België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
3
ISSN 0012-5474
Maandblad Maart 2002
Vlaanderen staat in Europa
B EELD -S PRAAK
Afgiftekantoor Antwerpen X
FOTO DOORBRAAK
Passendalestraat 1a 2600 Berchem
WEK DE COMMUNAUTEIRE SLAPERS 3 Waarom een Vlaamse Sociale Zekerheid zo dringend nodig is? Gui Celen geeft uitleg aan de vooravond van een Congresmeeting.
VLAANDEREN STILAAN KLAAR VOOR DUIDELIJKE KEUZE?
V OOR
EENS EN VOOR ALTIJD
Het lijkt erop dat de CD&V een communautair offensief heeft ingezet. In de eerste weken van 2002 werden stevige dossiers rondgestuurd over staatshervorming, over taalverdediging, over een Vlaams buitenlands beleid... De CD&V profileert zich hiermee tegen de Vlaams-verlamde paarsgroene meerderheid, maar wil ook scoren op het veld van de andere oppositiepartijen N-VA, Vlaams Blok en Spirit. Het dient gezegd, de grootste oppositiepartij heeft met mensen als Luc Van de Brande, Johan Sauwens, Ludwig Caluwé of Brigitte Grouwels dossierkennis in huis. Sinds het vernieuwingscongres in september 2001 kiest de CD&V voor confederalisme. Simpel uitgelegd: Vlamingen en Walen doen alleen nog samen wat ze zelf samen willen doen. Een flinke stap vooruit. Alleen vragen Polke en Pierke steevast wat er gebeurt bij een volgende regeringsvorming, want dan zit aan de formatietafel weer een vastberaden Franstalige tegenpartij, die de Vlaamse eisen zal verpulveren. Is het gevaar denkbeeldig dat Sire en zijn formateur weer voldoende christendemocraten bedwelmen
onder de straling van een pak ministerportefeuilles? In de interessante teksten van de CD&V is hierover weinig uitgeklaard. Hoever nog zit de partij af van het enige werkbare standpunt inzake het realiseren van de Vlaamse grieven? Met name de vaste wil om eindelijk de ultieme onderhandelingen te voeren? De afwijzing van nog maar eens een ondoorzichtige staatshervorming. De weigering om nog maar eens tijd en energie te verliezen in het zoveelste kluwen van onwerkbare bevoegdheidsafbakeningen en wafelijzers? Inderdaad, CD&V, stop de institutionele chaos! Men onderschat de publieke opinie beter niet. Vlaanderen is stilaan klaar voor duidelijke keuzes. De CD&V kan zijn sterkte gebruiken om die keuzes vastberaden op tafel te leggen. Laat Vlaanderen zo snel mogelijk voor eens en voor altijd een volwaardige staat worden in Europa. Dan kunnen we nadien alle Vlaamse energie besteden aan het oplossen van de andere samenlevingsproblemen. Op het politiek niveau waar die het best oplosbaar zijn. Het Vlaamse en het Europese. Jan Van de Casteele
ACTIE!
4-5
Een verjaardag die aandacht verdient: TAK dertig jaar de straat op. Een schalkse strijd tegen de taalvervuiling.
PAARSE BUIS
6
Ondernemers kritischer voor paarsgroen. Unizo, VBO en VEV sturen signalen uit.
BIJ DE BUREN
9
Peeters over Pim, Platel over PaulHenry. Spraakmakers in Nederland en Wallonië.
DUIDING OVER N-VA
10
N-VA op een links-rechtsschaaltje. Eric Defoort schreef een vrije tribune.
EEN KOPPIGE DWAAS?
11
Waarom het "wegzakken" van luchtiger VRT-nieuws deugd doet. Een vrijspraak van Peter De Roover.
VOORUIT IN EUROPA
12
Vergeet het Europa van de regio's, vergeet Groot-Nederland! Voor Guido Naets moet Vlaanderen een soevereine staat in Europa zijn.
K ORT - P ERSWIJS
P
SOLIDARITEIT
E R S W I J S
Eric Donckier in Gazet van Antwerpen, 29 januari: ‘De Vlaamse gemeenten moeten 10% meer belastingen heffen dan de Waalse om rond te komen, omdat de Waalse 10% meer subsidies krijgen dan de Vlaamse. Kortom, iedereen gelijk voor de wet. Maar de Walen een beetje meer.’ Hans De Belder in Punt, 12 februari: ‘De uitoefening van het zelfbeschikkingsrecht der Vlamingen kan niet ondergeschikt zijn aan de Belgische grondwet.’ Geert van Istendael in De Morgen, 6 februari: ‘De VRT-nieuwsredactie is een klein groepje intellectuelen dat zich het recht toe-eigent om te bepalen wat nieuws hoort te zijn.’ Guido Muelenaer in Trends, 31 januari: ‘Met al die dossiers ondervinden ze aan Waalse kant steeds meer aan den lijve dat Wallonië een economische achterstand heeft en dat Vlaanderen zijn voorsprong begint uit te spelen. En op die manier die voorsprong nog verder uitbouwt.’ Prof. Robert Senelle in Knack, 13 februari: ‘Een belangrijke groep Franstaligen erkent niet dat alleen Vlaanderen binnen zijn eigen territorium een beleid kan uitwerken. Zij schermen met het argument dat de taalgrenzen niet als echte grenzen kunnen worden beschouwd en negeren de grondwet en de bijzondere wetten tot hervorming van de instellingen’.
François Colin in Het Nieuwsblad, 5 februari: ‘Wallonië subsidieert de sport nog naar hartelust en voert o.a. op het vlak van transfers en dopingreglementering een veel lakser beleid. De Vlaamse clubs voelen zich daardoor, niet ten onrechte, benadeeld. De splitsing van de voetbalbond van boven tot onder zou getuigen van respect voor de politieke ontwikkelingen in dit land.’ Stefaan Huysentruyt in de FinancieelEconomische Tijd, 26 januari: ‘De Franstaligen hebben hun eis tot positieve solidariteit aangevuld met een eis tot negatieve solidariteit. Naast de eis ook te krijgen wat de Vlamingen krijgen, is er nu de eis de Vlamingen niets te gunnen wat de Franstaligen niet is gegund.’ Hugo Coveliers (VLD) in De Nieuwe Gazet, 9 februari: ‘Een deel van het Antwerpse politiekorps is fascistisch, heeft uitgesproken Blok-sympathieën en moet zo snel mogelijk ontslagen worden.’ Jürgen Verstrepen op Politicsinfo, 7 februari: ‘’Ik kan me niet ontdoen van de indruk dat misschien wij Belgen eigenlijk graag leven in een dergelijke biotoop. Misschien houden wij wel van deze bananenstaat aan de Noordzeekust. Misschien willen we niets veranderen... immers... de burger kiest haar leiders. De leiders zijn een afspiegeling van de burger.’
De Vlaamse bouwondernemers hebben hun ‘Glazen Baksteen’ dit jaar uitgereikt aan minister-president Patrick Dewael omdat hij de verlaging van de Vlaamse registratierechten op de sporen zette. Ter gelegenheid van die uitreiking trok de voorzitter van de Vlaamse KMO-Bouwfederatie van leer tegen Waals minister-president Van Cauwenberghe wegens het blokkeren van de verlaging van de venootschapsbelasting en het tijdskrediet. Ook de oproep van “Van Cau” om de historische solidariteit van Wallonië met Vlaanderen niet te vergeten schoot in het verkeerde keelgat: ‘Moet Vlaanderen vandaag Wallonië dankbaar zijn omdat het honderd jaar geleden elke dag om vier uur ‘s ochtends mocht optrekken naar de Waalse kolenmijnen om daar voor een hongerloon en in onmenselijke omstandigheden een ganse dag te werken en om elf uur ‘s avonds weer thuis te komen?’ (Bouwkroniek, februari 2002)
EN JAUNE ET NOIR... De aanwezigheid van het vele zwart en geel langs onze sportvelden en wielerparcours is aan de Franstalige media niet ontgaan. Ook de suprematie van onze Vlaamse veldrijders trekt de aandacht. Onder de paginabrede titel ‘En jaune et noir mais sans rougir’ onderzoekt de krant Le Soir (1 feb.) het verband tussen beide verschijnselen. Volgens Le Soir is veldrijden een exclusief Vlaamse aangelegenheid geworden die daarenboven voor duizenden Vlamingen een bijna ‘religieuze’ zondagse activiteit is. Het Wereldkampioenschap in Zolder was in feite ‘Het Vlaams Kampioenschap’ zowel op als naast het parcours.
DAT PLUS Nu de nieuwe Belgische luchtvaartmaatschappij vorm krijgt, is iedereen die geloofde in lucratieve maatschappij die de werkgelegenheid kan aanzwengelen, eraan voor de moeite. Operatie “Belgisch vlaggetje op 3000 voet” is dan weer wel gelukt. En wie erin investeert blijkt door de - Belgische fiscus wat minder hard aangepakt. Albert II mag blij zijn. Zelden kende dit land zo’n schaamteloze regering die voor het Hof in het zand bijt.
vervolg blz. 14 DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
2
CONGRES AK-VSK:
WEKKER VOOR COMMUNAUTAIRE SLAPERS
S OLIDARITEIT ? J A ,
MAAR ...
Als het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid (AK-VSZ) ijvert voor de
Vlaanderen legt nu reeds eigen klemtonen (de thuisverpleging, de rusten verzorgingstehuizen, de echelonnering van het globaal medisch dossier). Wij wensen die klemtonen in de toekomst nog sterker en vrijer te kunnen leggen.
zorg behoort tot de bevoegdheid van de deelstaten, maar de curatieve tot die van de federale regering. Het ziekenhuisbeleid is nu een zaak van de deelstaten, de financiering ervan echter een bevoegdheid van de federale overheid.
Wij noteren dat de vruchtbaarheidsgraad in Vlaanderen duidelijk lager ligt dan in Wallonië. Ontgroening en vergrijzing zorgen - zoals overigens in heel Europa - voor financieringsproblemen van de SZ. Vlaanderen moet hier een inhaalbeweging maken ten opzichte van Wallonië. Daarvoor moet echter de Vlaamse Gemeenschap een eigen gezinsbijslagenbeleid kunnen voeren.
Indien Vlaanderen en Wallonië fiscaal autonoom zouden zijn, zou de responsabilisering van deze twee deelstaten toenemen. Financieel voordelig. Bovendien zouden Vlaanderen en Wallonië de eigen specifieke sociale problemen op een meer aangepaste wijze aanpakken.
Daar tegenover staat dan weer dat de werkloosheidsgraad in Wallonië 2.6 maal groter is dan in Vlaanderen.De OESO vraagt in dat geval een verschillend loonbeleid te voeren.Het is dus logisch dat een regionaal aangepast werkloosheidsvergoedingenbeleid daartoe de oplossing biedt. Wij streven dus ook hier naar een eigen Vlaamse sociale zekerheid.
EFFICIËNTER Over een efficiënter beleid kan ik kort zijn .De huidige versnippering van bevoegdheden tussen de federale staat en de deelstaten verlamt het beleid. Acht ministers, verspreid over zes regeringen, beslissen mee over gezondheidsbeleid.Volstaat het niet dat twee regeringen, die van de beide volksgemeenschappen, dit beleid kunnen bepalen? Versnippering van bevoegdheden leidt tot wantoestanden en slecht beheer: De preventieve gezondheids-
TRANSFERS De onverantwoorde geldstromen van Noord naar Zuid worden hallucinant. Voor de sociale zekerheid alleen gaat het om 2,73 miljard euro (110,2 miljard fr.) per jaar. Daarnaast zijn er nog de transfers via de overheidsbegroting (1,24 miljard euro of 50 miljard fr.), de financiering van de regio’s (0,77 miljard euro of 39 miljard fr.), de afbetaling van de interestlasten op de staatsschuld (3,54 miljard euro of 143 miljard fr.) en we eindigen op een jaarlijkse geldstroom van overeen 342 miljard. Dit is 1.412 euro of 57.000 fr. per Vlaming.Wie daar niet van wakker ligt, is een rustige ‘communautaire slaper’. Het is nogal wiedes dat bij splitsing van de SZ onze Waalse staatsgenoten geen reden meer hebben om nog ‘Belg’ te blijven.
NEGATIEF? Wil dat nu zeggen dat we geen solidariteit willen betuigen tegenover onze Waalse vrienden? Hoegenaamd niet. Maar wij wensen meer rechtvaardigheid. De omvang
3
Het is ook onwaar dat in de periode van het economisch armere Vlaanderen (1830-1950) er een omgekeerde geldstroom was van Wallonïe naar Vlaanderen. Dit werd duidelijk bewezen door Waalse professoren en economen. En als wij dan toch zulke financiële solidariteit aan de dag moeten leggen - misschien alleen maar om het politiek voortbestaan van België te ondersteunen - dan verwachten wij ten minste een federale loyauteit. Waarom wordt dan de politieke macht, waarop Vlaanderen in deze staat recht heeft, ons herhaaldelijk ontzegd? Is dit Waalse solidariteit? Solidariteit situeert zich op verschillende niveaus: binnen het gezin, vervolgens tussen de leden van dezelfde volksgemeenschap (wat ik een automatische en vanzelfsprekende solidariteit zou noemen), tussen verschillende deelstaten in een federale staat, tussen de staten in de Europese unie en tenslotte tussen de verschillende staten op wereldvlak. Aan diegenen, die argumenteren dat er ook grote verschillen bestaan tussen de Vlaamse provincies, mag geantwoord worden dat de solidariteit tussen de leden vanzelfsprekender is dan die tussen deelstaten in een (con)federale staat. Solidariteit: ja, maar... Daarover gaat de AKVSZ-congresmeeting op 3 maart.*
Gui Celen Voorzitter AK-VSZ Voorzitter Marnixring
* Congresmeeting “Vlaamse sociale zekerheid in Europees perspectief. Solidariteit, ja maar!”. Zondag 3 maart 2002 om 15 uur in de KUL, aula Pieter De Somer, De Beriotstraat 24 in Leuven. Gastsprekers: prof. Robert Senelle, Jan Van Doren (VEV), Gui Celen (voorzitter AK-VSZ)
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
C OMMENTAAR
toewijzing van de sociale zekerheid aan Vlaanderen en Wallonië, is dit om vier redenen. Vlaanderen en Wallonië moeten eigen klemtonen kunnen leggen in de sociale zekerheid (1). De sociale zekerheid kan op die manier efficiënter worden georganiseerd (samenhangende bevoegdheidspaketten - 2). Voorts worden de beide volksgemeenschappen verantwoordelijk voor het eigen beleid en allicht ook zuiniger (responsabilisering - 3). Ten slotte worden de nu bestaande, zeer grote en onrechtvaardige geldstromen van Vlaanderen naar Wallonië afgebouwd (4).
van de geldstroom is onredelijk groot. Het gemiddeld inkomen van de Vlaming, groter vóór de transfers, wordt door het hele transfersysteem kleiner dan dat van de Waal. Van een paradox gesproken!
DERTIG
JAAR
VLAAMS-NATIONALE
STRAATAGITATIE
G RAMMENS
WERK IS NOG NIET AF
Vlaanderen. Geen nieuwe sociale beweging, die steevast het nieuws haalt. Ook al trekken de ‘jongens en meisjes’ haast elke week wel érgens in Vlaanderen aan de alarmbel. Begonnen met een taalgrensactie in het Vlaams-Henegouwse D’hoppe, groeide het Taal Aktie Komitee (TAK) uit tot een rebelse club met een brede waaier Vlaamse standpunten, de jongste tien jaar meer en meer gericht op Vlaams-Brabant.
TESTAMENT
TAK: DERTIG JAAR VLAAMSE VERSIE VAN GREENPEACE, MAAR DAN TEGEN TAALVERVUILING Niet alleen TAK is dertig jaar jong. Ook de actievoerende broers en zusters van Greenpeace. Beide verenigingen mogen dan wel een ander doel nastreven - hoewel, het ‘groen en Vlaams’ is bij de Takkers nooit ver weg - de middelen zijn vaak dezelfde: spektakel, veel verf , blokkeren... en klimmen. Straten en muren. Om het verkeer eventjes lam te leggen en voorbijgangers te duiden waar de actie op slaat. Of om er op metershoge reclameborden op te wijzen dat het niet altijd in het Engels hoéft...
GRAMMENS Toen de oude taalgrensbewaker Flor Grammens dertig jaar geleden het startschot gaf in het Vlaams/Henegouwse taalgrensdorpje D’Hoppe, kon hij niet vermoeden dat hij toen mee aan de basis lag van wat wijlen Koen Baert van het IJzerbedevaartcomité ooit noemde ‘de gevarendriehoek van de Vlaamse Beweging’. Van de vereniging die - telkens taalwetten of Vlaamse belangen worden overschreden - er de vinger op de wonde gaat leggen. TAK blijft voor velen de bundeling van die sympathieke - vooral jongere DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
De VVB moest denktank spelen en dossiers uitspitten voor TAK. En de Uilenspiegels moesten actie voeren voor de VVB. Niet dat het altijd feilloos werkte - integendeel. Vaak bleef het beperkt tot beider naamsvermelding op affiches of persmededelingen. De wil was er wel, maar veel verder ging het vaak niet. Behalve dan in Doorbraak. Het aloude ledenblad - ‘vakblad voor communautaire dwarsliggers’ De Taktivist - ging in 1996 op in Doorbraak - toen nog een ledenblad van de VVB. De TAK-Raad broedde later nog op een aparte nieuwsbrief voor de die hard-actievoerders. Ondertussen wordt er duchtig gebruik gemaakt van e-post en het internet.
FOTO WEVAKO
D ERTIG
JAAR
TAK
Dertig jaar bestaat de vereniging. Eén van de weinige actiegroepen in
bestuursleden in de Vlaamse Volksbeweging. In oktober 1991 ondertekenden beide verenigingen overigens een verregaand samenwerkingsakkoord.
Vlaamse Bewegers die uiteraard niet graag de spanning van de acties uit de weg gaan. Maar bovendien ook vele uren veil hebben om tijdens de week, in het weekend, vaak ‘s nachts op straat te gaan. Soms met een administratieve arrestatie tot gevolg, of een gratis logement in de cellen van de federale politie in de Brusselse Leuvenseweg.
TROEBELS Na dertig jaar kan TAK wel terugblikken op een indrukwekkend palmares van acties - waarom heeft nooit iemand de tel bijgehouden? - maar de vereniging heeft ook met een aantal problemen te kampen. De pers bijvoorbeeld heeft weinig belangstelling voor TAK. Dat was tot in het begin van de jaren 1990 nog anders. Maar ook TAK werd slachtoffer van de politieke correctheid. Een ander probleem is wel het snelle “verloop”. Doorgaans zijn de actievoerders studenten, die na hun studies uitzwermen. Sommigen blijven zich nadien inzetten en niet alleen in TAK. Vele actieve Takkers zijn ook actieve
4
Waarheen met TAK? Na dertig jaar mag misschien wel eens een testament van de jeugd worden opgemaakt: een overzicht van de vele acties die TAK ooit voerde in het teken van Vlaanderen en Uilenspiegel. Die laatste mythologische figuur werd de jongste tien jaar meer dan ooit als symbool gebruikt voor het schalkse en speelse TAK. Niet de échte Uilenspiegel geldt hier als voorbeeld, maar wel de schelm van Charles Decoster - de held voor alle werk. Na dertig jaar heeft TAK nog werk genoeg. De faciliteitengemeenten - met o.m. de vuilniszakkenhistorie in Wezembeek-Oppem -, Brussel dat nood heeft aan een Vlaams hospitaal, Engelstalige reclame die blijft voortwoekeren, een nog altijd smeulende amnestiekwestie, de heilige Waalse koe van de sociale-zekerheidstransfers en uiteindelijk... een Vlaams huis in Europa, waar de Nederlandse taal haar plaats krijgt. Daarmee is de cirkel rond: Grammens die ooit in Leuven en elders in Vlaanderen de tweetalige straatnaambordjes ‘bewerkte’ - is nog altijd een voorbeeld voor TAK: de taalwetten doen naleven en het Nederlands de plaats geven waarop de taal recht heeft. KDr.
HERMAN DEMULDER 30
TAK
ZIJN LEGALISTEN !
Zeventien jaar was hij. Hij kwam uit een Vlaamsgezind milieu. Herman Demulder (47) werd aangestoken door een neef en nicht die meegingen met initiatiefnemer Piet De Pauw naar D’hoppe. Sindsdien bleef de huidige Daarbraak-redacteur dertig jaar actief binnen het Taal Aktie Komitie. Hij spreekt echter het liefst over TAK anno 2002.
GEVARENDRIEHOEK Is dat dan het enige dat TAK nog moet doen? De gevarendriehoek uitzetten, in de hoop dat andere het gesignaleerde probleem oplossen? Volgens Herman Demulder wel. ‘Het is trouwens bewezen: als wij er geen keet gaan schoppen, zijn de bewindvoerders niet van plan sancties uit te vaardigen tegen overtreders van taalwetten of faciliteitenwetgeving. Dat is het nadeel van Vlaamse politici.’ Tussen al die politieke prikacties en straatagitatie door zou je haast vergeten dat TAK bestaat uit een losse samenwerking van enkele tientallen vooral jongere Vlaamse Bewegers. Je moet het er maar voor over hebben. Minstens elke twee weken de straat op - al dan niet bij maanlicht - en verdoken actie voeren. En telkens met het risico een aantal uren achter de tralies
SOMMIGE
REGERINGEN
WANKELDEN OVER ONZE DOSSIERS:
VOER
SCHAARBEEK
EN DE
BIJBOORBEELD.
Herman legt sterk de nadruk op het partijpolitiek ongebonden karakter van TAK. TAK moet druk uitoefenen op de politici die het op het wetgevende of uitvoerende terrein waarmaken. ‘De Vlaamse Beweging is meer dan actiegroep, en omvat voor een stuk ook de politieke partijen. Wij behoren tot de niet-partijpolitieke, ongebonden beweging. Dat belet ons niet om te blijven zeggen wat we denken. Als het Blok ergens eenzelfde idee heeft, moet TAK niet in zijn schulp kruipen. TAK doet niet mee aan dergelijke politieke correctheid. Onze bedoeling is dat bepaalde groepen en partijen onze standpunten overnemen en bepaalde dossiers in handen nemen.’ In het dertigjarige bestaan heeft TAK met vele verenigingen samengewerkt aan betogingen, landdagen, acties zoals tegen het Egmontpact... Met de Vlaamse Volksbeweging is al meer dan tien jaar een structurele samenwerking. ‘De VVB was de eerste en enige vereniging waarvan wij vonden dat ze op dezelfde lijn zaten en met wie we zijn structureel beginnen samenwerken per 16 oktober 1991. We hadden elkaar leren kennen in het Actiecomité
5
HERMAN DEMULDER: TAALWET!’
‘DE TAALWET IS DE
Vlaanderen ‘90. Uit die samenwerking is de huidige gegroeid. Nu ben ik zelfs politiek secretaris van de VVB en Guido Moons, oud-woordvoerder van TAK, is nu zelfs VVB-voorzitter.
REGERINGSCRISES Herman is ervan overtuigd dat TAK de publieke opinie kan sensibiliseren. Nochtans wil de pers niet echt mee. ‘Dat is veranderd de jongste jaren. Vroeger hadden we de pers wél mee in sommige dossiers. Denk maar eens aan Schaarbeek, en aan de campagne die is gevoerd in De Post. We zijn er toch in geslaagd om een aantal dossiers op hoog niveau bespreekbaar te maken. Er hebben zelfs regeringen gewankeld over onze dossiers: Schaarbeek en de Voer. Maar dat is ook onze onmacht: wij kunnen enkel het dossier op tafel leggen. En dan is het aan de politici om het probleem op te lossen.’ Die sensiblisering zou ook tot gevolg hebben dat TAK eerder een grootse dan wel grote vereniging werd, waar velen passeerden. TAK heeft wel degelijk impact. ‘Het klinkt misschien als een boutade, maar zowat iedereen die actief is in de Vlaamse Beweging, nam ooit deel aan een TAK-actie. Jongere parlementairen van het Blok, maar ook van de gewezen VU: Willy Kuijpers, Vic Anciaux en z’n zonen, Walter Luyten, VLD’er Guy Vanhengel, CD&V’er Johan Sauwens tot en met de redactie van Doorbraak. Wie in de jaren 1980 een beetje Vlaams bewoog en niet naar de Voer ging betogen, leefde zowat op een andere planeet.’ KDr.
3de VLAAMSE RINGDAG ZATERDAG 2 MAART Gemeenschapscentrum DE KAM faciliteitengemeente WEZEMBEEK-OPPEM
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
TAK
Demulder blijft realistisch. Er is al héél veel gerealiseerd in de jongste dertig jaar. Vlaanderen heeft niet stilgezeten, maar ‘een deel van onze eisen zijn nog niet verwezenlijkt. We hebben nu toch een eigen Vlaams Parlement en Vlaamse Regering. Nu zijn we op weg naar een Vlaamse staat. TAK blijft de waakhondfunctie op zich nemen. Iemand moet de kat de bel aanbinden, vooral in Vlaams-Brabant en Brussel.’
te eindigen. ‘Administratieve arrestatie’ heet dat dan. Eerder om mensen af te schrikken dan wel om onwettelijk optreden van de Takkers te beteugelen. ‘Wij zijn legalisten. De taalwet is de taalwet. Om de wet te laten toepassen, bewegen we ons soms op het randje van de wettelijkheid.’
JAAR
Demulder: ‘De toepassing van de taalwet en de faciliteiten blijven actueel. De vernederlandsing van het bedrijfsleven is wel met vallen en opstaan gerealiseerd, maar nu treden steeds meer bedrijven naar buiten in het Engels. We leggen ook altijd de nadruk op het sociale aspect van de Vlaamse Beweging. In de latere jaren zeventig ontpopten we als eersten de idee van een Vlaamse republiek. Een thema dat we vandaag de dag nog steeds bespelen, bijvoorbeeld toen prins Filip een eredoctoraat kreeg van de K.U.Leuven.’
D ERTIG
FOTO DOORBRAAK
W IJ
JAAR OP PAD MET
POPULARITEIT
REGERING BIJ ONDERNEMERS IN VRIJE VAL
PAARSGROEN
VAN MISERIE
onderzoek van de middenstandsorganisatie Unizo als van de werkgeversvereniging VBO duiden erop dat de ondernemers, het belangrijkste kiespotentieel van de VLD, niet erg opgezet zijn met het beleid. Ook het Vlaams Economisch Verbond (VEV) is niet te spreken over de regeringsaanpak van verschillende dossiers. In december peilde Unizo naar het vertrouwen van de KMO’s in het beleid van de regering Verhofstadt. Slechts 13 procent van de KMO’s vindt dat de regering Verhofstadt zijn beloftes waar maakt. In september was dat nog 46 procent. Ook uit een onderzoek van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) blijkt dat het vertrouwen van de bedrijfsleiders in paarsgroen er sterk op achteruit gegaan is. Volgens de “Barometer 2002” van het “VBO Bulletin” vindt slechts 43% van de ondernemers dat de regering een bedrijfsvriendelijk beleid voert, een daling van 9% ten opzichte van vorig jaar. Qua KMO-vriendelijkheid scoort de regering nog slechter, slechts 30% van de bedrijfsleiders vindt dat de regering een kmo-vriendelijk beleid voert, tegenover een gemiddelde 40% in de periode 1999-2000. De Waalse ondernemers zijn in het algemeen ontevredener dan hun Vlaamse. In Wallonië is slechts 21% van de ondervraagde bedrijfsleiders tevreden ten opzichte van 41% in Vlaanderen.
RAPPORT De Belgische ondernemers deelden ook het jaarlijks rapport uit aan de regering. Het klasgemiddelde is gezakt van 5,9 naar 5,7 op 10. Enkel de ministers Louis Michel (Buitenlandse Zaken) en André Flahaut (Landsverdediging) kregen met respectievelijk 6,6 en 5,7 op 10 opmerkelijk betere punten dan vorig jaar. Eerste van de klas blijft Guy Verhofstadt met 7,1 op 10, de enige met onderscheiding. Bijna alle andere ministers dalen in populariteit met op kop vice-premier en minister van Werkgelegenheid Laurette Onkelinx (PS). Haar dirigistisch werkgelegenheidsbeleid heeft haar met 4,9 op 10 een buis opgeleverd.
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
FOTO DOORBRAAK
E CONOMIE
De populariteit van de paarsgroene regering is in vrije val. Zowel een
LAURETTE ONKELINCX (PS): 4,9
OP
10.
Ook minister van Consumentenzaken, Volksgezondheid en Leefmilieu Magda Aelvoet (Agalev) bengelt met 5 op 10 aan de staart van de groep. Het feit dat het onderzoek gevoerd is vóór de PCBcrisis, belooft niet veel goeds voor haar. Het faillissement van Sabena heeft ervoor gezorgd dat ook minister van Telecommunicatie en Overheidsbedrijven Rik Daems (VLD) slechts de helft van de punten krijgt. Eerlijkheidshalve moeten we ter verdediging van Daems vermelden dat de enquête werd afgenomen tussen 26 november en 14 december 2001, toen het faillissement van Sabena de actualiteit volledig domineerde.
COHERENTIE Bijna de helft van de bedrijfsleiders vindt het gebrek aan coherentie van het gevoerde beleid en de samenhorigheid van de regeringsploeg het belangrijkste kritiekpunt. De ondernemers zijn ook sterk ontgoocheld over de administratieve vereenvoudiging en de hervorming van de ambtenarij.
6
Op het sociaal vlak zijn er volgens de bedrijfsleiders twee knelpunten. Er is de bezorgdheid over de werkloosheidsvallen. Dat is merkbaar door een gedaalde tevredenheid over de geleidelijke verlaging van de personenbelasting en door de ontevredenheid over de verhoging van de werkloosheidsuitkeringen. Een ander knelpunt is de arbeidsduurverkorting.
STAATSHERVORMING Ook een evaluatie van het Vlaams Economisch Verbond (VEV) maakt brandhout van het economisch beleid van de regering. De organisatie verwijt de Vlaamse regering geen doordachte economische strategie te hebben. De Vlaamse regering heeft wel veel goede initiatieven, maar van uitvoering is geen sprake. Ook het VEV wil dat er eindelijk een einde komt aan de administratieve rompslomp die de Vlaamse bedrijven teistert. De werkgeversorganisatie vindt dat de Vlaamse regering een volgende stap in de staatshervorming moet voorbereiden. De bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende overheden, werkt een gunstig ondernemersklimaat in België tegen. Voorbeelden hiervan zijn het NMBS-dossier, het tijdskrediet en de zorgverzekering. Het feit dat Vlaanderen nog altijd geen eigen fiscaal beleid kan voeren ter ondersteuning van de ondernemers zit het VEV bijzonder hoog. Het VEV heeft ook een pasklaar antwoord op de rel over het indexcijfer: regionaliseren is de enige oplossing. Volgens het VEV maakt het huidig indexsysteem een abstractie van de verschillen tussen Vlaanderen, Wallonië en Brussel. Variaties in consumptiepatronen en in prijzen worden niet verrekend. Het VEV wil daarom een regionale indicator die de federale index aanvult zodat de levensduurte per regio correct gemeten wordt. De gegevens over die indicator moeten samen met het federale indexcijfer meegenomen worden in het sociaal overleg. Eerder raakten de sociale partners het niet eens of het in Vlaanderen afgeschafte kijk- en luistergeld nog in het indexcijfer voor januari moet verrekend worden. Minister van Economische Zaken Charles Picqué (PS) besliste uiteindelijk om die belasting er wel in te houden zodat de spilindex overschreden werd.
De eis van het VEV voor een nieuwe staatshervorming die meer bevoegdheden geeft aan de deelstaten werd reeds hoger vermeld. VLD-woordvoerster Lieva De Cock liet ons weten dat het tevreden stellen van de ondernemers en middenstanders een absolute prioriteit is voor de regering. De partij heeft volgens haar de enquêtes niet afgewacht om actie te ondernemen en de VLD belooft tegen de zomer heel concrete beleidsmaatregelen te nemen die de ondernemers gunstig zullen stemmen. Geert Van Remoortere
HET MINISTERRAPPORT 1. Guy Verhofstadt 7,1 2. Louis Michel 6,6 3. Didier Reynders 6,4 4. Johan Vande Lanotte 6,1 5. Marc Verwilghen 5,9 6. Luc Van den Bossche 5,9 7. André Flahaut 5,7 8. Frank Vandenbroucke 5,6 9. Charles Picqué 5,5 10. Annemie Neyts 5,5 11. Antoine Duquesne 5,5 12. Eddy Boutmans 5,3 13. Olivier Deleuze 5,2 14. Isabelle Durant 5,1 15. Magda Aelvoet 5,0 16. Rik Daems 5,0 17. Laurette Onkelinx 4,9 De cijfers zijn het Belgisch gemiddelde. Aan de ondernemers werd gevraagd een tevredenheidsscore te geven op 10. Bron: VBO Bulletin, februari 2002
VLAAMSE CAO’S Het Vlaamse tijdskrediet wordt na Waals verzet besproken in een interministeriële conferentie (vaak een doofpot voor verschillen en geschillen tussen Vlamingen en Walen). Guido Muelenaer pleit in Trends voor een nieuw model van regionaal overleg en voor Vlaamse én Waalse cao’s. Voor cao’s die m.a.w. aangepast zijn aan de regionale ontwikkeling
KIJK- EN LUISTERGELD Vlaanderen schaft het kijk- en luistergeld af. In Wallonië is daar geen sprake van. Gevolg: de inflatie stijgt minder snel waardoor de spilindex voorlopig niét wordt overschreden. Geen nood, Charles Piqué (PS) zwiert dat kijk- en luistergeld dan maar uit de verrekening van de index. Lonen van ambtenaren en sociale uitkeringen dus wél omhoog. Piqué vreest nu een nieuw communautair debat over het nationale indexmechanisme.
KORT
Waalse overheidsdienst Forem maakt vergelijkingen met Vlaanderen sinds kort erg moeilijk. Laurette Onkelinkx zal daar wel voor niets tussen zitten...
SPLITS DE SPOREN In juli 2001 werd een NMBS-akkoord ondertekend. De 60/40-verdeelsleutel mocht van de Franstaligen toen niet worden gewijzigd. Vlaanderen kreeg de toezegging dat het kon pre- en cofinancieren, bij voorbeeld om de Antwerpse haven te ontsluiten. Wisten alleen de Franstaligen dat die toegeving zou sterven in een juridisch kluwen? Nu heeft men het begrepen. Spirit, N-VA, het Vlaams Blok, CD&V vragen een heronderhandeling van het akkoord. En de Vlaamse regering? Die schreef Verhofstadt een briefje om ‘waarborgen’ te vragen, desnoods via een wetswijziging. De Franstaligen zijn meer dan vierkant tegen. Dat Vlaanderen (Brepoels, N-VA) met cijfers uitpakt, zal weinig baten. Of wat dacht je...
REGIONALE INDEX Het Vlaams Economisch Verbond (de Vlaamse werkgeversorganisatie) pleit inderdaad voor een regionale indicator die de federale index aanvult, zodat de levensduurte per regio correct gemeten wordt. En die indicator moet meegenomen worden in het sociaal overleg, vindt het VEV.
TWEE SNELHEDEN De Waalse economie blijft zwak presteren. De productiviteit ligt er lager, de loonkosten per eenheid per product hoger dan in Vlaanderen. De beroepsbevolking is er minder geschoold (al gaat er evenveel geld naar onderwijs als in Vlaanderen), overheidsgeld en reconversiekredieten worden minder doelmatig aangewend, enzomeer. Voor Wouter Vervenne (FET, 31 jan) moeten de Waalse lonen de komende jaren trager stijgen dan de Vlaamse.
WERKLOOSHEID Doorbraak geeft regelmatig een vergelijkend overzicht van de evolutie van de werkloosheid. De cijfers bewijzen voldoende hoe verschillend het economisch beeld van Vlaanderen en Wallonië wel is. De Vlaamse werkloosheid (eind januari: 181 140 of 6,82%) ligt fors onder die van Wallonië (220 316) en Brussel 74 593). Een gewijzigde statistische methodiek bij de
7
Opstappende reizigers Aangeboden treinkilometers Percentage geladen goederen Verdeelsleutel NMBS
Wallonië
Volgens het VEV kunnen onder meer het schrappen van de gewestelijke onroerende voorheffing, de uitbreiding van het principe om registratierechten mee te nemen, het fiscaal bevorderen van het aanbod van risicokapitaal, de regering opnieuw populair maken bij de ondernemers.
ECONOMIE
64,2%
34,8%
59%
41%
62,6%
37,4%
60%
40%
GEMEENTEBELASTINGEN Vlamingen betalen veel meer gemeentebelastingen dan Walen. Dexia berekende dat Waalse gemeenten (38.8%) veel minder inkomsten uit belastingen halen dan Vlaamse (46.7%). Dat komt omdat het gemiddelde Waalse inkomen kleiner is dan het Vlaamse (personenbelastingen, kadastrale inkomsten). Waalse gemeenten krijgen van het Waalse gewest veel meer subsidies (27.9%) dan Vlaamse (17.4%). ‘Niet aan de hand, ware het niet dat Vlaanderen een steeds groter overschot heeft op zijn begroting en daardoor als enige bijdraagt aan de sanering van de Belgische overheidsfinanciën. Wallonië heeft steevast een tekort en draagt niet bij tot die sanering’, aldus Eric Donckier (GVA, 29 jan).
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
E CONOMIE
De werkgeversorganisaties spuien niet alleen kritiek, ze reiken ook oplossingen aan. Het VBO geeft de regering een aantal concrete aanbevelingen: een verlaging van de fiscale en parafiscale druk blijft prioritair. Het liberaliseringsproces van de nutssectoren moet versneld worden voortgezet. De beloften in verband met administratieve vereenvoudigingen moeten in daden worden omgezet. De regering moet een coherent beleid voeren om de werkloosheidsvallen te bestrijden. Dit impliceert dat de geplande verlaging van de personenbelasting onverkort moet worden doorgevoerd en dat een lineaire verhoging van de werkloosheidsuitkeringen geen must is.
Vlaanderen
HUISWERK
ER
ZIJN GEEN COMMUNAUTAIRE PROBLEMEN MEER
A AN VORST EN VADERLAND : ‘A LLES ONDER CONTROLE !’ C OMMUNAUTAIR
Een tovenaar met een spleetje tussen de tanden (niet Dewael en niet Sergio) legt het ons al bijna drie jaar uit: het gaat goed met België/Belgique. Communautair probleempje? Tetter er zo lang op los dat geen mens nog kan volgen. Kip het probleem in een wagentje en rijd ermee langs de Derde Weg naar een Costa of een Interministeriële Conferentie, naar een of andere vierschaar (Raad van State, Arbitragehof), naar de torens van Europa... Blijft het volk morren? Laat dan nu en dan even een prins los! Prijs Vorst en Vaderland en word door hem geprezen. Strooi regelmatig wat nieuwe baronnen over het land. Stuur wat inwoners van Laken naar de Rode Duivels of een paar ministers richting Kim of Justine. Geef zo nu en dan een kritische journalist een flink jobke, en je komt er misschien. Misschien... Want wat blijken die Vlamingen toch almaar lastig te doen! Zo nodig moeten nu de sociale zekerheid gesplitst en transfers kritisch bekeken worden (zie blz 3). Stel u voor: de taalwetten dienen gerespecteerd (blz 4-5). En onder hun glazen koepel of in hun kranten wordt gepleit voor Vlaamse belastingverminderingen, tijdskrediet, eigen spoorinvesteringen... (blz 7). En er werden de jongste weken nog meer koortsopstoten genoteerd.
allemaal gerespecteerde voetbalnaties, met minder inwoners dan Vlaanderen... Als François Colin in zijn commentaar in Het Nieuwsblad aparte topreeksen nog belachelijk vindt, geldt dit alleen voor Wallonië, maar veel minder voor Vlaanderen. Een Waalse ploeg zal met gemak Europees winnen van de Faröer, Malta of San Marino...
TOEGEVOEGDE RECHTERS
In de sport, bij voorbeeld. De Koninklijke Belgische Voetbaldbond (KBVB) is een van de laatste Belgische bastions. Maar Roger Lambrecht, voorzitter van eersteklasser Lokeren, vindt dat het tijd wordt om die te splitsen. ‘Telkens we met de Profliga samenzitten, gaat het altijd over de verschillen tussen de gemeenschappen. Zo kunnen we nooit iets bereiken. Het kan toch niet dat Waalse clubs met Vlaams geld ondersteund worden, en wij niets krijgen?’, aldus Lambrecht. Zeven eersteklassevoorzitters volgen hem (Het Nieuwsblad, 5 feb).
Het gerecht in Brussel kan de miserie niet volgen. Minister van Justitie Verwilghen wil 25 bijkomende rechters en 17 parketmagistraten benoemen buiten het normale kader. Voor die nieuwkomers (“toegevoegde rechters”) zouden de taalvereisten (twee derde van de Brusselse magistraten moet tweetalig zijn) niet gelden. Waarom niet? Omdat er te weinig tweetalige kandidaten zijn aan Franstalige kant. Taalwet omzeild, zeggen CD&V, N-VA en Vlaamse Blok. De Vereniging van Vlaamse Balies is tegen. ‘Een rechtzoekende moet in Brussel zeker zijn dat een rechter effectief de documenten begrijpt die in de andere landstaal zijn opgesteld’. (DS, 23 jan)
GEEL-ZWARTE DUIVELS
CRIMINELEN EN TAAL
De oprichting van een Vlaamse en Waalse voetbalbond is één zaak. De splitsing van de nationale competitie of nationale ploeg is een andere zaak. Maar de geest is uit de fles en geelzwarte duivels, het is dichterbij dan men denkt. Catalonië speelde voor 60.000 toeschouwers tegen Chili en ook Baskenland speelde al internationaal. En Vlaanderen te klein? Ierland, Schotland, Noorwegen, Finland, Tsjechië, Slovakije, Kroatië... zijn toch
De federale regering doet dan al eens iets voor jonge criminelen: ze krijgen een gesloten centrum in een oude kazerne in Everberg. Maar milieubewust als ze is, trekt Nicole Marechal, Ecolo-minister van Sociale Zaken in de Franse Gemeenschapsregering aan de alarmbel. Zullen Franstaligen daar ook kunnen werken en hoe gaan de arbeidsplaatsen er communautair verdeeld worden? Komen er evenveel Franstalige als Nederlandstalige jonge-
SPLITSING VOETBALBOND
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
8
ren in? Verhofstadt kon weer zijn telraam bovenhalen. Dat heb je met oubollige federale instellingen.
HOGER ONDERWIJS De Vlaamse regering (voorontwerp van decreet betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen) wil in de bachelor- en masteropleiding in het hoger onderwijs (de huidige kandidaturen en licenties) het doceren van vakken in een andere taal (nu beperkt tot 20% van het totaalpakket) makkelijker maken als de onderwijsinstelling dat kan motiveren. Verenigingen als de Vlaamse Moedertaaldidactici, de Vereniging voor Algemeen Nederlands, het Algemeen Nederlands Verbond (ANV), de Vereniging der Vlaamse Academici (VVA), het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) en de Vlaamse juristenvereniging (VJV) zijn tegen. Lesvolgen, maar ook doceren en onderwijzen kan best in eigen taal; na het hoger onderwijs bedreigt verengelsing straks misschien ook het secundair onderwijs.
UITSMIJTER Misschien gaat het goed met dit land. De VLD wordt vooral door twee kleine partners in de regering (SP.A en Agalev) en het eensgezinde Zuiden van het land op de pijnbank gelegd omwille van verzet tegen migrantenstemrecht. Agalev moest ervaren hoe de Franstalige liberalen en de Waalse drank- en staalindustrie tegenwerken in het ecotaks-dossier (doorverwezen naar Raad van State). De Franstaligen zijn de sterkste verdedigers van een Vlaams-vreemde monarchie geworden. Het vooral in Vlaanderen erg omstreden Lambermontakkoord wordt onder meer door particuliere Brusselaars, N-VA en Vlaams Blok aangevochten voor het Arbitragehof omdat de positie van de Brusselse Vlamingen wordt aangetast... Wordt ongetwijfeld vervolgd... Jan VdC
OP
WEG NAAR HET REALISME
De kogel is door de kerk. Pim Fortuyn en Leefbaar Nederland gaan voortaan gescheiden door het politieke leven. Oorzaak zijn de forse uitspraken van Fortuyn over de behandelwijze van asielzoekers in Nederland. Verklaringen over “opsluiten in kooien” waren daarbij wel vaker te horen.
T OCH
LIEVER
Politiek Nederland is er echter niet gerust in. Leefbaar Nederland zou paars lelijk in de haren kunnen zitten. Nu die formatie uit elkaar valt zou de averij waarschijnlijk veel minder ernstig kunnen zijn, zou men denken. Maar men vertrouwt het zaakje niet. Nog steeds vermoeden sommige politieke strategen opzet achter Fortuyns stappen. Volgens PvdA-strateeg Benschop is de hele zaak doorgestoken kaart. Hij meent dat
F RANS ?
V
oor onze Waalse buren is het eindelijk duidelijk: nog langer samenleven met die opdringerige Vlamingen is niet langer doenbaar, een onafhankelijke Waalse staat zien ze niet zitten, Wallonië wil eens en voorgoed onderdak onder het Parijse afdak, Wallonië als een zoveelste Frans departement. ‘’Le choix de la France - Un avenir pour la Wallonie et Bruxelles’’, zo presenteert Paul-Henry Gendebien die keuze. Het is niet de eerste keer dat onze Waalse vrienden die keuze luidop verkondigen. In de eerste naoorlogse dagen stemde een bijna eensgezind politiek Wallonië voor aanhechting bij het Franse moederland. Een hartenkreet, zo werd toen gezegd. Het Waalse ‘rattachisme’ verwaterde nadien tot niet veel meer dan een politiek folkloristisch gegeven. De laatste maanden schamen politieke BW’s zich evenwel niet langer om op hun beurt publiek voor Parijs te kiezen. Louis Michel bijvoorbeeld, vandaag de echte Belgische regeringsleider, stelde ooit dat hij liever Fransman werd dan Waal bleef. Als tenminste de scheiding niet meer te ontwijken was. En nog niet zolang geleden haalde fractieleider Claude Eerdekens van de Parti Socialiste de schijnwerpers van het nieuws door in volle Kamer van Volksvertegenwoordigers te dreigen met een Waalse verhuising richting de Franse hoofdstad.
Vandaag hebben onze Waalse vrienden alvast hun praktisch draaiboek ter beschikking om die verhuizing te organiseren. Paul-Henry Gendebien schreef die voor hen. Gendebien, een echt historische naam in de Belgische politieke geschiedenis - ooit omschreven als ‘le baron rouge’, de turbulente laatste voorzitter van het Rassemblement Wallon, een partij waarvan alleen de wat minder jonge kenners van het Belgische politieke gebeuren zich wellicht nog de politieke rol zullen herinneren. Hij is vandaag stichter-voorzitter van een nieuwe partij, het Rassemblement Wallonie-France, een partij die zegt de enige oppositie te zijn tegen het Belgische systeem. Met een haast kinderlijke naïviteit vertelt Gendebien zijn Waalse land- en Franssprekende Belgische lotgenoten hoe goed ze het zullen hebben als zij eindelijk onder de Franse driekleur kunnen leven. Met een klein stemmetje vraagt hij heel beleefd aan de Franse
9
Jaak Peeters
grote zus hem en zijn verweesde Franssprekende lotgenoten niet af te wijzen als zij aan de Franse deur kloppen. In die Franse gastvrijheid is de auteur blijkbaar toch niet zo gerust. Dit zijn overigens niet de meest boeiende bladzijden uit dit boek, waarvan ik geen letter heb overgeslagen. Veel meer intregerend zijn die andere bladzijden waar Gendebien met een bijna chirurgische precisie uitlegt waarom dit Belgenland eigenlijk niet bestaat, waarom dit zelfde land van Maas en Schelde niet zal overleven. Ik had zijn verhaal graag zelf geschreven. Alleen maar spijtig dat politiek Wallonië blijft weigeren een Waalse antwoord te geven op deze niet te weerleggen ‘Waalse’ diagnose van ‘Le Mal Belge’. Een extra argument voor politiek Vlaanderen om dit boek niet ongelezen te laten.
Marc Platel
Paul-Henry Gendebien, Le choix de la France, Uitgeverij L. Pire, 183 blz., € 17,10. DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
DE BUREN
Fortuyns vloer aanvegen met de nochtans duidelijke besluiten uit het recente congres van LN levert hem volgens die peilingen tien zetels op. LN zou het met vijf moeten stellen. De overige zetels gaan naar andere partijen.
Toch wordt het vertrek van Fortuyn uit LN daar vrijwel algemeen met instemming begroet. Op Zeeland na zijn alle provinciale afdelingen van LN namelijk helemaal niet geïnteresseerd in pogingen om de breuk tussen Fortuyn en LN te lijmen.
Het zou verre van verstandig zijn smalend te doen over de partijpolitieke perikelen van de Nederlandse samenleving. Er is meer aan de hand. Het “vol is vol” dat destijds, toen de politiek-correcten het terrein voor zich alleen hadden, taboe was, kan nu openlijk gesteld worden. Bij deze gang van zaken past de recente uitspraak van CDA-voorman Balkenende dat de multiculturele maatschappij helemaal géén nastrevenswaardig doel is. Nederland schuift in hoog tempo een ander tijdvak in: dat van het politieke realisme. Geen wonder dat paarsgroenen alhier diepe voorhoofdsrimpels trekken. Zal Vlaanderen over enkele jaren volgen?
B IJ
Of Fortuyn moet geklasseerd worden als een halfgare rattenvanger dan wel als een politieke sluwerd of een kruising van beide zoals sommigen geneigd zijn te doen, kan men overlaten aan de inspiratie van politieke commentatoren. Vast staat dat met het verdwijnen van Fortuyn als lijsttrekker bij Leefbaar Nederland (LN) de 22 zetels die die partij volgens de peilingen zouden toevallen nu verdeeld zullen worden over tenminste twee formaties.
Fortuyn en Leefbaar Nederland in de feiten een lijstverbinding aangaan om bij de verkiezingen het beste resultaat te behalen.
VRIJE TRIBUNE
N-VA: ‘V LAANDEREN L IDSTAAT VAN E UROPA’ O PINIE
In de media en in de ruimte die zich uitstrekt tussen de politieke wandelgangen en de ‘betere cafétoog’ is men het de laatste tijd alvast over één ding eens: de geboorte en groei van de N-VA is een belangrijk politiek feit. Maar begint men deze partij te duiden, dan loopt het alle kanten uit, inclusief radicaal tegengestelden. Bij de N-VA lezen we die dingen, maar denken we er niet aan om op alles ook nog eens te reageren. Een aardig pak van die duiding is immers vooral een spiegel waarin je de berekening, ambities, zorgen en soms zelfs angsten van de ‘duider’ te lezen krijgt. De vrije tribune van Vlaams-Blokvertegenwoordiger Bart Laeremans in de februariaflevering van dit blad brengt geen uitzondering hierop. Als er vanuit N-VA dan toch ‘geantwoord’ wordt, dan is dit uit waardering voor ‘Doorbraak’. De moeilijkheid begint al bij de vragende titel van Laeremans’ tribune: ‘’N-VA met of tegen het Vlaams Blok?’’. Je weet dus al van bij de start wat hem en zijn collega’s in het Vlaams Blok bezighoudt, zorgen baart. Maar vanuit de N-VA kan ik op de vraag zoals Laeremans ze formuleert nu eens echt niet antwoorden om de doodeenvoudige reden dat die vraag bij ons niet leeft en derhalve nooit opduikt. In het politieke denken en handelen van de N-VA neemt het Vlaams Blok tot op vandaag geen enkele referentiële plaats in.
ZEKERHEDEN Laeremans zit niet alleen met vragen. Hij beschikt ook over ‘zekerheden’ en wil van daaruit de lezers van dit blad ‘waarschuwen’: de N-VA is geen ‘conservatieve partij’ want er ‘militeren heel wat mensen van de linkerzijde’. Moet de Doorbraak-lezer op deze tip nu onthutst reageren met een ‘stel je voor’? Maar misschien heeft die lezer ook al Steve Stevaert gelezen waar hij beweert dat N-VA integendeel wel degelijk een ‘conservatieve partij’ is. Wat is het nu? In de N-VA kennen wij natuurlijk ook wel de ‘links-rechts, progressief-conservatiefschaal’, maar wij weigeren ons te positioneren op dat ding. Wij positioneren ons enkel en alleen tegenover
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
concrete problemen zonder ons er ook maar één seconde om te bekommeren waar wij, als gevolg van die positionering, door derden geplaatst zullen worden op dergelijke ‘schalen’, die overigens best enig nut kunnen hebben... als theoretisch, simplifiërend pedagogisch instrument in handen van een prof in een eerste kandidaatsjaar politieke wetenschappen.
N-VA KENT OOK DE ‘LINKS-RECHTS, PROGRESSIEFCONSERVATIEFSCHAAL’, MAAR WIJ WEIGEREN ONS TE POSITIONEREN OP DAT DING.
STEMRECHT Allemaal goed en wel, maar Laeremans beschikt blijkbaar over harde feiten: binnen de N-VA ‘wordt het oude VUstandpunt pro vreemdelingenstemrecht gehandhaafd’. Tiens. Ik ben nu net ietsje beter geplaatst dan Laeremans om te weten wat hier nu echt van aan is. Momenteel is binnen de N-VA een commissie, onder de leiding van Bart De Wever, volop bezig met de teksten die op een congres aan de leden zullen worden voorgelegd. Daar lees ik dat stemrecht alleen kan bij een combinatie van inburgering én naturalisatie. Maar bovenal, aldus Laeremans, stelt de Vlaams-nationale geloofwaardigheid van de N-VA niet veel voor. Als je zoiets leest, dan kan je er donder op zeggen dat precies die Vlaams-nationale strijdvaardigheid van de N-VA het Vlaams Blok de meeste zorgen baart. Ik kan daar overigens heel goed in komen. Want je kunt talloze Vlamingen op dat vlak moeilijk iets wijs maken. Zij hebben immers, sinds
10
de regeringsvorming en daarna in de lange Lambermont-periode, zelf kunnen meemaken hoe politici rond Bourgeois samen met hun politieke vrienden de Vlaams-nationale geloofwaardigheid en vooral efficiëntie van hun toenmalige partij, de VU, wilden herstellen. Hoe ze geen krimp gaven als establishmentpersonages hen bij deze gelegenheid voor ‘schoft‘ en ‘bandiet’ versleten. Hoe ze hierbij hun eigen politieke carrière op het spel durfden zetten, bereid waren om desnoods door de woestijn te trekken... en uiteindelijk, volhoudend tegen het establishment in, de strijd wonnen.
ONAFHANKELIJKHEIDSPARTIJ De N-VA kwam er, groeit en bloeit als nieuwe Vlaamse onafhankelijkheidspartij. Meteen krijgt het Vlaamse natieconcept, via de N-VA, weer de mobiliserende connotatie van ‘integreren in plaats van ‘uitsluiten’, van ‘betrokkenheid op’ i.p.v. ‘opsluiten in’, van ‘durvende assertiviteit’ in plaats van ‘bange agressiviteit’. Bart De Wever vertelde niets anders in zijn vrije tribune in De Standaard van 20 december 2001, die door Laeremans tendentieus gelezen werd. De ‘Nieuw-Vlaamse Alliantie’ wil met alle parlementair-democratische middelen ijveren voor de realisatie van ‘Vlaanderen. Lidstaat in Europa’. Dit stoort duidelijk niet alleen ‘het regime’. Eric Defoort Partijbestuurslid N-VA
LEZERSBRIEVEN
V RIJ - SPRAAK
LEEFBAAR NEDERLAND
H ET
VRIENDELIJKE LANDUYT Zelfs de vriendelijke excellentie Renaat Landuyt reageerde ‘met onbegrip’ op het Waalse tijdskrediet, schrijft Marc Platel (Doorbraak, 2). Vergis ik mij als ik me herinner dat de Brugse minister - een (ex?-)belgicist was die voorbije jaren vooral opviel door zijn poging om zijn (West-)Vlaamse kust weer Belgisch te maken? Politiek is een goede leerschool. Maurice De Laere Blankenberge
ETNISCH BLOK Lezer Pieter Van Eeghem vraagt zich af of het Blok (Bart Laeremans, DB 2) niet overspannen reageert op Bourgeois’ voorstel om een Europees Hof over zijn partij te laten oordelen. Die van het Blok zouden dat inderdaad moeten toejuichen, want dat kan alleen goed aflopen. En alleen zo zullen de Franstaligen weer moeten rekening houden met alle Vlamingen Werner De Muydt Genk
N-VA EN BLOK In een Vrije tribune (Doorbraak februari) maakt Bart Laeremans er een potje van. In de titel verwijst hij naar de N-VA, maar een groot deel van zijn stuk gaat over het feit dat zijn partij in de media doodgezwegen wordt. Daar kan de N-VA m.i. weinig aan doen. Zijn oproep tot samenwerking vind ik voorbarig. Het Blok stuurt zijn gematigden uit, maar de harden in het Blok wentelen zich nog altijd graag in het migrantendebat. Waar ligt de prioriteit? Sus Van Kerchove (internet)
dagen verheugden me bijzonder. De luisteraars van Studio Brussel verkozen Frank Vandenbroucke tot de beste minister. Je moet geen paarse fanatiekeling of rode partijganger zijn om te erkennen van de gewezen SP-voorzitter en huidige minister van sociale zaken grondig en inhoudelijk met zijn job lijkt bezig te zijn. Het blijft leuk om het beeld op te roepen van de geld-verbrander, maar netjes is het niet. Vandenbroucke ging op sabbat-jaar in het kille en natte Oxford en niet in het warme en droge Toscane. Hij kwam gelouterd terug en werd minister van iets dat hij ook echt kent. Je zult hem niet betrappen op goedkope one-linerij of leuk doend in amusementsprogramma’s op tv. Uiteraard kan je met hem van mening verschillen over de organisatie van de ziekteverzekering, maar zijn visie is doordacht en consistent. Dat luisteraars van Klara dat naar waarde schatten, zou even geruststellend als verwacht zijn. Maar het Studio Brussel-publiek (of beter een kleine staal daaruit) vindt dat blijkbaar ook. De minister die wellicht het meeste symbool staat voor kwaliteit, valt op. Goed zo. Het heeft me ook plezier gedaan dat het gerestylde VRT-journaal weer terugzakt in de kijkcijfers. Aanvankelijk wilde iedereen wel eens zien wat ze er van gemaakt hadden. Maar de teleurstelling ging snel overheersen. Wie naar het VRT-nieuws kijkt, zoekt geen fait-divers, geen circusomgeving en geen geflits. Die zoekt kwaliteit. De jongste kijkcijfers bewijzen het. Dat vernieuwde VRT-gedoe hoeft echt niet. Op zondagavond 17 februari moest Bavo Claes (staat voor “degelijkheid, niet voor vernieuwing” en werd dus weggedrukt naar het laatavondjournaal) het journaal openen met de mededeling dat Sergio @ The Ladies ons land zullen vertegenwoordigen in Estland op het Eurovisiesongfestival. Zagen we de brave man rood worden van schaamte? Ik kreeg die kleur in elk geval wel van plaatsvervangende schaamte.
11
Natuurlijk zal de VRT niet verder terugzakken, want er is geen alternatief. Voor het vlotte nieuws hadden we VTM al. Nu de VRT die aanpak wat gaat naäpen, blijft de kwaliteitszoeker in de kou zitten. Leuk dat zoiets ook uit de cijfers blijkt. Er zijn ook andere signalen. Het Laatste Nieuws blijft groeien als een slingerplant in een tropisch woud. Maar anderzijds moet van die krant gezegd worden dat ze weliswaar mikt op sensatie en populisme, maar dat wel met talent doet. Kranten die dat wat proberen te imiteren en hun oude imago van populaire kwaliteitskrant overboord gooien, zien de lezers met bosjes vertrekken. Dan liever het origineel, denken ze terecht. Er blijft dus vraag naar kwaliteit, naar nieuws waar inhoud hoger wordt ingeschat dan sensatie. En toch zijn we kinderen van onze flitsende tijd van spektakel en infotainment. Niemand ontkomt er helemaal aan. Zoals u weet werk ik momenteel aan een persproject, waarvan ik de naam hier onvermeld laat, opdat men me niet zou verdenken van misbruik van deze ruimte. Iemand die ik ken als een man met veel aandacht voor kwaliteit en inhoud schreef me een vriendelijke brief met positieve kritiek. En wat raadt hij ons aan? We moeten meer ruimte maken voor sensatie, “want zo werkt het nu eenmaal”. Ook gij, Brutus? Noem me een naïeve en koppige dwaas, maar ik weiger te geloven dat het alleen op die manier kan. Er zijn trouwens signalen dat ik niet helemaal ongelijk heb. Peter De Roover
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
O PINIE
Doorbraak schreef twee bladzijden over Pim Fortuyn. Interessant, want ik had voor het lezen van dit stuk, kort voor Fortuyn zichzelf uit Leefbaar Nederland werkte, nog niet zo veel over die man gelezen. Ik zou wel eens willen weten of Doorbraak nu en dan ook een progressief figuur wil belichten. Ik sta achter uw Vlaamse standpunten, maar zou het betreuren als uw blad bij de zijsprongetjes naar andere onderwerpen eenzijdig wordt. Joris Smeets Gent
GELOOF VAN EEN NAÏEVE , KOPPIGE DWAAS Er is hoop in bange dagen. Een tweetal berichten van de voorbije
NU
HET EINDE VAN
WAT
BELGIË
MET
NADERT...
E UROPA ?
O NAFHANKELIJKHEID
EN
EU
H
et Hof en zijn trawanten proberen iets te krampachtig het koninkrijk te redden. Belgicisten allerhande trachten de burger iets te nadrukkelijk wijs te maken dat de communautaire problemen opgelost zijn en dat de Vlamingen er sowieso niet wakker van liggen. Gewezen flaminganten en hun lakeien doen te geforceerd hun best om de burger andere thema’s als prioritair op te solferen zodat ze hun eigen belang aan de kant zouden schuiven. Zoveel is duidelijk: alle hens staan aan dek om het lang voorspelde einde van België te bezweren. De reddingsoperatie voor DAT was een voorsmaakje van een grotere oefening. Een en ander dreigen een vergeefse poging te zijn. Daarom komt het er op aan, nu al de gevolgen van de opdeling van België in te schatten, met name op Europees vlak. Dat is precies de bedoeling van het artikel Vlaanderen als EU-lidstaat. Europeesrechtelijke gevolgen van de opdeling van België in nummer 6 (januarifebruari-maart 2002) van het kwartaalschrift Secessie, waarvan hier een summiere samenvatting.
ONTHUTSENDE CIJFERS De Europese Unie telt zeven netto-ontvangers en acht nettobetalers (alle cijfers over 1999): Duitsland is één van die nettobetalers, a rato van € 9.5 miljard, evenveel als de andere zeven debiteurs samen. Dat is € 115 per Duitser, uiteraard een bron van ergernis voor alle Duitse kanseliers van Helmut Schmidt tot Gerhard Schröder. Maar de transfers van Vlaanderen naar Wallonië (incl. staatsschuld, maar dus excl. Brussel) bedragen ook € 9,5 miljard, dat is € 1382 per Vlaming, hetzij twaalf keer meer dan wat een Duitser voor Europa afdraagt! Als we in de transfers naar Wallonië de staatsschuld buiten beschouwing laten, komen we aan € 5,6 mrd of 4.01 % van ons bruto regionaal product en € 815 per Vlaming. Dat is bijna evenveel als de Länderfinanzausgleich van Westnaar gewezen Oost-Duitsland die € 6.2 miljard bedraagt, of 3.86 % van de West-Duitse “Finanzkraft” of € 95 per West-Duitser. Dat kan niet langer blijven duren, omwille van ‘de afnemende draagkracht van de Vlaamse economie, de onheilspellende demografische voorDOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
uitzichten, de steeds geringere bereidheid van de Vlamingen om deze transfers in crisistijden vol te houden, de stuitende inmenging van Wallonië in Vlaamse aangelegenheden en zijn weigering om voorzichtige stappen naar aanvullend Vlaams beleid te tolereren... het steeds verder uiteengroeien van de civiele maatschappij in Noord en Zuid’.
SOEVEREIN Vergeet het Europa van de Regio’s. De enige institutionele realiteit die in Europa telt, is die van een soevereine staat. Regiostaten, Länder ook al noemen ze zich Freistaat, autonome provincies ... het zal allemaal niet baten. De bevoegde EU-Commissaris Michel Barnier zei op de regionale conferentie van Luik op 16 november 2001: ‘Het EU-verdrag erkent enkel lidstaten’ en in voorafgaande krantenartikels zei hij er geen voorstander van te zijn ‘wat enigszins voorbarig Europa van de Regio’s wordt genoemd, de plaats te laten innemen van het Europa van de Staten’. In afwachting van een Europese bezegeling van de opsplitsing van België moet men natuurlijk zoveel mogelijk ijveren voor de regionale dimensie. Maar er moet van bij de aanvang van de nakende Conventie formeel verklaard worden dat sommige constitutionele regio’s eerlang, naar het model van Tsjechië en Slowakije, afzonderlijke lidstaten zullen zijn. Stichtende lidstaten zullen niet minder rechten op secessie hebben dan de landen die tot tien jaar geleden de Tsjechoslowaakse staat vormden.
REKENKUNDE VAN NICE Een lidstaat Vlaanderen, logischerwijze met inbegrip van Brussel, goed voor 6,9 miljoen inwoners, zou volgens de criteria die voor het Verdrag van Nice werden gehandhaafd, recht hebben op acht tot negen stemmen in de
12
Ministerraad en vijftien tot zestien zetels in het Parlement. Oostenrijk, net iets groter, heeft tien stemmen en zeventien zetels. Slowakije, Denemarken en Finland, net iets kleiner dan Vlaanderen, hebben zeventien stemmen en dertien zetels. Wallonië, net iets kleiner dan Ierland en Litouwen en iets groter dan Letland, zou zes stemmen en elf zetels krijgen. Vlaanderen en Wallonië zouden dus samen heel wat meer gewicht in de schaal leggen dan België: veertien tot vijftien stemmen tegen twaalf voor België, 26 à 27 zetels in het Parlement tegen 22 voor België. Ze zouden zelfs Nederland overvleugelen dat slechts dertien stemmen en 25 zetels zal hebben. Als Brussel met behoud van zijn taalstatuut binnen de staat Vlaanderen blijft, kunnen de inkomenstransfers van Vlaanderen naar Brussel worden opgetrokken, wat Brussel niet onwelgevallig kan zijn en wat Wallonië niet vermag. Voor Brussel moet samenwerking met de Europese gastinstellingen worden nagestreefd, zonder dat dit hoeft neer te komen op een statuut van “Europees District” waar de EU trouwens feestelijk voor zal bedanken.
GROOT-NEDERLAND Omdat Europa dus een premie geeft aan de kleintjes (zelfs Malta met zijn amper 300 000 inwoners zal drie stemmen en vijf zetels hebben), zal men dadelijk begrijpen dat Nederland na een eventuele aansluiting van Vlaanderen amper één stem zou winnen en acht zetels. Groot-Nederland zou dan op de hoogte van Roemenië komen, dat veertien stemmen zal krijgen en 33 zetels. Frankrijk zou met een “rattachement” van Wallonië geen enkele stem in de Ministerraad winnen en hooguit een zetel of drie in het Parlement. Het dossier moet met andere woorden grondig worden voorbereid, op de Conventie aangekaart en vakkundig gepubliceerd. We zullen ook een Vaclav Havel, een nieuwe P.P. Rubens nodig hebben om de fluwelen opsplitsing op het wereldforum, hand in hand met een Waalse tegenhanger te bepleiten.
Guido Naets publicist
BOEKEN
SCHOONSTE PLEK OP AARD
Een weinig kritisch werk, inspiratieloos, onvoldragen ook, vol clichés en gemeenplaatsen en met een kinderlijknaïeve lofrede over die parel aan de Noordzee dat ons unitair-federale koninkrijkje is. Wetstraatjournalist Olivier Mouton bv. komt niet verder dan de briljante Geert Van Istendael te parafraseren door Belgiës identiteit als surrealistisch te omschrijven. Of nog: om het Brusselse hoofdstedelijke gewest als model voor Jeruzalem voor te schrijven - Chabert achterna. Overigens: over de Vlaamse emancipatiebeweging in dit promotieproduct: geen woord, of wat dacht u? Lannoo leverde - zoals steeds - een mooi verzorgd boek. Alleen jammer dat het bol staat van de voor het buitenland blijkbaar noodzakelijk te benadrukken clichés. Het begint al met het omslag: Toots Thielemans, Eddy Merckx, Jacques Brel, Kuifje... Neen, ons kon het boek niet aanspreken. Tenzij dan het nogal objectieve ‘sociale’ en demografische hoofdstuk van Marie-Anne Wilssens
Dat verhaal is onthutsend. Toegegeven, de oorlogsomstandigheden waren uitzonderlijk, de naoorlogse situatie was zo mogelijk nog minder gemakkelijk, maar dat kon voor een geciviliseerd land toch geen reden zijn om op die manier alle regels van een normale rechtsstaat te vergeten. En dus mensen bewust te laten vermoorden door het eigen gerecht. Dat is in het geval van de moordenaars van Tienen zeker gebeurd. Louis Van Roy doet het niet, wij doen het daarom in zijn plaats en stellen op grond van zijn boek vragen bij het verhaal over het grote Vlaamse pardon. Die zonder twijfel goed bedoelde poging om “anderen” ervan te overtuigen dat wij spijt hebben over die mogelijke Vlaamse fouten. Met dan wel de tegenvraag of die anderen ook spijt hebben over hun bewezen fouten in die maanden na de bezetting? Marc Platel LOUIS VAN ROY, DE
KDr. BELGIË,
EEN MANIER VAN LEVEN.
HET
WONDEN VAN HUN TIJD,
REPRESSIEGERECHT,
AQUA FORTIS, TIENEN,
€
22
ISBN
LANNOO, 207 BLZ., € 21,50, ISBN 90 209 4464 9
DE REPRESSIE, EEN BLIJVENDE ETTERBUIL. In de laatste oorlogsdagen werden in Tienen drie mannen in de loop van de nacht vermoord. Zomaar. Zij betaalden voor de moord op een plaatselijke figuur die bekend stond als een opvallend goede vriend van de Duitse bezetter. Enkele verdachten stonden na de oorlog in Leuven terecht tijdens het zogenoemde monsterproces tegen 21 SD-verdachten. Onder hen onder meer de oorlogsburgemeester van Tienen.
DENKEN VOOR VLAANDEREN
DENKEN
LEVENSKWALITEIT,
DAVIDSFONDS, ISBN
€
BLZ.,
90 5904 010 4
Marc Elchardus signaleert het belang van het verenigingsleven, want ‘veel televisiekijken en weinig participeren aan verenigingsleven’ verhoogt de kans op onverdraagzaamheid en etnocentrisme. Een wapentje tegen het Blok. Van Ernest Henau (Tertio) vernemen we waarom dit christelijk opinieblad werd opgestart. De marktideologie overheerst de media (tv en printmedia). In naam van het liberale credo (wat het volk wil kan het krijgen?) overheersen eenzijdigheid, middelmaat, seks en geweld. Tv-zenders en kranten gelijken op mekaar. Wetenschap, kunst en godsdienst krijgen te weinig aandacht. Henau ziet Canvas en Klara wat over het hoofd in zijn “gelovig” verhaal over de onwaarschijnlijke gedachte dat het ooit anders was of zal worden. Philippe Muyters (VEV) heeft het over globalisering en regionale economie. Uit de VEV-studie (‘Open regio, blik op de toekomst’) leren we o.a. dat Vlaanderen sterk is in talenkennis, maar zwak voor “openheid in communicatie” of “openheid voor verandering”. Jammer voor het bedrijfsleven allicht? Vandaar zijn positieve opstelling tegenover de multiculturele samenleving en de mondialisering. Eugeen Roosens (hoogleraar, antropoloog) bespreekt migraties, uniformisering en culturele identiteit. Interessant. De meeste cultuurtrekken - taal is de grootste uitzondering - vervagen en zijn vervangbaar. De wereld wordt cultureel uniformer, maar tegelijk komt men op voor culturele diversiteit. Roosens verkiest inburgering boven een te felle eis tot aanpassing. Criminaliteit dient fors aangepakt, onze taal beschermd. Meer tegen het Engels (internet!) dan tegen het Turks. Nergens de vraag of ongebreidelde migratie zo’n zegen is. De bundel bevat nog bijdragen van Annick Schramme (Cultuur voor velen), René Stockman (Vrijwillig engagement) en Guido Vanheeswijck (kwaliteit en nut in het onderwijs)
VOOR
VLAANDEREN, OVER
109
271
Zeven van Vlaanderens meest vooraanstaande denkers leggen bouwstenen voor een leefbaar Vlaanderen. ‘Denken voor Vlaanderen’ is een bundel gedachten.
BLZ,
15,
JVdC
90 5826 101 8
13
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
B OEKEN
Marc Reynebeau (Knack, Canvas), Yves Desmet, Marijke Libert en Catherine Vuylsteke (De Morgen), Anna Luyten (De Standaard) en Luc Van der Kelen (Het Laatste Nieuws) zijn maar enkele van - Vlaamse - namen die bijdragen leverden tot het boek België. Een manier van leven. Dat boek verscheen in opdracht van Louis Michel en Guy Verhofstadt om België als voorzitter van de Europese Unie in de verf te zetten.
Voor oud-journalist Louis Van Roy begint daar zijn verhaal over De wonden van hun tijd. Van Roy publiceerde eerder al over de repressie, telkens met grote menselijke afstandelijkheid. Niet voor of tegen, wel op zoek naar wat er toen écht gebeurde. Dat doet hij ook nu weer voor een verhaal dat in de Vlaamse suikerstad tot vandaag sporen moet hebben nagelaten. Het gaat hem evenwel niet om fout of niet schuldig, wel om de manier waarop de berechting gebeurde van wat niemand kan ontkennen, het koelbloedig vermoorden van mensen en dat uit koelbloedige weerwraak om wat anderen aan anderen hadden aangedaan.
vervolg van blz. 2
DE LEEUWEN DANSEN Het verschijnen van leeuwenvlaggen op de voetbal-, basket- en atletiektribunes is voor Le Soir een georchestreerd, maar geweldloos initiatief. De Vlaamse vlaggen daarentegen langs de wegen van wielerwedstrijden als de Ronde van Vlaanderen en het veldrijden, komen voort uit het feit dat wielrennen gelijk staat aan een Vlaams volksfeest. Ook ‘de politiek’ die wil dat er geregionaliseerd wordt in ruil voor subsidies, het project Vlaanderen 2002 (eertijds een initiatief van Luc Van den Brande) en het tewerkstellen van Vlaamse topatleten door Bloso zijn voor Le Soir elementen die dit Vlaams sportimago bevorderen. (1 feb.)
BRUSSEL VLAAMS Ook het Vlaams Komitee voor Brussel (VKB) is zijn subsidies kwijt. Zo besliste de Vlaamse Gemeenschapscommissie in Brussel. Reden: de harde kritiek van het VKB op het Lambermont- en Lombardakkoord. Het ‘If nothing I’m not critical’ van Shakespeare kan dus niet meer in de 21ste eeuw. Allen in het (paarse) gelid! Voorwaarts! Mars!
VERENGELSING ‘Het is een grote misvatting dat Nederlandstalige wetenschappelijke proefschriften niet gelezen zouden worden en Engelstalige wel. Die leest ook niemand’. Een uitspraak van de Nederlandse socioloog Abram de Swaan in een interview in Knack (13 februari) naar aanleiding van zijn boek Woorden van de wereld (uitg. Bert Bakker). De Swaan weerlegt de zogenaamde ‘voordelen’ van het Engels als algemene Europese taal, van universitair onderwijs in het Engels, van de
C
beperking van het aantal werktalen in de Europese Unie. De invloed van het Engels op de nationale talen is volgens de Swaan beheersbaar: ‘Het Engels zal niet zo gauw in staat zijn de andere staatstalen te ondermijnen, behalve wanneer we beginnen te morrelen aan de taaloverdracht en het onderwijs’.
HYPOCRIETE FLAMINGANTEN De Vlaamse Beweging staat op zijn achterste poten als Bert Anciaux beslist om de subsidiekraan dicht te draaien voor Band, de overkoepelende organisatie van Vlaamse verenigingen in Wallonië. Blijkbaar kunnen de immer principiële Vlaams-nationalisten óók wegen met twee maten en twee gewichten. Want als de Franse Gemeenschap zulks doet in Vlaanderen (Carrefour, bibliotheken, filmvoorstellingen Exploration du Monde in Gent...) staan ze allen op de eerste rij om dat tegen te gaan. Anciaux heeft in deze gelijk. Tot spijt van wie ‘t benijdt!
PIM Of Doorbraak nu beter ingelicht is dan de ‘andere’ Vlaamse pers, weten we niet. Feit is dat onze interpretatie over Pim Fortuyn en Leefbaar Nederland er wél raak op zat. In tegenstelling tot de kranten - De Morgen en De Standaard op kop - beweerden wij dat de partij en de lijsttrekker twee verschillende werelden voorstelden, die niet noodzakelijk hoeven samen te gaan. Doorbraak zat nog maar amper in de bus, of het gebeurde al: Fortuyn werd buitengegooid en komt nu op met zijn eigen partij. Hij bleek het partijprogramma niet te onderschrijven, en komt overigens binnenkort met een nieuw boek uit - zijn partijprogramma.
Toen op de radio bekend werd gemaakt dat Agalev-voorman Jos Geysels Minister van Staat werd, brak spontaan applaus uit in het bestuur van de partij die toen vergaderde. Na het applaus werd de Brabançonne gezongen (DS, 2 feb.) Kan iemand zich herinneren wanneer Geysels minister werd? En nog, waren de Groenen geen softe republikeinen? Het kan verkeren. Althans toch in België.
LAKEI DEWAEL Onlangs werden weer een paar handenvol politici benoemd tot Minister van Staat. Onder hen... Patrick Dewael. Omdat hij al twee (2) jaar minister-president van Vlaanderen is. Neen, na acht (8) jaar kreeg Luc Van den Brande dat lintje niet. Misschien omdat hij er voor het Paleis een “stoute” confederalistische mening op nahield. Dewael heeft het ere-ambt verkregen omdat hij de belangen van het Belgische establishment dient. Pittig detail: zijn Waalse evenknie Van Cauwenberghe heeft bedankt voor de eer.
VLAANDEREN IN EUROPA Europa wil via de nieuwe Intergouvernementele Conferentie in 2002 werken aan een Europese grondwet. Alle krachten moeten gebundeld worden rond deze duidelijke positie: Vlaanderen, Staat in Europa. Alleen zo kunnen we volwaardig pleiten voor behoud en ontwikkeling van onze taal en cultuur. Net zoals Denen, Zweden of Slovenen dat kunnen. Een meer dan duidelijke oproep van Hans De Belder (voormalig diplomaat en senator) in Punt (12 feb).
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org
WAAR VLAMINGEN THUIS ZIJN
Abonnement: € 14,50 (585 fr.) voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: € 10 (385 fr.) voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: € 10 (385 fr.). voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 14,87 (600 fr.) op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Kameleon, Leuvensesteenweg 227, 3190 Boortmeerbeek, Tel. 015 52 95 67, www.kameleon.be Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem. ISSN 0012-5474
DOORBRAAK nr. 3 - maart 2002
VLAAMSE GROENEN?
14
Heizelheem Service Residentie Citroenbomenlaan 12, 1020 - Laken Inlichtingen & afspraken Beheerder DIRK MARTENS Gsm: 0478 965 448 Fax: 02 484 93 03