België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
ISSN 0012-5474
Vlaanderen staat in Europa
4
Maandblad april 2004 Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem
DE
NIEUWSTE
B ELGENMOP
Steve Stevaert bust naar Nederland. Warempel, het volk moet ‘een studiereis maken door Nederland en nagaan wat het resultaat is van een conservatief beleid zonder socialisten’. Als dat het wapen wordt tegen de conservatieve hufters van het Vlaams Kartel (CD&V-N-VA), gaan we nog plezier beleven aan de kiesstrijd. Stevaert wil op zijn safari kijken naar ‘de gewone Nederlander’. ‘We zullen onze buren vragen stellen over het alledaagse leven. Dan moeten de Vlaamse bezoekers zelf maar conclusies trekken. Het zou wel eens kunnen dat België, mét socialisten in de regering, héél goed uit de test komt.’ Wie denkt dat we zeveren, moet gaan zien, op de webstek van sp.a (www.s-p-a.be). Als ze de Hasseltse kolder daar nog even laten staan tenminste. Tientallen reacties op de webstek bewijzen dat Stevaert nu echt wel de hoofdgaai heeft afgeschoten. Zijn verhaal sterft in de kritiek. Nederlanders worden prompt uitgenodigd voor een tegenbezoek om hier te zien ‘hoe proper en veilig het hier in Antwerpen op straat is, met een socialistische burgemeester’. Of naar wat het resultaat is van 35 jaar socialistisch beleid in Waalse steden. Anderen stellen Stevaert voor de relikwie van het socialisme te bewonderen in Oost-Europa. Nederland heeft zijn zwakke plekken, weet men, maar scoort op veel punten beter dan België. Lezers wijzen op de lagere werkloosheid, het open debat, waar niet iedere zin in een geschenkverpakking steekt. Zal Stevaert ook een keer de fiscale druk vergelijken, het aantal ambtenaren, het verkeersbeleid (zonder superboetes en met half zo veel verkeersdoden!), de investeringen aan universiteiten, de ruimtelijke ordening? Rijdt hij langs gerechtshoven (een echtscheiding duurt in Nederland maximum 1 jaar, in België 5 tot 7 jaar). Zal hij de inkomstenbelasting vergelijken (Nederlanders betalen 20 tot 30% minder)?
Iemand kijkt naar de toekomst: ‘Misschien moet Stevaert binnen 15 jaar ook eens een bus inleggen naar Nederland, om te kijken hoe het komt dat de mensen daar wél een pensioen hebben (dankzij hun ontbrekende staatsschuld) en de Belgen niet meer (25 000 euro per hoofd van de bevolking schuld). Sommigen verwijzen nog naar ‘het correct Nederlands taalgebruik door de administratie’, of naar een ‘koningin die Nederlands spreekt’... Onbegrip is er omdat Stevaert in Nederland kijkt ‘naar het resultaat van acht jaar paars bewind’. ‘Het schuurt inderdaad in Nederland, maar de schuurplekken zijn niet ontstaan door het huidige kabinet, maar zijn een gevolg van het slappe gedoogbeleid van onder andere de socialisten (drugs, integratieproblemen, achterstandswijken)’. Iemand zegt het kort: ‘Voor je het weet zit je er te kakken op maatregelen waar de PVDA nog aan heeft meegeholpen’. Veeg voor eigen deur, luidt het vaak: de wachtlijnsten voor gehandicapten, de permanente ruzies tussen regeringspartners, het gefoefel bij lijstvorming en verkiezingen... Het volk spreekt de meester tegen. Een militant ziet het zo: ‘Ik ben 45 jaar lid van SP. Ik ben 18 jaar verantwoordelijke-ledenwerving geweest.Nu zit ik met een voorzitter die er maar op doordraaft. Gratis, gratis, gratis... Allemaal oogverblinding en stemmenmelkerij. In Nederland is paars acht jaar aan de macht geweest en nu gaat Stevaert zien hoe het er uit ziet. En dan nog met bussen, door de partijkas gefinancierd. Moet mijn lidgeld daarvoor dienen? Wanneer houden die onnozele stunten nu eens op? We kijken uit hoe straks vanuit Limburg de buskolonnes richting Nederland vertrekken. Zal moeten met het busje, want een trein is in Limburg een zeldzaamheid. Stevaert weet wel hoe dat komt... Jan Van de Casteele
P ERSWIJS - K ORT
P
K
E R S W I J S
Luc Coene, vice-gouverneur van de Nationale Bank, minister van Staat, in Trends, 19 februari: 'We hebben in de voorbije regeerperiode al veel gedaan, maar we hebben nog te veel nieuwe reglementeringen ingevoerd die weer tot paperasserij hebben geleid. Die situatie is niet zozeer het gevolg van de rood-blauwe-tegenstelling in de regering, maar veeleer van het verschil in cultuur tussen Noord en Zuid'. Marc Reynebeau in De Standaard, 17 februari: ‘Tot nu toe heeft de federalisering van België niet de regionale politieke identiteiten maar alleen de particratie versterkt. Vergeleken met de meeste andere federale landen is België tenslotte een apart geval omdat het slechts twee grote deelgebieden omvat. Een beetje conflict daartussen moet fataal op een onherstelbare breuk uitlopen. Om toch een minimum aan eenheid van beleid te garanderen moeten de grote politieke families de federale en de regionale regeringen onder curatele houden en dat doen ze vanuit hun partijbesturen.’ Paul Geudens in Gazet van Antwerpen, 24 februari: ‘Waarom legt Steve Stevaert geen bussen in naar de PS-staat Wallonië? Dan kunnen de reizigers zélf vaststellen waar de miljarden Vlaamse euro’s elk jaar naartoe gaan.’ Derk Jan Eppink in De Standaard, 25 februari: ‘Charleroi. De socialisten zijn er al sinds mensenheugenis aan de macht. Van Cau en zijn voorgangers beheersen een
prachtig discours over sociale gerechtigheid, eerlijke verdeling en solidariteit. Het paradijs is gegarandeerd. De bourgeoisie is er met haar particuliere sector zeer gering. De enkeling die werk heeft, werkt bij de overheid. En voor de rest heeft iedereen een sociale uitkering, al generaties lang. Er is in Charleroi gelukkig ook geen universiteit, want dat levert alleen maar zure intellectuelen op. Die hebben we niet nodig want Steve heeft altijd gezegd dat gezelligheid de kern is van het socialisme. En het is me toch gezellig, daar in Charleroi. Steve, wanneer gaan we?’ Hugo Schiltz in Knack, 25 februari: ‘Positief is dat nu in alle partijen mensen zitten die affiniteiten hebben met het Vlaams-nationalisme. Al had ik van de ex-VU’ers in de VLD wat meer affirmatie daarvan verwacht.’ Manu Ruys in Het Nieuwsblad, 28 februari: ‘Vandaag is België half uitgekleed, maar Vlaanderen is nog maar half aangekleed. We staan vlak voor een storm, maar we voelen hem nog niet want we zitten in het oog ervan. Praat met bankiers en ondernemers: zij zeggen allemaal dat we verder moeten gaan in de staatshervorming. In Wallonië kijken ze met angst naar dat rijkere Vlaanderen, want zij hebben de status quo in België nodig. Het land wordt geregeerd door een coalitie tussen Wallonië en het establishment in de eerste plaats het hof, dat in België zijn enige bestaansreden vindt.’
O R T
AMBTENAREN Franstalig België telt per 100 000 inwoners 42 % meer postbeambten dan Vlaanderen. Dat telt 11 postkantoren per 100 000 inwoners. In Wallonië zijn er dat 17. Dat antwoordde de SP.Aminister van overheidsbedrijven op een vraag van N-VA-kamerlid Geert Bourgeois. Eerder ondervroeg hij de VLD-minister van Binnenlandse Zaken over de politie. Toen bleek dat Vlaanderen 251 politieagenten telt per 100 000 inwoners, het Waals Gewest 294 agenten (17 % meer). PER 100 000
VL
WAL
INWONERS
Postbeambten
11
17
Politieagenten
251
294
ZIEKTEVERZUIM Op vraag van Frank Vanhecke (Blok) gaf minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Rudy Demotte info over de regionale verschillen inzake ziekteverzuim. De zuiderbuur blijkt 0,72 dagen per jaar meer ziek te zijn dan zijn Vlaamse evenknie. Goed voor 17,546 euro per werknemer of een jaarlijks verschil ten voordele van de Waalse zieke werknemers van 18 192 34 euro in 2002. Duidelijk een verschil in “medische cultuur”. ‘Hun goed recht, maar onaanvaardbaar als de Vlamingen moeten opdraaien voor de meerkost’, aldus Vanhecke. (PM, 10 feb)
Ziektedagen per jaar per werknemer
VL
WAL
6,46
7,18
FRANSTALIG Met het vertrek van luitenant-generaal Herwig Van Remoortel naar de Navo, wordt de legertop haast volledig Franstalig. Nog één Vlaming rest bij de topgeneraals, die allen behoren tot een kring van vertrouwelingen van de steeds onpopulairder wordende PSminister Flahaut. (De Tijd, 13 maart)
VDB Met een letterwoord dat wijst naar de corrupte belgicistische politicus Vanden
vervolg blz. 3 DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
2
PARLEMENT
WERD CLUB VAN VADSIGE VAZALLEN
N OOD
AAN NIEUWE WEGBEREIDERS
In de tweede helft van de vorige eeuw duwde de Vlaamse Beweging er nog de vastlegging van de taalgrens, de splitsing van de Leuvense universiteit en de federalisering van België door. Het waren de laatste decennia waarin gezaghebbende en ervaren staatslieden in Kamer en Senaat de Vlaamse ontvoogdingsbeweging een profiel gaven: Jos de Saeger en Robert Vandekerckhove, Jan Verroken en Renaat van Elslande, Frans van der Elst, Hugo Schiltz en Maurits Coppieters, Hendrik Fayat, Frans Grootjans en Herman Vanderpoorten. Die tijd is voorbij.
K
O R T
Boeynants, komen een paar N-VA’ers uit Brussel op 13 juni op met een eigen partij . Het feit dat de CD&V geen garantie biedt voor de naleving van de taalwetten, en er geen verkiesbare plaats wordt gegarandeerd aan de — toenmalige — N-VA-voorzitter in Brussel, deed voor de bestuursleden de deur dicht.
ECONOMIE Uit een recente rondvraag van Unizo blijkt dat 78 % van de Vlaamse onder-
De oud-strijders zijn overleden of weggedeemsterd. Er is nog geen opvolging die een vergelijkbare motivering en kwaliteit vertoont. De traditionele partijen hebben, zoals de meeste media, de Vlaamse dossiers naar het diepe achterplan geschoven.
REÏNCARNATIE De Volksunie, eens de ruggengraat van de Vlaamse dynamiek in het parlement, die de zweep legde op de andere partijen, is een roemloze dood gestorven. De reïncarnatie in de N-VA is geen succes. Sommige coryfeeën, azend op veiliger mandaten, liepen over naar de oude tegenstanders. Jef Valkeniers, Hugo Coveliers, Jaak Gabriëls verloren als neo-liberalen hun angels en hun geloofwaardigheid. Bert Anciaux ging schuilen bij de socialisten, Johan Sauwens bij de christen-democraten. Het nationalistische Blok met zijn 760 000 kiezers wordt verketterd en buitenspel gezet, omdat het voor een onafhankelijk Vlaanderen opkomt.
ONBENULLIGHEID Het parlement zelf zinkt weg in machteloosheid en onbenulligheid. De volksvertegenwoordiging ontaardde tot een club van vadsige vazallen, hunkerend naar de status
nemers meer economische bevoegdheden wil op regionaal niveau, zoals de regionalisering van de vennootschapsbelasting. (De Tijd, 16 feb. 2004)
PAARD VAN TROJE? Het KunstenFESTIVALdesArts (28 april tot 22 mei) wil in Brussel nu al voor de negende keer de artistieke samenwerking tussen Nederlandstaligen en Franstaligen bevorderen. Maar het zijn vooral de Vlamingen die de geldkraan moeten opendraaien. Vorig jaar nog noemde de cultuurminister van de Franse Gemeenschap het FESTIVAL
De vaststelling dwingt de Vlaamse Beweging tot een herziening van strategie en tactiek. Vlaanderen is rijk, maar niet probleemloos. Zijn toekomst wordt mede bepaald door economische en politieke gebeurtenissen en beslissingen in de Europese Unie en daarbuiten. Onze welvaart, cultuur en identiteit zijn niet onbedreigd. De dossiers inzake de vergrijzende bevolking, de delokalisatie van de industrie, de immigratie en de islamisering van grote stadswijken zijn genoegzaam bekend. Er is meer dan ooit behoefte aan ruim overleg en positieve actie op staatkundig niveau. Maar het zijn vooralsnog niet zozeer parlementsleden die daarvoor zullen of kunnen zorgen. Nu is het woord aan de intelligentsia die haar invloed en macht haalt uit het bedrijfsleven, de vrije beroepen en de wetenschappelijke wereld. Deze elite dient solidair aan Realpolitik te doen en de weg te effenen voor het Europese Vlaanderen in wording.
Manu Ruys
‘het Trojaanse paard van de Vlamingen in Brussel’. Het verschil in toelagen vanuit Vlaanderen en Wallonië is opmerkelijk. De stad Brussel en het Brussels Gewest beperken zich tot een symbolische bijdrage. (De Morgen, 15 maart) KUNSTENFESTIVALDESARTS
TOELAGEN IN EURO
Vlaamse Gemeenschap en VGC
1 060 000
Franse Gemeenschap
395 000
Brussel stad
25 000
Brussel Gewest
50 000
vervolg blz. 6
3
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
C OMMENTAAR
De Vlaamse Beweging was ooit zichtbaar, voelbaar en daadwerkelijk aanwezig in het Belgische parlement. Zij behaalde er belangrijke resultaten, zoals de vernederlandsing van de ambtenarij, het gerecht, het leger, het onderwijs en het bedrijfsleven. De wetgevende realisaties kwamen in fazen tot stand via afspraken, manoeuvres, akkoorden waarbij vertegenwoordigers van verschillende partijen betrokken waren. De namen van de 19de-eeuwse flamingantische tenoren zijn vergeten. De herinnering aan de generatie van Frans Van Cauwelaert, Gustaaf Sap en Camille Huysmans, die tussen de twee wereldoorlogen de koers aangaf, is eveneens verdwenen in de mist van de geschiedenis.
van tv-vedetten en gedomineerd door partijbonzen. De enkele verdienstelijke mandatarissen, talrijker in de oppositie dan in de meerderheid, kunnen de schijn niet meer hooghouden. Van dit parlementaire milieu, zowel op federaal als op regionaal vlak, gaan geen impulsen meer uit voor de verdediging en de promotie van de Vlaamse belangen.
EEN
NIEUW MODEL VOOR DE
VLAAMSE BEWEGING?
interessante conclusies die met een traditionele ééndimensionele discussie zij stelen ons geld - niet mogelijk zijn.
P LEITEN
VOOR EEN ONFHANKELIJK WALLONIË
B IJ
DE BUREN
I
s Wallonië economisch nog te redden? Natuurlijk wel. Wallonië beschikt over alles om één van de sterkste economieën van Europa te worden. Maar België is daarbij de belangrijkste hinderpaal: het verhindert elke maatregel die een economische heropleving mogelijk maakt. De politieke conclusies van dit - in se eenvoudige - verhaal zijn nochtans verregaand. Vorige maand vergeleken we in dit blad Wallonië met Ierland. Hoe Ierland uit het slop geraakte en op vijftien jaar tijd een Europese koploper is geworden. Dankzij een gevoelige daling van de overheidsuitgaven, deregulering, een gezonde investeringspolitiek, akkoorden met de vakbonden, lage bedrijfsbelastingen, Europese steun en verleiding van Amerikaanse multinationals groeide de Ierse economie van 78% naar 116% van het Europese gemiddelde. Op een halve generatie van boerenland tot modelstaat. Wallonië heeft alles in huis om die krachttoer te herhalen: goed opgeleide werknemers, een zeer goede infrastructuur, ongebruikte industriezones, een toeristisch waardevol hinterland en het ligt in het midden van een gigantisch afzetgebied. Hét probleem is België. Het politieke en economische systeem zit zo perfide in elkaar dat Wallonië de nodige maatregelen niet mág nemen, de bevoegdheid niet kán nemen, omdat het de transfers in gevaar zou brengen.
WALLONIË BIJ FRANKRIJK? Moet Wallonië dan bij Frankrijk aansluiten? Er zijn zowel onder als boven de taalgrens mensen die dat bepleiten. Beiden gaan ze ervan uit dat Wallonië niet leefbaar is zonder een sponsor en dat Frankrijk wel bereid zou zijn die sponsor te spelen. Bij beide veronderstellingen kunnen huizenhoge vraagtekens gezet worden. Eén ding staat echter als een paal boven water: de Franse economische, fiscale en sociale wetgeving zou moordend zijn voor een ontluikende Waalse economie. Het allerlaatste wat Wallonië nodig heeft, is een Franse schoonmoeder waaraan het helemaal niks heeft te zeggen. Een confederale constructie waarbij Wallonië aansluit bij Frankrijk, aanspraak maakt op Franse miljarden en
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
Vooreerst voor de Vlaamsgezinden binnen de traditionele partijen. Wie zich in Vlaanderen voorstander toont van een boedelscheiding wordt onmiddellijk geassocieerd met Vlaams Blok, groepsegoïsme en extreem-rechts. Taboe dus. Daarom verschuilen echte of pseudoVlaamsgezinden zich achter duistere concepten zoals “confederalisme”, “verwasemen van België” en andere gedrochten om zich toch maar te kunnen distantiëren van het Vlaams Blok en te beweren dat men niet voor separatisme is. Ook de Vlaamse
WALLONIË
GAAT DE DIEPERIK IN.
BELGIË
IS SCHULDIG
tegelijkertijd een eigen fiscale, sociale en economische politiek mag volgen, lijkt erg vergezocht. Het zou een precedent zijn dat in het centralistische Frankrijk maar weinig aanhangers zal kennen.
EEN ANDERE STRATEGIE VOOR DE VLAAMSE BEWEGING De enige manier om Wallonië economisch gezond te krijgen, is dus een onafhankelijk Wallonië. Dat hoeft overigens niet te betekenen dat er vanuit Vlaanderen geen miljarden meer moeten komen tot Wallonië er economisch bovenop is. Vlaanderen is vandaag bereid om miljarden op tafel te leggen voor een bijzonder krakkemikkig België. Waarom morgen niet voor een bevredigende boedelscheiding met een degelijke oplossing voor Brussel? Een onafhankelijk Vlaanderen en Wallonië is dus perfect voor te stellen als een win-win situatie voor beide landsdelen. Het is dus niet zo dat wat Vlaanderen wint bij een onafhankelijkheid, noodzakelijkerwijze tot een verlies moet leiden voor Wallonië. Een dergelijk discours creëert nogal wat
4
Beweging heeft daar last van. Het programma van de Vlaamse Beweging is voor 95% hetzelfde als het communautaire programma van het Vlaams Blok. En ook het taalgebruik is voor 95% hetzelfde. Is het dan te verwonderen dat Vlaamse verenigingen - in vele gevallen zelfs opzettelijk - op eenzelfde extreem-rechtse hoop worden gegooid? En dat een aantal verenigingen om diezelfde reden de stap naar onafhankelijkheid niet durft zetten? Er is dus nood aan een ander discours, aan een nieuwe terminologie, aan nieuwe ideeën, zodat de Vlaamsgezinden in álle partijen zich kunnen verenigen rond die onafhankelijkheid. Zonder in het kamp van het Vlaams Blok te worden geduwd. Het idee dat ook - en vooral - Wallonië baat heeft bij een boedelscheiding, kan de basis vormen van een dergelijke strategie.
NIKS NIEUWS ONDER DE ZON Dat idee is trouwens helemaal niet nieuw. Wijlen Antoon Roosens - die in geen geval van extreem-rechtse sympathieën kan worden verdacht - pleitte gedurende jaren voor een Marshallplan voor Wallonië, waarbij de transfers zouden omgezet worden in investerin-
In haar onafhankelijkheidscampagne van 1996 nam de Vlaamse Volksbeweging de slogan over. Er werden persconferenties gehouden met Wallonie Libre, en er kwam een redelijke persrespons. Die contacten werden na de bewuste campagne echter niet verder onderhouden.
IN DE AANVAL De Vlaamse Beweging moet erin slagen om ook in de andere partijen een netwerk van Vlaamsgezinden op te zetten die onomwonden voor onafhankelijkheid kunnen kiezen zonder daarom op dezelfde lijn te staan als het Vlaams Blok. Een win-win voorstel dat zich afzet tegen het inefficiënte België in plaats van het schrokkerige Wallonië kan allicht dat bindmiddel worden. Het biedt de Vlaamse Beweging meteen een heel nieuw arsenaal argumenten om in de aanval te gaan tegen de verdedigers van de status-quo. Argumenten waar ook andere partijen oren naar kun-
CAMPAGNE VOOR EEN ONAFHANKELIJK
WALLONIË
ZOU WEL
EENS DE BESTE BIJDRAGE KUNNEN ZIJN VOOR EEN ONAFHANKELIJK
VLAANDEREN.
nen hebben, en die niet kunnen afgewimpeld worden met verwijten van “extremisme” en “groepsegoïsme”.
Het is die argumentatie die de Vlaamse Beweging kan en moet aanreiken. Dat veronderstelt echter een ander discours dan ze vandaag gewoon
Wallonië heeft meer postmannen dan Vlaanderen? Een zoveelste onrechtmatige transfer? Neen. Het is een totaal onverantwoorde politiek die Wallonië zwakker maakt in onderhandelingen, de argumenten van het Vlaams Blok versterkt en de hele Post meesleurt in een onrendabele toekomst die eerder vroeg dan laat tot een gigantisch sociaal bloedbad leidt. Sabena is nog niet zo lang geschiedenis!
is. Een dergelijke strategie vraagt om allianties met mensen uit het Vlaamse bedrijfsleven; het vraagt om samenwerking met de universiteiten en de pers. Het vraagt om medestanders in Wallonië, die inzien dat de PS-strategie op termijn dodelijk is voor hun land.
De NMBS investeert onterecht veel in Wallonië? Een zoveelste onregelmatige transfer? Neen. Het is een idiote politiek die de positie van de NMBS compleet ondermijnt, haar verliezen opstapelt en uiteindelijk in een vrijgemaakte markt zal leiden tot een overname en - vooral in Wallonië - een sociaal slagveld. De sociale zekerheid zorgt voor scheeftrekkingen in de financiering? Het systeem zadelt vooral de Waalse ziekenhuizen op met kamers vol peperdure en nutteloze apparatuur die hoe dan ook bij een vergrijzende samenleving niet meer betaalbaar is. En het zorgt ervoor dat Wallonië een hoop dokters opleidt die morgen het zout op de patatten niet verdienen. Wie de sociale zekerheid federaal wil houden, zorgt ervoor dat de bejaarde van morgen geen degelijke verzorging meer krijgt.
EEN NIEUWE STRATEGIE De economische situatie in Wallonië verslecht door het Belgische systeem
5
Het vraagt om een nieuw taalgebruik, nieuwe woorden, ander cijfermateriaal, een nieuw soort actievoeren, nieuwe klemtonen, contacten met Vlaamsgezinden binnen alle partijen om ze op eenzelfde lijn te krijgen. Om een concreet voorstel te doen: dit vraagt bijvoorbeeld om een grootscheepse en goed onderbouwde campagne Wallonië onafhankelijk in Vlaanderen én Wallonië in plaats van de zoveelste affiche met Vlaanderen onafhankelijk.
Dirk Laeremans
De auteur zoekt thesisstudenten die de economie van Wallonië onder de loep willen nemen. Zij kunnen contact opnemen met de redactie (redactie@doorbraak.org). Het artikel met de vergelijking tussen Ierland en Wallonië staat in Doorbraak van maart 2004. Het is beschikbaar op http://www.doorbraak.org
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
DE BUREN
DE BOEDELSCHEIDING IS EEN WIN-WIN SITUATIE. DE VLAAMSE BEWEGING MOET ZE OOK ZO VOORSTELLEN.
EEN
en is tegelijkertijd rampzalig voor een goed bestuur. Wie dus dat systeem en al zijn scheeftrekkingen in stand houdt, zorgt ervoor dat in Vlaanderen het Vlaams Blok aan invloed wint en in Wallonië de economische situatie blijft achteruitgaan. Dat is een recept voor confrontatie en onbestuurbaarheid. Reden te over dus voor de Vlaamsgezinde fracties in de traditionele partijen om het huidige Belgische systeem in vraag te stellen. Maar dan hebben ze een argumentatie nodig die anders is dan die van het Vlaams Blok.
B IJ
Lionel Vandenberghe haalde de jackpot binnen toen hij in 1995 vanuit Diksmuide een hand uitstak naar de zuiderburen met de uitspraak ‘Waalse vrienden, laten we scheiden’. Het leverde hem applaus op van álle Vlaamse Bewegers en zinderde wekenlang na in de Belgische politiek en pers. In plaats van op die weg verder te gaan, koos het comité er echter voor een anti-Vlaams Blok koers te voeren. Het moffelde de onafhankelijkheid weg en nam het anti-Vlaams Blokdiscours over van de traditionele partijen. Het comité kreeg daarvoor officiële schouderklopjes, maar verloor tegelijkertijd zijn representativiteit en zijn geloofwaardigheid binnen de beweging. Politiek gezien is de IJzerbedevaart vandaag dood. Het comité heeft daarmee allicht dé historische kans gemist om opnieuw de voortrekker van de Vlaamse Beweging te worden.
Foto Doorbraak
gen. Een rijk Wallonië maakt ook Vlaanderen rijker. Het idee sloeg binnen de Vlaamse Beweging echter nooit aan, laat staan daarbuiten.
FACILITEITEN
UITDOVEN?
P OPEY D EWAEL DRAAIT ZIJN KAR
B RUSSEL
EN RAND
V
laamse mandatarissen van de faciliteitengemeenten rond Brussel trekken aan de alarmbel. Voor minister van Binnenlandse Zaken Dewael (VLD) zouden de oproepingsbrieven voor de verkiezingen meteen volgens taalaanhorigheid mogen worden verstuurd. Franstaligen hoeven geen “vertaling” aan te vragen. ‘Een jaar geleden nog zei Dewael dat de faciliteiten moeten verdwijnen en dat we de omzendbrief Peeters moeten toepassen. Nu hij in de federale regering zit, neemt hij de Franstalige visie over’, zegt Jan Walraet (Wezembeek-Oppem, DWO). ‘Eigenaardige stelling voor iemand die eerder als Vlaams ministerpresident zei dat de faciliteiten de verfransing in de hand werken’, aldus Luk Van Biesen (Kraainem, K2000). ‘Duidelijk is dat liberalen en socialisten lang niet meer wakker liggen van communautaire zaken’, aldus Anne Sobrie (schepen Sint-Genesius-Rode)
PROPAGANDA Dewael reageerde in 2002 (FET, 14 november) nog op een opiniebijdrage van VVB-voorzitter Guido Moons, omdat die de uitspraken van Dewael over de uitdovende faciliteiten had afgedaan als liberale kiespropaganda.
K
O R T
‘T ZIJN ZOTTEN DIE WERKEN In het eerste semester van 2003 werden twintig keer meer Vlaamse werklozen gestraft dan Waalse. Dat blijkt uit een antwoord van minister van Werk Frank Vandenbroucke (sp.a) op een vraag van Maggie De Block (VLD). De cijfers versterken het vermoeden dat de diensten voor arbeidsbemiddeling in het Waalse gewest minder geneigd zijn om in of over werkonwillige werklozen door te geven aan de RVA dan in Vlaanderen. Bijna twee op drie meldingen komen uit Vlaanderen. De RVA bestrafte 2 147 werkonwilligen. In 82% van de gevallen ging het om Vlamingen, in 14% om Brusselaars en in ... 4% van de gevallen om Waalse werklozen.
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
in het kader van een nieuw regeerakkoord. Dit momentum zou zich voordoen na de federale verkiezingen van 2003. Ik beschouw het als mijn plicht als Vlaams minister-president om hiervoor te mobiliseren. Dat is ook de reden waarom ik meedoe aan die verkiezingen. Ik betreur dat Vlaamse bewegers als Guido Moons en Vlaamse commentatoren mijn pleidooi afdoen als een hevige aanval van verkiezingskoorts’... Kan het nog scheinheiliger? Sommigen voelen zich geroepen om Popeye te spelen, zei Daniel Ducarme toen... De Franstaligen hebben meer spinazie gegeten dan de Vlaamse liberalen. JVdC
BRUSSELS REFERENDUM ‘Uit een VUB-studie bleek dat de faciliteiten een hefboom waren voor verfransing. De conclusie die Vlaanderen aan die vaststelling moet verbinden, is dat de faciliteiten moeten uitdoven’, aldus Dewael toen. Hij schaarde zich toen volledig achter de rondzendbrief-Peeters. ‘De Franstaligen zullen ooit eens wakker moeten worden met Vlaamse randgemeenten die niet bij Brussel horen, maar bij Vlaanderen’. De hervormingen konden toen niet, aldus nog Dewael, maar wel
VOORAFGAANDE VRAAG Frans Bayens, voormalig hoofdredacteur van De Standaard, plaatste in De Tijd (15 maart) opvallende kanttekeningen bij het Vlaams Kartel (CD&V en N-VA). ‘Zal een onzeker samengaan met de erfgenaam van de oude CVP de ontredderde en zoekende nationalisten aanspreken? De allergie in die kringen voor het belgicisme van het christendemocratisch establishment is niet gering. Zij hebben vragen bij de houding en de invloed van Bourgeois’. Bayens verwijst naar wat Yves Leterme in Tertio (10 maart) zei: dat christendemocratie en nationalisme haaks op elkaar staan. Het wordt in de aanloop naar de verkiezingen uitkijken naar verduidelijkingen terzake.
Via een voorstel van Bijzondere Wet willen Olivier Maingain en FrançoisXavier de Donnea (MR-FDF) via een volksraadpleging weer raken aan de grenzen van Brussel. Ze gaan ervan uit ‘dat het grondgebeid van het tot de 19 gemeenten van het administratief arrondissement beperkte Brussel Hoofdstedelijk Gewest niet overeenkomt met wat de meerderheid van de bevolking van de betrokken gemeenten wil, noch met de economische belangen van het Gewest. Vuurwerk op komst? Waalse controle?
festival ter wereld (International Live Music Conference, Londen). Goed dat Vlaanderen ook via dit kanaal op een aangename manier in het wereldnieuws komt. Een pluim op de hoed van organisator Herman Schueremans, die vorig jaar al met terechte fierheid zei dat zijn festival ‘één van de sterke punten vormt van die kleine, actieve regio die Vlaanderen is. Vlaanderen is door de eeuwen heen op heel verschillende manieren, of het nu via onze schilders of tapijtwevers was, ‘groots’. Schueremans was het die ook Vlaamse groepen en zangers die nog in eigen taal zingen (De Kreuners, Clouseau en Laïs) op het internationaal podium plaatste.
PLUIM VOOR WERCHTER Het muziekfestival Rock Werchter werd internationaal erkend als beste muziek-
6
vervolg blz. 8
VERSCHIL
TUSSEN
“KLEIN
IETS” EN
“HELEMAAL
NIETS”
E YSKENS
DANST OP BELGICISTISCHE WIJSKENS
I
Waarom is de Vlaamse onafhankelijkheid “anti-Vlaams”? Omdat Vlaanderen dan Brussel verliest, aldus Eyskens. Zonder Brussel betekent Vlaanderen niets, meent de oud-premier. Hij komt tot die conclusie met een eigenaardige redenering: omdat België zonder Brussel in de wereld niets betekent, kan ook Vlaanderen zonder Brussel in de wereld niets betekenen. De meeste buitenlanders hebben nooit van België gehoord, schrijft Eyskens, maar Brussel kennen ze allemaal. Hij haalt er zelfs zijn Engels voor boven: ‘Belgium? That country surrounding Brussels!’
tie van Belgium belabberd is, terwijl die van Flanders zeer degelijk is. Belgium staat voor corruptie, onbekwaamheid en kindermisbruik; Flanders voor kwaliteit, schoonheid en heldenmoed.
‘EEN
STAATSGRENS MET FRANKRIJK IS STABIELER DAN EEN TAALGRENS BINNEN BELGIË. GOOD FENCES MAKE GOOD NEIGHBOURS.’
Eyskens beweert dat Brussel ‘van planetair belang’ is en ‘stilaan zo belangrijk wordt als Washington’. Los van het feit dat België niet het enige land is dat zijn politieke relevantie aan zijn hoofdstad ontleent (The United States? That country surrounding Washington!) weet echter iedereen dat “Brussels” zijn ‘planetair belang’ niet ontleent aan het feit dat het de hoofdstad van België is, maar aan het feit dat het de zetel herbergt van Navo en EU.
Het enige goede waar een buitenlander bij het vallen van de naam België aan denkt, zijn pralines en bier; bij Vlaanderen denkt men aan kantwerk, Rubens en Flemish Primitives. Waar zou u (gesteld dat u geen gewezen economieprof uit Leuven bent) het meeste geld voor geven: een doos pralines of een Rubens? Een boek over België raakt men in Londen aan de straatstenen nog niet kwijt, maar heel anders wordt het wanneer men zegt dat men het over Vlaanderen heeft.
ECONOMIE
GRENZEN
Met de bekentenis dat België op zichzelf niets betekent, legt de burggraaf ongewild de vinger op de wonde. Vlaamse secessionisten ijveren juist voor Vlaamse onafhankelijkheid omdat zij burger willen zijn van een land waarop zij trots kunnen zijn, liever dan van een land waarvan zelfs de voorstanders toegeven dat het op zichzelf ‘niets betekent’. Als u moet kiezen tussen “klein en iets” of “helemaal niets”, wat kiest u dan (gesteld dat u geen gewezen hoogleraar economie van de KUL bent)?
België heeft de Navo en de EU nodig om iets te betekenen in de wereld, Vlaanderen niet. Vlaanderen betekent iets uit zichzelf, zoals Denemarken, Portugal, Polen, Engeland en andere landen die hun waarde aan zichzelf ontlenen. Volgens Eyskens wordt België totaal onbetekenend wanneer Brussel zijn internationale reputatie verliest. Volgens hem (en we geloven hem graag) betekent België intrinsiek niets. Waarom moeten we het dan beminnen? Home is where the heart is, zeggen ze in een taal die Eyskens begrijpt.
Overigens is het niet omdat België internationaal niets voorstelt, dat ook Vlaanderen in de wereld niets betekent. U kunt zelf de proef op de som nemen door buitenlanders te confronteren met twee begrippen: Flanders en Belgium. U zult merken dat de reputa-
De burggraaf hanteerde nog een tweede argument om een onafhankelijke Vlaamse republiek ‘objectief antiVlaams’ te noemen. Het verdwijnen van België zal, zo waarschuwt hij, Frankrijk tot aan onze zuidergrens brengen en houdt aldus ‘een niet
7
BUITENLANDS IMAGO Tenslotte Eyskens’ ultieme argument om het Vlaamse secessiestreven ‘objectief anti-Vlaams’ te noemen: ‘De schade die een partij als het Vlaams Blok toebrengt aan het imago van Vlaanderen in België en in het buitenland.’ Valt het u ook op dat hij ‘in België en in het buitenland’ zegt? Vermoedt hij wellicht zelf dat het argument van het slechte imago niet opgaat als hij het alleen over het buitenland zou hebben? België had ooit een minister van Buitenlandse Zaken die een internationale terrorist een toeristenvisum gaf om door Brussel te komen kuieren. Toen hierrond een schandaal losbrak, verklaarde de minister dat hij zou aftreden moest hij in een normaal land regeren, maar niet in een land als het zijne dat toch maar ‘een apenland’ was en de politiek ‘een kippenhok’. Die uitspraak deed het Belgische imago in het buitenland geen goed, maar daar trok de minister zich geen barst van aan. De vraag is waarom diezelfde Marc Eyskens zich dan vandaag zo druk maakt over het buitenlandse imago van het Vlaams Blok. Gesteld dat ze in het buitenland geloven dat die partij inderdaad een wolf in schaapsvacht is, dan vinden ze het misschien wel een goed idee om die eens in het Belgische ‘kippenhok’ los te laten. Throw them to the wolves, zeggen ze in het Engels. In het Nederlands klinkt dat aldus: gooi ze maar voor de (Vlaamse) leeuwen. Paul Belien
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
S TAATSVORMING
n opiniestukken in de “kwaliteitspers” probeert burggraaf Marc Eyskens de Vlamingen ervan te overtuigen dat de eis voor Vlaamse onafhankelijkheid “anti-Vlaams” zou zijn. Zo deed hij het ook in De Standaard van 4 maart.
onaanzienlijk verfransingsgevaar in voor heel zuidelijk Vlaanderen.’ Dit is wel een erg bizar argument als men bedenkt dat 175 jaar België geleid heeft tot de noordwaartse verschuiving van de taalgrens over ettelijke kilometers. Indien men de verfransing in Tervuren, Overijse en Halle (om van Kraainem, Wemmel en Drogenbos nog te zwijgen) wil stoppen, dan leert 175 jaar ervaring aan al wie geen burggraaf, Leuvense exprof of Belgisch oud-premier is, dat dit alleen kan door een duidelijke staatsgrens te trekken. Een staatsgrens met Frankrijk is stabieler dan een taalgrens binnen België. Good fences make good neighbours, zeggen ze in een taal die Eyskens begrijpt.
HOGE
WERKLOOSHEID
PRIJS
EXPLORATION
VERDWIJNT, MAAR PRESENTEERT DE REKENING
TAAL
M
isschien nam u zelf ooit nog deel aan een betoging of manifestatie tegen de Franstalige filmvoorstellingen van Exploration du Monde. Al in de jaren 1970 organiseerde TAK het protest tegen deze Franstalige reisdocumentaires voor de franskiljonse burgerij van een aantal Vlaamse steden. De Gentse Opera, de Antwerpse Elisabethzaal, de Kortrijkse schouwburg en een Leuvense bioscoop waren het toneel van een aantal tumultueuze acties, rijkelijk voorzien van de nodige eieren. Had Piet De Pauw, actieleider van TAK, immers niet gezegd dat “eieren gooien naar die mensen een sociale plicht was”? De protestactie kreeg de steun van vooraanstaande Vlamingen (waaronder Lode Craeybeckx) en er werd zelfs een Kamercommissie opgericht om de Franstalige expansiepolitiek van het overkoepelende Paleis van Schone Kunsten in Brussel te onderzoeken. Eind 1978 ging de laatste Exploration voorstelling door in Vlaanderen. Opdracht geslaagd dus.
NIEUWE POGING In 1993 echter nam de vzw Adac (Association des Arts et de la Culture) de Franstalige draad weer op. Onder de naam Wereldkamera-Exploration du Monde gingen opnieuw eentalige filmvoorstellingen door, onder meer in gemeentelijke culturele centra en gebouwen van het gemeenschapsonderwijs. Van 1993 tot 1995 organiseerden VVB en TAK boycotacties van deze voorstellingen. Motivatie was het gebruik van gesubsidieerde gemeentelijke- en gemeenschapsgebouwen en de steun van het PSK, een federale instelling, voor franskiljonse activiteiten in Vlaanderen. Het zwaartepunt van de acties lag in Gent en Wevelgem waar manifestanten er keer op keer in slaagden de voorstellingen te verstoren of te verhinderen. In tegenstelling tot de jaren zeventig was er ditmaal weinig steun van de media en de politieke wereld. Daar had men vooral oog voor de zogenaamde ordeverstoring, voor de incidenten met de politie en het belemmeren van de
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
vrije meningsuiting. Het is pas nadat het FDF in het federale parlement de barricaden beklom om naar aanleiding van de acties rechten te vragen voor de Franstaligen in Vlaanderen, dat sommige ogen opengingen. Eind 1995 werd na onderhandelingen met de plaatselijke organisatoren bekomen dat de publiciteit en de inleidingen van de reisdocumentaires uitsluitend in het Nederlands zouden gebeuren en dat de Franstalige commentaar bij de films in het Nederlands werd ondertiteld. Op sommige plaatsen gaan intussen geen voorstellingen meer door of is het aantal bezoekers drastisch verminderd. Twee jaar later neemt de Vlaamse minister van Cultuur de eis van de Vlaamse actievoerders over en laat aan Adac weten dat Nederlandstalige publiciteit en ondertiteling verplicht zijn. Intussen is Adac een gerechtelijke procedure begonnen tegen VVB en TAK waarbij ze een verbod vraagt van de protestacties, een vergoeding van 1 miljoen frank, een terugbetaling van de verliezen en de publicatie van het vonnis in vijf kranten. Na een lange juridische procedure veroordelen de tweetalige rechters van het Hof van Beroep te Brussel in februari 2004 VVB en TAK tot het betalen van een schadevergoeding van 8 000 euro aan Adac. De andere eisen zijn verworpen. Samen met de kosten voor de jarenlange procedure, een financiële aderlating van zo’n 12 000 euro. Alhoewel we uiteindelijk gelijk hebben gekregen, toch een hoge prijs... Steun is welkom op rekeningnummer 4099563981-19 van VVB-actie met vermelding Adac. Voor schenkingen van meer dan 30 euro ontvangt u een fiscaal attest. Herman De Mulder
8
De Belgische werkloosheidsgraad bedraagt 12,8 procent. Een gemiddeld cijfer in de vitrine zegt weinig. Bij nader toezien blijken de verschillen tussen de gewesten verbazen, ondanks het Geloof van Verhofstadt en het Geloof van de Franstaligen. De werkloosheidsgraad bedraagt in Vlaanderen 8,3 procent, in Wallonië 18,4 procent en in Brussel 22 procent. Drie jaar geleden was dat 7,0% in Vlaanderen (+1,3%) 15,4% in Wallonië (+3,0%), 18,6% in Brussel (+3,4%). Verhofstadt is goed bezig. Het Waalse Gewest en Brussel WERKLOOS-
VL
WAL
BRUS
Dec 2001
7,0%
15,4%
18,6%
Febr 2004
8,3%
18,4%
22,0%
+1,3%
+3,0%
+3,4%
HEIDSGRAAD
Verschil
HUISMOEDERS BELAST Bij de Gezinsbond is men erg kritisch over de aanval uit Waalse en feministische hoek op de zogenaamde huwelijksquotiënt. Dat is een fiscaal mechanisme dat thuisblijvers bevoordeelt. Wie werkt mag op zijn belastingbrief tot 30% naar de thuisblijver overhevelen, en valt daarmee in een lagere belastingschaal. Gezinsbeleid is een Vlaamse materie, maar vanuit Wallonië lijkt de aanval ingezet tegen deze regeling. Vooral de Waalse socialisten, bijgesprongen door feministen, zijn hierrond actief in de zogenaamde Staten Generaal over het Gezin. ‘Met de ingrepen willen de Walen de thuisblijvende moeders de eenheidsmarkt opduwen’, aldus Roger Pauly, voorzitter van de Gezinsbond in Metro (6 februari). ‘Dit strookt niet met de waardering voor de opvoedkundige taak van de ouders’, aldus Pauly. Vrouwen, die vrijwillig gekozen hebben thuis voor hun kinderen te zorgen, fiscaal richting arbeidsmarkt jagen, valt niet te rijmen met de vandaag al hoge werkloosheidscijfers.
BOERENBEDROG Jaarlijks 400 000 runderen testen op de gekkekoeienziekte (BSE), dat kost een pak geld. Federaal minister van Volksgezondheid Rudy Demotte (PS) heeft een nieuw ontwerp-KB klaar om dat op te vangen. Boerenbond en ABS geloven dat de boer de dupe wordt. Vooral dat ook varkens- en pluimveehouders een deel van de gezondheidsbijdrage moeten betalen pikken ze niet. De organisaties merken op dat beide sectoren voor meer dan 90% in Vlaanderen gevestigd zijn, wat het dossier duidelijk communautair kleurt.
DRIEKWART
KIEZERS BLIJFT BIJ TRADITIONELE PARTIJEN
PAARS
TOCH GEEN NIEUWE TREND ?
NATIONALISTISCH BLOK
M
De gewezen CVP verspeelde nog maar eens een pak stemmen, zo’n 2 000, terwijl het Vlaams Blok er 138 000 bij kreeg. Opnieuw winst dus! De N-VA van Geert Bourgeois haalde de kleine 200 000 stemmen, die men vooraf kon verwachten. De grote helft van de stemmen van de intussen begraven Volksunie bleef inderdaad die VU-bis trouw, terwijl Agalev het bekende gelag betaalde voor zijn vermetelheid om als oppositiepartij toch mee aan tafel te willen zitten met de grote heren! Overmoed die men op het Brusselse Barrikadenplein zodanig vaak moest betalen tot er alleen nog maar de begrafeniskosten waren om het stoffelijk overschot van die historische Volksunie de eeuwige rust te kunnen bezorgen.
DE GROOTSTE Zo te zien zat het Vlaamse paars na 18 mei 2003 dus voor een tijdje in de electorale lift, een trend die overigens door de daarop volgende peilingen werd bevestigd. Het enige nog overblijvende discussiepunt was de vraag wie van beide, blauw of rood, zichzelf zou mogen aanmelden als de grootste, een titel die zeker in Vlaanderen meer dan een eeuw lang de eigendom was van de “katholieke” partij. De verbetenheid waarmee de VLDvoorzitter zijn openbaar bod deed op de 48 000 nog overblijvende Vivantstemmen, spreekt boekdelen over het belang dat sommigen hechten aan die eerste plaats. Hetzelfde geldt voor Stevaerts visvangst op de Groenen.
De zoveelste slechte uitslag van CD&V was niet echt rampzalig, maar een ommekeer in positieve zin was het ook niet. De partij die zeker in Vlaanderen zo lang heer en meester was - ze liep ooit uit tot meer dan veertig procent - leek veroordeeld tot een politiek marginaal bestaan in de oppositie. Voor de “Belgische” christen-democratie was dat niet meteen een prettig vooruitzicht.
‘ZONDER
EEN NOEMENSWAARDIGE FRANSTALIGE TEGENHANGER IS HET WEINIG WAARSCHIJNLIJK DAT DE VLAAMSE CHRISTEN-DEMOCRATEN ER KUNNEN OP REKENEN DAT ZE MORGEN WEER ROND DE BELGISCHE REGERINGSTAFEL ZITTEN.’ Ten zuiden van de taalgrens is de aloude PSC feitelijk van het electorale toneel verdwenen en vervangen door een schimmige CdH (PSC zonder C) en met almaar minder volk aan boord. Zonder een noemenswaardige Franstalige tegenhanger is het weinig waarschijnlijk dat de Vlaamse christendemocraten er kunnen op rekenen dat ze morgen weer rond de Belgische regeringstafel zitten.
BENDE VAN DRIE Tot aan de verkiezingen van 1999 kon je hier nog spreken van drie traditionele politieke families, vandaag blijven er maar twee meer over, de socialisten en de liberalen. Of “Paars”. In 2003 stemde nog bijna 74 procent van de Belgische kiezers voor één van die families - dat zijn wel zes partijen, telkens één in Vlaanderen en één in Wallonië - en dat is opvallend genoeg zo’n 3 procent meer dan in 1991. Het land blijft met andere woorden in de vrij stevige handen van “de bende van
9
Zoals de CD&V bleef verliezen, zo mocht het Vlaams Blok meer dan 199 000 nieuwe kiezers verwelkomen. Toeval natuurlijk, maar dat is niet veel meer dan wat de aloude Volksunie onderweg kwijtspeelde. Voor wie van cijfers houdt: Vlaams Blok en N-VA overtuigden op 18 mei 2003 samen 932 867 Vlaamse, “nationalistische” kiezers, zo’n 25 000 minder dan in 1999! Als “dé” peiling klopt, dan zou het Vlaams-nationalisme op 13 juni dat verlies ruim moeten goedmaken. Ten zuiden van de taalgrens wist het rood-blauwe koppel op 18 mei 2003 bijna 1,3 miljoen Waalse kiezers te verleiden, een gezamenlijke winst van niet meer dan zo’n 53 000 stemmen tegenover 1987. De CdH (ex-PSC) verliest in diezelfde tijd 133 000 stemmen, terwijl de groene ecologisten er 26 000 bij krijgen en het Front National ongeveer 80 000 stemmen meer scoort. Een vaststelling waarover onze Waalse buren graag discreet blijven.
BRUSSEL In Brussel kan men intussen spreken van een totaal eigen electoraal tableau, ook al valt op dat ook in de hoofdstad de kiezer de weg naar grote traditionele politieke families aan het terugvinden is. De Vlaamse Groenen werden in 2003 van de kaart geveegd. Niemand weet wat er straks gebeurt met hun 159 343 nog overblijvende Vlaamse stemmen: de definitieve teloorgang of wippen ze toch over die beruchte vijf procent? Het antwoord op die vraag is nochtans bepalend voor een nieuwe editie van minstens Vlaams “paars”. De toch zo onmachtige individuele kiezer kan dus wel de kaarten schudden én uitdelen: om het even welke meerderheid moet nu eenmaal 50 + 1 stem halen. De cijfers zullen op 13 juni meer dan belangrijk zijn.
Marc Platel
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
WETSTRAAT
et de cijfers in de hand, kon je na de verkiezingszondag van 18 mei 2003 denken dat paars de nieuwe electorale kleur was in dit land van Schelde en Maas. Wij zijn geen peilingfanaten, maar de geruchtmakende resultaten van het zoveelste onderzoek naar uw en mijn kiesintenties (Le Soir, februari 2004) bracht ons in verwarring: paars was dan toch niet die vanzelfsprekendheid, die we sinds 18 mei 2003 konden vrezen of hopen. Invullen naar eigen keuze. De verkiezingsuitslag van 2003 leerde dat ook de Vlaamse kiezer blauw en rood nog een flinke hap extra zuurstof wilde toedienen. De twee partijen kregen 48% van de Vlaamse kiezers achter zich, of tien procent meer dan vorige keer.
drie”, met inderdaad regelmatige verschuivingen in de machtsorde tussen de drie.
VRIJE TRIBUNE
DEFENSIE EN AIRBUS: BRAVE VLAAMSE BELASTINGBETALER transporttoestellen aan te kopen. Paragraaf 3 en 4 van de beslissing stellen duidelijk dat er onmiddellijk een opvolgingscomité moest bijeenkomen en dat de ministers van Economie en Begroting verantwoordelijk zijn voor het bewaken van een evenwichtige deelname van de bedrijven in deze overheidsbestelling. Lees: een evenwichtige verdeling over de Gewesten, en een evenwichtige verdeling tussen grote en kleine (KMO-)bedrijven. De gemeenschappelijke aanschaf van de Airbus A-400M werd in december 2001 een tweede maal vastgelegd in een Memorandum of Understanding (MOU). OCCAR, een Europees samenwerkingsinitiatief in de militairindustriële sector, tekende een contract bij Airbus Military op 27 mei 2003 voor de aankoop van 180 toestellen, waarvan zeven voor België en één voor Luxemburg.
ABSURDITEIT Volgens de statuten van OCCAR moet in principe een 100% economische return worden verwezenlijkt in functie van het aantal gekochte vliegtuigen, te voldoen in het geval van de A-400M “binnen” het programma. En hier begint de Belgische absurditeit...
Door FLAG aangezet tot actie, schreef de voormalige Vlaamse minister-president Patrick Dewael begin 2003 nog een brief naar premier Verhofstadt om de scheefgetrokken situatie van het A400M programma aan te klagen. De brief was mede ondertekend door de ministers Jaak Gabriëls en Van Mechelen. Nooit gaf de premier antwoord.
Ondertussen is Dewael minister van Binnenlandse Zaken. Zijn opvolger minister-president Somers trekt zich de hele zaak ook niet aan. De premier, de federale minister van BELGIË KOOPT. GROOTSTE FACTUUR VOOR VLAANDEREN, ECONOMISCHE RETURN Economie Picqué, VOOR BRUSSEL EN WALLONIË en de staatssecretabekenden en vriendschappen” gaan ris voor Wetenschapsbeleid Ylieff tekenbepalen hoe de koek verdeeld wordt. den een brief waarbij defensieminister Flahaut de uitsluitende verantwoordelijkheid kreeg over het A-400M dossier! Foto Wikipedia
O PINIE
Op 1 juni 2001 besliste de ministerraad zeven Airbus A-400M militaire
in dit dossier “vergeet” ze zelfs hiermee de Belgische werkgelegenheid aan te zwengelen. Voor de (ongevraagde) economische return zal de verdeling van de werkgelegenheid in verhouding zijn tot de economische return-cijfers, zoals hierboven vermeld. Grote verliezer is dus opnieuw Vlaanderen.
VLAANDEREN 18% VLAMING
BETAALT 60%, MAAR KRIJGT AMPER 12% COMPENSATIES
Midden 2000 beslist immers de federale regering Verhofstadt I om de compensaties af te schaffen. België is zo rijk en schept zodanig véél werkgelegenheid dat het zich die luxe blijkbaar kan veroorloven! België vraagt géén economische return voor het A-400M programma, maar krijgt die toch omdat alle andere landen die wél hebben gevraagd. Zo koppelen sommige landen hun deelname aan het programma bij voorbeeld aan de medewerking van hun favoriete vliegtuig- en motorenbouwers. Waar is de competitie trouwens in zo’n geval? Door niet(s) te eisen, en de compensaties officieel af te schaffen, bekomt de regering Verhofstadt I wel het perverse effect dat de “oude mechanismen, DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
Het voorspelbaar resultaat is er dan ook gekomen: de Vlaamse belastingbetaler betaalt minimum 60% van de totale kostprijs (minimum 1 300 miljoen euro), maar krijgt (op basis van de huidige gegevens) nog géén 18% terug in economische return. Wallonië en Brussel, met een inbreng van maximum 40% in de kostprijs, krijgen mogelijk dus 82% van de economische return in de schoot gegooid. De hold-up van “Vlaanderen nv” door de federale regering bedraagt hier rechtstreeks 546 miljoen euro (bijna 22 miljard frank). De werkelijkheid is nog schrijnender. De kans is zeer groot dat méér dan de oorspronkelijke 180 toestellen worden gebouwd, waarbij de economische return ook in de toekomst slechts voor maximum 18% naar Vlaanderen zal gaan.
JOBS De federale regering zegt op zoek te zijn naar 200 000 nieuwe banen, maar
10
Picqué gaf dus zijn eigen bevoegdheden over het economische luik van dit dossier af aan zijn collega defensieminister! De ministers van Economie en Begroting, verantwoordelijk voor de “evenwichtige deelname van de bedrijven” weigeren hun job waar te maken, ondanks schriftelijk aandringen van FLAG, en herhaalde bezoeken aan de betrokken kabinetten.
RESULTAAT NUL Eind verleden jaar deed FLAG een laatste poging om de federale verantwoordelijken aan te zetten het A-400M dossier eindelijk terug op zijn rails te zetten. Het resultaat blijft NUL. De betrokken ministers, en de Vlaamse meerderheidspartijen weigeren hun verantwoordelijkheid ter zake op te nemen. We zijn terug in de tijd en voorwaarden die leidden tot de oprichting van FLAG en zelfs erger! Alles gebeurt in ondoorzichtige beslissingsmechanismen en cenakels van het “Belgique à papa”.
TRANSFERS
VRIJ-SPRAAK
De verborgen geldstromen naar Wallonië en Brussel worden door dit programma alléén reeds enorm aangedikt. Bovendien is het een voorafbeelding van wat ons te wachten staat met toekomstige Europese anonieme wapenagentschappen, die eveneens door dit soort mechanismen worden beheerd. Wij mogen alléén betalen, en met ons geld kan daar alles wat onze eigen bedrijven in Vlaanderen door onze eigen parlementairen ontzegd wordt, en zonder enige controle van hunnentwege.
R EYNEBEAU
Besluit: ofwel staan onze Vlaamse parlementairen recht en moeten ze de moed hebben om nu onmiddellijk orde op zaken te stellen, ofwel moeten wij als FLAG vragen dat onze Vlaamse parlementsleden alle investeringen voor landsverdediging tegenhouden. En waarom niet hetzelfde doen met de ganse defensiebegroting, als die toch alléén maar dient voor de electorale stunts van Flahaut en voor het versluizen van geldstromen naar de klassieke Waals-Brusselse lucht-, ruimtevaart, en defensiebedrijven. François Perin zei ooit: ‘Nous n’avons pas besoin du régional, nous avons le fédéral’. Nu beheersen de Franstaligen niet alléén het federale, zij voegen er het regionale bij. De grote geldschieter blijft de domme brave Vlaamse belastingbetaler, in de steek gelaten door zijn vertegenwoordigers in het Parlement, omdat die enkel oog hebben voor het aan de macht blijven.
Vervoort Karel Afgevaardigd Beheerder FLAG Vlaamse Lucht- en Ruimtevaartvereniging
DE TOREN Op schrikkeldag mocht ik zowat onder de IJzertoren de degens kruisen met Marc Reynebeau over België en Vlaanderen. Reynebeau volgt de politiek beroepsmatig op de voet en schreef enkele turven over het thema. Iemand uit de eerste klasse dus. Iemand die de ultieme argumenten pro-belgica zeker zal bovenhalen. Kortom, iemand die het debat op niveau kan voeren. Ik mocht openen en probeerde 40 minuten lang aan te geven waarom België een aflopend model is. Driekwart van Reynebeaus betoog ging niet echt over het thema. Hij vatte zijn boeken wat samen en die gaan vooral over het verleden. Interessant, maar zelden ter zake. Reynebeau heeft zo zijn idée-fixen, zoals iedereen trouwens (uw dienaar maakt daarop geen uitzondering). Eén daarvan betreft het gebrek aan democratische ingesteldheid van de Vlaamse Beweging. In het verleden zijn er zeker momenten geweest dat (een deel van) die Vlaamse Beweging niet echt opviel door actief streven naar het verbeteren van de democratie. Reynebeau ziet een rode draad lopen, tot vandaag. Op die stelling is veel af te dingen, maar zijn aanhankelijkheid aan de democratie is lofwaardig en tenminste iets wat we delen. Tegen het eind van zijn betoog, kwam hij dan toch aan het thema. Maar er kwamen geen argumenten pro-belgica. Zelfs Reynebeau beseft dat ‘ons’ vaderland niet rationeel verdedigbaar is. Neen, Reynebeau is het er roerend over eens dat België zijn langste tijd heeft gehad. Maar dat geldt voor alle staten. Die zijn aan verdwijnen toe en het is dan onzinnig om nog snel een Vlaamse staat op te richten. Het is niet moeilijk een eind mee te gaan in zijn redenering. De staat uit de negentiende eeuw is inderdaad gedateerd. De ontwikkeling van de Europese Unie ontgaat niemand.
11
Maar wat ons dan te wachten staat als die staten helemaal verdwijnen, wilde ik van onze kersverse Standaard-redacteur even weten. Van zijn breedsprakerigheid bleef niet veel over. De Europese Unie zou meer bevoegdheden krijgen. Goed, maar toch geen superstaat die over alles bevoegd zal zijn? Oh neen, er komt een soort netwerk van lokale instanties, afhankelijk van het thema dat aan de orde is. Zo komen problemen met het kanaal GentTerneuzen aan bod in één of ander overlegorgaan tussen Zeeland en Oost-Vlaanderen. Goed, maar is daarmee de kous af? Komt er een grote woestijn tussen Europa en de lokale besturen? Dan zitten we wel met een probleempje. Wie zorgt voor de democratische controle op die wirwar aan overlegstructuren, volgestouwd met specialisten en ongecontroleerde ambtenaren? Hoe houden we die raden, die aan niemand verantwoording afleggen, in toom? Met democratie heeft zoiets natuurlijk nog heel weinig te maken. De Duitse socioloog Ulrich Beck schreef over die sluipende uitholling van de democratie interessante dingen. Het politieke debat wordt zo verschraald tot een ontmoeting tussen techneuten over ogenschijnlijk praktische invullingen. Wie bepaalt de maatschappelijke oriëntatie van dat debat? Reynebeau blijft het antwoord schuldig. Ik niet. Dat is nu de taak van de nieuwe staten, die het gat tussen individu en Europa opvullen. Mocht Reynebeaus stelling dat de Vlaamse Beweging weinig ophad met de democratie al juist zijn, dan maken we een Copernicaanse revolutie door. Diezelfde Vlaamse Beweging werd intussen de exclusieve verdediger van de democratische ordening. Ik betreur die ontwikkeling niet. Peter De Roover
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
O PINIE
DE HOLD-UP VAN "VLAANDEREN NV" DOOR DE FEDERALE REGERING. NIEUWE TRANSFER BEDRAAGT 546 MILJOEN EURO (22 MILJARD FRANK)
ONDER
OVEREIND
TUSSEN
RUSSEN, AMERIKANEN
EN SEPARATISTEN
DE GAZASTROOK, DE KOERDEN EN DE SJIIETEN ONDER ONS B UITENLAND
Vroeger kende de politiek een klare scheiding tussen binnen- en buitenland. Zelden beroerden buitenlandse thema’s onze politiek: overname van Kongo Vrijstaat, Frans-Belgisch Militair Akkoord van 1920, Europa-huiver van vele socialisten (vroeger regering-Van Acker, nu Stevaert/Gennez), Navo-dubbelbesluit ... Vandaag zijn ze nauw verweven, door Europa en globalisering.
Veel EU-zaken zijn binnenlandse zaken geworden en omgekeerd. De Europese Commissie en de Ministerraden stellen de norm, de autonomie van ministers is grotendeels illusoir, zoals kersverse excellenties snel beseffen. Ministeries hebben een rechtstreekse levenslijn naar de EU, ambassades zijn onderdelen van een netwerk voorgezeten door het land van voorzitterschap, nationale banken onderafdelingen van de ECB in Frankfurt. Stom dat politici en media doen alsof wie “naar Straatsburg gaat” de politiek verlaat en best wordt doodgezwegen. De verwevenheid volgt ook uit de globalisering. Onze volkshuishouding wordt meer bepaald door Wall Street, door de rentepolitiek van de Federal Reserve, de ramingen van de wereldolievoorraden of het wedervaren van de Zuidoost-Aziatische “tijgers” dan door binnenlandse interventie. Binnen- én buitenlands beleid wordt sterk beïnvloed door een bijzonder aspect van de globalisering, namelijk de massale aanwezigheid van niet-Europese vreemdelingen.
VREEMDELINGEN IN DE EU We laten ons bewust of onbewust gijzelen, zie de houding van het “Oude Europa” bij de Irak-invasie. Als de aanslagen in Madrid het werk van de ETA zijn, wint Aznar, als Al-Qaeda verantwoordelijk is, wint de oppositie. Gerhard Schröder, nipt Bondskanselier door kiesaanbevelingen van Turkse bladen die vijf miljoen Turken in Duitsland vlijtig lezen, pleit nu voor Turkse toetreding - het einde van het Europese project. Elke verwijzing naar onze christelijke wortels is uit de EUGrondwet geschrapt, door het atheïsme van de enen (o.m. België) en de islamofilie van de anderen (o.m. ook België). DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
De hoofddoekenkwestie, voor Libération het ‘paard van Troje van de islam’, holt de laïciteit van de staat uit. Wie zich links, progressief of geëmancipeerd noemt, steunt fundamentalisten die gemengd zwemmen vervloeken, meisjes doen besnijden, lessen doen onderbreken voor gebed op de gang, supermarkten ertoe aansturen alcohol en varkensvlees uit de rekken te halen, niet-islamitische geneesheren en rechters wraken en andere sharia-praktijken. Criminaliteit wordt gedoogd of geminimaliseerd. Verworvenheden van eeuwen beschaving en vruchten van de Verlichting worden gedumpt.
EUROPA MOET OPEN EN TOLERANT ZIJN, MAAR OOK ASSERTIEF.
De EU ondergaat een invasie van miljoenen moslims, veelal uit de meest achtergebleven gebieden van de Maghreb en Turkije, die de Europese substantie en identiteit aantasten. De 20 miljoen moslims in de EU, meestal te goeder trouw en assimilatiebereid, worden bedreigd door raddraaiers.
EUROPA ZONDER RUGGENGRAAT We moeten ‘het contact met onze Arabische natie instandhouden, want dat is de enige natie waartoe we behoren. We moeten op de voet volgen wat daar gebeurt en haar doelstellingen tot de onze blijven maken en ze dienen’. Dat staat in Dyab Abou Jahjah’s Tussen twee werelden, (blz. 202).
miet. ‘Rond de jaren 1970 waren de sjiieten de grootste gemeenschap van het land (Libanon - red) Destabilisatie was onvermijdelijk’ (blz. 40). Sommige Europese steden en wijken ondervinden het. ‘Maar in de loop van de tijd is het onvermijdelijk dat dit Arabische volk een integratie zal aangaan met de Europese omgeving (...) waarna zich door deze interactie een nieuwe geschiedenis en een nieuwe cultuur zullen ontwikkelen. Die zullen aan de Arabische cultuur en beschaving nieuwe elementen toevoegen (...), waardoor het volk een ArabischEuropees volk zal zijn’ (blz. 201). Europa (in het Arabisch Orobia, in het Turks Avrupa) is dus geen beschaving, maar een “omgeving”, een “omstandigheid” die mag dienen om te komen tot een Arabisch-Europees volk.’ Dus toch integratie? Nee hoor, dat zou ‘haaks staan op de rechten van de mens, namelijk het recht op diversiteit (...). De absolute prioriteit is dus onze nationale identiteit te verdedigen (...) en de assimilatie af te weren (...)’ (blz.202). De man had een ‘prettig wraakgevoel’, een ‘gevoel van bevrediging’ bij het zien van de beelden van instortende WTC-torens (p.266). We mogen Allah danken dat Dijab in Borgerhout de massa suste toen ze riep ‘geef een teken en we branden deze stad plat’ (blz. 310).
BESLUIT Zeg niet dat we het niet konden weten. Hitlers opvattingen en plannen waren in Mein Kampf óók duidelijk uiteengezet. Europa moet open en tolerant zijn, maar ook assertief: haar identiteit erkennen, bevestigen en verdedigen. Alleen immigratiestop en assimilatie van hen die het Europese project onderschrijven kan beletten dat we reddeloos onder de voet worden gelopen.
Guido Naets Een kleine bloemlezing van de plannen van deze door schijnhuwelijk Belg geworden Libanese terrorist en antise-
12
BOEKEN
MODERN
Als progressieve liberaal, pent Verhofstadt in een kort bestek een indrukwekkend essay neer over Verlichting, moderniteit en individualisme. Daarbij vaak refererend naar de Nederlandse prof Paul Cliteur - die ook net een nieuw neomodernistisch boek heeft gepubliceerd - of naar het NederlandsSomalische VVD-kamerlid Ayaan Hirsi Ali die opkomt voor de ontcollectivisering van de islam in het westen. Veel minder ook dan in zijn vorige boek, hebben we de indruk dat Verhofstadt wil schermen met de inhoud van zijn bibliotheek. Waar Het menselijk liberalisme nog een omgevallen bibliotheek leek (zie ook onze recensie in Doorbraak 2002/8) is Pleidooi voor individualisme een echt essay met één weldoordacht en goed beargumenteerd kernthema. Niet elke Doorbraak-lezer zal er zich kunnen in herkennen. Nationalisten en communautaristen zullen zelfs vaak meewarig het hoofd schudden bij dit pleidooi voor het ongecontexualiseerd individu, als een atoom los van samenlevingsverbanden - zij het gezin, school, vereniging, volk, religie of wat dan ook. Nochtans, Verhofstadt is zich bewust van het feit dat ‘mensen kunnen inderdaad alleen functioneren in relatie tot anderen, maar dat betekent niet dat men zijn vrijheid ondergeschikt kan maken aan de belangen van het collectief. Want het collectief verdedigt in het beste geval een gemeenschappelijk belang, maar doorgaans een belang van diegenen die het individuele denken willen uitschakelen.’ Verhofstadt zet in zijn bijzonder vlot leesbare boek achtereenvolgens het concept individualisme uiteen (niemand beslist voor iemand anders, niemand dwingt zich op aan een ander,
Een boeiend, stimulerend en uitdagend boek. Beknopt tot de essentie. Ik wacht vol ongeduld op een conservatief of communautaristisch antwoord van pakweg een Matthias Storme of Peter De Roover. Het debat is - nu eindelijk ook in Vlaanderen - geopend! KDr.
DIRK VERHOFSTADT, PLEIDOOI
VOOR
INDIVIDUALISME.
HOUTEKIET, 160
BLZ.,
€ 14,95, ISBN
90 5240 766 5.
GEWICHTIG VERLEDEN Het gewicht van het oorlogsverleden is de vertaling van een in oorsprong Franstalige editie die in mei 2002 verscheen, en als doel had de Franstaligen een beter inzicht te verschaffen in collaboratie en repressie in België en dan vooral in Vlaanderen. Het opzet werd door het Soma gelanceerd. Vijf van de negen bijdragen houden zich expliciet met collaboratie en repressie in Vlaanderen bezig. De bespreking van een bundel samengesteld door diverse auteurs is altijd een riskante onderneming, zeker op een beperkte ruimte. Ofwel beperk je je tot een opsomming
13
ofwel ga je nader in op enkele bijdragen en doe je de overige bijdragen onrecht aan. Deze bundel bevat voor de geïnteresseerde Vlaamse lezers enkele bijdragen die hij al van elders kent, en niet meer dan opgewarmde kost vormen. We vermelden hier de artikels van de Voorwaarts maar niet vergeten-groep, die inmiddels in boekvorm verschenen. J. GOTOVITCH
EN
CH. KESTELOOT (RED.), HET
GEWICHT
VAN HET OORLOGSVERLEDEN.
ACADEMIA
PRESS, IV + 228
BLZ.,
€ 22,00, ISBN
90 3820 359 4.
Vernieuwend en verrijkend zijn daarentegen wel de artikels van Francis Balace over de collaboratie en repressie in Wallonië, en van Alain Colignon en Chantal Kesteloot over de visie op de Vlaamse collaboratie in Wallonië en Brussel. Zo lazen we dat het VNV, met 100 000 leden, in Vlaanderen en Brussel goed ingeburgerd was, terwijl Rex in Wallonië en Brussel ten hoogste 9 à 10 000 leden bezat en binnen de bevolking een geïsoleerde groep vormde, ‘en die bevolking haatte hen’ (blz. 58). Hoewel het aantal repressiedossiers in Vlaanderen (184 827 dossiers) merkelijk hoger lag dan in Wallonië (blz. 95, 180), werden er in het zuiden des lands meer doodstraffen uitgevoerd (blz. 122) dan in Vlaanderen (blz. 115). In een aparte bijdrage handelen Kesteloot en José Gotovitch over amnestie, het ‘onmogelijke compromis’. Daaruit blijkt nog maar eens duidelijk dat de kloof tussen noord en zuid steeds maar dieper en breder wordt. Een compromis is onmogelijk geworden - verwezen wordt naar de ‘behandeling’ van het decreet Suykerbuyk maar de vraag naar amnestie is thans dan ook niet meer aan de orde. PJV
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
B OEKEN
Veel meer dan in zijn vorige boek - Het menselijk liberalisme (Houtekiet) - slaagt Dirk Verhofstadt - broer van - erin om in zijn nieuw intellectueel product Pleidooi voor individualisme tot de kern van de zaak te komen. In 150 blz. schraagt hij de titel van zijn boek, die meteen een vlag is die de hele lading, en niets dan die lading dekt.
en zeker een collectiviteit niet - in die zin is individualisme de absolute premisse van de vrijheid), staat stil bij de onderdrukking van het individu (individualisme erken je pas als je vrijheid ontbeert), stelt individualisme tegenover egoïsme en schakelt het quasi gelijk met consumentisme, onderzoekt het absolute gebrek aan respect voor het individu - vooral de vrouw - in de islam, gaat uit de bocht waar hij individualisme en christendom onder de loep neemt (hij verliest zich in het verleden en zoekt in het pleidooi voor normen en waarden een maatschappelijke staatsgreep van het Vaticaan) om het tot slot te hebben over de ‘onweerstaanbare vrijheid’ en de universaliteit (waar hij, Paul Cliteur achterna, tegen de cultuurrelativisten ingaat die de universaliteit van rechten als vrije meningsuiting, scheiding van Kerk en Staat en gelijkwaardigheid van man en vrouw enkel voor het Westen opeisen).
D
E
S C H O N E
E N
H E T
B E E S T
K ORT
Zelf heb ik er geen verklaring voor, maar aan dit sprookje moest ik spontaan denken toen ik vernam dat na Jean-Luc voor de CD&V/N-VA (= Niks Van Aantrekken volgens Dehaene), nu ook ons aller Mia de Europese lijst van sp.a - Spirit gaat trekken. Want, toegegeven,dit is toch een droomscenario voor een nieuwe Vlaamse musical?! Voor iemand die het bewuste sprookje nooit heeft gelezen of gezien, is het misschien een grote stap. Maar eens die stap gezet, is de rolverdeling een makkie. Volg mij maar. Met Dehaene in de rol van een verwende prins die altijd ontevreden is. Die iedereen afsnauwt en die, omdat hij haar ooit een ministerportefeuille heeft geweigerd, door Paula De Verschrikkelijke van Kerksken werd omgetoverd in een weerzinwekkend monster. Wat op zich geen prestatie is natuurlijk. Maar goed. Mia De Vitster zie ik al schitteren in de rol van Belle de schone. Het mooie meisje dat altijd linkse boeken zit te lezen en het zodoende schopt tot koningin-moeder van de rooie arbeiders. De rol van haar vader Maurice, een uitvinder, geef ik zonder twijfel aan Louis de Bullebak van Leuven. Omdat hij de uitvinder is van de autokrik als wapen om de bozen van het Blok te bestrijden. De rol van Gaston, de mooiste jongen van het dorp, ligt iets moeilijker. Hoewel. Hiervoor kan ik nog altijd Elio di Corrupto achter de hand houden (want Mia moet van hem zeker niet weten) voor het geval dat zowel Frank de Brandstichter als Snelle Karel met de Porsche mochten afhaken. Voor Philippe, het paard van Maurice, liggen de zaken nog moeilijker. Tenzij ik vrede neem met een ezel. En die zijn er genoeg. Dat ik hiervoor aan Sterke Dirk heb gedacht, heeft alles te maken met het feit dat hij met een klein hartje en met trillende benen en zonder zich tweemaal te stoten, als een ezel achter de giftige wortel van de VLD-scepter aanloopt. Voor Klokslag, Lumière en mevrouw Theepot, de betoverde bedienden van het beest, kan ik niet anders dan een beroep doen op Bart, Tom en Celie. Die zijn altijd beschikbaar voor een bijrolletje. De rest laat ik aan uw fantasie over. Dat de roos ten slotte in het verhaal gaandeweg al haar blaadjes verliest, vind ik best jammer, maar dat is helaas de prijs die de rooien moeten betalen om van het ACW-monster terug een prins te maken. Zo te zien kan het dus nog een boeiende verkiezingsstrijd worden. Of om het met de woorden van Dehaene zelf te zeggen: let the beast go! En wat mij betreft: hoe verder, hoe liever ... Kamikaze
M Het ontslag van Mia De Vits bleef niet onopgemerkt. De communautaire dimensie ervan evenmin. Robert Voorhamme, Vlaams-Parlementslid en Antwerps schepen (sp.a), stapte in 1995 vanuit de vakbondstop over naar de politiek. De Tijd van 10 maart noteerde straffe uitspraken uit zijn mond. Over chantage: ‘Vanuit Waalse hoek wordt dikwijls gedreigd met een splitsing. Mia was zeer gevoelig voor dergelijke chantage. Maar tegelijk had zij ook ingezien dat we in dit land met twee, en als je Brussel mee in rekening brengt, zelfs drie verschillende sociaal-economische realiteiten zitten en dat die een gedifferentieerde aanpak vereisen.’ Over bloedende neuzen: ‘De top van het ABVV kan na het ontslag van De Vits niet doen alsof zijn neus bloedt. Er zijn structurele aanpassingen nodig die de verschillende vleugels van de bond meer autonomie geven. Meer autonomie betekent niet dat we de solidariteit
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
E G A F O O N
opblazen. Maar de arbeidsmarkt in Vlaanderen en Wallonië is zo verschillend dat je die niet met een eenheidsworstpolitiek kan benaderen. (...) Bij de Walen speelt nog steeds een zekere nostalgie naar het industriële tijdperk, toen ze in de vakbond dominant waren en het bijgevolg voor het zeggen hadden. Maar die tijd is voorbij en de Vlamingen moeten nu maar eens hun tanden laten zien.’ Over de jongere ABVV-garde: ‘De vakbondsvrijgestelden merken maar al te goed dat ze, om goed te kunnen werken, de zaken anders moeten aanpakken dan in Wallonië. Nu moeten ze suboptimaal werken omdat de organisatie niet mee wil en krampachtig aan de unitaire aanpak vasthoudt. Het is geen geheim dat bijvoorbeeld hier in Antwerpen er een tendens naar meer autonomie is. De spanningen hierover in het ABVV nemen onmiskenbaar toe. Vooral de jongere generatie pikt het niet dat ze door structuren afgeremd
14
wordt. Structuren vermolmen nu eenmaal onder druk van de natuurlijke dynamiek op het terrein’ Over op tijd of te laat: ‘De toestand in het ABVV is onhoudbaar. Als Mia De Vits, die zo begaan was met de eenheid van de vakbond, voor de Walen al onaanvaardbaar is, wie is er voor hen dan wel aanvaardbaar? De Vits was een van de laatste kansen om in de vakbond tot een nieuw communautair evenwicht te komen. Als de Walen hun unitaire reflex niet dringend laten varen, is de splitsing onvermijdelijk. Als het al niet te laat is. Ik vraag me af of een splitsing sowieso nog wel te vermijden is. Door steeds op de solidariteit te hameren, gaan de Walen het omgekeerde bereiken. Solidariteit kan maar blijven bestaan als iedereen zich daar goed bij voelt.’ Robert Voorhamme
Energiebesparing: recuperatieketels lucht vóórverwarmers tot °C Milieutechnologie: afvalverbranding deNOx Explosieve gasmengsels: verwerking in over eenstemming met ATEX Automatisering: optimalisatie van energieverbruik
Gespecialiseerd studiewerk en sleutel op de deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel: ++ (0)3/491.98.78 - Fax: ++ (0)3/491.98.77 E-mail: info@euro-pem.com
KBC-Plan voor uw Toekomst
Word voorbereid op een hĂŠĂŠl lang leven.
STEUN DOORBRAAK EN LAAT ANDEREN LEZEN! WEL
NIET POLITIEK CORRECT VOOR EEN CORRECTE POLITIEK
Rekening 409-9591911-13
C
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org Abonnement: â‚Ź 16,50 voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: â‚Ź 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: â‚Ź 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van â‚Ź 17 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Jupiter Graphics, De Regenboog 5A, 2800 Mechelen, Tel. 015 52 95 67 Betaalt u uw abonnementsgeld vanuit het buitenland? Vermeld dan bij storting op het hierbovenvermeld rekeningnummer ook het IBAN-nummer BE08 4099 5919 1113 (Bank identificatiecode van KBC-bank = KREDBEBB) Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.
we hebben het voor u St el een Plan v o o r u w To eko ms t o p . P L a n ( t ) n u . O o g s t l a t e r . En word vo o rbereid op een h ĂŠĂŠl l ang l ev en . www.kbc.be/beleggen
ISSN 0012-5474
15
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
Splits zelf de sociale zekerheid !
De splitsing van de sociale zekerheid is een oude eis van de Vlaamse Beweging maar blijft voorlopig actueel. De politieke wereld is nog altijd doof voor deze vraag onder druk van de traditionele instellingen die het unitaire systeem in stand willen houden. Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds steunt deze eis en ijvert ondubbelzinnig voor een splitsing van de sociale zekerheid. Elk lid dat bij ons aansluit, geeft te verstaan dat de splitsing ook zijn bekommernis is. Bouw mee aan een beter en onafhankelijk Vlaanderen,
en zet vandaag nog de stap naar het Vlaams Neutraal Ziekenfonds. Bovendien vindt u in ons een ideale partner in uw ziekteverzekering. Naast de wettelijke verzekering, bieden we u een interessant aanvullend pakket. Zo betalen we onder meer alternatieve raadplegingen, brilglazen, homeopathie, tandprothesen en voetverzorging terug. Daarnaast bieden wij premies bij geboorte en jeugdkampen, een mooie keuze uit boeiende jongerenvakanties en een aantrekkelijke en betaalbare hospitalisatieverzekering.
Aansluiten is heel eenvoudig. Eén telefoontje is voldoende: 0800-179 75. De rest doen wij. Toch nog dit. Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds heeft kantoren dicht bij u in de buurt. Vraag ernaar via ons gratis nummer of surf even naar onze webstek: www.vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 – 2800 Mechelen – www.vnz.be
DOORBRAAK nr. 4 - april 2004
16