België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
8
Maandblad september 1999
Vlaanderen staat in Europa
B EELD -S PRAAK
Afgiftekantoor Antwerpen X Baron Dhanislaan 18 2000 Antwerpen
FOTO WIM VAN CAPELLEN
DE FRANSTALIGE
MINISTERS, STAATSSECRETARISSEN EN COMMISSARISSEN BIJEEN TIJDENS DE VAKANTIE
VOOR FORMEEL OVERLEG.
LET
VOORAL OP
BUSQUIN (LINKSBOVEN)
DIE NAARSTIG
NEDERLANDS
LEERT.
Louis Michel is er de laatste tijd met sprongen op vooruitgegaan. Wat deze mijnheer in één maand tijd gepresteerd heeft, grenst aan het onwaarschijnlijke. Louis Michel is voorzitter van een partij die in België nog geen tien procent van de stemmen vertegenwoordigt. In Wallonië is de PRL pas de tweede partij, en met de jongste verkiezingen is ze zelfs nog achteruitgegaan. Het deerde Michel niet. Eerst sluit hij met de PS een akkoord. En dus gaat Busquin naar Europa. Net op een moment dat Vlaanderen in Europa alle hens aan dek moet roepen om de kippencrisis, stuurt Wallonië een eentalig tweederangssocialist met een bedenkelijke reputatie naar Europa. Maar Michel had de handen vrij. Daarna slaagt hij erin om de coalitie die voor Wallonië voor de hand lag ook in het Duitstalig, het Vlaams en het Brussels parlement door te drukken, iets wat voor en zelfs vlak na de verkiezingen helemaal niet evident was. In een magistrale zet laat hij vervolgens Verhofstadt op het schild heffen. Per slot van rekening had hij de verkiezingen niet gewonnen. Verhofstadt haast zich om de hoge prijs te mogen betalen.
ZUIVERING
3
Je kan ook etnisch zuiveren door te importeren in plaats van uit te roeien.
C HAPEAU ! Onze hoogachting voor de staatsman
OMGEKEERDE
Het resultaat is verbluffend. De hele strategie van het Vlaams Parlement om met een gemeenschappelijk programma vanuit een machtspositie met de Franstaligen te gaan onderhandelen, is compleet in mekaar gedonderd. De “grote” staatshervorming is gereduceerd tot een palavercommissie met drie lege fases, excuseer valiezen, onder leiding van - jawel - Louis Michel. Ondertussen trekt Michel aan de touwtjes in een regering die steunt op meer Franstalige dan Vlaamse zetels, met Vlaamse partijen die stuk voor stuk redenen hebben om verkiezingen te vrezen. En als toetje heeft de Volksunie - de enige partij die roet in zijn eten had kunnen gooien - zichzelf magistraal in de voet geschoten. Een situatie om de volgende vier jaar natte dromen van te krijgen. Mijnheer Michel is er op een maand tijd in zijn eentje in geslaagd de hele Vlaamse politieke klasse op een hoopje te spelen, in een dozeke te stoppen en er een grote strik rond te doen. Il faut le faire. En bovendien is men in Vlaanderen nog enthousiast ook.
UITGEGOOID
4
Onze redacteur leest in zijn Franse hangmat de persknipsels over de regeringsvorming. Wie heeft er wie ingeluisd?
NIEUWE POLITIEK HUMOR
6
Doorbraak in het spoor van de roddelbladen. Wie is nu welke taal aan het leren?
EUROCRITICI
7
Sommige Euro-parlementsleden hebben het niet echt voor Europa. Maar je moet ze wel weten vinden.
SPOORZOEKEN
8
Het nieuwe GEN-vervoersplan voor Brussel is zeer interessant voor de NMBS. Zaventem is de klos. En wie betaalt de rekening?
INDONESIË
9
Wat heeft Indonesië in godsnaam met Vlaanderen te maken?
Chapeau! Vanwege de hele redactie.
DEN Dirk Laeremans Hoofdredacteur
DIKKE EN DEN DUNNE
13
Komisch duo maakt opgang in de wetstraat.
P
KINDJES KOPEN
E R S W I J S
Politoloog Lieven De Winter (UCL en KUL) in La Libre Belgique, 10-11 juli : ‘De toekomst of het behoud van België zal afhangen van de krachtsverhoudingen binnen de CVP tussen loyale federalisten en confederalisten, of autonomisten, die verder willen gaan. Tot nog toe kon Dehaene altijd de autonomisten beheersen. Maar in de oppositie heeft de CVP geen enkele reden meer om zijn kaarten op het voortbestaan van België te zetten.’ De Standaard, 13 juli: ‘De Donnéa mocht in zijn partij geen minister-president (van Brussel – red.) worden omdat hij als “trop consensuel” werd ervaren. Dat betekent daar dat hij te goed kan opschieten met de Vlamingen. In de PRL-FDF-MCC kan dat blijkbaar een reden zijn om geen Brussels minister-president te kunnen worden.’ CVP-voorzitter Van Peel in De Standaard, 8 juli over het regeerakkoord: ‘Eerlijk, ik zou dit nooit door een CVP-congres aanvaard krijgen. Zelfs niet als Jean-Luc Dehaene het met zijn volle gewicht zou verdedigen.’ Vlaams minister-president Dewael in Le Matin, 22 juli: ‘We willen geen zeer lange lijst van institutionele eisen meer opstellen zoals we dat in het verleden hebben gedaan. Dat heeft een zeer agressief imago van Vlaanderen in het Zuiden van het land gecreëerd. Sommige Franstaligen dachten dat het Vlaams Parlement het einde van België had gedecreteerd. Dat alles had geen
enkele zin. We verkiezen een lijst op te stellen die kan worden verdedigd op federaal niveau.’ Stefaan Huysentruyt in de FinancieelEkonomische Tijd, 13 juli: ‘De dominantie van de Franstalige regeringsvleugel zal trouwens niet alleen op communautair vlak remmend werken. Dat zal ook het geval zijn inzake bestuurlijke vernieuwing, dat voor de Franstaligen lang niet zo’n prioriteit vormt als voor de Vlamingen.’ Guido Fonteyn in De Standaard, 1 juli: ‘Net zoals de Waalse minister-president, Robert Collignon, heeft Busquin een blinde vlek: ondanks een kwarteeuw politieke actie in België spreekt hij nog altijd geen woord Nederlands. Hij spreekt ook amper Engels. Zijn vloeiend Italiaans kan die tekorten niet compenseren. Busquin heeft geen enkele voeling met Vlaanderen en wordt alleen gedreven door het Waalse belang.’ VVB-voorzitter Ivan Mertens in zijn 11 juli-rede: ‘Berg de relatie tussen staatsvorm en solidariteit op. Solidariteit heeft niets te maken met unitarisme, federalisme, confederalisme of separatisme. Solidariteit kan best op basis van een verdrag.’ Redacteur Guy Tegenbos in De Standaard, 13 juli 1999: ‘In dit land wordt eerst alles nationaal geregeld door de partijleiders die daartoe van het Hof de toelating hebben gekregen.’
Je zal als baby maar in Wallonië of in Brussel geboren worden. Wat blijkt immers uit de statistieken van de ziekteverzekering over de zwaar terugbetaalde risico-geboorten (voor de kenners: code 474526 van het Riziv)? In het universitaire Saint-Luc in Brussel zijn 94% van de keizersneden “risico”geboorten. In Antwerpen ligt dat rond de 52%. Zelfs bij gewone geboorten zijn er in Brussel meer dan 90% met risico’s verbonden. In Antwerpen ligt dat bij 7% (dit is geen drukfout). Hoog tijd dat Europa de volksgezondheid in Brussel komt redden.
TAALLESSEN De provincie Vlaams-Brabant lanceerde haar derde promotiecampagne voor lessen Nederlands tweede taal. De provincie wil migranten en anderstaligen aanzetten tot het leren en gebruiken van het Nederlands. Wie informatie wil, kan gratis bellen naar 0800/90 700. De provincie lieten echter niet weten in welke taal je daar kan bellen.
WIT-GEEL Stilaan krijgt het Vlaamse gezondheidsbeleid vorm op het werkterrein. Het Wit-Gele Kruis dat zich totnogtoe enkel op Belgisch niveau verenigde, heeft voortgaand op de ontwikkeling van een eigen Vlaamse dynamiek, een Federatie van Wit-Gele-Kruisverenigingen van Vlaanderen opgericht.
NEDERLANDS IN DE WERELD Steeds meer jongeren, overal ter wereld, studeren Nederlands. In meer dan 250 instituten in meer dan 40 landen wordt Nederlands onderwezen op academisch niveau. Er zijn naar schatting zo’n tienduizend anderstaligen die Nederlands als hoofd- of bijvak hebben gekozen. (Neerlandia, juni)
RAAD OF PARLEMENT? Er is voor de verkiezingen commotie ontstaan omtrent het gebruik van de grondwettelijk juiste - term “Vlaamse Raad” voor de verkiezingen. Met de beperkte lijst van grondwetsartikelen die in deze legislatuur voor herziening in aanmerking komen, blijft het probleem van de naamsverwarring ook in 2004 bestaan. DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
2
MARNIXRING De Marnixring van Groot-Antwerpen ziet onze vernieuwde Doorbraak wel zitten en diepte met gulle hand 100 000 frank op voor ons tijdschrift. Met die centen zullen we Doorbraak met groeten van de Antwerpse Marnixring - een jaar lang gratis bezorgen aan een groot aantal beslissingsmakers in het Antwerpse. En dan kunnen we gerust stellen dat de Marnixing voor een Doorbraak zorgt in Antwerpen.
MARNIXRING
“I MPORTATIE ”
OFTE OMGE KEERDE ETNISCHE ZUIVERING Democratie is de macht van het volk, via de meerderheid. Om het te behoeden voor misbruik is het wezenlijk dat de meerderheid kan wisselen, zodat de oppositie de meerderheid kan worden en omgekeerd. Daardoor zijn machthebbers voorzichtiger dan wanneer zij zich voor immer van macht verzekerd weten. De noodzaak om te beslissen bij mogelijks wisselende meerderheid maakt overigens dat België op heel wat domeinen niet democratisch kan werken, maar dat verhaal, lezer, kent u wellicht al.
ANTWERPEN - CENTRUM
EU-WERKTALEN Duitsland en Oostenrijk boycotten de informele Europese ministerraden omdat het Duits geen werktaal is. Geen enkele geschreven regel legt het EUvoorzitterschap, in casu Finland, hierover een verplichting op. Duitsland zou zich vooral ergeren aan de Finse opstelling omdat het Duits de voorbije tien jaar tijdens informele bijeenkomsten steeds een werktaal was. Helsinki motiveert zijn beslissing door te wijzen op het feit dat Spanje en Italië dan ook zullen komen aankloppen. Voor de formele EU-raden stelt zich alvast geen probleem, want voor deze bijeenkomsten ligt het gebruik van de elf officiële talen vast.
MEERDERHEID MET 35% De nieuwe paarsgroene federale regeringscoalitie wordt gedomineerd door de Franstaligen. Dat geldt niet alleen voor het parlement (de meerderheid telt meer Franstalige dan Vlaamse parlementsleden), maar ook voor de regering zelf. Het kabinet telt vier vicepremiers. Drie daarvan zijn Franstalig. Het kernkabinet – dat alle belangrijke politieke knopen moet doorhakken – is wél paritair samengesteld. Zoals het hoort. Maar bij de drie Nederlandstaligen hoort Magda Aelvoet. En die heeft geen Vlaamse vuist om mee op tafel te kloppen. En een van die drie Vlamingen is Verhofstadt. En als premier moet die boven het communautaire gewoel staan.
er zinvolle naturalisaties. Maar die vereisen dat men vraagt naar integratie in de lokale gemeenschap. En in Vlaanderen is die gemeenschap Nederlands. Er is dus dringend nood aan een Vlaamse (sub)nationaliteit, die maar kan verkregen worden door kennis van het Nederlands, in tegenstelling tot de Belgische nationaliteit. Daar neemt men zelfs in de meest strenge opvatting genoegen met kennis van het Frans. Gezien de bevolkingsverhoudingen in België en de catastrofale geboortecijfers, is Vlaanderen demografisch kwetsbaar. In zo’n toestand mag men
Machthebbers kennen vele streken om hun macht te bestendigen. Zo veranderen zij vaak de regels van het spel, b.v. inzake verkiezingen. Als de volkswil dan nog niet het gewenste resultaat geeft, durft men aan drastischer dingen denken. Men probeert zich een ander volk te smeden, of de samenstelling van het kiezerskorps te veranderen.
niet dezelfde maatstaven hanteren als in een normaal land, waarin het staatsvolk de overweldigende meerderheid vormt. Een onafhankelijk Vlaanderen moet wereldopen en grootmoedig zijn. Maar zolang wij niet onafhankelijk zijn, kunnen wij ons niet het soort grootmoedigheid veroorloven dat ons tot minderheid in eigen land kan maken.
Het meest drastische bestaat erin een bevolkingsgroep te verjagen, te deporteren of desnoods uit te moorden. Minder opvallend, maar bijna even doeltreffend, is het omgekeerde: de autochtone bevolking minoriseren door “importatie”. België heeft dit na WO II geprobeerd in de Oostkantons (zie W. Miessen & F. Cremer, Spuren, over de pogingen tot verfransing door immigratie aldaar). In Brussel is de autochtone Nederlandse bevolking enkel nog een half beschermde minderheid. Frankrijk, Polen, Turkije en andere deden hetzelfde. Mussolini heeft massaal Italianen ingevoerd om de Zuid-Tirolers te minoriseren. Bij ons probeert men de autochtone Vlamingen tot minderheid te maken in België. O.m. massale naturalisaties zijn vandaag het middel om de samenstelling van het kiezerskorps te veranderen.
Vergeten we niet de wezenlijk democratische historische betekenis van het afstammingsbeginsel inzake staatsburgerschap. Dit beginsel was een ban tegen de willekeur van de vorst doordat het steunt op een criterium dat men niet naar zijn hand kan zetten. Maar het wordt vandaag bestreden dat wat dan ook in onze maatschappij nog zou worden bepaald door gegevenheden die men niet kan manipuleren. Dus worden allerlei valse argumenten gebruikt om genoemd beginsel uit te schakelen. De mens moet immers worden gedegradeerd tot een willoos radertje in het globale spel dat de machtsgroepen spelen, een radertje dat uitwisselbaar FOTO DOORBRAAK moet zijn en dus geen onvervreemdbare identiteit meer mag hebben.
Dat wil niet zeggen dat men alles over één kam mag scheren. Natuurlijk zijn
3
Matthias E. Storme
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
DE
WIL VAN DE KIEZER?
E EN
PAARS KABINET
W ETSTRAAT
De
politici zijn met vakantie. Doorbraak ook een beetje, maar bij de vakantielectuur hoort een knipselmand, stevig gevuld met postelectorale persproducten. Leerrijk, vooral om wat onduidelijk blijft. De politieke kaarten zijn herschud, het spel dat ermee wordt gespeeld intrigeert. Waarom speelde de CVP zo zwak? Was Dehaene de joker van blauw? Wat was de koning waard? Welke troeven had paars? Op wiens bevel werden vooral de Vlaamse spelers uitgesloten?
Het cijferverhaal van 13 juni is bekend. Vlaanderen schoof uit het centrum weg, in de richting van Blok en Groen. In Wallonië won alleen Ecolo en ging zelfs PRL-FDF-MCC van Michel achteruit. De CVP haalde het nog nipt in de Vlaamse spurt, maar de paarse familie won het ploegenklassement. Dat kon volstaan voor een nieuwe Belgische Omwenteling: eerst België, nadien ook Vlaanderen moet paars worden gekleurd. Op wiens bevel?
DE WIL VAN DE KIEZERS “De Wil Van De Kiezer”, toetert de leidinggevende paarse pers, die voorts niet uitmondt in scherpzinnige onthullingen over de commandopost van waaruit de Paarse Wende wordt gestuurd. De roodblauwe intenties van de Vlaamse kiezers worden schromelijk overschat, het groene dioxinegeluk fel onderschat. De grootste partij van Vlaanderen wordt gedeklasseerd en de derde partij, het Vlaams Blok, in een waas van democratische Endlösung, in de vergeetput gedropt. Weinig vragen worden gesteld over de zwakte van de CVP, die moeiteloos aan zet had kunnen zijn in Vlaanderen. Maar Dehaene springt overboord, luid toegejuicht door de Grote Commentatoren. De Ervaren Gids ‘bereikt het eindstadium met stijl’ wierookt Yves Desmet in De Morgen. Niet moeilijk voor iemand die op een ID21congres al had gepleit voor paars. ‘Het verstandigste dat de voorbije week uit de hoek van de christen-democratie DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
FOUT?
FOTO DOORBRAAK
Is het fout te veronderstellen dat Belgisch paars bij de jongste verkiezingen twee veldslagen heeft gewonnen? Eén tegen Vlaanderen en één tegen de christen-democratie? Is het fout te veronderstellen dat Verhofstadt met veel staatmanschap dit scenario hielp uittekenen, hierin driftig gesteund door bevriende journalisten? De Gentenaar realiseerde alvast zijn twee grote dromen en werd (1) premier van (2) Paars I. De man die niet meer bokst, maar judo heeft geleerd, heeft nauwelijks moeite om verliezend rood en winnend groen aan zijn locomotief te koppelen. De emo-politici van rood-groen-geel (Steve, Mieke en later Bert) volgen graag.
HUGO SCHILTZ HEEFT HET MOEILIJK OM ZIJN PARTIJ TE VOLGEN.
werd vernomen,’ kopieert Hubert Van Humbeeck even later in Knack (23/6). Een spelletje ‘doodknuffelen’ dat in de andere media wordt geïmiteerd. Waarom doet Dehaene dit? Is Vlaanderen hem te min? Het is Paul Goossens die in Knack gewaagt van een “masterplan”, waarmee de liberale top Dehaene in de Europese Commissie wil tillen. Hij voegt eraan toe dat Dehaene daar ‘erg veel zin in had.’ (Knack 7/7) Hoe sterk de PS nog is, blijkt als Busquin Dehaene links voorbijsteekt. Goossens verwijst naar de socialistische Internationale, die de christendemocratische meerderheid in Europa dit plezier niet gunt. Anderen hebben het - in bange bewoordingen - over unitaire krachten. Onder meer Hugo Schiltz, Manu Ruys en Guy Tegenbos fluisteren over ‘het koninklijk hof’ en ‘het establishment’ die liever hebben ‘dat het federale niveau de toon zet’ en in dat verband Busquin tussen Vlaanderen en Europa duwen. Willen die doorgaans goed geïnformeerde heren na A nu stilaan ook eens B zeggen? Is het ondemocratisch hierover duidelijkheid te vragen?
4
De frank van de CVP valt rijkelijk laat, als blijkt dat Dehaene is vastgelopen in de Europese val. Zonder de Grote Leider was de CVP-top grotendeels tegen haar zin ‘in therapie’ gegaan. Maar dit deels ook hautaine manoeuvre eindigt in mineur. ‘In een democratie loop je niet weg,’ treitert nadien de sluwe Vande Lanotte (Knack 23/6). De paarse journalisten doen hun werk en trekken Verhofstadt op de sporen. Anonieme CVP’ers zeggen in wetenschappelijke citaten ‘dat ze eigenlijk de bevolking niet meer aanspreken’. ‘Roomsblauw smaakt teveel naar oude recepten’ en ‘Er is een duidelijke roep om symmetrie’, schrijft De Morgen. CVP’ers die nog teken van leven geven, worden ‘oude krokodillen die graag tegen de macht aanschurken’ (17/6) Een delirium nabij, legt Desmet de link tussen de CVP, de DDR en Mobutu, schilderend met termen als ‘ritselaars en carriëristen.’ Over de SP geen kwaad woord.
‘OUDE
NATIONALISTEN
MET TSJEVENSTREKEN’
In dezelfde stijl worden aarzelende VU’ers begin juli ‘oude nationalisten’, die met hun kritiek op Anciaux een
‘tsjevenstreek’ uithalen. ‘Met welk recht’ doen die ‘scherpslijpers’ dat? ‘Een sluipmoord’, beaamt Bart Sturtewagen in De Standaard (12/7).
‘EEN
DAGELIJKSE PATERNOSTER
NIEUWE POLITIEKE CULTUUR.’
PATERNOSTER Pas als het kalf verdronken is, groeit het besef dat de kippencrisis wel degelijk een “accident de parcours” is geweest, zij het met nare economische gevolgen. Te laat ontdekt men dat media andermaal zorgen voor een collectieve hypnose. Te laat groeit ook het besef dat de CVP al te lang synoniem was voor Dehaene, die in zijn almacht zijn Vlaamse vleugel en het hele Vlaams Parlement belachelijk maakte. Het baat niet meer als Van Peel riposteert dat de nieuwe coalities worden omhooggeprezen omwille van hun compromisbereidheid, die van de CVP niet wordt aanvaard. Het is zelfs zielig als hij zegt dat hij van Michel nooit een tekst en van Verhofstadt nooit een uitnodiging kreeg. De ervaren gids heeft veel kapot gemaakt. ‘De laatste weken was er trouwens geen CVP, er was alleen Dehaene’ (DM 21/6). Vlaanderen wordt bedwelmd door een dagelijkse paternoster Nieuwe Politieke Cultuur en verblind door het Signaal van de Kiezer. Wat een barok gekwaak. De enige vernieuwing die kan tellen is de epuratie van de CVP. Dat Vlaanderen andermaal een klap van de Belgische molen krijgt, is geen nieuws. Tegenover dat Nieuwe Geloof staat de beknotting van het streven van meer autonomie voor Vlaanderen en in Duitstalig België, de Europese promotie van Busquin, de wonderbaarlijke vermenigvuldiging van Franstalige ministers, het edele spel van jobcreatie via
FOTO DOORBRAAK
W ETSTRAAT
Als ook de VU, vooruitgestuwd door een nare herinnering aan een dubbeltongige CVP in de regenboogcoalitie stapt, is de Belgische constructie van Michel en Verhofstadt af. Het oude België kan zich rustig in zijn salons terugtrekken. Paars mag spelen, en Vlaanderen krijgt een kalmerende groen-rode injectie.
staatssecretarissen en regeringscommissarissen, het blinde geloof in de bonte coalities, de zwijgplicht over verbrand geld en UNIOP-gefoefel, de stoeltjesdans zonder gêne tussen Europa, België en Vlaanderen, de almacht van de partijtop, de kritiekloze sympathie voor de emo-politici. Het is wellicht dat allemaal dat Yves Desmet bedoelt in zijn roep om een ‘radicale breuk met oude modellen en sjablonen’?
DE VU GOKT… In de postelectorale dagen is 11 juli ‘99 een magere feestdag. Veel valt er niet te vieren. Op de vooravond van de festiviteiten probeert de Vlaamse Beweging de VU ertoe te overhalen niet (onmiddellijk) in de Vlaamse regering te stappen. Ook Hugo Schiltz merkt op dat SP en Agalev niet de meest geschikte partijen zijn om Vlaanderen te beschermen tegen de recuperatiepogingen vanuit het federale niveau. ‘Bij Agalev was Vlaanderen nooit een doorleefd begrip, bij de SP hoor ik weinig van de strekking Norbert De Batselier’, waarschuwt hij (Knack 7/7). Maar Bert Anciaux kan zijn partij over de streep trekken voor een Nieuw Avontuur. Vankrunkelsven (‘Confrontatiepolitiek is niet de beste weg’), Van Grembergen, Baert en Loones (‘Ik wil België zien barsten en Vlaanderen goed besturen’) gebruiken niet alleen onzinnige argumenten. Het afwijzingsfront van Bourgeois, Vandenbroucke, Van Hooland en Maes (‘We hebben onszelf vastgereden’) haalt het niet. Is het tekenend voor de sterkte van de Vlaamse Beweging dat binnen de VU de nationalisten onderdoen voor de vernieuwers, die - gemotiveerd door een CVP-depressie - met vertederend vertrouwen hun populaire, maar ambitieuze topman volgen? Is het tekenend voor de sterkte van de Vlaamse Beweging dat Margriet Hermans het Anciaux-getrouwe ID21 sust met haar opmerking dat VU&ID stilaan ID&VU geworden was en de gemiddelde VU’er lijdt aan aderverkalking?
YVES DESMET: “VOOR MIJ GRAAG EEN PAARSE REGERING.”
Verhofstadt zich alleen in de oppositie durft te ergeren aan de “Belgische ziekte”? Is het tekenend voor de sterkte van de Vlaamse Beweging dat het Blok, in oorsprong een Vlaams-nationale partij, zich koestert in haar - electoraal lucratieve - vergeetput? Het lijkt een utopie te geloven dat er bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen cordons zullen worden doorbroken. Denkers binnen die partij moeten toch beseffen dat de vergeetput door in karikaturen werkende pers alsmaar dieper wordt? Kan binnen de nationalistische vleugel van het Blok nog het besef groeien dat ook het eigen migrantenstandpunt op vele punten karikaturaal is? Dat het Blok nog een paar procenten kan stijgen, moet een magere troost zijn voor wie in die partij in de eerste plaats het Vlaams Belang wil dienen. Als Vlaamsgezinden in alle partijen het onderspit blijven delven, zullen mensen als Desmet, Polspoel en Bracke ook na de volgende verkiezingen blijven grinniken. En staat de champagne weer klaar in de Belgische salons.
Jan Van de Casteele.
TEKENEND Is het tekenend voor de sterkte van de Vlaamse Beweging dat de Vlaamsgezinde CVP’ers nog altijd niet resoluut durven kiezen voor meer Vlaanderen en minder België? Of dat de VLD van
5
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
DE
LAATSTE RODDELS UIT DE
WETSTRAAT
DE NPH (NIEUWE POLITIEKE HUMOR) Busquin die privé-les neemt om zijn Engels te verbeteren. Verhofstadt die W ETSTRAAT
vergadert met zijn media-adviseurs om ‘s anderendaags door de groene goeroe op Volksgezondheid voor schut te worden gezet. Di Rupo die op het punt staat PS-voorzitter te worden om bijkomende bureaucratische staaltjes te leveren. Moeten er niet stilaan PCB-tests op politici worden uitgevoerd? die begin juli een televisiebijdrage maakte over de kritische geluiden in Vlaanderen, werd door de perschef van de PS-voorzitter Laurent Despy vakkundig uitgekafferd in de gangen van het parlement, in de aanwezigheid van andere journalisten. Haar stuk zou teveel in de kaart van de Vlamingen gespeeld hebben.
FOTO DOORBRAAK
BOLKESTEIN
ANTOINE DUQUESNE KIJKT RIJKHALZEND UIT NAAR DE VOLGENDE LES
NEDERLANDS
POLYGLOT Groot nieuws van het taalfront! Onkelinkx heeft zich tegoed gedaan aan een taalbad Nederlands. Plaats van het misdrijf is een privé-taalinstituut in Waterloo. De directie viel bijna achterover toen ook Busquin daar onlangs kwam opdagen. De afscheidnemende PS-voorzitter nam een intensieve cursus Engels. Het past een polyglot om zijn eruditie ook in het Angelsaksisch tentoon te spreiden. Naar verluidt zou Busquin toch ook zijn Nederlands willen bijschaven, en zou zelfs Di Rupo interesse betonen. Om begrijpelijke redenen is de taalschool in kwestie bijzonder karig met commentaar. En het houdt niet op. Volgens de adjunct-kabinetschef van minister Antoine Duquesne wil ook zíjn baas Nederlands leren. Drie keer per week komt een Nederlandstalige leraar de minister en zijn adjunct-kabinetschef in een taalbad dompelen. ‘De minister heeft als streefdatum september voorgesteld’, zo voegt de adjunct er nog aan toe. Een jaartal werd niet opgegeven.
UITGEKAFFERD Terug naar Busquin, die het moeilijk heeft met kritiek. Een RTBF-journaliste DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
Ondertussen heeft de VRT Radio zich al tot de Nederlandse Commissaris Bolkestein gewend met de vraag of die beschikbaar is voor commentaar. Radio kan je eenmaal niet ondertitelen. Het Nederlandse Algemeen Dagblad (19/7) maakte er zelfs van dat Busquin door de openbare radio geboycot zou worden. En de Vlaamse Europarlementsleden staan te dringen om hem bij de hoorzittingen te vragen hoe het zit met zijn Nederlands. Overigens is zijn Frans ook niet je dat. Onder Franstalige journalisten circuleert de opmerking “Pourquoi Busquin est-il critiqué pour son néerlandais? Il ne parle pas français non plus.”
SLAAT TOE
kleur en taalrol. Waarop Dehaene in een Franse colère schoot en Di Rupo letterlijk vertelde dat hij ditmaal de pot op kon.
GOEROE Wie stilaan bij Verhofstadt de pot op kan, is “goeroe” Aelvoet op Volksgezondheid. Eerst was er haar flater uiteraard de schuld van haar kabinet met de te vroeg verspreide persmededeling over dioxinecrisis deel twee. Die enormiteit was nog niet verteerd, toen Aelvoet besloot er nog een tweede deel aan toe te voegen. En dus werd er op haar initiatief een ministerieel besluit gepubliceerd over verplichte testen op voedsel met meer dan twee percent dierlijk vet. Volgt dan een onvergetelijke televisie-opname waar Aelvoet voor het oog van de camera telefoon krijgt uit Toscane. Heerlijk. Het is ook vlammende ruzie tussen Volksgezondheid en Landbouw, waar Jaak Gabriëls de plak zwaait. Die had er Aelvoet onvoldoende van op de hoogte gebracht dat België in het Europees veterinair comité zou uitpakken met PCB-testen op te exporteren dieren en vlees. Als de dioxinecommissie straks van start gaat, zal er nog veel meer van dat fraais naar boven komen. En het zal voorwaar niet alleen de regering Dehaene zijn die met rode kaken zal staan.
GEBUISD ‘DI RUPO
KAN DE POT OP’
FRANSE COLÈRE Pikken we even het spoor op van Di Rupo, die wellicht in het najaar de PSscepter van Busquin overneemt. In de wandelgangen circuleert weer een van die typische anekdotes. Aftredend premier Dehaene had dringend een tijdelijke bliksemafleider nodig om te praten met bedrijven en sectoren die door de dioxinecrisis waren getroffen. Zoals bekend werd dat dus Fred Chaffart. Minder bekend is dat Di Rupo, nadat Dehaene aan de regeringstop zijn plan had meegedeeld, op de proppen kwam met… een adjunct voor Fred Chaffart. Wel te verstaan van de juiste politieke
6
Over de dioxinecommissie gesproken. Daar zal Annemie Vandecasteele (VU) binnenkort voor het voetlicht treden als ondervoorzitster die de Nederlandstalige verhoren gaat leiden. ‘t Mag allemaal niet te hardop gezegd worden, maar de VU-kamerfactie had haar na een interne stemming gebuisd als fractieleider in het voordeel van Geert Bourgeois. Nu, gezien de belangstelling die naar die onderzoekscommissie zal uitgaan, is het voor Annemie niet eens zo een slechte ruil. En ze is ongetwijfeld goed thuis in chemische formules. Beter in elk geval dan in partijpolitieke berekeningen, waar ze naar eigen zeggen een hekel aan heeft. Iko De auteur is politiek journalist
EUROKRITISCHE
STEM IN HET
EU “ TOT
EU-PARLEMENT
MISLUKKEN GEDOEMD ”
D
FOTO DOORBRAAK DAT IN DE STEIGERS STAAT.
De kleinste van de acht fracties, Fractie van Democratiën en Diversiteiten (EDD), stelt zich uitdrukkelijk eurokritisch op. Vier leden komen uit de Deense junibeweging en Volksbeweging tegen de EU.. De zes Franse leden behoren tot de verrassend sterke conservatieve plattelandspartij Chasse, Pêche, Nature et Tradition. De drie Nederlanders van de kleine protestantse partijen kozen ook voor de EDD.
SAVE OUR POUND Omdat de Britse EU-zetels voor het eerst verdeeld werden volgens het proportionele systeem, kregen ook kleinere partijen een kans. Een EU-gezinde groep Conservatieven, ontevreden met de te afwijzende houding van partijleider William Hague, faalde en behaalde geen zetel. De United Kingdom Independent Party (UKIP) slorpte na het overlijden van multimiljonair James Goldsmith diens Referendum Party op en verenigde iedereen die vindt dat de Conservatieven niet ver genoeg gaan. Ze behaalde verrassend bijna 7% van de stemmen en drie zetels.
‘DE EU IS PER DEFINITIE ANTI-DEMOCRATISCH’
De UKIP wil Groot-Brittannië uit de Unie en voerde vooral campagne rond het behoudt van het pond. ‘De betekenis van democratie is dat er een demos bestaat, een natie-staat.’ In Europa bestaat die niet en dus is de EU per definitie antidemocratisch. ‘De geschiedenis leert dat het mengen van verschillende culturen en economieën in één kunstmatige super-staat tot mislukken gedoemd is’, lezen we in het partijmanifest. Ze verwijst naar de USSR en Joegoslavië. De UKIP vindt de EU allerminst nodig voor de vrije handel. ‘Wij moeten toch niet de 51ste
staat van de VSA worden om handel te drijven met dat land.’ De partij is verder gekant tegen zelfbestuur voor Schotland en Wales. Ze trekt haar afkeer voor het centralisme niet door tot het Britse niveau. Het relatieve UKIP-succes bevestigt dat een belangrijke stroming in GrootBrittannië liever geen deel uitmaakt van de EU. Haar drie zetels en het falen van de pro-Europese Conservatieven, versterken de druk op Hague om een eurokritische lijn te blijven volgen.
ANDERE EU-TWIJFELAARS De EDD-fractie zal in het parlement wellicht geen potten breken. De Deense vleugel heeft traditie en heel wat parlementaire ervaring. De UKIP moet haar waarde nog bewijzen. De Franse en Nederlandse fractiegenoten profileren zich niet in eerste instantie als eurokritisch en kozen wellicht voor
deze fractie omdat ze elders geen onderdak vonden. Maar de groep is er en kan voor de nodige signalen zorgen. Daarnaast bestaat nog de 30-koppen tellende Unie voor een Europa van Naties, die niet uit de EU wil, maar tegen verregaande integratie is. Hierin zit o.m. de grootste Franse partij, met gewezen minister Charles Pasqua en de aristocraat Philippe de Villiers, die vorige keer een verrassend groot succes boekte met de al genoemde Goldsmith. Ook andere fracties tellen leden met bedenkingen bij het EU-centralisme. We noemen de Socialistiese Partij van Nederland, die zich even links als EUafwijzend opstelt. Zelfs de heel EUgezinde Europese Volkspartij van de CVP telt de Britse Conservatieven in haar rangen. En dat die niet meteen staan te springen om de integratie veel verder door te voeren is voldoende bekend. PDR
VLAMINGEN IN STRAATSBURG De Vlaamse EU-parlementsleden vonden allemaal een plaatsje in een fractie. De CVP maakt deel uit van de Europese Volkspartij, sedert 13 juni de grootste fractie. De SP’ers zitten in de Partij van Europese Socialisten en de VLD’ers in de Europese Liberale, Democratische en Hervormingspartijen (ELDR). Voor de drie andere partijen is het telkens weer zoeken. De Volksunie vormde vorige keer een fractie met de omstreden Franse zakenman Bernard Tapie. Daarvoor zat de partij in een groep met o.m. de Deense Eurokritici. Dit keer zochten en vonden de twee VU’ers en hun bondgenoten van de Europese Vrije Alliantie (o.m. Schotten, Welshmen en Basken) toenadering tot de Groenen. Ze zit nu in één groep met de Patsy Sörensen en super-Belg Lucas Vandertaelen. Het Vlaams Blok trad toe tot de Technische Groep van Onafhankelijke Afgevaardigden. Die bundelt naast de twee Vlaams Blokkers o.m. het extreemrechtse Front National van Le Pen, de Italiaanse Lega Nord, de opvolgers van de extreem-linkse Baskische separatisten van Herri Batasuna en de partij van Emma Bonino, die in de vorige commissie nog collega was van Karel Van Miert. Deze technische groep bepaalt uitdrukkelijk dat de leden strikt onafhankelijk optreden. Dat dreigt de groep zuur op te breken. De bevoegde parlementscommissie besliste dat deze groep omwille van de losse samenwerking niet voldoet aan de voorwaarden om een fractie te vormen.
7
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
E UROPA
e verkiezing van het Europese parlement is niet direct heet nieuws geweest. Laat staan dat de “kleinere” partijen in het voetlicht kwamen. De eurokritische fractie blijft klein, maar begint zich stilaan toch te organiseren. Met een opgemerkte uitschieter in Groot-Brittannië.
GEWESTELIJK EXPRESS NET
OP DE TEKENTAFELS
M IST B RUSSEL
VOORGOED DE TREIN ?
B RUSSEL
Op de regeringstafel ligt een plan
Niet zo in Brussel. De NMBS heeft grote percelen grond liggen in Brussel en Evere en rekent erop dat die percelen enorm in waarde zullen stijgen als de tweede HST-stop in Schaarbeek en niet in Zaventem terechtkomt. De reizigers zouden dan vanuit Schaarbeek naar de luchthaven moeten pendelen.
om het vervoer van en naar Brussel grondig te verbeteren. Maar - wie had anders verwacht? er zitten wel wat angeltjes onder het gras. Sinds enkele jaren bouwen mobiliteitsambtenaren en studiebureaus aan het grootste project sinds de jaren zestig: het gewestelijk expresnet, kortweg GEN. Nu de (brede) Vlaamse Gordel zowat volgebetonneerd en –verkaveld is en er geen draagvlak meer is voor vele bijkomende kilometers autoweg, wil men terug massaal investeren in spoorinfrastructuur van en naar de hoofdstad. Openbaar vervoer is terug in bij onze bewindslui, vooral als ze het zelf niet gebruiken. Het kostenplaatje van het prestigieuze “gewestelijk expresnet” wordt geraamd op 60 miljard. In het kader van het formatieberaad deed de NMBS daar om strategische redenen nog een schep bovenop om zo uit te komen op 180 miljard, enkel en alleen voor treininfrastructuur.
MEGASPONSOR Op federaal vlak heeft de paarse formatie een bedrag van 40 miljard voor openbaar vervoer en grote steden vrijgemaakt, waarvan het leeuwendeel voor het GEN. De federale regering zal de komende legislatuur dus megasponsor zijn van een mobiliteitsproject, terwijl mobiliteit vooral een gewestbevoegdheid is. Met het oog op het gewestelijk expresnet werd recent een samenwerkingsakkoord gesloten tussen Vlaanderen enerzijds en Brussel en Vlaams-Brabant anderzijds. In dat kader bereidt een bekend extern consulentenbureau met de administraties een “masterplan” voor, naar het voorbeeld van metropool Antwerpen.
VOLGENS
STUDIEBUREAU IRIS ZOU HET OPEN-
BAAR VERVOER ER IN
BRUSSEL
OVER 10 JAAR ZO EEN HST-STOP IN NIET IN DE PLANNEN.
ONGEVEER MOETEN UITZIEN.
ZAVENTEM
STAAT ECHTER
zowat het motto van de GEN-ontwerpers te zijn. Fundamenteel kan men zich trouwens de vraag stellen of het zinvol is om nog meer pendelaars naar Brussel te halen. De “trendbreuk” bestaat dan niet in het terugdringen van overbodige verplaatsingen, maar in een verschuiving in de pendelstroom van auto naar openbaar vervoer. Meer zelfs, de pendelinfrastructuur wakkert de stadsvlucht uit Brussel opnieuw aan en zal de Vlaamse Gordel verder verstedelijken en verfransen, met bijkomende mobiliteitsbehoefte tot gevolg. Beter kan het bedrag voor openbaar vervoer en grote steden gaan naar aantrekkelijk “wonen in Brussel”. Met 40 miljard kan men tienduizenden Vlamingen aantrekken in de hoofdstad.
‘ALLE
TREINEN RIJDEN
NAAR
BRUSSEL’
ZAVENTEM IS DE DUPE De provincie Vlaams-Brabant maakt belangrijke kanttekeningen bij het GEN-project in zijn huidige vorm. Er zou te eenzijdig ingespeeld worden op het verkeer van en naar de hoofdstad, met Brussel als centrum en de brede Vlaamse Rand als “perifeer gebied”. Alle treinen leiden naar Brussel, lijkt DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
En dan is er natuurlijk ook nog het belangrijke nevendossier van het GEN: Zaventem. Of liever, Schaarbeek. Overal in Europa krijgen de HST-lijnen een stopplaats in de luchthavens, om de kortere afstanden met de milieuvriendelijker trein te doen, en de luchthavens snel met elkaar te verbinden.
8
Voor de concurrentiepositie van de luchthaven van Zaventem is dat alvast geen goede zaak. Zeker als je weet dat er vanuit Brussel wel vier maal per dag een supersnelle en rechtstreekse verbinding is met de Franse luchthaven Charles De Gaulle en met Schiphol. Er wordt achter de schermen - vooral door de provincie Vlaams-Brabant nog druk uitgeoefend om de HST toch in Zaventem te krijgen. Dat zou het voordeel hebben dat Schaarbeek dan kan ingezet worden als overslagstation voor goederen, zodat het huidige station van Muizen (bij Mechelen) niet sterk uitgebreid moet worden Maar voorlopig staat de HST in de plannen stevig verankerd in Schaarbeek. Als compromis - en om de pil voor Zaventem en Vlaams-Brabant te vergulden - kwamen de NMBS en de vorige Vlaamse regering overeen om het station in Zaventem voortaan rechtstreeks bereikbaar te maken vanuit Antwerpen en Leuven. De inplanting van een HST-stop op de luchthaven wordt nog verder onderzocht, al lijkt het toch wel erg duur om in Brussel drie HST-stops te maken. Het compromis was er trouwens gekomen onder druk van Minister-president Van den brande. De vorige ministers van mobiliteit en ruimtelijke ordening Baldewijns en Stevaert waren maar matig geïnteresseerd in de problematiek, en verleenden weinig steun aan de optie van de provincie. In de nieuwe Vlaamse regering blijft mobiliteit in dezelfde handen, maar verhuist ruimtelijke ordening naar Dirk van Mechelen. Benieuwd of deze nieuwe excellentie de NMBS weer op het juiste spoor kan brengen. David Vits
DEMOCRATISERING
DOET INDONESIË UITEENVALLEN
W ORDT I NDONESIË
A ZIATISCHE J OEGOSLAVIË ?
HET
JAVA EN SUMATRA Indonesië is multiraciaal bij uitstek. In het verlengde van de inboorlingen van Australië zijn ook de inwoners van westelijk Nieuw-Guinea (Irian Jaya), van de Molukken, van Celebes (Sulawesi) en van Borneo (Kilimantan) zwarten van Melanesisch ras. En in het verlengde van Zuid-Oost Azië zijn ook de bewoners van Sumatra en Java gelen van Maleisisch ras. Op het breekpunt, de Kleine Soenda Eilanden, van Bali tot op Timor, is de bevolking gemengd Melanesisch/Maleisisch. Er zijn 250 talen, maar de officiële taal is Bahasa Indonesia, een Maleisische taal die aansluit bij wat op Sumatra en Java wordt gesproken. Sumatra en Java zijn islamitisch, Bali is meer hindoe van cultuur, Borneo en Irian Jaya zijn animistisch, de Molukken en OostTimor christelijk. Java en Sumatra vochten al in de 10de eeuw om de suprematie. Zij tweeën wisselden hun hindoe-boeddhistische erfenis uit voor de islam van Indië (13de-15de eeuw). En zij boden de Nederlanders ook de meeste weerstand. Zij ook vielen na de Japanse bezetting in WOII (1942-’45) de Nederlanders aan (1947-’49). Maar
omdat Jaya 70% van de bevolking telt, overheerst het met zijn gematigde Islam en Maleisische taal nu heel Indonesië.
UITEENVALLEN ? Het Javaanse imperialisme hield Indonesië bij elkaar. Na het autoritaire bewind van Soekarno (1949/59-’65) volgde dat van Soeharto (1955-’98). Vooral onder deze laatste groeide de economie, en Soeharto’s familie en vrienden bouwden een zakenimperium uit. Toen de Thaise munt echter ging vlotten, begon de Aziatische muntcrisis, en maakte ook de Indonesische munt een enorme duik (jul-sep ’97). Zestien banken moesten gesloten worden (nov ’97). Indonesië, dat gemiddeld een economische groei van 6% (1970-96) kende, verviel plots in een recessie van-13,7% (98). Dat lokte studentenrellen uit (feb-mei 98) die president Soeharto tot aftreden dwongen. Zijn opvolger Habibie verontschuldigde zich voor het optreden van het leger (aug 98) en beperkte de macht ervan (38 ipv 75 zetels in 400-leden parlement). Ook beloofde hij verkiezingen. Toen die er kwamen (juni ‘99) verloor zijn regeringspartij Golkar met 22%
9
van de stemmen, terwijl de grootste oppositiepartij van Megawati, de dochter van wijlen Soekarno, 34% haalde. Er werd nog steeds geen regeringscoalitie gevormd.
ETNISCHE SPANNINGEN En de etnische spaningen nemen toe. In Atjeh in Noord-Sumatra, waar de Vrij Atjeh beweging sinds ca 1975 actief is, vallen er geregeld doden bij botsingen met het leger (mei & juni ‘98). In Ambon, in de Molukken, geraken de christenen geregeld slaags met de ingeweken, islamitische Javanen (aug ‘99). De Indonesische regering heeft immers een transmigratiebeleid gevoerd om de etnische samenstelling van delen van Indonesië ten voordele van de Javanen te wijzigen. En in Irian Jaya (1963 bezet, 1967 ingelijfd) is de Vrij Papoea Organisatie sinds ca 1975 in het verzet gegaan, en voerde onlangs een bloedige aanval op plantages uit (mei 99). In Atjeh en Irian Jaya begon het verzet toen Indo-Portugees Oost-Timor bezette (1975, ingelijfd 1976). Oost-Timors verzet deed al 200 000 van de 900 000 inwoners vroegtijdig overlijden, vooral door hongersnood. Het leger bewapende er Javaanse inwijkelingen tot een militie die tegen de onafhankelijkheid is, en die regelmatig doden onder de christelijke autochtone bevolking maakt (juli ‘99). Maar toen de democratisering begon, beloofde Indonesië Oost-Timor na een volksraadpleging een mogelijke onafhankelijkheid (feb 99). Een akkoord met Portugal stelde 8 augustus voor (mei 99). Inmiddels zijn de anti- onafhankelijkheidsmilities begonnen de OVN-waarnemers aan te vallen (jul 99) en de OVN stelde uit tot 30 augustus. Het Indonesisch leger is bang dat het voorbeeld van OostTimor heel Indonesië etnisch opsplitst. Vlaanderen echter kan dit ontluiken van het zelfbeschikkingsrecht alleen maar toejuichen. Marcel Gunst
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
B UITENLAND
Indonesië was tot 1949 een kolonie van Nederland en komt bij Vlamingen daarom over als een eenvormig geheel. Maar niets is minder waar. Indonesië is een multi-etnisch en multicultureel geheel van volkeren, bijeengehouden door de dictaturen van Soekarno (1949-1965) en Soeharto (1965-1998). Maar nu de democratie in Indonesië echt een kans begint te maken, begint de vraag naar het zelfbeschikkingsrecht ook de kop op te steken. Het lijkt erg op het verhaal van Joegoslavië, dat bijeen gehouden werd als een Servisch koninkrijk (1919-1941) en dan als de communistische dictatuur van vooral Tito (1943-1989), dat volledig uiteenviel toen de prang van het centraal gezag gelost werd. Vlaanderen moet zijn eigen zelfbeschikkingsrecht nog volledig verwezenlijken, en staat diplomatiek sterker als anderen dat in de wereld ook gaan doen.
B RIEVEN
O PINIE
NPC Terwijl ik dit schrijf komt na Busquin al het tweede taalschandaal in het nieuws. De voorzitter van de dioxinecommissie is ééntalig Franssprekend. Als troostrpijs krijgen de Vlamingen wel het ondervoorzitterschap. Prachtige Nieuwe Politieke Cultuur. Had de “Nieuwe Politieke Cultuur” niet moeten starten met echt tweetalige politiekers op elk niveau? Hoe kan iemand die de taal niet spreekt of begrijpt van hen die hij moet vertegenwoordigen, geloofwaardig worden genomen? Had de Nieuwe Politieke Cultuur niet het afschaffen van het cordon sanitaire moeten voorstellen? Een echte democratie heeft geen cordon sanitaire nodig om gelijk welk probleem op te lossen. Een goedwerkende democratie haalt enkel het goede uit een programma en stemt het ondraaglijke of slechte weg. Frans Jochems - Kalmthout.
SCHULDIG DOOR VERZUIM De VVB-voorzitter verrast mij door een motie van het OVV te ondertekenen, die op de grieventrommel slaat. Bovendien een motie voor Belgische tweetaligheid en niet voor Vlaamse zelfstandigheid, wel geheel in de stijl van de papieren OVV-schijngevechten nadat men het kalf liet verdrinken. De VVB en het OVV zijn schuldig door verzuim. Ik houd eraan het u te bevestigen om te vermijden dat de VVB en het OVV zichzelf wijs maakt dat ze het goed gedaan hebben. Zeg het maar voort. Met groeten, droevig, maar hoopvol, Jose de Schaepmeester - Kortrijk
ZEVENTIEN De Waalse regering is van 8 naar 17 ministers gesprongen. Daaronder zijn er 3 (!) ministers van onderwijs, alsof ze geld teveel hebben voor hun onderwijs. Goed ingelichte bronnen zeggen dat Wallonië van plan is om nog meer ministerposten op te splitsen. Zo komen er 3 ministerposten voor Waals verkeer: één voor de vrachtwagens, één voor de auto’s, één voor de fietsers én een staatssecretaris voor de voetgangers. Het departement gezondheid DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
krijgt ook drie ministers: één voor de zieken, één voor de gezonden en één voor de zieken die gezond willen worden. Het departement Financiën krijgt slechts twee ministers: één voor het briefgeld en één voor het nikkelgeld, en een staatssecretaris voor het corrupt geld. Het departement tewerkstelling krijgt 12 ministers. Enkel en alleen omdat de naam van hun departement eist dat men aan tewerkstelling doet. Wim Peeters - Turnhout
OUD-COMMUNISTEN In mijn rubriek Uit het land van Maas en Waal (Doorbraak, april) over de provinciale verkiezingen in Nederland stond ‘Groen links (vooral oud-communisten) en SP (vooral oud maoïsten) groeien gestaag.’ De bijvoegsels “vooral” waren door de redactie toegevoegd. Ten onrecht is daardoor de indruk gewekt dat de meeste huidige leden van deze partijen vroeger ook lid waren van resp. de Communistische Partij Nederland en de Socialistiese Partij (voorheen KEN-ML: Kommunistische Eenheidsbeweging Nederland - Marxistisch-Leninistisch). De lezersbrief in Doorbraak van mei “Oud-communisten” was op dat punt niet gericht op iets wat ik geschreven had. Overigens blijkt uit recent verschenen onderzoek naar het ontstaan van Groen Links (Paul Lucardie, Verloren illusie, geslaagde fusie, DSWO Press Groningen), dat ‘de gestaalde kaders van de vroegere communistische Partij Wim Kok in 1994 in het zadel hebben geholpen.’ Dat is nog eens wat anders dan de folklore van de NCPN in Groningen. De Partij voor Zeeland ging van 2 naar 4 zetels, de Fries Nationale Partij van 3 naar 4. Dus vond ik de PvZ de beste provinciale partij, ook omdat zij stamt uit het door Zeeland bezette deel van Vlaanderen. Oskar Hendriks, Nijmegen.
POSITIEF DENKEN Het is mooi gebracht, die “nieuwe strategie” van de Vlaamse Volksbeweging die Doorbraak vorig nummer bracht. Maar zo nieuw is ze eigenlijk niet. De “souvereine” Vlaamse staat, de ‘open en democratische regio’, het ‘verdrag met Wallonië’, het ‘respecteren van het
10
Waals identiteitsgevoel’,… het zou allemaal zo kunnen weglopen uit meer dan één congres van de Volksunie van de afgelopen jaren. En dan de klapper dat we ‘ons moeten voorbereiden om niet met de mond vol tanden te zitten als blijkt dat er morgen geen federale regering kan gevormd worden’. Ondertussen is de federale regering gevormd, mede dankzij de Volksunie die in het verleden net zo’n teksten de wereld instuurde. En de Vlaamse Beweging stond erbij en keek ernaar. Kakelen kan iedereen. Maar eieren leggen? S. Janssens, Brussel.
SEX-APPEAL Volgens ene PDR beschikt de Vlaamse Beweging over te weinig of geen sexappeal (Doorbraak juli 1999). Geen wonder. Op de weinige bijeenkomsten van dit straks 170 jaar oude gremium die ik bijwoon, zie ik anders weinig zestigminners rondlopen. En de weinige jongeren lopen wel eens rond met kortgeschoren haar of twee blonde vlechtjes. Dat neemt niet weg dat diezelfde Vlaamse Beweging de jongste jaren – of maanden? – haar boodschap wel degelijk verjongd en eigentijds gemaakt heeft. Maar wie zijn de mensen achter de schermen? Zijn dat dan mensen die wél sex-appeal hebben? En als dat zo is, waarom zien we die dan nooit? Waarom altijd die confrontatie met de mensen die opgeleid werden door de petits vicaires, tijdens de eerste helft van deze eeuw? Tijd voor een Doorbraak, zegt de promotiefolder van dit tijdschrift. Welja, maar dan wel op vlak van de ‘bemanning’ (of bevrouwing?) van de Vlaamse Beweging. Zelfs in de redactie van Doorbraak zitten maar twee vrouwen. Al moet gezegd dat het ondanks dat helemaal geen slecht tijdschrift is. Maar ach, waarom zaniken over het te oude en te mannelijke profiel van de Vlaamse Beweging. De boodschap slaat in, hoe weinig we er aan de oppervlakte iets van merken. En bovendien: ook in de Grote Politiek lopen vrouwen en jongeren niet dik gezaaid. Bij de SP weten ze daar alles van. Ria de Kouter, Dendermonde
V RIJE
TRIBUNE
E EN
NIEUW KMO- BELEID VOOR V LAANDEREN ?
FOTO DOORBRAAK
Welk beleid kunnen we de volgende jaren verwachten voor de Vlaamse
Het federaal regeerakkoord windt er alvast geen doekjes om. Even citeren: ‘Bovendien zal in alle te nemen maatregelen worden rekening gehouden met de specificiteit van de kleine en middelgrote ondernemingen.’ Deze zin vinden we in het regeerakkoord onder de rubriek De aanmoediging van de KMO’s en Zelfstandigen waarin ondermeer het belang van KMO’s wordt onderstreept voor de economie (“sleutelsector”) en wordt gepleit voor meer ondersteuning en erkenning van het persoonlijk initiatief. Deze passage valt uiteraard in goede aarde bij het NCMV, de Organisatie voor Zelfstandige Ondernemers. Maar er is meer: ook onder de verschillende voorstellen vinden wij nogal wat van onze prioriteiten terug: de vermindering van de werkgeversbijdragen, de verlaging van de BTW op arbeidsintensieve diensten, een beter sociaal statuut voor de zelfstandigen, het komaf maken met de administratieve lasten, gedeeltelijke vrijstelling van gereserveerde winsten. En van economische waanzin zoals een veralgemeende verplichte lineaire arbeidsduurvermindering gelukkig geen spoor. Let wel: papier is geduldig, zeker als er voor heel wat van de beleidsvoorstellen wordt verwezen naar de noodzaak van bijkomend onderzoek. Maar toch krijgt het federaal akkoord vanuit KMO-visie minstens de score “voorwaardelijk positief” toegekend.
GEEN KMO-MINISTER Geldt dit ook voor het Vlaamse regeerakkoord? De KMO-toets zoals opgenomen in het federale akkoord vinden we er zeker niet in terug. Meer nog, KMO’s komen in het akkoord slechts fragmentarisch aan bod. De voorstellen over (verantwoord) ondernemerschap zijn verre van overtuigend. Bovendien, maar hiermee verlaten we even het regeerakkoord, heeft
Vlaanderen voor het eerst sinds lang formeel geen KMO-Minister meer. Op federaal niveau bestaat die wel (Middenstand), in Wallonië ook. Niet in Vlaanderen KMO-land. Titulatuur en formalisme hebben ons nooit sterk kunnen boeien. Maar zeker het éne (KMO-arm regeerakkoord) gekoppeld aan het andere (KMO-ministerloze regering) geven ons alvast geen sterke indruk. Zeker, er staan vanuit KMO-visie ook een aantal verdienstelijke passages in het Vlaams regeerakkoord. We verwijzen ondermeer naar de vervanging van de milieuvergunningsplicht voor kleine bedrijven door integrale voorwaarden. Zonder aan de doelstelling van het milieubeleid te raken kan men hiermee de administratieve mallemolen voor heel wat bedrijven sterk beperken.
‘DE FISCALE
ONDERSTEUNING
MOET GESPLITST WORDEN.’
O PINIE
zelfstandigen en KMO’s? De kersverse ministers hebben uiteraard nog geen beleidsbrieven klaar, maar regeerakkoorden zijn er al wel.
WAS VLAANDEREN
NIET BEVOEGD VOOR
WAARBORGLENINGEN EN RENTEVERMINDERING?
Dit belet niet dat Vlaanderen intussen de KMO-instrumenten waarover het al beschikt optimaal moet inzetten . En daar is zeker ook nog werk aan de winkel. Neem nu de dioxinecrisis: wie is bevoegd voor ondermeer waarborgverlening en rentevermindering voor KMO’s? Juist: Vlaanderen. Aan eerdere signalen (hopelijk achterhaald bij publicatie van dit artikel) van de Vlaamse regering gaande van ‘de dioxinecrisis zal geen impact hebben op de Vlaamse begroting’ tot ‘we willen wel maar mogen niet van Europa’ hebben onze Vlaamse KMO’s geen boodschap. Vooral Vlaamse bedrijven worden overigens door de dioxinecrisis getroffen. Johan Bortier Directeur Studiedienst NCMV
Bij de institutionele vernieuwingen, onder de lijst Noodzakelijke hervormingen waarvoor een diepgaander overleg noodzakelijk is, vermeldt het regeerakkoord: ‘de overheveling van alle instrumenten ter ontwikkeling van het zelfstandig ondernemerschap naar de gewesten.’ Prima! In het NCMV-memorandum pleiten we daar ook voor. Volgens ons moet de ondersteuning van de ondernemers zo veel mogelijk via fiscale weg. Fiscale ondersteuning van ondernemingen moet een regionale bevoegdheid worden. Alleen dan kan een grotere samenhang in het ondersteuningsbeleid worden waargemaakt.
11
S
P E L R E G E L S
Inspraak staat open voor iedereen die een reactie kwijtwil op Doorbraak. Niet alle brieven kunnen worden geplaatst, dus hou het liefst bondig. In de vrije tribune laten we maandelijks iemand aan het woord die rond een actueel thema een persoonlijke bijdrage kwijt wil. Een vrije tribune telt maximum 3000 tekens. De redactie houdt het recht om inzendingen te weigeren of in te korten. Al uw reacties zijn welkom per post bij Doorbraak, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen, per fax op (03) 248 21 83 of per e-post bij doorbraak@vvb.org.
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
B OEKEN
OORLOG IN KOSOVO In 1989 werd de autonomie van de autonome provincie door een grondwetswijziging uitgehold. De machtswellustige Milosevic gaf daarmee een antwoord op het Servische ongenoegen over de ruime autonomie die de Joegoslavische grondwet van 1974 aan Kosovo toekende. In zijn jongste boek over de Balkan schetst prof. Raymond Detrez de historische achtergrond van het conflict tot net vóór het losbarsten van de luchtbombardementen in maart 1999. Hij bewijst – terecht – dat de geschiedenis niet zo zwart-wit is als beide partijen willen doen geloven. Vooral de analyse van het complexe ex-Joegoslavische federale systeem lijkt ons een beetje vertrouwd. Detrez stelt zich kritisch op ten overstaan van het separatisme op de Balkan omdat de etnisch-nationale staten die uit ex-Joegoslavië ontstonden, de leden van hun minderheden als tweederangsburgers behandelen. Vraag is natuurlijk of zoiets in een eenheidsstaat dan niet het geval is. (BDS)
van de Vlaamse Staatswording. Over de identiteit van het Vlaming zijn. Senelle weet dat hij als commentator op dit terrein over autoriteit beschikt. Zijn teksten zijn een onmisbare bron voor wie in dit landje met structuurhervormingen bezig is. Combineer dat met een vlotte pen, en je hebt een leesbaar geheel. Het voordeel van een verzameling is natuurlijk dat je de stukjes na elkaar kan lezen, en zo de “Senelle-lijn” beter kan volgen. Senelle is mordicus voorstander van het huidige federale systeem. Zelfs het confederalisme is voor hem ‘een brug te ver’. Maar in bijna elk stukje beschrijft hij welke noodzakelijke voorwaarden niét vervuld zijn om dat federalisme in stand te houden. De monarchie is zowat het enige bindmiddel geworden (‘schaf de koning af en je schaft België af’), en het gaat de Franstaligen niet om het in stand houden van België, ‘maar om het veiligstellen van de financiële transfers van Noord naar Zuid’. Het is boeiend leesvoer, maar dikwijls ook zware kost. Consumeren met mate. ROBERT SENELLE, KRONIEKEN STAATSWORDING. OVER
VAN DE
VLAAMSE
DE IDENTITEIT VAN HET
VLAMING-ZIJN. LANNOO, TIELT, 1999, 256
BLZ.
895
FR.
pol-en-soc-analyses noch in de klassieke “fichenbakjournalistiek” (deze man kent de zwager van de zus van de man die nog in het bestuur van die en die vereniging gezeten heeft). Van den Brink trok op pad en interviewde negen hoofdvogels van de partij. Nu ja, hoofdvogels. Wie de interne keuken van de Blokkendoos wat kent, fronst toch de wenkbrauwen bij de selectie van de kopstukken. Van den Brink schetste met negen portretten een behoorlijk objectief boek. Nergens een uitschuiver, ook geen te expliciet waardeoordeel, geen vooroordelen, weinig clichés. En vooral – en dat valt meest op in dit boek – een niet mis te verstaan pleidooi om het zgn. cordon sanitaire op te heffen. In het weekblad P-Magazine (4 augustus) deed Van den Brink het nog eens dunnetjes over: ‘Ik wilde een portret maken van het Blok via vooraanstaande leden. Een realistisch portret. Ik laat ze niet mooier voorkomen dan ze zijn, maar ik werk ook niet mee aan de diabolisering van de partij.’ Van den Brink kan niet verweten worden Blok-sympathieën te hebben. Toch is hij de eerste die een ernstige poging onderneemt om het maatschappelijke fenomeen te schetsen van de partij die ondertussen 15% van het Vlaamse kiezerscorps heeft gewonnen. Een verdienstelijke en vooral moedige poging. (KDr)
VERADEMING
R. DETREZ, KOSOVO. DE
UITGESTELDE OORLOG,
HOUTEKIET, 207
BLZ.,
650
FR.
KRONIEKEN De jongste 20 jaar publiceerde prof Robert Senelle 174 bijdragen in De Standaard. Samen met twee van zijn medewerkers bundelde hij vrije tribunes die hij schreef over ‘de groei van de Belgische unitaire staat naar het federale concept.’ Het werd een interessant boek. Onder de titel Kronieken
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
Een verademing. Dat is het minste wat je over dit boek kan zeggen. De jonge Turken van het Vlaams Blok is het eerste boek in de lange reeks over extreem-rechts – of hoe je het ook noemen wil – in Vlaanderen. Na het proza van Hugo Gijsels of Jos Vander Velpen én zelfs van In het Blok. Een Knackenquête (Roularta Books, 1992) en de aan de rand van de baarlijke nonsens grenzende EPO-proza, verscheen een ernstige analyse van het Boze Blok. En dan wel van de hand van een Nederlander: Rinke van den Brink, die met zijn De internationale van de haat (SuA, 1994) eerder al bewees dat hij op een nuchtere manier over extreemrechts in Europa kan berichten.
RINKE
VAN DEN
BRINK, DE
VLAAMS BLOK. EXTREEM-RECHTS EN UNIFORM.
Een verademing is het boek vooral omdat het niet vervalt in theoretische
12
JONGE
TURKEN
VAN HET
TUSSEN MAATPAK
SCOOP, 240
BLZ.,
599
FR.
KOEN BAERT OVERLEDEN Op 20 juli overleed Koen Baert, ten gevolge van een slepende ziekte. Baert genoot in de brede Vlaamse Beweging groot aanzien. Als jurist was hij geruime tijd medewerker van de Gentse prof Marcel Storme en assistent aan de Gentse rechtsfaculteit. Hij was gespecialiseerd in procesrecht en beslagrecht. Baert heeft zich vooral ingespannen om de zeer technische en ingewikkelde wereld van de politieke besluitvorming in dit land “begrijpbaar” te maken voor de gewone man. Hij beet zich ook vast in het amnestiedossier, en was een van de vier juristen die een mogelijke herziening van het dossier Vindevogel onderzochten. Baert was van 1983 tot ‘93 secretaris van het IJzerbedevaartcomité, lid van de raad van beheer van VTB –VAB en ondervoorzitter van het Verbond VOS. In 1994 werd Baert advocaat aan de balie in Veurne. Hij was ook gemeenteraadslid in Diksmuide.
STOELENDANS Hoewel de verschillen in kiezers tussen PS, PRL-FDF-MCC, Vlaams Blok en SP kleiner zijn dan 36 000, haalden de Vlaamse socialisten een kwart minder zetels dan hun Franstalige broeders. De PS kreeg 19 zetels, PRL-FDF 18, Blok 15 en SP 14. Met slechts 35 404 kiezers minder, heeft de SP 4 zetels minder dan de PS. De Vlaamse kiezers moeten alvast meer betalen. Want elke zetel levert een aanzienlijke subsidiepot op. ‘Franstalige partijen krijgen dus méér zetels dan ze verdienen, maar eveneens méér overheidsmanna.’ (Nucleus, juli 1999)
LA MÊME VALEUR Alhoewel de verkiezingen in Duitstalig België de christen-democraten als eerste politieke familie bevestigden, de socialisten erop achteruit gingen en de groenen stagneerden, kwam in de Oostkantons een blauw-rood-groene coalitie uit de bus. Nochtans was er een
D
E N
D I K K E
E N
D E N
D U N N E
Wellicht ziet u ze nog fotografisch vereeuwigd staan op het bordes van één of ander regeringsgebouw: de afzwaaiende locomotief Jean-Luc Dehaene, weldoorbakken en mistroostig om de vele voorbije jaren, en naast hem het onhandig gesticulerend joenk, nieuwbakken premier bij de genade van zijn Waalse peetvaders. Op 13 juni was de moeder van alle verkiezingen verrast bevallen met een keizersnede. Die was hoognodig, want de barensweeën waren gepaard gegaan met al te veel dioxine-uitstoot. De kiezer wou niet alleen één bladzijde omdraaien, voor één partij zelfs een boek van veertig jaar. Met de natte vinger had je voordien al kunnen aanvoelen dat Louis Michel en Philippe Busquin in Wallonië voor de verkiezingen aan het koekoeksjongen waren. De PSC, notons bien, moest zonodig uit het warme Waalse nest geduwd. Vermits deze twee buitenwippers al bij een vorige regeringsvorming hadden geleerd dat je in België alle regeringen op hetzelfde unitair stramien moet samenstellen, zat er voor hen niets anders op dan ook de CVP in Vlaanderen uit het regeringsbed te murwen. Da joenk bleek een uitstekende koevoet om locomotief Dehaene van het spoor te lichten. Voor de verkiezingen had hij de publieke opinie al op het verkeerde spoor gezet met onverwachte liefdesverklaringen voor zijn zwaarwichtige CVP- tegenstander, met Vlaamse liedekens richting Volksunie, met een kletterende ruzie met sluwe Louis uit Leuven. Wie kon er beter dan den dunne op de schoot van den dikke gaan uithuilen dat de kippen verdacht vettig aan het scharrelen waren? Het leek wel een moderne versie van de fabel van Lafontaine: de sluwe vos, die de raaf, pronkerig en gevleid op de hanenbalk gezeten, de kaas uit de mond moest vleien. Het pakte nog ook. De raaf mocht opkrassen, de haan moest zich bij het bijltje neerleggen. En de kippen? Die hadden zich in onze contreien al te veel en al te lang door hanen uit het zuiden des lands deemoedig op de kop laten zitten. Ze waren zelfs te vet en te dik geworden voor de slachtbank. Misschien doen ze nu hun Vlaamse ogen open op de oppositiebank. Hopelijk kijkt u er ook met Argusogen naar zoals uw Wilhelmus.
geschreven pre-electoraal akkoord tussen socialisten en christen-democraten. Maar de hoofdkwartieren van PS, PRL en Ecolo beslisten er anders over … Voor La Libre Belgique is het zonneklaar: ‘tous les accords n’ont pas la même valeur.’
VOETVERZORGING • ORTHOPEDISCHE SANDALEN • SPATADER- EN STEUNKOUSEN • SPORTVERBANDEN • BREUKBANDEN • RUG- EN BUIKGORDELS • INCONTINENTIE- EN THUISVERZORGINGSMATERIAAL
wendt u tot
A. B. C.
ANTWERPS BANDAGIST CENTRUM Boechoutsesteenweg 15, 2540 HOVE, tel. 455.94.61 fax: 455.35.20 Andere vestigingen te Antwerpen Nationale straat 150
13
Berchem Edegem Fruithoflaan 10 St.Goriksplein 4
Statielei 18 2640 Mortsel Tel. 449.96.61 fax: 449.18.41 Mechelen H.Consciencestr. 34
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
V RIJ - SPRAAK
TALEN
VAN DE TOEKOMST
VAN
M AAS
NARCOSTAAT NEDERLAND (I)
Niet iedereen kende een leuke vakantie. Als leraar moest ik eind juni mee beslissen of leerlingen met tekorten mogen overgaan of niet. Voor vele Vlaamse leerlingen was die uitspraak spijtig genoeg negatief, dikwijls wegens een onvoldoende voor Frans. Tussen de deliberatie - de beslissing - en de proclamatie - de mededeling - bleek dat het de regering-Michel (of is het Verhofstadt?) behaagde Philippe Busquin te benoemen tot EU-commissaris. Die monsieur Busquin heeft een zeer prettige vakantie gehad. Voor hem start de meest prestigieuze en lucratieve fase van zijn loopbaan. De Vlaamse leerlingen die even goed Frans kennen als Busquin Nederlands kenden een rotvakantie. Voor hen start in september het dubbeljaar. Begrijpt u dat ik mij tussen deliberatie en proclamatie erg ongemakkelijk voelde als leraar? Als een ongelijke behandeling discriminatie heet, dan discrimineert dit land. Als het feit dat partijbonzen minder moeten kennen dan gewone leerlingen sociaal onrechtvaardig wordt genoemd, dan is dit land sociaal onrechtvaardig. Als er een democratisch probleem bestaat wanneer leden van een meerderheid slechter worden behandeld dan die van een minderheid, dan zit dit land met een democra-
C
tisch probleem. Als goed leraar had ik dat aan mijn leerlingen moeten vertellen bij de proclamatie. Maar misschien is de ééntalige Busquin meer bij de tijd dan onze meertalige leerlingen. Eén van onze kinderen kocht een CD-romspelletje. Op de doos stond alleen Engels. Bij de installatie kreeg hij de keuze om de taal van voorkeur aan te duiden: Noors, Swahili, Nederlands of zelfs Engels. Hij koos voor het Nederlands. Het spelletje loopt verder volledig in onze taal. Laten we Lernout & Hauspie nog even doen, dan telefoneren we binnenkort in het Nederlands naar China en komt onze boodschap in foutloos Kantonees door. Dankzij de technologie valt de professionele noodzaak om alle eieren in de Engelse korf te leggen in de toekomst wellicht voor velen weg. We kunnen dan eindelijk vreemde talen leren voor de enige goede reden: kennis maken met een andere cultuur. Nu leren we meestal een vreemde taal omdat we daartoe om beroepsredenen verplicht worden. Het is wellicht een boute veronderstelling, maar misschien komt aan die discriminerende toestand binnenkort een einde. Dan zijn alle talen de talen van de toekomst. Ook ons unieke Nederlands. Peter De Roover
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Hans Michiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper, Steven Vergauwen. Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post: doorbraak@vvb.org - Internet: www.vvb.org Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-ledenadministratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers.
De enquête Commissie Opsporingsmethoden (Van Traa) onthulde in 1996 dat politie en justitie 285 000 kilo softdrugs en 100 kilo cocaïne op de markt hadden gebracht. De conclusies gingen in de ijskast en men beloofde plechtig een politieke evaluatie. De Franse journalist Ephimenco schreef toen: ‘Nederland is het enige land ter wereld waar men bereid is te geloven dat het binnensluizen van tonnen verdovende middelen door overheidsdienaren in de samenleving slechts een schoonheidsfoutje is van een paar incompetente lieden: slapende ministers, sukkelende procureurs-generaal, knoeiende officieren van justitie, megalomane korpschefs, experimenterende CIDchefs, prutsers, druilkoren en nullen.’ (De groene Amsterdammer, 7 feb. ‘96) Vlak voor de zomer was het mediaklimaat oververhit: senator Wiegel (VVD) en de nep-kabinetscrisis; het debat over de Bijlmermeer-enquête; Europese verkiezingen zonder kiezers; de Kosovooorlog. 9 juni was een slecht tijdstip toen de “Tijdelijke Commissie Evaluatie Opsporingsmethoden” o.l.v. Tweede-Kamerlid Ella Kalsbeek (PvdA) na een half jaar onderzoek met schokkende bevindingen kwam. Niet 100, maar 15 000 kilo cocaïne was door de overheid op de markt gebracht. Douaniers, officieren van justitie en rechters werden voor het eerst beschuldigd van corruptie. André Rouvoet, lid van zowel de Commissie van Traa als van de Commissie Kalsbeek, toonde zich in een interview (De Volkskrant 10 juni ‘99) zeer geschokt: ‘Het openbaar ministerie had in 1995 iedereen bedrogen. Van Traa zag slechts het topje van de ijsberg. Er bestaat een netwerk van bad guys bij de overheid. Het verdiende geld is geïnvesteerd in de bovenwereld. En dat is bedreigend.’ Het Tweede-Kamerdebat eindigde reeds vóór het zomerreces in niets. Wel kwam uit dat het om zeker 25 000 kg cocaïne ging. ‘Niemand wil de beerput echt open hebben, ook Kalsbeek niet,’ oordeelde strafadvokaat Jan Boone. Oskar Hendriks
Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.
DOORBRAAK nr. 8 - september 1999
U IT HET LAND WAAL
EN
14