België-Belgique PB Antwerpen X 8/2828
Maandblad van de Vlaamse Volksbeweging vzw www.doorbraak.org Afgiftekantoor Antwerpen X P508831 Passendalestraat 1A 2600 Berchem redactie@doorbraak.org
122008
Vlaams parlementslid bestudeert de Belgische begroting.
Parlement met karige ambities?
D
e Franstaligen hebben politici die op een geraffi neerde manier of zonder scrupules hun best doen om sommige beleidsdomeinen en maatregelen weer onder een federale Belgische paraplu te brengen. Ze kijken daarbij uit dat dit gebeurt op domeinen die hun meer geld opbrengen. En ze lijken te slagen in hun opzet. Neem nu minister van Werk Joëlle Milquet (cdH) met haar federaal werkgelegenheidsplan (activering en opleidingen). Dat is strikt genomen regionale materie. ‘Federale maatregelen zoals de PWA’s, het begeleidingsplan voor werklozen, de startbanen, hebben de Vlaamse bevoegdheden doorkruist of uitgehold’, zei Fons Leroy (gedelegeerd bestuurder VDAB) voorbije zomer al. (DM, 25 juli) Milquet blijft echter doorgaan met plannen rond groene jobs, begeleiding en lastenverlagingen werklozen, premies voor werkzoekenden die ver van huis (in een andere regio) gaan werken, premies (75 euro per maand voor gezinshoofden) voor wie het werk hervat, meer vorming ... ‘Het federale niveau zou zich beter richten op de eigen domeinen, te meer daar het daarvoor al niet genoeg geld heeft’, schreef Guy Tegenbos (DS, 4 nov.) ‘We moeten elkaar niet voor de voeten lopen’, zei Vlaams viceminister-president Frank Vandenbroucke (sp.a). Ook zijn collega van Begroting Dirk Van Mechelen was duidelijk. ‘Het heeft geen zin dat wij een specifiek beleid voeren om vijftigplussers aan de slag te houden als men op federaal niveau zou teruggrijpen naar het brugpensioen als remedie tegen ontslagen... Iedereen moet een tandje bijsteken, maar wel binnen zijn eigen bevoegdheidsniveau.’ (DM, 5 nov.) Dat de federale kas bijna leeg is, weet Van Mechelen maar al te goed. ‘Daarom is het debat over de staatshervorming zo essentieel. De federale overheid zal zich moeten terugplooien op haar corebusiness: landsverdediging, binnenlandse zaken, veiligheid... en daarvoor geld uittrekken. En ze zal moeten stop-
pen met geld te geven aan dingen die tot de regio’s behoren. De federale regering moet besparen, en dat kan alleen door bevoegdheden over te hevelen naar de regio’s.’ (DM, 27 okt.) Marino Keulen, die lijkt stand te houden in zijn aanpak van de opstandige burgemeesters, reageerde krachtig op de plannen van Marie Arena (PS) inzake het zogenaamd federale grootstedenbeleid. ‘De Vlaamse regering wil enkel ingaan op de federale vraag naar meer geld als aan voorwaarden wordt voldaan. Laat Vlaanderen een aantal federale uitgaven overnemen voor materies waar het zelf voor bevoegd is.’ Met het stedenbeleid hoeft de federale overheid zich volgens Keulen niet te moeien, want de aanverwante materies (huisvesting, integratie, wijkontwikkeling ...) liggen de bevoegdheden al bij de gemeenschappen en gewesten. ‘De federale overheid moet zo niet langer geld dat zij niet heeft, uitgeven aan zaken waarvoor ze feitelijk niet bevoegd is.’ Maar Arena blijft beloften doen aan de steden en engagementen nemen op Europees niveau. (DS, 4 nov.) Jan Jambon (N-VA) gaf nog een derde voorbeeld. ‘Preventie in de gezondheidssector is een bevoegdheid van de gemeenschappen. Toch werkt federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx een preventieplan tegen kanker uit. Waar ligt de lijn? Waar zit de logica? De federale overheid kan meer dan een miljard euro besparen door zich aan de bevoegdheidsverdeling in de Bijzondere Wet op de Hervorming der Instellingen van 8 augustus 1980 te houden.’ (GVA, 8 nov.) Praat voor de vaak? Zolang de Franstaligen baas zijn in de regering Leterme, ziet het ernaar uit dat dit inderdaad zo is. En dan moeten de Vlamingen beseffen dat al de Vlaamse partijen zich in hun verzet tegen de recuperatie tegenwoordig vooral defensief opstellen. Houden wat we hebben en waar het kan een beetje meer homogene bevoegdheden verwerven. Er was een tijd dat het Vlaams Parlement meer ambitie had. ■ JAN VAN DE CASTEELE
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 1
Doorbraak
1
20-11-2008 14:39:11
PERSWIJS VB ongehoorzaam Ivan Sabbe (LDD) in De Standaard, 27 oktober: ‘De beperking van de
werkloosheidsuitkeringen in de tijd ... We zijn het enige land van Europa dat zoiets niet doet, terwijl het net de redding van Wallonië zou zijn.’
Marino Keulen in De Standaard, 12 november: ‘Als de dialoog ontploft,
is dat niet mijn probleem, maar wel dat van diegene die hem doet ontploffen’.
Bert Anciaux op zijn webstek: ‘Ik ben een republikein. Een koningshuis is ronduit ondemocratisch. Macht en gezag doorgeven, louter en alleen omwille van de bloedband, is achterhaald en bevoogdend. Het is zelfs een ernstige vorm van kindermishandeling ... ‘ Karel De Gucht in Het Laatste Nieuws, 18 november: ‘Bepaalde Frans-
talige politici hebben blijkbaar een andere gevoeligheid over de Democratische Republiek Congo. Ik vind dat erg vreemd. Het is alsof Vlamingen en Walen twee verschillende volkeren zijn.’
Christophe Deborsu (RTBf) in De Standaard, 29 oktober: ‘In het
Waals onderwijs is Nederlands als eerste vreemde taal niet verplicht. De leerling mag kiezen tussen Engels, Nederlands en Duits. In Vlaanderen krijgen de scholieren echter het Frans opgelegd. Ik stel de Franstalige minister van Onderwijs, Christian Dupont (PS), voor vanaf volgend schooljaar van het Nederlands de verplichte eerste vreemde taal in héél Wallonië te maken.’
Alain Gerlach (RTBf) in De Standaard, 5 november: ‘De toonaange-
vende kranten in Franstalig België zijn veel linkser dan in Vlaanderen. Waarschijnlijk omdat hun inspiratiebron de Franse linkse intelligentsia is en hun model de Franse kranten Le Monde en Libération. De Angelsaksische pers wordt op onze redacties veel minder gelezen, terwijl ze in Vlaanderen veel invloed heeft’.
Nicolas Crousse (filmcriticus over Loft in Wallonië) in De Standaard, 29 oktober: ‘In België zie ik gemakkelijker Argentijnse of Koreaanse films dan
Vlaamse. Op het vlak van cinema, bestaat België niet meer. De taal is de grens.’
Eric Van Looy (over Loft in Wallonië) in De Standaard, 4 november: ‘Een Vlaamse film in Wallonië uitbrengen op basis van Vlaamse media-aandacht is onzin-
nig ... Maar knoop aan die beslissing alsjeblieft geen communautaire conclusies vast. Ik ben een belgicist’.
Emiel De Bolle
Filip Dewinter deed op het onafhankelijkheidscongres van Vlaams Belang een oproep tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Hij vraagt de Vlaamse belastingbetalers een bezwaarschrift in te dienen tegen hun belastingaangifte wegens de 2000 euro die elke Vlaming jaarlijks afdraagt aan Wallonië. Congresvoorzitter Karim Van Overmeire noemde een nieuwe staatshervorming nutteloos en gevaarlijk. ‘Als België blijft bestaan geraken we vroeg of laat Brussel en grote delen van Vlaams-Brabant kwijt’. Voorzitter Bruno Valkeniers wil van LDD horen hoe het nu moet met België. Is de partij voor unitarisme, confederalisme of onafhankelijkheid? Is Dedecker donkerblauw of voor een sociaal beleid voor de kleine man?
LDD duidelijk? Ivan Sabbe (LDD) was hierover onlangs wel duidelijk: ‘We moeten ons communautair probleem once and for all oplossen. De enige manier om dat te doen, is met een confederaal model. België splitsen zou een enorme stommiteit zijn ... Dan verliezen we de hoofdzetel van de Navo en het Europees Parlement. Straatsburg staat klaar om Europa over te nemen ... Je kan niet een land splitsen en tegelijk de hoofdzetel van de Europese eenheid herbergen. Dat is crazy.’ (DS, 27 okt.)
Split in bed Twintig procent van alle huishoudens met kinderen in België heeft maar één ouder (bron: Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers). Het aantal eenoudergezinnen is in vijftien jaar met liefst dertig procent gestegen. In Vlaanderen is slechts één op de zeven gezinnen een eenoudergezin. In Wallonië gaat het om één op de vier, Brussel spant de kroon met maar liefst één op de drie. Alleenstaanden zijn economisch kwetsbaar, zijn vaker werkloos of niet-actief dan gezinnen met twee ouders. (HN, 25 okt.)
Split in het kabinet De ministers in de centrale regering van Frankrijk (60 miljoen inwoners) hebben samen 450 kabinetsraadgevers. Dat is evenveel als de Vlaamse regering (een tiende van de inwoners, en maar de helft van de bevoegdheden), maar ook evenveel als het Brussels Gewest (met maar 1 miljoen inwoners en een kwart van de bevoegdheden) en zelfs minder dan het Waals Gewest (3,2 miljoen inwoners, een kwart van de bevoegdheden) en de Franse Gemeenschap (4 miljoen inwo-
2
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 2
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:39:20
ners, een kwart van de bevoegdheden. In Wallonië kosten de provincies, die nauwelijks een rol van betekenis hebben in het beleid, 347 euro per inwoner per jaar, in Vlaanderen 130 euro. (Bron: HN, 31 okt.)
Commentaar Eigen volk heeft sterke wortels
I
Split in de Tour De jongste 25 jaar kreeg Wallonië acht starten van ritten in de Ronde van Frankrijk (o.a. een Grand Départ voor Luik) en acht aankomsten, Vlaanderen twee starten en twee aankomsten. Brussel kwam in de genoemde periode één keer aan bod.
Verfransing Vlaams Belang rekende uit dat de Vlaamse regering tijdens de legislatuur 2004-2009 50 miljoen euro zal hebben uitgegeven aan Franstalig onderwijs in de faciliteitengemeenten. Vlaams parlementslid Luk Van Nieuwenhuysen begrijpt niet dat de Vlaamse regering de ‘territoriale expansie ten nadele van Vlaanderen’ blijft subsidiëren. Hij noemt dit ‘misdadig’.
Arbeidsmobiliteit De arbeidsmobiliteit zou aanzienlijk hoger liggen in Wallonië dan in Vlaanderen, zo blijkt uit een studie van de Johannes Gutenberguniversiteit van Mainz, die voorgesteld is in het Europees Parlement. 19 procent van de Walen legt lange afstanden af van en naar het werk (minstens twee uur onderweg), tegenover 8 procent van de Vlamingen. 27 procent van de Walen is ‘mobiel’ (minstens twee uur onderweg van en naar het werk) tegenover 13 procent van de Vlamingen. (DM, 18 okt)
Erepenning voor Jan Verheyen Het Vlaams Komitee voor Brussel reikt op 9 december in GC De Markten zijn erepenning Albert De Cuyper uit aan een verdienstelijke Vlaming. Deze keer valt dit Vlaams cineast Jan Verheyen te beurt. Verheyen bracht recent de film Los uit, zijn negende productie, waarin hij onder meer bepaalde idealistische voorstellingen van de “multiculturele samenleving” op humoristische wijze doorprikt. De cineast verwondert er zich over dat “Vlaams” in bepaalde culturele middens haast een scheldwoord is geworden. Zelf wil hij daar niet aan meedoen. Hij schaarde zich in tegendeel achter de oproep van de ‘Gravensteengroep’.
s de Europese Unie en is Europa na de Tweede Wereldoorlog gered door het kosmopolitisme? Neen. De EU en haar belendende percelen zijn vreedzaam omdat door massale volksverhuizingen na 1945 de homogeniteit van landen en volkeren sterk is gegroeid. Sedert de tweede volkerenslachting wonen alle Duitsers in Duitsland en Oostenrijk, alle Italianen in Italië, alle Tsjechen in Tsjechië, alle Polen in Polen, alle Hongaren in Hongarije, en ga zo maar door.
Zuid-Tirol of Alto Adige - de Duitstaligen in Italië - is folklore vergeleken met de vermenging vóór 1940. Centraal-Europa was een lappendeken met miljoenen mensen die grote minderheden vormden binnen landen en grenzen waar zij niet welkom waren omdat zij behoorden tot het foute volk. 1945 was een tijd van volksverschuivingen die landen homogener maakten en de ingebouwde spanningen verminderden. België is dé uitzondering op deze Europese regel. Kosmopolitisme is wereldburgerschap, het talent om zich aan de volkerenwaaier aan te passen en de wereld te bewonen als zijn vaderland. Waarom is de vrede gehandhaafd op het Oude Continent? Miljoenen burgers, tienduizenden journalisten, duizenden professoren zien het opzeggen van de band met, het verzwakken van de invloed van de etnie waartoe men behoort als het antwoord. De EU is een rijk van vrede sedert 1945 door het verdwijnen van het etnonationalisme, is de publieke eensgezindheid. Daaruit volgt dat etnisch nationalisme fout en duivels is. Etnisch nationalisme dient bestreden te worden omdat het een retour betekent naar de drama’s van de wereldoorlogen. In België wordt deze beoordeling gebruikt om de verdere Vlaamse ontvoogding door het confederalisme of de onafhankelijkheid van Vlaanderen en Wallonië te bestrijden. Het verdwijnen van het etnonationalisme is echter een inbeelding. Het kosmopolitisme is, hoe goed het ook klinkt in theorie, een speeltuig van een minderheid, een wensdroom die in de volgende eeuwen evenmin zal verwezenlijkt worden als in de voorbije tijd. België, en ook dus Vlaanderen, is een oase van het eenheidsdenken, de pensée unique, de Grote Waarheden waar niemand mag aan twijfelen of hij wordt gevoegd bij de Club der Dwazen. Gelukkig is België, en dus ook Vlaanderen, een gehucht zonder veel meerwaarde in allerhande discussies. De Council on Foreign Relations is dé excellente en maatgevende denktank in de VS over internationale betrekkingen. Die denktank publiceert een tijdschrift met wereldfaam. Wie zijn ei kwijt kan in dat Foreign Affairs heeft zeer goed nagedacht, een oorspronkelijk idee gebaard of herboren doen worden, bezit wetenschappelijke geloofsbrieven. In de lente van 2008 verscheen Jerry Z. Muller met ‘Us and Them, The Enduring Power of Ethnic Nationalism’ (‘Zij en Wij, de blijvende macht van etnisch nationalisme’) in Foreign Affairs. Zoek de webstek op en druk zijn tekst en de commentaren in het zomernummer van juli/augustus af. Ook Philippe van Parys, een elegante en erudiete Franstalige hoogleraar van UCL en KU Leuven die actiever wordt in de Belgische debatten (als onder meer voorzitter van Pavia), deed dat en bestudeert de thesis. Ik verkies het kosmopolitisme, geloof echter in de blijvende macht van het etnonationalisme omdat Belgische en andere ervaringen mij leren dat de wereld niet valt voor grenzenloos burgerschap.
■ FRANS CROLS
➥
vervolg p. 11
VOORZITTER ADVIESRAAD TRENDS
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 3
Doorbraak
3
20-11-2008 14:39:29
STA ATS ( H ER ) VO R M I N G
Het Belgische harnas van Herman en Herman Vlaanderen kan het niet alleen... Het is enigszins aandoenlijk, het aantal personeelsleden van de Kamer dat je passeert op weg naar de voorstelling van België barst? Vragen aan separatisten, het boekje van Herman De Croo. Het pamfl et, want meer is het niet, telt 32 tekstbladzijden, en is gedrukt in wat de Vlaming doorgaans noemt “koeien van letters”. Volgens De Croo vraagt het geen halfuur leestijd. Bart De Wever had maar een kwartiertje nodig. Toch is het document interessant omdat de auteur de politieke spreekbuis is van een deel van het Belgische establishment. En omdat Herman Van Rompuy (CD&V) daar nu blijkbaar ook toe behoort.
Internationaal Vindt De Croo dan misschien een valabel argument in de apocalyptische internationale context waarin Vlaanderen en Wallonië na een splitsing terecht zouden komen? Na een splitsing zouden onze regio’s een soort witte vlek vormen op de internationale kaart (‘verlies van positie in internationale organisaties als Navo, WEU, Benelux, VN, EU, IMF, Oeso ...’). België, ‘nauwelijks een kindervingerafdruk groot op de gemiddelde wereldbol’, mag je wegens te klein niet splitsen. Merkwaardige argumenten. Is de EU de jongste decennia niet fors uitgebreid met nieuwe staten? En tellen EU-landen als Ierland, Denemarken of pakweg Luxemburg niet minder inwoners dan Vlaanderen?
De Croo geeft toe dat het internationaal recht geen afscheidingen verbiedt. Maar het Verenigd Koninkrijk (Schotland), Frankrijk (Corsica) en Spanje (Baskenland, Catalonië) zullen een Belgische splitsing nooit toestaan. De EU zou met duizenden ambtenaren ‘zonder twijfel naar een andere natie verhuizen’. Is dat zo? ‘Dat laatste is erg onwaarschijnlijk’, zegt prof. Hendrik Vos (UGent) aan Doorbraak, ‘want de EU is wel héél sterk verankerd in Brussel. Wel zou de weerstand in Europa - gefocust op vooral een Franstalige pers - tegen een splitsing van België inderdaad groot zijn, Naar de inhoud nu. In het eerste hoofdook als bijvoorbeeld het Vlaams Parlestukje I want my money back kapittelt De ment de onafhankelijkheid zou uitroeCroo al vanaf de eerste zin de egoïstische pen. In het Europees Parlement werd ook Vlaamsgezinden (economen, Warandeaan de Schotten duidelijk gemaakt dat ze manifest). Een splitsing van België zou zich bij een keuze voor onafhankelijkheid Vlaanderen bovendien ‘met een fi nanciHerman De Croo buiten de EU zouden plaatsen. Als nieuw ele kater opzadelen’. Dat wil hij bewijzen onafhankelijk land zou dan een procein de resterende dertig pagina’s. dure tot erkenning en toetreding moeten worden opgestart. Vlaanderen moet ook weten dat het in zo’n scenario het minJe moet De Croo heten om met zo’n niemendalletje de cijferderhedenverdrag zal moeten ondertekenen’, waarschuwt De reeksen van Remi Vermeiren, economen van KBC, Vlaamse Vos. overheid (Abafi m) en de Nationale Bank van België van tafel te vegen (‘hoe gekker het idee, hoe zwakker de onderbouw’). Ook Frieda Brepoels (N-VA) beseft dat de weerstand van de grote staten niet onbelangrijk zal zijn. ‘Maar hoeft dat ons Een mogelijke splitsing van België zou duur uitvallen omdat tegen te houden? Kleine lidstaten zijn niet per defi nitie een verallerlei instellingen (Raad van State, Hof van Cassatie, Grondliespunt voor de EU, integendeel, ze zijn vaak een tegengewicht wettelijk Hof, Rekenhof) moeten worden vervangen door twee tegen de macht van de grote staten.’ Kleinschaligheid is in de of drie gelijkaardige instellingen in Vlaanderen, Wallonië en politiek niet zelden waardevol. Brussel. ‘Niet waar’, zegt prof. Matthias Storme aan Doorbraak, ‘die werken met eentalige kamers, dus zouden de gevolBrussel gen van een splitsing miniem zijn. Zo vergeet De Croo in zijn Over naar de belangrijkste troefkaart van De Croo: Brussel, eenzijdige benadering - wel kosten, geen baten - blijkbaar dat waar 356 000 pendelaars ‘kunnen genieten van de werkgeleaanzienlijke uitgaven in de juridische wereld - bijvoorbeeld genheid die in en door Brussel wordt’gegenereerd, van ‘een overbodig vertaalwerk - wegvallen. inkomen op kosten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’, van ‘de faciliteiten die Brussel aanbiedt’. Zouden pendelaars In de te voorziene splitsingskost heeft De Croo het ook over rouwen mocht een deel van hun diensten worden gedecentrade dure ontdubbeling van Kamer en Senaat. Alsof er vandaag liseerd? Consumeren de pendelaars niet in Brussel? Betaalt al geen regionale parlementen bestaan? Over de geldverslinVlaanderen niet opvallend goed mee voor onderwijs en cultuur, dende vertragingsmachines die de federale parlementen vanof via de sociale zekerheid voor de Brusselse zieken, werklozen daag zijn, geen woord, al waren het toch ook de liberalen die en gepensioneerden? ooit de senaat wilden afschaffen. De Croo had niet helemaal ongelijk, toen hij er in zijn inleiding op wees dat een vuistdik boek niet altijd de beste megafoon is voor het verspreiden van een opinie. Een kop-staartboek is het geworden, half Nederlands, half Frans. De tweetalige code waarin het boek werd voorgesteld - de Vlamingen De Croo en “inleider” Van Rompuy huppelden op een bijna hilarische manier geregeld van het Frans naar het Nederlands - was op zich al een mooie illustratie van de onwerkzaamheid van hun vaderland.
4
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 4
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:39:37
In het kader van zijn Belgische perceptie vindt De Croo dat de fi nancieringswet (federaal geld voor gewesten en gemeenschappen) zou moeten worden aangepast. Dat gemeenschappen en gewesten steeds meer middelen krijgen uit de ontvangsten van de Belgische staat klopt, maar zijn het niet de liberalen die daar mee hebben voor gezorgd? Dat een splitsing van België ‘grote schade aan ons imago’ zou toebrengen en investeerders zou afschrikken en zo de schuldenlast zou toenemen, is een nogal gratuite bewering, die met de nodige dramatiek wordt omkaderd (‘een onoverzienbare cascade van gevolgen’). Nog andere argumenten wegen licht. Dat veel grote bedrijven ook vestigingen hebben in een andere regio, en zullen kreunen onder verschillende belastingtarieven en coördinatiekosten, bijvoorbeeld. Juist, maar wordt niet elk internationaal bedrijf met grenzen geconfronteerd?
ding zal niét tot chaos leiden of Vlaanderen met een fi nanciële kater opzadelen. België ís immers de chaos’, aldus nog Van Overmeire.
STA ATS ( H ER ) VO R M I N G
De Croo lijkt genoegen te scheppen in het dreigement dat pendelaars bij een splitsing heuse ‘grensarbeiders’ zouden worden en dan maar meteen hun personenbelasting in ‘werkplaats’ Brussel zouden moeten betalen. ‘Het Vlaamse gewest zou in dit geval vele miljarden belastingsgeld mislopen’... via een ‘ontwrichtende fiscale zuigkracht’. (Koen Algoed, KU Leuven)
Herman Van Rompuy
Dat Herman Van Rompuy in zijn inleiding De Croo nagenoeg over de hele lijn steunde, is politiek wellicht belangrijker dan de enigszins voorspelbare tekst van de auteur zelf. Met zijn gelatenheid inzake staatshervorming (‘zal hooguit een klein stapje zijn’), zijn kritiek op de fi nancieringswet (een ‘blunder’), en zijn kritiekloos optimisme over de daling van de transfers bewijst Van Rompuy zijn partij, die toch voor een ander programma stond, niet meteen een grote dienst.
■ JAN VAN DE CASTEELE
Horrorscenarist De Croo laat zijn fantasie de vrije loop: wat als de diamanthandel, de Antwerpse haven, de autoassemblage in een door vergrijzing geteisterd Vlaanderen volop in crisis terechtkomen? Ook dat argument is niet echt scherp, want precies een splitsing zou Vlaanderen de middelen geven om dergelijke problemen aan te pakken (efficiënter beleid, afname van de transfers, eigen werkgelegenheids- en gezinsbeleid. Besluit Natuurlijk haalt De Croo punten aan waarover inderdaad zal moeten worden gepraat, gewikt en gewogen. De schuldsplitsing bij voorbeeld (hoeveel procent moet Vlaanderen dragen?). Maar het zou verbazing wekken mochten zijn sloganeske benadering en conclusie veel volk naar het Belgische kamp trekken. Het valt op dat De Croo zijn mosterd vooral haalt bij Franstaligen (Bayenet, Carpon, Liégeois van UCL, Christian Vandermotten van ULB, Philippe Van Parijs van UCL ...) Zoals Gazet van Antwerpen opmerkt, minimaliseert De Croo de kostprijs van de huidige Belgische constructie. ‘En dan hebben we het niet over de geldtransfers van noord naar zuid, maar over de wafelijzerpolitiek, over de inefficiëntie van het bestuur, over dubbel werk, over niet samenhangende bevoegdheidspakketten, over de dagelijkse ruzies tussen Nederlands- en Franstaligen die het beleid blokkeren op alle mogelijke thema’s.’ België is de chaos Ook volgens Bart De Wever (DS, 18 nov.) gaat De Croo ‘voorbij aan de gigantische kost van België (gigantische transfers, inefficiëntie en onbestuurbaarheid van dit land, gebrek aan degelijk sociaaleconomisch beleid, gezondheidszorgbeleid, asiel- en migratiebeleid ...). Karim Van Overmeire (VB) wees De Croo op zijn vergissingen (inzake de splitsing van Tsjecho-Slowakije, openbare schuld, Brussel) maar is wel ‘uitermate verheugd over het feit dat nu ook een volbloedbelgicist als Herman De Croo het debat over de Belgische boedelscheiding wil aangaan ... Een boedelschei-
Federalist: Op het einde van zijn boek stelt De Croo ‘op geen enkel ogenblik de geldstromen van Vlaanderen naar Wallonië te minimaliseren’ en geenszins te willen vervallen ‘in een weemoedige adoratie van de Belgische unie’. En in zijn inleidend woordje liet hij verstaan dat een status-quo inzake staatshervorming nefast is. Dan toch goed nieuws uit Brakel? Vergeet het. Het confederalisme zweert hij radicaal af (p. 35), maar ook van federalisme is nauwelijks sprake. De Morgen heeft het over ‘het unionisme’ van De Croo en Het Nieuwsblad noemt De Croo ‘een volbloed unitarist, een liefhebber van België zoals ze nog zelden worden gemaakt’ en zijn boek ‘een pleidooi voor een unitair België’. Alleen Gazet van Antwerpen ziet De Croo ook de Franstaligen even de les spellen. Hun eeuwige ‘non’ tegen een nieuwe staatshervorming zou nefast zijn. Als we goed hebben geluisterd en gelezen voor een staatshervorming die de federale staat meer (en de regio’s dus minder) geld moet opleveren. Dat is hoe dan ook een stap achteruit. De overdrachten naar de deelstaten groeien in hetzelfde tempo als de inkomsten van de federale overheid. En bovendien: laat de federale regering besparen door bevoegdheden over te hevelen naar de regio’s. Er zijn zelfs liberalen die dat luidop zeggen ... Herman De Croo, België barst? Vragen aan de separatisten, Lannoo, 38 blz., € 7,95, isbn 978 90 2098281 7 JVdC
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 5
Doorbraak
5
20-11-2008 14:39:46
B RUSSEL
Loslaten of niet? Debat over Brussel wakkert aan Vlamingen van diverse strekkingen debatteerden in Brussel (Hogeschool-Universiteit Brussel, campus Stormstraat) over Wat met Brussel? Onder meer Frans Crols (voormalig directeur van Trends) toonde zich voorstander van het loslaten van Brussel. Johan Van den Driessche (bestuurder VOKA-Comité Brussel), eveneens voorstander van Vlaamse onafhankelijkheid, en Prof. Jan De Gadt (Vlaams Komitee voor Brussel) verzetten zich tegen een toekomst voor Vlaanderen zonder Brussel.
De Vlaamse Volksbeweging organiseerde de druk bijgewoonde Denkdag (200 aanwezigen) samen met het Davidsfonds naar aanleiding van de voorstelling van het boek Wat met Brussel. Uitdagende perspectieven voor de hoofdstad (Davidsfonds). Dit boek geeft heel uiteenlopende standpunten in bijdragen van prof. Philippe Van Parijs, Derk Jan Eppink, Paul De Ridder, Marc Platel, Els Witte, Naïma Charkaoui en Veerle Huwé, Jari Demeulemeester, Geert van Istendael en Crols en Van den Driessche. Davidsfonds-voorzitter Peter Peene en VVB-voorzitter Eric Defoort wezen erop dat de jongste tijd een opiniestrijd heerst tussen de Vlamingen voor wie Brussel geen hinderpaal mag zijn op weg naar Vlaamse onafhankelijkheid en andere Vlaamsgezinden die Brussel niet willen loslaten. Prof. Jan Degadt schetste de Brusselproblematiek in een brede maatschappelijke context. ‘Brussel geeft kansen aan Vlaanderen, maar heeft Vlaanderen nodig.’ Hij wees op het belang van Brussel voor Vlaanderen (bedrijven, pendelarbeid, Europa ...), uitte scherpe kritiek op wat er fout loopt in het Brusselse beleid, maar kantte zich tegen het scenario Washington DC. Venster op de wereld Johan Van den Driessche, samen met Crols actief in de denkgroep In de Warande, ging vooral door op het economisch en cultureel belang van Brussel (jobs, ook voor de Rand, venster op Europa en de wereld voor Vlaanderen). Brussel is de vierde zakenstad in Europa, de 15de in de wereld, verschaft werk aan veel Vlamingen, ook in de Rand. ‘De hele wereld zit hier en we moeten dat positief benaderen. Brussel is een ideaal labo om met multiculturaliteit bezig te zijn en om - weg van de kerktorenmentaliteit - onze openheid te cultiveren. Van den Driessche zag Brussel als deel van de Vlaamse Ruit. ‘Het zou een stommiteit zijn daar een staatsgrens door te trekken ... Liever meebeslissen in en over Brussel dan die siamese tweeling te scheiden’. De KPMG-man wees erop dat een scheiding van Brussel in geen geval het probleem van de verfransing rond de hoofdstad zou oplossen. Hij zag een toekomstperspectief in een federatie van Brussel en Vlaanderen of een condominium (Brussel bestuurd door een onafhankelijk Vlaanderen én Wallonië). ‘Hoe dan ook zullen onderhandelingen nodig zijn, met geven en nemen. Vlaanderen heeft bevoegdheden en grondwettelijke rechten in Brussel en moet die ten volle uitspelen.’
6
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 6
Starten vanuit sterkte Frans Crols kreeg de meeste toehoorders op zijn hand met zijn radicaal Brussel-standpunt: onderhandelen over Brussel, natuurlijk, maar dan vanuit een sterke, onafhankelijke Vlaamse positie. Economische en culturele contacten zullen niet verdwijnen als Vlaanderen onafhankelijk is, integendeel. Brussel mag en zal geen probleem zijn bij de verdeling van de staatsschuld in het scenario waarin Vlaanderen voor onafhankelijkheid kiest. Dit probleem werd ook vlot opgelost bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en bij het ontstaan van tal van nieuwe staten in Oost-Europa. Iedere nieuwe staat gaat door een “verlatingsfase” met onderhandelingen. Ook dit probleem oplossen is een positief alFrans Crols: ‘Onafhankelijkheid gaat voor’. ternatief voor het onoplosbare eeuwige emmeren en zeuren binnen België. Politiek gaat over macht en Vlaanderen moet maar eens duidelijk kiezen voor die onafhankelijkheid. België draait zo vierkant, dat dit de enige uitweg is (België, basta!). De Brusselaars zullen zelf wel uitkrabbelen waar de troeven voor hun toekomst liggen. Geopolitiek en geo-economisch zal Brussel blijven liggen waar het ligt, naast Vlaanderen. Het zal sowieso compromissen moeten sluiten met Vlaanderen. In Europa belet niets een vrij verkeer van mensen, kapitalen en goederen. Niets belet ook dat Vlaanderen én Wallonië volwaardig lid kunnen worden van de EU. Crols relativeerde het belang van de hoofdstad - een creatief Vlaanderen kan ook zonder Brussel hoogstaande culturele ambities koesteren - dreef de spot met het Brusselse establishment dat op een clowneske manier Vlaanderen schrik wil aanjagen met allerlei doemscenario’s. Ten tijde van de splitsing van de Leuvense universiteit heeft men gemeend ook op een gelijkaardige, irrationele manier de ondergang van de gesplitste, Vlaamse universiteit van Leuven (‘universiteit van het Hageland’) te moeten voorspellen. Hoofdstad Op de vraag van prof. Philippe Van Parijs waar dan wel de hoofdstad van Vlaanderen moest liggen, trok Crols de vergelijking met Nederland. Hij zag voor Vlaanderen een mogelijke oplossing in een spreiding van de politieke en administratieve hoofdstedelijke functies over bijvoorbeeld Mechelen, Antwerpen en Gent. ‘De nadelen van de (tijdelijke) scheiding wegen niet op tegen de kans om een vrij Vlaanderen tot stand te brengen.’
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:39:54
Subnationaliteit Jan Degadt wees er met enige nadruk op dat er in het debat rekening moet worden gehouden met de vaststelling dat er in een splitsingsscenario met twee deelstaten absoluut geen eensgezindheid is over de keuze van zogenaamde subnationaliteit (keuze voor Vlaanderen of voor Wallonië) die dan aan de Brusselaars zou worden verleend. ‘Binnen Brussel zullen velen, Franstaligen én Vlamingen, niet kunnen en niet willen kiezen. Ze shoppen in het aanbod en kiezen wat interes-
santst is of zou zijn inzake onderwijs, welzijn, kinderopvang, politieke partijkeuze bij verkiezingen. Degadt hoopt dat vooral het succes van het Nederlandstalig onderwijs de facto de positie van het Nederlands in Brussel zal bevorderen. We moeten volgens hem die keuzemogelijkheid met zelfvertrouwen bekijken’.
B RUSSEL
Van den Driessche zag een oplossing in een Vlaams-Brusselse federatie met grote autonomie voor beide componenten of in een condominium waarbij Brussel door een onafhankelijk Vlaanderen én Wallonië samen zou worden bestuurd.
In volgende nummers van Doorbraak zullen de belangrijkste auteurs van het boek hun standpunt verder toelichten (januari: Johan Van den Driessche) Johan Van den Driessche: ‘Scheiden van Brussel zou een stommiteit zijn’.
■ JAN VAN DE CASTEELE
Brussel: stof tot discussie Alle toekomstscenario’s voor Vlaamse onafhankelijkheid moeten een Brusselhoofdstuk bevatten. Tot daar de consensus in Vlaanderen als het over Brussel gaat. Waarna het standpunt zich verdeelt tussen twee uitersten: Vlaanderen moet Brussel loslaten of Vlaanderen laat Brussel niet los. Ook binnen de Vlaamse Volksbeweging woedt het debat. De resoluties van het VVB-Brusselcongres (4 december 1994) zijn ondertussen verouderd. De hoogste tijd om opnieuw te focussen op Brussel. Dus stapte de VVB naar het Davidsfonds met een voorstel. De vrucht van de samenwerking ligt nu in de boekhandel: Wat met Brussel? Uitdagende perspectieven voor de hoofdstad. Het is een boek geworden met meningen en feiten over de situatie van Brussel vandaag. Wat met Brussel? wil niet het grote gelijk bewijzen van de ene of andere stelling over Brussel, maar wil de verschillende ideeën confronteren. Een boek zonder taboes, met een open blik op de realiteit. Alleen met feiten en tegengestelde meningen en gerichte vragen, kan het debat over Brussel worden gestoffeerd. Het boek is het begin van een denkoefening die de VVB wil maken in de voorbereiding van een herdefi niëring van haar Brussel-standpunt. Het boek opent met een bijdrage van Paul De Ridder. Als specialist in de evolutie van het taalgebruik in Brussel neemt hij de lezer mee in het verhaal van de verfransing van Brussel. Om te constateren dat de echte verfransing er maar kwam na 1830. Marc Platel geeft een kleine geschiedenis van de stad Brussel, met de focus op de institutionele herverkaveling door de staatshervormingen. Prof. Els Witte kiest voor het coöperatief federalisme, meer samenwerking tussen de gewesten en gemeenschappen bij het bestuur van Brussel.
Volgens Johan Van den Driessche moet Vlaanderen er alles aan doen om Brussel te beschouwen als motor. Frans Crols stelt dat Vlaanderen kan zonder Brussel, maar Brussel niet zonder Vlaanderen. Derk Jan Eppink pleit voor een Europees statuut als vervanging van het huidige falende model. Prof. Philippe Van Parijs (Pavia-groep) bespreekt vier scenario’s zonder taboes en zonder illusies. Naïma Charkaoui en Veerle Huwé (Minderhedenforum) belichten Brussel als multiculturele stad, met kansen, mogelijkheden en problemen. Jari Demeulemeester (directeur AB) pleit voor meer betrokkenheid van Vlaanderen bij Brussel. Geert van Istendael (ex VRT, publicist) tot slot bekijkt “zijn” stad met de blik van een eigenzinnige insider en houdt een pleidooi voor een menselijker Brussel.
■ PIETER BAUWENS
Wat met Brussel? Uitdagende perspectieven voor de hoofdstad is uitgegeven door Davidsfonds/Leuven in samenwerking met de Vlaamse Volksbeweging. 144 p., € 16,95, isbn 978 90 5826 561 6 Te koop via www.vvb.org of het VVB-secretariaat, T 03 366 18 50, F 03 366 60 45
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 7
Doorbraak
7
20-11-2008 14:40:04
TA A L
Frans, voertuig van de ketterij? De Franse les
D
e Waalse publicist Jules Gheude is een rattachist, die bij herhaling zijn voorkeur uitte voor een aanhechting van Wallonië bij Frankrijk. In een recent ingezonden brief in Knack neemt hij de katholieke kerk op de korrel, die twee keer in de geschiedenis verantwoordelijk zou zijn geweest voor een taalkundige en culturele genocide in Vlaanderen.
Zoals veel historische vergelijkingen loopt die van Gheude mank, zeker als hij het heeft over het einde van de negentiende eeuw. Gheude gaat ervan uit dat de katholieke kerk toen alles in het werk heeft gesteld om het Vlaamse volk van het Frans af te houden, van een taal die in die tijd het voertuig was van de ketterij. Het is alsof Jules Gheude van alle Vlaamse priesters Daensen wil maken. Niets is minder waar. Hij vergeet er bij te vertellen dat een belangrijk deel van de Vlaamse clerus in de jaren tussen Waterloo en 1830 een grote verantwoordelijkheid draagt voor de rampzalige breuk tussen Nederland en België, een breuk die fataal had kunnen worden (voor het gebruik van het) Nederlands in Vlaanderen. Volgens Gheude verkeken het graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant in de zestiende eeuw, door de schuld van de met Spanje meeheulende katholieken, defi nitief hun kans om hun taalkundige identiteit te bewaren. Zeker vanaf de Franse tijd ware het zoveel logischer geweest resoluut te kiezen voor het Frans. Het Nederlands zou dan wel vanzelf na verloop van tijd uitgestorven zijn en enkel nog een curiosum blijven zoals nu in Frans-Vlaanderen. De centraal gestuurde imperialistische cultuurpolitiek die Frankrijk, zowel als koninkrijk, keizerrijk en republiek heeft gevolgd, is niet bepaald een lichtend voorbeeld. Vreemd genoeg zit Gheude met die stelling min of meer op hetzelfde spoor als kunstenaar Wim Delvoye, die onlangs in een krant de mening ten beste gaf dat Vlaanderen in de negentiende eeuw de kans heeft laten liggen om aan te sluiten bij een grote cultuurgemeenschap, de Franse. Afkeer? Hoe graag Gheude en Delvoye het anders hadden gewild, de Vlamingen (niet enkel maar een aftandse clerus) hebben een volle eeuw moeten vechten om gelijke rechten te verwerven, en die klok kun je niet meer terugdraaien. Het neveneffect van die confl ictsituatie is dat er aan beide kanten van de taalgrens langzaam maar zeker een bewuste of onbewuste vijandigheid is gegroeid ten aanzien van de taal, en - wat erger is - ook ten aanzien van de cultuur van de buurman. De Franstaligen hebben het slechte voorbeeld gegeven door hun manifeste onwil om de geest van de opeenvolgende taalwetten te respecteren. De Vlamingen hebben zich in de voorbije halve eeuw ten onrechte massaal van alles wat Frans is afgekeerd. Mijn generatie heeft op de middelbare school voldoende Frans geleerd om een behoorlijke conversatie te voeren in die taal. Vandaag kan dat blijkbaar om de een of andere reden niet meer. Ik voel plaats-
8
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 8
vervangende schaamte als ik hoor hoe de meeste Vlaamse politici en journalisten zich uitdrukken in een schabouwelijk Frans. Het gevolg van het gebrek aan belangstelling voor de tweede landstaal (ik laat hier even het Duits buiten beschouwing, dat een aparte plaats inneemt) in het noorden en in het zuiden is een soort van Babylonische spraakverwarring, die uitmondt in een grondig onbegrip voor de wederzijdse standpunten. Dat onbegrip kunnen we week na week ervaren in de zondagse discussieprogramma’s van VRT, RTBf en RTL. Recent heeft men daar een mouw proberen aan het te passen door het opvoeren van enkele Franstaligen die een behoorlijk Nederlands spreken in de meest uiteenlopende spelprogramma’s (met al mijn sympathie voor de broers Deborsu overigens), maar dat is niet meer dan een doekje voor het bloeden. Moedertaal De Vlaamse audiovisuele media gaan er van uit dat zij Di Rupo, Onkelinx, Milquet en vele anderen een dienst bewijzen door hen in een stuntelig en inhoudelijk ontzettend armoedig Nederlands aan het woord te laten. Zeker als het om delicate onderwerpen gaat, zou men er veel beter aan doen de betrokkenen in hun eigen moedertaal te laten reageren, ook als zij het liever anders zouden willen om politieke redenen. Enkel op die manier kunnen de fi nesses van hun redenering tot hun recht komen. De Vlamingen kunnen onmogelijk een behoorlijk beeld krijgen van wat er in Wallonië leeft aan de hand van het onbeholpen taaltje dat ze nu voorgeschoteld krijgen. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de vele Vlamingen met een gebrekkige kennis van het Frans die door de Franstalige media worden geïnterviewd. Van talloze ambtenaren wordt geëist dat ze het bewijs leveren van een grondige kennis van de andere landstaal. Zou het niet zinvol zijn een soortgelijk examen te laten afleggen door politici met nationale ambities? En als dat om voor de hand liggende redenen niet mogelijk zou blijken, wordt het hoog tijd dat er in het onderwijs voor gezorgd wordt dat er in de twee landsdelen belangstelling wordt gewekt voor de taal en de cultuur van de partner. Hier in Vlaanderen lijkt het soms alsof de Franse literatuur, de Franse fi lms, het Franse toneel, de Franse chansons en het Franse cultuurleven in het algemeen niet meer meetellen. Als we om te beginnen daar eens verandering in probeerden te brengen.
■ M ARC GEVAERT
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:40:15
T R A NSFERS
Nationale Bank ontdekt transfers Voorspelling daling geldstroom naar Wallonië niet onderbouwd
N
ogal onverwacht pakte de Nationale Bank van België (NBB) eerder dit najaar uit met een studie over de interregionale transfers. De NBB kwam tot een transfer van 5,8 miljard euro (in 2005) van Vlaanderen naar Wallonië. Het cijfer ligt in dezelfde orde van grootte als dat van de Vlaamse transferberekeningen (exclusief transfers via de openbare schuld). Als zoenoffer naar de Franstaligen voorspelt de NBB dat de transfers drastisch zullen krimpen. Zeer betwistbaar. De studie van de NBB lijkt sterk op een Belgisch compromis, dat in fi ne toch vooral de Franstaligen goed uit komt. De NBB neemt in zijn berekening van de transfers veel over van de “Vlaamse” methodologie ter zake. Maar de bank maait het Vlaamse discours over de transfers als groot probleem onderuit door de prognose dat ze zullen smelten als sneeuw voor de zon. Daarbij begeeft de NBB zich op glad ijs en gaat ze in tegen de prognoses van het Planbureau. Voor de berekening van de transfers neemt de NBB nogal wat methodieken over van de studies die langs Vlaamse zijde de afgelopen jaren werden verricht door de studiedienst van de KBC en door de Vlaamse administratie (Abafi m). Die Vlaamse studies gaan uit van het principe van de “juste retour”: elke regio moet eenzelfde aandeel krijgen in de uitgaven als haar aandeel in de ontvangsten. De NBB komt met haar rekenmethode dicht in de buurt van dit principe, door zowel langs de ontvangstenzijde als de uitgavenzijde telkens een transfer te bereken als het verschil tussen wat een gewest meer bijdraagt of minder krijgt in verhouding tot zijn bevolking. Ontvansten-uitgaven Franstalige studies beperken zich vaak tot transfers langs de uitgavenzijde, als het verschil tussen wat het gewest krijgt en diens aandeel in de bevolking. Het is al lang geweten dat de interregionale transfers zich steeds meer bevinden langs de ontvangstenzijde, door de grotere bijdragecapaciteit van Vlaanderen vergeleken met Wallonië. De transfers zijn vooral het symptoom van een onderliggend
probleem: de welvaartskloof tussen Noord en Zuid, die vooral een gevolg is van een verschil in werkgelegenheid. Woonplaats-werkplaats De NBB neemt van de Vlaamse studies ook de formule over om personenbelasting en sociale bijdragen te verdelen op basis van de woonplaats, en dus niet op basis van de werkplaats. De NBB argumenteert terecht dat je moeilijk deze ontvangsten op basis van werkplaats kan toebedelen omdat de daarmee gefi nancierde uitkeringen op basis van woonplaats worden toebedeeld. Dit zet een streep door bepaalde Franstalige rekeningen die aan de hand van het werkplaatsprincipe Brussel, met zijn vele pendelaars uit de andere gewesten, veel rijkdom toeschuiven. Dat Brussel er in de NBB-berekeningen toch nog behoorlijk uitkomt - het zou zelf donor zijn voor een 200 miljoen - heeft te maken met de verdeling van de vennootschapsbelasting en het feit dat belangrijke federale uitgaven niet regionaal worden toebedeeld. Onderschatting transfers Daarmee zijn we beland bij een aantal NBB-technieken die afwijken van de Vlaamse methodiek. Tal van federale uitgaven worden niet verdeeld, zoals lonen van ambtenaren, investeringen en rentelasten. De redenering is dat daar een tegenprestatie van de ontvanger tegenover staat. Een Waals overtal in de administraties, alleen al door taalkaders, of een oververtegenwoordiging van bepaalde gewesten in spoorinvesteringen wordt daarmee onder de mat geveegd. Zo houdt de NBB ook geen rekening met het feit dat de rentelasten vooral veroorzaakt zijn door het deficitaire gewest, maar in hoofdzaak gedragen worden door het sterke gewest. Op deze punten worden de transfers door de NBB dus onderschat.
Mythe De NBB gaat echter vooral uit de bocht met haar prognoses. Door de snellere vergrijzing van Vlaanderen zouden de transfers aanzienlijk slinken. En in een scenario waarbij Wallonië er in slaagt Vlaanderen economisch bij te benen zou de geldstroom zelfs omkeren. Dit laatste scenario vergt een spectaculaire inhaalbeweging van Wallonië. Die is zeker niet in zicht. Zo blijkt uit de jongste regionale economische vooruitzichten van het Federaal Planbureau en de regionale statistische diensten voor 2007-2013. Die voorspellen voor Vlaanderen een gemiddelde groei van 2,2% tegenover 2% voor Wallonië en 1,9% voor Brussel. Allicht zullen deze cijfers neerwaarts worden herzien ten gevolge van de plotse zware economische inzinking, maar structureel blijft het regionaal verschil in dynamiek persistent. Maar ook in het voor Vlaanderen zogenaamde meest gunstige scenario - of minst gunstige voor Wallonië - van de NBB is er sprake van een halvering van de transfers. Alleen, dit scenario is nog steeds te pessimistisch voor Vlaanderen en te rooskleurig voor Wallonië. In dit scenario wordt verondersteld dat het verschil in werkgelegenheidsgraad tussen Vlaanderen en Wallonië constant blijft. Welnu, volgens voormelde regionale vooruitzichten neemt het verschil nog verder toe, van een verschil van 8,8% procentpunt naar een verschil van 10,4 procentpunt. En tot nader orde is het maken van economische prognoses de specialiteit van het Federaal Planbureau, niet van de NBB. Overigens impliceert de NBB-hypothese van behoud van het regionaal verschil in werkgelegenheidsgraad eigenlijk al een Waalse inhaalbeweging. Omdat eenzelfde percentage vooruitgang voor Wallonië een relatief zwaardere prestatie is dan voor Vlaanderen, precies omdat door de vergrijzing de bevolking op beroepsactieve leeftijd meer afkalft in Vlaanderen dan in Wallonië.
■ JAN VAN DOREN
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 9
Doorbraak
9
20-11-2008 14:40:23
VRIJE TRIBUNE
Een personele unie met twee sociaal-economisch onafhankelijke deelstaten
I
s het een onbereikbare droom om te hopen dat op een dag België zal getrokken worden door twee sterke sociaal-economisch 100% onafhankelijke deelstaten? Is het te ambitieus om te hopen dat twee sterke West-Europese tijgers binnen één land de ambitie en de kunde hebben om in wereldklasse te spelen? Om aan de oevers van de Schelde en de Maas te bewijzen dat het mogelijk is om in één land en in vriendschap een nieuw model neer te zetten dat leidt naar meer welvaart, naar nog meer welzijn?
Of moeten wij tevreden zijn met wat gegeven het huidige Belgische model maximaal kan bereikt worden in Vlaanderen, Wallonië en Brussel? Moeten wij tevreden zijn met het inkomen dat we nu hebben? Moeten wij tevreden zijn met het pensioen dat ons zal worden toebedeeld? Moeten wij tevreden zijn met de huidige manier waarop we omgaan met de mensen die het het moeilijkst hebben? Moeten wij tevreden zijn met de manier waarop we de ecologische uitdagingen kunnen aanpakken? Moeten wij tevreden zijn met de manier waarop we ons, in ons land kunnen voorbereiden op de toekomst?
fonds voor Wallonië met geld dat dient om zijn economie er bovenop te helpen en een historische kans biedt om aan te sluiten bij de wereldtop. Het bedrag van het Herstelfonds is equivalent met vier jaar transfers verhoogd met tien miljard euro. Het bedrag in het Herstelfonds is per slot van alle rekeningen. Enkel dan kan er een mentaliteitsverandering, mentaliteits-shock komen. Deze is essentieel voor Wallonië om er bovenop te komen. In dit model blijft de Personele Unie België in grote lijnen verantwoordelijk voor Justitie, Defensie en Binnen- en Buitenlandse Zaken. De Deelstaten verwerven bevoegdheid over het volledige sociaaleconomische veld. Dit betekent dat de deelstaten volledige verantwoordelijkheid dragen voor bijvoorbeeld het bepalen en innen van bijna alle belastingen, de pensioenen, de werkloosheidsuitkeringen, de kinderbijslag, de gezondheidszorg, de economie, het energiebeleid, het leefmilieu en de mobiliteit. De hele staatshervorming komt er op neer dat de deelstaten dan bevoegd zijn over 140,7 miljard euro en het centrale Personele Unie deel nog voor 13,4 miljard euro. (zie grafi ek)
Het koningshuis blijft zijn rol spelen zoals dit vandaag het geval is. De taalkundige evenwichten, verankerd in de Grondwet, worden gerespecteerd, deze veranderen niet. Het nieuwe model is een uitdaging die het beste zal vergen van wat in ons land aanwezig is. Het is gebaseerd op de overtuiging dat dit een kans is voor alle Gemeenschappen om een reuzensprong te zetten naar een betere toekomst. Hier langer mee wachten, is het noodzakelijke vooruitschuiven, waardoor ook andere noodzakelijke hervormingen nodeloos worden uitgesteld. Daarom brengen wij vandaag het model van een Personele Unie met sociaal-economisch onafhankelijke deelstaten en een Herstelfonds voor Wallonië naar voren, dat ons inziens een goede blauwdruk vormt voor een nieuw en beloftevol België, dat de verschillende Gemeenschappen in dit land maximale kansen biedt om uit te groeien tot economische en sociale deelstaten van wereldklasse. Het voorstel van Hendrik Bogaert is gedetailleerd uitgewerkt en gebaseerd op ‘realististisch cijferwerk’. Meer info: http://kamer.cdenv.be/mensen/hendrik-bogaert
Nieuw Het Belgische model zoals het tot nu bestond heeft veel gebreken en vandaag is het tijd voor iets nieuws. We willen werk maken van een nieuwe sociale en economische organisatie, die ons naar een betere toekomst leidt. Een land met een open blik op de wereld, tolerant en nieuwsgierig, waar niemand zijn verantwoordelijkheden uit de weg gaat. Dat kan, maar het vereist een nieuw model. We moeten de paden verlaten die we tot nu toe bewandeld hebben. We schuiven een model naar voren waarin België een Personele Unie wordt met een koningshuis en met sociaal-economisch 100% onafhankelijke deelstaten. Er komt in ruil voor deze sociaal-economische onafhankelijkheid een Herstel-
10
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 10
■ HENDRIK BOGAERT
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:40:32
Vrijspraak Racistische aanval Heisa in de Waalse pers: een 14-jarig Waals meisje kreeg de voorpagina nadat ze op 10 oktober door een horde Vlaamse meisjes met messteken zou zijn bewerkt, omdat ze Frans sprak in Vlaanderen. Het bleek haar eigen mes te zijn. Zelfverminking wellicht, zo stelt nu het parket. Dergelijke story voorbarig uitvergroten is dat ook. De Waalse pers krast hiermee ook zichzelf.
De split van Loft Als de topfilm Loft in Wallonië komt, zal dat via een Franse omweg zijn. Zelfs de cinema illustreert de scheiding van geesten in dit land. Vlaamse films zoals Ben X en De Zaak Alzheimer flopten in Wallonië. Woestijnvis wou met Loft geen risico nemen, want de Walen - zoals de Fransen - haten ondertitels en kijken liever naar Franse komedies dan naar Vlaamse thrillers. Zélfs gedubde Vlaamse succesfilms (zoals Aanrijding in Moscou) floppen doorgaans onder de taalgrens. De aarzeling van Woestijnvis, Kinepolis e.a. volstond voor wat venijn in de Waalse pers: ‘Over de splitsing van het land spreken, is niet meer nodig. In de bioscoopzalen bestaat de Belgische driekleur al niet meer’, jammerde Le Soir.
Benoeming burgemeester Vorig jaar besliste Vlaams minister Marino Keulen (Open Vld) drie burgemeesters uit faciliteitengemeenten niet te benoemen omdat ze de voogdij van de Vlaamse overheid niet erkennen. De gemeenten droegen hun burgemeesters een tweede keer voor en als Keulen ze niet benoemt straks wellicht een derde keer. Afwachten voor hoeveel heibel dit zorgt in de fameuze communautaire dialoog en vervolgens in Letermes federale regering.
Split schijnhuwelijken Een op de vijf huwelijken die in 2008 in België werden afgesloten, is mogelijk een schijnhuwelijk. De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) onderzoekt momenteel maar liefst 7000 huwelijken die enkel en alleen om de verblijfspapieren zouden zijn afgesloten. Op het einde van het jaar verwacht DVZ zeker 9000 “verdachte” huwelijken te hebben onderzocht, drie keer zoveel als in 2003. (DM, 25 okt.)
Merci De Croo Herman De Croo is geschokt door de ondraaglijke lichtheid van de argumenten voor een onafhankelijke Vlaamse staat. Zijn doorwrochte studie België barst? - Vragen aan de separatisten, 31 nuttige bladzijden dik, toont de onzin van dat pleidooi aan. Het zal niet zijn bedoeling geweest zijn, maar de uitgave van het pamflet toont vooral aan dat het project van de Vlaamse onafhankelijkheid een volwaardige en realistische optie is geworden. Geen Duitse politicus die het de moeite waard acht om aan te tonen wat een slechte zaak het zou zijn als Sleeswijk-Holstein zich afscheurt, want dat is gewoon geen thema. Druk bezette mensen, en dat is De Croo onbetwistbaar, wijden alleen boeken en de tijd die nodig is die te schrijven aan relevante thema’s. Wat het idee ‘Vlaamse staat’ dus ontegensprekelijk geworden is. De angst bij politici als Marc Eyskens, Wilfried Martens of De Croo - voormannen uit de vorige eeuw - zit er duidelijk diep in. De Bange Belgische Man ziet de bui hangen en vindt het absoluut nodig zich schrap te zetten om het vaderland te redden. Want een marginaal amusement van extremisten is het idee van een volwaardige Vlaamse staat al lang niet meer. Met dank aan De Croo dat hij dat zo prominent heeft willen bevestigen. De ondertitel van De Croos pamflet lijkt echter slecht gekozen. Hij stelt niet zozeer ‘vragen aan de separatisten’, maar geeft ‘raad aan de Franstaligen’. Ook, zelfs De Croo vindt dat er een staatshervorming moet komen. Op één lijn met zowat de hele Vlaamse politieke klasse. Intussen leert de politieke realiteit dat de Franstaligen daar geen oor naar hebben. Dat brengt ons bij de fenomenale tactische blunder die De Croo begaat met het uitgeven van zijn boekje. De boodschap aan de Franstaligen is duidelijk. Wij willen een staatshervorming, maar het Belgische voortbestaan stellen we onder geen beding in vraag. Daarmee maakt hij het Vlaamse pleidooi voor een staatshervorming meteen machteloos. Als de Franstaligen lang genoeg ‘non’ zeggen en herhalen dat daarmee de poten onder het koninkrijk worden weggezaagd, dan halen de Vlaamse politici wel bakzeil. Zelfs wie geen actieve voorstander is van een volwaardige Vlaamse staat, doet er verstandig aan die optie niet op voorhand uit te sluiten. De boodschap aan de Franstaligen moet luiden: vinden jullie het voortbestaan van dit land nuttig en nastrevenswaardig, werk dan mee aan de voor Vlaanderen noodzakelijke staatshervorming. Een krantencommentator schreef over De Croos boekje dat het gevaar van het afwijzen van een staatshervorming er in bestaat dat het separatisme dan wel een realistisch alternatief wordt. Hij vindt dat het pamflet verplichte lectuur zou moeten zijn voor elke Franstalige politicus, terwijl De Croo net de omgekeerde boodschap brengt. Ze lopen volgens de De Croo-doctrine juist geen enkel risico als ze ‘non’ blijven zeggen. Inhoudelijk vertoont De Croos pamflet duidelijk zwakheden, maar wat erger is: het getuigt van een onwaarschijnlijke politiek-strategische domheid. Merci De Croo.
■ PETER D E ROOVER
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 11
Doorbraak
11
20-11-2008 14:40:45
VRIJE TRIBUNE
Wordt Frank Vanhecke gelyncht? Europees Parlement in de rol van Pontius Pilatus De heer Vanhecke heeft wellicht naar Belgisch recht een volledige verweermogelijkheid. Zo staat het letterlijk in het verslag van de Duitse christendemocraat Klaus-Heiner Lehne over de opheffing van de parlementaire onschendbaarheid van VB-EU-parlementslid Frank Vanhecke dat op 18 november in Straatsburg werd aangenomen. Die onschendbaarheid wou minister van Justitie Jo Van Deurzen (CD&V) bij hoogdringendheid doen opheffen omdat Vanhecke in 2005 als verantwoordelijke uitgever was vermeld in een plaatselijk partijblad uit Sint Niklaas. Daarin was een geval van grafschennis toegeschreven aan allochtone jongeren, wat door burgemeester Willockx (sp.a) werd ontkend.
Het parket van Dendermonde diende, niettegenstaande een rechtzetting door het VB-blad, een dossier in bij Justitie (toen onder Laurette Onkelinx, PS). Dat gebeurde na klacht van Freddy Willockx (sp.a) en het Centrum voor racismebestrijding van Jozef De Witte. De voorzitter van één van de grootste partijen van het land aanvallen vond Justitie blijkbaar wat delicaat. Maar zodra Vanhecke het voorzitterschap had doorgegeven aan Bruno Valkeniers, zond haar opvolger het lijvige dossier naar het Europees Parlement (EP).
Op 3 november keurde die commissie (toch een tiental leden ervan) het verslag Lehne zonder debat goed. Op commando van de drie grote fracties werd ook het debat in voltallige vergadering van de agenda van Straatsburg afgevoerd. Er mocht de dag daarop, op 18 november, alleen over worden gestemd, zonder woord of wederwoord. Van de 785 leden namen er 666 deel aan de stemming: 564 voor de opheffi ng, 61 tegen en 41 onthoudingen. Van de 14 Vlaamse afgevaardigden stemden er zeven voor (Neyts, Sterckx, Belet, De Vits, El Khadraoui, Van Lancker en Staes, net als JeanMarie Le Pen!), de 3 VB-verkozenen stemden uiteraard tegen, terwijl Frieda Brepoels ten minste de moed had zich te onthouden. DehaeFrank Van Hecke ne, Thysen en Johan Van Hecke waren afwezig. Beschamende lichtzinnigheid De eerste zin van deze bijdrage luidt in het Duits: ‘Es ist möglich dass Herr Vanhecke durch das Belgische Recht vollständig geschützt ist’. In het Engels: ‘It is possible that M. Vanhecke has a complete defence under Belgian law’.
De 200 pagina’s werden op kosten van de Europese belastingbetaler in de 23 EU-talen vertaald. Op 8 september werd Vanhecke door de Juridische Commissie gehoord (toch door een handvol van de 28 leden van die Commissie).
Nu neemt het EP in ontelbare resoluties over schendingen van mensenrechten iedereen in bescherming, waar ook ter wereld, van wie niet zeker is dat hij of zij een eerlijk proces zal krijgen. Met de eenvoudige mogelijkheid ervan zou het nooit vrede nemen.
Schrijver dezes hield in die vergadering ook een pleidooi, ‘niet om Vanhecke, maar om het Parlement te verdedigen’, opdat het zich niet ‘medeplichtig zou maken aan een politieke lynchpartij op de voorzitter van een partij die België ziet als een mislukte staat die zij democratisch en vreedzaam wil opsplitsen in een onafhankelijk Vlaanderen en Wallonië in Europa’.
In dit geval neemt het parlement, met een beschamende lichtzinnigheid een Pilatus-houding aan. In het verslag Lehne staan nog wel meer merkwaardige dingen. Het zou niet tot de taak van een EP-lid behoren verantwoordelijke uitgever te zijn van een blad. Dan moet elke afgevaardigde zich maar eens goed bezinnen over wat hij nog mag doen. Als het voorzitterschap van Dexia daar niet
bij hoort, zal men straks misschien de onschendbaarheid van Jean-Luc Dehaene moeten opheffen. Lehne walst ook over art. 25 van de Grondwet heen, dat ‘de verantwoordelijke uitgever niet kan vervolgd worden als de schrijver van het artikel bekend is’. Ook gebruikt hij de termen uitgever en redacteur door elkaar. Vanhecke zal in België geen eerlijk proces krijgen, want Justitie zal nu rechtbanken afdweilen tot ze de rechter vindt die hem doet hangen. De uitspraak in beroep tegen de vzw’s van het VB en de veroordeling van de Antwerpse politiecommissaris Bart Debie hebben aangetoond dat iedereen die zich tot het VB bekent of er mee wordt in verband gebracht, vogelvrij is. Mensenrechten, menselijke waardigheid, huiver voor uitsluitingmechanismen, elementaire beleefdheid zijn dan allemaal van geen tel. In landen met totalitaire trekjes ben je beter geen dissident. Verkiezingen Op 7 juni 2009 vinden voor de zevende keer Europese verkiezingen plaats. De kiezers zullen dan namens 492 miljoen Europese burgers weer minder talrijk komen opdagen, ook in die landen zoals België waar opkomstplicht geldt. De uittredende leden zullen beoordeeld worden op wat ze de voorbije vijf jaar gedaan en gelaten hebben, binnen en buiten het parlement. De kiezer zal zich ook hun stemgedrag van 18 november herinneren, de dag dat het parlement Vanhecke een nieuwe martelaarskroon aan de hand deed. Na een veroordeling in België zal hij zijn politieke rechten verliezen en niet op de lijst staan, maar die martelaarskroon zal zijn partij weer een fl inke duw in de rug geven. Dan moet men niet komen zeggen: dat hebben we niet gewild.
■ GUIDO NAETS
12
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 12
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:40:52
BOEK E N
Vroeger waren we veel jonger Gaston Durnez was jarenlang een kwaliteitsvolle journalist bij De Standaard, de krant waarvan hij de geschiedenis schreef in twee ferme boekdelen. Durnez manifesteerde zijn literaire creativiteit in uiteenlopende onderwerpen: Felix Timmermans, de Eerste Wereldoorlog, Ernest Renan, Chesterton, de Provence. Hij is een auteur die vol “goesting” schrijft, en dat vaak met een milde ironie die je, ver van de schaterlach, diep en blijvend laat glimlachen. Je herkent hierin de man die vele jaren “cursiefjes” schreef, een genre dat nu al te veel verdrongen wordt door de zichzelf ernstig nemende “column”. Als bewonderaar en “leerling” van Simon Carmiggelt slaagde Durnez er steeds weer in om “kleinigheden” tot kleinoden uit te schrijven. Dat is ook nu weer zo in zijn jongste boek Vroeger waren wij veel jonger. Een jeugd in Vlaanderen. Het gaat niet om mémoires in de klassieke, en nogal eens hoogdravende betekenis, waarin impliciet, en soms zelfs expliciet, aan bod komt hoe “belangrijk”, hoe “onmisbaar” men wel was. Durnez kiest voor iets heel anders. Hij vertelt over de eerste zestien jaren van zijn leven. Zijn familie komt uiteraard veel voor in het boek, maar hij schrijft geen familiegeschiedenis. Het is evenmin een tijdsgeschiedenis tussen 1928 en 1945 geworden.
Aan de hand van de door hem bewonderde Joachim Fest zegt Durnez zelf: ‘Ik heb alleen de weerspiegeling van die tijd in een gezin willen weergeven’. De familie langs vaders kant stamt uit het West-Vlaamse Wervik, waar vlasnijverheid, tabaksnijverheid en grensarbeid in de Noord-Franse textielindustrie en koolmijnen talloze Vlamingen in armoede lieten leven, lieten overleven. Gaston werd er in september 1928 geboren als zevende zoon in een arbeidersgezin van elf kinderen. Hij groeide op onder de “werkmenschen”. Het verhaal van Durnez confronteert je met de hardheid van het bestaan van de volwassenen rondom hem, waar voor het kind en de aankomende adolescent toch nog plaats was voor speelsheid en poëzie. De toestand was vaak dramatisch. Maar de auteur vlucht dramatische woorden: ‘Wij hokten in een veel te klein huis, maar leefden in de grote ruimte daaromheen. Ons huis was grauw, onze omgeving was groen...Wij bezaten niets, maar wij hadden veel. Wij hadden vooral onze armen en benen. En wij leefden van onze verbeelding’. (p. 60-61).
De jonge Durnez herkende in prenten van Frans Masereel de volkscafés uit zijn buurt, de miserie van de arbeiders. De grafiek van Jos Speybrouck, vol van de romantiek van de Vlaamse geschiedenis en van de culturele emancipatie van de Vlamingen, fascineerde de jongen. Na de lectuur van Vroeger waren wij veel jonger besef je maar al te goed dat het niet alleen om culturele en politieke emancipatie gaat, maar ook om sociale en economische. Gaston Durnez’ verhaal leert nog maar eens dat de Vlaamse Beweging én de georganiseerde arbeidersbeweging samen thuishoren in de geschiedenis van de ontvoogding van de Vlamingen. Eric Defoort
Gaston Durnez, Vroeger waren wij veel jonger, Lannoo, 2008, 411 blz. € 18.
Het jongste boek van Durnez bezorgt je gegarandeerd een delicaat genot. Maar er steekt nog veel meer in, zeker ook voor wie in de Vlaamse Beweging militeert.
isbn 978 90 209 7825 4
België op zijn kop Marc Platel, van dichtbij getuige van achttien regeringsvormingen en vier staatshervormingen, schreef de kroniek van de langste politieke crisis in de Belgische geschiedenis. De redactie van De Standaard en VRT-man Ivan Devadder deden hem dat al voor. Platel overbrugt meer dan een jaar geleuter (van 10 juni 2007 tot de vermeende D-day 15 juli). De politiek hield het nog wat langer vol. Vertrekkend op verkiezingsdag 10 juni 2007 overloopt Platel in een zwerftocht tussen kastelen en hotels stap voor stap de politieke chaos in die periode. Anderhalve meter knipsels, samengevat in 112 bladzijden. De journalist die zijn sporen verdiende bij de radio en in Het Belang van Limburg kan hierbij teruggrijpen naar de inzichten die hij in zoveel jaren Wetstraatwerk heeft verworven. Zijn subjectiviteit zit hooguit in kleine, duidende omschrijvingen en in zijn epiloog. Zo heeft hij het over ‘de onthutsende brutaliteit’ waarmee de liefde tussen De Wever en Dedecker vanuit CD&V werd gekraakt, over Herman Van Rompuy, ‘Belgisch politicus uit Vlaanderen en niet zozeer een Vlaams politicus in België’... Zo steekt hij zijn ergernis niet weg over het feit dat Reynders kort na de
verkiezingen 450 gesprekspartners ontving, maar de vertegenwoordigers van 800 000 kiezers compleet negeerde.
Vlamingen had gecharmeerd, nadien weggleed in de onderwereld van de Belgische politiek. De Belgische vleugel van de partij heeft het gehaald.
Wie bij voorbeeld wil nalezen hoe CD&V na tal van beloftes uiteindelijk de kar keerde, vindt in dit overzicht zijn ding. Het begon al met de vlucht uit Vlaanderen van Leterme en Vervotte, gevolgd door een groeiende portie Belgisch voluntarisme van de Ieperling.
De enige zekerheid was in augustus 2008, eindpunt van het boek, ‘dat er geen staatshervorming kwam, dat er geen oplossing voor BHV kwam’. Maar toch gelooft Platel dat de gebeurtenissen het verwasemen van dit land onomkeerbaar hebben bevestigd en versneld. Dat zal uitmonden in ‘een eindeloze, pijnlijke doodstrijd’. Weinigen zullen hoe dan ook betreuren dat er een einde kwam aan de zielige regeringsvorming. Maar wie in de korte dagen of in de aanloop naar de verkiezingen van 2009 nog eens wil (her)lezen waarom België op z’n kop stond en staat, hoeft niet te twijfelen. Kopen.
Interessant om lezen is ook de lijst van bijna honderd Vlaamse verzuchtingen die in de zomer van 2007 op tafel lagen, en een jaar later deels uit het geheugen zijn gewist (p. 30) Je herleest er markante citaten: ‘Wie een verdergaand federalisme blijft weigeren, zou wel eens de wegbereider van het separatisme kunnen zijn’ (Vandermeersch, DS), ‘Een mens zou er separatist van worden’ (Van der Kelen, HLN), ‘Quid N-VA’ (Dehaene), ‘De Croo lijkt nu eenmaal op een Vlaming’ (De Wever), ‘Bij ons in de Rand is alle suiker op’ (Demesmaeker), ‘Geen akkoord over BHV betekent geen CD&V in de regering’ (De Crem). Je herleest er vooral hoe een partij, die via een kartel de
JVdC
Marc Platel, België op zijn kop, Davidsfonds, 112 blz, € 14,95 isbn 978 90 5826 548 7
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 13
Doorbraak
13
20-11-2008 14:41:00
KAMIKAZE
LiDé
E
indelijk en ook nog sneller dan verwacht heeft voor het woord ‘l’idée’ dat bovendien bij de het zwarte beest van Fientje Moerman en VlaamFranstaligen ongetwijfeld vlot in de mond zal se topambetanterik Rudy Arnoudt zijn waar gelaat liggen. De inhoud van het programma wordt een ander paar mouwen. Dat zal nog even afgetoond. Genoeg gepraat en geschreven. Tijd voor het grote werk, zal hij allicht gedacht hebben. En dus wachten zijn. Er is ons alvast een krachtig 10tijd om de daad te voegen bij het woord. En voilà, punten programma beloofd. Een soortement 10 Rudy gooide resoluut zijn tricolore kaarten op de geboden van Rudy. Maar met een beetje leenpolitieke speeltafel. Niet op de Vlaamse tafel uitertjebuur ter linker- en ter rechterzijde, kan ook aard, maar op de Waalse. En doelbewust. Want dat voor slimme Rudy toch geen onoverkomelijk Rudy Aernoudt Rudy heeft namelijk een droom. En dat is: het dierprobleem zijn. baar land der Belgen redden van de ondergang. En Sportief als we zijn, beste Rudy, wensen we u nu superintelligent als hij is, gaat hij er van uit dat hij dit nobel doel al alle succes toe. Blijft alleen de vraag of uw uitgangspunt, naslechts kan bereiken, als hij er in slaagt om Wallonië uit zijn melijk en zoals al gezegd, uw Waalse vrienden opwekken uit hun staatslethargie te op te wekken. En onder meer daarin kan ik hem jarenlange lethargie, ze onder het zoete juk van Elio di Corrupto best bijtreden. Vandaar dus de noodzaak voor een nieuwe Waalvandaan halen en ze bovendien met velen aan het werk zetten, se partij. wel een haalbare kaart is. Wij hopen bijgevolg samen met u dat En ook op de naam van die nieuwe partij hebben we niet lang uw LiDé niet snel verandert in een DéLi. Want dat zou wel eens moeten wachten. Was nochtans maar gepland voor januari van het begin van een politiek ‘delirium’ kunnen zijn. Wat eigenlijk niet meer of niet minder dan ‘ontsporing’ betekent. Zodat we later, volgend jaar. Rudy is dus niet alleen slimmer dan hij zelf denkt te geïnspireerd door Heinrich Heine, noodgedwongen moeten conzijn, hij is ook nog rapper. Hopelijk kunnen de Walen met hun cluderen: Rudy had een groot idee van zichzelf, maar dat was Latijnse geest hem blijven volgen. En ziedaar: LiDé was geboren. ook zijn enig idee... LiDé staande voor de samentrekking van Libéral en Démocrate. Op z’n Frans natuurlijk. Maar ook voor Vlamingen best verstaanbaar. Oer-belgisch dus. En toegegeven, vanuit marketing opzicht ■ K AMIKAZE is hierop weinig aan te merken. Al bij al een leuke onomatopee
M E G A F OO N
Economische signalen...
n Megafoon aandacht voor enkele ‘ecoIpers. nomische’ signalen, opgevangen in de Samengevat in korte berichten De split in de belastingschuld Van het bedrag van alle kwijtscheldingen van oude belastingschulden is er slechts 20% in Vlaanderen gesitueerd. Wallonië neemt het leeuwendeel met 66% en Brussel is goed voor 14 %. Dat meldt minister van Financiën Reynders (MR) op vraag van VB-kamerlid Bert Schoofs. In Wallonië worden die normen blijkbaar vlotter gehaald dan in Vlaanderen. Van het aantal kwijtscheldingen neemt Wallonië 72% voor zijn rekening tegen 7% voor Brussel en 21% in Vlaanderen. (HLN, 21 okt.) Hyperwerkloos De werkloosheid bedraagt 4,5% in Vlaanderen, 10,6% in Wallonië, 17,5% in Brussel. De werkloosheid onder mensen van buiten de EU (27 landen) loopt in België op tot 30,2 procent (Marokkanen: 43,2%, Algerijnen: 42,2%, Congolezen: 41,1%, Turken: 39%). Minister van Asiel- en Migratiebeleid Annemie Turtelboom verspreidde die nieuwe cijfers vermoedelijk in de marge van het debat over nieuwe regularisaties. (BVL , 24 okt.)
14
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 14
Waalse werkloosheid: twee gezichten? Iets anders dan die harde realiteit is de vraag of er voor Wallonië en Brussel beterschap in zicht is. Hierover circuleren vreemde cijfers, alvast langs Waalse kant. In oktober 2008 lag het globale Vlaamse werkloosheidscijfer volgens de VDAB 2,4 procent lager dan in oktober 2007. Volgens de Waalse tegenhanger Forem daalde de Waalse werkloosheid in dezelfde periode met 7,2 procent. Dat schrijft toch De Standaard (6 nov.). Statistieken van de RVA (oktober 2008) tonen echter een heel ander beeld, tenminste voor Vlaanderen. In Vlaanderen daalde de werkloosheid op jaarbasis met... 9,9 procent. Welke bron heeft er nu gelijk? Actief Inzake werkzaamheidsgraad, die andere parameter, stelde de EU Lissabondoelstellingen voorop (70 procent), maar ze bleef in 2007 steken op 65,4 procent. België deed het met 62 procent nog een stuk slechter. Maar ‘België’ is daarbij een grotendeels fictief begrip. Vlaanderen doet het met 66,1 procent veel beter dan Wallonië (57,0 procent) en Brussel (54,8 procent). (De Tijd, 23 okt) Faillissementen De evolutie van de faillissementen verloopt niet gelijk in de drie regio’s.
In Vlaanderen gingen dit jaar (jan.-okt.) 3190 bedrijven en eenmanszaken failliet. Dat is een beperkte stijging (2,5 procent) tegenover dezelfde periode vorig jaar. Daarmee haalt Vlaanderen een historisch laag aandeel in het Belgische totaal, namelijk 45,8 procent. In Wallonië steeg het aantal faillissementen in dezelfde periode met 7,2 procent, in het Brusselse gewest met liefst 19,5 procent (DS, 4 nov.) Wafelijzer Jan Jambon en Jan Peumans (N-VA) ergerden zich aan de steun aan de Waalse vliegtuigonderdelenbouwer Sonaca, waar Wallonië op aandrong in ruil voor de steun aan KBC. ‘Wanneer de overheid een overwegend Franstalig PS-bastion als Ethias moet bijspringen, is dat in het belang van België. Wanneer een overwegend Vlaamse bank als KBC om hulp vraagt, wordt Vlaanderen zogezegd bevoordeeld en moeten er Waalse compensaties komen’, aldus Jambon in De Standaard (31 okt.) Volgens Didier Reynders (MR) heeft de federale regering ingestemd met een compromis dat niet alleen het Waalse Sonaca zou worden geholpen, maar ook de Vlaamse vliegtuigbouwer Asco (Zaventem), die met vergelijkbare financiële problemen kampt. (DS, 8 nov.)
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:41:13
Meer argumenten nodig over België? Lees
Te koop bij de VVB 3,00 euro + verzendkosten Vlaamse Volksbeweging, Passendalestraat 1a 2600 Berchem secretariaat@vvb.org Colofon
Energiebesparing Milieutechnologie: afvalverbranding, deNOx. Explosieve gasmengels: verwerking in overeenstemming met ATEX. Gespecialiseerd studiewerk en sleutel-op-de-deur levering Mallekotstraat 65, 2500 Lier Tel.: +(03) 491 98 78 – Fax: +(03) 491 98 77 E-mail: info@euro-pem.com
Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. ■ Verschijnt maandelijks (niet in augustus). ■ Doorbraak is lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers. ■ H OOFDREDAC TEUR : Jan Van de Casteele ■ K ERNREDAC TIE : Karl Drabbe, Dirk Laeremans, Peter De Roover ■ M EDE WERKERS : Jacques Claes, Frans Crols, Katleen Van den Heuvel, Bart Maddens, Guido Naets, Marc Platel, Dirk Rochtus, Matthias E. Storme ■ R E D A C T I E - A D R E S : P a s s e n d a l e s t r a a t 1 A , 2 6 0 0 B e r c h e m . Te l 0 3 3 6 6 1 8 5 0 – Fax 03 366 60 45 ■ redactie@doorbraak.org ■ www.doorbraak.org – abonnementen: secretariaat@doorbraak.org ■ A BONNE MEN T : € 18 voor een abonnement van 12 maanden (buitenland: € 30) ■ STUDENTENABONNEMENT: € 10 voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijsinstelling ■ I NTERNE TABONNE MENT : € 10 voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het (studenten)abonnement geeft recht op een gratis internet-abonnement. ■ Abonnering door storting op rekening 736-0012719-76 van VVB Doorbraak, Passendalestraat 1A, 2600 Berchem met vermelding van het type abonnement. ■ Doorbraak wordt ook gratis toegestuurd – met ledenblad Binnendoor – naar de leden van de Vlaamse Volksbeweging vzw (VVB). U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van € 18 op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. ■ Betaling van het abonnementsgeld vanuit het buitenland: gebruik IBAN BE91 7360 0127 1976 en BIC KREDBEBB ■ VERANT WOORDELIJKE UITGEVER: Pieter Bauwens, M. De Smetstraat 12, 9308 Hofstade ■ ISSN 0012-5474
december 2008 nr. 12
DOORBRAAK_12_2008.indd 15
Doorbraak
15
20-11-2008 14:41:23
16
Doorbraak
DOORBRAAK_12_2008.indd 16
nr. 12 december 2008
20-11-2008 14:41:28