2004.10.Doorbraak

België-Belgique P.B. Antwerpen X 8/2828

ISSN 0012-5474

Vlaanderen staat in Europa

10 Maandblad November 2004

Afgiftekantoor Antwerpen X Passendalestraat 1a 2600 Berchem

STRA TEGI E? LEES BLZ 4-5 TRA NSFE RS? LEES BLZ 6-7

P ROGRESSIVITEIT

IN EEN WASSENBEELDENMUSEUM

Wat een woelige herfst. Wordt het Pieter De Crem, de kloon van Fortuyn, of wordt het Jo Vandeurzen? Bart Somers of Hugo Coveliers?

Wordt het Blok zwartgebrand in de pan van het Blokproces of niet? Of swingen Dewinter en Annemans lichtbruin een nieuwe toekomst tegemoet?

ren van zijn lichtelijk andersdenkende en minder paars denkende collega’s van de andere dagbladen. Waarom niet allemaal samen propagandist worden van de heilige instituten die met spot schieten naar elk signalement van welk communautair dossier ook, omdat hún “gemiddelde mens” daar “niet wakker van ligt”?

Is er een nieuwe centrumrechtse partij op komst of niet? Belachelijk is die piste niet. Ze kan van verliezers winnaars maken. En hoe goed de ingrediënten van zo’n nieuwe formatie bij mekaar passen wordt al voorspeld in de machtige media.

Vande Lanotte moet een zware inzinking hebben gehad toen hij als socialist in Het Nieuwsblad (17 okt.) zei dat de splitsing van BrusselHalle-Vilvoorde voor een West-Vlaming uit Oostende geen belachelijk probleem meer is, omdat hij er op zijn huisbezoeken in WestVlaanderen de jongste tijd wordt over aangesproken? Is die zeekapitein nu helemaal zot geworden?

Walter Pauli (De Morgen 2 okt.) ziet het alvast zitten: ‘De kans is groot dat de drie ‘centrumrechtse’ politieke partijen straks geleid worden door politici die afstand namen van het cordon... (De Crem, Bourgeois, Somers). We moeten zeker niet te onnozel en naïef zijn over de politieke constellatie die dreigt aan de horizon. Als we laten gedijen, komt er vroeg of laat een coalitie die nog centrumrechts heet, maar in de praktijk onversneden rechts regeert’. Hebt u hem? Onversneden rechts... Wat moeten die van het Blok dan zijn? Pauli moet in angstzweet lijden bij de gedachte dat ook die club straks uit “mensen” zou kunnen bestaan.

Renaat Landuyt, federaal minister van Mobiliteit, surft op dezelfde golven (DM, 2 okt.): ‘Waar ik mee bezig ben, is de gruwelijke gedachte dat over een paar jaar een echt rechtse meerderheid mogelijk wordt.’ Hebt u hem? Gruwelijk rechts...

Was het niet makkelijk als we netjes allemaal hetzelfde dachten? Zo’n klein beetje allemaal supporter waren van het Cuba van Stevaert, of van een krijgsgerecht tegen het Vlaams Blok? Of volgelingen van de de heer Yves Desmet, die zich de jongste tijd onderscheidt in het insme-

Wanneer komt de dag dat de socialisten weer het licht zien schijnen?

Alles staat in het teken van het behoud van de macht, en die macht ligt geboeid aan de zuil van de Franstalige zusterpartij. Die macht ligt ook nog geboeid aan een ideologie met rimpeltjes. Geboeid aan het tot in den treure afwijzen van identiteit en dus van elke substantiële stap vooruit richting Vlaamse staatsvorming. Geboeid ook aan de verering van het multiculturele dogma. Elke humane bezorgdheid om de migratie beheersbaar te houden en de eigen demografische achteruitgang meer commentaar waard te achten dan een simpele 'En dan?'... wordt versmacht in de donkere put van onverschilligheid en gedicteerde gelijkheid.

Sp.a, gij oude kruk, breek uit het verleden. En wordt misschien eens een beetje meer “anders”. Uw sociaal perspectief is in de politiek niet overbodig, maar waarom het bevriezen in de blindheid van mei ‘68?

Haal de sp.a uit het wassenbeeldenmuseum.

Jan Van de Casteele

P ERSWIJS - K ORT

P

K

E R S W I J S

Jozef Devreese (professor emeritus universiteit Antwerpen en Rotterdam) in De Tijd, 5 oktober: ‘Gebruik van het Engels als onderwijstaal kan enkel leiden tot de achteruitgang van het Nederlands als taal betrokken bij de wetenschap. Een verdere versoepeling van de taalregeling voor het hoger onderwijs lijkt niet wenselijk en zelfs contraproductief. Eerder dan nog meer vaklessen in het (gebroken) Engels tijdens de meesteropleiding van onze studenten te verdedigen, pleit voor bijkomende taallessen Engels, zowel voor docenten als voor studenten.’.

Marc Reynebeau in De Standaard, 21 september: ‘Ziedaar de federale logica in de praktijk. Dat gewesten en gemeenschappen voor andere meerderheden kiezen dan op het federale vlak, is nu eenmaal de filosofie en zelfs de essentie van de staatshervorming. Die wil dat elke regio aan zijn identiteit een eigen politieke vertaling geeft en dus een eigen, aan de lokale noden aangepaste politieke dynamiek ontwikkelt. Met de asymmetrie als logisch gevolg. Het is even wennen, maar moeilijk gaat ook.’

Prof. Marc De Vos (UGent) in De Standaard, 5 oktober: ‘Turkije zal tegen 2020 wellicht 85 miljoen inwoners tellen en daarmee Duitsland voorbijsteken als meest bevolkte land in de EU... Binnen de vergrijzende EU zal de moslimpopulatie trouwens ook sterk aan belang winnen: tegenover 5 percent nu, zullen zij in 2050 minstens 20 percent van de bevolking uitmaken, Turkije niet meegerekend. Wie in deze mix geen molotovcocktail herkent, is van een andere planeet. Europa moet de realiteit van de multiculturele samenleving bevatten en bemeesteren alvorens het de sluizen openzet’.

Guy Vanhengel, Brussels gewestminister (VLD), ziet in Brussel Deze Week, 7 oktober: ‘De uitspraak van Stevaert, die dreigde de geldstromen van Vlaanderen naar Brussel opnieuw te bekijken, lag niet zo heel ver af van de uitspraken van Guido Tastenhoye (Vlaams Blok) destijds, toen hij Brussel wilde droogleggen’.

Mieke Vogels in De Morgen, 18 september: ‘Je ziet dat onze wetgeving in haar huidige vorm ongelooflijk misbruikt wordt door nieuwkomers. Ze denken: we zijn in het beloofde land aangekomen en nu gaan we van de sociale zekerheid genieten. Zo gaat ons sociaal systeem langzaam onderuit’.

Guy Tegenbos in De Standaard, 12 oktober: ‘De hele gezondheidszorg zou beter overgedragen worden aan de deelstaten.

Die zijn daarvoor grondwettelijk bevoegd.

Wellicht hebben zij wel de kracht en de legitimiteit om dat domein goed te besturen.’

Paul Geudens in Gazet van Antwerpen, 27 september: ‘We hebben het al duizend keer geschreven: men had van Brussel nooit een derde volwaardig gewest mogen maken. Amper een voorschoot groot heeft zijn regering - die eigenlijk niets meer is dan een veredeld, goed betaald schepencollege - een macht en een invloed die veel verder reikt dan democratisch gezond is. In samenspraak met Wallonië kan zij keer op keer haar wil opleggen aan de meerderheid van de Belgische bevolking. Ik ken geen andere landen waarin een dergelijk systeem zo lang vreedzaam standhoudt. Er kan hier niets gebeuren zonder Brussel.’

O R T

VERBRANDEN Als Verhofsadt en sommige VLD’ers – in het spoor van de Franstaligen - pleiten voor een ‘brede consensus in de twee gemeenschappen’, dan bedoelt Verhofstadt dat CD&V zich ‘moet verbranden' aan de prijs die Vlaanderen geacht wordt te betalen voor de splitsing van de kieskring.’ Dat zegt Mark Deweerdt in De Tijd (16 okt.) Gaan de christen-democraten in die val trappen? Het territorialiteitsbeginsel werd in 1932 de grondslag van de federale staatsinrichting, ligt vast in de taalgrens (1962), in de begrenzing van Brussel-19 gemeenten en de invoering van faciliteiten (1963), in de grondwettelijke erkenning van de taalgebieden en de invoering van gemeenschappen en gewesten (1970), in de afschaffing van het in 1963 opgerichte afzonderlijke arrondissement van de zes randgemeenten (1971), in de splitsing van de provincie Brabant (1995). Het is de logica zelf dat het territorialiteitsbeginsel wordt doorgetrokken in de verkiezingsorganisatie en in de gerechtelijke organisatie. Daar hoeft Vlaanderen geen prijs voor te betalen.

VLAAMSE CAO’S Het Arbitragehof vernietigde het decreet dat de Vlaamse regering de bevoegdheid gaf om CAO’s algemeen bindend te verklaren binnen Vlaanderen. Alain Mouton in Trends: ‘De zogenaamde Vlaamse CAO’s worden dus naar de prullenbak verwezen, waardoor de ruimte om een eigen Vlaams arbeidsmarktbeleid te voeren, aanzienlijk wordt beperkt’. De Leuvense professor Roger Blanpain zegt het als volgt: ‘Onder het motto "verschillende problemen vragen verschillende oplossingen" zijn Vlaamse CAO’s een absolute noodzaak’. (Trends, 23 sept.)

CIJFERS Het Laatste Nieuws publiceerde een reeks cijfers om de grote verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië in de verf te zetten. Eén cijfer onthouden we: 22% van de Vlamingen voelt zich eerst Belg. Volgens de geciteerde European Values Study voelen 34 % van de Walen zich voor alles Belg. (HLN, 9 okt.)

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

2

BELGIË

IS ZIEK AAN EEN FOUTIEF

VLAAMS-WAALS

SAMENZIJN

PRIORITAIRE

TAAK: WEG BANEN NAAR BEVRIJDENDE CONSENSUS

Ooit heerste de christen-democratie in zeven van de negen Belgische provincies en beïnvloedde zij in beslissende mate de besluitvorming in de Wetstraat. Ruim veertig jaar lang in de tweede helft van de vorige eeuw, van 1958 tot 1999, leverde zij alle regeringsleiders, op het eenjarige en zielige intermezzo van de socialist Leburton in 1973 na.

Vandaag vegeteert zij op federaal vlak al vijf jaar in de oppositie. De voormalige, arrogante Parti Social Chrétien (PSC) leidt een schimmig bestaan als minicentrum van “humanistische democraten”. In Vlaanderen kon CD&V dank zij de kartelkrukken uit het dal klauteren en een plaats heroveren in de regionale regering. Maar van een vitale heropstanding is alsnog geen sprake.

Het rechts-radicale Blok stak de christen-democraten electoraal voorbij. Socialisten en liberalen beschikken via de federale regering over meer kennis en een ruimere armslag.

En de strijd om het partijvoorzitterschap legt oude rivaliteiten bloot.

Op hun websites schieten de woestijnvaders met scherp naar elkaar.

Intussen blijft het met dit land bergaf gaan. Te midden van de budgettaire, institutionele, sociaal-economische en pluriculturele spanningen duiken geregeld ook verbijsterende schandaalaffaires op. Hoe regimevriendelijk hun hoofdaandeelhouders ook zijn, de media kunnen de ontsporingen niet verzwijgen.

FRONT Haast elke analyse komt tot het besluit dat de meeste gebreken van het landsbestuur te wijten zijn aan

de scheve structuur van de Belgische staathuishouding. De lezers van dit maandblad zijn vertrouwd met de diagnose. Een zoveelste opsomming van de pijnpunten hoeft niet. Het volstaat het alom gehoorde eindbesluit te memoreren: België is ziek aan een foutief Vlaams-Waals samenzijn.

HAAST ELKE ANALYSE KOMT TOT HET BESLUIT DAT DE MEESTE GEBREKEN VAN HET LANDSBESTUUR TE WIJTEN ZIJN AAN DE SCHEVE STRUCTUUR VAN DE BELGISCHE STAATHUISHOUDING

Fundamentele ingrepen blijven uit omdat de partij die Wallonië overheerst, onderhandelingen over de noodzakelijke rechttrekkingen vreest, en omdat de Vlaamse partijen elkaar niet vinden in een politiek die het belang van de Vlaamse bevolking voorrang verleent. Telkens wanneer de historisch gegroeide begunstiging van Wallonië in gevaar zou kunnen komen, vormen de Waalse machthebbers, over de partijverschillen heen, een gesloten front. Elio di Rupo en Didier Reynders trekken dan aan hetzelfde zeel.

Die reflex bestaat niet aan Vlaamse kant. Het Vlaamse Parlement mag dan al een gemeenschappelijke communautaire motie goedkeuren, wanneer die moet worden uitgevoerd, valt de kortstondige eendracht in duigen. Terwijl de Waals-Brusselse politici discreet overleg plegen, scherpen de Vlaamse in hun opgeklopte tv-debatten de onderlinge verdeeldheid nog aan.

Niets wijst op bezinning en beterschap. Verkiezing na verkiezing kruipen de Vlaamse verkozenen gewillig in de rol van mandatarissen voor wie het reilen en zeilen van de partij oneindig belangrijker is dan het Vlaamse belang. Het is een illusie te

3

Toen de charismatische Luikse vakbondsleider André Renard in 1961 zijn Mouvement Populaire Wallon stichtte, legde hij de basis van een radicaal links wallingantisme. Naar die MPW werd ook in Vlaanderen opgekeken. Zij verenigde ministers, parlementsleden, hoogleraren, leiders van sociale organisaties. Zij inspireerde de Waalse media en opinie. Zij vormde de ruggengraat van een Waalse machtspolitiek. Vlaanderen heeft nooit een even invloedrijke drukkingsgroep gehad. Het is blijven steken in familietwisten, particratie en schizofrenie.

KORTZICHTIG Meer dan ooit is er vandaag behoefte aan een organisme dat, boven de partijen heen, woordvoerders van diverse strekkingen samenbrengt voor een vertrouwelijk overleg dat aanstuurt op een verstandige strategie en een langetermijnbeleid. De kortzichtige wedijver onder de partijen, met daarin de onvruchtbare uitsluiting van de radicale conservatieven, verhindert de Vlaamse volksvertegenwoordiging naar buiten te komen met zinvolle voorstellen, gedragen door een brede en werkbare meerderheid die in het parlement hervormingen durft af te dwingen.

Iedereen heeft schrik een nonconformistische mening te uiten, zich te compromitteren en in de ban te worden geslagen. Bange hoogleraren verzaken zelfs hun academische vrijheid van spreken.

De Vlaamse Volksbeweging kan niet worden vergeleken met de onstuimige en viriele MPW van wijlen Renard. Maar zij heeft haar adelbrieven. Zij houdt stand en staat vooraan in een ontvoogdingsbeweging, waarin andere drukkingsgroepen verschrompelden of afhaakten. De VVB is een organisatie die ook tot taak heeft intern-Vlaamse tegenstellingen te overbruggen en een weg te banen naar een bevrijdende consensus. Het is nu haar eerste opdracht.

Manu Ruys

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

C OMMENTAAR

De politieke macht in Vlaanderen ligt over vier halfgrote partijen verspreid. In Wallonië is zij het monopolie van één enkele, alomtegenwoordige volkspartij: de Parti Socialiste.

denken dat deze mandatarissen thans in het openbaar zouden durven opkomen voor frontvorming, breed beraad en kordaat handelen.

TIJD

VOOR EEN POSITIEVE OPINIESTRIJD

ONAFHANKELIJKHEIDSCAMPAGNE: WERK AAN DE WINKEL

V LAAMSE

STAATSHERVORMING

H

et opinieonderzoek dat het Vlaams Diensten Centrum (VDC) in april, nog even voor de verkiezingen dus, liet uitvoeren is volledig afgerond. Een eerste reeks vragen had betrekking op het nationaliteitsgevoelen.

Communautaire dossiers, van staatshervorming tot staatsvorming, drijven deels op rationeel-politieke discussies, maar evenzeer op een onderstroom van sentimenten. ‘De Vlamingen liggen daar niet van wakker’, zo stellen de tegenstanders van elke beweging. Hebben ze gelijk?

De resultaten tonen aan dat we, althans wat de publieke opinie betreft, nog een eind te gaan hebben vooraleer de meerderheid van de Vlamingen zwaar druk zal zetten op de eigen politieke vertegenwoordigers om de Vlaamse staatsvorming (sneller) te finaliseren. a) Om het eenvoudig uit te drukken: het België-gevoel is nog sterker aanwezig dan het Vlaanderen-gevoel. Een kleine helft (44%) van de Vlamingen voelt zich evenveel Belg als Vlaming (zie tabel). b) Precies de helft van de Vlamingen vindt niét dat Vlaanderen onafhankelijk moet worden (49,3%). Slechts 22,7% wil dat wel, terwijl 22,9% hier neutraal tegenover staat en 5,1% over die vraag geen mening heeft.

Grote verschillen tekenen zich hier af naargelang de leeftijd. 30,5% van de 55-plussers wil een onafhankelijk Vlaanderen, tegenover 25,7% in de middenleeftijd en 18,5% in de 35jarigen. c) Een ruime meerderheid van 57,8% van de Vlamingen is niet akkoord met de stelling dat Vlaanderen een aparte lidstaat moet worden van de Europese Unie. Slechts 15% vindt van wel, 19% is neutraal en 7,6% heeft geen mening. Merkwaardige vaststelling is dat 20% van de 35-plussers wel iets zien in een Vlaamse staat in Europa, terwijl dat idee maar 11% van de jongeren aanspreekt. Waar 22% van de werklozen dat wil, en 21% van de arbeiders dat wil, is maar 11% van de studenten daar voorstander van.

Oei, is die informatie een reden tot paniek in Vlaamse kring? Natuurlijk niet. Politieke opvattingen en beeldDOORBRAAK nr. 10 - november 2004

vorming wijzigen niet van de ene dag op de andere. In de jaren 1960 was een schuchtere voorstander van een brokje federalisme een revolutionair, vandaag is een voorstander van volbloed-federalisme duidelijk behoudsgezind.

Vlaams-nationalisten van de VU, de groenen van Agalev en een partij als het Vlaams Blok hebben in die volgorde in de jongste decennia vanuit een minderheidspositie, vanuit hun oppositie, onbetwistbaar veel gerealiseerd.

Om politieke beweging te genereren, is geen 50% van de stemmen nodig.

OPINIEMACHINE De zaken zijn wat ze zijn, de radicale Vlaamsgezinden hebben nog werk.

Hun dossier moet beter worden uitgewerkt (en daarmee bedoelen we geenszins dat dikke bundels moeten worden volgepend, integendeel). Ze moeten hun zaak grondiger leren argumenteren en meer inspanningen doen om ze beter te verkopen aan de publieke opinie.

Zoals hierboven aangeduid, lijkt het er sterk op dat de grootste uitdaging bestaat uit het inbreken in de mediamachine. Onderzoek heeft aangetoond dat twee op drie van de Vlaamse journalisten zich nestelen in het progressieve kamp van sp.a en Groen!

(Doorbraak, juni 2004).

BEMOEDIGEND Maar keren we terug naar de resultaten van het opinieonderzoek. De onafhankelijkheidsgedachte even buiten beschouwing gelaten — daar is nog veel werk aan de winkel — zijn die bij nader toezien eerder bemoedigend. De Vlaamse reflex is groter dan de tegenstanders of onverschilligen willen toegeven.

4

Vlaanderen en Wallonië zijn cultureel, politiek en economisch twee verschillende landen. De peiling bevestigt dat Vlamingen nauwelijks interesse hebben voor wat in Wallonië gebeurt — ze wéten ook niet wat er gebeurt, omdat ze geen Franstalige media volgen.

Bovendien voelen ze zich veel meer tot Nederland aangetrokken dan tot Wallonië.

DESINFORMATIE Dat een meerderheid van de Vlamingen nog afstand houdt van de onafhankelijkheidsgedachte kan het gevolg zijn van een gebrekkige informatie. Zo denkt 43% dat Vlaanderen dat Vlaanderen voor onafhankelijkheid “te klein” is. Een beeldvorming die wel makkelijk is bij te sturen met een informatiecampagne die verwijst naar voorbeelden elders in Europa en in de wereld.

Een meerderheid (31%) denkt ook dat een onafhankelijk Vlaanderen de Vlamingen in de portemonnee zal pakken. Ook dat argument klopt niet. Elke Vlaming betaalt nu jaarlijks 1882 euro transfers aan Wallonië (zie blz. 6-7).

Bovendien zijn de meeste Vlamingen er nu al van overtuigd dat een onafhankelijk Vlaanderen een stap vooruit zou zijn voor de ziekenzorg (sociaal aspect), voor de tewerkstelling (35%) en voor de Vlaamse bedrijven (30%) (sociaal-economisch aspect). Ook hier kan het beeld nog fors worden bijgesteld.

De dossierkennis die is opgebouwd in en rond VoKa of het Aktiekomitee Vlaamse Sociale Zekerheid, moet worden gepopulariseerd.

POSITIEF Is nog een vrij lange weg te gaan om het uiteindelijk rationele doel van de Vlaamse staatsvorming af te ronden, dan blijkt overduidelijk dat de gevoeligheid voor stappen in die richting (meer autonomie, verdere staatshervorming ...) wel degelijk aanwezig is. Tegenover het negationistische verlangen van de tegenstanders (‘Vlamingen liggen daar niet wakker van’ of ‘België wil niet barsten’,…) staan een aantal vaststellingen. a) 52% van de Vlamingen wil de transfers afschaffen (18% is overtuigd van niet) b) 44% van de Vlamingen wil de splitsing van de sociale zekerheid (22% niet)

Het is duidelijk dat de uistraling van de Vlaamse Beweging niet denderend is.

En misschien moeten we daar wel in eigen boezem kijken. Moet niet geprobeerd worden de tientallen Vlaamse sociëteiten ervan te overtuigen dat debatjes waar tien man en een paardenkop aanwezig zijn weinig efficiënt zijn? Dat het kaakslaglied dat zo vaak wordt gezongen een strijd-methet-gezicht-naarachter is, dat de dampen van de romantiek die opstomen uit zo vele publicaties, herdenkingen en manifestaties weinig indruk maken op wie niet tot de beweging behoort?

Dat de Vlaamse Beweging geen nostalgische club mag zijn of blijven?

Vlaamse bewegers kunnen zich er misschien over bezinnen hoeveel energie vervliegt in achterhoedegevechten, in het instandhouden van een cultureel profiel vol Annermariekes-waar-gaatge-naartoe, of de eeuwigdurige zalving van iconen uit een ver verleden. Wie de tijdschriftenchaos in het Vlaamse

veld bekijkt zal ook wel twijfelen aan het succes van deze navelstaarderij. De onverzoenlijken die elke brug tussen Vlaams-radicalen van allerlei strekkingen en origines blijven opblazen hebben strepen op de kerfstok.

De Vlaamse Beweging kan haar pijlen beter richten op een positieve opiniestrijd. Die kan gevoerd worden op verschillende terreinen 1. De druk verhogen op de Vlaamsradicalen binnen de Vlaams-nationale en andere partijen om de krachten te bundelen. Laat ons een kat een kat noemen: een afsplitsing of isolering van de meest extreme vleugel van het Blok zou een zegen zijn voor die partij. Er zou een einde komen aan de politieke amputatie van een miljoen Vlaamse kiezers.

Het lijkt erop dat het Blok zich wil transformeren van dood gewicht tot politieke factor. Maar het is allemaal nog zo voorzichtig.

De N-VA mag wel even proeven van de politieke macht en was medebepalend voor de uitschakeling van een veel te onverschillig paars. Het gevaar is niet onbestaande dat men zich daar — omwille van die honingzoete smaak van minister en kabinetten — van vijand vergist. Wie het onnozele gezever van zo veel partijfreaks van Blok en N-VA in een onderlinge zuiverheidwedstrijd eens bekijkt (vooral op webstekken allerhande), weet genoeg. Een gezamenlijke fractie van NV-A en Vlaams Blok zou veruit de belangrijkste politieke factor zijn. En hoever liggen de programma’s eigenlijk nog uit elkaar? Met azijn vangt men geen vliegen.

2. De positieve druk verhogen op de Vlaamsgezinden binnen de traditionele partijen CD&V en VLD is ver-

5

moedelijk een krachtiger wapen dan het onophoudelijk gebliksem op die partijen in hun geheel. De Vlamingen moeten hun getal hebben en vooralsnog zijn daarvoor christen-democraten en liberalen nodig.

3. De sp.a mag dan al steeds meer tekenen van Vlaamse reflex vertonen, die partij heeft een zware angel in de voet.

Stevaert en co beseffen maar al te goed dat ze hun macht veel beter kunnen consolideren binnen een Belgisch kader, gekoppeld aan de rode wagon van de Waalse kameraden. Valt er met de Vlaamse socialisten zaken te doen?

Het valt sterk te betwijfelen.

4. De verstandige vaders van de Vlaamse Beweging kunnen misschien voorts hun (schaarse) centen en hun strategie volop richten op de publieke opinie en de (daarmee verbonden) media.

Campagnes beter voorbereiden, de kracht ervan opdrijven door een positievere beeldvorming en een uitermate toegankelijk argumentarium, het dringend verhogen van de samenwerking, het zoeken naar een gepaste strategie om de machtspositie van de tegenkrachten binnen Vlaanderen te ondermijnen (pers, vakbondstop, de tenoren van het laatste stukje “Belgische” bedrijfswereld ...)

5. Diezelfde vaders en zonen van het strijdende Vlaanderen kunnen misschien ook eens nadenken over een te volgen strategie. Hiervoor is enkel ambitie nodig. Ambitie om vooruit te kunnen, en Vlaanderen op de Europese en wereldkaart te zetten. En moed om nieuwe coalities te smeden, zelfs als die voor de traditioneel-flamingantische achterban wat moeilijker liggen.

Jan VdC KDr. Een samenvatting van het opinieonderzoek is te vinden in het juninummer van Doorbraak. De volledige tekst (111 blz.) is vanaf 1 november te raadplegen op www.vvb.org/dossiers DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

STAATSHERVORMING

WAT DOET DE VLAAMSE BEWEGING?

V LAAMSE

c) Een grote meerderheid van de Vlamingen staat sympathiek tegenover het uitdragen van Vlaamse identiteit en symboliek (46% vindt de vlaggenacties best te pruimen, amper 17% vindt dat maar niks) d) Louis Michel (MR) was met kilometers voorsprong de Waalse politicus waarvoor de Vlamingen sympathie konden opbrengen, Di Rupo (PS) met even groot gemak de minst geliefde. Dat die laatste nu in Franstalig België onaantastbaar is, zal de kloof tussen Vlamingen en Franstaligen enkel vergroten e) Die kloof hoeft nog nauwelijks aangetoond. Waar 12% van de Vlaamse 50-plussers nog een band voelt met Wallonië, is dat nog amper één procent (1 dus) bij de jongeren (-25). f) Het vertrouwen van de Vlamingen in de Waalse regering is ondermaats. De interesse voor de Waalse politiek is klein bij de ouderen (12%), en zakt helemaal weg bij de middengroepen (8%) en de jongeren (5%). Bij de studenten zegt nog 2,8% zich voor de Waalse politiek te interesseren. g) Het nationaliteitsgevoelen wordt groter bij de jongeren dan bij de oudere generaties. 42% van de 35’ers zet Vlaanderen voor België, tegenover 34% bij de 55-plussers. Bij de studenten doen 45% dat, en bij de werklozen zelfs 51%.

NIEUWE

INFORMATIE TRANSFERS EINDELIJK BESCHIKBAAR

G ELDSTROOM NAAR WALLONIË EN B RUSSEL NEEMT NOG TOE T RANSFERS

Onder meer op aandringen van de N-VA engageerde de vorige Vlaamse regering zich om een doorlichting van de zogeheten interregionale transfers te laten uitvoeren. Dat gebeurde door de Administratie Budgettering, Accounting en Financieel Management (Abafim). Deze studie moest eigenlijk al voor de regionale verkiezingen van juni 2004 beschikbaar zijn. Maar pas op 21 oktober lekte ze uit in Het Nieuwsblad en deze Doorbraak.

Over de studie ondervraagd in het Vlaams Parlement beloofde toenmalig minister-president Bart Somers dat de informatie nog voor de regionale verkiezingen van juni 2004 beschikbaar zou zijn. Hij kreeg de resultaten op 9 juli doorgespeeld, maar de bekendmaking ervan bleef echter achterwege. Bart De Wever (N-VA) wist ze te pakken te krijgen. Een verhelderend verhaal.

De cijfers deden u van uw stoel vallen?

De Wever: Mij niet, want wij vermoedden wel hoe het zat. Van bij zijn oprichting is de N-VA vragende partij voor een objectieve doorlichting van de geldstromen tussen Vlaanderen en Wallonië. Op basis van de bestaande onderzoeken en eigen cijferwerk was de partij uitgekomen op een bedrag van ongeveer tien miljard euro. Dat getal werd echter door velen bestempeld als een grove overdrijving, voor sommigen was het zelfs de aanleiding om de N-VA aan te klagen wegens racisme. Maar de resultaten van het nieuwe onderzoek zijn inderdaad ontluisterend.

De studiedienst van de KBC-bank was in mei 2003 al geland op 5,4 miljard euro transfers per jaar, en zelfs die gegevens werden niet aan het klokzeel gehangen?

De Wever: Dat klopt. En ook nu weer houden de berekeningen van Abafim DE

De Franstaligen hoor ik weer roepen dat het vroeger anders was, en later weer anders wordt?

De Wever: De mythes zijn nu echt wel doorprikt: Vlaanderen betaalde, betaalt en blijft betalen. Het werk van prof. Juul Hannes maakte al brandhout van de eerste stelling, de Abafim-studie doet nu hetzelfde voor de tweede.

Tientallen jaren speurde prof. Hannes naar voorbeelden van solidariteit van het zuiden met het noorden, hij vond er geen enkel (zie kader 2). Als er al zoiets bestaat als een historische schuld, dan is het dus geen Vlaamse schuld aan de Franstaligen maar omgekeerd.

geen rekening met de transfers via de afbetaling van de Belgische staatsschuld. Ze beperken zich tot de geldstromen via drie kanalen: via de sociale zekerheid, via de federale begroting en via de financiering van de deelstaten. (zie kadertje). Maar de studie eindigt een stuk hoger dan KBC. Volgens Abafim draagt Vlaanderen via die drie kanalen alleen al 6,6 miljard euro per jaar af.

En hoe zit dat dan met de tranfers via de afbetaling van de staatsschuld?

De Wever: De laatste betrouwbare berekening van deze transfer gebeurde voor het jaar 1985 door de K.U.Leuven en kwam uit op 3,5 miljard euro. Als we dezelfde berekeningswijze aanhouden, dan was dit bedrag in 1999 al aangegroeid tot 4,72 miljard euro.

DRIE BELANGRIJKSTE TRANSFERKANALEN

- Via de federale begroting: Vlaanderen staat met een bevolkingsaandeel van 58 % in voor 64,3 % van de federale inkomsten. Vlaanderen betaalde daarmee in 2003 1,52 miljard euro meer aan de federale staat dan ze ervan terugkreeg. Dit bedrag vertegenwoordigt 23,6 % van de totale stroom vanuit Vlaanderen naar Wallonië en Brussel.

- Via de financiering van de deelstaten: 19,9 % van de transfers is het gevolg van de financieringswet. In 2003 droeg Vlaanderen op deze manier 1,32 miljard euro over aan Wallonië.

- Via de sociale zekerheid: Veruit het grootste aandeel van de transfers (56,6 %) verloopt via de sociale zekerheid. Deze stroom is goed voor 3,74 miljard euro. Sinds 2000 nam de transfer jaarlijks gemiddeld met 0,13 miljard euro toe.

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

Wat wordt dan het totale plaatje?

De totale transfer van Vlaanderen aan de Franstaligen bedraagt 11,3 miljard euro per jaar. De Vlamingen verliezen op deze manier ruim 7% van hun primaire inkomen. Dat is per hoofd van de bevolking allicht de hoogste afdracht aan een andere gemeenschap ter wereld, hoger dan wat WestDuitsers afdragen aan het voormalige Oost-Duitsland.

6

En Abafim becijferde nu dat het ook in de toekomst niet anders wordt?

De Wever: Uit de studie van Abafim blijkt dat er van een toekomstige ommekeer van de transfers geen sprake is. Hiervoor werden, ten aanzien van de drie bestudeerde geldstromen, twee simulaties gemaakt.

Een eerste simulatie gaat uit van een ongewijzigde productiviteit en werkende beroepsbevolking. Verder worden ook de uitgaven per inwoner voor ziekte, invaliditeit, arbeidsongevallen, ... behouden op het peil van 2003. Wel DE “HISTORISCHE”

TRANSFERS

Noch in de 19de eeuw, noch in de 20ste eeuw is er ooit een moment geweest dat er vanuit Wallonië één frank werd overgeheveld naar Vlaanderen. Integendeel, vanaf 1830 hebben de Vlamingen de Belgische rekeningen buitenmatig betaald, onder meer voor bruggen, spoorwegen en kanalen in het zich industrialiserende Wallonië. Dat gebeurde zelfs in de dramatische jaren 1840-1850, toen “arm Vlaanderen” op zijn dieptepunt zat en er hongerdoden vielen op het Vlaamse platteland. Economen van de UCL hebben de studieresultaten van Hannes opgevraagd, maar daarna nooit gecontesteerd of genuanceerd. Hannes heeft dit onlangs nog eens uitgeengezet in Trends en in Doorbraak (oktober).

de periode 1995-2001 blijven de economische groei, de investeringen, de productiviteit en de werkzaamheidsgraad in Wallonië negatief evolueren in vergelijking met Vlaanderen.

Valt er dan niets positiefs te zeggen over die geldstroom?

De Wever: Gezien het huidige verschil in welvaart tussen Vlaanderen en Wallonië is een solidariteitstransfer tussen beide deelstaten verantwoord en nodig. De N-VA koestert geen historische rancunes en is geen partij die aanstuurt op georganiseerd Vlaams groepsegoïsme. Het Vlaamse regeerakkoord, dat de N-VA mee onderhandelde, pleit trouwens expliciet voor Vlaamse solidariteit met Wallonië.

BART DE WEVER: HET

UNITAIRE SYSTEEM

BELEMMERT EEN MOGELIJK

WAALS

HERSTEL

Antwerpse haven het tempo niet meer aankan.

Denk aan de overheidstewerkstelling.

In 1999 werkte ruim 39% van de Waalse beroepsbevolking in openbare dienst tegenover 25% in Vlaanderen.

Per hoofd van de bevolking zijn er in Wallonië systematisch meer postbodes, politie-agenten,... dan in Vlaanderen.

Dat betekent onredelijk veel uitgaven in de Waalse overheidstewerkstelling, maar meteen ook een veel te lage Waalse bijdrage tot de inkomsten van de sociale zekerheid.

Echte solidariteit veronderstelt evenwel transparantie, objectiviteit en doelmatigheid. De huidige geldstromen vanuit Vlaanderen voldoen aan geen enkel van die drie criteria. Vlaanderen mag dus wel betalen, maar zeker niet vragen hoeveel en waarvoor. Vlaanderen financiert al te vaak onnodige projecten, overheidstewerkstelling of sociaal profitariaat (objectiviteit)

Of neem de uitgaven in de gezondheidszorg. Het is natuurlijk comfortabel om zeer dure gezondheidszorg te organiseren als je de factuur naar een andere gemeenschap kan doorschuiven. Terwijl Vlaamse jongeren een ingangsexamen moeten afleggen, blijft Wallonië maar ongebreideld artsen opleiden. Tegenover de Vlaamse nadruk op eerstelijnsgezondheidszorg, kiest Wallonië meer voor dure, specialistische geneeskunde met als gevolg oplopende kosten voor medische beeldvorming. In Vlaanderen werd in 2001 voor gemiddeld 12,46 euro per inwoner aan medische beeldvorming voorgeschreven. In Brussel was dat 16,95 euro, en in Wallonië 20,28 euro.

Kunt u daar concrete voorbeelden van geven De Wever: Makkelijk. De communautaire verdeelsleutels of wafelijzers blijven bestaan. Denk maar aan de NMBS en bijvoorbeeld aan de 300 miljoen euro die op dit ogenblik wordt besteed aan een nieuw HST-station in Luik waarvan de noodzaak twijfelachtig is.

Aan het overschot aan Franstalige douaniers, terwijl de douane in de

De Franstaligen verwijzen vaak naar een Waals economisch herstel?

De Wever: De waarheid is dat de enorme Vlaamse financiële injecties structureel niets ten goede hebben bijgedragen. Uit de publicatie van de Regionale Rekeningen door het Instituut voor de Nationale Rekeningen in februari 2004 blijkt het opnieuw: Wallonië beent Vlaanderen op geen enkel vlak bij. In

7

Dus de Walen schieten er weinig mee op?

De Wever: Integendeel. Het unitaire systeem — inclusief de transfers — is een belangrijke belemmering voor een mogelijk Waals herstel. Zolang de loonvorming bijvoorbeeld unitair gebeurt, zal het investeringsklimaat in Wallonië problematisch blijven. Welke private ondernemer zal er immers “Vlaamse” lonen willen betalen in Wallonië als de productiviteit per eenheid product er 5% hoger liggen? Studies van het IMF en de Oeso wijzen uit dat het unitaire systeem op die manier zelf structurele werkloosheid veroorzaakt. En die veroorzaakt vervolgens geldtransfers in de sociale zekerheid. De onvoorwaardelijkheid van die geldstroom moedigt bovendien niet echt aan tot verantwoordelijkheidszin. Zo werd er in Wallonië in 2003 welgeteld één werkloze geschorst. Een systeem instandhouden dat eerst bijdraagt tot de problemen en vervolgens tot een structurele financiële afhankelijkheid, staat haaks op echte solidariteit. Het is verloren geld.

De nieuwe cijfers zijn er nu. En nu?

De N-VA vraagt aan zijn Vlaamse coalitiepartners om, in het licht van deze nieuwe gegevens over de financiële transfers, werk te maken van het engagement in het Vlaamse regeerakkoord om af te stappen van de huidige geldstromen en te streven naar objectieve en transparante solidariteit.

De N-VA hoopt dat ook de Franstalige partijen zich zullen bezinnen over de nieuwe gegevens inzake de geldstromen. Verdere stappen in de staatshervorming zullen uiteindelijk beide gemeenschappen ten goede komen en staan niet haaks op de solidariteit. De weigering ervan zou getuigen van een fatale kortzichtigheid. Zeker een onverkort “non” op de splitsing van BrusselHalle-Vilvoorde — niet meer dan de uitvoering van de Grondwet — zou getuigen van een gevaarlijke arrogantie.

JVdC

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

T RANSFERS

In een tweede simulatie wordt verondersteld dat Wallonië en Brussel erin slagen tussen nu en 2030 een inhaalbeweging te maken tegenover Vlaanderen inzake werkgelegenheidsgraad.

Concreet betekent dit dat de werkende beroepsbevolking in die periode met respectievelijk 279 000 en 61 000 eenheden zou stijgen, terwijl ze in Vlaanderen constant zou blijven.

Onder deze omstandigheden zouden de transfers weliswaar gestadig dalen, maar zouden ze in 2030 nog steeds 2,66 miljard euro bedragen. Erg waarschijnlijk is dit scenario trouwens niet aangezien het een complete ommekeer zou vergen van de sociaal-economische evolutie zoals we die al meer dan 30 jaar kennen.

Foto Doorbraak

wordt de snellere veroudering van Vlaanderen in rekening gebracht. In deze simulatie zie je een tijdelijke, beperkte afname van de transfers, die echter rond 2010 terug zal ombuigen om in 2030 uit te komen op niet minder dan 7,4 miljard euro!

FDF

HAD VOOR EEN KEER BETER Z'N ZIN GEKREGEN

B RUSSEL :

DE VERKEERDE HOOFDSTAD VAN V LAANDEREN

Het is bekend dat de Vlamingen niet echt houden van hun hoofdstad. De afkeer van Brussel weerspiegelt een diep ingeworteld wantrouwen ten aanzien van de machthebbers. Daarbij komt dan het vijandbeeld van Brussel als een voortdurende bron van verfransing en als een steeds verder uitdijende en te bestrijden olievlek. Men kan hierover weeklagen en allerlei campagnes opzetten om het beeld van Brussel bij te sturen. Maar dit soort van diep ingewortelde gevoelens is nu eenmaal nogal immuun voor de trucjes van de reclamejongens.

Foto Doorbraak

B RUSSEL

T

oen Steve Stevaert er tijdens de DHL-crisis mee dreigde om de solidariteit met Brussel op te zeggen kreeg hij meteen massale bijval op vrtnieuws.net.

Niet minder dan 83% van de bezoekers bleek het met zijn controversiële stelling eens. Nu is Stevaert niet iemand die zomaar uit de losse pols praat en dan maar afwacht hoe ‘de mensen’ zullen reageren. Hij wist verdomd goed dat hij met zijn boude uitspraak appelleerde aan een in Vlaanderen wijdverspreid anti-Brussels buikgevoel.

MECHELEN In het licht van dit alles heeft de brede consensus om Brussel als Vlaamse hoofdstad te kiezen me altijd verbaasd.

Aanvankelijk leek het erop dat Mechelen de hoofdstad van het Vlaamse Gewest zou worden. In de periode van de voorlopige gewestvorming (1974-’77) was de Vlaamse Gewestraad in Mechelen gevestigd, net zoals de Waalse gewestraad in Namen zetelde. Pas na de staatshervorming van 1980 werd Brussel als hoofdstad van Vlaanderen gekozen. Officieel luidde het dat men op die manier de Vlaamse aanwezigheid in Brussel wou versterken. Maar in werkelijkheid speelden wellicht ook andere, misschien zelfs belangrijkere, beweegredenen.

‘EEN

KEUZE VOOR

BRUSSEL

ALS HOOFDSTAD

KOMT OP HETZELFDE NEER ALS EEN KEUZE VOOR GEEN HOOFDSTAD.’

wandelafstand van elkaar liggen. En er is meer. Mocht Mechelen de Vlaamse hoofdstad zijn geworden, dan zou ook de hele administratie van de Vlaamse Gemeenschap naar Mechelen zijn verhuisd. Het overhevelen van bevoegdheden naar Vlaanderen zou dan meteen een veel grotere impact hebben gehad op de betrokken ambtenaren, en waarschijnlijk ook op meer verzet zijn gestuit van de ambtenarenbonden. Ook in dat opzicht is gekozen voor de weg van de minste weerstand.

NATIEVORMING Om te beginnen was het voor de politici natuurlijk veel gemakkelijker dat ze gewoon in Brussel konden blijven wanneer de Vlaamse Raad vergaderde en zich niet naar Mechelen hoefden te reppen. Ook vandaag nog vinden de politici het best praktisch dat het Vlaams Parlement letterlijk in de schaduw van het federale Parlement staat, en dat de federale en de Vlaamse kabinetten op

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

In een project van natievorming speelt de hoofdstad altijd een belangrijke rol.

Bovendien zien we vaak dat het antagonisme tussen de hoofdstad en een regionale metropool (Barcelona, Bilbao, Edinburgh, München, ...) een belangrijke factor vormt in het tot stand komen van een regionale of subnationale identiteit. Een keuze voor een andere hoofdstad dan Brussel had bij ons een soort-

8

gelijke dynamiek teweeg kunnen brengen. Vooral Antwerpen had het Vlaamse Barcelona kunnen worden en een geduchte tegenpool kunnen vormen voor het Brusselse machtscentrum In die zin was het ook voor het Belgische establishment mooi meegenomen dat de Vlaams politieke elite rustig in Brussel bleef “om de Vlaamse aanwezigheid te versterken”.

'ANTWERPEN HAD VLAAMSE BARCELONA KUNNEN WORDEN'.

Want de realiteit is natuurlijk dat een keuze voor Brussel als hoofdstad op hetzelfde neerkomt als een keuze voor geen hoofdstad. Op de vele toeristische websites over Brussel zoekt men tevergeefs naar een vermelding dat Brussel hoofdstad is van Vlaanderen. Brussel wordt gepromoot als hoofdstad van België en Europa. Hoe kan het ook anders? Een stad kan moeilijk hoofdstad zijn van alles en nog wat. En de buitenlandse toerist die toevallig ergens een leeuwtje ziet hangen aan een statig gebouw rond het Warandepark, die denkt allicht dat daar de ambassade van een of ander exotisch land is gevestigd.

Een keuze voor een andere hoofdstad dan Brussel had het voor de Vlamingen ongetwijfeld veel gemakkelijker gemaakt om het Vlaamse en het Belgische bestuursniveau uit elkaar te houden. Onderzoeken tonen telkens opnieuw aan dat de meeste Vlamingen er geen flauw benul van hebben welke materies een Vlaamse en welke een federale bevoegdheid zijn. Geen wonder, want ze moeten voor alles “in Brussel” zijn. Vandaar ook de neiging om de Vlaamse en Belgische overheid op één hoop te vegen en over dezelfde kam te scheren.

Om al deze redenen is het bevreemdend dat de Vlaamsgezinden de keuze voor Brussel nooit in vraag hebben gesteld en zich integendeel redelijk enthousiast achter de slogan ‘Brussel, hoofdstad van Vlaanderen’ hebben geschaard. Het hielp natuurlijk dat het FDF zich altijd met hand en tand heeft verzet tegen de keuze voor Brussel.

Maar voor één keer had die partij beter haar zin gekregen.

Bart Maddens

ZONDER

LAKEIEN GEEN REGENTEN

H ET

ZESTIENDE EN BELANGRIJKSTE MINISTERIE

België bestaat uit regenten en lakeien. Alleen wanneer de Vlamingen

Deze Boudewijn, die de macht had om regeringen te doen vallen, is in tegenstelling tot het Amerikaanse staatshoofd geen door het volk verkozen mandataris. Hij staat boven de wet. Zo is het ook met zijn broer en opvolger Albert II. Het verwondert bijgevolg niet dat ‘s konings kabinetschef, Jacques van Ypersele de Strihou, tot de machtigste mannen van het land wordt gerekend. Onverkozen en het volk geen verantwoording verschuldigd, legt hij zijn wil op aan de ministers.

ZESTIENDE MINISTERIE Er was een tijd toen politici nog zo eerlijk waren om dit toe te geven. Over Jules Van Praet, de allereerste koninklijke kabinetschef in de Belgische geschiedenis, werd algemeen gezegd dat hij het “zesde ministerie” leidde.

België telde in die tijd slechts vijf ministeries, maar vanuit het “zesde ministerie” ontvingen de vijf ministers hun instructies. Vandaag zijn er vijftien federale ministeries, maar het

Foto Reporters DE KONING EN DE ONDERKONING: VLAAMSE KIEZERS ONGRIJPBAAR

VOOR

zestiende is het belangrijkste: het is het kabinet van de koning.

DI RUPO

BEPAALT HET LOT VAN ZES MILJOEN VLAMINGEN, MAAR DIE KUNNEN HEM NOOIT WEGSTEMMEN. ZIJN NAAM KOMT OP DE VLAAMSE STEMBRIEVEN NIET EENS VOOR.

In het tweede decennium van de vorige eeuw sloot de monarchie een alliantie met de Waalse linkerzijde. De Vlaamse minister Joris Helleputte beklaagde zich daarover in 1912. Deze dappere deed dit niet in het openbaar, maar in zijn dagboek. Ook Luc Van den Brande zou op het einde van de eeuw in een paar interviews (De Standaard, 12 sept. 1998; Knack, 15 dec. 1999) de invloed te hekelen van ‘sommige Yperseles die geen grondwettelijk of democratisch mandaat hebben en een ondemocratische vorm van achterdeurpolitiek bedrijven.’

Hij liet echter al evenmin het achterste van zijn tong zien, zodat de details van de ondemocratische en ongrondwettelijke kuiperijen vanuit Laken in duistere nevelen blijven gehuld.

PERTINENTE VRAAG De Vlaamse lakeien kruipen niet alleen voor de koning, maar ook voor diens alliantiepartner, de politieke leider van de

IMPLOSIE Sommigen, zoals grondwetspecialist Robert Senelle, denken dat het kan. ‘Ik ben geen voorstander van een separatisme’, zei hij onlangs (Brussel deze week, 30 sept.). ‘Wij Vlamingen moeten Vlaanderen uitbouwen in het federale België. Dat hangt van ons af. Onze politici moeten het alleen willen.’ Senelle wil dus Vlaamse politici die geen lakeien zijn. Hij bepleit een verdere politieke verschuiving van het federale naar het gewestelijke niveau en dringt aan op een snelle splitsing van Brussel-HalleVilvoorde. Er moet vaart achter gezet worden want ‘een land kan niet eeuwig hervormen. Een land gaat daaraan ten onder’. Als het te lang duurt, waarschuwt hij, ‘dan implodeert België’.

Helaas voor Senelle, hebben de Belgische regenten slechts één doel: de hervormingen zo lang mogelijk uitstellen. Alleen op die manier kunnen zij hun machtsgreep op Vlaanderen bestendigen. Daarom zijn we op weg naar de Belgische implosie. Zodra die een feit is, kunnen historici de ondemocratische en ongrondwettelijke kuiperijen onthullen waarmee wij 175 jaar lang belazerd werden. Waar de wereld zich dan het meest over zal verbazen is niet de machtshonger van de Coburgs, de Yperseles, de Di Rupo’s en de andere Belgische regenten, maar de lakeienmentaliteit van de Vlamingen die het allemaal zo lang, zo braaf en zo onderdanig ondergingen.

Paul Belien

9

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

PS

Die kruiperigheid zit Martens vandaag dwars. In een recent interview (Humo, 24 aug.) herhaalt hij dat de koning destijds “absoluut” het einde van roomsblauw wilde. ‘Nu denk ik: we hebben toen een zware vergissing gemaakt. Ik had weerstand moeten bieden aan Boudewijn, ik had moeten zeggen: “Nee, we gaan door met de liberalen!”’ Het berouw komt echter zeventien jaar na de zonde.

Het feit dat in België zestig procent van de bevolking geregeerd wordt door machtshebbers die het nooit heeft verkozen, bewijst dat er voor de Vlamingen geen democratie bestaat. Toch heeft elk volk het recht om democratisch bestuurd te worden.

Kan dit voor de Vlamingen binnen België? Het is een pertinente vraag die alle democraten zich moeten stellen.

EN

In het najaar van 1987 viel het kabinet Martens-Verhofstadt. Dat gebeurde zogenaamd over de Voer-kwestie.

In werkelijkheid viel de regering omdat koning Boudewijn de vorming van een roomsrode regering had geëist. Zoals het een goede lakei past, ging Wilfried Martens op die eis in. In Hugo De Ridders boek Sire, geef me honderd dagen (1989) zegt Martens dat hij liever met Verhofstadt verder had geregeerd, maar dat hij de koninklijke wens ‘niet kon negeren’.

M ONARCHIE

beseffen dat ook zij recht hebben op vrijheid en democratie komt daaraan een einde.

Waalse linkerzijde. Knack noemde Elio Di Rupo onlangs “de regent van België” (29 sept.). In die omschrijving zit meer waarheid dan men denkt. Een regent is een pseudokoning. Net zoals een monarch heerst hij over lieden die hem niet ter verantwoording kunnen roepen. Di Rupo bepaalt het lot van zes miljoen Vlamingen, maar die kunnen hem nooit wegstemmen. Zijn naam komt op de Vlaamse stembrieven niet eens voor.

VRIJE TRIBUNE

B ELGIË

DICHTBIJ DE BURGER

WERKT NIET MEER

O PINIE

DHL is er het zoveelste bewijs van. Maar ook het steeds weerkerende en arrogante “non” van Elio di Rupo. “Non” tegen werknemerscontrole bij het verlaten van het bedrijf. “Non” tegen verscherpte controle op misbruiken bij werkloosheidsuitkering. “Non” tegen de splitsing van Brussel-HalleVilvoorde.

Het verschil in beleidsaanpak tussen de drie gewesten wordt steeds duidelijker en de samenwerking steeds moeilijker.

Het valt op dat de werking vanaf het niveau van het Vlaams Parlement/ Regering naar onder toe tekenen van dynamiek, efficiëntie en klantgerichtheid vertoont, en dat in tegenstelling tot het Belgische huishouden dat stilaan synoniem wordt van slecht, wanordelijk en onbekwaam bestuur.

De federale regering is niet bekwaam om cruciale oplossingen te vinden op de uitdagingen van de toekomst (vergrijzing, activiteitsgraad, ...) Dat heeft niet alleen te maken met de onbekwaamheid van een aantal ministers (waar zat de minister van Verkeer eigenlijk tijdens de DHL-onderhandelingen?) maar ook met het verschil in visie over de aanpak rond deze problemen.

Er zijn steden in Europa met evenveel inwoners als België die het doen met één burgemeester en zijn College. België heeft daar zes regeringen, een 68-tal ministers en staatssecretarissen, tien provincieraden met ongeveer 100 députés, 650 gemeentebesturen met evenveel burgemeester en een 3000 schepenen voor nodig! Enige bescheidenheid zou hier niet misplaatst zijn.

Deze situatie is niet alleen lachwekkend, ze is onverklaarbaar naar het buitenland. Daarbij komt dat ze niet alleen vele miljarden kost aan de burger (want ieder keizertje heeft zijn hofhouding), ze is ook inefficiënt.

ONAFHANKELIJK! Daarom moet Vlaanderen voluit de kaart van Europa trekken en streven naar volledige onafhankelijkheid.

Gelijktijdig moet men de kans aangrijpen om tot een flinke afslanking te komen van het aantal politici en ambtenaren met eenvoudige structuren.

Terug naar het model (Vlaamse) regeDOORBRAAK nr. 10 - november 2004

ring — provincie — gemeente waarbij iedere overheid een duidelijk afgelijnde functie en verantwoordelijkheid krijgt.

De overheid bepaalt het beleid en de spelregels van de gemeenschap. De bevolking geeft invulling aan de keuzes van de toekomst door het verkiezen van het Vlaams Parlement. De regering telt maximum tien ministers. De minister-president wordt meteen ook het Staatshoofd voor internationale contacten toe. Iedere Europese hoofdstad heeft trouwens ook maar één burgemeester.

‘DE FEDERALE REGERING IS NIET BEKWAAM OM CRUCIALE OPLOSSINGEN TE VINDEN OP DE UITDAGINGEN VAN DE TOEKOMST’

De centrale overheid draagt zorg voor en organiseert de essentiële elementen van onze rechtstaat: contacten met Europa, de veiligheid van de burgers, de rechtszekerheid van burgers en bedrijven, de sociale maatregelen voor de zwakkeren, het onderwijs, ...

De provincie krijgt de verantwoordelijkheid voor een aantal operationele taken van de overheid zoals administratie, gebouwen, wegen, ... Zo wordt het beheer van bijvoorbeeld de wegen volledig in handen gegeven van de provincies. Dus gedaan met rijksgewest-, en gemeentewegen. Vanuit een centrale visie worden wegen aangelegd en onderhouden in samenwerking met de gemeentebesturen. Dat betekent geen conflicten meer voor vergunningen tussen verschillende diensten, snel en efficiënt beheer van de middelen en grotere transparantie tegenover pakweg aannemers (lees: minder uitgaven)!

10

Tot slot wordt de gemeente het aanspreekpunt tussen burger en overheid.

Via een centrale-loketfunctie kan men hier terecht voor alle vragen en diensten (van paspoort tot belastingaangifte). Door gedecentraliseerd te opereren krijgt de burger een duidelijker en sneller antwoord. Hij komt in contact met iemand uit zijn buurt en verzuipt niet in bodemloze putten van administraties en procedures. Het beste recept tegen verzuring.

Alles wordt maximaal geautomatiseerd: geboorteaangiftes gebeuren automatisch in het ziekenhuis, werklozensteun, zorgvergoeding, kinderbijslag ... wordt rechtstreeks geregeld tussen overheid en artsen. De burger betaalt enkel zijn bijdrage rechtstreeks aan de arts of krijgt de vergoedingen van de overheid.

Gedaan met dure vergoedingen aan vakbonden en mutualiteiten. Gedaan met overheden die enkel elkaar bezighouden. Een bouwaanvraag kan op dit moment soms door meer dan tien administraties behandeld worden.

Waar is dat allemaal voor nodig? Wat is het voordeel? De overheid maakt één beleidsplan, de provincie vult het in op provinciaal niveau in overleg met de gemeente. De burger weet op die manier precies wat waar kan en binnen welke omstandigheden.

Dit vereenvoudigde staatsmodel zal leiden tot flinke besparingen, waardoor de lasten op bijvoorbeeld arbeid drastisch verlaagd kunnen worden. Dat zal een gunstig effect hebben op de tewerkstelling, waar de overtollige ambtenaren terecht kunnen.

Brussel zal afstand moeten doen van zijn lokale baronieën en kan de hoofdstad van Europa worden. De Waalse bevolking zal zijn toekomst moeten kiezen door de keuze van zijn leiders. Benieuwd of er dan nog steeds zo kwistig met het (Vlaamse) geld rondgestrooid zal worden. Hoe dan ook zal het op middellange termijn een zegen betekenen voor het Waalse volk. Aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid maar op de eigen dynamiek, zonder verantwoording aan derden af te leggen, hun eigen regio ontwikkelen en openbloeien. En het recept is eenvoudig: werken.

Rudi De Kerpel.

Vlaams ondernemer

BRUSSEL

EN

RAND

DE VLD EN DE SERVIËRS

DE VLD EN DE MINISTER Zelfde verhaal bij Brussels gewestminister Guy Vanhengel (VLD): ‘De Vlamingen kunnen die splitsing niet unilateraal afdwingen, de Franstaligen kunnen hun veto stellen. Leterme moet overleg plegen met Marie Arena, de voorzitster van de Franse gemeenschapsregering, en zijn oor te luisteren leggen bij Charles Picqué, want het is ook een uitermate Brussels dossier’...

Iemand moet de burgemeesters van Vlaams-Brabant toch eens uitleggen dat er ook na de splitsing Franstaligen in Vlaams-Brabant zullen gaan wonen... De Franstaligen zullen er ook nog altijd lijsten kunnen indienen en deelnemen aan de verkiezingen’.

FREYA EN BHV De socialisten stellen zich de jongste tijd al eens Vlaamser op dan de VLD, en zelfs dan hun kartelpartners van Spirit. ‘Een communautair akkoord zal altijd een compromis zijn. Maar voor de splitsing van Brussel-HalleVilvoorde vind ik niet dat de Vlamingen moeten betalen’ (Gazet van Antwerpen, 16 okt). Duidelijker taal dan het geschipper van kersvers Spirit-voorzitter Geert Lambert. ‘Mag er een prijs betaald worden? Ja en nee. Ik wil de splitsing realiseren. We moeten de verlangens van de Vlamingen inlossen zonder de verlangens van de Walen te beknotten. Een goede deal dus.’ (De Morgen, 18 okt)

WIE

VINDT

BHV

Ik werd opgevoed volgens de filosofische beginselen van de “Ieder diertje zijn pleziertje”-school. Het zal wel een bizarre hobby zijn, maar ik schaam me dan ook niet om hier openlijk te erkennen volkomen uit de bol te gaan voor een serieus debat.

Zoiets met goede argumenten en sterke tegenargumenten. Liefst op het scherp van de snee en op niveau.

Dat verleent een superieur genot, misschien alleen te vergelijken... (goed, er lezen ook kinderen mee).

Maar het is waar: je komt ze zo zelden tegen.

Vandaar dat de hele discussie over de splitsing van de kieskring BrusselHalle-Vilvoorde mij behoorlijk begint te vervelen. Ze lijkt even sterk op een deugddoend debat als Verhofstadt II op een daadkrachtige regering. Het zal wel eigen zijn aan de politiek dat pover gezever verward wordt met het uitwisselen van argumenten. Maar het is ook eigen aan een serieus blad als dit om daar eens hartelijk de draak mee te steken.

Er wordt ons verteld dat er echt wel belangrijkere thema’s op de politieke tafel liggen dan het dossier BHV. (En zeggen dat ze het probleem-DHL wel willen oplossen door het te splitsen: een stuk in Bierset en de rest in Leipzig.) Dat zal wel. We noemen slechts de opwarming van de aarde, de aids-epidemie in Afrika, de demografische neergang van het Avondland. Ik heb het argument gisteren nog gebruikt tegen mijn zoontje. Die had keelpijn en vroeg daar een medicijn tegen. ‘Denk jij dat er geen belangrijkere problemen zijn?’, reageerde ik als liefhebbende vader.

‘Terwijl jij zeurt over wat keelpijn sterven er kindjes in de arme landen van de honger.’ Mijn spruit was meteen overtuigd en boog verlegen het hoofd. Dat hij mij voor zo’n bagatel had gestoord. Ik verloor daarmee toch wel een vol kwartier tijd, dat ik nuttig had kunnen besteden aan het zoeken van een oplossing voor het probleem van de zure regen.

Er zijn dus belangrijkere problemen

11

BELANGRIJK? en het zou wel godgeklaagd zijn om daar een regering over te laten vallen.

De Vlaamse partijen hebben dat goed begrepen. Ze gunnen Verhofstadt de nodige tijd om een duurzame oplossing te vinden voor de crisis in Centraal-Afrika of remedies tegen het internationale terrorisme. Daarom werkten ze op eigen houtje een voorstel uit om BHV te splitsen. Verder kan alles probleemloos verlopen volgens de regels van de democratische besluitvorming. Het voorstel wordt ter stemming voorgelegd en de meerderheid beslist. Dat kost dus een minimum aan tijd en inspanning.

Ondertussen heeft Verhofstadt de handen vrij om zich te buigen over de verkeersveiligheid of de gerechtelijke achterstand.

Jamaar, klinkt het, dan gebruiken de Franstaligen de alarmbel. Het dossier komt dan op de regeringstafel en als die geen unaniem advies kan uitdokteren, valt het kabinet. Onverantwoord, zoals hoger betoogd. Maar wacht eens even. Wanneer wordt dit een regeringscrisis? Als de Franstaligen de alarmbel luiden. Wanneer leidt dit tot de val van het kabinet?

Als de Franstaligen koppig de meerderheid dwarsbomen. Het zijn onze francofone staatsgenoten die dan beslissen dat BHV wél een belangrijk dossier is, waarover regeringen mogen vallen. Het zijn de Franstalige partijen die dan beslissen dat deze materie voorgaat op de sanering van de ziekteverzekering, de vergrijzingproblematiek en de werkloosheidsgesel. Dat zou een ware schande zijn, en het ware goed PS, MR, cdH en Ecolo dat eens duchtig in te peperen.

Maar wat lezen we in onze Vlaamse kranten? Dat de Vlaamse indieners van het splitsingsvoorstel met vuur spelen, details opblazen en zich verliezen in prutserijen.

Zoals gezegd, hou ik van een ernstig debat met goede argumenten. Die hele BHV-discussie hangt me daarom stilaan dik mijn keel uit.

Peter De Roover

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

O PINIE

Brusselaar Sven Gatz (ex-VU, nu VLD) vindt dat de Vlamingen vooral niet te veel het gaspedaal moeten induwen inzake Brussel-Halle-Vilvoorde.

‘Eens nadenken’ over het minderhedenverdrag, want Europa zou wel eens kunnen de uitleg van de Franstaligen volgen: dat de Vlamingen ‘de Serviërs van het noorden’ zijn. Ook de rondzendbrief-Peeters ‘moet misschien herbekeken worden’. En BHV willen splitsen zonder ‘een prijs’ te betalen is voor Gatz ‘onnozel gedoe’. Deze Sven Gatz (zijn minder dan vierduizend stemmen volstonden bij de jongste verkiezingen voor een zitje van volksvertegenwoordiger in het Vlaams Parlement) was flink aanwezig op de grote betoging in Halle op 9 mei... (De Standaard, 8 okt)

VRIJ-SPRAAK

DE EU

ZAL ER EEN ZIJN VAN LIDSTATEN EN NIET VAN REGIO’S

TIENPUNTENPLAN VOOR VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID B UITENLAND

Het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen koos voor zijn jongste Staten-Generaal (6 december 2003) in het Vlaams Parlement het motto: Vlaamse Staatsvorming, Europa, Wereld. Als een van de inleiders stelde ik dat — ook al is ‘Vlaanderen Staat in Europa’ het einddoel — de Vlaamse regering inmiddels niet moet wachten om nu al, binnen een Belgische kader, Vlaanderen internationaal op de kaart te zetten.

Ik pleitte voor de oprichting van een echt Vlaams ministerie van Buitenlandse Betrekkingen onder de politieke verantwoordelijkheid van één minister en dit niet alleen om een eigen Vlaams buitenlands beleid te voeren op die gebieden waarvoor Vlaanderen internationaal uitsluitend is bevoegd, maar ook om de Vlaamse invloed te doen gelden op de Belgische buitenlandse politiek en vooral dan op het belangrijkste deel daarvan, nl. het Europees beleid.

In dit regeerakkoord en in de via internet te raadplegen bijdrage van de Vlaamse administratie Buitenlands Beleid daartoe, staan overigens veel lezenswaardige zaken over Vlaanderen in Europa en in de wereld, zij het misschien met iets te veel aandacht voor de regionale dimensie van de Europese Unie (EU). Het is immers vrijwel zeker dat die weinig of geen kans maakt en zeker geen alternatief biedt voor een autonoom Vlaanderen in de Unie.

Slechts zo kan de Belgische “contrareformatie” op buitenlands vlak, die vooral door de vorige federale minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel (MR) werd ingeluid, worden tegengegaan. De publieke opinie in Vlaanderen staat inmiddels meer en meer achter een eigen Vlaams buitenlands beleid.

De EU zal er een zijn van lidstaten en niet van regio’s. De minister beschikt dus over genoeg stof om een heel uitgebreid programma op langere termijn uit te werken. Wij bieden hier een beknopt en dus niet allesomvattend tienpuntenplan op korte termijn met daarin aandacht voor zowel structurele als bijzondere ingrepen:

BOURGEOIS

A. STRUCTUREEL

In de nieuwe Vlaamse regering beheert een minister wiens partij streeft naar ‘Vlaanderen staat in Europa’ de portefeuille waarin naast Bestuurszaken, Media en Toerisme ook Buitenlands Beleid zit, inbegrepen ontwikkelingssamenwerking. Een belangrijke stap vooruit. Zijn portefeuille omvat jammer genoeg al te verscheiden gebieden en Buitenlandse Handel valt er helaas buiten. Bovendien onderhouden ook andere vakministers buitenlandse betrekkingen. Coördinatie is dus onontbeerlijk.

1. Uitbouw van een nog efficiëntere administratie Buitenlands Beleid die zich dagelijks bezighoudt met het wereldgebeuren en in de eerste plaats met Europa. Dat betekent vooral dan met de EU maar ook de Raad van Europa waarvan, in een Belgische context, de activiteiten grotendeels binnen de exclusieve bevoegdheid van Vlaanderen vallen.

Die administratie moet gestoffeerd zijn met (ook taalkundig) bekwame en geëngageerde ambtenaren en moet over de nodige middelen beschikken.

Belgische Permanente woordiging bij de Unie.

Vertegen-

4. Benoeming van een Vlaams attaché bij de Belgische Permanente Vertegenwoordiging bij de Raad van Europa.

5. Actieve samenwerking met het federale ministerie van Buitenlandse Zaken zodat het Belgische buitenlands beleid niet tegen het Vlaamse belang ingaat.

6. Ononderbroken contacten met het talrijke ‘corps diplomatique’ in België en bij de EU, inclusief de vele vertegenwoordigingen van deelgebieden in Brussel om aldus een objectief imago van Vlaanderen in de wereld te bevorderen en met andere regio’s gezamenlijke initiatieven op te zetten.

7. Geen toekenning aan de geplande paritaire senaat van de exclusieve bevoegdheid internationale verdragen te ratificeren maar behoud van die bevoegdheid van het Vlaams parlement.

B. AD HOC

In het regeerakkoord lezen we: ‘... één Vlaams minister bevoegd voor Buitenlandse Aangelegenheden een belangrijke hefboom om beleidsafstemming tot stand te brengen op het vlak van buitenlandse betrekkingen, Europese zaken en ontwikkelingssamenwerking’. Duimen nu maar dat dit goede voornemen geen dode letter blijft.

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

2. Coördinatie van alle buitenlandse betrekkingen van Vlaanderen met inbegrip van alle Vlaamse vakministers en de vertolking daarvan in het federaal overleg.

3. Oprichting van een eigen vertegenwoordiging bij de EU én de aanwezigheid van een Vlaams attaché bij de

12

8. Europese Unie - het bepalen van standpunt t.a.v. de voorgestelde EU-grondwet en de vraag of België voor de goedkeuring daarvan een volksraadpleging moet houden - Een gelijkaardig standpunt inzake de toetreding van Turkije.

- Een standpunt innemen betreffende het immigratie- en asielbeleid dat de EU momenteel uitwerkt (o.m. opvangcentra in Noord-Afrika).

9. Raad van Europa - Geen ratificering van het Raamverdrag voor de bescherming van nationale minderheden die wordt genoemd als pasmunt voor de splitsing van het arrondissement Brussel-HalleVilvoorde.

- Overleg met het federale ministerie van Buitenlandse Zaken over de benoeming van een Nederlandstalige Permanent Vertegenwoordiger in Straatsburg na ettelijke Franstaligen.

10. Benelux Onderzoek naar de wenselijkheid voor Vlaanderen het in 2010 aflopend Benelux-verdrag te verlengen.

Stof genoeg dus voor de Vlaamse regering om - in overleg met het Vlaams parlement - een “Spoedprogramma Buitenlandse Betrekkingen” op te stellen en onverwijld uit te voeren.”

Theo L.R. Lansloot

BOEKEN

HUGO DE RIDDER

HUGO DE RIDDER, HET GEKNAKTE RIET.

TOPPOLITICI

MET OPPO-

SITIEPIJN.

260 ISBN

BLZ.,

LANNOO, € 18,98,

90 209 5751 1.

Het 260 blz. tellende boek is een must voor wie met de neus op de Wetstraat zit. Ook al mag een doorwrocht krantenlezer of wie enigszins vertrouwd is met politieke theorie, gerust 55 blz. links laten liggen. De Ridder vervalt er tot een koele beschrijver van het begrip oppositie, en leert niets nieuws.

KDr.

ISLAM Koenraad Elst heeft zich de voorbije jaren onmiskenbaar ontpopt tot een van Vlaanderens minst cultureel of politiek correcte publicisten. Hij heeft een mening, komt ervoor uit, neemt geen blad voor de mond, en blijft zijn onafhankelijke zelf. Dat heeft hem veel van zijn populariteit gekost, al te vaak wordt hij op de gekende VlaamsBlokmestvaalt gegooid. Waardoor zijn standpunten jammer genoeg de brede Vlaamse Beweging niet overstijgen.

KOENRAAD ELST, DE ISLAM, HOELANG NOG?

VLAAMSE

TEKOS-REEKS

Volleerde Doorbraak-lezers achterhalen in het semi-fictionele verhaal achter de vele pseudoniemen al snel Martens, Dehaene, Van Rompuy, Eyskens, Smet, Delcroix ... De ene al iets minder enthousiast over de oppositie dan de andere. De ene al iets meer aanschurkend bij Paars dan de andere. En tussen de lijnen lees je ook De Ridder zelf. En die is ook niet minder cynisch geworden over politiek in ons Belgenland.

Net als in zijn eerder semi-fictioneel verhaal Persvrijdal haalt hij nu weer uit naar de emopolitiek, nu uitgebreid naar de ‘woestijnvissers en consoorten’ die de rol van de ‘ernstige politieke journalisten’ hebben overgenomen.

Als steeds publiceerde oud-Standaardjournalist een lezenswaardig boek dat

NR.

146 ISBN

Niettemin: Het geknakte riet is niét het ‘Wetstraatverslag te veel’, en ook niet De Ridders ‘sterkste boek’. Zoals altijd ligt de waarheid ergens in het midden. Voor de zoveelste keer op rij biedt De Ridder een ingenieuze analyse van de christendemocratie in Vlaanderen/België. Als geen ander kent hij er de vele kamers, en kon hij via heel wat achterpoortjes heel wat ideeën kwijt van vooraanstaande CD&V’ers een aanverwanten over hun omgang met de oppositie sinds 1999.

POLEMIEKEN

OVER DE ISLAM.

De islamwereld is een achterblijver, aldus de auteur, ‘marginaal in elk opzicht behalve het louter numerieke.

En dit alles, zo maakt men zich sterk, zal ertoe bijdragen dat de moslims gaan twijfelen aan hun ooit zegevierende islam.’ We hopen — met Elst — dat inderdaad televisie en internet, interne islamkritiek en het afnemende belang van olie het geloof in de 77 hemelse maagden kan verdringen. Elst rekent weldra op ‘eenzelfde soort geloofscrisis als de christelijke kernlanden sinds de 18de eeuw, maar dan sneller en heviger’.

KVDH

VLAAMS & KATHOLIEK Pieter Jan Verstraete, medewerker van Doorbraak en talloze andere Vlaamse tijdschriften, mag dan wel bezig zijn aan zijn opus magnum — een tweedelige biografie over Hendrik J. Elias — tussendoor blijft hij de tijd vinden om andere, ‘kleine’ boeken omtrent de Vlaamse Beweging te publiceren.

15,

BLZ.,

90 71455 17 3.

Onder de titel De islam, hoelang nog?

Vlaamse polemieken over de islam verzamelde hij een hele rist eerder gepubliceerde teksten uit de periode 19942002. Hieruit blijkt dat Elst een haast visionaire durf aan de dag legde. Toen intellectuelen zich nog hoedden ook maar één negatieve uitspraak te doen over de islam, plaatste Elst al veel vraagtekens bij de profeet en zijn woestijngodsdienst. Hij doorbrak toen al taboes.

Sinds 11 september kan het in het westen ook, en met de regelmaat van een klok verschijnen nu publicaties over het ware gelaat van de islam, de islam in context, en bepaalde gevaren van een niet-geïntegreerde godsdienst in een vrij en geseculariseerd westen.

Recent verscheen onder zijn redactie nog een biobibliografisch portret van de Kortrijkzaan Michiel Vandekerkchove (1909-2003). Als jongeling medestichter van de CVP, hevig Leopoldist, altijd in de weer voor FransVlaanderen en later overtuigd én radicaal flamingant én actieve VVB’er. Een erudiete man uit het vooroorlogse Vlaams-katholieke hout gesneden, zoals dat in West-Vlaanderen opvallend meer voorkomt dan elders in ons vlakke land.

Verstraete publiceerde een kort maar lezenswaardig biografisch essay, een bloemlezing van artikels en een uitgebreide bibliografie van Michiel Vandekerckhove en dat alles in een bijzonder fraai uitgegeven boekje.

KDr. In een nawoord hoopt Koenraad Elst PIETER JAN VERSTRAETE, MICHIEL VANDEKERCKHOVE. dat de onwetendheid van de moslimbeEEN BIO-BIBLIOGRAFISCH ESSAY. GROENINGHE, 96 BLZ., volking én haar vijandigheid tegenover € 12,00, ISBN 90 71 868 96 6 (VERKRIJGBAAR DOOR het Westen wordt doorbroken door de OVERSCHRIJVING OP REK. 285-0563349-02 VAN informatie- en communicatierevolutie.

DE AUTEUR).

‘Wat vooral gevolgen zal hebben Tijd voor een zijn de moderne ideeën over vrijheid en kritisch denken, met name de kritiek van ideologie en religie.’

13

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

B OEKEN

‘Een Wetstraatverslag te veel’, kopte zijn gewezen krant boven een beknopte recensie. ‘Waarschijnlijk zijn sterkste boek’, bewierookte Yves Desmet in De Morgen Het geknakte riet, het jongste — en laat ons hopen niet het laatste — boek van Hugo De Ridder.

je in één ruk uitleest. We weten nu meteen iets meer van de oppositiepijn waar menig christendemocratisch toppoliticus mee kampt(e).

V

O O R R A N G

V A N

R E C H T S

K AMIKAZE -M EGAFOON

In zijn Wetstraatbijdrage op Radio1, had Marc Vandeloverbos (van sp.a-obediëntie volgens ingewijden) het op maandagmorgen 11 oktober 2004, en op mijn nuchtere maag nog wel, over het netelige dossier van de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.

Zware kost, maar wat heeft dat met de voorrang van rechts te maken, hoor ik u - aandachtige lezer - denken. Wel, dat wordt verder duidelijk. Lees dus vooral verder.

Onze waarnemer stelde dat het eenzijdige neerleggen van een voorstel tot splitsing door de verenigde Vlaamse meerderheidspartijen feitelijk een maat voor niets zou zijn, aangezien onze francofone broeders (?) toch prompt (en dat voor de eerste keer in een uitgesproken communautair dossier) gebruik zouden maken van de beruchte ‘alarmbelprocedure’.

Gevolg: splitsing terug naar af. Hij vond dus dat men dat voorstel maar beter kon opbergen. Want, zo orakelde hij verder, de alarmprocedure was uiteindelijk bedoeld om te beletten dat een meerderheid zomaar haar wil oplegt aan een minderheid (sic!). En het had zijns inziens dus weinig zin - en nu komt de prachtige beeldspraak - om onze eerder genoemde vrienden nu met een collectief gedragen Vlaams voorstel in volle vaart voorbij te steken, wetende dat de Vlamingen aan het volgende (Belgische) kruispunt toch voorrang van rechts zullen moeten verlenen!

Tot zover onze verkeersdeskundige. Maar precies daar gaat hij ook in de fout. En ik zal ook uitleggen waarom. Mijnheer Vandeloverbos zou als Wetstrateeg toch moeten weten dat het uitgerekend de almachtige Elio Di Rupo zal zijn die het francofone verzet zal aanvoeren en dat hij, en hij alleen, het signaal zal geven om de alarmbel te laten rinkelen. Of anders en juister gezegd, niet de voorrang van rechts zal van toepassing zijn, maar wel de voorrang van links ...

Uw uitspraak, Mijnheer Vandeloverbos, is trouwens niet zonder gevaar. Want als we in Vlaanderen - politiek gesproken dan - consequent de voorrang van rechts hadden toegepast, dan zou de Vlaamse regering er alvast anders hebben uitgezien.

En dat kan toch uw bedoeling niet geweest zijn? Of toch?

Kamikaze

M

PARTIJEN

WORDEN DOVE ORGANISATIES

Derk-Jan Eppink is een van de weinige commentatoren die geregeld verrast met scherpe analyses. De medewerker van EU-commissaris Frits Bolkestein kreeg in De Standaard (1 okt) nog eens de kans om zijn visie te geven op een van de grote zwakheden van de vaderlandse politiek. Een megafoontje waard.

‘De Duitse professor Hans Herbert Von Arnim publiceerde enkele jaren geleden het boek Das System. Hij wees op de gevaren van beleidspartijen die zich ontwikkelen tot gesloten blokken die worden bestuurd via coöptatie en die onderling baantjes verdelen. Van Arnim doelde op Duitsland, maar het huidige Vlaanderen past veel beter in zijn beschrijving.

Na 13 juni zitten alle beleidspartijen wel ergens in een of andere regering.

Oppositie voeren is het monopolie van het Vlaams Blok. De beleidspartijen raken verkrampt. Ze kruipen steeds dichter bij elkaar.

Elke beleidspartij zegt een interne partijdemocratie te hebben, maar dat is

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

E G A F O O N

dikwijls een wassen neus. De sp.a heeft de commandocultuur van een schip met geleislaven. Op de brug beslist de partijvoorzitter. De galeislaven (de militanten) moeten niet zeuren maar roeien.

Bij de VLD werkt de geslotenheid anders. De partijstatuten beloven inspraak, verkiezingen en referenda, maar achter de façade van de burgerdemocratie werkt het ‘systeem-V’, het netwerk van getrouwen rond de partijleider heeft tot doel rivalen of mogelijke facties de pas af te snijden. De VLD heeft een nieuwe voorzitter nodig. Bart Somers, getrouwe vazal van de partijleider, wordt gekandideerd.

Het systeem zorgt ervoor dat er geen serieuze tegenkandidaten zijn. Dat gaat goedschiks via een belofte voor een mandaat, een positie in een beheersraad of een parlementaire zetel voor zoon of dochter. Of kwaadschiks met intimidatie, degradatie of liquidatie.

De Cd&V is ook een hardhorende organisatie omdat het ACW een “gouden aandeel” in de partij heeft. Het ACW is de enig overlevende stand en heeft haar eigen kandidaten op tal van

14

posten gezet. Een kandidaat die niet de zegen van het ACW heeft kan rekenen op banvloeken: rechts, niet sociaal, geen teamwerker...

CD&V hervalt in de fouten van de CVP: geen profiel, georganiseerde grijsheid. Nu is zij weer beleidspartij, samen mét paars. CD&V heeft geen tegenstander meer want de christendemocraten zijn opnieuw deel van het systeem. Sommige figuren baden weer lekker in het vet van de macht: we zijn er weer bij. De partijtop is een gezelschap koorknapen dat blij is weer te mogen zingen tijdens de hoogmis.

Nu alle partijen als gesloten blokken in het Systeem zitten, is de enige winnaar per definitie de antisysteempartij. De huidige toestand leidt onherroepelijk tot een dijkbreuk van het Blok dat zich een vriendelijker mombakkes aanmeet.

Beleidspartijen moeten onderwerpen die leven in de maatschappij agenderen, niet een zweeppartij.

Zo niet, roepen zij in 2006 een ramp af over zichzelf.

KBC-Open Sparen

Spaar voor later.

Wij zorgen dat u altijd aan uw geld kunt.

Straks is het Kerstmis en Nieuwjaar. Gorik geeft speciaal daarvoor 4 exclusieve postkaarten uit, met prachtige prenten van onze huistekenaar.

Ze zijn te koop per pakje van 12 stuks.

U legt geregeld wat opzij. Voor later. Maar als u slim bent, kiest u daarbij voor KBC-Open Sparen. Want zo spaart u in úw tempo en vooral zonder uw geld vast te zetten. U weet maar nooit …

Of u nu kiest voor het fiscale voordeel, de veiligheid of het extra rendement, elk van de formules rendeert.

Praat er eens over met uw adviseur Sparen en Beleggen of met uw KBC-verzekeringsagent.

Promotieprijs: € 9,50 (+ postzegel: € 0,50) Schrijf nu over op 409-9586521-55 met vermelding van het aantal pakjes.

Steun is ook altijd welkom!

Gorik, jouw gratis driemaandelijkse blad met nieuws over Brussel.

www.gorik.be

Energiebesparing: recuperatieketels lucht vóórverwarmers tot °C

STEUN DOORBRAAK EN LAAT ANDEREN LEZEN!

Milieutechnologie: afvalverbranding deNOx Explosieve gasmengsels: verwerking in over eenstemming met ATEX

WEL

NIET POLITIEK CORRECT VOOR EEN CORRECTE POLITIEK

Rekening 409-9591911-13

C

O L O F O N

Doorbraak is een uitgave van het Vlaams Diensten Centrum vzw.

Verschijnt maandelijks (niet in augustus).

Hoofdredacteur: Jan Van de Casteele Kernredactie: Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover.

Redactie-adres: Passendalestraat 1a, 2600 Berchem. Tel (03) 366 18 50 - Fax (03) 366 60 45 e-post: redactie@doorbraak.org - internet: www.doorbraak.org - abonnementen: secretariaat@doorbraak.org Abonnement: € 16,50 voor een abonnement van 12 maanden.

Studentenabonnement: € 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling.

Internet-abonnement: € 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement.

Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.

Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw. U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 17 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toegestuurd.

Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Vormgeving: Jupiter Graphics, De Regenboog 5A, 2800 Mechelen, Tel. 015 52 95 67 Betaalt u uw abonnementsgeld vanuit het buitenland? Vermeld dan bij storting op het hierbovenvermeld rekeningnummer ook het IBAN-nummer BE08 4099 5919 1113 (Bank identificatiecode van KBC-bank = KREDBEBB) Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem.

Automatisering: optimalisatie van energieverbruik

Gespecialiseerd studiewerk en sleutel op de deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel: ++ (0)3/491.98.78 - Fax: ++ (0)3/491.98.77 E-mail: info@euro-pem.com

ISSN 0012-5474

15

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

Splits zelf de sociale zekerheid !

De splitsing van de sociale zekerheid is een oude eis van de Vlaamse Beweging maar blijft voorlopig actueel. De politieke wereld is nog altijd doof voor deze vraag onder druk van de traditionele instellingen die het unitaire systeem in stand willen houden.

Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds steunt deze eis en ijvert ondubbelzinnig voor een splitsing van de sociale zekerheid. Elk lid dat bij ons aansluit, geeft te verstaan dat de splitsing ook zijn bekommernis is.

Bouw mee aan een beter en onafhankelijk Vlaanderen,

en zet vandaag nog de stap naar het Vlaams Neutraal Ziekenfonds. Bovendien vindt u in ons een ideale partner in uw ziekteverzekering. Naast de wettelijke verzekering, bieden we u een interessant aanvullend pakket. Zo betalen we onder meer alternatieve raadplegingen, brilglazen, homeopathie, tandprothesen en voetverzorging terug. Daarnaast bieden wij premies bij geboorte en jeugdkampen, een mooie keuze uit boeiende jongerenvakanties en een aantrekkelijke en betaalbare hospitalisatieverzekering.

Aansluiten is heel eenvoudig. Eén telefoontje is voldoende: 0800-179 75. De rest doen wij.

Toch nog dit. Het Vlaams Neutraal Ziekenfonds heeft kantoren dicht bij u in de buurt.

Vraag ernaar via ons gratis nummer of surf even naar onze webstek: www.vnz.be.

Hoofdzetel: Hoogstratenplein 1 – 2800 Mechelen – www.vnz.be

DOORBRAAK nr. 10 - november 2004

16