2001.11.Doorbraak by Vlaamse Volksbeweging vzw

België Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828

ISSN 0012-5474

Vlaanderen staat in Europa FOTO WEVAKO

BEELD-SPRAAK

11 Maandblad december 20 01

Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem

OPMARS VAN HET MULTINIHILISME

Aantal partijen speelt geen rol. Als ze maar ergens voor staan. Matthias Storme over een gebrek aan waarden en politieke taboes. DE NIEUWE GOD VAN WALLONIË IS ZELFZEKERDER DAN OOIT. ZAL HIJ ZICH OOIT NOG EENS MISREKENEN IN DE VOLGZAAMHEID VAN VLAANDEREN ?

NOG

TIJD GENOEG

De jongste maand is er wat te beleven op het politieke veld. Partijgrenzen beven en het regent scheuren en splitsingen. Maar in de draaikolk van dat politieke aftasten, vrijen, foefelen en schelden manifesteren zich een paar opmerkelijke en evenzeer verheugende versnellingen. 1. Het communautaire debat vlamt weer op. De PS - eigen macht eerst - zorgt voor een opstoot van Vlaamse reflexen. Ongeïnteresseerden worden federalisten, federalisten worden confederalisten, en confederalisten separatisten. 2. De zuiderburen klampen zich krampachtig vast aan het cement van de monarchie (een ‘vrouwtje’). Maar in jong Vlaanderen braadt de haring van Laken niet meer. 3. Een in Europa verdwenen Verhofstadt wordt de schietschijf van de journalisten die hem naar de macht gestuwd hebben. De krantencommentaren - leerrijke Radio 1 na het nieuws van 7.30 uur en voor de langslapers op Klara na het bulletin van 9 uur - kleurden twee jaar paars, maar klinken nu vooral bont en blauw. Met Yves Desmet of Luc Van der Kelen opstaan wordt een pretje. Eerstgenoemde is al enkele maanden klaar wakker: ‘Als de PS vasthoudt aan een aftands institutensocialisme, zal het beeld van Wallonië als economisch kerkhof, enkel recht

gehouden door subsidies en transfers, alleen maar versterkt worden. En met ieder veto van de PS vermindert in Vlaanderen het aantal unitaire stemmen.’ (DM, 18 okt) Of nog: ‘Di Rupo, de Waalse politieke koning, blijft de clichés van een gepasseerd verworvenrechtsocialisme prediken.’ (17 nov). Van der Kelen riep zijn collega’s op ‘zich te bevrijden uit het paarsgroene keurslijf’ (7 nov) Zowel Di Rupo als Michel - voor de VLD’ers een verschikkelijk ambetante gezel - kunnen zich in een leegverkaveld Wallonië veel permitteren. Maar voor hun Vlaamse compagnons liggen de kaarten toch anders. De liberalen hadden gif nodig voor een nipte overwinning in 1999. Voor een overwinning in de volgende ronde wilden ze op zoek naar ploegmaats. Herverkavelen, zo heet dat knabbelen aan de vijand. Dat is voorlopig alleen gelukt met het tweedeklasseploegje van Johan Van Hecke. Alle Vlaamse partijen kunnen zich maar beter voorbereiden op een nieuwe wedstrijd. Want het is nog niet zo zeker wie na volgende verkiezingen de Baas van Vlaanderen wordt. En misschien moeten ze als goeie strategen eerst eens zoeken naar wat hen bindt, in plaats van naar wat hen scheidt. Er is in een vrij Vlaanderen nog tijd genoeg voor herverkaveling. Jan Van de Casteele

NIEUW WEEKBLAD

4-5

Nog even geduld, maar het komt. Vlaanderen krijgt er met Punt een weekblad bij. Een beetje uit Doorbraak geboren.

GELD VLIEGT

6-7

Wat krijgen DAT-financiers in ruil voor hun centen? Een bijdrage over Sabena, haute finane en politieke goodwill.

BRUSSEL OOK VAN ONS

Het kan nog, het loont zelfs de moeite. Marc Platel blijft pleiten voor Vlaamse aandacht voor Brussel.

KONING DER FRANSTALIGEN

Diezelfde Platel over de monarchie, de ‘levensverzekering’ van de Franstaligen.

GOEDNIEUWSSHOW VOORBIJ

Niets is zo vergankelijk als de sympathie van journalisten. Guido Naets over het einde van de goednieuwsshow.

STEM VOOR DE N*P

De Nieuwe Sterreke Partij. Peter De Roover heeft een schitterend idee voor partijen op zoek naar een nieuwe naam.

DIEU : HOE LANG NOG?

Partijen in beweging, radicaler Vlaams profiel. Is het einde van de PS-macht in zicht?

DE JEANETTENLEEUW

PERSWIJS - KORT

PERSWIJS Dirk Achten in De Standaard, 17 november: ‘Elke CVP-premier leerde snel dat de minutieuze verzorging van de PS de essentie was van het regeringswerk. Zonder dat kwam er niets van. Mooie plannen, schitterende hervormingen, langverwachte moderniseringen vallen stil wanneer de machtige hand van de PS het wil. Tegenover dit machtsblok is de gefrustreerde VLD nog maar net begonnen met een zoektocht naar een antwoord.’ Guido Muelenaer in Trends, 25 oktober: ‘Blijkbaar heeft Mia Devits zich in de 12 jaar dat ze algemeen secretaris is, opgeworpen als een trouwe ABVV’ster. Ze is inderdaad een perfecte verdedigster van de Waalse belangen geweest. Ze combineert een federale functie (algemeen secretaris) en het voorzitterschap van het Vlaamse ABVV. En in die laatste functie heeft ze steeds de Vlaamse intergewestelijke secretaris, Xavier Verboven, afgeblokt.’ Jan De Zutter in De Morgen, 12 november: ‘In het partijpolitieke landschap zingt men het lied “Tien kleine negertjes” achterstevoren. Er komt er telkens eentje bij.’ Senator Hugo Vandenberghe (CD&V) in De Morgen, 13 november: ‘Vroeger waren partijen meerderheidsaandeelhouder in kranten. Nu willen journalisten blijkbaar meerderheidsaandeelhouder in partijen worden.’ Yves Desmet in De Morgen, 7 november: ‘Van de zo geroemde open communicatiepolitiek van deze regering blijft zo goed als niets meer over eenmaal er slecht nieuws moet verteld worden.’ Pieter Aspe in Weekend Knack, 6 november: ‘En politiek correct zijn. Ik heb daar

mijn bedenkingen bij. Je mag op de duur nergens meer om lachen en zo gaan we naar een heel steriele maatschappij. Als we daar dan nog voor gestraft worden ook, waar eindigt het dan?’ Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws, 13 oktober: ‘Andrei Amalrik schreef ooit het boekje Haalt de Sovjet-Unie 1984? Hij was er maar een jaar of vijf naast. Ik stel nu de vraag: “Haalt België het jaar 2004?”’ Yves Desmet in De Morgen, 18 oktober: ‘Voor de zoveelste maal heeft de PS stoorzender gespeeld, want die partij heeft uit het Agustadossier niets over nieuwe politieke cultuur geleerd. Nog steeds geldt daar maar één adagium, dat van de brute macht van het PS-apparaat. (…) de PSstaat in Wallonië staat nog als een huis, en Elio Di Rupo begint steeds meer Dieutrekjes van zijn illustere voorganger Spitaels over te nemen.’ Hubert van Humbeeck in Knack, 17 oktober: ‘De mensen wachten op inhoud. Er is in Vlaanderen alvast één partij die daar allemaal weinig last van heeft: met een primair maar zeer duidelijk discours wint het Vlaams Blok elke verkiezing. Al tien jaar lang.’ Luuk Middelaar, filosoof, in Knack, 17 oktober: ‘Voor een groot deel bestaat die organisatie (Attac - red.) uit jongeren en studenten. En voor zover het ouderen betreft zijn het oude communisten. Wat in die beweging gebeurt, is naar mijn gevoel een soort recycling van het communistische ideeëngoed en zelfs van het communistische personeel.’

Een kenner van de heraldiek is onbetwistbaar de flinke Jos Stassen (Agalev), voorzitter van de commissie Cultuur van het Vlaams Parlement. ‘De Vlaamse identiteit is inderdaad bezoedeld door ons zwart verleden en ons bruine heden. Vorige week was ik op het WK turnen in Gent, waar de zogenaamde “jeanettenleeuw” wapperde, zoals de nationalisten hem noemen, met rode “gelakte” klauwen. Het Blok voerde er de hele tijd actie met hun leeuw met zwarte klauwen en tong.’ (DM, 5 nov) Dat er Vlaams gevlagd wordt op almaar meer sportmanifestaties enerveert Stassen blijkbaar mateloos. Dit soort acties in het Blokkamp duwen, is kwaadaardig. En de leeuw zonder rooie klauwen een Blokleeuw noemen evenzeer.

VERKEERSVEILIGHEID

Knietjeswrijvend zaten de federale en de Vlaamse minister van mobiliteit Isabelle Durant (Ecolo) en Steve Stevaert (Sp.a) in de Zevende Dag (18 nov.). Stevaert wil snelheidsduivels temmen met onbemande camera’s, maar boetes moeten van de federale overheid komen. Durant gaf toe ‘dat de Franstalige socialisten niet de grootste voorstanders zijn van onbemande camera’s’. Als er geen oplossing komt ‘is dat een breekijzer voor regionalisering van het verkeersbeleid en desnoods voor de val van de regering’, herhaalde Stevaert. De PS kent beter het verschil tussen blaffen en bijten.

PERVERSE PLANNEN BIJ POST

De Post wil het aantal sorteercentra in België terugbrengen tot drie. Eén in elk gewest. Volgens Kamerlid Daan Schalck (Sp.a) zou het Waalse sorteercentrum ook een stuk van Limburg sorteren. Het Brusselse zou naast het Brussels gewest de rest van Limburg en een stuk van Antwerpen bedienen. Het Vlaamse de rest van Vlaanderen. Schalck wijst erop dat Vlaanderen met 45 % van het personeel nu meer dan de helft (55%) van de Belgische postactiviteit verwerkt. Volgens de nieuwe plannen nog amper 36%. ‘Sociaal en bedrijfseconomisch volstrekt onlogisch. De directie wil blijkbaar postactiviteit versluizen om sommigen kunstmatig aan het werk te houden. Vervolg blz. 14

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

BEPAALT DE POLITIEK

WAARDEN

OM VOOR TE VECHTEN

Volgens een opiniepeiling onder moslims in London zou 98 % van hen

Toen Tony Blair recent in Oman de Britse soldaten moest aansporen om onze waarden te verdedigen, slaagde hij er niet in om een andere waarde te noemen dan die tolerantie.

ONZIN

Na 11 september vervielen onze “leiders” overigens in nog grotere onzin, door te spreken van een aanslag op de multiculturele samenleving. Het westen wordt vanzelfsprekend niét aangevallen omdat het andere culturen als gelijkwaardig beschouwt en plaats voor hen maakt. Het is maar vatbaar voor dergelijke aanvallen omdat het de multiculturele ideologie aanhangt, de ideologie dat alle “waarden” evenwaardig zijn en het dus niet meer toegestaan wordt om te vechten voor bepaalde waarden omdat men ze superieur vindt en dus de moeite waard om voor te vechten. Waarom zouden immigranten immers bereid zijn zich te integreren in een westerse cultuur en zich met de waarden van hun land van verblijf te identificeren wanneer men hen voorhoudt dat er in dat land geen culturele identiteit bestaat en dus per definitie niets waarmee men zich kan identificeren. Dat de enige waarde van dat land te vinden is in de gelijkwaardigheid van alle waarden en dus de waardeloosheid van elk van hen? Ware tolerantie heeft dan ook niets te maken met het door sommigen gepredikte multinihilisme of cultureel negationisme. Dat houdt in dat het geen verschil maakt welke religie, cultuur of waarden men aanhangt, kortom dat dit alles onverschillig is. Maar onverschilligheid miskent juist

de ander in zijn anders-zijn. Respect voor anderen vereist precies dat men niét onverschillig staat. Tolerantie houdt in dat men vindt dat het wel degelijk een verschil maakt tot welke cultuur men behoort, dat men wel degelijk de eigen cultuur superieur mag vinden, maar dan toch weer niet in die mate dat men anderen geen eigen ruimte gunt. Tolerantie verbiedt niet om anderen ertoe aan te zetten om vanuit de eigen traditie ook hogerop te klimmen, meer menselijk te worden - zo moeten we de islamitische wereld ervan overtuigen om vanuit hun eigen ervaring en traditie alles wat achterhaald is in de islam achter zich te laten, op de eerste plaats door de godsdienstvrijheid in te voeren, dit betekent het recht om uit de islam te treden. Omgekeerd kan tolerantie maar bloeien in een gemeenschap die ook een eigen ruimte heeft waarin ze zich kan ontplooien en steeds meer menselijk worden, waar kunst en vrijheid bloeien. Voor ons is dat een ruimte waar fundamentele vrijheden zoals die van meningsuiting, van geweten, van vereniging, van godsdienst, van wetenschappelijk onderzoek gerespecteerd worden, waar de mensen op verschillende niveaus - van de kleine gemeenschap tot de natie - deelhebben aan de macht en vat hebben op de overheid, en waar de verbondenheid tussen mensen op alle niveaus op een positieve manier wordt bevorderd. Als wij voor die waarden staan, dan houdt dat ook weerbaarheid in tegen de gevaren, die die waarden bedreigen, in eigen land én daarbuiten: ‘de tirannie verdrijven die mij mijn hert

doorwondt’. Alleen heeft men de laatste jaren nogal de neiging om de gevaren in de verkeerde richting te zoeken en de echte bedreigingen te negeren. Hopelijk heeft 11 september daarin enige verandering gebracht en de rechtmatigheid aangetoond van de eis om van eenieder een basisloyauteit te eisen ten aanzien van de nationale gemeenschap waarin hij woont. In Vlaanderen is er - minstens buiten Brussel - geen plaats voor collectieve minderheidsrechten. Dat zijn rechten op een verschillende behandeling omdat men zich collectief niét als Vlaming identificeert.

PARTIJEN DIE ERGENS VOOR STAAN?

Het schouwspel in eigen land anderzijds liet aan politieke zijde vooral mensen en partijen zien die nergens meer voor staan, die geen andere overtuiging meer uitdragen dan het multinihilisme - of bij sommigen het mononihilisme. Het komt er niet op aan of er veel of weinig partijen zijn, maar of we mensen en partijen hebben die ergens voor staan, die hun kiezers nog kunnen vertegenwoordigen omdat ze nog iets vertegenwoordigen. Partijen die ook bereid zijn om de bevolking inspraak te geven bij de échte keuzen, in plaats van samen bepaalde onderwerpen electoraal taboe te verklaren ‘omdat ze in de verkiezingscampagne zouden worden misbruikt’ (Louis Michel) - waarmee men de bevolking het recht ontneemt zich daarover uit te spreken. Maar, zoals K. Adam vaststelt in Die Welt (7 nov.), of een thema echt belangrijk is, kan men vandaag de dag juist afmeten aan de hardnekkigheid waarmee de gevestigde partijen het uit de verkiezingscampagne proberen te houden.

Matthias E. Storme

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

COMMENTAAR

weigeren te vechten voor Groot-Brittannië, terwijl 48 % wel bereid is te vechten voor Bin Laden of de islam. Josie Appleton (e-zine spiked-online) merkte hierbij terecht op dat dit wellicht minder zegt over de kracht van de islam dan wel over de onmacht van hedendaagse westerse “waarden” om mensen te inspireren of tot engagement aan te zetten. Dat is ook niet moeilijk als we zien wat er door onze leiders nog als westerse “waarden” naar voor wordt geschoven, namelijk “waarden” die erin bestaan dat we vooral de verworvenheden van onze West-Europese cultuur niét mogen verdedigen tegen andersdenkenden, zoals het verkeerde begrip van tolerantie dat vandaag opgeld maakt.

FOTO DOORBRAAK

MULTINIHILISME

DOORBRAAK-MEDEWERKER

DOE

GAAT NIEUW WEEKBLAD LEIDEN

OOK EENS NORMAAL

PERS

Op 5 februari 2002 wordt Vlaanderen een nieuw weekblad rijker. In de pers

was er al één en ander over te doen. Erevoorzitter van de Vlaamse Volksbeweging en late dertiger Peter De Roover houdt er de touwtjes in handen. En de grote persgroepen hebben niets in de pap te brokken. Wat wordt de strekking van het nieuwe blad. Politiek niet-correct, dat is duidelijk. Sommigen plaatsen het op basis van een aantal namen van medewerkers in de rechtse of conservatieve hoek, anderen zien al linken naar het Blok.. Peter De Roover: ‘Punt - want zo zal het weekblad heten - heeft drie doelstellingen. Eén: nieuws brengen, maar meteen proberen onderbelichte feiten meer aandacht te geven en feiten bovenhalen die in de journalistieke eenheidsworst niet aan bod (kunnen) komen. Twee: duiding brengen bij wat gebeurt. De koper zal context krijgen, achtergrond bij de feiten. Drie: de polemiek herstellen, het debat op een hoger niveau tillen en alle opinies aan bod laten komen, zonder exclusieven.’

KARAKTER

Of het blad ook een inhoudelijke lijn zal volgen, om een bepaald publiek te bedienen? ‘Wij mikken op mensen met een brede maatschappelijke belangstelling. Wij willen geen hermetisch product brengen. Mensen die zich storen aan de eenzijdigheid van de Vlaamse pers vandaag en steeds minder kranten of tijdschriften kopen, dat is ons publiek. Dat zijn meestal mensen met karakter, mensen die niet noodzakelijk met de wind meedraaien.’ Dus een centrum-rechts publiek? ‘Iedereen kruipt in het centrum, verliest profiel en toch besteden zowel par-

tijen als media overproportioneel veel aandacht aan het marginale.’ Een blad voor CD&V’ers dan? ‘Ja, en N-VA’ers, ontevreden VLD’ers, Elchardus-SP’ers en niet-libertaire Agalev’ers en wat er nog al niet op de partijenmarkt zal verschijnen. Maar je kunt je doelpubliek niet partijpolitiek inkleuren, want wie niet onafhankelijk van partijen kan denken laat ons blad best gesloten. Wij zullen in elk geval nieuws uit het hele spectrum brengen. Het integrerende en bindende moet aan bod komen. Niet enkel het slechte nieuws, ook het gewone.’ Peter wil vooral een blad maken dat zich niet laat leiden door de ‘verkleutering, gekoppeld aan banalisering en/of voyeurisme. Wij doen aan journalistiek voor mensen die zeggen: doe ook eens normaal.’ Het moet dus een journalistiek kwaliteitsproduct zijn, maar wat is dat? Voor Punt betekent dat dat de redactie zich er toe verbindt een aantal deontologische regels te volgen. Daaronder: ‘een sterke scheiding tussen commentaar en feiten. Respect voor het taalgebruik ook. En eerbied voor de lezer, die in dit geval géén hoofdredac-

VELE

Inhoudelijk staat de redactie voor de Vlaamse groepsemancipatie, voor het bevorderen van gemeenschapszin en tot slot voor journalistieke correctheid, die komt vóór politieke correctheid.

KARAKTERMOORD

Dus - in weerwil van Frank Demedts’ stelling in MaoMagazine (30 aug.)- helemaal geen ‘extreem-rechtse pennen’? ‘De poging tot karaktermoord vanuit bepaalde hoek, ligt voor de hand. Het tegendeel zou me niet zinnen. We willen net de eensgezindheid in de pers doorbreken.’ En nog: ‘in een democratische samenleving is er nood aan een deugdelijke rechtse of conservatieve stroming. Provocatief zou ik het weekblad rechts noemen, omdat onze samenleving dat vandaag nodig heeft. Maar ik doe het niet, omdat zulke politieke termen niet eenduidig worden bepaald. Niettemin zullen stromingen die zichzelf conservatief noemen, in ons blad wél aan bod kunnen komen. In de politiek correcte wereld is die stroming

VA D ER S bond een artikel dat een impliciete oproep inhield: Vlaanderen heeft een eigen - wekelijks - opinieblad nodig.

Wie is nu de feitelijke vader van het project? Een vraag die niet eenduidig kan worden beantwoord. Alhoewel.

De Antwerpse advocaat Paul Doevenspeck las dit, knikte, polste

In 1999-2000 deed de vaste redactiekern van Doorbraak een eer-

op zijn beurt enkele gewezen topjournalisten - Ruys, Marc Platel, Jan Veestraeten, Frans Crols - en nam uiteindelijk initiatief. Dank-

ste oefening. Hoofdredacteurs van tijdschriften en kranten polsen met de vraag of het kan lukken, om van Doorbraak een weekblad

zij zijn netwerken slaagde hij erin twee financiers te vinden: Argenta en MetaMedia - die laatste is ook de officiële uitgever van

te maken? Door hun steun, steeg het enthousiasme. Dat temperde toen er eerste prijsberekeningen werden gemaakt. Geld bij

het weekblad.

elkaar zoeken, daar strandde het initiatief toen op. ‘Dat kunnen wij niet’, reageerde de redactie.

Doevenspeck had eerst gehoopt met Roularta en Biblo in zee te kunnen, maar die ballon ging niet op. Uiteindelijk sprong Dirk Melkebeek van Meta Media in de bres. Het resultaat ligt op 5 februari in de krantenkiosk.

Manu Ruys was de idee zeer genegen. Toen hij bij De Standaard plots niet meer terecht kon met zijn artikels, schreef hij in Het Ver-

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

teur wordt’. Daarbij wil Punt de sensatie, zowel het platvloerse als het excessieve, vermijden. ‘Dat is het intrinsieke probleem van de huidige pers. Ze dreigt een vervalst beeld te brengen van de maatschappij, staat enkel stil bij een aantal leuke, opvallende maar vooral niet maatschappelijk relevante feiten. Het nieuws is nu per definitie de uitzondering.’ Of nog: ‘wij willen in plaats van de BV’s de IV’s brengen, de Interessante Vlamingen.’

nu slachtoffer van het Informationsverbot.’

MAGAZINE

NIEUW LEVEN

Peter gelooft in het project, zoveel is duidelijk. Maar zal hij de Vlaamse Beweging niet missen? Hij heeft uiteindelijk meer dan tien jaar in de kern van de Vlaamse Beweging gestaan, de Vlaamse Volksbeweging weer groot gemaakt … ‘Ik ben uit alle functies getreden. Dat heeft een deontologische reden. Waar-

En waarom Peter dan uiteindelijk hoofdredacteur geworden is? ‘Het blijkt welk een geweldige springplank Doorbraak kan zijn…’ Hij blijft in dit blad alvast maandelijks zijn Vrij-Spraak (blz. 11) verzorgen, maar is dus binnenkort ook wekelijks te lezen!

De recrutering van vaste redacteurs ging niet over één nacht ijs. Er circuleerden nogal wat namen, uit de Vlaamse dagen weekbladpers. Rolf Falter, gewezen topjournalist van De Standaard stond lang met stip genoteerd als hoofdredacteur. Maar hij liet de beker aan zich voorbij gaan. Even zovelen waagden het niet. Een te groot risico? En dus besliste uitgever Meta Media

KDr.

om ik nu? Ik kreeg op een bepaald mo-

BELANGSTELLING?

FOTO D OORBRAAK

Punt zal wekelijks op 64 bladzijden verschijnen, in magazinevorm. Een beetje zoals Knack dus, maar minder omvangrijk. Daarenboven wil het vooral ook aandacht besteden aan het buitenland, en dan niet enkel aan de Europese Unie, Kongo en de VSA. Nu al zijn er copyrightgesprekken met Die Welt en Daily Telegraph, maar ook Times en Le Figaro staan op het lijstje. Die sterke internationale belangstelling geldt ook voor India, ‘een continent op zich’, Latijns-Amerika, Rusland. Met een Koen Elst heeft de redactieploeg trouwens meteen ‘een stap voor op de CIA. Koen leest wél Arabische teksten.’

ment de vraag. Nochtans heb ik altijd heel graag les heb gegeven - ik heb feitelijk van mijn beroep mijn hobby gemaakt en had daarnaast nog tijd om me met allerlei andere zaken bezig te houden. De beslissende factor? Ik heb geëist dat ik het blad mocht maken. De financiers respecteren dat. We zijn het er allemaal over eens dat er iets loos is in het mediawereldje. We hebben nu de kans op professionele basis een alternatief naar voren te schuiven én we kunnen in eerste klasse spelen. Het zou een desertie zijn om gemakshalve “neen” te antwoorden. Deze kans biedt zich maar éénmaal in je leven. En die heb ik nu met beide handen gegrepen.’

Dinsdag 5 februari ligt Punt voor het eerst in de krantenkiosk. Wie nu al informatie wil over abonnementsvoorwaarden of advertentietarieven, kan contact opnemen met de redactie: Vlaamse Media Groep, Uitbreidingsstraat 462, 2600 Berchem, tel. 03 230 18 85, fax 03 218 70 08, e-post punt@skynet.be.

‘P UNT

WIL DE EENSGEZINDHEID IN DE

NAMEN

VL A AMSE

PERS DOORBREKEN .’

NOEMEN

Zoals bij elk nieuw initiatief - of het nu een politieke partij is, radiozender of tijdschrift - is het uitkijken naar de medewerkers. Zo-

Momenteel legt Peter de laatste hand aan een uitgebreide kern

iets wordt willens nillens een rondje namen noemen. Ook voor Punt. Sinds 1 november werkt Peter al samen met een ploeg van

circuleren nogal wat namen van Doorbraak-bekenden zoals de

acht redacteurs: Jos Stevens - gedurende meer dan 30 jaar redacteur bij Belga; Marc Van de Woestijne - redactiesecretaris, die ja-

prof. Yvan Vandenberghe. Gewezen medewerkers van De Stan-

renlang bij De Standaard werkte; Peter Van Oyen - gewezen lokaal correspondent van de Gazet van Antwerpen; Koenraad Elst -

hebben ook al hun medewerking toegezegd. En ook de naam van

oriëntalist, islamkenner en publicist; Filip Michiels die van de Oost-Vlaamse redactie van GvA komt; David Vits - gewezen par-

van Europees Commissaris Frits Bolkestein, valt af en toe. De

van losse medewerkers. Hoewel Peter daarover erg discreet blijft, proffen Boudewijn Bouckaert, Ludo Abicht, Matthias Storme of daard der Letteren zoals Freddy De Schutter en Vic De Donder Derk-Jan Eppink, gewezen Standaard-journalist en medewerker vraag blijft of ook Manu Ruys - die eerder in De Morgen (1 sept.)

lementair VU-medewerker; Laurens De Vos - junior van de redactie, die zich over economie mag buigen. De tweede redactiesecretaris wordt historicus Jan Sergooris, die uit de TeKoS-stal komt.

zijn rol in het initiatief ontkende - af en toe zijn pen zal lenen ...

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

PERS

Net als de Vlaamse Beweging? ‘Inderdaad, ook dat evenwicht willen we herstellen. Maar dat neemt niet weg dat het weekblad een informatie- en opinieblad wordt, en geen strijdblad zal zijn, geen moniteur van de Vlaamse Beweging. Wel willen we passende aandacht besteden aan wat men in dit land de gemeenschapsproblemen noemt.’

een vacature te plaatsen, waarop ca. 140 gegadigden zich aandienden. Peter: ‘Ik durf wel zeggen dat ik de helft van de Vlaamse journalistieke actievelingen over de vloer heb gehad. Ik voelde me op een bepaald moment zelfs de biechtvader van de Vlaamse journalistiek. Wat nog maar eens aantoont hoe diep de malaise zit. Wij willen bewust niet vissen in de vijver van Bekende Vlamingen, Bekende Journalisten en Bekende Opiniemakers die overal al aan bod komen. Wij maken onze vedetten zelf wel’..

WAT

KRIJGEN BANKEN, INDUSTRIE EN NUTSBEDRIJVEN TERUG VOOR STEUN AAN

‘VEUR

NIET, STEENDOOD’

vorm van altruïsme, burgerzin of Vaderlandsliefde? Wie dat gelooft, is een beetje naïef. De 200 miljoen euro die worden vergaard voor de luchtvaartmaatschappij, kaderen in de grootste lobbycampagne in dit koninkrijk van de laatste jaren. Sinds begin november zijn Maurice Lippens (topman van Fortis) en Etienne Davignon (Generale Maatschappij) druk in de weer om een oplossing te zoeken voor DAT, dat de opvolger zou moeten worden van het failliete Sabena. Beide heren zijn monumenten van het “Belgische bedrijfsleven”, met de nadruk op het eerste woord van dit begrip.

FOTO REPORTERS

ECONOMIE

Is de investering van Belgische bedrijven in DAT, opvolger van Sabena, een

LIPPENS EN DAVIGNON PROBEREN DE DRIEKLEUR IN DE LUCHT TE HOUDEN.

Lippens is ook vandaag nog een financier met machtige relaties en invloeden. Nadat de gewezen topman van verzekeraar AG zich afscheurde van de Generale Maatschappij en de krachten bundelde met de Nederlanders van Amev in Fortis, rijfde hij de geprivatiseerde ASLK binnen. Later slaagde hij erin een bod van ABN-Amro op de Generale Bank te counteren en zelf de touwtjes bij de bank in handen te nemen. Dat gebeurde zeer tegen de zin van Fred Chaffart, directievoorzitter van de Generale Bank. Die moest echter buigen voor een verbond van de Franstalige toplui van de instelling, enkele Vlaamse steunpunten van de Generale Maatschappij en het Hof. Laken deinsde er niet voor terug om sympathisanten van ABN-Amro te beïnvloeden en naar verluidt rinkelde zelfs de telefoon in het paleis van Soestdijk met de vraag de Hollandse bankiers op een afstand te houden. Hoe dan ook: Fortis haalde zijn slag thuis en zowat iedereen die Lippens had gesteund, kreeg bij de volgende ronde rond 21 juli een adellijke titel - of in zijn

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

geval, een promotie tot graaf. Ook dergelijke ijdelheden tellen mee in het klassieke Belgische bedrijfsleven en Lippens weet dit als weinigen uit te buiten.

KROONJUWELEN

Etienne Davignon is dan weer de gewezen diplomaat en Europees commissaris, die jaren het gezicht was van de Generale Maatschappij. “Gezicht”, omdat de echte macht bij “La Vieille Dame” werd vertegenwoordigd door de mensen van Suez binnen de holding. Davignon, dé vertegenwoordiger van het oude België, was medeplichtig aan de verkoop van de kroonjuwelen van ons bedrijfsleven aan buitenlandse groepen: nutsvoorziener Tractebel (tégen de zin van topman Philippe Bodson), gasverdeler Distrigas (tégen de zin van de Vlaamse regering), cementgroep CRB (tégen de zin van topman Donald Fallon), de Generale Bank (tégen de zin van Fred Chaffart) en uiteindelijk de holding Generale Maatschappij zelf (tégen de zin van het hele Belgische establishment).

DAT?

Davignon was héél zijn leven de trouwe uitvoerder van beslissingen waarmee hij zelf niets te maken had, maar gaf naar buiten uit de indruk een sublieme onderhandelaar te zijn. Volgens waarnemers moet zijn tussenkomst in het DAT-dossier worden begrepen als een laatste poging van deze oude krokodil om zijn gezicht te redden bij de échte bedrijfsleiders, en het Hof.

LAKEN

De interventie van deze heren kan immers niet los worden gezien van de connectie met Laken (hoewel ze dat zelf ontkennen). Het Hof zag al met lede ogen aan hoe de al genoemde ondernemingen rond de Generale, Petrofina en Bank Brussel Lambert één na één werden “ontankerd”. Sabena was het laatste symbool van “La Belgique de Papa”. Tot elke prijs moest een Belgische luchtvaartmaatschappij blijven bestaan. Het adressenboekje van Burggraaf Davignon en de financiële connecties van Graaf Lippens vormen dus een ideale combinatie, redeneert Laken. Terecht, overigens. Na het faillissement van Sabena deden beide heren een ronde langs de top van het Belgische bedrijfsleven. Een anonieme bedrijfsleider getuigt hoe ze te werk gingen. ‘Ik krijg een telefoon met de mededeling dat er achter de naam van mijn bedrijf een bedrag stond van x miljard. Met de vraag of ik uit landsbelang mij persoonlijk wilde engageren. Een businessplan? Was er niet. Concrete cijfers over de nodige bedragen? Te vroeg. En hoe zou het geld worden geboekt: als een bedrijfslening of een overbruggingskrediet? Als een deelname in het kapitaal? Ook dat was nog niet zeker. Ga met zo’n voorstel maar eens naar je raad van beheer. Enkel aandeelhouders met veel respect voor dit land komen in dat geval over de brug.’ Ook voor dit bedrijf is het dus allesbehalve zeker of het zich zal engageren. Dat nam niet weg dat een enthousiaste Guy Verhofstadt vlak na het faillissement aan de voltallige pers liet weten dat Belgische privé-investeerders zo’n 200 miljoen euro hadden vergaard. Lippens - zelf al niet overtuigd van de kans op slagen van de onderneming - was allesbehalve geamuseerd met de uitspraak van de premier.

Maar voor Verhofstadt was het vooral

De industrie, zoals Bekaert, UCB en

nodig om verlost te worden van “het

Solvay, staan momenteel onder de zwaarste druk sinds ooit, nu de groe-

probleem” Sabena, dat danig mismeesterd was door het Ministerie van Tovenarij (om Harry Potter te parafraseren) van Rik Daems en zijn kabinetschef, het adellijke lichtgewicht Prins

Naar verluidt zijn er door Verhofstadt al een aantal discrete politieke toezeggingen gedaan aan ondernemingen die de “operatie doorstart Sabena” willen steunen, hoewel dat met de grootste klem wordt ontkend door betrokkenen. lijstje

van

best gebruiken om de ecologische “die-

kandidaat-

investeerders in spe bekijkt, ziet immers mooie synergieën tussen deze “sponsoring” en andere dossiers. Zo is Davignon een spilfiguur van de luchthavenexploitant BIAC. Heel wat kandidaat-sponsors van DAT zijn aandeelhouder van BIAC, waarvan de helft van de omzet werd gemaakt door klanten van Sabena. Door DAT te binden krijgen ze nog meer greep op het “Ezeltje strek je” dat de nationale luchthaven is. (Misschien een vraag aan de bedrijfsmensen, even tussendoor: nu de “nationale luchtvaartmaatschappij” is verdwenen en er een mede door de gewesten beheerde onderneming in de plaats komt, is het misschien een moment om een einde te maken aan het federale statuut van de “nationale luchthaven” en deze ook te regionaliseren. Zoals al gebeurd is met de maritieme haven van Antwerpen - ook van nationaal belang. Of zoals al is gebeurd met Brussel-ZuidCharleroi, één van de grootste concurrenten van Zaventem.)

MISSCHIEN IS HET NU HET MOMENT OM EINDE TE MAKEN AAN

“NATIONALE LUCHTHAVEN”

FEDERAAL STATUUT VAN

Wie de lijst van ondernemingen bekijkt die het initiatief van Lippens en Davignon steunen, merkt dat ze allemaal wel iets te winnen hebben bij een uiterst goede relatie met de overheid. Banken als KBC, Dexia en Fortis zijn niet alleen financiers van de overheid, maar staan ook onder sterk toezicht van de federale autoriteiten. Bovendien kunnen ze steun gebruiken op Europees niveau in hun strijd tegen de nieuwe normen die de EU en de Bank voor Internationale Betrekkingen hen willen opleggen inzake de verwerking van de kredieten in hun eigen vermogen.

DAT-INVESTEERDERS KUNNEN POLITIEKE GOODWILL CREËREN. WEDDEN DAT MINISTER VAN FINANCIËN DIDIER REYNDERS DE KOMENDE MAANDEN ZAL “VERGETEN” OM BEPAALDE CONSTRUCTIES AAN TE PAKKEN? De nutsbedrijven, zoals Tractebel en Electrabel, liggen ook onder vuur van de groenen. Die ontnamen beide bedrijven niet alleen de mogelijkheid om nucleaire investeringen te doen (“verboten”, dankzij minister van Energie Olivier Deleuze), maar willen ook de concurrentie op de energiemarkt aanzwengelen. Met andere woorden: ook deze bedrijven kunnen via een investering in DAT politieke goodwill creëren. Dat geldt per definitie bij alle geciteerde bedrijven op fiscaal vlak. De regering-Verhofstadt staat aan de vooravond van de grootste fiscale herschikking ooit. Zij wil een eenvoudiger belastingregime, waarbij de algemene voet zou verminderen, wat wordt gecompenseerd door minder aftrekmogelijkheden en ontwijkende constructies. Grote bedrijven zijn de kampioenen in dit soort technieken, omdat ze door hun grootte immers allerlei uitwegen kunnen laten uitvinden door hun topfiscalisten. Wedden dat minister van Financiën Didier Reynders zal “vergeten” om bepaalde constructies aan te pakken in de komende maanden. Wie dus geloofde dat de financiële steun voor de doorstart van DAT een gevolg was voor een wat naïef altruïsme of een uitvloeier van ouderwetse deugden als burgerzin of vaderlandsliefde, is wat naïef. In deze dagen is de grootste lobbycampagne bezig, die dit koninkrijk de voorbije jaren heeft gekend. Vandaag wordt betaald, maar ooit volgt de rekening. Ook hier speelt de gulden regel uit het bedrijfsleven: “There is no such thing as a free lunch”. Of, op z’n Antwerps, “veur niet, steendood”. Willem Zimmerman, financieel redacteur

REPUBLIKEINEN ? Boudewijn, Happart, Albert, Delphine, Nihoul, Jean Nicolas, Van den Driessche en Polspoel, Elisabeth, Bourgeois, Desmet, Lumumba, Anciaux, Reve, allemaal acteurs in het Coburg-feuilleton. Te volgen in pers en politiek. Voor Geert Bourgeois’ NVA horen in een democratie functies niet geërfd te worden. ‘Monarchie rijmt niet met democratie. We kiezen resoluut voor de republiek Vlaanderen’, zo zegt men daar. Op 15/11 - koningsdag - stelt de N-VA voor via een parlementair debat tenminste de politieke macht van de koning af te schaffen. Die macht is bovendien altijd gebruikt tegen de Vlaamse, de sociale en de ethische ontvoogding’, aldus de N-VA. Spirit gaat dezelfde toer op en pleit voor de afschaffing van de monarchie en van alle adellijke titels. ‘Politieke macht via erfopvolging kan niet en is behoorlijk uit de tijd’. De CD&V verstopt zich (in verdeeldheid?) Ook Sp.a en Agalev profileren zich matig. De Vlaamse liberalen bekennen wel meer kleur. Karel De Gucht: ‘Laat ons die zaak bespreken. Het ligt in de lijn van de geschiedenis dat we naar een protocollaire functie moeten evolueren. De Waalse partijen zouden beter investeren in goede relaties met Vlaanderen in plaats van in goede relaties met de koning.’ (VTM, 18 nov) Claude Eerdekens (Kamerfractieleider PS) was inderdaad duidelijk: ‘Mijn Vlaamse vrienden moeten niet zo achter het Blok aanlopen (…) De monarchie is het cement van de natie. Wij gaan niet meewerken aan een poging om de vervlieging van de Belgische staat te versnellen.’ (DM, 17 nov) Republikein Yves Desmet (DM 9 nov) noemt de huidige generatie Vlaamse veertigers in onze regering ‘lakeien van het paleis’. De enige reden waarom België nog geen republiek is, is omdat de republikeinen hier zo lui zijn. Benieuwd of het vorstenhuis - altijd het bindmiddel van deze natie - er straks het oplosmiddel voor wordt. JVdC

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

ECONOMIE

TOEZEGGINGEN

het

geringen. Zij kunnen de steun van de minder ideologisch verstarde politici hards” te counteren op het vlak van milieu- en andere vergunningen.

d’Arenberg.

Wie

nen de plak zwaaien in de regionale re-

LUIE

BRUSSEL

IS EN BLIJFT ÓÓK VAN ONS !

ONBEKEND

IS ONBEMIND

WETSTRAAT

Hij vond het maar niets dat zijn nieuwe partij niets of nauwelijks iets te vertellen had over Brussel. ‘Hij’ was Hugo Schiltz, boegbeeld van wat ooit dé partijpolitieke spreekbuis van het Vlaams-nationalisme was, de Volksunie, nu wat “verdwaald” bij Spirit. Een partij met onbetwistbaar veel volk, maar een Vlaamse partij die weinig te vertellen heeft over Vlaanderen, laat staan over Brussel. Het was in die dagen van het Schiltzverdriet dat in Brussel aan Geert Bourgeois de jaarlijkse De Cuyperprijs werd overhandigd. Deze Brussels-Vlaamse prijs kreeg hij van het Vlaams Komitee voor Brussel. Met als terechte motivering dat de West-Vlaamse politicus zich zo slagkrachtig had opgesteld in het Lambermont-palaver onder meer ten gunste van Brussel. Brussel, ook onze Vlaamse hoofdstad. Schiltz was jarenlang voorzitter van dezelfde Volksunie waar Geert Bourgeois ook ooit de leiding kreeg.

niet!’ Desnoods gaat men naar Brussel om er een dagelijkse boterham te verdienen. Eventueel om er te betogen, maar dan wel met de afspraak dat de bus ons laat uitstappen op de verzamelplaats en oppikt bij het eindpunt van de manifestatie. Ook politiek Vlaanderen heeft zich nooit echt ingezet om Brussel voor Vlaanderen te behouden. Men ging ervan uit dat het een verloren strijd was. ‘Je moest daar Frans spreken!’

De eerste moet vandaag slikken dat hij in een nieuwe partij terechtkwam voor wie de hoofdstad van Vlaanderen geen onderwerp meer is, de andere krijgt een prijs omdat hij Brussel zo goed verdedigde. Een toch wel opmerkelijke samenloop van omstandigheden. Opmerkelijk…maar zeker niet toevallig.

Intussen werd Brussel een derde gewest. Met alles erop en eraan. Een rechtstreeks gekozen parlement. Net geen honderd behoorlijk betaalde parlementsleden voor een stad met niet eens één miljoen inwoners. Nog altijd negentien oppermachtige burgemeesters, in elk hun eigen klein koninkrijkje. Een wat uit de kluiten gewassen middelgrote stad die over heel veel geld kan beschikken en nooit geld genoeg heeft.

BRUSSEL PROMOTEN

Vandaag Brussel willen promoten is ook in Vlaamse kringen niet altijd vanzelfsprekend. Het klinkt een beetje raar als iemand luidop blijft volhouden dat Brussel óók van ons Vlamingen is. En dat het zo moet blijven. Meer nog, dat Vlaanderen zich niet enkel moet bekommeren om de nog overblijvende Vlamingen in die hoofdstad, dat Vlaanderen zich integendeel Brussel als één groot geheel moet aantrekken. Het Vlaams Parlement koos niet voor de Vlamingen in Brussel als dé Vlaamse hoofdstad, het Vlaams Parlement wilde Brussel als geheel als Vlaamse hoofdstad. Voor zover bekend zijn er geen voorbeelden van volkeren die hun zelf gekozen hoofdstad zomaar uit handen gaven. Tenzij ze er met geweld uit werden verdreven. Waarom willen wij uitgerekend op dit vlak ook eens de allereerste zijn? Vlaanderen en de Vlamingen hebben het al altijd moeilijk gehad met dat Brussel van hen. Men kwam en komt er alleen maar noodgedwongen. ‘Ze spreken daar Frans!’ ‘We kennen de weg

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

DERDE GEWEST

Ook vandaag hangen die van Brussel weer aan de bel! … Een stad met een diepe kloof tussen hen die alsmaar rijker worden en al die duizenden anderen, die steeds armer worden. Een stad met verloederde wijken waar het zeker niet gezellig en zelfs niet veilig is naast wijken waar bij manier van spreken de tientallen miljoenen aan de huisnummers vasthangen. Een duale samenleving net niet op loopafstand van mekaar. Een stad waar inderdaad ook Nederlandssprekende Vlamingen wonen die zich ooit als Brusselse Vlamingen presenteerden, vandaag zeggen ze van zichzelf dat ze Vlaamse Brusselaars zijn. Een belangrijke nuance. De drieledige gewestvorming heeft van hen Brusselaars “pur sang” gemaakt, Nederlandssprekende Vlaamsvoelende Brusselaars. Dit is voor een zeldzame keer niet eens een verwijt, het is gewoon een vaststelling. We lieten zelfs toe dat die van Brussel onder mekaar bedis-

selden hoe zij de Vlaamse aanwezigheid in de hoofdstad van Vlaanderen wilden organiseren. Ze moesten maar laten weten hoeveel dat moest kosten. Of het anders gekund had? Ach, de geschiedenis kan je niet hernemen. Je kan er wel uit leren. Blijkbaar willen sommigen het toch nog eens proberen. Zoals het hoofdstedelijk VEV-comité Brussel, de Brusselse vleugel van het Vlaams Economisch Verbond. met zijn recent voorgestelde brochure (*) over Brussel. Een Vlaamsvriendelijk en gedurfd voorstel voor een ander bestuurlijk Brussel. Een voorstel dat duidelijk maakt dat Brussel niet nóg meer geld nodig heeft, wel een ander samenlevingsmodel. Iets waar de twee grote gemeenschappen zich samen inspannen om van Brussel weer een Brusselende stad te maken. Het kan nog altijd. Het loont zelfs de moeite, maar we moeten het willen. Zoniet, dan geen gezeur meer en Brussel inderdaad aan de Brusselaars laten. Marc Platel

M E E B E TA L E N Volgens de Vlaams-Brusselse bedrijfsleiders kan Brussel zijn rol van hoofdstad van de EU niet alleen aan. De hoofdstad presteert ondermaats als economisch centrum en dreigt te verstikken in een verkeersinfarct. Als woonstad zit Brussel gevangen in een spiraal van verarming. De Brusselse beleidsstructuren zijn niet langer aangepast en dat terwijl er problemen zijn die de grenzen van het gewest ver overstijgen (verkeer, werkgelegenheid, economische ontwikkeling). Brussel moét derhalve wel samenwerken met Vlaanderen (en Wallonië), maar de Vlamingen moeten dan ook op een evenwaardige wijze kunnen deelnemen aan het Brusselse beleid en beter vertegenwoordigd zijn in de Brusselse beleidsorganen. Het Lambermontakkoord heeft daar geenszins toe bijgedragen, aldus het VEV-comité. Een nieuwe communautaire ronde over Brussel is nodig. JVdC (*): Brussel-Vlaanderen. Het kapitale netwerk is een manifest van het VEVComité Brussel (35 blz.). Het kan op aanvraag gratis bekomen worden. Telefoon 03 220 24 80, fax 03 220 24 80; vevcomite.brussel@sd.be

NIET BETER DAN TUINUITRUSTING

Velen vragen zich geërgerd af waarom handelaren en reclamejongens het

nodig vinden om ons eigen Nederlands weg te moffelen ten voordele van het Engels. Aan de K.U.Brabant (Tilburg) werd daarover onderzoek verricht. Het leverde verrassende resultaten op.

KONING

VAN

“Voor ons Franstaligen is de koning van België een politieke levensverzekering. Wij zijn immers een minderheid in dit land.” Een uitspraak van Claude Eerdekens, fractieleider van de Parti Socialiste in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Eerdekens is dus niet de eerste de beste Franstalige Waal. Hij zegt luidop gewoonlijk wat zijn politieke bazen hem voorhouden uit te bazuinen. Zijn koninklijke zieleroerselen kon je lezen in het Brusselse Franstalig dagblad l’Echo van 3 juni 2000.

Want kijk, wat vertelt de “Waalse” politicus Claude Eerdekens eigenlijk? Dat Belgische koning vandaag geen koning meer is van alle Belgen, neen, dat hij integendeel alleen nog maar de koning is van Franstalig België. Franssprekende Brusselaars en uiteraard ook alle Walen. Een toch wel hoogst opvallende uitspraak. Het waren toch de streekgenoten van Claude Eerdekens

Jaak Peeters

Het is voorts hoogst verbazend dat al deze onderzoeksresultaten gelijk op-

FRANSTALIGE BELGEN

Toegegeven, een op het eerste gezicht achterhaald bericht. Maar ik heb het nu pas teruggevonden. Bij het al te lang uitgestelde ordenen en dus ook uitzuiveren van zo’n dikke map vol knipsels. Maar goed, het is toch de boodschap die telt en die is vandaag nog altijd actueel. Vooral omdat - voor zover mij bekend - geen enkel Vlaamse medium het eerder onder Uw en mijn ogen bracht.

En die groep neemt, ook in Nederland, hand over hand toe.

die Leopold III weg wilden omdat die alleen nog maar de koning was van het katholieke Vlaanderen! Dat resulteerde toen in brutaal straatgeweld. De PSfractieleider kreeg niet eens een berisping, laat staan een Paleiselijke vermaning. Vlaamse politici als Hugo Schiltz en Luk Van den Brande weten dat het ook anders kan. Maar die komen natuurlijk uit het Vlaamse noorden van het land. De koning als politieke gijzelaar van het Franssprekende deel van dit Belgenland! Eigenlijk vertelt de heer Eerdekens niet echt iets nieuw. Hij doet nauwelijks meer dan navertellen wat zijn streeken toenmalig partijgenoot, de latere Belgische minister Jules Destrée ooit vertelde. Aan de vooravond van de eer-

ste wereldoorlog schreef die een open brief aan Albert I om hem het blijde nieuws te melden dat hij geen koning “der Belgen” meer was. Destrée was tot de bevinding gekomen dat er geen Belgen waren, alleen Vlamingen en Walen. Die Vlamingen liepen met de vetste brokken weg, maakten van de Walen de voorlopers van de latere Honoré Gepluimd. De Walen waren alleen maar goed om schattingen te betalen. Zoals elk onder de voet gelopen volk. Toch hebben de Waal Destrée en zijn Eerdekens-volgelingen er nooit aan gedacht zich van dat Belgisch-Vlaamse juk te ontdoen. Het had nochtans al dikwijls gekund. Vlaanderen had wellicht een handje toegestoken. Maar dat is dus niet de bedoeling: FranstaligWaals België voelt zich nog altijd veel te goed onder die Belgische paraplu.De Belgische vetpotten zijn nog altijd te goed gevuld! Bedankt, monsieur Eerdekens om er ons nog eens aan te herinneren dat Walen alleen maar daarom Belgen blijven. Foto: Doorbraak

gels geen enkele invloed op het koopgedrag. Evenmin roepen Engelse termen een grotere mate van trendgevoeligheid of exclusiviteit op dan Nederlandse. Het onderzoek bevestigt voorts

Een veel gehoorde opmerking van handelaren en reclameproducenten luidt dat er kleine betekenisverschillen zouden bestaan tussen de Engelse en de Nederlandse termen. Een giftshop zou nét toch iets anders zijn dan een gewone geschenkenwinkel. Fijne nuances dus. Welnu: de consument blijkt daarvan niets te merken. Fashion of mode: voor de consument is dat volstrekt gelijk. Waar hij of zij wél naar kijkt: het uitzicht van het product zelf en, uiteraard, de prijs. En dáár heeft het gebruik van Engels niets mee te maken.

Een interessant onderzoek, dat ons in de gelegenheid stelt om een simpele, maar kennelijk zeer correcte conclusie te trekken. Zelfs in het zeer anglofiele Nederland kun je stellen dat, aangezien het Engels geen voordeel bijbrengt, het gebruik ervan alleen maar nadeel kan opleveren. Bij diegenen namelijk, die zich storen aan de overmatige aanwezigheid van het Engels in het straatbeeld.

Marc Platel

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

DE BUREN

Uit een grondig uitgevoerd onderzoek blijkt echter dat deze vermeende kwaliteiten van het Engels alleen maar in het hoofd van reclamejongens bestaan. Zo blijkt de aantrekkelijkheid van een Engelse reclameboodschap niet groter dan die van een Nederlandse en heeft het gebruik van het En-

dat de aantrekkelijkheid van de in het Engels aangeprezen producten niet hoger ligt dan wanneer zulk aanprijzen in het Nederlands geschiedt.

BIJ

Tot veler ergernis neemt het gebruik van het Engels in reclame en handel toe, ondanks de aanzwellende kritiek daarop. Reclamespecialisten beweren dat het gebruik van het Engels beter oogt en daarom beter zou doen verkopen.

gaan voor jongeren en ouderen. Eerder onderzoek - aan de Universiteit van Nijmegen - had laten uitschijnen dat jongeren het gebruik van Engels aantrekkelijker zouden vinden. Die overtuiging leeft overigens op een massieve manier in de reclamewereld. Maar niets daarvan: het maakt evenmin voor jongeren wat uit of de boodschap in het Engels dan wel in het Nederlands wordt gebracht.

Foto: Doorbraak

GARDEN EQUIPMENT

EEN TERUGKEER VAN JOURNALISTIEKE DEONTOLOGIE?

DIE

OCHTEND

IN DE KRANTENWINKEL

VRIJE TRIBUNE

De Vlaamse pers heeft de jongste jaren geen verheffend beeld gebracht. Er

was ‘s ochtends in de krantenwinkel doorgaans weinig te beleven, tenzij politiek correcte slijmjournalistiek, waarin “Humoïsering” tot norm was verheven, zelfs in de zelfbenoemde “kwaliteitskranten”. Blijkbaar stond er geen maat op de vreugde om de verwijdering van de CVP uit de machtscentra en om de installatie van een paarsgroene regering, volgens een Waalse verborgen agenda. Veel journalisten, meer bepaald uit de sfeer van de openbare omroep, schiepen er een genoegen in, de CVP mét het Vlaams Blok in éénzelfde cordon sanitaire op te sluiten. Dat door die politieke neutralisering de Vlaamse meerderheid van het land tot minderheid werd gedegradeerd, wilden de meeste Vlaamse journalisten niet zien. En de CVP en de zeldzame haar nog gunstig gezinde journalisten wilden het ook niet zien, want ze sloofden zich uit om aan te tonen dat de CVP even bitsig als de paarsgroenen de niet-demo cratische partijen bekampte.

SLIPPENDRAGERS

Journalisten ontpopten zich, op enkele uitzonderingen na, tot slippendragers van de machthebbers, in plaats van op te treden als afstandelijke kritische waarnemers van het gebeuren. Eén van die uitzonderingen was dan nog de Nederlandse publicist Derk Jan Eppink, die trouwens niet aarzelde om de totalitaire trekjes van de politiek correcten te belichten. Men trachtte confraters en politici te overbluffen in het schoppen tegen ondemocratisch genoemde partijen. Bijna iedereen kon wel met een of andere minister naar verre landen meevliegen of schnabbelen voor een of andere overheidsdienst. Vele journalisten gingen zich zelfs schurken aan de politici, met wie ze zich dagenlang terugtrokken aan zee of in Toscane om hun zielenroerselen te boek te stellen. Ze deden derhalve vlijtig mee aan de goednieuwsshow die Verhofstadt dag aan dag bracht. De communautaire spanningen: verdwenen. Het onveiligheidsgevoel: een illusie. Criminaliteit bij allochtonen: een uitvindsel van het Blok. De politieen bestuurshervorming: in kannen en

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

kruiken. De werkloosheid: op de terugweg. De begroting en de invoering van de euro: alles onder controle ... Voeg daar nog bij: een prinsenbaby, een selectie voor het voetbalkampioenschap en een duo tennissterren, en het geluk der Belgen kan niet op.. Het Belgische voorzitterschap van de EU-Ministerraden (niet het EUvoorzitterschap!) moet de kroon op het werk worden en op de EU-top in het kasteel van Laken, 13 december, zal heel Europa de premier als het ware ten hemel zien opstijgen.

DE SAMENLEVING HEEFT GEEN MONOCULTUUR, MAAR EEN BREDE OPINIEWAAIER NODIG, ANDERS GRIJPT DE ANTI-POLITIEK OM ZICH HEEN.

OMMEKEER

Inmiddels zijn de nieuwe kleren van de keizer tot in de verste hoeken van het koninkrijk, ja zelfs van de wereld opgevallen. In Nederland kon Bas Heijne in NRC-Handelsblad (14 nov.) optekenen dat ‘langzaam maar zeker duidelijk (wordt) dat na acht jaar Paars schrikbarend veel bestuurlijke en openbare instellingen aan wanorde tenonder dreigen te gaan en de meeste beleidsplannen gefaald hebben’. Bij ons is dat na twee jaar paarsgroen al evident en begint het bij vele journalisten te dagen, zelfs bij Luc Van der Kelen in Het Laatste Nieuws en Yves De Smedt in De Morgen. Het is alsof niemand straks, bij het grote ontwaken uit de paarsgroene droom, nog wil betrapt worden met de handen opeen in driftig applaus. De speeltijd is voorbij, niets is opgelost, alles staat op losse schroeven.

Het wereldwijde terrorisme heeft zijn tol geëist, niets is nog zoals voor 11 september. Sabena is niet aan wanorde kapotgegaan, maar aan pure corruptie en mensen die het kunnen overzien zoals Pierre Godfroid vergelijken het schandaal Sabena met de affaire-Dutroux. De werkloosheid stijgt alom, de begroting van al onze overheden, kleurt rood. Alle vroeger opgebouwde reserves zijn opgebruikt. De “mooiweerministers”, die tot voor kort nog met onbetrouwbare Zwitsers champagne konden slurpen, moeten nu de paraplu opentrekken. Er zijn leerling-tovenaars aan de macht geweest, die een grote ravage blijken te hebben aangericht.

VERKIEZINGEN

Nu het “fasten seatbelts” is aangekondigd, stelt de pers vast dat ze zich een beetje in een gênante positie van medeplichtigheid heeft gemanoeuvreerd. Ook al door de dalende omzetten van hun kranten, beseffen de perslui dat slijmen niet meer hoeft en niet loont. Pers en politiek realiseren zich dat de burger de goed-nieuwsshow niet langer slikt. Het drummen naar de linkerzijde hoeft niet meer. Er is opnieuw plaats voor journalistieke deontologie. Zoveel is duidelijk: de verkiezingen staan voor de deur. Het is voor iedereen herpositioneren geblazen, in een kapotverkaveld politiek landschap. Er is niet alleen behoefte aan linkse partijen, aan linkse kranten en linkse journalisten, die mekaar allemaal vliegen trachten af te vangen. De samenleving heeft geen monocultuur, maar een brede opiniewaaier nodig, anders grijpt de anti-politiek om zich heen. De journalisten beginnen dit in te zien, nu nog de politici. Zij moeten weten dat niets zo vergankelijk is als roem, succes en ... sympathie van journalisten.

Guido Naets publicist

Foto: Doorbraak

NAAR

LEZERSBRIEVEN

VRIJ-SPRAAK

GLOBALISERING

STEM

Zowel de Vlaamse Volksbeweging als de

Dick Benson Mol

VREEMDELINGEN

Het viel me vroeger al op. Doorbraak bracht bij de Lambermontbetoging enkel diegenen in beeld die ‘correct’ zijn. Doorbraak is van mening dat het Blok voorlopig nog een te extreem imago heeft. Pluralisme? Doorbraak gaat totaal voorbij aan het nijpende vreemdelingenprobleem. Onze volkseigenheid wordt bedreigd, struisvogelpolitiek gaat de Vlaamse Beweging nog zuur opbreken. R. Van der haeghen Hoogstraten

ISLAM

Doorbraak (nr. 10) lijkt een onderscheid te maken tussen fundamentalistische islam en democratische varianten daarvan. Een misleidende beschouwing. Wie de koran leest, verneemt dat daar opgeroepen wordt tot onderdrukking (‘bescherming’ in het jargon) van christenen en joden, en tot gedwongen bekering of vernietiging van de heidenen. Ik spreek dan nog niet over de hadith, sunna, en andere geschriften van de theologie. Uit alles spreekt een onverdraagzaam karakter. Zachtere stromingen bestaan, maar ontkracht het vorige niet. Natuurlijk spreek ik hier niet over een brave Turkse huisvader die alleen in vrede wenst te leven, maar wel over de ideologische grondslag. Geweld en dwang behoren tot de grondslagen van de islam, in geen geval tot de basisboodschap van het christendom. Stefaan R. Vermeire E-post

VOOR DE

N*P

B egin november overliep ik in de klas de verkiezingsuitslag van 13 juni

1999. Ik waarschuwde hen er als leraar recht voor dat ze zich eerder in de les geschiedenis zouden wanen. Geef toe dat namen als CVP, Volksunie, ID21 of SP niet echt actueel klinken. Vandaag hebben we het over de CD&V (en de NCD), N-VA, Spirit of sp.a. Ik heb mijn leerlingen wel uitdrukkelijk gezegd dat ik niet kan waarborgen dat de nieuwe namen in december, tijdens de proefwerken, nog zullen bestaan. Ik werd zelfs verplicht in twee parallelle klassen een verschillende les te geven. Wat op dinsdag 6 november

We hebben het over een partij en dus kiezen we voor de P. Uiteraard is ze nieuw en beginnen we met de N. NP

nog Toekomstgroep heette, was op maandag 12 november Spirit geworden. Probeer je geloofwaardigheid als leraar zo maar eens intact te houden. Ik mag op het proefwerk niet vergeten te vragen wanneer ik deze les heb gegeven. Naargelang moet ik andere antwoorden goed- of afkeuren.

of Nieuwe Partij draagt daarmee alles in zich en lijkt te volstaan. Of toch niet, want we willen meer bieden dan hetgeen de andere reclameboys uit de koker halen. We mogen trouwens ons klavierteken niet vergeten. De ‘&’, ‘-’ of ‘.’ zijn al in gebruik. Met de ‘}’ of de ‘§’ is niet echt veel te doen. We opteren resoluut voor de ‘*’.

Zoals Patrick Janssens eerder deed met zijn sp.a-rood, riep ook Spirit de meest spirituelen wakker. ‘Die partij van Anciaux heeft een afdeling voor autochtonen en één voor allochtonen’, wist een leerling. ‘White Spirit en Black Spirit’, rondde hij onder luide bijval zijn tussenkomst af. Die Spirit valt in elk geval op tussen dat nieuwe naamgeweld. De linksliberalen kozen een naam die alleen

Het voordeel is meervoudig. Het ‘*’-teken staat in deze internettijden voor ‘alles’. Ik bied dus meer dan een naam. N*P houdt meteen een heel programma in. Ga naar internet, surf naar Altavista en tik als zoekopdracht onze ‘*’ in. Prompt zal de zoekmachine u naar alle mogelijke webstekken voeren. Wie is postmoderner? Ons programma? Alles wat op inter-

uit letters bestaat. Niet zo bij de CVP, die zich herdoopte met een ‘&’. De SP voerde een ‘.’ in de naam. Bourgeois,

net verschijnt en verschenen is. Aan zo’n mengelmoes van standpunten en programmateksten kan De Gucht

een bedachtzame man, zag meer heil in een gedachtestreep. Dat dergelijke

nog een puntje zuigen.

vreemde tekens niet eens op de kiesbrief mogen komen, stoorde de com-

Nog een toemaatje om de laatste twijfelaars de overtuigen. Hoe lees je N*P?

municatiestrategen van dienst blijkbaar niet.

Inderdaad, de Nieuwe Sterreke Partij. Nu nog een Sterreke lijsttrekker (m/v)

Mij bekruipt het moeilijk te onder-

zoeken en de overige partijen mogen hun pogingen staken. Bij volgende

drukken gevoel ook zelf een beduidende bijdrage te kunnen leveren aan de nieuwe politieke communicatiecultuur en de herverkaveling. Partijen die ook een nieuwe naam zoeken of hun nieuwe naam alweer beu zijn, mogen het onderstaande idee overnemen, mits bronvermelding (bijvoorbeeld op de kiesbrief, net onder de naam zelf en boven de andere kandidaten).

verkiezing stemt iedereen voor de N*P! Althans in Vlaanderen, want PN* (Parti Nouvelle Sterreke) scoort in het zuiden misschien wat minder. Nóg een argument om België te splitsen.

Peter De Roover

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

OPINIE

Nieuw-Vlaamse Alliantie roepen op om op 14 december in Laken te betogen met de sociaal-globalisten - zoals de jongste erfgenamen van Marx en Stalin zichzelf noemen. Wat die Vlaams-nationalisten daar gaan zoeken, blijft mij een raadsel. Betogen tegen het centralisme van de Europese Unie? Of enkel verloren lopen tussen bloedrode en rood-zwarte vlaggen? Tussen punkers, maoïsten van de PVDA en andere antinationalisten? De Leeuwenvlaggen van VVB en N-VA zullen er als een zwarte lap op een rode stier werken…

PARTIJEN

IN BEWEGING KRIJGEN RADICALER

HANDREM VAN DE

HOELANG NOG ?

VLAAMS

PS:

PROFIEL

WETSTRAAT

Met de dag wordt duidelijker dat communautaire vrede een paarsgroene il-

Vlaamse onafhankelijkheid, niet als alleenzaligmakend doel, maar als middel om te komen met meer democratie en een beter bestuur.

VALSTRIK

lusie was. België is niet meer. Met Sabena is nog maar eens een brok Belgische economie schielijk overleden. De Belgische frank sterft straks. De Belgische justitie, politie, ambtenarij, gezondheidszorg verkeren in verregaande staat van ontbinding. Het spartelende EU-tweespan Verhofstadt-Michel is in het buitenland onderuit gegaan. Laken beeft.De verschuivingen in het Vlaamse politieke landschap mogen ingewikkeld lijken, het herschudden van de kaarten zorgt voor een scherper Vlaams profiel, zeker bij de oppositie. Met Lambermont meende Verhofstadt het communautaire debat te kunnen uitdoven. Niets is minder waar. Vlaanderen wil zichzelf besturen, en snel nu. Een blik op de standpunten van de nieuwe partijen.

‘Wij zijn geen federalisten en binnen de Belgische context zelfs geen confederalisten’, zegt men bij het Blok. ‘Het Belgisch federalisme noemt men een valstrik waarmee de essentie van de Belgische constructie - miljardenstroom en overdreven machtspositie van de Waalse minderheid - werd verzilverd’, aldus Kamerlid Koen Bultinck Volgens het Blok werd in 1999 389 miljard overgedragen aan Wallonië of 65.570 frank per Vlaming.

Enkele decennia geleden sprak o.m. Wilfried Martens over federalisme. Er werd moord en brand geschreeuwd. Maar het federalisme* kwam er. Vanaf 1970 kregen Vlaanderen en Wallonië eigen instellingen, parlementen, bevoegdheden en middelen. De CVP wil

Het Blok wil zich meer dan ooit profileren als onafhankelijkheidspartij die streeft naar een moderne, democratische en welvarende Vlaamse staat. Solidariteit met andere volkeren? Ja, maar dan wel onderhandeld en doorzichtig,

nu resoluut een stap verder.

CONFEDERAAL

Luk Van Maercke (woordvoerder CD&V): ‘De culturele, politiek en sociaal-economische kloof tussen Vlaanderen en Wallonië blijft groeien, dus is een ander beleid nodig. Er zijn nauwelijks nog dossiers waarover men het wél eens is. Goed bestuur is onmogelijk. Daarom kiezen de christendemocraten nu resoluut voor een ‘confederaal model’*: Vlaanderen moet het belangrijkste beleidsniveau worden. De twee deelstaten Vlaanderen en Wallonië overleggen en beslissen welke bevoegdheden nog op het Belgische niveau kunnen worden uitgeoefend. Dankzij een gemeenschappelijke taal, cultuur en geschiedenis kunnen we hiervan het makkelijkst een warme thuis maken’ Over de stap naar het confederalisme werd nog flink gedebatteerd in de aanloop naar het jongste CD&V-congres. ‘Maar nu ligt ons programma vast. Alle vorige staatshervormingen, behalve Lambermont, waren telkens een grote stap vooruit. We zijn geen nationalistische partij, maar wel op weg naar een duidelijk doel. De VLD is een unitaristische partij met een federaal discours, dat is nu toch wel erg duidelijk’, aldus nog Van Maercke. Bert Anciaux mag dan al stellen dat nationalisme een slechte naam heeft gekregen en het ‘positief vertalen’ in het wollige begrip integraal federalisme,

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

ook bij Spirit kiest men voor hetzelfde confederale model. Beslissingen moeten genomen worden op het laagst mogelijke niveau: van de gemeenten, over Vlaanderen tot Europa. Ook hier geen plaats meer voor België. Els Van Weert: ‘Op korte termijn moet Vlaanderen alle bevoegdheden (en de fiscale autonomie daarvoor) krijgen om een gezonde samenleving op te bouwen. In de sociale zekerheid, de ziekteverzekering en de kinderbijslagen. Nadien moet er in Europees verband gezocht worden naar solidariteitsmechanismen, die periodiek aanpasbaar zijn.’ Wellicht geen zonde om dit te vertalen als met zachte aandrang op naar fiscale autonomie, splitsing sociale zekerheid, bespreking van de transfers. Op het verlanglijstje van Spirit staan ook mobiliteit, justitie, eigen fiscaliteit, splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde (kiesarrondissement, gerechtelijk en politiearrondissement), een Vlaamse stem in Europa, enzomeer. Spirit verpakt het allemaal voorzichtig en wat wollig, maar in 2002 worden die thema’s ‘uitgediept’ en de standpunten ‘verfijnd’, aldus Van Weert.

ONAFHANKELIJKHEID

Geert Bourgeois (N-VA) gaat een stap verder en wil met zijn partij het ‘syndicaat van het algemeen Vlaams belang’ zijn. Lees: met ons gaat het radicaal de goede richting uit. N-VA mikt op meer democratie en een beter bestuur. ‘De Belgische constructie biedt geen enkele democratische meerwaarde, wel integendeel. België is nu geen federatie, geen confederatie, maar een “contrafederatie”*. Het is haast onmogelijk om een politiek thema te vinden waarover men het in beide landsgedeelten eens is. Daarom kiest de N-VA resoluut voor

meent Bultinck. Het Blok wordt verweten voor separatisme* te zijn, maar het verschil met de confederalisme wordt miniem: Ook voor Bultinck moeten ‘beide grote gemeenschappen in ons land aan tafel gaan zitten en nagaan wat ze met elkaar nog willen doen en hoe. Maar het worden slotonderhandelingen’. Voor het Blok moet Vlaanderen een vrije staat worden in een Europa der volkeren’. CD&V, N-VA, Spirit, Blok… De druk op de krappe meerderheid, waar Spirit met één been nog in meehuppelt, wordt groot. Vast staat dat ook daar velen “goesting” hebben om knopen door te hakken. Was het niet Karel De Gucht die in de discussie over de ziekteverzekering onlangs God toesprak met de woorden: ‘Dat Hij (Di Rupo) dan zelf zijn land bestuurt”. Met of zonder verkiezingen, 2002 wordt een cruciaal jaar. Jan Van de Casteele In een notendop: * Unionisme: staat duldt geen verscheidenheid. Eendracht maakt macht. Vinden vooral de machthebbers. * Federalisme: staat/land vormt federatie/ verbond en geeft veel/weinig autonomie aan deelgebieden/regio’s/deelstaten * Contra-federalisme: federalisme dat achteruitrijdt * Confederalisme: deelstaten trekken hun plan en beslissen zelf of ze nog iets samen doen * Separatisme: let’s go, we gaan ervandoor

BOEKEN

RESPECT

PATRICK DEWAEL, WEDERZIJDS RESPECT. DE GEVAREN VAN HET B LOK. HOUTEKIET, 143 BLZ., ISBN

90-5240 639 I.

‘Wederzijds respect. De gevaren van het Blok’ wil een alarmsignaal zijn, gericht tegen het extremisme. Hoe rekbaar dat extremisme zoal kan zijn, blijkt uit Dewaels verwijzing naar een onderzoek dat leert dat Vlaanderen in het buitenland geassocieerd wordt met etnische conflicten en racisme, separatisme en politiek extremisme. In die materie kunnen Ierland, Spanje, Oostenrijk en Italië wellicht enkel slechtere papieren voorleggen. Zo zijn er wel meer zwakke argumenten. Via verwijzingen naar een rij auteurs die schreven over de gruwel van de Tweede Wereldoorlog en het tragische verhaal van zijn grootvader Arthur Vanderpoorten, die in april 1945 stierf in Bergen-Belsen, maakt Dewael een erg korte bocht naar extreem-rechts in Europa en het Vlaams Blok. Volgt een lange reeks verwijzingen naar vooral oude teksten van die partij. Niet echt rationeel materiaal dat Blokkiezers van gedacht zal doen veranderen, ook al is dat zijn doel (blz 70). ‘Ik geloof niet dat het Vlaams Blok veranderd is’, aldus Dewael (blz. 50). Verderop (deel 2: Voorstellen) volgen beschouwingen over het vreemdelingenprobleem, die uitmonden in een respectabele oproep tot solidariteit en respect (blz. 83), maar ook in een wat krampachtige poging om het paargsgroengele regeringsproject te bewieroken, tot en met een hoofdstukje over herverkaveling. De link die Dewael legt tussen een gezamenlijke strijd tegen het Blok en de nood aan herverkaveling en ‘hergroepering van het versnip-

Dewael en zijn gastschrijver hebben aan het debat over de snelst groeiende partij van de jongste tien jaar weinig nieuws toegevoegd, behalve de naam van een minister-president. Het boek eindigt op een minimale kier: ‘Ik zal mijn woorden niet terugnemen zolang de leiders van het Vlaams Blok hun standpunten van ongelijkheid, discriminatie en onverdraagzaamheid blijven handhaven’. Het ziet er niet naar uit dat wederzijds respect voor morgen is. HJ

DE GENESE VAN PALLIETER

Naast Reinaert de vos, Tijl Uilenspiegel en de Witte van Zichem behoort Pallieter tot de geijkte labels van Vlaanderen in de wereld. Het boek was decennialang een internationale bestseller. Wie die voorgeschiedenis van dit monument in de Vlaamse letteren kent, neemt spontaan aan dat Pallieter in een recordtempo als een compacte, spontane lavastroom tot stand kwam. De werkelijkheid zag er enigszins anders uit. Timmermans werkte bijna vier jaar aan zijn Pallieter - zij het met tussenpozen en er was nauwelijks sprake van een spontaan creatief proces. Pallieter is eigenlijk in lagen geschreven. Onder het omhulsel van de tekst, zoals wij hem kennen, zitten ontelbare versies, kladjes, verwerkingen en bewerkingen. Wat deed Timmermans in die vier jaren dat hij zijn spraakmakend boek schreef? Eerder schrappen dan schrijven. Voer voor filologen! August Keersmaekers, Timmermanskenner sedert jaren, heeft met ongelimiteerde ijver en acribie al het materiaal dat hij nog kon vinden, verzameld en geïnterpreteerd. Daarnaast geeft hij in een aparte studie biografische en filologische notities bij de groei van het boek dat decennialang het gezicht van Vlaanderen over de grenzen heen bepaalde. Op de wetenschappelijke prestatie van Keersmaekers valt niets af te dingen. De auteur verrichtte monnikenwerk en daarmee spreek ik een understatement uit. Toch voel je onder de filologische oppervlakte de diepe liefde van de wetenschapsman voor ‘zijn’ schrijver en voor diens meest bejubelde boek.

Het resultaat is een werkstuk dat je niet in één adem uitleest. Maar je houdt wel een monument in handen. Keersmaekers loste met dit solide werk een schuld in die al jaren uitstond. Pallieter kreeg eindelijk de eer die het boek toekomt. Het is een beetje jammer en tegelijk typerend voor de huidige verhoudingen in de Vlaamse pers dat aan deze unieke prestatie weinig of geen aandacht is besteed. AUGUST KEERSMAEKERS, HET GELUK VAN EEN SCHRIJVER. FELIX TIMMERMANS EN ZIJN PALLIETER. PANDORA, CAHIER 6 (H ET GELUK…) EN 7 (D E TEKSTEN ), 305 EN 414 BLZ., ISBN 90-5325-180-4 EN 90-5325170-7.

Freddy De Schutter

KRONPRINZENFIEBER

De republiek van Oranje is het eerste deeltje van een reeks achtergrondartikelen uit de kwaliteitskrant Trouw (Trouw-dossiers). Het combineert de voorbereidingsperiode op het huwelijk van Willem-Alexander en Maxima met de discussie over de noodzaak van een republiek der Nederlanden. Hedendaags Nederland, door een monarchale bril gezien. Het Nederlandse koningschap is een perfecte mix van de twee hoofdstromen in het intellectuele en politieke landschap boven de Moerdijk: de koopman en de dominee. Beatrix incarneert tegelijkertijd het zakelijke van eerstgenoemde en het ethische surplus van zijn alter ego. En de kroonprins? Hij is er en vindt sympathie - dat is zijn taak, trouwens. Wie dan nog leest dat hij de Leidse emeritus Wesseling als een van zijn adviseurs beschouwt, is geneigd die sympathie te delen. Wesseling was dé inspirator van het zogenaamde “planHeineken”, dat meer aandacht vroeg voor regio’s en kleine staten in de EU. Bevordert morgen wellicht de “small is beautyful”-ideologie de tendensen naar een groter Nederland ? FJ DE REPUBLIEK VAN ORANJE, TROUW & MAARTEN MUNTINGA, 176 BLZ., FL 12,50.

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

BOEKEN

Minister-president Dewael (VLD) heeft een boek geschreven tegen het Vlaams Blok. Op blz. 12 dankt hij Peter Dejaegher (ex-De Standaard) voor de hulp. Dat politici boekjes laten schrijven over zichzelf, is geen uitzondering. Politieke verkavelaars trekken daarvoor zelfs naar Toscane. Maar dat een regeringsleider een oppositiepartij op papier aanpakt, is wellicht nog niet vaak vertoond.

perde politieke landschap’ via ‘wijzigingen van de kieswetgeving’ zal niet alle “democraten” waarderen.

BLOK KRIJGT GELIJK

DE LEEUW Beste Bert, Mag ik even uw Spirit-us levis opfrissen? Bij decreet van 6 juli 1973 heeft de toenmalige Cultuurraad een eigen volkslied vastgelegd. De voorkeur ging toen naar het lied van Karel Miry en Hippoliet van Peene, De Vlaamse Leeuw. Op 11 juli 1985 keurde de toenmalige gemeenschapsminister van Cultuur Karel Poma de officiële versie goed van de tekst van het volkslied van de Vlaamse Gemeenschap: de eerste twee strofen van De Vlaamse Leeuw. Sedertdien hadden wij niet het minste Idee waarom bepaalde politici van groene, rode, blauwe of andere makelij zo hardnekkig hun lippen op mekaar geklemd hielden bij het weerklinken van deze officiële vaderlandse tekst. Sedert kort weten we echter waarom. In uw commissie Cultuur van het Vlaams Parlement is een of andere burger zijn ongenoegen mogen komen ventileren over de bloeddorstige vijfde strofe van De Vlaamse Leeuw. In ons en uw parlement heeft men ze gelukkig alle vijf. Daarom werd onze klager er met open armen ontvangen vermits men daar de laatste maanden toch niet weet wat gedaan: onderwijsproblemen, NMBS, een volgende en verhoopte fase in de staatshervorming, miljardentekort in de begroting, de weerslag van het Sabenafailliet en nog veel meer zijn allemaal bagatellen vergeleken bij de gewelddadige en bloeddorstige teksten, waarbij Hipppoliet het trillende lijk van de vijand ten tonele voert. Komt daar nog bij dat de bozen het af en toe als afsluiter op hun bijeenkomsten durven zingen. Weg ermee en dus een ander volkslied of een andere tekst. Trouwens, een trillend lijk uit de weg ruimen, is niet eens een vorm van euthanasie en zelfs dat moet nu toch kunnen. Vermits ik u ook hoor verkondigen dat u met onze zuiderburen een samenwerkingsakkoord wil ondertekenen en dat u ook het Europees Minderhedenverdrag geratificeerd wil zien om ons ook al buitenlands bezoedeld imago weg te stemmen, wil ik een kleine inspanning doen om in die geest hieronder een nieuwe vijfde strofe voor uw en onze Vlaamse Leeuw te fabriceren. De tijd verslindt de eden, een woord blijft niet bestaan, De Vlaamse eisen sneven, het is ermee gedaan. De vijand is vergeten, omarmd met wijds gebaar. Er wordt met geld gesmeten, de transfers blijven daar. Wij zullen blijven geven aan Bruxelles en aan Waal, Wij zijn oprecht tevreden, kom pluk ons nu maar kaal, Wij zijn oprecht tevreden, kom pluk ons nu maar kaal.

VAN VEV NAAR VBO

De Vlaamse bedrijfsleider Luc Vansteenkiste van Recticel, ‘Manager van het jaar’, voorzitter van Spector, bestuurder bij Sioen, Telindus, Ter Beke en Fortis, wordt de volgende patroon der patroons. Neen, niet van het Vlaams Economisch Verbond (VEV), maar - en dat is toch wat verrassend van het Verbond van Belgische Ondernemers (VBO). Deze Vlaamse Vlerickboy volgt Gui de Vaucleroy op. Uitkijken of er beweging komt in de standpunten van de werkgeversorganisaties over regionale economische verschillen.

TAK VALT KBC AAN Uw Wilhelmus

COLOFON Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karel Adams, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Steven Vergauwen. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet -abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnenment. Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Tweddle Litho of Europe, E. Walschaertsstraat 15/3, 2800 Mechelen, 015-45 18 20 Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

Het Vlaams Blok werd niet uitgenodigd naar het jongste debat van de Vlaamse partijvoorzitters in De zevende dag. De partij diende klacht in bij de Geschillenraad voor Radio en Televisie en kreeg voor de allereerste keer gelijk. Het niet uitnodigen van Frank Van Hecke op die discussie is ‘niet redelijk verantwoord’, zo luidt het. Over het cordon sanitaire kan men denken wat men wil, maar partijen hebben het recht niét te willen onderhandelen met andere. Een openbare omroep, die er is voor alle Vlamingen, moet het spel eerlijk spelen. Redactionele onafhankelijkheid is een waardeloos argument, want kijkers zijn geen idioten. Op zondag 19 november debatteerde Annemans mee over het rapport van Marion Van San (criminaliteit). Is er dan toch nog een late frank aan het vallen?

Ook Vlaamse partijen (N-VA en toenmalige Toekomstgroep) namen deel aan de betoging van de antiglobalisten in Gent. Tussen beide groepen in liepen Vlaamsgezinde verenigingen, o.a. Meervoud , Vrijbuiter en Taalaktiekomitee. Die laatste groep schrok nog geen beetje toen de dag nadien in De Morgen werd gemeld dat militanten van Tak het nodig vonden om bij KBC de ramen in te gooien. Protest van Tak werd door DM in de lezersrubriek gekanaliseerd. ‘De beschuldigingen ten aanzien van uw vereniging (TAK) komen niet vanuit de politie. Ik was aanwezig in het commandocentrum en was ervan in kennis dat uw groepering zich aan de staart van de optocht bevond. De vernielingen werden aangebracht toen het middenste deel van de stoet zich ter hoogte van de bewuste KBC-bank bevond’, aldus een reactie van de Gentse politie.

GENT

VOETVERZORGING . ORTHOPEDISCHE SCHOENEN . SPATADER EN STEUNKOUSEN . SPORTVERBANDEN . BREUKBANDEN . RUG EN BUIKGORDELS . INCONTINENTIE- EN THUISVERZORGINGSMATRIAAL

wendt u tot

A.B.C.

A N T W E R P S BA N DAG I S T C E N T RU M Boechoutsesteenweg 15 2540 Hove Tel. 455.94.61 fax: 455.35.20 Antwerpen Nationale straat 150

Andere vestigingen te :

Berchem Fruithoflaan 10

Edegem St. Goriksplein 4

Statielei 18 2640 Mortsel tel.449.96.61 fax:449.18.41 Mechelen H. Conciecestr. 34

PUNT We wachten er al lang op, maar het komt.

uw nieuw Vlaams weekblad

Nog even geduld oefenen, tot begin februari. Wie er snel wil bij zijn, geeft een abonnement als eindejaarsgeschenk contactadres: redactie PUNT Uitbreidingstraat 462 2600 Berchem e-post: punt@skynet.be tel: 03 230 18 85 fax: 03 218 70 08 rekeningnummer: 444-1746961-76

zet meteen een PUNT op de i (abonnementsvoorwaarden:3000 fr. voor 50 nummers, 1600 fr. voor 25 nummers, 900 fr. voor 13 nummers. Wie stort voor 31 december 2001 ontvangt een bonus 55 nummers i.p.v. 50, 28 nummers i.p.v. 25, 15 nummers i.p.v. 13)

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001

EEN

ZUSJE VOOR

INFORMATIE “POLITIEKE

DOORBRAAK

IS MACHT

INFORMATIE OP MAAT”

DOORBRAAK nr. 11 - december 2001