Vorarlberg – Met gevoel voor sneeuw
Vakantie in Oostenrijk – Geef je mening en win! www.tmona.at/xn26
De Winter verandert op wonderbaarlijke wijze het levensritme in Vorarlberg. Snel of ontspannen: landschappen zonder hoeken en randen inspireren iedereen die de sneeuw in gaat. Er zijn concerten in de cafés, zalen en in de openlucht. Musea presenteren tentoonstellingen. De keuken? Uitstekend!
Op een bepaald moment in de late herfst verandert Vorarlberg van kleur. Donzig wit bedekt de herfsttinten, de mooie steden en dorpen. Skiërs gaan al op pad voor hun eerste afdalingen. Toerskiërs, freeriders en langlaufers beginnen aan een lang, actief seizoen. Anderen wandelen liever op geruimde of vlak gemaakte paden naar de mooiste uitkijkpunten. Of lopen op sneeuwschoenen door sneeuwgebieden. Bijna altijd ligt er wel een gezellige berghut op de route, langs de pistes sowieso. Wie in het witte seizoen Vorarlberg bezoekt, is verzekerd van veel dingen. Vooral van de passie van de bewoners voor
wintersport en van hun gastvrijheid. Waar het alpineskiën meer dan 110 jaar geleden begon, worden natuurlijk de beste condities gecreëerd. Moderne kabelbanen en skiliften, funparks en uitstekend geprepareerde pistes zijn vanzelfsprekend. In de kleine regio zijn de afstanden kort: de liften zijn te voet bereikbaar of met skibussen, die overal rijden. De natuur en sneeuwkanonnen zorgen voor sneeuwzekerheid. Er zijn verschillende aanbiedingen, zoals skiën in de vroege ochtend, skisafari‘s, cursussen en rondleidingen voor freeriders en toerskiërs.
Winterwandelpaden, sneeuwschoenroutes, langlaufloipes, rodelbanen – het is er allemaal. En ook cultuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen: op veel plaatsen is de combinatie van traditionele en hedendaagse (hout)architectuur verrassend. Tentoonstellingen bieden nieuwe inzichten, bij de après-ski of concerten geniet je van livemuziek in allerlei stijlen.
producenten van delicatessen. De meeste hotels en (café-)restaurants worden gerund door families, vaak al generaties lang. De winterwerelden van Vorarlberg zijn betoverend!
www.vorarlberg.travel
Hotel of appartement – wat je accommodatie ook is, kwaliteitsbewuste gastheren en gastvrouwen zorgen voor een prettige sfeer. De beroemde keuken is gebaseerd op lokale ingrediënten - van boerderjen en
vt 1963
Ave c ca du V rte rou t ora rlbe ière rg
Vorarlberg in de winter Tips, inspiratie, ideeën voor uw vakantie 2018/19 Vorarlberg in realtime beleven #visitvorarlberg
Naar Vorarlberg reizen
Zes regio’s nodigen uit
Vorarlberg is via alle verkeerswegen en met alle vervoermiddelen goed bereikbaar. Het openbare streekvervoer is erg goed. Trein- en busverbindingen zijn in de Vorarlberger Verkehrsverbund op elkaar afgestemd.
Vorarlberg heeft zes vakantieregio’s en Iedere winterregio in Vorarlberg heeft zijn eigen karakter. Er zijn veel overeenkomsten: in de skigebieden vind je moderne liften en bergbanen en uitstekend geprepareerde pisten. Talrijke skischolen bieden cursussen aan voor beginners en experts, voor pisteskiërs en freeriders. In veel plaatsen worden begeleide skitochten, winter- en sneeuwschoenwandelingen aangeboden.
…per auto
…per trein
Vanuit Nederland door Duitsland: keuze uit twee routes die in kilometers en rijtijd niet noemenswaardig verschillen. Bij Keulen linker-Rijnoever (is voor ons de rechter kant), bij knooppunt Waldorf richting Heilbronn, volg aanduiding Singen, verder over Friedrichshafen en Lindau naar Bregenz. Tweede mogelijkheid: Keulen – Frankfurt – Heilbronn (zie boven) of Frankfurt – Karlsruhe – richting Stuttgart, Ulm – Bregenz. Vanuit België: Autosnelweg Brussel/Antwerpen – Aken – Keulen. Daarna een van de routes zoals voor Nederland aangegeven. Het Kleinwalsertal ligt in het noorden van Vorarlberg en is via de weg alleen bereikbaar via Duitsland.
Vanuit Nederland: rechtstreekse verbindingen per trein Amsterdam/Rotterdam/Utrecht, via Emmerich – Aken – Keulen – Frankfurt – Ulm – Lindau – Bregenz. Vanuit België rijden internationale treinen via Basel naar Zürich en naar Bregenz.
Tol (Maut) Op autosnelwegen en snelwegen in Oostenrijk moet tol worden betaald. • 10-daags vignet voor personenauto’s E 9,– • 2-maanden vignet voor personenauto’s E 26,20 • Jaarvignet voor personenauto’s E 87,30 (prijzen 2018), www.asfinag.at
Stuttgart
www.vorarlberg.travel Mobiel in Vorarlberg: www.vorarlberg.travel/bus-und-bahn
DUITSLAND
München Memmingen
Rhein
Konstanz Schaffhausen B
od
Friedrichshafen Lindau se
en
Kempten
DUITSLAND
e
St.Gallen Bregenz Altenrhein Dornbirn Zürich Hohenems VORARLBERG Feldkirch ZWITSERLAND
FL ein
De dichtstbijzijnde internationale luchthavens zijn (afstand in km naar Bregenz): • Bodensee-Airport Friedrichshafen (D, 35 km), o.a. verbindingen van/naar Duitsland. • St. Gallen-Altenrhein (CH, 20 km), directe verbinding van/naar Wenen. • Allgäu-Airport Memmingen (D, 77 km), verbindingen binnen Europa. • Zürich (CH, 119 km), intercontinentale verbindingen. • Innsbruck (A, 184 km), verbindingen van/naar Wenen en Europa.
Ulm
Singen
OOSTENRIJK Innsbruck
Bludenz
Chur
ZWITSERLAND
Vorarlberg Tourismus Poststraße 11, Postfach 99, 6850 Dornbirn, Oostenrijk T +43.(0)5572.377033-0, info@vorarlberg.travel www.vorarlberg.travel, #visitvorarlberg
➛
Rh
... per vliegtuig
ITALIË
Afstanden in km voor de snelste route naar Vorarlberg (Bregenz): Amsterdam
822 km
Rotterdam
811 km
Brussel
762 km
Frankfurt
419 km
München
185 km
Salzburg
328 km
Zürich
123 km
Milaan
307 km
Wereldberoemd: Lech Zürs am Arlberg Waar de wieg van het alpineskiën stond, ski je tegenwoordig in het grootste aan eengesloten skigebied van Oostenrijk over uitstekende pistes en freeride-hellingen. Lech Zürs am Arlberg behoort tot de top-winterbestemmingen in de Alpen. Ook de accommodaties bieden de hoogste kwaliteit: van luxueus hotel tot vakantie woning. Culturele en muziekevenementen verrijken het wintergebeuren.
Fijnzinnig: Bregenzerwald
Lech Zürs Tourismus T +43.(0)5583.2161-0 info@lech-zuers.at www.lechzuers.com
Inspirerend: Bodensee-Vorarlberg Stadscultuur en winterpret zijn in de omgeving van de Bodensee prima te combineren. Vanuit de steden Bregenz, Dornbirn, Hohenems en Feldkirch zijn de skigebieden met bus en trein goed bereikbaar. De kleine skigebieden van de regio liggen bijna voor de deur van het hotel. Musea presenteren interessante tentoonstellingen, concertgebouwen en theaters bieden inspirerende voorstellingen.
Het Bregenzerwald verenigt op een kundige wijze moois voor het oog, genieten en comfort. Praktisch: de 3-dalen-skipas verbindt alle skigebieden. Bovendien pendel je van Warth-Schröcken per skilift naar Lech Zürs am Arlberg. In de dorpen en op de bergen is de mix van oude en nieuwe (hout)architectuur verrassend. De 12 “Wege zur Gestaltung” geven inzicht in de scheppingsvreugde.
Bregenzerwald Tourismus T +43.(0)5512.2365 info@bregenzerwald.at www.bregenzerwald.at
Bodensee-Vorarlberg Tourismus T +43.(0)5574.43443-0 office@bodensee-vorarlberg.com www.bodensee-vorarlberg.com
Verkeersbeperkingen Afgesloten tijdens de wintermaanden: Silvretta-Hochalpenstraße over de Bielerhoogte. De ervaring leert dat de volgende Landesstraßen (provinciale wegen) zijn afgesloten: de L 198 Lechtalstraße (LechWarth) en de L 51 Laternser Straße (InnerlaternsFurkapas-Damüls). Tijdelijk afgesloten, afhankelijk van de weersomstandigheden, is de Riedbergpas (tussen Hittisau en Balderschwang/Allgäu).
Natuurlijk: Kleinwalsertal Nieuwe energie tanken doe je in het Kleinwalsertal in Vorarlberg. In de skigebieden glijd je tussen Oostenrijk en Duitsland over pistes met adembenemende uitzichten. Er zijn gemakkelijke afdalingen, maar ook pittige zwarte pistes en fantas-tische tiefsneehellingen. Het Crystal Ground Snowpark is de ontmoetingsplaats voor freestylers en iedereen die dat wil worden. Langlaufers, winter- en sneeuwschoenwandelaars komen in de natuur weer in hun ritme.
Kleinwalsertal Tourismus T +43.(0)5517.5114-0 info@kleinwalsertal.com www.kleinwalsertal.com
D
Bodensee
CH
Persoonlijke wintermomenten: Montafon
Gezinsvriendelijk: Brandnertal, Alpenstadt Bludenz, Klostertal, Großes Walsertal Het Brandnertal en het skigebied Sonnen kopf in het Klostertal hebben een afwisselend aanbod voor gezinnen. Hier kun je skiën, tochten met een huskyslee maken, sneeuwschoenlopen of je suist op een rodel naar het dal. Wie verschillende skigebieden wil leren kennen kiest de Alpenstad Bludenz als uitgangspunt. Biosferenpark Großes Walsertal biedt wintersport in combinatie met natuur.
Alpenregion Vorarlberg Tourismus T +43.(0)5552.30227 info@alpenregion.at www.alpenregion-vorarlberg.com/nl
Elke dag in het Montafon heeft van die heel speciale momenten. Gelukkig na vele uren in de frisse lucht strijk je neer in een van de vele berghutten. Achter je onvergetelijke ervaringen op de hellingen, tijdens een skitocht of een sneeuwschoenwandeling. Voor je het vooruitzicht op gezellige uren en hartelijke ontmoetingen. Gewoon terugkijken op de dag en je verheugen op de komende, bijzondere ervaringen in de bergen.
Bregenzerwald Kleinwalsertal
BodenseeVorarlberg
FL
Meer informatie?
Arlberg Brandnertal – Alpenstadt Bludenz – Klostertal – Großes Walsertal
A Montafon
Montafon Tourismus GmbH T +43.(0)5.06686 info@montafon.at www.montafon.at/nl
CH
Informatie over speciale thema’s of brochures en accommodatielijsten van de vakantieregio’s sturen wij u graag per omgaande en gratis toe. Gewoon bestellen.
Social media Vorarlberg “real time” beleven kan op Facebook, Instagram, Twitter, Youtube en Pinterest. Deel uw vakantie-indrukken met ons! #visitvorarlberg #myvorarlberg
Colofon Uitgever: Vorarlberg Tourismus GmbH, Dornbirn. Foto‘s pagina 1: Dietmar Denger, Sepp Mallaun, Adolf Bereuter, Curt Huber, Brandnertal Tourismus, Oliver Farys, Daniel Zangerl/Silvretta Montafon. Foto‘s pagina 2: Patrick Dopfer, Wiebke Meyer, Dietmar Denger, Lech Zürs Tourismus, Markus Gmeiner, Peter Löwy/Werkraum Bregenzerwald, Sepp Mallaun, Silvretta Montafon. Teksten: Kinz Kommunikation. Concept/vormgeving: Vorarlberg Tourismus. Nederlandse vertaling: Renette Niekerk. Wegenkaart: © Land Vorarlberg / © Outdooractive GmbH / © BEV 2016 Bundesamt für Eich- und Vermessungswesen / © 1996-2016 NAVTEQ. All Rights reserved. Druk: Buchdruckerei Lustenau GmbH. Printed in Austria. Alle gegevens zijn gebaseerd op aangeleverde informatie. Ondanks zorgvuldige bewerking zijn de gegevens onder voorbehoud van onjuistheden. Informatie stand: aug. 2018
Skisport & langlaufloipes
Winterpaden & lichtspelen
Wat is dat prachtig! De sneeuw lokt en het kan beginnen. Met moderne kabelbanen omhoog, in zwierige bochten naar beneden. Er zijn vele kilometers aan pistes om uit te kiezen en tal van gezellige hutten en bergrestaurants om te pauzeren. Wie off-piste gaat skiën, kan dat het beste onder begeleiding doen. De skischolen bieden begeleide tochten en cursussen aan.
Op naar nieuwe ontdekkingen! Als je in je eigen tempo op pad gaat door de winter, dan heb je veel tijd om te kijken en te luisteren. Hoe zacht de winter het landschap vormt. Hoe stil de wereld plotseling wordt. Romantici maken een wandeling in het licht van de fakkels of bewonderen de maan. Avonturiers bouwen een iglo en proberen uit hoe je daarin slaapt.
Tips en trucs van profs Welke pistes zijn op welk uur van de dag het mooist? Hoe maak je je bochten nog beter? Onder deskundige begeleiding leer je de skigebieden beter kennen en optimaliseer je daarbij ook nog je skitechniek. Veel skischolen bieden ski- en langlaufcursussen voor beginners en gevorderden, voor kinderen en volwassenen, begeleide skitochten en skiguiding aan. Alles voor de veiligheid Wat moet je weten over sneeuw en je uitrusting, als je je in open terrein begeeft? Veiligheidstips van ski- en berggidsen: In december vindt in Lech Zürs am Arlberg de Snow & Safety Conference plaats met lezingen en workshops. Freeride-wereldkampioene 2017 Lorraine Huber leidt de “Women‘s Progression Days“ (freeride camps voor vrouwen). Lawinetrainingsfaciliteiten zijn beschikbaar in de skigebieden Silvretta Montafon en in Warth-Schröcken, regelmatig locatie voor SAAC-lawine- en veiligheidscamps (Snow & Alpine Awareness Camps). Wekelijks vinden in Damüls-Mellau, Kleinwalsertal en Montafon sneeuwcursussen plaats. Een keer per week biedt het Freeride Centre op het bergstation van de Grasjoch Bahn (Silvretta Montafon) praktijkgerichte veiligheidstraining en freeride-cursussen aan. In het biosfeerpark Großes Walsertal begeleiden de Walserguides en de skischool Faschina beginners bij hun eerste ervaringen in diepe sneeuw. Op ski’s dwars door Vorarlberg Een week lang op ski’s door Vorarlberg, dat kan tijdens de “Ski Ride Vorarlberg”, die door skigidsen wordt begeleid. De tocht voert in zeven dagen door skigebieden en open terrein van het Kleinwalsertal in het noorden naar het Montafon in het zuiden. www.vorarlberg.travel/skiride
Toerskiën en freeriden Skiën in open terrein is geweldig. Maar het is aan te raden om dat alleen onder begeleiding van skigidsen te doen, een veiligheids uitrusting is een must. Verschillende skischolen bieden begeleide skitochten, cursussen voor freeriders en skisafari’s aan. De uitrusting (ski’s, vellen, lawinepieper, schep, sonde) is op veel plaatsen te huur. Voor freeriders: een droom is bijvoorbeeld de drie kilometer lange afdaling van de Sonnenkopf in het Klostertal in de richting Nenzigasttal. Toerskiërs vinden in het Montafon twee aantrekkelijke tochten. De eenvoudige Madrisa-dagtour gaat door een prachtig landschap van Gargellen naar het naburige Zwitserland. Of je kunt‘s avonds vanuit Gargellen de ski-excursie maken en skiën in het licht van de hoofdlampen. Een tip voor experts is de ongeveer zes uur durende klim naar de 2211 m hoge Gamsfreiheit in het biosferenpark Großes Walsertal. De Silvretta-skisafari in het Montafon voert van de 2.022 m hoge Silvretta-Bielerhoogte naar Galtür in Tirol, per pistenbully omhoog naar het Zeinisjoch en terug. Sinds kort is er iedere donderdag inkijk in de lawinekunde. Bij de uitdagende skisafari Kleinwalsertal gaat het omhoog en omlaag van het Kleinwalsertal naar het Bregenzerwald en terug. In de sporen van pastoor Johann Müller ben je binnen vijf uur van Warth-Schröcken naar Lech Zürs am Arlberg en terug. Een kijkje achter de schermen Hoe werkt een kabelbaan, het besneeuwen met sneeuwkanonnen en het piste-onderhoud? In Lech Zürs am Arlberg (woensdags), op de Golm in het Montafon (donderdags) en in Gargellen in het Montafon (dinsdags) krijg je een kijkje achter de schermen.
Skiën in de vroege morgen Heel veel plaats op de vers geprepareerde pistes en de heerlijke ochtendstemming. Het is volop genieten tijdens deze skiuitstapjes in de vroege ochtend, die eindigen met een bergontbijt. In alle vroegte skiën kan in de skigebieden Ski Arlberg, Silvretta Montafon en in het Kleinwalsertal (vanaf midden maart). Legendarische skironde Ultiem skiplezier: de 22 km lange skironde “Der Weiße Ring“ voert één keer rondom Lech Zürs am Arlberg. De tocht gaat over gemakkelijke en pittige pistes. Wie houdt van snelheid kan op 19.1.2019 deelnemen aan de wedstrijd op deze route. Ongeveer 1.000 skiërs maken elk jaar deze langste skirondewedstrijd ter wereld. Over loipes glijden In alle regio’s zijn er loipes voor klassieke langlaufers en skaters. De hoogstgelegen loipes van Vorarlberg bevinden zich op de 2.032 m hoge Silvretta-Bielerhoogte in het Montafon. De grenslandloipe van Hittisau naar Balderschwang (D) is ongeveer 50 kilometer lang. Het Nordic Sport Park Sulzberg in het Bregenzerwald telt 40 kilometer langlaufloipes (20 kilometer klassiek en 20 kilometer skating). Van maandag tot en met vrijdag is ’s avonds een deel van het traject zelfs verlicht met floodlight. Bovendien is er een biatlonparcours, dat geïnteresseerden na reservering kunnen uitproberen. De skischolen in het Kleinwalsertal bieden elke donderdag op de Steenbok-loipe de langlaufcursus “Klassisch durchs Kleinwalsertal: Langlaufen leicht gemacht“ aan. Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Over paden en door open terrein Stil en betoverend mooi. Zo presenteert de winter zich tijdens het sneeuwschoenwandelen. Langs de meeste paden liggen bergres taurants en hutten, ideaal om op te warmen en iets te eten en te drinken. De talrijke winterwandelpaden zijn geruimd en op bergschoenen goed begaanbaar. Sneeuwschoenwandelingen voeren dwars door open terrein. Om veiligheidsredenen is het daarom raadzaam om in begeleiding van een lokale gids en met de juiste uitrusting op pad te gaan. Rondleidingen voor sneeuwschoenwandelaars zijn er in alle regio‘s, in het Brandnertal onder ander ook voor beginners. Op sneeuwschoenen bergop, per rodel terug naar het dal. Dit plezier wordt gecombineerd door de tocht op de Diedamskopf in Au-Schoppernau in het Bregenzerwald. Volledig onverstoord door menselijke ingrepen ontvouwt de natuur zich in de kernzone Tiefenwald in het biosferenpark Großes Walsertal. Naar deze geheimzinnige wereld voert een informatieve en sprookjesachtige sneeuwschoenenroute. De sneeuwschoenwandeling op het Gottesackerplateau in het Kleinwalsertal is een fantastische belevenis. Door de wind gevormde sneeuwduinen omzomen het traject, dat adembene-mende uitzichten biedt. Wat een uitzicht! Vanaf het Muttjöchle, dat vanuit het Klostertal of het Montafon bereikbaar is via niet al te steile paden, opent zich en fantastisch panorama. Winterse langeafstandswandelingen in het Bregenzerwald Een hele nieuwe ervaring: drie dagen wandelen door schitterende winterlandschappen en onderweg overnachten in verschillende hotels. Langs de route kun je ook enkele mooie dorpen en bezienswaardigheden zoals het Werkraumhaus in Andelsbuch verkennen. Tijdens wandeling hoef je niet te sjouwen, want de bagage wordt van het ene naar het andere hotel getransporteerd.
Wandelen en lekker eten Wandelen door de winter en onderweg een driegangenmaaltijd in drie verschillende hutten of restaurants: geniet van deze heerlijke combinatie tijdens culinaire wandelingen in het Bregenzerwald, op de “Genusstour Brandnertal” – naar keuze ook mogelijk op ski‘s en bij het “Winterkulinarium Sonntag-Stein” in het biosferenpark Großes Walsertal. Een keer per week voert een ongeveer 3,5 uur durende sneeuwschoenwandeling met picknick door de Genussregion Kleinwalsertal. Fakkels in het sparrenbos De sneeuw knispert, de fakkels schijnen en verwarmen. Het is erg romantisch om in de schemering op pad te gaan. Fakkelwandelingen worden in de meeste regio’s aangeboden. Ook voor kinderen zijn ze erg leuk. Bij volle maan Een zacht licht ligt over alles, het is heel stil, alleen het knarsen van de sneeuw is te horen, stap na stap. ‘s Nachts met volle maan wandel je in Hittisau in het Bregenzerwald, in Gargellen in het Montafon loop je door de donkere avond. Met nieuwe en volle maan worden in Silbertal in het Montafon sagenwandelingen in de maneschijn aangeboden. Op de Golm in het Montafon wandel je elke woensdagavond op sneeuwschoenen naar de Flying-FoxGolm en dan suis je over het stuwmeer. De avontuurlijke avond op de Golm eindigt met een “Keesknöpfli”-maaltijd. IJspegels in de kloof Een sprookjeslandschap uit ijs en sneeuw, dat zien de bezoekers van de Breitachkloof, die bereikbaar is vanuit het Kleinwalsertal. IJspegels, imposante ijsgordijnen en verstarde watervallen vormen een uniek beeld. De fakkelwandelingen door de kloof zijn erg indrukwekkend.
Overnachten in een iglo Een iglo bouwen en erin overnachten? Je kunt het uitproberen in Hittisau en in Schnepfau in het Bregenzerwald. In het Montafon slaap je, lekker warm ingepakt, in iglo’s op 2.000 meter hoogte en geniet je vooraf van een kaasfondue. Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Winterwerelden! Het nieuwe Vorarlberg Magazin De passie voor de wintersport kreeg Vorarlberg als het ware al in de wieg mee. Ongeveer 110 jaar geleden vond op de Arlberg de eerste skicursus in het Alpengebied plaats. In het nieuwe Vorarlberg Magazin presenteert de wereldkampioene freeriden haar favoriete hellingen. Hoe een kabelbaan werkt wordt uitgelegd door de manager ervan. Skiguides, huttenbeheerders, ski-instructeurs, berghulpverleners en ecologen komen aan het woord, net als rodelbouwers en de biologe die in de Rijndelta overwinterende trekvogels observeert.
Het nieuwe Vorarlberg Magazin is gratis verkrijgbaar bij Vorarlberg Tourismus en is te vinden op www.vorarlberg.travel/magazin
Leuk & creatief
Melodieus & sfeervol
Smakelijk & weldadig
Perfect & handgemaakt
Er is zo veel te beleven! Wat dacht je van een rodelrit of een sneeuwschoentocht, begeleid door husky’s? Je kunt ook wandelen met lama‘s, in stallen koeien, schapen of geiten bezoeken of knutselen in musea. De gespecialiseerde “Top-Family”-hotels bieden een gastvrije service.
Kijken, luisteren, erbij zijn. Winteractiviteiten zijn goed te combineren met museumbezoeken. Er klinkt muziek tijdens een verzorgde après-ski, in een speciale ambiance. Kerstmarkten betoveren steden en dorpen in december. En aan de Bodensee varen de schepen in de tijd voor Kerstmis en op oudejaarsavond uit voor feestelijke rondvaarten.
Vers, regionaal en verfijnd! Dit is het motto in de vele bekroonde eethuisjes en restaurants. Heerlijke gerechten, voornamelijk bereid met specialiteiten uit de regio. Je kunt ook eten in de skihutten en tijdens culinaire evenementen. Gespecialiseerde hotels verwennen lichaam en geest.
Kijk eens! Vorarlberg bouwt en ontwerpt anders. Modern, moedig, baanbrekend. Van liftstation tot hotel, van tafel tot lamp. De architecten en ambachtslieden van Vorarlberg weten hoe ze traditionele dingen kunnen herinterpreteren en het juiste ding voor een bepaalde locatie kunnen creëren.
Vrolijk rodelen In alle Vorarlberger regio’s zijn er rodeltrajecten. Sommige zijn zelfs ’s avonds verlicht. In St. Gallenkirch-Garfrescha in het Montafon bevindt zich de langste verlichte avondrodelbaan van Vorarlbergs. Het traject is 5,5 kilometer lang. Twee keer per week kun je ’s avonds rodelen op de drie kilometer lange natuurbaan op de Golm en op de 2,5 kilometer lange rodelbaan in Damüls. De Alpine-Coaster-Golm is een rodelbaan op rails en is het hele jaar door toegankelijk. Lekker lang rodelen kan op het rodelsafaritraject in het Brandnertal. De route voert in verschillende varianten van het bergstation van de panoramatrein naar beneden naar Brand en naar Bürserberg.
Met lama’s wandelen Op de Innerberg in Montafon, op een plek met een onvergetelijk uitzicht, wonen Horst Kuster en zijn lama’s. Samen met wandelaars maken ze ook ’s winters trekkingtochten. De lama’s dragen de bagage en begeleiden de wandelaars veilig door de sneeuw. Onderweg vertelt Horst Kuster interessante verhalen over de streek en de mensen.
Met husky’s door sneeuw Hoe rijd je op een husky-slee en hoe voelt dat? Groot en klein kunnen het op drie plaatsen in Vorarlberg uitproberen. In het Brandnertal organiseert Husky-Toni workshops, ook in combinatie met korte sneeuwschoenwandelingen. In Warth-Schröcken in het Bregenzerwald vinden tochten naar het idyllisch gelegen hotel Körbersee plaats. In het Kleinwalsertal kun je op zaterdag en zondag deelnemen aan een husky-camp.
Kunst en cultuur begrijpen Kijken, tekenen, knutselen, luisteren: het Kunsthaus Bregenz en het vorarlberg museum in Bregenz bieden speelse activiteiten voor kinderen aan. In het Jüdisches Museum Hohenems kunnen kinderen scènes zien uit het joodse leven van toen en nu.
Geiten, schapen & koeien bezoeken Bij de familie Metzler in Egg in het Bregenzerwald kun je in de eerste open boerderij van Vorarlberg de koeienstal en het geitengekkenhuis bezoeken. Zo kom je meer te weten over duurzaam werken en het landbouwbedrijf. In Lech Zürs am Arlberg verheugen de Schotse hooglanders zich op een bezoek. Schapen en een belevenisboerderij vind je In Au-Schoppernau in het Bregenzerwald.
Enthousiast experimenteren Een museum waar je alles mag aanraken – ja, zelfs moet aanraken? Het kan in de Inatura – Erlebnis Naturschau in Dornbirn. Je kunt er in een vossenhol kruipen, vissen aaien, experimenteren in het Science Center en spelenderwijs leren hoe het menselijk lichaam werkt.
Gezinnen welkom Gezinnen kunnen in heel Vorarlberg rekenen op een hartelijk welkom. In accommodaties, in restaurants en eethuisjes, in musea en bij attracties. Gespecialiseerde kinderhotels hebben zich verenigd onder de naam “Top Family Hotels”. De bedrijven hebben een jarenlange ervaring in gastvrijheid voor gezinnen en bieden alle gebruikelijke services, faciliteiten en kinderopvang.
Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Heden en verleden In de tentoonstellingen in het “vorarlberg museum” in Bregenz is aandacht voor het historische en het hedendaagse. Ook qua architectuur is het gebouw bezienswaardig: meer dan 16.000 “bloemen” uit beton sieren de gevel. De panoramaruimte op de 4e verdieping biedt een fantastisch uitzicht op de Bodensee. Hedendaagse kunst Het Kunsthaus Bregenz (KUB), ontworpen door de Zwitserse architect Peter Zumthor, is een van de belangrijkste tentoonstellings-gebouwen voor hedendaagse kunt van Europa. Het KUB presenteert wisselende tentoonstellingen waarin meestal het werk van een kunstenaar of een kunstenares centraal staat. Frauenmuseum Hittisau 100 jaar gleden eindigde de eerste wereldoorlog. Om deze reden belicht het enige vrouwenmuseum van Oostenrijk in de tentoonstelling “Frauen im Gegenüber“ de situatie van vrouwen in die tijd. Skiën & musea Verschillende kleine musea geven inzicht in de geschiedenis en het heden van de skisport. Het FIS-skimuseum in de Kulisse Pfarrhof in Damüls in het Bregenzerwald houdt zich bezig met skiracen. Het Kästle-museum is gewijd aan het beroemde skimerk, de “hall of fame“ aan de ski-pioniers van de regio Arlberg. Beide musea zijn in Lech Zürs am Arlberg. Montforter Zwischentöne In het nieuwe architectonisch bezienswaardige Montforthaus in Feldkirch klinken meerdere keren per jaar “Montforter Zwischen töne”, van kleine salon-dialoog tot groot orkestconcert.
Skiën & concert Skidagen worden bij hotel Steffisalp in Warth-Schröcken afgeslo ten met muziek en een goed verzorgde après-ski. Rock en popacts, blues en Irish folk, live gespeeld, lokken skiërs vanaf februari elke zaterdagmiddag naar het openluchtpodium op 1.495 meter. Van midden januari tot het eind van het seizoen spelen bovendien livebands op bepaalde tijden op zaterdagmiddag in de S1 SkiLounge in Warth-Schröcken of een DJ draait platen.
Wijn & berg Hoog boven op de berg in een speciale sfeer vinden wijnproeverijen plaats. In Lech Zürs am Arlberg komen wijnbouwers en wijnliefhebbers van 4 – 8 december bij elkaar tijdens “Arlberg Weinber”. Op 12 april kun je zelfs wijn proeven in gondels. In het Montafon op een hoogte van 2000 meter, is VINNOVA, de hoogste wijnbar in Vorarlberg, regelmatig de locatie van wijnpresentaties en -proeverijen.
Danscafé Arlberg Après-ski zoals toen belooft het “Tanzcafé Arlberg“ van 1 – 18 april in Lech am Arlberg. Bij de Sonnenskilauf spelen live-bands in het skigebied, in hotels en op zonneterrassen jazz, soul, Rock´n Roll en swing.
Lekker eten in het Brandnertal en in het Klostertal In december en maart nodigen creatieve koks uit de regio u uit voor een avond “Genusserlebnis Brandnertal”. Elke avond bereidt een andere kok een meergangendiner met lokale ingrediënten, innovatief geïnterpreteerd. Skiën, dineren in verschillende hutten en restaurants en wijnen proeven, die door wijnbouwers worden gepresenteerd. Bij “Gourmet im Schnee” op 5 april 2019, verwennen de restaurants op de Sonnenkopf in het Klostertal skiërs met culinaire hoogstandjes.
Advent & kerst De adventstijd is sfeervol met gezellige markten. De populairste zijn die in Bregenz, Dornbirn, Feldkirch en Bludenz. Romantisch: de Schwarzenberger advent in het Bregenzerwald met lezingen, concerten en markt. Betoverend: de “Kleinwalsertaler Adventszauber” en de “Montafoner Winterzauber”. Op bepaalde data in december vertrekken de boten van het Bodenmeer naar kerstmarkten aan het meer. Oudejaarsavond wordt groots gevierd, met een galacruise met diner en vuurwerk. Schitterend: het vuurwerk in Lech Zürs am Arlberg.
Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Ontbijten op de berg Een stevige basis leggen voor een dagje skiën of gewoon genieten van de ochtend op de berg - de hele winter door kun je in verschillende bergrestaurants in het Montafon, op de Sonnenkopf in het Klostertal en het Brandnertal op bepaalde dagen van de week ontbijten, soms al vanaf 8 uur. Leren kaasmaken De beste melk, stremsel, veel handwerk en geduld: hoe je melk in kaas verandert kun je leren in de kaasmakerijschool van familie Metzler in Egg in het Bregenzerwald, in het Käsehaus Montafon en in het biosphärenpark.haus in het Große Walsertal. De cursussen worden gegeven op bepaalde data of op aanvraag.
Koks verklappen keukengeheimen Een paar van de beste koks van Vorarlberg geven hun kennis graag door aan belangstellenden. Hun cursussen vinden plaats op bepaalde data. De cursussen zijn populair, dus reserveer op tijd. Smaakvolle cadeaus Van bergkaas tot chocolade, van mosterd tot brandewijn: in Vorarlberg ontstaan talrijke culinaire specialiteiten op boerderijen, in kaasmakerijen en bij kleine producenten.. Informatie over culinaire en handgemaakte souvenirs www.vorarlberg.travel/souvenir
Dorpen in het Bregenzerwald verkennen “Umgang Bregenzerwald” dat zijn 12 nieuwe dorpswandelingen. Op deze “wegen naar vormgeving” kom je meer te weten over het vormgevend vermogen van de mensen in het Bregen zerwald. Infozuilen vestigen de aandacht op de bouwcultuur, ambachtelijk werk, het cultuurlandschap en culinaire bijzonderheden. Begeleidende folders zijn verkrijgbaar bij de plaatselijke VVV’s en in veel hotels. Twee keer per week worden rondleidingen gegeven.
Vorarlberg isst Waar kun je goed eten en drinken in een sfeervolle ambiance? “Vorarlberg isst ... besser” (Vorarlberg eet … beter) verenigt caféen restauranthouders bij wie kwaliteit voorop staat. Van café via eethuis tot toprestaurant. Adressen, tips voor evenementen, recepten en de gratis gastro-app zijn te vinden op www.vorarlberg-isst.at.
Modern handwerk bewonderen Een blikvanger in Andelsbuch in het Bregenzerwald is het moderne Werkraumhaus. In het gebouw, ontworpen door de Zwitserse architect Peter Zumthor, zijn wisselende tentoonstellingen te zien. Er worden werken getoond van de innovatieve Bregenzerwälder Werkraum-ambachtslieden en ook internationale ambachtelijke kunst. Tot 26 mei staat het thema “gastvrijheid“ centraal.
Weldadige vakantie Voor wie in de vakantie lichaam en geest wil verwennen, zijn er in Vorarlberg feel-well-hotels en -arrangementen. Er worden vastenkuren aangeboden, heilzame modderbaden, afslankkuren en schoonheidsbehandelingen, ontspannende verwendagen en activiteiten in de natuur. In de merendeels moderne, licht overgoten wellness- en spafaciliteiten is de sfeer ontspannen.
Skyspace-Lech Het begaanbare kunstwerk in Oberlech/Tannegg is ontworpen door de kunstenaar James Turrell uit de VS. Via een tunnel kom je in de onderaardse show- en lichtkamer. Een venster biedt uitzicht omhoog en bij elk bezoek zie je de hemel en de lichtinval anders. Als het donker is verandert een lichtinstallatie de impressie van de ruimte.
Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Busstations bekijken Ze worden druk bezocht, niet alleen door mensen die op de bus wachten. Zeven originele bushaltes zijn de attractie in Krumbach in het Bregenzerwald. Bus:Stop Krumbach, zoals het project heet, verenigt werken van zeven gerenommeerde
architectenbureaus uit Rusland, Noorwegen, België, Spanje, Chili, Japan en China. Elke bushalte werd begeleid door een Vorarlberger architect en handwerkbedrijf. Op de springschans staan In de jaren ’30 stond in Tschagguns de destijds grootste skispringschans van Oostenrijk. Later werd de schans stilgelegd. Een paar jaar geleden werd een nieuw schansencentrum met vier springschansen gerealiseerd. Tijdens rondleidingen krijg je informatie en heb je een uitzicht van bovenaf. Architektouren Elf tochten van een hele of een halve dag nodigen architectuurliefhebbers uit voor individuele bouwculturele ontdekkingsreizen. Een pocketfolder en een gratis app geven gedetailleerde informatie over de tochten. De thema’s zijn: “plaatsruimtes”, “hout & materiaal”, “ innovatie & ambacht”, “kunst & cultuur”, “oud & nieuw”, “natuur & landschap” en “Getting Things Done – The Maker´s Choice”. Meer informatie: www.vorarlberg.travel
Winter – interactief Panoramakaarten van de skigebieden, sneeuwhoogtes en het actuele lawinebericht zijn verkrijgbaar bij Vorarlberg Tourismus. Verder tips over evenementen en activiteiten zoals winterwandelen, langlaufen of rodelen. Met de Vorarlberg app heb je alles op je smartphone. www.vorarlberg.travel/app