België-Belgique PB Antwerpen X 8/2828
Maandblad van de Vlaamse Volksbeweging vzw www.doorbraak.org Afgiftekantoor Antwerpen X P508831 Passendalestraat 1A 2600 Berchem redactie@doorbraak.org
10
2006
Luc Cortebeeck
Werkers van Vlaanderen, is dit uw man?
L
eterme wil met een Vlaams profiel vooruit, maar het ACVapparaat wil niet mee. En dat valt tegen in de aanloop naar verkiezingen. In een opmerkelijk interview op de RTBf-radio liet hij duidelijk verstaan dat hij de tegendraadsheid van Luc Cortebeeck maar matig kan appreciëren: ‘Het komt ACV-voorzitter Cortebeeck goed uit dat er veel Belgische werklozen zijn’. Volgens Leterme bestendigen de vakbonden maar al te graag het Belgische systeem van werkloosheidsuitkeringen. Een regionalisering komt de vakbonden, als uitbetalingsinstelling aan de werklozen, niet goed uit. De reactie van Cortebeeck typeert zijn macht: ‘Pfftt!’…en ‘we zijn goed bezig’. Van de 1,6 miljoen leden zijn er 1,03 miljoen Vlamingen, of 64,37 %. De nationale stakingskas wordt jaarlijks met ongeveer 11 tot 12 miljoen euro gestijfd (8,5 % van de ledenbijdrage) (DS, 11 oktober), maar die centen gaan vooral naar Waalse stakingsdagen. Het is maar een detail… Terug naar Leterme. Zou het dan toch kunnen dat CD&V eindelijk inziet dat vooral de vakbonden (en dus ook het “bevriende” ACV) het Vlaams profiel van de partij ongeloofwaardig maken? Dat Cortebeeck anti-Vlaams is blijven stille staan, is niet nieuw. Hij symboliseert het oudbollige, unitaire syndicalisme. En leidt een apparaat dat vooral zichzelf in stand houdt. Toen Stefaan De Clerck en Karel De Gucht (toen nog voorzitter van CD&V en VLD) pleitten voor regionale loonverschillen, was Cortebeeck ‘tegen’. Het leverde hem applaus op van PS-voorman Di Rupo, ‘in naam van alle Franstalige partijen’ (DS, 16 april 2003). Toen Frank Vandenbroucke (toen federaal minister van Werk) het werkloosheidsbudget wou regionaliseren, vond Cortebeeck dat ‘een brug te ver’, ‘een knoeiboel’, ‘het begin van het einde van de solidariteit’ (De Tijd, 29 juni 2004). In volle BHV-discussie, een jaar later, moeit hij zich met de nochtans op politiek vlak afgesproken regionalisering van de ontwikkelingssamenwerking. ‘Niet doen’ (DM, 25 april 2004) Als de CD&V in september 2005 aankondigt dat ze niet in
een federale regering zal stappen zonder een verregaande regionalisering van onder meer de werkgelegenheid en het economische beleid jaagt hij Leterme in de gordijnen. ‘Ik geloof daar niets van (lacht schamper)… Alle partijen denken regionalistisch tot het moment dat ze federale verantwoordelijkheid krijgen… Je hebt een bepaalde kritische massa nodig om een goede sociale zekerheid te hebben… Wat zou dat oplossen? De grote geldstromen droogleggen? Kijk naar de demografische evolutie: vooral Vlaanderen zal duurder worden en dan keren de geldstromen om. (DM, 26 september 2005) Die ‘kritische massa’ dat is dan het geografisch gebied België zeker? Alsof kleinere entiteiten als Denemarken of Ierland in een sociale woestijn leven. Wat een flauwekul. Ook de ommekeer van de transfers is fictie. De Vlaamse administratie (Abafim) heeft dat duidelijk aangetoond. Eind 2005 is het Le Soir dat mag opschrijven hoe Cortebeeck zich keert tegen zowat alle Vlaamse partijen en de Vlaamse werkgevers, die meer bevoegdheden voor Vlaanderen eisen, weer met ijzersterke argumenten: ‘We hebben er allemaal belang bij dat het goed gaat met Wallonië’. En dit terwijl almaar meer Franstaligen zelf inzien dat dit ‘goed gaan’ fictie blijft, precies omwille van het makkelijke comfort van eeuwigdurende transfers. Dat Leterme nu Cortebeeck op zijn plaats zet, wekt dus geen verwondering. Zijn partij wint met een Vlaamser imago, kartel met N-VA inbegrepen. Partijleden en ACV-leden zien dat wel in. Maar “het apparaat” is als de dood voor schaalverkleining. Een regionaal beleid inzake werkloosheidsuitkering, brugpensioen of loopbaanonderbreking zou een nogal logische situatie zijn in een land met twee snelheden. Wallonië en Brussel tellen tweemaal zoveel werklozen als Vlaanderen. Cortebeeck bewijst de Vlaamse werknemers geen dienst door dit niet te erkennen. Het centralistisch gedoe van de ACVtop is een strategie uit het verleden en heeft met solidariteit niet veel te maken. In België zijn er twee werelden. Cortebeeck kiest voor de verkeerde. ■ JAN VAN DE CASTEELE november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 1
Doorbraak
1
19-10-2006 13:16:29
PERSWIJS Faciliteitengemeenten ■ Dirk Holemans (Groen!) op webstek Johan Sanctorum: ‘Popartiesten die in
navolging van Bob Geldof één dag hun moreel gelijk willen tonen, maar voor de rest meedraaien, profiteren in het hyperkapitalistische muziekwereldje, die zie je nooit in de wijken tussen het ‘volk’ (laat staan dat ze een gratis concert willen geven).’ ‘We stappen niet in een federale regering als die niet op essentiële terreinen leidt tot een hervorming van de staat. Als dat niet kan, zullen we Vlaanderen wel verder vorm geven vanuit de Vlaamse regering. Dan hoeft het niet voor ons, zelfs al neemt de druk vanuit de partij op mij toe.’
■ Yves Leterme in Het Laatste Nieuws, 16 oktober:
■ Eric Donckier en Paul Geudens in Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg, 14 oktober: ‘Vergeet ook niet dat indien eerste minister Verhofstadt
bij herhaling zegt dat voor de zoveelste keer de federale begroting in evenwicht is, dat vooral de verdienste van Vlaanderen is.’
In de Vlaamse basisscholen in de zes faciliteitengemeenten steeg het aantal anderstalige kinderen in een jaar tijd van 1501 naar 1791, dat is de helft van het totaal aantal leerlingen. Pessimisten zien Vlaams-Brabant bedreigd, optimisten spreken van ‘een aanzet tot integratie’. Ben Weyts (woordvoerder van minister Geert Bourgeois) pleit ervoor om naast de extra lestijden die er nu al zijn nog meer inspanningen te doen (taalbadjaar, verbintenis van de ouders om Nederlands te leren en buiten school te spreken met hun kinderen) om het Nederlandstalige karakter van die scholen te behouden.
■ Bert Anciaux in De Morgen, 14 oktober: ‘Jullie kunnen niet geloven welke hetze
er tegen Vlamingen wordt gevoerd. En dat is een bewuste strategie. Het is niet toevallig dat ik volgens een aantal enquêtes de meest gehate politicus van Brussel ben.’
■ Ann Demeulemeester (algemeen secretaris ACW) over de DansaertVlamingen in Knack, 4 oktober: ‘Met de culturo’s uit de Dansaertstraat gaan we het
niet redden. Ik mis daar het sociaal engagement. Die groep is relatief klein en voelt zich vaak niet eens Vlaming.’ ■ Herman Van Rompuy over VLD, establishment en staatshervorming op www.hermanvanrompuy.be op 15 oktober: ‘Paars put uit deze uitslag van
8 oktober moed voor de federale verkiezingen. Zij hopen dat de zwakste schakel, met name de VLD, zich kan herstellen door het inzetten van provinciale en nationale lijsttrekkers in 2007. De paarse “droom” is niet voorbij, stiekem gesteund door het sociaal-economisch establishment, dat van geen staatshervorming wil weten.’ ■ Yves Leterme in De Morgen, 14 oktober: ‘Ik hoef niet te leven van de politiek.
Ik kan morgen iets anders doen. Waarom zou ik mijn overtuiging of geloofwaardigheid op het spel zetten om er morgen federaal weer snel “bij” te zijn?’
De Vlaamse (?) Rand De cijfers stonden in De Standaard (30 sept.): in de basisscholen van de Vlaamse gemeenten rond Brussel en de faciliteitengemeenten steeg het aantal anderstalige leerlingen het voorbije schooljaar tot … 31 %. Uitschieters zijn de basisschool van het gemeenschapsonderwijs in Vilvoorde (86 %), de vrije kleuterschool van Zellik (80 %), de gemeentelijke lagere school van Zellik (72 %), de basisschool van het gemeenschapsonderwijs in Sint-Pieters-Leeuw (71 %) en de vrije basisschool in Vilvoorde (66 %). De cijfers komen van minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke (sp.a) en werden bekendgemaakt door de Beerselse N-VA’er Ben Weyts.
■ Michel Verschueren over Bert Anciaux in Het Laatste Nieuws, 6 oktober: ‘Ik ben er zeker van: die man wil het voetbal gebruiken en zelfs misbruiken om de
splitsing van België te bekomen! Wat betekent dat we naar grote miserie gaan.’
200 000 jobs? De recentste werkloosheidsgraden (op basis van de niet-werkende werkzoekenden) liggen op 8,6 % in Vlaanderen, 19,3 % in Wallonië en 21,3 % in Brussel. De telling volgens de ILO-definitie – die Europese, maar ook regionale verschillen meet – leert dat volgens dit (veel strakkere) criterium de werkloosheidsgraad in Vlaanderen 5,5 % bedraagt, in Wallonië 11,9 % en in Brussel 16,5 %. En dan de trend: vergeleken bij 2001 is de stijging (ILO-criterium) in Vlaanderen 1,5 %, in Wallonië +2 %, in Brussel + 3,5 %. De 200 000 jobs van Verhofstadt zijn dus in geen geval 200 000 werklozen minder.
Emiel De Bolle
Vlaams geld? Yves Leterme is bereid het federale niveau geld toe te stoppen, ‘maar niet ten nadele van Vlaanderen’. ‘Ja, maar …’, dus. Er zijn nochtans goede argumenten om in die materie ‘neen, want …’ te antwoorden. Het lijkt er
2
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 2
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:30
sterk op dat Vlaams geld een ruil wordt voor onder meer fiscale ingrepen. ‘Als de Vlaamse hulp moet dienen om federale cadeaus uit te delen, dan kunnen we die beter zelf uitdelen’, voegde Vlaams minister Kris Peeters daaraan toe. Ook Peeters heeft een communautair wensenlijstje klaar. Twee voorbeelden maar: als Vlaanderen 100 euro steun geeft aan bedrijven, gaan er onmiddellijk 40 richting federaal niveau via de vennootschapsbelasting. ‘Onfatsoenlijk’, aldus Peeters. En als Vlaanderen via dure baggercontracten de havens bereikbaar wil houden, betaalt Vlaanderen daarop aan het federale niveau 21 % btw. En dat terwijl we merken ‘dat in Wallonië bepaalde constructies worden aanvaard waardoor de overheden hun btw kunnen recupereren en in Vlaanderen niet.’ (GVA, 14 okt.)
Europees cordon De Europese socialisten zetten op 12 oktober 2006 de partij van de socialistische Slowaakse premier (voorlopig?) aan de deur. Alleen de Tsjechen en de Slowaken stemden tegen. Reden: de SMER gingen een coalitie aan met de Slowaakse Nationale Partij die de Europese Socialistische Partij als extreem rechts beschouwt. Pas in juni volgend jaar zullen de Europese socialisten de situatie opnieuw bekijken en daaruit de passende besluiten trekken. Het cordon sanitaire doet dus zijn intrede op Europees niveau.
Commentaar Goedele d’Arc
N
ederland is een bijzonder land, doordat het voor een Vlaming, die er een ietwat etnisch bewustzijn op na houdt, tegelijk binnen- en buitenland is. Eigenlijk zijn we twee culturen, gescheiden door dezelfde taal. Terwijl je gelooft, althans probeert te blijven geloven dat we zeer veel gemeen hebben, word je voortdurend om de oren gemept met verschillen. Met zo’n verschil word ik geconfronteerd telkens ik in Vlissingen aan de monding van de Westerschelde – die Westerschelde van Antwerpen eigenlijk – het druk gedoe der loodsboten bekijk. Er manoeuvreren daar dag en nacht vier van die boten, twee Nederlandse en twee Belgische. Natuurlijk zijn de Nederlandse boten moderner, wellicht ook een knoopje vlugger, dat valt meteen op. Maar wat mij mateloos blijft verbazen is het verschil in de namen. Enterprise en Columbia (of als vervanger Endeavor of Apollo) heten de Hollanders. Terwijl de Belgen (of zal ik zeggen de Vlamingen) het moeten stellen met Guido Gezelle, Jan Breydel (of gebeurlijk Pieter de Coninck). Telkens moet ik verstomd gaan zitten. Walmt uit deze namen geen ietwat voorbijgestreefd luchtje van bodemgebonden romantisch nationalisme? Zit hier geen lichtbruin getint walmpje aan vast dat anachronistisch vloekt met het aroom van wereldcultuur? Zijn wij dan gedoemd om tegen Apollo en Enterprise onze bloedeigen – ook al zo’n woord – Gezelle en Breydel los te moeten laten in het glorieuze wereldcircuit? Is het dan onze roeping om achterlijk te zijn? Deprimerend. Toch is er troost. Gewoonlijk, als de nood hoog is. Ik zat laatst te kijken naar een nieuwe programma op de Nederlandse televisie. Dat heet Pauw en Witteman. Moderne opvatting: je noemt programma’s niet meer naar de inhoud, maar naar de duiders. Van Pauw en Witteman kan je zeggen dat het een spits gemonteerde bravoureshow is, een stuk mediatiek kunst- en vliegwerk, bol staand van sensatieactualiteit. De heren kennen wel hun stiel.
(www.vvb.org/kort)
Vive la Belgique De rattachisten in Wallonië hebben bij de gemeenteraadsverkiezingen zwaar verloren. Het rattachisme wordt dus definitief geen item in Wallonië, straks zelfs niet meer in de Waalse beweging, stelt Guido Fonteyn. ‘De lijst Rassemblement Wallonie-France, van Paul-Henri Gendebien en François Perin, haalde beschamende resultaten: nergens boven het anderhalf procent, amper 528 stemmen in Namen en 302 in het als zeer Fransgezind afgeschilderde Doornik. De Walen weigeren elk Frans avontuur en hebben duidelijk veel meer vertrouwen in België, en dus in een blijvende relatie met de Vlamingen. Het zal niet mogen zijn.’ Conclusie van Fonteyn: ‘Net zomin als Philip Dewinter ooit burgemeester van Antwerpen zal worden, zal Wallonië ooit deel uitmaken van Frankrijk. Vive la Belgique.’ Over de strekking van de auteur : lees meer in de drie woorden net voor deze laatste zin van dit kortje.
Een week geleden was daar Goedele Liekens te gast. Natuurlijk, wat dacht u, met haar Penisboek. Als een volleerde Vlaamse (duidelijk te horen in dat noordelijk milieu) seksuologe deed ze daar, onomwonden, de penis en al wat daar bij hoort, uit de doeken. Niet met gedempte stem, maar uitgesproken. Veeleer dan de universele term penis gebruik ik het woord lid. Lid klinkt gedempter. Ik ben tenslotte Goedele niet. Over het reilen en zeilen van dat lid werd dus omstandig kond gedaan. Over de dimensies van het lid werd ook uitgeweid: meten mondt toch uit in weten. Wanneer Pauw en Witteman af en toe gedrag vertoonden dat op glunderend gniffelen leek, werden zij - berispend - tot de orde geroepen. ‘Waarom lacht u?’. Goedele bijna in de rol van een SM-meesteres. Of nee: Liekens is veeleer te zien als een moderne Jeanne d’Arc, met als missie de verstoten en miskende seksualiteit weer op haar rechtmatige troon te krijgen. Volgens Liekens zijn mannen bevoorrecht: ze hebben hun “vriendje” (letterlijk; nu wordt het woord nog moeilijker te gebruiken!) altijd bij. Vrouwen staan met lege handen. Schitterende antropologie: Goedele is niet voor niks innoverende seksuologe. Wat moeten wij met zo’n durf en zulke uitspraken gestegen zijn in de vaart der volkeren. Dank zij Liekens horen we er weer bij. Ook in het land van Enterprise en Apollo. Ik verlang zo terug naar Gezelle en Breydel, in Vlissingen.
(DM, 16 okt.)
➥
vervolg p. 11
■ JACQUES CLAES
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 3
Doorbraak
3
19-10-2006 13:16:31
VERK I E ZI N G EN
8 oktober: een ingewikkeld verhaal In 2007 wordt het voor zowat iedereen erop of eronder De federale verkiezingen van 2007 beloven erg spannend te worden. Het verschil tussen winst en verlies kan best erg klein zijn. De jacht op kleine doelgroepen wordt voor zowat alle partijen van groot belang. Erop of eronder voor paars. Erop of eronder voor het kartel CD&V/N-VA (splitsing inbegrepen). Erop of eronder voor Spirit als satelliet van sp.a. Einde of begin voor Vlaams Belang. Dynamiet of dynamiek voor de Vlaamse beweging. Splitsing van BHV of van de activisten die erom vragen?
H
et indrukwekkend aantal reacties van de eerste week na de verkiezingen eens laten voorbijwaaien, is geen onzinnige oefening. Het zorgt voor nieuwe inzichten na eerste indrukken en doorgaans ook voor een wijzere analyse. We proberen. De gemeenteraadsverkiezingen zijn wat ze zijn. Gemeenteraadsverkiezingen. Vooral veel kleinschalige electorale oefeningen, gesitueerd op een micropolitiek terrein. We hoorden dan ook veel voorbarig getoeter vanop het nationale podium en vanaf de perstafels. Het begon in de namiddag van 8 oktober met vreugdevuur bij CD&V, wat later gevolgd door happy feelings binnen het Belang. Later op de avond ging het stadslicht aan voor de sp.a en de dag nadien kregen zowaar ook Bart Somers en Vera Dua een warm gevoel, weze het dan vooral vanbinnen… Ieder zijn geluk. Moet kunnen. Bij nader toezien zorgde 8 oktober natuurlijk ook voor wat nationaal-politieke inzichten, maar nog veel meer voor grote twijfels, en dit op basis van drie cijferreeksen:
ian
4
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 4
a) het algemene beeld in de breedte op het platteland b) het stadsbeeld, met Antwerpen op kop c) de provincies (a+b) Het plattelandsbeeld kleurt oranje, maar met blauwe, rooie en zelfs zwarte vlekken en een paar groene stipjes. Passons, want hier speelt vooral het spel van personen, en minder de ruimere politiek waar dit maandblad vooral is in geïnteresseerd. Het stadsbeeld kleurt rood, maar met oranje, blauwe en zwarte vlekken. De verleiding is groot om stadsresultaten te extrapoleren naar een hoger politiek niveau. Men hoopt blijkbaar dat die extrapolatie de eigen opinie vleugels kan geven. Maar het stedelijke coalitiespel, het specifieke van de titanenstrijd in Antwerpen, de niet onpartijdige duiding van de media zorgen ook hier vooral voor veel mist rond de resultaten. Alleen de resultaten van de provincieraadsverkiezingen lijken ons bruikbaar als indicatie van de nationaal-politieke stemintenties1. Vlaams Belang is de winnaar, VLD-Vivant de verliezer. Het totaalbeeld
Tabel 1 CD&V-N-VA
+8
sp.a-spirit
+7
VLAAMS BELANG VLD-VIVANT GROEN!
+34 -24 -6
(zie zetelverschuiving alle provincieraden samen, tabel 1) is een weerspiegeling van een trend in alle provincies. De analyses van politologen die hier rekening mee houden zijn iets overtuigender dan het gekakel van politici, die allemaal ‘gewonnen’ hebben, en de heetlopende journalisten die analyseren vanuit het wensdromen. Cas Mudde, politicoloog van de Universiteit Antwerpen, ziet het zo (De Tijd, 10 okt.): ‘Het Vlaams Belang heeft zijn monsterscore van 2000 heel lichtelijk weten te verbeteren, terwijl in de meerderheidscoalitie stemmen zijn verschoven maar niet bijgekomen; … Filip Dewinter zat er in zijn analyse niet ver naast: Janssens heeft zijn coalitiepartners “gekannibaliseerd” en de demografische ontwikkelingen in ‘t Stad maken verdere groei van het Vlaams Belang steeds moeilijker… Ondanks alle euforie verwacht ik een (kleine) overwinning voor het Vlaams Belang bij de volgende verkiezingen…’ Gemeenteraadsverkiezingen zijn altijd moeizamer voor het Vlaams Belang en mensen zijn nu eenmaal minder ontevreden over het lokale niveau dan over het nationale, dat geldt zelfs in Antwerpen, stelt Mudde. ‘Janssens werd ook geholpen door een zeer positieve berichtgeving in de lokale en nationale media (zoals de voormalige burgemeester Bob Cools zich op de VRT liet ontglippen)…’ ‘Geen euforie’, was de kop boven een analyse van Carl Devos, die er terecht een element aan toevoegde: ‘De morele winnaar is de sp.a… De overwinning van Janssens heeft een ventielwaarde. ‘Ze’ zijn tegengehouden’, aldus Devos. Maar dat is meer perceptie dan realiteit, voegt hij eraan toe: ‘Het is ongepast om een terugval van het Vlaams Belang te verkondigen… Sommigen noemen de uitslag van Antwerpen het begin van het einde. Ze moeten hun wensen niet voor werkelijkheid nemen… Het Vlaams belang beleeft een knik in de groei… De partij is ge-
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:31
Probleem Bij Vlaams Belang voelt men stilaan dat die knik in de steden niet onbelangrijk is, en vermoedelijk een probleem wordt. Dewinter en Van Hecke beseffen de kern van het (stads)probleem: in de steden stranden ze net voor de absolute meerderheid en dat is een gevolg van sociologische ontwikkelingen waar ze geen antwoord op hebben: de nieuwe Vlamingen, die als snel-Belgen en in mindere mate als vreemdeling stemrecht kregen, versterken het schild van hun politieke tegenstanders. De cijfers zijn duidelijk. Ze komen uit onverdachte hoek (de Koning Boudewijn Stichting, KBS): ‘De migratiestop van 1974 heeft nooit gewerkt en de migratie neemt sterk toe. Ondanks de immigratiestop is het aantal buitenlanders dat in België komt wonen tussen 1983 en 2004 bijna verdubbeld. Jaarlijks met 34 000 migranten (stad als Lier)’, zo stelt het rapport van de KBS. In 2006 lag het aantal geldige stemmen ongeveer honderdduizend eenheden hoger dan bij de regionale verkiezingen van 2004. Het aantal “allochtone” kiezers ligt een stuk hoger. Het vreemdelingenstemrecht is daar maar een fractie van. ‘België heeft een van de meest liberale wetgevingen om Belg te worden. Zestig procent van de Marokkanen, Turken en Sub Sahara Afrikanen laat zich naturaliseren. Zij verdwijnen als vreemdeling uit de statistieken’, aldus prof. Marc Swyngedouw (KU Leuven, medewerker KBS-rapport). Links Die nieuwe kiezers stemmen vooral in de de steden, en hun stemgedrag is links. In Nederland zijn er 1,1 miljoen allochtone kiezers van niet-Europese afkomst, goed voor zo’n 8 % van het electoraat. In sommige steden kan dat oplopen tot 35 %. Volgens onderzoek van het Instituut voor Migratie en Etnische Studies (IMES) van de Universiteit van Amsterdam stemde maar liefst 80 % van de niet-Europese kiezers op de PvdA, in grote steden zelfs 85 % (Knack, 15 maart 2006). Dat is hun democratische recht. Andere Vlaamse partijen hebben dit ingezien en dat “rode” beeld zal her en der wat meer ander kleur krijgen. Als Vlaams Belang in die allochtonenstrategie het roer niet omgooit – en weinig wijst erop dat dit snel zal gebeuren – zal de partij in de steden misschien niet barsten, maar wel plooien.
Tussen 1991 en 2005 is de allochtone bevolking met bijna 28 % gegroeid, de autochtone Belgische bevolking met amper 0,9 % (cijfers KBS). Die allochtone groep zal bij volgende verkiezingen dus nog groeien, ook dat staat vast, en dus mee(r) de samenstelling van het Vlaamse en het federale parlement bepalen. Wie die electorale gevolgen van snelbelgwet en vreemdelingenstemrecht vrij goed inschatte, is de socioloog Jan Hertogen. ‘Vlaams Belang verliest door allochtone kiezer’, voorspelde hij al in het voorjaar (Het Nieuwsblad, 14 april). ‘In Gent is tachtig procent van de Turken Belg geworden. Die stemmen natuurlijk niet op het Belang’… ‘Over heel het land voorspel ik een lichte vooruitgang. Maar in het licht van de stagnering in de steden is dat een Pyrrusoverwinning’. De voorspelling van Hertogen was te scherp gesteld (het verlies was beperkt tot Antwerpen-centrum, Borgerhout en Gent, van plafonnering in Mechelen, Temse, Boom en Lokeren en Vilvoorde is nog geen sprake. Integendeel. Frank Van Hecke weet dat het vreemdelingenthema alleen maar belangrijker wordt, maar blijft kiezen voor de strategie van de polarisatie. Hij wil voor 2007 vooral de communautaire kaart trekken, als anti-PS-partij, met grote aandacht voor het veiligheids- en vreemdelingenthema. (De Tijd, 12 okt.) Kannibalisme En dan over naar de sp.a. De score in de steden is mooi (33 % in de negen grootste steden), de overwinning van Janssens in Antwerpen is onmiskenbaar indrukwekkend. Dat laatste niet alleen door de stemmen van de allochtonen, maar ook die van alle andere partijen. Kannibalisme, zo noemde Dewinter dat. Zijn schitterende metafoor – één woord weegt soms zwaarder dan lange toespraken – zorgde meteen voor stof in het feestvuur. Luk Van der Kelen (Het Laatste Nieuws, 9 okt.) belicht ook de keerzijde aan de Janssens-medaille: ‘Als de sp.a grote overwinningen haalt, gaat dat ten koste van haar coalitiepartners. In 2003 deed voorzitter Stevaert de groenen crashen. Gisteren crashten twee van de drie coalitiepartners in Antwerpen, de groenen en de liberalen. Een derde tot de helft van hun stemmen kwijt. Ook CD&V/ N-VA zal niet gelukkig zijn’. Een waarheid als een koe. En ook koeien stoten zich geen tweemaal aan dezelfde steen. In 2007 gaan de grote partijen niet zo lief zijn voor de sp.a van Vande Lanotte. Dat besef zal bij Vlaams Belang het deukje van 8 oktober snel doen vergeten.
Rode beten Het is bovendien uitgesloten dat de media in 2007 voor de sp.a ‘een federale Janssens’ omhoog kunnen manoeuvreren. Zo zot zijn de andere partijen nu ook weer niet. De rode beten die ze kregen in Antwerpen zullen nog pijn doen. Iemand zal ooit onderzoeken en vaststellen dat de supersubjectieve verslaggeving, duiding en informatieverstrekking een van de grootste redenen was voor de toename en de standvastigheid van het VB-electoraat. CD&V/N-VA Het kartel CD&V/N-VA boekte kartelwinst, maar meer niet. Een goede zaak voor Bart De Wever en co. Maar ook een goede zaak voor Leterme, want de eigen bonus is al bij al niet indrukwekkend. Zijn partij mist nog altijd ruggengraat, en lef. Twee achillespezen blijven kwetsbaar: ‘t unitarisme van de ACW-top, dat de Vlaamse geloofwaardigheid aantast, en de gebogen houding van de partijtop die geen verzet aandurft tegen de progressieve ordening van de samenleving (cordon, de partijdigheid van de openbare omroep, waarden en normen). Over de VLD kunnen we ook hier kort zijn. Verlies over nagenoeg de hele lijn, zoveel is duidelijk. En na de verbanning van nu ook Jean-Marie Dedecker wordt een verdere afkalving bijna onvermijdelijk. Verhofstadt is een taaie en hij werkt tegen volgend jaar aan een ploeg blauwe provinciale teletubbies. Het wordt een moeilijke strijd. Voorts kan het politieke gissen weer volop doorgaan. Als Vlaams Belang nog wat wint, worden CD&V, sp.a en een krimpende VLD tot elkaar veroordeeld in een federale monstercoalitie. Geen prettig vooruitzicht voor wie streeft naar een sterk Vlaanderen. Tenzij precies om die reden dan toch de Vlaamse troefkaart zou worden getrokken en men het federale niveau laat sudderen tot het verdampt. ■ JAN 1
VAN DE CASTEELE
Mark Deweerdt maakte volgende simulatie (De Tijd, 10 okt.): zonder snelle kentering verliezen VLD-Vivant en sp.a-spirit minstens 11 van hun 48 Kamerzetels, als de Vlamingen in 2007 stemmen zoals voor de provincieraden. Die zouden naar het kartel CD&V/N-VA gaan (5) en naar de groenen (5). VLD-Vivant en sp.a-spirit vertegenwoordigen volgens Deweerdt nog maar 38,1 procent van de Vlaamse kiezers tegenover 51 procent in 2003.
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 5
VERK I E ZI N G EN
woon het slachtoffer van de wet van geremde voorsprong geworden. Niet meer dan dat’. (Het Nieuwsblad, 10 oktober).
Doorbraak
5
19-10-2006 13:16:32
VERK I E ZI N G EN
Graadmeter van de Franstalige aanwezigheid De gemeenteraadsverkiezingen in de Rand
Hoe meet je het aantal Franstaligen in de Rand? Er is het statistische onderzoek van de Vlaamse overheid (Inen uitwijking in de Vlaamse Rand rond Brussel in de periode 1995-2003, Edwin Pelfrene). Hieruit blijkt een netto-inwijking vanuit Brussel – vooral van gezinnen met kinderen – en een netto-uitwijking naar de rest van Vlaanderen en naar Wallonië. Dat is een illustratie van het fenomeen van de sociale verdringing, waarbij rijkere inwoners de plaats innemen van minder rijke inwoners, die zich verplicht zien uit te wijken.
D
e cijfers zijn gebaseerd op de woonplaats en geven dus geen informatie over de taal van de inwijkelingen, al kunnen we er wel van uitgaan dat de uitwijkende Brusselaars veeleer Franstalig zullen zijn. GOK en Kind en Gezin In het kader van het Gelijke Kansendecreet zijn er ook cijfers beschikbaar over het aantal leerlingen waarvan de thuistaal niet het Nederlands is. Deze gegevens zijn gebaseerd op een verklaring van de ouders. Het aantal niet-Nederlandstaligen neemt duidelijk toe. Men moet wel voorzichtig zijn in de interpretatie van deze cijfers. Ze kunnen worden gelezen als een toename van de Franstaligen in de Vlaamse Rand, maar men kan er evengoed een stijgende bereidheid van de Franstaligen uit afleiden om hun kinderen in het Nederlands naar school te sturen, wat zou wijzen op een grotere integratiebereidheid. Dit laatste dient, onafgezien van de pedagogische moeilijkheid die met de instroom gepaard gaat, als een positief gegeven te worden beschouwd. Dat geldt ook voor de analyse van de gemeentelijke kindrapporten van Kind en Gezin, waaruit zou blijken dat in een aantal gemeenten (Overijse, Beersel, Hoeilaart, Machelen, Tervuren, Vilvoorde, Sint-Pieters-Leeuw en Zaventem) minder dan de helft van de gezinnen thuis Nederlands spreekt. Verkiezingen Een laatste graadmeter van de Franstalige aanwezigheid, is de aanwezigheid van Franstalige lijsten bij de gemeenteraadsverkiezingen en het aantal stemmen die ze behalen. Let wel: niet alle Franstaligen stemmen voor Franstalige partijen. De Franstaligen scoren gemeentelijk – zeker in de faciliteitengemeenten – en vooral federaal sterker dan voor de provincieraad en het Vlaams Parlement. In het vooruitzicht van de communautaire onderhandelingen van 2007 en in het kader van de splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, wilden de Franstalige partijhoofdkwartieren de sterkte van de Franstalige aanwezigheid tonen door zoveel mogelijk verkozenen en stemmen te halen. In de niet-faciliteitengemeenten wilden de Franstaligen een maximum aan (eenheids)lijsten neerleggen. Daarin zijn ze niet echt geslaagd. In 1994 waren er in 11 gemeenten lijsten, in 2000 in tien (Asse viel weg) en in 2006 eveneens in 10 (Meise maakte plaats voor Steenokkerzeel). De Franstalige lijsten verbeterden hun score overal, en met name in Tervuren (+4 %; Vlaams Parlementslid en ex-burgemeester Van Eycken duwde de lijst), in Sint-Pieters-Leeuw 6
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 6
(+4 %) en in Vilvoorde (+3 %). In Hoeilaart en in Vilvoorde traden de Franstaligen in verspreide slagorde op. In Overijse, de niet-faciliteitengemeente met het hoogste percentage Franstaligen (30 %) werd een poging gedaan om met een kartellijst van Vlamingen en Franstaligen onder ex-burgemeester Schamp in te breken in het bestuur. Die poging mislukte, onder meer door de aanwezigheid van een concurrerende UF-lijst. De Fransgezinde lijsten bezetten er 9 van de 27 zetels, evenveel als in 2000, maar met een vooruitgang van 1000 stemmen, waaronder weliswaar een aantal Nederlandstalige. Provincieraad De grootste winst boekten de De Rand heeft vooral nood aan Franstaligen bij de provincieraad. Ze behaalden er een een woonbeleid met voorrang kleine 55 000 stemmen (8 %), voor de eigen inwoners. meer dan 7000 stemmen meer dan in 2000 (6,9 %). De sterkste winst werd opgetekend in het district Halle, met onder meer de faciliteitengemeenten Sint-Genesius-Rode, Drogenbos en Linkebeek. Het lijkt er op dat de Franstalige partijen vooral in de faciliteitengemeenten sterk blijven groeien. Ook bij deze electorale toename van de Franstaligen, moet een kanttekening worden geplaatst. Ze is immers niet noodzakelijk gelijk te schakelen met een stijging van het aantal Franstalige inwoners, maar kan evenzeer te maken hebben met een radicalisering van de Franstalige kiezers door de uitlatingen van Yves Leterme, die uitvergroot werden door de Franstalige media en politici en het vooruitzicht van de onderhandelingen in 2007. In de facilititeitengemeenten oogt de toekomst zwart. Ook in de andere randgemeenten is er geen reden om vieren. Van een Franstalige vloedgolf was daar echter geen sprake. De volgende zes jaar zal er zeer hard moeten worden gewerkt: aan integratie, maar vooral aan een woonbeleid met voorrang voor de eigen inwoners. Dit kan enkel lukken wanneer de Vlaamse overheid sterke fi nanciële injecties geeft en een sluitend juridisch instrumentarium ter beschikking stelt, dat een voorrangsbeleid verankert. ■ RUDI COEL
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:33
Brusselse verkiezingen nuchter bekeken Gemeenteraadsverkiezingen in Brussel zijn altijd al een verhaal apart geweest. Een zuivere talentelling zijn ze niet, maar de uitslag zegt wel iets over de Vlaamse aanwezigheid in de hoofdstad. Sinds enkele weken weten we dat het op 8 oktober inzake Nederlandse vertegenwoordiging nog mee is gevallen. Toch kan de manier waarop het Brussels gewest de voorbije jaren evolueerde niet geruststellend worden genoemd.
L
ang duurde het niet voor het kabinet van Brussels staatssecretaris Brigitte Grouwels (CD&V) een persmededeling over de jongste gemeenteraadsverkiezingen verspreidde. In haar communiqué van de morning after werd onderstreept dat op 8 oktober niet minder dan 78 Vlamingen een zitje in een Brusselse gemeenteraad binnenrijfden. In 2000 waren er dat nog 80. Maar, zo werd benadrukt, gezien de gunstige opvolgerplaats die enkele Nederlandstalige kandidaten bekleden, mag worden aangenomen dat het er bij de eedafleggingen begin 2007 meer zullen zijn. En om de vergelijking compleet te maken: in 1994 waren het er slechts 70 en in 1988 haalde men 78 mandaten. Koffiedik kijken Cijfermatig kan dus van een verbetering worden gesproken. Temeer dat het ook op het vlak van Vlaamse schepenen wel snor zit. Hoeveel het er uiteindelijk zullen worden is koffiedik kijken, maar het cijfer van 14 op de totaliteit van de 19 gemeenten is erg plausibel. Met goede wil aan Franstalige zijde heeft dit weinig te maken. Wel met de fi nanciële realiteit dat sinds de Lombardakkoorden een Vlaamse schepen synoniem staat voor een aanzienlijke fi nanciële inbreng. Maar goed, het resultaat is er ondertussen wel. De analyse moet natuurlijk wel verder reiken dan het cijfermatige alleen. Demografie, zei u? Als het regent in Brussel druppelt het in Antwerpen. Het Vlaams Belang was er als de kippen bij om zijn achteruitgang in twee Antwerpse districten (Antwerpen stad en Borgerhout) in verband te brengen met de demografische evolutie in de Sinjorenstad. Autochtonen trokken er weg, het aantal allochtonen nam toe, en de snel-Belgwet en in mindere mate het migrantenstemrecht deden de rest. Wellicht zou de verbazing minder groot zijn geweest als men zich de moeite had getroost een blik te werpen op wat zich in 2000 in Brussel afspeelde.
De allochtonen tekenden toen voor gemiddeld 14 % van de gemeenteraadszitjes, een resultaat dat afhankelijk van de gemeente erg verschillend was. In Sint-Joost-ten-Node was dit toen al de helft. Op 8 oktober bleek dit gemiddeld cijfer al 20 % te zijn geworden. Hoe dan ook, over de demografie doen veel indianenverhalen de ronde. Alom bepalend is deze ontwikkeling niet, maar het zou verkeerd zijn de trends te minimaliseren. En dat is ook de Franstalige politici niet ontgaan. Hoeveel potentiële Vlaamse kandidaten ondervonden geen moeilijkheden om een (fatsoenlijke) plaats op de lijst te versieren? Allochtone kandidaten met een grotere achterban die erg etnisch blijk te stemmen worden vaak aantrekkelijker bevonden. Rond dit laatste hangt een beetje een taboe, maar het is een belangrijk gegeven. Want als de recentste stembusslag ons iets leert, is het wel dat een Vlaamse lijst die apart opkomt doorgaans niet zo zwaar (meer) weegt.
én mediabelangstelling aantrad, haalde slechts twee verkozenen, ondanks de aanwezigheid van minister Pascal Smet en uittredend schepen Bruno De Lille. Bert Anciaux, ooit nog een stemmenkanon, die eveneens op de lijst figureerde, klokte af op een povere 570 voorkeurstemmen. Hetzelfde overkwam Annemie Neyts. Op een tweede plaats van de VLD-lijst schreef ze amper 426 stemmen op haar naam. Beiden werden dan ook niet verkozen. Het gros van de Nederlandstalige raadsleden kwam er echter via tweetalige lijsten – lees: overheersend Franstalige lijsten die enige ruimte verlenen aan Nederlandstalige kandidaten. Op die manier raakte zelfs in een gemeente als Sint-Gillis, waar decennialang geen enkel Vlaams raadslid kon worden ontwaard, drie Nederlandstaligen verkozen. Ook in andere overheersend Franstalige gemeenten als Vorst of Watermaal-Bosvoorde zullen voortaan respectievelijk drie en twee Nederlandstalige gemeenteraadsleden zitting hebben.
Als de recentste stembusslag ons iets leert, is het wel dat een Vlaamse lijst die apart opkomt doorgaans niet zo zwaar (meer) weegt.
Alternatieven Het zou verkeerd zijn een dergelijke situatie ideaal te noemen. Per slot van rekening zijn het de Franstalige partijen die ze op hun lijsten dulden. Alleen, welke alternatieven zijn er? Roeien, dat doe je nu eenmaal met de spanen die je hebt. Het demografische verhaal van onze hoofdstad laat alvast vermoeden dat in deze manier van werken de komende jaren geen verandering zal (en kan) komen. Het afnemend soortelijk gewicht van de Vlamingen laat evenwel vermoeden dat de strijd voor een plaatsje op de lijst er niet makkelijker op zal worden. ■
MVA.
Tweetalige lijsten troef De progressieve lijst in Brussel-stad (Sp.a-Spirit-Groen!) die met veel poeha november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 7
VERK I E ZI N G EN: B RUSSEL
Vlaamse plaatsjes worden duur
Doorbraak
7
19-10-2006 13:16:34
VERK I E ZI N G EN: H A L L E-VI LVO O RD E
Zeven op tien Vlaamse ondernemers zijn tegen Bedreigt cordon sanitaire ook nog de Vlaamse welvaart? De uitzichtloze patstelling in de Belgische politieke besluitvorming, die voortvloeit uit het toepassen van een cordon sanitaire (niet toevallig een Frans woord), verlamt van langsom meer de regionale en federale instellingen en vergiftigt de atmosfeer in dit land.
N
a zeven jaar paars zijn de communautaire tegenstellingen als gevolg van opeenvolgende Vlaamse abdicaties verworden tot een de facto onoverbrugbare scheiding tussen de twee volksgemeenschappen. De schuld hiervoor ligt grotendeels in het liberale kamp, dat zich zelfs met de politieke decimering voor ogen blijft vastklampen aan de illusie van de macht. De komende communautaire onderhandelingsronde, die zal volgen op de federale verkiezingen van mei 2007, lijkt nu al uit te draaien op nieuwe, onbegrijpelijke toegevingen, met het prijsgeven van de taalgrens en nog grotere fi nanciële transfers naar Franstalig België vooraan op de agenda. Slechts weinigen onder de hedendaagse Vlaamse politici lijken echter oog te hebben voor een nog groter gevaar dat dreigt door het blindelings in stand houden van de quarantaine voor welhaast één miljoen Vlaamse stemmen. Een dergelijke ingreep, een democratie onwaardig, wordt in het buitenland steevast op onbegrip en afkeuring onthaald. Men bekampt politieke tegenstrevers daar met open vizier.
‘Vlaanderen vecht op federaal vlak met één hand op de rug gebonden tegen een solide Franstalig front, omdat de grootste Vlaamse partij geneutraliseerd wordt bij de stemming.’
Hand op de rug Vaak wordt echter vergeten dat door de cordon-wurggreep die socialisten, groenen en liberale neo-unitaristen op de politieke besluitvorming uitoefenen ook de broodnodige maatregelen op fi nancieel en economisch vlak, die verdere Vlaamse groei en welvaart moeten veiligstellen, nu al jarenlang geblokkeerd blijven. Vlaanderen vecht op federaal vlak met één hand op de rug gebonden tegen een solide Franstalig front, omdat de grootste Vlaamse partij geneutraliseerd wordt bij de stemming. Ondanks alarmsignalen van het VBO over de ondraaglijk hoge loonkost, ondanks de terugval met de helft van buitenlandse investeringen, ondanks de groeiende werkloosheid blijven de socialisten en de groenen over de taalgrens heen front vormen tegen elke hervorming die Vlaanderen voorstelt om de fiscale en parafiscale druk te verminderen. Het cordon sanitaire, dat de Vlaamse partijen ongenuanceerd blijven handhaven, is daarbij een nuttig boycotinstrument, en dreigt na Wallonië ook Vlaanderen tot een ontwikkelingsgebied te maken. Paarse misleiding De paarse regering zet ondertussen haar misleidende propaganda voort: de groei van onze economie met 2,7 procent bewijst zogenaamd dat we het beter doen dan het Europese gemiddelde. Die groei is echter het gevolg van het aantrekken van
8
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 8
de VS-economie, die op haar beurt Europa verder omhoogkrikt. Voorts wordt de Belgische groei vooral gestimuleerd door de groeiende vraag vanuit onze buurlanden Frankrijk, Duitsland en Nederland, waarnaar 75 procent van onze uitvoer gaat. En België kende de laatste twee jaar een enorme instroom van zwart kapitaal dat tegen een prikje en met medewerking van de socialisten kon worden witgewassen. Deze kapitalen worden thans in België geïnvesteerd, wat onder meer de immobiliënboom verklaart – en de inflatoire prijsstijgingen die er het kwalijke nevengevolg van zijn. De euforie bleek weer eens van korte duur. Opeens gaapt er een gat van eventjes 5 miljard euro in de begroting dat moet worden gedicht, binnen een regering waar elke verstandhouding zoek is. Helaas, net nu is de tru- Een meerderheid van de Vlaamse kendoos van eenmalige bedrijfsleiders is tegen het cordon. maatregelen volledig leeg, na zeven jaar potverteren en zinloze geschenkjes (spaarlampen, pennenzakken, maagringen) onder impuls van de VLD en sp.a. Op het ogenblik dat de tewerkstellingsgraad op een historische laagte blijft zweven – slechts iets meer dan de helft van de Belgen boven de 18 is aan het werk en moet ondanks de torenhoge fiscaliteit ook nog de andere helft onderhouden – is de staatskas leeg en ontbreekt het aan politieke manoeuvreerruimte (door van het cordon) om het tij te keren. Ondernemers Vlaamse burgers die in mei 2007 opnieuw ter stembus trekken, moeten eraan denken dat zij, door op één van de federale regeringspartijen te stemmen, of op de CD&V, tevens het cordon sanitaire onderschrijven. Nu blijkt dat niet minder dan 7 op 10 Vlaamse ondernemers (doorgaans niet meteen extremisten of racisten), en zelfs twee derde van de Antwerpenaren het cordon sanitaire veroordelen, is het tijd geworden om rustig en objectief na te denken over de opportuniteit van deze antidemocratische maatregel. Een coalitie veronderstelt immers dat elke partner zich schikt naar een vooraf overeengekomen programma, en dat de coalitie ophoudt te bestaan wanneer één van de partners het akkoord met de voeten treedt. Dat de huidige bewindspartijen het niet eens aandurven om zelfs maar in onderhandeling te gaan over een programma met de betrokken partij, zegt meer over hun eigen inherente zwakte, dan over de vermoede extreme standpunten van hun tegenstrever.
■
RUDI DE CEUSTER
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:35
CU LT U U R EN SA M EN L E VI N G
Vlaanderen voor en na 8 oktober Over de arrogantie van het culturele establishment
De lokale verkiezingsuitslagen zijn wat ze zijn: de verwachte afstraffing voor blauw, en winst voor het Vlaams Belang, dat evenwel sp.a in Antwerpen niet van de troon kon stoten. In de euforie die daarmee gepaard ging, speelden zich enkele merkwaardige taferelen af, die veelbetekenend zijn voor de reële politiek-culturele kloof die Vlaanderen kenmerkt.
T
oen bekend raakte dat Patrick Janssens de burgemeesterssjerp mocht houden, liep de Grote Markt vol met schoon volk dat men normaal alleen op fi lmfestivals en sjieke cocktailparty’s tegenkomt. Uiteraard de idolen van progressief-links zoals Tom Barman, Luc Tuymans, Jan Decleir en Tom Lanoye. Maar ook de gepensioneerde dichter Hugo Claus, de eeuwige Nobelprijskandidaat, kwam daar zowaar aangesleft om nog wat mestkevers dood te trappen, in casu de 33 % domme plebejers die toch “fout” gekozen hadden. Gênant. Sirenegeloei In de aanloop naar de verkiezingen had het culturele establishment (artiesten, schrijvers, journalisten, academici …) zich inderdaad geen moeite bespaard om het klootjesvolk de les te lezen en te zeggen voor wie het alvast niét mochten stemmen. Het leek wel een orgie van het goed geweten, gecultiveerd door de nieuwe kapitaalkrachtige elite die de dure herenhuizen en lofts van het Antwerpse Zuid heeft ingepalmd. De toon werd gezet met de gratis 01.10 concerten van Tom Barman, aangevuld met het sirenegeloei van Luc Tuymans: ‘Let op, kleine man, niet buiten de lijntjes kleuren!’ Op vrijdag 6 oktober, twee dagen voor de lokale verkiezingen, verscheen in De Standaard een hoogst paternalistische ‘Oproep aan het lokale beleid’ vanwege Kunst en Democratie, ondertekend door een hele rist van die wereldverbeteraars, met de subliminale waarschuwing aan het adres van die domme Jan Modaal om zich electoraal een beetje te gedragen. Het absolute dieptepunt werd diezelfde vrijdagavond bereikt, toen Tom Naegels, huisintellectueel van De Standaard en medeondertekenaar van de brief, op de VRT-verkiezingsuitzending aan alle proteststemmers de raad gaf om blanco te stemmen. Tja, wat voor een soort gemediatiseerde kermisdemocratie is dit eigenlijk? Hebben de achtbare leden van het kunstenaarsgild schrik van de ‘Onbekende Vlaming’? Ja dus. 33 % Antwerpenaren kruipt nu in zijn schelp, misnoegder dan ooit, zonder twijfel wegens de allochtone jeugdbendes die buschauffeurs van de Lijn ongestraft terroriseren. Maar vooral ook tegen de nieuwe autochtone elite die haar bruggenhoofd aan het Zuid heeft gevestigd. Antwerpen, bezette stad? Het lijkt erop. ‘Politiek-correct’ Het is tragikomisch dat heel dat cultureel establishment, waarvan het Claus-optreden maar een hilarisch voorbeeld was, geabsorbeerd lijkt door braaf-burgerlijke fatsoensnormen met een behoorlijke dosis hypocrisie, beter bekend onder de verzamelnaam ‘politiek-correct denken’. Barman noch Lanoye zijn immers eigenzinnige diepgravers die het systeem in vraag stellen. Het zijn veeleer behaagzieke trend-intellectuelen met een hoge aaibaarheidsfactor. Ze zoeken de mainstream en het gemakkelijk applaus bij gelijkgezinden, en wagen zich nooit bui-
ten de krijtlijnen van de modern-progressistische hygiëne zoals die vooral door De Morgen wordt uitgedragen. Tussen het culturele en het politieke establishment hebben zich mettertijd ragfijne netwerken ontsponnen, met als eerste bedoeling: het in stand houden van de kaduuke Belgische constructie waarin de elites hun privileges kunnen behouden. Zo komt het dat de modieuze rebel Hugo Claus geridderd is in de Leopoldsorde en dat Jan Fabre het plafond van het koninklijk paleis mag beschilderen. België overleeft dankzij lege retoriek, werkelijkheidsontkenning, cirkelredeneringen en taboes. Van de dader van een steekpartij mag men niet zeggen dat hij van Marokkaanse origine is. Lachen met Prins Filip of met halsstarrig Franssprekende inwijkelingen in de Brusselse rand is onbehoorlijk. Wie tegen de monarchie is, is extreem-rechts en racistisch. Het cordon sanitaire in vraag stellen is inciviek en antidemocratisch (!). En wie deze vormen van postmoderne censuur onder de aandacht brengt, is sowieso een fascist.
‘De Antwerpse straatvechterspartij zal nóg winnen, simpelweg omdat ze momenteel de burgerlijke ongehoorzaamheid en het politiek-incorrecte protest een stem geeft.’
Conclusie: de oogst is binnen, maar het gejuich rond Patrick Janssens zal snel verstommen. De Antwerpse straatvechterspartij zal nóg winnen, simpelweg omdat ze momenteel de burgerlijke ongehoorzaamheid en het politiek-incorrecte protest een stem geeft, in een tijdsgewricht waar de Belgische constructie met al haar institutionele aanhangsels op het punt staat te bezwijken. Met de triomf van reclameman en strateeg Patrick Janssens is hoe dan ook de vermarkting van de politieke cultuur voltooid, een project dat zijn collega Noël Slangen had opgestart, onder het goedkeurende oog van de intelligentsia, de media en uiteraard de politieke klasse zelf. Niet te verwonderen dat “politiek-incorrect” in Vlaanderen een geuzentitel is geworden…
■
JOHAN SANCTORUM cultuurfilosoof en columnist www.visionair-belgie.be
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 9
Doorbraak
9
19-10-2006 13:16:35
M ED I A
Van de woestijnvis, de barones, de inquisiteur Ook vandaag niet uitzonderlijk: totalitair denken en desinformatie in de media
Met de repetitieve woorden ‘Voor het overige hoop ik dat de BRT uit de ether mag verdwijnen’ heeft de tv-recensent van een in Vlaamsgezinde middens behoorlijk bekend weekblad jaren lang gehamerd op het gebrek aan objectiviteit bij de openbare omroep. Zoveel jaren later is er weinig nieuws. Desinformatie in de media, hoezo? Drie voorbeelden.
O
ver De laatste show lazen we in Doorbraak eerder al opmerkelijke cijfers, bijeengesprokkeld door de VRT zelf op vraag van de parlementsleden Bart Carron (Spirit) en Kris Van Dijck (N-VA). Paarsgroen is dominant aanwezig in talrijke amusementsprogramma’s. Vlaams Belang komt er nooit in, en CD&V en N-VA zelden. Absoluut onrecht tegenover de meest Vlaamsgezinde partijen, met de glimlach verkocht. Frieda Van Wijck De laatste show is Mark Uytterhoeven nu kwijt, maar Frieda Van Wijck volgt hem waardig op. Via Woestijnvis krijgt ze nu geregeld ene Marc Delire naast zich, een Franstalige voetbalcommentator bij Belgacom TV. Hij wil bij Van Wijck ‘niets minder dan Vlaanderen en Wallonië weer dicht bij elkaar brengen’. Dat Marc Delire kan dan wel. De Morgen noemt Delire de ‘Waalse hoop in bange dagen’. ‘Bedoeling is te praten over de verschillen en gelijkenissen tussen Vlaanderen en Wallonië’, zegt Delire, ‘we verschillen niet zoveel als we wel eens denken’. Een wijze uit het zuiden? Delire zal het bij voorbeeld hebben over de Vlaamse fl itspalen. ‘Voor Walen is dat niet te geloven: bij ons kun je er amper een vinden’. Zal de man ook uitleggen hoe het geld van de boetes naar Wallonië fl itst? Delire zal zich ook verwonderen over onze verkeerspalen, sinds Johan Sauwens geel-zwart geverfd, ‘het toppunt van belachelijkheid, toch?’. Zou Delire die paaltjes (zelf betaald) vergelijken met de olijke fratsen als de scheepslift van Strépy, de overvette Waalse ambtenarij of het peperdure station van Luik?
10
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 10
En uitleggen wat dit gedoe aan de Vlaming kost? ‘Op zich zijn er in België niet zo heel veel verschillen’… Tja, we hebben wat te verwachten in de politieke sofa van Woestijnvis. Hopelijk komt een van de andere gasten er op het idee de leuke jongen te vragen waar dan wel de overeenkomsten zouden zitten? Delire zal het met grapjes over liedjes en frietjes wellicht allemaal opzij schuiven. Om het land te redden. De VRT kleurt zijn entertainment. De VRT desinformeert. Doornaert Verrassend was vorige maand ook Mia Doornaert, redactrice van De Standaard. Een commentaartje over de eenzijdigheid van de 0110-concerten (‘godsdienstig fanatisme strookt net zo min met verdraagzaamheid als xenofobie’) brengt haar bij de vraag waarom de VRT dag na dag propaganda maakt voor het Vlaams Belang (sic). ‘Sinds jaren is op onze publieke radio en tv het woord België zo goed als verboden. Alles is “Vlaams” geworden, de kust, de sport, de politiek, de kunst. De boodschap die uitgaat van dat zeer Mia Doornaert bewuste en politiek gewilde woordgebruik is dat België geen legitieme staat is. En die boodschap kan alleen maar koren op de molen zijn van de enige partij die het barsten van die staat in haar programma heeft, uitgerekend de partij waartegen de 0110-concerten gericht waren.’ Niet de partij, maar de separatistische ideeën zijn dus verfoeilijk. En de VRT zou die verspreiden? We moeten iets gemist hebben… Voor cijfers over de werkelijke politieke kleur van de journalisten in het algemeen verwijzen we Doornaert graag naar onderzoek van prof. Els De Bens: rood-groen luiden de klokken. Misschien kan zij ons in ruil eens het dikke
dossier geven van alle programma’s waarin prominente Vlaamsgezinden in naam van het VRT-pluralisme eens rustig in debat gaan over hun thema’s. Of van het hele peloton van Vlaamsgezinde partijpolitici, “analisten” en commentatoren die de debattafels in de verkiezingsprogramma’s mochten omringen. Doornaert weet dat, maar liegt rond de waarheid heen. Ze desinformeert. Media en cordon Walter Pauli was niet de enige journalist die lange tijd verontwaardigd veinsde over de bemerking dat 0110 gericht was tegen één partij. Na de optredens was Pauli plots wél duidelijk: ‘Waarom is 0110 het belangrijkste politieke statement van het jaar? Omdat het een aanval op het VB is vanWalter Pauli uit de buik, het hart’. Veel artiesten van buiten de progressieve kern zijn er inderdaad ingeluisd, maar misten de mentale kracht om zich vooraf terug te trekken (mede dankzij onnozele reacties van sommige VB’ers). Een volgende keer zal het minder makkelijk lukken. Onder meer Lotti gaf het onlangs toe: ‘Ik lees de Knack niet, en wist dus ook niet wat Tom Barman over 0110 gezegd had toen ik toezegde. Het was dom, niet te beseffen dat dit een politiek gebeuren is’. Ook hier weer hetzelfde verhaal als hierboven. De aanval richt zich via de VB-brug vervolgens op de Vlaamse beweging: ‘Een groot deel van de Vlaamse Beweging heeft altijd geweigerd om het VB te isoleren’... Samen met een deel van de pers vormt die beweging voor Pauli “de vijfde colonne” van het VB. Kop van jut is nu ook al Peter Vandermeersch van De Standaard, die ‘het grootste antiVB-initiatief in jaren’ met zijn kritische opstelling ondermijnde. Pauli als inquisiteur, het zit eraan te komen. Pauli wist hoe de vork aan de 0110-steel zat. Hij desinformeert. ■
JVDC
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:36
Vrijspraak
GORIK
11-11-11 Vlaams Brussel loopt leeg Het aantal Vlamingen in de hoofdstad krimpt, constateert het weekblad Brussel Deze Week na een steekproef op basis van de kiezerslijsten (18+). In Anderlecht daalde het aantal Vlamingen tussen 2004 en nu met 7,3 %, in Sint-Lambrechts-Woluwe met 14 %, in Schaarbeek min 3 %, in Koekelberg en Jette met 5,2 %, in Brussel-stad met 3 % en in Etterbeek met… 25 %. Commentaar van Anja Otte in De Standaard: ‘In tegenstelling tot wat de assertieve Nederlandstalige minderheid rond de Dansaertstraat doet vermoeden, veroudert de Vlaamse bevolking van Brussel. De Vlamingen sterven gewoon uit. De hoofdstad blijft wel aantrekkelijk voor jongeren, maar evengoed keren die de stad de rug toe zodra ze een gezin vormen.’ Kris Hendrickx in De Morgen (21 september): ‘Er sterven namelijk beduidend meer Vlamingen in Brussel dan er geboren worden. De sterk gemediatiseerde trek van de Vlamingen naar Brussel, in het bijzonder de Dansaertwijk, is reëel, tonen de cijfers, maar kan de algemene daling niet compenseren.’ Het aantal kiezers steeg tussen 2000 en 2006 van 555 000 naar 600 000, schrijft Brussel Deze Week. De stijging is vooral te danken aan de naturalisaties en de natuurlijke aangroei van de bevolking. Brussels minister van Financiën Guy Vanhengel geeft toe dat er een daling is van het aantal Nederlandstaligen op de kieslijsten, maar benadrukt tegelijk dat 22 % van de Brusselse kinderen vandaag naar een Nederlandstalige school gaat, zonder daarom een Nederlandstalige identiteitskaart op zak te hebben. Ook Dirk Volckaerts, hoofdredacteur van Brussel Deze Week, vindt de cijfers helemaal niet alarmerend. Een derde van de Brusselaars zegt behoorlijk goed het Nederlands te beheersen. Het taal-denken noemt hij ‘voorbijgestreefd’.
■ JVD C
N
ovember, maand van de 11-11-11-actie, brengt de solidariteitsgedachte nadrukkelijk onder de aandacht. Dan wordt de Vlaamse Beweging geacht zich stilletjes in een hoekje terug te trekken. Want die promoot het egoïsme en weigert solidair te zijn. De Vlaams-nationale enggeestigheid past niet in de maand van de mededeelzaamheid. Maar net als in de andere elf maanden, blijft Vlaanderen ook in november een toonbeeld van vrijgevigheid. De 11-11-11-actie is slechts een mediatiek hoogtepunt. Vlaanderen heeft wat kleingeld over om solidaire klevertjes aan te schaffen als goedmenende scouts aanbellen. Het grote geld wordt gedoneerd via het Belgische transfersysteem. We gaan hier niet goochelen met cijfers en zullen de tabellen van Rudy Aernoudt hanteren. Die schreef een zogenaamd anti-Warandemanifest (Vlaanderen-Wallonië. Je t’aime, moi non plus. Roularta Books) en kan dus niet van flamingantische vooringenomenheid worden beticht. Volgens zijn berekeningen sluizen wij 4,2 % van ons bruto binnenlands product naar Wallonië. We zullen zijn cijfer, als minimumschatting te bekijken, hanteren. ‘Willen wij wel de Bulgaren ondersteunen, maar niet de Walen?’, vraagt hij met een geslepen gevoel voor poli-dramatiek in Knack. Ho maar Rudy, hoeveel solidariteit legt een Vlaming aan de dag voor die arme Bulgaren? Het equivalent van drie 11-11-11-klevertjes? Sta ons dus toe de vraag wat juister te formuleren. ‘Waarom laten we ons inkomen stevig afromen ter “ondersteuning” van Wallonië, maar houden we de knip op de portefeuille als het over Bulgaren gaat?’ (Dat “ondersteunen” blijkt uit de feiten erg relatief. De Vlaamse transfers helpen de Waalse economie, blijkens alle statistieken, niet echt vooruit.) Hoewel het Waalse inkomen stukken hoger ligt dan dat van de Bulgaren. (Over Somaliërs, Mauretaniërs en andere nog minder geprivilegieerden zwijgen we dan nog zedig.) Wat wordt verkocht als solidariteit, blijkt een dekmantel om een Belgisch eigen-volk-eerstprogramma te verdoezelen. Wij worden geacht bijzonder gul te zijn voor de hulpbehoevenden, voor zover ze huizen binnen de Belgische grenspalen. De verdedigers van dat Belgische nationalisme blijken er trouwens een verdoken agenda op na te houden, die een stuk minder menslievend klinkt. De – niet door ernstig onderzoek ondersteunde – redenering luidt dat Vlaanderen binnen afzienbare tijd zelf nood zal hebben aan ondersteunende transfers. Zij bepleiten geen solidariteit met Wallonië, maar het betalen van een verzekeringspremie met het oog op komend onheil. Als dat echt waar is, kunnen we onze Waalse vrienden een enorme dienst verlenen met het opzeggen van die Belgische polis. Maar we lezen dus november op onze kalender. Tijd om een Vlaams solidariteitspact voor te stellen. Als we vandaag ruim 4 % - wellicht meer – overhevelen naar een iets armere regio, maar de armste landen en volkeren in de kou van de schrale en niet eens bereikte 0,7 % ontwikkelingshulp laten staan, komt ons gevoel voor echte solidariteit in opstand. Laten we de keuze maken om het profijt dat voortvloeit uit het opbreken van België, in belangrijke mate te gebruiken voor een wereldwijd Vlaams solidariteitscontract. Het onafhankelijke Vlaanderen kiest ervoor een veelvoud van de gestelde norm van 0,7 % aan ontwikkelingshulp te besteden. In een eerste fase vooral gericht op Wallonië, maar geleidelijk verschuiven we die transfers richting landen die echt behoeftig zijn. Het kost ons geen cent extra. Wallonië krijgt de kans om de verslavende en verdovende Vlaamse subsidies te ontgroeien. De Vlaamse staat wordt een wereldwijd model van internationale solidariteit met de Derde Wereld. Da’s nog eens een deugddoend project dat perfect past in de Vlaamse traditie van mededeelzaamheid en openheid naar de wereld. ■ PETER D E ROOVER
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 11
Doorbraak
11
19-10-2006 13:16:37
CO M M U N AU TA I R
2007: nog eens over woord houden... Partituren zijn er, maar men moet ze willen lezen Vlaanderen en Wallonië zijn twee verschillende landen. In 2007 zal Vlaanderen meer bevoegdheden vragen, maar welke precies, is onduidelijk. Eensgezindheid tussen de Vlaamse partijen lijkt voorlopig ver weg. Geen probleem, volgens sommigen: als ieder zijn communautair bundeltje heeft, valt er ook wel een en ander van de onderhandelingstafel. In dat perspectief gaan we – vanuit een licht wantrouwen – op zoek naar de inhoud van die bundeltjes. De Vlaams-nationalistische partijen laten we buiten beschouwing. Hun einddoelstelling (Vlaanderen onafhankelijk) is gekend.
I
n 1999 formuleerden nagenoeg alle Vlaamse partijen hun doelstellingen in de zogenaamde resoluties van het Vlaams Parlement (3 maart 1999). In 2004 kleefden dezelfde eisen aan de startblokken van Leterme I. De Vlaamse regeerverklaring was duidelijk: ‘De regeringspartijen engageren zich er duidelijk toe om de resoluties van 1999 “op korte termijn” te realiseren. Het lijstje was duidelijk: volledig Vlaamse bevoegdheden voor gezondheidszorg en gezinsbeleid (1), meer fi scale en fi nanciele autonomie (2), volledige constitutieve autonomie (3), overheveling van de spoorinfrastructuur en de exploitatie ervan (4), objectieve en doorzichtige solidariteit met de andere deelstaten (5) en homogene bevoegdheidspakketten (6). Daar werd nog een passage aan toegevoegd over engagement inzake de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Allemaal fl ink gezegd, maar minder fl ink gedaan. De verkiezingen van 2007 naderen en op het communautaire front heerst er chaos. En in het licht van bovenstaande vooral veel geheugenverlies. Hoe aantrekkelijk is het communautaire menu van de traditionele Vlaamse partijen? Liberalen Beginnen we bij de Vlaamse liberalen. Daarover zijn we snel uitgepraat. Verhofstadt heeft de inzet beperkt tot drie zaken: de hervorming van de instellingen (waarover zijn eigen parlementariërs niet te spreken zijn), een oplossing voor de Rand en een verdere homogenisering van de bevoegdheden. Eén resolutie blijft dus overeind. ‘De communautaire discussie wordt voor mij niet de inzet van de verkiezingen’, zei de premier in De Standaard (17 juni). Tegenover het mag-hetwat-meer-zijn van Somers of Moerman staat de federale recuperatiedrang van Verwilghen en De Gucht. Socialisten Sp.a-voorzitter Vande Lanotte wil in 2007 tot elke prijs het werkgelegenheids-
12
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 12
beleid (lokaal arbeidsmarktbeleid) regionaliseren1. ‘Ik heb één communautair punt, de arbeidsmarkt. Al de rest is secundair … Ook de socialisten kunnen er niet langer omheen dat de sociaaleconomische kloof gigantisch is. (8,6 % werklozen in Vlaanderen, 19,3 % in Wallonië en 21,3 % in Brussel). Of die ene communautaire sp.a-verzuchting – niet duidelijk afgelijnd in hogergenoemde resoluties – een stap vooruit is, valt te betwijfelen. De sp.avoorzitter koppelt de splitsing van werkgelegenheidsbeleid aan een merkwaardige knieval ‘dat het niet gaat om een Vlaamse rooftocht’. Daarom wil hij budgetverdeling vastklikken volgens een 50/50-verdeelsleutel (Vlaanderen enerzijds, Wallonië en Brussel anderzijds). Pas na 20 tot 25 jaar zou het geld worden verdeeld volgens het bevolkingscijfer’ (De Tijd, 8 sept.). Over doorzichtige solidariteit (zie regeerakkoord) hoor je de socialisten niets zeggen. Aan sociale zekerheid en solidariteitsmechanismen mag niet worden geraakt. En Vande Lanotte negeert de ook door socialisten ondertekende eis van een integrale Vlaamse gezondheidszorg. Gaat de sp.a exclusief voor één dossier, dan heeft Spirit iets meer honger. ‘Spirit wil in 2007 ook praten over de gezondheidszorgen, justitie en fiscaliteit’, aldus Geert Lambert (DS, 8 sept.). CD&V Leterme blijft herhalen dat een staatshervorming noodzakelijk is. Zijn uithangbord ‘verantwoord federalisme’ lijkt een stap achteruit na het CD&Vcongres over confederalisme. Bovendien beperkt ook Leterme zijn ambities blijkbaar vooral tot ‘sociaaleconomische hefbomen’ en over ‘objectievere transfers’. (DS, 13okt.) Het zijn de luitenanten in de partij die erop wijzen dat het verschil in visie tussen noord en zuid ook gaat over justitie en (verkeers)veiligheid, over asiel en migratie, over misdaad en straf, over schuld
en boete ... ‘allemaal domeinen waarvoor het federale parlement bevoegd is’ (Herman Van Rompuy). Marc Van Peel vindt dat de splitsing van Justitie ‘de allereerste prioriteit’ moet zijn bij de komende communautaire onderhandelingen (Terzake, 6 okt.) De splitsing van justitie is overigens een oude Vlaamse eis (zie hierover onder meer http://www.storme. be/Vlaamsejustitie.html) . CD&V’ers zijn bovendien erg zwijgzaam over ‘volledig Vlaamse bevoegdheden voor gezondheidszorg en gezinsbeleid’, nochtans het eerste punt van Letermes regeerverklaring. Voor Guy Tegenbos (DS, 7 sept.) moet alles wat te maken heeft met “zorg” zo snel als mogelijk in één hand komen, ‘en die hand zit het best zo dicht mogelijk bij de burger, dus bij de gemeenschappen die dan nadien kunnen samenwerken’. Ten slotte blijft het bij CD&V ook stil over de communautarisering van de pensioenen. Gezien in het kader van een aangepast sociaaleconomisch beleid op maat van de Vlaamse toestand, een zwak punt. Vlaamsgezinden weten wat hen te doen staat in de aanloop naar de federale verkiezingen van 2007. Men kan zich opsluiten in het grote gelijk van de twee nationalistische partijen, maar men weet dat partners nodig zijn om stappen te zetten richting Vlaamse staatsvorming. In dit opzicht is voor de Vlaamse Volksbeweging élke stap vooruit een goede zaak. Die kunnen zetten zal mede afhankelijk zijn van de positieve politieke druk op de publieke opinie, de pers, de Vlaamse parlementsleden. Er is voldoende reden om te “bewegen”. En om de Vlaamse politici ertoe te overtuigen om met rationele koppigheid hun rol te spelen als Franstaligen en hun bondgenoten in Vlaanderen elke vooruitgang zouden blokkeren. ■ JAN 1
VAN DE CASTEELE
Vande Lanotte maakt dit concreet: het gaat om werkloosheidsuitkeringen, brugpensioenen, tijdskrediet, uitzendarbeid en terbeschikkingstelling, arbeidsvergunningen, betaald educatief verlof en het leerlingenwezen.
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:37
BOEK E N
Yves Niet dat we onze minister-president voor het hoofd willen stoten. Maar het jongste boek over/van hem, is net geen dode mus geworden. Er staat immers niets in dat niemand al wist. Nihil novi sub sole, met andere woorden. Als oud-leerling van classicus-minister Luc Martens aan het college van Ieper, zal Yves Leterme wel weten wat dit wil zeggen. Staat er dan echt niets in dit met luide trom aangekondigde boek? Het meest bijzondere is wel dat dit het eerste deel van een nieuwe reeks egoboeken is van Lannoo. En wel onder supervisie van Jozef Deleu (oud-hoofdredacteur van Ons Erfdeel en nu sp.a-vertegenwoordiger bij de VRT). Met Reynebeau als sterauteur, elk seizoen een dozijn boeken over België en zijn belgitudes en nu een sp.a’er als ‘medewerker’, moet stichter-uitgever Joris Lannoo zich wel vaker in zijn graf omdraaien … Staat er dan echt niets in dit boek? Neen. Althans, we weten ondertussen wel dat Yves uit een klein en bescheiden gezin komt. Dat papa een Franstalige behanger-schilder uit Komen is. Die niet politiek geëngageerd was: als kleine middenstander wou hij aan iedereen verkopen. Dat Yves niet voorbestemd was om in de politiek te komen (coureur lag meer voor de hand). En dat Yves een nogal romantisch-conservatief (met kleine ‘c’) beeld heeft over de Vlaamse samenleving. Dat hij een voorkeur heeft voor ‘beginselvaste’ mensen, ‘bescheiden’ ook – zoals hijzelf – en dus zeker niet voor tafelspringers die vooral in blauwe kringen voorkomen. Voorts wél een pleidooi voor een origineler en duidelijker pro-
gramma voor de CD&V, en een historische ontboezeming over het samenbrengen van christendemocraten en Vlaams-nationalisten, als twee loten van éénzelfde stam. Het voor Doorbraak meest interessante deel is wel dat waar Leterme zijn communautaire gedachten uiteen zet. Alleen, ook hier niets nieuws. Of toch? Hij blijft erop hameren dat een Belgische statusquo zonder hem en zijn partij zal zijn, en hij wil garanties voor een volgende – en verdere – staatshervorming – anders doet hij, en zijn partij niét mee. België samenhouden om het samen te houden is ‘zinloos’. Ons federalisme is ‘centrifugaal’ en verdraagt geen ‘rustpunt’. Dat Vlaanderen en Wallonië telkens moeten ‘zoeken naar een gemeenschappelijke deler’ wordt ‘op een bepaald moment voor iedereen contraproductief.’ Hij pleit voor een ‘verantwoordelijk federalisme’, met de nodige fiscale en budgettaire mogelijkheden om homogene bevoegdheidspakketten te beheren. Er zal dus nooit een definitieve fase in de staatshervorming komen. ‘Er zal altijd wel een volgende stap moeten worden gezet.’ Leterme laat ook verstaan dat hij liever in Vlaanderen blijft, dan naar België te willen gaan. Hij legt de bal zelfs in het Franstalige kamp. Lijkt het federale aanbod interessant genoeg, wil hij erop ingaan. Maar: ‘de Franstaligen kunnen toch moeilijk zonder ons een Belgische regering vormen?’ En misschien de belangrijkste uitspraak: ‘het zwaartepunt van onze partij is verschoven naar Vlaanderen’. Wat het
toch niet doet, als je in eigen partij geen federale schoonmoeder meer hebt. In dat communautaire hoofdstuk staat één nieuwsfeit. Leterme pleit enerzijds voor een grote nieuwe stap in de staatshervorming. Anderzijds pleit hij ook voor een herfederaliseren van buitenlandse handel. Hij verwijt de diplomaten en politici ter zake dat ze niet weten wat ze (willen) verkopen. ‘Of de Vlaamse verkopers in het buitenland gaan voluit voor Vlaanderen en de Franstaligen voor Wallonië, of we gaan allemaal voor België, maar niet voor België én Vlaanderen én ook nog een beetje Brussel, niet voor België én Wallonië en een beetje Bruxelles. (…) De gewesten moeten hun eigen klemtonen kunnen leggen, maar wat te maken heeft met internationale organisaties, gebeurt noodgedwongen onder federale coördinatie.’ Toch nog iets nieuws dan in dit boek, dat in feite één lang interview is, afgenomen door Filip Rogiers (De Morgen).
burgemeesters, en reacties hierop vanuit de oppositie, al dan niet opgetekend in de schrijvende pers of partijpolitieke bladen als het socialistisch-populistische Wesp. Joris mag dan wel heel omstandig beschrijven hoe Robert Stevaert als hippiecafébaas het schopte tot plaatselijk politicus en burgemeester van Hasselt, het is een saaie bedoening voor wie de Hasseltse coryfeeën niet kent. Het boek lijkt meer op een opsomming van de belangrijkste notulen van de gemeenteraden van de twee legislaturen voor en die onder Stevaert. Blijkt wel dat alle ‘frisse’ en typisch Stevaertiaanse ideeën niet altijd van
Steve blijken te komen én dat hij soft-dictatoriale neigingen niet schuwde.
■ KD R.
Filip Rogiers, Yves Leterme uitgedaagd. Lannoo, 168 blz., isbn 13: 978-90-209-6766-1
Steve De Limburgse journalist Etienne Joris pubiceerde kort voor de zomer op eigen initiatief De Putsch van Steve. Dit goedkoop uitgegeven en op een eindwerk lijkende boek is – behalve in de ‘eigen’ kranten Het Nieuwsblad en De Standaard – door de pers doodgezwegen. Ondanks of dankzij Steve Stevaert en sparring partner en TV Limburg-hoofd Ernst Bujok? Voor Hasselaren – en bij uitbreiding andere politiek geïnteresseerde Limburgers – is dit boek een must. Wie de lokale politiek niet kent, laat deze uitgave beter links liggen. Want – ondanks de veelbelovende titel – het betreft een opsomming van lokale feiten, beslissingen van schepencolleges en
■ KD R.
E. Joris, De Putsch van Steve. Cafébaas geeft baronnen het nakijken. Enkel verkrijgbaar in Standaard Boekhandel Hasselt.
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 13
Doorbraak
13
19-10-2006 13:16:38
KAMIKAZE
Witte Raven: kunstenaar wordt politoloog!
H
et was al bij al nogal voorspelbaar en kon dus beweringen kracht bij te zetten. Waarschijnlijk van niet langer uitblijven. Het populaire VRT-prolepe Janssens geleerd. En het beeld van die beesten gramma Witte Raven BV moest op termijn zijn vruchis allicht nog een restant van uit de tijd toen “zij” (die ten afwerpen en in het echte leven navolging krijgen. van “het”) in Antwerpen in leeuwenkooien werden En als het niet kon via de televisie, dan maar via de opgesloten. En eenmaal gelanceerd, gaat Tuymans schrijvende pers. En inderdaad. Niemand minder dat op zijn elan verder. In zijn verbeelding (daarom is hij onze grote en internationaal gelauwerde kunstenaar ook kunstenaar) ziet hij het allemaal gebeuren. GeLuc Tuymans Luc Tuymans, werd naar aanleiding van de gemeenweld alom. Burgerwachten die als paddestoelen uit teraadsverkiezingen graag bereid gevonden om voor ‘het goede de grond rijzen en winkelruiten die sneuvelen. Kortom, een nieudoel’ heel even in de huid van een doorgewinterde politoloog te we Kristallnacht anno 2006. kruipen. En met succes overigens. Om elke geleerde professor Vandaar zijn even tweevoudige conclusie: 1) Iedereen moet politologie te doen blozen. De redactie van Knack was zelfs zoeen en ander goed overwegen vooraleer in het stemhokje een zeer onder de indruk, dat zij het niet kon laten om het interview beslissing te nemen. 2) Men had het nooit zover mogen laten met de zelfbenoemde politcoloog in wording integraal af te drukkomen en dat “partijtje” meteen moeten opdoeken. En als klap ken. En ik ben hen daar dankbaar voor. Want het resultaat was op de vuurpijl volgt dan een nooit geëvenaarde hommage aan ronduit verhelderend. Nu weet ik (Bekrompen Vlaming die ik ben) het adres aan onze grote staatsman Willy uit Hasselt. Want door tenminste wie Luc Tuymans is. zo’n figuur op te offeren heeft men in Vlaanderen de “onbetrouwLuc Tuymans is niet alleen kunstenaar, hij is bovendien ook en baarheid” geïnstalleerd. En toen wist ook ik niet meer waar ik vooral een grote ziener. Want hij weet met stellige zekerheid dat als het had. Gelukkig dat het interview ten einde liep, want ik ging het Vlaams Belang in Antwerpen de meerderheid zou gehaald hebzowaar twijfelen aan alles waar ik ooit had in geloofd. ben, het hek van de dam zou zijn. Al zegt hij er niet bij welk hek van Gelukkig voor Tuymans is het allemaal wel een beetje anders welke dam. Maar dat is ook niet nodig, want om zijn stelling kracht gelopen en gelooft hij misschien dat het nog aan hem te danken bij te zetten, sleurt hij er prompt zijn moeder bij, die de oorlog nog is ook. Vandaar, Mijnheer Tuymans, dit veeleer korte besluit ter heeft meegemaakt en als geen ander weet dat “het” beesten zijn. overweging: weet tenminste dat veel overwinningen door de zeGoed gezien van Tuymans, die kennelijk weet dat “moeders” gepraal verslagen zijn geweest. Of, qui vivra verra … ■ K AMIKAZE het altijd goed doen als het er op aan komt om kinderachtige
M E G A F OO N
O
p initiatief van de in 2006 overleden graaf Charles Ullens de Schooten (actief bij Tiense Suiker, Artal, bank Degroof) en de unionistische Koning Boudewijn Stichting bestudeerde een onderzoeksgroep van vijf universiteiten (twee Nederlandstalige), verenigd in een Belgisch Consortium, de migratiestromen. Doel: regelmatig een stand van zaken opmaken over migratie in België, ‘om zo bij te dragen tot een coherente migratie- en integratiepolitiek’ en ‘extreem-rechts’ af te blokken. De Koning Boudewijnstichting zorgt voor de verspreiding van de resultaten en de opvolging van het initiatief. Het rapport van de Koning Boudewijn Stichting is te vinden op de webstek, www.kbs-frb.be. Een Megafoontje waard. Aantal De migratiestop van 1974 heeft nooit gewerkt en de migratie neemt sterk toe. Ondanks de immigratiestop is het aantal bui-
14
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 14
M i g r a t i e: d e c i j f e r s va n d e K B S tenlanders dat in België komt wonen tussen 1983 en 2004 bijna verdubbeld. Jaarlijks met 34.000 migranten (stad als Lier). Illegalen en geboortes in België zijn hierin NIET meegeteld. Op 1 januari 2005 telde België 1.570.475 mensen van buitenlandse afkomst. Dat is 15 % van de bevolking. Een derde van hen is geboren in België. Tussen 1991 en 2005 is de allochtone bevolking met bijna 28 % gegroeid, de autochtone Belgische met amper 0,9 %. Volgens de studie ‘duurt het in dit tempo 1.000 jaar om de autochtone bevolking van ons land te verdubbelen, terwijl de allochtone bevolking in 35 jaar verdubbeld is’. Tussen 1991 en 2005 kwamen er in België meer allochtone Marokkanen bij dan autochtone Belgen. Uit de cijfers van juni 2001 blijkt dat 60 % van de Marokkanen, Turken en Afrikanen van onder de Sahara zich heeft laten naturaliseren. ‘België heeft een van de meest liberale wetgevingen om Belg te worden. Zes-
tig procent van de Marokkanen, Turken en Sub Sahara Afrikanen laat zich naturaliseren. Zij verdwijnen als vreemdeling uit de statistieken’, aldus prof. Marc Swyngedouw (KU Leuven, medewerker rapport) Waar? De migranten trekken vooral naar de steden. Een derde naar Brussel. In Sint-Joost is 70 % van de inwoners allochtoon, in Antwerpen 24 %. Migranten die in de afgelopen vijf jaar naar België kwamen, trokken vooral naar Vlaanderen (Antwerpen, Gent, vroegere Limburgse mijngemeenten): 40 % vestigde zich in het noorden van het land, tegen slechts 23 % in Wallonië. Wallonië heeft vooral allochtonen uit de Europese Unie. Van de Marokkanen woont slechts 16 % in Wallonië, tegen 32 % in Vlaanderen en 51 % in Brussel. De Turken wonen dan weer in meerderheid in Vlaanderen, voornamelijk in Antwerpen en Gent. ■ JVDC
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:40
Colofon
Energiebesparing Milieutechnologie: afvalverbranding, deNOx. Explosieve gasmengels: verwerking in overeenstemming met ATEX. Gespecialiseerd studiewerk en sleutel-op-de-deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel.: +(03) 491 98 78 – Fax: +(03) 491 98 77 E-mail: info@euro-pem.com
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. ■ Verschijnt maandelijks (niet in augustus). ■ Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. ■ H OOFDREDAC TEUR : Jan Van de Casteele ■ K ERNREDAC TIE : Karl Drabbe, Dirk Laeremans, Anke Nobels, Peter De Roover ■ M EDE WERKERS : Ludo Abicht, Gerard Bouvier, Rudi De Ceuster, Jacques Claes, Frans Crols, Katleen Van den Heuvel, Bart Maddens, Guido Naets, Marc Platel, Dirk Rochtus, Matthias E. Storme, Pieter-Jan Verstraete ■ R EDAC TIE - ADRE S : Passendalestraat 1A, 2600 Berchem. Tel 03 366 18 50 – Fax 03 366 60 45 ■ redactie@doorbraak.org ■ www. doorbraak.org – abonnementen: secretariaat@doorbraak.org ■ A BONNE MENT : € 16,50 voor een abonnement van 12 maanden (buitenland: € 25) ■ S TUDENTENABONNE MENT : € 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling ■ I NTERNE TABONNE MENT : € 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis internetabonnement. ■ Abonnering door storting op rekening 736-0012719-76 van VVB Doorbraak, Passendalestraat 1A, 2600 Berchem met vermelding van het type abonnement. ■ Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd – met ledenblad Binnendoor – naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw (VVB). U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 17 op rekening 736-0012719-76 van VVB-leden-administratie. ■ Betaling van het abonnementsgeld vanuit het buitenland: gebruik IBAN BE91 7360 0127 1976 en BIC KREDBEBB ■ VERANT WOORDELIJKE UITGEVER : Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem ■ ISSN 0012-5474
november 2006 nr. 10
DOORBRAAK 10-2006.indd 15
Doorbraak
15
19-10-2006 13:16:42
Jubileumuitgave Vijftig jaar Vlaamse Volksbeweging Van Maurits Coppieters, over Wilfried Martens en Peter De Roover tot Rita De Bont. Van amnestie en unionistisch federalisme tot verankering en een eigen staat in Europa. Een kroniek van 50 jaar VVB, interviews, en bijdragen van o.m. Wilfried Dewachter, Ludo Abicht, Bart Maddens, Mark Deweerdt, Frans Crols en Yves Leterme. • ca. 336 blz. • geïllustreerd • € 27,50 (incl. verzendingskosten) • € 27,50 op 409-9563981-19 van VVB Actie • Meer info: www.vvb.org/wijbetogen wijbetogen@vvb.org
Voorintekening (tot 6 november) 23 euro (voor wie het boek zelf komt afhalen op de voorstelling of op het secretariaat) 25.50 euro (wie het boek wil thuisgestuurd krijgen na 20 januari) Intekenen via: epost: 50jaar@vvb.org • post: Passendalestraat 1A - 2600 Berchem • Fax: 03 366 60 45
A_Vijftig jaar VVB 1indd.indd 1 16
Doorbraak
DOORBRAAK 10-2006.indd 16
16-10-2006 16:10:45
nr. 10 november 2006
19-10-2006 13:16:45