België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
ISSN 0012-5474
Vlaanderen staat in Europa
10 Maandblad november 2003
Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem
S CHEIDING
DER GEESTEN
Er zijn van die ochtenden dat een mens maar moeilijk wakker wordt. Maar dinsdag 21 oktober 2003 lukte dat aardig, bij het horen en lezen van wat Yves Desmet, de commentator van De Morgen over ons vaderland wist te vertellen. Yves groet ’s ochtends de dingen doorgaans met zinnige analyses, maar zijn geschimp op Vlaams-nationalisten is legendarisch. Nu evenwel wekte hij ons met woorden die we hebben ingekaderd boven onze sponde. De recente discussie over economisch beleid is voor hem een teken van groeiende verdeeldheid, niet zozeer tussen socialisten en liberalen, maar wel tussen het zuiden en het noorden van het land. Ons systeem van sociale zekerheid kraakt tot in zijn voegen, en we moeten ingrijpen. Vlaanderen is het over de analyse van het probleem grotendeels eens, maar de zuiderlingen volgen niet. ‘Een correcte analyse wordt in Franstalig België meteen als schizofreen gewauwel afgedaan, iedere terechte kritiek op het sociaal-economisch bestel van Wallonië, waar overproportioneel veel mensen afhangen van overheidstewerkstelling of uitkeringen, veroorzaakt er meteen een egelstelling…’ De communautaire breuklijn gaat volgens Desmet niet langer over morzels grond en taalgrenzen, maar ‘over het wezenlijke sociaaleconomische weefsel van de beide landsdelen, waar de scheiding der geesten steeds meer onafwendbaar wordt… Wanneer di Rupo dat niet inziet, is hij goed zot’. Een mens zou voor minder een telegram naar De Morgen sturen, met de woorden “Proficiat, eindelijk wakker!” In 1999 en daarna zwaaide Desmet mee het wierookvat over de nieuwfrisse paarsgroene ploeg die de communautaire duivel zou bezweren. Maar stilaan ontwaakte hij uit die droom. Onder de titel ‘Splitsing der geesten’, liet hij in november 2002 al weten dat de Franstaligen zich vaak schaamteloos ‘arrogant’ opstelden. Toen ging het over verkrampte Franstalige reacties over de monarchie, over FN-wapens en over nachtvluchtregeling van Isabelle Durant.
Wat later volgde, was constante confrontatie. Over jeugddelinquenten, over Copernicus, over justitie, over tewerkstelling, Vlaams tijdskrediet, mobiliteit, sociale zekerheid, gezondheidszorg, economisch beleid en nog veel meer. Elk federaal dossier had communautaire weerhaken. Desmet heeft ronduit ongelijk als hij nu zegt dat het communautair conflict niet langer (ook!) over grond en taalgrenzen gaat. De hele discussie over de faciliteiten, over Brussel-Halle-Vilvoorde en over kieshervormingen heeft precies met die problematiek te maken. Wie ook op dat terrein opkomt voor het Vlaams belang, is voor Desmet meteen een “kaakslagflamingant” en behoort tot de ‘gesloten carré van de zuiveren’. Was de analyse van de radicale Vlaamse Beweging dan fout? Die Franstaligen baseren hun macht op de reactionaire top van vakbonden en ziekenfondsen. Die blijft allergisch voor elke vorm van regionalisme, confederalisme of nationalisme Ook de salonbaronnen van het VBO wijzen elke regionalisering (inzake gezondheidszorg bijvoorbeeld) af, omdat dit ‘de beste waarborg is voor de eenheid van België’ (Pieter Timmermans, Trends, 18 sept). Hopen maar dat Desmet consequent uittreedt uit het gild der reactionairen die - om duistere redenen - de natuurlijke scheiding van Noord en Zuid blijven tegenwerken. Binnen de Vlaamse pers is het vooral zijn eigen krant die de communautaire doofpot toegedekt houdt. Bart Eeckhout liet ons eind augustus nog weten dat ‘op een paar kleinigheden na de hervorming van de federale staat in een eindfase is geraakt’. Als Yves Desmet ook die ballon niet doorprikt, is hij de schizofreen.
Jan Van de Casteele
P ERSWIJS - K ORT
P
K
E R S W I J S
Luc Van der Kelen in Knack, 1 oktober: ‘Niemand geeft op dit moment leiding aan de regering. Verhofstadt probeert alleen om voor zichzelf een Europese functie binnen te halen, maar hij maakt geen kans. Hij is het contact met de wereld verloren en wordt voor zijn partij een blok aan het been. De media zijn haast unisono negatief over Paars omdat ze de premier niet meer geloven’. Frans Crols in Trends, 9 oktober: ‘Vlaanderen is ziek en Wallonië is ziek. De ene heef teen hartinfarct, de andere een longziekte. Voor een hartinfarct is het medicijn anders dan voor een longziekte. Bovendien heeft in Vlaanderen New Labour de overhand (...); in Wallonië blijft Old Labour. In Vlaanderen is een consensus te vinden voor de flexibilisering en de modernisering. In Wallonië niet en Wallonië ziet liever het noorden wankelen dan te werken aan de kering van het nationale “declinisme”.’ Carl Devos, politicoloog Universiteit Gent, in De Morgen, 27 september: ‘Zo’n leider als Steve Stevaert, die intern niet wordt tegengesproken en daaruit concludeert dat hij goed bezig is, is een gevaar voor zijn organisatie. En het erge is: als het fout gaat - het moment komt - dan zal Stevaert naar Hasselt vertrekken en mag de rest het oplossen’. Luc Van den Brande in Knack, 8 oktober over zijn hond en een Waalse pluchen haan: ‘Voor alle duidelijkheid: die geschiedenis met de hond was een totaal misplaatste grap van een journalist, die me blijkbaar zal blijven achtervolgen’.
Madeleine Albright, voormalig Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, in De Morgen: ‘Wij werkten heel hard om goede bilaterale relaties te hebben met België. Maar België moet dan een onafhankelijke rol spelen, niet een rol waarin het doet wat Frankrijk het vertelt wat te doen’. Frans Crols in Trends, 11 september: ‘Waalse trekjes zijn de kronkels van Verhofstadt II, deze regering is nog sterker een kloon van Waalse eisen dan Verhofstadt I.’ Dirk Holemans (Agalev) in De Morgen, 15 september: ‘Terwijl in Frankrijk, Nederland en Duitsland scherpe debatten worden gevoerd over het pensioenstelsel of de eindeloopbaan, blijft Vlaanderen een eiland van feestvreugde. Dat is de ondraaglijke lichtheid van het paarse debat.’ Luc Cortebeek (ACV) in De Morgen, 22 september: ‘Paars is nog tragischer dan paarsgroen. (...) Eigenlijk valt er nauwelijks nog te werken met deze ploeg, op Frank Vandenbroucke na. Alles draait om de effectjes, aankondiginkjes en verklarinkjes. Er is geen enkele langetermijnpolitiek aanwezig.’ Eddy Daniëls in Perceptie & Realiteit, 8 oktober: ‘Dat is de ware tragiek van die dwaze staatshervorming. Die heeft de flaminganten een gewestelijke speeltuin gegeven die wij federaal dubbel en dik mogen betalen. (...) De Beste Optie is dat alles voorlopig even blijft zoals het is: wat transfers hier, wat immobilisme daar, we leven daar al eeuwen mee zonder eraan ten onder te gaan. We zullen dat ook ditmaal niet doen.’
O R T
ONTWIKKELINGSHULP Enkele jaren geleden is afgesproken dat het departement ontwikkelingssamenwerking zou worden geregionaliseerd. Dat is buiten de heer Marc Verwilghen gerekend: ‘Heeft het zin om een taart die je in één stuk kunt aanbieden in verschillende stukken te snijden? Ik zie ook dat de mensen op het terrein dat niet zien zitten. Er lijken nog maar weinig mensen te zijn die daarop aandringen’, aldus de VLD’er over zijn troostprijs (De Morgen, 22 sept). Hiermee wordt de Witte Ridder een symbool van de Belgische recuperatie.
MACHT VAN DE MEDIA Kritiek op de macht van de media wordt nogal eens weggehoond. Verhofstadt bij voorbeeld maakt gretig gebruik van onder meer zijn steunpilaar “Villa Politica”. Maar als het Stevaert is die de media het handigst bespeelt, wordt hij boos op de media. Laat het maar eens gezegd zijn: ‘Als het om beeldvorming gaat is de tv onklopbaar. En inzake politiek berichtgeving was de VRT bij de vorige verkiezingen de marktleider’ (Walter Pauli in De Morgen, 25 sept). ‘Het zijn de politici zelf die de media zo machtig hebben gemaakt. De pers is belangrijker dan vroeger, omdat politici de pers zo belangrijk zijn gaan vinden’ (Carl Devos, Universiteit Gent, De Morgen, 27 sept). Hoe dan ook, paarse toppers hebben de jongste jaren de ether gedomineerd. Maar de vluchtigheid van dit succes staat in de sterren geschreven.
BRUSSELSE CLASH In de Brusselse politiek liggen de kaarten anders dan in de Waalse. In Wallonië is de PS van Elio di Rupo de grootste partij, in Brussel de MR van Louis Michel. De koude oorlog tussen blauw en rood is in Brussel volop aan de gang. Dat de PS er na de verkiezingen van volgend jaar wel eens van partner zou kunnen wisselen en een alternatieve meerderheid vindt met cdH en Ecolo maakt de liberalen nerveus. Ook in Vlaanderen kan winst voor de sp.a een hoopgevend perspectief zijn voor CD&V. Koele cijferaar Herman Van Rompuy probeert zijn partij in dit scenario te wringen. Het afketsen van de vervolg blz. 3 DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
2
K
O R T
onderhandelingen met N-VA zou volgens goed ingelichte bron onder meer daarmee te maken hebben. Wat de twijfel over de Vlaamse ruggengraat van die partij alleen maar doet toenemen.
Ook Luc Van den Brande, voormalig Vlaams minister-president, weet dat de Vlaamsgezinden binnen de CD&V nog geen gewonnen spel hebben. Voluntaristisch verwoordt hij het als volgt: ‘Ik besef dat niet elke CD&V’er even ver wil gaan in de Vlaamse autonomie als ik. Dat is geen enkel probleem. Zolang ze maar beseffen dat de partij op het congres van Kortrijk voor het confederalisme heeft gekozen en daardoor gebonden is’. (Knack, 8 okt)
FACILITEITEN De Vlaams-Brabantse gouverneur Lode De Witte liet zich eind september opmerken door een duidelijke uitspraak over de faciliteiten. ‘Franstaligen die in een faciliteitengemeente wonen, blijken minder bereid om Nederlands te leren dan Franstaligen die elders in de Vlaamse Rand wonen. Daarom lijkt het mij terecht dat de provincieraad van Vlaams-Brabant op termijn streeft naar het opheffen van de faciliteiten’, aldus De Witte. Goed gezegd, maar wreed voorzichtig.
PASCAL SMET De Brusselse politici zijn niet zo gelukkig met Pascal Smet, die als Stevaertpion in Brussel op zoek is naar mediaaandacht. Een van zijn ideetjes maakt echt wel indruk. Op de toestroom van anderstaligen in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel (sommige scholen tellen amper nog kinderen met Nederlandssprekende ouders) mogen we volgens Smet niet “verzuurd” reageren, want hij heeft dé oplossing gevonden: ‘Ouders die hun kinderen naar een Nederlandstalige school sturen moeten zich engageren om hun kinderen naar de Vlaamse televisie te laten kijken en om zelf ook Nederlands te leren.’ Dat kan tellen.
VAN VOLUNTARISME
S OMERS EN ZIJN B AH - LYMPISCHE S PELEN Vlaanderen loont de moeite. Dat zegt tenminste iedere weldenkende. Het begrip Vlaanderen is welhaast tot het politiek correcte gedachtegoed gaan horen. Alleen zijn woorden vervelend: hoe meer je ze gebruikt, hoe holler ze klinken. Vlaamse ministers en natuurlijk de Vlaamse ministerpresident blazen in die deun hun toon of toontje mee. Ik zie ze al staan, onze Vlaamse bewindslieden, mooi opgesteld op een rij zoals voetbalspelers bij een internationale match: officieel hangt het volkslied in de lucht, gespeeld door een band die op bevel eender wat uitvoert, maar de monden van de spelers genereren in hun mechanische bewogenheid geen echte emotie. Vlaamse bewogenheid kan paarse ministers geen moer schelen, wel staan ze, naar het grote voorbeeld van duce Verhofstadt, te vibreren van voluntarisme. Niet zeuren, maar rennen in een eindeloze vlucht vooruit. De feiten zijn niet belangrijk, wel de perceptie, nieuw modewoord voor een oud begrip. Ik sprak er dertig jaar geleden al uitvoerig over in mijn cursus psychologie, maar Slangen en zijn broedsel zijn rap genoeg geweest om er politieke en vooral klinkende munt uit te slaan. Waarschijnlijk vanuit zijn familiale en politieke achtergrond heeft Somers van Vlaanderen genoeg reukpotentie overgehouden om te blijven snuiven, zij het dunnetjes, dat het met dat Vlaanderen niet zo snor zit. Dat geliefd landsdeel van ons geeft luchtjes af die voor een normale mens niet weg te wuiven zijn. En dus vond en vindt Somers, als paars bijgekleurde voluntarist, iets te moeten doen; de Olympische Spelen naar Vlaanderen brengen. Van dat idee liggen we nog allemaal bij te komen. We blijven overigens best nog een poosje liggen: dat is in nogal wat, dubieuze, aangelegenheden de meest wijze en de minst schadelijke houding.
Ik denk te weten waar Somers dit geniale idee gehaald heeft: uit de kerkgeschiedenis, onuitputtelijke bron voor politieke know-how. Zelfs paarsen kunnen hier hun voordeel mee doen. Paris vaut bien une messe. Somers moet geweten hebben - of geweten van horen zeggen: de kabinetten zijn goed bemand - dat men de bouw van de Sint-Pieters in Rome begonnen is op het moment dat Luther de katholieke kerk een vreselijke opdoffer toedient. Je zit tot over de oren in de crisis en je antwoordt of je slaat terug met de aanpak van een der meest prestigieuze monumenten uit de wereldarchitectuur. Zij wisten van wanten, die kerkelijke jongens in Rome: geen crisismanagers nodig. Somers heeft gedacht: wat de Paus in het 16de eeuwse Rome kon, kunnen de huidige Paarsen ook. Een crisis kun je laten verdampen op de hete plaat van een groots, nieuw, onverwacht project. Oké, maar één ding mag je nooit vergeten: van een crisis wordt je pas sterker als je daardoor bewuster wordt van je identiteit, van de kern van de zaak. In Rome moeten ze dat beseft hebben: de Sint-Pieter doet het nog. Als je Vlaanderen echter wil redden om het te laten dienen, letterlijk, in en voor een ander, vreemd, opgelegd project, met name dat van de kunstmatige constructie die een zo unitair mogelijk België heet, ben je verkeerd, zelfs destructief bezig. Van zo ‘n Olympische Spelen krijgen mensen een vieze smaak in de mond. Daar betalen we toch geen ministerpresident met dure studiebureaus voor? Haastig een nieuw plan bedenken, Somers. Verkracht olympisch niet tot bah-lympisch. Een vieze smaak is hardnekkig. Jacques Claes
vervolg blz. 11
3
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
C OMMENTAAR
CD&VLAAMS
VIBREREN
ZORGEN VLAAMSE
BURGEMEESTERS EINDELIJK VOOR OPLOSSING?
M ACHT F RANSTALIGEN IN V LAAMS -B RABANT BREKEN
Leo Peeters: ‘Onze actie gaat eerst en vooral over de kieskring waarin wij leven binnen Brussel-Halle-Vilvoorde (B-H-V). Dat is nog altijd een taalgemengde kieskring, terwijl de Grondwet duidelijk grenzen vastlegt tussen de taalgebieden en tussen provincies en gewesten. Halle-Vilvoorde is Vlaams gebied, maar bij verkiezingen wordt het samengevoegd met het tweetalige gewest Brussel. Dat betekent dat Franstalige partijen met hun hoofdpionnen kunnen kandidaat zijn in het ganse gebied van Halle-Vilvoorde. En dit van de kleinste gemeente in het Pajottenland tot in de Druivenstreek van Hoeilaart. Dat betekent ook dat je de invloedssfeer van de traditionele Franstalige partijen versterkt. Als je een grondwetsindeling hebt, dan moet je die ook respecteren in je kiesverrichtingen. Vandaar dat we een splitsing willen van de kieskring B-H-V. In Vlaanderen bestaat er een relatieve consensus om die scheve situatie nu eindelijk eens recht te trekken. De Doorbraak-knipselmand puilt uit van artikelen waarin naast de Vlaamse commentatoren ook mensen uit zowat alle Vlaamse partijen (Louis Tobback, Jean-Luc Dehaene, Frank Vandenbroucke, Rik Daems...) die mistoestand aanklagen in de Vlaamse pers. Uw strategisch actieplan wil nog vóór de Europese verkiezingen van 2004 wat veranderen. Ik hoor u graag zeggen dat er toch wel groter besef groeit dat er iets moet gebeuren. U noemt een paar namen. Dat zijn ook mensen die met VlaamsBrabant te maken hebben en die de problematiek ook kennen. Als je hier een tijdje leeft, woont en werkt, voel je DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
FOTO DB
I NTERVIEW
E
‘ en aberratie’, zo noemde Marc Reynebeau het feit dat in zowat de helft van Vlaams-Brabant nog kan gestemd worden op Franstalige lijsten (Knack, 1 mei). Zelfs Reynebeau... Er is dus een reden om te geloven dat er iets aan de knikker is. Het dossier Brussel-Halle-Vilvoorde is een mooi voorbeeld van een absurde politieke situatie in Belgistan. Doorbraak vroeg aan Leo Peeters (sp.a, burgemeester van Kapelle-op-den-Bos, VlaamsParlementslid en gewezen Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden) om in mensentaal en binnen de schaarse kolommen van dit artikel uit te leggen wat er aan de hand is.
LEO PEETERS (SP.A), WEER VLAAMSE VOORGROND
OP DE
die problematiek ook onmiddellijk aan. Ik heb gemerkt dat Frank Vandenbroucke, toen hij hier kandidaat was in dit arrondissement, ook wel vrij snel heeft opgemerkt dat de situatie hier moet veranderen. Het probleem is een beetje het volgende: als je hier woont, in Vlaams-Brabant, dan besef je dat. Maar buiten VlaamsBrabant is daar heel dikwijls weinig begrip voor. Een van de gevolgen van de huidige situatie is dat Franstaligen via het huidige kiessysteem Vlaamse zetels afsnoepen? In mei gingen twee Vlaamse zetels naar de Franstaligen? Er was bij de jongste verkiezingen in mei een verschuiving, dat klopt. Tegelijkertijd met het feit dat men de buitenlandse stemmen heeft meegerekend in het kanton Lennik. Traditioneel heb je daar weinig Franstalige stemmen, nu een pak meer (zie tabel).
4
Hoe vertaal je dat aan Vlaanderen? Dat zit ook een beetje in ons actieplan. We hopen op de solidariteit vanuit Vlaanderen. Ik zie die ook groeien. Nu al zijn er ook in het arrondissement Leuven een aantal gemeentebesturen die zich willen aansluiten bij onze actie. Het zal onze opdracht zijn dit te laten uitdeinen over gans Vlaanderen. Als we daarin slagen, dan staat de problematiek toch wel hoog aan de agenda.
LEO PEETERS: ‘ONZE GEMEENTEBESTUREN ZULLEN - INDIEN RESULTAAT UITBLIJFT - HUN MEDEWERKING AAN DE ORGANISATIE VAN VERKIEZINGEN VOOR WAALSE EN FRANSBRUSSELSE LIJSTEN IN ONZE GEMEENTEN NIET LANGER VERLENEN’. Jullie hebben geen antwoord gekregen van Verhofstadt. Is dat rationeel verklaarbaar? Op de eerste plaats hebben we de koning als staatshoofd op de hoogte gesteld van het feit dat zich hier een institutioneel probleem voordoet. We hebben daar in onze brief, ondertekend door alle burgemeesters, uitvoerig op gewezen. We hebben een afspraak gevraagd bij formateur Guy Verhofstadt, maar die heeft daar niet op geantwoord. Dat is voor ons totaal onbegrijpelijk. Vandaar dat we gezegd hebben: we steken de zaak verder in beweging en daarom zijn we gekomen tot een concreet wetsvoorstel, waarbij je deze splitsing kan doorvoeren bij een gewone meerderheid. Een voorstel dat nu ook neergelegd wordt in het parlement, waar men de hoogdringende bespreking zal vragen en waardoor ook Verhofstadt de zaak niet meer kan ontwijken en zal verplicht zijn een gesprek over die thematiek te voeren en ons te willen aanhoren in onze argumenten. Wat zijn de kansen dat daar iets gebeurt? Het is uiteindelijk in het federaal parlement dat daarover de beslissing valt. Als we lezen wat Maingain (FDF) weer uitspookt in de Rand dan voel je zo toch aan dat de kans klein is dat de Franstaligen meewillen? Dat is dan de politieke vraag van: gaat men blijven luisteren naar iemand als
FOTO DB
Maingain kreeg wat tegenwind van Michel, maar zie je tekenen die erop wijzen dat mensen als Michel zelf tegemoet zullen komen aan uw vraag? Ik denk dat zeer velen beseffen dat dit niet anders meer kan. De kiesomschrijving is in strijd met de Grondwet. Er is het arrest van het Arbitragehof dat zegt dat het federaal parlement over die zaak een initiatief moét nemen binnen de vier jaar, dus daar moet een regeling komen. Wij staan met man en macht achter onze voorstellen. We zijn goed georganiseerd. En dan is er het niet onbelangrijke dreigement van de burgemeesters van Halle-Vilvoorde die niet langer willen meewerken aan de organisatie van verkiezingen als er geen gevolg gegeven wordt aan hun eis. Daar herhaalt zich een beetje wat in het begin van de jaren 1960 gebeurde. Toen waren het ook de burgemeesters die zich verzet hebben tegen de talentelling. Burgemeester Van Cauwelaert was de eerste die vanuit een kleine gemeente reageerde. Tegelijkertijd heeft burgemeester Spinoy van Mechelen zich daarbij aan-
I NTERVIEW
Maingain, die uiteindelijk quasi niets vertegenwoordigt, of gaat men nu eens luisteren naar álle burgemeesters van Halle-Vilvoorde, die in actie komen. Gaat men luisteren naar het wetsvoorstel dat gedragen wordt door de Vlaamse partijen in het federaal parlement? Gaat men luisteren naar een resolutie die zal voorgelegd worden in het Vlaams Parlement en waar vermoedelijk unanimiteit zal over bestaan? Dat is de afweging.
DE VLAAMSE
BURGEMEESTERS LATEN HUN TANDEN ZIEN
gesloten. Die hele actie was ook over de partijgrenzen heen en dat is toch wel een heel grote sterkte. Deze burgemeesters zijn ook heel resoluut, vastberaden en beslist in hun houding.
heeft zich daarbij aangesloten. In het federaal parlement is Hans Bonte (sp.aschepen Vilvoorde) mede-indiener van het wetsvoorstel. Iedereen zegt dat dit een oplossing moet krijgen.
Zijn jullie een hechte club? Ongetwijfeld. Ook de Vlaamse mandatarissen (schepenen en gemeenteraadsleden) van de faciliteitengemeenten zijn nu uitgenodigd om mee op de kar te springen. We voelen dat ook daar goede ondersteuning komt.
Hebt u al een signaal ontvangen dat ook Franstalige politici enige souplesse vertonen? De wet wijzigen kan niet zonder hen. Ik voel dat daar wat beweging is, maar het politieke landschap blijft altijd onberekenbaar. Vandaar dat ik nogmaals zeg dat het voor ons van groot belang is om met een goede strategie te werken. Ik ben altijd voorstander geweest van een offensieve strategie, zodat de anderen met vragen moeten komen. We hebben ook nu een concreet voorstel en we zijn tegelijkertijd constructief en opbouwend. Men is dat aan Franstalige kant al jaren niet meer gewoon dat de Vlamingen op die manier te werk gingen. Ook mijn omzendbrief van destijds was een offensieve strategie. Als er te spreken valt, zijn we dus klaar.
Is er nog absolute solidariteit? Burgemeesters van faciliteitengemeenten doen niet mee, maar bij de anderen is er unanimiteit. We hebben nu een resolutie ingediend in het Vlaams Parlement (15 oktober - red.). Ook burgemeester Vermeiren (VLD, Zaventem)
Brussel
DI RUPO EN MICHEL BLIJVEN MET HUN PARTIJEN KIEZERS RONSELEN
IN
35 VLAAMS-BRABANTSE GEMEENTEN
5
Nogmaals: enige wijziging in uw richting zal een einde stellen aan “verworven voorrecht” van de Franstaligen in Vlaams-Brabant. Zal één Franstalige een opening durven creëren, dat is toch de kernvraag? Men ging er altijd van uit dat wij Vlamingen moéten toegeven. Vaak hadden we op sommige vragen niet direct een antwoord. Nu wel. En als nu de ganse Vlaamse Gemeenschap wil dat B-H-V wordt gesplitst, ja dan kan men daar toch niet blijven omheen lopen. DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
I NTERVIEW
Wanneer vertrekt de solidariteitsresolutie naar de andere Vlaamse gemeenten in andere provincies? We zijn dat nu aan het bekijken. Als de resolutie in het Vlaams Parlement zal zijn goedgekeurd, dan zijn we ideaal geplaatst om die gemeentebesturen aan te spreken, en dan gaan die zich ook geruggensteund voelen om die actie mee te ondersteunen. We doen dat dus niet in het wilde weg. We willen het opbouwen en laten groeien. Maar het is een belangrijk signaal dat we gans Vlaanderen om solidariteit vragen. Onze gemeentebesturen zullen - indien resultaat uitblijft - niet langer hun medewerking verlenen aan de organisatie van verkiezingen voor Waalse en Frans-Brusselse lijsten in onze gemeenten. Wanneer komt uw voorstel tot resolutie in het Vlaams Parlement ter sprake? Ik denk dat dit voor 15 november moet kunnen. We gaan er ook de hoogdringende behandeling van vragen. De resolutie is ook mee ondertekend door Eric Van Rompuy (CD&V), door Francis Vermeiren (VLD), door Edouard Glorieux (Agalev) en Etienne Van Vaerenbergh (onafhankelijke, exVU).
Het lijkt ook belangrijk een breed publiek te informeren over dit dossier. Is er voldoende interesse in de pers? Dat is vrij goed. We hebben lange tijd problemen gehad omdat er voor communautaire dossiers relatief weinig interesse was. Maar omdat het nu ging over een Staten-Generaal met álle burgemeesters, heeft dat toch een andere perceptie gekregen. In De Standaard kregen we een opiniestuk. Andere kranten wijdden hun editoriaal eraan. Er waren bijdragen in De Financieel-Economische Tijd, er is interesse bij weekbladen. Het is vrij goed.
komen en wij zullen er met de Vlaamse burgemeesters over partijgrenzen heen proberen voor te zorgen. U vreest geen compromis met nog maar eens gesleutel aan de faciliteitengemeenten? Dat mag niet. Er is hier een grondwet die een indeling heeft gemaakt in taalgebieden, die de grenzen heeft vastgelegd en die blijft voor ons als grondwet onomkeerbaar. Daar wordt niet meer over gesproken.
Jan Van de Casteele
En De Morgen? Daar heb ik niet veel gezien, neen... Slotvraag: ondanks uw strategische opbouw is een algemeen Franstalige njet best mogelijk. En dan? Ik kan daarin niets voorspellen. Maar ik werk nooit aan een dossier waarin in niet geloof. Veertig jaar heeft die scheeftrekking geduurd. Dat is lang genoeg. Veertig jaar geleden hebben we ook een communautaire golf gehad met de totstandkoming van de taalwetgeving, met de strijd tegen de talentelling enzomeer. Ik denk dat er een nieuwe communautaire golf mag
GEWONE
MEERDERHEID
Kamerleden van diverse Vlaamse partijen dienden een wetsvoorstel in dat het kiesarrondissement splitst. En dit voor de verkiezingen in juni 2004. Hans Bonte (sp.a) wees erop dat de wijziging van de kieswet ervoor heeft gezorgd dat er hiervoor geen tweederde meerderheid meer nodig is.
RAND-KRONIEK 1. Taalwetten 1960 - 8 augustus 1980: Bijzondere Wet tot hervorming van de instellingen bepaalt dat de 35 gemeenten van Halle-Vilvoorde behoren tot het Nederlandse taalgebied, het Vlaamse Gewest en de provincie Vlaams-Brabant. Het behoud van de tweetalige kieskring B-H-V is in strijd met die indeling. Franstalige lijsten met Louis Michel, Elio di Rupo e.a. blijven mogelijk in dit deel van Vlaanderen. 2. 3 maart 1999: het Vlaams Parlement vraagt in een resolutie dat die toestand zou worden gewijzigd. 3. 13 juli 1999: de Vlaamse Regering (Dewael) noemt de splitsing van de kieskring een ‘noodzakelijke hervorming waarvoor in de eerste helft van de legislatuur een definitieve oplossing moet worden geboden’. 4. 25 april 2003: 28 burgemeesters van Halle-Vilvoorde eisen splitsing van de kieskring en doen een oproep aan Vlaamse partijvoorzitters om die eis als ultimatum op te nemen in regeringsonderhandelingen. 5. 26 mei 2003: arrest van Arbitragehof maakt wettelijke regeling noodzakelijk. 6. 6 juni 2003: Conferentie van de burgemeesters in Lennik. Burgemeesters eisen onmiddellijke splitsing van kieskring en gerechtelijk arrondissement. 7. 6 juni 2003: 26 Vlaamse burgemeesters van Halle-Vilvoorde richten zich met hun eis tot de koning. Ze vragen hem er bij de formateur op aan te dringen de splitsing op te nemen in het regeerakkoord van Paars. De vorst antwoordt. Hij heeft ‘kennis genomen van de problematiek’... Ook Guy Verhofstadt krijgt een brief. Hij antwoordt niet. 8. 10 oktober 2003: Staten-Generaal van de burgemeesters in Overijse. Voorstelling aan de pers van het actieplan. 9. 14 oktober 2003: een aantal Vlaams-Parlementsleden dient voorstel van resolutie in in het Vlaams Parlement. Ze vragen de splitsing. 10. 13-15 oktober 2003: Vlaamse Kamerleden dienen een wetsvoorstel in in de Kamer. Vlaamse Senatoren dienen hetzelfde wetsvoorstel in in de Senaat. 11. 14 oktober 2003: voorstel tot resolutie neergelegd in de provincieraad van Vlaams-Brabant. 12. Tegelijk werd een dringend onderhoud gevraagd met de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden en met de federale minister van Binnenlandse Zaken. 13. Volgende stap: brief aan alle burgemeesters in Vlaanderen met oproep tot steun.
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
6
ARMOEDE
BEGON IN SEPTEMBER
1830
E RGER
DAN EEN CLICHÉ , GEWOON VALS De Oost-Vlaamse gouverneur Herman Balthazar, historicus van opleiding,
‘De weelde van onze barokkerken bewijst dat wij bijzonder rijk zijn gebleven. De verarming van Vlaanderen kwam er pas met de crisis van de jaren 1840’, stelt Balthazar (Knack, 8 oktober). Hij heeft volstrekt gelijk, op tien jaar na. De verarming begon in september 1830, met de onafhankelijkheid van België. De verpaupering van de Vlaamse economie is een gevolg van het verlies van de Nederlandse koloniale handel. Tot 1830 waren de Zuidelijke Nederlanden de meest ontwikkelde regio van Europa na Engeland. In 1829 werd in Gent liefst 7,5 miljoen kilo katoen verwerkt. Twee jaar later was dit cijfer met 73 procent teruggevallen tot 2 miljoen kilo, terwijl de meeste arbeiders werkloos geworden waren en de anderen nog amper 30 procent van het loon verdienden van 1829. De haventrafiek in Antwerpen viel terug van 1.028 schepen in 1829 tot 398 schepen in 1831, waardoor vele arbeiders tot de bedelstaf werden veroordeeld.
PASSIEVE GENOCIDE Na de Belgische onafhankelijkheid verpauperde Vlaanderen op nauwelijks drie decennia van de rijkste regio van geheel continentaal Europa tot een van de armste. De economische crisis van de jaren 1840 was een Europees fenomeen, maar liet zich nergens zo dramatisch voelen als in Vlaanderen en Ierland, niet toevallig twee gebieden waarvoor hun respectievelijke regeringen, de Belgische en de Britse, niets deden. In België ging de aandacht uitsluitend naar Wallonië. Dat gebeurde zo exclusief dat het resultaat in Vlaanderen weinig verschilt van dit van een genocide. In Ierland hebben de Engelsen de Ieren niet actief uitgeroeid, maar ze deden dit wel passief door met opzet niets te
doen om een hongersnood tegen te gaan die honderdduizenden het leven kostte en honderdduizenden tot emigratie dreef. Bij ons gebeurde hetzelfde. De Ieren zijn zich nog steeds van dit onrecht bewust; wij weten het niet meer omdat het onderwijs bij ons in handen is van een negationistisch Belgisch regime.
'HOE
MEER MEN OVER HET VERLEDEN LEERT, HOE MEER MEN ZICH VERBAAST OVER HET ONRECHT ONS AANGEDAAN'
Toch spreken de cijfers voor zich. In 1830 maakten de Nederlandstaligen zestig procent van de Belgische bevolking uit. Wij vinden dit nu een normaal cijfer omdat dit ook vandaag zo is. Wist u echter dat dit cijfer in 1880 teruggevallen was tot 53 procent en dat het pas in de tweede helft van de 20ste omwille van de hogere Vlaamse geboortecijfers terug naar zestig procent steeg?
ADERLATING In 1860 was Vlaanderen er even erg aan toe als Ierland. Velen emigreerden, naar Wallonië, Noord-Frankrijk of Noord-Amerika. Tussen 1850 en 1950 verlieten één miljoen Vlamingen hun vaderland. Dat was een enorme aderlating voor een volk dat gedurende deze hele periode slechts vijf tot zes miljoen leden telde. En toch moest Vlaanderen het overgrote deel van de Belgische belastingen blijven opbrengen. Zelfs na 1845 toen hongersnood het Vlaamse platteland teisterde en de Vlaamse textielarbeider
7
In 1914 hadden de provincies Luxemburg (230 000 inwoners) en Namen (350 000 inwoners) elk 1200 kilometer geplaveide steenwegen, tegenover slechts 600 kilometer voor de provincie Antwerpen (950 000 inwoners). De provincie Antwerpen telde één lagere rijksschool voor elke 197 kinderen, Namen één voor elke 53 kinderen, Henegouwen één voor elke 87 kinderen. Secundair en hoger onderwijs in het Nederlands bestond niet.
EXCUSES Soms worden naast de Ieren ook de Polen met de Vlamingen vergeleken. Men spreekt dan van de drie verdrukte, statenloze katholieke volkeren uit de 19de eeuw. De Vlamingen waren er erger aan toe dan de Polen. Onlangs leerde ik dat Carl Menger (1840-1921), de grondlegger van de zogenaamde Oostenrijkse economische school - die net als zijn leerling Ludwig von Mises (1881-1973) uit het Zuid-Poolse Galicië (toen een Oostenrijkse provincie) afkomstig was in de jaren 1860 aan de universiteit van Krakow studeerde: in het Pools! Hij schreef zijn doctoraatsverhandeling in die taal. Zoiets was bij ons onmogelijk tot 1930. Hoe meer men over het verleden leert, hoe meer men zich verbaast over de omvang van het onrecht ons aangedaan en over het feit dat België zich hiervoor nooit heeft geëxcuseerd en ons rond Brussel nog steeds blijft behandelen op een manier die zelfs een eeuw geleden onder de Oostenrijkers in Midden-Europa niet voorkwam.
Paul Belien
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
G ESCHIEDENIS
maakte zich onlangs boos op EU-commissaris Frits Bolkestein. Die zei tijdens een voordracht dat de Zuidelijke Nederlanden na de val van Antwerpen in 1585 in armoede vervielen en pas in de 20ste eeuw uit het dal kropen. Dat is erger dan een cliché, dat is ‘gewoon vals’, aldus de gepikeerde Balthazar.
slechts 635,5 frank per jaar verdiende tegenover 1.367 frank voor een Waalse mijnwerker. Dat kwam omdat België verouderde belastingen hief op een zinloze basis, zoals de oppervlakte van ramen en deuren. Hoewel Wallonië tussen 1832 en 1912 de economische motor van het land was, bracht het in die periode slechts 30 procent van de belastinginkomsten voort, maar het ontving wel 55 procent van de overheidsinvesteringen.
TOO
LITTLE, TOO LATE
WERKGELEGENHEIDSCONFERENTIE SLAAT VERKEERDE WEG IN
HET RAPPORT SMETS
kern bestaat uit een pakketje van lastenverlagingen, hoogst welkom, maar “too little, too late”. De conferentie zorgde wel voor een doorbraak in ons “federale” model: schaamteloos worden regionale verschillen onder de mat geveegd om de averechtse weg in te slaan van (nog) meer federale eenheidsworst voor de twee landen die dit koninkrijk rijk is.
De uitkomst van de werkgelegenheidsconferentie is er ook naar. Het gros van het budget gaat naar lastenverlaging, alsnog een onbetwiste federale materie. Inzake vorming en opleiding kwam de conferentie niet verder dan wat vage intenties, zonder concrete maatregelen. Alsnog is een federale regering niet bij machte al te flagrant de grondwettelijke bevoegdheidsverdeling naast zich neer te leggen, en moet ze dus het terrein van vorming en opleiding aan de deelgebieden laten. Maar het feit dat ze zich toch geroepen voelt om terzake bakens uit te zetten, is reeds een aanfluiting van de hoeksteen van de Belgische staatshervorming, namelijk het ontbreken van enige hiërarchische voogdij van het federale niveau op de deelstaten.
DIENSTENCHEQUES EN ROSETTA-PLAN Maar de federale recuperatie gaat verder. Op gedeelde bevoegdheidsterreinen trekt de federale overheid het laken naar zich toe. Neem vooreerst de dienstencheques: cheques waarmee particulieren zich tegen een (fiscaal) gunsttarief huishoudelijke hulp kunnen verschaffen, waarbij de dienstverleners volledig in orde zijn voor hun DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
Zijn dan plots alle regionale verschillen verdwenen in de “modelstaat België”? Allerminst. Alle deelnemers aan de werkgelegenheidsconferentie kregen de regionale verschillen inzake werkgelegenheid, vorming en opleiding bij de start nog eens flink ingepeperd door Jan Smets, directeur van de Nationale Bank van België. ‘Nergens anders zijn de regionale verschillen zo groot in de EU, uitgezonderd in Italië’, aldus Smets.
ONDERWIJS EN VORMING Blijkens de jongste Oeso-enquête omtrent taal- en rekenvaardigheden bij 15-jarigen, haalt Vlaanderen de op één na beste score in de EU, na Finland. De Franse Gemeenschap bengelt aan de staart, in het gezelschap van Portugal en Griekenland.
FOTO REPORTERS
E CONOMIE
De werkgelegenheidsconferentie heeft geen potten gebroken. De harde
Het hele initiatief van de federale werkgelegenheidsconferentie baadde van meet af aan in een sfeer van federale recuperatie. De federale regering nam meteen de leiding, ook al betrof het materies waarvoor vooral gewesten en gemeenschappen bevoegd zijn, zoals arbeidsbemiddeling, opleiding en vorming. De gewesten en gemeenschappen konden hoogstens wat “adviseren” achter de schermen, maar werden zoveel mogelijk uit beeld gehouden. Het overleg met vakbonden en werkgeversorganisatie was een puur federaal onderonsje, waar regionale partners niet werden gedoogd.
differentiatie in de toepassing van dit plan wordt teruggeschroefd. Voortaan komt er slechts één enkele doelgroep (-25 jaar) voor het plan in aanmerking.
FRANK VANDENBROUCKE, MINISTER VAN WERK, GEVANGEN IN EEN (FEDERAAL) KADER DAT NIET WERKT.
sociale zekerheid. Tot dusver hadden federale en regionale overheid hierbij een taakverdeling: ze betaalden elk de helft, en de gewesten stonden in voor de erkenning van de dienstverleners die in het systeem mogen meedraaien. Op de werkgelegenheidsconferentie werd beslist - met goedkeuring van de gewesten! - dat de federale overheid voortaan alles zou betalen én ook de zaak volledig zelf zou regelen. Ander staaltje van federale restauratie is de aanpassing van het jongerenbanenplan, beter gekend als het Rosetta-banenplan. De onder vorige regering moeizaam verkregen regionale
Het aandeel van de leerlingen die op schema zitten in het laatste jaar middelbaar bedraagt voor het algemeen secundair onderwijs in Vlaanderen 83% tegenover 70% in Wallonië. Voor het beroepsonderwijs zijn de cijfers respectievelijk 43% en 17%. Het rapport van Jan Smets legt tevens pijnlijk bloot hoe die regionale verschillen zich doorzetten in het regionaal werkgelegenheidsbeleid. Wallonië scoort slechter dan Vlaanderen inzake bijscholing van volwassenen. Idem voor wat de begeleiding van werkzoekenden betreft. Terwijl in Vlaanderen twee op drie volwassen werkzoekenden binnen het jaar een begeleidingspakket aangeboden kregen, is dit slechts één op drie in Wallonië. Nochtans ligt de langdurige werkloosheid er drie keer zo hoog.
REGIONALISERING ENIGE OPLOSSING Deze enorme en hardnekkige regionale verschillen gaan aanpakken met nog
WERKGELEGENHEIDSGRAAD
(2002)
WERKGELEGENHEIDSGRAAD 15-24 JAAR
Vlaanderen
63,1%
33,3%
Wallonië
55,6%
22,4%
Brussel
52,0%
21,0%
8
De enige methode om echt beweging te krijgen in de Waalse achterstand op Vlaanderen, bestaat in het aanscherpen van de regionale verantwoordelijkheid. Zo dringt de Vlaamse regering er terecht op aan om gewesten en gemeenschappen die goed presteren inzake opleiding en begeleiding van werkzoekenden naar een job, hen daarvoor te belonen met een bonus. Nog beter is het om de werkloosheidsuitkeringen minstens gedeeltelijk te regionaliseren. En laat de deelstaten elk hun eigen banenplannen ontwikkelen, in functie van eigen specifieke behoeften.
O VER
WERKLOZEN GESPROKEN ...
Op de webstekken van de overheid, in veel rapporten, commentaren en krantenartikelen is inzake werkloosheid steevast sprake van de federale of Belgische cijfers. Zo heet het ook in het rapport van Jan Smets (zie artikel hiernaast, blz. 8) dat ‘de werkgelegenheidsgraad in België onder het Europees gemiddelde’ blijft, maar wordt nergens vermeld dat de werkgelegenheidsgraad in Vlaanderen – met uitzondering van het jaar 2001-2002 - altijd al hoger ligt dan het Europese gemiddelde. Johan Sauwens (CD&V) maakt zich daar behoorlijk boos over: ‘Indien Wallonië dezelfde werkgelegenheidsgraad zou kennen als Vlaanderen, dan zouden ongeveer 150 000 personen meer aan het werk zijn’, aldus Sauwens. De "instituten" Nationale Bank van België en het Planbureau blijven, samen met de federale regering en de top van die andere instituten (vakbon-
NOG
Jaca
MOEILIJK,
MAAR TOCH...
Jan Smets is de ondervoorzitter van de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid en directeur van de Nationale Bank. Hij schetste op de werkgelegenheidsconferentie een somber beeld van de Belgische arbeidsmarkt. De statistieken in zijn rapport gaan over de werkgelegenheidsgraad. Om het moeilijk te maken, wellicht. Dit is het procent van de bevolking op arbeidsleeftijd dat aan het werk is, wat iets heel anders is dan werkloosheidsgraad, stipte Knack (24 sept) terecht aan. 'Tevreden vervroegd gepensioneerden halen de werkgelegenheidsgraad omlaag, zo ook moeders die verkiezen zich fulltime om hun kinderen te bekommeren en zelfs jongeren die er nog een paar jaartjes hogere studie bijpakken. Deeltijdse arbeidskrachten met enkele uurtjes per week, zoals dat in het Verenigd Koninkrijk de mode is, of uitzendkrachten die af en toe een klusje opknappen, zoals in interimland Nederland, verhogen de werkgelegenheidsgraad in dezelfde mate als hun voltijdse collega's.' Maar of het nu gaat om werkgelegenheidsgraad of om werkloosheidsgraad - we geven beide cijfers op deze bladzijden - de verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië zijn erg groot.
WERKLOOSHEIDSGRAAD
SEPTEMBER
Vlaanderen
2003
8,9%
Wallonië
18,6%
Brussel
22,2%
Het werkgelegenheidsbeleid moet gestalte krijgen op een niveau dat sociaal-economische samenhang vertoont. Ofwel is het beleid afgestemd op een gemiddelde dat niet meer dan een abstractie is, ofwel is het afgestemd op de behoeften van één regio. Een regionale aanpak dringt zich op, maar staat niet op de agenda', besluit de voormalige Vlaamse minister.
ENKELE CIJFERS
- Van alle Europese hoofdsteden heeft Brussel, op Berlijn na, de hoogste werkloosheidsgraad, en nergens in Europa is het werkloosheidsverschil tussen de hoofdstad en het land belangrijker dan in België (Rapport Smets “Alle hens aan dek voor werk”, werkgelegenheidsconferentie, blz 39) - Vlaams-Brabant heeft de laagste geharmoniseerde werkloosheidsgraad (= effectief werkzoekenden) van Vlaanderen (2,6%), de provincie Antwerpen de hoogste (4,7%). De verschillen zijn evenwel veel groter tussen de Waalse provincies, waar de werkloosheidsgraad in 2001 varieerde van 5,8% in Luxemburg tot 12,8% in Henegouwen (Smets, blz 39) - In 1999 namen zowat 472.0000 loontrekkenden en zelfstandigen deel aan het dagelijkse pendelverkeer tussen de gewesten. Slechts relatief weinig werknemers steken daar bij de taalgrens over: in 199 werkten bijna 33 000 Walen in Vlaanderen en 23 000 Vlamingen in Wallonië. In 1999 werkte niet minder dan 247 000 Vlamingen en 123 000 Walen in Brussel (Smets, blz 42)
9
den, VBO) hun kop in het zand steken. ‘Het is nog altijd "bon ton" om er vanuit te gaan, vermits er zoiets bestaat als een Belgische staat, dat er ook één Belgische economie en één Belgische arbeidsmarkt bestaat.
- In 2001 bedroeg het percentage laaggeschoolde werklozen in Brussel 20%, tegenover 11% in het Waalse Gewest en 5% in het Vlaamse Gewest (Smets, blz 46) - Instroom in de langdurige werkloosheid bij volwassenen (25-64 jaar, 2001)(Smets, blz 60) MANNEN
VROUWEN
Vlaanderen
11,0
11,4
Wallonië
22,6
24,2
Brussel
22,5
21,6
Duitstalige gemeenschap
12,2
15,6
- Het preventiebeleid van Wallonië onderscheidt zich van dat van Vlaanderen en Brussel door het feit dat daar vroegtijdig een persoonlijk actieplan wordt voorgesteld aan de jongeren. Ondanks die inspanningen blijft de graad van instroom van jogneren in de langdurige werkloosheid hoger in Wallonië (39%) dan in Vlaanderen (13%); het hoogst ligt hij in Brussel (42%) (Smets, blz 61)
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
E CONOMIE
meer federale eenheidsoplossingen is een dood spoor. Deze federale aanpak komt er in feite op neer Wallonië nog minder te prikkelen om zelf in zijn toekomst te investeren. Dienstencheques organiseren om langdurig werklozen aan de slag te helpen? Vlaanderen speelde daar volop op in, Wallonië niet. Geen nood, de federale petemoe zal het nu wel voor Wallonië betalen. Zo zal de federale overheid ook nog maar eens investeren in een jongerenbanenplan op maat van Wallonië, en aldus mee betalen voor het falende Franstalig onderwijs.
VRIJE TRIBUNE
Na het afspringen van het kartel moet er in flamingantisch Vlaanderen dringend een hergroepering komen. Bovendien: dit project mag niet stranden op aversies. Men moet zich evenwel ook laten beminnen.
M EN
MOET ZICH LATEN BEMINNEN ...
O PINIE
De stelling in Doorbraak (editoriaal van Jan Van de Casteele in het septembernummer) dat het Vlaams Blok bruggen moet bouwen in plaats van zichzelf in de afzondering op te houden, wordt door Luk van Nieuwenhuysen - de ondervoorzitter van het Vlaams Blok, die ik persoonlijk overigens ten zeerste waardeer - geplaatst tegenover het handhaven van principes (Doorbraak, Vrije Tribune in het oktobernummer). Van Nieuwenhuyses positie lijkt onkreukbaar, maar is bij nader inzien betwistbaar, zeker na de les van het misluke N-VA/CD&V-kartel. Laten we eerst dat laatste even nader bekijken. Zelfs voor wie de Vlaamse kaarten niet wil trekken moet het zonneklaar zijn dat de “aanbodpartijen” tussen een links en een rechts populisme verpletterd dreigen te worden. Het slachtoffer daarvan kan alleen de democratie zijn. Er bestaat geen twijfel dat de haast ingeboren aversie van flaminganten voor de Tjeven de totstandkoming van dit kartel belet heeft. Die mensen vergissen zich echter. Ten eerste is het waar wat Boudewijn Bouckaert beweert: zonder een CVP zouden we veel minder ver hebben gestaan (bijdrage Bouckaert in Doorbraak oktober 2003).
OVER
KARTEL EN CORDON
Ten tweede weet iedereen dat confederalisme een instabiele staatsvorm is en dat België uiteen zou vallen. Ten derde maakt zelfs in de politiek de functie de man: een CD&V die met een op autonomie aansturende N-VA scheep zou gaan, zou als vanzelf in autonomistische richting opschuiven. Deze overwegingen zijn echter ook belangrijk in het geval van het Vlaams Blok. De N-VA is op zichzelf te klein om veel te realiseren. Het is dus denkbaar dat het Blok de CD&V zou kunnen vervangen in een eventueel kartel. Maar ook tegenover het Blok is de aversie in vele N-VA-rangen bijzonder groot. En ook in dit geval zou een kartel - of hoe een samenwerking ook zou heten - het wezen van het Blok niet
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
onberoerd laten. Tot daar gaat de vergelijking mooi op.
PRINCIPES Maar de aap komt uit de mouw als van het Blok een inspanning gevraagd wordt om zich aan anderen te conformeren, zoals de CD&V richting N-VA gedaan heeft. Blijkens de titel van Van Nieuwenhuyses bijdrage heeft het Blok het precies op dat punt moeilijk. Het is gewoon onwaar dat het sluiten van een akkoord, waardoor men met een andere partij een eind weegs optrekt, zou neerkomen op inleveren van principes. Ligt de zaak overigens niet helemaal anders? Met de woorden van iemand als Mark Eyskens (CD&V) hoeft men geen rekening te houden, maar van diens partijgenote Mia de Schamphelaere kan men toch moeilijk beweren dat ze geen Vlaamse reflex heeft. Toch wijst ook zij elke samenwerking met het Blok van de hand. Vraagt men zich bij het Blok af waarom iemand als de Schamphelaere dit doet? Is het niet een beetje simpel te beweren dat iedereen tegen het Vlaams Blok gekant is, behalve zijzelf, en dat de hele wereld slecht en onbetrouwbaar is? Is het echt waar dat het (terecht gehate) cordon sanitaire uitsluitend op het conto van de tegenstanders te schrijven valt? Heeft men ten gronde onderzocht waarom men bij N-VA van bij de aanvang een kartel met het Blok heeft uitgesloten? Valt het vol te houden dat al die mensen, waarvan velen met Vlaanderen het beste voorhebben, zich tégen het Blok keren alleen maar omdat dit laatste zo hardnekkig aan zijn principes vasthoudt?
10
Misschien kunnen we een commissie van wijzen eens vragen te onderzoeken waarom concreet zoiets als een cordon sanitaire überhaupt kan (blijven) bestaan en waarom het Blok ook door tal van flaminganten afgewezen wordt.
'ALS
DE VU VAN DESTIJDS ZICH ZOU HEBBEN OPGESTELD ALS HET BLOK VANDAAG, DAN HAD ZE WAARSCHIJNLIJK NIET MEER BEREIKT DAN HET BLOK VANDAAG: NIETS.'
Misschien ontdekt men bij het Vlaams Blok dat het inderdààd, zoals de hoofdredacteur van dit blad zegt, naar de rest van Vlaams-bewust Vlaanderen bruggen moet bouwen. Gaat het om de stijl, om het taalgebruik of hoort men zich duidelijker uit te spreken over de democratie en de emancipatie van mensen en volkeren? En hoe zit dat met die samenwerking met Le Pen? Er is zoveel uit te klaren. Daarenboven plaatst het Blok zich in de alles-of-nietspositie. Wat zou het Blok bijvoorbeeld gezegd hebben als het kartel CD&V/N-VA wél zou hebben doorgegaan? Dat N-VA zijn principes inlevert? Zo werkt het toch niet ! Zo bereik je gewoon niets. Vlaanderen telt zes miljoen mensen. Die denken allemaal verschillend. Als de Volksunie van destijds zich zou opgesteld hebben als het Blok vandaag, dan had ze waarschijnlijk niet méér bereikt dan het Blok vandaag: niets. Men verlieze het niet uit het oog: wie zich als zonderling gedraagt, wordt al dra ook zo behandeld. Laten we er ons voor hoeden steeds weer opnieuw dezelfde fout te maken. Anders lukt het ons nooit. Jaak Peeters
K
VRIJ-SPRAAK
O R T
ZE
AUTOBUSPAS
ONTSPOORD In de eerste zes maanden van 2003 boekte de NMBS een verlies van 149,1 miljoen euro, tegenover een verlies van 121,7 euro in het eerste semester van 2002. Jos Ansoms (CD&V) heeft zijn telraam bovengehaald om een kleine scheeftrekking in de NMBS-tewerkstellingspolitiek aan te kaarten.
NMBS
VLAANDEREN
Personeel
21.640
Personeel %
52,0%
Reizigerskilometers
61,8%
Inkomsten reizigersverkeer
60,7%
NMBS
WALLONIË
Personeel
20.013
Personeel %
48,0%
Reizigerskilometers
24,5%
Inkomsten reizigersverkeer
24,8%
NMBS
BRUSSEL
Personeel Personeel % Reizigerskilometers
13,7%
Inkomsten reizigersverkeer
14,5%
Als rekening gehouden wordt met de reële prestaties zou de NMBS volgens Ansoms 4 000 Nederlandssprekenden meer moeten tellen en 4 000 minder Franstaligen. De NMBS zegt dat ze te weinig geschikte kandidaat-werknemers vindt in Vlaanderen. Omdat het Spoor te weinig betaalt, aldus de socialistische spoorvakbond.
In het septembernummer zette de redactie de Vrije Tribune-kolommen open voor een drietal niet meer zo jonge jongeren die aan frisse lucht toe zijn. Daarmee wil Doorbraak ‘het debat opentrekken’, lezen we als uitsmijter. Voorlopig konden de drie muitende Vrijbuiters nog niet veel reacties uitlokken en dus dreigt van dit debat niets in huis te komen. We willen hier graag een nieuwe poging ondernemen om de gedachtewisseling elan te geven. Niets beter om discussies uit te lokken dan een stevig standpunt. De volksmond zegt trouwens dat wie kaatst, de bal moet verwachten en als de Vrijbuiters van iets houden, dan wel van de volksmond. Welnu, het driespan BollenCreve-Vandezande vergist zich. Niet zo’n klein beetje, maar grondig. Dat ze zich vergalopperen door te stellen dat de Vlaamse Beweging ‘stelselmatig’ spreekt van ‘Waalse dieven’, zullen we maar als poging tot goedkope sfeerschepping kwalificeren. Klopt dus geen fluit van, maar we gooien er onze brede mantel der liefde overheen. We moeten ons bevrijden ‘van een politieke klasse die elke voeling met het volk heeft verloren’. Dit past wel bij het meest oubollige Vlaamse Bewegingsrepertorium en ruikt me wat te sterk naar de mottenballen. Ik achtte dat soort stellingen stilaan uitgestorven in onze contreien. Niet bij Vrijbuiter, blijkbaar. Het zou verder de opdracht zijn van de Vlaamse Beweging om ‘te raken aan het primaat van de economie’. Dit standpunt past dan weer in het bevlogen revolutionaire discours waarmee onze frisse-luchthappers veel sympathie en weinig aanhang weten te verwerven. Nog wat van dat: ‘vrij van grijsheid en bureaucratie, vrij van verdrukkende kapitaal-
groepen, vrij van oorlogslogica’, enzovoort, enzovoort. Enfin, we gaan even snel ALLE problemen oplossen. Verschil met Steve Stevaert: hij doet het gratis en boekt wél succes met zijn ‘we lossen alles op’-verhaal. Onze Vrijbuiters blijven echter vaststeken in ideologische verbetenheid en vormen een stroming ‘die elke voeling met het volk heeft verloren’. Let op, ondergetekende is daar niet blij om. Ik heb enige sympathie voor die rechts-ecologische stroming. Ze kan het maatschappelijke debat mits overwogen gebracht - verrijken en een inbreng doen die van elders niet zal komen. Maar ik kan niet om de vaststelling heen dat ze geen maatschappelijke relevantie weet af te dwingen en nog minder succesrijk is dan de gehekelde Vlaamse Beweging. Nu gaat het daar niet eens over. De basisvraag is duidelijk: vormt de Vlaamse Beweging een open en verdraagzaam huis, met ruimte voor allerlei stromingen? Neen dus, volgens de Vrijbuiters die geen vrede nemen met een Beweging die hun analyse niet overneemt. Zo lijken ze geen plaats te geven aan een liberale benadering, want we gaan het kapitalisme even kraken. Daarmee kunnen we wel de 0,07% van de Vlaams ebevolking bereiken, die het kapitalisme ook graag wil bestrijden. De houdbaarheidsdatum van de Vrijbuiteriaanse aanspraak op de énige waarheid lijkt me echt verstreken. Mooi wel, dat Doorbraak ruimte biedt aan de Vrijbuiters. Vlaamse Beweging op z’n best.
Peter De Roover
vervolg blz. 14
11
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
O PINIE
Wie zijn auto inlevert, krijgt drie jaar lang een gratis autobuspas. Zo kreette onder invloed van Steve gratis Stevaert - de Vlaamse regering. Ondertussen dienden ca. 10 000 Vlamingen hun auto in. Alleen blijkt nu dat tweederde van die gezinnen over... een tweede auto beschikt. (DM, 23 sept.)
VERGISSEN ZICH
HALLO,
HIER DE GROOT-BELGISCHE TRUKENDOOS
O VER
PERCEPTIE EN REALITEIT
Fase één. Na minutieuze onderhandelingen met de privé-aandeelhouders bereikt de regering een akkoord om volgend jaar 49 procent van de Belgacom-aandelen op de beurs te plaatsen (Euronext Brussel). Het gaat om de aandelen van de Amerikaanse, Deense en Singaporese aandeelhouders van Belgacom. Zelf zal de staat haar 51 procent behouden (in wezen de helft van de aandelen plus één). De privé kan dus “cashen”, maar de staat wil ook wel wat. Dus krijgt hij het pensioenfonds van Belgacom dat moet dienen voor de huidige en toekomstige pensioenen van het statutair personeel van de telecommaatschappij. De waarde van dat fonds staat in de boeken ingeschreven voor zowat 5 miljard euro, maar door de voorbije rampzalige beursjaren heeft het stevig wat minwaarden moeten incasseren, en is de effectenportefeuille nog maar 3,6 miljard euro waard. Om dat verschil te dekken, zal Belgacom 1,4 miljard euro moeten gaan lenen en overmaken aan de Belgische schatkist. Dit steeds in de hoop dat de verkoop van de effectenportefeuille op korte termijn inderdaad 3,6 miljard euro zal opbrengen. Fase twee. Tijdens het begrotingsconclaaf wordt beslist om het overmaken van de 5 miljard euro op te splitsen in de twee hierboven beschreven gedeelten. Dit jaar (31/12/2003) krijgt de staat de eerste schijf van 3,6 miljard euro, begin januari volgend jaar de tweede schijf van 1,4 miljard. Het is bijna overbodig om op te merken dat de regering stevig heeft moeten inpraten op het Belgacom-management om die regeling mogelijk te maken, vermits het verregaand interpreteren van gemaakte afspraken niet van aard is om kandidaat-beleggers te overtuigen van de goede trouw van Belgacom. Anderzijds hoeft Belgacom de risico’s van DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
De financiering van de Belgische overheidsschuld gebeurt nog altijd in grote mate door een beroep te doen op externe geldbronnen, zowel in binnen- als buitenland. Die particulieren en institutionele beleggers strijken dan de interesten op op de leningen die de staat aangaat, o.m. via gebruikelijke obligaties en schatkistcertificaten.
Het Zilverfonds hanteert echter een andere methode. De staat heeft een speciaal soort schuldpapier gecreëerd, zogeheten zerobonds of obligaties waarop de interesten worden gekapitaliseerd, en die niet aan externe financiers worden verkocht, maar door de staat zelf worden aangekocht en in eigen portefeuille gehouden. Daardoor daalt de externe schuldgraad, en ook de interesten die anders aan die externe financiers zouden WIE KAN DE KRONKELENDE BUDGET-OPERATIES VAN VANDE LANOTTE NOG VOLGEN? moeten worden uitgekeerd. FOTO DOORBRAAK
W ETSTRAAT
I
s de overheveling van het Belgacom-pensioenfonds naar de staat aanvaardbaar of niet? De Europese instanties moeten in elk geval hun feitelijke toestemming nog geven. Intussen is de indruk gewekt dat de “ultieme begrotingstruuk” een hypotheek plaatst op de toekomstige pensioenen van het Belgacom-personeel. Zoals altijd is de waarheid niet wit of zwart, maar veeleer grijs.
POGING TOT UITLEG
verdere waardeverminderingen op het pensioenfonds niet langer mee te dragen, wat voor stabiliteit kan zorgen voor de toekomstige koers van het Belgacom-aandeel. Fase drie. De regering staat voor de moeilijke, bijna onmogelijke opdracht om naar de buitenwereld te communiceren hoe de pensioenfondsoperatie precies verrekend wordt in de vaderlandsche boeken. Want eigenlijk zullen die 5 miljard euro op drie manieren worden aangewend: a) ze worden opgeteld als inkomsten voor de begroting 2003-2004; b) ze worden doorgestort naar het Zilverfonds voor de toekomstige kosten van de vergrijzing; en c) ze worden in mindering gebracht van de overheidsschuld, die daardoor eind 2004 nog maar 97,6 procent zou mogen bedragen van het BBP (Bruto Binnenlands Product, oftewel simpel uitgedrukt de som van diensten en goederen die op één jaar tijd in België worden geproduceerd). Dat is voor het grote publiek te veel van het goede, temeer daar de federale regering nooit duidelijk heeft gemaakt hoe dat verwenste Zilverfonds precies functioneert.
12
Zit er dan cash geld in dat Zilverfonds? Neen, wel papieren effecten die op termijn (na 2012 en pas als de overheidsschuld gedaald zal zijn tot 60 procent van het BBP) op de markt zullen worden gebracht. Met andere woorden: de staat zal in de toekomst die speciale schuldeffecten moeten gaan verkopen - gaan “verzilveren” - om dàn cash geld in handen krijgen voor de pensioenen en de toenemende kosten van de vergrijzing. Door de 5 miljard euro van Belgacom “in het Zilverfonds te steken” vermindert de overheidsschuld intussen wel voldoende om met de uitgespaarde interesten de pensioenen van het statutaire Belgacom-personeel jaar na jaar te kunnen bekostigen. We weten dat dit een uitermate technische bedoening is, maar wij doen tenminste een poging om het mechanisme aan onze lezers duidelijk te maken. Dat hebben er nog niet veel voor ons gepresteerd.
ARGWAAN We veroorloven ons enkele bedenkingen: - er is geen garantie dat bij de toekom-
indruk krijgt dat de “schuldgraad” daalt) - de Europese instanties moeten nog hun goedkeuring geven aan de Belgacom-pensioenfondsoperatie, terwijl die nu al als verworven wordt voorgesteld - en toekomstige regeringen zullen absoluut hun pollen moeten afhouden van de reservepot van het Zilverfonds om er geen andere
BOEKEN
met zichzelf: het hoeft niet altijd nieuw te zijn. Wie enigszins thuis is in het conservatieve pantheon, zal niet meteen verrast zijn door de lectuur van dit boek, dat veeleer is opgevat als een portrettengalerij dan als een historisch overzicht of een wijsgerig traktaat.
TEGENGIF Er is weinig nieuws onder de zon. De weinig smakelijke cocktail van vermaak en beleid die ons dezer dagen wordt voorgeschoteld onder de naam “voluntarisme”, werd al in het interbellum door de sceptische christen C.S. Lewis aan de kaak gesteld als “govertisement”, een mengsel van regeren en adverteren. Ook het alternatief voor dit spektakel - een combinatie van bescheidenheid en dapperheid, van respect voor anderen en zin voor eigen verantwoordelijkheid - is niet nieuw. Voor Bart Jan Spruyt, die in dit alternatief zijn versie van het conservatisme heeft gevonden, hoeft dat ook niet. Hij verkiest oude waarheden boven nieuwe vormen van onvolwassenheid. Voor hem is conservatisme een vorm van genot.
SPRUYT, B.J., LOF
VAN
HET CONSERVATISME,
BALANS, 238
BLZ.,
€ 17,50, ISBN
Op die manier doet Spruyt meteen ook recht aan het onsystematische karakter van het conservatieve denken. Wie meer vertrouwen heeft in de wijsheid van de geschiedenis dan in de goedheid van de mens, zal er al evenmin toe neigen intellectuele hoogbouw na te streven of maatschappelijke blauwdrukken te produceren.
Dat de regering nog altijd niet duidelijk communiceert over de precieze werking van het Zilverfonds, wekt onze argwaan. Iko
“1914-1918, de eerste wereldoorlog, uitgelegd aan jongeren” een aantrekkelijk en lezenswaardig boek op de markt gebracht dat de jongeren (de in tegenstelling tot vorige generaties het nu ook niet meer van horen vertellen kunnen weten) een brede kijk op alle gebeurtenissen van Sarajevo tot Verdun brengt, inclusief de Vlaamse Frontbeweging.
1914-1918 DE
KdW
JAMMER, DOODJAMMER Wereldoorlog één ligt al ver achter de rug maar blijft desondanks boeien. Niet in het minst door de talrijke littekens die vooral in de Westhoek het landschap blijven bepalen. Maar ook omdat toen in de loopgraven van de Ijzer mee de wortels werden gelegd van de moderne Vlaamse beweging. Zoals we van uitgeverij Lannoo en van auteur Karel Verleyen gewoon zijn, is met
13
EER-
STE WERELDOORLOG UITGELEGD AAN JONGEREN,
De aanzet tot een politiek programma voor hedendaagse conservatieven (met name rond thema’s als de welvaartsstaat, multiculturalisme en onderwijs) die het slot vormt van Lof van het conservatisme is dan ook meer bedoeld als een dam tegen de oprukkende kwalen van “barbarij en sentimentalisme” dan als een ambitieus programma van nationaal herstel. Of om de auteur zelf te citeren: ‘Geestelijke volwassenheid begint met een zich afsluiten voor de toekomst en aanvaarden van verantwoordelijkheid in het heden.’ Onze maatschappij kan gerust wat meer gedachten als deze gebruiken.
90 5018 587 8
Zijn presentatie van het conservatieve denken is dat tot op grote hoogte ook. Een belangrijke reden daartoe is al de kwaliteit van Spruyts Nederlands, dat precisie aan correctheid koppelt. Ook de voorstelling van weinig bekende denkers als Leon Kass en A. Th. Van Deursen (beter bekend als historicus) biedt ruimte voor verrassende inzichten, en Spruyts overzicht van het Nederlandse conservatisme blinkt uit door helderheid en zin voor synthese. Voor het overige is Spruyt consequent
bestemming aan te geven. Weliswaar is dat nu wettelijk bepaald, maar iedereen weet dat “begrotingsnood” tot allerlei dijkbreuken kan leiden.
KAREL
VERLEYEN, LANNOO, 134
BLZ.,
€ 17,50
En toch is de informatie soms bedenkelijk. Wat Lannoo en Verleyen bezield heeft om op pagina 16 nationalisme aan jongeren uit te leggen als het gevoel van een groep mensen dat ze beter zijn dan anderen omdat ze tot een of andere natie behoren weten we niet. Een dergelijke omschrijving van nationalisme is een intellectueel gewoon onwaardig. Even verder lezen we zelfs Vlaamse nationalisten bijvoorbeeld willen dat Vlaanderen loskomt van België omdat Vlamingen anders zijn dan Walen en Brusselaars. En anders betekent meestal ‘beter’. Nog afgezien van het feit dat Brusselaars geen aparte nationaliteit vormen, kan ik mij als Vlaamse nationalist helemaal niet in deze bewoordingen terug vinden. Ze duwen ons in een hoekje waar sommigen ons willen krijgen, maar waar we niet thuishoren. Jammer, doodjammer voor overigens een goed boek. STV
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
B OEKEN
stige verkoop van de hogergenoemde speciale zerobonds de marktprijs voldoende zal zijn om de benodigde inkomsten te verwerven - de uitgespaarde interesten die men zal moeten gebruiken voor het Belgacom-personeel zullen in elk geval niet kunnen dienen voor andere doeleinden of investeringen door de federale overheid (terwijl de publieke opinie intussen wel de
E
I G E N
L O F
S T I N K T
!
K ORT
Toen ik onlangs Knack nr.40 van de 33ste jaargang vluchtig doorbladerde, viel mijn lodderig oog op een foto van Norbert De Batselier. Zo te zien waarschijnlijk geen familie van een zekere An De Batselier. Want het was wel even schrikken. Zelden een foto gezien van zoveel levend geworden arrogantie. Zowaar Mobutu achterna. Waarlijk een foto om misselijk van te worden. Armen uitdagend gekruist op de hoge socialistische borst. Een dikke Dehaene-kop lichtjes naar achteren nijgend. Een aanzienlijk hoeveelheid lichaamsvreemd vet onder de kordate kin. Ogen bijna gesloten. Geheimzinnige glimlach op het gelaat. En de mond strak gesloten tot een streepje. Allicht om tanden in verval te verbergen, of om, zoals het een politieker past, zeker het achterste van zijn tong niet te laten zien. Duidelijk een foto van iemand die blinkt van zelfgenoegzaamheid. Ook de begeleidende tekst was niet mis. Ik citeer: ‘Een parlementslid houdt het nog slechts twee legislaturen vol, hooguit tien jaar dus. Ik vrees dat op de duur alleen nog derderangsadvocaten (in één woord!) hier een bijverdienste zullen zoeken. Partijen zouden best wat voorzichtiger met de mensen omspringen als we ons huidige goede (sic) niveau willen houden.’ Voilà. En gij nu. Hij moet spreken! Van pretentie gesproken. Den Bats tilt zichzelf hiermee op dat huidige goede niveau en verwijst al degenen die na hem gekomen zijn impliciet naar het barbarendom. Merkwaardig dat de Orde van Advocaten hierop nog niet officieel heeft gereageerd. Onze Norbert heeft dus kennelijk last van zijn naam. Want betekent ‘bats’ nu niet precies trots, overmoedig of hoogmoedig? En van ‘bats’ naar ‘batselier’ is maar een kleine stap. Vandaar. In zijn plaats zou ik toch maar opletten met dergelijke uitspraken. Want ooit komt er een dag waarop ook den Bats zich zal moeten verantwoorden voor alles wat hij als voorzitter van het Vlaams Parlement, voor Vlaanderen (niet) heeft gedaan. En ik vrees voor hem dat zelfs een eersterangsadvocaat dan geen soelaas meer zal kunnen brengen. Waarmee nogmaals bewezen wordt dat hoogmoed altijd voor de val komt... Kamikaze
K
O R T
BOLKESTEIN Op vraag van de Stichting Ons Erfdeel gaf eurocommissaris Frits Bolkestein een lezing over “Nederlandse identiteit in Nederland’. Een merkwaardige uiteenzetting, waar we nog op terugkomen. ‘Ik verdedig de stelling dat er meer behoefte is aan nationale identiteit naarmate de Europese Unie zich uitbreidt’, aldus de EU-commissaris. Belgicisten proberen steeds opnieuw “België op de kaart te zetten”. De afgelopen jaren speelde België de rol van het morele wereldgeweten, maar stuitte al snel op de grenzen. Bij DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
gebrek aan natiebesef vlucht België in Europa om zichzelf van een identiteit te voorzien, als een “Europa in miniatuurvorm”. Juist omdat België geen eenduidig natiebesef heeft, treed Europa op als bindend surrogaat’, aldus Bolkestein.
FORD EN FRANCORCHAMPS Rond Ford Genk worden nogal wat verhalen verteld. Premier Verhofstadt haast zich nu wel om (eindelijk, maar veel te schuchter) werk te maken van een lastenverlaging op arbeid. In januari 2002, toen het economisch nog goed ging, kon daar voor de premier lees: voor de Franstalige socialisten geen sprake van zijn. Nu kan een
14
lastenverlaging op ploegenarbied wel. Om Francorchamps of om de Luikse staalovens van staalproducent Arcelor te redden kon de federale wetgeving snel aangepast om te zorgen voor het behoud van werkgelegenheid in die regio. ‘Wat voor de Franstaligen kan, kan blijkbaar niet voor de Vlamingen’,’aldus Geert Bourgeois.
DEFOORT EN BOURGEOIS Eric Defoort, behoorlijk flamboyant, haalde in het tijdschrift Meervoud en in De Standaard (1 okt) zwaar uit naar zijn voorzitter Geert Bourgeois, voor hem ‘Gerard d’Izegem d’Acoz’. Kan niet kiezen, is te ernstig, laat het niet knetteren in zijn hoofd, is met de details bezig ipv met hoofdzaken, is geen leider, communiceert niet, is dodelijk ernstig... Bourgeois’ gedoodverfde opvolger Bart De Wever is dan weer te rechts... Rechts-links, daar hebben we het terug, dit eeuwige conflictveld in de Vlaamse Beweging. Defoort had een kartel met de CD&V gewenst.
CD&V EN NV-A Nog iemand die nogal fel stampt richting Vlaams-nationalisten is Pieter De Crem. ‘Wij hebben dat democratisch nationalisme een politiek vehikel geboden om in de 21ste eeuw te kunnen functioneren op Vlaams en federaal vlak. Zij hebben dat vehikel geweigerd. Ik vrees dat ze op hun eigen constructie in de gracht gaan rijden en volgend jaar zullen ze rond deze tijd bij het oud ijzer liggen’, aldus de Kamer-fractievoorzitter van CD&V (P-Magazine, sept)
DURE ZETELS In de jongste twee nummers van Doorbraak stonden een paar storende, foutieve cijfers. In het kortje over discriminatie van Vlaamse partijen bij de zetelverdeling in de Kamer, gaven we Het Blok en de MR (dat 10 000 stemmen minder behaalde dan het Blok) respectievelijk twaalf en achttien zetels. Moet zijn achttien en vierentwintig natuurlijk. Maar het verschil blijft even opmerkelijk. Bart Laeremans (Blok) wees er terecht op dat onze cijfers over de stemmenverdeling na de jongste verkiezingen in een gelijkaardig kortje niet correct waren. In het decembernummer van Doorbraak gaan we die fout rechtzetten .
Energiebesparing: recuperatieketels luchtvóórverwarmers tot °C
Schilderscentrum
bvba
Jan De Vogeleer
Milieutechnologie: afvalverbranding deNOx
VERFGROOTHANDEL Tel.: 09/227.80.90
Explosieve gasmengsels: verwerking in overeenstemming met ATEX Automatisering: optimalisatie van energieverbruik
Gespecialiseerd studiewerk en sleutel op de deur levering
diepvries en vers
Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel: ++ (0)3/491.98.78 - Fax: ++ (0)3/491.98.77 E-mail: info@euro-pem.com
Moerelei 127 - Industriezone 2610 Wilrijk - Antwerpen Tel. (03) 827 12 78 - (03) 827 38 30 - Fax (03) 830 56 32
Op zoek naar een gouden juweel doch u betaalt niet graag te veel? Juwelenhandel Verbeelt in Eeklo biedt u: - Een zeer ruime keus aan 18 K. gouden juwelen tegen prijzen buiten konkurentie. - Zowel klassieke als eigentijdse juwelen, dikwijls vervaardigd in eigen atelier. - Overname of ruilen van uw gouden juwelen of oud goud tegen nieuwe juwelen. - Aan leden van de VVB een direkte korting van 25%
KBC-Plan voor uw Toekomst
Word voorbereid op een héél lang leven.
Juwelenhandel
Verbeelt
Oostveldstraat 239 A * 9900 Eeklo * tel. 09/377.99.29
Open van 10-12 en 14-18u. * zondag-maandag-dinsdag gesloten
C
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45
we hebben het voor u
e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org
Abonnement: € 16,50 voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: € 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: € 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 17 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Jupiter Graphics, De Regenboog 5A, 2800 Mechelen, Tel. 015 52 95 67 Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.
St el een Plan v o o r u w To eko ms t o p . P L a n ( t ) n u . O o g s t l a t e r . En word vo o rbereid op een h éél l ang l ev en . www.kbc.be/beleggen
ISSN 0012-5474
15
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
OVV-STATEN-GENERAAL - Thema :
Vlaamse staatsvorming : Vlaanderen, Europa, Wereld.
- Wanneer : zaterdagvoormiddag 6 december 2003. - Waar: De Schelp Vlaams Parlement, Hertogstraat, 1011 Brussel - Programma : 9u
: Ontvangst met koffie
9u30
: Inleiding : Prof. Dr. Eric Ponette
9u35
: Drie inleidende toespraken (telkens 20 minuten) 1. Binnenlands bestuur : De Heer Jan Jambon 2. Vlaanderen in Europa : De Heer Theo Lansloot 3. Vlaanderen in de wereld : Prof. Dr. Annick Schramme
10u35
: Discussie met drie moderatoren 1. Binnenlands bestuur (± 30 min) : De Heer Peter De Roover 2. Vlaanderen in Europa (± 15 min) : De Heer Hans De Belder 3. Vlaanderen in de wereld (± 15 min) : Prof. Dr. Eric Suy
11u35
: Slottoespraak door Prof. Dr. Boudewijn Bouckaert
11u55
: Receptie met de ondersteuning van de brouwerij Van Steenberge
Waar ligt het Vlaams Parlement?
Het Vlaams Parlement ligt in het hart van Brussel en is vlot bereikbaar met het openbaar vervoer. Als deelnemer aan deze staten-generaal, kunt u binnenkomen via de hoofdingang van het Vlaams-Parlmentsgebouw, aan de Hertogstraat. Dat is op ongeveer tien minuten wandelen van het Centraal Station, op 200 meter van de metrohalte Madou en op 400 meter van de metrohalte Kunst-Wet. Bus 65 en 66 stoppen in de omgeving van het Parlement (uitstappen bij halte Drukpers). Als u met de wagen komt, moet u er rekening mee houden dat parkeerplaatsen in Brussel schaars zijn. De dichtstbijzijnde parkeergarage ligt in de Wetstraat.
Inschrijvingsformulier
Graag opzenden naar OVV-secretariaat, p/a Vlaams Dienstencentrum, Passendalestraat, 1 A, 2600 Berchem of faxen naar OVV-secretariaat 03 366 60 45 of verzenden via e-post : marc.van.de.woestyne@vvb.org
Deelname gratis doch inschrijving noodzakelijk om praktische redenen. Naam : ........................... Straat en nummer : . Postcode : ..Plaats : ....... zal aanwezig zijn op de Staten-Generaal van het OVV op zaterdag 6 december 2003 om 9u in De Schelp, Vlaams Parlement te Brussel met 1 persoon*/ 2 personen* Datum : .
Handtekening :
* schrappen wat niet past
DOORBRAAK nr. 10 - november 2003
16