WAT IS RESETTLEMENT?
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN 路 WAT IS RESETTLEMENT?
1
INHOUD
3 Vier op vijf vluchtelingen vluchten naar ontwikkelingslanden 5 Wat is resettlement? 7 Welke vluchtelingen worden uitgenodigd? 11 Hoe werkt resettlement? 14 Resettlement in de wereld 16 En in de EU? 19 Resettlement in België 20 Besluit 21 Woordenlijst
COLOFON Redactie Claudia Bonamini Eindredactie Eef Heylighen Vormgeving Francis Goethals V.U. Els Keytsman Kruidtuinstraat 75, 1210 Brussel In dezelfde reeks verschenen ook: — Wat is een vluchteling? — Wat is Dublin?
2
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
VIER OP VIJF VLUCHTELINGEN VLUCHTEN NAAR ONTWIKKELINGSLANDEN Wereldwijd zijn meer dan 40 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog, geweld of vervolging. 80% vlucht naar een buurland of binnen hun regio. ONTWIKKELINGSLANDEN VANGEN VIER VIJFDE VAN DE VLUCHTELINGEN WERELDWIJD OP. De 48 minst ontwikkelde landen gaven in 2011 asiel aan 2,3 miljoen vluchtelingen. Deze landen kampen zelf met conflicten, politieke instabiliteit en economische problemen. Ze kunnen de vluchtelingen in hun land dan ook niet altijd beschermen. Vandaag de dag gaat het debat in Europa en België vaak over het ‘beperken van de instroom’ en ‘bescherming van de grenzen’. Het is dus des te belangrijker bij bovenstaande cijfers stil te staan. Want amper één op zeven vluchtelingen zoekt bescherming in Europa. België en andere Europese landen behoren tot de rijkste landen van de wereld en zouden dus meer kunnen doen om vluchtelingen wereldwijd te beschermen. Ze kunnen dan ook meer solidariteit tonen met al die landen die erg veel vluchtelingen opvangen. Dit kan o.a. door vluchtelingen naar hier uit te nodigen. En dus mee te doen aan resettlement. Maar WAT IS RESETTLEMENT JUIST? Hoe werkt het? Hoe wordt bepaald welke vluchtelingen worden uitgenodigd? En hoe helpen wij hen hier verder een leven op te bouwen? In deze brochure geeft Vluchtelingenwerk een antwoord op al die vragen. Zo ho
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
3
pen we op meer begrip bij het ruime publiek, bij u, voor mensen die noodgedwongen alles achterlaten. En misschien straks via resettlement een nieuwe kans krijgen om in uw gemeente een nieuw leven op te bouwen.
WAT IS RESETTLEMENT? Als mensen op de vlucht slaan voor oorlog, geweld of vervolging dan vluchten ze meestal eerst naar de buurlanden. Deze noemen we daarom EERSTE ASIELLANDEN. De eerste asiellanden kunnen of willen vluchtelingen niet altijd de nodige bescherming geven. De vluchtelingen komen dus vaak terecht in vluchtelingenkampen. In een onzekere situatie en in moeilijke leefomstandigheden. Vaak missen ze basisvoorzieningen zoals een toilet, stromend water of een keuken. Anderen vluchtelingen belanden in steden, maar hebben ook daar weinig rechten. Ze zijn er niet altijd veilig en kunnen er geen normaal leven opbouwen. In sommige gevallen bevinden al heel wat generaties van vluchtelingen zich in deze situatie. Het gebeurt dat vluchtelingen kinderen en zelfs kleinkinderen krijgen in een vluchtelingenkamp. Als al vijf jaar lang in een bepaald land meer dan 25 000 vluchtelingen met dezelfde afkomst leven dan spreken we van een AANSLEPENDE VLUCHTELINGENSITUATIE. Voorbeelden zijn de Palestijnse vluchtelingen in Jordanië, Libanon en Syrië, Soedanese vluchtelingen in Kenya en Birmaanse vluchtelingen in Thailand. UNCHR, de vluchtelingenorganisatie van de VN, onder-
4
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
steunt deze vluchtelingen en probeert de vluchtelingen een normaal leven te geven. Soms lukt dat in het eerste asielland. Soms is het voor vluchtelingen ook mogelijk om naar hun thuisland terug te gaan. Maar soms lukt geen van beide: het is niet veilig in hun thuisland of de integratie in het eerste asielland is onmogelijk omdat het er bv. niet veilig is en de vluchtelingen dreigen teruggestuurd te worden naar hun onveilig thuisland. Dit kan gebeuren in landen zoals Pakistan, Turkije of Syrië die het Vluchtelingen-
Een familie vluchtelingen uit Darfur en hun geïmproviseerde onderdak in het oosten van Tsjaad. De Verenigde Staten zullen honderden van de meest kwetsbaren voor resettlement accepteren. ©UNHCR, H. Caux
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
5
verdrag niet of enkel gedeeltelijk hebben ondertekend. Ook kent het eerste asielland soms geen verblijfsrecht of recht om te werken toe, rechten die toch fundamenteel zijn om een NORMAAL LEVEN TE
Het verhaal van Isah In 2009 nodigde België 11 Palestijnen uit vanuit een kamp, Al-Tanf, aan de grens tussen Syrië en Irak. Onder hen Isah en zijn gezin. Isah* en zijn gezin waren enkele van de vele Palestijnen die Irak moesten ontvluchten tijdens de oorlog in 2003. Ze werden er bedreigd of ontvoerd door gewapende groeperingen of de autoriteiten. In mei 2006 sloot Syrië zijn grenzen voor de Palestijnse vluchtelingen en strandden ze in vluchtelingenkampen aan de Syrisch-Iraakse grens. In Al Tanf was het leven niet te harden. Midden in de woestijn leden de vluchtelingen onder de extreme temperaturen (van +50°C tot onder 0°C), constante zandstormen, overstromingen en sneeuw. In 2010 kon UNHCR het kamp sluiten doordat alle vluchtelingen door resettlement in andere landen terecht konden. Isah is blij dat hij en zijn gezin werden uitgenodigd door België: ‘We waren psychisch heel erg zwak toen we in Syrië in de woestijn zaten. Maar zodra we hier in België aankwamen, veranderde alles en voelden we ons veel beter. We kunnen ons hier als gezin en als mens ontplooien.’ * Om deze vluchteling te beschermen werd zijn naam veranderd
6
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
LEIDEN.
De oplossing moet dan in een ander land gezocht worden dat wel bescherming kan bieden aan deze vluchtelingen. En hen wel op weg helpt naar een normaal leven. Maar vluchtelingen raken niet altijd zelf in deze landen. Daarom kunnen deze landen zoals België, zelf vluchtelingen uitnodigen. Dat is ‘resettlement’. In deze RESETTLEMENTLANDEN worden de vluchtelingen onmiddellijk officieel erkend als vluchteling en krijgen ze een verblijfsrecht van onbepaalde duur. Resettlement is dus een vorm van bescherming, een manier om asiel te geven. Daarnaast is resettlement ook een manier om solidariteit te tonen met de eerste asiellanden. Door een aantal van de vluchtelingen over te nemen kunnen landen als België ervoor zorgen dat de eerste asiellanden beter de resterende vluchtelingen kunnen beschermen.
WELKE VLUCHTELINGEN WORDEN UITGENODIGD? De eerste stap in het resettlementproces is vaststellen of de betrokken vluchtelingen nood hebben aan resettlement. Dat betekent allereerst dat ze vluchteling zijn volgens internationale asielwetgeving. Het is meestal UNCHR die dit bepaalt. Daarnaast moet het vaststaan dat de vluchtelingen niet in het eerste asielland kunnen blijven omdat ze daar onvoldoende of geen bescherming krijgen. Of omdat het voor hen onmogelijk is daar een normaal leven op te bouwen. De vluchtelingen moeten ook onmogelijk op korte termijn kunnen terugkeren naar hun thuisland bv. omdat het er niet veilig is.
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
7
Om dit allemaal vast te stellen houdt UNHCR rekening met het volgende: —— Zijn de vluchtelingen veilig in het eerste asielland? Bestaat er een risico dat de vluchtelingen naar hun thuisland teruggestuurd worden? —— Waren de vluchtelingen het slachtoffer geweest van foltering of geweld waardoor terugkeer naar hun thuisland het trauma zou verergeren? —— Hebben de vluchtelingen medische noden waarvoor er geen medische behandeling beschikbaar is in het eerste asielland? —— Zijn er vrouwen of meisjes onder de vluchtelingen die genderspecifieke problemen ondervinden zoals verkrachting, gedwongen huwelijk, … ? —— Kunnen de vluchtelingen zich enkel met hun familie herenigen via resettlement ? —— Zijn er onder de vluchtelingen kinderen of jongeren voor wie de beste oplossing resettlement is? Zo stelt UNCHR elk jaar een overzicht op van de bestaande noden aan resettlement. Voor 2013 schat UNHCR dat ongeveer 181 000 vluchtelingen nood hebben aan resettlement. Landen die beslissen om vluchtelingen uit te nodigen doen dat meestal op basis van JAARLIJKSE QUOTA. Dat betekent dat ze op voorhand vastleggen hoeveel vluchtelingen ze jaarlijks via resettlement zullen laten overkomen. Resettlementlanden kunnen ook beslissen om vluchtelingen met bepaalde profielen prioritair uit te nodigen, zoals alleenstaande vrouwen met kinderen, alleenstaande minderjarigen of zieken. 8
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
Een familie vluchtelingen uit Soedan, geaccepteerd voor resettlement in Noorwegen, wacht op een veiligheidscontrole op de luchthaven van Tunis. 漏 UNHCR, R. Nuri
Om te selecteren welke vluchtelingen uit te nodigen, heeft een land twee mogelijkheden: op basis van dossiers of met een interview. In het eerste geval beslist het land op basis van DOSSIERS DIE UNCHR VOORSTELT. Die bevatten algemene informatie over de vluchtelingen en hun specifieke nood aan bescherming. Een selectie met een dossier kan snel en op bijna elk moment gebeuren. Dit is dus de beste selectiemethode voor crisissituaties. Het is ook vrij goedkoop omdat er geen verplaatsingskosten zijn voor het resettlementland. Bij de tweede methode zendt het resettlementland een SELECTIEMISSIE uit naar het eerste asielland. Of heeft het al personeel in die regio. Vaak zijn de vluchtelingen die worden uit
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN 路 WAT IS RESETTLEMENT?
9
genodigd voor een interview al geselecteerd op basis van dossiers opgesteld door UNCHR. In bepaalde gevallen verwijzen hulporganisaties of andere lokale partners de vluchtelingen door. Ook vluchtelingen melden zich soms aan. Bv. als ze gehoord hebben dat er een selectiemissie naar hun vluchtelingenkamp komt. Tenslotte kiezen resettlementlanden zelf uit welke eerste asiellanden zij vluchtelingen willen uitnodigen. Ze doen dat meestal op basis van de prioriteiten die UNCHR vaststelt.
Bhutanese vluchtelingen uit Sanischare kamp, Nepal, komen per bus aan in Damak om hun resettlementprocedure te beginnen. 漏 UNHCR, J. Rae
10
WAT IS RESETTLEMENT? 路 VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
HOE WERKT RESETTLEMENT? Als het resettlementland de vluchtelingen heeft geselecteerd, beginnen de voorbereidingen voor hun vertrek naar het nieuwe thuisland. Daar komt heel wat bij kijken.
VOOR VERTREK Voor het vertrek moeten een hoop praktische zaken worden geregeld, zoals het vervoer naar de luchthaven, de vluchten, de bagage, ‌ Meestal is het de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) die dit op zich neemt. Er kan heel wat tijd voorbijgaan tussen de selectie van een (groep) vluchteling(en) en het vertrek. Van enkele weken tot een paar maanden. Deze tijd kan gebruikt worden om de vluchtelingen voor te bereiden op hun nieuwe leven. Dit gebeurt vaak tijdens INFOSESSIES VOOR VERTREK. In die infosessies maken vluchtelingen kennis met de algemene cultuur van hun toekomstig gastland of krijgen ze een eerste taalcursus. Deze infosessies zijn erg belangrijk. Hierdoor krijgen de vluchtelingen een idee van het nieuwe land waar zij naartoe gaan. Ook bepaalde onzekerheden worden zo aangepakt. Deze infosessies zijn het begin van het integratieproces en geven vluchtelingen realistische verwachtingen. Zo is het bv. belangrijk dat vluchtelingen informatie krijgen over de arbeidsmarkt in het resettlementland en dat ze weten dat ze zich misschien zullen moeten bijscholen om bepaalde beroepen uit te oefenen. Ook informatie over de beschikbare huisvesting, school en het gezondheidssysteem is belangrijk. Zoals ook het weer of de eetgewoontes in het resettlementland.
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN ¡ WAT IS RESETTLEMENT?
11
Het verhaal van Norah In 2009 nodigde België een groep Iraakse vluchtelingen uit die eerst naar Syrië en Jordanië waren gevlucht maar daar geen toekomst konden opbouwen. Onder hen Norah* die naar België kwam samen met haar moeder, broer en zussen. In het begin van het Iraakse conflict stelden Syrië en Jordanië zich gastvrij op voor de Iraakse vluchtelingen. Maar door de toenemende vluchtelingenstroom maakten ze de verblijfswetgeving strenger. Ook werden de vluchtelingen in Syrië en Jordanië het slachtoffer van discriminatie, uitbuiting (zoals kinderarbeid en prostitutie), seksueel geweld, opsluiting en repatriëring. ‘Ik ben blij dat we naar België zijn kunnen komen’, zegt Norah, ‘Ik zal hier naar de universiteit kunnen gaan. Dat kon in Syrië niet.’ Toch verliep hun aankomst in ons land niet altijd even makkelijk: ‘We zijn langer in het opvangcentrum gebleven dan we dachten.’ Ook verliep hun zoektocht naar een eigen woning niet zo vlot. Gelukkig kon het gezin rekenen op hun maatschappelijk assistent: ‘Zonder haar was het veel moeilijker geweest’. * Om deze vluchtelinge te beschermen werd haar naam veranderd
NA AANKOMST Geresettelde vluchtelingen begeleiden zodat ze onafhankelijk een nieuw leven kunnen opbouwen, is een belangrijke uitdaging. Als ze pas aangekomen zijn in het nieuwe thuisland zullen ze nood 12
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
Lessen Engels voor vluchtelingen uit Ethiopië die in 2006 naar het Verenigd Koninkrijk kwamen onder het ‘Gateway Protection Programme’. © UNHCR, H. Davies
hebben aan een vorm van GEORGANISEERDE OPVANG. Zoals begeleiding bij aankomst op de luchthaven of in hun eerste woning. Wat huisvesting betreft worden geresettelde vluchtelingen soms eerst tijdelijk in grote opvangcentra opgevangen. Dit kan voor hen een trapsgewijze sprong in de nieuwe maatschappij zijn en een periode van rust bieden. Maar het verblijf in zo’n centrum mag niet te lang duren. Deze vluchtelingen hebben vaak een jarenlang verblijf in kampen achter de rug. Heel wat kinderen hebben zelfs nooit iets anders gekend. Ze moeten dus opnieuw leren om zelfstandig te zijn. Daarom is
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
13
het belangrijk dat ze kort na aankomst INDIVIDUELE HUISVESTING krijgen. Net als andere nieuwkomers hebben ook zij hulp nodig bij hun INTEGRATIE in het resettlementland. Daarom hebben geresettlede vluchtelingen in het begin nood aan SOCIALE BEGELEIDING. Zodat ze zo snel mogelijk op eigen benen kunnen staan. Bij resettlement gaat het om vluchtelingen die al een status hebben als erkende vluchteling of oorlogsvluchteling. Als zij aankomen in het resettlementland moeten zij daarom geen of een heel korte asielprocedure doorlopen. Ze krijgen automatisch of heel snel recht op verblijf.
RESETTLEMENT IN DE WERELD voor oorlog, vervolging en andere mensenrechtenschendingen. Onder hen 15,2 miljoen erkende vluchtelingen. 80% van deze vluchtelingen vluchten niet naar het Westen maar blijven binnen hun eigen regio. Voor 2012 schatte UNHCR dat ongeveer 172 196 vluchtelingen nood hadden aan resettlement. Voor 2013 zijn dat ongeveer 181 000 vluchtelingen. Dit zijn schattingen. Voor 2012 en 2013 hadden we op het moment van publicatie geen cijfers over het aantal effectief geresettelde vluchtelingen. WERELDWIJD zijn er 31 AANSLEPENDE VLUCHTELINGENSITUATIES. Zo’n 7,1 miljoen vluchtelingen, verspreid over 26 landen, bevinden zich in zo’n situatie. WERELDWIJD ZIJN ER 42,5 MILJOEN MENSEN OP DE VLUCHT
14
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
Aantal voor resettlement geselecteerde vluchtelingen in 2011 Per eerste land van asiel
Per nationaliteit
Maleisië
13 731
Birma
21 290
Nepal
13 248
Irak
19 994
Kenia
10 518
Somalië
15 719 13 092
Syrië
9089
Bhutan
Thailand
8316
DR Congo
4079
Turkije
6475
Afghanistan
3041
Jordanië
3552
Eritrea
2916
Libanon
3308
Ethiopië
2067
Tunesië
2857
Soedan
2517
Egypte
2684
Iran
2496
Alle andere Totaal
19843 91 843
Alle andere Totaal
4092 91 843
*Cijfers UNCHR 2011
In 2012 waren er wereldwijd 26 landen met een resettlementprogramma. Voor Europa: Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Ierland, IJsland, Nederland, Noorwegen, Portugal, Roemenië, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk en Zweden. Bulgarije en Hongarije startten in 2012 ook een resettlementprogramma1. Australië, Canada en de Verenigde Staten bieden 90% van alle resettlementplaatsen aan.
1 Naast de Europese landen hebben de volgende landen ook een resettlementprogramma: Argentinië, Australië, Brazilië, Canada, Chili, Japan (pilootprogramma), Nieuw-Zeeland, Paraguay, Uruguay en de Verenigde Staten van Amerika. UNHCR, Frequently Asked Questions about Resettlement, april 2012 (http://www.unhcr.org/4ac0873d6.html, voor het laatst bezocht op 29/03/2012)
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
15
Aantal geresettelde vluchtelingen per resettlementland in 2011 Verenigde Staten
51 458
Duitsland
63
Canada
12 929
Ierland
45
Australië
9226
Portugal
30
Zweden
1895
België
26
Noorwegen
1273
Argentinië
28
Finland
584
Brazilië
23
Nederland
538
Chili
23
Denemarken
516
Paraguay
22
Nieuw Zeeland
497
Japan
18
Verenigd Koninkrijk
454
Filippijnen
13
Frankrijk
116
Uruguay
4
*Cijfers UNCHR 2011
Het aantal vluchtelingen wereldwijd dat op resettlement wacht is veel hoger dan het aantal aangeboden plaatsen. Zo had UNCHR voor 2011 geschat dat er 172 300 vluchtelingen nood aan resettlement hadden. Maar uiteindelijk werden dat jaar slechts 79 784 vluchtelingen uitgenodigd voor resettlement.
EN IN DE EU? De afgelopen jaren is het aantal EU-landen dat aan resettlement doet gestegen. Al sinds 2000 wijst de Europese Commissie op het belang van resettlement als bijkomend instrument voor de bescherming van vluchtelingen. En pleit ze voor meer coördinatie. Zo riep de Commissie in 2009 de EU-lidstaten op om Iraakse vluchtelingen te resettelen en maakte daarvoor EU-FONDSEN vrij. 16
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
De meeste vluchtelingen die in aanmerking komen voor resettlement beginnen hun nieuwe leven in de Verenigde Staten. Deze familie leert het metrosysteem in New York te gebruiken. 漏 UNHCR, Kashish Das Shrestha
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN 路 WAT IS RESETTLEMENT?
17
Het verhaal van Fatuma Sheffield is een stad in het Verenigd Koninkrijk met een lange ervaring op het vlak van resettlement. Sinds 2004 nodigde Sheffield al 640 vluchtelingen uit. Tussen 2011 en 2014 komen er nog 270 erbij, elke jaar 90. Sheffield nodigde al vluchtelingen uit heel wat verschillende landen: Liberië, Birma, Irak, Ethiopië, Congo, Buthan en Somaliërs. Onder hen Fatuma, 22 jaar, uit Somalië. Fatuma kwam samen met haar ouders, vier broers en schoonzus, in 2010 in Sheffield aan. Ze werd geboren in een stad aan de grens tussen Somalië en Kenia. Haar ouders waren op de vlucht voor de oorlog in Somalië. Ze groeide op in het Dadaab-vluchtelingenkamp in Kenya. Na aankomst in Sheffield ging Fatuma zelfstandig wonen, maar toch dicht bij haar familie. Ze volgde taalcursussen en een opleiding in het volwassen onderwijs. Om ervaring op te doen en haar Engels te verbeteren deed ze vrijwilligerswerk in een bejaardentehuis. Daarna kreeg ze daar een job aangeboden. ‘Vandaag werk ik hier, heb ik mijn eigen stek en voelt het alsof ik hier geboren ben,’ zegt Fatuma. ‘Ik raad iedereen die nieuw is in Sheffield aan om naar hun maatschappelijk assistent te luisteren. Ze zijn experts. Ik ben dankbaar dat ik in Sheffield kan zijn, mensen zijn vriendelijk en ik vind de stad leuk.* *Bron: ‘Welcome to Sheffield – Reflection on 8 years experience of receiving resettled refugees at the local level’ – uitgegeven door Sheffield City Council en International Catholic Migration Commission (ICMC)
18
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
In april 2012 werd eindelijk een GEMEENSCHAPPELIJK EUROPEES RESETTLEMENTPROGRAMMA goedgekeurd. Landen kunnen deelnemen op vrijwillige basis. De Europese Commissie heeft prioriteiten en budgetten vastgesteld voor 2013. Lidstaten die meedoen krijgen financiële steun per geresettelde vluchteling. België heeft daarom beslist om honderd vluchtelingen uit te nodigen. Vanaf 2014 onderhandelt de EU de toekomst van haar resettlementprogramma binnen het nieuwe financieel beleid. De Europese Commissie is van plan om een flexibeler mechanisme voor te stellen om meer lidstaten te stimuleren om mee te doen.
RESETTLEMENT IN BELGIË BELGIË HEEFT NOG GEEN JAARLIJKS PROGRAMMA. Maar nodigde in het
verleden al twee keer vluchtelingen uit in het kader van pilootprojecten. In 2009 nodigde België 47 vluchtelingen uit. Het ging over Iraakse vluchtelingen uit steden in Jordanië en Syrië en enkele Palestijnse vluchtelingen uit een kamp aan de Iraaks-Syrische grens. In 2011 volgden er nog 26 vluchtelingen, voornamelijk Eritreërs en enkele Congolezen, die eerst in Libië gestrand waren en daarna, door de oorlog in Libië, gevlucht waren naar een kamp aan de Tunesische grens. Beide programma’s werden GOED GEËVALUEERD door de asiel- en opvanginstanties en de betrokken ngo’s. Alle betrokken actoren legden de nadruk op de noodzaak van een jaarlijks programma.
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
19
Het is immers voor iedereen makkelijker om een structurele werking op te bouwen in plaats van slechts af en toe zonder regelmaat vluchtelingen uit te nodigen. Voor 2013 zal ons land honderd vluchtelingen uitnodigen: Congolese en Burundese vluchtelingen respectievelijk uit Burundi en Tanzanië.
BESLUIT Wereldwijd leven miljoenen VLUCHTELINGEN IN MENSONWAARDIGE SITUATIES. Sommige al meerdere generaties lang. Resettlement biedt hen een kans om een nieuw leven op te bouwen. En helpt ook die landen in de wereld die de meeste vluchtelingen opvangen maar zelf met economische problemen, politieke instabiliteit of conflicten kampen. RESETTLEMENT BIEDT EEN KANS aan die vluchtelingen die anders nooit op eigen benen naar veiligheid zouden geraken. Het neemt wel niet weg dat landen ook asiel moeten blijven geven aan de vluchtelingen die zelfstandig asiel komen aanvragen. Resettlement is dus een bijkomende vorm van bescherming. Wereldwijd zijn er veel meer vluchtelingen die op resettlement wachten dan er plaatsten aangeboden worden. Rijke landen, kunnen meer doen om hen te helpen. Het is daarom belangrijk dat België aan resettlement doet. En jaarlijks vluchtelingen uitnodigt en hier verwelkomt.
20
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
WOORDENLIJST Asiel Mensen die nood hebben aan bescherming en dit niet krijgen in hun land kunnen asiel aanvragen om deze bescherming te verkrijgen. Ze krijgen dan verblijfspapieren. Asielzoekers Als mensen asiel aanvragen start hun asielprocedure en noemen we hen tijdens hun procedure asielzoekers. Asielprocedure Tijdens de asielprocedure wordt het vluchtverhaal van de asielzoekers onderzocht en wordt bepaald of ze recht hebben op bescherming of niet. Asielzoekers zijn legaal in ons land tijdens hun procedure. Aanslepende vluchtelingensituatie Als al vijf jaar lang in een bepaald land meer dan 25 000 vluchtelingen met dezelfde afkomst leven dan spreken we van een ‘aanslepende vluchtelingensituatie’. Voorbeelden zijn de Palestijnse vluchtelingen in Jordanië, Libanon en Syrië, Soedanese vluchtelingen in Kenya en Birmaanse vluchtelingen in Thailand. Eerste asielland Als mensen op de vlucht slaan voor oorlog, geweld of vervolging dan vluchten ze meestal eerst naar de buurlanden. Deze noemen we daarom ‘eerste asiellanden’. Oorlogsvluchteling Of subsidiar beschermde. Wanneer mensen het slachtoffer zijn van een oorlog of burgeroorlog kunnen ze niet
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN · WAT IS RESETTLEMENT?
21
beschermd worden onder het Vluchtelingenverdrag. Omdat ze niet terugkunnen naar hun thuisland waar hun leven in gevaar is, krijgen ze het statuut van subsidiaire bescherming. Dit statuut biedt minder rechten dan het statuut van erkend vluchteling. Deze mensen worden vaak oorlogsvluchtelingen genoemd. Resettlementland Soms zijn vluchtelingen niet veilig in het eerste asielland en kunnen ze ook niet terug naar hun onveilige thuisland. De enige oplossing is dan dat ze uitgenodigd worden door een land dat hen wel kan beschermen. Dit noemen we het resettlementland. Vluchtelingenverdrag Of de Conventie van Genève. Tijdens de twee wereldoorlogen sloegen heel wat mensen in onze regio op de vlucht. Om vluchtelingen te beschermen werd op 28 juli 1951 de Conventie van Genève in het leven geroepen. Dit Vluchtelingenverdrag werd ondertekend door 150 landen, waaronder België. Daarmee beloofden deze landen iedereen te beschermen die in eigen land niet beschermd wordt. Op basis van de definitie vastgelegd in dit verdrag kan iemand erkend worden als vluchteling. Vluchtelingen Als asielzoekers voldoen aan de definitie in de Conventie van Genève worden ze erkend als vluchteling. Belangrijk is dat asielzoekers kunnen aantonen dat ze individueel worden vervolgd.
22
WAT IS RESETTLEMENT? · VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN
Leden van een Iraakse familie die werden doorverwezen voor resettlement komen aan in hun nieuwe huis in Europa. Š UNHCR, R. Brunnert
Deze brochure is een uitgave van
VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN VZW KRUIDTUINSTRAAT 75, 1210 BRUSSEL T 02 225 44 00 - F 02 201 03 76 INFO@VLUCHTELINGENWERK.BE WWW.VLUCHTELINGENWERK.BE BNP PARIBAS FORTIS BE96 0011 5598 8305 TRIODOS BANK BE06 5230 8056 2922