België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828
ISSN 0012-5474
Vlaanderen staat in Europa
8
Maandblad september 2004 Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem
A AN
DE NIEUWE HOOFDEN VAN V LAANDEREN , GEGROET !
Ze overdrijven wel, diegenen die stellen dat tweederde van de Vlamingen confederalistisch heeft gestemd. Politieke partijen zijn immers magneten waaraan van alles hangt. Maar het klopt wel dat - in dalende volgorde van vurigheid - separatistische tot confederale standpunten worden ingenomen door het Vlaams Blok, de N-VA, CD&V en VLD. Het klopt ook dat zelfs de sp.a lichtelijk in Vlaamse beweging komt, mede door de frustratie van politiek vluchteling Frank Vandenbroucke.
Kijk uit naar de beweging bij de hoofdrolspelers op het sociaal-economische veld. De bedrijfswereld schuift Vlaams op. Vlaamse oplossingen voor Vlaanderen, zo simpel is het. In het Belgische kiekenkot worden geen economische eieren meer gelegd. Informeer daarover dan ook de werkende Vlaming, tegen de zin in van roestige vakbondskaders en de ideologen van de sociale sector, die bedwateren bij het minste contact met “Vlaams” belang. Niet de werkers staan op de Vlaamse rem, wel hun syndicale chefs.
Louter cijfermatig is dus veel mogelijk en kunnen de Vlamingen uit de Belgische trein der traagheid springen en met alle gemak op een eigen spoor vooruit. Vooral om sociaal-economische redenen moet dat trouwens dringend gebeuren (lees blz4-6). Een parlement dat een kwart van zijn kiezers straal negeert, het mag niet blijven duren. Zonder één of ander compromis met het Blok trekt de Vlaamse karavaan vooruit met de snelheid van een driewielerke. Makkelijk wordt het niet, en zeker een verhaal van water met wijn. Eerder dan onvruchtbaar gescheld, kan een discreet contact uw wapen zijn.
Grote uitdaging blijft het landschap van de Vlaamse pers. Toon uw tanden aan het volkje dat u maar 12 seconden tijd geeft per vraag. Vecht voor de publieke opinie, want die bereiken is een aartsmoeilijke opdracht. Die is niet dom en weet dat ze een “beeldvorming” krijgt aangenaaid. Ga in dialoog met de Jerommekes van de Vlaamse Beweging, die met u al eens de straat op gaan (Halle, weet u nog?). Luister ernaar, maar behoed ze ook voor ondoordachte initiatieven. Die hebben de Beweging de jongste jaren veel tijd en geld gekost. Dit soort overhaast amateurisme is niet voor herhaling vatbaar. Oubollige campagnetechnieken renderen niet meer. Zelfkritiek en creativiteit kunnen schone deugden zijn.
Over enkele weken lopen onze parlementen weer vol. In ons Vlaams Parlement, daar brandt de lamp, daar zit schoon volk bijeen, ook al zijn de liberale toppers Dewael en De Gucht gevlucht, richting sterfKamer van België. Uw eigen Vlaamse instellingen weer laten “verbelgen” in samenvallende verkiezingen, dat zou pas waanzin zijn (zie blz9). Uw Vlaams Huis kan hét referentiepunt worden voor de politiek in Vlaanderen. Voor de eindstrijd evenzeer. Europa snel duidelijk maken dat Vlaanderen dezelfde weg op wil als pakweg Denemarken of Ierland, Tsjechië of Slovenië, het zou uw prioritaire zaak moeten zijn (lees blz8-9). Zorg ervoor dat Vlaamse topjuristen, diplomaten, en andere geleerde mensen weten wat gedaan.
De Beweging zelf moet overigens het eigen speelveld opkuisen. Kleine clubjes moeten zich bezinnen, het overkoepelende OVV wordt te vaak geremd door zijn traagste wagons. Laat de energie richting einddoel stromen (Vlaamse staatsvorming), in plaats van tijd te verliezen in gekrakeel rond secundaire doelstellingen, princiepsfetisjisme, symboliek, en het gevecht om de trofee van de zuiverheid. Parlementsleden, verenigingen en publicaties moeten hun violen stemmen, liefst op een veilige afstand van het eigen Grote Vlaamse Gelijk. Jan Van de Casteele
P ERSWIJS - K ORT
P
K
E R S W I J S
Gerard Bodifée in Knack, 30 juni: ‘Het kan geen toeval zijn dat de Europeaan die geen geschiedenisonderricht meer krijgt, onverschillig blijft voor alles wat onder de naam Europa wordt aangereikt. Hij kent zichzelf niet meer.’ Herman De Croo in Knack, 11 augustus: ‘Voor vele Walen is de PS een levensverzekering, maar dan wel op kosten van de Vlamingen.’ Piet Depuydt in Trends, 17 juni, over de collega’s van Trends-Tendances: ‘De Belgische status-quo wordt ingeroepen om de welstand van een regio (Wallonië) te garanderen. In Vlaanderen is het net andersom. Hier wordt het Belgische systeem in vraag gesteld en eerder aangezien als een rem op de economische groei van een regio.’ Prof. Dr. Juul Hannes (VUB) in Trends, 22 juli: ‘Vlaamse politici vertrekken steevast van het beginsel dat België niet mag barsten. België zal nog lang niet barsten. Het barst op de dag dat de Franstaligen één eurocent betalen aan de Vlamingen. Ik zoek al 40 jaar naar voorbeelden van de solidariteit van het zuiden met het noorden. Ik heb er nooit gevonden.’ Luc Standaert in Het Belang van Limburg, 21 juni: ‘Het wordt voer voor historici, maar het zal ons niet verbazen als ooit zou blijken dat de uitvinders van het cordon sanitaire belangrijker waren voor de groei van het Vlaams Blok dan Filip Dewinter.’
Marion Van San in Knack, 14 juli: ‘De nuchtere waarheid is dat het Blok soms gewoon gelijk heeft.’ Johan Vande Lanotte in Humo, 6 juli: ‘De verantwoordelijkheid voor die 24 procent extreem-rechtse stemmen ligt bij de extreeem-rechtse kiezers. En alléén bij hen.’ Doris Lessing in Knack, 30 juni: ‘Maar nee, we willen allemaal tot de Europese Unie behoren, die mooie droom van een groep liefdevolle elkaar omarmende naties. Dat gaat nooit werken, weet je. Die Unie is gewoon te groot en te divers.’ Hugo Schiltz in De Tijd, 28 juni: ‘Het efficiëntieverlies van het Belgisch feit moet worden weggewerkt. België levert voor Vlaanderen geen meerwaarde meer op.’ Karel De Gucht in De Standaard, 3 juli: ‘Dit land is een permanente diplomatieke conferentie: met twee totaal verschillende politieke systemen, publieke opinies en machtsbalansen. Dat allemaal met elkaar verzoenen is haast onmogelijk.’ Paul Geudens in Gazet van Antwerpen, 19 juni: ‘In dit land wordt nogal eens met twee maten en twee gewichten gemeten. Zeker als het over misbruiken in de sociale zekerheid gaat. In Vlaanderen worden op dit ogenblik al veel meer werklozen geschorst dan in Wallonië. Wij vrezen dat het nieuwe systeem die scheeftrekking alleen maar zal versterken. En dat kan natuurlijk niet. Het wordt tijd dat Frank Vandenbroucke dit voor eens en altijd duidelijk maakt aan monsieur Di Rupo.’
O R T
VERKEERSBOETES De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) becijferde dat Vlaanderen — vooral dankzij de flitspalen — goed was voor 83 % van de meeropbrengsten in 2003, Brussel zorgde voor 12 % van de extra inkomsten, Wallonië voor slechts 5 %. Toch ontvangen de politiezones uit het Waals Gewest voor 37 % uit het Verkeersboetefonds, en Vlaanderen slechts voor 57 %. (DS, 17 juni)
VERDOKEN SYMPATHIE Onderzoekers van de Antwerpse Universiteit volgden bij de jongste verkiezingen alle televisieprogramma’s over politiek. Ze telden na dat een politicus gemiddeld welgeteld 12 seconden krijgt om te antwoorden op een vraag van een journalist. De grootste afwijking werd vastgesteld bij de mannelijke sp.a-politici. Die spreken gemiddeld 21 seconden. ‘Of dat toe te schrijven is aan voorzitter Steve Stevaert, die iets trager spreekt dan de gemiddelde politicus, is niet onderzocht’, aldus Wetstraatjournalist Steven Samyn. Die kon er maar niet opkomen dat een en ander misschien het gevolg was van enig vooroordeel, dan wel ronduit sympathie bij de VRT-journalisten. (DS, 27 juli)
TAIS-TOI, ET SOIS BELGE! In de lentemaanden publiceerde De Standaard een rist opiniestukken van notoire belgicisten. De ridders van BPlus en de edellieden van Het Brussels Manifest rukten uit. Van Benno Barnard tot Geert Van Istendael, van Dieter Lesage tot Ludo Dierickx, de reactionairen scherpten hun pen. Toen op 21 mei Peter De Graeve even uit de Vlaamse loopgraven was mogen komen, was het welletjes geweest. Nu mochten ook de tricolore schildknapen hun zeg doen. Ene Bruno Yammine bijvoorbeeld, “werkend lid” van B-Plus. Een opiniestuk van de Vlaamse Volksbeweging, doorgestuurd op 28 mei (“Het Belgisch model is versleten”) werd gepubliceerd op ... 29 juli (www.vvb.org). Blij dat er toch nog ergens een verlepte vakantiedag is waarop het Vlaamse heir in De Standaard nog eens pal mag staan ... vervolg blz. 3
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
2
K
O R T
SPLITSING B-H-V
AL ZO KLEIN ‘Och we zijn al zo klein’, foetert Herman De Croo twee zinnen na zijn uitspraak dat ‘een derde van de Walen van het geld van de staat leeft’ (Knack, 14 juli). Een argument tegen een Vlaamse staatsvorming? Het aantal onafhankelijke landen is de voorbije halve eeuw meer dan verdrievoudigd. Het aantal lidstaten van de Verenigide Naties groeide in 60 jaar tijd van 51 tot 192. De helft daarvan heeft minder dan zes miljoen inwoners. Meer dan een kwart (55) minder dan 2,5 miljoen inwoners. Die cijfers (Paul Belien, De Tijd, 16 augustus) zijn een mooi antwoord op het valse voorwendsel dat de grootte van staten zo belangrijk zou zijn.
VROEGER WAS HET GOED Nog zo’n argument tegen kritische vragen over geldtransfers naar Wallonië, is de stelling dat de geldstromen vroeger van zuid naar noord liepen. ‘Ik zoek al veertig jaar naar voorbeelden van die solidariteit van het zuiden naar het noorden. Ik heb er nooit gevonden. De kostprijs van het bestuur in Wallonië is bijna 50% hoger dan in Vlaanderen’, aldus Juul Hannes, emeritus professor van de Universiteit Gent en de VUB. ‘Als Wallonië zijn centen redelijk zou besteden, dan was er geen probleem. Maar de verspilling van federaal geld, dat in grote mate Vlaams geld is, laten verdergaan, is een politieke doodzonde’ (Trends, 22 juli).
NU IS HET GOED? ‘De man in de straat is ervan overtuigd dat Wallonië bovenmatig veel krijgt. Zoom je in op de cijfers, dan merk je dat dit niet zo is. Wallonië kent wel een hogere jeugdwerkloosheid, maar Vlaanderen telt dan weer meer oudere werklozen en veel meer bruggepensioneerden. Het budget valt bijna in twee gelijke delen uiteen’. Met zo’n uitspraken toont
Ik weet niet of u weet wat een canard is. Mij werd de betekenis van de term duidelijk uit het verhaal dat een man mij deed over zijn helleweg door een rist concentratiekampen. Mensen, zo vertelde hij mij, zijn in het algemeen sterk in het verdragen of tegemoettreden van ellende. Dat vermogen schijnt te maken te hebben met de kern van het leven zelf. De drang om te leven wordt gedragen door de wil om te overleven. Zelfs en vooral als het tegenzit. In dat harnas van weerbaarheid zit echter een weke plek: mensen storten als kaartenhuizen in mekaar wanneer zij moeten ervaren dat een gunstig bericht waaraan zij zich vanuit hun miserie proberen op te hijsen, blijkt niet bevestigd te kunnen worden. Zo’n op het eerste gezicht reddende boodschap die niet gegrond blijkt te zijn, is een “canard”. De man vertelde mij dat de sterktste in de groep steeds belast werd met het filteren en het beoordelen van berichten, bijvoorbeeld omtrent het reddend naderen toen van Amerikaanse gevechtseenheden. Beter géén bericht dan een loos bericht: wij kunnen afzien, maar gaan onderuit als de hoop die gerezen was, vals blijkt te zijn. In de huidige Vlaamse en Belgische politieke situatie wordt dit diepe existentiële verhaal weer uiterst actueel. We hadden een nare tijd gehad in het paarse concentratiekamp. Er waren dan de verkiezingen gekomen waarbij de indruk kon rijzen dat de waarheid en de werkelijkheid minder onrecht zou worden aangedaan. Er rees warempel de hoop dat er, wellicht, een Vlaams front zou kunnen ontstaan. Steve Stevaert (De Tijd, 14 aug.) zijn beste kantje. Praatjes verkopen zonder cijfers. Dat alleen de jeugdwerkloosheid groter zou zijn in Wallonië is een regelrechte leugen. Wallonië telt 18% werklozen, Vlaanderen 8%. Vlaams-parlementslid Ludwig Caluwé (CD&V)
3
Zoals een parel kristalliseert hoop zich steeds om een harde korrel, deze keer de splitsing van het arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Een betoging was er weer die aan eerdere grote momenten van emotie deed denken. Verklaringen allerwegen. Non possumus, non logui: er niet over spreken kunnen we niet. De standpunten begonnen op eden te lijken. Als die splitsing er niet kwam, dan zou je wat gaan beleven... ‘Houd me vast of ik doe stommiteiten!’: vanuit Belgische blik zou de grootste stommiteit er dan in bestaan om de federale regering te doen vallen. Houd me in godsnaam vast. De “Vlamingen” in de regering moeten goed beseffen waar we nu aan toe zijn en hoe explosief de situatie is. Er is hoop gewekt. De vlam blijft branden, hoewel de pit niet bijzonder hoog opgedraaid is. In de regeringsverklaring staat dat er van de zaak Brussel-Halle-Vilvoorde “onverwijld” werk zal worden gemaakt. Wat een triomf van ambiguïteit is taal! Je zou willen weten wie het woord gevonden heeft: als een angstkreet van iemand die dodelijk geprangd zit tussen het schip van Vlaamse verwachtingen en de kaai van Belgisch-Waalse onverzettelijkheid. Pas op als de hoop niet vervuld wordt! Brussel-Halle-Vilvoorde als “canard”. Dan sterven we niet alleen, dan worden we woedend. Razend. In staat, hopelijk en inderdaad, tot stommiteiten. Jacques Claes
berekende bovendien dat het aantal bruggepensioneerden in Vlaanderen inderdaad wat hoger ligt, maar het verschil tussen de regio’s is hier merkelijk kleiner (a) en bovendien zijn de uitgaven voor bruggepensioneerden veel minder groot (b).
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
C OMMENTAAR
Waarom doen de Waalse socialisten toch zo druk over de geplande splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde? In juni 1976 - toen André Cools en Willy Claes er nog de plak zwaaiden - had de toen nog unitaire PSB-BSP al beslist om de kieskring op te delen! Dat lezen we tenminste in hun verkiezingsprogramma van toen...
EEN “CANARD”
WAT
DOEN WE MET EEN
V LAAMS ,
VLAAMSE
SOCIALE ZEKERHEID?
SOCIAAL EN ZEKER ?
S OCIALE
ZEKERHEID
Dat de sociale zekerheid een Vlaamse materie moet worden, daar lijkt heel politiek Vlaanderen het nu wel min of meer over eens. Wat er daarná met een eventuele Vlaamse sociale zekerheid moet gebeuren, is een heel ander paar mouwen. Om het onweer tegen te houden dat over Vlaanderen hangt, zullen we drastisch moeten sleutelen aan onze Vlaamse sociale zekerheid. Zélfs als we al onze centen mogen houden. Laten we beginnen met wat cijfers. De laatste maanden zijn er behoorlijk wat rapporten verschenen die de kat de bel aanbinden. Voka (het vroegere VEV) maakte wat rekensommetjes en modellen. In een pessimistisch scenario waarbij we niet meer banen creëren, verliezen we met z’n allen tegen 2014 zo’n 16% van onze welvaart. Bye bye dertiende maand en vakantiegeld. Gepensioneerden moeten in november en december hun plan maar trekken. Zelfs in een positief scenario — waarbij we wél efficiënter werken, meer mensen aan de slag krijgen en jobs creëren — zorgt de vergrijzing ervoor dat een werknemer in 2030 nog slechts een kwart naar huis neemt van wat zijn werkgever betaalt. Ook andere instellingen komen tot gelijkaardige conclusies. De Hoge Raad voor de Werkgelegenheid en de Hoge Raad voor Financiën kwamen eerder dit jaar ook al tot de conclusie dat pensioenen vanaf 2015 alleen betaalbaar zijn als we nú meer mensen aan het werk krijgen.
MET 52 %
VAN HET
BNP
IS
BELGIË
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
Lage werkgelegenheidsgraad: Hoeveel personen tussen 55 en 65 zijn in Vlaanderen nog effectief aan het werk? Niet veel, zo blijkt. België heeft jarenlang de werkloosheidscijfers gedrukt door de mensen op (brug)pensioen te sturen. Amper één op vier 55-plusser heeft nog een job, terwijl dat in Europa bijna 40% is. In de Scandinavische landen heeft men die verhouding ondertussen boven de 60% gekregen.
DE PROBLEMEN OP EEN RIJTJE We zetten even de problemen van vandaag en die van morgen op een rijtje. Hoge belastingen: De Belgische overheid legt in ons land vandaag al beslag op 52% van het BNP. Dat is 6% meer dan het Europese gemiddelde en bijna het dubbele van de Verenigde Staten. Ondanks vele beloften van belastingverlaging zijn ze de laatste jaren nog licht verhoogd, terwijl het Europese gemiddelde aan het dalen is. Vooral Duitsland en Nederland hebben aanzienlijke belastingverlagingen in het vooruitzicht gesteld.
ÉÉN VAN DE ZWAARST
BELASTE ECONOMIEËN IN DE WERELD.
Hoge lasten op arbeid: Om te berekenen hoelang iemand voor zichzelf werkt en hoelang voor de staat, werd de idee van de “tax liberation day” ingevoerd. Vanaf welke dag werkt de werknemer niet meer voor de staat, maar voor zichzelf? In de VS werk je vanaf begin april voor eigen rekening. In België vanaf begin september. Alleen de Scandinavische landen presteren nog net iets slechter. In het optimistische (sic!) scenario van Voka moet je in 2030 tot in oktober wachten voor je iets begint te verdienen.
VANAF 2010
SLAAT DE VERGRIJZING TOE IN
PLANBUREAU)
4
De vergrijzingsgolf: Net zoals in vele andere Europese landen, kent Vlaanderen een enorme vergrijzing. Vanaf 2010 schiet het aantal gepensioneerden de lucht in. Voor Wallonië is dat probleem een heel klein beetje kleiner. Brussel blijft dankzij zijn sterke vreemdelingenpopulatie een relatief jonge bevolking. Aangezien Wallonië precies in hetzelfde bedje ziek is als Vlaanderen, is de idee dat ‘Wallonië onze pensioenen gaat betalen’ compleet uit de lucht gegrepen. Stijgende ziektekosten: Dankzij nieuwe medische technieken gaat de levensverwachting er nog steeds op vooruit. Dat zorgt er echter voor dat de medische consumptie — en dus ook de kosten voor de overheid — per inwoner veel sneller stijgen dan de economische groei.
VLAANDEREN
ÉN
WALLONIË. (CIJFERS
‘ZÉLFS ZONDER TRANSFERS NAAR WALLONIË LOOPT DE VLAAMSE SOCIALE ZEKERHEID OP DE KLIPPEN.’
Pensioenstelsel: In tegenstelling tot bijvoorbeeld Nederland, heeft België met de ingezamelde pensioenbijdragen nooit een pensioenreserve opgebouwd, maar rekent het op de volgende generatie om de pensioenen te bekostigen. Daarbovenop heeft ons land bovendien een schuldenberg opgebouwd die nog altijd ruim boven het Europese gemiddelde ligt en die — in tijden van hoge rente — alle beschikbare budgetruimte opvreet. Met begrotingstrucjes zoals het Belgacom-pensioenfonds, wordt dat probleem nog een beetje aangedikt. Neem al die factoren samen, en het is niet moeilijk te begrijpen waarom het stelsel dat we vandaag kennen, onhoudbaar is voor de volgende generatie. Zélfs in de veronderstelling dat de sociale zekerheid morgen gesplitst wordt en Vlaanderen zijn geld zelf mag besteden.
Foto Doorbraak PRODUCTIEJOBS VERDWIJNEN UIT VLAANDEREN. DE SLUITING KER. MAAR TREKKEN WE ER DE JUISTE CONCLUSIES UIT?
HOE LOS JE HET OP? Wie de sociale zekerheid in Vlaanderen wil zeker stellen, zal dus niet zacht mogen zijn. Binnen België is het alvast onmogelijk: er rusten te veel taboes op de transfers die via de sociale zekerheid van noord naar zuid verlopen. Een volledige splitsing is dus alvast een conditio sine qua non voor welk beleid dan ook. Maar het zal niet genoeg zijn. Verre van. En er zullen keuzes gemaakt moeten worden. We zetten een aantal mogelijkheden op een rijtje. Langer werken. Dat we langer zullen moeten werken, staat vast. Om onze huidige werkgelegenheidsgraad van 59% op te trekken naar het Europese streefdoel van 70% zullen we veel meer mensen aan het werk moeten houden tot hun 65 en zal het aantal jobs met 300 000 moeten groeien. Dat is trouwens ook de reden waarom het VBO alvast aankondigde het woord “brugpensioen” uit het vocabularium te schrappen. De Scandinavische landen zijn erin geslaagd om bijna 75% van de werknemers tussen 55 en 65 aan het werk te houden en de werkloosheid onder de 5% te houden — ondanks de hoge belastingen. Meer belastingen. Dat is altijd makkelijk. In het Voka-scenario komt “niets doen” neer op een overheid die in 2030 75% van de lonen opeist in plaats van de 66% van vandaag. Meer werken. Meer werken is natuurlijk ook een oplossing. Meer werken voor hetzelfde loon verlaagt de loonkost en verhoogt dus de economische acti-
5
VAN
RENAULT
MAAKTE ONS EVENTJES WAK-
viteit. In Frankrijk staat de 32-urenweek onder enorm hoge druk. In Duitsland stemden de arbeiders van Siemens erin toe om twee uur per week meer te werken — zonder extra loon — in ruil voor de garantie op werk. In 2002 werkte een Belg nog gemiddeld 1560 uren per jaar. In Slovakije zijn er dat 1980. Keuzes maken. Als er niet genoeg centen zijn om alles te betalen, moeten er keuzes gemaakt worden. Het is niet mogelijk om álles te blijven terugbetalen. Professor Hugo Kesteloot (U.Gent) gooide begin april de knuppel in het hoenderhok door voor te stellen om terugbetaling van ziektekosten voor 85-plussers tot quasi nul te herleiden. ‘Het is beter dat de staat ervoor zorgt dat iedereen 85 kan worden, dan het leven van 85-jarigen nog met een paar jaar te rekken.’ Andere belastingen. Wat belast wordt, verdwijnt. Ons huidige stelsel haalt een enorm grote proportie van zijn inkomsten uit belastingen op arbeid. De loonwig — het verschil tussen wat de werkgever betaalt en wat je uiteindelijk overhoudt — wordt in grote mate daardoor bepaald. Een verplaatsing van belasting op arbeid naar belasting op verbruik (met andere woorden een hogere BTW) zorgt ervoor dat ook buitenlandse goederen hoger belast worden en dat binnenlandse productie goedkoper wordt. Dat is ook de reden waarom werkgeversorganisaties ervoor pleiten om de sociale zekerheid van kinderbijslagen en gezondheidszorg niet langer te financieren via belastingen op arbeid. Vereenvoudig de administratie. Vereenvoudiging van de administratie is het DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
ZEKERHEID
Hersenvlucht: Er wordt in de media weinig over geschreven, maar ook vandaag nog is er een netto-emigratie van universitair geschoolde werknemers uit Vlaanderen. Emigratie is er altijd geweest, maar de jongste jaren worden we meer en meer geconfronteerd met het feit dat ook labo’s en onderzoekscentra verhuizen naar het buitenland. Jonge en dynamische internationale werknemers emigreren naar London, New York, Parijs en Frankfurt, niet naar Vlaanderen. De hoge belastingen op topverdieners is daar niet echt vreemd aan.
S OCIALE
Daling van industriële productie: Productiebedrijven hebben het lastig in Vlaanderen. Velen wijken uit naar lageloonlanden. Sommigen wijken uit naar China, maar het zullen in de komende paar jaren vooral de nieuwe EU-lidstaten zijn die investeringen aantrekken. Zolang je die leegloop kan compenseren door nieuwe dienstverlenende bedrijven op te richten, is dat geen probleem. Maar het blijkt meer en meer dat Vlaanderen op die trein niet in de eerste wagon zit. De economische groei van België en Vlaanderen is het jongste decennium behoorlijk ónder het Europese gemiddelde gezakt.
Privatiseren. In Ierland krijg je als werknemer van de staat slechts een zeer minimale bescherming voor de grote kosten, maar er bestaan massa’s privé-verzekeringen die extra bescherming bieden. Met de hogere netto-inkomsten (een Ierse werknemer neemt voor een zelfde kost van de werkgever bijna het dubbele netto naar huis) is dat best betaalbaar.
Foto Doorbraak
S OCIALE
ZEKERHEID
stokpaardje van Vivant. Vervang alle vervangingsinkomens, pensioenen, kinderbijslagen, studiebeurzen en dergelijke door een gestandaardiseerd basisinkomen en je maakt komaf met een gigantische hoop overtollige administratie. De idee verdient meer aandacht dan ze krijgt.
FRANK VANDENBROUCKE,
VOORMALIG FEDERAAL (NU
NIVEAU MINDER GEREMD TE KUNNEN WERKEN. KAN MET DE
‘EEN VIKINGMODEL EN 30% BELASTINGEN. IEMAND MOET GENERATIE 2016 EENS EEN REKENMACHIENTJE KOPEN.’
Economische groei. Meer groei betekent meer inkomsten voor de staat. Zo simpel ligt dat. Een overheid die investeert in onderwijs en economische infrastructuur en een bedrijfsvriendelijk klimaat schept, genereert economische groei. Zo worden bijvoorbeeld in Denemarken tweemaal meer middelen ingezet om werklozen te begeleiden en op te leiden tot beroepen waar vraag naar is. Immigratie. Immigratie is een logisch antwoord op het vergrijzingsprobleem. Door het aantrekken van buitenlandse werkkrachten verhoog je het aantal actieven zonder te moeten wachten op de eigen bevolking en zonder (te veel) te moeten investeren in opleiding. Zoals we in een vorig nummer van Doorbraak uitlegden is dat alleen efficiënt als je je beperkt tot de hoger opgeleiden en dan nog liefst voor tijdelijke contracten en knelpuntberoepen. Tegen elke suggestie hierboven kan je morele, technische, politieke en praktische bezwaren inroepen. Is het moreel aanvaardbaar dat rijke mensen betere gezondheidszorg of betere scholen kunnen bekostigen? Dat mensen tot in september voor de staat moeten werken? Dat je de volgende generatie opzadelt met een schuldenberg en een lege pensioenkas?
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
FRANSTALIGEN,
OF
MINISTER VAN
FREYA VAN
WERK, HOOPT OP VLAAMS DEN BOSSCHE OVERWEG
VALT NOG AF TE WACHTEN
WAAR KIEST VLAANDEREN VOOR? Er is in Vlaanderen een opvallend grote consensus over de grond van de zaak. De Vlaming is en blijft bereid om een groot deel van zijn inkomen af te staan in ruil voor een uitgebreide sociale bescherming. Geen enkele politieke partij pleit voor een afbouw van de sociale uitgaven in ruil voor belastingverlaging. De antibelastingenpartij RAD heeft eind jaren 1970 nooit echt voet aan de grond gekregen, Vivant haalt geen enkele zetel en de liberale partij in Vlaanderen zit op een lijn waar vele socialistische partijen in Europa natte dromen van zouden krijgen. Vlaanderen kiest daarbij voor een sociale zekerheid op drie krachtlijnen: een verdere uitbreiding (alles moet gratis), onder Vlaams beheer (gelukkig maar) en gefinancierd door algemene belastingen (en dus niet door belastingen op werk). De zorgverzekering, die twee jaar geleden — quasi unaniem — door het Vlaams Parlement werd goedgekeurd, zit mooi op die lijn. In het Vlaamse regeerakkoord zet men nu ook geld opzij om het basisonderwijs volledig gratis te maken. En volgt de idee van het gratis openbaar vervoer eigenlijk ook niet precies hetzelfde spoor?
HET ÉÉN OF HET ANDER? Vlaanderen heeft morgen de financiële middelen niet meer om dat allemaal te blijven betalen. Elke uitbreiding vergroot het probleem. Vlaanderen zal dus
6
VLAAMS)
ZIJN OPVOLGER
moeten kiezen. Zelfs zonder transfers naar Wallonië zal het aartsmoeilijk worden om het huidige stelsel min of meer recht te houden, laat staan om nieuwe initiatieven in de toekomst te bekostigen. De liberale “Generatie 2016” van Bart Somers pleitte een aantal maanden geleden voor een Vikingmodel, met een uitgebreide sociale bescherming. Tegelijkertijd pleitte de groep ook voor een verlaging van de belastingen tot maximaal 30%. Dromen mag, naïef zijn ook. Een goed bestuurder koopt best een rekenmachientje. Ik hoop voor mijn dochtertje van twee dat er in Vlaanderen op tijd nagedacht wordt over welke sociale zekerheid we willen en hoeveel we daarvoor willen betalen. Zonder opnieuw de factuur op de volgende generatie door te schuiven. Dirk Laeremans
Het rapport van de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid: http://meta.fgov.be/pdf/pd/ Het jaarverslag 2004 van de Hoge Raad van Financiën: http://www.docufin.be/websedsdd/inte rsalgnl Het jaarverslag 2004 van de Studiecommissie voor de Vergrijzing: http://www.docufin.be/websedsdd/ intersalgnl Voka: leidraad voor een Vlaanderen met meer economische toekomst http://www.voka.be
NIET
VERKIEZINGEN, WEL MACHTSSPEL EN TRANSFERS ENERVEREN
V ERKIEZINGEN
HOEVEN NIET SAMEN TE VALLEN
Dat
Dat die verkiezingen vandaag niet samenvallen is bekend. Als het toch gebeurde, zoals in 1995 en in 1999 bij de paars-groene doorbaak, was dat louter toeval. Voor het Belgische parlement geldt immers een zittijd van maximaal vier jaar, al onze “andere” parlementen mogen (moeten!) vijf jaar lang blijven zetelen. De verschillende parlementaire verkiezingen in dit land kunnen dus enkel in uitzonderlijke omstandigheden samenvallen.
Wat nu plots een probleem blijkt te zijn — gescheiden verkiezingen — was dat overigens niet voor de staatshervormers van het begin van de jaren 1990. Eigenaardig. Vandaag stelt zich plots wél “een politiek probleem”. Na de jongste deelstaatverkiezingen doorbrak PS-voorzitter Di Rupo zeer bewust als eerste de nu zo opgeklopte traditionele Belgische logica. Di Rupo had zonder enige moeite — via een doorlopende coalitie met de MR van Louis Michel — op eigen terrein die paarse logica in stand kunnen houden. Hij deed dat niet. Of anders gezegd: Di Rupo praat niet over het doorbreken van de Belgische federale logica, hij doorbreekt ze gewoon.
VLAANDEREN In Vlaanderen wordt daarover nu wel gemekkerd. Omdat de Vlaamse kiezer de Vlaamse electorale kaarten flink door mekaar haalde, werd de nieuwe
SPEELPLEIN
Foto Doorbraak
Het aanvaarden van de volle consequenties van het nieuwe “federale” verkiezingssysteem was toen geen discussiepunt. De deelstaatverkiezingen van 1995 en 1999 brachten op alle niveaus (federaal en deelstaten) dezelfde politieke kleuren aan de macht en dus voelde het Belgische systeem zich niet “geraakt”.
Zou de waanzinnige stoelendans ophouden de dag nadat alle verkiezingen weer netjes samenvallen? Laat ons niet lachen! Weet iemand — behalve de betrokkene zelf — nog met enige zekerheid te vertellen waar Bert Anciaux al allemaal ministerieel gehuisvest was? Komt daar een einde aan na de zuivere, samenvallende verkiezingen? Onzin natuurlijk.
‘HET IS NIET DE VLAAMSE KIEZER DIE VROEG DAT KAREL DE GUCHT KANDIDAAT ZOU ZIJN VOOR HET VLAAMSE ÉN VOOR HET EUROPESE PARLEMENT OM UITEINDELIJK IN DE FEDERALE REGERING TE BELANDEN.’
Vlaamse regering geen spiegel van federaal paars. En dat kon sommige kleurtjes in het nauw drijven. Voelden sommigen binnen Vlaams paars het mes ook boven hun federale hoofd? Het was het Limburgse duo Stevaert en Dewael dat maanden geleden al (toen de onrustbarende peilingen goed op gang kwamen ...) een kruistocht begon om alle verkiezingen toch weer op één dezelfde zondag te brengen. Dat vroeg om een antwoord. Het scheen plots dat de kiezer er niets meer van begreep, dat hij het allemaal veel te ingewikkeld vond, dat het land besturen toch zo moeilijk zou worden als er op regionaal vlak afwijkende politieke meerderheden de plak zouden zwaaien. De primaire zorg van Stevaert en Dewael was (en is) alleen maar het redden van dé democratie en uiteraard ook het welzijn van die arme burger.
Niet de verkiezingen zijn een probleem, wel de partijbonzen die er van uitgaan dat de federale staat in al zijn geledingen hun allerpersoonlijkste speelplein is. Het zijn die enkelingen aan de partijtop die de federale democratie verkrachten voor het invullen van hun allerpersoonlijkste pleziertjes. Het is niet de Vlaamse kiezer die vroeg dat Karel De Gucht kandidaat zou zijn voor het Vlaamse én voor het Europese parlement om uiteindelijk in de federale regering te belanden. Het is niet de Vlaamse kiezer die Bruno Tobback en zijn rooie federale partijgenote dwongen tot een stoeltjesdans. De pleitbezorgers van het samenvallen vernietigden de waarde van elk zinnig argument (en die zijn er!) door de onthutsende manier waarop zij na de verkiezingsdag hun beschamend machtsspel speelden en een grote neus zetten naar die domme kiezer ‘die er niets van begrijpt’. Voor die pleitbezorgers zijn verkiezingen duidelijk niets meer dan een gedwongen tussentijdse transfermarkt om sommigen onder de vrienden te belonen en anderen de straffende hand te laten voelen. Desnoods moet het Belgische federale systeem maar worden afgebroken en wordt een paritaire senaat het teletijdmachientje dat ons weer katapulteert naar de ‘goede oude tijd’ van 1830... Marc Platel
Stevaert en Dewael kregen volgelingen. Fientje Moerman bijvoorbeeld, die op
7
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
W ETSTRAAT
de Belgische premier Verhofstadt zijn zoveelste Vlaams-Waalse Grievencommissie — dit keer spreekt men van een “Forum” — straks begint met de vraag om de Vlaamse en Waalse verkiezingen maar weer netjes in een “Belgisch” kader te organiseren, moet niemand verbazen. De verkiezingen voor de gewest- en gemeenschapsparlementen opnieuw en voor altijd laten samenvallen met die voor het federale of Belgische parlement, het lijkt een obsessie te gaan worden voor de premier.
zoek was naar “een” uitleg voor haar plotse verhuizing van het Belgische kabinet naar de Vlaamse regering. En ook tal van andere excellenties, die binnen of buiten de ministeriële prijzenpot vielen, volgden.
VERTEGENWOORDIGING
VIA
BELGISCH
V LAANDEREN , IN E UROPA ?
NIVEAU STELT NIETS VOOR
WELKOM
V LAANDEREN
EN
E UROPA
I
n de vormingsreeks Van Maerlantontmoetingen van de Vlaamse Volksbeweging (VVB) lieten drie specialisten hun gedachten gaan over de positie van Vlaanderen in Europa. ‘Vlaanderen, staat in Europa’ of ‘Vlaanderen staat in Europa’? De standpunten van het VVB-congres over Europa van 1996 bleken nog pijnlijk actueel. ‘Wij willen één minister voor buitenlandse zaken in de volgende Vlaamse regering, ook bevoegd voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Dan kan Vlaanderen eindelijk weer een actief buitenlands beleid voeren’. Jan Jambon, hoofdbestuurslid van de VVB, sprak die concrete verwachting uit op de studiemiddag. Intussen staat die nieuwe Vlaamse regering op het spoor. Het is zeker hoopvol dat de bevoegdheid buitenlands beleid in de portefeuille van Geert Bourgeois terechtkwam. In zijn pakket zitten ook Europese aangelegenheden en ontwikkelingssamenwerking. Buitenlandse handel schoof echter naar de handtas van Fientje Moerman, zodat dat ene gecoördineerde pakket er niet kwam. Op de schouders van Bourgeois rust in elk geval een zeer belangrijke verantwoordelijkheid, want de jongste jaren raakte dat Vlaams buitenlands beleid duidelijk in het slop. Maar dat het over veel meer gaat dan de inzet of het gebrek daaraan van de bevoegde minister bleek overduidelijk op genoemde Van Maerlantontmoeting.
EUROPA
PRESTEERT HET OM EEN COMMISSARIS BEVOEGD TE MAKEN VOOR THEMA’S (ONDERWIJS, VORMING, CULTUUR EN MEERTALIGHEID) WAARVOOR DE EU NIET EENS BEVOEGD IS
DEMOCRATISCH PROBLEEM De Gentse professor Hendrik Vos is een warme voorstander van meer Europese integratie, al vindt ook hij dat Europa niet in elke pap moet brokkelen. Vreemd dat Vos, de jongste jaren uitgegroeid tot één van dé specialisten terzake in Vlaanderen, cultuur en onderwijs als uitzonderingen noemt. Intussen bemoeit de EU zich echter DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
ruime deelname van veel burgers. Europa is groot en heterogeen en dus botsen de koppels democratie/openheid en doeltreffendheid/besluitvaardigheid gemakkelijk.
ALS ARTSEN ZONDER GRENZEN Vlaanderen moet meedoen aan Europa, want daar branden heel veel lampen. Professor Vos overliep de mogelijkheden.
Eerst is er de ‘Brusselse strategie’, de rechtstreekse deelname. Dat kan in het Comité der Regio’s, want Vlaanderen is vandaag niet meer dan een ‘regio’. Maar wat is een regio? Er bestaat geen Europese definitie, zodat ieder het naar eigen goeddunken invult. Ook in de nieuwe Europese Grondwet die klaar ligt om goedgekeurd te worden, komt dat Comité niet van de grond. Het blijft duidelijk tweede klasse, met sterke regio’s als Beieren of Schotland, maar ook HET EUROPEES PARLEMENT, EEN GIGANTISCHE CONSTRUCTIE. DICHTBIJ kleine Franse departeIN BRUSSEL, MAAR VERAF VOOR VLAANDEREN? menten en de stedelijke agglomeratie Thessaverregaand op die terreinen. Denk loniki. Vos daarover: ‘De impact van maar aan de radicale omvorming van het Comité is erg beperkt. Wie meent het hoger onderwijs, met de invoering dat het Comité over een reële macht van de meesters- (master) en baccalaubeschikt, neemt zijn dromen voor werreaatstitels (bachelor). De nieuwe kelijkheid.’ Europese Commissie presteert het om een commissaris (de Slovaak Jan Figel) Lobbywerking is een andere optie. bevoegd te maken voor thema’s Deze regering moet daar meer werk (onderwijs, vorming, cultuur en meervan maken, want terzake ontplooide taligheid) waarvoor de EU niet eens Vlaanderen tot nu weinig initiatieven. bevoegd is. Ook “warme voorstanders” Die weg is nochtans niet onbelangrijk, van de Europese integratie moeten wel zelfs goed... bij gebrek aan beter. Maar eens impliciet toegeven dat de EU ver, dan zit Vlaanderen wel op het niveau zelfs te ver gaat. van Amnesty International en de Europa kent per definitie een democratisch probleem. Prof. Vos verwoordde het als volgt: ‘Hoe meer participatie, hoe meer stemmen men bij het besluitvormingsproces betrekt, hoe moeilijker men soms kan besturen. Men moet dus steeds trachten het evenwicht te vinden tussen een effectief beleid en zo veel mogelijk participatie.’ Op zoek naar de kwadratuur van de cirkel dus. Medezeggenschap is goed, maar hinderlijk als er te veel iets willen zeggen. Kleinere en homogene gebieden bieden de kans op
8
Boerenbond. Niet echt het streefdoel van wie Vlaanderen op niveau wil zien spelen. Het biedt slechts informele macht en dwingt tot coulissenpolitiek. Zo maken we Europa niet meteen zichtbaar voor de mensen en zeker niet doorzichtiger. Een noodvriendje dus.
ATOOMBOM-MACHT Vlaanderen is wel een regio met grote theoretische macht. Zo moet ook het Vlaams Parlement de EU-verdragswijzigingen mee goedkeuren. Met die
zogenaamde “atoombommacht” kon Vlaanderen bijvoorbeeld de uitbreiding van de EU blokkeren. Professor Vos: ‘Deze teksten zijn natuurlijk te nemen of te laten. Men kan er niets meer aan wijzigen. Vlaanderen kan het bijvoorbeeld niet maken om een verdrag niet goed te keuren. Politiek gezien is dit ondenkbaar.’
Professor Vos blijft academischer in zijn bewoordingen, maar zegt in feite hetzelfde: ‘Uiteraard schiet de conventiemethode en de informatiedoorstroming vanuit de regionale parlementen naar het hoogste Europese niveau haar doel grotendeels voorbij als er in de nationale en regionale parlementen geen intern debat wordt gehouden over de Europese kwesties en verdragsherzieningen. (...) Vanuit het Vlaams Parlement werden er bijvoorbeeld zeer weinig concrete voorstellen over de Europese conventie geformuleerd. Men beschikte nochtans over de mogelijkheid hiertoe’. Vlaams-Parlementsleden kunnen getuigen hoe moeilijk het is om in het Vlaams Parlement een ernstig debat over Europese aangelegenheden op
Foto Doorbraak
HENDRIK VOS
OVERTUIGING DAT DE
EUROPA-CONGRES
VVB HET OP HAAR 1996 JUIST ZAG: ALLEEN
VAN
ALS ONAFHANKELIJKE LIDSTAAT SPEELT
VLAANDEREN
VOLOP MEE IN
EUROPA.
gang te krijgen. Uiteraard moeten we voor de volledigheid ook de Vlaamse EU-parlementsleden noemen. Dat zijn er nu 14, net evenveel als een onafhankelijk Vlaanderen er zou hebben.
AKKOORD OF ZWIJGEN Vos ziet ook een “nationale route” om mee te doen aan Europa. De deelstaten proberen via het Belgische niveau hun stem naar Europa te laten klinken. Onze deelstaten zijn wettelijk in vergelijking met andere regio’s goed voorzien. Zij onderhandelen voor de eigen bevoegdheden wat er in Europa wordt gezegd. Om de beurt vaardigen ze een regionale minister af naar de Europese vakministerraden. Dit oogt spectaculairder dan het is. De “Vlaamse” minister van milieu zit daar als tijdelijke “Belgische” minister, die ook zijn Waalse en Brusselse collega’s vertegenwoordigt. Komen de deelgebieden niet tot overeenstemming, dan onthoudt België zich en komt het Vlaamse (of Waalse) standpunt niet aan bod. Akkoord gaan of zwijgen aan de EU-tafel. Gênant, en dus doet men alles om een akkoord te vinden. Volgens Vos zijn er zelden problemen in het vinden van overeenstemming. Da’s vreemd te noemen. Binnen België botsen we voortdurend, maar achter de Europese gordijnen loopt alles op wieltjes ... Zou het kunnen dat de Vlaamse belangen nog makkelijker wijken voor de Belgische “union” als er geen lastige pers of kiezers op staan kijken? De vraag stellen is ze beantwoorden.
9
Het was zeker zijn bedoeling niet en hij deed het met de voorzichtigheid die de academicus siert, maar in feite onderschraagde professor Vos dat standpunt. Het Comité van Regio’s speelt in tweede klasse. Vlaanderen mag zich evenmin tevreden stellen met het statuut van lobbyist, omdat het een andere doelstelling heeft dan de vereniging van schapentelers. De optie om de Vlaamse stempel op Europa te drukken ‘via het Belgische niveau’ werpt ons natuurlijk ver terug. Dan moet Vlaanderen eerst binnen België gelijk halen vooraleer naar Europa te kunnen stappen. Op die manier degradeert het Vlaamse buitenlandse beleid tot een debat in Brussel met Wallonië. We kruipen dan terug achter de Belgische grenzen. Als Vlaanderen niet kiest voor het volwaardige statuut, rest maar één alternatief. Een cursus volgen ‘Hoe sluip je een leuk feestje binnen, waarvoor je geen uitnodiging kreeg?’. Dan moeten we kiezen uit het raster tussen straat en kolenhok, het airco-gat naar de keuken of het kattenluik. Eens binnen moet je jezelf onzichtbaar houden. Echt welkom ben je dan niet. Peter De Roover
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
E UROPA
Hans De Belder, gewezen diplomaat en deelnemer aan het colloquium: ‘Vooral met de uitbreiding van de Europese Unie willen deze mensen alles simpeler laten verlopen door terug te keren naar een duidelijk, Belgisch unitair systeem. Op dit ogenblik is deze tendens zeer sterk aanwezig’. Jambon daarover: ‘Wat de zaken nog erger maakt, is het feit dat Vlaanderen het terrein heeft ontruimd, onder druk van Louis Michel. Minister Michel stelde boutweg dat het buitenlandse beleid enkel aan hem toekwam. Dewael en Somers volgden hem daar slaafs in’.
KRITISCHE ANALYSE DIE PROF.
MAAKTE VAN ANDERE OPTIES, VERSTERKTE DE
Daarmee zetten mensen die het kunnen weten de mogelijkheden mooi op een rijtje. Het besluit dringt zich op dat het VVB-congres over Europa van 1996 nog niets aan actualiteit heeft ingeboet. Er is maar één mogelijkheid om volwaardig mee te spelen in Europa: als onafhankelijke lidstaat. Wie van semantische spelletjes over de betekenis van het woord “onafhankelijk” houdt: even onafhankelijk als Denemarken of Portugal. Niet meer of minder.
EN
MICHEL
DE
EN DUS?
V LAANDEREN
Vlaanderen kan wel wat actiever zijn in het proces voor de beslissing valt. De vorige Vlaamse regeringen (Dewael & Somers) lieten veel Europese steken vallen door hun onzichtbaarheid terzake. Bovendien versleten we de voorbije legislatuur vier Ministers van Buitenlandse Zaken, namelijk de heren Dewael, Sauwens, Van Grembergen en ten slotte mevrouw Ceysens. De materie verhuisde voortdurend van de ene minister naar de andere, wat de visie niet ten goede kwam. De regering bleek ook beschroomd om zich te begeven op wat Louis Michel expliciet als zijn privé-speeltuin beschouwde.
België beschikt over vijf stemmen in de Europese Raden, waar de nationale ministers samen beslissen. Het idee van de “split vote” zou die vijf stemmen verdelen over Vlaanderen (drie stemmen) en de deelstaat Francofonië (twee stemmen). Vos is daar geen voorstander van, sterker nog, noemt het onuitvoerbaar. ‘In de realiteit is dit idee onuitvoerbaar, omwille van talrijke praktische en principiële bezwaren’. Veel soelaas moet van die optie niet worden verwacht.
VRIJE TRIBUNE
DE VENIJNIGE DICTATUUR VAN HET "PLATFORM VOOR DE DEMOCRATIE" O PINIE
Onder de titel ‘racisten kunnen burgerrechten verliezen’ publiceerde Het Laatste Nieuws onlangs, samen met een aantal andere Vlaamse kranten, een tienpunten-”actieplan” dat naar verluidt binnen de federale regering werd uitgewerkt door de Ministers Arena, Onkelinx en Dewael. Het plan is volgens de krant ‘een reactie op de kiesuitslag van 13 juni en de recente golf van racistisch en antijoods geweld’. Men zal noteren dat de twee begrippen — de uitslag van vrije verkiezingen, enerzijds, en het oprukken van racisme en antisemitisme, anderzijds — in één adem worden genoemd. Het opzet houdt onder meer in dat wie de wet op het racisme overtreedt, zijn politieke en burgerrechten ‘voor een tijdje’ zal verliezen. Wie dus veroordeeld wordt voor een ongelukkige racistische uitspraak, of een als racistisch betiteld geschrift of artikel, kan zijn burgerrechten verliezen, lees: zal zijn stemrecht verliezen, alsmede het recht om verkozen te worden.
EPURATIE Dergelijke maatregelen roepen de herinnering op aan de dagen van de zogenaamde “epuratiewetgeving” na de Tweede Wereldoorlog, wanneer in 1946 de eerste naoorlogse verkiezingen werden gehouden. De krijgsauditeurs kregen toen van de regering de opdracht om lijsten op te stellen van personen die bijvoorbeeld ‘onvaderlands gedrag hadden getoond’. Eenvoudige opname op dergelijke lijsten, zelfs zonder enige veroordeling, resulteerde voor de betrokkene vervolgens automatisch in de uitsluiting van het stemrecht. Pers en politici maakten toen gewag van zowat 300 000 personen die niet langer mochten kiezen. Men mag bovendien niet vergeten dat er toen nog geen vrouwenstemrecht bestond, zodat deze maatregel de facto uiteindelijk een dubbel effect ressorteerde. Gaston Eyskens gaat in zijn postuum gepubliceerde memoires in detail in op dit verhaal, dat vandaag wellicht stilaan in de vergetelheid raakt. Hij betitelt het cijfer van 300 000 als “wellicht overdreven”, maar geeft zelf geen precies cijfer op. DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
WAAROVER GAAT HET? De federale regering wil in de vijftien grootsteden van het land een ‘platform van de democratie’ oprichten. Dat platform moet het samenleven van mensen van verschillende origine bevorderen. Het idee is één van de punten uit een federaal actieplan over racisme, antisemitisme en xenofobie. De overheid wil gaan bepalen hoe de pers over racisme bericht. De Post wordt een beetje strafrechter, want zou geen gevaarlijke drukwerken meer mogen verspreiden. Niet alleen een strijd tegen daden, maar nu ook tegen woorden en meningen. Het kernkabinet keurde het plan goed op 14 juli. Concrete voorstellen bespreekt de ministerraad pas in september. Een vrije tribune van Rudi De Ceuster. De auteurs van het huidige federaal actieplan hebben zich wellicht door dit voorbeeld laten inspireren, weliswaar met een variante: daar waar men thans aan migranten, die de Belgische nationaliteit weigeren, stemrecht toekent, gaat men tegelijkertijd opnieuw datzelfde stemrecht aan geboren Belgen ontnemen. Dergelijke maatregelen de dag van vandaag zelfs maar overwegen is een democratisch regime onwaardig: men gaat op basis van een opiniedelict de burger zijn fundamentele rechten (kiezen, en verkozen worden) ontnemen.
forum dat met de media zal overleggen ‘hoe best wordt bericht over mogelijk ophitsende onderwerpen, zoals het Midden-Oosten en het terrorisme’. Schaamteloos wordt hier dus de persvrijheid op de helling gezet: de overheid zal de journalisten eens voorhouden hoe zij over internationale gebeurtenissen verslag dienen uit te brengen. Het doet voorwaar denken aan het vooroorlogse Duitsland, zoals de beroemde Amerikaanse journalist William Shirer het zo treffend beschreef. En zeggen dat dit alles gebeurt onder het mom van de vrijwaring van de democratie ... Ook de universiteiten worden ingeschakeld: universitaire onderzoekers zullen voortdurend dienen te peilen naar tekens van racisme in onze maatschappij. Vermits deze “wetenschappelijke arbeid” hoogstwaarschijnlijk door de overheid zal worden gefinancierd, laat het resultaat van deze peilingen zich raden. Hopelijk zullen zichzelf respecterende academici bedanken voor deze eer. Het zal geen toeval zijn dat men poogt dit plan in alle stilte tijdens de vakantieperiode erdoor te jagen. Journalisten dienden zwaar aan te dringen vooraleer de tekst ter inzage te krijgen, en als bij toeval bleek geen Nederlandse tekst ter beschikking te zijn. Want van één ding mag men zeker zijn: een aantal van deze maatregelen zullen er mordicus worden doorgedrukt, en het zal allicht niet de — nochtans liberale — minister Dewael zijn die hier tegenwerk zal bieden. Verontrustend is vooral dat schaamteloos de verkiezingsresultaten van 13 juni worden ingeroepen om deze antidemocratische maatregelen te bepleiten. De “democratische” Vlaamse partijen kunnen en mogen niet laten betijen. Het zijn immers zij die aan de macht zijn.
POST, PERS, SCHOOL Het actieplan gaat nog enkele stappen verder. Zo zal de Post via een wetswijziging toch de kans krijgen om zogenaamde “racistische” drukwerken te weigeren. Voor de dames Arena en Onkelinx zal een drukwerk uit Vlaamsgezinde hoek dan algauw tot een racistisch drukwerk verworden, zo kan gevreesd worden. Het toppunt is wel dat het actieplan voorziet in de oprichting van een
10
Rudi De Ceuster, Publicist, bestuurslid Nova Civitas Antwerpen
VRIJ-SPRAAK
L AATSTE L OON ’ BRIEFJE WWW.GORIK.BE
ZELFBEDIENING
VOET BIJ STUK? ‘Meer Brigitte, minder Frans’. Zal Grouwels (CD&V) haar verkiezingsbelofte waarmaken nu ze deel uitmaakt van de Brusselse regering? De grote stap voorwaarts zit er helaas niet in. Het regeerakkoord bevat een nieuw taalakkoord: ‘De regering zal een nieuwe omzendbrief opstellen betreffende de naleving van de taalwetten en de onontbeerlijke goede werking van de diensten.’ Daar kan men in de praktijk nog alle richtingen mee uit. Kan Grouwels voet bij stuk houden?
EIGEN VOLK ... De PRL verdwijnt samen met partner FDF in de oppositie. De PS neemt de hoofdstad over. Of dat een verbetering is voor de Vlamingen? De Brusselse werkloosheid bereikt recordhoogten en de PS zal er alles aan doen om zoveel mogelijk kameraden aan een job te helpen. Als dat niet lukt in de private sector, dan maar bij de overheid. ‘Eigen volk eerst’ is daarbij het uitgangspunt. De regering wil (eentalige) werklozen die in Brussel wonen nu voorrang geven. DV
Uit de nietszeggende mededeling in De Gazet zelf kan men het niet opmaken.Dubbelzinnigheid alom, in de trant van ‘Van Loon heeft het goed gedaan, maar we willen verjongen’. Liever een jonge dan een goede leiding? Kan een goed uitgangspunt zijn voor een jeugdhuis, maar blijft een vreemde redenering voor een commerciële instelling. Ook vreemd trouwens dat de Concentra-directie verrast werd door Van Loons leeftijd. Echt verrassend is de ontwikkeling van iemands leeftijd niet. Reden voor een plotsklaps ontslag dus zeker niet. Volgende commentaar van Marc Vangeel, algemeen directeur van Concentra, in De Standaard is ook om uit te knippen. ‘Luc Rademakers - de vervanger van Van Loon - is niet aangesteld om de lijn van de krant, wat die ook moge zijn, te veranderen’. Lees: onze krant heeft geen lijn en dat zal zeker niet veranderen. Van Loon zelf verklaarde echter aan De Morgen dat hij het slachtoffer werd van een links complot. En dan gaat De Morgen de leuke toer op. Mensen met een slecht karakter houden er wel van. De krant verhaalt de verhalen die de ronde doen over het ontslag, maar doet die formeel af als complottheorieën. Intussen staat het wel afgedrukt natuurlijk. ‘t Pallieterke is explicieter. Hoofdredacteur Custers was jarenlang journalist bij de Frut en heeft uiteraard goede contacten op de Linkeroever. Steve Stevaert en Patrick Janssens zijn de kritiek in de Frut beu,
11
Concentra is gevestigd in Hasselt/ Stevaertstad, de koning en koningin openen het nieuwe digitale fotoarchief in Hasselt en zijn net wat minder Vlaamsgezind dan de Frut. Voeg daar nog aan toe dat madam Tony Baert, bazin van Concentra, pas barones of zoiets werd en alle ingrediënten zijn aanwezig voor een mediathriller. ‘Onzin, absolute onzin’, reageert Stevaert. Ja, mensen, het zou pas nieuws geweest zijn als hij had verklaard: ‘Inderdaad, ik ben tegen de vrije pers en heb daarom Van Loons kop geëist’. Ludo Van Campenhout, VLD-schepen in de Scheldestad, ziet het wat anders: ‘Het gerucht over een politieke interventie is hardnekkig en zou best plausibel kunnen zijn’. Als Van Campenhout weigert die optie publiekelijk te verwerpen, dan zal ze wel niet ver bezijden de waarheid zitten. Dat de koppen van Paul Geudens en Roger Vahoutte moeten rollen, bevestigt ook De Morgen, weliswaar gebracht als een “gerucht”. ‘Over de nieuwe hoofdredacteur Luc Rademakers loopt op de redactie van de Gazet het gerucht dat zijn eerste opdracht erin zal bestaan eens te gaan tafelen met de Antwerpse burgemeester Patrick Janssens en de tweede een nieuwe functie bedenken voor journalist Roger Van Houtte, de man achter het zogeheten Visaschandaal. ‘Regionaal verslaggever in Borsbeek’, is de meest gehoorde gok’, schrijft een anonieme redacteur van die krant. Vanhoutte wordt niet verweten een slechte journalist te zijn. Wel dat hij “verkeerde” artikelen schrijft. De krantenwereld en de journalistenbond maken er geen werk van om dat aan te klagen. Een sterke aanwijzing dat de complottheorie waar is. Peter De Roover
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
O PINIE
Paars met een streepje oranje. In Brussel heeft CD&V de verkiezingen verloren. Het levert daarom geen minister meer, maar slechts een staatssecretaris. Door een recente wet moet dat een vrouw zijn. Dus: Chabert uit, Grouwels in...Toch is nonkel Jos (Chabert, 71) niet helemaal weg. Hij is ondervoorzitter van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad, een (financieel) begeerde functie. Niet dat die CD&V toekwam. Neen, de partij heeft daar zwaar voor betaald ten koste van Grouwels. Zij moest normaal voorzitter worden van het VGC-college, een politiek belangrijke post. ‘Operatie zelfbediening’ van Chabert heeft daar een stokje voor gestoken.
Deze zomer bracht zeer opmerkelijk medianieuws. Akkoord, bij de VRT hebben ze het niet opgemerkt en bij De Standaard amper, maar het was opmerkelijk. Wie er meer over wilde vernemen, kon alleen terecht bij De Tijd, De Morgen, ‘t Pallieterke of ‘t Scheldt: de uitgeverij Concentra ontsloeg van de ene moment op de andere hoofdredacteur Luc Van Loon van Gazet van Antwerpen. Waarom?
DE
NUNTIUS EN DE
D ÉJÀ - VU ,
VLAMINGEN
Pius XI stond echter toe dat in België aan de formulering tijdens de Heilige Mis werd toegevoegd dat zij opgedragen werd ‘in gemeenschap met de Paus, de plaatselijke bisschop en met koning Albert’.
DÉJÀ - LU
B UITENLAND
Volgens Lode Claes was het ongeluk van de Vlamingen dat zij katholiek waren. ‘Indien Vlaanderen 15% protestanten had gehad, was het al lang de baas geweest’, placht hij te zeggen. Claes had gelijk. Daaraan herinnerde de nuntius ons onlangs. De katholieke hiërarchie heeft in Vlaanderen de nationale ontvoogdingsstrijd nooit gesteund, ook al verliep die strijd volledig geweldloos. Waarom zij dat niet deed, heeft volgens mij een prozaïsche reden: de Belgische staat subsidieert de Kerk. Ik ben een katholiek en verdedig alle geloofswaarheden en morele voorschriften van mijn kerk, maar kan niet ontkennen dat de bekommernis van de bisschoppen en kardinalen die wij de voorbije 175 jaar hebben gehad, niet uitging naar de rechten van ons volk, maar altijd naar het voortbestaan van het regime waaraan zij hun inkomen ontleenden. Daarom is het een vloek voor een kerk dat zij, zoals bij ons, door de staat wordt gesubsidieerd.
STOREND De brief die Karl-Josef Rauber, de apostolische nuntius in Brussel, begin juli aan Patricia Ceysens, de toenmalige Vlaamse minister van Buitenlands Beleid, schreef, is — zoals verkeerdelijk wordt gedacht — geen brief van de diplomatieke vertegenwoordiger in Brussel van de staat Vaticaanstad. Maar wel van de vertegenwoordiger van de Heilige Stoel, het hoogste orgaan van de katholieke Kerk. Een nuntius vertegenwoordigt geen staat, maar de kerk. ‘Voor ons is de eenheid van België van vitaal belang’, schreef Rauber. Hij liet Ceysens daarom weten dat hij alleen betrekkingen wil onderhouden met ‘het koninkrijk België’ en niet met Vlaanderen, alhoewel de Belgische deelstaten de exclusieve internationale bevoegdheid, inclusief het verdragsrecht, hebben voor alle materies (zoals onderwijs) waarvoor zij in België intern bevoegd zijn. Storend aan Raubers brief was vooral het hoge déjà-lu gehalte: ‘Er moet een einde komen aan alle separatistische tendensen. De monarchie heeft daarbij DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
WATERKANON Het is in die geest dat Mgr. Rauber vandaag naar de Vlaamse regering schrijft. Hij gebruikt bijna dezelfde woorden als Albert I en Baron Beyens 78 jaar geleden en vermaant Ceysens (die niet eens twijfelt aan het ‘vitale belang van België’ en de ‘onvervangbare kracht van de monarchie’) dat hij met ‘separatistische tendensen’, en dus ook met de Vlaamse regering, niets te maken wil hebben.
Ik ben er, zoals gezegd, als katholiek van overtuigd dat MGR. RAUBER NA INCIDENT BIJ (EX-) VLAAMS MINISTER aan de overheidssubsidiëring PATRICIA CEYSENS. van de kerk(en) in ons land een einde moet komen. Deze een onvervangbare rol als integrerende subsidiëring corrumpeert de Kerk. Ik kracht’. Die boodschap hoorden we ben er vandaag ook van overtuigd dat decennia geleden al. er in het onafhankelijke Vlaanderen geen nuntiatuur moet komen. We hebben geen vreemde monseigneurs nodig Toen in 1919 de Frontpartij ontstond om ons politiek de les te spellen. en de flamingantische vleugel steeds belangrijker werd in de Katholieke Partij, vroeg koning Albert I aan de KATHOLIEKE HIËRARCHIE: toenmalige nuntius, Mgr. Nicotra, om ALTIJD AL MEER BEKOMMERD de Vlamingen tot de unitaire orde te OM BELGISCH REGIME DAN roepen. In februari 1921 gaf de nuntiaOM VLAANDEREN tuur een brief vrij van paus Benedictus XV waarin alle geestelijken werden opgeroepen zich ver van de Vlaamse Beweging te houden. Voor de Belgische En de rol van de nuntius als vertegenstaat was dat niet voldoende. ‘De extrewoordiger van het hoogste kerkelijke mistische propaganda, en met name de orgaan dan? Dat is een discussie die separatistische doelstellingen, bedreieerder in een blad als Tertio thuishoort gen de sociale orde en de eenheid van dan in Doorbraak. Ik wil er toch één het land’, schreef Albert I in 1926 aan ding over kwijt. Ik ben ooit, samen met de nieuwe paus, Pius XI, die hij vroeg tweehonderd ouders en grootouders, om ook de leken te vermanen. naar de nuntiatuur getrokken om de
LEUGEN
Baron Beyens, de Belgische ambassadeur in het Vaticaan, vroeg de paus op te treden tegen ‘de verblinde propagandisten van een onafhankelijke Republiek Vlaanderen’. Hij schreef dat ‘de flamingantische leiders ijveren voor de totale autonomie van het Vlaamse landsgedeelte. Zij noemen het een administratieve scheiding, maar in feite wensen ze volledige onafhankelijkheid, een verbreken van de nationale eenheid’. Dat was een leugen. Niemand bepleitte in 1926 de Vlaamse onafhankelijkheid noch een republiek.
12
nuntius onze zorgen mee te delen over het moreel onderricht in de godsdienstlessen op school. De nuntius had de politie opgetrommeld, met waterkanonnen en overvalwagens, om ons uit de buurt te houden. We hebben noch de nuntius noch een vertegenwoordiger te zien gekregen. De nuntiatuur dient voor gelovigen dus tot niets. Daarom, wat mij betreft, afschaffen die boel. Paul Belien
BOEKEN
KUIFJE IN BELGIË
DERK JAN EPPINK, AVONTUREN
VAN EEN
NEDERBELG. EEN NEDERLANDER DEKT
Avonturen van een Nederbelg lijken wel op de avonturen van een Nederlands Kuifje in België. Het boek verscheen ondertussen ook al in het Engels als A European discovers Belgium. Een aanrader om op zonnige Toscaanse terrasjes bij weg te mijmeren.
ONT-
KDr.
BELGIË. LANNOO,
246 ISBN
Eppink — rechts van hem is er geen ruimte, volgens zijn ex-NRC-collega’s — toont zich van zijn beste verhalende kant. Hij geeft ook een journalistieke wijsheid mee, die hij in het Belgenland leerde, en die spijkers met koppen slaat: ‘In België zijn er dingen die je niet ziet, en zie je dingen die er niet zijn.’
BLZ.,
€ 18,95,
90 209 4886 5.
In Avonturen van een Nederbelg zet hij de lijn van Vreemde buren verder, maar dan wel in de vorm van persoonlijke ervaringen. Het is immers een autobiografisch verhaal dat de cultuurkloof tussen noord en zuid van de Nederlanden in de verf zet. Waarbij het eerder voor de noorderling lijkt geschreven, als introductie tot het tropische België. Eppink heeft immers nog lessen gegeven over België aan het Amsterdamse Tropeninstituut... Eppinks avonturenbundel mist echter consistentie. Het is meer een grabbelbox van ervaringen en verhalen dan een verhaal of studie, zoals zijn vorig boek. Maar daarom is het niet minder lezenswaardig of boeiend. Integendeel. Achtereenvolgens vertelt hij over zijn eerste stappen in Brussel, toen hij voor de EU kwam werken. Zijn Blijde Intrede in De Standaard, een eerste bezoek aan Marc Eyskens, het ‘mooi wonen met ongemakken’ in datzelfde Brussel en Leuven... doet hij uit de doeken. Een heel hoofdstuk is aan de ‘Bourgondische edelman’ Herman Decroo gewijd, hij doet het verhaal van de zes verzoeningslunches met Verhofstadt — telkens die laatste Eppinks stukken las over de VLD verslikte de man zich in zijn Toscaanse wijn... Ook zijn ervaringen in de Ronde van Vlaanderen, met ‘man van het volk’ Vanden Boeynants, de IJzerbedevaart, de loge(s) en het Opus Dei — allen kampen volgens hem met hetzelfde probleem: hun zoektocht
met andere oorlogsmonumenten uit de Westhoek. Enkel een Eric Defoort biedt weerwerk: ‘wat heeft het gehalte aan “zuiverheid”, een ethische aangelegenheid, te maken met het “erfgoed”gehalte, een historische aangelegenheid?’. En nog: ‘de discussie over de IJzertoren als erfgoed leert onder meer dat moralisten steeds weer historici voor de voeten lopen’. Hij valt zwaar uit naar het ‘leger gelaïciseerde priesters’ dat het vermanende vingertje opsteekt en zich wentelt in ‘de parochiale contouren van een in Vlaanderen wijdverspreide ambitie om op een snelle en goedkope manier “progressief en mondiaal” te schijnen. Neerkijken op “Vlaanderen” doet het in die parochie goed. Neerkijken op “Kristus” is ook een grote aanrader. Maar kunnen neerkijken op een “kruisverbinding van die twee”, dat is nu eens een echte buitenkans voor elke “parochiaan”.’
IJZERTOREN
KDr.
Sinds 2001 staat de IJzertoren op de ‘shortlist’ van de Unesco om opgenomen te worden in de grote galerij van het Werelderfgoed. De Vlaamse afdeling van de Unesco is daar ‘niet onverdeeld gelukkig’ mee en ging in het verweer. Eerder organiseerde het Unesco Centrum Vlaanderen een colloquium met Charta 91, en eerder dit jaar publiceerde het de bundel IJzertoren werelderfoed? Dat boekje — dat trouwens volledig aan de aandacht van pers en politiek ontsnapte, en waar de gemiddelde academicus aan weigerde mee te werken — moet duidelijk maken dat de Toren niet in aanmerking kan komen omwille van het katholieke karakter. Bovendien vindt het Unescocentrum dat het ‘Memoriaal van de Vlaamse ontvoogding’ een zware smet van de collaboratie uit de Tweede Wereldoorlog draagt.
JAN CALEWAERT (RED.) IJZERTOREN WERELDERFGOED?
93 ISBN
BLZ.,
EPO,
€ 9,00,
90 6445 345 4.
De Antwerpse prof Joris Duytschaever werd ingehuurd om met een zwaar emotioneel discours de strijd aan te gaan met de Vlaamse regering, die de IJzertoren naar voren schoof — samen
13
GEERT MAK, OOGGETUIGEN
VAN DE
VADERLANDSE GESCHIEDENIS IN MEER DAN HONDERD REPORTAGES.
AULA, 362
BLZ.,
€ 10,00, ISBN
90 5713 722 4
OOGGETUIGEN Het boek begint in het jaar 325 v.C. De Griekse ‘ontdekkingsreiziger’ Pytheas van Massalia, maakte via de Straat van Gibraltar een tocht naar het noorden. Hij doet er o.m. de Nederlandse waddenkust aan, in zijn poging een nieuwe tin- en barnsteenhandelsroute te vinden. Datzelfde boek eindigt op 4 oktober 1992. Met het El Al-vliegtuig dat neerstortte op de Amsterdamse Bijlmerflat. Meer dan 2000 jaar geschiedenis tussenin worden behandeld aan de hand van ooggetuigenverslagen, ooit opgetekend, nooit echt journalistiek bedoeld. Ooggetuigen van de vaderlandse geschiedenis biedt daarmee een beklijvend, hoogstpersoonlijke blik op zovele aspecten van het vooral sociale en economische, maar ook politieke en culturele leven in Nederland. KDr.
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
B OEKEN
Als protestantse Achterhoeker en oudjournalist van de kwaliteitskrant NRCHandelsblad kwam Derk Jan Eppink halfweg de jaren 1990 op de redactie van De Standaard terecht. Niet alleen leverde hij de krant interessante kopij op, zijn bevindingen over de politieke cultuurverschillen tussen Nederland en België stelde hij eerder te boek in Vreemde buren (Contact).
naar jongeren... Eppink onderhoudt de lezer met humoristische verhaaltjes, leuke details en grappige anekdotes.
B
L A F F E N D E
H O N D E N
B I J T E N
N I E T
!
K ORT
Weliswaar een zeer oud Vlaams gezegde, maar blijkbaar nog altijd brandend actueel. Dat is op 13 juni laatstleden nog maar eens gebleken tijdens de inmiddels beruchte verkiezingsshow van ons aller VRT. Het absolute hoogtepunt inzake blaffen en schelden was ongetwijfeld het deus ex machina-optreden van de letterlijk en figuurlijk vleesgeworden onverdraagzaamheid, in de persoon van een duidelijk meer geïrriteerde dan geëmeriteerde professor Etienne Vermeersch, alias het orakel van Wetteren. Die man moet dringend in behandeling, want wat die daar in de hem toegemeten tijd allemaal heeft uitgekraamd, was zonder meer hallucinant. De haat droop er zo van af. Om stil bij te worden of om te schaterlachen? Ik zou het niet weten. Ik ben er nog altijd niet uit. Alhoewel. Mijn voorkeur gaat toch eerder naar het tweede. Ondertussen heeft de man die voortdurend beweert alles te kunnen bewijzen, wel degelijk bewezen dat hij niet is blijven hangen in de sixties, maar wel in de thirties. Hoe dan ook, vergeleken met de scheldtirade van groot-inquisiteur Vermeersch, was de tussenkomst van Rik Torfs, die andere onvermijdelijke professor, toch maar slappe koffie (of moet ik in zijn geval van slappe miswijn spreken?) Wat niet wegneemt dat het mij nog altijd niet duidelijk is wat beide heren daar eigenlijk kwamen doen. Of zijn ze alleen maar mediageil? Of worden ze misschien voor elk optreden zwaar betaald? Of verwachten ze nog een adellijke titel? Of ... hebben ze verborgen politieke ambities? Zoja, mogen we dan ook weten dewelke? Even raden? Het Vlaams Blok bestrijden én verslaan natuurlijk. Hoe kan het ook anders. Want dat moet toch zowat de ultieme natte droom zijn van elke politiek correct denkende (en liefst linkse) intellectueel in dit land! Of niet soms? En het Vlaams Blok terugdringen kan toch echt niet zo moeilijk zijn. Zeker niet voor iemand als de alwetende Vermeersch. Desalniettemin, speciaal voor hem en geheel gratis, nog drie suggesties mijnerzijds. Eén: koop u bij Louis Tobback een stevige rooie autokrik om waar nodig op Blokkiezers te slaan. Twee: ga samen met groene burgermoeder Pira van Mortsel dagelijks onkruid wieden op de stoep van mogelijke Blokkiezers. Drie: ga bij de volgende verkiezingen vooral zelf op een Vlaams-Bloklijst staan (desnoods zelfs op een onverkiesbare plaats) en ge zult zien: het Vlaams Blok zal voor het eerst in zijn geschiedenis fors achteruit gaan. En dat dankzij het torenhoge “cordon intellectuel” dat gij op 13 juni eigenhandig rond uzelf hebt opgetrokken ... Dus, waarop wacht ge nog professor? Kamikaze
M
G EDACHTEN Rare jongens, die Walen. Knack (7 juli) kreeg drie driftige heren op de bank, met de middelvinger in de lucht richting Vlaanderen. Het bankje beefde. Als die drie journalisten een staalkaart zijn van het Waalse denken hebben we een reden meer om voor een snelle scheiding te pleiten. Een Megafoontje waard ... Jean-Claude Defossé (RTBf): (over één pot nat): ‘Laatst hoorde ik Frank Vandenbroucke (sp.a) verklaren dat hij de werkloosheidsuitkeringen wil regionaliseren. Is dat geen door het Blok geïnspireerde communautaire eis misschien?...’
E G A F O O N
UIT HET
WAALSE
is ronduit pervers. We moeten de solidariteit aanmoedigen en niet voortdurend met alle middelen willen aantonen dat ze minder duur is dan de Blokkers beweren.’ (twee voeten op de grond): ‘Het zal duren tot de Vlamingen op een dag de tweederde meerderheid niet meer respecteren die de Grondwet voorschrijft. Die dag zullen ze unilateraal de big bang afkondigen. En die dag houdt België op te bestaan.’
(over propere manieren): ‘Welk respect moet ik hebben voor mensen die stemmen op neonazi’s, racisten en extremisten? Alle buitenlanders weg, alle Walen weg. Hier heb je mijn respect (steekt de middelvinger in de lucht)...’
Jean-François Dumon (adjunct-hoofdredacteur van Le Vif/L’Express): (over lichtelijk overdrijven): ‘Veel Blokkiezers zoeken een zondebok voor alles wat verkeerd loopt, en ze hebben die gevonden bij de buitenlanders en de Walen. Ze hebben al één BMW, en ze zijn ervan overtuigd dat ze zonder die verrekte Walen er nog een tweede kunnen kopen.’
(over meeëters): ‘Dat we elke keer die rekening over transfers willen maken,
(over schrik): Di Rupo zei: ‘Als de Vlamingen separatisme willen, moeten
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
14
PERSHUIS we dat maar eens van naderbij bekijken’. Voor mij was dat een historisch moment: de belangrijkste Franstalige politicus die een scheiding niet langer uitsluit. Tien jaar geleden was zoiets volstrekt onbespreekbaar.’ (over honger): ‘Een verdere uitbreiding van het Brusselse Gewest zou een nieuwe ronde in de staatshervorming misschien bespreekbaar maken’. Francis Van de Woestyne (La Libre Belgique): (de kenner): ‘De miljardenstroom naar Wallonië wordt sterk overdreven. Het verschil is trouwens historisch perfect verklaarbaar: de steenkoolmijnen en de staalnijverheid hebben in Wallonië dure zieken achtergelaten’. (over de ware macht): ‘Di Rupo trok alle Waalse partijen mee in het bad. Op die manier zal er een Franstalig front zijn om deel te nemen aan het forum in de herfst. En daar zullen álle Franstalige partijen op alle Vlaamse eisen kordaat ‘nee’ zeggen.’
KBC-Open Sparen
Spaar voor later. Wij zorgen dat u altijd aan uw geld kunt.
U legt geregeld wat opzij. Voor later. Maar als u slim bent, kiest u daarbij voor KBC-Open Sparen. Want zo spaart u in úw tempo en vooral zonder uw geld vast te zetten. U weet maar nooit ‌ Of u nu kiest voor het fiscale voordeel, de veiligheid of het extra rendement, elk van de formules rendeert. Praat er eens over met uw adviseur Sparen en Beleggen of met uw KBC-verzekeringsagent.
Energiebesparing: recuperatieketels lucht vóórverwarmers tot °C
STEUN DOORBRAAK EN LAAT ANDEREN LEZEN!
Milieutechnologie: afvalverbranding deNOx Explosieve gasmengsels: verwerking in over eenstemming met ATEX
WEL
NIET POLITIEK CORRECT VOOR EEN CORRECTE POLITIEK
Rekening 409-9591911-13
C
O L O F O N
Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw. Verschijnt maandelijks (niet in augustus). Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover. Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org Abonnement: â‚Ź 16,50 voor een abonnement van 12 maanden. Studentenabonnement: â‚Ź 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling. Internet-abonnement: â‚Ź 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement. Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement. Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van â‚Ź 17 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd. Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. Vormgeving: Jupiter Graphics, De Regenboog 5A, 2800 Mechelen, Tel. 015 52 95 67 Betaalt u uw abonnementsgeld vanuit het buitenland? Vermeld dan bij storting op het hierbovenvermeld rekeningnummer ook het IBAN-nummer BE08 4099 5919 1113 (Bank identificatiecode van KBC-bank = KREDBEBB) Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.
Automatisering: optimalisatie van energieverbruik
Gespecialiseerd studiewerk en sleutel op de deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel: ++ (0)3/491.98.78 - Fax: ++ (0)3/491.98.77 E-mail: info@euro-pem.com
ISSN 0012-5474
15
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
Splits zelf de sociale zekerheid !
De splitsing van de sociale zekerheid is een oude eis van de Vlaamse Beweging maar blijft voorlopig actueel. De politieke wereld is nog altijd doof voor deze vraag onder druk van de traditionele instellingen die het unitaire systeem in stand willen houden. Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds steunt deze eis en ijvert ondubbelzinnig voor een splitsing van de sociale zekerheid. Elk lid dat bij ons aansluit, geeft te verstaan dat de splitsing ook zijn bekommernis is. Bouw mee aan een beter en onafhankelijk Vlaanderen,
en zet vandaag nog de stap naar het Vlaams Neutraal Ziekenfonds. Bovendien vindt u in ons een ideale partner in uw ziekteverzekering. Naast de wettelijke verzekering, bieden we u een interessant aanvullend pakket. Zo betalen we onder meer alternatieve raadplegingen, brilglazen, homeopathie, tandprothesen en voetverzorging terug. Daarnaast bieden wij premies bij geboorte en jeugdkampen, een mooie keuze uit boeiende jongerenvakanties en een aantrekkelijke en betaalbare hospitalisatieverzekering.
Aansluiten is heel eenvoudig. Eén telefoontje is voldoende: 0800-179 75. De rest doen wij. Toch nog dit. Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds heeft kantoren dicht bij u in de buurt. Vraag ernaar via ons gratis nummer of surf even naar onze webstek: www.vnz.be.
Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 – 2800 Mechelen – www.vnz.be
DOORBRAAK nr. 8 - september 2004
16