Kind in Beeld
Zwangerschap
Inhoud Zwangerschap
Legende niet doen
Trimester 1
4
Maand 1
12
Maand 2
13
Maand 3
14
Trimester 2
16
Maand 4
20
Maand 5
21
Maand 6
22
info
Trimester 3
24
risico op besmetting
Maand 7
26
aandachtspunt
Maand 8
26
Maand 9
27
‘s morgens ‘s middags ‘s avonds maaltijd
H
Opvolging zwangerschap Tijdslijn
28
ziekenhuis thuis
Geboorte Tijdslijn
32
arts en/of vroedvrouw tijd
!
alarm
Na de geboorte Nazorg
37
40 °C 0 °C -20 °C
temperatuur zeg dat je zwanger bent man vrouw
Sociale wetgeving Tijdslijn
42
Voeding Eet regelmatig op (ongeveer) deze uren van de dag:
8 uur
ontbijt
10 uur
12 uur
16 uur
19 uur
tussendoortje
middagmaal
tussendoortje
avondmaal
Eet gezond en gevarieerd, met aandacht voor plantaardige en niet of weinig bewerkte voeding. Een aantal risicofactoren verhogen de kans op vroeggeboorte. Sommige van die risicofactoren zijn beïnvloedbaar. Zo verlaagt een gezonde voeding de kans op vroeggeboorte.
VOEDINGSDRIEHOEK DRINK VOORAL
ELKE WEEK
WATER
MEER
ELKE DAG ZO WEINIG MOGELIJK
ELKE ST
MINDER
TELT AP
ELKE 30 MIN. EVEN RECHTSTAAN
BEWEGINGSDRIEHOEK Bron: Vlaams Instituut Gezond Leven, www.gezondleven.be.
4
TRIMESTER 1
De bewegingsdriehoek: Maak er een gewoonte van om elke dag zitten, staan en bewegen af te wisselen. Hoe je dat het best doet, toont de bewegingsdriehoek.
De voedingsdriehoek: Voedingsmiddelen worden gegroepeerd en gerangschikt volgens hun effect op de gezondheid. De donkergroene voedingsmiddelen zijn het meest gunstig voor onze gezondheid, de lichtgroene zijn dat iets minder. De oranje zijn overbodig en gebruik je best beperkt. De rode groep voedingsmiddelen staat buiten de driehoek gezien hun ongunstig effect op onze gezondheid. Eet dus in verhouding meer plantaardige dan dierlijke voeding. Geef de voorkeur aan weinig of niet bewerkte voeding en eet zo weinig mogelijk sterk bewerkte voeding. tofu
tofu
tofu
tofu
Water: 1,5 liter/dag
Melkproducten en calciumrijke sojaproducten: 1 tot 2 sneden kaas (20 tot 25 gram/dag) en 4 glazen melk (600 ml/dag) en calciumverrijkte sojaproducten 100 gram/dag tofu
Graanproducten: 5 tot 9 sneden brood/dag 3 tot 5 aardappelen/dag
tofu
tofu
Fruit: 2 tot 3 stuks/dag
tofu
Vlees, vis, eieren en vervangproducten: Vlees, vleeswaren en gevogelte: 100 gram/dag of Vis: 125-150 gram/dag of Eieren: max. 2/week of Peulvruchten: 60-90 gram/dag Smeer- en bereidingsvet: 35 tot 45 gram/dag
tofu
Groenten: 300 gram/dag
Restgroep: met mate tofu
5
Voeding
Eet regelmatig lichte maaltijden, in plaats van minder vaak maar zwaarder te eten.
!
Gebruik cafeĂŻne met mate. Drink geen energiedranken.
? 1m
2m
3m
Neem foliumzuur vanaf het stoppen met contraceptie tot en met de eerste 3 maanden.
11,5 tot 16 kilogram
17 tot 25 kilogram
Gewichtstoename aan het einde van de zwangerschap.
6
TRIMESTER 1
Verzorging Zorg voor een goede dagelijkse lichaamshygiĂŤne, met aandacht voor handhygiĂŤne.
OF
Levenswijze
APOTHEEK
Haal een doosje jodiumtabletten in de apotheek. Neem deze in na een nucleair incident, als de overheid het aanbeveelt.
Neem geen geneesmiddelen of vitaminen op eigen initiatief.
7
Levenswijze
geen alcohol
niet (passief) roken : het verhoogt onder meer de kans op vroeggeboorte
Vermijd ioniserende straling.
Vermijd lawaaierige plaatsen.
geen drugs
Zoek hulp bij geweld.
Voorkom CMV-besmetting
Handen wassen na contact met urine, speeksel ...
Fopspeen niet in mond.
Reinig regelmatig alle materiaal dat in contact komt met lichaamsvocht kinderen.
Geen kusjes op de mond.
Eetgerei kind niet in jouw mond.
8
TRIMESTER 1
Alarmsignalen
! gewichtsverlies
onverklaarbare pijn
aanhoudende koorts
vallen
bloedverlies
overdreven veel vaginaal witverlies
vochtverlies
9
Voeding Voorkom salmonellabesmetting
geen (eigen bereidingen met) rauwe eieren
Voorkom listeriosebesmetting
Kook of bak de vis.
geen voorverpakte gerookte vis
40 째C 0 째C -20 째C
4째 C
respecteer de houdbaarheidsdatum
industrieel verhitte melk
geen (kazen op basis van) rauwe melk (au lait cru)
10
geen rauwe vis
TRIMESTER 1
Voorkom toxoplasmosebesmetting
geen halfdoorbakken vlees
geen rauw vlees
Schil indien nodig.
Was en spoel rauwe groenten en fruit.
OF
Draag handschoenen bij contact met aarde of uitwerpselen van katten.
11
MAAND 1
Beleving OF OF Kind in Beel d Kinderop vang Inko menstar Wat is inkom ief enstarief?
In veel kinderopva ng betaal je inkomen. je volgens
€? Verdien je
veel geld,
dan betaal
je meer. Verdien je
Wat is een
attest inkom enstarief?
weinig geld,
dan betaal
je minder.
Hallepoortlaan 27 B-1060 Brussel Telefoon: 078 150 100 http://www.kindengezin.be
Attest inkomenstarief kinderopvang Beste ouder, Dit attest inkomenstarief bevat de gegevens van je aanvraag of van de indexering van je inkomenstarief. Je opvang factureert volgens dit tarief vanaf de vermelde geldigheidsdatum. Bezorg het attest aan je kinderopvang. Jouw gegevens Voornaam Naam Geboortedatum
ttt ll 01-08-2015
Kindcode Tariefcode
inkomensta
• Wanneer
rief?
aanvrage
n?
MAAND 1
MAAND 2
START AANVRAAG
1 5 0 8 0 1 - 0 2 9 1 5 0 8 0 1 - 0 2 9 - 0 1
Aanvrager
hhh fff
Inkomenstarief
8,66 €
Adres
t2 3000 Leuven BE
Geldigheid
Geldig van 01-11-2015 tot 31-12-2015
Belangrijk
Dan heb je
05/11/2015 10:46 AT-IT-01 - V 1.5 -
Opvang met
• Dit attest is enkel geldig voor het kind dat erop vermeld staat en kan gebruikt worden in elke opvang die werkt met inkomenstarief. • Jaarlijks wordt jouw inkomenstarief op 1 januari automatisch geïndexeerd. • Als er niets aan jouw gezinssituatie verandert, dan is dit jouw inkomenstarief tot de vermelde geldigheidsdatum. • Als je gezinssamenstelling verandert dan neem je zelf onmiddellijk het initiatief om via Mijn Kind en Gezin een nieuw attest aan te vragen. • Wanneer dit attest vervalt door het aflopen van de geldigheidsduur, bezorgt Kind en Gezin jou, per e-mail, een nieuw attest of vraagt Kind en Gezin jou voor de vervaldatum om er één aan te vragen. • Kan je het inkomenstarief onmogelijk betalen, bezorg dit attest inkomenstarief aan het OCMW van je gemeente en vraag daar een individueel verminderd tarief aan. Als je in Brussel woont, vraag dit dan aan je opvang. • Door het attest inkomenstarief aan te vragen, verklaar je je akkoord dat Kind en Gezin hiervoor controles uitvoert. Als je onjuiste gegevens doorgeeft of nalaat actuele gegevens te bezorgen, zal Kind en Gezin het inkomenstarief bepalen voor de toekomst en kan Kind en Gezin een schadevergoeding bepalen voor het verleden die het dubbele bedraagt van het door jou verschuldigde inkomenstarief per opvangdag in het opvangplan. • De informatie op dit attest is van toepassing binnen de regelgeving geldig op het moment van de toekenning. • Een vraag over inkomenstarief? Bekijk de brochure op de website van Kind en Gezin.
een attest
inkomensta
rief nodig.
Filip Winderickx Afdelingshoofd Kinderopvang
MAAND 3 MAAND 4
ATTEST START OPVANG
MAAND 5
TEN LAATSTE Hallepoortlaan 27 B-1060 Brussel Telefoon: 078 150 100 http://www.kindengezin.be
Attest inkomenstarief kinderopvang Beste ouder, Dit attest inkomenstarief bevat de gegevens van je aanvraag of van de indexering van je inkomenstarief. Je opvang factureert volgens dit tarief vanaf de vermelde geldigheidsdatum. Bezorg het attest aan je kinderopvang. Jouw gegevens Voornaam Naam Geboortedatum
ttt ll 01-08-2015
Kindcode Tariefcode
1 5 0 8 0 1 - 0 2 9 1 5 0 8 0 1 - 0 2 9 - 0 1
Aanvrager
hhh fff
Inkomenstarief
8,66 €
Adres
t2 3000 Leuven BE
Geldigheid
Geldig van 01-11-2015 tot 31-12-2015
Belangrijk
05/11/2015 10:46 AT-IT-01 - V 1.5 -
• Dit attest is enkel geldig voor het kind dat erop vermeld staat en kan gebruikt worden in elke opvang die werkt met inkomenstarief. • Jaarlijks wordt jouw inkomenstarief op 1 januari automatisch geïndexeerd. • Als er niets aan jouw gezinssituatie verandert, dan is dit jouw inkomenstarief tot de vermelde geldigheidsdatum. • Als je gezinssamenstelling verandert dan neem je zelf onmiddellijk het initiatief om via Mijn Kind en Gezin een nieuw attest aan te vragen. • Wanneer dit attest vervalt door het aflopen van de geldigheidsduur, bezorgt Kind en Gezin jou, per e-mail, een nieuw attest of vraagt Kind en Gezin jou voor de vervaldatum om er één aan te vragen. • Kan je het inkomenstarief onmogelijk betalen, bezorg dit attest inkomenstarief aan het OCMW van je gemeente en vraag daar een individueel verminderd tarief aan. Als je in Brussel woont, vraag dit dan aan je opvang. • Door het attest inkomenstarief aan te vragen, verklaar je je akkoord dat Kind en Gezin hiervoor controles uitvoert. Als je onjuiste gegevens doorgeeft of nalaat actuele gegevens te bezorgen, zal Kind en Gezin het inkomenstarief bepalen voor de toekomst en kan Kind en Gezin een schadevergoeding bepalen voor het verleden die het dubbele bedraagt van het door jou verschuldigde inkomenstarief per opvangdag in het opvangplan. • De informatie op dit attest is van toepassing binnen de regelgeving geldig op het moment van de toekenning. • Een vraag over inkomenstarief? Bekijk de brochure op de website van Kind en Gezin.
Filip Winderickx Afdelingshoofd Kinderopvang
Aanvraag vanaf 2 maanden voor start opvang, en ten laatste op maand volgendhet einde van de op de maand waarin de opvang start.
groepsopvang
gezinsopvang
= je kan de aanvraag doen = je kan geen aanvraag doen
12
MAAND 2
Ongemakken
Eet een lichte maaltijd voor het opstaan.
Drink voldoende water.
Ga liggen na de maaltijd.
Eet een lichte maaltijd voor het slapengaan.
! > 3/DAG 13
Eet regelmatig lichte maaltijden, in plaats van minder vaak maar zwaarder te eten.
Verzorging Een aantal risicofactoren verhogen de kans op vroeggeboorte. Sommige van die risicofactoren zijn beïnvloedbaar. Zo verlaagt een goede mondhygiëne de kans op vroeggeboorte.
Besteed aandacht aan mondhygiëne.
Beleving
Gevoelens kunnen elkaar afwisselen. Praat erover met iemand die je vertrouwt. Ook de periode na de geboorte is een kwetsbare periode. Ouderschap leer je met vallen en opstaan. Leer daarom ook nu al hulp aanvaarden van mensen door wie je je graag laat omringen. Blij? Verdriet? Onzeker?
14
MAAND 3
Ongemakken
vaker plassen
harde stoelgang Drink 1,5 liter water per dag.
Eet vezelrijk voedsel.
Beweeg voldoende.
Neem je tijd om rustig naar het toilet te gaan.
15
ttest rschapsa Zwange
n orwaarde ge: ciële vo en baga n de offi rsonen t. 46 va er van pe Ar t vervo voor he ogen, 2de klas m ijs ew erb s reizen ste en vervo n 1 kla en met e chap.” hoging, i re vrouw wangers e klasver n z “Zwange n d hu va an etaling anden v zonder b tste 4 ma de de laa geduren
Bewegen verbetert je fitheid. Oefeningen (eventueel bij een kinesitherapeut) bereiden je voor op de bevalling.
Vermijd overmatig zonnebaden. Zoek verkoeling.
16 kaartjes_
01.indd
1
herapie rschap ���� le kinesit : zwange ��������������� perinata ��������������� Diagnose ndeling: ����� ��������������� de beha ��������������� ��������������� ��������������� Aard van iteit ���������� ������������ dic rio Pe ��������������� ������� ���� / ����� ��������������� ���� / ������ en ������������ ������ ����� urt m ����� ����� atu Aantal be ��������������� evallingsd ��������������� ening delijke b ��������������� Vermoe handtek ��������������� Datum en ts ��������������� Naam ar Stempel
voor Aanvraag
KIN121
Ga naar de tandarts. ���������������
���������������
Kleef hie
r je kleefb
ziekenfon n het riefje va
ds.
����� t ��������� ��������������� ��������������� hierbij da , ��������������� ��������������� verklaart tekende ��������������� dvrouw, ��������������� Onderge arts/vroe ��������������� ��������������� loog/huis at. ��������������� gynaeco psrust ga ��������������� derscha ��������������� oe uw t m ������ ������ mevro ���� me ening ���� / ������ ���� / ������ handtek ���� / ������ ���� / ������ Datum en atum ������ vanaf ������ evallingsd delijke b Vermoe Stempel
���������������
����������
apsrust oedersch g tot m ������� Aanvraa ��������������� ���������������
ver de chap en o wangers over je z ogelijk in en zo vlug m . ontslag en ver ge teg erk er tum nder me • Licht je w ke bevallingsda er e wet je o elij orkeur p hermt d vermoed r ze bij vo ent besc n en stuu dat mom w invulle • Vanaf . rou dv eid oe arb ke of vr gevaarlij or je arts . do ver ������� art ge erk eze ka ��������������� naar je w • Laat d ��������������� ��������������� ende brief ��������������� aangetek ��������������� . ��������������� j dat anger is ��������������� rbi zw ����� hie ����� ����� ����� , ����� verklaart ��������������� tekende dvrouw, ��������������� Onderge ��������������� arts/vroe ��������������� loog/huis ��������������� gynaeco ���������� ��������������� ening / ���������� / tek ��������������� ���� nd ����� ������ ha atum mevrouw Datum en evallingsd delijke b Vermoe Stempel
e aa Aangift
kgever n de wer
geboorte
09:09 06/06/13
niet de g gestelde rgeet dan n de vast hebt, ve boren rte binne zekering je pasge e geboo lisatiever zekeraars neer je d ch n hospita en. Wan lisatiever er medis eld ita nd Als je ee e m , zo osp e h uders ulp van ren kind t de meest n beide o met beh pasgebo , sluiten ering va aangifte angeeft tieverzek n doe de termijn a spitalisa niet af e . bij de ho acht dus eboorte ug in je . W e g ter kind aan tijd a d je cht d n ind ersoon ek of wa rste maan je kan invullen, v contactp onderzo ns de ee art tje aan je n rt al tijde op dit ka het kaar et om ee deze kaa ns die je . Bezorg nneer h e gegeve even op gever wa De meest Zoek die v. je werk ngspolis. ering (b zek ver verzekeri tie spitalisa at). ��� voor je ho ering ga ��������������� ve verzek ��������������� collectie ind: ��������������� ��������������� eboren k naam ����� het pasg v ����������� �� vens van m ��������������� : ��������������� ����� ����� cht De gege ����� ����� sla ����� ���������� ���� ge ��������������� ��������������� ������������������ ��������������� voornaam ���������� / der: ���������� ���������� / an de ou edatum ummer v geboort lefoonn f te s o e-mailadre
ering teverzek nde ziek Aanvulle van je eboorte
rkennen boorte e ór de ge rille kind al vó af het p cipe van ind kan je af de an in prin r van je k t pas van ats. Dit k ? De vade he pla wd an ms on hu n k ge n je wo eente plaats. So Ben je on stand va mige gem n je woon rgerlijke p. In som stand va bij de bu ngerscha rgerlijke n de zwa bij de bu vullen. g zijn. begin va formatie aanwezi at test in . Laat dit partners d. Vraag in at beide ch attest 6de maan k d dis �� l oo me ��������������� ie een t meesta ��������������� vraag t d nd vraag ��������������� rlijke sta ��������������� De burge ��������������� ����� ����� ��������������� ger is. rbij dat � zwan ��������������� hie ����� ����� art ����� ����� , ����� verkla tekende ��������������� dvrouw, ��������������� Onderge arts/vroe ��������������� ��������������� loog/huis ���� ��������������� gynaeco ���� / ������ ��������������� ening ���� / ������ ��������������� handtek atum ������ mevrouw Datum en evallingsd e b lijk de Vermoe Stempel
g vóór de Erkennin
Verzorging
rapie kinesithe perinatale
ttest rschapsa Zwange
en or waard ge: ciële vo en baga n de offi rsonen t. 46 va r van pe Ar t vervoe en, voor he de klas mog rbewijs 2 oe eiz erv s r en ste n v en met ee rhoging, in 1 kla rschap.” re vrouw e klasve zwange “Zwange un n d n h va en va taling 4 maand zonder be te ats de de la geduren
1 p gerscha e: zwan Diagnos deling: e behan Aard van d
1
����� ������������ diciteit ����� ��������������� �� Perio ����� / ����� ��������������� ������� ���������� / ����� eurten����� ��������������� sdatum Aantal b ��������������� evalling ��������������� ening delijke b ��������������� tek ����� nd ����� Vermoe ha ���������� Datum en ��������������� ts ar Naam Stempel _01.indd
perinata
kaartjes
rapi nesithe 6m 7m 8m 9m atale ki or perin
vo Aanvraag
KIN121
���������������
���������������
Kleef hie
rie r je kleefb
fje van h
et zieke
nfonds.
���������� ��������� at ��������������� ��������������� hierbij d , ��������������� ��������������� verklaart tekende ��������������� dvrouw, ��������������� Onderge rts/vroe ��������������� og /huisa ��������������� aat. t g ��������������� gynaecolo ����� rus ����� ����� rschaps ��������������� t moede ������������� mevrouw ����� me ening ����� / ����� ����� / ����� handtek ����� / ����� ���������� / ����� Datum en sdatum vanaf ����� evalling delijke b Vermoe Stempel
���������������
���������������
apsrust oedersch g tot m ������������ Aanvraa ���������������
e n over d rschap e zwange n over je mogelijk i ntslag en er zo vlug r tegen o m. ee werkgev atu je r m sd ht onde alling • Lic ur per e wet je lijke bev ij voorke schermt d vermoede stuur ze b ment be en mo en at ull • Vanaf d rouw inv arbeid. f vroedv gevaarlijke art door je arts o r. �� ve ge ��������������� ze ka r je werk ��������������� • Laat de rief naa ��������������� kende b ��������������� aangete ��������������� ��������������� r is. at ge ��������������� j d an ����� rbi zw ����� hie , ���������� ��������������� verklaart tekende ��������������� dvrouw, ��������������� Onderge rts/vroe ��������������� og /huisa ��������������� ��������������� ����� gynaecolo ����� / ����� ��������������� tekening ����� / ����� ��������������� en hand atum ����� tum sd mevrouw Da ing evall delijke b Vermoe Stempel
e aa Aangift
kgever n de wer
geboorte
erkennen eboorte óór de g et prille kind al v vanaf h d kan je principe de an je kin s vanaf Dit kan in vader v pa ts. De et laa d? n h np ms ka ngehuw laats. So an je woo meenten Ben je o stand v je woonp mmige ge rgerlijke and van ap. In so bij de bu erlijke st ngersch ij de burg n de zwa vullen. ig zijn. rmatie b begin va aanwez at test in raag info Laat dit partners st. ide de maand. V tte be 6 edisch a ook dat ������� ie een m meestal ��������������� vraag t d ��������������� d vraagt ��������������� rlijke stan ��������������� De burge ��������������� . ��������������� at anger is ��������������� hierbij d ������ zw rt ����� ��������������� aa , ����� rkl de ����� ve teken ��������������� dvrouw, Onderge ��������������� rts/vroe ��������������� og /huisa olo ��������������� ec ����� na ����� ����� gy ����� / ����� ��������������� ening ��������������� ���������� / ����� handtek sdatum mevrouw Datum en evalling delijke b Vermoe Stempel
g vóór de Erkennin
06/06/13
je orte van de gebo telde dan niet vastges vergeet n innen de ng hebt, pasgebore boorte b erzekeri je ge iev rs de sat ali keraa er je n hospit tieverze . Wanne medisch Als je ee melden spitalisa , zonder n kind te eeste ho ulp van e ouders met beh pasgebore eeft, sluiten de m ekering van beid angif te e a ng erz aa e d iev jn do termi af en ospitalisat e t dus niet orte. bij de h erug in j de gebo kind aan ttijd. Wach vind je t oon aand na ek of wach invullen, ntactpers eerste m onderzo rtje kan an je co dens de n p dit kaa art al tij t kaartje a het om ee deze ka ns die je o n op. Bezorg he er ve ne ge an ge ve gever w erk De meeste polis. Zoek die e w . je rings kering (bv verzeke tieverze spitalisa aat). voor je ho kering g ������������� ve verze ��������������� ��������������� collectie n kind: ��������������� sgebore pa am ���������� et n h v ������ na vens va m ��������������� ������������ ge ����� ����� t: ge ����� ����� ch De ��������������� ��������������� �� gesla ��������������� ��������������� m ��������������� ����� / ����� ��������������� voornaa ���������� / ����� ouder: ����� edatum r van de geboort nnumme oo lef res of te e-mailad
ering teverzek
Levenswijze
nde ziek Aanvulle
?
TRIMESTER 2
EN
e
���������������
���� le kines ��������������� ��������������� ����� ��������������� ��������������� ���������������
itherapie
Draag altijd de autogordel.
Onderbreek regelmatig lang stilzitten.
17
09:09
Ongemakken
kuitkrampen
Masseer van de enkel naar boven toe.
Beleving OF
Informeer je en bespreek samen de voeding van je kindje.
Moedermelk biedt heel wat voordelen.
Veilige babyspullen kopen of lenen.
Echografieën (‘pretecho’s’) en het beluisteren van de harttonen buiten een medische setting worden afgeraden.
18
TRIMESTER 2
Alarmsignalen
!
misselijkheid en maagpijn
troebel zicht
!
hoofdpijn
Je kindje beweegt minder dan gewoonlijk of je voelde de laatste 24 uren geen beweging.
vochtophopingen in ledematen en gezicht
19
MAAND 4
Verzorging
Draag comfortabele kledij en goed passende beha’s.
Š zozoo
Opvolging
Informeer naar een vroedvrouw ter ondersteuning van de zorg voor jezelf en je kindje.
Informeer naar een kraamverzorgende voor huishoudelijke, familiale, ... ondersteuning na de bevalling.
Ongemakken
gezwollen voeten
Rust met je voeten omhoog.
20
MAAND 5
Beleving
De bewegingen van je kindje zijn stilaan voelbaar.
Verzorging
Je borsten worden groter. Tepel(hof) verandert van kleur. Een zwangerschapslijn kan verschijnen.
21
Ongemakken
kortademigheid
zwangerschapsstriemen
duizeligheid
rug- en bekkenpijn
Zit goed rechtop.
Buig door de knieĂŤn bij het optillen.
22
Rust op de linkerzij.
MAAND 6
Beleving
Geniet samen van de bewegingen van jullie kindje.
Bespreek met je arts of vroedvrouw mogelijke houdingen om te bevallen, of je pijnstilling wil, ...
23
Opvolging
Een verpleegkundige neemt contact met je op en luistert welke ondersteuning jij wil. Of bel zelf 078 150 100.
Ongemakken
spataders
Beweeg voldoende.
Masseer van de enkel naar boven toe.
Vermijd te zware maaltijden, sterke koffie en bruisende dranken.
brandend maagzuur
Eet vezelrijke voeding. aambeien
24
Neem je tijd om rustig naar het toilet te gaan.
TRIMESTER 3
Alarmsignalen
!
misselijkheid en maagpijn
troebel zicht
!
hoofdpijn
Je kindje beweegt minder dan gewoonlijk of je voelde de laatste 24 uren geen beweging.
vochtophopingen in ledematen en gezicht
25
MAAND 7
Beleving Heb je al ĂŠĂŠn of meerdere kinderen, bereid jullie dan samen voor op de komst van de baby. Regel opvang voor tijdens je bevalling.
MAAND 8
Beleving Beval je in een ziekenhuis maak dan je koffer voor jezelf en je kindje. Hou telefoonnummers voor dringende gevallen bij de hand. Beval je thuis, ga dan vooraf met je arts en/of vroedvrouw na welke benodigdheden er thuis nodig zijn.
H
TAXI 26
MAAND 9
Beleving Haal vooraf nog wat extra boodschappen, voldoende luiers, ... in huis.
Tekens naderende bevalling
verlies slijmprop
verlies vruchtwater
H bloedverlies
regelmatige en pijnlijke weeĂŤn, voelbaar in buik en/of onderrug
27