Belevenisregio Vorarlberg Wandelen naar de zonsopgang en onder de sterren grote opera’s beleven. Verrassend moderne gebouwen bewonderen en met het gezin natuurbijzonderheden ontdekken. Genieten van heerlijkheden uit de creatieve regionale keuken: Vorarlberg verwent zijn bezoekers met inspirerende en smakelijke belevenissen.
Vorarlberg in cijfers Bewoners: ca. 374.000
Vorarlberg ligt in het westen van Oostenrijk en grenst aan Duitsland, Zwitserland en het vorstendom Liechtenstein. De regio tussen de Bodensee en de 3.000 meter hoge bergen is rijk gezegend met natuurschoon. Je kunt de landschappen ontdekken tijdens het wandelen of fietsen, op boottochten op de Bodensee of bij outdooractiviteiten. Of gewoon als je kijkt. Er is een groot aantal uitkijkpunten, sommige zijn makkelijk bereikbaar met bergbanen. Het gevoel voor schoonheid en voor doordachte ontwerpen is op veel plekken zichtbaar. In de steden en dorpen vind je verschillende verrassende gebouwen. Nergens anders in Oostenrijk is in zo’n klein gebied zo veel goed gebouwde hedendaagse (hout)architectuur te zien.
Ook enkele hotels zijn in moderne stijl gebouwd. De kunstzinnige inrichting is vaak afkomstig van innovatieve ambachtslieden uit de regio. Het culturele aanbod is van internationaal formaat. Het grootste festival zijn de Bregenzer Festspiele. In juli/augustus spelen ze op het podium in de Bodensee grote opera’s, spectaculair geënsceneerd. De Schubertiade in Schwarzenberg en Hohenems staat in het teken van klassieke muziek. Popcultuur en design staan in het middelpunt van de zomerse “poolbarFestivals” in Feldkirch.
geschiedenis en het heden van Vorarlberg. In de interactieve natuurshow inatura in Dornbirn leer je de natuur kennen en begrijpen. Het Werkraumhaus in Andelsbuch presenteert innovatief ambachtelijk werk, voornamelijk uit het Bregenzerwald. De keuken biedt culinair genot. Uit de natuur, van boerderijen en van producenten van delicatessen komen de ingrediënten die de koks op creatieve wijze verfijnen. Op het programma staan proeverijen van regionale specialiteiten, zoals culinaire wandelingen of e-bike-tochten. Geniet van uw tijd in Vorarlberg!
Musea bieden nieuwe inzichten. Het Kunsthaus Bregenz presenteert moderne kunst in de glazen kubus. Het vorarlberg museum in Bregenz is gewijd aan de
Hoofdstad: Bregenz Oppervlakte: 2.600 km2 (vier keer zo groot als Wenen, ongeveer even groot als het Saarland of Luxemburg), twee derde van de regio ligt boven 1.000 meter. Afstanden: van noord naar zuid 100 kilometer. 1,5 uur met de auto van de Bodensee (400 m) naar het hooggebergte met zijn vergletsjerde drieduizenders. Accommodatie: 1.000 door families geleide hotels en pensions, ca. 4.000 privéverhuurders (vakantiehuizen en kamers), samen ca. 65.000 gastenbedden
vt 1724
g lber r a r t Vo M e t e n ka a r weg
Oogstrelend Zomer 2017 in Vorarlberg Tips en inspiratie voor uw vakantie
Naar Vorarlberg reizen
Zes uitnodigende regio’s
Vorarlberg is via alle verkeerswegen en met alle vervoermiddelen goed bereikbaar. Het openbare streekvervoer is erg goed. Trein- en busverbindingen zijn in de Vorarlberger Verkehrsverbund op elkaar afgestemd.
Van noord naar zuid meet Vorarlberg 100 kilometer en de gevarieerde landschappen zijn indrukwekkend. Een autorit van een uur brengt bezoekers van de op 400 meter gelegen, mediterraan aandoende oever van de Bodensee over glooiende heuvels naar het hooggebergte. Landschappen en levenscultuur geven elk van de zes vakantieregio’s zijn eigen karakter.
…per auto Vanuit Nederland door Duitsland: keuze uit twee routes die in kilometers en rijtijd niet noemenswaardig verschillen. Bij Keulen linker-Rijnoever (is voor ons de rechter kant), bij knooppunt Waldorf richting Heilbronn, volg aanduiding Singen, verder over Friedrichshafen en Lindau naar Bregenz. Tweede mogelijkheid: Keulen – Frankfurt – Heilbronn (zie boven) of Frankfurt – Karlsruhe – richting Stuttgart, Ulm – Bregenz. Vanuit België: Autosnelweg Brussel/Antwerpen – Aken – Keulen. Daarna een van de routes zoals voor Nederland aangegeven. Het Kleinwalsertal ligt in het noorden van Vorarlberg en is via de weg alleen bereikbaar via Duitsland.
Tol (Maut) Op autosnelwegen en snelwegen in Oostenrijk moet tol worden betaald. • 10-daags vignet voor personenauto’s € 8,90 • 2-maanden vignet voor personenauto’s € 25,90 • Jaarvignet voor personenauto’s € 86,40 www.asfinag.at
Bregenz en Dornbirn zijn bovendien stations voor intercitybussen (www.meinfernbus.de).
…per trein Vanuit Nederland: rechtstreekse verbindingen per trein Amsterdam/Rotterdam/Utrecht, via Emmerich – Aken – Keulen – Frankfurt – Ulm – Lindau – Bregenz. Vanuit België rijden internationale treinen via Basel naar Zürich en naar Bregenz.
... per vliegtuig De dichtstbijzijnde internationale luchthavens zijn (afstand in km naar Bregenz): • Bodensee-Airport Friedrichshafen (D, 35 km), o.a. verbindingen van/naar Duitsland. • St. Gallen-Altenrhein (CH, 20 km), directe verbinding van/naar Wenen. • Allgäu-Airport Memmingen (D, 77 km), verbindingen binnen Europa. • Zürich (CH, 119 km), intercontinentale verbindingen. • Innsbruck (A, 184 km), verbindingen van/naar Wenen en Europa. www.vorarlberg.travel
Stuttgart
Ulm
DUITSLAND
München
Singen
Afstanden in km voor de snelste route naar Vorarlberg (Bregenz):
Arlberg
Bregenzerwald
Meer ruimte – meer tijd Zijn reputatie is legendarisch, zijn naam staat voor passie – de Arlberg. In Lech Zürs am Arlberg vinden gasten „Meer ruimte voor gedachten en meer tijd voor de zintuigen“. De Lech Card is daarbij de perfecte begeleider, al verkrijgbaar vanaf twee overnachtingen voor een voordelige prijs. Rustig, romantisch en gastvrij, dat is Stuben am Arlberg. Idyllisch, aan de voet van de Arlberg, ligt Klösterle, omringd door de Lechtaler Alpen en de Verwall.
De elegantie van het eenvoudige De regio voor liefhebbers van fijne gerechten en lekkernijen. Bekend om zijn uitstekende bergkaas en de „KäseStrasse“. De mix van oude en nieuwe architectuur is verrassend. Het Werkraum Haus in Andelsbuch geeft inzicht in het ambachtelijke werk. Themaroutes vertellen boeiende verhalen. Het interessante culturele landschap is ideaal voor liefhebbers van beweging. Het beluisteren waard: de concerten van de Schubertiade Schwarzenberg.
Lech Zürs Tourismus T +43.(0)5583.2161-0, F 3155 info@lech-zuers.at www.lechzuers.com
Bodensee-Vorarlberg
Kleinwalsertal
Opwindend. Inspirerend. Levendig kleinsteeds, in een betoverende natuur en het beste uitgangspunt voor uitstapjes rondom de internationale Bodensee. Toneel van de Bregenzer Festspiele en veel andere festivals. Bekend vanwege de moderne architectuur en spannende musea. Populaire locatie voor congressen. Het gebeurt allemaal in de steden aan de Bodensee en in het Rijndal: Bregenz, Dornbirn, Hohenems en Feldkirch.
Actieve time-out in de bergen 36 bergtoppen omringen het Kleinwalsertal, dat over de weg alleen vanuit Duitsland bereikbaar is. De ongerepte natuur is heel dichtbij. Wandelen, bergbeklimmen of mountainbiken, een actieve dag in de Walser bergen start direct voor de deur van het hotel. Geniet in uitstekende restaurants en hutten van specialiteiten uit de GenussRegion Kleinwalsertal.
Bodensee-Vorarlberg Tourismus T +43.(0)5574.43443-0, F 43443-4 office@bodensee-vorarlberg.com www.bodensee-vorarlberg.com
Bregenzerwald Tourismus T +43.(0)5512.2365, F 3010 info@bregenzerwald.at www.bregenzerwald.at
Kleinwalsertal Tourismus T +43.(0)5517.5114-0, F 5114-419 info@kleinwalsertal.com www.kleinwalsertal.com
D
Bodensee
Memmingen
Rhein
Konstanz Schaffhausen B
Friedrichshafen en Lindau se
od
DUITSLAND Kempten
e
Chur
ZWITSERLAND
OOSTENRIJK Innsbruck
➛
Rh ein
St.Gallen Bregenz Altenrhein Dornbirn Zürich Hohenems VORARLBERG Feldkirch ZWITSERLAND FL Bludenz
ITALIË
Vorarlberg Tourismus Poststraße 11, Postfach 99, 6850 Dornbirn, Oostenrijk T +43.(0)5572.377033-0 (ma–za 8–18 uur), F +43.(0)5572.377033-5 info@vorarlberg.travel, www.vorarlberg.travel
Amsterdam
822 km
Rotterdam
811 km
Brussel
762 km
Frankfurt
419 km
München
185 km
Salzburg
328 km
Zürich
123 km
Milaan
307 km
CH
Brandnertal – Alpenstad Bludenz – Klostertal – Großes Walsertal Drie indrukwekkende Alpendalen, het Brandnertal, het Klostertal, het Große Walsertal en de Alpenstad Bludenz vormen de charme van deze regio. Leuke en informatieve routes en verzorgde programma’s inspireren vooral gezinnen om samen tijd in de natuur door te brengen. „De natuur gebruiken, zonder haar te schaden“ zo luidt de filosofie in het biosferenpark Großes Walsertal.
Bregenzerwald
Montafon
Alpenregion Bludenz Tourismus T +43.(0)5552.30227, F 30227-1712 info@alpenregion.at www.alpenregion-vorarlberg.com
Echte bergen. Echt beleven. Actievelingen worden blij van het 39 km lange, hoogalpine dal met elf plaatsen. Bergen, waaronder de hoogste berg van Vorarlberg, de 3.312 m hoge Piz Buin, bepalen het landschapsbeeld. Het Montafon is veelzijdig. Wandelen op historische paden, per e-bike bergen beklimmen, lekker eten in de hutten en avonturen in het bergbos zijn hier even vanzelfsprekend als uitdagingen voor ambitieuze recreatieve sporters.
Kleinwalsertal
Meer informatie?
BodenseeVorarlberg Brandnertal – Arlberg Alpenstadt Bludenz – Klostertal – Großes Walsertal
FL
Informatie over speciale thema’s of brochures en accommodatielijsten van de vakantieregio’s sturen wij u graag per omgaande en gratis toe. Gewoon bestellen.
A Montafon
Montafon Tourismus T +43.(0)50.6686, F +43.(0)5556.72253-19 info@montafon.at www.montafon.at
CH
Contactadressen Vorarlberg Tourismus, Postfach 99, 6850 Dornbirn, Oostenrijk, T +43.(0)5572.377033-0 (ma–za 8–18 uur), F +43.(0)5572.377033-5, info@vorarlberg.travel Op www.vorarlberg.travel vindt u topactuele informatie, tips voor evenementen, reistips, arrangementen en folders om te downloaden. Hier kunt u uw vakantiebestemming uitzoeken en direct boeken. U kunt ook terecht bij de Vorarlberger vakantieregio’s en bij uw reisbureau.
Colofon Uitgever: Vorarlberg Tourismus GmbH, Dornbirn. Foto’s: Dietmar Denger, Popp & Hackner, Lech Zürs Tourismus, Vorarlberg Lines, Adolf Bereuter/Bregenzerwald Tourismus, Frank Drechsel/Kleinwalsertal Tourismus eGen, Alpenregion Bludenz GmbH, Bernhard Huber, Montafon Tourismus GmbH – Daniel Zangerl, Österreich Werbung – Peter Burgstaller/Udo Bernhard, Andreas Gaßner, walser-image.com/Diedamskopf, Darko Todorovic, michaelgunz.at, Dornbirn Tourismus & Stadtmarketing GmbH. Tekst: Kinz Kommunikation. Concept/vormgeving: Vorarlberg Tourismus. Nederlandse vertaling: Renette Niekerk. Wegenkaart: © Land Vorarlberg / © ALPSTEIN Tourismus GmbH & Co. KG / © BEV 2016 Bundesamt für Eich- und Vermessungswesen / © 1996-2016 NAVTEQ. All Rights reserved. Druk: Vorarlberger Verlagsanstalt GmbH, Dornbirn. Printed in Austria. Alle gegevens zijn gebaseerd op aangeleverde informatie. Ondanks zorgvuldige bewerking zijn de gegevens onder voorbehoud van onjuistheden. Informatie stand: december 2016.
Stimulerend: beweging en natuur
Inspirerend: cultuur en kunstruimtes
De landschappen zijn indrukwekkend mooi. Wandelaars, mountainbikers en outdoorsporters worden er blij van. De berglucht is opwekkend en geeft energie. Verschillende arrangementen combineren culinair genieten met beweging, van ontbijt bij zonsopgang tot een e-bike-tocht naar een bergrestaurant. Prettig: veel uitgangspunten voor wandelingen en uitkijkplaatsen zijn per kabelbaan bereikbaar.
Fantasievolle festivals maken je blij. Op veel plaatsen speelt de natuur een grote rol, van de Bodensee tot het bergpanorama. Musea en tentoonstellingen openen nieuwe perspectieven. De moderne architectuur en ambachtelijk werk zetten frisse accenten. De architecten van Vorarlberg combineren kennis van de bouwtraditie en gevoel voor vormgeving om het juiste voor een bepaalde plek te creëren.
Wandelen naar kaasmakerijen Talrijke wandelpaden voeren naar alpen, waar de koeien de zomer doorbrengen, bijvoorbeeld de “Alpgang” in Au-Schoppernau en de kunstzinnig aangelegde Gauertaler AlpkulTour in het Montafon. Op veel alpen wordt bovendien kaas gemaakt, die je ter plaatse kunt proeven. Alle almwandelingen en informatie over beheerde almen zijn te vinden op www.vorarlberg.travel/wandern
Uniek: Bregenzer Festspiele De sfeer in de openlucht, het spectaculaire podium, eersteklas muziek: de meeropvoeringen van de Bregenzer Festspiele zijn indrukwekkend. Van midden juli tot midden augustus 2017 staat Carmen van Georges Bizet op het programma. Ook op het repertoire: opera’s, orkestconcerten en theater.
Wandelen en lekker eten • Bregenzerwald Tourismus biedt culinaire wandelingen aan op verschillende routes door prachtige landschappen. Het ontbijt, de lunch en het dessert zijn inbegrepen. De drie maaltijden worden in verschillende bergrestaurants, restaurants of cafés geserveerd. • Het “Zomerculinarium” in het Große Walsertal combineert een wandeling en 4-gangenmenu dat op vier verschillende plaatsen wordt geserveerd. De begeleide wandeling duurt ongeveer vier uur en voert van het bergstation van de kabelbanen SonntagStein naar verschillende almen. • De voormalige topkok Herbert Edlinger begeleidt een zwerftocht door de GenussRegion Kleinwalsertal. Hij laat zien waar de producten vandaan komen, van de weide naar het bord. Met “GenussPicknick”, een bezoek aan een Walser “GenussWirt” en lekkernijen uit de “Genussküche”. • Een goed begin van een wandeldag of een dagje genieten: diverse bergrestaurants en berghutten verwennen hun gasten met een stevig ontbijt. De meeste ontbijtlocaties zijn bereikbaar
per kabelbaan, bus of auto. Naar andere voeren gemakkelijke wandelroutes. In het Bregenzerwald verwennen de “Krumbacher Moorwirte” wandelaars na een tocht door het veen met regionale specialiteiten. Zon, maan en vuur • Tegen 3 uur ’s morgens begint de zonsopgangwandeling, het beste met voorhoofdlampen. Boven aangekomen word je begroet door de eerste zonnestralen. Een fascinerende en uitdagende belevenis, waarvoor je graag vroeg opstaat. Begeleide zonsopgangswandelingen met aansluitend ontbijt worden aangeboden op de Loischkopf (1.810 m) in het Brandnertal, op de Zafernhorn (2.107 m) in het biosferenpark Großes Walsertal, boven de Alpe Garfrescha op de Gantekopf (1.958 m) in het Montafon en op de Kanisfluh (2.044 m) bij Au in het Bregenzerwald. • Wie de zonsondergang op een berg wil beleven en onder de sterrenhemel wil overnachten, kan kiezen uit twee mogelijkheden. In Lech Zürs am Arlberg staat op de Stierlochkopf (2.350 m) een bivak, waar je voor een kleine bijdrage in het onderhoud kunt overnachten. Hoog boven op een berg kamperen kan ook in het Montafon tijdens een begeleide wandeltocht. De camping ligt midden in de natuur boven Gaschurn. • Van de betovering van een vollemaansnacht kun je genieten op de Diedamskopf bij Au-Schoppernau in het Bregenzerwald. Een korte wandeling leidt naar de top, van waaruit je tot de Bodensee kunt kijken.
• Op veel plaatsen in Vorarlberg worden rondom 21 juni, de langste dag van het jaar, op de bergen zonnewendevuren aangestoken. Dan staan bijvoorbeeld in het Montafon de “bergen in vlammen”, op de Pfänder bij Bregenz is een vuurwerk met live-muziek en hapjes en drankjes.
Golfen met uitzicht In het vlakke Rijndal of in een bergdorp, op de golfbanen in Vorarlberg heb je steeds uitzicht op een fascinerend bergdecor. Er zijn vier 18-holes- en twee 9-holes-golfbanen en 20 gespecialiseerde hotels. www.golfvorarlberg.at
E-biken & mountainbiken Mountainbikers vinden talrijke routes in heel Vorarlberg. Fietsen kun je ook combineren met culinair genieten: • In het Montafon voert een ongeveer 5 uur durende culinaire tocht van St. Gallenkirch naar het zonnebalkon Bartholomäberg. Onderweg kun je op de Alpe Latons de Montafoner specialiteit "Sura Kees" proeven.
Goede begeleiders: landkaarten en app Wandeling, fietstocht of cultureel uitstapje: voor de voorbereiding en oriëntering ter plaatse zijn er praktische hulpjes. De interactieve landkaarten op www.vorarlberg.travel beschrijven routes in detail. De informatie over alle beschreven routes kunt u printen en downloaden. Ook kunt u via “Layers” op informatie inzoomen, van bezienswaardigheden tot restaurants, van foto’s tot bushaltes. Al deze informatie en nog meer is opgenomen in de gratis Vorarlberg-app “Urlaub und Freizeit”. Download de app en u heeft onderweg altijd alle informatie bij de hand. www.vorarlberg.travel/app
• In het Kleinwalsertal fiets je per e-bike naar de bioboerderij. Daar vertelt boer Bernhard Fritz over zijn werk en legt hij uit waarom regionaliteit en bio hem na aan het hart liggen. Genieten van het landschap staat centraal bij de begeleide tochten, die de Bikeschool Bregenzerwald in Au dagelijks aanbiedt. In het Bikepark Brandnertal kun je kiezen uit 12 kilometer freeride- en downhill-trajecten voor alle niveaus. Er worden ook cursussen en begeleide tochten aangeboden. De Bodensee verkennen Op de voorgrond de glooiende oever, dorpen en steden, op de achtergrond bergen, heuvelland en boomgaarden. Een tochtje op de Bodensee opent nieuwe perspectieven. Vanuit moderne havens in Bregenz varen de boten van de Bodenseevloot langs aantrekkelijke plaatsen rondom de Bodensee. www.bodenseeschifffahrt.at
Meer informatie over de vermeld tips vindt u op www.vorarlberg.travel/bergerlebnis
Min Weag – door Vorarlberg wandelen De langeafstandswandelroute “Min Weag” (mijn weg) voert in 31 etappes door alle landschappen van Vorarlberg. Van de Bodensee gaat het via het Bregenzerwald, de Arlberg, het Montafon en de Alpenregion Bludenz naar het Rijndal. www.vorarlberg.travel/min-weag
Plezierig: avonturen en spelen
“Zwischentöne” & pop in Feldkirch De “Montafoner Zwischentöne” creëren op drie data in februari, juni en november tijd-ruimtes tussen dialoog en muziek, steeds over een bepaald thema. Het programma varieert van salondialoog tot orkestconcert. In de zomer staat het poolbar-Festival zes weken lang in het teken van popmuziek, mode, architectuur en design. Het oude overdekte zwembad is de belangrijkste locatie van dit festival. Passiespelen Klostertal, Arlberg In juli/august is Klösterle het toneel voor de passiespelen. Een evenement dat slechts elke vier tot vijf jaar plaatsvindt. Potentieel voor een goede tijd In september vindt FAQ Bregenzerwald plaats. Het forum met festivalkarakter en culinaire pretenties combineert lezingen en discussies met concerten en tafelgenoegens. Shakespeare am Berg Ledere zomer voert het jonge festival een toneelstuk van William Shakespeare op. De openluchtvoorstellingen vinden plaats voor het spectaculaire bergdecor van de bergarena Muttersberg boven Bludenz.
Muziek en theater in het Montafon De “Montafoner Resonanzen” spelen in augustus/september muziek van alle stijlrichtingen. De theaterwandeling “Auf der Flucht” (Op de vlucht) ontvoert het publiek op verschillende data naar het gebergte en naar vroegere tijden. Lech Classic Festival Van berg naar concertzaal: begin augustus presenteert het Lech Classic Festival klassieke muziek in de harmonieuze sfeer van de nieuwe kerk. Kulturmeile Bregenz Het Vorarlberger Landestheater, het Kunsthaus Bregenz (KUB) en het vorarlberg museum staan op korte afstand van elkaar aan de Kulturmeile Bregenz, een ruim voetgangersgebied. Het Kunsthaus Bregenz (KUB) is een van de toonaangevende expositieruimtes voor moderne kunst in Europa. De glazen kubus is ontworpen door de bekende Zwitserse architect Peter Zumthor. Het vorarlberg museum belicht de geschiedenis en het heden in verschillende tentoonstellingen. De gevel, gesierd door meer dan 16.000 bloemen, is indrukwekkend. Veelzijdig museumlandschap Musea zoals het Frauenmuseum in Hittisau, het Joods Museum Hohenems of regionale musea zoals het Klostertalmuseum geven inzicht in de geschiedenis en de moderne tijd. In veel andere musea staan speciale thema’s centraal, van natuur tot de textielgeschiedenis van Vorarlberg.
Vormgevend vermogen in het Bregenzerwald De 12 “wegen naar vormgeving“ van de “Umgang Bregenzerwald”vertellen waarom zich in het Bregenzerwald een innovatieve architectuur- en ambachtscène heeft ontwikkeld. Langs de dorpswandelingen vestigen zuilen de aandacht op bijzondere ontwerpen op verschillende gebieden. Het hele jaar door geeft het Werkraumhaus in Andelsbuch een inkijk in de moderne ambachtelijke en artistieke cultuur tijdens wisselende tentoonstellingen. Het halachtige, transparante gebouw is ontworpen door de bekende Zwitserse architect Peter Zumthor. In het gebouw zijn ook een shop en een café. Architektouren Vorarlberg Al tientallen jaren geldt Vorarlberg als modelregio op het gebied van architectuur en ambachtelijk werk. 10 architectuurroutes voeren naar bijzondere moderne en traditionele gebouwen. De thema’s zijn: “plaatsruimtes”, “hout & materiaal”, “ambacht & innovatie”, “kunst & cultuur”, “oud & nieuw” en “natuur & landschap”. Informatie over de route, over details van de objecten en horecagelegenheden geeft de gratis Vorarlberg-app “Urlaub und Freitzeit” en www.vorarlberg.travel/architektur. Meer informatie over de Vorarlberger bouwcultuur is te vinden op www.vorarlberg.travel/architektur en in het gratis Vorarlberg Magazine “bau-kultur”. Meer informatie over kunst en cultuur vindt u op www.vorarlberg.travel/kultur
Heerlijk: proeven en genieten Inclusive Cards
Vorarlberg biedt gezinnen veel afwisseling. Genieten van de tijd met elkaar en samen nieuwe dingen ontdekken van klimmen tot een wildernisexpeditie - is het devies. Avontuurlijke wandelpaden en musea garanderen speels plezier. Verschillende plaatsen en de Top-Family-Hotels bieden activiteiten met begeleiding aan.
Avonturen in de bergen Op de Golm, de huisberg van Tschagguns in het Montafon, kun je het hele jaar door met de Alpine-Coaster-Golm naar het dal suizen. Grote en kleine klimmers leven zich uit in het Waldseilpark-Golm en met de Flying-Fox-Golm, die zelfs een meer oversteekt. Beestachtig leuk: wandelingen met lama’s in Bartholomäberg. Op een speelse manier de natuur ontdekken Hoe ontstaat het weer? Hoe ziet het hol van een bergmarmot er van binnen uit? En hoe gaat het er op een alm aan toe? Op de Natursprünge-weg en de Tierwelten-weg in het Brandnertal kunnen in natuur geïnteresseerde wandelaars bijzonderheden uit de bergwereld ontdekken. Op beide routes zijn interactieve informatiepunten. Op de gezins- en avonturenberg Sonnenkopf in het Klostertal is het Bärenland de attractie voor kleine avonturiers. Met de berengondels zweef je de berg op. Boven is er een berengrot, de berenspeeltuin, waterspelletjes, vaarten met een vlot op het berenmeer en nog veel meer. Een rit met het “Wälderbähnle” In het Bregenzerwald tuft de nostalgische smalspoorbaan, bekend als “Wälderbähnle”, van mei tot oktober in het weekend van Bezau naar Andelsbuch/Bersbuch en terug. De trein rijdt, deels met een dieselloc, deels onder stoom, door schilderachtige landschappen. Wandelen en raadsels oplossen, Lech am Arlberg Wat is het waardevolste goed van onze aarde? Wie dat wil weten wandelt in Lech am Arlberg met het “onmogelijke werkboek” op de Grüne Rätsel-Ring. De gemakkelijke route voert van Lech
(1.450 m) naar de Rud-Alpe (1.560 m). Wandelaars moeten onderweg bij 14 punten vragen beantwoorden en raadsels oplossen. Als beloning krijgen kleine speurneuzen op de RudAlpe een cadeautje. Bovendien kun je daar een koel drankje drinken en lekker spelen in de waterspeeltuin. Op pad in de wildernis Hoe beweeg je je zachtjes door het struikgewas en wat kun je in het bos allemaal ontdekken? Hoe lees je sporen en hoe maak je een kampvuur zonder aansteker en lucifers? Diverse expedities voeren door de wildernis. In het Brandnertal staat onder het motto “Bsundrige Zit” (bijzondere tijd) iedere dag een ander natuuravontuur op het programma. In het Kleinwalsertal kunnen kleine avonturiers twee keer per week deelnemen aan een wildernisdag.
In de vierlandenregio aan de Bodensee zijn diverse doelen een bezoek waard. Museum of uitzichtberg, barok klooster of producent van delicatessen: wie meerdere excursies plant, profiteert van verschillende Inclusive-Cards. Regionale Inclusive-Cards In alle Vorarlberger vakantieregio’s is er een Inclusive-Card. De cards gelden – afhankelijk van de regio – voor het openbaar vervoer, de kabelbanen, voor musea, recreatieve voorzieningen en voor deelname aan programma’s. In het Kleinwalsertal, het Brandnertal, Klostertal en de Alpenstad Bludenz zijn de cards bij de deelnemende hotels bij de overnachtingsprijs vanaf één nacht inbegrepen, in het Bregenzerwald (incl. Fontanella en Sonntag in het biosferenpark Großes Walsertal) vanaf drie nachten. In de regio Bodensee-Vorarlberg (Bodensee-Vorarlberg Freizeitkarte), in Lech am Arlberg (Lech Card) en in het Montafon (Montafon Brandnertal Card) kun je de cards voordelig kopen. www.vorarlberg.travel
Experimenteren in een museum Een museum waar je alles mag aanraken – zelfs moet aanraken? De interactieve natuurshow inatura in Dornbirn maakt het mogelijk. Je kunt er in het vossenhol kruipen, vissen aaien, experimenteren in het Science Center en op een speelse manier leren hoe het menselijk lichaam functioneert.
V-CARD Voor iedereen die vaker in Vorarlberg reist is de V-CARD een goede keuze. Deze is geldig voor bergbanen, musea en zwembaden, die allemaal één keer bezocht kunnen worden. De V-CARD kost € 59,– voor volwassenen en € 29,50 voor jongeren. De kaart is geldig van 1 mei t/m 31 oktober. www.v-card.at
Top Family – goed verzorgd tijdens de vakantie De plaatsen, regio’s en hotels met het keurmerk “Top Family” bieden eigen gezinsprogramma’s, begeleiding en speciale services. Adressen, arrangementen en details over de criteria voor dit keurmerk staan, meer informatie en ideeën voor afwisselende familie-uitstapjes en de beste adressen voor gezinnen vindt u op www.vorarlberg.travel/familie
BodenseeErlebniskarte De BodenseeErlebniskarte is geldig van eind maart tot eind oktober voor 3, 7 of 14 opeenvolgende dagen. Inbegrepen zijn, afhankelijk van de kaart, vaarten met de Bodenseeschepen, toegang tot circa 180 excursiedoelen en korting op topattracties rondom de Bodensee, bijvoorbeeld het eiland Mainau. www.bodensee.eu
Oogstrelend! Vers, regionaal en geraffineerd is het devies in de keukens. Veel van de specialiteiten komen van boerderijen of kleine producenten. Programma’s en evenementen, van een kruidenwandeling via een cursus kaasmaken tot een gourmetboottocht, geven een inkijk in de gastronomische cultuur. Gespecialiseerde gastheren zorgen voor smakelijke vakantiedagen.
Regionaal eten in het Brandnertal en in Bludenz Het “GenussErlebnis Brandnertal” verwent met regionale en seizoensproducten. Vijf koks bereiden vijf keer per jaar een 5gangenmenu in een van de deelnemende restaurants. Op elke datum wordt een ander, creatief samengesteld menu geserveerd. In augustus creëren koks uit de regio en livebands in Bludenz het “Alpen Culinary Street Food Festival”. Wandelen naar kruiden • Kruiden verzamelen en die dan verwerken tot thee, tincturen of kruidenzout, daarvoor nodigt de kruiden-gezinswandeling in het Brandnertal uit. • Op de weiden en in de bossen in het biosferenpark Großes Walsertal vinden die Alchemilla kruidenvrouwen smakelijke en weldadige kruiden. Hun kennis geven ze door op weide- en kruidenwandelingen. • In het natuuravontuur Holdamoos in Au-Schoppernau voeren paden naar een oude berghut, een meertje en een welige kruidentuin. Verscheidene rondleidingen wijden grote en kleine bezoekers in de geheimen van de kruiden in. • Eén keer per week begeleidt een vrouw met kennis van kruiden in het Kleinwalsertal een wandeling. Onderweg verzamelen de deelnemers kruiden, die ze daarna samen verwerken. • ’s Morgens vroeg, als er nog dauw op de alpenweiden ligt, begint de kruidenwandeling naar plaatsen in het Montafon met mooie uitzichten. Nadat de wandelaars wetenswaardigheden over kruiden, wortels en bessen hebben gehoord, genieten ze in het bergrestaurant van lekkers uit de kruidenkeuken.
• In Lech am Arlberg kun je op bepaalde dagen met een sterrenkok en een kruidenexpert kruiden zoeken. Tafelen in het Bregenzerwald Op een bijzondere plek op een exclusieve route genieten van regionale specialiteiten: van mei t/m oktober bereiden koks uit het Bregenzerwald een 5-gangenmenu. Bij mooi weer wordt de tafel voor 30 tot 50 gasten buiten gedekt, bij minder goed weer onder een speciaal dak. Gustav – salon voor consumeercultuur Design, genieten en duurzaamheid zijn de thema’s van de beurs “Gustav”, die eind oktober in Dornbirn plaatsvindt. Culinaire experts en ambachtelijke producenten presenteren hun producten. Gerenommeerde koks nodigen uit voor “Chef’s Tables”. Er worden proeverijen en salongesprekken gehouden. Hohentwiel – genieten aan boord De “Hohentwiel”, een liefdevol gerestaureerde raderstoomboot, staat bekend als de elegantste Bodenseeboot. Van eind april tot midden oktober geniet je tijdens boottochten van de bijzondere sfeer aan boord. Er worden verschillende rondvaarten aangeboden, bijvoorbeeld met gourmetmenu, lunch, jazz-brunch of afternoon tea. Leren kaas maken Goede melk, stremsel, veel handarbeid en geduld: hoe je van melk kaas maakt leer je in de kaasmakerijschool van Ingo Metzler in Egg in het Bregenzerwald, in het Käsehaus Montafon en in Haus Walserstolz in het Große Walsertal. Op bepaalde data vinden er cursussen plaats, groepen kunnen individueel boeken.
“Vorarlberg isst ...” Waar ga je heen als je in een prettige ambiance goed wilt eten en drinken? “Vorarlberg isst ... besser” (Vorarlberg eet … beter) verenigt de restauranthouders die gaan voor kwaliteit. Eethuisje of toprestaurant, trendy café of wijnkelder – de tevredenheid van de gast staat voorop. Kijk voor adressen, tips voor evenementen, recepten en de gratis gastro-app op www.vorarlberg-isst.at
Het Vorarlberg Magazin 2017 belicht de streek vanuit verschillende perspectieven. Het vraagt acht Vorarlbergers naar hun favoriete plekjes, laat Vorarlberger weidemeesters aan het woord komen, werpt een blik op het water en zijn kracht, kijkt naar Shakespeare-opvoeringen in de natuur, neemt je mee in de jungle bij de Bodensee, wandelt met de kunstenaar James Turrell rondom Lech en begeleidt een berggids over het Gottesackerplateau. Bovendien geeft het magazine diverse tips voor gasten die graag bewegen, liefhebbers van cultuur, gezinnen en genieters.
Smakelijke souvenirs Typische souvenirs of eetbare herinneringen aan een heerlijke tijd in Vorarlberg zijn op veel plaatsen verkrijgbaar. Van bergkaas tot chocolade, van mosterd tot voortreffelijke brandewijnen. Veel culinaire heerlijkheden ontstaan op boerderijen, in kaasmakerijen en kleine bedrijven. Hoe cosmetica uit melkwei wordt gemaakt kun je bijvoorbeeld in de nieuwe hal met bezoekersgalerij op de open boerderij in Egg meebeleven. Weldadige vakantie Wie in de vakantie iets goeds voor zichzelf wil doen is bij de Vorarberger Feel Well-hotels aan het juiste adres. Ze bieden vastenkuren, heilzame modderbaden, slank- en schoonheidsbehandelingen, ontspannende verwendagen en activiteiten in de natuur aan. Veel Feel Well-bedrijven hebben hun hotels en de wellnessfaciliteiten in de laatste jaren gemoderniseerd en uitgebreid, doorgaans in de stijl van de moderne Vorarlberger (hout)architectuur. Meer informatie op www.vorarlberg.travel/genuss
Alle websites zijn in het Duits!
Het Vorarlberg Magazin 2017 is gratis verkrijgbaar bij Vorarlberg Tourismus. De verhalen en meer informatie is te vinden op www.vorarlberg.travel/ magazin
Social media Vorarlberg “real time” beleven kan op Facebook, Instagram, Twitter, Youtube en Pinterest. Deel uw vakantie-indrukken met ons! #visitvorarlberg #myvorarlberg