2001.03.Doorbraak

België Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828

3

ISSN 0012-5474

Maandblad maar t 20 01

Vlaanderen staat in Europa

BEELD-SPRAAK

Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem

VORSTENTAAL ZIT DE VLD WAT IN DE TANG? LINKS WIL WEER LINKS ZIJN, RECHTS WEER RECHTS. WARD BEYSENS SIGNAAL KAN BELANGRIJKER ZIJN DAN DE GUCHT WIL GELOVEN. LEES BLZ. 4-5. (FOTO DOORBRAAK)

OVER

LINKS EN RECHTS

Er is de laatste jaren al veel sprake ge-

weest van vernieuwing van het politieke landschap. De zoveelste “nieuwe” golf van de jongste weken maakt dan ook weinig emoties meer los. Maar het dreigende uiteenvallen van de Volksunie kan misschien toch wat in beweging zetten.

Het is niet de eerste keer dat er ter linkerzijde vergeef mij het gebruik van de aftandse termen links en rechts, maar ik vind er geen betere luidop gedroomd wordt van een nieuwe “frontvorming”. De signalen waren er al, maar kregen nooit de kans. Ook al omdat er binnen Agalev geen kip zin heeft om op te gaan in de socialistische partij. Zeker Jos Geysels niet, die hand over hand zijn machtspositie binnen Agalev versterkt.

Maar het uiteenvallen van de Volksunie betekent dat er misschien mogelijkheden zijn om ID21 in één of andere vorm te kunnen opnemen. Omdat “overlopen” nooit goed overkomt zou een nieuwe constructie het binnenhalen wat kunnen vergemakkelijken, en meteen de machtsbasis tegenover de VLD versterken.

Hetzelfde argument speelt trouwens ook ter rechterzijde. De goed-nieuws-show is stilaan

uitgewerkt en de VLD weet dat het paarse experiment niet het eeuwige leven beschoren is.

Ward Beysen heeft daarbij al de eerste knuppel in het hoenderhok gesmeten. Zou men ook niet best ter rechterzijde stilaan wat heilige huisjes overhoop moeten gooien? Met het cordon snijden VLD en CVP dik in eigen vel en de liberalen hebben het laatste jaar enorm veel krediet ingeboet op hun Vlaamse en “rechtse” zijde. Ten voordele van het Vlaams Blok. De integratie van - een stuk van - de Volksunie kan misschien ook bij de VLD wat nieuwe openingen leggen.

Tenzij de Volksunie - of het deel dat overblijft erin slaagt om een tweede adem te vinden en puin te ruimen. De vechtlust van Geert Bourgeois om met een halve partij het slecht onderhandelde Lambertmontakkoord toch nog een positieve draai te proberen geven, is bewonderenswaardig. De vraag is alleen of het goedkeuren van een minder slecht Lambermont het voortbestaan van de Volksunie wel ten goede zal komen.

Het is dus niet zo verwonderlijk dat er achter de schermen druk gepalaverd wordt over herverkavelingen en frontvorming.

Dirk Laeremans hoofdredacteur

3

Professor Claes luisterde met een groot oor naar wat drie vorsten ons in de donkerste dagen van de voorbije winter lieten weten.

LIBERALEN IN DE TANG

4-5

Zwart Wardje zou wel eens meer in beweging kunnen hebben gezet dan sommigen in eerste instantie willen geloven.

Er zit een vlieg in de paars-groene soep.

PUNTEN EN KOMMA’S…

6-7

Vlaanderen heeft licht en lucht nodig. In de Belgische serre is het veel te donker.

Lambermont-korreltjes volstaan niet voor een nieuwe lente.

HELLO, THIS IS FLANDERS SPEAKING 10 Ludo Sannen en Karel Van Goethem in een Tegenspraak over de verengelsing van ons hoger onderwijs.

SCHIETEN ROND DE SCHUTKRING

11

Radicaal-Vlaams in de schutkring. Klinkklare onzin of niet? Een Vrij-spraak van Peter De Roover.

NICE GUY

12

Europa komt tot ons. André Monteyne heeft Verhofstadt in Nice gehoord. Wat hij zegt, deugt niet.

TALEN STERVEN

PERSWIJS EU-commissaris Fritz Bolkestein (NL) in De Standaard, 22 januari: ‘Men kan niet verwachten dat natiestaten met een geschiedenis van 700 tot 800 jaar toestaan dat hun natiestaat opgaat in een groter geheel en dat de Franse president geen functie meer heeft. Ik acht dat onmogelijk en ongewenst. Verhofstadt verkijkt zich op de mogelijkheden van een federaal Europa met een Europese regering en een Europees Parlement dat werkt zoals een nationaal Parlement.’

Karel Van Miert in Humo, 23 januari: ‘De macht van de monarchie wordt onderschat. Belgische koningen spelen wel degelijk een rol, in de keuze van ministers bijvoorbeeld. Waarom was Tobback destijds als minister van Binnenlandse Zaken ook bevoegd voor de zgn. Culturele Instellingen? (...) De culturele instellingen waren eerst aan Hugo Schiltz toegewezen. No pasaran, zei Boudewijn.’

Laurette Onkelinkx over het Lambermontakkoord in La Nouvelle Gazette, 25 januari: ‘Ik ben ontroerd. Zo’n prachtig resultaat had ik in mijn stoutste dromen niet verwacht.’

Ward Beysen in De Morgen (…): ‘Binnen de partij zijn er inderdaad heel wat mensen die zich vragen stellen bij de mestkeverstrategie die de VLD nu volgt’.

Mark Schaevers, gewezen SdL-hoofdredacteur in Campuskrant, 8 februari: ‘De Standaard was duidelijk sociologisch voorbijgestoken door Vlaanderen, ideologisch volledig vermolmd. Het AVV-

VVK-logo was eigenlijk een Berlijnse Muur, je moest maar op het idee komen om er een stootje tegen te geven, en je kwam tot de ontdekking dat er niemand was om die te ondersteunen.’

Geert Van Istendael in De Morgen, 25 januari: ‘Dat Vlamingen die in Brussel zelf wonen het af en toe ook wel eens moeilijk zouden kunnen hebben, wordt door het FDF niet eens waargenomen.

Vlamingen in Brussel zijn voor deze partij een vorm van milieuhinder. Tegen de Belgische grondwet, de wetten van het Belgische volk en de sociologie in blijft het FDF beweren dat Brussel une ville française is.’

VEV-Snelbericht, 9 februari: ‘Typisch aan dit soort akkoorden (Lambermontakkoord - red.) is hun onduidelijkheid en complexiteit, waardoor ze de kiem voor mislukking in zich dragen. Hetgeen op zich weer koren op de molen is van degenen die de heimwee naar het unitaire verleden prediken.’

Hubert van Humbeeck in Knack, 31 januari: ‘Sommigen in de meerderheid vergeten graag dat er in het Vlaams parlement nog een eisenbundel ligt, die minder dan twee jaar geleden door alle partijen werd goedgekeurd’.

Steve Stevaert in Bonanza, 29 januari: ‘Bert (Anciaux) is soms zeer verwonderd hoe Vlaamsgezind ik kan zijn. Mensen moeten van érgens zijn. Mensen die van nergens zijn, lopen verloren in deze tijden van globalisering.’

Volgens een rapport van de Verenigde Naties zijn een 2500 talen gedoemd te verdwijnen. Het zullen vooral inheemse talen zijn, die door de globalisering een stille dood sterven. Met die talen verdwijnen ook heel wat kennis over culturen, traditie en natuur.

KRIJGSGEHUIL

Geert Van Istendael wil geenszins een flamingant genoemd worden. Moet hij weten. Maar met zijn standpunten over het opdringerige Engels komt hij wel gevaarlijk dicht in de buurt van Vlaamse taalextremisten. ‘Vlaamse ministers bedenken namen als Flanders Technology en Flanders Expo en staan erbij te grijnzen alsof ze zopas de Guldensporenslag hebben gewonnen. Indien ze met evenveel poeha die benamingen in het Frans van hun lippen lieten rollen, zou heel Vlaanderen uitbarsten in woedend krijgsgehuil. Maar voor het Engels knielt datzelfde Vlaanderen deemoedig neder. Zijn wij dan onze hele emancipatiestrijd vergeten? Geloven wij echt dat het Angelsaksische imperialisme milder is dan het Franse?’ (DM, 11 jan.)

ENGELS IN WALLONIË

Franstaligen scoren op nieuwe legertesten, die peilen naar de kennis van het Engels, opvallend slechter dan Vlamingen. Dat blijkt uit een studie van het Centrum voor rekrutering en selectie van het Belgisch leger. Niet alleen scoren de Franstaligen van ‘geen kennis’ tot ‘redelijke kennis’ (de Vlamingen zitten tussen ‘redelijke’ en ‘zeer goede kennis’), de best scorende Franstaligen komen amper aan de knieën van de best scorende Vlamingen. De verantwoordelijke van het onderzoek wijst met de vinger naar het onderwijs in Wallonië dat het veel slechter zou doen naar het Vlaamse. (DM, 24 jan.)

MEER WERKLOZEN

In zijn verplichte nummertjes kort na nieuwjaar, was premier Verhofstadt weer een en al optimisme. De werkloosheid was flink gedaald, en nu voor het eerst ook eens in Wallonië, zei hij vol vreugde. Maar een maand later blijkt dat de werkloosheid in januari voor het eerst weer is toegenomen (364 184 of + 9 192). Wie het economische nieuws een volgt, weet dat het tij snel kan keren (olieprijzen, technologie, telecommunicatie, VS-economie …)

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

2

BART EN WIEROOK

NIET

KUNNEN EN NIET MOGEN

Sommige kranten komen maar moeilijk tot kritische standpunten. Bart Sturtewagen (De Standaard) probeert Yves Desmet (De Morgen) te evenaren in een nieuwsoortig parfum-jounalistiek.

Uit zijn wierookvat kwam op 3 februari (in amper één stukje) volgend geurtje:

tegen verroeste structuren te boksen met de heilige wil om ze te verpletteren. Erop en erover. Die gedrevenheid vormt niet alleen de charme van de man, maar tegelijk ook zijn belangrijkste troef. Hij wekt de indruk te surfen over het moeras…’ Groeit er iets schoons tussen die twee?

TOURNÉE GENERALE

Nog een minister die de problemen oplost door ze te verschuiven is Steve Stevaert. Hij wil een Belfort-cel oprichten om te waken over de gevolgen van Vlaamse en federale beslissingen voor de lokale besturen. Mooi, maar berouw komt hier wel na de zonde. Hij mag zichzelf in zijn Belfort aanbieden. Enkele maanden geleden kroop hij onder de mediaspots met zijn voorstel tot vermindering van de elektriciteitsprijzen.

Sympathiek, maar een tournée generale op andermans kosten. De Vlaamse overheid kost dit niets, de gemeenten des te meer. De Essense burgemeester Frans Schrauwen berekende dat dit zijn gemeente (16 000 inwoners) jaarlijks 12 miljoen frank kost.

BRUSSEL NIET GELIEFD

Vlaamse artsen zijn er niet echt op gebrand zich te vestigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Volgens een onderzoek van de artsenvereniging Pro Medicis associëren Nederlandstalige dokters Brussel met onveiligheid en verkeersellende. Bovendien zou het vooruitzicht ‘in een voornamelijk Franstalige woon- en werkomgeving terecht te komen niet aantrekkelijk zijn’.

(DM, 3 feb.)

BOLLEKE ROYAL

Als we de faxkrant ‘t Scheldt mogen geloven, voerde Brouwerij De Koninck onlangs tweetalige reclame in tal van Antwerpse cafés. Een Antwerpse brouwerij, die zo graag Antwerpse initiatieven ondersteunt, die een Franstalige reclamecampagne voert in Antwerpen.

Inderdaad, u leest het goed…

SPREKEN

N et voor en net na Kerstmis 2000 heb ik, in minder dan één week tijd, drie vorsten aan het woord gehoord: de koninginnen van het Verenigd Koninkrijk en Nederland en ook de Belgische koning. In die periode hoort het blijkbaar dat vorsten spreken en dat naties worden toegesproken.

Het hele jaar door worden we, tot verzadigens toe, met woorden dichtgespijkerd, maar de speciale sfeer van de kersttijd verwijdt het oor iets breder dan normaal; ik heb dan ook geluisterd, zelfs met aandacht.

Het Nederlands van Beatrix is van een mooie, volle kwaliteit. Ietwat plechtstatig. Dat hoort bij de gelegenheid. Maar anderzijds zo gewoon dat niemand aan die taal blijft hangen. Taal hoort te verdampen op de warmte van wat gezegd wordt. Je mag woorden niet horen. Men moet zich in taal kunnen gedragen als in een pak dat vergroeid is met het lichaam. Normaal is het zo’n taal die men elke dag spreekt met de partner, de kinderen, de relaties, de landgenoten. De taal waarin met denkt, angstig is en droomt.

TOESPRAKEN UIT LAKEN SOMS AKELIG POLITIEK. Als een vorst of vorstin zijn of haar taal zo spreekt, dan kan het volk in die woorden wonen. In onze cultuur wordt elk mens en elk bedrijf geacht een missie te hebben. Een vorst ook.

Missie voor een vorst is het zo te spreken dat zijn taal een huis is waarin men, althans in de kersttijd, kan wonen. Al is het maar voor even, en al kan dat huis vele kamers hebben.

De taal die ons vanuit Brussel bereikt is anders. Natuurlijk is het Nederlands correct. Althans op de meeste plekken. Natuurlijk is de uitspraak aanvaardbaar. En toch blijven de woorden en bepaalde klanken te veel hangen als een gordijn dat geen toegang biedt tot het echte leven, beademd door de taal die men elke dag en zelfs af en toe ‘s nachts spreekt.

België is een moeilijk land en zal dat blijven doordat de taal van de groot-

ste helft van de natie haar volheid niet vindt in de soevereine mond van een dynastie. Jammer dat wij een vorst te aanhoren hebben wiens eerste taal niet de onze is.

Er is nog een tweede aspect. De ondertoon van de toespraken uit Den Haag en Londen klonk - het was toch Kerstmis - gedegen religieus. Elisabeth schroomde zich niet Betlehem te noemen en te spreken over de christelijke wortels van de westerse beschaving. Niet prekerig of drammerig, maar feitelijk. De toespraak van Beatrix ademde een spirituele boodschap van formaat uit, waar niemand zich aankon stoten. Over leed en verdriet en over bronnen van waaruit die te dragen vallen. Onder de gewelven van de Westerkerk in Amsterdam zouden haar woorden niet misgeklonken hebben. Integendeel.

Ons Lakense vorstenpaar is religie zeker niet vreemd. Toch klinkt daar geen echo van door. Durft de vorst wat collega-soevereinen wel doen, niet aan? Mag hij het niet? Met de huidige regeringscoalitie is dit verre van ondenkbaar. Arm land. Zonder politiek te zijn, klinken toespraken uit Laken soms akelig politiek, vooral in sommige passages en over sommige heikele onderwerpen. Dat is jammer, vooral als Kerstmis in de lucht hangt.

Prof. Jacques Claes

Vervolg blz. 14

3

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

COMMENTAAR

‘Onze regeringsleider: visionair, voluntaristisch, activistisch. Altijd bereid om

VORSTELIJK

HET

CENTRUM LOOPT WEER LEEG : LINKS EN RECHTS WILLEN WEER ZICHZELF ZIJN.

WETSTRAAT

LIBERALEN

IN DE TANG

Het advies van Walter Pauli klinkt wat goedkoop, de stijlfiguren zijn bekend: ‘De befaamde Antwerpse politiek denker en meesterstrateeg Beysen, ‘t Zwart Wardje voor de vrienden, heeft een hergroepering van de rechtse krachten bepleit rondom de VLD. Dat hij de mestkevers opzoekt in plaats van de deur van het liberale huis te openen voor hen’. Als De Morgen (7 februari) zo uitpakt, dan wijst dat er alleen maar op dat sommigen daar op de redactie meer dan ongemakkelijk lopen. Er zit een vlieg in de paars-groene soep.

Het moet pijn doen in een links dagblad een liberaal premier te moeten bewieroken. Al heeft men daar na de jongste parlementsverkiezingen goed op getraind. Want waarom is Zwart Wardje fout? Omdat het succes van de VLD - “eindelijk in regering!” - te danken is aan Verhofstadt, die - zoals Blair ‘doorbrak naar de middengroepen’.

Lees: opschoof naar het centrum. ‘De professoren Billiet en Swyngedouw hebben aangetoond dat de weg uit conservatieve keurslijf naar nieuw doelpubliek leidde. Het Blok-segment terugwillen zou een “stommiteit” zijn’, vindt Walter Pauli en ‘bovendien vraag je je af hoe rechts Beysen wel moet zijn om de VLD als links te beschouwen’.

Ook Karel De Gucht krijgt een warm applaus. Pauli is zodanig gepakt van diens mestkeverstandpunten, dat hij onder de kop “Applaus” De Gucht zelfs op het podium wil voor de volgende Prijs van de Democratie of De prijs van het Vrije Woord. ‘Hij verdient het’. (De Morgen, 25 jan.)

Het lijkt logisch dat de werkzame Verhofstadt het VLD-electoraat heeft verruimd. Inderdaad, met geschuif naar het politieke centrum. En - maar dat herinnert De Morgen zich niet meer wellicht ook met zijn radicale Vlaamse standpunten van voor juni 1999.

‘WEG VAN DE “TSJEVEN” WAS EEN BINDMIDDEL, DAT IN TIJDEN VAN OPEN GRENZEN, CANNABIS, BLABLA, BOEMBOEM EN ZILLIONSEKS AAN KRACHT INBOET’

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

NOOD

De Standaard interpelleerde een aantal Vlamingen over het thema ‘Is er nood aan een rechtse partij’. Wim Schamp, als politieke-reclameman niet onbekend bij de VLD, ziet 2/3de van het electoraat vatbaar voor een rechtse herverkaveling rond CVP en VLD. De volgens De Gucht “integristische” Gentse professor Boudewijn Bouckaert (VLD) spreekt zelfs van een ‘gapend gat’ en ziet daar voor de VLD mogelijkheden rond de groep-Bourgeois. Voor journalist Paul Beliën is zo’n rechtse herverkaveling later mogelijk, maar hangt ze af van een linkse herverkaveling.

Vermoedelijk is het voor VLD’ers voorlopig niet duidelijk, omdat de alternatieven nog open liggen. Hoe sterk wordt de CVP na de volgende verkiezingen? Wat gebeurt er na de VUscheuring? En na het Blok-proces? Hoe gespannen staan de zenuwen van de donkerblauwen, die aan de nu al bijna twee jaar durende vrijage met rood en groen toch nog niet zo veel plezier hebben beleefd?

DE GUCHT: OP EIEREN LOPEN ROND HET STERFHUIS VAN DE VOLKSUNIE?

TE VER?

Maar het lijkt ook logisch dat Verhofstadt in dit geschuif wel eens te ver is gegaan. ‘Tot frustratie van haar sociaaleconomisch rechtse achterban die ook veel belang hecht aan de harde aanpak van de criminaliteit’, meent Guy Tegenbos (DS, 7 feb.). En dan doemt naast (met?) Beysen zelfs het doembeeld op van een nieuwe conservatieve partij of van een herverkaveling en het einde van paars-groen.

Dirk De Wilde (DM, 12 feb.) geeft zelfs toe dat ‘de Vlaamse man en vrouw in de straat doorgaans “rechts” staan van de politici en journalisten in de Wetstraat’. Hij verwijst vervolgens naar de omstreden cannabisboodschappen, de lul- en kutcampagne, euthanasie… om dan bangelijk te besluiten dat ‘een nieuwe partij wel het laatste is dat we nodig hebben’.

4

“Weg van de tsjeven” was een bindmiddel, dat in tijden van open grenzen, cannabis, blabla boemboem en Zillionseks aan kracht inboet. Een omvangrijke groep liberalen - de “natuurlijke” biotoop van Vlaamse werkgevers, zelfstandigen, vrije beroepen - staat niet te springen om nog lang “samen te werken” met de zich herpakkende socialisten en de groenen. Het gemor bleef voorlopig relatief beperkt, omdat de Vlaamse economie op hoog toerental draait. Dan pikt men wel eens iets.

Maar het tij keert sneller dan Verhofstadt had gehoopt.

VERSNELLING

Bepaalde signalen uit het linkse kamp zetten De Gucht zeker aan het denken.

Kathleen Van Brempt, Europees parlementslid en een van de rijzende sterren binnen de SP, liet haar stem horen in de operette van de politieke herverkaveling. De jongere SP’ers willen een linkse koepelpartij. Agalev (groenrood) is bijna de tweelingzus van de SP (rood-groen). De “machtige” Jos Gey-

‘LINKSE KOEPELGEDACHTE MAAKT OPERETTE VAN HERVERKAVELING WEER BOEIEND’ Natuurlijk is Van Bremt nog een lichtgewicht, een verkenner die even op pad wordt gestuurd. Maar ‘er roert iets onder Jansens’ vleugels’, zullen schrandere liberalen voelen. De aanloop naar de volgende verkiezingen komt eraan.

En de boodschap is er: ‘Wij willen de volgende twintig jaar geen liberale premier in dit land.’

Ook inzake het communautaire thema en de staatshervorming moet de liberale top nattigheid voelen. De Warandegroep en de Vlaamse bedrijfsleiders van het Vlaams Economisch Verbond kiezen in de aanloop naar het Lambermont resoluut de kant van de oppositie. Daar beseft men dat de Vlaamse economie veel beter kan zonder de Siamese band met het Waalse politieke en sociaal-economische beleid. Ook dat is een teken aan de wand.

De redenen om te denken aan een “tweede koepel”, waar het blauwe licht kan blijven schijnen, nemen in aantal toe. Want de CVP, in 1999 toch maar in een millimeterspurt geklopt, kan echt wel alle kanten uit en haar rol is verre van uitgespeeld.

Daarom moeten De Gucht en Verhofstadt op eieren lopen rond het sterfhuis van de oude Volksunie. Naast Vankrunkelsven wordt ook Anciaux door de SP opgevrijd. ‘Ik ben ervan overtuigd dat correct progressief Vlaamsnationalisme eerder aansluit bij links dan bij rechts. Het is onze natuurlijke bondgenoot’, lonkte zijn vriend Steve Stevaert (Bonanza, 1 feb.). Waarop Anciaux gezwind antwoordde: ‘Als Vlaams-

nationalisten bij rechts aansluiten, ontaardt het in extremisme. Vlaamsnationalisme moet progressief zijn of het is gevaarlijk.’

Een week later ging ook De Gucht in hetzelfde blad aan de deurbel van de VU hangen. ‘Wij zijn de meest geschikte partij om het gedachtegoed van de democratische Vlaams -nationalisten op te nemen… Wij kunnen het natievormend element van de Vlaamse Beweging het best opzuigen, als we dat willen. En ik wil dat’.

Europarlementslid Bart Staes was blijkbaar niet overtuigd. ‘Er is weinig dat ons scheidt… en dat hoor ik ook van mensen als Herman Lauwers, Sven Gatz of Annemie Van de Casteele’, (DM, 16.02). Dat hij met Annemie eigenlijk Els Van Weert bedoelde, tot daar aan toe. Ook de ID’ers Gatz en Van Quickenborne lonken naar links, al signaleren sommige Koepel-voorstanders toch droogjes dat ID ‘links-liberaal verwart met rechts-libertair’. (Bruno Tobback, (DM, 16.02) De Gucht zal zich zo te zien mogen haasten. Vandaar wellicht zijn gepolierde omgang met Geert Bourgeois, die hij met een verbeterd Lambermontakkoord een duw in de rug gaf. Een goed teken of een dolkstoot?

RADICAAL RECHTS

Dan is er natuurlijk nog de radicaalrechterzijde, het Vlaams Blok zelf. Na een eventuele veroordeling in het nu lopende racisme-proces kan het Blok een gekuiste kloon van zichzelf op de markt brengen.

Maar of dit nu gebeurt of niet, met de dag stijgt de kans dat een aantal grote namen voor een nieuwe rechtse of conservatieve partij zouden kiezen. Een grote rechtse partij maakt overigens weinig kans als het Blok niet meedoet, zegt de Brusselse socioloog en SPideoloog Marc Elchardus (DM, 16.02) Het is niet ondenkbaar dat tussen Blok en centrum iets nieuws aan het groeien is. VUB-Politoloog Patrick Stouthuysen zegt daar zinnige dingen over. ‘De jaren negentig stonden inderdaad in het teken van de vlucht naar het centrum.

Nu zie ik overal pogingen om daar weer uit los te komen. Ook in Vlaanderen zijn mensen zoals een Boudewijn Bouckaert of een Matthias Storme op zoek naar een consistent, hedendaags conservatief-rechts antwoord’.

5

Dat “de linkse kameraden” in de regering volop aan body-building doen, moet De Gucht hebben wakker gemaakt. Een nieuwe conservatieve partij zou een bedreiging vormen voor zijn andere flank.

De Gucht is daarom snel in de paringsdans rond de VU gesprongen, het hoofd naar rechts gedraaid. De radicale VU-strekking en de conservatievere VU’ers ook nog eens laten elimineren, zoals Franstaligen (Di Rupo) en ook wel De Morgen vragen, dat gaat hem duidelijk te ver. ‘Als de VU in een natuurlijk ontbindingsproces terechtkomt, dan denk ik dat wij met een grote groep van de VU tot een soort alliantie kunnen komen’, zegt hij. (DS 17.02) Bart Sturtewagen heeft dit manoeuvre ook gemerkt: ‘Om beurten strijken SP en VLD hun pluimen om mogelijke alliantiepartners op te vrijen. Een nieuwe versterkingsgolf vanuit Vlaamsnationale hoek zou de centrale positie van de VLD in het Vlaamse politieke landschap definitief verankeren.’ (DS, 17.02)

VERSNICK:

‘SCHOONMOEDER VAN REGERING ZORGT VOOR VERWARRING’

‘De scheiding tussen links en rechts wint veld en wij moeten dan resoluut rechts afslaan; Dat is politiek vanuit marketingstandpunt’, zei Beysen. Zijn oproep om de kop niet in het zand te steken zou wel eens grotere gevolgen kunnen hebben dan men bij de VLD nu toegeeft.

Geert Versnick, zijn mogelijke challenger bij de VLD-voor zittersver kiezingen op 21 april, voelt zich aangesproken. Door gewone leden, kaderleden en zelfs door een minister. Versnick weet dat De Gucht zich ‘als een schoonmoeder van de regering’ gedraagt en dat mede daardoor het VLD-profiel ‘voor heel wat verwarring zorgt’ (DM, 21.02).

Het worden boeiende dagen voor de premier.

Jan Van de Casteele Anke Nobels

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

WETSTRAAT

sels hoort het niet graag, maar kan die familieband niet overtuigend ontkennen. Sommige VU’ers willen wel mee (Patrik Vankrunkelsven wordt hier opmerkelijk vaak genoemd). ID’ers willen ook wel een plaats onder de paraplu, maar stellen zo weinig voor dat Van Bremt ze niet echt ernstig neemt: ‘Er zouden vlug conflicten komen met de links-liberalen. Voor ons is markteconomie een middel, voor hen is het een heilige koe’, aldus de charmante SP’ster.

ALS

DE ROOK OM ONS HOOFD IS VERDWENEN…

WETSTRAAT

OPSMUK LAMBERMONT

STELT NIET VEEL VOOR

Het Lambermont-akkoord deed meer stof opwaaien dan in bepaalde kringen voor mogelijk werd gehouden. ‘Voor zover er sprake is van witte rook, gaat het vooral om stoom die uit de oren komt van al wie het akkoord probeert te begrijpen’, schreef Bart Sturtewagen al na het eerste Lambermont-akkoord.

Hij heeft vandaag nog gelijk. Geert Bourgeois blokkeerde met een meerderheid van zijn partijraad dit zoveelste tafereel uit de Belgische staatshervorming. Even, en voorwaardelijk? Opgeslorpt door de machtsstrijd binnen zijn partij dreigt hij de grond van de zaak uit het oog te verliezen. Voor de Vlaamse Beweging - ongetwijfeld ook het fundament van zijn eigen positie nu en later - is ook het opgesmukte akkoord onvoldoende. Om wat er in staat, en vooral ook om wat er niét instaat.

Lambermont. De Vlaamse Beweging leek niet zo dood als men gehoopt had.

Binnen de VU lieten de contestanten van zich horen, het Vlaams Blok speelde zijn rol, de CVP zette zich schrap en - erger voor Verhofstadt - ook Vlaamse ondernemers (Werkgroep in de Warande en VEV) schoten het akkoord af.

Ook sommige commentatoren zijn kritisch (FET, het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen, Knack…)

DE PALADIJNEN WIE

DE

PS-MACHT EEN BEETJE KENT, WEET DAT B OURVERHOFSTADT) NOG NIET THUIS IS.

GEOIS ( EN DUS

In oktober 2000, na het eerste akkoord was het al goed prijs. Walter Pauli van De Morgen is een straffe gast. ‘Amper een dik jaar na de verkiezingen erkent iedere objectieve buitenstaander dat er in dit land nooit meer geregionaliseerd is dan onder deze paarse regering’, schrijft hij. Lambertmont is ‘een zeer verregaand akkoord, een communautaire krachttoer’. De objectieve “binnenstaander” eindigt met vreugde om ‘het zure smoeltje van Herman Van Rompuy, die moet aanhoren hoe Verhofstadt in één nacht realiseert wat de CVP twee legislaturen lang heeft geëist’ (DM, 17.02)

Wat nadien volgde, is gekend. Bourgeois legde eind januari een bom onder Volksunie. Walter Pauli werd weer losgelaten. Na zijn ontslag werden Bourgeois en ‘zijn paladijnen’ levend begraven. Pauli had het over ‘onsympathiek geblaas’ en over ‘brutale stijl’, en preekte dat ‘de halve eisenbundel van meer dan één IJzerbedevaart was gerealiseerd…’ De VU-onderhandelaars Anciaux en Vankrunkelsven verdienden geen bolwassing, maar een standbeeld.

SIMPEL

Standaard-schrijvers met een Vlaamser profiel moesten hun stukken herschrijven. Dirk Achten, nog niet helemaal buitengekuist op zijn redactie, kreeg wel nog een zinniger stuk voorbij zijn hoofdredactie: ‘Simpele geesten dachten op aanraden van de huidige machthebbers dat de Belgische staatsinrichting de komende decennia niet meer voor problemen zou zorgen.’ Hij wees er op dat de noodlijdende Franse gemeenschap zonder hoorbaar Vlaams gemor vele miljarden kreeg toegeschoven. In ruil kreeg Vlaanderen een aantal, soms nogal uitgevlooide, bevoegdheden die het al vele jaren vraagt….

‘Maar het blijkt, jammer genoeg, dat je de natuur van een probleem niet kunt veranderen door er op een andere manier over te praten…’ (DS, 27.01) Hoe dan ook, door descherpe reactie van ‘De bende van Vier’ (lees: de meer-

De tegenstand van Bourgeois vergat voor het gemak even dat de partijraad binnen de VU het hoogste orgaan is.

En die raad volgde Bourgeois. Er moest aan Lambermont-bis gesleuteld worden.

Anderen waren die dag voorzichtiger en verstandiger. ‘Een tros groene druiven die een jaar of zes moeten rijpen’, was de optimistische commentaar in Het Laatste Nieuws. De Financieel Economische Tijd noemde het ‘Een dode mus’.

Voorlopig correct.

Ook sommige Standaard-journalisten verkeken zich op de tegenstand binnen de VU. ‘De machtsstrijd lijkt daarmee te kantelen in het voordeel van de twee vorige voorzitters, Anciaux en Vankrunkelsven; Zij steken opnieuw de hand uit naar de sleutels van het Barrikadenplein…’, pleitte Bart Sturtewagen

Ook de VVB dacht er zo over en startte op 18 oktober een campagne tegen

Zijn collega Boudewijn Vanpeteghem demonstreerde een scherp inzicht: ‘Los

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

van de grote emoties in en rond de partij doet de staatshervorming die aan de gang is, de passies niet oplaaien. Dat heeft te maken met het feit dat de Vlaamse Beweging niet meer is wat ze ooit was; zoals ten tijde van Egmont.

Maar de oorzaak van de rationele benadering ligt vooral bij het feit dat Vlaanderen sinds de jaren zeventig heel wat zelfbestuur heeft verworven’.

6

FONS B ORGINON : DE UITZICHTLOZE MIDDENWEG?

derheid van de partijraad) bleek het “historisch” Lambermontakkoord klinisch dood.

EXTREEM-RECHTS

Yves Desmet (DM, 30.01) verzuurde gewoon: ‘Het Lambermontakkoord komt er, of het komt er niet. Het zal de overgrote meerderheid van dit land eerlijk gezegd worst wezen. Zolang paars maar werk maakt van de dingen die er echt toe doen’. Wat die dingen zijn heeft hij zelf van het rolletje mogen aflezen op De Zevende Dag (18.02): veel beloven en weinig geven,…

Twee dagen later stond er bij De Morgen weer worst op het menu: ‘De Bourgeois-vleugel, gevormd en misvormd door de retoriek van het kaakslagnationalisme en de “morzel gronds”, probeert wanhopig zijn toekomst in het verleden te zien, en is ervan overtuigd dat de nog resterende en niet gerealiseerde 5 procent van het oorspronkelijke VU-programma de essentie van de overlevingskans van de partij uitmaakt. Zij dwalen.’ (DM, 01.02)

WENDING

De Vlaamse Beweging heeft het kampBourgeois gesteund. Hij heeft het dan ook nipt gehaald. Maar het canapégesprek met de gehaaide VLDvoorzitter Karel De Gucht gaf het verhaal een merkwaardige wending.

Het werd zonneklaar dat de interne VU-strijd centraal stond in zijn politiek handelen. De zogenaamde toegevingen van De Gucht en van het kernkabinet zijn niet wereldschokkend, zijn vooral technisch en staan een eind af van de bekommeringen van de achterban en van de Vlaamse Beweging. Over de resoluties van het Vlaams Parlement is geen sprake meer. ‘We hebben na het eerste Lambermont-akkoord totaal fout

VU-

Op zondag 18 februari glundert Bourgeois naast De Gucht in de Zevende Dag, maar de dag nadien loopt het weer mis in de partijraad. Slecht voor-

DIRK ACHTEN : ‘JE KUNT DE NATUUR VAN EEN PROBLEEM NIET VERANDEREN DOOR ER OP EEN ANDERE MANIER OVER TE PRATEN…’ bereid, gepakt door de details van zijn eigen constructie, vlucht hij nadien voorbij de camera’s.

Tegelijk met de partijraad van de VU vergadert het dagelijks bestuur van het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen, de belangrijkste koepel binnen de Vlaamse Beweging. ‘Lambermont blijft onaangetast en dus onaanvaardbaar’, zo stelt het OVV. Bourgeois had beter kunnen weten…

gezinsbeleid naar Vlaanderen. De resoluties van het Vlaams parlement hadden het daarnaast ook over coherente bevoegheidspakketten (degelijker bestuur) en over de geldstromen richting Wallonië.

Hoeveel VU’ers beseffen - in weerwil van de verzuurde reacties van sommige “kameraden” - dat de communautaire disputen zich hier zullen blijven opstapelen? In dit land wordt alles communautair. Een radicale keuze voor een verregaande staatsvorming lijkt zinniger dan de uitputtende opeenstapeling van kleine stapjes.

Ten laatste over twee jaar zijn er alweer verkiezingen. De radicale vleugel binnen de VU - die nu wel andere katten te geselen heeft - moet dit blijven beseffen.

Nog eens di Rupo: ‘Als men het Lambermont-bis-akkoord niet zou goedkeuren, moet de PS wel reageren. Dat zou betekenen dat er geen meerderheid meer bestaat’. Duidelijke taal. Moet die altijd uit het zuiden komen?

JVdC

Hiermee is Lambermont in geen geval binnen voor Verhofstadt. De Raad van State moet de wetten juridisch wegen en de kans is niet denkbeeldig dat de wijziging van de Gemeentewet niet kan zonder Grondwetswijziging (niet voor herziening vatbaar). Daarnaast heeft de VU-partijraad onder meer het “herziene” Brussel-luik van Lambermont maar “voorwaardelijk” goedgekeurd. En nog op maandag 19 februari zegt het partijbureau van de PS, geen klein broertje in het politieke debat, dat de oorspronkelijke akkoorden van januari over Brussel niét mogen gewijzigd worden. Wie de PS-macht een beetje kent, weet dat Bourgeois (en dus Verhofstadt) nog niet thuis is.

REALO’S

Hoe dan ook, zeer binnenkort zal blijken of zelfs de radicalen binnen de VU realo’s zijn. Of ze naast de kleine en technische “grieven” (de “defensie” van de plantentuin van Meise bij voorbeeld) er verdacht van kunnen worden een Vlaamse sprint in te zetten.

Het OVV spreekt behalve over een degelijke oplossing voor Brussel (tweeledigheid, met waarborgen voor Brusselse Vlamingen ook in de gemeenteraden) ook over méér fiscale autonomie, de overheveling van gezondheids- en

7

C H A N TA G E Voor De Gucht richting Bourgeois werd gestuurd, probeerde Patrick Dewael de tegenstand van de VU tegen Lambermont te breken met ‘regelrechte chantage’, aldus de Financieel-Economische Tijd. ‘Wie tegen het jongste communautair akkoord stemt, ontzegt de Vlaamse onderwijsmensen hun loonsverhoging. Of hoe de plotse Vlaamse nood aan extra middelen van de Vlaamse meerderheidspartijen de gegijzelden maakt van een akkoord dat voor veel verbetering vatbaar is... Een gulhartig onderwijsbeleid had mogelijk geweest als de Vlaamse regering zich bij de onderhandelingen over het Sint -Eloois akkoord minder laks had opgesteld.

De verdeelsleutel van Sint-Elooi kost Vlaanderen, in vergelijking met de verdeelsleutel op basis van de personenenbelasting, jaarlijks zo’n 25 miljard frank. Met dat bedrag kon aan het onderwijzend personeel een lineaire loonsverhoging van 10 procent toegekend worden’ (Stefaan Huysentruyt in de FET, 8.02.01)

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

WETSTRAAT

Elio di Rupo was in zijn uitval naar de Bourgeois-strekking erg radicaal. Hij en Michel zijn er al in geslaagd een cordon rond het Vlaams Blok te leggen. Andermaal werd duidelijk dat hij vooral het Vlaams-nationalisme achter de schutkring wil krijgen. ‘De strekkingBourgeois evolueert naar extreemrechts, om enkele stemmen van het Blok weg te halen. Is er eigenlijk een andere plaats aan de extreem-rechtse zijde van het Vlaamse politieke landschap?’, klonk zijn verwijt. (DS, 09.02).

gereageerd’, geven sommige parlementairen nu toe.

KOMT

DAT ZIEN !

HET

KOMT

DAT ZIEN !

GROTE CIRCUS ANCIAUX

WETSTRAAT

De Volksunie blijft voor verrassingen zorgen. Ja maar, neen tenzij … en als

klap op de vuurpijl een nieuwe versie van Lambermont-bis. Die evengoed voor intern als extern gebruik moet dienen. Maar goed, laten we het eens even hebben op de kritiek die de Volksunie-basis de voorbije tijd heeft uitgebracht op “partner” ID21. Op verschillende plaatsen en bij verschillende vergaderingen werden de vertegenwoordigers van het partijbestuur weggehoond. Hen werd duidelijk gemaakt dat men de voortdurende chantage vanuit die hoek meer dan beu was. Wat een ondankbaarheid jegens de grote mentor Bert Anciaux…

Naar verluidt kan Margriet Hermans nog op enige sympathie rekenen, maar tafelspringers als een André-Emiel Bogaert (Vlaams Parlement) die het al tevergeefs bij de VLD heeft geprobeerd, en Vincent Van Q, die het zo graag bij de VLD zou willen proberen, worden door de trouwe leden van de Volksunie zowat uitgebraakt.

Eind november 1997 houdt de Volksunie in Leuven een succesvol congres rond het thema democratie. Bert Anciaux is op dat ogenblik partijvoorzitter.

Papa Vic is net uit de Brusselse regering gestapt na een zoveelste rel over de taalverhoudingen in Brussel, en wordt als het ware op een schild de zaal binnengedragen. Er is veel volk, en vooral: er is veel jong volk, en de Volksunie lijkt opnieuw meer dynamiek te krijgen.

Groot applaus, doek.

Precies één week later roept Bert op het Barrikadenplein de pers bij elkaar, en verklaart dat hij negen maanden zwanger wordt. Hij gaat op zoek naar vernieuwers. De partij is verbijsterd. In Leuven was daar met geen woord over gerept, en alleen een paar ingewijden waren op de hoogte van Berts persoonlijke beslissing. Vankrunkelsven wordt voorzitter ad interim, en mag proberen

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

Verkiezingen, 13 juni ‘99. De Volksunie laat zich in de hybride situatie manoeuvreren van oppositie op federaal, maar regeringspartij op Vlaams niveau.

Dat is nodig om paarsgroen mogelijk te maken, maar evenzeer om Anciaux (en Sauwens) Vlaams minister te laten worden.

De partijraad keurt de schamele staatshervormingsbeloften goed waarmee Vankrunkelsven thuiskomt. Daarna moeten de eigen statuten worden geschonden om Anciaux “ministeriabel” te maken (van Europees parlement naar Vlaamse regering en dat na twee mandaten als VU-voorzitter, volgens de geldende statuten kan het niet).

Redelijk normaal, maar veel te laat. Er is een crisis zonder voorafgaande nodig geweest om de grote denker Anciaux in zijn gezicht te vertellen dat men de stemmen van de vrouwelijke chirojeugd geen voldoende argument meer vond om slaafs diens egotripperij te blijven volgen. Maar ongetwijfeld heeft Bert het nog altijd niet begrepen, en daarom kan het geen kwaad tot ieders lering de laatste jaren van het circus Anciaux nog eens even te evoceren.

kamerlijst Brussel-Halle-Vilvoorde was voor de VU veel doeltreffender geweest.

Op een partijraad in Edegem lukt het niet, Anciaux gaat uithuilen op een bijeenkomst van ID in Aalst en dreigt ermee uit de VU te stappen. In Affligem buigt de partijraad tenslotte wel voor de chantage. Zou Bert nu zijn lesje bescheidenheid hebben geleerd?

WAAR LIGT B ERT NU EIGENLIJK WÉL WAKKER VAN ?

de brokken te lijmen die Anciaux kwistig achterlaat.

Negen maanden later. Anciaux komt thuis met een zootje ongeregeld, maar eist wel de functie van alliantievoorzitter voor zich op. Er is gemor in de partij, maar dankzij Krunk haalt Anciaux eens te meer het laken naar zich toe. Krunk verklaart - om de gemoederen te bedaren - dat de volledige splitsing van de gezondheidszorg en de kinderbijslag het absolute minimum minimorum is voor de komende ronde van de staatshervorming. Om dat doel te bereiken, vormt de VU een strategisch front met de VLD, zo luidt het. (Die uitspraak krijgt nu wel een heel andere betekenis.)

Krunk kan evenmin beletten dat Anciaux op de Europese lijst gaat staan om een persoonlijk nummertje populariteitspoll op te voeren. Een plaats op de

8

Natuurlijk niet. In januari vorig jaar moet Vankrunkelsven zich onderwerpen aan de felbeleden basisdemocratie.

De Boze Bourgeois laat zich verleiden om mee een gooi te doen naar de top.

Anciaux pleegt een vlammende open brief waarin hij oproept om niet op Bourgeois te stemmen, en verklaart dat nog maar drie procent van de bevolking van de staatshervorming wakker ligt. Het resultaat is bekend. Bourgeois behaalt een nipte overwinning en de partijtop is voortaan scherp verdeeld.

‘Bis bis bis !!!’, roepen toeschouwers verrukt in het circus als ze op onvergetelijk clownswerk zijn getracteerd. En dat is er ook hier gekomen: Lambermont-bis!

Iko

LAND

VAN

MAAS

EN

WAAL

DE NEDERLANDSE AANSPORING

B eleven de partijgangers van mei 1968 hun nadagen? Diegenen die von-

LAND

VAN

SAMBER

EN

handhaven waar die al wel is. Het beroept zich daarbij op een voorgegeven morele orde, op morele wetten die voor ons allen gelden en die een tijdloos en universeel karakter hebben, de zogeheten philosophia perennis’, ... Het artikel bevat een schat aan inzichten over het hedendaagse denken in het conservatieve kamp in Nederland.

Het conservatisme doet dus een beroep op een voorgegeven en universele morele orde. Denken Vlaamse nationalisten wel eens na over de vraag wat zulke uitspraak betekent? Als we dan toch vooralsnog slechts ,, mogen we hopen -

dig tot de Zuidelijke Nederlanden wensen te beperken, zou het dan geen tijd worden om alvast intellectueel leentjebuur te spelen om ook ten onzent het betreffende debat op gang te trekken ?

Wie zich beroept op een morele orde, die universeel van toepassing is, komt al snel op het idee dat een hoogste wetgeving ieders gedrag hoort te sturen.

Als dat zo is, welke plaats moet men dan toekennen aan een particulier aanvoelen, dat verschilt van volk tot volk, en dat ertoe leidt dat volkeren van mening zijn dat ze van dit specifieke particuliere aanvoelen kunnen uitgaan om ook politieke aspiraties te koesteren? En wie zal zeggen wat die hoogste wetgeving zoal voorschrijft?

Dat debat ontbreekt ten onzent te enenmale. Het voorbeeld van het Noorden moge voor ons een aansporing zijn.

Jaak Peeters

geen deel wensen te nemen aan het intellectuele debat dat in de Noordelijke

MAAS

SOCIÉTÉ LIÉGOISE DE LITTÉRATURE WALLONE

H et gaat voluit om “l’ Annuaire de la Sociéte Liégoise de Littérature Wal-

lonne”. En dan nog het allereerste jaarboek van deze eerbiedwaardige Luikse societeit, uitgegeven in 1863. Meer dan tweehonderd dichtbedrukte bladzijden. Veel in verstaanbaar Frans, maar ook gedichten zoals Li Taburi dé prince di Lige. Of Wâti l’Bragâr.

Dat gedrukte “communautaire” kleinood kostte mij amper vijftig frank. De Brusselse “boekenmarchand” bij wie ik het tijdens een zoveelste scharreljacht vond, had blijkbaar geen al te dure pet op van die “eigen” Waalse literatuurvrienden uit het verre Luik.

Waarom dit weinig politiek geladen verhaal voor een tijdschrift dat politiek wil informeren?

Omdat ongeveer gelijktijdig mijn oudcollega Guido Fonteyn in zijn krant wist te vertellen dat zijn Waalse landgenoten ‘Dion verkiezen boven Polycarpus’. Dion, beter bekend als de zingende Céline Dion. Polycarpus is dan weer een heiligennaam die men aan Franstalige kant gebruikt als wij wakker liggen van de nieuwste fratsen van wijlen Auguste Lambermont.

Waarom ook dit verhaal?

Omdat Vlamingen hun Waalse buren niet kennen. Het omgekeerde is natuurlijk ook waar, maar dat is dan weer een ander verhaal.

DURVEN

Onze Waalse - ik heb het zeer nadrukkelijk niet over onze Franstalige buren vrienden hebben nooit moeite gehad om Waal te durven zijn. Om hun Waals huishouden te durven etaleren. De huidige Waalse minister president JeanClaude Van Cauwenberghe liet onlangs onder zijn naam een boekje verschijnen Oser être Wallon (Waal durven zijn), maar eigenlijk was dat een nutteloze boodschap. In Wallonië geboren mannen en vrouwen weten dat ze Walen zijn, dat ze dat mogen zijn en ze durven die boodschap ook uiten.

9

Wie daarover in Vlaanderen begint, wordt vandaag nog altijd niet au sérieux genomen. Een Waalse beweging? Een Waalse identiteit? Kom nu toch: Walen zijn toch gewoon Franstalige Belgen? Juist zoals die vermoeiende Franssprekende Brusselaars? Eén grote anti-Vlaamse “Belgische” troep en niets meer?

Zeer zeker, als het past speelde (en speelt) het formele Franssprekende Wallonië zonder aarzelen de Franstalige eerste viool. De vraag is wel of dat Vlaamsonvriendelijke Wallonië het ECHTE Wallonië is? Of Vlaanderen niet eens anders moet proberen en gaan praten met die Walen die inderdaad meer uitkijken naar Céline Dion dan naar Polycarpus? En met hen een zo definitief mogelijke afspraak maken over het verder samenleven onder dat lekkende Belgische afdakje? Zodat we ons geen van beide zorgen hoeven te maken over Auguste Lambermont of Saint Polycarpe?

Marc Platel

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

DE BUREN

Zoals zo vaak loopt op ook dit punt Nederland voorop. Al sedert enige tijd bestaat er een webstek waarop je zowat alles over het Nederlandse conservatisme kan terugvinden (www.conservatismeweb.com). En zopas verscheen in dé krant van de Nederlanden, de NRC, een lang opiniestuk over het conservatisme. Het is van de hand van Joshua Livestro, medeoprichter van de conservatieve Edmund Burkestichting en privésecretaris van de niet bepaald onbekende Frits Bolkestein. ‘Het conservatisme is erop gericht de chaos in de wereld en in de mens te bestrijden en orde te scheppen waar geen orde is, of te

Nederlanden plaatsvindt, en ons zono-

BIJ

den dat alles anders moest, dat het verleden weggeworpen en de bestaande orde vernietigd diende te worden, diegenen die ruim dertig jaar lang de lange mars door de instellingen - een weinig originele vertaling van Mao’s beruchte Lange Mars - hebben uitgevoerd? Zij die nu bekritiseerd worden door een jongere generatie die zich opgescheept voelt met de rotzooi van een om ideologische redenen kapotgescheurde maatschappij. Zij zijn nu verworden tot de opgejaagden.

POSTMODERNE

BREEDDENKENDHEID?

DE

niet-Nederlandstaligen zijn ingeschreven.

Taal is macht. Moet er meer in andere talen gedoceerd worden in ons hoger onderwijs? En dan allicht vooral meer in het Engels? ‘De taal waarin je het vlotst onderbroeken verkoopt van Signapore to Spokane, is daarom nog niet de taal van cultuur en democratie’, schreef Geert van Istendael onlangs. Verbazend dat precies de Groenen plots meer Engels uit de fles willen halen. Een Tegenspraak met Ludo Sannen (Agalev) en Karel van Goethem (UIA).

JA

Alles nog eens kort op een rijtje in verband met mijn recent ingediend voorstel van decreet over het taalgebruik in het hoger onderwijs. Het is zeker niet mijn bedoeling alle docenten en professoren te verplichten in een andere taal te doceren. Ik wil ze gewoon de mogelijkheid geven dat te doen als het gebruik van een andere taal een meerwaarde oplevert voor hun cursus.

Zo kan het zinvol zijn om internationaal recht te doceren in een vreemde taal als je weet dat studenten dit enkel in een internationale context zullen moeten toepassen. Dat geldt ook voor wetenschappen, waarvan de bronnen die nieuwe inzichten openbaren niet in het Nederlands zijn opgesteld en een vertaling van de gebruikte terminologie niet altijd voorhanden is.

Wanneer nieuwe wetenschappelijke begrippen hun weg vinden als veralgemeend wetenschappelijke term zullen zij aanleiding geven tot een Nederlands equivalent. De algemene en inleidende wetenschappelijke vakken moeten in het Nederlands gedoceerd worden volgens mijn voorstel. Een student die zich na zijn studies wil verdiepen in zijn vakgebied, moet daarvoor vaak anderstalige wetenschappelijke bronnen doornemen. Vanwaar zou die student zijn kennis van die talen halen? Of is “leren leren” in de praktijk enkel voor diegenen die geluk hebben gehad na het secundair onderwijs verschillende talen te beheersen?

Het probleem van de huidige wetgeving is dat het doceren in een vreemde taal nu enkel via uitzondering op de wet moet gebeuren. De huidige 20% -regeling betekent in de praktijk dat het vooral keuzevakken zijn die in een vreemde taal worden aangeboden.

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

Met het oog op de onderwijsveranderingen (nieuwe media, modulesystemen, Bologna-verklaring…) is dat moeilijk houdbaar. Daarnaast stel ik vast dat er momenteel heel wat “gastprofessoren en -docenten” aan Vlaamse universiteiten en hogescholen toch wel ontzettend lang “gast” blijven.

Door de ingediende decreetwijziging wordt het mogelijk die mensen op te nemen in het kader van het lesgevend personeel. Wel blijven de studenten het recht behouden om in het Nederlands examen af te leggen. De wetgeving in andere landen is geenszins strenger dan mijn voorstel en dit leidt daar niet tot meer lessen in een andere taal.

De universiteiten en hogescholen ze zijn verstandig genoeg om zelf te bepalen wanneer het doceren van een vak in een andere taal een duidelijke meerwaarde oplevert.

Ludo Sannen VlaamsParlementslid (Agalev)

NEEN

FOTO : GUY PUTTEMANS

OPINIE

ONDERWIJSTAAL IN HET HOGER ONDERWIJS

Artikel 61 van het decreet op de universiteiten in de Vlaamse Gemeenschap (12.06.91) is zeer duidelijk: ‘De onderwijs- en bestuurstaal in de universiteiten is het Nederlands’. De toenmalige decreetgever voorzag een aantal uitzonderingen (onderwijsactiviteiten die een vreemde taal tot voorwerp hebben) een anderstalige gasthoogleraar.

In andere opleidingen (aanvullende, specialisaties, doctoraatsopleidingen) kan de universiteit in een andere taal dan het Nederlands laten lesgeven als voor die programma’s minstens 20%

10

Wie vindt dat er dringend nieuwe decretale mogelijkheden moeten komen, kent de wetgeving niet of wil zich binnen de dogmatische dwang van de postmoderne breeddenkendheid weer eens in het nieuws fietsen.

Moeten onze studenten zich binnen hun opleiding vertrouwd kunnen maken met een andere taal en cultuur?

Zeer zeker: via het Erasmusprogramma stimuleren wij een verblijf in het buitenland.

Het bijbrengen van talenkennis moet echter op de eerste plaats in het secundair onderwijs gebeuren. Wie die talenkennis in het universitair en hoger onderwijs op peil wil houden - geen mens die er wat op tegen heeft - vindt in tal van opleidingen een component taalbeheersing en daarnaast veel initiatieven aangeboden door centra voor levende talen die aan iedere universiteit bestaan. Missen wij de boot van de internationalisering? Helemaal niet, integendeel.

Hoeven wij mordicus onze eigen taal te verloochenen om meer studenten uit het buitenland aan te trekken voor opleidingen op kosten van de Vlaamse gemeenschap, terwijl ze die opleidingen even goed in eigen land kunnen volgen?

Zoals uit onderzoek van prof. Jochems is gebleken leidt onderwijs in een andere taal dan het Nederlands door Nederlandstalige docenten voor Nederlandstalige studenten tot kwaliteitsverlies.

Wie pleit voor ‘meertaligheid’ in het hoger onderwijs, bedoelt meestal het Engels. Via de massacultuur en de nieuwe media komt het Engels de jongeren al zo aangevlogen. Aan de universiteiten worden tal van Engelstalige handboeken gebruikt.

Waarover heeft de heer Sannen het eigenlijk?

Karel Van Goethem (directeur rectoraatacademische planning UIA) Bijdrage onder persoonlijke verantwoordelijkheid.

LEZERSBRIEVEN

VZW VLAANDEREN

De vzw Vlaanderen Wereldwijd wil Vlaanderen op een positieve manier bekend maken bij buitenlanders. Dit is bij uw recensente AN in het verkeerde

AUTHENTICITEIT

Peter De Roover hekelt terecht sommige politieke partijen, die met adviseurs, vage vernieuwingsideeën, brave sociologen vooral op kleurloosheid mikken. Hij pleit voor meer authenticiteit (DB februari). Het zou hem en zijn collega’s in Doorbraak sieren als ze het eens aandurfden om te zeggen waarom ze dan ook zo vaak “in Blok” stemmen.

Andere media hebben het enkel over het thema migranten en in mindere mate over veiligheid. Het Blok is veel meer dan dat. Maar zelfs in Doorbraak mag dat niet aan bod komen.

Trui Stevens Mechelen

WEG MET ONS?

Ik ben een “proeflezer”, maar de teneur van Doorbraak valt me tegen. Neem nu het stuk “Weg met ons?” van Manu Ruys. Hij zit vast aan het verleden. Laten we er nu toch eens van uitgaan dat Vlaanderen in België de toon aangeeft.

Of neem het stuk over de transfers. Dit is toch een louter technische kwestie.

Moeten we de Walen verwijten dat ze betere onderhandelaars zijn en dat onze Vlaamse politici er niet zoveel van bakken? Nee. Laten we oproepen tot een “boter-bij-de-vis-mentaliteit”: voor wat, hoort wat!

Waar we ons écht druk over moeten maken is ‘Vlaanderen in een rechtvaardiger wereld’. Begrijpen we onze eigen rijkdom wel? Realiseren we ons wat er achter het plaatje van de asielzoekers schuilgaat?

Dat is wat denkende mensen in Vlaanderen bezighoudt. Ik hoop dat Doorbraak die toer opgaat.

Walter Decoene Coördinator 11.11.11, Aartselaar

DE

ECHTE SCHUTKRING ?

Het Vlaams Blok heeft een eigen theorietje over de schutkring. De partij wordt overal buitengesloten, omdat ze Vlaams-radicaal is en een gevaar voor de Belgische staat. Ergens zit er een kwade geest achter onze media-wereld, die tot elke prijs België wil redden. Besluit: het cordon sanitaire is niet tegen extreem-rechts gericht, maar tegen radicaal-Vlaams.

Daarom wordt het Vlaams Blok in de verdomhoek geplaatst.

Mooi verhaal en ook erg gemakkelijk voor het Vlaams Blok. De fout ligt bij de anderen. Er zijn ook Blok-kiezers

hij er nog goed vanaf. Volgens De Morgen werd hij het slachtoffer van het Peter-principe (iedereen promo-

die graag iets zouden zien doen met hun stem, maar vaststellen dat ze daar slechts één avond genot aan beleven: op de verkiezingsavond. Dan paraderen de zure smoelen over het scherm, wegens weer een zwarte zondag.

veert tot het niveau dat hij niet meer aankan). Lees: Bourgeois mist niveau.

Een door De Standaard ingehuurde redacteur van La Libre Belgique noemt hem conservatief, rechts, een woordvoerder van het kouwelijke Vlaanderen, ..... Volgens Marc Reynebeau van Knack is Bourgeois een alles-of-niks type, lees en begrijp: geen echte democraat.

Maar vanaf maandag wordt aan politiek gedaan en verdwijnen de Vlaams-Blokstemmen uit het zicht.

‘Allemaal de schuld van die kwade geest’, verdedigt het Blok zich dus graag. Die complottheorie helemaal geloven, valt me erg moeilijk.

Het lijkt allemaal te gemakkelijk om over kwade geesten te praten. Er is natuurlijk meer en het Vlaams Blok moet zich daarover durven bezinnen.

Maar wie die complottheorie als klinklare onzin van tafel veegt, maakt het zichzelf ook wel erg gemakkelijk.

Nemen we Geert Bourgeois, zeker tot januari 2000 een gerespecteerd politicus. In de Dutroux-commissietijden kon hij op veel perssympathie rekenen. Maar ook andere politieke initiatieven van hem werden naar waarde geschat. Hij oogt wat saai, maar ook wel degelijk. Niet iemand voor tvspelletjes, wel op zijn plaats in politieke programma’s.

Nadat Bourgeois het waagde om Vankrunkelsven uit te dagen en weer een Vlaams-radicalere koers voor te stellen, begon het tij te keren. Toen hij dan het hele paarse project in gevaar bracht met z’n ontslagnummertje, was het hek van de dam. In de kranten waar Bourgeois een koppige WestVlaming (dat regionale racisme wordt wel gedoogd) werd genoemd, kwam

11

Wat wordt Bourgeois verweten? Wil hij alle vreemdelingen buitengooien?

Neen, Bourgeois trok de Vlaamsradicale kaart en dat volstaat om voor nogal wat journalisten om hem te bevorderen tot zwart schaap. Hij verdrong zowaar het Vlaams Blok even van de eerste plaats in de toptien van pispalen. Geen kleine prestatie.!

Het cordon werkt ook omgekeerd. Het bestaan van iemand als Paul Van Grembergen werd vroeger slechts zelden opgemerkt in de media. Tot hij zich profileerde als tegenspeler van het Vlaams-radicalisme.

Prompt groeide hij uit tot een mediavedette (maar een beetje zoals Betty van Big Brother: beroemd voor een kwartiertje, zolang het dienstig is).

Hoe het verder loopt met de Volksunie en Lambermont is koffiedik kijken wanneer we dit schrijven. Maar het voorbije weekeinde werd een doorbraak geforceerd. Naarmate de dreiging afneemt dat Bourgeois stokken in de paarse wielen steekt, zal hij ongetwijfeld snel op een mildere behandeling mogen rekenen. Tenminste tot Lambermont is goedgekeurd.

Peter De Roover

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

OPNINIE

keelgat geschoten. De toon die de vzw aanslaat noemt ze “triomfalistisch”.

Mag Vlaanderen niet worden voorgesteld als een zelfbewuste natie met grote toekomstperspectieven? Is het productiever te jammeren over Belgisch onrecht, mee met de trieste voorzangers in het Vlaamse klaagkoor? AN voert enig mierengeneuk aan als zgn. recensie.

Frans Smolders Mortsel

VRIJ-SPRAAK

EUROPESE

ZETELVERDELING

MISTER “NICE GUY”

VERGEET

VLAANDEREN

BUITENLAND

I n de Belgische pers lijkt de Europese “top van Nice” herleid tot de twist-

vraag of Verhofstadt met zijn optreden het prestige van België al dan niet geschaad heeft. De karpersprongen van de De Standaard waren kenmerkend: onmiddellijk na de top bleek de krant teleurgesteld; enkele dagen later werd Verhofstadt (na een seintje van propagandachef Slangen?), zowaar uitgeroepen tot mister Nice Guy of Europe.

Nochtans heeft de tactiek van Verhofstadt (lees: van Louis Michel) vooral de belangen gediend van Frankrijk dat met Duitsland kampt om de macht in Europa. Daarvoor heeft “mister Nice Guy” de goede betrekkingen met Nederland op het spel gezet. Zonder dat vaststaat dat zijn hulp Frankrijk veel baat heeft bijgebracht. Hoe dan ook, beslommerd als ze waren met het bewieroken van Verhofstadt, hebben weinig Vlaamse media oog gehad voor de vermindering - van 25 naar 22 leden van de Belgische delegatie in het Europees Parlement.

Op het eerste gezicht was daar weinig tegen aan te brengen: behalve Luxemburg, moesten alle lidstaten inleveren* om de afgevaardigden van de nieuwe Centraal- en Oost-Europese leden op te vangen zonder het Europees Parlement uit zijn voegen te doen springen. Bovendien blijft de oververtegenwoordiging van de “kleine” lidstaten, althans wat de mandaten in het Europees Parlement betreft, gewaarborgd: Luxemburg krijgt één zetel per 66 000 inwoners, terwijl een Duitse zetel 800 000 inwoners waard is. Met één zetel op 450 000 inwoners blijft België in de mid-

DE

RISICO IS GROOT DAT VLAMINGEN OPNIEUW BIJ DE BOK GEZET WORDEN.

denmoot en kan het dus niet klagen.

Dit mag echter voor de Vlamingen geen reden zijn om de waakzaamheid te verslappen! De ventilatie van het verlies van de drie Belgische zetels over de beide taalgroepen ligt immers (uiteraard) nog niet vast en het risico is groot dat de Vlamingen opnieuw bij de bok gezet worden.

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

WILFRIED MARTENS : VLAAMSE ZETELS WEGGEGEVEN.

IN DE ZAK

Toen in 1994 aan België een vijfentwintigste zetel toegewezen werd, had die normaal naar de Nederlandse taalgroep moeten gaan. Op basis van de bevolkingscijfers (6,1 milj. Nederlandstaligen, 3,9 milj. Franstaligen, rekening houdend met een 20N/80F verhouding in Brussel), zouden de Vlamingen inderdaad recht hebben op ruim 15 zetels en de Franstaligen op 10.

In werkelijkheid werden het er 14 Nl. en 10 Fr. En één Duitstalige. Met meer dan 60% van de bevolking kregen de Vlamingen dus slechts 56% van de zetels; de Franstaligen 40%, wat overeenstemt met hun getalsterkte. De Duitstaligen kregen met 0,6% van de bevolking... 4% van de zetels. De Vlamingen hebben dus een zetel afgestaan aan de Duitstaligen (een christen-democraat).

Zowel voor de Waalse socialisten als voor de CVP was dit een goede zaak: vermits de CSP traditioneel de grootste partij is in Duitstalig België, was de PSstaat in Wallonië een concurrent kwijt en Wilfried Martens’ Europese Volkspartij had een stem meer in Europa. Zo

12

werden de Vlamingen door eigen volk om politieke redenen in de zak gezet.

OPNIEUW

De 22 zetels die krachtens de nieuwe regeling aan België toegewezen werden, zouden normaal moeten verdeeld worden over 13 zetels voor de Nederlandstaligen en 9 voor de Franstaligen.

Vermoedelijk zal men proberen de Vlamingen opnieuw een zetel te ontfutselen door hem aan de Duitstaligen te geven. Dat risico is des te groter daar wij nu met een weinig Vlaamsbewuste regering zitten die voor het eerst sedert de invoering van het algemeen stemrecht geen meerderheid heeft in Vlaanderen.

Er is geen reden waarom de Vlamingen dat zouden aanvaarden, daar de Duitse gemeenschap feitelijk opgeslorpt werd door het Waalse gewest. Zo bijvoorbeeld hebben de opstellers van het Lambermontakkoord de vraag van de Duitstaligen om de gemeente- en provinciewet over te hevelen naar hun gemeenschap gewoon van tafel geveegd.

In de komende jaren zal naarmate de gewestvorming verderschrijdt, Europa voor Vlaanderen steeds belangrijker worden. Vlaanderen kan zich de luxe niet veroorloven om af te zien van een van haar zeldzame stemmen in Europa.

Een toemaatje: Een onafhankelijk Vlaanderen zou met 6 miljoen inwoners, in de geest van het akkoord van Nice, recht hebben op tenminste 15 zetels. Ter vergelijking: Denemarken en Finland, elk met 5 miljoen inwoners krijgen telkens 13 zetels; Oostenrijk met 8 miljoen inwoners krijgt 17 zetels.

André Monteyne * Duitsland behield 99 zetels, maar in verhouding tot zijn bevolking na de eenmaking was dit een forse inlevering. Zoals Marcel Gunst in een vorig nummer van Doorbraak schrijft, kon Duitsland dit langs de kant van de stemmen in de Raad van Ministers ruim compenseren.

FLAUWE OORLOG DIRK DRAULANS, DE CHARME VAN DE CHAOS.

B ERICHTEN UIT DE

BURGEROORLOG IN

B ELGIË.

ATLAS, 351 BLZ. ISBN 90 450 0762 2

De charme van de chaos gaat over de absurde idee dat Wallonië op een dag in de hersft van 2001 het nodig vindt Vlaanderen aan te vallen. Op zich een kleine moeite. Vlaanderen is onvoorbereid, Brussel wordt meteen bezet gebied, Limburg laat zich overrompelen en het Albert- en Kempisch kanaal oversteken lijkt ook al niet zo moeilijk.

Volgen dan 351 bladzijden om een flauw verhaal te vertellen over zichzelf en fotograaf Wim Van Cappellen (die ook trouwe Doorbraak-lezers kennen) die verslag willen brengen over de oorlog. In Knack. Uiteraard. Zo krijg je verhaaltjes te lezen over Vlaamse soldaten uit het Belgische leger die erin slagen Tervuren te “bevrijden” van een Waals (of is het Franstalig, daar raak je niet uit - de auteur trouwens ook niet) commando, in Limburg incognito de Waalse terreur- en verkrachtingsacties van onze buren en het Limburgs-Italiaanse verzet verslaan en via Brusselse riolen trachten het Waalse gezag te ondermijnen.

Draulans slaagt er niet in te overtuigen. Geef ons dan maar het “oude”

KDr.

GERLO G. C. CORNELIS EN R. DE SMET (RED.), GERLO, VUB PRESS, 205 BLZ. ISBN 90 5487 213 6

Aloïs Gerlo (1915-1998) was een uitzonderlijke figuur. Als Vlaamse Beweger, als wetenschapper, als rector van de VUB: in elke functie bleek hij een man met bijzondere kwaliteiten. Rechtlijnig, ijzersterke persoonlijkheid, intellectueel moedig. Het zijn slechts enkele kwalificaties die bij deze reus passen. Ik beschouw het als een bijzo²der voorrecht dat ik hem persoonlijk heb mogen kennen. Ik hoor zijn afgemeten stem nog aan de telefoon, waar hij me altijd aansprak als Vriend De Roover.

De VUB publiceerde in 2000 een gedenkboek, samengesteld door Gustaaf C. Cornelis en Rudolf De Smet. We leren Gerlo kennen als persoon, als gewezen communist, als Vlaamse Beweger en Egmont-voorstander (belicht door Adriaan Verhulst), als promotor van de vernederlandsing van de KUL en de oprichting van een eigen VUB, als rector, als wetenschapper, als familieman, als Baasrodenaar. Helaas niet als « oude-humanioraman » en tegenstander van het VSO. Er werden ook een aantal teksten van Gerlo opgenomen, waarbij stukken over Erasmus niet mochten ontbreken. Tenslotte was

13

Gerlo dé Vlaamse autoriteit van de Renaissance en het Humanisme in onze streken en van de Latijnse letterkunde van de Oudheid.

Verhulsts verhaal over de Vlaamse Beweger geeft een goed inzicht van de kloof binnen de Vlaamse Beweging over Egmont, waar Gerlo aan de kant van de kleine minderheid stond die het pact wél verdedigde. VeleVlaamse eisen van toen hebben spijtig genoeg nog niets aan actualiteit ingeboet. De laatste jaren leerden we Gerlo kennen als een spitse vertegenwoordiger van het niet-correcte denken. Hij trapte op vele zere tenen, ook en vooral in zijn eigen progressief-vrijzinnige kringen. Wie die Gerlo beter wil leren kennen, blijft volledig op zijn honger. Gerlo’s leven en werk eindigt in dit boek met zijn actieve professionele loopbaan. Een enorme lacune, die wat Oost-Europees aandoet. Die late Gerlo wordt uit de archieven geschrapt. Het werk is dan ook alles behalve volledig. Om de late Gerlo te leren kennen, moeten we dus op een aanvulling wachten. Maar of de VUB die «stoute» periode ooit durft behandelen, is zeer onwaarschijnlijk. Er zal iemand uit andere kringen moeten opstaan om het verhaal af te werken.

PDR

WALLONIË

Zolang Wallonië Vlaanderen nodig heeft om te overleven, zal de staatsvorming van Vlaanderen worden afgeremd. De Vlaamse Volksbeweging wil mee het debat aanzwengelen. Dat gebeurde onder meer met twee debatavonden (Van Maerlant Ontmoetingen) over Wallonië, die in december 1999 en februari 2000 in Gent werden georganiseerd. Gastsprekers waren Guido Fonteyn (De Standaard), Philippe Leruth (Vers l’Avenir), Guy Haaze (ACLVB), Marc Jespers (CSC), Antoon Roosens (Meervouc) en Jan Van Doren (VEV). Hun teksten werden opgenomen in een verslagbrochure.

VERSLAGBROCHURE VAN

MAERLANTONTMOETINGEN 39 BLZ, 100 FR, ISBN 90/806186/2/4 TE BESTELLEN BIJ VVB, BARON DHANISLAAN 1A 2600 B ERCHEM, 03 366 18 50

Verslagbrochure Van Maerlantontmoetingen

WALLONIË, TERRE D ACCUEIL ?

Een maatschappelijke en sociaal-economische kijk op onze zuiderburen - 3 december 1999 Guido Fonteyn (De Standaard) Philippe Leruth (Vers l Avenir)

WALLONIË UIT DE PUT...

VLAANDEREN VRIJ ?

Hét debat over een Marshallplan voor Wallonië - 4 februari 2000 Guy Haaze (ACLVB) Marc Jespers (Waalse ACV) Antoon Roosens (Meervoud) Jan Van Doren (VEV)

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

BOEKEN

De charme van de chaos. Zo heet het jongste boek van wetenschaps- en oorlogsjournalist Dirk Draulans van Knack. Atlas was bereid zijn wangedrocht uit te geven. Vreemd. Atlas geeft doorgaans leesbare, zelfs goede of nog betere werken uit. Geert Van Istendael zit bijvoorbeeld al jaren bij Atlas (en gaf er onlangs een derde grondige herwerking van zijn tot standaardwerk uitgegroeid boek Het Belgisch labyrint uit). Maar ja, Atlas is ook de uitgeverij van reisliteratuur. En allicht moeten onze Noord-Nederlandse vrienden gedacht hebben dat ook dit boek daaronder kan gerekend worden. Het gaat immers over een Vlaams-Waalse burgeroorlog. “Landeskunde” met andere woorden. En dus misschien wel catalogeerbaar onder “reisliteratuur”.

boek Lotgevallen van een dolende Belg. Uitgegeven door Globe in 1995 door Francois Jongen, Brussels advocaat en “geheim” muziekrecensent voor RTBf (als Nicolas Blaumont). Het verhaal van een soort militante FDF’er, lid van de Orde van Franstalig verzet tegen de vervlaamsing van Brussel. Het hoofdpersonage voelt vanwaar de wind (en het geld) komt, en kiest Vlaamse eieren voor zijn Franse geld. Origineel, appetijtelijk, spitsvondig én kort en krachtig. Telkens opnieuw moest ik aan dit boek denken, toen ik Draulans las.

Zijn rode-koninginnenboek, waarin hij een matriarchale maatschappij beschreef, sprak me véél meer aan…

VO G E L S S C H A D E

BASKEN SAMEN

TWEE

K ort voor carnaval heeft minister van Preventie, Mieke Vogels, de Aalstenaars een

cadeau gegeven waarmee zij in de cannabiswolken zullen zijn. Hun jaarlijkse stoet kan niet meer stuk. Een omfloerste stengel met twee ajuintjes in een bosje op zoek naar een opening onder het balkonnetje aan de overkant, voorafgegaan door wat ministeriële blablabla en muzikaal omkaderd met de boemboemboem van de grote trom van een fanfare: de carnavalvierders lachen zich een kriek of twee bij alle gekheid op een stokje. Zelfs indien homo’s en lesbiennes aan de zijkant proteststemmen laten horen over de eenzijdige visuele vogelse voorstelling van sansculottische toenaderingspogingen, zullen de onderdanen van De Maeght van Aalst die proefballonnetjes niet aan hun hart laten komen en met hun Vuile Jeannetten weten waar de klepel hangt.

In deze tijd van nieuwe politieke cultuur en even nieuwe platte communicatie voor janneke en mieke wordt het hoog tijd dat alles anders wordt geduid. In illo tempore hebben de groenen zich ingezet tegen de consumptiemaatschappij omdat zij anders wilden gaan leven. Vandaag moet lichamelijke consumptie zelfs zonder spoor van tederheid veilig kunnen als het maar geen chocoladen sigaretjes zijn. Een paar decennia geleden was carnaval met zijn “carne vale”, een “vaarwel vlees”-tijd voor veertig ongeschonden dagen met assekruis en boetekleed. Vandaag kondigt Vogels open en bloot een “welkom vlees”-campagne in vooraf te bespreken gewenste verpakking. Veilig genieten van lultuur in de plaats van cultuur. Op het niveau van leerlingen die in het denkpatroon van de minister zeker niet hoog in hun bol mogen hebben, maar die zich blijkens een Canvasreportage met het nieuwe vogelsgezwans wel in hun kruis getast voelen. Terugtrekken luidde de daar de bijna unanieme jongerenwens.

Om de minister voor electorale onveiligheid voor te behoeden.

Er zijn natuurlijk vogels van allerlei pluimage. Van een sneeuwwit vogeltje op een stekendorentje over een in het zwerk tierelierende leeuwerik naar een koninklijke adelaar, die ver boven het gewoel zijn vleugels uitslaat. Of mogen we misschien een laag-bij-de-grondse vergelijking maken met een papegaai, voor wie het een aangeboren gave is om grappige(?) klanknabootsingen uit te kramen tot hilariteit van speelse jongeren eromheen?

Neen, opvoedkundig is papegaaienwerk nooit geweest. In de plaats van onbegrepen en lullig geblablablaat en laveloos geboemboemboemel gun ik mijn jonge speelgenoten van harte het diepmenselijk en heerlijk beleefd bijbels Hooglied.

Uw Wilhelmus

COLOFON Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus).

Hoofredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Steven Vergauwen, Jürgen Constandt, Sooi Daems.

Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden.

Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling.

Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet -abonnement.

Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnenment.

Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging , toegestuurd.

Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Vormgeving: Tweddle Litho of Europe, E. Walschaertsstraat 15/3, 2800 Mechelen, 015-45 18 20 Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.

DOORBRAAK nr. 3 - maart 2001

14

De Spaanse overheid voert al jaren een spreidingspolitiek van Baskische politieke gevangenen over heel het land.

Van de Canarische eilanden over Madrid tot Barcelona worden ze gedetineerd. Liefst zo ver mogelijk van hun familie of vrienden, en bovendien geïsoleerd. Op www.elandnet.org kunt u een petitie tekenen die op de Baskische nationale feestdag op de Spaanse ambassade in Brussel wordt afgegeven.

Doelstelling is 2001 handtekeningen te verzamelen.

VRIENDJESPOLITIEK

Parlementsleden die lid zijn van de Quaestuur van Kamer of Senaat, mogen eens per jaar naar eigen goeddunken een lijstje invullen met mensen uit de eigen vriendenkring die dan kunnen worden benoemd als poetsvrouw of als bode. In het Vlaams Parlement bestaat zoiets niet, omdat de Quaestuur er vervangen is door een logistiek manager, die geen politieke functie of verbintenissen heeft.

BRUSSELCULTUUR

Klein voorbeeldje van de lieflijke taalverhoudingen in Brussel: de dienst voor Toerisme en Informatie (TIB) publiceert voor de doelgroep pers en toeristische industrie een glossy map ‘Drie dagen in Brussel’. Vlaamse cultuurevenementen komen nauwelijks aan bod.

Geen Kaaitheater, geen Festival van Vlaanderen-Brussel, Brosella-Folk of Boterhammen in de Stad …

POUR LES FLAMANDS…

Vorig jaar organiseerde het Salon du Livre in Parijs een evenement onder de titel ‘100 libraires du monde’. Dit jaar is Duitsland te gast op de Parijse boekenbeurs. De organisatoren van de beurs laten het daar niet bij, want naast Duitse uitgevers is er ook plaats voor andere buitenlandse uitgeverijen. Met de steun van het Franse ministerie van buitenlandse zaken, het Syndicat national de l’Edition en het Salon du Livre nodigt France Edition vijftig uitgevers uit de Europese Unie uit. France Edition wil meer contacten tot stand laten brengen tussen Franse en buitenlandse uitgevers. Dat in België ook Nederlands wordt gesproken, is wellicht niet bekend bij France Edition, want uitgevers uit België en Luxemburg worden niet uitgenodigd, ‘omdat er nauwelijks wordt vertaald uit het Frans’. Het Salon du Livre vindt plaats van 16 tot 21 maart.