België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
5
ISSN 0012-5474
Maandblad Mei 2002
Vlaanderen staat in Europa
B EELD -S PRAAK
Afgiftekantoor Antwerpen X
FOTO REPORTERS
Passendalestraat 1a 2600 Berchem
BINNENKORT MAG U NIETS MEER
HULP IN NOOD MOET KUNNEN. MAAR WAAR LIGT DE GRENS
OP
VAN "OPEN GRENZEN"?
ZOEK NAAR ZWARTEPIETJES
H
et valt op dat de progressieve pers in Vlaanderen zich stilaan anders opstelt tegenover de onmiskenbare verrechtsing in de Europese politiek. Dat geldt ook voor Yves Desmet, die een opmerkelijk essay schreef over ‘Kut-Marokkaantjes’. (DM, 24 april). Vertrekkend van een incident - hij zag hoe twee Marokkaanse tieners een oud vrouwtje beroofden - komt hij tot het inzicht dat links de kleine criminaliteit niet langer mag ontkennen, de negatieve kanten van de multiculturele maatschappij niet mag minimaliseren. ‘Nog steeds krijgt zowat iedere progressieve politicus kippenvel als het woord veiligheid wordt uitgesproken, bang als hij is door de links-intellectuele eigenaars van het grote marxistische gelijk als rechtse zak te worden uitgekreten’, aldus Desmet. Terecht signaleert hij dat werkloosheid migranten doet revolteren. Maar in de staart van zijn analyse verzakt Desmet weer in het eeuwige dogma: ‘De onvermijdelijkheid van de multiculturele maatschappij’. Kan de “verrechtsing” van West-Europa hiertegen geen knipperlicht zijn? Mogen we in dit
loze, korte bestaan nog voorrang geven aan familie, buurt er volk, aan onze taal, ons verleden, onze cultuur en onze gewoonten? Moet de ander, de vreemdeling hier daarom het slachtoffer worden van afkeer en haat? Geenszins. Maar twee echte taboes moeten sneuvelen: wie komt, moet zich aanpassen. En identiteit mag gekoesterd worden. Door Vlamingen in de Rand rond Brussel, of door stedelingen, die zich in hun eigen nest zelf vreemdeling gaan voelen. Voor prof. Boudewijn Bouckaert (DS, 8 april) zitten zowel de Vlaamse pers als het volkje van de Wetstraat gevangen ‘in het dominante discours van het progressisme’ (het onafwendbare van multiculturalisme, van afbouw van het gezin, van staatscontrole op politiek incorrect gedrag, van Europese centralisatie). Een mens is niet oneindig multicultureel. Links zag te laat de aberraties van het reële communisme. Links verloor nadien zijn eigen identiteit in paarse avonturen. Links zou zich ook wel kunnen vergissen in het overdadig zoeken van zwartepietjes. Die worden daar alleen maar talrijker door. JVdC
3
Matthias Storme over het gaan van oude gedragsnormen en het uitroeien van het Bourgondische, rijke Roomse leven.
DE PARADOX VAN SPIRIT
4-5
Vijf procent, onder of boven. Spirit moet Vlaams bewegen, maar schiet er - omsingeld door paars - nauwelijks mee op.
HET GEVAAR VAN VERSNIPPERING
6
De kieswet wijzigen is een politiek middel om macht te verwerven of te behouden. Een analyse van Bart Maddens.
MEER ENGELS VOOR VLAANDEREN 7 Vlaanderen moet meer informeren. Paul Beliën vraagt meer aandacht voor contacten met buitenlandse journalisten, diplomaten en politici.
BLEEKBLAUW
8
Hoe kleurloos wordt de VLD? De Gucht krijgt meer tegenwind in eigen rangen.
NIET RATIFICEREN
10
Luk Van Nieuwenhuysen in een vrije tribune over het Minderhedenverdrag.
PUNT
11
Wie een boom plant, mag na enkele weken geen bloemen verwachten. Peter De Roover blikt terug op het punt achter Punt.
P ERSWIJS - K ORT
P
CVP’ER WORDT VLD’ER
E R S W I J S
Luc Demullier in Het Nieuwsblad, 27 april: ‘Het is een politieke wet dat uit nachtelijke onderhandelingen niet veel goeds komt. Dat is met de hervorming van het kiesstelsel ook nu weer bewezen.’ Derk Jan Eppink in De Standaard, 26 april: ‘De spoeling om een mandaat of een ministerpost te krijgen wordt dunner. Ondernemende liberalen als Aimé Desimpel en Pierre Lano worden meer gewaardeerd om hun kredietkaart dan hun partijkaart. En volgzame liberalen als André Denys en Louis Bril werden genegeerd omdat overlopers uit de kring van SP en Volksunie voorgingen. Die brave liberalen weten allemaal dat Verhofstadt - dixit Van Hecke - ,,overlopers koopt met beloftes’’.’
Mark Grammens in Journaal, 21 maart: ‘Een volk heeft de koninklijke familie die het verdient. Als een volk zich wentelt in het stof en de voeten van zijn vorsten likt, dan krijgt het onvermijdelijk op termijn aan het hoofd van de staat een parasitair geslacht, dat niet deugt.’ Boudewijn Bouckaert, voorzitter van Nova Civitas, in De Standaard, 8 april: ‘De VLD zit, net zoals de liberale VVD in Nederland, verstrikt in de netten van haar centrumlinkse leiding en zal daardoor hetzelfde lot ondergaan als haar Nederlandse evenknie, die electoraal door de populist Pim Fortuyn wordt opgepeuzeld.’
Herman De Croo in Humo, 9 april: ‘Als het Blok in Antwerpen met dertig procent van de stemmen door de andere partijen wordt uitgesloten, dan krijgt de tien procent die je zelf behaalt een veel groter gewicht, omdat je dan kunt meebesturen. Dat is toch niet normaal?’
Albert Conter, voorzitter van de Luxemburgse vereniging Aoreler á Sproach in De Standaard, 17 april: ‘Ik heb het nieuwe argument. Er is in België maar één minderheid: de Luxemburgse. Alle andere minderheden, zoals de Franstaligen langs de taalgrens in Vlaanderen, beschikken over faciliteiten, dus over een beschermend systeem.’
André Denys (VLD) in Gazet van Antwerpen, 18 maart : ‘Wat goed is voor het herstel van de Borinage is daarom niet goed voor de Antwerpse haven of het Vlaamse KMO-landschap. Het tewerkstellingsbeleid moet verder worden gesplitst.’
Jozef Deleu in De Morgen, 20 april: ‘Ik ben een Europeaan, maar ik geloof de mensen niet die zich internationalist noemen en beweren dat hun afkomst geen enkele rol speelt. Vroeg of laat moet zo iemand vaststellen dat hij wortels heeft.’
Op 14 oktober 1993 zei toenmalig CVP-voorzitter Van Hecke in Humo het volgende over de VLD en Guy Verhofstadt: ‘Het blijft mijn overtuiging dat het hele vernieuwingsscenario van de VLD is ingegeven door de persoonlijke frustraties en vooral de persoonlijke ambitie van één man die consequent en diep gemeend begaan is met het liberalisme in zijn extreme vorm: de zorg om één burger, met name zichzelf.’
NIEUWE SPIRITIST? Tijdens een feestweekend naar aanleiding van het dertigjarige bestaan van het Taal-Aktie-Komitee, werd een debat gehouden over Vlaams-Brabant. TAK nodigde hiervoor o.m. minister Bert Anciaux uit. Maar op het laatste nippertje stuurde de Spirit-minister zijn kat, in de figuur van VU&ID-fractieleider Etienne Van Vaerenbergh. De enige ex-VU’er die nog geen keuze had gemaakt tussen Spirit en N-VA, omdat hij zichzelf - lees: zijn wedde als fractieleider - uit de wind wou zetten. Door Anciaux te vervangen, heeft hij nu toch kleur gekozen... (?)
DIENSTWEIGERING Verhofstadt heeft vooral weer zichzelf verblijd met een bij nacht geboren hervorming van de kieswet. Vlaanderen vraagt al van in zijn kinderjaren de splitsing van het nu op een absurde manier samengehouden kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Nog altijd worden 550 000 Vlaamse kiezers daar gerekend tot het Frans-Brusselse kiescollege. Het Halle-Vilvoorde Komitee, gesteund door het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen (OVV) roept nu op tot “burgerlijke ongehoorzaamheid”. Vlamingen, weiger bij volgende verkiezingen te zetelen in stembureaus en telbureaus zolang Waalse of Frans-Brusselse lijsten op Vlaams grondgebied aan de kiezers worden voorgelegd. Zo luidt de Vlaamse oproep. Een fluwelen revolutie, aanzet tot een fluwelen scheiding.
OVERTUIGD VBO Na Delhaizeman Guy de Vaucleroy wordt het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) nu geleid door
vervolg blz. 3 DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
2
ons wordt het een Sovjet in het kwadraat: toestemming van de overheid volstaat niet langer, u hebt die ook nodig van eenieder die zich bedreigd voelt, beledigd voelt, gepest voelt, aangekeken voelt. Het Bourgondische, rijke Roomse leven moet duidelijk worden uitgeroeid.
VRIJHEID ELKE DAG MEER INGEPERKT
P EST
WEDEROM PEST
W
Over de oude gedragsnormen kan je al dan niet inhoudelijk van mening verschillen, maar ze hadden het grote voordeel dat ze objectief waren, dat de naleving ervan iets was dat door een buitenstaander kon en mocht worden beoordeeld. De nieuwe fatsoensnormen daarentegen laten alles toe, als de andere betrokken personen er maar mee instemmen. Geleerden noemen dat dan het beginsel van zelfbeschikking. Iedereen is immers toch baas over eigen lijf en baas in eigen huis? De regel wordt gesubjectiveerd. Dat lijkt mooi, maar is eigenlijk verschrikkelijk onbruikbaar en asociaal. Het is immers veel gemakkelijker om te weten wat mag en wat niet mag wanneer de regels voor iedereen dezelfde zijn, dan wanneer men telkens opnieuw bij elke gedraging de subjectieve instemming van andere personen die betrokken zijn of zich althans betrokken voelen, moet verkrijgen.
Luc Vansteenkiste, topman van schuimrubberproducent Recticel en Manager van het jaar in 2001. Een ‘overtuigde Vlaming’, schrijft Trends (25 april). ‘Ik ben geen federalist of geen regionalist. België is een klein land dat zich moet verdedigen’, zegt Vansteenkiste aan De Morgen (27 april). De federale werkgeversorganisatie VBO “zou” stilaan meer concurrentie krijgen van het Vlaams Economisch Verbond (VEV), dat door een akkoord met de kamers van koophandel aan kracht wint (meer leden, meer KMO’s, spreiding over heel Vlaanderen). Een goede zaak, maar er is voor de echte Vlaamsgezinde bedrijfsleiders in VBOland nog wel werk aan de winkel...
Voor u een seksistische mop vertelt, moet u toestemming hebben van alle vrouwen uit de buurt, want anders zou één van hen je kunnen aanklagen wegens “sexual harassment”. Zelfs een beetje te doordringend kijken is al te veel. Het is niet eens nodig dat je iets gedaan hebt, die blik alleen zegt toch genoeg. Het is zelfs als het gevoel dat iemand het gevoel heeft bekeken te worden. Is dat immers niet genoeg om de bewijslast om te keren? Laurette Onkelinx, een federaal specialiste Vlamingen pesten, vindt nu dat er ook op het werk teveel gepest wordt. Dat zal wel waar zijn, maar opnieuw ziet men de oplossing niet in objectieve fatsoensnormen; het volstaat dat iemand het gevoel heeft gepest te worden, en hop, de bewijslast wordt omgekeerd. In de Sovjet-unie was alles verboden, behalve datgene wat uitdrukkelijk door de overheid was toegelaten. Bij
MASSAMEDIA De Duitse conservatieve filosoof Peter Sloterdijk wijst met de vinger naar massamedia. Ze zijn ‘een gevaar voor de democratie’. Sloterdijk: ‘In vroegere tijden werden culturen zowel regionaal als in de tijd begrensd, maar door de massamedia werden deze grenzen opgeheven. (...) Als gevolg van deze kwalijke evolutie verdwijnt alle diversiteit uit het meningenaanbod, verschraalt dit aanbod en wacht ons alleen nog eenheidsworst.’ (DM, 20 april)
GELD MET EEN KROONTJE De globale dotatie aan de koninklijke familie bedraagt 10,2 miljoen euro. Een
3
Wat men blijkbaar niet beseft is dat dit mede leidt tot een steeds verdergaande privatisering van het sociale leven: binnenkort mag u niets meer zonder toestemming van al wie erop staat te kijken, ongeacht of wat u doet objectief gezien fatsoenlijk is of niet. Zelfs een foto nemen op straat is al een aanslag op de privacy, maar probeer maar eens een foto te nemen zonder dat er zich ongevraagd een voorbijganger op beweegt, die dan achteraf nog eens zou komen klagen dat hij ongevraagd gefotografeerd is. En die toestemming, die is allicht wel koopbaar, niet? Persoonswaarden worden zo steeds meer het voorwerp van commercialisering, terwijl het recht die juist onmogelijk zou moeten maken. Neen, een beetje meer objectieve normen en wat minder belang hechten aan de subjectieve gevoeligheden zou veel meer tot een socialere samenleving bijdragen.
Prof. Matthias E. Storme
stijging met bijna 60% sinds 1993. ‘Gezien ze via de Koninklijke Schenking, de Civiele Lijst en een via de Belgische staat gegenereerd familiefortuin over voldoende middelen beschikken, wordt de dotatie beter tot nul herleid, aldus een voorstel van de Blok-senatoren Frank Creyelman en Wim Verreyken.
SENAAT MET KROONTJE De N-VA wil een herziening van onder meer het grondwetsartikel (art. 72) dat bepaalt dat de kinderen van de koning van rechtswege senator worden. Schrap dit artikel om democratische redenen, aldus de N-VA. Filip, Laurent en Astrid zijn niet democratisch verkovervolg blz. 14 DOORBRAAK nr. 4 - april 2002
C OMMENTAAR
ie dacht dat we sinds mei 1968 in een maatschappij leven waar het verboden is te verbieden en steeds meer menselijke gedragingen geliberaliseerd werden, bevrijd van knellende moraal - vrijheid, blijheid, weet u nog -, komt steeds meer bedrogen uit. Niet dat een beetje meer verantwoordelijkheid en ordening in vergelijking met die flower power idealen geen goede zaak zou zijn. Maar het soort regels dat onze vrijheid elke dag meer inperkt, is duidelijk niet van de juiste soort.
OMSINGELD
DE
DOOR PAARSGROEN
PARADOX VAN
S PIRIT
W ETSTRAAT
Het grootste deel van de vroegere VU-top koos na de splitsing voor een twijfelachtig avontuur. De Vlaamse standpunten van de partij zijn overeind gebleven, maar hebben in het kader van paarsgroen nog nauwelijks betekenis. De andere standpunten geven Spirit een eerder chaotisch profiel, waar vermoedelijk weinig kiezers door worden gecharmeerd. Het overeind houden van twee ministers in de Vlaamse regering én van die regering zelf lijkt stilaan de enige bestaansreden van Spirit. Op het stichtingscongres van 10 november 2001 keurde Spirit een Beginselverklaring goed. Al uit de eerste bladzijde van dit document stroomt een beetje rood (sociaal vooruitstrevend), wat blauw, wat groen. In een verregaande wolligheid werden daar in samenwerking met ID-woordjes over gestrooid: verdraagzaam, pluralistisch, pacifistisch, politiek-vernieuwend, paars, links-liberaal... De partij, gestuwd door een afkeer van de “eeuwige” CVP, positioneerde zich hiermee pal in de paarse kern. Centraal tussen VLD, SP en Agalev. Maar precies in die kern zit de nog altijd veel sterkere CD&V. Spirit stelt zich met zowat alle partijprogrammapunten op als een kopie van het origineel. Een bijna onmogelijke opgave? Doorbraak vroeg het aan Herman Lauwers, die onlangs een eerste Spirit-studiedag voorzat, ter voorbereiding van een Congres in 2003. Herman Lauwers: ‘Sociologisch vind ik die mogelijkheid inderdaad reëel. Alleen is de vraag of we er kunnen in slagen dat imago van Spirit daar voldoende scherp uit te tekenen om het publiek te overtuigen. Zolang je tweede keus bent, lijkt dat niet evident. Maar ik denk wel dat er een aanzienlijke groep kiezers moet zijn die precies voor die keuze - vermeng de goede elementen uit verschillende politieke tendensen belangstelling heeft. Zolang de peilingen in positieve zin evolueren, zijn we goed bezig.’ Verlamd door de regeringsdeelname op Vlaams niveau, speelden de ex-VU’ers van Spirit - allemaal in de politiek gekropen via het Vlaams-nationalisme - ook hun Vlaamse troefkaart uit handen. Nochtans is het Vlaams programma nog duidelijk aanwezig in de Spirit-
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
Beginselverklaring en in de persmededelingen. Herman Lauwers: ‘Men zou het misschien niet verwachten, maar op de bijeenkomsten van het partijbestuur is de Vlaamse problematiek nadrukkelijk aanwezig.’ De uit de VU-familie geboren broeders en zusters van N-VA en van het Vlaams Blok bespelen met meer overtuiging het Vlaams-radicale actieterrein. Zelfs de CD&V voelt zich daar beter thuis.
samenleving op te bouwen. Nadat de sociale zekerheid een bevoegdheid geworden is van Vlaanderen, moet er in Europees verband gezocht worden naar solidariteitsmechanismen. (§51) Vlaanderen moet op korte termijn met een volwaardige stem aan Europa kunnen participeren (§51), mobiliteit ‘kan alleen opgelost worden mits een integraal Vlaams beleid’, justitie ‘zou zoals in de meeste federale landen ook een gemeenschapsbevoegdheid moeten zijn en eigen fiscaliteit ‘moet worden uitgebreid’. ‘De mogelijkheid van subnationaliteit in Brussel moet onderzocht worden. Spirit pleit voor een horizontale splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde voor alle verkiezingen en van het gerechtelijk en politiearrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde’ (§51).
TEKSTEN Doorbraak heeft geen toegang tot het partijbestuur van Spirit, maar ging even grasduinen in de teksten van de partij. Zowel de beginselverklaring, als de persmededelingen geven een duidelijke indicatie over politieke doelstelling en effectief politiek optreden van de partij. De beginselverklaring kleurt zwart en geel. Ze spreekt over ‘culturele identiteit, waarvan taal een belangrijke uiting is’ (§5), over ‘federalisme op basis van culturele verscheidenheid’ (§20). Ze stelt dat Vlaanderen de bevoegdheden moet kunnen uitoefenen die het nodig heeft om een harmonische samenleving uit te bouwen. ‘Vlaanderen en Wallonië beslissen samen welke bevoegdheden gezamenlijk worden uitgeoefend. Op Belgisch niveau kiest Spirit dus resoluut voor het confederaal model, een confederale staat (§21, §51). De partij wil ‘beweging in de sociale zekerheid’ (momenteel zowat de laatste cementlaag van België) en solidariteit (lees: transfers) volgens objectieve criteria (§21). Ze wil dat Vlaanderen ‘op korte termijn’ alle bevoegdheden (en de fiscale autonomie daarvoor) kan uitoefenen die het behoeft om een gezonde
4
Een VU-testament dat bijzonder zwaar om dragen moet zijn in deze paarsgroene tijden.
POLITIEK VAN DE DAG Een andere uitstekende bron inzake de concrete actieradius van de Spirit-politici is de stroom persmededelingen waarmee de buitenwereld op de hoogte wordt gebracht. Doorbraak ging even spieken in de circa 125 boodschappen die sinds 1 januari 2002 werden afgevuurd. Ook hier het beeld van een typische Spirit-kleurenmix. Vrij veel belangstelling voor het milieu en gezondheid (van mond- en klauwzeer tot legbatterijen, van tabakssubsidies tot Friese kievitseieren, van SOS zelfdoding tot borstkankeronderzoek), een beetje onderwijs, een beetje nieuwe politieke cultuur (loon politici; openheid quaestuur), een beetje buitenland (met voorop Palestina, mensenrechten van Zimbabwe tot Tsjetsjenië, samenwerking met Nederland, Europa), een beetje typische Spiritmodernisme (cannabis, wapenwet, stemrecht migranten, pacifisme, feminisme, verzoeting, ontzuiling, en het opvrijen van jongeren (fiscale beloning).
Maar opvallend ook hier de toch nadrukkelijke aanwezigheid van communautaire thema’s. Die vormen zelfs de grootste hap in het Spirit-menu.
Spirit reageert tegen de verengelsing van het hoger onderwijs, pleit voor meer Vlaamse muziek op de VRT-radio (1302), meer Vlaanderen in het buitenland (2201) en verdedigt het Nederlands in Europa (1902). Spirit stelt zich republikeins op tegen ‘het instituut van de monarchie’, (een ‘anti-democratische instelling’) en voor de republiek als enige aanvaardbare staatsvorm (0402). Het taboe van de Belgische Rode Duivels plaatst Spirit het idee van een Vlaams voetbalteam (1004). Spirit pleit voor een betaalde 11 juli (2603). Op het eerste gezicht dus geen al te slechte Vlaamse papieren voor Spirit. We schrijven wel “papieren”. Want de Vlaamse verlangens van Spirit wegen voor Verhofstadt en Dewael uitermate licht. Het Vlaamse belang schiet weinig op met de twee ministerportefeuilles van Bert Anciaux en Paul Van Grembergen. Een kwelling moet het zijn voor Spirit om te weten dat men de (matig) Vlaamsgezinde achterban absoluut nodig heeft om in 2003 de 5%-kaap te ronden. Een schier onmogelijk opgave omdat het Vlaamse terrein door drie concurrenten is bezet. Weinig buitenstaanders geloven dat Spirit de kaap van de vijf procent kan
FOTO DOORBRAAK
W ETSTRAAT
Spirit wil ‘dat verkeersveiligheidsbeleid een zaak wordt van de regio’s’ (0301), dat ‘de gewesten eigen accenten kunnen leggen in de investeringen in ons spoorwegennet’ (1401), vindt het onaanvaardbaar dat het Waalse gewest het tijdskrediet en de Vlaamse zorgverzekering dwarsboomt en vindt dat Vlaanderen eigen CAO’s moet kunnen afsluiten (1701; 2501). De partij maakt zich zorgen over de dreigende uitholling van de bevoegdheden van de Vlaamse Regering, de moeizame uitvoering van de Lambermontakkoorden, de problemen in de Rand (faciliteiten, de ‘hersenspinsels van mevrouw Nabholz’ en het minderhedenverdrag)(2501, 2003), de splitsing van ontwikkelingshulp (1203).
SPIRIT
IN DE
KAMER. GEVANGEN
TUSSEN HET
VLAAMS-RADICALISME
VAN HET VERLEDEN EN HET PAARS-
GROENE PRAGMATISME VAN VANDAAG.
overschrijden. Met de moed der wanhoop noemt Spirit zich nog ‘de enige stijger van betekenis’ in de jongste peiling van La Libre Belgique (2503), maar ze landt nog een eind onder de 5%drempel. In de periferie van paarsgroen valt onvoldoende terrein te veroveren. Op plaatsen waar veel volk bijeen is hoor je dat ook het aureool rond de ex-VUvoorzitter is verbleekt. De man - veruit de succesrijkste emopoliticus van de jaren negentig - kon zichzelf goed verkopen. Maar ook politieke sex-appeal raakt ooit passé.
KIESDREMPEL Spirit heeft zich - met succes - even stoer opgesteld tegen de mogelijke invoering van een dubbele kiesdrempel (provinciaal én Vlaams). Maar de stap over één kiesdrempel wordt haalbaar geacht. Verhofstadts nachtelijk werkstuk zou om andere redenen Spirit toch ongelukkiger moeten maken. De nieuwe paritaire senaat zou zes miljoen Vlamingen evenveel zetels geven als vier miljoen Franstaligen. En de ongelofelijke constructie rond BrusselHalle-Vilvoorde-Leuven heeft niks te maken met de door Spirit voorgestane splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Dat wordt even aangestipt, waarna men overgaat tot de orde van de dag.
tie. In een NCD-achtig scenario geloven weinigen. Maar VLD, SP en Agalev zullen in een verkiezingsjaar geen liefdadigheidsinstellingen zijn met “open grenzen”. ‘Spirit, hou er toch gewoon mee op. Het is zinloos’, is een veel terugkerende commentaar op de Hermes-persberichten van de partij. Andere zijn even duidelijk: ‘In plaats van uwen blabla zoudt ge beter eens iets doén’. Spirit wil (en moet om te overleven) Vlaams uit de hoek blijven komen. Zopas nog was er een eerste van vier studiedagen ter voorbereiding van een congres in 2003. ‘De tendens was er Vlaamser dan verwacht, ook bij de leden die niet uit de VU-stal komen’, bevestigt Herman Lauwers. Maar als Spirit in één dossier het been stijfhoudt, heeft de Vlaamse regering een probleem. En het federale bewind evenzeer. Allicht is dat niet de bedoeling. Precies om die reden zijn de kansen op overleven na 15 juni voor Spirit erg miniem. Dat is de paradox van Spirit. JVdC
Wil de partij echt overleven? Er doen wilde verhalen de ronde over het in alle richtingen uiteenstuiven van de mensen met nog enige politieke ambi-
5
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
ZOEKTOCHT
moment, en wellicht voor het eerst in haar geschiedenis, werd gedomineerd door politici voor wie de staatshervorming geen prioriteit was. De ergste nachtmerrie van de Belgische elite is dat de N-VA als antisysteempartij in dezelfde sleutelpositie zou kunnen komen te zitten als de VU&ID in 1999.
NAAR EERLIJK KIESSYSTEEM
H ET ‘ GEVAAR ’
VAN DE
VERSNIPPERING
W ETSTRAAT
W
at is het ideale kiesstelsel? Het is een vraag waar politologen al veel inkt over hebben laten vloeien. Kiessystemen moeten begrijpelijk zijn en moeten door de kiezer als fair worden beschouwd. Als het even kan, moeten ze hem of haar ook het gevoel geven daadwerkelijk greep te hebben op het beleid. Dat klinkt allemaal zeer mooi, maar in werkelijkheid is het wijzigen van de kieswet in de eerste plaats een politiek wapen als een ander, dit wil zeggen een middel om de macht te behouden of te verwerven. Met de kieshervorming waarop de regering Verhofstadt lange tijd heeft gebroed is het uiteraard niet anders.
KIESWET
WIJZIGEN IS POLITIEK MIDDEL OM MACHT TE VERWERVEN OF TE BEHOUDEN
In mei 2000 al lanceerde Verhofstadt voorstellen om de kieswetgeving te hervormen. Aanvankelijk ging het enkel om het creëren van provinciale kieskringen in Vlaanderen, en was er nog geen sprake van het invoeren van een kiesdrempel voor de federale of regionale verkiezingen. Ook in het lijvige rapport dat deskundigen opstelden in opdracht van de Commissie voor Politieke Vernieuwing van het Parlement werd niet gepleit voor een kiesdrempel. Dat de politieke wereld nu plots toch heil ziet in een kiesdrempel wordt dan ook algemeen in verband gebracht met het recente uiteenspatten van de Volksunie. Op die manier hopen de grote partijen gemakkelijker de VU-brokstukken binnen te kunnen rijven. Tijdens het nachtelijke overleg van 26 april besliste de regeringstop uiteindelijk om enkel een provinciale kiesdrempel van 5 % in te voeren. Daarmee wordt de lat om zetels te halen in de Kamer over het algemeen niet echt hoger gelegd dan nu al het geval is en komen de kleine partijen er al bij al relatief goedkoop van af. Precies daarom was vooral Verhofstadt er zo op gebrand om daarnaast ook een regionale kiesdrempel van vijf procent op te werpen. Op die manier zouden Spirit en N-VA het wel beduidend lastiger gekregen hebben om een voet aan de grond te krijgen in de Kamer. Met een dergelijke kiesdrempel zou de VU
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
pas in 1961 een eerste zetel hebben gehaald en het Vlaams Blok pas in 1991. Blijkbaar was het Spirit die daar een stokje voor heeft gestoken met het dreigement om de rechtstreekse burgemeestersverkiezing te blokkeren. De meest democratische oplossing zou er uiteraard in bestaan hebben om helemaal geen kiesdrempel op te werpen. Een drempelloze provincialisering van de kieskringen dreigde echter een bonus op te leveren voor de kleinere partijen en de versnippering van het partijlandschap verder in de hand te werken. En juist dat wilde men kost wat kost vermijden.
DE ERGSTE NACHTMERRIE De wens van Verhofstadt - en eigenlijk van het hele Belgische establishment om via de kieshervorming wat “onkruid” weg te wieden uit het Vlaamse partijlandschap, kan niet los worden gezien van de ontstaansgeschiedenis van paarsgroen. De regeringsvorming van 1999 mag dan al vrij vlot verlopen zijn, in belgicistische kringen overheerste achteraf toch het gevoel dat men door het oog van de naald was gekropen. Want de ingewikkelde constructie van paarse kabinetten op alle niveaus stond of viel uiteindelijk met de steun van de VU&ID-fractie in het Vlaams Parlement. Mocht die partij ervoor hebben gekozen om met de CVP scheep te gaan in Vlaanderen een logische keuze gegeven het scherpe Vlaamse profiel van de christendemocraten op dat moment - dan was de hele paarse constructie als een kaartenhuisje in elkaar gestuikt, met alle gevolgen vandien. Gelukkig voor België is het zover niet gekomen omdat de VU uitgerekend op dat cruciale
6
EEN VLAAMSE WORTEL Nog om een andere reden zou het vanuit Belgisch standpunt mooi meegenomen zijn mochten de brokstukken van de Volksunie snel kunnen worden opgeruimd. Dat de meeste partijen in de jaren 1990 in Vlaamsgezinde richting zijn opgeschoven, heeft veel te maken met het kwijnende voortbestaan van de VU. Al sinds de verkiezingen van 1991 ging de politieke goegemeente ervan uit dat de VU gedoemd was om te verdwijnen. Het inpikken van dit vrijkomende marktsegment was en is de andere partijen wel een Vlaamse profilering waard. Die dynamiek zou best nog een tijdje kunnen doorgaan, ten minste zolang de erfgenamen van de VU zich electoraal min of meer kunnen handhaven en de andere partijen zo een Vlaamse wortel hebben om achterna te hollen. Maar van zodra de VU-restanten van het toneel zijn verdwenen, is het aannemelijk dat vooral VLD, SP.A en Agalev, die veel minder affiniteit hebben met de Vlaamsgezinde traditie dan de CD&V, opnieuw volop de Belgische kaart zullen trekken. Op dat moment zou er wel eens snel een einde kunnen komen aan de bestaande en haast vanzelfsprekende Vlaamse consensus om de autonomie van de deelgebieden verder te versterken. Er blijft natuurlijk nog het Vlaams Blok, maar die partij heeft geen vergelijkbaar vervlaamsend effect op de andere partijen. De politieke wereld gaat er immers van uit dat het communautaire thema geen punt vormt voor de uiterst-rechtse kiezers. En voor het overige zou het uiteraard een illusie zijn om erop te rekenen dat de uitgezwermde VU-politici bij machte zullen zijn om hun nieuwe partij op een Vlaamse koers te houden. Het vermogen van partijen om overlopers te absorberen en politiek te neutraliseren is immers verbazingwekkend groot. Bart Maddens
AANDACHT
VOOR PUBLIC RELATIONS
MEER ENGELS
VLAANDEREN
VOOR
De zaak Nabholz bewees nog maar eens dat de Vlamingen slecht zijn in Mag ik dit illustreren met een persoonlijke ervaring? Tot in het begin van de jaren 1990 was ik columnist van zowel The Wall Street Journal als NRCHandelsblad. Ik had met beide kranten een afspraak om op geregelde basis (minstens eens per maand) een artikel te leveren over de Belgische binnenlandse politieke en economische situatie. Daarin legde ik uit dat België een immorele constructie is die een democratische meerderheid berooft van zijn economische welvaart ten gunste van een parasiterende minderheid. Die artikels hadden tot gevolg dat de in Brussel gevestigde Amerikaanse journalisten van de WSJ lid werden van de Vlaamse sectie van de journalistenbond in plaats van de Franstalige. Ook mocht ik meemaken dat de Amerikaanse president Ronald Reagan bij een bezoek aan Brussel vooraf gebrieft werd aan de hand van mijn artikels en dat de Britse minister Norman Tebbit in een speech België omschreef als een artificieel land. Ik werkte toen als beroepsjournalist bij Gazet van Antwerpen. Om een degelijk artikel te kunnen schrijven moet een journalist niet alleen een vlotte pen hebben, maar hij moet voor zijn opzoekingswerk ook beroep kunnen doen op een documentatiedienst (er bestond toen nog geen internet). Ik kon terecht bij de documentatiedienst van mijn krant. Toen ik, na een conflict over journalistieke deontologie door de Frut ontslagen werd (de sterk aan Wilfried Martens en Jean-Luc Dehaene gelieerde hoofdredactie ergerde zich aan mijn artikels in de buitenlandse pers en wilde me de mond snoeren), en ik wegens mijn “te scherpe” opvattingen ook bij andere Vlaamse kranten ongewenst was, voelde ik mij gehandicapt. Ik stuurde een brief naar het Vlaams Economisch Verbond met kopie van
mijn Engelstalige artikels en het verhaal over Reagan. Ik schreef dat mijn werk in het Vlaamse, en dus ook in het VEV-belang was, en vroeg om logistieke hulp. Ik kreeg nooit antwoord. Sindsdien beschouw ik het VEV als een onderdeel van het Belgische establishment. De VEV-voorzitter die mijn brief nooit beantwoordde, werd korte tijd later benoemd tot baron.
DE
LEEUW MOET KLAUWEN NAAST DE BRITSE EN AMERIKAANSE VLAG. DÀN PAS ZAL BELGIË SCHRIK VAN ONS BEGINNEN KRIJGEN.
VLAAMSE PR Het is onbegrijpelijk dat de Vlaamse Beweging nooit een Flemish Institute for International Relations heeft opgericht om het buitenland in te lichten over de Belgische situatie en internationale steun te werven voor onze bevrijdingsstrijd. De geschiedenis leert dat opdat een land onafhankelijk kan worden, buitenlandse steun vaak van groter belang is dan binnenlandse. Kijk naar België. Het aantal voorstanders van Belgische onafhankelijkheid in de jaren 1830 was klein: in Vlaanderen was de burgerij overwegend orangistisch, in Wallonië rattachistisch. Niemand wenste een Belgische staat. Die kwam er slechts omdat de internationale grootmachten daartoe besloten. De leidende grootmachten van de voorbije eeuw waren Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Toch ontbreken beide landen als lemma in de Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, terwijl datzelfde werk wel ruime aandacht besteedt aan de betrekkingen van de Vlaams-nationalisten met Nederland, Frankrijk, Duitsland en
7
Men merkt het ook aan onze symboliek. Zo hangen wij (zoals recent nog op de Leuvense meeting voor een splitsing van de Sociale Zekerheid) onze vlag graag naast die van minderheidsvolkeren, zoals Friezen, Catalanen, Bretoenen, zelfs Walen. Ik zie dit als een teken van Vlaamse onvolwassenheid. De Leeuw moet klauwen naast de Britse en Amerikaanse vlag. Dàn pas zal België schrik van ons beginnen krijgen.
VLAANDEREN ENGELS Brussel is de standplaats van een massa correspondenten van Britse en Amerikaanse media. Naast nieuws over EU en Navo, nemen die er ook de berichtgeving over België bij. Waarom worden deze mensen nooit uitgenodigd op meetings van de Vlaamse Beweging? Het is, zelfs al daagt er maar één Engelstalige journalist op, de moeite om te investeren in een tolk. De impact van een pro-Vlaams artikel in een buitenlands blad is, zoals ik meermaals kon ondervinden, zelfs binnen België groter dan een artikel in de Vlaamse pers. Bovendien, en ook dat weet ik uit ervaring, kan men in de Angelsaksische pers meer waarheden over België kwijt dan in de Vlaamse. Onbegrijpelijk is eveneens dat er geen Engelstalige nieuwsbrief bestaat ten behoeve van de internationale pers, de buitenlandse ambassades en politici. Het is belangrijk om de individuele Vlamingen te overtuigen van de noodzaak der Vlaamse zelfstandigheid. Maar het is, meen ik, nog belangrijker om buitenlandse journalisten, diplomaten of politici daarvan te overtuigen. De Vlaamse zaak is rechtvaardig, onze strijd is legitiem. Maar de wereld weet het niet. België zal Vlaanderen pas vrezen wanneer het Engels gaat spreken. Paul Belien
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
V LAANDEREN I NTERNATIONAAL
internationale public-relations. Ze hechten weinig belang aan hun internationale relaties.
Zuid-Afrika. De conclusie is dat de Vlaamse betrekkingen met de Angelsaksische wereld grotendeels ontbraken, hetgeen niet getuigt van het politiek-strategisch inzicht van de flaminganten.
VLD
EEN PROGRESSIEVE PARTIJ?
H OE KLEURLOOS DE VLD?
WORDT
Het achterhoedegevecht moet stoppen. Bart Somers, zelf niet gespeend van een flink-rechtse aanpak als het op veiligheid aankomt in ‘zijn’ Mechelen, windt er geen doekjes om. De discussies tussen links en rechts in de VLD zijn achterhaald. Of hij daarvan overtuigd is, dan wel zijn partijvoorzitter napraat, blijft gissen. Tenslotte wordt Somers als geen ander getipt om De Gucht - ooit - op te volgen. Een overtuigende Somers die ‘het goed kan zeggen’, mooie resultaten kan voorleggen en bovendien als geen ander politiek kan communiceren, zou inderdaad een mooie winst zijn voor de partij. Maar kan die partij dan als ‘progressief’ door het leven gaan, zoals De Gucht het zo graag wilt? Jeannine Leduc over migranten, Hugo Coveliers over veiligheid, Ward Beysen over de liberale onderbuik en het cordon sanitaire, Ludo Van Campenhout over het flauwe beleid in Antwerpen, Boudewijn Bouckaert over de politieke cultuur en de economische politiek van de partij, André Denys over de communautaire houding, André Gantman over de te pro-Palestijnse houding en Jong-VLD van Stefaan Noreilde over de integratie van de NCD... allen stonden ze de afgelopen weken in de schijnwerpers. Om het o zo progressieve beeld van het blauwe fabriekje aan diggelen te slaan. Er kwam echter té veel kritiek. In de Zevende dag rekende De Gucht publiek af met Het Laatste Nieuws-commentator Luc Van der Kelen. Die kent als geen ander de binnenkant van de partij. Zeker vandaag, nu de Loge als nooit tevoren de plak zwaait binnen de VLD. Van der Kelen verwijt De Gucht niet naar de morrende basis te luisteren. De Gucht wierp terug dat Van der Kelen niet weet waarover hij spreekt. Hij weet dat natuurlijk wel. Hij weet alles. Want Hij - de Blauwe God van Berlare - weet alles.
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
De VLD is een progressieve partij. Punt. Discussie gesloten. En wie het daarmee niet eens is, is ofwel een randfenomeen, of moet de partij maar verlaten.
FOTO DOORBRAAK
W ETSTRAAT
H
et rommelt in de VLD. Karel De Gucht mag dan wel beweren dat hij voorzitter is van een progressieve partij, soms lijkt het erop dat hij alleen daarvan overtuigd is. Wie staat waar in de Partij van de Burger. En waarom?
KAREL DE GUCHT: ‘IK
Studies bewijzen nochtans het tegendeel. Ook de receptie bij de kiezer van de VLD, geeft een ander plaatje. Noël Slangen heeft de oefening nog eens samengevat in zijn jongste boek Het gevecht om de taart, een ‘handleiding’ over politieke herverkaveling in Vlaanderen. Met overtuigende studies in de hand, bewijst de communicatiespecialist momenteel communicatieadviseur van Guy Verhofstadt - dat politieke waarnemers (commentatoren en journalisten), andere politici en kiezers de VLD duidelijk rechts plaatsen. De enige die dat niet doet, is De Gucht. Zowel op de economische links-rechtstegenstelling (vrij initiatief versus overheidsoptreden), op vlak van de socialebeschermingstegenstelling (vangnet voor iedereen tegenover ieder voor zich), de autoriteitstegenstelling (i.v.m. migranten en veiligheid) als tot slot voor de overheidstegenstelling (meer of minder overheid), scoort de VLD telkens rechts. Enkel op de ethische as (euthanasie, homohuwelijken, legalisering van drugs...) kan de partij zich eerder links plaatsen. Maar of dat zo bepalend is voor het beleid... Kortom: Karel zit met een probleem. In zijn queeste naar kiezers en politicimet-bagage om van de VLD de grootste partij te maken, moet hij wel naar linkse kiezers grijpen. Moeten? Tsja, want de wetten van de huidige political correctness eisen nu eenmaal een uitbreiding met centrumlinkse kiezers van o.a. NCD en Spirit. Een linksliberale ‘concurrent’ als Spirit kan de blauwe partij missen als kiespijn.
8
WIL DE GROOTSTE ZIJN.’
Onder het motto ‘ik wil de grootste zijn’ weigert Karel naar rechts te kijken. Een groot deel van de centrumrechts kiezers heeft hij toch al. Maar, zo leren de wetten van de politicologen en communicatiespecialisten, wie links uitbreidt, dreigt centrumrechtse kiezers te verliezen. VVD-voorzitter Hans Dijkstal mocht dat onlangs in Nederland zelf ervaren. Maar wie verkiest de centrumrechtse liberale kiezer als hij bij de VLD niet meer terecht kan? De CD&V of het Blok? Half-blauwe gemeenten als Schoten en Brasschaat kozen in 2000 al massaal voor het Blok. Een derde speler is de N-VA. Want verrassend genoeg hoor je in meer intellectuele liberale kringen de N-VA noemen. Eén ding is zeker: Karel is progressief. En zo ook zijn partij. Wie dat niet wil geweten hebben, zijn o.a. Ward Beysen en Boudewijn Bouckaert. Die willen respectievelijk met een Liberaal Appel (Antwerpen) en de klassiek-liberale denkgroep Nova Civitas (Gent) de rechtsliberalen verzamelen. Neem dan nog een in onmin gevallen Leo Goovaerts (Brussel), en er kan een heuse synergie ontstaan ter rechterzijde van de grote centrumpartij die de VLD wil worden. KDr. Nova Civitas organiseert op 3 juni een debat ‘Hoe kleurloos wordt de VLD?’ met o.a. Boudewijn Bouckaert, Ward Beysen, André Denys en Ludo Van Campenhout. Er wordt ook een NCD’er uitgenodigd. Het debat vindt plaats in het Kapittelhuis in Gent, om 20u30.
DE
KATER VAN
S REBRENICA
Nadat eerder in Frankrijk daarover een voor het Nederlandse VN-batal-
D I R UPO
levend, met een veel te lichte bewapening en zonder enige kans op luchtsteun, want die werd commandant Karremans uitdrukkelijk door de VN geweigerd. Prof. Blom, die het NIOD-rapport voorstelde, had vooral kritiek op de media. Die hadden, volgens het gekende traditionele mengsel van kneuterige wereldverbeteringslust en dito betweterigheid, eerst de politiek onder druk gezet om een Nederlands bataljon onvoorwaardelijk ter beschikking te stellen, ter bescherming van de vrede en de menselijkheid. Diezelfde correcte denkers hadden zich kort voordien verzet tegen het toeken-
EN ZIJN
Waalse buren wilden mijn groot gelijk extra bevestigen: hun Wallonië is inderdaad nog altijd dat van de Parti Socialiste.
La Libre Belgique publiceerde intussen haar nieuwste peiling naar de electorale gevoeligheden. En zie: volgens die peiling is Wallonië minder dan ooit tevoren bereid om zich los te maken uit de PS-machtsgreep. Wallonië koestert zich in de arrogantie van di Rupo, in het Waalse gewest mag de Parti Socialiste zich gelukkig prijzen want de Waalse kiezer is minder dan ooit tevoren op zoek naar partijpolitieke herverkaveling. Zelfs de partij van mevrouw Milquet (PSC) krijgt van de Waalse kiezer wat
Jaak Peeters
WALLONIË
De drukinkt van onze vorige Waalse bijdrage was nog niet droog of onze Alain Van der Biest, zo schreven we, had wellicht nooit de tragische rol gespeeld die hem nu werd toebedeeld als zijn Wallonië niet werd beheerst (en niet “beheerd”!) door zijn Parti Socialiste. Zoals dat was sinds het einde van de 19de eeuw toen het socialisme het levenslicht zag onder de Belgische politieke hemel.
Het weldenkende deel van Nederland heeft nog nooit zo’n kater te verwerken gekregen. Het zal lang duren voor het beeld van 7000 vermoorde mensen voldoende verbleekt is. En de politiek? Die zit met haar mond vol tanden en treedt af.
extra ademruimte. Zoals liberalen van Louis Michel en zelfs de groenen van Ecolo. De Waalse groenen worden inderdaad (nog) niet afgestraft voor hun opeenvolgende schitterende nederlagen die ze binnen de federale regering zo graag ondergaan. Maar di Rupo is dus het lievelingskind van onze Waalse buren. Een zo groot mogelijke mond opzetten tegen die vervelende Vlamingen zoals di Rupo dat pleegt te doen, dat loont. Veel beloven en vooral het geld laten rollen zelfs als dat er niet is, dat maakt nog altijd indruk. De partij zit wel opgescheept met onder meer de nagedachtenis van een vermoorde partijvoorzitter, de herinnering aan een voor corruptie veroordeelde partijvoorzitter, de tragische zelfmoord van een boegbeeld en daar zullen we het maar bij houden. Maar wat doet het er toe, meer dan ooit tevoren betekent de PS weer macht zonder meer. En dat heeft
9
de Waalse burger graag. Zo was het vroeger toch ook? Een toch wel opvallende situatie: electorale winst voor de drie traditionele politieke families in Wallonië, in Vlaanderen kalven alvast twee van de drie, de aloude CVP en de SP intussen verder af. Zijn we ten noorden van de taalgrens dan toch op weg naar een feitelijke machtsverschuiving? Of krijgen we straks een totaal versplinterd Vlaams partijpolitiek landschap? Het wordt uitkijken naar de avond van de volgende federale stembusgang om te zien of die ontwikkeling bewaarheid wordt. Met als gevolg : het verdwijnen van het aloude toch zo typische Belgische evenwicht tussen het “katholieke” Vlaanderen van de traditionele CVP en het rode Wallonië? En dus het begin van het einde van het Belgische evenwicht!
Marc Platel
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
DE BUREN
De Fransen hadden in hun rapport vooral de Nederlandse militairen aangepakt. Die zouden doetjes zijn geweest, die de Bosnisch-Servische massamoord op 7000 moslims in de door de Verenigde Naties tot “ veilig gebied” uitgeroepen enclave Srebrenica niet konden of durfden te beletten. ‘Onze soldaten zouden zeker hebben gevochten’ verklaarde het Franse chauvinisme. In Nederland is dit onrechtvaardige Franse rapport hard aangekomen. De Dutchbatters hadden niet alleen een onduidelijk, maar bovendien een veel te beperkend mandaat. Bovendien heeft niemand ooit in de werkelijkheid een moordpartij gezien.Voorts: het bataljon zat ingesloten, bij wijlen op noodrantsoenen
B IJ
jon Dutchbat vernietigend rapport was verschenen, komt nu ook het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) met een rapport over de grootste oorlogsmisdaad in Europa sinds 1945. Hoewel minder scherp dan het Franse, is het geschetste beeld niettemin verre van fraai. Vooral het Nederlandse intellectuele en mediawereldje blijkt over de mangel te worden gehaald.
nen van middelen om de strijdkrachten op een fatsoenlijke wijze operationeel te houden. In werkelijkheid, zo suggereert Blom, is het de schuld van een bepaald soort intelligensia dat het Nederlandse bataljon niet op zijn taak berekend was. De Landmachttop hoopte het nut van militaire investeringen te bewijzen, maar onderschatte zelf de moeilijkheidsgraad van de opdracht in Srebrenica: feitelijk werd Dutchbat door de Servische generaal Mladic gegijzeld.
KADERVERDRAG
HOE
VOOR DE
MINDERHEDEN
DAN OOK NIET RATIFICEREN
O PINIE
Het rapport Nabholz-Haidegger moest de faciliteiten niet alleen veilig stellen, maar ze zelfs inhoudelijk zowel als geografisch uitbreide. Het is in de Raad van Europa terug naar afzender gezonden. Hoe het nu verder gaat is nog even afwachten, maar de vraag die we ons nu al moeten stellen is : trekt de Vlaamse regering deze keer de nodige lessen? Vorig jaar barstte het Franstalig offensief in de Vlaamse Rand rond Brussel weer los. De onderwijsfinanciering was binnen, het Lambermontakkoord goedgekeurd en het was gedaan met de veel geroemde communautaire vrede onder Paars. Minister Thomas van de Franse Gemeenschap kondigde in januari aan dat hij de door de Raad van State vernietigde Conseil Consultatif des Francophones de la Périphérie opnieuw wil opstarten. Er werd gepoogd een referendum te organiseren tegen de Vlaamse voogdij in de faciliteitengemeenten. Er werden incidenten uitgelokt rond de verkoop van OCMWwoningen in Voeren. Talloze Franstalige initiatieven in de Vlaamse Rand, in Voeren en elders worden (financieel) ondersteund door de Franse Gemeenschap (al dan niet via Frankrijk). Het dossier inzake de inning van de milieutaks in Wezembeek-Oppem is ondanks de knieval van minister Van Grembergen nog altijd niet van de baan. Carrefour wordt opnieuw verspreid en de Vlaamse school in Komen wordt plots in vraag gesteld. In de gemeenteraden van de faciliteitengemeenten wordt er opnieuw Frans gesproken en Van Eycken heeft aangekondigd dat volgend schooljaar (tegen de taalwetgeving in) Franstalige kinderen van buiten de faciliteitengemeenten in faciliteitenscholen zullen worden ingeschreven.
NABHOLZ De goedkeuring vorig jaar door de federale en gewestregeringen van het Europees Kaderverdrag voor de minderheden, heeft de Franstalige ambities duidelijk nieuw leven ingeblazen. Maar het Rapport Nabholz-Haidegger is voorlopig door de Raad van Europa niet aanvaard. Worden deze keer de lessen wel getrokken ?
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
Een: het is erg moeilijk om aan een internationaal publiek uit te leggen dat de meerderheid in dit land de minderheid hoegenaamd niet “verdrukt”, maar zichzelf door de drieledige staatsindeling integendeel uit vrije wil in een minderheidspositie heeft laten dwingen. Die toegeeflijkheid is zo onwaarschijnlijk dat buitenlanders ze ongeloofwaardig vinden. Twee: Vlaanderen kan zich binnen de Belgische context geen soepele houding ten aanzien van anderstaligen veroorloven zolang de Franstaligen er op uit zijn om de administratieve grenzen binnen dit land te wijzigen. Wie van dat bekrompen imago afwil, kan dus maar best voor een onafhankelijk Vlaanderen gaan. Drie: zelfs nadat enkele jaren terug het rapport Columberg pas in extremis door de Raad van Europa werd gewijzigd, heeft de Vlaamse regering nooit echt werk gemaakt van een doeltreffend communicatiebeleid en/of van een diplomatieke strategie. Integendeel, om redenen van interne politieke afrekeningen leek de regering er eerder op uit om in het buitenland een beeld op te hangen van een natie met haatdragende mensen. Een grondige evaluatie van die strategie dringt zich op.
GEEN MINDERHEDEN In maart jl. bevestigde het Vlaams Parlement dat het onverminderd vasthoudt aan de stelling dat er slechts tot ratificatie van het Europees Kaderverdrag zal worden overgegaan als duidelijk wordt gestipuleerd dat er in dit land géén nationale minderheden bestaan (behalve de Duitstalige) en dat de interpretaties van het verslag NabholzHaidegger nooit als basis voor een bekrachtiging kunnen worden genomen. Dat rapport mag dan al voorlopig niet zijn goedgekeurd, het bevat een aantal waarschuwingen die het Vlaams Parlement best niet in de wind slaat.
10
Zelfs al zou er in een clausule aan het Kaderverdrag worden gestipuleerd dat er geen Franstalige minderheid in Vlaanderen bestaat, dan nog kan een dergelijke verklaring worden geïnterpreteerd als een voorbehoud dat incompatibel is met het onderwerp en het doel van de Kaderconventie zelf, binnen de betekenis van het artikel 19c van het Weens Verdragenverdrag. Dat fameuze artikel 19c schrijft immers voor dat een voorbehoud bij enig verdrag de wezenlijke inhoud ervan niet mag tenietdoen.
GOK Met andere woorden: een Belgisch voorbehoud dat stelt dat er in dit land geen minderheden zijn, kan perfect eerst worden goedgekeurd door de Franse Gemeenschap en het Waalse gewest, om nadien door hen te worden aangevochten op basis van de bevindingen van de Commissie van Venetië, die net het tegendeel beweert. Als minister-president Dewael beweert dat een dergelijke klacht geen kans, dan neemt hij zijn wensen voor werkelijkheid. Alleszins is dat een gok die we beter niet wagen. Vlaanderen kan het zich gewoon niet veroorloven het Kaderverdrag ter bescherming van de minderheden te ratificeren en intrede te laten vinden in de Belgische rechtsorde. Toegegeven, het is geen prettige optie en we maken er ons wellicht niet sympathiek mee, maar als dat de prijs is die we moeten betalen om de integriteit van ons grondgebied te behouden, dan moeten we dat maar opbrengen.
Luk Van Nieuwenhuysen Vlaams volksvertegenwoordiger
VRIJSPRAAK MEI
2002
LEESWEES Ons volk kent wijsheden als: ‘Het succes heeft vele vaders, de misluk-
Punt was het blad dat ik wilde maken en waarvoor ik de volledige verantwoordelijkheid graag op mij zou nemen, indien dat niet al te zelfingenomen zou zijn. De verdiensten van de redacteurs en losse medewerkers kunnen niet overschat worden en naar het mij voorkomt eisen de meesten van hen ook graag en gemotiveerd hun stuk van het vaderschap op. Wij blijven trots op Punt. Waarom? Ik vond Punt uitstekend. Zo eenvoudig is dat. Ik ga hier geen pogingen ondernemen om te bewijzen dat het goed was. We zijn niet met wiskunde bezig. Ik ‘vond’ het goed. Ik maakte Punt zoals het was omdat ik zo’n blad wilden lezen. Het bracht onpartijdige en correcte kwaliteitsjournalistiek en ging daarbij uit van een maatschappelijk profiel, Vlaams en mild-behoudend, dat me ligt.
'MET PUNT
DRONGEN WE EINDELIJK NOG EENS DOOR IN ANDERE KRINGEN'
KRITIEK Was er dan geen kritiek? Oh ja, zeer zeker. Vooreerst de opbouwende kritiek van de mensen die het product zagen groeien en op de onvolkomenheden wezen. ‘Rome en Parijs werden ook niet op één dag gebouwd’ en ‘het ideaal is niet van deze wereld’, zijn nog van die wijze volksspreuken. Maar er waren ook mensen die het ding gewoon niet goed vonden. Sommigen betreurden dat het Vlaams Blok onvoldoende in de watten werd gelegd. Correct, het blad
WIE
EEN BOOM PLANT, MAG NA ENKELE
WEKEN GEEN BLOEMEN VERWACHTEN.
PUNT.
wilde onpartijdig zijn en was dat ook. Anderen namen dan weer in niet dank af dat we het cordon sanitaire niet eerbiedigden. Dat klopt, want we wilden correcte journalistiek brengen. Weer anderen hadden liever een strijdblad gezien. Dat was het inderdaad niet, want we werkten aan een journalistiek kwaliteitsproduct en geen wervend pamflet. Of misschien stoorden het magazineformaat, de stijl, de inhoud, de mensen,... Sommigen binnen de Beweging zijn gewoon tegen alles dat een beetje durf vertoont en de betreden paden verlaat, en natuurlijk was er de onvermijdelijke jaloezie. Ze hebben allemaal, stuk voor stuk, gelijk. Punt zal dan inderdaad niet hun blad geweest zijn. Het staat dus iedereen vrij het resultaat slecht te noemen. Ik neem diezelfde vrijheid het naar mijn verwachtingen uitstekend te vinden.
Uit een representatieve peiling bij krantenkiosken in heel Vlaanderen blijkt dat we wekelijks zowat 10 000 exemplaren verkochten, naast de bijna 2000 abonnees. Punt heeft uiteraard niet iedereen bekoord, maar was op weg om leefbaar te worden. We zaten nu al halfweg het leefbare verkoopcijfer van iets meer dan 20 000. Wetend dat er amper promotie werd gevoerd, moet dat verkoopcijfer ronduit schitterend genoemd worden. Maar het is gebleken dat er in heel Vlaanderen geen 1,25 miljoen euro te vinden was om het project uit te voeren. De zoektocht naar voldoende mensen met voldoende kapitaal, professionalisme én visie leverde onvoldoende op. Een bijzonder droevige vaststelling.
WOESTIJN Punt is dus geen wees. Maar ik blijf wel achter als wees, als leeswees, samen met duizenden anderen voor wie het blad na enkele weken al een huisvriend was geworden. Nu rest in het segment waar Punt meespeelde alleen de dorre woestijn. Er was een redactie die een eigenzinnig kwaliteitsblad maakte. Er waren lezers die het graag kochten. Er waren geen financiers. En zonder water kon het tere, maar veelbelovende plantje Punt natuurlijk niet groeien. Wie een boom plant, mag na enkele weken geen bloemen verwachten. Punt. Peter De Roover
HEERLIJK Wat belangrijker is: ik bleek niet alleen te zijn. Tijdens de negen ver-
11
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
O PINIE
king is wees’. Als het blijven verschijnen van een weekblad succes mag heten, dan is punt een mislukking. Na amper negen nummers, wat in het geval van een weekblad een periode van negen weken inhoudt, zette de uitgever de zaak stop. Wel, deze mislukking is geen wees. Eén vader ervan ondertekent dit stuk.
schijningsweken, maar meer nog na het stopzetten regende het fijne en positieve reacties. Zowel het aantal aanmoedigingen als de kwaliteit ervan deden plezier. Nog belangrijker: met Punt drongen we eindelijk nog eens door in andere kringen en boden we een wervende ontmoetingsplaats van gelijk- en andersdenkenden. Heerlijk was dat.
LAND
VOL DIVERSITEIT
IS
DE A FGHANISTAN GEDIEND MET HET FEDERALISME ?
B UITENLAND
H
omogene staten zijn een zeldzaamheid. De Ierse republiek is een van die weinige staten in de wereld die geen minderheden op hun grondgebied tellen. Multi-etnische staten vormen de regel. Meestal kennen ze een zekere bestuurlijke autonomie of bepaalde culturele rechten toe aan hun minderheden. Sommige van die multi-etnische staten kunnen ook multi-nationaal worden genoemd in die zin dat er bevolkingsgroepen in voorkomen die te groot zijn om nog voor een “minderheid” door te gaan en als dusdanig eerder een natie op zich vormen. Een van de middelen om de verhoudingen tussen die verschillende naties onder het overkoepelend dak van eenzelfde staat in goede banen te leiden, is het federalisme. Of federalisme een wondermiddel is, valt nog te bezien. Het kan ook tot vervreemding leiden en de onderlinge spanningen doen toenemen, zelfs tot op de rand van een oorlog. Afghanistan is in dat opzicht een interessante “test-case” voor het federalisme. De Afghaanse bevolking die nog tot voor kort onder de despotische knoet van de Taliban gebukt ging, wordt gekenmerkt door een grote verscheidenheid op etnisch, linguïstisch en religieus vlak. De Pashtun maken 38 % van de bevolking uit, de Tadzjieken 25 %, de Hazara 19% en de Oezbeken 6%. De overige 12 % bestaan uit kleinere etnische groepen.
DIVERSITEIT De drie belangrijkste talen zijn het Pashtu, het Dari (de Afghaanse variant van het Perzisch) en het Oezbeeks, een Turkse taal. De Islam is vertegenwoordigd door de twee grote stromingen, de Soennitische en de Sjiietische. Tribale en locale tradities spelen een grote rol. Als de regelmatige invasies en bezettingen door buitenlandse mogendheden niet mee hadden bijgedragen tot de creatie van een collectief Afghaans gevoel, zou je geneigd zijn te denken dat een land met zo een grote diversiteit wel uiteen moet vallen. Iets wat bepaalde machten in de regio misschien maar al te graag zouden hebben om hun deel van de koek te kunnen inpalmen. Sinds de val van het Taliban-regime wordt er niet alleen nagedacht over de heropbouw van het land - het opkrikken van de economie en de versteviging van de democratie -, maar ook over een staatkundige structuur, die een evenwicht schept tussen een centraal en regionaal bestuur, en rekening houdt met de diversiteit op het vlak van etnie, taal en religie. DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
De discussie over een mogelijke federale structuur voor Afghanistan is mee aangewakkerd door uitspraken van Joschka Fischer, de Duitse minister van buitenlandse zaken. Heel wat academici hebben de draad opgepikt. De politicologe Reeta Chowdhari Tremblay bijvoorbeeld stelt zich vragen bij de bepaling van het Akkoord van Bonn - het resultaat van de grote Afghanistanconferentie van december 2001 - dat de Afghaanse grondwet van 1964 moet dienen als het wettelijke kader voor de overgangsregering van Karzai. De grondwet mag dan wel gelijke politieke rechten en vrijheden voor alle burgers garanderen, maar voorziet tegelijkertijd in een administratief bestuur dat gebaseerd is op het principe van het centralisme.
MEDEZEGGENSCHAP Volgens Tremblay zou het centralisme misnoegen opwekken in zo een gediversifieerd land als Afghanistan en de roep om meer regionale autonomie vergroten. Alleen door het “multiculturele federalisme” zou de culturele rijkdom van Afghanistan worden gerespecteerd en zouden de verschillende etnies het gevaar van marginalisering en machteloosheid ontlopen. Het federalisme zou ook beantwoorden aan de rijke democratische cultuur van medezeggenschap die op het locale vlak bestaat. Andere politicologen zijn minder te spreken over de optie van een federalistisch Afghanistan. S. Frederick Starr, voorzitter van het Central Asia-
12
Caucasus Institute van de John Hopkins University (USA), heeft wel begrip voor het argument dat federalisme aan iedere groep een stem in het kapittel verleent, maar wijst erop dat het tot stand brengen van een federatie een moeizaam proces is. De geschiedenis toont dat genoegzaam aan: de Verenigde Staten moesten eerst door een burgeroorlog, Zwitserland had er vele eeuwen voor over, en Duitsland schakelde er pas na de val van de nazidictatuur op over. Te bedenken valt dat dit allemaal staten waren met een sterke economie en een vertrouwdheid met democratische instellingen, voorwaarden die in Afghanistan nu net ontbreken. Starr meent dat Afghanistan een sterk centraal gezag nodig heeft om orde op zaken te kunnen stellen. Van centrifugale krachten in het land zouden bijvoorbeeld drugssmokkelaars of terroristen kunnen profiteren.
GRENZEN Een ander probleem is dat van de afbakening van de grenzen van de deelstaten en van de bescherming van de minderheden in elk van hen. Omar Zakhilwal, hoogleraar in de economie aan de Carleton University in Ottawa, vreest dat in een land als Afghanistan, dat economisch aan de grond zit, het federalisme de rivaliserende benden, “warlords” en “leenheren” in de kaart speelt, de onderlinge strijd weer aanwakkert, en buitenlandse machten zou verleiden om er zich in te mengen. De meningen over federalisme voor Afghanistan zijn hopeloos verdeeld. Toch zijn voor- en tegenstanders het erover eens dat de staatkundige structuur zowel een voldoende sterk centraal bestuur als een gegarandeerde representativiteit van de verschillende etnische groepen in acht moet nemen. De oplossing ligt misschien in het midden. En zoals we weten, is het federalisme misschien geen wondermiddel, maar creëert het telkens weer een oplossing sui generis. Dirk Rochtus
BOEKEN
GRONDWETTEN
DARWIN ACHTERNA
GERALD DIESENER
Dat de mens het leven niet heeft gekregen van god, daarover zijn enkel creationisten en enkele zwartekousenprotestanten nog niet overtuigd. Maar dat genetische kwaliteiten van deze of gene mensen ook intrinsiek mogen beoordeeld én erkend worden, dat is voorlopig nog een ander paar kousen. Boeken als De bril van Darwin (Mark Nelissen, Lannoo), De derde chimpansee (Jared Diamond, Spectrum) of De mietjesmaatschappij (Marcel Roele, Contact) verkopen als zoete broodjes. De mietjesmaatschappij ging om de erkenning en duidelijke sympathie voor de sociobiologie zelfs in de Vlaamse pers niet onopgemerkt voorbij. De ondertitel Over politiek niet correcte feiten deed nochtans iets anders verhopen. Auteur van dat laatste boek, Marcel Roele, bundelde ondertussen een vijftigtal van zijn columns die eerder verschenen in het Nederlandse AD Magazine. Daarin toont hij kort, maar niet altijd even duidelijk, aan dat het onderscheid tussen mens, dier, natuur en cultuur relatiever is dan de grootste cynicus zich durft voorstellen. Een aanrader voor wie eens verder durft kijken dan z’n neus lang is... KDr.
UND
DIRK ROCHTUS (HG.), VERFASSUNGSGEBUNGS PROZESSE IM
VERGLEICH. LEIPZIGER UNIV.-VERL., 64
BLZ.
ISBN 3 934565 95 6, €15.
Het colloquium Een ‘proeve’ van grondwetten. Een vergelijking tussen Vlaanderen, Wallonië, Freistaat Sachsen, Bosnië-Herzegovina en Zuid-Afrika, gehouden aan het Departement Handelswetenschappen van de Lessius Hogeschool (voormalige Handelshogeschool) in Antwerpen, ging niet onopgemerkt voorbij. In Leipzig verscheen nu in het Duits een opmerkelijk verslagboekje dat het colloquium verder doet beklijven. De bijdragen van Gerald Diesener (Leipzig), Elias Links (ambassadeur van de Zuid-Afrika in België en bij de EU), Wouter Pas (KU Leuven), Dirk Rochtus (Lessius Hogeschool, Antwerpen) en Edin Sarcevic (U. Leipzig) bieden een vergelijking van Länder, deelstaten en staten op weg naar staatkundige zelfvinding. Allen delen het geloof dat een Grondwet, uit vrijheid ontstaan en waarborg tot vrijheden, tot de kernverworvenheden van de moderne tijd behoort. BVS (Te bestellen bij: CEDUS, Lessius Hogeschool, tel 03 201 18 00)
C’EST QUAND LA FIN DE L’INDÉPENDANCE? ‘Les chikwange sont pourris’ (de maniok is verrot); lees: ‘De opstand is losgebroken.’ ‘Livrer les bananes’ (lever de bananen); lees: ‘Vlucht!’ Codewoorden die half juli 1960 via de fonie vanuit Coquilhatstad de ether worden ingestuurd.
Een vlot aaneengeschreven beeld geschetst van idealisten en profiteurs, harde wroeters die, diep in de brousse, voor en met hun gezin en de negers een beter bestaan wilden opbouwen, en luiwammesen. Het gaat over verantwoordelijkheid, vlijmscherp aangeduid (en met de vinger gewezen), hoop, inzet, verwezenlijkingen die een land opbouwden, en over beschamende lafheid, domheid ook. Brussel. Herkenbare toetsen kruiden het werk, zoals: ‘Overigens kenden de Vlamingen veel beter de inlandse talen dan de Franstaligen Belgen. Waarom weet ik eigenlijk niet,’ of: ‘Toen jullie blanken hier niet waren, aten we elkaar op. Als jullie weggaan, zal hetzelfde gebeuren,’ of een arts, zonder spijt over zijn werk: ‘het is frustrerend als je bedenkt dat die mensen nu terug de slaapziekte krijgen.’ Soms zijn de verhalen, en verwijten, hard. Evenmin ontbreken de grote maatschappijen die de rijkdommen van de Kongostaat en Belgisch-Congo plunder(d)en, onder het goedkeurende oog van (ook) de Belgische Staat. Is dan alle hoop verzwonden? Wie weet. Zuster Marie, een Vlaamse in Kisangani, ruim tachtig nu, bleef al die tijd. Ze zal sterven in haar land, in Congo. BVS PETER VERLINDEN, WEG HET
UIT
CONGO.
DRAMA VAN DE KOLONIALEN,
DAVIDSFONDS/LEUVEN, 232
MARCEL ROELE, DE
MENSELIJKE SOORT.
CONTACT, 128 € ISBN
BLZ.,
11,35,
90 254 1685 3
In 1955, als Mwana Kitoko (sic), ‘de jonge knaap’ in het Lingala, nog een laatste triomftocht voert, wordt het ongenoegen, dat al onderhuids sluimert, nog even vergeten. Vijf maanden later lanceert prof. Jef van Bilsen zijn befaamde Dertigjarenplan. Niet eens vijf jaar later is de droom voorbij.
13
BLZ.,
ISBN 90 5826 154 9, €
19,75.
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
B OEKEN
Het aantal boeken en essays over biogenetica, sociobiologie en darwinisme, valt niet meer bij te houden. Op nog geen anderhalf jaar tijd werd de ene na de andere gepopulariseerde en al wat moeilijker filosofische studie gepubliceerd. Van de gevaren over darwinisme - naar de ontdekker van de evolutieleer - tot de voordelen. En met die laatste zit je meteen op een voorlopig nog steeds politiek niet erg correct terrein. Ook al begint het terrein te evolueren.
Weg uit Congo is niet een klaagzang, maar een “document humain” geworden, een verzameling getuigenissen. Dromen, stukgeslagen dromen, heimwee en weemoed, mensen. In afwachting van het befaamde Eindrapport van de onderzoekscommissie uit... 1960? België.
DE
TREIN HAD DRIE MAAL GEFLOTEN...
K ORT
De paars-groene regering (ook nog de kameleonregering genoemd), heeft de NMBSknoop doorgehakt. Toegegeven, het was niet eenvoudig. De geviseerde kandidaat kwam niet opdagen (treinstaking, trein gemist?), zodat om tijd te winnen, een tweede oproep tot de crème de la crème onder de Belgische bevolking moest worden gelanceerd. Of hoe het Staatsblad een soort Vacature werd en een vacature op zoek ging naar haar kandidaat. Om Suzanne van Interlabor jaloers te maken! Maar niet getreurd. Alea iacta est. Of, om het in spoortaal te zeggen: het signaal staat op groen en de wissels zijn getrokken. Vanaf september zal een zekere Heinzmann er vanuit Luxemburg invliegen. En groene Isabelle heeft haar sporen verdiend. Opdracht volbracht! Opdracht die erin bestond, Etienne Schouppe gedurende (lees: durant) haar ministerschap te elimineren, want hij had de verkeerde partijkaart op zak. Geen geldig vervoerbewijs als het ware. Vandaar dat de spooktrein die hem naar Denderleeuw moest terugbrengen, allang driemaal had gefloten... Ingewijden beweren zelfs dat Isabelle Dura(nt)cell (gaat ook driemaal langer mee) ook echt allergisch is voor Schouppe. Ze kan zijn naam niet horen, laat staan hem uitspreken. Verder dan iets in de aard van “Scoep” komt ze niet. ‘Schouppe en Vriend’ zou het dus als wachtwoord in 1302 ook niet slecht hebben gedaan. Dat ze ook valt over (en niet voor) zijn voorkomen, daar kunnen we inkomen. Alhoewel. Iemand die deel uitmaakt van de Belgische regering, is toch één en ander gewend. Maar goed. Terug naar de essentie. Schouppe werd dus publiek opgehangen met de koord waarmee hij zelf naar de top is geklommen. Met name de politiek. Moraal: eigen schuld, dikke bult. Toch zielig! Moeten solliciteren voor uw eigen job! Maar niet getreurd. Naast de fopspeen van ABX is er nog de royale ontslagvergoeding. En als ABX flopt, dan is er nog altijd de CD&V. Daar zijn momenteel vacatures in overvloed. En Heinzmann, hoor ik u vragen? Tja, we zullen zien. Onbekend is onbemind. Ik dacht alleen dat er betere kandidaten waren. Steve Stunt bijvoorbeeld. Binnen de maand reden we allemaal gratis. Of de tweeling Lippens en Davignon, de hofleveranciers, met een “remake” van de Sabena-soap? En wat dacht ge van Jean-Luc “locomotief” Dehaene? Of Louis TGV Tobback? Toch jammer, dat al deze mogelijkheden ons ontzegd zijn gebleven.... Kamikaze
C
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org
Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 14,87 (600 fr.) op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Kameleon, Leuvensesteenweg 227, 3190 Boortmeerbeek, Tel. 015 52 95 67, www.kameleon.be Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem. ISSN 0012-5474
14
zen. Een cursus (in het Nederlands) over de werking van het Parlement lijkt in deze meer op zijn plaats, aldus Ronduit N-VA (PM, 19.03)
VOLK MET EEN KROONTJE Volgens een peiling van La Libre Belgique (begin april) zou nog 71% van de Belgen de monarchie willen behouden. Vijftien procent van de Vlamingen vindt dat ons land een republiek moet worden. Zeventig procent van de Walen vindt het koningshuis nog ‘cement’ voor ons land. Amper 50% van de Vlamingen deelt die mening. Amper 8% van de Walen wil de macht van de monarchie beperken, terwijl dit wel de wens is van 31% van de Vlamingen. ‘Veel goede ideeën hebben niet meteen een meerderheid achter zich’, aldus N-VA-kamerlid Karel Van Hoorebeke. ‘Dat het percentage dat de invloed van de koning wil beperken niet hoger ligt, komt vooral omdat de macht van het paleis zo schimmig is (Opgrimbie, Lumumba, Sabena...). Niemand weet goed hoe ver ze reikt.
KROONTJE EN CORDON Prins Laurent, de sympathiekste groene van Laken, wilde het Vlaams Parlement onderhouden over water. Spirit, N-VA en Blok bleven weg. Geconfronteerd met verbaal protest van het Blok, zei de prins aan Philip Dewinter dat hij ‘niks heeft tegen niemand. Laten we elkaar beter leren kennen op een andere gelegenheid’. Ok, zei Dewinter. Wie daar echt niet goed van was was Nieuwsblad-commentaarschrijver Luc Demullier, die de krul kreeg omdat Laurent ‘op zijn eentje het cordon sanitaire doorbreekt’. Het Blok zal Demullier dankbaar zijn voor een bijna volledige column reclame. (Het Nieuwsblad, 25 april)
PSC TEGEN KIESWET
Abonnement: € 14,50 (585 fr.) voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: € 10 (385 fr.) voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: € 10 (385 fr.). voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.
DOORBRAAK nr. 5 - mei 2002
vervolg van blz. 3
De PSC, de enige Franstalige oppositiepartij , roert de francofone trom in haar kritiek op de kieshervorming. Het akkoord is volgens de PSC ‘de voorbode van de splitsing van Brussel-HalleVilvoorde. (...) De Franstaligen zullen nu bezwijken onder het gewicht van de Nederlandstaligen. Tegelijkertijd vergroot het gewicht van de Vlamingen in Brussel.’