België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
3 Maandblad maart 1999
Vlaanderen staat in Europa
B EELD -S PRAAK
Afgiftekantoor Antwerpen X Baron Dhanislaan 18 2000 Antwerpen
FOTO WIM VAN CAPELLEN
EEN
4
NIEUWE
STAATS(HER)VORMING MAYSTADT TREKT TEN STRIJDE VOOR OM VAN TE BEVEN EN TE BIBBEREN.
DE ARME ONDERDRUKTE VOLKSGENOTEN IN VLAANDEREN.
F RUSTRATIES Met zijn verlanglijstje voor de komende staatshervorming heeft het Vlaams Parlement politiek Brussel in beroering gebracht. Zowat de hele politieke wereld - tot het ACW toe - heeft het werkstuk uitgebreid besproken, gewogen en te licht bevonden. Niemand is natuurlijk van die reacties omvergevallen. De Franstaligen zien het Vlaamse heir onwrikbaar verder werken aan de vernietiging van alle Belgische verworvenheden. Voor conservatief Vlaanderen gaat het Vlaams Parlement al véél te ver en voor wie vaart wil maken met hervormingen, is het eigenlijk allemaal veel te braaf gebleven. Van de vele reacties doet er echter slechts één echt ter zake. Elke staatshervorming valt of staat met wat de CVP daarover te zeggen heeft. En voor deze ronde is dat niet bijzonder veel. Dehaene, Van Rompuy de oudere en Chabert staan al maanden op de rem. Elke poging tot een debat in de partij werd door woordvoerder Van Peel vakkundig toegeknepen. Tot grote frustratie overigens van het andere kamp waar mindere goden Van den Brande, Van Rompuy
de jongere en Grouwels slechts in het Vlaams Parlement wat gecontroleerde stoom mochten afblazen. Vlaanderen moet zich weinig illusies maken. Zolang de balans binnen de CVP blijft waar ie is, blijft elke serieuze hervorming ondergeschikt aan het Belgisch machtsapparaat. En tenzij Dehaene op 13 juni een serieuze oplawaai krijgt, ziet het er niet naar uit dat de Vlaamse vleugel van de CVP veel in de pap te brokken krijgt in de onderhandelingen. Vraag is dan natuurlijk hoe het Vlaams Parlement - en in casu de CVP-fractie - daarop zal reageren ná de regeringsvorming. De alternatieven zijn daarbij niet zo dik gezaaid. Ofwel slaagt de Vlaamse vleugel van de CVP erin om de macht naar zich toe te trekken, ofwel geeft het Vlaamse Parlement consequent de Vlaamse belangen voorrang boven de federale loyauteit, zoals het Waalse parlement dat bijvoorbeeld deed voor de tabaksreclame. Ofwel blijft het Vlaams Parlement ook na 13 juni wat het vandaag weer bewezen heeft te zijn: een parlement van tweede orde met weinig macht en veel frustraties. Dirk Laeremans hoofdredacteur
Een commissie staatshervorming in het Vlaams Parlement heeft haar werk gedaan. Goed begonnen, half gewonnen? We vroegen het aan de parlementsleden Johan Sauwens, Joris Van Hauthem en John Taylor.
DE
BRIL VAN
MAYSTADT?
7
Eist de PSC het recht op om het gebruik van Frans in heel Vlaanderen af te dwingen? Philippe Maystadt heeft zo zijn eigen definitie over “Nationale Minderheden”.
BUY,
BUY
BODSON
8
Topman Bodson van Tractebel stapt op. België verliest een belangrijke pion in het politiek-economische schaakspel. Is dit voor Vlaanderen een slechte zaak?
VLAAMSE
ONTWIKKELINGSHULP
9
Het Vlaams Parlement wil de ontwikkelingssamenwerking splitsen. De eigen, nog recente ontwikkelingservaring, onder meer inzake armoede, landbouw en taalstrijd, is een grote troef.
EEN
GROEICOALITIE
11
VOOR BRUSSEL
Brussel en Vlaanderen hebben beide alles te winnen bij een verstandshuwelijk. Meer Vlaams geld in ruil voor een grotere politieke Vlaamse inbreng. Een vrije tribune van Jos Bellincx (VEV)
P
TAAL VAN CASSATIE
E R S W I J S
Steve Stevaert in Het Nieuwsblad, 30 januari: ‘De Zaventemse luchthaven is een Belgisch gegeven midden in VlaamsBrabant en dat kan eigenlijk niet. Het zou efficiënter zijn als Vlaanderen zelf instaat voor de luchthaven. Ik ben bevoegd voor Ruimtelijke Ordening én Verkeer. Zeker als het gaat over een eventuele uitbreiding van de luchthaven, horen die twee beleidsdomeinen perfect bij elkaar.’ Gaston Geens, voormalig ministervoorzitter van de Vlaamse Regering, in De Standaard, 15 februari: over zijn partij en de komende staatshervorming: ‘De CVP, als grootste partij in Vlaanderen, moet in dit debat een duidelijke, geen wollige taal spreken.’ Peter Vandermeersch, nieuwe hoofdredacteur van De Standaard, in DS, 1 februari: ‘Ik ga “België barst” niet uitschreeuwen, maar je kunt er niet omheen dat je in heel veel dossiers in dit land, gaande van justitie tot fiscaliteit, rekening moet houden met de specifieke communautaire situatie van dit land. Het nieuwe belgicisme is volgens mij een naïviteit’. Paul Vanden Boeynants, minister van Staat, in Brussel Deze Week, 27 januari:
‘Men moet er geen doekskes om doen. Bij Vlaanderen, dat bestaat niet, en bij Wallonië, dat willen de Brusselaars ook niet. Want ze weten zeer goed dat Brussel bij Wallonië in een verarmde deelstaat zou terechtkomen. Dat is bij Les Miserables.’ Eric Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, in La Libre Belgique, 3 februari: ‘Wallonië moet zijn structuren en mentaliteit nog veranderen. (…) Als u me een goede naam vraagt om Wallonië te leiden, dan haal ik die van Philippe Maystadt aan’. Repliek van PS-voorzitter Philippe Busquin de volgende dag in Le Matin: ‘Eric Van Rompuy hanteert hier de oude clichés. Hij is een van die Vlamingen die Wallonië beschouwen als hun protectoraat, waarvan ze bovendien ook reeds menen de leider te moeten aanstellen!’ Snelbericht, tweewekelijks blad van het VEV, 11 februari: ‘De afwijzende houding (tegen een nieuwe staatshervorming) van Wallonië leidt er enkel toe dat de reeds diepe vertrouwenskloof tussen de twee gemeenschappen in dit land stilaan onoverbrugbaar wordt. Vertrouwen vormt nochtans de noodzakelijke voedingsbodem voor solidariteit. Stelt Wallonië dan zelf de solidariteit in vraag?’
Johan Delanghe, gewezen kabinetschef van Willy Claes, houdt in de Agustazaak zijn onschuld staande en tekende cassatieberoep aan tegen het Agusta/ Dassault-arrest. Delanghe vindt dat het arrest een communautair tintje heeft. ‘De Vlamingen zijn harder gestraft dan de Franstaligen. (…) Ik heb geprobeerd de procedure in het Nederlands te laten verlopen. Ik heb er geen spijt van dat ik voor mijn overtuiging ben uitgekomen. Ik vond dat ik dat als Vlaming moest doen… Van de vijftien raadsheren was er een meerderheid Franstalig. Bij Cassatie bestaat een taalpariteit, terwijl de dossiers voor zeventig procent Nederlanstalig zijn. Waarom moet dat behouden blijven?’ (HN, februari)
EEN DUBBEL SPOOR Jonny Van Den Rijse, voorzitter van het ACOD-spoor, pleit openlijk voor een regionalisering van de NMBS. In Vlaanderen is er na een pijnlijke vermageringskuur een enorm personeelstekort, terwijl de Walen profiteren van hun zeer brede aanwervingspolitiek. ‘Er werken bijna evenveel Franstaligen bij de NMBS als Vlamingen, hoewel de werkbelasting in Vlaanderen bijna dubbel zo groot is als in Wallonië… Het personeelsbeleid is altijd in Waalse handen geweest. Schouppe moet twee meesters dienen: de CVP in Vlaanderen en de PS in Wallonië. Om PS-steun te kunnen houden, moet hij zeer veel water in zijn wijn doen. Ook op investeringsvlak. Luik krijgt nu een TGV-station van 6,6 miljard frank. Dat geld komt van de massale verkoop van Vlaamse gronden; terwijl in Wallonië nog geen vierkante meter verkocht werd, heeft men in Vlaanderen zo miljarden binnengerijfd. Maar die miljarden gaan naar Luik. Wij willen niet langer het slachtoffer zijn van die wafelijzerpolitiek’. (Knack, 10 februari)
VLAAMS PARLEMENT OP CD-ROM Het Vlaams Parlement geeft een dubbele cd-rom uit, met onder meer de agenda’s van de vergaderingen, de decreten, de volksvertegenwoordigers en de geschiedenis van het Vlaams Parlement. Deze digitale encyclopedie is verkrijgbaar door 300 frank te DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
2
storten op 000-0107777-10 van het Vlaams Parlement, met de vermelding ‘cd-rom Vlaams Parlement’. Het jaarverslag 1997-1998 is op dezelfde wijze aan te vragen voor slechts 500 frank. Bezoek alvast eens de webstek van het Vlaams Parlement: www.vlaamsparlement.be
ETHERGEDRUM De Franse Gemeenschap wil een nieuw frequentieplan voor haar lokale radio’s. Als het van haar afhangt, mogen die in een groot deel van Vlaanderen te beluisteren zijn. Tot grote “verstomming” van heel wat lokale Vlaamse radio’s, die uit de ether worden gedrumd. De Vlaamse regering stapt daarom naar het Overlegcomité. Ook de Duitse Gemeenschap, de Regie der Luchtwegen hebben een aantal bezwaren tegen een aantal frequenties. Minister Laurette laat al die bezwaren Onkelinx liggen.
WIE GELOOFT DAT? ‘Wij vragen niets aan Vlaanderen, wij hoeven geen Vlaams geld. Vlaanderen heeft zijn bevoegdheden in Brussel en niemand betwist die. Maar we zijn te fier om door Vlaanderen gefinancierd te worden.’ Aldus Olivier Maingain (FDF-PRL) in de Gazet van Antwerpen.
VILVOORDE IN VLAANDEREN Je moet het maar meemaken. Je belt voor dringende verzorging vanuit Eppegem een medisch urgentieteam. Als die mensen ter plekke komen, stel je vast dat geen van hen in staat is om een woordje Nederlands te spreken. Jonge uit Brussel gerecruteerde dokters in hun laatste specialisatiejaar blijken na al die studiejaren nog geen woord Nederlands te kennen. Die worden nu door Vilvoordse ziekenhuizen ingehuurd en op Vlaamse zieken losgelaten. Straks zullen ze in zovele Brusselse ziekenhuizen hun carrière beginnen en daar met hun mond vol Vlaamse taaltanden staan tegenover Vlaamse patiënten. Misschien zullen ze zelfs hierbij nog slagen in een zogezegd taalexamen. Kunt u zich voorstellen dat een ziekenhuis in Waver Fransonkundige artsen Waalse zieken zou laten behandelen?
DE
DRUK VAN HET VOLK
In
Vlaanderen groeit in brede kringen het verlangen om andermaal Belgische beslissingsmacht te veranderen in Vlaamse. Almaar meer mensen geloven dat het openbaar bestuur daardoor rationeler en zuiniger kan worden, en dat de financiële basis die de toekomst moet waarborgen op die manier kan worden verstevigd. Een commissie van het Vlaams Parlement heeft langdurig en ten gronde erover gediscussieerd en een rapport opgesteld. Ook op andere niveaus, in het bedrijfsleven, aan de universiteiten en in allerhande particuliere denkgroepen staat de kwestie aan de orde. Het overleg valt niet stil.
De technische en staatsrechtelijke kanten spreken de gewone burger niet aan, maar met de gedachte van een verder verruimd zelfbestuur heeft hij geen probleem. Hij heeft begrepen dat meer Vlaamse autonomie meer middelen verschaft om de werkgelegenheid te bevorderen, de lasten op het bedrijfsleven te verlichten, de ziekteverzekering te saneren en gezondheidszorg te moderniseren. De kaderleden en de mandatarissen van de Vlaamse partijen beseffen dat de bevolking de voordelen van de verandering inziet. Zij zouden daarop willen inspelen, maar botsen op het verzet van hun leidende instanties. De Vlaamse politici die aan de top van de Belgische federale staat het land mee regeren, moeten daar immers samenwerken met de vertegenwoordigers van twee bevolkingsgroepen, die
iedere uitbreiding van het Vlaamse zelfbestuur afwijzen: de Walen die vasthouden aan de status-quo omdat zij de financiële steun uit Vlaanderen willen gehandhaafd zien; de francofone Brusselaars die vrezen dat een versterkt Vlaams gezag krachtiger zal optreden tegen de verfransing van de hoofdstad en van Vlaams-Brabant.. De Vlaamse federale bewindslieden kunnen en willen niet de zijde kiezen van de autonomisten in hun partijen. De volksvertegenwoordigers die een beleid wensen te voeren conform de groeiende consensus in Vlaanderen, zullen de confrontatie moeten aangaan met de topleiding. En het hoofd van de Vlaamse regering, Luc Van den Brande, zal moeten kiezen; de steun van de Vlaamse basis aanvaarden of de politiek van de federale top ondergaan. De nadering van het onvermijdelijke politieke conflict vergt overleg en samenwerking op parlementair vlak. Daarbij kunnen lessen worden getrokken uit het verleden. Steeds hebben Belgische regeringen de groei naar Vlaamse autonomie tegengewerkt. Steeds hebben zij moeten toegeven onder Vlaamse parlementaire druk. Zo werkt nu eenmaal de democratie.
Manu Ruys
GOEDE BUREN
AL GEMERKT
De Vlaamse Regering heeft een nieuwe brochure klaar over de taalwetgeving. Degelijk werk en bijzonder informatief. Het boekje is erg bruikbaar om naar vrienden en familieleden in binnen- en buitenland te sturen, die eigenlijk niet weten waarover het allemaal gaat. Alle informatie bij het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap op (02) 553 56 25.
Een van onze steunabonnees uit Duffel schreef minister Elio Di Rupo (SP) over zijn herhaalde Franstalige uitleg voor de Vlaamse media. Di Rupo antwoordde o.m. ‘Weet dat ik persoonlijk zeer eerbiedig sta tegenover de Vlamingen en hun taal, en dat ik belangrijke inspanningen lever om mijn Nederlands te verbeteren.’
3
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
H ET V LAAMS PARLEMENT
Z ORG
OVER DE STAATSHERVORMING
DAT UW LINKERHAND NIET WEET...
H
W ETSTRAAT
et Vlaams Parlement heeft na drie jaar besprekingen een resolutie over de staatshervorming de wereld ingestuurd. De grootste vraag blijft wat de Vlaamse partijhoofdkwartieren met de tekst gaan doen. Doorbraak polste bij een aantal spelers van het Vlaams Parlement. Doorbraak klopte aan bij John Taylor (CVP), Johan Sauwens (VU-ID) en Joris Van Hauthem (Vlaams Blok). Bij de SP gaf op dat moment niemand thuis. JOHAN SAUWENS:
FOTO DOORBRAAK
EEN COMMUNAUTAIR NEUTRALE TEKST
afgeleverd worden, kortom een aantal grondgebonden materies moeten door het gewest uitgeoefend worden. Essentieel is dat de tweeledigheid sterk is uitgebouwd bij het verder defederaliseren van een aantal bevoegdheden, zoals kinderbijslag en gezondheidszorg. Hoe zwaar heeft de Volksunie gewogen op deze tekst? Wij hadden op een aantal punten nog wat verder willen gaan, maar ik durf toch zeggen dat de rol van de voorzitter en de fractie een duidelijke inbreng hebben gehad. Is dit dan een afgezwakte versie van het Volksunie-programma? Het is een goed afgewogen geheel. Ik had zelf veel verder willen gaan op het vlak van justitie bijvoorbeeld, maar een aantal mensen wil het octopusoverleg een kans geven. En zo zijn er nog andere voorbeelden. Ik had ook wat verder willen gaan in de sociale zekerheid.
VERTROUWEN IN DE KIEZER Johan Sauwens speelde als voorzitter een belangrijke rol in de commissie. Het wordt in het Vlaams Parlement algemeen erkend dat de commissie onder zijn voorzitterschap drie jaar lang hard en goed gewerkt heeft. Wat is voor u het belangrijkste van dit werkstuk? Het vertolkt een duidelijke coherente visie. We zijn in de zoektocht naar consensus niet naar een vage formulering gegaan. Het allerbelangrijkste is wel dat we voor ruime fiscale autonomie pleiten, en dat ook heel concreet maken. Maar Brussel wordt niet uitgekleed. Men kan in Brussel geen Vlaamse en Waalse tram laten rijden, er moeten bouwvergunningen door één instantie DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
Loopt het Vlaams Parlement niet het risico dat deze tekst totaal niet meer meetelt op 14 juni? Dat zal bepaald worden door de kiezer. De SP klampt zich ten volle vast aan de PS om pure machtsbestendiging. Zij hebben 90% van de teksten goedgekeurd. Nu breken zij af waaraan
I
Vlaanderen drie jaar hard gewerkt heeft. De SP is de enige partij die op geen enkele manier nog constructief aan beleid wenst te doen. Zij denkt enkel nog aan de verkiezingen, en de veroordelingen in Agusta zijn daar natuurlijk niet vreemd aan. Bij de CVP is het anders ook niet erg duidelijk. De signalen die ik opvang zijn dat de fractie in het Vlaams Parlement zich houdt aan de afspraken. Wat niet geldt voor de partij als geheel. Wel, ik wil zien wat er uiteindelijk als verkiezingsprogramma naar voren zal komen. Het is logisch dat de fractie in het Vlaams Parlement zich onafhankelijker opstelt dan vroeger. De CVP die de wankele Belgische evenwichten wil behouden, staat voor een onhoudbare opdracht. Maar het Vlaams Parlement loopt wel het risico dat het zich belachelijk maakt. Dat is een pertinente vraag. Dat zal de geloofwaardigheid zijn die moet worden opgebouwd. Nu is er geen reden om daaraan te twijfelen. Voor de Volksunie is dat makkelijker dan voor de meerderheidspartijen. Maar dat is de geloofwaardigheidstoets waaraan CVP en ook de VLD blootstaan. Het ziet er anders niet naar uit dat er een grote hervorming komt. Ik heb wat dat betreft groot vertrouwen in de kiezer.
N S P I R E R E N D
Op 8 februari liet de CVP weten dat het voor de volgende staatshervorming ‘meer fiscale autonomie, federalisering van gezondheidszorg en kinderbijslagen, regionalisering van de gemeente- en provinciewet, gegarandeerde vertegenwoordiging van de Vlamingen in de Brusselse instellingen en homogene pakketten’ op de agenda zet. De tekst van het Vlaams Parlement is voor de CVP als partij daarbij ‘inspirerend’. Meer dan ‘op de agenda zetten’ zit er voorlopig niet in.
4
En als het aan de Franstaligen ligt, komt er helemaal niets van in huis. Dan moeten de Vlaamse partijen de vaste afspraak maken om niet in een Belgische regering te stappen.
Johan Sauwens:
‘DE
GROTE WEERSTAND KOMT
UIT DE FEDERALE KABINETTEN, EN DIKWIJLS VAN
VLAMINGEN’.
Wat gebeurt er als er geen staatshervorming komt? De partijen die dit afdekken, komen wel in een bijzonder moeilijk parket langs Vlaamse zijde. Nu zijn we wat gehypothekeerd door de goede economie. Enkel de insiders beseffen dat onze huidige welvaart op heel broze fundamenten is gebouwd. De dag dat het moeilijker wordt, staan we voor de echte uitdaging en dan hebben we die beleidsefficiëntie broodnodig. En dan pas zal blijken dat België niet werkt. Het zijn de Vlaamse huisartsen, de ziekenhuizen die ons geduwd hebben naar de splitsing. Het waren het NCMV en het VEV die ons aantoonden dat we de economische hefbomen nodig hebben. België is niet gewapend om problemen aan te pakken. Wie zich nu niet beter wil organiseren zal daar morgen voor moeten opdraaien.
LATEN BARSTEN Joris Van Hauthem trok de kar voor het Vlaams Blok, dat actief meewerkte in de commissie, en daar ook – in
E N
R
E S O L U T I E
Het Vlaams Parlement heeft een verlanglijstje opgesteld. Even belangrijk als wat er opstaat, is waarschijnlijk wat er niet opstaat. Op het lijstje staat o.a. splitsing van de personenbelasting, de gemeentevoogdij, ziekteverzekering en kinderbijslag, buitenlandse handel, de spoorwegen, en de ontwikkelingssamenwerking. En natuurlijk de gewaarborgde Vlaamse vertegenwoordiging in Brussel. Opvallend afwezig op het lijstje is de grondwetgevende bevoegdheid en de splitsing van de vennootschapsbelasting, de federale schuld, justitie en de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde.
tegenstelling tot wat gebeurt in andere commissies - gerespecteerd werd. Toch onthield het Blok zich tijdens de stemming. Het Vlaams Blok heeft niet voorgestemd? Dat klopt. Maar we hebben ook niet tegengestemd. De tekst is als dusdanig te weinig verregaand. Wij geloven niet meer in verdere stapjes in de staatshervorming. Men heeft ook de drieledigheid van dit land niet fundamenteel in vraag gesteld. Die tweeledigheid is toch duidelijker gesteld dan ooit tevoren? Dat heeft men inderdaad in de premissen gesteld. Maar in de tekst zelf wordt er bijna niet geraakt aan de bevoegdheden van het Brussels gewest. Chabert heeft toch al ongelukkig gereageerd? Dat is misschien een gelukkig teken. Wat Chabert nu doet, hebben we in de commissie ook gezien: de Brusselaars van alle andere partijen hebben zich blijkbaar na tien jaar genesteld in de Brusselse situatie. In ‘89 heeft men geklaagd dat Vlaanderen zich te weinig met Brussel bezighield. Nu Vlaanderen zich na tien jaar meer gaat bekommeren om Brussel, nu ziet men de omgekeerde reactie. Wij zitten hier goed in ons gewestje, geef ons meer geld, en hou u voor de rest met ons niet bezig. Voor de splitsing van de sociale zekerheid wordt nochtans de keuze gelaten. Een soort subnationaliteit dus. Men durft de keuze niet maken. Waarom zou Brussel niet gewoon aansluiten bij het Vlaamse systeem? En aan de andere kant stelt de tekst ook
5
voor een aantal bevoegdheden weer in drie te verdelen. Telecommunicatie, spoorwegen,… Het gezond verstand zegt toch dat Brussel op infrastructuurvlak één geheel vormt met Vlaanderen. Toch worden de Vlaamse eisen duidelijk op tafel gelegd. Dat denk ik niet. Wij hebben uitdrukkelijk gevraagd wat nu het statuut van deze tekst is. Wij kunnen ook stemmen dat de aarde plat is, hé? Wordt deze tekst door de partijen au serieux genomen? In casu de CVP. Niet alleen in casu; álle partijen. Ik wil niet meestappen in een scenario, waarbij we in het Vlaams Parlement stoere taal spreken, maar waarvan men achteraf zegt dat ze alleen van de fractie in het Vlaams Parlement komt. Als het een slappe tekst is, stemt het Blok niet mee. Als het een stoere tekst
JORIS VAN HAUTHEM:
GEEN STAPJES MEER
FOTO DOORBRAAK
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
W ETSTRAAT
Daar maken ze voorlopig geen punt van. Dat zullen we wel zien. Het politieke feit van de stemming in het Vlaams Parlement brengt daar misschien verandering in. Ik heb met de commissie het initiatief genomen om een aantal gesprekken met de Franstaligen aan te knopen. Als Wallonië uit het economische dal wil komen, heeft het fiscale autonomie nodig. Wat we nu brengen is eigenlijk communautair heel neutraal. De grote weerstand die we krijgen, is eerder vanuit federale kabinetten, en dikwijls van Vlamingen. De strijd binnen de CVP is een strijd tussen Kelchtermans en Miet Smet. Ook het kabinet Dehaene bestookt het kabinet Van den Brande. Het gaat over machtsbehoud en afbakening van territorium.
E
W ETSTRAAT
is, verwijt het Blok de anderen hypocrisie. Het is ook nooit goed? Deze tekst is niet stoer en wordt bovendien niet aanvaard. Als men een tekst meeneemt naar de Franstaligen als conditio sine qua non, zou hij tenminste geloofwaardig moeten zijn. Wij hebben daar ook drie jaar aan meegewerkt. Hij geeft duidelijk aan dat Vlaanderen niet tevreden is, en verder wil gaan dan wat nu bereikt is. En ook het Waals afwijzingsfront is een verdienste. Dat maakt nog maar eens duidelijk dat hierover geen eerbaar compromis meer mogelijk is. En de partijen aan Vlaamse kant gaan tot de conclusie komen dat dit land institutioneel geen toekomst meer heeft.
Wat wou de commissie eigenlijk bereiken met haar tekst? Ons uitgangspunt was het “objectieve” streven naar een beter bestuur in Vlaanderen. Het federale niveau was allesbehalve enthousiast. Wij hebben echt niet alleen mensen gevraagd die pro verdere staatshervorming zijn, maar sommige mensen van het federale niveau zijn gewoon niet mogen komen. Nu goed, we hebben hard gewerkt en dit werk resulteerde in een resolutie die onomkeerbaar het Vlaamse standpunt vertolkt. JOHN TAYLOR: TEGEN DE MUUR BOTSEN
Het ziet er anders naar uit dat de komende staatshervorming maar een mager beestje zal zijn. Dat is een reden voor onze onthouding. Als je het gekonkel ziet van de CVP, is het resultaat van drie jaar werken niet fantastisch. Ik ga die tekst niet stemmen om meneer Van den Brande te steunen. Maar de tekst wordt nu al door het zuiden in zijn globaliteit verworpen. Er valt niet meer te praten met Wallonië, en men is zich tegen 100 per uur aan het vastrijden. Dat ruikt naar een verrotingsstrategie. Wij zeggen als partij al lang dat het moet barsten. Anderen moeten daar nog van overtuigd worden. Als zij na die drie jaar werk tot diezelfde overtuiging komen, is al het werk niet verloren.
Joris Van Hauthem:
‘WE
KUNNEN OOK STEMMEN
DAT DE AARDE PLAT IS’.
NIET MEER WEG TE CIJFEREN Voor de CVP volgde John Taylor de commissie staatshervorming. Binnen die CVP-fractie is er hard gebakkeleid over Brussel tussen Chabert en Grouwels, maar ondanks vele aanpassingen bleven de belangrijkste elementen overeind. Taylor was daarbij niet direct een zwaargewicht van de CVP, maar werd duidelijk gesteund en gestuurd door de groep rond Van den Brande.
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
John Taylor:
‘WIE
GEEN DIALOOG WIL
AANGAAN, NEEMT EEN ZEER ZWAAR RISICO’. schouwen. En dan? Wij hebben in Vlaanderen toch altijd gesteld dat de federale staat moet worden opgebouwd op basis van tweeledigheid? Nogal wat mensen in uw partij denken daar anders over. We stellen vast dat er op het federale niveau een eigen dynamiek is ontstaan. Vroeger stelde zich dat probleem niet. De CVP heeft een partijprogramma goedgekeurd in verband met verdere staatshervorming, gebaseerd op vijf punten, met onder andere de fiscale autonomie. Iederéén moet die tekst toch nog eens lezen. Daar staat toch gehele of gedeeltelijke overheveling in van de personenbelasting? Dan denkt de CVP toch op zijn minst in twee snelheden? Wat is de beste strategie? Ik ben daar zelf nog niet helemaal uit. De radicalere, met het risico dat het doel nooit wordt bereikt, of een voorzichtige, die stapsgewijs richting doel evolueert? Het erge is dat elk afzwakken van een tekst in Vlaanderen zal overkomen als andermaal een toegeving…
Franstalig België loopt niet echt warm voor “beter bestuur”. De Franstalige pers toont zich erg combattief. Maar ze volgt daarin gedwee de Franstalige politici. Wij zouden egoïstisch zijn? Onze solidariteit staat toch in de resolutie ingeschreven? Maar de solidariteit moet doorzichtig zijn en objectief. Hoelang vragen we nu al om die geldstroom naar Wallonië eens duidelijk uitgetekend te zien? Dat mag toch geweten zijn? Meneer Jadot maakte een rapport over de transferten, maar mocht niet komen spreken in onze commissie. Waarom niét? Deze tekst neigt toch wel lichtjes naar confederalisme? Het woord confederalisme komt in onze tekst niet voor. Maar we pleiten natuurlijk voor een opbouw vanuit de twee deelstaten en het feit dat we de term ”deelstaten” gebruiken, kan men als een soort confederalisme be-
6
En wat als de Franstaligen blijven afremmen? De Franstaligen moeten goed beseffen dat “samenleven” met ons maar kan als er dialoog is. Als je in een gezin met twee wilt samenleven, en de een wil niet luisteren naar de ander, dan moét dit vroeg of laat toch slecht aflopen? De tekst van het Vlaams Parlement gaat vanaf nu een eigen leven leiden, of men hem nu negeert of niet. Het is geen tekst van een meerderheid, maar van heel het Vlaamse land. Wie geen dialoog wil aangaan, neemt een zeer zwaar risico. Het gevoel dat wij Vlamingen tegen een muur botsen, gaat nog groeien. Ik denk overigens dat de tekst méér belang gaat krijgen als hij geweigerd wordt, dan als men in dialoog gaat. Wie nog gelooft in een federaal koninkrijk, heeft dus geen andere keus. DL JVdC
B ESCHERMING
VAN
N ATIONALE M INDERHEDEN
M INDER O F M EER H
OOSTBLOK De Europese Kaderconventie over de Bescherming van Nationale Minderheden kwam tot stand in de Raad van Europa na de val van de Berlijnse Muur. De bedoeling was vooral om in de voormalige Oostbloklanden de vele etnische en taalkundige minderheden een plaats te geven. De conventie schetst de rechten van zo’n minderheden. Maar het is een raam, een kader: een precieze definitie van wat een nationale minderheid juist is, staat er niet in. En dat maakt dat de tekst voor veel doeleinden kan worden gebruikt. Volgens Maystadt zijn er ontegensprekelijk vier nationale minderheden in België. De Franstaligen in Vlaanderen, de Vlamingen in Brussel, de Vlamingen in Wallonië en de Franstaligen op het grondgebied van de Duitstalige Gemeenschap. (Noteer: de Duitstaligen zelf in het Waals Gewest komen dus blijkbaar niet in aanmerking). Van de zowat veertig lidstaten van de Raad van Europa zijn er slechts twee die de kaderconventie nog niet hebben ondertekend: België en Turkije. Turkije in verband met de Koerden. België
omdat de Vlaamse regering alleen maar wil tekenen als in de notulen wordt opgenomen dat de Franstaligen géén minderheid vormen in België. Volgens Vlaams minister-president Van den Brande is in een federale interministeriële werkgroep in 1997 overeen gekomen dat er alleen sprake kan zijn van een minderheid als die binnen het Belgische staatsverband ook daadwerkelijk door anderen wordt gedomineerd. De paritaire samenstelling van de ministerraad, de alarmbelprocedure en andere grondwettelijke beschermingen voor de Franstaligen zijn daarmee in tegenspraak. Weshalve er geen sprake kan zijn van een Franstalige minderheid in de Rand rond Brussel.
GEDOMINEERD Maar nogmaals: de kaderconventie zelf bevat geen definitie. Wat Maystadt toelaat om te stellen dat de rondzendbrieven van de Vlaamse regering over de interpretatie van de faciliteiten een inbreuk vormen op de rechten van de Franstalige inwoners. Maar het echte gevaar van de kaderconventie schuilt hem in artikel 10, en wij citeren: ‘les Parties s’efforceront d’assurer, dans la mesure du possible, des conditions qui permettent d’utiliser la langue minoritaire dans les rapports entre ces personnes et les autorités administratives’. In de agressieve interpretatie van het FDF is de gevolgtrekking dat alle Franstaligen in Vlaanderen het recht hebben overal en altijd het Frans te gebruiken. En Maystadt mag dan nog zo hard beweren dat hij niet dezelfde interpretatie voorstaat, het feit dat hij de Franstaligen in Vlaanderen in de tekst van zijn persconferentie als minderheid beschouwt, betekent evengoed dat de PSC het recht opeist om in een later stadium het gebruik van het Frans in héél Vlaanderen als recht af te dwingen. Tot spijt van wie het benijdt.
7
MAYSTADT
LACHT NIET MET DE
ONDERDRUKKING VAN ZIJN VOLKSGENOTEN
Het zou daarom niet slecht zijn als de heer Maystadt eens geconfronteerd wordt met een andere tekst van de Raad van Europa, namelijk het Charter voor Regionale of Minderheidstalen. Daar staat wél een strikte definitie in, en die luidt ‘par l’expression “langues régionales ou minoritaires”, on entend les langues…différentes de la (des) langue(s) officielle(s) de cet Etat.” I.Ko (de auteur is politiek journalist)
VOOR
M E E R I N F O R M AT I E
Raadpleeg de webstek van de Raad van Europa: http://www.coe.fr/fr/txjur/traites.html (Frans) http://www.coe.fr/eng/legaltxt/ treaties.html (Engels) En de webstek van de PSC: http:/www.psc.be (communiqués de presse)
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
W ETSTRAAT
Aan het woord is Philippe Maystadt, bekwaam minister van Financiën, maar sinds midden vorig jaar tot partijvoorzitter van de Franstalige christendemocraten gebombardeerd om die partij uit een crisis te halen. En dat is heel wat anders dan feiten en cijfers presenteren. Dan moet er gegoocheld worden met emoties om kiezers te lokken. Mensenrechten doen het altijd goed in zo’n verband. En wat is er dankbaarder dan de rechten van Franstaligen benoorden de taalgrens: zeker als die volgens de Raad van Europa als minderheid zouden kunnen worden beschouwd.
FOTO WIM VAN CAPELLEN
elp! De rechten van de Franstaligen in de Gordel worden met voeten getreden. De Vlaamse regering wil ons de faciliteiten afnemen. Er is maar één oplossing: stem PSC en eis met ons de ondertekening van de Europese Kaderconventie voor de Bescherming van Nationale Minderheden!
B ELGISCHE
TOPMAN VERDWIJNT VAN DE SCÈNE
B YE ,
BYE
B ODSON ?
E CONOMIE
Franstalig België treurt. Nadat Le Soir en Trends de eerste berichten uitbrachten, werd het nieuws halfweg februari breed uitgesmeerd in de media. Philippe Bodson, topman van Tractebel, stapt half maart op onder druk van de Franse aandeelhouder. België verliest weer een belangrijke pion in het politiek-economisch schaakspel.
De laatste tien jaar kende het bedrijf een grondige gedaanteverandering. Via Tractebel en zijn dochter Powerfin werd de Belgische monopoliepositie in de elektriciteitssector verzilverd in een buitenlandse expansie.
PIJLER VAN FRANS KAPITAAL Tractebel is van uiterst belang voor Suez. Electrabel was jarenlang de “cashcow” van de Generale, en is dat dus nu voor Parijs. Het belang van Tractebel is overigens niet verwaterd na de overname van de Generale door het Franse Suez, later gefusioneerd met de nutsgroep Lyonnaise des Eaux. De Financieel-Economische Tijd berekende onlangs dat de beurskapitalisatie (de waarde van alle aandelen) van Tractebel 14 miljard euro bedraagt. Dat is meer dan de beurswaarde van de rest van Suez Lyonnaise des Eaux (13,4 miljard euro), de Franse grootmoederholding van Tractebel. Met andere woorden: méér dan de helft van de waarde van de Franse groep Suez bestaat uit de Belgische nutsvoorzieningen. Die rekensom is belangrijk bij het bericht dat Suez haar greep op Tractebel - op papier een “onafhankelijk” bedrijf, maar elke waarnemer weet beter - wil versterken. Gérard Mestrallet, topman van de Franse holding, zet daartoe Tractebel-topman Philippe Bodson aan de deur. De Franstalige kranten sloegen eerst alarm: Philippe Bodson, de lieveling van het Frans-Belgische establishment, stond immers garant voor het Belgische karakter van Tractebel. DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
FOTO WIM VAN CAPELLEN
Tractebel is qua omvang en qua strategisch én politiek impact één van de belangrijkste ondernemingen van dit land. Het bedrijf produceert energie en is via de gemengde intercommunales sterk aanwezig in de distributie. Daarnaast is Tractebel actief in allerhande nutsvoorzieningen, gaande van afvalverwerking (Watco) tot elektronische verkeersmodelsystemen. FRANKRIJK
PHILIPPE BODSON: BELGISCHE PION
STUURT EEN
DE LAAN UIT
Let wel: “Belgische”. Want in de loop der jaren heeft Tractebel altijd de Belgische kaart getrokken. Het Franstalige overwicht bleef stuitend. Ook de opvolger van Bodson - Jean-Pierre Hansen - is een Franstalige. Tractebel heeft immers Vlaanderen niet nodig: energiebeleid is een federale materie.
STERK
Als Philippe Bodson wegvalt, verliest Tractebel heel wat steun bij het Belgische establishment. Vlaanderen kan er rustig voor opteren om werk te maken van de liberalisering, ook op federaal niveau. Het vertrek van Philippe Bodson is dus geen slechte zaak voor Vlaanderen. Bye, bye Bodson. H. van Heeserbergen (de auteur is economisch journalist)
IN LOBBYWERK
Tractebel kon zijn positie opbouwen dankzij een jarenlang monopolie, dat het te danken heeft aan veel en efficiënt lobbywerk. In vele Vlaamse gemeentebesturen is Electrabel via de gemengde intercommunales tegelijk klant en leverancier. De lokale besturen spelen dat spel mee. In Antwerpen kreeg een gemengde intercommunale onder controle van Electrabel, de steun van de Volksunie, Agalev én het Vlaams Blok, die daarmee hun steun gaven aan een anti-Vlaams nucleair industrieel complex. Ook vandaag nog is de Generale dé lobby in België. De Standaard laakte ooit de “belangenvermenging” omdat Electrabel ‘burgemeesters, hun zonen, dochters of aanverwanten een beheersmandaat of een baan bezorgde’. De Vlaamse ondernemer Hendrik
8
Het omgekeerde is echter ook waar. Gezien de openstelling van de concurrentie heeft Vlaanderen Tractebel evenmin nodig. Het stuit dan ook tegen de borst dat de gemengde intercommunales - tegen de Europese trend en regelgeving in - in 1996 voor de kleine consumenten een tienjarig contract met Electrabel afsloten. De federale minister van Energie Jean-Pol Poncelet (PSC) lijkt ondertussen weinig haast te maken van een liberalisering bij de “zuivere” intercommunales.
Seghers spreekt van ‘maffioze praktijken’ en getuigt: ‘Het netwerk van de ‘groep’ is ruim verspreid. Men benoemt gewezen ministers, kabinetsleden en ambtenaren in de directiestructuren en beïnvloedt de overheid. (...) Studaxen van de groep en haar dochters bereiden rapporten en standpunten voor die politici en belangengroepen moeiteloos nakwaken.’ Volgens een Oesorapport van 1996 heeft België ‘de hoogste elektriciteitsprijzen van Europa.’ In feite is deze hoge energieprijs een occulte belasting, die deels naar de gemeenten en deels naar Tractebel (dus Suez) vloeit. Ter illustratie: 94% van zijn 37,6 miljard nettowinst (1997) genereerde Electrabel bij de kleine gebruikers, die goed waren voor 60% van de omzet.
W ORTELS
IN HET VERLEDEN
E EN V LAAMSE ONTWIKKELINGSHULP Voor de 5de staatshervorming van 1999 (na die van 1970+’80+’88+’93)
DE BELGISCHE ARMOEDE-ERVARING In de 19de eeuw had Vlaanderen een landbouwproletariaat dat leefde van dag tot dag, en opbraste wat haar onder de hand viel. Er was geen perspectief, geen toekomstvisie, en dus ook geen spaarlust. In 1866 (Laurent) startte het Belgisch onderwijs het schoolsparen. De mentaliteit werd veranderd via de kinderen. Bovendien was voor de kleine spaarders in 1865 de ASLK opgericht. Want de 19de-eeuwse banken deden alleen grote zaken, en daar kon de kleine spaarder niet terecht. Maar zelfs de ASLK bracht bij de kleine boeren drempelvrees teweeg. Daarom werd een Middenkredietkas opgericht, zodat de kleine spaarder ook eens aan een bedrijfslening kon geraken. Zo kreeg de kleine man perspectief, zijn ondernemingslust werd aangewakkerd, en hij kon nu werken aan projecten. Recent (’92) hielp België de Grameen Bank in Bangladesh om aan arme vrouwen, die niet bij de banken terecht kunnen, leningen te verstrekken om een eigen bedrijfje te beginnen. Zo zien we het graag. De Vlaamse ontwikkelingshulp moet in de ontwikkelingslanden de overheid helpen met de uitbouw van structuren, die de spaar- en ondernemingslust van de kleine man of vrouw aanwakkeren.
DE VLAAMSE LANDBOUWERVARING Ook uit zijn vroegere landbouw kan Vlaanderen veel leren. In de 19de eeuw waren wij een hopeloos onderontwikkeld, agrarisch gat. De akkerbouw was niet meer concurrentieel (VS + Canada graanbouw). Overbevolking versnipperde de percelen. De bebouwing werd geïntensiveerd, niet gemoderniseerd. Doch vanaf de jaren
GEEN SPAANS VOOR DE INDIANEN VAN DE ANDES EN CENTRAAL-AMERIKA.
1890 veranderde dit. De Boerenbond richtte coöperatieven in, die gezamenlijk dure kunstmest en dure machines kochten, voor collectief gebruik.
Nederlandstalig technisch onderwijs van de Vlaamse provincies in de jaren ’50 nauw gaan aansluiten bij de noden van de industrie (met succes).
De Raiffeisen en katholieke boerenbanken hielden het geld van de boerenspaarders in de landbouw, en lieten het niet afvloeien naar de Waalse industrie. En de pastoors en de katholieke elite organiseerden de agrarische volksmens in allerlei verenigingen (toneel, sport), wat de elite structuren verschafte om de volksmens te moderniseren. De lessen voor de Vlaamse ontwikkelingshulp zijn duidelijk. Men moet arme volkeren bijstaan in de activiteit die ze hebben, en met de middelen die er zijn. Geen grootschalige infrastructuurprojecten (een stuwdam die nutteloze electriciteit produceert). Geen Europese KMO’s (joint-venture), geen punctuele technische projecten (waterpompen vs droogte) die ineenzakken van zodra de Europese technici en het Europese geld verdwijnen. Vlaanderen moet in de ontwikkelingslanden de plaatselijke elite aanzetten om met de volksmens het eigen spaarwezen uit te bouwen, en de eigen activiteiten, zoals landbouw en ambachten, te moderniseren. Men moet daar niet zozeer gaan redden (dat is noodhulp), dan wel de zelfredzaamheid duurzaam gaan optouwen (ontwikkelingshulp).
De Vlaamse ontwikkelingshulp moet dus vechten tegen koloniale talen, zeker in het lager-, middelbaar- en technisch onderwijs. Geen Spaans voor de Indianen van de Andes en van CentraalAmerika. Geen Frans, Engels of Portugees voor het onderwijs in Zwart Afrika. Vlaamse missionarissen hebben schatten aan taalkundige kennis opgebouwd. Vlaanderen moet die gebruiken om in die landen woordenboeken, spraakkunsten en leerboeken in de Afrikaanse en Indiaanse talen te laten opstellen. Eigen taalkundige kringen en instellingen moeten opgericht worden. Er moet in die talen een eigen letterkundig- en geestesleven ontwikkeld worden.
DE VLAAMSE TAALERVARING Ook onze taalstrijd was een ontwikkelingsles. Lodewijk De Raet stelde in 1905’06 vast dat Vlaanderen niet kon industrialiseren, omdat er geen geschoolde arbeiders en middenkaders waren. Technisch onderricht werd verschaft in het Frans, en dat verstond de Vlaamse volksmens niet. Toen het onderwijs was vernederlandst (1930+’32) is het
9
Daartoe moet Vlaanderen vooral de uitbouw van media (kranten, radio’s) in die talen stutten. Aan de plaatselijke universiteiten moeten licenties in Afrikaanse of Indiaanse talen worden opgericht, en moet het onderricht ook in die talen worden verstrekt. En hun gediplomeerden moeten het alleenrecht op het onderwijs verwerven. En eenmaal aangepast aan de plaatselijke gemeenschap, moet dit onderwijs zich ook schikken naar de plaatselijke noden. Het technisch onderwijs in die talen moet zich dan afstemmen op de behoeften van de plaatselijke landbouw en de plaatselijke ambachten. De zelfredzaamheid bevorderen kan alleen door de eigen mensen, en in de taal van de eigen mensen. Na meer dan 400 jaar onderontwikkeling (ca. 1585-1960) met het Frans, heeft Vlaanderen die les wel héél grondig geleerd. Die les kan nu doorgegeven worden. Marcel Gunst
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
B UITENLAND
eisen CVP, VLD en VU in het Vlaams Parlement dat ook de ontwikkelingssamenwerking naar de Vlaamse regering gaat. Goed! Maar dan moet de Vlaamse ontwikkelingshulp wel gestoeld zijn op Vlaamse ervaringen. Welnu, tot lang na de Eerste Wereldoorlog was Vlaanderen zélf een ontwikkelingsland. Onze ontwikkelingservaring is dus kersvers.
T WEE - SPRAAK
I N - SPRAAK
ONTWIKKELINGSSAMENWERKING : SPLITSING OP POLITIEKE AGENDA?
RATTACHISME
O PINIE
I
n zijn beleidsbrieven over het Vlaams buitenlands beleid stak Van den Brande niet onder stoelen of banken dat hij het “merkwaardig” vond dat ontwikkelingssamenwerking nog steeds een federale bevoegdheid is. Recent vroegen CVP, VLD en VU in de Commissie Staatshervorming van het Vlaams Parlement om de ontwikkelingssamenwerking toe te wijzen aan de deelstaten. Doorbraak zocht een voor- en tegenstander op.
JA
NEEN
‘Vlaanderen is in staat om een eigen beleid inzake ontwikkelingssamenwerking te voeren. Vandaag is reeds een deel van het buitenlands beleid in handen van de Vlaamse regering en Vlaanderen kan internationale akkoorden sluiten. Als dat kan, waarom voor de rest niet? De gevoeligheden liggen anders in Vlaanderen. Zoals het thema leefmilieu is daar veel meer gevoel voor in Vlaanderen dan in Wallonië. Zo kunnen we eigen accenten leggen, iets wat elk land moet kunnen doen. Ik zie niet in waarom ook een domein als buitenlandse handel nationaal moet blijven.
‘De vraag of we de bevoegdheid over ontwikkelingssamenwerking aan de deelstaten moeten toewijzen, is niet aan de orde. Voor ons is het institutionele kader op dit ogenblik niet van die aard dat het gelijk welke werking zou beperken. Er zijn tal van formules mogelijk waarbij rekening wordt gehouden met de identiteit van de deelstaten. De SP heeft zich in de Commissie Staatshervorming van het Vlaams Parlement onthouden, maar heeft niet tegengestemd om het debat niet af te blokken. Ik vraag me trouwens af of de partijen die vragen om verder te gaan dit ook zullen hard maken bij de onderhandelingen.
Wat de subsidiëring van projecten betreft, stel je trouwens een verschil vast op het terrein tussen de aanpak van Vlaanderen en het federale ABOS. Aan Vlaamse zijde beslist de regering, terwijl op federaal niveau een ingewikkelde procedure wordt gevolgd. Bij de Vlaamse regering is het dus gemakkelijker. Het valt op dat Vlaanderen een groter aantal en veel grotere niet-gouvernementele organisaties (ngo’s) kent dan Wallonië. De Vlaamse ngo’s dienen ook veel meer plannen in. Vorig jaar was er groot ongenoegen aan Waalse zijde omdat ze minder financiële middelen kregen. Maar ze hadden ook veel minder plannen ingediend! En dan heeft Reginald Moreels, die een unitarist is, 85 miljoen extra gegeven om hen tevreden te stellen. Dit is wafelijzerpolitiek, want men geeft geld om ze te sussen. Het is ook onaanvaardbaar dat de raad van beheer van de federale dienst voor ontwikkelingssamenwerking paritair moet zijn samengesteld. Hetzelfde zie je trouwens bij de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel.’ Jef Valkeniers VLD-kamerlid
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
Zo’n opsplitsing is geen prioriteit, behalve voor hen die willen splitsen om te splitsen. Maar als de deelstaten het eens zijn, gaan wij er ons niet tegen verzetten. Het stoort me dat men er geen rekening mee houdt dat de krachtlijnen die de Commissie Staatshervorming uittekent, de basis moeten vormen van het debat met Wallonië. De vraag die we ons moeten stellen, is of het noodzakelijk is dat we de betreffende diensten opsplitsen om eenzelfde resultaat te boeken. In heel dat debat hebben wij uitsluitend gediscussieerd vanuit het oogpunt van de efficiëntie en de mogelijke verbetering van het beleid terzake. Je kunt alles vanuit de communautaire invalshoek benaderen, maar dat weerstaat niet aan een serieuze analyse. Zij die wijzen op de scheeftrekkingen waar Wallonië een voordeel uit puurt, mogen niet vergeten dat er ook Vlaamse projecten zijn die niet altijd “koosjer” zijn.’
Gilbert Bossuyt Vlaams-Parlementslid SP
10
Met belangstelling las ik uw rubriek TWEESPRAAK over het Waals rattachisme. Over “her-aanhechting” kan toch niet gesproken worden, aangezien de Zuidelijke Nederlanden nooit tot Frankrijk hebben behoord. Ze werden er wel en helaas herhaaldelijk door bezet. Ik kan professor Herman Pauwels verzekeren dat de gewone Waalse mens niét wakker ligt, sterker nog, vijandig staat tegenover rattachisme. Wat me stoort, is het minderwaardigheidscomplex van de professor, die voor zijn heel-Nederlands (?) ideaal op de hulp van Wallonië rekent. Heel-Nederland zal een stap dichterbij komen, dank zij het rattachisme van de Walen! Opvallend is dat beide auteurs niet de minste aandacht hebben voor de wel zeer actieve rol van de Franse diplomatie bij dit gebeuren. De redenering van Luc Pauwels lijkt ons beter gefundeerd. Jammer dat hij als een echte Lega Nordist op dezelfde golflengte zit als de rest van de Vlaamse Beweging, die de dualiteit van België, uitsluitend gebouwd op taalmotieven en een direct gevolg van het (Frans) unitarisme, als een vaststaand geopolitiek gegeven beschouwt. En juist dààr schuilt de bron van alle ellende. Vik Eggermont Ekeren
HOOFDSTAD PRIJSGEVEN Ik heb vernomen dat VVB-voorzitter Ivan Mertens in Gazet van Antwerpen schreef dat Vlaanderen desnoods zonder Brussel onafhankelijk moet worden. Ik heb het daar persoonlijk een beetje moeilijk mee, omdat ik vind dat een volk dat zijn hoofdstad prijsgeeft niet soeverein kan worden Jan Callebaut Oostende
ONGEBONDEN FORUM De nieuwe Doorbraak is alleszins geslaagd en lezenswaardig. Er is onmiskenbaar weer een flinke stap vooruit gezet. Als je de vergelijking doortrekt tot jaren geleden, dan is de afstand enorm en dan is duidelijk dat de VVB de wind in de zeilen heeft. Het moet me dan ook van het hart dat ik bijzonder ontgoocheld ben over reacties in de stijl van ‘ik erger mij’ of ‘Doorbraak hoeft voor mij niet meer, want u drukt een foto af van een Belgisch minister van Staat’ of ‘u verzwijgt mijn partij’ of ‘u geeft een prikje aan mijn partij, maar niet aan die andere’.
Op die manier halen we het nooit. Laat Doorbraak dus voort een algemeen Vlaams ongebonden forum zijn, los van en boven de enge grenzen van een politieke partij. En in Doorbraak mag gerust ruimte zijn voor foto’s en meningen van tegenstanders. Meer nog: het hoort bij een volwassen discussie en het is strategisch noodzakelijk dat men de (argumenten van de) andere kant kent.
IMAGO Mag ik u hartelijk feliciteren met de inhoud en presentatie van uw maandblad Doorbraak. Het imago van de Vlaamse Beweging gaat door deze publicatie zeer sterk vooruit. Ing.G. Van Wichelen Ondervoorzitter Liberaal Vlaams Verbond Voorzitter Vlaamse Ingenieurskamer
FRANCOFONIE TRIOMFEERT De Belgische francofonie triomfeert. Dit blijkt onder meer uit de vernietiging van Vlaams-Brussel, waar de francofone extremisten nu reeds heer en meester zijn. De Brabantse gordel is bezweken onder zware verfransingsdruk. Verfransing en internationalisering rukken verder op tot voor de poorten van Aalst, Leuven en Mechelen. Aanhoudende Arabisch-, Fransen Engelssprekende migratie en vluchtelingenstromen brengen mensen naar onze steden die onze taal waardeloos vinden. Jan De Schuytener Dilbeek
SPELREGELS Inspraak staat open voor iedereen die een reactie kwijtwil op Doorbraak. Niet alle brieven kunnen worden geplaatst, dus hou het liefst bondig. In de vrije tribune laten we maandelijks iemand aan het woord die rond een actueel thema een persoonlijke bijdrage kwijt wil. Een vrije tribune telt maximum 3000 tekens. De redactie houdt het recht om inzendingen te weigeren of in te korten. Al uw reacties zijn welkom per post bij Doorbraak, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen, per fax op (03) 248 21 83 of per e-post bij doorbraak@vvb.org.
TRIBUNE
E EN
GROEICOALITIE VOOR B RUSSEL B
“ russels” is op de internationale scène een begrip. In de vele gesprekken die ik voer met internationale zakenlui hoef ik niet uit te leggen wat de betekenis is van Brussel. Ze kennen allemaal de feitelijke hoofdstad van Europa. Velen zijn hier present, of willen het zijn. Brussel is een sterk merk, waartegen België of zelfs Vlaanderen verbleekt. Met de euro en de verdere Europese integratie wint Brussel enkel nog aan gewicht als internationaal beslissingscentrum. Anderzijds gaat de globalisering van de economie hand in hand met de concentratie van economische activiteiten rond politieke of economische centra, een metropolisering van de economie. Brussel heeft alles in zich om meer dan ooit een magneet te worden voor de internationale zakenwereld. Die aantrekkingskracht zal tot ver buiten de grenzen van Brussel werken. Toch stel ik vast dat wij, Vlamingen en Franstaligen, ons best lijken te doen om Brussel als internationale troefkaart te verkwanselen. De Europese instellingen stuiten bij vele Brusselaars op argwaan of worden zelfs ronduit verwenst. Een groot deel van “la Flandre profonde” beschouwt Brussel als een te mijden vuilnisbelt van maatschappelijke kwalen: files, onveiligheid, migranten. Omgekeerd keren Franstalige Brusselaars zich af van Vlaanderen. Zo’n mentaliteit kan ik moeilijk begrijpen, tenzij met één woord: navelstaarderij (of stammentwist). Het discours over Brussel heeft dringend nood aan een fundamentele koerswending, zowel langs Vlaamse als langs Franstalige kant. Brussel en Vlaanderen hebben beiden alles te winnen bij een verstandshuwelijk. Brussel kan met de steun van Vlaanderen zijn vitaliteit herwinnen. Vlaanderen kan met Brussel zijn belangrijkste economische en internationale troefkaart uitspelen. Beide partners moeten daarom investeren in een nieuwe relatie. Van Vlaanderen vergt dit een grotere bereidheid om samen te werken met Brussel en er ook financieel in te investeren. Van Brussel vergt dit een bereidheid om op alle politieke niveaus een grotere Vlaamse inbreng niet enkel te dulden, maar ook te ondersteunen.
11
Brussel is dit overigens verplicht aan zijn hoofdstedelijke functie. In het huidige institutionele kader leven Brussel en Vlaanderen echter gescheiden van tafel en bed. De huidige structuur leidt er immers toe dat Brussel zich te veel opsluit, terwijl het niet bij machte is om volledig op eigen kracht zijn sociaal-economische en internationale toekomst veilig te stellen. Hoe kan de file-ellende opgelost worden, indien Brussel en Vlaanderen elk voor zich hun ruimtelijk structuurplan uitwerken? Waartoe leidt het opbod in de strijd om buitenlandse investeerders? Welke toekomst heeft Zaventem zonder een innige band met Brussel? Brussel is als kloppend hart van de Vlaamse economie tot in de kleinste vezels met Vlaanderen verbonden. Brussel ligt geografisch in Vlaanderen. De twee zijn niet te scheiden. Brussel zal dus mee op de politieke onderhandelingstafel moeten komen, in het kader van het onafwendbare gesprek over de verdere staatshervorming na de verkiezingen. Maar dergelijk gesprek heeft pas kans op slagen als we eerst werken aan een nieuw partnership. Het VEV-Comité heeft één centrale missie voor de nabije toekomst: bijdragen tot de vorming van een groeicoalitie voor Brussel, over de taal- en gewestgrenzen heen. Die groeicoalitie heeft Brussel nodig om zijn beloftevolle internationale toekomst waar te maken. Wij beogen geen overnamebod, wel een joint venture met een echte 50/50-verhouding. Niet meer, maar ook niet minder. Jos Bellincx Voorzitter VEV-Comité Brussel
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
O PINIE
Jan Verhaverbeke Edegem
V RIJE
B OEKEN
JUDOKA RECHT VOOR DE RAAP Wie meer wil weten over de politieke ideeën van toekomstig politicus JeanMarie Dedecker, zal weinig hebben aan Ik, Jean-Marie Dedecker. Het boek is helemaal gewijd aan het sportgebeuren in dit land. En vooral aan de judosport. Z’n one-liners fleuren het boek op. Dedecker stelt terecht heel wat vragen bij het beleid ter zake in dit land. Ook de sport blijkt communautair verziekt te zijn. BDS
vader van de gedachte. Toch maakt dit boek duidelijk dat volksidentiteiten ook al zijn ze dynamisch, van recente datum en zelfs soms voor een belangrijk stuk “uitgevonden” - zeer reëel zijn. Wie ze negeert, maakt een fundamentele fout. PDR R. PINXTEN (RED.), ‘CULTUUR
EN MACHT’,
HOUTEKIET, 304
BLZ.,
790
FR.
De belangrijkste zin van het boek lezen we op de eerste bladzijde: ‘De situatie in België is op dit ogenblik zodanig dat de identiteit van een auteur onwillekeurig doorschemert in de zienswijze die hij hanteert om de feiten te analyseren, historisch te intepreteren of te beslissen over hun belang.’ De auteurs van Belgische toestanden bedoelden het wellicht niet zo, maar net die vaststelling uit onverdachte hoek bewijst wat de rest van het werk zo krampachtig probeert te ontzenuwen: Vlamingen en Walen bestaan! BC MARC SWYNGEDOUW,
H. VANDEWEGHE,
MARCO MARTINIELLO
J.-M. DEDECKER,
(RED.),
‘IK, JEAN-MARIE
‘BELGISCHE TOESTANDEN’,
DEDECKER’, VAN HALEWYCK, 216
BLZ.,
698
FR.
CULTUUR EN MACHT In 1994 onderzocht de Gentse antropoloog Rik Pinxten in Culturen sterven langzaam het verband tussen identiteit en conflict. Hij beklemtoont dat identiteiten dynamisch zijn, maar ook dat ze niet kunnen worden genegeerd. Met Ghislain Verstraete schreef hij de ruime inleiding op het verzamelwerk Cultuur en macht. Zij werken, voortbouwend op het vorige boek, aan een model voor conflictbeheersing tussen (mensen uit) verschillende culturen. Ze gaan daarbij erg academisch te werk en leverden eerder een syllabus af voor hun studenten. Oninteressant is het allerminst, maar men krijgt toch de indruk dat hun model erg theoretisch is. Medewerkers van het duo behandelen in zeven hoofdstukken concrete gevallen. Wie z’n kennis over de Bouriat op de Mongools-Russische grens of de Daasanech in zuidwest Ethiopië wat wil bijwerken, komt aan z’n trekken. In haar leerrijke (en geïdealiseerde?) bijdrage over het Ottomaanse Rijk meent Veerle Donceel lessen te kunnen trekken voor het huidige multiculturele samenleven. Haar oplossing gaat zowaar in de richting van een soort apartheid, vanzelfsprekend zonder die naam te gebruiken. Of dat Ottomaanse model in onze 21ste eeuw hanteerbaar is, blijft de vraag. Ook hier lijkt de wens eerder de DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
BELGISCHE TOESTANDEN Het zoveelste werk over de toestand in België, dat vooral onze buurlanden zou moeten interesseren. Franstalige en Nederlandstalige wetenschappers en journalisten, waaronder de onvermijdelijke Marc Reynebeau, Marc Swyngedouw en Kris Deschouwer, geven in vogelvlucht een kort overzicht van de staatshervorming, ons koloniaal verleden, Vlaamse en Waalse beweging, immigratie en integratie, sociale zekerheid en politieke corruptie en cliëntelisme. Alle auteurs zouden “kritisch” staan tegenover het Vlaamse of Waalse nationalisme. Wat Reynebeau betreft, die zijn Klauwen van de Leeuw nog eens dunnetjes overdoet, mag dat best waar zijn. Maar wat te denken van Denise Van Dam, die het Waalse nationalisme onder de loep neemt: zoals geweten draagt zij haar studie-object een warm hart toe. Ze laat daarbij niet na telkens te hameren op de progressieve, verdraagzame invulling van het Waalse regionalisme en de “etnische” definitie van het Vlaamsnationalisme. Ook de objectieve, wetenschappelijke toon valt in het werk soms ver te zoeken. Voor Reynebeau gaat de echte inzet van het debat ‘over de controle over het “eigen” geld’. Voor Le Soir-journalist Bénédicte Vaes zijn de noord-zuidtransfers in de sociale zekerheid niet van culturele, maar van socio-economische aard: ‘De klassenverschillen zijn sociaal duidbaar, en hebben niets te maken met ras!’
12
ICARUS-ANTWERPEN, 208 BLZ., 995 FR.
JEAN-MARIE GANTOIS Naar aanleiding van de dertigste sterfdag van de eminente Frans-Vlaamse voorman, Jean-Marie Gantois, werd op initiatief van Werkgroep de Nederlanden in samenwerking met de Vereniging/Stichting Zannekin en Oranjejeugd een zeer verzorgde publicatie uitgegeven onder de titel Laus Flandriae. Ze bevat de originele Franse tekst en de Nederlandse vertaling van een niet eerder gepubliceerd essay van JeanMarie Gantois. Het is een warme, emotionele oproep gericht aan de FransVlamingen om trouw te blijven aan hun Nederlandse identiteit. Aanbevolen lectuur voor wie interesse heeft voor de Frans-Vlaamse kwestie. Een ruimer uitgewerkte historische duiding zou dit verzorgde werkje wel meer tot zijn recht laten komen. GM JEAN-MARIE GANTOIS, ‘LAUS FLANDRIAE’, 64
BLZ,
OVERSCHRIJVEN
300
FR.
OP REK.
892-2301582-52
VAN
“WERKGROEP DE NEDERLANDEN”, POPERINGE.
TRENDS INTERNATIONAL Het nieuwe maandblad Trends International is op het buitenlands publiek in Vlaanderen gericht. Met Engelse vertalingen van de gewone Trendsartikels, probeert uitgeverij Roularta ook dit bijzonder koopkrachtige publiek te bereiken. Al kunnen we ons voorstellen dat de ondertitel Business news from Belgium, Brussels, Flanders & Wallonia bij menig buitenlander wel wat wenkbrauwen zal laten fronsen. Alle informatie bij Trends, telefoon: 051/26.66.53, www.international.trends.be.
ABICHT ONTMASKERD De Morgen citeert uitvoerig uit Solidair (blad van de Partij van de Arbeid), dat wil bewijzen dat de Antwerpse filosofiedocent Ludo Abicht (Agalev) een extreem-rechtse nationalist is, die zich hult in een marxistische vermomming. Zijn vader was ooit Verdinaso, en hijzelf was aanwezig op de manifestatie “Vlaanderen, staat in Europa” van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (november 98). Voorts schreef hij een bijdrage in een huldeboek van Herman Suykerbuyk (CVP) en gaf hij een interview weg aan Alarm Magazine.
FISCALE CONSENSUS Unaniem eist Vlaanderen meer fiscale autonomie. Ook in Wallonië groeit de vraag naar een verder strekkende fiscale onafhankelijkheid. Een volwaardig sociaal-economisch beleid, zonder eigen belastingen, is immers niet mogelijk. De consensus rond de herziening van de federale financieringswet, die van kracht is sinds 1989 groeit. (Trends, 28 januari 1998)
RAAR LAND In The Economist van 13 februari verscheen een interessant artikeltje over onze premier, Belgium’s political glue. Erg lovend is het niet, maar Dehaene is nu eenmaal de enige die de federale regering kan bij elkaar houden. De conclusie van The Economist: ‘Zelfs als mijnheer Dehaene in juni een electorale oplawaai krijgt, zal er op korte termijn niets veranderen in België. De federale regering zal macht blijven verliezen aan de deelstaten, zonder zelf volledig te verdwijnen. Er zal waar-
D
E
J A R E N
D E R T I G
...
Na een lange zoektocht kan je in een koninklijke kerstboodschap wonder boven wonder toch een nuttig aanknopingspunt vinden. Staat er daar in een alinea over democratisch erfgoed niet te lezen dat ‘ieder van ons de gebeurtenissen van de jaren dertig steeds indachtig dient te blijven?’ In onze drang naar historische kennis zijn we dus gaan grasduinen in de jaren 1830 en wat daaraan voorafging. Het eerste het beste geschiedenisboek, dat van Pirenne inbegrepen, friste ons vermoeid geheugen op. Na de zoveelste Franse annexatiepolitiek tot in Moskou toe was het welletjes geweest. Onmiddellijk na “la morne plaine de Waterloo” had de internationale gemeenschap van toen België en Nederland samen tot een bufferstaat gemaakt tegen de opdringerige zuiderburen: het koninkrijk der Nederlanden. Een stel heethoofden, zo lezen we, verliet bij de opvoering van “De Stomme van Portici” in de Munt te Brussel, het gebouw om bij een aantal regeringspersonen de ruiten te gaan ingooien. Men maakte zich ook meester van wapens. Door de ophitsende acties van Franse provocateurs moesten zelfs radicale leiders zoals Rogier Brussel ontvluchten omdat er chaos heerste. Ons land was rijp voor een opstandig en bloedig separatisme. Het zogenaamde monsterverbond tussen katholieken en liberalen, aangewakkerd door Franse annexionisten, had de prille Europese constructie de das omgedaan. Na het septemberverzet tegen de Nederlandse troepen en de verkiezing van een Nationaal Congres door 47.000 cijns- en bekwaamheidskiezers bood ons Nationaal Congres een Franse zestienjarige koningszoon met kleine meerderheid, maar toch democratisch, en met Franse steun het koningschap aan. Alleen onder Engelse druk trok het gekozen staatshoofd zich terug ten voordele van de door Engeland gesteunde Leopold. Een dubbeltje op zijn kant voor die van Saxen-Coburg-Gotha. Dat dus elke brave borst in dit land deze gebeurtenissen van de jaren dertig ten alle tijde indachtig blijve, samen met uw Wilhelmus.
schijnlijk alleen meer debat en ergernis komen. Het lijkt een rare manier om een land te besturen. Maar België is een raar land om te besturen. Probeer het te begrijpen, voor het weg is.’
Voor haar redacteur is het duidelijk : ‘In a pre-election gambit, Flemish MPs call for break-up of Belgian state.’ Minister-president Van den Brande zou de separatisten aanvoeren.
EXIT BELGIË
OUBOLLIG
Begin februari keurde een meerderheid van CVP, VLD en VU in de Commissie Staatshervorming van het Vlaams Parlement een voorstel goed over de hervormingen die bij de volgende staatshervorming moeten worden doorgevoerd, waarover eerder meer in dit nummer van Doorbraak. The Bulletin, een Engelstalig weekblad voor de buitenlandse gemeenschap in Brussel, wijdt elke week enkele pagina’s aan het politieke gebeuren in België.
Op een debat voor het Antwerps liberaal Verbond (17 feb.), viel Minister van Staat Herman Decroo even uit zijn rol. Tegenspeler prof. Matthias Storme wist het publiek te overtuigen met een geargumenteerd betoog voor “Vlaanderen – staat in Europa”. Decroo vond het nodig Julius Caesar te citeren. U weet wel: ‘van alle Galliërs zijn de Belgen de dappersten…’. Wij citeren volledig: ‘…omdat ze het verst van de beschaving verwijderd zijn.’
13
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
V RIJ - SPRAAK
U IT
HET LAND
N EGATIEF
VAN
M AAS
NATIONALISME
EN
WAAL
NEDERLAND IS IMMIGRATIELAND Wie tussen 11 oktober en nieuwjaar een ietwat ernstige Duitse krant in handen kreeg, heeft weet van de controverse tussen Martin Walser en Ignatz Bubis. De schrijver Walser kreeg in de historische Frankfurter Paulskirche de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel. Zijn dankrede maakte behoorlijk wat ophef. Niet dat Walser iets bracht dat hij nog niet eerder op tafel smeet, maar dit keer ontving hij de meest prestigieuze Duitse prijs voor een zaal met alle, naar onze heerlijke Belgische woordenschat, gestelde Duitse lichamen. Walser pleitte tegen de instrumentalisering van Auschwitz. Die schande - die hij niet ontkent of ook maar enigszins zou vergoelijken! - wordt als een “Moralkeule” misbruikt. Daarmee schonk hij zijn taal meteen een nieuw, onvertaalbaar, begrip, dat we toch proberen te vertalen als “moraalknots”. Bubis, voorzitter van de Duitse joden, ging zwaar in het verzet. In een onbewaakt moment vergeleek hij Walser,
van onvervalste progressieve bloede, zowaar met enkele beruchte figuren uit de extreem-rechtse scène in Duitsland. We kunnen het debat hier onmogelijk samenvatten. Uw dienaar beperkt zich tot een berg van een tegenstelling die hij in dit debat meent op te merken. Volgens Walser kan de huidige Duitse generatie niet zomaar aansprakelijk gesteld worden voor de nazi-misdaden. Volgens Bubis draagt Duitsland ook vandaag nog een bijzondere verantwoordelijkheid. Wanneer we een vorm van nationalisme bepalen als de leer die vindt dat een volk rechtstreeks en sterk beïnvloed voortvloeit uit het eigen verleden, dan zegt de logica dat niet Walser maar Bubis nationalistisch denkt. De prijswinnaar had dat - als een der enigen van in het begin begrepen. Hij noemde het instrumentaliseren van Auschwitz met de woorden van de historicus Winkeler ‘negatief nationalisme’. Peter De Roover
FAILLIET De Dag van de Democratie zal dit jaar op zondag 13 juni plaatsvinden, de dag van de verkiezingen. Op 5 oktober 1997 organiseerden de politieke jongerenorganisatie TriAngel en het Centrum voor Politieke Vernieuwing voor het eerst dit forum waarop organisaties en politieke partijen de kans kregen om zich voor te stellen terwijl er de hele dag gedebatteerd werd over Nieuwe Politieke
C
Cultuur. Vorig jaar was het op 3 oktober opnieuw verzamelen geblazen voor dit politieke gebeuren. Toen stond de opkomst in schril contrast met het succes van de eerste editie. Triangel zat nadien met een hoge schuldenberg opgezadeld. Dit jaar zal opnieuw een DDag worden georganiseerd, maar wel onder de noemer van een nieuw opgerichte organisatie.
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Hans Michiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper. Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post: doorbraak@vvb.org/doorbraak. Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-ledenadministratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging toegestuurd. Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers. Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.
DOORBRAAK nr. 3 - maart 1999
14
Zo stelde het kabinet Kok begin december 1998. Met een verwachte instroom van 65.000 voor 1999 wordt Nederland het belangrijkste vluchtelingenland in de EU. Alleen al Noord-Brabant, dat de langste provinciegrens met Vlaanderen deelt, telt ruim 15.000 asielzoekers, verspreid tot in de kleinste gehuchten. Ongeveer 50% wordt uiteindelijk toegelaten. In het tweede soepele land, Groot-Brittannië, is dit 26%, in België 16%, in Duitsland 14%. Van de afgewezenen wordt nog geen 20% uitgezet, de rest wordt illegaal. Bij gebrek aan terugkeerbeleid start voor iedere vreemdeling een proces dat leidt tot een Nederlands paspoort. Gevolg: nu reeds zijn er zo’n 2,7 miljoen allochtonen. Tussen 1990 en 1997 groeide de autochtone bevolking met 1,4%, de allochtone met 40%. In Amsterdam is 60% van de geboorten allochtoon. Dit leidt tot de snelste bevolkingsverandering in de geschiedenis, met ongekende gevolgen voor de Nederlandse cultuur. Eén ervan is de eentaligheid: overheidsinformatie, wervingsfolders van de ANWB, verzekeraars, banken, verschijnen nu in het Arabisch, Turks, Chinees enz. Sinds Marokkanenrellen, uitgaansmoorden en Koerdenopstanden zijn de krantencommentaren harder geworden. Trouw (18 febr.): “Dit is een paard van Troje. Nederland ontfermt zich over zielige asielzoekers die hier lustig doorgaan met hun oorlogen.” De Immigratie- en Naturalisatiedienst is stuurloos en heeft dit jaar 1 miljard gulden extra nodig. De VVD wil de andere Europese landen hiervoor laten betalen, aldus hun strenger beleid straffend. Politici van de Partij van de Arbeid (socialisten) slopen nu heilige huisjes: staatssecretaris Cohen (Justitie) doet streng tegen hongerstakende illegalen; Tweede Kamerfractieleider Melkert wil afgewezen asielzoekers sociale voorzieningen ontnemen; Minister Peper (Binnenlandse Zaken) waarschuwt voor een toestroom van geheime agenten. De media zien hierin een kopie van de Bolkestein-strategie, die in 1995 bij de Provinciale Statenverkiezingen (en daarmee de Senaat) de VVD tot de grootste partij maakte. Oscar Hendriks Nijmegen