VMZINC at WORK 6 (NL) by vmzincbelux

Februari 2016 nummer

PARTNER INSTALLER

INFORMATIE- EN INSPIRATIEMAGAZINE OVER GEVEL- EN DAKTOEPASSINGEN IN VMZINC

Pagina 10

Kunstzolder.be: eigenzinnig en duurzaam bouwen

Pagina 22

Een duurzaam dak voor betrouwbaar spoorverkeer

Pagina 26

Klaar en eerlijk renoveren duurt het langst

Colofon

Voorwoord Beste lezer,

Februari 2016 nummer

PARTNER INSTALLER

INFORMATIE- EN INSPIRATIEMAGAZINE OVER GEVEL- EN DAKTOEPASSINGEN IN VMZINC

Pagina 10

Kunstzolder.be: eigenzinnig en duurzaam bouwen

Pagina 22

Een duurzaam dak voor betrouwbaar spoorverkeer

Pagina 26

Klaar en eerlijk renoveren duurt het langst

UITGAVE VAN VMZINC VMZINC Benelux & UK Havendoklaan 12b 1800 Vilvoorde tel.: 02 712 52 11 vmzinc.benelux@vmzinc.com www.vmzinc.be www.passion.vmzinc.be Directeur van de uitgave: Michel de Caluwé Verantwoordelijke redactie en productie: Marquiz Marketing & Communication Lange Raamstraat 7 8000 Brugge tel.: 050 33 10 34 info@marquiz.be www.marquiz.be Lay-out: Marquiz Redactiemedewerkers: Eva Vanhoorne Chantal Paternotte Sofie Danneels Fotografie: Fabien Devaert – Jump Picture Project Lembeke – Tom Linster De nadruk van teksten, tekeningen en foto’s verschenen in VMZINC at WORK is strikt verboden zonder de schriftelijke toestemming van de uitgever. Zowel de vertalingsrechten als de rechten op nadruk worden in de hele wereld aan VMZINC Benelux & UK voorbehouden.

Van 25 februari tot 6 maart heten wij u van harte welkom op onze nieuwe Batibouwstand (paleis 5, stand 119). Een heel speciale stand trouwens, want we willen meer dan ooit zo realistisch mogelijk zink op het dak en op de gevel tonen. Hierdoor kunnen de kandidaat-bouwers en -verbouwers die de VMZINC-stand betreden de nodige inspiratie vinden voor hun bouwproject. Naast inspiratie en de quasi-onbegrensde creatieve mogelijkheden die zink biedt, en die wij onder het motto “Amazing Zinc” tonen, onderstrepen we op de VMZINC-stand ook dat duurzaam en betrouwbaar bouwinvesteren ook kan met zeer aantrekkelijke en betaalbare oplossingen in zink van VMZINC. Hetzelfde geldt voor dit VMZINC at WORK-magazine. Ook hierin willen we laten zien hoe veelzijdig én hoe toegankelijk zink kan zijn. Dat doen we met tal van reportages. Niet enkel over nieuwbouwrealisaties, maar ook over renovaties. Niet alleen over grote en prestigieuze werven, maar ook over kleinere projecten en particuliere woningen. En bij elke reportage laten we alle partijen aan het woord die bij het (ver)bouwproces betrokken zijn: architecten, VMZINC at WORK-installateurs, aannemers en bouwheren. Zo spraken we voor deze 6de editie met architecte Caroline Vanbiervliet die voor de transformatie van een voormalige textielfabriek tot haar privé woning een beroep deed op VMZINC at WORK-installateur Stockman en op het VMZ Sinus profiel als gevelbekleding. Verder kijken we hoe Jens Van Zele samen met Verhoye-Dult in Lembeke een toonbeeld van eigenzinnig en duurzaam bouwen realiseerde. Daarnaast komt u te weten hoe de dak renovatie van het Afrikamuseum in Tervuren vordert en hoe het komt dat het nieuwe tractieonderstation in Mol dankzij een snel en duurzaam dak zorgt voor een snel en duurzaam spoorverkeer. Ook de geschiedenisliefhebbers komen in dit magazine aan hun trekken. VMZINC at WORK-installateur Jean-Marie Tong doet ons namelijk uit de doeken hoe zink in de bouwsector een op-en-top Belgisch verhaal is – een fantastisch boeiend verhaal van uitvindingen, van geloof, van gedrevenheid en entrepreneurschap – en hoe werken met zink ook nu nog zo rock ’n roll is. Wil u nog beter op de hoogte blijven van het reilen en zeilen bij VMZINC? Dan kan dat vanaf nu via onze Facebookpagina ‘VMZINC.passion BeLux’. Geef deze term in op uw Facebook-zoekbalk en ‘like’ ons. Net zoals wij ook uw werk ‘liken’. Zeker als u werkt met VMZINC.

Heel veel leesplezier en tot op Batibouw!

Michel de Caluwé Marketing & Communication Manager VMZINC

Inhoud

10 16

22 26 Reportages p. 4

Afrikamuseum: zelfde uitzicht, een wereld(deel) van verschil

p. 10

Kunstzolder.be: eigenzinnig en duurzaam bouwen

Extra info VMZINC p. 22

Een duurzaam dak voor betrouwbaar spoorverkeer

p. 26

Klaar en eerlijk renoveren duurt het langst

p. 16

Et la Vieille-Montagne… créa le zinc

p. 15

De Isofinish®-gevel in VMZINC

p. 30

Like VMZINC.passion BeLux op Facebook!

p. 31 Ontdek de VMZINC at WORK-leden ook op www.passion.vmzinc.be en bekijk hun bedrijfsvideo.

VMZINC stelt nieuwe online-lastenboekmodule voor

Koninklijk Museum voor MiddenAfrika Leuvensesteenweg 13 3080 Tervuren Bouwheer: Regie der Gebouwen Studieteam: Tijdelijke vereniging: Stéphane Beel Architecten Origin Architecture and Engineering Niek Kortekaas Michel Desvigne Paysagiste Arup BV Bureau bouwtechniek nv RCR Daidalos Peutz Oppervlakte VMZINC-bekleding: ± 6.000 m² dak ± 800 lm bakgoot Techniek: VMZ Gebrevetteerd roevensysteem Oppervlakteaspect: Natuurlijk zink van VMZINC – ZINC PLUS VMZINC at WORK-installateur: BERT MEEUS nv 2520 Ranst

“

Bij de bekleding van het dak van het Afrikamuseum is vooral de perfecte voorbereiding van primordiaal belang geweest. Op voorhand goed overleggen met alle partijen, anticiperen op moeilijkheden, bepaalde details vooraf incalculeren, maquettes maken… Zo komen we op de werf niet voor verrassingen te staan.

”

Het zelfde uitzicht, Sinds 1 december 2013 is het Koninklijk Museum voor MiddenAfrika (KMMA) in Tervuren, vlak bij het Koloniënpaleis, gesloten voor een grondige renovatie. “Als het in 2017 opnieuw opengaat, zal het grondig van uitzicht veranderd zijn”, zo luidt het op de website van het KMMA. Maar dat geldt geenszins voor het dak. Dat zal vernieuwd en geïsoleerd zijn, maar er toch precies hetzelfde uitzien als vroeger dankzij de perfecte voorbereidingen van VMZINC at WORK-installateurs Koen en Chris Meeus. Die bekleden het geïsoleerde dak momenteel met plusminus 6.000 m² VMZ Gebrevetteerd roevensysteem, met ongeveer 800 lopende meter bakgoot in zink en met tal van VMZINC-ornamenten. Hun opzet: het gerenoveerde museum een 100% identiek uitzicht als voorheen geven en toch een wereld van verschil maken. Of – vermits we het hier over Afrika hebben – op zijn minst een werelddeel… Groots en uitdagend Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA) in Tervuren was dringend aan renovatie toe. Het museumgebouw dateert immers van 1910, en de laatste ingrijpende aanpassingen gingen terug tot Expo 58, inmiddels meer dan 50 jaar geleden. Het resultaat? Een gebouw met unieke charme, maar in de verste verte niet meer aangepast aan de noden van een modern museum.

gerenoveerde Afrikamuseum: een wereld(deel) van verschil In de eerste plaats moest er ruimte worden gecreëerd voor tijdelijke tentoonstellingen, voor groepen en scholen, voor wetenschappelijk onderzoek… Daarom dat de Regie der Gebouwen voorzag in een aanbouw met ondergronds tijdelijke tentoonstellingszalen, een auditorium en een doorgang naar het bestaande museumgebouw. Het bovengrondse gedeelte krijgt een onthaalfunctie (inkom, shop, cafetaria, lockers…). In de tweede plaats was het bestaand gebouw dringend aan vernieuwing toe. Tentoonstellingszalen moeten vandaag voldoen aan welbepaalde klimaatklassen. En met een dak waar nul komma nul isolatie in zit, is zoiets natuurlijk onbegonnen werk. Om nog niet te spreken van de torenhoge verwarmingskosten voor het monumentale gebouw. “De keuze om het dak te isoleren en opnieuw te bedekken was dus evident”, vertellen Nele Breynaert en Sandra Van Gestel van Regie der Gebouwen. “Maar het was geen evidentie om die uit te voeren. Omwille van de omvang van het werk enerzijds, omwille van de vorm en de detaillering anderzijds – we spreken hier over verschillende soorten zadeldaken die in elkaar overgaan, over plusminus 800 lopende meter dakgoten, balustrades, geprofileerde kroonlijsten en dakkapellen… En last but not least was het van

Project: renovatie Afrikamuseum Tervuren

essentieel belang dat het dak er 100% identiek aan vroeger uit zou zien, hoewel het – door het aan de buitenkant te isoleren – wel meer naar voren zou komen.”

In goede VMZINC at WORK-handen

goed worden nagekeken en hersteld waar nodig, moest het dampscherm perfect worden geplaatst… En – zeker niet onbelangrijk voor deze opdracht – we wisten dat we ook voor complexe detailleringen op hen konden rekenen. En op de hulp van VMZINC.”

“Al van zodra we deze opdracht aan VMZINC-at-WORKinstallateur Meeus uitbesteedden, wisten we dat we het VMZ Gebrevetteerde roeven in ZINC PLUS dak van het Afrikamuseum in de juiste handen gaven”, gaan Ken Smet en Virginie Wirix van algemeen aanne“Als techniek gebruikten we het VMZ Gebrevetteerde roemersbedrijf Denys verder. vensysteem”, legt Koen Meeus “Niet in het minst doordat we Met VMZINC at WORK-installateurs Koen en uit. “Dat kan als een soort al heel goede ervaringen met van ‘oertechniek’ voor dakChris Meeus waren we zeker van heel veel hen hebben gehad. Zo hebbedekkingen in zink worden ervaring, van een perfecte kwaliteit, van ben we samengewerkt voor beschouwd. Het was ook de een prima overleg met alle partijen die bij het Natuurhistorisch Museum, zinktechniek – vijfhoeken met de werf betrokken zijn, en van een zeer voor het station van Leuven, speelse schaduwlijnen – waar welkome technische en praktische bijstand voor het Cultureel Centrum in het Afrikamuseum, net zoals van de mensen van VMZINC. Asse, de crypte van Laken… zoveel andere monumentale De broers Meeus hebben daar keer op keer enorm kwalitagebouwen in België en het buitenland, oorspronkelijk mee tief werk afgeleverd. was bedekt.

“

”

Daarnaast wisten we dat ze ook zeer goed samenwerkten met andere partijen. In dit geval moest er goed overlegd worden met de mensen die het zink dat er lag moesten demonteren bijvoorbeeld. Ook moest de houten bebording

Het VMZ Gebrevetteerde roevensysteem is een ideale techniek om daken met een lage helling (vanaf 3%) te bedekken en is erg makkelijk toe te passen: het roevendak wordt met klangen op een houten bebording aangebracht

Koen en Chris Meeus (Bert Meeus NV), Ken Smet en Virginie Wirix (Denys), Nele Breynaert en Sandra Van Gestel (Regie der Gebouwen)

Project: renovatie Afrikamuseum Tervuren

en bestaat uit platen VMZINC die in de lengte voorzien zijn van rechte opkanten. Op de bebordingen, tussen de banen, worden roeflatten in trapeziumvorm aangebracht. De VMZ Roefkap ten slotte, een soort van afdeklijst, zorgt voor de waterdichte afwerking tussen dakbanen en roeflatten.

ning en wordt rechtstreeks aangebracht op de isolatie tussen de roeflatten. Een niet-verluchte dakconstructie dus. Wanneer er geen verluchtingsruimte wordt voorzien en het zink rechtstreeks op het dak komt te liggen, is de vochthuishouding wel een heel belangrijk aandachtspunt. Daarom werd op de onderconstructie de dampopen waterdichte folie VMZINC Membrane aangebracht, om het teruglopen van condensatie te voorkomen.”

Een andere grote troef is dat je er heel snel grote dakoppervlakken mee kan bedekken. De bladen zijn 2,25 m lang, kunnen samengevoegd een lengte tot 6,75 m overspannen, en hun nuttige breedte is 88 cm voor een roeflathoogte van 40 cm. Ze worden voorgeplooid en op maat geleverd en Het VMZ Gebrevetteerde roevensysteem er is geen sluitmachine nodig. kan toegepast worden op verluchte daken,

“

Perfect teamwerk tot in de kleinste details

maar ook op niet-verluchte daken. Wij pasten de tweede optie toe en gebruikten het dampopen VMZINC Membrane en zink van het type ZINC PLUS.

“Denys heeft de houten bebording op de bestaande dakstructuur nagekeken en waar nodig hersteld, vervolgens een bitumineus dampscherm met inlage aangebracht en daarna hebben we 10 cm Recticel-isolatieplaten geplaatst. Een sarkingdak dus, dat we opnieuw bedekt hebben met VMZINC volgens het warmdaksysteem.

ZINC PLUS heeft een gepatenteerde beschermcoating aan de onderzijde, die het verluchten van het complex waarop ZINC PLUS werd geplaatst overbodig maakt. Het is resistent tegen vocht vanuit de constructie en eventuele dampspan-

“Zowel de gebruikte techniek als het gebruikte systeem kennen voor ons geen geheimen”, gaat Koen Meeus verder. “Het VMZ Gebrevetteerde roevensysteem en ZINC PLUS passen we vaak toe. Hier waren het vooral de omvang van het werk en de detailleringen die de grootste uitdaging vormden.

”

Het doorpraten over de detailleringen en het doorvoeren van bepaalde wijzigingen zijn echter erg vlot verlopen. Zeker omdat we tijdens de voorbereidingen opnieuw werkten met maquettes, iets dat we geleerd hebben bij de renovatie van het dak van de Centrale Werkplaats NMBS

Project: renovatie Afrikamuseum Tervuren

Mechelen, toen we samenwerkten met Eurostation als opdrachtgever. Ook hier hebben we van diverse bouwknopen een maquette op ongeveer ware grootte gemaakt. Dat is inderdaad wat extra werk, maar het loont wel. Want zo ziet elke partij op voorhand wat bepaalde oplossingen visueel impliceren en kan je snel bijsturen wanneer het nodig is. Daarnaast waren er op het vorige dak van het Afrikamuseum heel wat ornamenten aanwezig: ronde dakkapellen met kroonlijsten en geprofileerde fronten met name. Die waren vroeger in lood, maar we hebben ze nu gerestaureerd in zink. In overleg en in samenwerking met de VMZINC-

“

We hebben van verscheidene bouwknopen maquettes op ware grootte gemaakt, zodat iedere partij die bij de werf betrokken is, kon zien of bepaalde details herwerkt moesten worden of niet. Voor de kroonlijsten en geprofileerde fronten hebben een beroep gedaan op de prefabricatiekunsten van de VMZINCornamentalisten uit Bray (Frankrijk).

”

ornamentalisten in Bray (Frankrijk) om perfecte zinkkopieën te maken van de loden kroonlijsten en de geprofileerde fronten die er vroeger waren.

In Bray heeft VMZINC namelijk 20 personen in dienst, meesters in hun vak, die dag in dag uit voor de klanten van VMZINC zinken en koperen ornamenten vervaardigen. Elk ornament is handwerk maar wordt kant-en-klaar op de werf geleverd. We zijn in augustus 2014 aan deze werf begonnen en zullen er wellicht nog een paar maanden aan bezig zijn. Maar eigenlijk kunnen we nu al besluiten dat deze dakrenovatie een schoolvoorbeeld is van hoe verschillende partijen die bij een werf betrokken zijn steeds zouden moeten kunnen samenwerken: opdrachtgever, studiebureau, algemeen aannemer, VMZINC at WORK-installateur en tal van diensten binnen VMZINC. Hier vormen we echt een ideaal team. En gaan we dus ongetwijfeld ook ideaal teamwerk afleveren.”

Ook interesse om ornamenten in zink te gebruiken? Neem contact op met Sammy Baron Customer Support Manager VMZINC Ornements Gsm: + 32 473 422 910 E-mail: sammy.baron@vmzinc.com 8

Project: renovatie Afrikamuseum Tervuren

VMZINC at WORK-installateurs Chris en Koen Meeus 9

Energiezuinige nieuwbouw 9971 Lembeke Bouwheer: Kunstzolder.be Architect: Jens Van Zele Oppervlakte VMZINC-bekleding: Gevel: ± 220 m² Techniek: VMZ Staande naad Oppervlakteaspect: ANTHRA-ZINC VMZINC at WORK-installateur: Verhoye-Dult bvba 9230 Wetteren

Internetgalerij kunstzolder.be ging in januari 2013 in zee met architect Jens Van Zele om in Lembeke (nabij Eeklo) een gebouw op te trekken om in te wonen en te werken, en kunst te stockeren en te presenteren. De twee grootste vereisten van de bouwheren? Visuele eigenzinnigheid enerzijds, technische duurzaamheid in alle betekenissen van het woord anderzijds. Daarbij kwamen de kwaliteiten van VMZINC als gevelbekleding en de vakkennis van VMZINC at WORK-installateur Verhoye-Dult voor Jens Van Zele als geroepen. 1 x uniek, 3 x duurzaam

“

Zinkbanen van 6,20 m lang plaatsen en alle details perfect afwerken is geen sinecure, maar als VMZINC at WORKinstallateur vormen we een perfecte partner voor elke architect. We adviseren, zoeken oplossingen voor alle details en staan garant voor een vlekkeloos resultaat.

”

“Omdat een unieke uitstraling en duurzaamheid de twee hoofddoelstellingen waren bij de bouw van de woning in Lembeke was de keuze voor zink als gevelbekledingsmateriaal snel gemaakt”, geeft Jens Van Zele al van bij het begin van het gesprek aan. “Ik koos voor een gevel in zink omdat die een unieke look and feel heeft, zeker in het oppervlakteaspect ANTRA-ZINC. De bouwheren van de woning – een koppel waarvan de man de internetgalerij kunstzolder.be uitbaat – zijn geïnteresseerd in design, in vintage… Dus moest het iets uniek en creatief zijn, dat past bij hun manier van leven. Maar bovenal werd mijn keuze voor zink ingegeven door het feit dat het een ontzettend duurzaam materiaal is, en dat in de 3 betekenissen van het woord.

Kunstzolder.be: eigenzinnig en duurzaam bouwen Duurzaam bouwen in de betekenis van ‘energiezuinig’ was Als derde betekenis van ‘duurzaam’ was de lange levensmijn eerste streven bij het ontwerp van deze nieuwbouw. duur van zink een grote troef. Een zinken gevel vraagt Precies daarom dat ik werkte nauwelijks onderhoud, is volmet een boorput en regenwaEen zinkgevel heeft een unieke look and komen waterdicht en bestand terrecuperatie, een overgeditegen de grillen van de natuur, feel, is betaalbaar en duurzaam. Duurzaam mensioneerde zonneboiler, een en gaat tot 100 jaar mee. omdat het zink deel uitmaakt van Isofinish® warmtepomp, zonnepanelen…. en dus een perfecte afwerkingslaag vormt Precies daarom ook dat ik koos En natuurlijk speelt ook de voor een goed geïsoleerde bouwschil. voor een slimme oriëntatie van prijs een rol. Zink is een veel Duurzaam omdat het een milieuvriendelijk het gebouw en zonnescherbetaalbaardere oplossing dan materiaal is. En duurzaam omdat het een erg men. En precies daarom dat ik bijvoorbeeld cortenstaal of lange levensduur heeft en weinig ook maximaal isoleerde: 10 cm beton. En natuursteen was al onderhoud vergt. Eurofloor voor de vloer, 18 cm helemaal geen optie. Powerdeck F-isolatie tweelaags gelegd op het dak, en 15 cm Powerwall-buitengevelisolatie. Powerwall-isolatie van Bijzonder qua volumewerking en lijnenspel Recticel Insulation maakt samen met VMZINC-gevelbekleding trouwens deel uit van het Isofinish-concept voor buitenge“Voor de nieuwbouw in Lembeke stond ik zowel in voor de velisolatie. Zink is een ideale, lichte afwerkingslaag voor isoarchitectuur van het gebouw als voor de binneninrichting”, latie, waarvoor geen zware draagconstructie is vereist en de gaat Jens Van Zele verder. plaatsing snel en eenvoudig gaat. Binnenin moest ik alle ruimte maximaal benutten: er moest Daarnaast koos ik resoluut voor de meest milieuvriendeeen privéleefruimte aanwezig zijn, een praktijkruimte voor lijke materialen. Zink is zo’n materiaal. Het is een natuurlijk de vrouw des huizes die pedagoge is, een stockeerruimte materiaal dat tot 100% recycleerbaar is en weinig energie voor kunstwerken, en heel veel wanden om diverse kunstvergt voor de productie.

“

”

Project: Kunstzolder.be

plaats het lijnenspel op de gevel benadrukken. In tweede instantie hielp VMZ Staande naad me om van het gebouw een vrij strak en monolithisch geheel te maken. Ik liet de dunne zinkbanen namelijk in één lengte plaatsen, op een doorlopende betonplint, over de twee verdiepingen van het gebouw heen.”

Uitzonderlijk maar perfect “De VMZ Staande naad-banen hebben hier dus een lengte van 6,20 m”, gaat Jens Van Zele verder. “Uitzonderlijk lang dus. En eigenlijk niet zonder gevaar, want zo heb je meer risico op welvingen van het materiaal, maar dat vonden de bouwheren net een aantrekkelijke eigenschap van het materiaal. En door voor een breedte van 43 cm te gaan, zijn de platen sowieso stijver dan als ik voor een breedte van 53 of van 60 cm gekozen zou hebben… De plaatsing is weliswaar geen evidentie, want je moet het zink in zijn geheel laten zakken vanop het dak, tegen de vaste stelling aan, zonder het te plooien. Verhoye-Dult heeft dat als VMZINC at WORK-installateur allemaal perfect op voorhand uitgemeten en het zink perfect geplaatst.

Architect Jens Van Zele werken te kunnen presenteren. Ik stelde een ontwerp voor dat uitblonk in compactheid en met een optimale samenhang tussen esthetiek, ruimtegevoel en functionaliteit. De integratie van het vast meubilair – keuken, boekenkast, halkast, bureaukast… – zorgt ervoor dat het project één onlosmakelijk geheel vormt, terwijl het toch gecompartimenteerd blijft. Om ook aan de buitenkant de bijzondere volumewerking van het gebouw te ondersteunen, gebruikte ik de techniek VMZ Staande naad die ik samen met Verhoye-Dult tot in de kleinste details heb uitgewerkt. Ik koos voor Staande naad met een baanbreedte van 43 cm – redelijk dunne banen

“

De gevelkleding in VMZ Staande naadbanen van 43 cm breed en 6,20 m lang, in één stuk geplaatst over de twee bouwverdiepingen heen, ondersteunt de bijzondere volumewerking die ook kenmerkend is voor binnenin de compacte woning. Het laat toe om een monolithisch geheel te maken van het gebouw en toch een zekere dynamiek te creëren dankzij het geraffineerde en strakke horizontale lijnenspel van de banen dat de vierkante ramen en de verticale schuiframen doorbreekt.

”

dus – om twee redenen. Met deze dunne, rechtopstaande banen die de vierkante ramen en wit geaccentueerde schuiframen in de breedte doorbreken, wou ik in de eerste

Trouwens, niet alleen inzake plaatsing was Verhoye-Dult een perfecte partner, maar ook inzake advies. Ik heb met hem de esthetische consequenties van mijn keuzes goed doorgepraat en als er bepaalde zaken waren die ik storend vond, heeft hij alles perfect opgelost. Zo heeft hij de lat aan de screenkast die buiten formaat was en het roostertje voor de verluchting prima weggewerkt, heeft hij niveauverschillen zo opgelost dat je er niets van ziet, heeft hij de zijdeur in zink perfect geïntegreerd zonder zichtbare naden, en heeft hij de dakranden en de vensteropeningen bijzonder vakkundig afgewerkt…”

Preferred partnership “Als VMZINC at WORK-installateur staan we inderdaad garant voor een perfecte plaatsing,” bevestigt Koen Dult van Verhoye-Dult bvba, “maar ook voor een heel goed advies. Jens vindt het belangrijk – en terecht – dat er een wisselwerking en een dialoog is tussen architect en plaatser. Aan zo’n dialogen doen we heel graag mee. Zeker omdat we echt gespecialiseerd zijn in zink. 25 jaar geleden zijn we wel begonnen als klassieke loodgieter die lood, zink en sanitair deed. Maar terwijl mijn vroegere vennoot ook dakverdichting van platte daken met epdm en kleinere zinkwerken deed, ben ik me gaan toeleggen op dakwerken in zink waarvoor een grote graad van detaillering vereist was – heel veel dakkapellen bijvoorbeeld – om dan later steeds meer grote zinkwerken voor mijn rekening te kunnen nemen. De rode draad doorheen de historiek van onze firma is het streven naar perfectie inzake kwaliteit en het centraal stel-

Project: Kunstzolder.be

len van de klantentevredenheid door het aanbieden van een uitstekende service. Daarom laten we onze werknemers genieten van interne opleidingen, zodat we steeds de beste kwaliteit kunnen blijven bieden aan onze klanten. We voeren zowel dak- als gevelwerken uit, maar enkel en alleen in zink. Ik denk trouwens dat wij samen met VMZINC at WORK-installateur CuZn de enigen zijn die uitsluitend met zink werken.

“

zaten met architect Jens Van Zele. Het resultaat is er dan ook één waarop alle partijen – wij, de architect en VMZINC – trots mogen zijn.”

Als een dak- of gevelbekleder op de lijst van VMZINC at WORK-installateurs staat, kan de architect zeker zijn van vakmanschap. En wij zijn er dankzij dit VMZINC at WORK-partnership zeker van dat we door VMZINC ten volle worden ondersteund en zeer goed worden gepromoot.

”

Precies daarom dat ik ook zo blij ben dat VMZINC enkele jaren geleden het VMZINC at WORK-partnership op poten zette. VMZINC ontwikkelt schitterende oplossingen, maar de plaatsing ervan op de werf moet gebeuren volgens de regels van de kunst. Als architect kan je daar bij een VMZINC at WORK-installateur zeker van zijn. Wij als VMZINC at WORK-installateurs genieten dan weer van allerlei voordelen die VMZINC ons biedt: opleidingen, een eigen label en communicatie- en verkooptools, een persoonlijke account manager, en… een gevuld orderboekje met projecten en klanten die perfect op onze maat gesneden zijn. Zoals ook dit schitterend project in Lembeke perfect op onze maat gesneden was en we voor 100% op één lijn

VMZINC at WORK-installateur Koen Dult 13

Project: Kunstzolder.be

Partiële renovatie Vauxhall Warandepark 1000 Brussel Techniek: VMZ Gebrevetteerd roevensysteem Oppervlakteaspect: Natuurlijk zink van VMZINC VMZINC at WORK-installateur: TONG & FILS SPRL 4367 Crisnée

Et la

Bedrijfsvideo VMZINC at WORK-project te bekijken op www.passion.vmzinc.be . en op

“

Werken met VMZINC, da’s werken met een stuk geschiedenis. Een op-en-top Belgische geschiedenis. Dat van het Luikse Vieille-Montagne met name. Een fabuleus verhaal van schitterende uitvindingen, van geloof in de opportuniteiten van zink, van moed en van fantastisch pionierswerk.

”

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is de productie van zink voor daken en gevels geen Franse uitvinding. De geschiedenis van dit materiaal begint in hartje Luik. Niet alleen de uitvinding van het procedé voor de industriële productie ervan, maar ook de productie zelf, de eerste toepassing van zink op een dak, het beroep van zinkwerker… vinden hun oorsprong in Luik, waar heuse pioniers als kanunnik Dony, de familie Mosselman en de vennootschap Vieille-Montagne rotsvast in het materiaal geloofden. “Zink is ook meer dan zomaar een materiaal”, vangt VMZINC at WORK-installateur en fervente zinkgeschiedenisliefhebber Jean-Marie Tong het gesprek aan. “Mensen die met zink werken, zouden moeten weten dat ze een stuk geschiedenis, een stuk patrimonium, een stuk religie en een stuk cultuur in handen hebben.” Het werd het begin van een boeiend gesprek…

Vieille-Montagne… créa le zinc Van werfreportage tot geschiedenisles

De uitvinding van Dony

“

Wij ontmoeten VMZINC at Zinklegeringen worden al WORK-installateur Jean-Marie Het hele industriële zinkverhaal vindt zijn eeuwenlang gebruikt. In TONG in het Brussels Koninklijk Palestina en het vroegere oorsprong in Luik. Het procedé om zink park voor een werfbezoek op Transsylvanië zijn objecindustrieel te fabriceren en te bewerken, de daken van het historische ten gevonden die tot 87% werd ontwikkeld door de Luikenaar Dony, de gebouw VAUXHALL. Wat een zink bevatten en dateren uit eerste Belgische zinkontginning kwam uit reportage had moeten worden 1400 v. Chr. Zuiver zink leerde een mijn in het Luikse Moresnet, de eerste over een oud theatergebouw men in Europa maar maken thermische zinkfabriek stond in de Luikse uit de 18de eeuw wordt snel in de 18de eeuw. Het was de voorstad Saint-Léonard. een heuse uiteenzetting over Duitser Andreas Sigismund de geschiedenis van het zink Marggraf die in het jaar 1746 gevoerd door een gedreven en overtuigde zinkaanhanger het element zink isoleerde door het mineraal kalamijn te van VMZINC. Of juister, van VM: la Vieille-Montagne. verhitten met houtskool. Voordien slaagde men er niet

”

Geschiedenis: Vieille-Montagne

opportuniteiten die zink bood. Voornamelijk in de bouwsector. En terecht. Het pas ‘uitgevonden’ zink bleek een materiaal te zijn dat zich goed liet vormen, makkelijk in platen en in rollen kon worden geplet, heel corrosiebestendig was en bovenal… relatief goedkoop was in vergelijking met andere dakbedekkingsmaterialen die toendertijd gangbaar waren: koper, leien, pannen… Dony heeft er zijn leven – en heel zijn fortuin – aan gewijd om dat aan te tonen en om zink een plaats te geven. Voordien was er geen enkele vorm van zinkcultuur. Dony was niet alleen uitvinder, maar ook de eerste zinkpromotor. Zo liet hij – om de kwaliteiten van zink aan te tonen – in 1811 het dak van de Sint-Bartolomeüskerk – alweer in Luik – van zink voorzien, een primeur voor België, en zocht hij verwoed naar mogelijkheden om zink een zo goed mogelijke plaats te geven binnen de bestaande constructiematerialen.

VMZINC at WORK-installateur Jean-Marie Tong in om zuiver zink te produceren omdat een deel van het zinkerts bij verhitting in gas oploste. Zinkerts werd gebruikt voor messing, een legering van koper en zink, waarbij het zinkgas oploste in het vloeibare koper. In de gemeente Moresnet werd daarvoor al sinds de middeleeuwen zinkerts ontgonnen in een mijn die de naam Vieille-Montagne of Altenberg droeg. Het was de Belgische kanunnik Jean-Jacques Dony (Luik, 1759-1819) die een procedé uitvond om zink op industriële schaal te produceren en te verwerken. In 1805 kreeg Dony van de Franse bezetter via een keizerlijk decreet voor 50 jaar het exploitatiemonopolie van de zinkmijn in Moresnet. Uit dankbaarheid was een van zijn eerste creaties een buste in zink van Napoleon I. In 1810 verkreeg hij een patent voor 15 jaar op het nieuwe technologisch procedé. Hierdoor verwierf Dony een monopolie op de zinkproductie. De eerste fabriek die volgens Dony’s procedé werkte om zink, in grote hoeveelheden en van goede kwaliteit, te produceren en tot bladen te lamineren, werd opgericht in 1809 in Saint-Léonard, een voorstad van Luik. “De Luikenaar Dony was meer dan alleen de uitvinder van industrieel gefabriceerd zink”, vertelt Jean-Marie Tong. “Het was vooral een gelover. Hij geloofde rotsvast in de

Dony had al zijn geld in zink gestoken, maar zag de afzetmarkt voor zink aanvankelijk maar erg traag groeien. In 1813 stond Dony op het randje van het faillissement en moest hij hulp vragen aan externe financiers. Die vond hij in de persoon van Francois-Dominique Mosselman.”

Het gegeerde kalmijn De familie Mosselman nam de fakkel van Dony na diens dood in 1819 over: de exploitatie van de mijn in Moresnet, maar ook het vuur en de passie voor zink. De Mosselmans waren minstens even bevlogen door zink als Dony, maar waren – als telg van een rijk Brussels geslacht van slagers en stoffeerders – kapitaalkrachtiger en ook niet bang om nog meer geld te pompen in de verdere ontwikkeling van het zinkverhaal. Zo bouwden ze niet alleen de exploitatie van de zinkmijn en de fabriek in Saint-Leonard verder uit, maar investeerden ze eveneens in een productiesite in Angleur, langs de Ourthe en een zinkpletterij in Tilff, gemakkelijk bereikbaar via het Ourthekanaal, en in Bray, in Frankrijk.

“

Niet alleen de familie Mosselman maar ook de overheid zag wel toekomst in de productie van zink. Precies daarom dat het gebied waar de eerste zinkmijn lag, Neutraal Moresnet, jarenlang het middelpunt van heel wat politiek getouwtrek was. Het werd later omgedoopt tot ‘La Calamine’, genoemd naar het zinkerts kalamijn.

”

Geschiedenis: Vieille-Montagne

Daarnaast zag ook de toenmalige overheid toekomst in de productie van zink. Na de val van Napoleon (1815) werd de zinkmijn in Moresnet een twistpunt tussen het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (waarvan het latere België deel uitmaakte) en Pruisen. Uiteindelijk werd Moresnet in drie opgesplitst: een Pruisisch deel, een Nederlands deel, en Neutraal Moresnet – het deel waar de zinkmijn lag en een soort niemandsland. Dit Neutraal Moresnet bleef ook de volgende decennia een twistpunt tussen België en Duitsland. Er werden zelfs pogingen gedaan om van het mijnstadje een onafhankelijk staatje te maken zoals Liechtenstein of Andorra, doch zonder succes. Er kwam pas een einde aan het diplomatieke getouwtrek toen Neutraal Moresnet in 1919 met het Verdrag van Versailles aan België werd toegewezen. De gemeente kreeg toen de naam ‘La Calamine’, genoemd naar het zinkerts kalamijn. Maar dat had toen enkel nog een historische betekenis: 35 jaar eerder was de zinkontginning er gestopt.

Het succesverhaal Vieille-Montagne In 1836 richtte Alfred Mosselman, samen met zijn zonen en de Bank van België, de naamloze vennootschap Société des Mines et Fonderies de Zinc de la Vieille-Montagne, kortweg de Vieille-Montagne, op. Genoemd naar de oude berg, in het Duits ‘Altenberg’ in Moresnet, waar het voor

“

Om in nog geen 100 jaar tijd van een jaarlijkse productie van 1.833 naar 120.000 ton zink te gaan, waren niet alleen investeringen in mijnen en fabrieken nodig, maar vooral een heel groot geloof in de opportuniteit die zink bood. En de moed en de inspanningen om een heuse zinkcultuur op te zetten. De vennootschap VieilleMontagne was een ware pionier op alle vlakken.

”

hen allemaal begonnen was. Het zou ’s werelds oudste en grootste zinkproducent ooit worden… “De oprichting van de vennootschap Vieille-Montagne vormde het startschot van het echte succesverhaal voor industrieel zink”, legt Jean-Marie Tong uit. Zo bedroeg de jaarlijkse productie van de Vieille-Montagne in 1836 al 1.833 ton. Maar het is vooral vanaf 1846, toen Louis Alexandre SaintPaul de Sinçay aan het hoofd van de Vieille-Montagne kwam, dat de groei echt spectaculair begon te worden. Hij startte met een jaarlijkse zinkproductie van 5.941 ton in 1845 en toen hij stopte in 1855 bedroeg de productie al 18.000 ton. Die groei ging onder zijn opvolgers gestaag

Geschiedenis: Vieille-Montagne

verder. Van een jaarlijkse productie van 40.000 ton in 1912 tot maar liefst 120.000 ton in 1935.”

Zinkcultuur “De spectaculaire groei van Vieille-Montagne kwam er enerzijds door investeringen in technologie en in activa. Wat technologie betreft, werd de beschikbaarheid van zinkspaat steeds minder – de oorspronkelijke VieilleMontagnemijn bijvoorbeeld raakte al in 1885 uitgeput, waardoor er werd overgeschakeld op zinksulfide (ZnS). Dat maakte ontzwaveling nodig en dat gebeurde in een roostoven. Inzake activa verwierf de vennootschap steeds meer mijnen, steeds meer productiesites, niet alleen in België maar ook in Zweden, in het Verenigd Koninkrijk, in Frankrijk, Sardinië… Maar technologie en activa is maar één ding”, benadrukt Jean-Marie Tong. “De belangrijkste verwezenlijking van de Vieille-Montagne is dat enorm werd geïnvesteerd in mensen. In eigen arbeiders en bedienden, maar ook in hun afzetmarkt. Door te voorzien in opleidingen en scholen voor zinkwerkers, in technische assistentie op werven, in technische handboeken… heeft Vieille-Montagne echt het beroep van zinkwerker gecreëerd.

“

Het beroep van zinkwerker is als het ware uitgevonden door Vieille-Montagne. Het was een beroep met technieken, gebruiken en gewoontes die in constante evolutie waren, en bovendien van land tot land verschilden. Een echte cultuur dus. Waarvan iedereen die vandaag met zink werkt deel uitmaakt.

”

Zinkwerkers waren in eerste instantie ‘plombiers-zinqeurs’, loodgieters die werden omgeschoold tot zinkwerkers vermits zij ervaring hadden met het verwerken van metalen. Zij werkten eerst met zink op rollen, en daarna met het roevensysteem dat later geperfectioneerd werd tot het VMZ Gebrevetteerd roevensysteem dat we nu nog steeds kennen.

Die roeventechniek bestaat inderdaad al heel lang en is de voorloper van de VMZ Staande naad. Het systeem heeft een specifiek traditioneel uitzicht door de roeflatten (vijfhoekige vorm). Die roeven werden over elkaar heen geschoven en met een vloeinaad aan elkaar gesoldeerd en de dakplaten werden met een enkele of dubbele vouwnaad aan elkaar gehaakt.

Geschiedenis: Vieille-Montagne

In Frankrijk had je een bepaald type roeven, in Duitsland een ander… Het beroep was in constante evolutie en er ontstond een heuse zinkcultuur. Ook sommige ‘gewone’ dakwerkers gingen zink verkiezen boven leien of pannen bijvoorbeeld, omdat zinkoplossingen hen beter lagen om bepaalde luchtdichtingsproblemen aan te pakken, of om er daken met lage hellingen mee te bedekken… Ook nu heb je nog heel veel jongeren die gepassioneerd zijn door zink en zink echt in de vingers willen krijgen. Zij moeten dit stuk geschiedenis echt kennen en weten dat hen ook nog een boeiende toekomst te wachten staat. Want de toekomst ligt in de traditie. Zo ligt volgens mij de toekomst van zinktechnieken in zijn oorspronkelijke vorm, namelijk in het roevensysteem. En voor VMZINC ligt de toekomst volgens mij in zijn roots en in zijn initialen: de VM van Vieille-Montagne. Roots waarop de mensen van VMZINC en iedereen die met VMZINC werkt trots mogen zijn.”

Tractieonderstation Mol Nijverheidsstraat 6 2400 Mol Bouwheer: Infrabel Architect: Infrabel AM.NE Civil Engineering Sectie 5 Oppervlakte VMZINC-bekleding: ± 750 m² dak Techniek: VMZ Staande naad Oppervlakteaspect: ANTHRA-ZINC VMZINC at WORK-installateur: J & R ROOF CONSTRUCT 3950 Bocholt

Om treinreizigers uit de Kempen en Noord-Limburg ecologischer en vlotter te laten sporen, investeerde Infrabel 24 miljoen euro in de elektrificatie van de spoorlijn tussen Herentals en Mol en in de realisatie van een nieuw tractieonderstation in Mol. Bij de bouw van dit technisch gebouw stonden dezelfde duurzaamheids- en snelheidsdoelstellingen centraal. Precies daarom dat resoluut gekozen werd voor zink als dakbedekkingsmateriaal en voor VMZINC at WORK-installateur J & R ROOF CONSTRUCT als plaatser. Tractieonderstation

“

Epdm, leien, pannen en zink… Zowel het bedrijf van mijn vader als het onze plaatsen het allemaal. Met een persoonlijke voorkeur voor zink evenwel. Omdat het zo mooi en zo flexibel is, en we er in al die jaren nog geen enkel probleem mee hebben gehad.

”

Een tractieonderstation is een technisch gebouw waar kluwens van kabels binnenkomen en buitengaan en waar met behulp van grote transformatoren de hoogspanning (15.000 volt) die van de elektriciteitsleverancier komt, omgezet wordt in bruikbare spanning (3.000 volt gelijkstroom) voor het treinverkeer. Vanuit zo’n onderstation loopt de omgezette tractiestroom via de bovenleiding naar de treinen, zodat die elektrisch kunnen rijden. De elektrische voeding van spoorlijn 15, de 21 km lange spoorlijn tussen Herentals en Mol waar momenteel nog met dieseltreinen gereden wordt, zal gebeuren vanuit het vernieuwde tractieonderstation in Herentals en vanuit het nieuwe tractieonderstation dat in 2014 in Mol gebouwd werd en dat sinds het najaar van 2015, met alle technische uitrustingen geïnstalleerd, volledig operationeel is. Sinds 13 december 2015 kunnen de treinen tussen Herentals en Mol dus in beide

Een duurzaam dak voor betrouwbaar spoorverkeer richtingen elektrisch kunnen sporen. Dat betekent een veel ecologischere manier van reizen en een veel comfortabelere en vlottere rit voor de spoorreiziger.

Duurzaam en mooi Het ontwerp van de ruwbouw van het nieuwe tractieonderstation in Mol is van de hand van architect Christof Berkvens van Infrabel AM.NE Civil Engineering - Sectie 5. “Strategische infrastructuurprojecten van Infrabel zoals deze streven steeds duurzaamheid na. Ook bij het ontwerp van de infrastructuren in kwestie is duurzaamheid voor Infrabel-architecten het codewoord. Dat verklaart meteen waarom ik zonder veel te twijfelen voor zink als dakbekledingsmateriaal gekozen heb: omdat het duurzaam is in beide betekenissen van het woord. Zink vergt nauwelijks onderhoud, is waterdicht en beschermt – op voorwaarde dat het correct geplaatst is – jarenlang tegen de grillen van de natuur. In dit project hebben we gekozen voor zink met een dikte van 0,8 mm, terwijl 0,7 gebruikelijker is. Dat deden we voor extra stevigheid, maar ook omdat we hier banen van wel 18 meter lang met zink moesten bekleden. En het is natuurlijk ook een mooi materiaal”, vervolgt Christof Berkvens. “Een materiaal dat een warme en na-

tuurlijke uitstraling heeft en dat ontzettend mooi veroudert, ook al is het in dit geval geprepatineerd. Mensen merken vaak op dat het tractieonderstation ook een mooi gebouw geworden is door die donkere bakstenen en dat dak in ANTHRA-ZINC, terwijl het een louter technische functie heeft. Dan antwoord ik steevast: waarom zou je een lelijk gebouw ontwerpen als je voor hetzelfde geld iets moois kan maken? (lacht)”

ZINC PLUS van VMZINC “Ik wou het gebouw ook goed isoleren, kwestie van geen verwarming of koeling in het onderstation te hoeven voorzien. Daarom schreef ik – uit duurzaamheidsoverwegingen, maar ook omdat het goed brandwerend is – 12 cm rotswol voor. Ik voorzag eigenlijk een klassiek geventileerd systeem, maar Jef Raemen van J & R Roof Construct suggereerde me om volgens het warmdaksysteem te werken en de zinken bekleding rechtstreeks op de rotswolplaten te monteren zonder de onderzijde van de zinken bekleding te verluchten. Hij vertelde me dat VMZINC hiervoor een speciaal type zink ontworpen had: ZINC PLUS. Zowel een VMZINC-technicus als de commerciële streekverantwoordelijke zijn speciaal gekomen om me dat ZINC PLUS-systeem uit te leggen.

Project: Tractieonderstation Mol

“

Dankzij het gebruik van ZINC PLUS, een zinken dakbedekking die VMZINC speciaal voor niet-verluchte dakconstructies ontwikkelde, en de plaatsing ervan door een aanbevolen VMZINC at WORK-lid, werd het dak van het tractieonderstation zelfs binnen de krappe deadlines technisch perfect bedekt. En dat voor jaren en jaren lang. Want veel duurzamer dan met zink kan een dak nauwelijks zijn.

”

Ze toonden me dat ZINC PLUS eruit ziet als traditioneel zink en zich ook op een traditionele manier laat verwerken, maar dat het een gepatenteerde beschermcoating heeft aan de onderzijde die het materiaal resistent maakt tegen vocht vanuit de constructie en eventuele dampspanning. Daarnaast legden ze uit dat vochthuishouding bij dergelijke niet-verluchte dakconstructies een belangrijk aandachtspunt is, en dat VMZINC precies daarom het dampopen VMZINC Membrane ontwikkelde om op de onderconstructie aan te brengen.”

Technische assistentie op de werf “Fons Koning, PRO-ZINC-technicus bij VMZINC, hebben we trouwens nog vaak op de werf gezien”, gaat Jef Raemen van J & R Roof Construct verder. “Want hij kan het niet alleen goed uitleggen (lacht), Fons is ook iemand die zelf iets kan maken en technisch enorm sterk is. Als er een probleem is, dan weet je dat Fons het heeft opgelost tegen dat hij weggaat.

Architect Christof Berkvens Hier bij het tractieonderstation heeft hij ons geholpen met het uitwerken van de details voor de verdoken goten en met het correct positioneren van de vaste klangen, want banen van 18 meter lang trek je als dakdekker toch niet elke dag…”.

Project: Tractieonderstation Mol

VMZINC at WORK-installateur Jef Raemen

“

Als VMZINC at WORK-installateur kunnen we rekenen op technische assistentie van VMZINC en op gratis hulp van het PRO-ZINCteam. Zo kan ook de klant er zeker van zijn dat alles technisch 100% correct is.

”

Just in time met VMZINC at WORK “Die grote banen van 18 meter lang vormden de eerste grote uitdaging in dit project. Die krijg je zelfs met een kraan niet naar boven. We hebben dus een soort van mobiele werkplaats bovenop het dak moeten installeren en ook af en toe moeten bijverwarmen omwille van de weersomstandigheden. Want de tweede grote uitdaging was de timing. We kregen ingekorte deadlines opgelegd en zijn in januari begonnen met het houtwerk. Maar wegens het slechte weer hebben we alles even moeten stil leggen, waarna we de rest van het houtwerk hebben uitgevoerd, de isolatie aangebracht, en ten slotte het zink geplaatst op het dak en op de kroonlijsten. Met 3 à 5 mensen hebben we de klus op een tweetal maanden kunnen afwerken. Just in time-oplevering, een uitstekende service, een perfecte plaatsing en een correcte prijs… Daar gaan we als lid van het aanbevolen VMZINC at WORK-installateursnetwerk immers voor de volle 100% voor.”

Privéwoning + kantoor Deken Degryselaan 15-23 8500 Kortrijk Architect: Klarté architecten Oppervlakte VMZINC-bekleding: Gevel: 460 m² Dak: 170 m² Techniek: VMZ Sinus profiel Oppervlakteaspect: QUARTZ-ZINC VMZINC at WORK-installateur: STOCKMAN n.v. 8500 Kortrijk

Bedrijfsvideo VMZINC at WORK-project te bekijken op www.passion.vmzinc.be . en op

Architectenbureau Klarté heeft zijn naam niet gestolen. Klare ontwerpen, klare plannen, klare communicatie met de klant… dragen zaakvoersters Caroline Vanbiervliet en Stéphanie Breughe immers hoog in het vaandel. En dat in alle betekenissen van het woord. Klaar in de zin van licht, van duidelijk, van transparant, van authentiek en van eerlijk. Want zoals het gezegde wil dat eerlijk het langst duurt, is in architectuur klaarheid het meest duurzaam. Het mag dan ook niet verwonderen dat de renovatie van voormalige confectie-ateliers in Kortrijk tot privéwoning van Caroline en nieuw kantoor voor Klarté in klaarheid en duurzaamheid baadt. Daar draagt het gebruik van VMZ Sinus profiel als gevel- en als dakbekleding voor een groot stuk toe bij.

“

Als VMZINC at WORK-installateur streven wij ernaar om kwalitatieve dakwerken met een duidelijke klantwaarde te realiseren, zowel naar particulieren, aannemers, promotoren als overheden toe. En natuurlijk ook naar architecten die tegelijkertijd ook bouwheren zijn zoals hier.

”

Van stadskanker tot warm nest Jarenlang was de site van de voormalige confectie-ateliers aan de Deken Degryselaan in Kortrijk een doorn in het oog van de stad. De fabriek en de directeurswoning erbij dateren van de jaren ’30 van de vorige eeuw, toen de omgeving er rond nog onbebouwd was, maar samen met de verstedelijking van de buurt raakten ze volledig ingekapseld door almaar meer woningen. Nadat begin deze eeuw de activiteiten verhuisden stonden ze jarenlang op de lijst van leegstaande en verwaarloosde bedrijfsgebouwen. “Een lelijke mastodont die al het licht van de buren wegneemt”, zo klonk het. “Een kanker middenin de stad”. Tot architecte Caroline Vanbiervliet haar oog op de site liet vallen…

Klaar en eerlijk renoveren duurt het langst “Ik was al heel lang op zoek naar een woning in het ceneen warm nest voor ons gezin en een creatieve thuishatrum van de stad met veel buitenruimte voor mijn man, ven voor ons architectenbureau.” mijn 3 kinderen en mezelf”, legt Caroline Vanbiervliet uit. “En ook voor Klarté, het architectenbureau van Stéphanie Duurzaam voortbouwen Breughe en mezelf, waren we op zoek naar een nieuwe locatie, dicht bij huis maar toch apart, omdat we de uit“Een vereiste van Stedenbouw was dat er geen inkijk was gesproken ambitie hebben te groeien. Ik heb herenhuizen bij de buren, daarom hebben we alle functies op het gebezocht, bedrijfsgebouwen lijkvloers georganiseerd in de met woonst…, maar toen ik 4 grote hall van het Confectiejaar geleden deze voormalige Qua techniek vormde VMZ Sinus profiel Atelier en het grootste deel textielfabriek en de direcvan de andere gebouwen een logische techniek om het golfplaateffect teurswoning erbij zag, viel alafgebroken om extra buitenop de sheddaken van de voormalige les echt op zijn plaats. ruimte te creëren. textielfabriek te respecteren. Qua materiaal

“

is zink dan weer enorm duurzaam in alle

Als architecte zag ik in de faVoor de rest hebben we de betekenissen van het woord: kwalitatief, briek heel veel mogelijkheden bestaande structuur van de lange levensduur, recycleerbaar… De ideale om er een perfecte woonst grote hall volledig behouden manier om verder te bouwen op wat voor ons gezin van te maken en duurzaam geïsoleerd en aanwezig was maar het tegelijk ook te mits een zeer grondige renogerenoveerd. Wel voorzagen verduurzamen. vatie. In de directeurswoning we op het bestaande grondvooraan konden we dan Klarté onderbrengen. plan twee patio’s – een harde patio en een groene patio – om extra licht binnen te trekken, alsook in een kleine uitWe behouden met andere woorden de dubbele functie breiding die we optrokken uit bakstenen gerecupereerd van de oude gebouwen. woon - werk van het bestaande vastgoed, maar switchen gewoon de locatie ervan. Zo vormen we de kanker om tot

”

Herbestemming oude industriële site

Ook de vorm van de bestaande daken – sheddaken met verschillende hellingen – heb ik volledig behouden, maar ik heb ze wel bedekt met VMZ Sinus profiel in plaats van met golfplaten zoals voorheen. De Sinus profiel-techniek was een logische keuze om dat geonduleerde ‘golfplaateffect’ te krijgen en zink is natuurlijk een veel duurzamer materiaal dan gegalvaniseerde platen die kunnen roesten.

Afwerking geïsoleerde buitenmuren “VMZ Sinus profiel heb ik trouwens niet enkel op de daken, maar ook als afwerkingslaag op sommige gevels toegepast,” gaat Caroline verder, “hoewel daar vroeger geen metalen plaatmateriaal zat, maar een soort van cellenbeton avant la lettre. Ik koos hier voor zink uit functionele en uit esthetische overwegingen. Wat het functionele betreft: een deel van de bestaande buitenmuren werden behouden, en een andere muur werd op de bestaande smalle fundering gemetst. Daarom konden we enkel voor de uitbreiding en de patio’s het spouwmuur-principe toepassen. Vandaar dat we voor een groot deel van de muren kozen voor na-isolatie aan de buitenkant. Als finale afwerkingslaag is zink daar ideaal, vermits het een erg licht materiaal is.

Architecte Caroline Vanbiervliet Die drang om verder te bouwen op wat aanwezig is maar tegelijkertijd alles duurzamer te maken, is trouwens typerend voor de hele renovatie van het pand. En voor mijn visie als architecte op renovaties. Hier kon ik ook moeilijk anders (lacht). Toen ik het pand voor het eerst bezocht was ik bijvoorbeeld vooral verliefd geworden op de oude stalen dakstructuur, al zat die toen wel verborgen onder

“

Zink is licht en dus ideaal om er buitenmuren die aan de buitenkant zijn nageïsoleerd mee te bekleden. En door dezelfde techniek als die van de dakbekleding door te trekken, konden we een duidelijke verwijzing maken naar de vroegere functie van het gebouw.

Non-design en eerlijk “Als oppervlakteaspect voor VMZ Sinus profiel op het dak en op de gevel koos ik voor QUARTZ-ZINC, een fluweelgrijs zink dat er al van in het begin uitziet alsof het door de jaren heen is verweerd. Als geprepatineerde zinktint had ik ook ANTHRA-ZINC kunnen nemen, maar dat vond ik wat te zwaar en té design voor hier.

”

verlaagde plafonds met van die matte glasplaten zoals in fabrieken gebruikelijk was. Maar die stalen structuur wou ik zeker behouden. Ik heb ze gewoon licht laten zandstralen en verven. Wat daarop zit is dan weer nieuw. Als dakdichting waren asbest golfplaten gebruikt, die heb ik er laten afhalen om te vervangen door goed isolerende sandwichpanelen met onderaan osb-platen. De tint van de OSB past immers in het gekozen materialenpallet, en geeft extra warmte aan het interieur.

Daarnaast is er een tweeledige esthetische motivering. In de eerste plaats wou ik hetzelfde type bekleding doortrekken op zowel dak als gevel als referentie naar de voormalige fabriek, en om een eenheid te creëren. Aan de andere kant combineert zink erg mooi met de houten raamprofielen die dieper zijn dan normaal en geprononceerd uit de gevel komen.”

Eigenlijk ben ik in dit hele huis voor een warme en natuurlijke look en feel gegaan, voor non-design als het ware, hoewel alles natuurlijk wel tot in de puntjes is bestudeerd. De beslissing om de onderkant van de sandwichpanelen in osb te laten kadert daarin, net als die om te verwarmen met een pelletketel. Daarnaast heb ik bijvoorbeeld ook heel lang gezocht naar oranje, keramische fabriekstegels om de vloer mee te bedekken. Een designfreak zou er waarschijnlijk zijn neus voor optrekken, maar ik sprong een gat in de lucht toen ik uiteindelijk in Spanje de perfecte, authentieke tegels vond, die nog niet eens zo duur waren.”

Herbestemming oude industriële site

Die drang naar authenticiteit en klaarheid die Klarté zo kenmerkt, komt ook tot uiting in de afwerking van de zinkprofielen.

“Hier zijn twee van hun vakmannen begonnen met de muurkappen, dan hebben ze de gevelbekleding gedaan, daarna het dak en nu moet enkel nog de afwerking van de nok gebeuren.

“Inderdaad”, bevestigt Caroline. “Sommige mensen willen kost wat kost hun kielgoten verwerken, de soldeerDat technisch vakmanschap is voor mij als architecte, sanaden wegwerken… Ik daarentegen hou van eerlijke armen met het respecteren van de afgesproken budgetten, chitectuur. Ik hou er juist van dat je elk aspect van de zeer belangrijk bij het kiezen van een plaatser. Zeker in afwerking en alle details van dit geval. In de eerste plaats Technisch vakmanschap bij de plaatsing de randen heel goed kunt omdat we hier elk zinkdetail zien. Precies ook daarom dat en elke zinkafwerking open en de afwerking van de zinkprofielen was ik er van bij het ontwerp heel en bloot willen laten zien. mijn grootste zorg als architecte én als veel aandacht voor had en En in de tweede plaats – ook bouwheer. Zeker omdat ik de afwerking en sommige moeilijkere zinkniet onbelangrijk – omdat we de details juist open en bloot wilde laten details zeer goed besproken hier toch met een ‘specialzien in plaats van zaken weg te werken. En heb met VMZINC of met mijn leke’ zaten in die zin dat VMZ zeker ook omdat VMZ Sinus profiel hier op VMZINC at WORK-installateur Sinus profiel door VMZINC gevel én dak wordt toegepast. Met VMZINC Stockman.” in oorsprong ontwikkeld is at WORK-installateur Stockman kon ik op voor gevels en niet meteen beide oren slapen. voor daken. Maar Herman Technisch vakmanschap Temmermans had me al meegenomen naar een werf van Technisch vakmanschap wordt bij VMZINC at WORKmijn collega Wim Goes die eveneens VMS Sinus profiel installateur Dak- en Zinkwerken Stockman gegarandeerd. op gevel én dak had toegepast, dus ik wist wel dat het Het is in oorsprong een familiebedrijf, nu al de vierde getechnisch haalbaar was. Tenminste wanneer alle details neratie, die ongeveer 20 mensen in dienst heeft en werheel goed op voorhand worden bestudeerd en de zinken ven heeft langs de volledige Belgische kust en van Gent profielen vakkundig worden geplaatst. Bij Stockman nv over Kortrijk tot over Doornik. Zij zijn dus ervaren, leiden kan ik daar zeker op rekenen.” al hun medewerkers enorm goed op en werken alles vakkundig uit.

“

”