Uitspraak beroepsinstantie OVB/2022/263
Vlaamse overheid Beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie Afdeling openbaarheid van bestuur Havenlaan 88, bus 20 1000 BRUSSEL T : 02 553 57 25 Mail: openbaarheid@vlaanderen.be Dossiernummer: OVB/2022/263
DE BEROEPSINSTANTIE - Afdeling openbaarheid van bestuur
Bevoegdheid beroepsinstantie Bestuursdecreet van 7 december 2018, titel II, hoofdstuk 3, afdeling 6. Besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 tot oprichting van de beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie. Voorafgaande procedure Op 16 augustus 2022 diende xxx (hierna: verzoeker) een verzoek in bij de gemeente Borsbeek om een afschrift te verlenen van de volgende documenten: - Het dossier bevattende de leningsovereenkomst van 3,5 miljoen waarvan sprake in de kranten artikels van 24/05/2022 in GVA en HLN en een kopie van de betalingsbewijzen van de verstrekte lening. xxxx heeft het bestaan van deze leningsovereenkomst bevestigd, dus de documenten moeten opvraagbaar zijn. - Het officieel verslag van de vergadering op 10/08/22 in de brandweerkazerne van Borsbeek, aanwezig xxx voor Borsbeek , xxx voor brandweerzone rand en xxx voor brandweer Antwerpen, alsook alle vorige verslagen m.b.t. de brandweer en haar toekomstplannen. Op 26 augustus 2022 heeft de gemeente Borsbeek het openbaarheidsverzoek van verzoeker afgewezen. Op 10 september 2022 stelde verzoeker beroep in bij de beroepsinstantie tegen deze weigeringsbeslissing vanwege de gemeente Borsbeek. Het beroep werd op 12 september 2022 geregistreerd door de beroepsinstantie.
www.vlaanderen.be
Ontvankelijkheid van het beroep Het oorspronkelijke verzoek dateert van 16 augustus 2022. De in beroep aangevochten beslissing van de gemeente Borsbeek van 26 augustus 2022 maakt melding van de beroepsmogelijkheden en -modaliteiten, zoals voorgeschreven in artikel II.43, §1, derde lid van het Bestuursdecreet. Het ingediende beroep van verzoeker d.d. 10 september 2022 is ingesteld binnen de decretaal voorgeschreven termijn, conform artikel II.48, §1, derde lid van het Bestuursdecreet en is bijgevolg ontvankelijk. Gegrondheid van het beroep Overeenkomstig artikel II.31, eerste lid Bestuursdecreet heeft het recht op passieve openbaarheid betrekking op bestuursdocumenten. Op grond van deze bepaling is elke instantie in principe verplicht aan eenieder die erom verzoekt inzage te geven in, uitleg te verschaffen over of een afschrift te bezorgen van de gewenste bestuursdocumenten. De openbaarmaking kan slechts geweigerd worden mits toepassing wordt gemaakt van één of meerdere uitzonderingen, zoals gestipuleerd in de artikelen II.33 tot en met II.39 van voormeld decreet.
1.
Oorspronkelijk verzoek
Middels zijn verzoekschrift van 16 augustus 2022 wenste verzoeker een afschrift van: - Het dossier bevattende de leningsovereenkomst van 3,5 miljoen waarvan sprake in de kranten artikels van 24/05/2022 in GVA en HLN en een kopie van de betalingsbewijzen van de verstrekte lening. xxx heeft het bestaan van deze leningsovereenkomst bevestigd, dus de documenten moeten opvraagbaar zijn. - Het officieel verslag van de vergadering op 10/08/22 in de brandweerkazerne van Borsbeek, aanwezig xxx voor Borsbeek , xxx voor brandweerzone rand en xxx voor brandweer Antwerpen, alsook alle vorige verslagen m.b.t. de brandweer en haar toekomstplannen.
2.
Inhoud van het beroepschrift
Op 26 augustus 2022 heeft de gemeente Borsbeek het openbaarheidsverzoek van verzoeker afgewezen aangezien er tot op heden geen officieel voorstel, noch een officiële beslissing voorhanden is betreffende de leningsovereenkomst. Hierover is er enkel informeel politiek overleg geweest en hebben de financieel directeurs mogelijke pistes besproken. Van dit overleg werd geen schriftelijke weergave opgemaakt, waardoor de gemeente Borsbeek geen documenten kon bezorgen. Omdat er nog geen leningsovereenkomst is tot stand gekomen, konden er ook geen betalingsbewijzen van de verstrekte lening worden bezorgd. De gemeente Borsbeek deelde verzoeker ook mee dat de vergadering van 10 augustus 2022 waarnaar hij verwijst, één van de zovele werkvergaderingen betreft van de verschillende werkbanken. Hiervan werden geen verslagen opgemaakt. Van toekomstplannen is er op dit ogenblik ook geen sprake. Verzoeker kan zich niet vinden in de door de gemeente Borsbeek genomen beslissing en diende op 10 september 2022 bij de beroepsinstantie volgend beroepschrift in:
https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur
uitspraak beroepsinstantie OVB/2022/263
pagina 2 van 5
“In het antwoord, van het gemeentebestuur van Borsbeek gedateerd op 26/08/2022 (zie bijlage) en ontvangen per mail op 30/08/2022, werd de inzage gevraagd in punt A geweigerd. De weigering werd als volgt gemotiveerd: “Wat uw vraag over de leningsovereenkomst betreft, is er tot op heden geen officieel voorstel, noch een officiële beslissing. Zoals ik u reeds in juni ll. heb gemeld is hierover enkel informeel politiek overleg geweest en hebben onze financieel directeurs mogelijke pistes besproken. Van dit overleg is geen schriftelijke weergave. Ik kan u dan ook geen documenten bezorgen. Betaalbewijzen van de verstrekte lening kan ik u ook niet bezorgen aangezien er vooralsnog geen lening is en er dus ook geen betalingen zijn binnengekomen op rekeningen van het lokaal bestuur.” Echter in de krantenartikels van 24/05/2022 wordt vermeld dat de stad Antwerpen 3,5 miljoen euro leent aan Borsbeek om de 2 gemeentelijke scholen open te houden, waarbij de Antwerpse schepen van Financiën geciteerd wordt: “Met deze lening kan Borsbeek zijn onderwijsverplichtingen nakomen”, zegt Koen Kennis (N-VA), Antwerps schepen van Financiën. “De lening kan je beschouwen als een soort van overbruggingskrediet…” De Borsbekenaren en andere lezers van deze krantenartikels zijn aldus geïnformeerd dat de gemeente Borsbeek de gemeentescholen niet kan open houden zonder financiële steun uit Antwerpen. Dit terwijl volgens het antwoord (gedateerd 26/08/2022) van de gemeente Borsbeek op de vraag om inzage van de lening, er geen lening is. Er werd geen rechtzetting van dit nieuws in de kranten gepubliceerd. Het valt niet in te zien dat de kranten fake nieuws zouden verspreiden, waarbij ze zich baseren op de Antwerpse schepen van Financiën, gezien hun belangrijke democratische rol om het publiek te informeren. Ook de openbaarheid van bestuur garandeert dat de burgers correct worden geïnformeerd. Dat de gemeenten 2 verschillende versies (wel lening, geen lening) laten circuleren (via de pers en via de openbaarheid van bestuur), waarbij het de vraag is welke versie de juiste is, schendt de openbaarheid van bestuur gezien het de plicht van de overheid is om de burgers correct te informeren. In het antwoord, van het gemeentebestuur van Borsbeek gedateerd op 26/08/2022 (zie bijlage) en ontvangen per mail op 30/08/2022, werd de inzage gevraagd in punt B geweigerd. De weigering werd als volgt gemotiveerd: “De vergadering van 10 augustus ll. waarnaar u verwijst is één van de zovele werkvergaderingen van de verschillende werkbanken. Van de werkvergaderingen zijn geen verslagen. Van toekomstplannen is al helemaal geen sprake op dit moment.” Echter vermeldt het besluit van 11 april 2022 van het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Borsbeek, (zie bijlage) met als titel “Fusie – Vrijwillige samenvoeging van de gemeente Borsbeek met de stad Antwerpen - Programmastructuur – goedkeuring”: “Werkbanken: Werkbanken werken inhoudelijk rond een bepaald thema. Ze bestaan uit een afvaardiging van de administraties van de stad Antwerpen en de gemeente Borsbeek. De stad Antwerpen engageert zich om een trekker aan te duiden per werkbank. De resultaten van de werkbanken worden teruggekoppeld aan de projectleiding in het kernteam, die de vorderingen toelicht aan de stuurgroep. De werkbanken omvatten volgende thema’s: ………” “De trekkers van de werkbanken maken tegen eind mei 2022 een eerste inventarisatie van de gevolgen van een eventuele vrijwillige samenvoeging. Tegen eind juni 2022 werken ze een plan van aanpak uit.” En “Kernteam: Naast de stuurgroep is er een kernteam. Het kernteam neemt de dagelijkse projectleiding op zich. Alle leden worden steeds uitgenodigd op de vergaderingen van het kernteam. Afhankelijk van de te behandelen agendapunten sluiten de trekkers van de werkbanken aan.” “Bij het kernteam dat de dagelijkse projectleiding op zich neemt, sluiten de trekkers van de werkbanken aan, afhankelijk van de te behandelen agendapunten.” Artikel 2 van het Besluit van 11 april 2022 van het college van burgemeester en schepenen van de gemeente Borsbeek vermeldt: “Het college van burgemeester en schepenen van Borsbeek beslist dat de stuurgroep en het kernteam maandelijks vergaderen.”
https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur
uitspraak beroepsinstantie OVB/2022/263
pagina 3 van 5
Er kan niet worden ingezien dat de resultaten van de werkbanken worden teruggekoppeld aan de projectleiding in het kernteam, die de vorderingen toelicht aan de stuurgroep zonder één letter op een drager/papier te zetten. Er kan niet worden ingezien dat een inventarisatie en een plan van aanpak kunnen worden opgemaakt zonder dat de werkbanken één letter op een drager/papier zetten. Er kan niet worden ingezien dat de trekkers van de werkbanken aansluiten bij de maandelijkse vergaderingen van het kernteam zonder dat de werkbanken één letter op een drager/papier zetten. Er kan niet worden volgehouden dat sinds 11 april 2022 geen verslagen worden opgemaakt van vergaderingen. Het steevast blijven weigeren door de gemeente van inzage van verslagen van de vergaderingen schendt de openbaarheid van bestuur.” 3.
Toelichting door de gemeente Borsbeek
Om met kennis van zaken over het beroep te kunnen oordelen, heeft de beroepsinstantie contact opgenomen met de gemeente Borsbeek, om de gevraagde documenten te ontvangen en de gemeente in de gelegenheid te stellen om wat meer duiding te verstrekken betreffende dit dossier. De gemeente Borsbeek gaf de beroepsinstantie op 16 september 2022 volgende toelichting. Voor wat betreft de gevraagde leningsovereenkomst bevestigt de gemeente Borsbeek dat er tot op heden geen officieel voorstel, noch een officiële beslissing voorhanden is betreffende de leningsovereenkomst. Van de overlegmomenten werd geen schriftelijke weergave opgemaakt, deze kunnen dan ook niet worden bezorgd. Hetzelfde geldt voor de gevraagde betalingsbewijzen. De gemeente Borsbeek voegt hieraan toe dat zij als lokaal bestuur niet verantwoordelijk kan worden gesteld voor wat er in de kranten staat en dat opgemerkt wordt dat vaak zaken worden opgepikt in de pers, zonder dat dit wordt nagegaan of zonder dat het antwoord erop wordt meegegeven. De gemeente Borsbeek heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat er wordt gezocht naar mogelijkheden rond de financiering van het onderwijs. De vergadering in de brandweerkazerne op 10 augustus ll. was één van de zovele vergaderingen van de verschillende werkbanken die in de afgelopen periode plaatsvonden. Van die werkbanken worden geen verslagen gemaakt. Het doel van de werkbanken is om tot een inventaris te komen van alle zaken die moeten gebeuren om een beslissing te nemen over een mogelijke fusie tussen de gemeente Borsbeek en de stad Antwerpen. Het opmaken van deze inventaris is een serieus werk dat heel veel aspecten omhelst en veel meer tijd in beslag neemt dan aanvankelijk gedacht. Er zijn bijgevolg ook geen maandelijkse vergaderingen geweest, noch van het kernteam, noch van de stuurgroep.
4.
Standpunt van de beroepsinstantie
De beroepsinstantie kan in casu enkel vaststellen dat de gemeente Borsbeek uitdrukkelijk aangeeft dat de door verzoeker gevraagde documenten niet bestaan en dat zij er bijgevolg geen afschrift van kan verlenen. In artikel I.4, 3° van het Bestuursdecreet wordt de term “bestuursdocument” gedefinieerd als “alle informatie, ongeacht de drager ervan, die in het bezit is van een overheidsinstantie”. Het ingestelde beroep is dan ook ongegrond aangezien een openbaarheidsverzoek enkel kan betrekking hebben op bestaande documenten in het bezit van een overheidsinstantie. Na beraadslaging,
BESLUIT:
https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur
uitspraak beroepsinstantie OVB/2022/263
pagina 4 van 5
Het beroepschrift van xxx tegen de weigeringsbeslissing van de gemeente Borgloon d.d. 26 augustus 2022 betreffende het verzoek d.d. 16 augustus 2022 is ontvankelijk doch ongegrond. Brussel, 19 september 2022 Voor de beroepsinstantie, afdeling openbaarheid van bestuur, Voor de voorzitter, afwezig, An Van Acker, lid van de beroepsinstantie
https://www.vlaanderen.be/openbaarheid-van-bestuur
uitspraak beroepsinstantie OVB/2022/263
pagina 5 van 5