W&C cover outside2010:Layout 1 25/03/2010 10:30 Page 1
Getting About/ Teithio yn yr Ardal
Finding Out/ Cael Gwybodaeth
All of the following organisations will provide you with further information about travelling to or within Swansea Bay:
Swansea Tourist Information Centre Plymouth Street, Swansea, SA1 3QG (behind the Grand Theatre) ( 01792 468321 * tourism@swansea.gov.uk visitswanseabay.com Open all year
Traveline Cymru ( 0871 200 2233 www.traveline-cymru.info First Cymru, the Gower Explorer and Lliwlink networks provide bus services in the area, including most parts of Gower. Baytrans www.baytrans.org.uk National Rail Enquiries ( 08457 484950 www.nationalrail.co.uk The Heart of Wales Line www.heart-of-wales.co.uk visitswanseabay.com/travelinformation Bydd y sefydliadau canlynol yn rhoi rhagor o wybodaeth i chi am deithio i Fae Abertawe ac o'i gwmpas: Traveline Cymru ( 0871 200 2233 www.traveline-cymru.info Mae First Cymru, Gower Explorer a rhwydweithiau Lliwlink yn cynnig gwasanaethau bws yn yr ardal, gan gynnwys y rhan fwyaf o Gwyr. ˆ Baytrans www.baytrans.org.uk Ymholiadau National Rail ( 08457 484950 www.nationalrail.co.uk Rheilffordd Calon Cymru www.heart-of-wales.co.uk dewchifaeabertawe.com/travelinformation
Mumbles Tourist Information Centre The Methodist Church, Mumbles, Swansea, SA3 4BU ( 01792 361302 * info@mumblestic.co.uk Open all year National Trust Visitor Centre Coastguard Cottages, Rhossili, Gower, Swansea SA3 1PR ( 01792 390707 * rhossili.shop@nationaltrust.org.uk Open all year
Walking & Cycling In Rural Swansea Cerdded & Beicio Yn Abertawe Wledig
Canolfan Croeso Abertawe Stryd Plymouth,Abertawe, SA1 3QG (y tu ol I theatr y Grand) ( 01792 468321 * tourism@swansea.gov.uk dewchifaeabertawe.com Ar agor trwy’r flwyddyn Canolfan Croeso’r Mwmbwls Eglwys Fethodistiaidd y Mwmbwls, Abertawe, SA3 4BU ( 01792 361302 * info@mumblestic.co.uk Ar agor trwy’r flwyddyn Canolfan Ymwelwyr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol Bythynnod Gwylwyr y Glannau, Rhosili, Gwyr, ˆ Abertawe, SA3 1PR ( 01792 390707 * rhossili.shop@nationaltrust.org.uk Ar agor trwy’r flwyddyn
visitswanseabay.com dewchifaeabertawe.com
W&C cover2010 inside:Layout 1 25/03/2010 10:31 Page 1
Lliw Valley Dyffryn Lliw
Pontarddulais
Area Map of Map o Ardal y Cycle Routes Llwybrau Beicio
48
Pontardawe
Rhyd-y-Pandy
A48
railway rheilffordd
Clydach
2
A4067
Tircoed 47
45
46
A4240
A484
M4 A48
44
A4067
Whiteford Point Pwynt Whiteford
Gowerton Tre-g wyr ˆ Penclawdd
43
A483 A4217
Three Crosses Y Crwys
Swansea Abertawe
4 Cheriton Llanmadoc Llanmadog
1
Felindre
Dunvant Dyfnant
Oldwalls
Rhossili Bay Bae Rhosili
A4118
6
Gower Gwyr ˆ
Llangennith Llangynydd
Nicholaston
Rhossili Rhosili
A483
Llanrhidian
5
42
Swansea Bay Parkmill
3
Pennard
A4067
Mumbles
Southgate
Oxwich Worm’s Head Pen Pyrod Port Eynon Porth Einon
Horton Port Eynon Bay Bae Porth Einon
0 0
2
6km 3 miles/milltir
Oxwich Bay Bae Oxwich
Three Cliffs Bay Bae’r Tri Chlogwyn
Oxwich Point Pwynt Oxwich
Reproduced from the Ordnance Survey Map with the permission of the controller of HMSO Crown Copyright City and County of Swansea licence no. 100023509 (2010)
This publication is available in alternative formats. Contact (01792 468321for further details. Mae’r cyhoeddiad hwn ar gael mewn fformatau gwahanol. Cysylltwch â (01792 468321 i gael mwy o fanylion.
Atgynhyrchwyd o fap yr Arolwg Ordnans gyda chaniatâd rheolwr Hawlfraint y Goron Llyfrfa ei Mawrhydi, Rhif Trwydded Dinas a Sir Abertawe 100023509 (2010)
Published by the City & County of Swansea © Copyright 2010 Cyhoeddwyd gan Ddinas a Sir Abertawe © Hawlfraint 2010
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 3
Welcome Croeso You’ve got the power - pedal power and foot power that is. And now you have the knowledge. This Guide is your introduction to the best in walking and cycling in the coast and countryside of Rural Swansea. ˆ pedalau a Mae gennych y pwer ˆ - pwer phwer ˆ traed hynny yw. A bellach mae gennych y wybodaeth. Y llyfryn hwn yw’ch cyflwyniad i’r gorau ar gyfer cerdded a beicio ar arfordir a chefn gwlad Abertawe Wledig.
Contents
Cynnwys
4 5 6
Cerdded Beicio Cerdded yn Abertawe Wledig Beicio yn Abertawe Wledig Gwybodaeth Defnyddiol Cadw’n Ddiogel Map o Ardal y Llwybrau Beicio
22 28 30 31
Walking Cycling Walking in Rural Swansea Cycling in Rural Swansea Useful Information Stay Safe Area Map of Cycle Routes
Inside Back Cover Getting About Finding Out
Y Tu Mewn i’r Clawr Cefn Teithio yn yr Ardal Cael Gwybodaeth
3
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 4
Walking Cerdded There’s a lot of ground to cover in Rural Swansea. Coastal walks, circular routes, way marked paths and the 35 mile Gower Way. But you don’t have to do them all. Some have panoramic views along the coast with wildlife spotting, whilst others show off their medieval history.
Mae llawer o dir i’w gerdded. Gallwch gerdded ar hyd yr arfordir, ceir teithiau cylchol, llwybrau wedi’u nodi a Ffordd Gwyr ˆ sy’n 35 milltir o hyd. Ond nid oes rhaid i chi wneud popeth. Mae gan rai llwybrau olygfeydd panoramig ar hyd yr arfordir a chyfle i wylio bywyd gwyllt ac mae eraill yn cynnig cyfle i ddarganfod hanes canoloesol.
4
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 5
Cycling Beicio Re-cycle, or put another way, get reacquainted with your bike! Ditch four wheels in favour of two and see our area your own way, in your own time. Some routes are traffic free, whilst others are on-road, so please be careful. Stop off at a castle, country pub or cruise along the Clydach canal.
Rhowch gynnig ar ail-ddarganfod eich beic! Gadewch y car a mentrwch allan i ddarganfod ein hardal eich ffordd eich hun, yn eich amser eich hun, ar gefn beic! Ceir rhai teithiau heb draffig, a rhai eraill sy’n dilyn y ffordd, felly byddwch yn ofalus. Arhoswch i fwynhau castell, tafarn wledig neu ewch am daith ar hyd camlas Clydach.
5
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 6
Walk/
Rhossili
W
Worm’s Head and Fall Bay
Rhosili
Pen Pyrod a Bae Fall
Rhossili Bay Bae Rhosili
Rhossili Rhosili P
2m - 1½hrs/awr
B4247
Worm’s Head Pen Pyrod
Terrain/Tir: Surface varies. There are 2 steps, a short slope but no stiles. Be aware of the cliffs along the walk. The causeway to Worm's Head is tidal - check at the Coastguard Lookout. Yr wyneb yn amrywio. Mae dwy step, llethr byr ond dim camfeydd. Gwyliwch y clogwyni. Mae'r sarn i Ben Pyrod yn llanwol – dylid cadarnhau yng Nghanolfan Gwylwyr y Glannau. Source: Rhossili Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Rhosili (gweler t29)
6
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 7
Walk/
Port Eynon to Rhossili
ˆ Arfordir De Gwyr Borth Einon i Rhosili P
Rhossili Rhosili B4247
Port Eynon Porth Einon
47
P
7m - 4hrs/awr
e
South Gower Coast
Terrain/Tir: Narrow cliff top paths, grassy fields, some stiles. There are some short but steep sections that can become slippery and muddy. Llwybrau culion pen clogwyn, caeau gwelltog, rhai camfeydd. Mae rhai o’r llwybrau’n fyr ond yn serth a gallant fod yn llithrig ac yn fwdlyd. Source: National Trust Port Eynon to Rhossili South Gower Coast Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws o Borth Einon i ˆ Rosili Arfordir De Gwyr Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol (gweler t29)
7
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 8
Walk/
Llanmadoc
Cwm Ivy and Whiteford Burrows
Llanmadog
2¼m - 1-2hrs/awr
Cwm Eiddew a Thwyni Whiteford
Llanmadoc Llanmadog
P
Terrain/Tir: Surface varies from hard and smooth, to soft and uneven. There are 2 kissing gates and a steep road but no stiles. Yr wyneb yn amrywio o dir caled a llyfn, i dir meddal ac anwastad. Mae 2 gât fochyn a heol serth ond dim camfeydd.
Source: Llanmadoc Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Llanmadog (gweler t29)
8
W
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 9
Walk/
Whiteford Burrows Whiteford Sands and Whiteford Point
Twyni Whiteford
5m - 2½hrs/awr
Traeth Whiteford a Phenrhyn Whiteford
P
Whiteford Burrows Twyni Whiteford
ď ś Terrain/Tir: Mainly on sand and unsurfaced woodland paths. There is a steep lane at the start and end of the walk. Ar dywod a llwybrau coedwig heb darmac yn bennaf. Mae lon serth ar ddiwedd y daith gerdded.
Source: National Trust Whiteford Burrows National Nature Reserve Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Gwarchodfa Natur Genedlaethol Twyni Whiteford Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol (gweler t29)
9
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:50 Page 10
Walk/
Hardings/Ryers Down Rhos Hardings/Ryers Llanmadoc Llanmadog
6m - 3hrs/awr
Llangennith Llangynydd
Ryers Down Hardings Down
Rhos Ryers
Rhos Hardings
Terrain/Tir: Mostly on grass paths across farmland and heathland, with short sections on metalled roads and stony tracks. There are some moderately hilly sections and several stiles. Llwybrau glaswellt ar draws ffermdir a rhostir yn bennaf, gyda darnau byrion o ffyrdd metlin a thraciau caregog. Mae rhai rhannau’n eithaf bryniog ac mae nifer o gamefydd. Source: National Trust Hardings Down and Ryers Down Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Rhos Hardings a Rhos Ryers Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol (gweler t29)
10
W
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:51 Page 11
Walk/
Hangman’s Cross Horton and Slade
Hangman’s Cross Horton a Slade
Oxwich
3½m - 2½hrs/awr
Horton
Slade
Oxwich Bay Bae Oxwich
P
Port Eynon Bay Bae Porth Einon
Terrain/Tir: Cobbled bridleways, even and rocky paths, roads and fields. Cliffs are subject to erosion, – path occasionally closed (alternative route available). Uphill sections and stiles. Llwybrau ceffyl ag arwyneb cobls, llwybrau troed gwastad a chreigiog, heolydd a chaeau. Gall y clogwyni gael eu herydu - mae'r llwybr ar gau weithiau (llwybr arall ar gael). Ceir rhannau sy’n dringo a chamfeydd. Source: Gower Walks, a Gower Society publication (see p28) Ffynhonnell: Gower Walks, cyhoeddiad Cyfeillion Gwyr ˆ (gweler t29)
11
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:51 Page 12
Walk/
Reynoldston
W
Knelston and Cefn Bryn
Reynoldston
Llan-y-tair-mair a Chefn Bryn
Reynoldston
3m - 2½hrs/awr
Knelston
A4118
Llan-y-tair-mair
Terrain/Tir: Varied terrain: metalled roads, grassy and stony tracks, fields which can become muddy. There are some steep sections and stiles. Tirwedd amrywiol: ffyrdd ag arwyneb metel, llwybrau glaswelltog a charegog a allai fod yn lleidiog. Yn serth mewn mannau a cheir camfeydd. Source: Gower Walks, a Gower Society publication (see p28) Ffynhonnell: Gower Walks, cyhoeddiad Cyfeillion Gwyr ˆ (gweler t29)
12
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:51 Page 13
Walk/
Oxwich Point
Circular walk from Oxwich Green
Phwynt Oxwich
Cylchdaith gerdded o Faes Oxwich Oxwich
5m - 3hrs/awr
Slade
Oxwich Bay Bae Oxwich
Terrain/Tir: Cliff top and rocky paths, open pastures and various tracks which can be damp. Uphill sections, stiles and steep steps. Path leads through bracken for approx 75 metres. Pen clogwyni a llwybrau creigiog, porfeydd agored a llwybrau amrywiol a all fod yn llaith. Ceir rhannau sy’n dringo a chamfeydd â grisiau serth. Mae'r llwybr yn mynd drwy redyn am oddeutu 75 metr. Source: Gower Walks, a Gower Society publication (see p28) Ffynhonnell: Gower Walks, cyhoeddiad Cyfeillion Gwyr ˆ (gweler t29)
13
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:51 Page 14
Walk/
Penmaen
W
Tor Bay and Oxwich Bay
Penmaen
Bae Tor a Bae Oxwich A4118
P
1¼m - ½-1hr/awr
P
Penmaen
Three Cliffs Bay Bae’r Tri Chlogwyn Oxwich Bay Bae Oxwich
Terrain/Tir: Surface varies from firm to soft and uneven. There is a stile and 2 steep slopes. Take care crossing the busy main road. The path runs close to cliffs and steep slopes above the coast. Yr wyneb yn amrywio o dir caled i dir meddal ac anwastad. Mae camfa a 2 lethr serth. Byddwch yn ofalus wrth groesi'r briffordd brysur. Mae'r llwybr ger clogwyni a llethrau serth uwch ben yr arfordir. Source: Penmaen Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Penmaen (gweler t29)
14
Walk/
Pennard Pennard Cliffs, Pwll Du and Bishopston Valley
Pennard Clogwyni Pennard, Pwll Du a Dyffryn Llandeilo Ferwallt A4118
Kittle
B4436
Southgate
ď ś
P
Pwll Du Bay Bae Pwll Du
7m - 4hrs/awr
t.
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 15
Terrain/Tir: Very varied: metalled roads, cliff top paths and stony tracks, some through woodland which can become very muddy. There are some steep sections, steps and stiles. Amrywiol iawn: ffyrdd metlin, llwybrau pen clogwyn a thraciau caregog, rhai llwybrau trwy goetir a all fod yn fwdlyd iawn. Mae rhai rhannau serth, grisiau a chamfeydd. Source: National Trust Pennard Cliffs, Pwll Du & Bishopston Valley Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar y Bws Clogwyni Pennard, Pwll Du a Dyffryn Llandeilo Ferwallt Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol (gweler t29)
15
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 16
Llandeilo Talybont Llandeilo Talybont
Walk/
W
A48
Hendy M4
A4138
ď ś P
Pontarddulais
4m -2½hrs/awr
A48
Terrain/Tir: Relatively flat route, mostly on roads, tracks and paths. Parts alongside the riverbank. The river is tidal and conditions near graveyard can be very wet sometimes. Taith gymharol wastad, ar heolydd, traciau a llwybrau yn bennaf. Mae rhannau yn mynd ar hyd glan afon. Mae'r afon yn llanwol a gall y tir ger y fynwent fod yn wlyb iawn weithiau. Source: Pontarddulais Partnership. Full walk can be downloaded from visitswanseabay.com/ walking Ffynhonnell: Partneriaeth Pontarddulais. Gellir lawrlwytho'r daith lawn o dewchifaeabertawe.com/ walking
16
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 17
Glynhir Glynhir
Walk/
A48
M4
Hendy
4m -2½hrs/awr
A4138
ď ś
Pontarddulais
P
A48
Terrain/Tir: Varied terrain: residential and metalled roads, paths and a rough track. There are some uphill sections and areas along river bank which may become muddy and slippery. Tirwedd amrywiol: ffyrdd ardal breswyl ag arwyneb metel a llwybrau garw. Ceir rhai rhannau sy'n dringo a gall y rhannau ar hyd glan yr afon fod yn lleidiog ac yn llithrig. Source: Pontarddulais Partnership. Full walk can be downloaded from visitswanseabay.com/ walking Ffynhonnell: Partneriaeth Pontarddulais. Gellir lawrlwytho'r daith lawn o dewchifaeabertawe.com/ walking
17
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 18
Felindre
Walk/
W
Lower Lliw Reservoir
Felindre
Cronfa Ddw ˆ r Lliw Isaf Lower Lliw Reservoir Cronfa Ddw ˆr Lliw Isaf
M4
3m - 1½-3hrs/awr
Felindre
P
Terrain/Tir: Surface varies from hard, firm, smooth tarmac; to soft and uneven earth; five stiles; one steep road to ascend; one flight of steps to descend. Arwynebau’n amrywio o darmac caled, cadarn, llyfn; i ddaear feddal ac anwastad; pum camfa; un ffordd serth i’w dringo; un gyfres o risiau i gerdded i lawr. Source: Felindre and Lower Lliw Reservoir Walking by Bus Leaflet (see p28) Ffynhonnell: Taflen Mynd i Gerdded ar ˆ y Bws Cronfeydd Dwr. Felindre a Lliw (gweler t29)
18
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 19
Cwm Clydach Cwm Clydach
Walk/
r
Craig Cefn Parc M4
2m - 1½hrs/awr
Clydach B4603
Terrain/Tir: Easy route along minor road and mainly level footpaths. Longer walk available along riverbank to Pontllechart. Taith hawdd ar hyd isffordd a llwybrau troed sy’n wastad ar y cyfan. Mae taith gerdded fwy ar gael ar hyd glan yr afon i Bontllechart.
Source: www.baytrans.org.uk Ffynhonnell: www.baytrans.org.uk
19
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 20
35miles - 35milltir
Walk/
Gower Way Ffordd Gwyr ˆ
The Gower Way is a linear route of some 35 miles traversing the old Lordship of Gower from the coast at Rhossili to the hills of the Mynydd y Gwair at Penlle’r Castell, linking communities to promote opportunities for quiet recreation on foot. The route has marked stones placed at approximately 1km intervals. Mae Ffordd Gwyr ˆ yn drywydd tua 35 milltir o hyd, sydd yn ymlwybro ar draws hen Arglwyddiaeth Gwyr ˆ o lan môr Rhosili i fryntir Mynydd y Gwair ym Mhenlle’r Castell. Mae’n cysylltu gwahanol gymunedau ar hyd ei thaith i hybu cyfleoedd i fwynhau difyrrwch tawel wrth gerdded. Mae cerrig yn marcio’r llwybr bob rhyw 1km ar hyd y ffordd. Source: A pack describing the route is available from The Gower Society (see p28) Ffynhonnell: Mae pecyn sy’n disgrifio’r llwybr ar gael gan Cyfeillion Gwyr ˆ (gweler t29)
20
W
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 21
64miles - 64milltir
Walk/
St Illtyd Walk Llwybr Illtud Sant
St Illtyd’s Walk is a 64 mile linear route split into 6 sections spanning parts of Carmarthenshire, Swansea and Neath Port Talbot. The sections through Rural Swansea will take you from Pontarddulais to Clydach where, along the way, you can take in the sights of Mawr and Swansea’s highest point, Penlle’r Castell. Taith linol, 64 milltir yw Llwybr Illtud Sant. Mae'n cael ei rhannu'n chwe cham, gan gynnwys rhannau o Sir Gaerfyrddin, Abertawe a Chastell Nedd Port Talbot. Wrth ddilyn y rhannau drwy Abertawe gwledig, byddwch yn cerdded o Bontarddulais i Glydach, ac ar y ffordd, gallwch weld golygfeydd Mawr a phwynt uchaf Abertawe, Penlle'r Castell. Source: St Illtyd’s Walk publication (see p28) Ffynhonnell: Cyhoeddiad Llwybr Illtud Sant (gweler t29)
21
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 22
Cycling/
1
Clydach Canal Path Llwybr Camlas Clydach
6miles - 6milltir
See area map/Gweler map o’r ardal p31
22
Route/Llwybr: Part of the National Cycle Network route 43. Flat route mostly along the Swansea canal towpath. Long or short route options available, ideal for novice or experienced cyclists or families. Rhan o lwybr 43 y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol. Taith wastad yn bennaf ar hyd llwybr tynnu camlas Abertawe. Mae opsiynau llwybr hir neu fyr ar gael, yn ddelfrydol ar gyfer beicwyr newydd neu brofiadol neu i deuluoedd. Source: www.wheelrights.org.uk Ffynhonnell: www.wheelrights.org.uk
Cy
Cycling/
2
Tircoed Rhyd-y-Pandy Tircoed Rhyd-y-Pandy See area map/Gweler map o’r ardal p31
19miles - 19milltir
h
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 23
Route/Llwybr: Circular route from Tircoed that goes through Rhyd-y-Pandy. Mostly a roadside route including woodland trails. Cylchdaith o Dircoed sy’n mynd drwy Rhyd-y-pandy. Yn bennaf ar hyd ymyl y ffordd gan gynnwys llwybrau coetir.
Source: visitswanseabay.com/biking Ffynhonnell: visitswanseabay.com/biking
23
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 24
Cycling/
3
Reynoldston Hangman’s Cross Reynoldston Hangman’s Cross
9.5miles - 9.5milltir
See area map/Gweler map o’r ardal p31
24
Route/Llwybr: Start/finish at the cross-roads in Reynoldston. Scenic ride mostly on quiet roads with uphill sections including very steep hill. Best cycled anti-clockwise as descents will be more gradual. Dechrau/gorffen ar y groesffordd yn Reynoldston. Taith â golygfeydd prydferth ar hyd ffyrdd tawel yn bennaf, gyda rhai rhannau sy’n dringo, gan gynnwys bryn serth iawn. Mae’n well beicio mewn cyfeiriad gwrthglocwedd gan y bydd y disgyniadau’n fwy graddol. Source: www.wheelrights.org.uk Ffynhonnell: www.wheelrights.org.uk
Cy
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 25
Cycling/
4
North Gower Trail Ffordd Gogledd Gwyr ˆ
16miles - 16milltir
See area map/Gweler map o’r ardal p31 Rhossili Route/Llwybr: Start/finish at the access to Clyne Valley cycle path, Dunvant. Flat apart from ascent Port Eynon to and from Three Crosses. Mostly on cycle paths, quiet roads with some short sections on busy roads. Dechrau/gorffen wrth fynedfa llwybr beicio Cwm Clun, Dyfnant. Mae’n wastad heblaw am ddringo i’r Crwys ac oddi yno. Mae’r daith yn dilyn llwybrau beicio a ffyrdd tawel yn bennaf, gyda rhai rhannau ar hyd ffyrdd prysur. Source: www.wheelrights.org.uk Ffynhonnell: www.wheelrights.org.uk
25
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 26
Cycling/
5
Oldwalls - Cheriton Oldwalls - Cheriton
6.5miles - 6.5milltir
See area map/Gweler map o’r ardal p31
26
Route/Llwybr: Start/finish at The Greyhound Inn, Oldwalls. Scenic ride in North Gower. Mostly a roadside route including steep uphill and descent sections. Take care on Z bend descent to Burry Hill. Dechrau/gorffen ger Tafarn y Greyhound, Oldwalls. Taith â golygfeydd prydferth yng Ngogledd Gwyr. ˆ Mae’r daith yn dilyn ffyrdd yn bennaf, gan gynnwys rhannau dringo a disgyn serth. Dylid bod yn ofalus wrth ddisgyn i Fryn Byrri drwy’r tro Z. Source: www.wheelrights.org.uk Ffynhonnell: www.wheelrights.org.uk
Cy
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 27
Cycling/
6
Green Cwm Cwm Gwyrdd
4.5miles - 4.5milltir
See area map/Gweler map o’r ardal p31 Route/Llwybr: Start/finish at Shepherd’s, Parkmill. Essentially traffic free apart from a mile. Route includes road, asphalted road and unsurfaced paths but ok for normal bike. Some uphill sections and a very steep descent at the end. Dechrau/gorffen ger Shepherd’s, Parkmill. Nid oes traffig ar y daith heblaw am filltir. Mae’r daith yn cynnwys ffyrdd, ffyrdd asffalt, a llwybrau heb arwyneb ond sy’n addas i feic cyffredin. Ceir rhai rhannau sy’n dringo a disgyniad serth iawn ar y diwedd. Source: www.wheelrights.org.uk Ffynhonnell: www.wheelrights.org.uk
27
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 28
Have we left you wanting more? Good. Here’s where you find it. Stockists of more detailed walking leaflets and guides follow, as well as weblinks to walking, cycling and countryside groups.
Stockists: Swansea Tourist information Centre Plymouth Street, Swansea SA1 3QG 01792 468321 Mumbles Tourist Information Centre The Methodist Church, Mumbles, Swansea, SA3 4BU 01792 361302 National TrustVisitor Centre Coastguard Cottages, Rhossili, Gower, Swansea SA3 1PR 01792 390707 Killay Information Centre 417 – 419 Gower Road, Killay, Swansea, SA2 7AN 01792 208914
Useful websites: Walking - visitswanseabay.com/walking The Gower Society www.gowersociety.org.uk The Ramblers Cymru www.ramblers.org.uk/wales Cycling - visitswanseabay.com/biking Sustrans www.sustrans.org.uk Wheelrights www.wheelrights.org.uk
and don’t forget.... Gower Walking Festival 5th - 21st June Gower Cycling Festival 18th - 25th September Contact Swansea Tourist Information Centre for more details or go to visitswanseabay.com/events
28
k
er
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 29
Am wybod mwy? Wel dyma ni. Yn dilyn, mae cyflenwyr taflenni a llyfrynnau cerdded mwy manwl, a hefyd dolenni’r we i grwpiau cerdded, beicio a chefn gwlad.
Cyflenwyr: Canolfan Croeso Abertawe Stryd Plymouth, Abertawe, SA1 3QG 01792 468321 Canolfan Croeso’r Mwmbwls Eglwys Fethodistiaidd y Mwmbwls, Abertawe, SA3 4BU 01792 361302 Canolfan Ymwelwyr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol Bythynnod Gwylwyr y Glannau, Rhosili, Gwyr, ˆ Abertawe, SA3 1PR 01792 390707 Canolfan Gwybodaeth Cilâ 417 - 419 Heol Gwyr, ˆ Cilâ, Abertawe, SA2 7AN 01792 208914
Gwefannau Defnyddiol: Cerdded - dewchifaeabertawe.com/walking Cymdeithas Gwyr ˆ www.gowersociety.org.uk Cerddwyr Cymru www.ramblers.org.uk/wales Beicio - dewchifaeabertawe.com/biking Sustrans www.sustrans.org.uk Wheelrights www.wheelrights.org.uk
a pediwch anghofio.... ˆ yl Cerdded Gwyr W ˆ 5ed – 21ed Mehefin ˆ Wyl Feicio Gwyr ˆ 18ed – 25ed Medi Cysylltwch â Chanolfan Croeso Abertawe am fwy o wybodaeth neu ewch i dewchifaeabertawe.com/events
29
W&C MAIN QUARK RP:Layout 1 25/03/2010 10:52 Page 30
Stay Safe Aros yn Ddiogel Wear appropriate clothing, safety gear and footwear. Check weather conditions before starting out. Be aware of steep and unstable cliffs along some walks. Be careful of traffic on highway cycle routes. Please keep dogs under control. The sea can be very dangerous, with strong tidal currents. Check tide times for access to caves, Mewslade Bay, Fall Bay, Worm’s Head and Three Cliffs Bay. For Tide Times: Go to the Coastguard Lookout near Worm’s Head, visit the National Trust Visitor Centre, Rhossili 01792 390707 or go to visitswanseabay.com/tides Gwisgwch ddillad, offer diogelwch ac esgidiau addas. Ystyriwch y tywydd cyn dechrau ar eich taith. Byddwch yn ymwybodol o glogwyni serth ac ansefydlog ar hyd rhai o'r teithiau. Byddwch yn ofalus o draffig ar lwybrau beicio'r priffyrdd. Cadwch gwn ˆ dan reolaeth. Mae'r môr yn gallu bod yn beryglus iawn, gyda cheryntau llanw cryf. Cadarnhewch amserau'r llanw ar gyfer mynediad i ogofâu Bae Mewslade, Bae Fall, Pen Pyrod a Fae’r Tri Chlogwyn. I gael amserau'r llanw: Ewch i Ganolfan Wylio'r Glannau ger Ben Pyrod neu i Ganolfan Ymwelwyr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Rhosili 01792 390707 neu ewch i dewchifaeabertawe.com/tides
30
W&C cover2010 inside:Layout 1 25/03/2010 10:31 Page 1
Lliw Valley Dyffryn Lliw
Pontarddulais
Area Map of Map o Ardal y Cycle Routes Llwybrau Beicio
48
Pontardawe
Rhyd-y-Pandy
A48
railway rheilffordd
Clydach
2
A4067
Tircoed 47
45
46
A4240
A484
M4 A48
44
A4067
Whiteford Point Pwynt Whiteford
Gowerton Tre-g wyr ˆ Penclawdd
43
A483 A4217
Three Crosses Y Crwys
Swansea Abertawe
4 Cheriton Llanmadoc Llanmadog
1
Felindre
Dunvant Dyfnant
Oldwalls
Rhossili Bay Bae Rhosili
A4118
6
Gower Gwyr ˆ
Llangennith Llangynydd
Nicholaston
Rhossili Rhosili
A483
Llanrhidian
5
42
Swansea Bay Parkmill
3
Pennard
A4067
Mumbles
Southgate
Oxwich Worm’s Head Pen Pyrod Port Eynon Porth Einon
Horton Port Eynon Bay Bae Porth Einon
0 0
2
6km 3 miles/milltir
Oxwich Bay Bae Oxwich
Three Cliffs Bay Bae’r Tri Chlogwyn
Oxwich Point Pwynt Oxwich
Reproduced from the Ordnance Survey Map with the permission of the controller of HMSO Crown Copyright City and County of Swansea licence no. 100023509 (2010)
This publication is available in alternative formats. Contact (01792 468321for further details. Mae’r cyhoeddiad hwn ar gael mewn fformatau gwahanol. Cysylltwch â (01792 468321 i gael mwy o fanylion.
Atgynhyrchwyd o fap yr Arolwg Ordnans gyda chaniatâd rheolwr Hawlfraint y Goron Llyfrfa ei Mawrhydi, Rhif Trwydded Dinas a Sir Abertawe 100023509 (2010)
Published by the City & County of Swansea © Copyright 2010 Cyhoeddwyd gan Ddinas a Sir Abertawe © Hawlfraint 2010
W&C cover outside2010:Layout 1 25/03/2010 10:30 Page 1
Getting About/ Teithio yn yr Ardal
Finding Out/ Cael Gwybodaeth
All of the following organisations will provide you with further information about travelling to or within Swansea Bay:
Swansea Tourist Information Centre Plymouth Street, Swansea, SA1 3QG (behind the Grand Theatre) ( 01792 468321 * tourism@swansea.gov.uk visitswanseabay.com Open all year
Traveline Cymru ( 0871 200 2233 www.traveline-cymru.info First Cymru, the Gower Explorer and Lliwlink networks provide bus services in the area, including most parts of Gower. Baytrans www.baytrans.org.uk National Rail Enquiries ( 08457 484950 www.nationalrail.co.uk The Heart of Wales Line www.heart-of-wales.co.uk visitswanseabay.com/travelinformation Bydd y sefydliadau canlynol yn rhoi rhagor o wybodaeth i chi am deithio i Fae Abertawe ac o'i gwmpas: Traveline Cymru ( 0871 200 2233 www.traveline-cymru.info Mae First Cymru, Gower Explorer a rhwydweithiau Lliwlink yn cynnig gwasanaethau bws yn yr ardal, gan gynnwys y rhan fwyaf o Gwyr. ˆ Baytrans www.baytrans.org.uk Ymholiadau National Rail ( 08457 484950 www.nationalrail.co.uk Rheilffordd Calon Cymru www.heart-of-wales.co.uk dewchifaeabertawe.com/travelinformation
Mumbles Tourist Information Centre The Methodist Church, Mumbles, Swansea, SA3 4BU ( 01792 361302 * info@mumblestic.co.uk Open all year National Trust Visitor Centre Coastguard Cottages, Rhossili, Gower, Swansea SA3 1PR ( 01792 390707 * rhossili.shop@nationaltrust.org.uk Open all year
Walking & Cycling In Rural Swansea Cerdded & Beicio Yn Abertawe Wledig
Canolfan Croeso Abertawe Stryd Plymouth,Abertawe, SA1 3QG (y tu ol I theatr y Grand) ( 01792 468321 * tourism@swansea.gov.uk dewchifaeabertawe.com Ar agor trwy’r flwyddyn Canolfan Croeso’r Mwmbwls Eglwys Fethodistiaidd y Mwmbwls, Abertawe, SA3 4BU ( 01792 361302 * info@mumblestic.co.uk Ar agor trwy’r flwyddyn Canolfan Ymwelwyr yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol Bythynnod Gwylwyr y Glannau, Rhosili, Gwyr, ˆ Abertawe, SA3 1PR ( 01792 390707 * rhossili.shop@nationaltrust.org.uk Ar agor trwy’r flwyddyn
visitswanseabay.com dewchifaeabertawe.com