België-Belgique PB Antwerpen X 8/2828
Maandblad van de Vlaamse Volksbeweging vzw
www.doorbraak.org
Afgiftekantoor Antwerpen X P508831 Passendalestraat 1A 2600 Berchem redactie@doorbraak.org
8 2007
Dansers van Echternach vorderen sneller dan de processiegangers van België. Elke regeringsformatie illustreert op een tragikomische wijze de belgicistische handhavingsreflex.
Stop ou encore?
B
ij de jongste federale verkiezingen werd in Vlaanderen vooral Vlaams gestemd. Maar in de eindspurt is Leterme fl ink op de rem gaan staan, na interventies van de voormalige CVP-kopstukken (Leopoldgroep, o.a. Tindemans, Martens, Eyskens, Dehaene) en het ACW. Leterme heeft zich geprofi leerd als kopman voor Vlaanderen, maar het was opvallend hoe hij als Vlaams minister-president het belangrijkste dossier - dat van de transfers en de sociale zekerheid - via een transfertencommissie in de vergeetput liet rijden. Het ACW lanceerde het dogma van de “solidariteit” als strategisch concept tegen het Warandemanifest. Wilfried Martens en Mark Eyskens (volgens Benno Barnard dan toch) werden lid van B Plus. Leterme vervangt zichzelf en Inge Vervotte door twee nieuwe ACW-pionnen. De eerste formatienota’s (eerst de prutsdossiertjes even fi leren en later doen we de rest) deden wenkbrauwen fronsen. ‘Het ACW schrijft volop mee aan regeerakkoord ... en Marc Justaert aan het communautaire luik van de CD&V-onderhandelingsnota’s’, stelde Ruud Goossens (DM, 30 juni). Rond de formatienota’s hangt de geur van het verleden. Chirurgijnen bedekten in Hertoginnedal de Belgische wonden met praatjes over ‘betrokken gewesten en gemeenschappen’, ‘optimale coördinatie’, ‘overlegfora’, ‘afstemmen van bevoegdheden’, ‘hernieuwde samenwerkingsakkoorden’, ‘valoriseren van de rol van de Gemeenschappen’, ... In augustus lekte via Le Soir het (derde) Vlaams wensenlijstje... Het is een stap in de goede richting (regionalisering fiscale autonomie, verkeerswet, kinderbijslagen, sociale economie...), maar het linkerbeen blijft in de modder steken. De zogenaamd “grote staatshervorming” is in veel punten ‘gedeeltelijk’, wordt beperkt tot ‘inspraak’ of ‘medebeslissingsrecht’, tot ‘vertegenwoordigd in’, of tot micro-dossiers ...)
Een ernstige hervorming blijkt onbespreekbaar, want een bedreiging van - jawel! - de “solidariteit”. De Franstaligen hebben het begrepen, ze mogen het hard spelen, want hun bondgenoten zitten in de buik van CD&V. En in de Vlaamse “kwaliteitskranten”. ‘Het is niet verstandig de solidariteit tussen de deelgebieden (de fi nanciering van de sociale zekerheid) ter discussie te stellen.’, schrijft Guy Tegenbos (DS, 28 juli). Wat zijn wij Vlamingen toch voor idiote egoïsten! De kans blijft groot dat van onder de salons van Hertoginnedal hooguit een paar communautaire slakken komen gekropen. Waar de partijen nu in raken verstrikt, dat is in wat prof. Wilfried Dewachter omschreef als een van die ‘amechtige pogingen die op een tragikomische wijze de belgicistische handhavingsreflex illustreren’ (Knack, 14 maart). De tegenstanders van Vlaamse staatsvorming zitten nog overal. In de top van het blauwe fabriekje (Vlaams voor de vitrine, maar op jacht naar Belgische recuperatie), in de syndicale machine van CD&V, in de ijskegels van links Vlaanderen, dat zichzelf blijkbaar niet kan uitstaan. Belgicisten tetteren vanuit kleine clubjes. Bonte baronnen in de industrieel-fi nanciële bovenlaag dirigeren in stilte (zie verder in Doorbraak) De Vlaming heeft enkel zijn stem. In 2009, dat is morgen, kan hij CD&V opnieuw een warme knuffel geven, als die partij woord houdt. Maar een nieuwe bastaard zal niet worden gepikt. Dan is er op die dag “Vlaamse keus” genoeg. België, schuifaf. Eens komt de dag van “Stop ou encore?”. Drie Vlaamsradicale partijen kiezen nu al voor de eerste optie. Wanneer de vierde? ■ JAN VAN DE CASTEELE
september 2007 nr. 8
Doorbraak
1
PERSWIJS Mathias Danneels in Het Nieuwsblad, 30 juli: ‘Onze voorspelling: de 800 000 kiezers van Leterme staat hetzelfde te wachten als de mestkevers van het Blok/Belang. Achterlijke Vlaamse malloten die gras afrijden, met de duiven spelen, bij hun eigen vrouw slapen en opstaan om te gaan werken.’ Luckas Vander Taelen in De Morgen, 24 juli: ‘Waar komt toch dat imperialistische trekje vandaan van de Franstalige om overal waar hij komt Frans te willen spreken en het evident te vinden dat iedereen hem begrijpt? Of waarom anderstalige films gedubd moeten worden en in het RTBf-journaal zelfs George Bush Frans spreekt?’ Alain Gerlache, ex-RTBf-baas, in De Morgen, 4 augustus: ‘De
meeste Walen kennen de Marseillaise beter dan de Brabançonne.’
Alain Gerlache, ex-RTBf-baas, in De Morgen, 4 augustus: ‘Wij hebben geen alternatief voor België... Vlaanderen is een cruciaal, wezenlijk onderdeel van de Waalse identiteit. Als Vlaanderen ooit onafhankelijk wordt, wat gebeurt er dan met Wallonië? ... Dit land is voor de Walen een belangrijk referentiekader en daar mag je niet mee spelen.’ Hugo De Ridder (voormalig journalist DS) in De Standaard, 20 juli: ‘Je moet al bij de zeer oude garde (van CD&V) gaan zoeken - de ministers van staat en zo
- om nog christendemocraten met een staatsbehoudende reflex te vinden. CD&V is een partij geworden die geen opofferingen of gezichtsverlies meer over heeft voor België’.
Geert Lambert (Spirit), De Morgen, 7 juli: ‘Wat in de rand rond Brussel gebeurt, is een doelbewuste politiek om mensen tegen elkaar op te zetten. De Franstaligen hebben dat in Voeren ook geprobeerd, ook daar had dat in se niets met cultuur of de rechten van minderheden te maken, wel met politieke dominantie.’ Luc Delfosse in Le Soir, 23 juli: ‘De koninklijke buiging voor de “Noord-Zuid”enquête van Le Soir en De Standaard die, in de lente, nogal vlot over de communautaire Maginotlinie sprong, bevestigt ons idee dat dit land enkel zal overleven via de dialoog. Zonder gezanik en zonder Diktat. Daarom blijven Yves Leterme en de communautaire termieten die hij in het hart van oranjeblauw zal kweken, ons zorgen baren.’ Fabian Lefevere in De Morgen, 4 augustus: ‘De Franstalige strategie mag duidelijk zijn: maak veel problemen over kleine punten en de tegenpartij zal de grote staatshervorming met een tweederdemeerderheid niet eens meer durven aan te kaarten.’
Emiel De Bolle
Transfers nemen toe (1) Uit de recentste cijfers van de RVA blijkt dat de transfers in de sociale zekerheid, voor wat de “uitgaven” betreft nog stijgen. In 2006 daalden de RVA-uitgaven tegenover 2005 voor Vlaanderen met 30,03 miljoen euro (-0,75%), die voor Wallonië stegen met 47,56 miljoen euro (+5,63%), die voor Brussel stegen met 29,06 miljoen euro (+7,29%). Dat de transfers dalen, is - nog altijd een mythe. (Bron, RVA-statistieken 2006)
Transfers nemen toe (2) De transfers langs de “inkomstenzijde” van de sociale zekerheid (o.a. bijdragen werknemers en werkgevers) zijn veel omvangrijker. Ook hierover wordt wel eens gezegd dat de kloof kleiner wordt. Niet correct. In juni 2007 was de ontwikkeling van het aantal vergoede werklozen op jaarbasis als volgt: daling in het Vlaams Gewest (-17 632 of 10,6%), daling in het Waalse Gewest (-6 076 of - 2,8%), stijging in Brussel (+748). In juni steeg de werkloosheid opnieuw, en weer vooral in Wallonië (+4,1% t.o.v. 2,8% in Vl.). Wie al te optimistische krantentitels leest als ‘Werkloosheid in Wallonië blijft verder dalen’ (DM, 19 juli 2007) of ‘Werkloosheid in Brussel daalt met 5,6 %’ (DM, 19 april), moet dus een beetje opletten. Dat de transfers dalen, is - nog altijd (bis) - een mythe. (Bron: RVAstatistiek werkloosheid 2006)
Mythe of niet? Vertellen die RVA-cijfers alles? Helaas niet. Waals MR-parlementslid Willy Borsus had in Vers L’Avenir (2 april) kritiek op ‘de nieuwe methodologie’ voor de telling van werklozen in Wallonië. Volgens Borsus werden daar toen ‘als bij toverslag’ 30 000 werklozen minder geteld. ‘Is de (regionale) meerderheid PS-cdH niet bezig met de cijfers te spelen, om de werkelijkheid te verhelen van een gewest dat de werkloosheidscijfers historische records ziet bereiken?’, vroeg hij zich af. Ook Rik Van Cauwelaert schreef dat in Wallonië duizenden werklozen uit de statistieken werden gehaald, want volgens de krant La Libre Belgique ging het hier om ‘demandeurs d’emploi inscrits librement’ - ‘vrijelijk ingeschreven werkzoekenden’ dus. ‘Maar ze krijgen wel een uitkering, daar niet van’, aldus nog Van Cauwelaert. (Knack, 30 mei)
Nog een kloof In Vlaanderen komt 68% van het inkomen uit arbeid en 28% uit de sociale zekerheid (werkloosheid, pensioen, invaliditeit). In Wallonië is dat respectievelijk 54 en 33% ... Aan Vlaamse zijde wordt per hoofd 22% meer bijgedragen (werknemersbijdrage en personenbelasting) dan aan Waalse zijde ... Als ook rekening wordt gehouden met de sociale bijdragen uit de drie gewesten,
2
Doorbraak
nr. 8 september 2007
blijkt dat Vlaanderen via de ziekteverzekering in een jaar 755 miljoen doorschuift naar Wallonië en 660 miljoen naar Brussel.
Commentaar Bijsmaak en smaak
Jawel, 11 juli is belangrijk... Elf juli is belangrijk voor de Vlaamse identiteit. Gazet van Antwerpen haalde een artikeltje uit de archieven waarin Peter De Roover hierover in 2002 een korte toelichting geeft. ‘In 1302 werd niet gestreden voor een onafhankelijke Vlaamse republiek. Sociaaleconomische en politieke factoren waren belangrijker dan een eventuele Vlaamse ontvoogding. Toch waren de gevolgen van de Guldensporenslag belangrijk, want de Franse koning wilde Vlaanderen inlijven als kroondomein. Dan was het graafschap hetzelfde lot beschoren als Bourgondië, Picardië, Bretagne of Aquitanië. Door de overwinning van 1302 werd de inlijving van Vlaanderen definitief voorkomen, behalve voor de meest zuidelijke delen van het graafschap.’
Ook voor Brabanders en Limburgers Volgens belgicisten en postmodernisten was elf juli zonder betekenis voor Brabanders en Limburgers. Fout. ‘Hier krijgt de slag ook een betekenis voor de Vlaamse gebieden ten oosten van de Schelde. Voor Filips de Schone was een overwinning in Kortrijk een aansporing geweest om door te stoten naar Brabant en het Land van Loon. Ze bleven dankzij 1302 buiten de Franse greep. En dus is 11 juli wel een geschikte nationale feestdag voor héél Vlaanderen. Want zonder de overwinning van 1302 bestond vandaag de Vlaamse identiteit niet’, aldus nog Peter De Roover. (GVA, 11 juli 2007)
Aantal verkeersdoden daalt Lichtjes, maar onvoldoende, schrijft De Morgen (23 juli). Het aantal dodelijke slachtoffers daalde in Vlaanderen (-7,1%, 540 doden) en het Brussels Gewest (-4,6%, 26 doden), maar steeg nog licht in Wallonië (+1,6%, 503 doden). Dat blijkt uit cijfers van de FOD economie, bevestigd door de verkeersveiligheidsbarometer van april 2007 (samengesteld uit cijfers van de parketten en politiezones). Bron Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid, woordvoerder De Dobbeleer.
Steeds minder Vlamingen in Brussel Uit een studie in opdracht van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) blijkt nog maar eens dat steeds meer Vlamingen Brussel verlaten. In 2004 verlieten 18 000 Vlamingen de hoofdstad en van de 49 808 nieuwkomers telde men er slechts 11 000 of zo’n 22% uit Vlaanderen. 50% van de nieuwkomers komt vooral van buiten de
H
et overkomt een mens om in de buurt van een radio te zitten en te luisteren zonder te luisteren. Vooral de vooravond met lange praatsessies vóór en achter het nieuws leent zich daartoe. Steevast gaat het daar over het weer. Kan niet anders, want weer is een hoogst belangrijke aangelegenheid, onder meer en niet het minst, voor mensen die van mobiliteit hun bijzonderste activiteit maken: de homo mobilis in plaats van de homo sapiens. In de Imitatio Christi zegt Thomas a Kempis dat een mens zelden beter in zijn kamer terugkeert dan hij ze verlaten heeft. Misschien zit daar genoeg waarheid in, maar in elk geval zitten Bidden om nieuwsbrengers, niet om wij anders in elkaar en bewegen we nieuwsmakers. En vooral niet om ons allerwegen te pletter. Derhalve nieuwsmengers. Mengelmoes heeft zijn weerberichten, alleen al in verde neiging om te stinken band met dat verkeer, niet alleen nuttig maar levensnoodzakelijk. Ze worden ons opgediend als een leuke babbel, een keuvelend tussendoortje met een weerman waarvan je niet precies weet waar hij zit. In Ukkel, of thuis of in de auto, met handvrije telefoon natuurlijk, of op de fiets, vooral dan als het goed weer is. De weerman wordt natuurlijk met de voornaam aangesproken. Bush en Sarkozy doen dat trouwens ook. Mekaar met de voornaam noemen, wekt een indruk van in aisance gedragen, vertrouwelijke macht. Of Leterme, in casu De Wever, en Maingain het op Hertoginnedal ook doen, weet ik niet. In elk geval doen de speakerin van dienst en de weerman het wel. De speakerin bovendien met een fleemzoete, empathische stem. ‘Vertel het mij (en ons) eens, Frank. Welk goed nieuws heb je ons te brengen?’ Het betreft dus blijkbaar nog wel nieuws, maar waar het vooral om gaat, is goed nieuws. En goed nieuws is zon. De arme weerman wordt gereduceerd tot een soort menner van de zonnewagen van Apollo. Met een door gretigheid bijna hees klinkende stem pingelt de speakerin bij de weerman naar zon. Wordt de zonzucht ingewilligd, dan trekt de nevel in mevrouws geluid geredelijk op. Bij gebrek aan zonnig verschiet, neemt de nevel toe. Als de zon niet schijnt, wordt het leven goor. Op de wals en de toon, gezet door de voornamen, zet het gezellig babbeltje zich door. Ik denk dat de reporter die Leterme op de trappen van de Sint-Goedele aansprak, dit ook heeft gedaan met de voornaam. Dan wordt heel veel mogelijk. Bij zo’n zonzuchtige babbel, waaraan de weerman zich aan het passen heeft mevrouw zet de toon - duiken allerlei associaties op. Je denkt aan terrasjes symbool en icoon voor moderne gelukzaligheid met liefst gele parasolletjes. En aan stranden, bepareld met bikini’s, de ceremoniekleding in de liturgie van de moderne existentie. Het absolute ideaal betreft weer voor terras of strand, gebeurlijk voor het gazon in de tuin. Vooral dan met het oog op het weekend dat al om de hoek kijkt vanaf donderdagavond. De suggestie krijgt vorm dat de werkweek de jammere onderbreking is tussen twee weekends. Vooral dan als die zonnig zijn. Wij hebben de indruk informatie te krijgen, maar eigenlijk wordt ons een prakje door de strot geduwd dat te veel suiker en te veel allerindividueelste voorkeur bevat. Tot daartoe als het over het weer gaat: dat weer gaat toch zijn gang. Bedenkelijk wordt het wanneer het politiek betreft. In plaats van over de zon, gaat het dan over de dageraad van linkse kaviaar-correctheid. Zo verstoort de niet gevraagde, ondergeschoven voorkeur de gezonde appetijt naar informatie. Bijsmaak verstoort smaak hevig. Men heeft geen trek meer. Als de voorkeur te heimelijk en dientengevolge penetrant wordt, komt walg op. Men begint te bidden om nieuwsbrengers, niet om nieuwsmakers. En vooral niet om nieuwsmengers. Mengelmoes heeft de neiging om te stinken.
■ JACQUES CLAES
➥
vervolg p. 11
september 2007 nr. 8
Doorbraak
3
STA ATSVO R M I N G - D E CO N T R A’S
Belgicisten verdedigen het verleden Er zit meer in de weerstand dan je denkt B Plus. Ze willen niet ‘belgicistisch” genoemd worden, maar wel antiseparatistisch. Dus noemen we ze belgicistisch. De drukkingsgroep speelt ook de spits tégen het confederalisme. Naar het België van 1830 willen ze niet hélemaal terug - flink - maar wel een eindje. Ze willen een nationale kieskring bijvoorbeeld, samenvallende verkiezingen en het weer afnemen van Vlaamse bevoegdheden. Wij noemen dat Belgische recuperatie. In kringen van Vlaamsgezinden wordt al eens meewarig gedaan over B Plus. ‘Voorbijgestreefd’ en ‘zonder invloed’. Vooral dat laatste is fout. De “vrienden” van B plus zitten overal, en dicht bij de macht.
B Plus is deels gegroeid uit de voormalige groep Coudenberg (een in 1999 toegedekte denktank van de traditionele belgicistische burgerij) rond de staatshervormingen. Vandaag pleiten de B Plussers - een tactische bijsturing - niet meer voor het ‘ unionistische België’ en noemen ze zich de ‘beweging voor een
fen Anne Morelli, Raymond Detrez, maar vooral hoofdredacteur Luc Van der Kelen van Het Laatste Nieuws). Dezelfde drie-zijdige connecties zijn er in de lijst van de stichtende en stemgerechtigde leden. Daar noteert B Plus de politici Pierre Chevalier en de Antwerp-
zonder fierheid nieuwkomers aan: Vlaams topambtenaar Rudy Aernoudt (auteur van het anti-Warandemanifest Vlaanderen-Wallonië, je t’aime moi non plus), staatssecretaris Hervé Jamar (MR), Walter Zinzen (ex-VRT-journalist) en ‘Vriend van de poëzie’ Wim Helsen. Andere nieuwkomers zijn de erevoorzitter van de Belgische voetbalbond en opperste Rode Duivel Jan Peeters, en de Antwerpse nachtburgemeester Vitalski, hofnar van de VRT bij de verkiezingsprogramma’s. Vlaamsgezinden onderschatten dat “net” beter niet. Met opiniemaker Luc Van der Kelen heeft B Plus voet aan huis
Martens, Claes, Eyskens, Paulus, Willockx, Chevalier... B-Plus kan rekenen op veel politici.
federaal en vernieuwd België’, vandaar de naam B Plus. De beweging kreeg in de beginjaren vooral enige bekendheid via voorman Ludo Dierickx (Agalev, nu Groen!). Volgens Benno Barnard (columnist Knack, 11 juli) wordt B Plus ‘bevolkt door artsen, advocaten, een enkele lichtjes beschimmelde notaris en soortgelijke keurige burgerij’. Dat is een mistgordijn. Even kijken. De namen van het directiecomité van B Plus spreken niet tot de verbeelding. Die soldaten zijn vooral actief op het internet en in de lezersrubrieken. Interessanter is de Raad van Bestuur met connecties in de absolute top van de haute fi nance en adel (voorzitter en baron Maurice Velge, jarenlang voorzitter van de Antwerpse Havengemeenschap), in de politiek (o.a Willy Claes) en in kringen van opiniemakers (de prof4
Doorbraak
nr. 8 september 2007
se gouverneur Camille Paulus (Open VLD), Freddy Willockx en Ludwig Vandenhove (sp.a), senaatsvoorzitter AnneMarie Lizin en Gaston pa Onkelinx (PS), Wilfried Martens en - volgens Barnard - Gaston Eyskens (CD&V). Ook een hele reeks publicisten en spelers uit het academische en culturele veld: Jan Blommaert, Sophie de Schaepdrijver, Dave Sinardet, Geert Van Istendael, Benno Barnard en Monica Van Paemel, Jacky Ickx, José Van Dam... Maar ongetwijfeld invloedrijker nog zijn een rist “grote koppen” uit de haute finance: de baronnen Daniel en Paul-Emmanuel Janssen, graaf Jean-Pierre de Launoit (erevoorzitter Axa) Paul Buysse (Bekaert, onder meer voorzitter van het Prins Filipfonds en actief in de Koning Boudewijnstichting). Nieuwe aanwinsten En het gaat vooruit. Aan de vooravond van 21 juli 2007 kondigde B Plus niet
in het populairste dagblad Het Laatste Nieuws. In Knack is Benno Barnard hun vaste stem. Even terzijde: hoe Knack gedoogt dat deze B Plus-megafoon in maart als “reporter” in twee lange artikelen zijn België-liefde mocht bedrijven met drie vrienden van B Plus, Wilfried Martens inclusief, is een raadsel. Onder het dak van Knack ging het incest een week later nog even door met vriend Geert Van Istendael, ook al lid van de club. Schaamlap van dienst was Bart De Wever (N-VA). Leuke journalistiek. Van Pro Belgica tot Blokwatch De wondere wereld der belgicisten leer je beter kennen via het internet. Onder meer via ‘aanbevolen websites’. De B Plus-files lopen in alle richtingen. Naar Pro Belgica (opgericht in 1975), een ronduit unitaristische en royalistische vereniging, die ontstaan is rond his-
verkiezing nationaal georganiseerd dient te worden, die van president. ‘Kijk naar Frankrijk of de VS: daar worden senatoren en volksvertegenwoordigers hele-
september 2007 nr. 8
Doorbraak
STA ATSVO R M I N G - D E CO N T R A’S
en Dieter Lesage (fi losoof). Cattoir was (Franstalig) lid van de transfertencommissie van Yves Leterme en is een van de critici van het Warandemanifest. Hij pleit er onder meer voor dat pendelaars belasting zouden betalen waar ze werken (woonplaatsprincipe). Een voorstel dat de Walen graag zullen horen... Dieter Belgicisten mogen ongehinderd “duiden” in de media: vlnr: Kris Deschouwer, Rudy Aernoudt, Geert Van Istendael, Vitalski, Wim Helsen Lesage is een fi losoof van de oude marxistische stempel, Het is die club die na de RTBf-uitzending maal niét in een nationale kieskring verpermanent op kruistocht tegen het kapiover de onafhankelijkheid van Vlaandekozen. Dat de Pavianen met brio zwijgen talisme, nationalisme en identiteit. ‘Als ren mee de “betoging ter ondersteuning over de politieke status van de monarliterator een beunhaas en als essayist een van ons vaderland” organiseerde, samen chie maakt hun voorstel in de praktijk klaploper’, aldus Peter De Graeve (www. met B Plus, de partij BUB (zie verder) en even reactionair, antirepublikeins, pseubrakkehond.be) andere belgicisten. dofederaal, en dus antidemocratisch, als de staat die ze beweren te hoeden.’ De organisatie krijgt steun van opnieuw Pavia: de tijd van toen de intellectuelen van Pavia en B Plus Minder slogans en veel meer intellectuDe Brusselse connectie (Van Parijs en Deschouwer, Morelli en ele body heeft de bevriende Pavia-groep, Over het soort België dat B Plus voorCorijn, Sinardet, en figuren uit een tweetalige proffenclub (onder leiding staat, mag geen misverRechtstreekse invloed in de culturele sector (Mark Didvan ex-B Plusser Kris Deschouwer (VUB) stand bestaan: het is een de pers: den, Dani Klein, ex-VRT-baas en Philippe Van Parys (UCL), die België drieledig België. Daarom Tony Mary ...) wil redden, ons kiesstelsel rechtsomkeert ook een verwijzing naar wil laten maken en opnieuw een fedede vrienden van Brussel. Eigen lach eerst rale kieskring wil invoeren, zodat VlaDe organisatie Bruxsel We schuiven met B Plus door mingen kunnen stemmen voor Walen en verzet zich tegen de tweenaar de Optimistenbond van het omgekeerd. delige opdeling van BelKoninkrijk België. Jawel. Een gië’. De vereniging ‘bruXgroep positivo’s. Laat het maar Peter De Graeve (docent UA) zei hierover sel Forum’ werkt(e) samen regenen, dat schept kansen. in een opiniestuk in Knack (25 juli): ‘De met de Brusselse organisaLuk Van der Kelen (HLN) Maar opgelet, dat optimisme groep verzint ideetjes als centauren: ties Aula Magna en vzw moet ook een ‘positief beeld van vooraan wens, achteraan wet, ertussenManifesto. Ze vonden meBelgië’ scheppen en ‘de Belg’ een in fossiel’. Een nationale kieskring is ‘een kaar rond de oproep Nous groter gevoel van eigenwaarde politiek gedrocht’, en dus alleen in België existons! Wij bestaan! We geven. Geen wonder dat de Opverzinbaar. Met meervoudig stemrecht exist! (19 december 2006), timistenbond werd gesticht ... landt men ergens einde 19de eeuw. De rond een colloquium en naar aanleiding van de 175ste kans is nihil dat veel Vlamingen voor een daaruit resulterend verjaardag van de onafhankeWalen zouden stemmen, of omgekeerd. Tweede Brussels Manilijkheid van België en streeft naar fest. ‘nationale eendracht’ en minder Het Pavia-voorstel is weinig origineel en De Brusselse clubs eisen Benno Barnard (Knack) ‘pijnlijke en nutteloze ruzies’. o.m. ‘zeggenschap’ van had in zijn B Plus-vorm oorspronkelijk het Brussels gewest over een ander doel. Al in 1999 pleitte Ludo Met de Optimistenbond komen (gemeenschapsmateries Dierickx ervoor het Vlaams Blok we in hogere, royalistische krinals) cultuur en onderwijs ‘schaakmat te zetten door het (HV, 23 mei), ‘een betere (her)oprichten van “Belgische” politieke gen. Het erecomité zit vol Belgifunctionele integratie van partijen, want daar kunnen zij, als natische baronnen, die we hierboven onalisten, niet volgen’. Merkwaardig Brussel en de Brabantse al mochten vernoemen: Paul de lijntje: Guy Verhofstadt, de enige die rand’ en ‘Brusselse poliMeester, Paul Buysse, Daniel misschien - een beetje Franstaligen kan tieke partijen en geen parJanssen, Paul Janssen, Maurice Tony Mary bekoren, vond het Pavia-voorstel een tijen op basis van de gegraaf Lippens, Guy Quaden. (ex-VRT) goed idee. meenschappen’. Vrij Voorts een paar onvermijdelijke vertaald: Vlaanderen moet zich minder kunstbaronnen (Toots Thielemans, Peter De Graeve noemt het voorstel van moeien, maar mag wel meer betalen. Johan Verminnen), burggraaf Mark Eysde Pavia-groep een ‘corrupte politieke kens, Tony Mary en, jawel, Rudy Aeridee’. In een federaal land is slechts één Voortrekkers van Manifesto zijn onder noudt. Optimisme met een Belgisch politieke functie denkbaar waarvan de meer Philippe Cattoir (UCL-econoom) kroontje. torische manifestaties rond het Martelarenplein en de 467 slachtoffers van de septemberdagen 1830. Een antieke koffer vol adel en gepensioneerde militairen.
5
STA ATSVO R M I N G - D E CO N T R A’S
En dan zijn er de niet (meer) vermelde vrienden. Klein grut, zoals het mini-partijtje Belgische Unie - Union Belge (BUB) of machtige clubs. BUB wil terug naar een unitair België. Op de grote agenda van de kleine partij (in juni goed voor 8600 stemmen): de herfederalisering van buitenlandse handel, landbouw, milieu, ruimtelijke ordening, sport en toerisme; geen verdere defederaliseringen; een meertalige openbare omroep; op lange termijn de verdwijning van de gemeenschappen; status-quo monarchie.
Belangrijkste centenbron is immers de Nationale Loterij.
Voorzitter van de Koning Boudewijnstichting is ‘optimist’ Guy Quaden, niet onbekend als gouverneur van de Nationale Bank. En rara, wie is daar ondervoorzitter? De heer Camille Paulus, gouverneur van Antwerpen, liberaal en ... prominent B Plus-kameraad. Het Prins Filipfonds krijgt centen van de KBS en wil via allerlei projecten ‘bruggen slaan’ tussen de Gemeenschappen in dit land. Onder meer via projecten in het onderwijs (Erasmus Belgica) of initiatie-
De tentakels van de belgicisten lopen van de kleinste, folkloristische belgicistische groepjes tot in de salons van het échte België. Wie hoopt op een Vlaamse staatsvorming onderschat die tegenstand best niet. Op vorsten en baronnen en een machtige elite kan Vlaanderen niet rekenen. Op de kiezer wel. Afwachten hoe die tegenstelling zich in de politiek ontwikkelt. JAN VAN DE CASTEELE
BPS (Belgische Progressieve Socialisten) was een drukkingsgroep van linkse, belgicistische socialisten, maar komt de jongste tijd nog De baronnen en graven van B-Plus, de krachten achter de schermen: Paul Buysse, Maurice Velge, Paul de Meester, Daniël Janssen, JP de Launoit maar zelden in beeld. Voorman Luk Ryckaert is lid van ven rond grensoverschrijdende arbeidsB Plus. mobiliteit. Politiek met een Belgisch LINKS kleurtje aan. In de voorstelling op de webstek durft het fonds niet eens verB Plus legt ook bruggetjes naar de Weblog Koning Boudewijnstichting noemen dat de mobiliteit vooral in WalPro Belgica (de naam zegt voldoende), Niet meteen vermeld bij B Plus, maar van lonië moet worden gestimuleerd. Voornaar extreem-links met het bijbeltje van www.meerbelgique met de “Tien goede een ander “verheven” kaliber zijn een zitter van het Prins Filipfonds is Belgische redenen VOOR België” ( bijeengeharkt paar machtiger organisaties die het belOptimist en baron Paul Buysse. door de hyper-actieve andersglobalist Jangicistisch project mee helpen uitdraPieter Everaerts, sinds 1990 coördinator gen. De Grote Jongens van Mediadoc, uitgever van de e-zines Ook onvermeld natuurlijk, is de Club Diogenes en Fantastisch België en één van de spuitende fonteintjes van Indymedia) of Peter De Graeve verwijst in Knack bvb. van Lotharingen. Die poepsjieke club naar de ABVV- bemande site van Bloknaar ‘nog belangrijker drukkingsgroeopende haar deuren in 1998. Het is een watch, de mannen die het VB volgen ‘op pen achter de schermen, zoals de Koning ontmoetingsplaats (men spreekt zelf van een objectieve wijze’. Boudewijnstichting (KBS) en het Prins een ‘elitaire plek’, 1292 euro lidgeld) Filipfonds.’ ‘voorbehouden voor een beperkt aantal Links zijn er ook naar Be.Citizen (Wees burger. Ageer tegen het nationalisme) een representatieve personaliteiten’ (zakenwebstek als reactie tegen het Derde LenteDie KBS is gesticht in 1976 (25 jaar Boumensen, diplomaten, juristen...). Wat manifest (DS, 26 feb.) van ‘een honderdtal dewijn) en “werkt” met een budget 40 ruist daar in het riet? Ondervoorzitters nationalisten - prominente separatisten - die miljoen euro. ‘Stichtingen, vernoemd zijn Jean-Pierre de Launoit (ex Royal onze meertalige Belgische democratie wilnaar overleden vorsten en nog levende Belge, erevoorzitter Axa en... graaf en len opheffen’. prinsen, hebben alle denkbare fondsen B Plusser) en oud-premier Mark Eyskens te hunner beschikking om ongevraagd (CD&V en B Plus). In het selecte Ereco.Met wat gênante fierheid wordt ook “geen, vooral, ongecontroleerd hun ideeën mité (27 leden) resideren naast de dikste linkt” naar de webstek van Red Devils Kop onder de bevolking te verspreiden. Er kanonnen Frère, Gandois, Mestrallet, ( opgericht in 2004, en ingevuld met nargaat haast geen dag meer voorbij of een Davignon, Jacobs (Delhaize) onder meer cistische filmpjes over pro-België-spandoeken en wat mager Brabançonne-gezang). of andere reportage op de openbare de baronnen en graven van B Plus: Mauradio of tv is “gesponsord” door de Korice Velge, J-P de Launoit, Paul De Voorts verwijst B Plus nog naar enkele oudning Boudewijnstichting. Zoiets heet: Meester. Slechts enkele Vlamingen zijn strijdersverenigingen, de beweging voor zendtijd kopen’, aldus De Graeve. Zelfs “opgenomen” in de club, o.a. Karel tweetaligheid, In Flanders Fields waarvan een Vlaamse vlieg geraakt in de club van Boone (Lotus), Rik De Nolf (Roularta), B Plusser Piet Chielens coördinator is, en wat andere kleine clubs (SOS Belgium). verdeel (het geld) en heers niet binnen. Christian Van Thillo (Persgroep). In JVdC Het geld komt van stichtingen en legaten, Erecomité en Raad van Bestuur zetelen maar ook van de onbewuste Vlaming. vooral ‘monsieurs’ en ‘madames’.
6
Doorbraak
nr. 8 september 2007
I D EN T I T EI T
La Brabançonne: Patriotten laten niet morrelen aan oude symbolen Bewust of onbewust: de vinger op de wonde 21 juli 2007 zal in de Belgische annalen geboekstaafd blijven als de nationale feestdag van Yves Letermes “gaffe”. De heisa hierover mag dan al fel overdreven lijken, feit is wel dat Leterme bewust of onbewust de vinger heeft gelegd op een pijnlijke Belgische wonde. Zijn nogal schouderophalende en lacherige houding tegenover de “nationale feestdag” en de ermee samenhangende symboliek weerspiegelt perfect de manier waarop de doorsnee Vlaming tegen dit gedoe aankijkt. De meeste 21 juliherdenkingen zijn potsierlijke en al bij al nogal zielige bedoeningen, zonder veel volk of begeestering. En als er in Brussel meer mensen opdagen, dan is dat vooral omwille van de spektakelwaarde van het militaire defi lé. Soms lijkt het wel of België er enkel nog een leger op nahoudt om op 21 juli volk naar Brussel te lokken. Dat je de taalgrens oversteekt, merk je op 21 juli aan het feit dat er opeens beduidend meer tricolore vlaggen aan de gevels hangen. Maar ook het Waalse enthousiasme voor de nationale feestdag mag niet worden overschat en is maar een schim van de manier waarop in Frankrijk de 14de juli wordt gevierd of in de Verenigde Staten de 4de. Nog zo gek niet Wat Leterme zei over de betekenis van 21 juli was overigens bij nader inzien zo gek nog niet. Er kan niet worden ontkend dat de Belgische Grondwet van 1831 vanuit democratisch oogpunt een grensverleggend werkstuk was, waarop we wel met enige fierheid kunnen terugblikken. Het zou dan ook veel zinvoller geweest zijn om de dag waarop die Grondwet werd geproclameerd (7 februari 1831) als datum van de Belgische feestdag te nemen, eerder dan die feestdag te verbinden met uitgerekend het minst democratische en vooruitstrevende aspect van die Grondwet, namelijk de monarchie. Het doel, toen Maar daarnaast is er natuurlijk nog een veel fundamenteler probleem met 21 juli. Het feit dat slechts weinig mensen weten wat er op die dag wordt gememoreerd, komt doordat er ook in het officiële Belgische discours nog nauwelijks naar de onstaansgeschiedenis van België wordt verwezen. Vroeger vormden de gebeurtenissen rond 1830 de voor de hand liggende stichtingsmythe van de Belgische natie. Op de nationale feestdag werd in de eerste plaats de “glorieuze” overwinning op de Hollandse overheersers herdacht: ‘Après des siècles, des siècles d’esclavage, le Belge sortant du tombeau a reconquis par son courage, son nom, ses droits et son drapeau’, zoals Leterme had moeten zingen om op de RTBf zijn brevet van goede Belg te halen. Het doel, nu Tijdens de jongste decennia heeft het Belgische establishment geprobeerd om een nieuw Belgisch nationalisme ingang te doen vinden, waarbij de Belgische natie wordt voorgesteld als een
model van “intercultureel samenleven”. België strekt andere landen tot voorbeeld omdat het aantoont dat twee volkeren met een verschillende cultuur op een harmonieuze en verrijkende manier kunnen samenleven, zo heet het sinds enige tijd. De strijd tegen het separatisme en het “extreme nationalisme” dat daarop aanstuurt, is met andere woorden het alfa en het omega van het Belgische nationalisme geworden. Nieuw kleedje? En dit verhaal valt natuurlijk moeilijk te rijmen met het feit dat België zelf het product is van een separatisme. Vandaar dat het officiële België liever niet meer zoveel rept over de “glorieuze” gebeurtenissen die aan de oorsprong liggen van de Belgische staat. Vandaar ook dat er een tendens merkbaar is om het einde van de Tweede Wereldoorlog als het uur U van het nieuwe multiculturele België te beschouwen. De overwinning op het extreme nationalisme van nazi-Duitsland en al wie ermee collaboreerde, vervangt in zekere zin de overwinning op de Nederlanders in 1830. Bekeken vanuit dat perspectief zou het eigenlijk logischer zijn om de Belgische nationale feestdag te verplaatsen naar 8 mei. Het lijdt trouwens geen twijfel dat er in Belgischgezinde kringen zeer ernstig wordt nagedacht over allerlei manieren om het nieuwe Belgische nationalisme aantrekkelijker te maken, en om de Belgische symbolen meer in overeenstemming te brengen met het belgicisme-nieuwe-stijl. Het zou bijvoorbeeld niet verbazen mocht men daarbij ook met het idee spelen om de uiterst bombastische woorden van de Brabançonne te vervangen door een meer moderne en zinvolle tekst. En toch is de kans klein dat het zover zal komen. Er is immers nog steeds een oude garde van Belgische patriotten die gehecht blijft aan de traditionele Belgische symbolen en zich mordicus zal verzetten tegen elke aanpassing daarvan. Men morrelt inderdaad niet ongestraft aan eeuwenoude nationalistische symbolen. Daar weten wij in de Vlaamse Beweging tenslotte alles van, of niet soms? Bart Maddens
Tricoloortjes • De nationale feestdag is vastgesteld op 21 juli door een wet van 27 mei 1890. Het was op 21 juli 1831 dat de Duitse protestantse prins Leopold I als eerste koning der Belgen de grondwettelijke eed aflegde. Hij zwoer trouw aan de Belgische Grondwet. • De tekst is van de Lyonese acteur Dechez, alias Jenneval, en ontstond met de bedoeling de plunderaars van 1830 te brandmerken en koning Willem te bezingen (‘Vrienden, ent Oranje op de Vrijheidsboom’). Een maand later werd dat ‘De kogelregen heeft Oranje verbrijzeld aan de Vrijheidsboom). De huidige Brabançonne bezingt de eenheid van België en dateert van 1860. • De eerste driekleur in Brussel aan het stadhuis gehesen (25 aug. 1830) was een Franse vlag. Een dag later kwam de Brabantse vlag met ijzeren kruis, waarvan uiteindelijk alleen de kleuren behouden bleven. De kleuren liepen toen in omgekeerde volgorde: rood-geelzwart. • De Walen kozen in 1913 voor hun feestdag 27 september, ter herdenking van de septemberdagen in 1830, toen ‘vooral Waals bloed vloeide over de barricaden’. Die dag gebeurde er in Brussel niets. JVdC
september 2007 nr. 8
Doorbraak
7
WA L LO N I E
Informatie over zuiderburen niet selectief bekijken? Wallonië heeft maar één vijand: zichzelf! ‘La Wallonie n’a, aujourd’hui, d’autres ennemie qu’elle même.’ (p. 165) De laatste zin van een onlangs verschenen boek over onze Waalse zuiderburen: Le second déclin de la Wallonie” (1), het geschreven huiswerk van Jean-Yves Huwaert, lange tijd journalist bij het Franstalige beursblad l’Echo, vandaag op de redactie van de Franstalige Trends-Tendances. Een volbloed Waal, een journalist voor wie cijfers en economische analyses het dagelijkse huiswerk zijn, een boek waarover zeker in de Vlaamse pers opvallend discreet werd en wordt gezwegen. Tenminste voor zover mij bekend.
T
en onrechte, want zijn verhaal is verplichte lectuur voor al wie minstens wil meepraten over het al dan niet nog langer samenleven van Vlamingen en Walen onder één en hetzelfde Belgische tot op de draad versleten afdakje. Ten onrechte ook omdat de auteur geen politiek betoog houdt. Er zit dus geen enkele al dan niet verdoken bijgedachte achter het boek. Het gaat bladzijde na bladzijde in de meest geavanceerde scanner op zoek naar die lichaamsdelen bij de patiënt die misschien toch nog te redden zijn. Zijn conclusie is zo simpel dat zelfs ondergetekende ze begrijpt: Wallonië heeft maar één vijand, zichzelf. Anders gezegd, onze Waalse buren kunnen alleen op beterschap rekenen als zij zichzelf echt beter willen maken en dus eens en voorgoed afstappen van Charleroise en andere toestanden. Dat de auteur niet a priori op zoek is naar wat er in zijn Wallonië verkeerd gaat, bewijzen zijn positieve pagina’s over het Marshallplan, ‘le programme le plus sérieux et professionnel juisqu’ici pour extraire la Wallonie de l’ornière’.(blz. 131). Het meest ernstige Waalse herstelplan dat ooit op tafel lag! Honingpotten Voor de rest krijgt de lezer alleen maar zo koel mogelijk geschreven met cijfers onderbouwde vaststellingen over de teloorgang van Luik en omgeving, waar niemand de kans krijgt om de stad weer uit het slop te helpen, maar waar iedereen ook alles kan doen om zo dwars mogelijk te liggen. (blz.73), Luik met de onbetaalbare factuur van de vliegende Bierset-grootheidswaanzin. En dan is er het Franstalige onderwijs, ook al een catastrofe, of de provincie Henegouwen die dankzij het duwen en trekken van onder meer Elio di Rupo al jaren op kosten van Europa vegeteert. Honderdduizenden euro’s Europees geld om onder meer het centrum van Ellezelles nieuw leven in te blazen, om het dennenbomenplein in Pont-à-Celles in een nieuw kleedje te steken tot en met 525 000 euro om in Wasmes-AudemezBriffoeil een “atelier rural” op te richten. Dat zijn maar enkele voorbeelden van de georganiseerde Henegouwse strooptochten in de Europese honingpotten. (blz.101 e.v.) ‘Hainaut: le sinistre’, zo titelt hij het hoofdstuk over de provincie waar men vandaag alleen nog hoopt ooit opnieuw het sociaaleconomische niveau van 1994 te halen, toen de Europese centenregen over de provincie nog moest beginnen. (blz. 94)
8
Doorbraak
nr. 8 september 2007
Merkwaardig is dat dit vlot geschreven boek zo goed als onopgemerkt bleef. Helemaal anders als wat gebeurde met dat andere, ook recente Walloniëboek van de Vlaamse journalist Pascal Verbeken, Arm Wallonië (2). Twee volle bladzijden voorpublicatie in De Standaard, idem in De Morgen; over het boek van Huwaert zelfs geen signalement, of een uitgebreide bespreking in het Vlaamse zakenblad Trends dat het boek van de Franstalige collega wel signaleerde. Een toch wel opvallende wanverhouding, zeker sinds men ons wekenlang om de oren sloeg met halve kranten vol berichten over onze Waalse buren ... ‘die we nu toch eens beter moesten willen leren kennen’. Politiek-correct In dat politiek correcte plaatje paste Arm Wallonië als gegoten, ook al brengt de reizende auteur een Waals verhaal, waaruit de lezer alleen maar kan concluderen dat er met dat Wallonië de eerstkomende decennia eigenlijk geen zaken meer te doen zijn. Precies het omgekeerde besluit van wat de auteur met zijn boek beoogde. Hij wilde de lezende Vlaming ervan overtuigen dat hij of zij die arme Walen niet kunnen en niet mogen opgeven, dat het Wallonië van nu niet veel anders is dan het Vlaanderen van het einde van de 19de eeuw zoals beschreven in Door Arm Vlaanderen (3) van die andere journalist August De Winne, het boek dat als patroon diende voor het boek van Verbeken. In die tijd liet de Waalse helft van dit land Vlaanderen ook niet in de steek, zo denkt Verbeken en dus mag volgens hem Vlaanderen het Wallonië van vandaag ook niet loslaten. Onze Waalse buren kunnen het toch ook niet helpen dat het Belgische kapitalisme hun Wallonië ooit in de steek liet? Dat is de onderliggende boodschap van het boek van Verbeken. Maar dat is niet onze politieke conclusie uit zijn overigens meer dan boeiend verhaal, wel integendeel. Verbeken zegt het niet met zoveel woorden, maar beschrijft het met menselijke verhalen. Huwaert zegt het ook niet, maar beschrijft het met goed 160 bladzijden cijfers. Ze zeggen wel allebei hetzelfde: het Warandemanifest had en heeft nog altijd gelijk als het stelde dat nog langer verder gedwongen samenleven van de twee Belgische landsdelen een hopeloos zinloze inspanning is. Men moet de twee boeken wel samen mogen en willen lezen. Marc Platel (1) Jean-Yves Huwaert, Le second decline de la Wallonie, En sortir, 172 blz., ed. Racine, 2007. (2) Pascal Verbeken, Arm Wallonië, Een reis door het beloofde land, 294 blz., Meulenhoff/Manteau, 2007. (3) Aug. De Winne, Door arm Vlaanderen, 154 blz., Kritak, 1982.
Hoe de Belgische noblessecultuur dunnetjes wordt overgedaan in het Vlaams Parlement ‘Aan de vooravond van de Vlaamse feestdag mocht Vlaams minister Dirk Van Mechelen (Open VLD) gisteren de jonge traditie van de Vlaamse regering, het uitreiken van de wapenbrieven, in ere houden.’ Het persbericht gleed moeiteloos mee met de rest van de komkommerverhalen, in de richting van de publieke cloaca. Nochtans stemt het tot nadenken. Een ritueel, dat expliciet tot de monarchie en het Belgische regime behoort, wordt in een light-versie geïmiteerd door een jonge Vlaamse instelling die haar bevoegdheden tracht uit te breiden in de richting van iets dat ooit toch een Vlaamse republikeinse entiteit moet worden. Of gaan we, als het zover is, ook ergens in de Europese koningshuizen shoppen, zoals in 1830 gebeurde?
Netwerking Zoals bekend, lauwert het hof elk jaar rond 21 juli een aantal verdienstelijke Belgen. Ze worden daarmee ingelijfd in een legertje baronnen en baronessen dat geacht wordt om op te komen voor wat rest van de unitaire Belgische staat, die door het hof wordt gekoesterd als jobgarantie en door Wallonië als inkomensverzekering. De jaarlijkse proclamatie in Laken is dus een vorm van netwerking, gestuurd door de meest conservatieve krachten in het Belgische establishment. Het heimelijke dédain van de “oude adel” uit de Almanach de Gotha tegenover de versgeridderde parvenu’s belet niet dat heel de noblessecultuur streeft naar een behoud van de klassieke elites: mensen en organisaties met macht, die deze macht zo min mogelijk willen laten verdunnen door het reguliere democratische spel, of nog minder door de wil van het gepeupel. Dat impliceert discretie, geheimhouding en ondoorzichtigheid.
Door traditie te verwarren met oubolligheid en maatschappelijke erkenning met snobistische pronkzucht, suggereert men dat het Vlaanderen van morgen wonderwel zal gelijken op het België van gisteren. Nieuw establishment? In dat opzicht is het idee van “wapenbrieven” ronduit in tegenspraak met de brede, moderne emancipatiegedachte die het Vlaamse onafhankelijkheidsstreven zou moeten dragen. Het fenomeen versterkt een bangelijk vermoeden dat de gesloten Belgische elitecultuur zich reproduceert in een nieuw establishment van Vlaamse self-made-nobelen. Het ereschild-met-familiewapen wordt door minister Van Mechelen verkocht als ‘een sluitstuk van de modernisering en actualisering van de heraldiek’, terwijl het eigenlijk de complexen van de Vlaamse Beweging bevestigt. Door de schouwgarnituren van de monarchie over te nemen, toont het Vlaamse embryo dat het mentaal niet levensvatbaar is. We hebben nog een lange weg te gaan, wanneer een gewezen cultuurminister als Paul Van Grembergen voor 500 euro per se met zijn wapenschild op een hobbelpaard wil hossen. Het
wijst op een gebrek aan trots en aan republikeins elan. Nu al lijkt Vlaanderen af te stevenen op een muf ruikende saloncultuur, nog voor het de fi nale ontvoogdingsfase heeft gekend. Door traditie te verwarren met oubolligheid, en maatschappelijke erkenning met snobistische pronkzucht, suggereert men dat het Vlaanderen van morgen wonderwel zal gelijken op het België van gisteren.
CU LT U U R & SA M EN L E VI N G
Vlaanderen deelt wapenbrieven uit
Een tamelijk schimmig rijkje van standen, families en privileges - een beetje zoals ‘Open-VLD’ met de slagzin ‘Niet de afkomst telt, wel de toekomst’ in de voorbije verkiezingsstrijd stapte, en namen als Mathias De Clercq, Willem Frederik Schiltz, Katia della Faille de Limburg Stirum en Jean-Jacques De Gucht naar voren schoof. French Cancan Historisch gezien heeft de adel altijd op de rem van maatschappelijke hervormingen gestaan. Het koninkrijk België is in 1830 niet opgericht als ‘toonbeeld voor moderne naties, geïnspireerd door de ideeën van de verlichting’, zoals belgicistisch geïnspireerde historici het graag stellen, maar als verdere etappe van de restauratie, bezegeld in het Congres van Wenen (1815) na de nederlaag van Napoleon Bonaparte. De Bourbon-koning Louis Philippe kwam in 1830 op de Franse troon en had vervolgens een flink aandeel in de enscenering van de Belgische revolutie, die de Oranje-dynastie gewoon ruilde voor die van Saksen-Coburg. En zoals Frankrijk zou verglijden in de benauwelijk-reactionaire sfeer van het tweede Keizerrijk, de wufte oppervlakkigheid van de French Cancan en de protserige Empire-stijl, ontstond in het 19de-eeuwse België de burgerlijk-aristocratische coulissencultuur zoals we tot op vandaag kennen, en zoals onderzoeksjournalist Jan Puype ze beschrijft in zijn opmerkelijk boek De Elite van België. Welkom in de club. Ik serveer deze historische voetnoot om aan te tonen dat aristocratische symbolen wel degelijk beladen zijn. En dat republikeinse vrijheidsbewegingen - waartoe ik tot nader order het flamingantisme reken - zich beter onthouden van rituelen die herinneren aan dynastieke macht, stambomen, geboorterecht en gesloten society-netwerken. Eerbetoon vanwege de samenleving aan individuen moet kunnen, maar die rol hebben de media al ruimschoots op zich genomen, met een uit haar voegen springende celebrity-cultuur. De creatie van een Vlaamse (s)nobility is archaïsch én kinderachtig. Behalve in Groot-Brittannië worden bij mijn weten in Europa nergens nog edelen gefabriceerd. Uit een recente peiling van Het Laatste Nieuws blijkt dat 77% van de Vlamingen de jaarlijkse lintjesregen in Laken compleet voorbijgestreefd vindt. Ik kan me niet voorstellen dat die overgrote meerderheid wél zou te vinden zijn voor een Vlaams afkooksel ervan. Het ongeadelde zootje ambachtslui en boeren dat in 1302 een ridderleger in het zand deed bijten - als we dan toch mythes moeten koesteren - dan liever dit verhaal.
■
JOHAN SANCTORUM cultuurfilosoof en columnist www.visionair-belgie.be september 2007 nr. 8
Doorbraak
9
VRIJE TRIBUNE
Absurdistan
A
ls er één les te trekken is uit de verkiezingen van 10 juni jl. dan is het dat de Vlamingen méér Vlaanderen willen. Om de kwarteeuw is er een historisch momentum voor een doorgedreven staatshervorming en dat momentum is er nú. Met staatshervorming bedoelen we dat alle bevoegdheden opgesplitst moeten worden en dan moet er gekeken worden op welke domeinen er eventueel nog kan worden samengewerkt. Een staat die zijn eigen belastingen niet kan heffen en herverdelen is een vazallenstaat. Elke bewuste Vlaming beseft nu dat de communautaire problematiek geen kwestie is van vendelzwaaien, maar een sociaaleconomische noodzaak om onze eigen welvaart te verzekeren. 177 jaar leven we al gescheiden van tafel en bed in een sfeer van culturele en economische minachting. De FDF’er Maingain vindt dat de Vlamingen blaffen in plaats van praten, en de van corruptie beschuldigde PS’er Jean-Claude Van Cauwenberghe vindt dat ‘de Franse cultuur onvergelijkbaar superieur is aan de Nederlandse’. Zeker de graaicultuur. Oven en hoogoven Jarenlang hebben de francofone wetgevers geteerd op de Vlaamse nijveraars. Professor Juul Hannes doceert economische geschiedenis en ontdekte dat de transfers van Vlaanderen naar Wallonië al sinds het ontstaan van België bestaan. Zo kwam de bedrijfsbelasting op het gebruik van een oven in die tijd op 85 frank. Maar houd u vast, de Vlaamse bakkers betaalden die belasting al vanaf 1819, terwijl de Waalse hoogovens in 1914 op dezelfde belachelijke basis werden belast. 85 frank per oven. Terwijl in Vlaanderen ramen en deuren werden belast, de marktkramer en de scharesliep werden achtervolgd door de fiscus, betaalde een industriële nv in het begin van deze eeuw een belasting van twee procent (!) ... Arm ruraal Vlaanderen, dat nog met hongersnood had te kampen, betaalde meer aan de Belgische schatkist dan de opkomende Waalse staal- en steenkoolindustrie. Marshallplan Na de teloorgang van de Waalse industrie is het zo mogelijk nog erger geworden. Bij het eerste, het echte Marshallplan zijn miljarden oude Belgisch franken
10
Doorbraak
nr. 8 september 2007
in kolen en staal gepompt, en dan kwam Europa met nog eens miljarden om de reconversie te betalen. Van de 50 Waalse ondernemingen die tussen 1996 en 1999 subsidies kregen uit het Europees Regionaal Fonds, bestaat er nu nog één. En dat het Waalse gewest nu nog niet helemaal in armoede verteert, heeft het te “danken” aan de perverse collectivistische reflex die de PS de burgers heeft ingepompt op de rug van Vlaanderen. Wallonië moet beseffen dat decennialang PS-cliëntelisme geleid heeft tot een economisch immobilisme en een hulpverslaving gekoppeld aan een uitzichtloze bijstandscultuur. De Staat als zelfbedieningszaak. Het laatste Marshallplan van Di Rupo is weerom een ouderwets socialistisch, dirigistisch model, gefi nancierd met transfers uit Vlaanderen. De drie rijkste Walen, met Albert Frère op kop, investeren geen euro in hun eigen regio. Als Vlaanderen afscheidt van Wallonië daalt de levensstandaard van de gemiddelde Waal met 20%. Wallonië en het belgicistische establishment weten dat. Vandaar dat hun verlatingsangst op kookpunt staat en elke Vlaamse eis georkestreerde en benepen reacties oproept. De overacting op het gedegen Warande-manifest is daar maar een voorbeeld van. Afbouw We moeten onze ontwikkelingshulp aan Wallonië jaarlijks afbouwen en laten doodbloeden op maximum vijf jaar. We moeten ze tevens onderwerpen aan strikte, doorzichtige (Maastricht)-normen. Het is in het belang van Wallonië, want onvoorwaardelijke hulp kweekt gewenning die de economische groei vernietigt en de ontvangers ervan infantiliseert. De onverwijlde splitsing van de kieskring BHV is een “walk in the park”, een paar minuten politieke moed en het is beklonken. Een borrelhapje dat zonder bijkomende voorwaarden moet worden doorgeslikt. Brussel Brussel is vandaag een splijtzwam. Het alibi voor het status-quo en wisselgeld bij elke communautaire verandering, altijd door Vlaanderen te betalen. Voor Vlaamse fictieve en afgekochte bevoegdheden in Brussel kon de verfransing in de randgemeenten ongebreideld doorgaan. Hun Vlaamse dirigenten kloppen zich op de borst met een nutteloze schepenzetel en een machteloze ministerpost, verworven met een paar duizend stem-
men, want het Vlaamse kiezerskorps telt nog amper 50 000 leden in de hoofdstad. Op elke hoek een wijkagent. In elke straat een burgemeester, in elke wijk een parlementslid en in elke gemeente een minister. De job van Vlaams minister in Brussel is door het cordon rond het Vlaams Belang een levensverzekering voor het geslacht Anciaux, en lui als Chabert, Vanhengel & co, die baat hebben bij een status-quo. Ondertussen wordt in Brussel meer Arabisch gesproken dan Nederlands. Het aandeel van de Nederlandstalige belastingsaangiften bedraagt amper 8,5%. 95% van de werklozen is ééntalig in de landstalen en één op drie Brusselse jongeren is werkloos. Het unilinguisme leidt door een gebrekkig onderwijs tot illetrisme en één op de zeven kinderen heeft nog nooit zijn ouders, noch zijn grootouders zien werken. Er zijn zogenaamde Vlaamse scholen met bijna 90% anderstaligen. Enkel de schooldirectie spreekt Nederlands. Het zwartwerk tiert er welig door gebrek aan controle en door een federale wetgeving die eerder de bijstandscultuur propageert dan de verplichting om tienduizenden vacatures te gaan opvullen in de Brusselse rand. Door een overwicht van politiek links met een scheut islamo-socialisme wordt de multicultuur er beleden als optisch bedrog voor politieke macht, verworven door een electorale pamperpolitiek en een crimineel gedoogbeleid. Maak van Brussel een condominium onder gemeenschappelijke tutele. Een Washington DC door de fusie van de 19 gemeenten, waarvan de ordonnanties ondergeschikt zijn aan de federale wetten en de regionale decreten, want het gebrek aan hiërarchie in de wetgeving blokkeert de besluitvorming, Zaventem indachtig. Als Vlaanderen aan de Brusselse Vlamingen één tiende geeft van wat het afdraagt aan dat hele hoofdstedelijke gewest, dan leven ze daar als prinsen, met echte Vlaamse scholen en met ziekenhuizen die echt begaan zijn met hun Vlaamse patiënten. Laat ons scheiden, Waalse broeders. Geen vechtscheiding, maar een propere verdeling van tafel en bed. De SaksenCoburgs kunnen migreren naar Wallonië of politiek asiel vragen in Vlaanderen.
■ J EAN -M ARIE D EDECKER Volksvertegenwoordiger
landsgrenzen. Brussels minister Guy Vanhengel (Open VLD) vindt deze multiculturele realiteit ‘een troef waarop de overheid moet inspelen’, onder meer via een ‘meertalige publieke dienstverlening’ en ‘een pedagogisch concept om meertaligheid in de scholen te realiseren’. Vanhengel had het niet over een correcte tweetaligheid en het respecteren van de taalwet. Noch over wie die Brusselse ‘troef’ moet betalen.
EU wil meebouwen aan Brussel Europa moet mee het gezicht bepalen van zijn eigen hoofdstad. Dat zegt Europees commissaris Siim Kallas. De EU is al de grootste speler op devastgoedmarkt en stevig verankerd via onderwijs (Europese scholen). Rechtstreekse financiële bijdragen van de EU liggen gevoelig. ‘Het is ons ook nog nooit gevraagd’, aldus Kallas. (Brussel Deze Week, 10 mei)
Cordon sanitaire doorbroken De Vlaamse partijen, op Groen! na, hebben in een historische Kamerzitting voor het eerst het cordon sanitaire doorbroken, ‘in een regie van Pieter De Crem’ (CD&V). Ondanks verzet van de Franstalige socialisten hebben ze een ondervoorzitter én een quaestor van Vlaams Belang aangeduid. Die maken nu deel uit van het bestuur van de Kamer. De Franstaligen moesten nog een tweede klinkende nederlaag incasseren, in het dossier BHV. Opnieuw Vlamingen tegen Franstaligen werd de hoogdringende behandeling van de wetsvoorstellen over BHV afgesproken. De Kamercommissie kan er, als ze wil, meteen mee beginnen, regering of geen regering. ‘Het is een schot voor de boeg van CD&V, gevolgd door de andere Vlamingen, dat het menens is met de eisen voor een staatshervorming’, aldus Luc Van der Kelen. (HLN, 13 juli)
Consumptiefederalisme Als de VDAB in Vlaanderen een succesvol activeringsbeleid voert, is de positieve weerslag daarvan in de federale portemonnee te voelen. Ze worden te weinig geprikkeld om meer groei en jobs te creeren. Het consumptiefederalisme kost ons land handenvol geld. Zo kan het niet verder. (VOKA, brief 3, 5 juli)
Te klein? ‘De Europese Unie telt 27 lidstaten. Daarvan zijn er elf met een kleiner aantal inwoners dan Vlaanderen. Het zijn: Denemarken, Ierland, Finland, Luxemburg, Slovakije, Slovenië, Litouwen, Letland, Estland, Cyprus en Malta. Die zijn allemaal bevoegd voor hun eigen sociale zekerheid. Bovendien zijn in verschillende federale landen ook de deelstaten gedeeltelijk bevoegd voor hun eigen sociale zekerheid’, aldus Eric Ponette in zijn 11 juliboodschap.
Vrijspraak Wat is democratie? Op 26 juli publiceerde De Standaard een opiniestuk van de hand van uw dienaar. Weliswaar wat ingekort. De volledige versie vindt de belangstellende terug op www.politiek.net. Ik stelde daar ongeveer het volgende vast (in ietwat andere woorden, dan hebben de lezers van De Standaard er ook nog wat aan): ofwel voert de volgende Belgische regering een grondige staatshervorming door en dan plegen MR en cdH kiezersbedrog. Ofwel komt er niks in huis van zo’n stevige aanpassing van de Belgische structuren en dan plegen CD&V en N-VA kiesbedrog. VLD trouwens ook, maar slechts een beetje. Ofwel houden de partijen hun woord tegenover de kiezer en komt er geen Belgische regering. Vandaar de titel: ‘België of democratie?’ Enkele dagen later verscheen als reactie een lezersbrief van Bruno Yammine. Die kerel is actief in BUB, een unitaristische partij. Veel electoraal succes leveren zijn inspanningen niet op, maar als lezersbriefschrijver blijkt hij een bezig bazeke. De jongste zes maanden lukte het hem om dertien lezersbrieven geplaatst te krijgen. Ik genoot die eer dus ook. Yammine is vriendelijk voor mij en eindigt zijn schrijven met: ‘In die zin is het niet België dat geen democratie verdraagt, maar wel - bedoeld of onbedoeld voornoemde auteur.’ Dat hij de mogelijkheid voorzag dat ik een nuttige idioot ben die weliswaar de democratie omarmt, maar zich domweg voor de kar der uithollers ervan laat spannen, heeft me een traantje van ontroering ontlokt. Maar terug naar de inhoud. ‘In die zin...’ Welke zin? Als we het goed begrepen hebben, en da’s allerminst zeker, want hij schopt nogal wild naar standpunten die ik niet verkondig, komt het hier op neer. ‘Het is de taak van politici die een staat besturen om hun interne verschillen te overbruggen en hun verscheidene visies ten dienste te stellen van de bevolking.’ Het begrip “interne verschillen”, klinkt vreemd, tenzij men politici als een afzonderlijke maatschappelijke kaste beschouwt tegenover de rest van de bevolking. Wat gefrustreerde opvatting, want hebben we die politici niet zelf verkozen? Vóór de verkiezingen gooien ze die verschillen op tafel en op basis daarvan spreekt de kiezer zijn voorkeur uit. Daarna moeten ze die verschillen “overbruggen”. Maar als ze niet overbrugbaar zijn? Optellen en delen door twee dan maar? De ene wil een grote staatshervorming, de andere wil er geen. Bestaat dat “overbruggen” er dan in dat er een kleine staatshervorming komt? Oppervlakkig bekeken lijkt zoiets op een compromis. In feite maakt het iedereen ongelukkig. In een normaal land vormt de ene visie de meerderheid en probeert de andere vanuit de oppositie de volgende verkiezingen te winnen om verder onheil te keren. In België kan dat niet als het over communautaire zaken gaat. Want dan - en alleen dan! - moet er een politiek akkoord gevonden worden met de overzijde. Laten we de Belgen opdelen in progressieven en conservatieven. Zo ook in voorstanders van belastingsverlaging en tegenstanders. Evenals in multiculturalisten en monoculturalisten. En wettelijk bepalen dat ze elk de helft van de ministers moeten leveren. Wat is dan het resultaat: regeringen die geen enkele beslissing meer treffen. Zoiets zou dan wellicht democratie moeten heten? Dat zou in elk geval België in overtreffende trap zijn. Ter plaatse trappelen tot je door de bodem zit. ■ PETER D E ROOVER
september 2007 nr. 8
Doorbraak
11
BU I T EN L A N D
Turkse democratie op de tweesprong
de seculiere krachten. Er is nu een krachtigere oppositie aanwezig in de vorm van de Republikeinse Volkspartij (CHP) en de Nationale Actiepartij (MHP) met respectievelijk 20 en 14 procent. De gelijktijdige aanwezigheid van Turkse staatsnationalisten (van de MHP) en Koerdische nationalisten belooft vuurwerk in het parlement, maar beter dat daar een ventiel bestaat voor de Turksnationalistische diehards dan dat hun Grijze Wolven hun haat tegen de Koerdische natie ondergronds of op straat uitvechten.
‘Creëer in Turkije deelstaten en richt zo een Koerdische deelstaat op!’ Met deze gedurfde woorden wendde Leyla Zana, een Turkse politica van Koerdische origine, zich kort voor de parlementsverkiezingen van 22 juli 2007 tot de autoriteiten in Ankara. Ondertussen geniet Zana genoeg internationale renommée om niet weer een jarenlange gevangenisstraf te moeten vrezen. Alles wat zweemt naar federalisme of zelfs maar culturele autonomie voor de Turkse Koerden doet immers nog altijd de wenkbrauwen fronsen in de unitaire en op cultureel-homogene leest geschoeide staat die Turkije sinds de oprichting van de republiek in 1923 is (1). Toch beweegt de laatste jaren één en ander in Turkije. Religie en Koerdisch nationalisme, altijd al taboethema’s, zijn de laatste tijd bespreekbaar geworden. Met de AKP staan islamisten sinds 2002 aan het roer van een staat die het werk is van de secularist Mustafa Kemal Atatürk. Zeer tot ongenoegen van de aanhangers van Atatürk, het seculiere establishment dat zich rekruteert uit de milieus van leger, justitie, journalistiek en intelligentsia. Maar het wantrouwen en het verzet van de “kemalisten” tegen AKPpremier Tayyip Erdogan konden niet beletten dat zijn partij op 22 juli de helft van de stemmen wegkaapte, 15 % meer dan bij de verkiezingen van november 2002. De zogenaamd gematigde islam is niet meer weg te denken uit het politieke landschap van Turkije, integendeel, hij heeft de touwtjes stevig in handen. Tegelijk zijn tientallen vertegenwoordigers van de Koerdische DTP als “onafhankelijken” in het Turkse parlement gekozen. Ook al vormen ze technisch gezien geen fractie, zullen ze de belangen behartigen van Zuidoost-Anatolië, zoals het Koerdische gebied officieel heet. Kemalisten De cijfers liegen er niet om: het Turkse halfrond wordt gedomineerd door die stromingen die de kemalisten, de behoeders van Atatürks politieke erfenis, verafschuwen. De machtige legertop heeft het weer voor het nakijken, net zoals in 12
Doorbraak
nr. 8 september 2007
De aanhangers van secularist Atatürk konden niet beletten dat islamisten de verkiezingen wonnen en Koerden over de kiesdrempel wipten 1983 toen hun gedoodverfde kandidaat het bijltje moest leggen voor de religieus geïnspireerde Turgut Özal, die de Turkse economie zou hervormen naar het voorbeeld van Thatcher en Reagan. Een bewijs dat de economische toestand de doorslag geeft in het Turkse verkiezingsleven. De Turken schonken de AKP in 2002 de overwinning omdat ze hun bekomst hadden van de politieke en economische chaos die Bülent Ecevit aanrichtte, en nu weer in 2007 omdat ze haar economisch succesprogramma en hervormingsproces richting Europese Unie wisten te smaken. De uitslag is al bij al een goede zaak voor de democratie. De kiesdrempel van tien procent, in feite geconstrueerd als “Koerdenbarrière”, maakte dat er in 2002 slechts twee partijen, de AKP en de CHP, in het parlement zaten. De AKP verkreeg toen dus meer zetels dan haar in feite toekwamen. Het stelde haar in staat daadkrachtig te regeren en verregaande hervormingen door het parlement te sluizen. Maar iedereen zat met het wrange gevoel dat de AKP met de stemmen regeerde van mensen die voor andere partijen hadden gestemd. Nu zijn de verhoudingen beter uitgeklaard en is de legitimiteit van de volksvertegenwoordigers meer gegrondvest. Oppositie De AKP heeft meer stemmen en toch minder zetels dan in 2002. Geen tweederde meerderheid zoals gevreesd door
De alevieten, een heterodoxe stroming binnen de islam, die ongeveer 15 procent van de Turkse bevolking uitmaakt, hebben vanuit hun seculiere sympathie grotendeels gestemd voor de CHP, de partij van Atatürk. Misschien krijgen ze nu meer gehoor in een maatschappij waarin de soennitische versie van de islam overheerst. De AKP prijst zichzelf graag aan als een Turkse versie van de Duitse CDU, een partij die hoogstens “wertkonservativ” is en een liberaal economisch model in het vaandel voert. Voorzichtigheid is nochtans geboden voor deze “wolf in schaapsvacht”, zoals de kemalisten plegen te zeggen. In het middenkader van het staatsapparaat is onder de AKP het aandeel van de vrouwen gedaald van 30 naar 27 procent, en de overblijvende vrouwen krijgen te maken met denigrerende opmerkingen van hun mannelijke collega’s die denken in termen van “vrouwen aan de haard”. Dat belooft, mocht de regerende partij erin slagen een president van AKPstrekking verkozen te krijgen. Ook in de hogere kaders zullen vrouwen en seculiere krachten dan minder kansen krijgen. DIRK ROCHTUS Docent internationale politiek aan de Lessius Hogeschool Antwerpen en de UIA
(1) Leestip: Bruce Clark, Twice A Stranger. How Mass Expulsion Forged Modern Greece and Turkey, Granta Books, 2006. Over de verdrijving van orthodoxe christenen en moslims uit respectievelijk Turkije en Griekenland.
BOEK E N
Waar België voor staat Waar België voor staat. Een toekomstvisie is een boek dat de flamingant naar de keel grijpt, en wel om verschillende redenen. Het is een uitdagende en boeiende bundeling van argumenten tegen het separatisme. Het legt de zwakke plekken bloot van het Vlaams-nationalistische project, waar precies die bundeling ontbreekt. Het rijtje auteurs oogt indrukwekkend. Er zijn de B Plussers Rudy Aernoudt en Dave Sinardet, de Paviaproffen Kris Deschouwer en Philippe Van Parijs, prominente linkse auteurs als Eric Corijn, historica Sophie De Schaepdrijver, Marc Reynebeau en Walloniëkenner Guido Fonteyn. De drie traditionele partijen worden ideologisch afgemeten op hun Vlaamse gehalte, door Tertio-medewerker Jan De Volder (CD&V), Vincent Stuer (Open VLD), Tarek Fraihi (sp.a) en Manu Claeys (Groen!). Voorts zijn er bijdragen van VBO’ers Tony Vandeputte en Luc Vansteenkiste en van ACV’er Luc Cortebeeck.
De eigen aanpak wordt met iets te veel ijver een ‘rationele’ benadering genoemd. Daarvoor is ze té gekleurd, al van bij de aanpak, om op dat punt geloofwaardig te zijn: het boek bulkt van suggesties en standpunten rond herfederalisering van bevoegdheden, het instellen van een federale kieskring, enz. Dat het boek ‘geen naïef pleidooi voor het behoud van België’ zou zijn, of ‘wars van enige nostalgie naar het Belgique de papa’ is, klopt ook niet. Dat is het wel, althans in de meeste hoofdstukken. Geen nostalgie naar het België van 1830, maar wel naar dat van diep terug in de 20ste eeuw.
De belgicisten beschikken over een legertje intellectuelen dat veel sterker is dan het handvol Vlaams-nationalisten dat op de barricaden staat.
De alternatieve communicatienetwerken van het internet (media) en het groeiend kiezerskorps van ‘separatistische partijen’ (politiek) maken hen ongetwijfeld ongerust. Maar troost zullen ze vinden in de nog altijd ruime groep medestanders die ze hebben in de traditionele partijen. Het boek verhult niet dat de belgicistische standpunten zowel in de partijen (‘Ideologie in Vlaanderen’) als in het sociaaleconomische veld (van VBO tot vakbonden) nog sterk aanwezig zijn. Kern van het betoog is veelal het magische, maar intellectueel incorrect gebruikte woord “solidariteit”.
Het boek wordt geen bestseller, daarvoor weegt het te zwaar. Maar de inhoud ervan wordt in de media uitgedragen door BV’s (Reynebeau overal, Van Steenbrugge en Fraihi in Morgen Beter, Deschouwer in de verkiezingstijd) en een monsterverbond van machtige behoudsgezinde instellingen (VBO en vakbonden).
In hun conclusie dat een splitsing van het land ‘simpelweg niet aan de orde is’ hebben ze evenwel gelijk. Daarvoor zullen de Vlamingen nog veel boterhammekes moeten eten. Onder meer in het ontmijnen van deze stevige Belgische verdedigingslinie in het intellectuele debat. Vlaamsgezinden gaan er inderdaad al
te makkelijk van uit dat ze ‘aan de winnende hand’ zijn, al verliezen ze zich nog te vaak in het verleden, in slogans of in een chaotisch toekomstprogramma. De argumenten die in dit boek worden uiteengezet, kunnen in deze korte bespreking niet worden behandeld, maar verdienen het grondig te worden geanalyseerd. Doorbraak zal dan ook een poging doen om ze in de komende maanden systematisch te behandelen en te weerleggen. De belgicisten, ‘bekommerd om de toekomst van het land’, wijzen terecht op een aantal zwakke plekken in het Vlaamse betoog, maar de belangrijkste vaststelling blijft dat ze - “gepakt” door een institutioneel conservatisme - niet kunnen aantonen waar dan hun België voor staat. Tenzij voor het verleden. JVDC
Geert Buelens, Jan Goossens, David Van Reybrouck (red.), Waar België voor staat. Een toekomstvisie. Meulenhoff/Manteau, 288 blz., € 19,95, isbn 978 90 8542 099 6.
De Rand Een veelbesproken stukje Vlaanderen is de jongste jaren de “Vlaamse rand” rond Brussel. Voor nog al te veel Vlamingen blijft die rand een vrij abstract begrip. Het fotoboek Rand in zicht doet alvast een verdienstelijke poging om dit stukje Vlaams-Brabant in beeld te brengen. Al blijven de kiekjes soms vrij ... abstract.
waar netjes gebundeld per gemeente maar daar eindigt de informatie. De inwoners van de overvlogen gemeente kunnen nog bewonderen hoe mooi deze kerk, deze parking of gene brug uit de lucht wel oogt. Anderen blijven op hun honger en kunnen enkel gissen naar de locaties, naar de onderwerpen.
Het initiatief kwam er naar aanleiding van de tiende verjaardag van de vzw De Rand. Luchtfotograaf Karel Tomeï werd uitgestuurd om vanuit de helikopter negentien Vlaamse gemeenten rond Brussel in beeld te brengen. De opdracht leverde honderden foto’s op waarvan er zowat 350 werden gebundeld in het boek Rand in zicht.
Beter dan Guido Fonteyn bij wijze van inleiding wat poëtische mijmeringen vanuit het oogpunt van de wilde gans te laten neerpennen hadden de makers bij elk kiekje een bijschrift kunnen laten maken. Eén regeltje, desnoods zelfs één woord ware genoeg geweest om de vele mooie luchtbeelden te situeren. Nu zijn het voor de niet-allochtonen stuk voor stuk zoekplaatjes.
Het is een mooi werkstukje geworden. Een van de slagzinnen waarmee het wordt aangeprezen, is ‘Zo zag u uw gemeente nog nooit’. En dat is nu net het grote gebrek aan dit kijkboek. De kiekjes zijn welis-
Wat nog wel rest, is een salontafelboek waarin het prettig snuisteren is. Het bevat vele tientallen prachtige foto’s die tonen dat de Vlaamse Rand rond Brussel niet alleen nog mooie plekjes bevat maar vast ook het
verdedigen waard is tegen de landveroveraars uit andere gewesten. MVDW
Karel Tomeï (foto’s), Rand in zicht, vzw De Rand, 192 blz., € 19,95, isbn 978 90 86790 52 4.
september 2007 nr. 8
Doorbraak
13
KAMIKAZE
Koninklijk
H
ij is ondertussen al een poos uit het nieuws, maar toch belangrijk genoeg om hem nog eens in herinnering te brengen. Niet als bladvulling voor de zogenaamde komkommertijd. Edoch veeleer om alsnog lucht te geven aan mijn verbazing. En dan heb ik het over niemand minder dan over Jean-Luc van Vilvoorde. En wel omdat de mandaten, de titels en de opdrachten waarmee dit vlezig zwaargewicht van de belgische “polletiek” telkens opnieuw wordt belast, echt niet meer bij te houden zijn. Begrijpe wie kan!
Reynders, opnieuw ten tonele verschijnt. Wie of wat kan daar achter zitten? En dan nog met zo’n kanjer van een titel: Koninklijk Bemiddelaar! Met hoofdletters uiteraard en bovendien dik in de tricolore verf gezet door onze gezagsgetrouwe VRT. Alle desbetreffende nieuwsberichten begonnen steevast met de nadrukkelijke vermelding van deze surrealistische eretitel. Echt niet te doen! Jean-Luc Dehaene
Vandaar ook mijn oproep tot alle jonge persmuskieten, om eens grondig uit te spitten waarmee deze nationale loodgieter zoal is bezig geweest sinds hij zich in de dioxinekippen van Verhofstadt heeft verslikt. En terloops, als het even kan, ook na te gaan wat dit in centen en procenten heeft opgeleverd. Kan toch niet zo moeilijk zijn? Want Dehaene kennende, kan het niet anders of hij moet sporen hebben nagelaten. En allicht ook een soort fiscale lijfgeur. Aan allen die zich bij deze geroepen voelen, ga gerust uw gang. Ik kijk er naar uit. Laat mij ondertussen nog even terugkeren naar de kern van mijn stukje: naar het fenomeen Dehaene zelf. Toch vreemd dat zo’n lomp trekpaard, na het frivole voorspel van
M E G A F OO N
n het Franstalige weekblad Le Vif/ L’Express verraste hoofdredactrice Dorothée Klein met haar waarschuwing aan de Franstalige politici dat ze met vuur spelen door a priori neen te antwoorden op alle Vlaamse eisen. Als ze dat blijven doen zal de nationalistische Vlaamse stem bij de volgende verkiezingen nog sterker worden, ‘als tegen dan België nog niet is geïmplodeerd’. Als dat geen Megafoontje waard zou zijn ... ‘Ik vraag mijn collega’s een lagere toon aan te slaan en de realiteit onder ogen te zien. Franstalig België steekt veel tijd in het doen alsof we de klok nog kunnen terugdraaien, of op zijn minst alsof we de evolutie naar steeds minder België kunnen stoppen.’ ‘Laten we de lezer doen inzien dat de twee bevolkingsgroepen in totaal andere richtingen evolueren. Het lijkt me zelfs gevaarlijk om bij de Franstaligen die nostalgie naar een België van vroeger te onderhouden. Die energie zouden de Franstaligen beter gebruiken om hun
Doorbraak
nr. 8 september 2007
Zodat we noodgedwongen samen met Machiavelli moeten concluderen dat de enige veronderstelling die we omtrent het karakter van een koning kunnen maken, zich beperkt tot het kijken naar de mensen waarmee hij zich omringt. En met een hofnar als Dehaene in een koninklijke hoofdrol, kan dit ruimschoots volstaan. Of niet soms? K AMIKAZE
Dorothée, verrassende stem uit het zuiden
I
14
Wie bedenkt nu zoiets? Albert himself? Ik durf het te betwijfelen. Want geef toe, wat is er nu “koninklijk” aan de alles behalve majestueuze verschijning van een opgeblazen Dehaene in een overjaars maatpak? Majesteitsschennis noem ik dat. Zonder meer. Wedden dat vrome Boudewijn zich meer dan één keer heeft omgedraaid in zijn graf? Helaas, we zullen het allicht nooit te weten komen.
eigen politieke en socio-economische problemen op te lossen. En hun harde taal zouden ze beter tot de eigen bevolking richten, en zeggen Dorothée Klein dat ze hun verantwoordelijkheid moeten opnemen.In plaats van de Vlamingen te stigmatiseren.’ ‘Er zijn geen Belgen meer. Ik ben er zeker van dat de meerderheid van de Vlamingen almaar minder België wil. En als je hem zou zeggen dat België niet langer bestaat, haalt de Vlaming even zijn schouders op en gaat hij weer aan het werk. Terwijl de Franstalige meteen aan het koninklijk paleis staat.’ ‘Het Vlaamse verlangen naar minder België is geen eis van een geëxiteerde minderheid, maar een grondstroom. Het is fout van journalisten om te beweren dat
de politici niet de wil van de burgers vertolken. De 800 000 stemmen voor Leterme bewijzen het tegendeel.’ ‘Vroeg of laat komen we tot een confederale staat ... Het zou ook waardiger zijn voor de Franstaligen om hun problemen zelf op te lossen, in plaats van te hopen dat ze dankzij Vlaanderen uit het moeras zullen raken.’
‘Als Leterme mislukt, zal bij de volgende verkiezingen de separatistische stem in Vlaanderen nog groter zijn ... Zonder staatshervorming is er geen België meer.’
T Colofon
Energiebesparing Milieutechnologie: afvalverbranding, deNOx. Explosieve gasmengels: verwerking in overeenstemming met ATEX. Gespecialiseerd studiewerk en sleutel-op-de-deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel.: +(03) 491 98 78 – Fax: +(03) 491 98 77 E-mail: info@euro-pem.com
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. ■ Verschijnt maandelijks (niet in augustus). ■ Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. ■ H OOFDREDAC TEUR : Jan Van de Casteele ■ K ERNREDAC TIE : Karl Drabbe, Dirk Laeremans, Anke Nobels, Peter De Roover ■ M EDE WERKERS : Ludo Abicht, Gerard Bouvier, Rudi De Ceuster, Jacques Claes, Frans Crols, Katleen Van den Heuvel, Bart Maddens, Guido Naets, Marc Platel, Dirk Rochtus, Matthias E. Storme, Pieter-Jan Verstraete ■ R EDAC TIE - ADRE S : Passendalestraat 1A, 2600 Berchem. Tel 03 366 18 50 – Fax 03 366 60 45 ■ redactie@doorbraak.org ■ www. doorbraak.org – abonnementen: secretariaat@doorbraak.org ■ A BONNE MENT : € 16,50 voor een abonnement van 12 maanden (buitenland: € 25) ■ S TUDENTENABONNE MENT : € 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling ■ I NTERNE TABONNE MENT : € 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis internetabonnement. ■ Abonnering door storting op rekening 736-0012719-76 van VVB Doorbraak, Passendalestraat 1A, 2600 Berchem met vermelding van het type abonnement. ■ Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd – met ledenblad Binnendoor – naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw (VVB). U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 17 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. ■ Betaling van het abonnementsgeld vanuit het buitenland: gebruik IBAN BE91 7360 0127 1976 en BIC KREDBEBB ■ VERANT WOORDELIJKE UITGEVER: Dirk Laeremans, Passendalestraat 1a 2600 Berchem ■ ISSN 0012-5474
september 2007 nr. 8
Doorbraak
15
16
Doorbraak
nr. 8 september 2007