1999.06.Doorbraak

België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828

6 Maandblad juni 1999

Vlaanderen staat in Europa

B EELD -S PRAAK

Afgiftekantoor Antwerpen X Baron Dhanislaan 18 2000 Antwerpen

FOTO DOORBRAAK

HUGO DE RIDDER OVER CAMPAGNES EN VERKIEZINGEN. LEES BLZ. 4-5

STOP

V LAAMSE Het aantal EU-burgers dat meedoet met de verkiezingen, is miniem. Voor de CVPvoorzitter was dat een reden om zich met een zegevierend “ziedetwel” op de borst te kloppen. Maar Van Peel is een verstandig man. Het lage aantal is voor niemand een verrassing, en Van Peel weet zeer goed dat de discussie dáár niet over gaat.

Het EU-stemrecht werd in ‘92 Europees geregeld. Voor de CVP was het toen niet nodig voor Vlaanderen uitzonderingen te vragen.

Daar was nog tijd genoeg voor.

Vijf jaar lang gebeurde er totaal niks. Zelfs de voogdijregeling - nochtans met de Franstaligen overeengekomen in het Sint-Michielsakkoord werd niet geregeld. In 1997, toen België al anderhalf jaar overtijd was, kon plots niet langer worden gewacht. Een voorstel van het FDF werd aangegrepen om het EU-stemrecht te regelen. Zónder enige Vlaamse voorwaarde.

De Vlaamse Beweging zag haar kans schoon: nú was het moment aangebroken om de Vlaamse eisen - nota bene van het Vlaams Parlement - op tafel te gooien en de CVP te verplichten om eindelijk werk te maken van een voor Vlaanderen zo voordelig mogelijke regeling. Niet het stemrecht was de inzet. Wel de voogdij, de splitsing van de tweetalige kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde en de positie van de Vlamingen in Brussel.

TWIJFEL Totaal fout, natuurlijk. De CVP was nú niet van plan Vlaamse eisen te stellen. De Vlaamse voorwaarden moesten wachten tot de “grote” overlegronde van ‘99. Het stemrecht moest en zou nog vóór de verkiezingen worden goedgekeurd.

Het resultaat is bekend. De ‘Ja, maar’-campagne van het OVV – waarbij werd aangedrongen op de minimale eisen van het Vlaams Parlement werd opgestart en werkte de CVP-top behoorlijk op de zenuwen. Desondanks werd het EU-stemrecht met een meerderheid van alle Waalse partijen, CVP en SP goedgekeurd.

De discussie gaat dus niet over het EU-stemrecht.

Het gaat over het feit dat de CVP geen Vlaamse eisen op de federale tafel durfde gooien. De grootste Vlaamse partij kon of wou de Franstaligen niet aan de gemaakte afspraak houden, laat staan dat ze nieuwe Vlaamse stappen kon of wou zetten.

Volgende week zijn er verkiezingen. De CVP-top belooft om daarna haar vijf Vlaamse prioriteiten te realiseren - ondanks het Waalse “non” - en vraagt de kiezer een sterk mandaat. Net zoals de partij dat vier jaar geleden deed om de sociale zekerheid te hervormen.

Kan men het de Vlaamse kiezer kwalijk nemen als hij durft twijfelen aan dat plechtig engagement van Vlaanderens grootste partij?

Dirk Laeremans, hoofdredacteur

DE HYPOCRISIE

3

Wil het moorddadigste ‘isme’ nu eens opstaan? Prof. Matthias Storme over Kosovo en het wel bijzonder korte geheugen van media en politici.

STEMMENMAKERIJ

4-5

Hugo De Ridder kijkt dwars doorheen de verkiezingscampagne: in de aanloop naar de “moeder van alle verkiezingen” is het Belgische establishment druk in de weer. Vlaanderen zal het geweten hebben.

EEN VLAAMSE

DRIETAND

6

In de Belgische staat zijn ook de Vlaamse boeren de pineut. ABS-kopman Camiel Adriaens wil dat dit verandert.

NATIONALISME

IS MEER

7

Waarom zou nationalisme per definitie slecht zijn? Kosovo is Vlaanderen niet.

Prof. Louis Vos levert zijn bijdrage tot het nationalismedebat.

ALLE

SCHOTTEN BLIJ

8

Verkiezingen in Schotland en Wales. Is het hek er nu van de Britse dam?

VVB DIPLOMATIEK

9

De Vlaamse Volksbeweging werkt aan de toekomst. Een VVB-ploeg was te gast in vier ambassades en sprak er over Vlaamse onafhankelijkheid.

P

ZAVENTEM

E R S W I J S

Eddy De Naeyer (ACV) in De Standaard over de poststaking, 18 mei: ‘Er is misschien wel genoeg personeel bij De Post, maar vanwege de vroegere wafelijzerpolitiek zitten er te veel mensen in Wallonië.

Wij hebben in Vlaanderen niet veel zin om voor die fouten uit het verleden te blijven opdraaien’.

Rik Devillé (kritische priester) in De Morgen, 4 mei: ‘Ik hou niet van onderdrukte volkeren (sic). Dat roept bij mij eenzelfde rechtvaardigheidsgevoel op als bij slachtoffers in de Kerk. Daarom ben ik voor een vrij Europa van volkeren.’

Lieven Van Gerven (oud-voorzitter van het Davidsfonds) in De Morgen, 5 mei: ‘De grenzen in Europa dateren nog van de 17de-18de eeuw. In de hele wereld zijn de landsgrenzen overblijfselen van het verleden, maar de Verenigde Naties gaan wel uit van de onschendbaarheid van die grenzen. Als we vrede willen, moeten we de grenzen aanpassen aan de mensen.’

Freddy De Pauw (journalist) in De Standaard, 5 mei: ‘Ook progressieve kringen buiten de SP, de groenen incluis, pakken uit met het argument dat zelfbeschikking indruist tegen de beginselen van solidariteit. Alsof solidariteit haaks zou staan op zelfbeschikking. Internationalisme en internationale solidariteit kunnen zelfs veel gemakkelijker worden als ieder dat

zelfbeschikkingsrecht kan uitoefenen, dan zijn de “valse problemen” – zoals de discussie over wie het meest profiteert van de ander – meteen geliquideerd. Tegenover het schrikbeeld van ex-Joegoslavië kan men trouwens gemakkelijk de vreedzame scheiding van Tsjechië en Slovakije stellen. Ook bij ons doen sociaal-democraten en groenen liever alsof nationaliteitskwesties niet echt meer bestaan of hoogstens secundair en kunstmatig zijn. Maar door het negeren ervan zijn ze nog niet verdwenen. Verder negeren zal de ideologische verkruimeling van de sociaal-democratie gewoon bespoedigen’.

Karel Vinck (voorzitter VEV) in Knack, 5 mei: ‘Als de politici de staat niet verder hervormen, dan zal de economische diversiviteit van regio’s, bedrijfstakken en ondernemingen in Europa hen daar wel toe verplichten.’

André Alen (grondwetsspecialist) in Knack, 5 mei: ‘Je kunt nog heel wat doen zonder een grondwetsherziening na de verkiezingen. Ik denk trouwens dat een regering die de volledige wil van het Vlaams Parlement dito Vlaams volk naast zich neer zou leggen omdat de Franstaligen niet willen praten, het niet lang uithoudt. Dat is onmogelijk. Nogmaals, we leven nu eenmaal in een tweeledig federalisme. En dat kan alleen maar vreedzaam overleven met een consensus’.

De Vlaamse Regering is momenteel geen vragende partij meer voor een aanpassing van de federale voogdij over de luchthaven van Zaventem (Brussel-Nationaal).

Volgens het kabinet van minister Steve Stevaert, bevoegd voor vervoer en mobiliteit, wil de Vlaamse Regering alleen meer impact ‘op die aspecten van ruimtelijke ordening en mobiliteit die een invloed hebben op de omgeving van de luchthaven.’

SOLIDARITEIT De gezamenlijke TV1-VTM benefietshow Help Kosovo bracht op één dag het recordbedrag van 664 miljoen frank op. Dat is ongeveer het bedrag dat Vlaanderen om de twee dagen stort aan Wallonië. Zonder televisieshow.

HST Het is nu bevestigd dat er geen HST-terminal komt op de luchthaven van Zaventem (Doorbraak april). Alhoewel de Bestendige Deputatie van de Provincie Vlaams-Brabant zich sterk maakt dat er op de luchthaven een station komt voor doorgaande HST-lijnen, wordt dit door het kabinet van Minister Steve Stevaert tegengesproken. Daar verwijst men naar de besluiten van de Interministeriële Conferentie voor Verkeer en Infrastructuur (de vier ministers van verkeer - federaal en gewestelijk). Die besliste op 30 maart dat de NMBS een nieuwe spoorwegterminal mag bouwen te Schaarbeek (met HST) én dat de luchthaven rechtstreekse IC/IR treinverbindingen krijgt naar Leuven (Luik, Keulen) en Antwerpen (Amsterdam). Men besliste ook tot de oprichting van een GEN (Gewestelijk Expresnet)-werkgroep “op hoog niveau”. De federale en Waalse ministers van verkeer beslissen dus mee over een dossier dat het mobiliteitsprobleem van Brussel en de brede Vlaamse Rand moet helpen oplossen.

MEER TALEN De Zweedse regering stelt voor dat vijf talen als minderheidstaal erkend worden in Zweden; Samisch (taal van de Sami of Lappen), Tornedalsfins (een Finse taal voornamelijk gesproken in Tornedal in het noorden van Zweden), Fins, Jiddisch en Romani (taal van de zigeuners). Samisch en Tornedalsfins

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

2

zouden een sterkere positie krijgen dan de andere drie talen. (Aftenposten Aften, 14 mei)

DE ANGST VAN HET HOF De staatshervormingsverlanglijst van het Vlaams Parlement werd door Dehaene netjes ingespit. Omdat de Franstaligen dwarsliggen. Maar ook omdat ‘het Hof vreesde voor een open confrontatie van de twee gemeenschappen en zichzelf en België al voelde wankelen’, aldus Guy Tegenbos in De Standaard.

TRENDS INTERNATIONAL Sinds februari verschijnt bij Roularta Media Group het maandblad Trends International. Dit Engelstalige zakenblad wil informatie geven over het economische leven in België, Brussel, Vlaanderen en Wallonië. In de vier nummers die al verschenen, publiceerde het Waalse Gewest telkens een viertal blz. News from the Walloon Region. Van “the Flemish Region” geen woord...

FISCALE AUTONOMIE Een beetje tussen de plooien van ‘de grote peiling’ van Knack – waarin gepolst werd naar het stemgedrag van de burger – viel de mening van diezelfde burger over fiscale autonomie. Blijkt immers dat 62% van de ondervraagde Vlamingen van oordeel zijn dat ‘de deelstaten hun eigen belastingen moeten bepalen’ en daartoe dan ook de bevoegdheden moeten krijgen. In Wallonië delen slechts 27% van de ondervraagden dit standpunt. (Knack, 28 april)

GEEN PENSÉE UNIQUE MEER De Europese Commissie (EC) geeft de Vlamingen en Walen extra argumenten voor meer beleidsautonomie. De EC beveelt België immers aan om meer regionale accenten te leggen in het arbeidsvoorwaardenbeleid, meer concreet de lonen. De Commissie stuurt aan op wezenlijke economische hervormingen. Die kunnen worden gerealiseerd door o.m.in België, Duitsland, Italië en Spanje het te centralistische en uniformerende arbeidsvoorwaardenbeleid te regionaliseren. ‘Vanuit de nieuwe Europese logica moeten wij

A BERRATIES

ROND

H

itler was een vegetariër. Hitler was een massamoordenaar.

Vegetariërs zijn dus massamoordenaars. In dit soort briljante logica zijn de meeste media en politici weggezakt. Want Milosevic was een nationalist, Milosevic is een massamoordenaar, dus alle nationalisten zijn massamoordenaars. Hun geheugen is kort.

De jongste 75 jaar waren de grootste etnische zuiveringen in Europa het werk van regimes die zich “socialistisch” noemden: Stalin, Milosevic en de nationaal-socialisten. Vergis u niet, Hitler was een fervent anti-nationalist, die andere naties wou onderwerpen en in de shoah de joden uitroeide.

Buiten Europa onderscheidden zich in dezelfde zin de socialistische dictaturen van China en Kampuchea, en de massamoordenaars op Hindoes in Pakistan en Bangladesh. In dat rijtje van gigantische moordpartijen heeft enkel de genocide in Rwanda een hoofdzakelijk etnische connotatie.

Kortom, in de voorbije eeuw vormden totalitaire ideologieën (communisme en nazisme) en godsdiensten (vooral de islam) de grootste bedreigingen.

Wat verder terug in de tijd waren genociden het werk van “republikeinse” regimes, in de Franse betekenis van het

Vlamingen niet aarzelen om een nieuwe ronde in de staatshervorming aan te vatten en trachten onze Waalse landgenoten te overtuigen van de voordelen die zij kunnen halen uit een verwaalst economisch beleid’ aldus Raf Vermeire. (Trends, 22 april).

(KDr)

APARTHEID IN KOSOVO? De afschaffing van het autonomiestatuut van Kosovo door Servië is uitgelopen op een systeem van ‘quasiapartheid’ opgelegd aan de Albanese

3

K OSOVO

woord, uitgevoerd door het jakobinisme, dat door elke rechtgeaarde nationalist wordt uitgespuwd. De verplettering van de Vendée door de Franse republikeinen, van Armenië door Turkije, van de Zuid-Afrikaanse Boeren door de Engelsen, de uitvinders van de concentratiekampen.

Laat ons duidelijk zijn. De schuld voor de Kosovo-tragedie ligt bij een totalitair “socialistisch” regime en het daaraan gekoppelde imperialisme, dat weigert een ander (Albanees) volk een eigen plaats te geven. Maar medeverantwoordelijk is het ideologisch verblinde Westen, dat volkeren koppig blijft samenhouden ook als die dat niet langer willen. Ook onze regering houdt formeel vast aan het ideaal van een terugkeer naar een “multi-etnische” staat, in plaats van het democratisch verkozen Kosovaars Parlement te erkennen. Tenslotte voert het Westen een oorlog zonder een duurzame oplossing voorop te stellen.

Die kan alleen uitgaan van het zelfbeschikkingsrecht van alle volkeren. Laat elk volk zélf FOTO DOORBRAAK beslissen hoe autonoom het wil zijn. En stop de hypocrisie van vandaag.

Matthias E. Storme

meerderheid. Het komt o.m. op het volgende neer. Verbod voor de Albanese bevolking onroerende goederen te kopen of verkopen; verplichting voor elke Kosovaarse onderneming deel uit te maken van een Servisch bedrijf; 70. 000 Albanezen werden ontslagen uit publieke functies; gedwongen Servisering van het onderwijs; afschaffing van de cursussen ‘geschiedenis van de Albanese natie’ op school; gescheiden behandeling voor de Kosovaren in hospitalen, sportcentra, zwembaden…; namen van straten en gemeenten werden geserviseerd. (Rood, 23 april)

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

ESTABLISHMENT

PROBEERT STAATSHERVORMING AF TE REMMEN, MAAR VERGIST ZICH IN RETORIEK

V LAMINGEN

REGELEN HUN CONFLICTEN

W ETSTRAAT

VREEDZAAM Hugo De Ridder was geruime tijd politiek commentator van De Standaard. Hij werd in 1990 zelfstandig auteur. In zijn jongste boek Vijftig jaar stemmenmakerij confronteert hij zijn lezer met de naoorlogse Belgische politiek, aan de hand van een analyse van de verkiezingscampagnes. De Ridder bekent geen politieke kleur, maar analyseert de huidige verkiezingscampagne. De oppositie, de VLD voorop, is met een opvallend makke campagne bezig. Dat speelt in de kaart van het Vlaams Blok, dat op een onverstandige manier wordt aangepakt. Het Belgische establishment probeert de verdere staatshervorming af te remmen. En minister-president Van den Brande deed een opmerkelijke uitspraak door te stellen dat hij voor verder werk in het Vlaams Parlement zelfs geen passieve steun van het Blok tolereert. Een gesprek over de aanloop naar 13 juni.

Iemand die de voorbije campagnes analyseert, moet ook dezer dagen wel alert het politieke gebeuren volgen. Wat valt er op?

Dat CVP en SP op stabiliteit mikken is geen verrassing. Maar dat de andere partijen, van wie je een “veranderingscampagne” verwacht, zo tam zijn, springt in het oog. Een van de meest markante gegevens in de aanloop naar 13 juni is dat de grootste oppositiepartij, de VLD, zo voorzichtig en zo weinig ambitieus te werk gaat. Alsof ze zelf nauwelijks geloven in de kracht van hun programma, om nog maar te zwijgen van de mogelijke eerste minister die ze naar voor zouden moeten schuiven. Een “challenger” voor Dehaene hebben ze blijkbaar niét. Zo’n gebrek aan zelfvertrouwen lijkt me politiek onverstandig en doet me twijfelen aan het succes van hun campagne.

Ook VU en Agalev komen onverwacht zacht uit de hoek. De jongste dagen wordt vooral het Vlaams Blok geviseerd, waardoor die partij het makkelijk krijgt om als enige radicale oppositie naar voor te treden. Ook dat lijkt me onverstandig.

VIJFTIG JAAR STEMMENMAKERIJ IS EEN UITGAVE VAN

SCOOP, 161 BLZ., 499 FR.

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

In uw jongste boek illustreert u dat bij vorige verkiezingen bepaalde partijen vaak de te volgen politiek en de coalitievorming achter de coulissen regelden.

Dat ze een ‘verborgen agenda’ hadden. Is dit nu ook het geval?

DE

DRIE TRADITIONELE PARTIJEN DRAGEN EEN

VERPLETTERENDE VERANTWOORDELIJKHEID IN DE STAATSSCHULDÕ.

Uit wat ik verneem leid ik af dat nogal wat krachten binnen het establishment (financiële kringen, het Hof, de vakbonden) in twee opzichten de krachtlijnen uittekenen. Vooreerst wijst veel erop dat men de verzwakte PSC koste wat kost mee in de boot wil krijgen, omdat men geen asymmetrische coalitie wil. Maar het is evident dat de kiezer hier het laatste woord heeft en dat veel zal afhangen van de omvang van de achteruitgang van de PSC.

Ten tweede meen ik ook te zien dat er vrij plots een rem wordt geplaatst op een eventuele verdere staatshervorming. In tegenstelling tot wat een meerderheid in het Vlaams Parlement wil. De federale ministers én alle Waalse partijen willen liever nog wat verder dobberen, met hooguit kleine aanpassingen. Binnen het establishment heerst hierover een duidelijke consensus en daar kan zelfs de kiezer weinig aan doen… De drie traditionele partijen zullen het spel blijven maken. Dit zijn vaststellingen, meer niet.

4

U verwijst ook naar het feit dat campagnes duur zijn, maar kan het anders, tenzij met oppervlakkige frivoliteiten op de televisie?

Grote meetings behoren tot het verleden, de huisbezoeken gaan niet veel verder dan wat handjes schudden, de affiches, met hun gebalde en vaak interessante partijboodschap, zijn wettelijk ingeperkt. En inderdaad, de televisie wordt almaar belangrijker. Politici worden er “emocraten”, die vooral op het gevoelen van de mensen werken. Ik huiver voor een door emo-politici geleide regering, want ik heb meer vertrouwen in de rationaliteit. Het is trouwens opvallend hoe de wettelijke beperkingen van de verkiezingsuitgaven handig wordt omzeild. De grote partijen met hun verwante organisaties voorop. Lees er maar eens de blaadjes van de zuilen op na.

13 juni zou ‘De Moeder aller Verkiezingen’ worden. Nochtans

een geduchte concurrent in een groot centrum-links - deel van de CVP. Maar ook bij de Groenen enVU&ID.

Bij de jongste verkiezingen was de verschuiving hooguit vier procent. Maar naar boven of naar beneden, dat maakt al acht procent en is voldoende om te spreken van een electorale aardverschuiving. In dat opzicht is de propagandaslag een reëel, maar relatief beperkt commercieel gegeven. In de loop van een legislatuur worden veel standpunten gevormd. De Dutroux-affaire, een nieuwe belasting, de Maastrichtnormen, rellen en veiligheidsincidenten e.d. bepalen een basisgevoelen, dat negatief of positief kan zijn. En dergelijk gevoelen wordt a.h.w. “geclaxonneerd”, er wordt vaak over gesproken.

Kreeg u na uw openlijke verwijzing naar de enorme staatsschuld niet het verwijt dat u zo de antipolitiek steunt?

De media, daarin gevolgd door nogal wat BV’s en politici, en uiteindelijk ook de vakbonden, de koning en de eerste minister zien in Kosovo een wapen om een volgende Zwarte Zondag af te blokken?

Ik denk dat men zich in die retoriek vergist. In de plaats van het Blok in de schijnwerpers te plaatsen was het verstandiger geweest de nadruk te leggen op het basisgegeven dat in tijden van oorlog best voor zekerheid kan worden gekozen. Dit had wellicht een beter resultaat opgeleverd. Men maakt de Vlaming zomaar niet wijs dat Kosovo-toestanden hier bij ons mogelijk zijn. Wij Vlamingen hebben onze conflicten altijd op een vreedzame wijze geregeld.

Zelfs de knokploegen van weleer zijn totaal verdwenen.

In Vijftig jaar stemmenmakerij wijst u ongenadig op de grote tendensen in de verkiezingsuitslagen. CVP en SP doen het slecht.

De VLD, maar vooral het Blok zitten in de lift. Durft u zich voor 13 juni aan een prognose wagen?

De christen-democraten verloren sinds 1965 meer dan een half miljoen kiezers en ze zitten op de limiet. Veel meer verlies kunnen ze zich niet meer veroorloven, willen ze een beleidspartij blijven. De essentiële sleutel voor de toekomst van dit land ligt op 13 juni bij de PSC. De voorspellingen zijn niet goed, maar elke verkiezing heeft zijn verrassingen. Daarnaast is ook de SP aan een gestadige achteruitgang bezig.

In tegenstelling tot de ons omringende landen heeft de sociaal-democratie hier

Oh, men heeft mijn tabellen waaruit de toename van die staatsschuld per eerste minister werd gekoppeld “obsceen” genoemd. Maar het is pure werkelijkheid. Ik heb medelijden met de jonge politici die het straks moeten maken, want met jaarlijks 1100 miljard frank rentelast en aflossing van schuld te betalen, zijn die aan handen en voeten gebonden. Dubbel zo erg als in onze buurlanden. Je ziet aan veel zaken nu al dat ons land verarmt en niet voldoende kan investeren.

Ik heb die objectieve vaststellingen zakelijk geformuleerd, zonder scheldwoorden, zonder oneliners. We leven bijna in een land waar alle kritiek wordt geïnterpreteerd als een pro Vlaams-Blokstandpunt. Dit is niet zindelijk. En nogmaals, in dit opzicht is het te betreuren dat de andere partijen eigenlijk nauwelijks oppositie voeren.

Uit schrik om er niet bij te zijn.

De Walen willen geen staatshervorming. Minister-president Van den Brande zei onlangs dat hij geen staatshervorming wil, als daarvoor de steun van het Blok

N AT I O N A L E

1950 1965 1981 1995

E VOLUTIE

Ik stel met u vast dat er een merkwaardige wijziging komt. Je voelt dat nogal wat krachten op de institutionele rem gaan staan. De uitspraken van ACVtopman Cortebeek een paar maanden geleden zijn mij opgevallen. Communautaire tegenstellingen mogen geen punt zijn. En inderdaad, ook Van den Brande lijkt voorzichtig geworden.

Maar in de volgende tien, vijftien jaar zal de autonomiegedachte nog veld winnen. Ook aan Waalse kant begint men vast te stellen dat de huidige structuren blokkerend werken. Maar de vooruitgang zal wellicht stapsgewijs gaan. Tegelijk zullen belangrijke bevoegdheden worden doorgeschoven naar Europa. Zoals onze frank is opgegaan in de Euro. België zal wellicht niet “verdwijnen”, maar “verwasemen”.

Maar België zal een staat ‘sui generis’ (enig in zijn soort) blijven waarvan sommigen rond 2010 zonder veel hoera-geroep zullen zeggen dat Vlaanderen een autonome regio binnen Europa is geworden en anderen dat zullen betwisten. De conflicten zullen dus vooral verbaal blijven. Tenzij de kiezer een andere agenda dicteert.

JVdC

VERKIEZINGSUITSLAGEN VOOR DE

CVP

SP

60.4 44.3 32.0 27.3

27.0 25.1 20.6 19.9

Duur coalities CVP-soc.

April 1981- december 1981 CVP-lib.

December 1981 – mei 1988 CVP-soc-VU Mei 1988 – september 1991 CVP-SP September 1991 – maart 1992 CVP-soc.

Maart 1992 – mei 1999

K A M E R (% V L A A N D E R E N )

PVV/VLD Vlaams Blok 10.1 16.6 21.1 1.8 20.8 12.2

VAN DE OPENBARE SCHULD

5

zou nodig zijn. Is dit geen stap achteruit voor de Vlaamse Beweging, want met een verbannen Blok lijkt het realiseren van Vlaamse doelstellingen nauwelijks haalbaar?

(% BNP

VU

Agalev

Andere

11.2 15.9 7.4

4.0 7.0

2.6 2.7 4.5 5.4

MILJARDEN ) EN WISSELING COALITIES

(1981-1999)

Jaar 1981

In miljarden 3.317

% BNP 91

Premier Eyskens M.

1981 1987 1987 1991

3.317 6.848 6.848 8.738

91 129 129 127

Martens Martens Martens

1991 1998

8.738 10.610

127 115

Dehaene

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

W ETSTRAAT

zijn de verschuivingen bij verkiezingen doorgaans eerder beperkt.

Lonen dure campagnes de moeite?

ALGEMEEN BOERENSYNDICAAT

D IT

IS

WIL REGIONALISERING LANDBOUW

V LAAMSE G ROND …

E CONOMIE

D

e voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), Camiel Adriaens uit wel vaker zijn ongenoegen over het Belgische landbouwsysteem dat de Vlaamse landbouwer nadeel berokkent.

Het ABS, in 1962 opgericht omdat veel boeren ondervonden dat hun belangen onvoldoende werden verdedigd, telt vandaag zowat 10 000 leden, boeren en tuinders. ABS is ook op federaal gebied erkend als nationale landbouworganisatie. Het ABS-tijdschrift Drietandmagazine verschijnt wekelijks.

Waarom trekt u resoluut de Vlaamse kaart?

Omdat de Vlaamse landbouw zo verschillend is van de Waalse. Er zijn in Vlaanderen zowat 32 000 bedrijven, in Wallonië ongeveer 30 000. Maar de Vlaamse bedrijven zijn veel kapitaalintensiever, veel innovatiever en veel productiever. Vlaanderen zorgt voor 75% van de eindproductie van de Belgische landbouw. De eerder behoudende, extensieve Waalse landbouw, actief op andere gronden en gericht op andere teelten, verschilt fundamenteel van de Vlaamse.

Vraagt u een volledige regionalisering van het departement landbouw?

Absoluut. Onder meer om het geld van Europa en van de nationale fondsen correcter te verdelen tussen Vlaanderen en Wallonië. Wij ondervinden ook regelmatig de ongemakken van een federaal gehouden departement landbouw. Op bijeenkomsten van de federale werkgroepen gebeurt het vaak dat de voorzitter eentalig Frans is en dat de verslagen slecht vertaald zijn.

Dit gebeurt nochtans onder de verantwoordelijkheid van Theo Kelchtermans, een Vlaams minister!

Voorts vragen wij ook de federalisering van het Instituut voor Veterinaire keuring (IVK), dat ten noorden van de taalgrens veel strenger is. De vleesproducenten betalen jaarlijks 2,3 miljard keurrechten, waarvan 80% betaald DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

wordt door Vlaamse veeboeren.

Wij herinneren ons nog dat José Happart de Vlaamse zeevisserij mocht vertegenwoordigen…

Wallonië is oververtegenwoordigd in de federale kabinetten en in Europa.

Zelden is er iemand van het Vlaams ministerie. Waalse landbouwdossiers worden sneller behandeld. De verdeling van de kredieten gebeurt niet objectief.

Flagrant is het voorbeeld van de Europese kredieten voor de sierteelt.

Die gebeurt nu op een 70/30 basis, terwijl de Walen maar 5 procent van de sierteelt voor hun rekening nemen. Bij de besprekingen van de uitkoopregeling voor uittredende veeboeren hebben de Walen al bepaald dat ook zij jaarlijks eenzelfde bedrag willen ontvangen. De verdeling van de gelden van GATT/WTO dreigt eveneens een koehandel te worden, want in die overeenkomsten is nergens bepaald hoe het geld onder de deelstaten moet verdeeld worden.

De steun aan de rundveehouderij zal overwegend gaan naar de Waalse rundveehouders, omdat de premie enkel bestemd is voor het “witblauw ras”.

Het ABS vraagt een slachtpremie voor álle runderen. In andere federale staten, Duitsland b.v., hebben de deelstaten een veel grotere inbreng.

Dat doen wij zeker, maar men antwoordt dan dat we ons baseren op foute cijfers, dat we ons vergissen of dat we overdrijven. De Boerenbond, die zelf via zijn nevenorganisaties grote belangen heeft in Wallonië, heeft een andere kijk op deze problematiek. En de Boerenbond heeft nog steeds een zeer grote invloed op onze politici.

Wij stellen vast dat men het de landbouwers steeds moeilijker maakt. Elk jaar zijn er zo’n 2 000 boeren minder.

De Vlaamse boeren hebben het dan nog een stuk moeilijker: de Vlaamse veehouder is de enige in Europa die betaalt voor de ophaling en verwerking van dieren die op zijn bedrijf sterven.

CAMIEL ADRIAENS: ÔWIJ ONDERVINDEN REGELMATIG DE ONGEMAKKEN VAN EEN FEDERAAL GEHOUDEN DEPARTEMENT LANDBOUWÕ.

Hoe kan dit?

In Vlaanderen zijn de bevoegdheden van landbouw bij die van middenstand gevoegd. In Wallonië is landbouw aan leefmilieu gekoppeld. Vroeger viel de krengenverwerking onder het federale ministerie, maar door een Waalse klacht bij het Arbitragehof is die bevoegdheid gesplitst. Wallonië, dat geen eigen verwerkingsbedrijf heeft, brengt alles naar Rendac in Denderleeuw, maar de Waalse veehouders betalen daarvoor rechtstreeks geen frank.

Door de samenvoeging van de ministeries van Landbouw en Leefmilieu in Vlaanderen, is daar het principe van “de vervuiler betaalt” hoog in het vaandel geschreven. En de facturen van Rendac lopen elk jaar hoger op, zeker nu het bedrijf in de rode cijfers zit. Zij vrezen voor eind 1999 een tekort van 250 miljoen te zullen hebben. Gaan de Vlaamse veehouders, als enige van Europa, dan hiervoor moeten opdraaien?

KA, JVdC

Kunt u deze anomalieën dan niet bij de bevoegde minister aanklagen?

6

VLAAMSE

NATIONALISTEN MOGEN GEEN KOUDWATERVREES HEBBEN

VLAANDEREN IS KOSOVO NIET N

Is nationalisme per definitie zo slecht als sommigen, nu net voor de verkiezingen, voorhouden?

Niettemin is nationalisme een negatief beladen etiket.

Nationalisme is per definitie niet slecht. Het kan zich verbinden met alle mogelijke politieke opvattingen. Het is ook zo dat in de meeste gevallen etnische zuivering te maken heeft met nationalisme. Maar dan met één bepaalde vorm van nationalisme.

Eén vorm? Welke vormen van nationalisme bestaan er zoal?

Je hebt het democratische, inclusieve, zeg maar “civiele” nationalisme.

Daarnaast is er het integraal-nationalisme: etnisch-cultureel bepaald en exclusief, gericht tegen een bepaalde groep mensen, tegen een andere cultuur.

Zoals Milosevic?

Milosevic misbruikt het Servische nationalisme. Hij is een machtspoliticus. Eens communist, dan weer nationalist. Dat wil niet zeggen dat automatisch alle nationalismen in die richting gaan. Integendeel. Er zijn veel voorbeelden waarbij nationalisme slaat op bevrijding, meer kansen geven aan een onderdrukte minderheid… Daardoor ontstaan er emancipatiemogelijkheden en dat kan perfect samengaan met een democratisch gevoel. Nationalisme is een politieke vorm die alle richtingen kan uitgaan. Van extreem-links tot extreem-rechts. Het gaat niet op nationalisme als dusdanig terug te brengen op één vorm en - met wat in Kosovo gebeurt - volledig te diskrediteren.

Het nationalisme van Milosevic is niet het nationalisme van de Vlaamse Beweging?

Ook in de Vlaamse Beweging is er – zeker in het interbellum – een nietdemocratische, autoritaire stroming

Dat is onzindelijk. Die ‘nieuwe Belgen’ vallen het Vlaamse nationalisme aan en maken er een karikatuur van, maar zijn zélf Belgische nationalisten. Als ze bekommerd zijn om de groeiende intolerantie in de samenleving, moeten zij niet de Vlaamse cultuurnatie verwerpen, maar wel zijn democratische gehalte verhogen, door de civiele component te versterken!

LOUIS VOS: ÔIN VLAANDEREN ZOCHT DE NATIONALISTISCHE BEWEGING NOOIT HAAR TOEVLUCHT TOT GEWELD OM HAAT DOELSTELLINGEN TE VERWEZENLIJKENÕ.

die exclusief is. Anderzijds is de brede Vlaamse Beweging altijd democratisch geweest en heeft ze van democratische middelen gebruik gemaakt om haar eisen te realiseren. Vergelijk eens met de rest van de wereld; in Vlaanderen heeft de nationalistische beweging nooit haar toevlucht gezocht tot geweld of aanslagen om haar doelstellingen te verwezenlijken.

Dus geen Kosovo-toestanden in de rand rond Brussel, met Luc Van den Brande als minister-president?

Neen, omdat hij de democratische exponent is van het Vlaamse nationalisme.

Dat wil niet zeggen dat er zich in Vlaanderen of in de rand nooit dergelijke toestanden kunnen voordoen.

Als een bepaald soort nationalisme de bovenhand haalt, is dat wel mogelijk.

Bepaalde “progressieve intellectuelen”, hebben het steevast over het slechte nationalisme van Van den Brande, de Vlaamse Beweging, het Vlaams Blok…

7

Zeker nu, omdat Kosovo politiek gerecupereerd wordt. Maar dat is fout. Nationalisten moeten ervoor uitkomen dat ze nationalist zijn. Ik maak deel uit van de Vlaamse gemeenschap, met kleine letter dus, en ben niet van plan me daartegen af te zetten of me daarbuiten te plaatsen.

We mogen geen koudwatervrees hebben om het begrip nationalisme te gebruiken.

Ik heb dat tegen de woordvoerder van de Vlaamse overheid ook al gezegd. Die doet altijd zijn best om nationalisme voor te stellen als iets uit de 19de eeuw, en durft niet erkennen dat de autoriteiten van de Vlaamse Gemeenschap ook een Vlaams nationalisme voorstaan. In de plaats daarvan wordt verwezen naar een regionale identiteit met economische, culturele en politieke componenten. Wat is dat anders dan een nationale identiteit?

We zouden beter onze energie stoppen in het stimuleren van de democratische pool van dat Vlaamse (staats)nationalisme dan bang te zijn van een woord. Anders laten we toe dat een rechts-radicale oriëntering een monopolie krijgt op de term nationalisme. En dat is onterecht.

KDr

P

R O F I E L

Louis Vos (1945) is hoogleraar eigentijdse, nieuwste én Poolse geschiedenis aan de K.U.Leuven.

Hij geeft ook de cursus Nationalism in European History en publiceert over jeugd- en studentenbeweging, Vlaamse Beweging en – vooral de jongste jaren –nationalisme.

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

I NTERVIEW

og slechts enkele dagen resten ons van de moeder aller “verkiezingen”.

Eén van de merkwaardigste thema’s in de verkiezingsstrijd was Kosovo. Of liever, Milosevic’ aanval op Kosovo: “nationalistisch” volgens sommige politici, en dus “slecht”. Leidt nationalisme automatisch tot Kosovo-toestanden? Doorbraak luisterde naar nationalisme-expert prof. dr. Louis Vos.

SCHOTSE

VERKIEZINGEN

ALLEMAAL GEWONNEN - ALLEMAAL VERLOREN

B UITENLAND

I

n 1707 werd het onafhankelijke Schotse parlement opgeslorpt door het Engelse.

292 jaar later mochten de Schotten weer een eigen parlement verkiezen, dat beschikt over ruime bevoegdheden, maar duidelijk ondergeschikt blijft aan Westminster.

Labour, al tientallen jaren de sterkste partij in Schotland, verdedigt “devolution” (de Britse term voor wat om principiële redenen geen federalisme wordt genoemd) als instrument tegen Schotse onafhankelijkheid. De Scottish National Party (SNP) ziet er juist een stapsteen in naar de volwaardige Schotse staat. Vorig jaar voorspelden peilingen een indrukwekkende opgang voor de SNP, die Labour zelfs van de eerste plaats zou kunnen stoten. Maar stilaan herpakte Labour zich.

Op 6 mei was de kiezer aan het woord.

Labour bleef met afstand de sterkste partij. Lijsttrekker Donald Dewar leidt de eerste Schotse regering sedert drie eeuwen. De SNP won tegenover de Britse verkiezingen van 1997 ruim 5%, goed voor 35 parlementsleden. De nationalisten zijn daarmee zonder discussie de tweede politieke kracht in Schotland en vormen de officiële oppositie. De Conservatieven verloren in 1997 al hun Schotse zetels. Dankzij het voor Groot-Brittannië totaal nieuwe proportionele systeem won de partij 18 mandaten, waardoor ze weer verschijnt op het Schotse toneel. De Liberaal-Democraten profiteren van het feit dat Labour geen meerderheid haalde. Met 17 zetels zitten ze op de wip en komen ze in de regering.

TELEURGESTELD Maar de cijfers kunnen ook anders worden gelezen. Labour kreeg slechts 34% van de stemmen, een verlies van 12%. Daarmee haalt ze haar slechtste Schotse resultaat sedert 1931 en komt ze negen zetels tekort om alleen te regeren. Een bittere pil in een land waar Labour onaantastbaar werd geacht. Velen hadden ook voor de SNP een beter resultaat verwacht. De peilingen van vorig jaar deden de SNP-leiders zweven. Wat een goed resultaat is, komt tegenover de hoge verwachtingen eerder schraal over.

De Conservatieven verloren tegenover de zeer teleurstellende verkiezingen van 1997 nog eens 4%. Ze konden het DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

gezicht alleen maar redden dankzij het door hen verafschuwde proportionele systeem. De Liberalen hoopten te kunnen profiteren van het nieuwe stelsel, maar gingen een procent achteruit en bleven steken op de vierde plaats.

Labour handhaafde zich bij de drie verkiezingen (Schotland, Wales en lokale raden in Engeland) als enige Britse partij.

In Schotland moet ze afrekenen met de SNP, in Wales met de PC (zie kader) en in Engeland met de Conservatieven.

EVENWICHTSOEFENING Een commentator van The Guardian zag daarin de essentie van 6 mei. Deze

DOORBRAAK

krant beschouwt de Conservatieven als de Engelse nationalisten en stelt vast dat Labour op drie fronten moet afrekenen met nationalisme. Dat wordt een evenwichtsoefening, die vroeg of laat zal mislopen. Om de nationalisten in Wales of Schotland de wind uit de zeilen te halen, moet ze sterke lokale klemtonen leggen. Daarvan kunnen de Conservatieven profiteren in Engeland. Inspelen op de gevoeligheid van de enen, brengt de partij in problemen tegenover de anderen.

De eerste aanval van de Schotten en Welshmen op het Britse unionisme kon met relatief succes en zwaar percentageverlies worden afgeslagen, maar SNP en PC zitten nu in een zetel om het unionisme vier jaar lang het vuur aan de schenen te leggen. En zoals The Herald uit Glasgow schreef: ‘Volgende keer krijgt de SNP weer een kans om de onafhankelijkheidsgedachte te doen doorbreken. Misschien lukt het hen dan. Zoniet komt er daarna weer een kans. En daarna weer één.’

Dat het ooit zal lukken, daaraan twijfelen zeer veel Schotse commentatoren en kiezers niet. Labour en misschien ooit weer de Conservatieven zijn veroordeeld om te dweilen met de kraan open, tot het water overloopt.

Peter De Roover

IN

WALES

De Welsh-nationalistische Plaid Cymru staat traditioneel veel zwakker dan haar Schotse geestesgenote. De partij haalt bij Britse verkiezingen zowat 10% en enkele zetels, in het verre Welshsprekende westen waar de Engelse immigratie erg beperkt bleef. In 1997 won de partij van Tony Blair 54% en 34 van de 40 zetels in Wales.

De eerste verkiezingen voor het Welsh parlement, met veel minder bevoegdheden dan het Schotse, veroorzaakten een politieke aardverschuiving. Labour verloor liefst 20% van de stemmen. PC verdrievoudigde haar stemmenaandeel en bleef slechts vijf procent achter op Labour, dat tot verbijstering van vriend en euforie van vijand geen zetelmeerderheid behaalde.

De oorzaak voor deze zware Labour-nederlaag wordt gezocht in de sterke Londense bemoeizucht. Ron Davies, Labour-leider in Wales en minister, nam ontslag na een schandaal in een Londens homo-park. De populaire Rhodri Morgan werd voor Davies’ opvolging genegeerd en in zijn plaats kwam de Blairbeschermeling Alun Michael. Die won slechts op het nippertje zijn zetel op 6 mei, maar leidt wel de minderheidsregering.

8

VLAANDEREN

ZELFBESCHIKKINGSRECHT EN CULTURELE DIVERSITEIT

V LAAMSE

IDENTITEIT

I

dentiteit is een diplomatiek instrument. Een identiteitsbesef laat immers toe om een zelfbeeld te bepalen en een imagobeleid te voeren. Een wellesnietes-debat over identiteit is nutteloos. Laten we de identiteit eerder omschrijven. Identiteit is het geheel van typische eigenschappen in vergelijking met de buren (Duitsers, Engelsen, Fransen, Nederlanders, Walen) en dit door de eeuwen heen. Identiteit biedt dus geen houvast, identiteit is veranderlijk doorheen de tijd. En omdat er vroeger geen Vlamingen als dusdanig waren, omschrijven we hierbij de identiteit van de Vlaamse voorouders, het is te zeggen die van de Vlaanderaars, de Brabanders en de Limburgers.

GERMAANS Vlamingen spreken een Germaanse taal en zijn derhalve vooral van Germaanse afstamming. De Vlaamse voorouders waren dus geen Oude Belgen (voorouders van de Walen), want die werden door de Romeinen gekoloniseerd en door de Vlaamse, Germaanse voorouders uit het Romeinse Vlaanderen en Zuid-Nederland verdreven in het begin van de vijfde eeuw.

Als Germanen waren de Vlaamse voorouders praktisch, collectief en prestatiegericht. In de dertiende eeuw was de textielindustrie van het graafschap Vlaanderen de eerste van Europa (de Vlaamse werkers). In de veertiende eeuw kwamen daar keerzijden bij. De Vlaanderaars legden zwaar de nadruk op de plaatselijke en gewestelijke zelfstandigheid en democratie, maar vervielen dikwijls in particularisme. Brugge werd een internationaal handelscentrum en onze handelaars zwerfden niet meer over Europa, maar werden gemakzuchtige thuisblijvers. Onder Franse invloed werden ze ook verfijnde levensgenieters en levenskunstenaars.

Het grafelijk hof was al Franstalig geworden, de adel volgde, later ook de hoge burgerij. Bij gebrek aan een Nederlandstalig publiek begon in de Vlaanders al in de veertiende eeuw de letterkunde en het intellect te verkwijnen. Dat was de keerzijde van de medaille.

GLORIE EN NEERGANG Toen volgden de Vlaamse glorieperiodes. In de vijftiende eeuw, onder de Bourgondiërs, overheersten de Vlaanders tezamen met Brabant de Europese cultuur (Vroeg-Nederlandse schilderkunst, Polyfone muziek). Maar

de landbouwcrisis in (ongeveer 1770, dan 1848).

Achterlijkheid had ervoor gezorgd dat de gehele hoge Vlaamse burgerij al verfranst was. De Franse bezetting (1792/1994-1815) probeerde door dwangmaatregelen het Nederlands uit te wissen en Vlaanderens verfranste elite werd grondig gedenationaliseerd.

Diezelfde verfranste elite deed vervolgens het koninkrijk van de Nederlanden onder Willem I (1815-1830) uiteenvallen en hield het nieuwe België eentalig Frans. Verbastering en intellectuele achterlijkheid hadden Vlaanderen zwaar getroffen.

WEDEROPSTANDING de verfransing breidde zich uit over heel de Nederlanden en het letterkundig leven en het intellect verkwijnden verder (“de Vlaming ziet, maar denkt niet”).

In de zestiende eeuw met Antwerpen domineerde Vlaanderen Europa opnieuw als industrieel, financieel, commercieel en cultureel centrum (1533-1566, ook mode, bemeubeling en binnenhuisarchitectuur). Vlamingen gaven het Nederlands zijn eerste woordenboeken. Op de Nederlandse opstanden (1566+1772+1575) volgde de val van Antwerpen (1585).

Het protestantse Nederland werd onafhankelijk, de Zuidelijke Nederlanden zelfstandig binnen Spanje onder Albrecht en Isabella (1598-1633). Maar veel ondernemende en onderlegde Vlamingen waren uitgeweken en startten in Nederland de Gouden Eeuw op.

In Vlaanderen zelf volgde een derde glorieperiode, die van de Vlaamse Barok (Rubens, Van Dijck, Jordaens, Teniers, tot ongeveer 1640).

Pas toen De Raet, Vermeylen en Mc Leod de vernederlandsing van Vlaanderen te beginnen met de staatsuniversiteit van Gent bepleitten, begon Vlaanderen een eigen elite te ontwikkelen (taalwetten 1930-1932-1935) en een zelfstandig bestaan te leiden (staatshervormingen 1970-1980-1988-1993), al waren het vooral de EU en de Amerikaanse, Duitse en Nederlandse investeringen die Vlaanderen zijn rijkdom brachten.

Maar van dat historisch lage intellectuele peil is Vlaanderen nog niet helemaal afgeraakt (Heimatkultur en dialectsprekerij). Een hoger identiteitsbesef laat Vlaanderen dus niet alleen een diplomatiek imago-beleid toe, maar kan de Vlamingen ook een beleid van identiteitsverbetering aanbrengen.

Marcel Gunst

In extremis werd de publicatie van het artikel over de diplomatieke activiteiten van OVV en VVB, dat aangekondigd werd op bladzijde 1 van deze Doorbraak, vervangen door deze bijdrage.

Het stuk over onze contacten met de ambassadeurs van onze buurlanden wordt later dit jaar opgenomen in deze rubriek.

Vooral de Franse pogingen om de Zuidelijke Nederlanden te veroveren (1635-1713) zullen Vlaanderen volledig ten VOETVERZORGING • ORTHOPEDISCHE SANDALEN • SPATADER- EN gronde richten. In de STEUNKOUSEN • SPORTVERBANDEN • BREUKBANDEN • RUG- EN achttiende eeuw was het BUIKGORDELS • INCONTINENTIE- EN intellectuele peil zo laag THUISVERZORGINGSMATERIAAL dat Vlaanderen de Britswendt u tot Franse Verlichtingsgedachte grotendeels aan zich voorbij liet gaan (wel praktische Verlichting, NTWERPS ANDAGIST ENTRUM steenwegen en kanalen).

Boechoutsesteenweg 15, Statielei 18 2540 HOVE, 2640 Mortsel Een bewonderenswaarditel. 455.94.61 Tel. 449.96.61 ge intensivering van de fax: 455.35.20 fax: 449.18.41 Vlaamse landbouw (tuinAndere vestigingen te Antwerpen Berchem Edegem Mechelen bouw, huisnijverheid, Nationale straat 150 Fruithoflaan 10 St.Goriksplein 4 H.Consciencestr. 34 vooral vlas) leidde echter

A

9

A. B. C. B

C

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

T WEE - SPRAAK

O PINIE

EN

I N - SPRAAK

DE WINNAAR IS ...

TRANSFERS

Zijn opiniepeilingen een goede bron van informatie? Dimarso, marktleider op het gebied van politiek onderzoek, vindt van wel. Guy Vanhengel, ooit campagneleider van de VLD, geeft kritiek.

JA

NEEN

Opiniepeilers hebben niet de pretentie de verkiezingsuitslag te voorspellen.

Daarvoor is hun meetinstrument niet verfijnd genoeg. Onder meer door het groot aantal ‘onbeslisten’ (recent nog 20%) en blanco’s of ongeldigen (15%), die in het kieshokje uiteindelijk wél kiezen. Voorts peilt Dimarso altijd naar de kiesintenties voor de Kamer, en dit voor partijen en niét voor personen, omdat de lijsten pas in de laatste rechte lijn hun definitieve vorm krijgen.

Grote namen en het verloop van de kiescampagne zorgen nog voor grote verschuivingen. Precies daarom zijn peilingen voor de partijstrategen en voor onderzoekers interessant.

De VLD werd al zo vaak door “opiniepeilingen” verraden, dat we er thans geen geloof meer aan hechten.

Peilingen voorspellen geen uitslag, maar analyseren een tendens. Hoe verlopen de verschuivingen, wat zijn daarvan de oorzaken? We toetsen een tussenstand, krijgen een soort politieke thermometer, en de partijen interpreteren de gegevens. Of ze dat altijd correct doen, is een andere zaak.

Het is niet onze fout dat de media uit onze ‘ruime’ peilingen vaak enkel de cijfertjes plukken en de kiesintenties ongenuanceerd als ‘voorspeller’ gebruiken. Mensen houden van competitie en willen vooraf de kampioen kennen, in de sport, maar ook in de politiek.

Infotainment speelt daarop in.

Merkwaardig is dat bedrijven en diensten - veruit ons grootste werkterrein peilingen wél correct interpreteren om eruit te leren hoe kun klanten reageren of hoe ze er nieuwe kunnen vinden.

Sommige politici nemen hun wensen voor werkelijkheid, en spuwen na een “verrassend” resultaat al te makkelijk kritiek. Maar tegelijk liggen de peilingen bij de kopstukken in de bovenste la.

Dominique Vercraeye Directeur Dimarso

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

In ons land gebeuren opiniepeilingen zelden op een gedegen, wetenschappelijke basis. Zo zijn de steekproeven vaak niet representatief en zijn ze meestal (te) klein. Bovendien hanteren marketingbureaus als Marketing Unit of Dimarso correctiefactoren, waarmee zij hun metingen naar eigen goeddunken sturen.

Het mooiste voorbeeld daarvan is de peiling die het weekblad Knack onlangs publiceerde. Daarin werd – in plaats van een representatieve steekproef samen te stellen - aan de ondervraagden gevraagd voor welke partij zij in 1995 stemden.

Uit de antwoorden bleek de steekproef voor de verschillende partijen met vele procenten af te wijken van de officiële uitslag van vier jaar terug.

Op grond van deze afwijking berekende men een correctiefactor die werd toegepast op de uitslag, zoals hij dit jaar “naakt” uit de enquête kwam. Na deze wiskundige kunstgreep is het resultaat van een dergelijke peiling zo goed als waardeloos…

Waarom geven eerbiedwaardige bladen als Knack of La Libre Belgique dan (zoveel) geld uit aan peilingen? Ach, waarom bezoeken sommige mensen waarzegsters of staan er in diezelfde bladen horoscopen?

Omdat wij allemaal wel nieuwsgierig zijn om te weten wat er morgen te gebeuren staat. Wij houden van voorspellingen: wij lezen ze dan ook graag.

Opiniepeilingen verkopen goed.

Helaas staat hun amusementswaarde zelden of nooit in verhouding tot hun wetenschappelijke relevantie.

Guy Vanhengel Brussels Volksvertegenwoordiger (VLD)

10

Hans Bonte heeft het in het mei-nummer van Doorbraak over de transfers die nog niet zo lang geleden (40-50 jaar?) ‘omgekeerd’ verliepen, van Wallonië naar Vlaanderen. Als toen, vóór de jaren vijftig, Vlaamse arbeiders over de taalgrens gingen werken in de kolenmijnen, de landbouw en de zware industrie, was er weinig of geen sprake van gratis gezondheidszorg, vergoedingen bij werkonbekwaamheid, enz.

Van transfers voor de financiering van de sociale zekerheid van Vlaamse werklozen was er in die tijd evenmin sprake.

De Vlaamse arbeiders waren de noodzakelijke goedkope arbeidskrachten voor Wallonië.. Zij hebben de welvaart van België voor een groot deel mee opgebouwd. Van deze “allochtonen” van toen hebben velen zich snel geïntegreerd! Maar na 1950 heeft Wallonië sterk geprofiteerd van de “wafelijzerpolitiek”: een frank investeren in Zeebrugge, was ook een frank geven aan Wallonië.

Het stoort mij dat jonge politici vandaag zo ongenuanceerd oordelen. Ook in Kortrijk wensen wij een welvarend Wallonië, met de miljarden Europese steun voor de economische ontwikkeling van Henegouwen. Welke bedrijven trekken er vooral naar Moeskroen?

Ga eens kijken. West-Vlaamse!

Karel Vervaeke Waregem

GEVOELIG Ik werk en woon in Brussel en ben uiteraard gevoelig voor de Vlaamse zaak: de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, de uitdovende faciliteiten, gewaarborgde minimum aanwezigheid van Vlaamse politici in het Brusselse parlement, enz.

Het zijn niet zozeer de Franstalige Belgen, maar bepaalde politieke en maatschappelijke strekkingen (ook in Vlaanderen) die de gemeenschappen tegen elkaar opzetten.

Wat in Doorbraak ontbreekt is een verzoenende taal naar de mensen die nietVlaams zijn.

In Brussel moet er een gewaarborgde Vlaamse politieke vertegenwoordiging zijn. Niet omdat er Vlamingen in de hoofdstad wonen, wél omdat Brussel de hoofdstad is van de beide taalgroepen. De

V RIJE

TRIBUNE

S OLIDARITEIT

splitsing van de sociale zekerheid daarentegen is een asociale gedachte. Ik ben voor een Europees stelsel.

Jan Van Eycken Molenbeek

Freddy Willockx verkettert het nationalisme (Doorbraak mei). Dat leidt naar Kosovo.

Een paar zinnen verder laat hij ‘communautair opbod’ al de weg plaveien voor ‘eigen volk eerst’. En ten slotte ‘spelen gematigde en democratische nationalisten mee zonder het zelf in de gaten te hebben’.

Een spetterende redenering. Voortaan weigeren wij nog te denken en te voelen. Want als we zijn gedachtegang even volgen, dan leidt vrijheidsstreven naar de guillotine, socialisme naar verbrand geld, liberalisme naar slavernij, godsdienst naar inquisitie, kunst naar decadentie en seksualiteit naar platte porno. Goed dat Willockx voortaan voor ons denkt. Als hij dat maar in de gaten heeft.

Peter De Muynck Elke Stevens Gent

MEER VLAANDEREN? Uw tijdschrift liet vijf jonge politici een potje babbelen over ‘Nood aan meer Vlaanderen’.

Volgens de vertegenwoordiger van Agalev hebben de Groenen er geen behoefte aan te bewijzen dat ze goeie Vlamingen zijn. Wat telt is hoe democratisch ze georganiseerd zijn. Wat een soft en warrig taaltje. Lieve groentjes, de meerderheid in het Vlaams Parlement stemt een resolutie omtrent staatshervorming. Jullie negeren de wil van Vlaanderen. Zo simpel is democratie.

Rudy Timmerman Brugge

S

B

ij het begin van deze eeuw bleek al dat er maatregelen moesten genomen worden om de groei van de bevolking te verminderen. Tal van zogenaamde vooruitstrevende bewegingen, zoals de Vlaamse Bond van de Gezinnen, erkennen dit gegeven. Het laatste jaar van dit millennium werd uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de Ouderen. Het is voor velen duidelijk dat de demografische ontwikkeling van de wereldbevolking enorme nieuwe klemtonen heeft gekregen. Een zelfstandig Vlaams gezins- en gezondheidsbeleid biedt de beste garanties voor kinderen en senioren.

Vooral na de Tweede Wereldoorlog steeg de bevolking op korte tijd enorm snel. Eerst was er de babyboom, een inhaalbeweging in de nataliteit na de woelige oorlogsjaren, die gekenmerkt waren door een lager geboortecijfer.

Daarnaast voelden gezinnen zich onvoldoende gedragen door de samenleving waarvoor zij zich nochtans inspanden. Bovendien was er tegelijk een ingrijpende medische vooruitgang, die er mee voor zorgde dat de gemiddelde levensduur snel toenam.

Het is nu iets meer dan 75 jaar geleden dat onder druk van de frontsoldaten de gezinsbeweging in ons land werd opgestart. Veertig jaar geleden werd de historische ‘splitsing’ doorgevoerd en kwam de Vlaamse Bond van de Gezinnen tot stand als een zelfstandige organisatie met eigen gezinspolitieke inzichten.

Sommigen hadden gewild dat ook de Bond een soort «natalistische politiek» zou voeren om het aantal kinderen te laten toenemen en zo evenwichten te herstellen. Maar de Bond beperkte zich tot de eis dat alle gezinnen met kinderen – hoeveel dat er zijn is niet van belang – inzake levensstandaard en culturele ontplooiing gelijke kansen kregen als mensen zonder kinderen.

P E L R E G E L S

Inspraak staat open voor iedereen die een reactie kwijtwil op Doorbraak. Niet alle brieven kunnen worden geplaatst, dus hou het liefst bondig. In de vrije tribune laten we maandelijks iemand aan het woord die rond een actueel thema een persoonlijke bijdrage kwijt wil. Een vrije tribune telt maximum 3000 tekens. De redactie houdt het recht om inzendingen te weigeren of in te korten.

Al uw reacties zijn welkom per post bij Doorbraak, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen, per fax op (03) 248 21 83 of per e-post bij doorbraak@vvb.org.

Men zegt soms dat er straks meer grootouders dan kleinkinderen zijn. Mensen die nu 75 jaar worden durven soms verklaren dat ze het nog wel 45 jaar aankunnen…

De generaties zijn voor een gezinsbeweging altijd noodzakelijke elementen geweest om een band tot stand te brengen, waarbij de ene generatie de andere zou ondersteunen. Grootouders kunnen hun kinderen, kleinkinderen en morgen hun achterkleinkinderen helpen op materieel, moreel, cultureel

11

en gewoon menselijk vlak. Jonge mensen kunnen hun ouders, grootouders en overgrootouders dan weer steunen op allerhande manieren, waaronder de pensioenszekerheid.

Dat houdt enkele essentiële elementen in.

FRANS VAN MECHELEN Jonge gezinnen moeten geholpen worden zodat zij zoveel kinderen als zij zelf willen kunnen opvoeden, en wel zo dat hun culturele opgang mogelijk wordt zonder enig letsel aan hun levensstandaard. Dat is één van de grote opgaven voor deze tijd.

Daarom is een zo groot mogelijke zelfstandigheid van Vlaanderen nodig. Wij steunen ons op de bijzondere wet van 8 augustus 1980, om het hele gezinsbeleid en het gezondheidsbeleid – dat eveneens een gezinsaangelegenheid is en totaal persoonsgebonden - ‘met de centen erbij’ naar de gemeenschappen te brengen. Pas dan zal het echt mogelijk worden op een eigen wijze, zoals wij dat in Vlaanderen zelf wensen, een solidariteit tot stand te brengen die de verzekering inhoudt dat er ouderverzorging komt én dat kinderen op een bijzonder goede wijze kunnen worden opgevoed. Dat hierbij ook de pensioenen betaalbaar blijven is meegenomen en onderstreept de solidariteit tussen de generaties. Dit alles moet voor Vlaanderen een Vlaamse aangelegenheid worden. Omdat wij geloven dat wat wij zelf doen, wij ook beter kunnen doen.

Frans van Mechelen Nationaal voorzitter BGJG

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

O PINIE

VERZUURDE BEGRIPPEN

TUSSEN DE GENERATIES

DE ASSE VAN CLAES…

B OEKEN

Over de politicus en publicist Lode Claes, die in februari 1997 overleed, verscheen vorig jaar een bescheiden boekje dat als belangrijkste verdienste heeft de herinnering aan de figuur Claes levend te houden.

Vlaamse macht valt uiteen in drie delen. Het eerste deel, van Luc Pauwels, is een beknopte biografie van Lode Claes.

Jammer genoeg slaagt de auteur er niet in om de politiek-filosofische rode draad in Claes’ leven te schetsen. Zoals hij ook geen beeld schetst van de vele informele en formele groepjes waarvan vaak niet weinig invloedrijke personen deel uitmaakten.

Die denkgroepen waren exponent van een netwerkpolitiek avant la lettre, met de bedoeling mensen te ‘clusteren’ rond een ‘conservatieve consensus’. Zo’n consensus moest o.m. leiden naar een politieke tweedeling van de maatschappij, volgens Angelsaksisch model.

Die ‘conservatieve consensus’ werd door Claes als een levenswerk uitgedragen en resulteerde in talrijke initiatieven: gaande van tijdschriften, denkgroepen en een politieke partij tot de basis van een latere politieke partij.

De pogingen in de jaren ’70 om met Frans Grootjans een centrumrechtse partij met VU en PVV te vormen, de tijdschriften Vandaag, Publius en Nucleus, de Lode Claes-debatgroep in de jaren ’80, de 1-oktobergroep die mee aan de grondslag lag van de VLD, zelfs de redactie-adviesraad van Trends en uiteraard de Vlaamse Volkspartij, wier opvattingen opvallend dicht bij die van de VLD liggen – althans toch volgens de blauwdruk van die laatste.

Het zijn elementen die niet genoeg tot uiting komen in het voorliggende boek, net als de persoonlijke relatie met de geopoliticus Haushofer in München, de band met Verdinasoleider Joris van Severen, de contacten met Waalse politici… te weinig aan bod komen. Of zijn hybride verhouding tot de VU, de partij waarvan hij net geen tien jaar senator was en later zei ‘J’y étais sans y être’.

Ook het interview van Pieter Jan Verstraete met Lode Claes over zijn leven, dat het tweede luik van dit boek vormt, laat ons op onze honger zitten. Maar DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

hier geldt de verzachtende omstandigheid dat het interview haast tien jaar geleden werd afgenomen en pas nu – na zijn overlijden en dus niet bijgewerkt en gecorrigeerd – voor het eerst werd gepubliceerd.

Het derde deel van het boekje omvat enkele teksten van Lode Claes, die als tijdsdocument zeker de moeite van het publiceren waard zijn.

KDr

L. PAUWELS

EN

Auteur Jozef Simons was zelf een fronter en wist dus waarover hij het had.

Zijn boek is tevens een aanklacht tegen de hypocriete burgerlijke cultuur van zijn tijd. Hij stelde duidelijk dat een figuur als Florimond van Laar een witte raaf was die het voor zijn volk opnam.

Het keurig uitgegeven boek is nog steeds het lezen waard en bevat een nawoord van Ludo Abicht.

PJV

P.J.

VERSTRAETE, VLAAMSE MACHT. IN HERINNERING AAN

LODE CLAES (1913-1997), DELTA-STICHTING, 117

BLZ.,

395

FR.

IJZERFRONTROMAN Zelden hebben romans een rol gespeeld in de evolutie van de Vlaamse gedachte. Een uitzondering was De Leeuw van Vlaanderen van Conscience.

Meer bescheiden van aard was dit ook het geval met Eer Vlaanderen vergaat van Jozef Simons. Na een nogal verwarde ontstaansgeschiedenis verscheen de eerste druk van het boek in 1927 onder het pseudoniem Ivo Draulans. Het werd een bestseller en n.a.v. de 50ste overlijdensdag van de auteur verscheen zopas de tiende uitgave.

Eer Vlaanderen vergaat is een geromanceerde geschiedenis van de Frontbeweging waarin de ‘nobele’ edelman Florimond van Laar, een Franstalige baron uit de Kempen, de hoofdpersoon is. Na een inleidend hoofdstuk waarin de socio-culturele achterstelling van de oorspronkelijke inwoners aan de kaak gesteld wordt, vinden we Florimond terug aan het IJzerfront. Daar wordt hij letterlijk met zijn neus op de ellendige toestand van de Vlaamse piotten geduwd. Hij neemt het voor de verdrukten op, en verdedigt de eisen van de Frontbeweging. Meer: hij wordt een pleitbezorger van een gewapende opstand tegen de Belgische verdrukker.

Florimond wijst naar het voorbeeld van de Ierse rebellen van de Paasopstand. Hiermee overtroeft hij de Frontbeweging qua radicalisme. De revolutionaire baron sneuvelt echter tijdens het eindoffensief.

12

J. SIMONS, EER VLAANDEREN

VERGAAT,

UITGEVERIJ PELCKMANS, 192

BLZ.,

695

FR.

ENCARTA WINKLER PRINS 99 Encarta bracht de versie 99 van haar encyclopedie op de CD-rommarkt.

Hoe komt de Vlaamse Beweging uit de schijf? De informatie is over het algemeen degelijk en genuanceerd, onder meer in het goede en ruime lemma Vlaamse Beweging. Een encyclopedie blijft natuurlijk oppervlakkig. Onafhankelijkheid brengt ons bij het Ofront. Autonomie wordt puur juridisch behandeld en rept niet over België. Wie zelfbestuur opvraagt, komt bij zelfbevrediging terecht. Onze tegenstanders knikken begrijpend, maar echt verder komen wij daar niet mee. Het lemma Vlaanderen eindigt in 1576 en beschrijft blijkbaar een puur historisch begrip. Volgens Encarta maakte “de Guldensporenslag de annexatie van Vlaanderen definitief ongedaan. (…)

De slag had in vele steden van de Nederlanden de invoering van ‘democratische’ besturen tot gevolg.’’ Encarta wordt niet volgeschreven door mensen die alles wat met de Vlaamse Beweging te maken heeft, belachelijk maken.

Bij veel artikelen krijgen we verwijzingen naar het internet. Voor Vlaamse Beweging is er geen enkele specifieke koppeling voorzien. Wie een beetje thuis is op het web, weet nochtans dat er wel wat te rapen valt. Encarta helpt ons hier niet.

‘ENCARTA 99’, TWEE CD-ROMS, 3.499 FR.

FEDERAAL ONDERZOEK De federale diensten voor wetenschappelijk onderzoek hebben van zich laten horen. In een peperdure advertentiecampagne in alle Vlaamse kranten stond te lezen wat die diensten allemaal voor ons doen. En tussen de regels stond te lezen dat ze absoluut niet gesplitst mogen worden.

Eigenaardig, wat die diensten allemaal met ons belastinggeld doen.

DE UITSLAG VOORSPELD Naar aanleiding van de verkiezingen organiseert de Vlaamse Volksbeweging tot 12 juni een wedstrijd “voorspel de uitslag”. Voorlopig resultaat:

mei ‘95

juni ‘99

Agalev

7.1

8.1

SP

19.1

16

VLD

20.2

22.1

V.B

12.3

15,8

VU

9.0

9.4

CVP

26.8

23.5

VERKIEZINGEN OP INTERNET Naar aanleiding van de verkiezingen heeft onze Internet-ploeg alvast een hele rist initiatieven genomen.

• Op 14 juni verschijnt een extra nummer van Diogenes (www.vvb.org/diogenes), ons tweewekelijks gratis politiek e-zine

M

E T

D E

G L I M L A C H

Wij zijn er in Vlaanderen flink op vooruit gegaan. Ons incasseringsvermogen van alsmaar rijker en meer gemolken Vlaanderen vermeerdert bij elke grondwetsherziening. Hoe meer moeizaam gesloten Sint-Michiels- en andere akkoorden, hoe minder ze moeten worden nageleefd. De afgesproken regionalisering van de organieke wetgeving inzake de provincies en de gemeenten werd tegen de zin ook van Waalse gemeenten met federale steun van Vlamingen en Walen tegengehouden. Zo kon onze regering o.m. het gemeentelijk EU-kiesrecht federaal laten arrangeren.

Dank u wel, Dehaene.

Met het oog op een verdere staatshervorming, die met de dag in Vlaanderen noodzakelijker blijkt, heeft het Vlaams Parlement, pardon de Vlaamse Raad voor de verkiezingen, onder leiding van Johan Sauwens jarenlang gezwoegd om van een aantal voorzichtige resoluties, dan nog socialistisch afgezwakt, te bevalllen. Driewerf hoera voor onze bleke boreling. Het geboortekaartje hing nog maar net op de deur van de kraamkamer, of de Waalse en franskiljonse “nons” klonken ten allen kante. In de media, in de partijcenakels, in de instellingen. Wal-non-ië op haar best.

Als dan uiteindelijk vóór de ontbinding van de Kamers de lijst van grondwetsartikels die voor herziening in aanmerking komen, moet worden goedgekeurd, dan wordt het volgens Waalse wens een communautaire nul-operatie. Dan knikken Dehaene en Van Rompuy en hun fans met een grondwetspecialist erbij, dat elk communautair gekissebis voor de volgende vier jaar in de kiem gesmoord wordt. Straffen toebak, dank u wel, Dehaene.Elio Di Rupo, onze taalvirtuoze vice-premier, is er dan als de kippen, neen, als de hanen bij, om “glimlachend” – zo schildert de FinancieelEkonomische Tijd hem af – te verkondigen dat zes miljoen Vlamingen hun eisen niet kunnen realiseren als de vier miljoen Franstaligen dat niet willen.

Keep smiling, Vlaamse meerderheid.

Nog een beetje geduld en wij kunnen ons binnenkort inspannen voor de goedkeuring van het Europees Kaderverdrag ter Bescherming van de Minderheden, weliswaar met het bijkomend artikel dat in België voortaan, dank zij Dehaene en Di Rupo, de meerderheid minderheid heet. Met de pink op de naad zullen onze politieke platbroeken ook dat wel slikken.

Want così fan(no) tutti i politici federali belgi. Con il sorriso di Elio Di Rupo.

E con i saluti di Guglielmo o Wilhelmus.

• Ook op 14 juni verschijnt een extra nummer (enkel in het Engels) van de Vlaamse Pers Selectie VPS (www.vvb.org/fps), die onlangs weer opgestart werd

Wallonië kan winnen.

• Ongetwijfeld zullen vele persmededelingen u bereiken via Hermes (www.vvb.org/hermes), onze persmededelingendienst.

• En natuurlijk zal ook het juli-nummer van Doorbraak (www.vvb.org/doorbraak) de nodige commentaar bevatten.

• Tot 12 juni verkiezingswedstrijd “voorspel de uitslag” (www.vvb.org/13juni99), waar u een gastronomisch weekeind in

ZAVENTEM De Vlaamse Regering is momenteel geen vragende partij meer voor een aanpassing van de federale voogdij

13

over de luchthaven van Zaventem (Brussel-Nationaal).

Volgens het kabinet van minister Steve Stevaert, bevoegd voor vervoer en mobiliteit, wil de Vlaamse Regering alleen meer impact ‘op die aspecten van ruimtelijke ordening en mobiliteit die een invloed hebben op de omgeving van de luchthaven’.

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

V RIJ - SPRAAK

V ERGETEN

U IT HET LAND WAAL

LES ?

Wie, zoals ik, van verkiezingen houdt, komt deze weken ruim aan z’n trekken.

Schotland, Wales, Vlaanderen, Wallonië en Zuid-Afrika zijn meteen ook landen die op een bijzondere belangstelling kunnen rekenen bij vele Vlamingen. Ook Israël stelt een nieuw parlement samen.

Ook over dat laatste land hebben vele Vlamingen een uitgesproken mening, soms eerder kritisch. Er bestaan nog steeds anti-semieten, anderen zijn bekommerd over het lot van de Palestijnen. De eerste groep laat ik liever onbesproken, want haatgevoelens passen niet in het nationalisme dat ik belijd. Het Palestijnse argument om vraagtekens te plaatsen bij de concrete Israëlische staat, verdient wel de nodige aandacht. Maar dat laat ik liever voor een andere keer.

De verkiezingen in Israël zijn wel een goede aanleiding om de ontstaansgeschiedenis van dat land nog eens onder de aandacht te brengen. Na de Tweede Wereldoorlog stelde de wereldgemeenschap vast dat het de Joden aan een eigen staat ontbrak, met alle gevolgen van dien. Ik heb ooit in een toespraak het lot van Anne Frank als voorbeeld genomen om aan te tonen dat het niet alleen een recht is voor elk volk om een eigen staat te hebben, maar eigenlijk een noodzaak.

nergens naar toe, want hun volk beschikte niet over een eigen natie. De hele wereld erkende dat gebrek als een essentieel tekort en daarom werd de staat Israël opgericht. Het recht om een eigen natie te hebben werd dus, terecht, gezien als een antwoord op de nazistische verschrikkingen.

Is de Tweede Wereldoorlog trouwens niet uitgebroken nadat Hitler het zelfbeschikkingsrecht van de Polen met voeten trad? In een wereld met soevereine staten krijgt imperialisme steeds een onbetwistbare vorm. Binnenlands imperialisme kan zoveel gemakkelijker verstopt blijven en straffeloos worden doorgevoerd. Was jaren geleden een zelfstandige staat Kosova opgericht, dan had Milosevic zich nooit kunnen veroorloven wat hij nu tien jaar lang ongestraft wel kon doen.

Misschien kunnen deze twee voorbeelden volstaan om te besluiten dat we het beginsel van de opbouw van de wereld vanuit eerbied voor het zelfbeschikkingsrecht der volkeren niet te snel mogen opgeven. Na de Tweede Wereldoorlog was dat voor de Joden overduidelijk. Maar ze moesten er wel eerst een enorme prijs voor betalen. Waarom wordt die les nu door zovelen vergeten?

Peter De Roover

O L O F O N

Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus).

Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Hans Michiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper, Steven Vergauwen.

Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post: doorbraak@vvb.org - Internet: www.vvb.org Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden.

Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling.

Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement.

Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.

U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-ledenadministratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd.

Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers.

Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.

DOORBRAAK nr. 6 - juni 1999

M AAS

DIJKSTALS DEMOCRATIE

Anne Frank en haar lotgenoten konden

C

VAN

EN

14

Rond de Parlementaire Enquêtecommissie Vliegramp Bijlmermeer is ineens beroering ontstaan vanwege vermeende onzorgvuldigheden (rol van El-Al). Het radicaalst is Hans Dijkstal, fractieleider van de VVD in de Tweede Kamer: nadat hij eerder pleitte voor afschaffing van het vragenrecht, wil hij nu ook van het enquêterecht af. De Tweede Kamer als vrijblijvende debatclub? Wie is deze man?

Dijkstals benoeming tot opvolger van Bolkestein was omstreden. De VVD-afdeling Waalre (het “Brasschaat” van Eindhoven) probeerde dit zelfs op het partijcongres van 31 januari 1998 te verhinderen. Leden stapten op.

Dijkstal maakte een merkwaardige carrière: afgebroken rechtenstudie, luchtmachtofficier, zelfstandig agent voor Investors Overseas Services. IOS werd geleid door Bernie Cornfield en Robert Vesco (banden met het Medelin-drugskartel). Dijkstal maakte in Nederland 12 000 mensen enorme kapitalen afhandig voor een soort piramidefonds. IOS ging failliet. Dijkstal betaalde zijn slachtoffers geen cent terug.

Procedures in deze grootste geldzwendel uit de geschiedenis lopen nog.

Toch werd hij in 1982 Tweede Kamerlid en in 1994 minister van Binnenlandse Zaken. De ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie waren juist afgetreden in verband met de IRT-affaire: onder het toeziend oog van politie en justitie was de staat de grootste drugsimporteur geworden. De Parlementaire Enquêtecommissie Opsporingsmethoden vond dat de crisis in de opsporing de legitimiteit van de rechtshandhaving op het spel zette. De paarse coalitie, uitgezonderd voorzitter Van Traa (PVDA), verwierp deze ernstige conclusie in 1997.

Onder Dijkstal kreeg de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) een centrale rol bij “politieke integriteitsbewaking”.

Dijkstal bereikte dat de (mislukte) eenheidspolitie geheel bij Justitie weggaat.

Marc Verwilghen (VLD) ziet intussen Dijkstal als mentor van de Belgische politiehervormingen (De Standaard, 23 februari 1999).

Oscar Hendriks Nijmegen