langhestr.
Ad
Minderbroedersgang
t- Sinboutsf m ho Rokerk
gs
Oliv
at
str
Oude- denstr. Beggaar
23
bstr Dra
h tte
ra
15 14 21
eg nw
str. eten
or
en
Na
st
berg
t ar
ad
ab
jle Di
va em
ra
Th
uiz
Oliv
g
eg aat
lstr
we
n Katte
w Au
Ko ol st
ra
t
at
en
ge
o Ko
eer ‘t V
eten ves t
ste
im he Stra atje -Zo nde r-Ein e-C de lare nstr aat
Arm
lh bbe
raa
lse
traat
16
lijn -e ds stra at Staheid jk eli
Do
fst
ho
tte
str.
S strleu aa tel tje Kr aa ns tr.
Ba
nk
tr.
ts
en
nv
Co
Lange Pennincstr.
tte
Na
Olive
tenve
st
Pla
s zu t Je oor P
rs Decke
k de
Wollemarkt
e Tuinstraatj
eg
Da
r. Acht-Zalighedenstr.
ez elle l
Gui do G
zellelaan Geze llelaan
Guido
we
Sp
Ni eu
Karp
s es teen w
Guido Ge
Polderstraat
traa t erss Fran
ers traa t
t
a
Kr
V M rou ec w he v le an ns tr.
nni
e
aa
tr.
17
nu Ka
at -K
str
iss
Sint-neKaterklijhof ke
18
t Sin
pe
u nh
re
Mo
tstr.
at
t els
str
tra
KleinBegijnhofBogaard
raa
19
r.
st
en nk
M s oss strcahelpelatje -
k xstr.
B l ic Theo
s Bro
ns
Zij
20
t
Goswin d Stassartst Heembeemd
oute
niĂŤ
2. 3.
1.
Zelestraat
Sch
tha
Kr
broeCelled strears at
rk je Ketraat S
Be
1. Sint-Alexiusstraat 2. Sint-Beggastraat 3. Begijnenkerkhof
str. me om
en
tte l
i
r ee u
r. st
ijn de Woe
nst
sper de T Pro roy ers tr.
aa
Gu s
t a a f van
ke tk
e
aatj
elstr
Duiv
O
Win
nn No
Ba
Schrijnstr.
at tra in ss nte tje viu Fotraa s Ho
tr.
n aa
at
J.D pleenyn in -
uisplein
ra
nGulde straat bodem
Al f re d O s
Rode Kr
t st
2 raat
Nokerst
n
16
lee
N
e nd
at
nene
rstra
Va a
rtd
aa
nsv
str a
Sint-Gom m ar us
t
Grote
Nie u
Kalveren straat
we dijk stra a
isstr Klu
Borcht
‘t Le i
tje
straat
at t ra
ste Zwa rsb rterg
tra at
est
ple in
e rs
ortv dpo Zan
rcht
st
S
dpo Zan
Nekk er
B
ht
c
Dijle ple in eno
stee
nweg
aat
ldstr
bee
Aam
H
c Lo
at str a
26
Smisst
tio
ns
raat
N
St a
H. Consciencestraat
at tra as m lo
t aa str
eg
w
t
aa
Co
ief ot
n ee
t es
tr. rs me Ha
str
t
om
ns
ve
Arsenaalstr.
xie Co
aa
tr.
ense
Ha me rs
Leuv
t aa
e . Sp
Rag h
Po e rijstrattat ’ e st raat id
eB ru s sel str.
est
v ecq
str
Ou d
est
cqv
ee
Sp
nk
H.
iba aa
Fa b r He
aat
erstr
Tend
u Le
r.
33
Dr
G. Van egmontstraat
estr
aat
rgs
jkstraat
Tes s
Rav enb e
Hanswi
Wagonstraat
G Mo ulde uw n str.
Dijle
Waterstraat je
we stra at
tr.
uiz as tr
spo el
or
e-V ro u
K. Mercier Plein
str
Doua
ortv e
Pelikaanstraatje
Varken straat s-
Me rod de
Blok s
es tr
aa
t
Pa a
Berth oud
Do ua ne p le in
28 Vi jfhoek
-Li ev
t
ers
ime
Boe
el bo
Bruul
t
rspo kke Ne
Bruul
Ne Afl kk ei ers di ng poe l sd ijle bor ch
Kruidtuin
st
old
g we
Fre de rik
en oen Kap
15
aat
t
ze
str
r.
t traa
n
ek
r g st
ips
Sch
r ke
k Le
t
t
aa nenstr
estr. Haz
tr. nijs
ep Sch tr s
tij Augus
ge Lan rstr. de Rid
PitzemBu
ge Lan
ad lep f er
Dij
5
Sch
Ble
ker
Lakenmakerss
traa
chts Voo
rechtstr.
r.
tr.
ips
te Kor
r lst oe sp
4
Korte raat Ridderst
st
at
arkt
el
p Ka
ra
lei
On
Leerm
pst
B
Margaretaplein Keizerstraat
Meysbrug
str.
alg
sb laa
er kk Ne
N
29
aat
MECHELENNEKKERSPOEL
32
Douaneplein
lstr
Muntstr.
str.
at
Ge
Leegheid
't Vlietje
Botermarkt
nd
tra
Zakstraat
9
8
Huidevettersstraat
ho
kt
Ne k
Lakenmakersstr a a
uw
es
aat
t aa
str.
Bla
orz
ht
us-
zu
rd en str aa
tje
Be r gs tr
ac
S t strin aa-tRum old
Douaneplein
ite
ars
de M Fred
Gosw in d e
erik
gr
str en stijn Augu
Ge
ar
utersstraat
Hallestr.
o Rik W
7
3
m
r.
rst
ffe
Be
enstr
of
at estra erod
at tstra S t a s sar
Sint Jans kerk hof -
er
n
ery D. Bouch Reuzen straat straat
6 S machoen MGrote rkt ark t
t
est
He
Korte Maagdenstr. SintPietersberg
S
S strcahee at r-
Ve e
Ja Va rke De n ns Sm str ed aa tp lei t
donckstr. tan
Nieu werkw
olstr. ho Sc
ves
rsv uste
t
St-Jansk erkhof
ge
a at
es
at
artz
10
La n
straat
rheid
Nijve
Paardenkerkh straat
Ontvoeringsplein
Zw
tr
Bi
Klapg
utste
J. Bolstraa
als sH
eys
Sint-Janstraat
12
Cap
t
Ho
11
13
Het Eitje
n Fra
Va n
je
aat
Stom Hoek paerts
Z strilveraat je
t
t eit
kela
traa
He
dre ef Pop ulie ren
V B an struasley at den -
ens
4
n
Katten Bleeks tr
Jod
llaa
Ba
ine
at
est
E. T
de tr.
Dalenb orchstraat
Keld sdij erma le
ing
traat
t
Afle id
k Kerc Van
5 minuten Koning Albertplein
ho v
e nstr.
MECHELEN
XLVII
COLOFON Tekst: Toerisme Mechelen, met dank aan Erik Dams Foto’s: Stad Mechelen, Milo Profi, Picture this, Layla Aerts, Robberechts, Phile Deprez, Christof Vrancken, Stijn Bollaert, © Hugo Maertens KMSKA, © Jochen Beys Foto cover: Milo Profi Vormgeving: www.beelzepub.com Druk: Artoos Verantwoordelijke uitgever: Frank Nobels, VVV Mechelen vzw, Hallestraat 2-6, 2800 Mechelen
We hebben de grootste zorg besteed aan de nauwkeurigheid en de actualiteit van de gepubliceerde gegevens. De uitgever kan echter geen verantwoordelijkheid nemen voor eventuele onnauwkeurigheden of tussentijdse wijzigingen. © 2012 alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Alle teksten en foto’s blijven eigendom van de uitgever. 2014/10717/07