Vormingplus MZW programmazine lente 2017 by Avansa Mid- en Zuidwest

P R O G R A M M A Z I N E - A P R / M E I /J U N 2 0 1 7

bpost PB- PP B- 06487

AFGIFTEKANTOOR KORTRIJK MAIL | DOENAERTSTRAAT 13 | 8500 KORTRIJK | P3A9210 - Foto:

Flickr.com - x-ray delta one

BELGIE(N) - BELGIQUE

HET INTERNET VERGEET NOOIT LUCKAS VANDER TAELEN OVER ‘DE GROTE VERWARRING’ KUNST EN ENGAGEMENT IK BEN GOED GENOEG

VO O R WO O R D

STAP MEE op onze trein 2016 gaat de geschiedenis in als het jaar van oorlog, aanslagen, populisme, de asielcrisis, agressie op de sociale media en burn-out. Als 2016 het jaar was dat zijn schaduw vooruit wierp op 2017, dan hoop ik dat Vormingplus vorig jaar een klein lichtje liet schijnen op 2017.

n 2016 vond de zomerweek plaats met heel wat nieuw of reeds bestaand aanbod voor vertrouwde cursisten en nieuwe deelnemers. Een opstoot van dynamiek en enthousiasme voor we de vakantie inzetten. In '17 staat een tweede editie gepland. Of ook: een geslaagde stiltedag met veel aanwezigen en vooral aandacht voor innerlijke groei. Meteen kwam ook de vraag: zijn we wel voldoende aanwezig in en alert voor onze omgeving? Al snel kwam een aanzet tot antwoord: ‘Binnenkracht buitenmotor’: persoonlijke ontplooiing versus maatschappelijk engagement. Als dit op de stiltedag nog kon klinken als een of/of verhaal, dan werd dit tijdens een studiedag in de herfst zeker doorbroken. Kort daarop volgde een open algemene vergadering. Wij verkenden onze accenten, voor nu en voor de toekomst. We hadden het over bruggen bouwen voor kwetsbare groepen, verstillen in de samenleving en het kleine ontmoeten. Vanuit Vormingplus volgen we niet alleen met aandacht en een kritische blik wat in de samenleving gebeurt. We durven evengoed

onszelf bevragen. Wat is onze kernopdracht? Hoe proberen we die te realiseren en wie betrekken we erbij? Maar vooral de vraag: hoe spelen we in op de transitie die momenteel plaatsvindt? Hoe kunnen we er in participeren, die ondersteunen en helpen sturen? Met wie werken we hierin samen? Denkoefeningen met het team, de raad van bestuur en de (open) algemene vergadering gaven hierop antwoord. In 2017 zijn we er klaar voor. Je merkt het in het programma. We maken geen grote statements. We gaan in gesprek met elkaar. We staan stil bij wat we zelf en samen beleven en proberen het onder woorden te brengen, met elkaar uit te wisselen, te leren met en van elkaar. We zorgen voor een goede verkenning van feiten, voor een veelzijdige benadering en willen aanzetten tot het vormen van een genuanceerde mening. We proberen een zo divers mogelijk publiek te bereiken, met verschillende groepen in de samenleving in gesprek te gaan en samen te werken met initiatieven die ook wakker in de maatschappij staan. We geloven er in, we hebben er goesting in. Het programma daagt jullie uit. Stap mee op onze trein, nodig vrienden en bekenden uit. Zo leggen we ons niet neer bij het fatalisme dat eind 2016 de kop opstak. ■ Leen Dessein, bestuurder bij Vormingplus MZW

VORMINGPLUS | 3

INHOUD MAATSCHAPPIJ & MILIEU

DIGITAAL & MEDIA

6 Integratie als evenwichtsoefening

14 Digidokter

Kristin Keller over leven in Kortrijk.

Fiets- en wandelroutes.

10 Luckas Vander Taelen over ‘De grote verwarring’ Hoe leven in diversiteit?

11 Mechelen, de beste leerling van de klas? Daguitstap.

15 Het internet vergeet nooit Merijn Supply over privacy in digitale tijden.

KUNST & CULTUUR 18 Drieluik Kunst en engagement.

12 Merci Martine! 12 Kom naar de zomerweek Vanaf maandag 3 juli 2017.

13 Vorming voor kansengroepen

4 | VORMINGPLUS

FILOSOFIE & ZINGEVING

PERSOON & RELATIE

20 Het belang van oude knarren voor onze tijd

24 Klankschalen als richtingaanwijzers naar stilte

Agnes Claeys over haar cursus â&#x20AC;&#x2DC;Filosofie voor beginners'.

Ann Cornilly wil wakker in de wereld staan.

28 Ik ben goed genoeg Een exploratie van wie ik ben en hoe ik me toon.

29 Lezen om te leven Het boek van vreugde.

23 Tanach, Bijbel en Koran

PROGRAMMA 30 Aanbod van april t.e.m. juni

VORMINGPLUS | 5

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

INTEGRATIE ALS EVENWICHTSOEFENING Kristin Keller over leven in Kortrijk

e is afkomstig uit Pennsylvania maar reisde als trailing spouse haar Belgische man achterna naar zijn moederland. Na passages in Frankrijk en Engeland is Kristin Keller ondertussen een hele tijd gesetteld in Kortrijk. Tot eind vorig jaar was ze coördinator van het Intercultureel Centrum Leiaarde. Daarnaast richtte ze vanuit een vrijwillig engagement OpenDeur - Kortrijk op, een groep voor en door nieuwe Kortrijkzanen.

6 | VORMINGPLUS

“Alles wat we doen vertrekt bij de deelnemers”, zo begint Kristin. “Er zijn momenteel drie deelwerkingen: het ‘Taalcafé’, ‘Thuis in Kortrijk’ en ‘Papier Hier’. Elk van deze drie activiteiten wil de rol van anderstalige nieuwkomers versterken via participatie. Die rol wordt anders ingevuld dan vaak gebeurt via de meer traditionele programma’s die worden aangeboden aan nieuwkomers.“ 

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

HOE BEN JE GESTART? Ik ben gestart met OpenDeur - Kortrijk omdat ik geloof dat ieder individu iets kan bijdragen en ervaringen te delen heeft. Ik heb de wat ongewone ervaring gehad om beide aspecten van het ‘vreemdeling-zijn’ te kennen: ik heb gewerkt als een ‘integration – language learning specialist’ en ben tegelijk ook zelf vreemdeling geweest, in drie landen ondertussen. Ik heb het fenomeen dus niet enkel bestudeerd, ik heb het zelf beleefd. Dat ik beide kanten uit eerste hand ken, daar kan ik iets mee doen. In tussentijd heb ik ook geleerd dat ik het talent heb om mensen

“Voor mij is integratie iets fundamenteel persoonlijk.” te motiveren en hen te laten inzien dat ze het kunnen ‘maken’, ondanks alle moeilijkheden. Dat is wat ík hen kan aanbieden, maar iedereen die naar onze activiteiten komt, brengt anderen iets bij. Het is eigenlijk wonderlijk als je bedenkt hoeveel potentieel er is. HOE IS HET OM ALS AMERIKAANSE IN KORTRIJK TE WONEN?

It is interesting. Natuurlijk weet iedereen iets over Amerika door te reizen en door wat op televisie en internet getoond wordt. Maar dat leidt dikwijls tot een vreemde en onbekende kijk op mijn thuisland. Ik denk dat het hier voor de mensen moeilijk te begrijpen is hoe groot Amerika is - België kan twee keer in mijn ‘home

state’ Pennsylvania. Alleen al twee staten met elkaar vergelijken, laat staan twee kusten, zou je kunnen gelijkstellen met het vergelijken van bijvoorbeeld Frankrijk met Polen. En dan heb ik het nog niet over onze ‘melting pot nation’ die een fascinerende mix van ideeën en mentaliteiten oplevert. Ik ben vaak verrast door sommige stereotypen over Amerikanen die mensen me soms komen vertellen. Ik weet dat er niet veel Amerikanen in Kortrijk leven, dus het contact van Kortrijkzanen met Amerikanen verloopt via het toerisme en wat op tv getoond wordt. Ik vind dat best grappig omdat ons tegelijk verteld wordt dat we elk individu dienen te respecteren, wars van stereotypering. Ik ben ook maar iemand met een Amerikaans paspoort, ik ben Amerika niet.”

“WAAROM NIET” IN PLAATS VAN “JA MAAR” “Ik heb geleefd in Frankrijk en Engeland en heb gewerkt met mensen van over heel Europa. Ik kan in alle eerlijkheid zeggen dat ik geen vaststaand beeld heb van hoe Europa is. Ik weet alleen zeker dat elke regio, elke stad en elke persoon verschillend zijn en dat we onze ogen, oren en geesten daarvoor moeten open zetten. Ik was niet echt voorbereid op de geslotenheid van de Kortrijkzanen. Omdat ik tot dan toe enkel mensen van buiten West-Vlaanderen had ontmoet, verwachtte ik dat de stad opener en vriendelijker zou zijn. Wanneer je echter weet dat het niet alleen aan jou ligt, is het wel gemakkelijker te begrijpen. Het is niet eenvoudig om niet-Belg te zijn in Kortrijk, maar ik heb ook gehoord dat het niet gemakkelijk is in Kortrijk te wonen als niet–Kortrijkzaan. Het is een publiek geheim onder de nieuwkomers dat je hard moet werken om hier aanvaard te worden. 

VORMINGPLUS | 7

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

"We zijn allemaal mensen die ons best doen om er iets van te maken." Dat is ook jammer voor Kortrijk omdat er veel mensen zijn met zoveel ongelooflijke verhalen die ze willen delen. Hadden ze de kans om ze te vertellen, ze zouden de ogen doen openen. Ik worstel soms met de mentaliteit die ik vaak tegenkom. Je hoort veeleer “ja, maar…” terwijl ik vaker denk “waarom niet?” Het kan vaak ook eenzaam zijn in een stad die bekend staat om beschut en gesloten te zijn. Dit gezegd zijnde: wat ik echt fantastisch vind is de vriendelijkheid en warmte van de mensen eens je voorbij de ‘trial phase’ bent geraakt. Het duurt even eer

8 | VORMINGPLUS

je vrienden maakt, maar als je er de tijd voor neemt en je hebt geduld ontmoet je echt fijne mensen. Het komt van beide kanten.” Door haar eigen ervaringen richtte ze OpenDeur-Kortrijk op. “Wanneer je in een nieuwe stad aankomt, op een plaats met een nieuwe taal en cultuur, is het als nieuwkomer soms moeilijk te geloven dat je iets waardevol kan bijdragen. En discriminatie, gebaseerd op huidskleur, taal en origine is nog steeds veel voorkomend en kan heel ontmoedigend zijn. Tijdens de Taalcafé’s hoor je hoe het voor nieuwkomers is. We proberen elkaar over de negatieve ervaringen heen te helpen met onze positieve ervaringen en connecties. Als we er, door enkele simpele activiteiten, voor kunnen zorgen dat anderen hier sneller hun weg vinden en zich hier thuis kunnen voelen, dan is dat voor mij een succes.” IS DAT INTEGRATIE? Integratie is gevoelige materie, dat vaak een bitter debat uitlokt tussen mensen die de politiek errond bepalen maar er zelf weinig ervaring mee hebben. Voor mij is integratie iets fundamenteel persoonlijk. Iedereen ervaart het, bereikt het (of net niet) op zijn eigen manier. Het veronderstelt een delicate balans tussen alles wat je hebt opgebouwd in je leven tot dan toe en de allesomvattende verwachtingen van ‘de nieuwe wereld’ waarin je terecht komt. Het is mentaal, emotioneel en fysiek een evenwichtsoefening. Ik kan me inbeelden dat het heel moeilijk te begrijpen is als je het proces nooit hebt hoeven meemaken. Je bekijkt het dan van buitenaf. Maar wie integratie heeft meegemaakt weet dat het een worsteling kan zijn. Het is begrijpen waar je vandaan komt en kijken hoe je dat kan inpassen op de plek waar je bent terecht gekomen. 

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

NIET PROBEREN TE VERSMELTEN “Wat we allemaal proberen te vermijden, denk ik, is proberen ons ‘aan te passen’ in de traditionele zin van het woord. Daarmee bedoel ik: doen wat iedereen doet in een poging om aanvaard te worden. Proberen te versmelten met een wereld waarin we hoe dan ook sterk opvallen, wordt vermoeiend na een tijdje. Natuurlijk werken de meesten onder ons heel hard om de taal te leren, om mensen te leren kennen en te begrijpen hoe de dingen hier in elkaar steken. Toch is het belangrijk om onszelf te kennen en te weten waar onze roots liggen. Zoals ik al zei: het is een evenwichtsoefening en we helpen elkaar om die balans te vinden. Het verhaal van ieder van ons is zo verschillend. Eenvoudig

gesteld: aan het einde van de rit komt het er op neer je comfortabel en ‘functioneel’ te voelen in de wereld waarin je leeft.” JE NOEMT JEZELF NAAST INITIATIEFNEEMSTER OOK 'DROMER'. WAAR DROOM JE VAN? In een wereld die nieuwkomers al te vaak afschildert als een probleem, die ons opdeelt in vakjes en ons labels opkleeft, is het echt ‘working on a different canvas’. Ik droom ervan om het idee te verspreiden dat we allemaal mensen zijn die ons best doen om er iets van te maken. ■ Interview: Maarten Vanhee Lees het volledige interview op onze blog detoekomstmakers.be

VORMINGPLUS | 9

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

"Wat is de weg tussen xenofobie, racisme en laksheid?"

LUCKAS VANDER TAELEN OVER ‘DE GROTE VERWARRING’ Hoe leven in diversiteit? Brusselaar, ex-politicus en publicist Luckas Vander Taelen raakt in zijn boek 'De grote verwarring' een aantal heikele thema's over de multiculturele samenleving aan. Hoe kunnen we in grote steden samenleven in een mengelmoes aan culturen en religies? Vander Taelen plaatst grote vraagtekens bij het 'Wir schaffen das' van Angela Merkel. De aanslagen in Parijs en Brussel hebben het geweld van het islamisme in het hart van onze samenleving geplant. Sinds 2016 is de wereld van gezicht veranderd. Dat plaatst integratie, de waarden van de Verlichting, de wederzijdse rechten en plichten van verschillende bevolkingsgroepen in een nieuw daglicht. Wat vermogen tolerantie, het belang van onderwijs en het recht op arbeid, nu de standpunten van de boze, blanke man een stuk harder zijn

10 | VORMINGPLUS

geworden? "De ideologische verwarring is totaal", schrijft Vander Taelen. Wat is de impact op onze samenleving als grote groepen mensen met verschillende culturele en religieuze opvattingen zich hier vestigen? Wat is de weg tussen xenofobie, racisme en laksheid? We staan voor grote maatschappelijke veranderingen en keuzes. Na de inleiding door Luckas Vander Taelen gaan we in gesprek met hem en enkele protagonisten. ■

Luckas Vander Taelen en gasten di 9 mei 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk €5

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

MECHELEN, DE BESTE LEERLING VAN DE KLAS? Daguitstap De verkiezing van Bart Somers tot beste burgemeester van de wereld is de kers op de taart van een stedelijk beleid dat succesvol lijkt te zijn op tal van vlakken: van diversiteit, stadsplanning tot sociale cohesie. Klopt dat? Is Mechelen de beste leerling van de stad? En waaraan ligt dat? Tijdens een stadswandeling in de voormiddag gaan we dieper in op deze thema's: • Hoe ziet de stad eruit en waarom is dat zo? Hoe is de stad geworden tot wat ze is? • Hoe zal ze verder evolueren en voor welke keuzes staat de stad? • Wat komen mensen er zoeken en op welke wijze maken ze gebruik van de stad? • Welke bevolkingsgroepen leven er en hoe gaan ze met elkaar om? • Hoe groot en van welke aard is de rol die de overheid en belangengroepen spelen?

In de namiddag gaan we op bezoek bij theaterhuis ARSENAAL / LAZARUS. Artistiek directeur Willy Thomas geeft er uitleg bij de rol die theater (en kunst in het algemeen) kan spelen bij de stedelijke ontwikkeling. Hoe treedt het theaterhuis in dialoog met de stad? Hoe betrekt ze alle burgers bij haar werking? Hoe gaat ze om met de complexiteit en superdiversiteit van de stad? ■

Gids Mechelenbinnenstebuiten + Willy Thomas za 3 juni 2017 - 9.45u-16.30 u.

afspraak aan het NMBS-station van Mechelen € 15 (treinticket niet inbegrepen in de prijs)

VORMINGPLUS | 11

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

MERCI MARTINE! Collega Martine Maes kwam op 15 februari voor het laatst als werknemer naar Vormingplus. Martine was onze madame van de cijfers, onze boekhoudster. Niet zo zichtbaar vóór de schermen, maar des te actiever daarachter. Ze wist raad met facturen en betalingsherinneringen en hield elke collega op het juiste financiële pad met overzichten van betalingen, afrekeningen en jaarbalansen. Maar we zullen ons Martine ook herinneren als een wandelend woordenboek van Vlaamse zegswijzen. Nu ze de Vormingplusdeur achter zich heeft dicht geslagen kan ze eindelijk meer tijd doorbrengen met haar (klein)kinderen en verre reizen maken. Dank je, Martine, om je bijna 25 jaar lang in te zetten in de socio-culturele sector. We wensen je alle goeds! ■

12 | VORMINGPLUS

KOM NAAR DE ZOMERWEEK Vanaf maandag 3 juli 2017 Schrijf het in je agenda, graveer het in je smartphone en reserveer alvast de zon: na een geslaagde eerste editie gaat op maandag 3 juli 2017 onze tweede zomerweek van start. Wie er vorig jaar bij was weet wat te verwachten: een gezellige combinatie van lezingen, workshops, uitstappen, lekker eten en een bijzondere sfeer op onze parking, die voor de gelegenheid wordt omgetoverd in een zuiderse markt. Het volledige programma zal je in ons volgende tijdschrift kunnen lezen. Maar bijzonder wordt het alleszins. ■

M A AT S C H A P P I J & M I L I E U

VORMING VOOR KANSENGROEPEN Vormingplus heeft als opdracht om het vrijetijdsleren toegankelijk te maken voor iedere inwoner van de regio Kortrijk-Roeselare-Tielt. Maar mensen in (kans)armoede ervaren dikwijls drempels om deel te nemen aan vorming of cultuur. Dat is niet anders voor ons eigen vormingsaanbod, en daarom, om deze opdracht waar te maken, doen we inspanningen om die drempels te verlagen. De ervaring leert ons dat we verschillende sporen moeten volgen om vorming aantrekkelijk en bereikbaar te maken voor deze doelgroep. Die sporen proberen we uit te klaren in de recent verschenen brochure ‘vorming voor kansengroepen’.

We stellen er onze cursussen, workshops en projecten voor, en hopen organisaties en gemeentebesturen te inspireren om samen vorming aan te bieden, op maat van de kansengroepen, en van daaruit de brug te slaan naar een grotere participatie aan vorming en cultuur. WIL JE EEN GRATIS EXEMPLAAR VAN DE BROCHURE ONTVANGEN? WORD JE BIJ HET LEZEN VAN DE BROCHURE ENTHOUSIAST? ZIT JE MET VRAGEN OF WIL JE ONS VOORSTELLEN SUGGEREREN? Aarzel niet om contact op te nemen met Rie Vanduren op 056 26 06 02 of via rie.vanduren@vormingplus.be. Je kan de brochure ook digitaal inkijken en downloaden via onze site. ■

VORMINGPLUS | 13

D I G I TA A L & M E D I A

Rolf Demeulenaere za 25 maart 2017 - 10.00 u.

DIGIDOKTER Fiets- en wandelroutes Een zelf uitgestippelde route geeft een heel eigen cachet aan toeristische uitstappen. Tegenwoordig hoef je daarvoor geen stafkaarten aan te schaffen, maar kan je gebruik maken van gratis diensten op het web. In deze demo maken we kennis met online programma's om je eigen fiets- en wandelroutes uit te tekenen (Google Maps, Fietsnet, RouteYou …). Je leert daarbij de aangenaamste route te kiezen (gescheiden fietspaden, 'trage wegen', veerponten). We bekijken ook hoe je deze route kan overzetten naar een smartphone of naar een speciale wandel- of fiets-GPS. Tot slot overlopen we enkele aandachtspunten bij de aanschaf van een wandel- of fiets-GPS: technische eigenschappen, functieomvang, bediening, (verborgen) kosten, upgrademogelijkheden. ■

14 | VORMINGPLUS

Bibliotheek Staden, Ooststraat 2, Staden

Rolf Demeulenaere za 1 april 2017 - 10.15 u. ARhus, De Munt 8, Roeselare

Mieke Vergote

za 20 mei 2017 - 10.00 u. Bibliotheek Kortrijk, Leiestraat 30, Kortrijk

Mieke Vergote

za 10 juni 2017 - 10.00 u. Bibliotheek Avelgem, Doorniksesteenweg 77 A, Avelgem

Rolf Demeulenaere

za 10 juni 2017 - 10.00 u.

Bibliotheek Kuurne, Boomgaardstraat 65, Kuurne € 5 (€ 3 voor de sessie in Kortrijk)

D I G I TA A L & M E D I A

HET INTERNET VERGEET NOOIT Merijn Supply over privacy in digitale tijden

n februari gaf Maxim Deweerdt (Cyber Analist bij het Center for Cyber Security Belgium) bij Vormingplus een demo/lezing over Linux Tails. Wereldwijd maken journalisten, dissidenten, activisten en klokkenluiders (zoals Edward Snowden) gebruik van dit besturingssysteem. Dankzij de ingebouwde anonimisering (Tor-netwerk) kunnen ze hun werk een stuk veiliger uitvoeren. Ze begeven zich hiermee echter wel op het 'dark web', een duister gedeelte van het internet dat helaas vooral geassocieerd wordt met illegale en/of criminele activiteiten. Vanzelfsprekend kwamen tijdens deze lezing ook allerlei maatschappelijke vraagstukken naar boven. Kwesties die veel ruimer gaan dan de ‘modus operandi’ van klokkenluiders

en dissidenten. Kwesties die ons allemaal aanbelangen. Hieronder voelen we Merijn Supply, stafmedewerker ICT bij Vormingplus, aan de tand over het thema ‘privacy in digitale tijden’. Hij geeft ook enkele praktische tips mee om een beter evenwicht te vinden tussen privacy en gebruiksgemak. ALLE WAARSCHUWINGEN TEN SPIJT BLIJVEN MENSEN VAAK ERG VOORSPELBAAR ALS HET OP DE KEUZE VAN HUN WACHTWOORD AANKOMT. GEMAKZUCHT WINT HET NOGAL EENS VAN PRIVACY EN VEILIGHEID. ZIJN DE TWEE DAN NIET COMBINEERBAAR? Toch wel. Met een wachtwoordmanager bijvoorbeeld LastPass - kan je veel complexere wachtwoorden gaan gebruiken, terwijl je 

VORMINGPLUS | 15

D I G I TA A L & M E D I A

slechts 1 ‘master-wachtwoord’ hoeft te onthouden om toegang te hebben tot alle andere. Het lijkt misschien riskant om al je wachtwoorden toe te vertrouwen aan 1 enkele dienst, maar bedenk dan dat deze dienst extreme veiligheidsmaatregelen neemt. De wachtwoorden op je eigen PC zijn waarschijnlijk minder veilig, tenzij je je toestel permanent loskoppelt van het internet, natuurlijk. JE BROWSER (CHROME, FIREFOX, EDGE ...) VRAAGT TOCH OOK OM WACHTWOORDEN OP TE SLAAN? IS DAT NIET GEMAKKELIJKER? Dat is inderdaad nog gemakkelijker, maar het nadeel is dat je wachtwoorden dan worden opgeslagen in die ene browser. Als je daarnaast nog een andere browser gebruikt (vb Safari op een iPad) dan heb je geen toegang tot die wachtwoorden. Daarnaast is het belangrijk dat je nooit eenzelfde wachtwoord gebruikt op verschillende diensten, en dat je wachtwoorden voldoende ‘complex’ zijn (combinatie van kleine letters, grote letters, cijfers en leestekens). Een browser zal je hier nooit voor waarschuwen. Een wachtwoordmanager wel. MEER EN MEER WEBSITES GEBRUIKEN HTTPS-VERSLEUTELING (HERKENBAAR AAN HET GROENE SLOTJE IN DE ADRESBALK). IS DAT GEEN STAP VOORUIT? Het is zeker een stap voorwaarts omdat ‘netwerk sniffers’ jouw vertrouwelijke data (wachtwoorden, e-mails, etc) niet meer kunnen ontcijferen. Je schakelt een zogenaamde ‘man-in-the-middleattack’ uit, hetgeen een reële bedreiging vormt, zeker bij gebruik van onbeveiligde hotspots. Maar dat is maar een deel van het verhaal. Want aan de andere kant van de versleutelde

16 | VORMINGPLUS

verbinding kunnen webdiensten zoals Google en Facebook jouw informatie natuurlijk wel lezen. Wat deze bedrijven met jouw gegevens doen (en waar je hen via kleine letters toelating voor geeft), daar zit natuurlijk ook een privacyprobleem. SINDS EEN KLEIN JAAR VERSLEUTELT WHATSAPP ALLE CONVERSATIES. FACEBOOK MESSENGER DOET DAT NIET, OF TOCH NIET AUTOMATISCH. VANWAAR DE VERSCHILLENDE AANPAK? WhatsApp is voor alle duidelijkheid eigendom van Facebook. Dat ze die versleuteling hebben ingevoerd wekte enige verbazing. In theorie verliest WhatsApp (en dus ook Facebook) hiermee immers de mogelijkheid om de conversaties te lezen op zijn eigen platform. Maar dat weten we niet helemaal zeker. Ik blijf toch sceptisch. Het kan

"Niets te verbergen? We hebben allemaal net veel te verbergen" zijn dat ze bepaalde achterpoortjes hebben laten open staan om toch toegang te hebben. Facebook Messenger maakt standaard geen gebruik van encryptie. Ik kan me inbeelden dat Facebook liever ongelimiteerd toegang tot alle data heeft. Los van de twijfel over achterpoortjes blijft de ‘metadata’ van conversaties natuurlijk wel vrij toegankelijk. Wie heeft met wie geconverseerd? Wanneer exact? Hoe frequent? 

D I G I TA A L & M E D I A

Mensen beseffen niet dat metadata op zich al enorm veel waardevolle informatie bevatten. Op basis van deze informatie kunnen patronen worden blootgelegd of gedetailleerde gebruikersprofielen worden opgesteld. “PRIVACY IS ER NIET OM IETS TE VERBERGEN, MAAR IETS OM TE BESCHERMEN”, ALDUS KLOKKENLUIDER EDWARD SNOWDEN. WAT VIND JE VAN DIT PRINCIPE? Helemaal mee eens. Om het wat filosofisch te stellen: als we met z’n allen zeggen dat we niks te verbergen hebben, wordt het een dwingend principe waar we elkaar op afrekenen. Om er nog een andere quote van Snowden bij te halen: “Zeggen dat je het recht op privacy niet belangrijk vindt omdat jij niets te verbergen hebt, is niet anders dan zeggen dat je vrije meningsuiting niet belangrijk vindt, omdat je niets te zeggen hebt.” Als we een maatschappij willen waar bijvoorbeeld scherpe onderzoeksjournalistiek een plaats heeft, waar ongemakkelijke feiten kunnen worden opgediept, dan hebben we binnen die maatschappij een vertrouwelijkheid nodig die beschutting geeft aan journalisten, dissidenten, klokkenluiders... Doen we dit niet, dan zetten we het hele systeem van onze democratie op de helling. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat elk individu juist heel veel te verbergen heeft. Denk even terug aan die ‘onschuldige’ metadata. Aan de hand van ‘geanonimiseerde’ data kunnen gedetailleerde profielen worden opgesteld. Vroeg of laat kan dat profiel toch weer gekoppeld worden aan een concreet individu. Zo riskeer je door het verleden te worden ingehaald. Het internet vergeet nooit. Of vergelijk even met een situatie IRL (In Real Life): je wil toch ook niet de hele tijd in de gaten worden gehouden door je overbuur? Waarom zou ons

digitale leven volkomen transparant moeten zijn, terwijl we dat in ‘het echte leven’ nooit zouden aanvaarden? OP ZICH KAN HET TOCH GEEN KWAAD DAT BEDRIJVEN OF OVERHEDEN ONZE GEGEVENS OPSLAAN? IS DE BELANGRIJKSTE BEKOMMERNIS NIET WÀT ER MET ONZE GEGEVENS GEBEURT? Dat klinkt wel erg naïef, toch? Misbruik van data kan je nooit uitsluiten. Als informatie over burgers stelselmatig en op grote schaal wordt opgeslagen, zitten we finaal met een onbeheersbaar probleem. We kunnen nu eenmaal niet voorzien wat er met die geaccumuleerde informatieberg kan en zal gebeuren in de toekomst. TELENET STARTTE IN HET NAJAAR VAN 2016 MET TV-RECLAME OP BASIS VAN KIJK- EN SURFGEDRAG. DE AANKONDIGING KREEG HEEL WAT KRITIEK, OMDAT JE ALS KLANT STANDAARD JE KIJKGEDRAG DEELT MET TELENET. BIJ GRATIS DIENSTEN (ZOALS FACEBOOK EN GOOGLE) AANVAARDEN WE ZO'N PRAKTIJKEN BLIJKBAAR GEMAKKELIJKER DAN BIJ BETALENDE DIENSTEN. VIND JE DAT TERECHT? In het geval van Telenet is het te gek voor woorden dat een dienst waar je als klant al flink voor betaalt ook nog eens reclame-inkomsten genereert met gegevens die het ongevraagd over jou verzamelt. Zo passeert Telenet dus twee keer langs de kassa. Het is ook cynisch dat Telenet die stap heeft gezet net voor er een Europese regelgeving in werking trad die dit gedrag moest beknotten. ■ Interview: Maarten Vanhee  Praktische tips om je online privacy te vergroten vind je op pin.it/Arrwe2v

VORMINGPLUS | 17

K U N S T & C U LT U U R

▲ Francisco de Goya 'Los desastres de la guerra' (1810-1820)

DRIELUIK Kunst en engagement TENTOONSTELLINGSBEZOEK ‘OOGGETUIGEN’ De tentoonstelling ‘Ooggetuigen’ in het Gentse Museum voor Schone Kunsten koppelt de maatschappijkritiek van de Spaanse kunstenaar Francisco de Goya (1746-1828) aan het sociale engagement van de Iraanse kunstenares Farideh Lashai (1944-2013), in een gedeelde aanklacht tegen geweld en verdrukking. De reeks gravures ‘Los Desastres de la Guerra’ van Francisco de Goya over de gruwel van de oorlog ontstond tussen 1810-1820, tijdens de Spaanse onafhankelijkheidsoorlog tegen de Napoleontische bezetting. In tijden van oorlog en onderdrukking breekt Goya expliciet met de bombastische retoriek van de klassieke schilderkunst: in de plaats van glorieuze helden toont hij gewone burgers die trachten te overleven in tijden van de oorlog. De cyclus wordt

18 | VORMINGPLUS

beschouwd als een universele aanklacht tegen elke vorm van geweld. Ook de Iraanse kunstenares en schrijfster Farideh Lashai werkte in tijden van conflict en verdrukking. In haar tekeningen en prenten combineerde ze de schilderachtige landschappen van haar geboorteland met de technieken van de hedendaagse kunst. In haar subversieve video-installaties getuigt ze van een kritische blik op de politieke situatie en de moeilijke leefomstandigheden in Iran. We bezoeken deze tentoonstelling met een gids en gaan daarna in gesprek rond het kunstwerk ‘Written Rooms’ van de Iraanse kunstenares Parastou Forouhar, dat dit voorjaar de v olledige inkomhal van het MSK siert. Nora De Wit (publiekswerking MSK) begeleidt dit gesprek, waarin gereflecteerd wordt overde betekenis van (moeder)taal. 

K U N S T & C U LT U U R

DE ROL VAN DE KUNSTENAAR IN DE MAATSCHAPPIJ Kunsthistoricus Peter Jonnaert spreekt op 2 mei in Kortrijk over de rol van de kunstenaar in de maatschappij. Hoe is de verhouding tussen kunstenaar geëvolueerd doorheen de geschiedenis? Hoe verbeeldden kunstenaars hun persoonlijke en vaak kritische kijk op de wereld rondom hen? ■

‘OOGGETUIGEN’: TENTOONSTELLINGSBEZOEK MET NAGESPREK

Plaatselijke gids en Nora De Wit zo 30 april 2017 - 10.00 u.

TAXI TEHERAN Op woensdag 24 mei tonen we de film ‘Taxi Teheran’ (Gouden Beer op de Berlinale 2015). Regisseur Jafar Panahi kreeg van de Iraanse autoriteiten filmverbod, maar als taxichauffeur vermomd bleef hij, vanuit zijn taxi, beelden maken van de gesprekken die hij met zijn acteurs/passagiers had. Focus Knack noemde ‘Taxi Teheran’ een “bezielde docufictie die veel vertelt over cinema, Iran, de vrouw en artistieke vrijheid.” Na de film gaan we rond deze thema’s in gesprek met elkaar. 

MSK Gent, Fernand Scribedreef 1, Gent € 15

DE ROL VAN DE KUNSTENAAR IN DE MAATSCHAPPIJ Peter Jonnaert di 2 mei 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 10

‘TAXI TEHERAN’: FILMEN ONDER CENSUUR FILM MET INLEIDING EN NAGESPREK wo 24 mei 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk €5

VORMINGPLUS | 19

F I LO S O F I E & Z I N G E V I N G

HET BELANG VAN OUDE KNARREN VOOR ONZE TIJD Agnes Claeys over haar cursus ‘Filosofie voor beginners’

istorica Agnes Claeys heeft jaren ervaring met filosofische teksten en leesgroepen die ze voor verschillende Vormingpluscentra begeleidt. Ze publiceerde een essay over de Duitse cultuurfilosoof Peter Sloterdijk en neemt de uitdaging aan om vanaf 8 mei in 4 lessen een overzicht te geven van de filosofiegeschiedenis. Een hels karwei, of toch niet? Ze stelt meteen gerust: “De cursus is geen encyclopedische opsomming van filosofen en filosofische stromingen. Ik wil inzicht geven in hoe het denken in onze westerse cultuur is geëvolueerd tot in onze tijd.” WAT HEB JE EIGENLIJK AAN FILOSOFIE? Al eeuwen stelt de mens zich vragen: wat is de zin en betekenis van het leven? Wat is waarheid? Hoe moeten we (samen) leven? Wat is vrijheid, vriendschap, schoonheid? Wat is de relatie van de mens t.a.v. religie? Traditioneel uitgedrukt zijn dat de klassieke vragen naar het ‘ware, het goede en het schone’. Filosofie is geen wereldvreemde bezigheid voor academici en voor specialisten. Want iedereen stelt zich vragen, over het eigen bestaan, over zijn verhouding tot zijn omgeving en tot zijn medemens en over de problemen in de samenleving. We denken na over lijden en dood, worden getroffen door het leed dat we zien in de oorlog, of door verraad van vriendschappen, door emoties die ons overmannen, of we zijn verrukt over mooie ervaringen.

20 | VORMINGPLUS

De filosofie poogt antwoorden te geven. Ze zorgt voor samenhang in ons denken, reikt basisconcepten aan die het denken structureren en inzichtelijk maken, zoals bijvoorbeeld de begrippen emancipatie of relativisme. Ze brengt vaak impliciete wereld- en mensbeelden, en ongereflecteerde opvattingen en (voor)oordelen aan de oppervlakte. Ze stimuleert het kritisch denken en laat niet na telkens opnieuw vragen te stellen, zoals het grote voorbeeld Socrates ons voordeed. KAN FILOSOFIE ENIGE HELDERHEID GEVEN IN DE HUIDIGE CHAOS EN VERWARRING? De huidige verwarrende en chaotische wereld waarin we leven kunnen we niet begrijpen zonder filosofie. Dat zegt bijvoorbeeld ook de Franse filosoof Luc Ferry in zijn boek 

“Iedereen stelt zich vragen, over het eigen bestaan, zijn verhouding tot de omgeving en medemens, over de problemen in de samenleving.”

‘Beginnen met filosofie’. De werkelijkheid is complex en vaak onoverzichtelijk. We worden in onze samenleving voortdurend geconfronteerd met een wildgroei aan allerlei meningen en standpunten. Tegelijk neemt de onzekerheid toe. Wat betekenen bijvoorbeeld onze democratische waarden van gelijkheid en vrijheid in onze tijd? Sommigen spreken zelfs van de crisis van de democratie, nu de globalisering, migratie en diversiteit onze samenleving uitdagen. Enige duiding is dan ook belangrijk en helpt om ons te oriënteren. De filosofie kan een weg tonen. HOE VAT JE DEZE CURSUS OP? WELKE THEMATISCHE KEUZES MAAK JE? De cursus is geen encyclopedische opsomming van filosofen en filosofische stromingen. Wel is de cursus chronologisch opgebouwd. Het doel

F I LO S O F I E & Z I N G E V I N G

is inzicht te geven in hoe het denken in onze westerse cultuur is geëvolueerd tot in onze tijd, welke invloeden zich hebben laten gelden, welke ingrijpende veranderingen er plaats vonden. Op die kantelmomenten wordt de nadruk gelegd. Bepaalde filosofen (van Plato, Kant, tot Derrida) en stromingen (epicurisme, Verlichtingsdenken, moderniteit) krijgen dan bijzondere aandacht. Tegelijk worden die filosofen en stromingen in hun tijdskader geplaatst. Zo is de filosofiegeschiedenis ook een cultuurgeschiedenis. Doorheen de cursus dringen zich dan dezelfde vragen op: wat betekent waarheid, wat is de plaats van de mens in het universum, wat is vrijheid, hoe denkt de wetenschap, welke rol speelt de rede, wat zijn waarden, wat is het goede,… Het is duidelijk dat de antwoorden op deze vragen in de Grieks-Romeinse oudheid anders waren dan in de middeleeuwen of 

VORMINGPLUS | 21

F I LO S O F I E & Z I N G E V I N G

de moderne tijd. En de antwoorden die in de Germaanse wereld werden gegeven, waren niet dezelfde in de Latijnse. WAAROM MOETEN WE ONS INTERESSEREN VOOR DIE OUDE KNARREN VAN SOMS VOOR ONZE TIJDREKENING? We zijn de erfgenamen van een rijke filosofische traditie die allerlei bijdragen aan het huidige denken heeft geleverd. Bovendien blijven die oude filosofen ons inspireren. Voor Heidegger waren de oude Griekse natuurfilosofen een inspiratiebron, voor Marx de Griekse wijsgeer Heracleitos. Socrates ligt aan de basis van ons kritisch ‘socratisch’ gesprek, een methode die in het filosofieonderwijs vaak wordt toegepast (maar ook in de maandelijkse filocafé’s, zie p. xxxxx nvdr). Spinoza is voor velen vandaag, onder meer Tinneke Beeckman, een leidraad voor het denken en leven.

EXISTENTIALISME IN BEELD: 'À BOUT DE SOUFFLE'

IS FILOSOFIE EEN VORM VAN SPIRITUALITEIT? Filosofie is vooral reflexief, wat betekent ‘na-denken’ en dus tijd nemen om even stil te staan. Als bezinning over de zin van ons bestaan kan de filosofie bijdragen of eventueel toegang geven tot vormen van spiritualiteit. ■ Interview: Jan Timmerman

'À bout de souffle', de iconische film van Jean-Luc Godard uit 1960 wordt een mijlpaal in de filmgeschiedenis genoemd, de eerste film van de Franse Nouvelle Vague. Maar welke thema's uit het existentialisme van bvb. Sartre of Camus beïnvloedden deze filmstroming? En hoe worden deze thema's in 'À bout de souffle' behandeld? ■

INLEIDING TOT DE FILOSOFIE Agnes Claeys

Jan Timmerman en Maarten Vanhee

ma 8, 15, 22 en 29 mei 2017 - 19.30 u.

wo 7 juni 2017 - 19.30 u.

Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk

€ 50

22 | VORMINGPLUS

€5

F I LO S O F I E & Z I N G E V I N G

TANACH, BIJBEL EN KORAN In drie avonden gaan we op zoek naar wat jodendom, christendom en islam verbindt. In onze geesten leeft vooral de idee dat er veel is dat de drie godsdiensten scheidt – maar er is ook veel dat verbindt. Jezus was een Jood en zijn denken was door en door joods. Heeft de Kerk hem in de loop der eeuwen niet te veel van zijn wortels beroofd? De islam grijpt terug op jodendom en christendom en probeert er op door te denken. In deze zoektocht naar verbindingen werken we met beelden en teksten uit de drie tradities. • De joodse Bijbel (Tanach) als humusgrond van het evangelie • De Koran tegen de achtergrond van Tanach en Evangelie • Heilige teksten zijn gevaarlijke teksten: hoe kun je die oude teksten lezen en goed interpreteren?

Elke avond krijg je tekstmateriaal. Uiteraard is er ook de kans om met elkaar hierover in gesprek te gaan. Jean Bastiaens is Bijbelwetenschapper en studeerde ook bij rabbijn Yehuda Ascheknasy (Amsterdam). Hij werkte mee aan de interconfessionele Nieuwe Bijbelvertaling en is nu directeur van Bijbelhuis Zevenkerken. ■

Jean Bastiaens wo 4, 11, 18 mei 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 35

VORMINGPLUS | 23

P E R S O O N & R E L AT I E

KLANKSCHALEN ALS RICHTINGAANWIJZERS NAAR STILTE Ann Cornilly wil wakker in de wereld staan

en ware volksverhuizing, dat is waar je aan denkt als je Ann Cornilly aan het werk ziet als ze ergens toekomt met een karrenvracht aan klankschalen. Haar (lig)concerten en workshops staan hoog aangeschreven bij wie erbij is. “Stilte en verstilling hebben niets te maken met de tegenstelling tussen geluid en afwezigheid ervan, maar zijn een vingerwijzing naar dat wat er in ons altijd al is geweest. Ze herinneren aan onze essentie.” Een gesprek met Ann Cornilly over stilte, klank en muziek en ontspanning in een rusteloze wereld. KLANKSCHALEN MAKEN NATUURLIJK KLANK EN TOCH IS DE TERM VERSTILLING IN JOUW TEKSTEN TE LEZEN. ZIJN KLANK EN VERSTILLING GEEN TEGENSTELLINGEN? Neen, absoluut niet. De klanken van klankschalen klinken na het aanslaan ervan lang na en deinen uit in stilte. Luisteren naar deze klanken, of liever, je openstellen en meegaan met de uitdeining van deze klanken, brengt rust en stilte in jezelf. De klanken en trillingen hebben een directe inwerking op ons hele systeem. Gedach-

24 | VORMINGPLUS

“Rust is niet hetzelfde als ‘geen actie’. Er kan heel wat handelen gebeuren vanuit rust.” ten worden losgelaten, de adem verdiept zich op spontane wijze en er ontstaat tot in de diepte ontspanning. Dit bewust waarnemen en ervaren doet thuiskomen. Op die manier zijn klankschalen als het ware richtingaanwijzers die de weg tonen naar rust en stilte in jezelf. 

P E R S O O N & R E L AT I E

ONTSPANNEN, TOT RUST KOMEN, VERSTILLEN, HET KLINKT ALLEMAAL MOOI, MAAR SLUITEN WE ONS DAN NIET TEVEEL AF VAN WAT ER RONDOM ONS GEBEURT? IS HET GEEN MANIER VAN VLUCHTEN? Integendeel. Diepe ontspanning en tot rust komen is geen proces van ‘afsluiten’ maar geeft net een heldere kijk op de wereld en een spontaan handelen. Verstilling en tot rust komen is steeds verder ontspannen en steeds verder open komen, weg van onze beperkende systemen durven open kijken naar wat zich aandient. Velen ervaren bij het werken met klankschalen diepe rust en ontspanning, maar deze rust en ontspanning zijn slechts kortstondig als ze niet bewust worden ervaren.

FILOSOOF IGNAAS DEVISCH ZEGT DAT DE MENS VAN NATURE GENEIGD IS TOT RUSTELOOSHEID (TEVENS DE NAAM VAN ZIJN MEEST RECENTE BOEK). ALS MENSEN BLIJKBAAR NIET ZO GOED OVERWEG KUNNEN MET VERSTILLING EN VERTRAGING, WAAROM ZOEKEN ZE ER DAN TOCH NAAR? Dat is een interessante vraag waar je verschillende kanten mee op kan. Wat ik hierover, in het kader van mijn werk met klankschalen kan zeggen, is dat in ieder mens het verlangen zit om zich verbonden te voelen met een groter geheel. Iedereen heeft zo’n ervaringen al meegemaakt. Het probleem is dat deze (vaak onbewuste) ervaringen veelal op iets beperkt worden geprojecteerd: op een prachtig moment op reis of op een partner. Vaak wordt dan ook gezegd: 

VORMINGPLUS | 25

P E R S O O N & R E L AT I E

“Wie tot rust komt sluit zich niet af van wat rondom zich gebeurt. Integendeel.” dààr op die plek was het fantastisch en daar wil ik opnieuw naartoe. We zoeken soms manieren om die ervaring opnieuw te beleven, maar dat kan niet. Een zalig, ontspannen gevoel na een klankschaalconcert is geen garantie dat dat

26 | VORMINGPLUS

gevoel er na een volgend klankschaalconcert opnieuw zal zijn. Het komt er op neer de ervaring te koesteren, maar er niet krampachtig aan vast te houden of er naar op zoek te gaan. Want dan ontstaat er rusteloosheid en spanning en sluiten we ons af van wat zich in het hier en nu aandient. Zolang we dit patroon niet doorbreken blijven we altijd zoeken naar iets wat er geweest is en nooit meer terugkomt. Diep geluk en rust bestaan precies uit het stilstaan bij wat is, hier en nu, en daarin ontspanning vinden. WERKT DE KLANK VAN KLANKSCHALEN VOOR IEDEREEN ONTSPANNEND? HEEFT IEDEREEN ER BAAT BIJ? Door hun lang klinkende klanken en 

P E R S O O N & R E L AT I E

trillingen zijn ze vooral gekend als middel tot ontspanning. Of ze werkelijk ontspanning teweeg brengen is een open vraag, het is geen wondermiddel. Veel hangt af van de begeleider en van de ontvanger. Ontspanning is niet iets dat met een vingerknip kan worden bekomen, maar je moet er wel voor openstaan. Ik noem het niet hét middel tot ontspanning. Waar het mij vooral om gaat is dat je je bewust wordt van de mechanismen die in werking komen en dat je leert hoe ontspanning werkt. Daarom gebruik ik ook steeds de adem en lichaamsoefeningen. MUZIEK BELUISTEREN KAN OOK HEEL ONTSPANNEND ZIJN. ZOU JE DE KLANK VAN DE KLANKSCHALEN ALS MUZIEK OMSCHRIJVEN? Als muziek gezien wordt als het uitvoeren van een gecomponeerd muziekstuk horen de klanken van klankschalen daar niet echt bij. Wanneer je muziek echter beschouwt als het werken met klanken en trillingen kunnen klankschalen wel als muziek worden gezien. Centraal in de werking ervan staat voor mij de instelling van de ontvanger: of hij de klanken al dan niet toelaat, bewust wordt van de rust die ontstaat en ontdekt wat stilte is. IN VERSCHILLENDE SPIRITUELE TRADITIES SPREEKT MEN OVER DE POGING EN OPDRACHT OM 'NIET VAN DE WERELD, MAAR WEL IN DE WERELD' TE ZIJN. SLUIT DAT AAN BIJ WAT JIJ NASTREEFT MET DE KLANKSCHALEN? Als ik het van de wereld mag zien als het volledig opgeslorpt zijn door de wereld met al zijn activiteiten en verwachtingen, dan sluit mijn werk daar inderdaad op aan. Ik

wil een opening maken en de deelnemers laten loskomen van het vernauwde en gespannen kijken naar de wereld en zichzelf. Dat aanwezig en wakker zijn, en ten volle in het leven staan, dat houdt voor mij het in de wereld zijn in. GEEF JE MENSEN IETS MEE OM ACHTERAF IN DE HECTIEK VAN HET DAGELIJKSE LEVEN OVEREIND TE BLIJVEN OF MET DRUKTE OM TE GAAN? Jazeker. De sessies zijn ervaringsgericht. Elke deelnemer kan aan den lijve ervaren wat de effecten van de oefeningen zijn. Er is steeds ruimte om de effecten van de oefeningen bij zichzelf te leren kennen. Door hier bewust bij stil te staan blijven ze gemakkelijker hangen en kunnen de oefeningen in het dagelijkse leven herhaald en geïntegreerd worden. Daarom is het voor mij belangrijk dat de oefeningen eenvoudig zijn. Eenvoud en herhaling vormen de basis. ■ Interview: Conny Vercaigne

KLANKSCHALENCONCERT do 20 april 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 15

YOGA MET KLANKSCHALEN ALS WEG NAAR JEZELF do 18 mei + 1, 15 juni 2017 - 19.30 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 38

VORMINGPLUS | 27

Flickr.com - De Gust

P E R S O O N & R E L AT I E

IK BEN GOED GENOEG Een exploratie van wie ik ben en hoe ik me toon Je stelt hoge eisen aan jezelf. Je wilt perfect zijn. Je moet, je moet, je moet…Wil je van jezelf leren houden zoals je bent? Wil je gewoon en spontaan jezelf kunnen zijn? Wil je meer zicht krijgen op wat je hindert om je ‘goed genoeg’ te kunnen voelen? Via verschillende praktische oefeningen ontdek je in deze cursus het antwoord op deze vragen. We gebruiken allerlei uitdrukkingsvormen om ons te tonen in wie we zijn. ■

28 | VORMINGPLUS

Machteld Govaerts vri 5, 12, 19 mei 2017 - 10.00 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 38

P E R S O O N & R E L AT I E

LEZEN OM TE LEVEN ‘Het boek van vreugde’ 'Vreugde', het is niet meteen een term die we vaak in de mond nemen. Komt dat omdat we niet vaak vreugde meer voelen? En kan dat eigenlijk wel, vreugdevol zijn in deze tijd vol uitdagingen, zowel persoonlijk als maatschappelijk. Is het geen vlucht? Het zijn deze vragen die de Dalai Lama en Desmond Tutu inspireerden om ‘Het boek van vreugde' te schrijven. Beiden kenden veel tegenslagen in hun eigen leven en ervaren hun leven toch als bijzonder vreugdevol.

Ter gelegenheid van de 80e verjaardag van de Dalai Lama reisde Desmond Tutu naar Dharamsala om samen ‘Het boek van vreugde’ te schrijven als cadeau voor iedereen. Tijdens deze bijzondere week toonden ze met hun eigen uitbundigheid, compassie en humor hoe vreugde kan groeien van een voorbijgaande emotie tot een duurzame levenshouding. Het boek bestaat uit drie delen: • Het eerste deel is volledig gewijd aan de vraag 'Is het echt mogelijk vol vreugde te zijn als het in het dagelijks leven tegenzit?' • In het tweede deel komt de recentste wetenschappelijke kennis over vreugde en alle andere kwaliteiten die wezenlijk zijn voor duurzaam geluk aan bod. • In het derde deel worden de pijlers van de vreugde beschreven. ‘Het boek van vreugde' is geen zwaar boek maar daagt ons uit om vreugde te ervaren in ons eigen leven. ■

Conny Vercaigne

di 18 april + 2, 16, 30 mei + 13 juni 2017 - 19.00 u. Vormingplus, Wandelweg 11, Kortrijk € 65

VORMINGPLUS | 29

30 | VORMINGPLUS

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

BROODJE ARHUS: wat doet de bank met mijn geld?

MARC COSYNS OVER ONZE OMGANG MET DE DOOD

DIALOOGTAFEL: samenleven met verschillende generaties: hoe doe je dat?

‘OOGGETUIGEN’: tentoonstellingsbezoek met nagesprek

TAXI TEHERAN’: filmen onder censuur

DE AFZONDERLINGEN: Henry David Thoreau

DE AFZONDERLINGEN: John Berger

DE AFZONDERLINGEN: ‘The seasons in Quincy’

LEESGROEP ‘MATERIAL MATTERS’ VAN THOMAS RAU

THOMAS RAU: ‘Material matters’

PARLÉ DÉTINÉ: het verhaal van Radio Gaga

MECHELEN: de beste leerling van de klas?

INDUSTRIËLE HERBESTEMMING IN RIJSEL EN ROUBAIX

#sessies

WANDELING DOOR HET KROTTEGEM VAN HENK KINDT

MAATSCHAPPIJ

titel

MAATSCHAPPIJ & MILIEU

vr 09/06 - 10.00

za 03/06 - 9.45

zo 14/05 - 13.30

di 23/05 - 18.00

do 04/05 - 18.30

wo 31/05 - 19.30

wo 17/05 - 19.30

wo 03/05 - 19.30

wo 24/05 - 19.30

zo 30/04 - 10.00

do 27/04 - 10.00

di 25/04 - 19.30

do 20/04 - 12.15

za 01/04 - 14.00

datum

Roubaix

Mechelen

Ruiselede

Waregem

Kortrijk

Gent

Kortrijk

Roeselare

locatie

€15

Plaatselijke gids en Willy Thomas

€35

€6

Dominique Van Malder, Joris Hessels

Adriaan Linters

€0

€12

Thomas Rau

Bart Noels

Joris Capenberghs

€5

€15

Nora De Wit, Plaatselijke Gids Maarten Vanhee

€0

€5

€7

€5

prijs

Jan Timmerman

Marc Cosyns

Anneleen De Bonte

Henk Kindt

docent

PROGRAMMA

1 1

LUCKAS VANDER TAELEN OVER ‘DE GROTE VERWARRING’

ONTHAALPUNT NOORD - NOORDWIJK

1 1 1 1 1

LANDSCHAPSLEZEN

BOERENLANDSCHAPSROUTE

DE BIJENWERELD: een wereld met een bij-smaakje

BELEVINGSWANDELING MET DE NATUURKUDDE

HOE EEN PROPERE WAGEN KIEZEN?

3 3 1 1 1

WINDOWS 10: praktische workshop

DIGIDOKTER: gratis en degelijke software

DIGIDOKTER: bespaar op je telecomfactuur

DIGITAAL ALGEMEEN

DIGITAAL & MEDIA

WIM LYBAERT: de moestuin

MILIEU

BEZOEK AAN DE MOSKEE VAN ROESELARE

DIVERSITEIT

za 20/05 - 10.00

za 24/06 - 10.00

za 13/05 - 10.00

wo 07/06 - 19.30

wo 19/04 - 19.30

ma 24/04 - 19.30

wo 31/05 - 14.00

do 15/06 - 19.30

ma 05/06 - 13.30

wo 26/04 - 19.30

zo 30/04 - 20.00

do 08/06 - 13.45

di 09/05 - 19.30

do 04/05 - 10.00

Staden

Waregem

Avelgem

Kortrijk

Roeselare

Kortrijk

Ursel

Harelbeke

Anzegem

Harelbeke

Wevelgem

Schaarbeek

Kortrijk

Roeselare

Dries Taveirne

Joachim Leeman

Carina Gülcher

Philippe Awouters

Leen Ricour

Maurice De Waele

Jordaan Dermaut

Luc Zwartjes

Wim Lybaert

Rita Vandeloo

Luckas Vander Taelen

Abdel Mounaim

€5

€38

€12

€5

€12

€10

€5

€8

€10

€5

PROGRAMMA

VORMINGPLUS | 31

32 | VORMINGPLUS

1 10 1 1

DIGIDOKTER: streaming-producten en diensten

LIGHTROOM: de digitale donkere kamer

DIGIPINGUÏNS: Linux-café

DIGIPINGUÏNS: Kdenlive: videomontage op Linux

1 1 1 1 1 2 1 3

DIGIDOKTER: fiets- en wandelroutes online uitstippelen

GOOGLE DRIVE: werken in de cloud

GOOGLE PHOTOS: je foto’s beheren in de cloud

KENNISMAKING MET FACEBOOK

FACEBOOK VOOR BEGINNERS

3 3 3 1

SMARTPHONE OF TABLET (ANDROID) VOOR BEGINNERS

DIGIDOKTER: kies de juiste smartphone

SMARTPHONE & TABLET

DIGIDOKTER: fiets- en wandelroutes online uitstippelen

WEB, CLOUD & SOCIAL

DIGIDOKTER: radio & TV anno 2017

za 20/05 - 10.00

ma 12/06 - 19.00

di 16/05 - 14.00

ma 15/05 - 19.00

ma 15/05 - 14.00

ma 24/04 - 19.00

do 08/06 - 19.00

do 22/06 - 19.00

ma 24/04 - 13.30

za 10/06 - 10.00

za 20/05 - 10.00

za 01/04 - 10.15

di 06/06 - 19.00

di 02/05 - 19.00

wo 19/04 - 19.00

za 01/04 - 10.00

za 10/06 - 10.15

Tielt

Kortrijk

Waregem

Roeselare

Kortrijk

Avelgem

Kuurne

Kortrijk

Roeselare

Kortrijk

Avelgem

Roeselare

Kristof D’hanens

Rik Coghe

Carina Gülcher

Rik Coghe

Mieke Vergote

Rolf Demeulenaere

Mieke Vergote

Rolf Demeulenaere

Koen Wybo

Gregory Deseck

Peter Berghman

Joachim Leeman

€5

€45

€38

€5

€25

€12

€5

€3

€5

€150

€5

PROGRAMMA

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

DIGIDOKTER: smartphonefotografie: tips & trucs

DIGIDOKTER: WhatsApp, Skype e.a. communicatie-apps

DIGIDOKTER: de beste apps anno 2017

DIGIDOKTER: revitaliseer je smartphone, laptop of tablet

DIGIDOKTER: reis-apps

DIGIDOKTER: thuisbankieren & betalingssystemen

WORDPRESS: bouw een website voor je vereniging

2 1

MARCEL BROODTHAERS BINNENSTEBUITEN

DE SCHEMERZONE XL: kunstwerkgesprekken rond zorg

KUNST

KUNST & CULTUUR

MAILCHIMP: nieuwsbrieven versturen voor je vereniging

VORMING VOOR VRIJWILLIGERS

DIGIDOKTER: smartphonefotografie: tips & trucs

vr 21/04 - 14.00

wo 19/04 - 19.30

do 15/06 - 19.00

wo 19/04 - 19.00

za 22/04 - 10.00

za 17/06 - 10.00

za 22/04 - 10.00

za 20/05 - 10.00

za 06/05 - 10.15

za 22/04 - 10.00

za 01/04 - 10.00

za 17/06 - 10.00

za 20/05 - 10.00

za 13/05 - 10.00

za 22/04 - 10.00

Kortrijk

Waregem

Kortrijk

Roeselare

Waregem

Tielt

Kortrijk

Wevelgem

Roeselare

Tielt

Kuurne

Kortrijk

Waregem

Kortrijk

Wevelgem

Maarten Vanhee

Eveline Heylen

Wouter Missiaen

Mieke Vergote

Joachim Leeman

Kristof D’hanens

Dries Terryn

Mathias Algoet

Robrecht Gossaert

Rudi De Bruyne

€0

€28

€18

€12

€5

€3

€5

€3

€5

€3

€5

PROGRAMMA

VORMINGPLUS | 33

1 3 1 6 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 1

BOUWEN AAN HET NIEUWE LUIK

THE ANSWER MY FRIEND: de roots van Bob Dylan

‘OOGGETUIGEN’: tentoonstellingsbezoek met nagesprek

EVENTJES HEDENDAAGS: een inleiding op de kunst van nu

34 | VORMINGPLUS

DE ROL VAN DE KUNSTENAAR IN DE SAMENLEVING

DE AFZONDERLINGEN: Henry David Thoreau

DE AFZONDERLINGEN: John Berger

DE AFZONDERLINGEN: ‘The seasons in Quincy’

BRUSSELSE INTERBELLUMPARELS: het huis David en Alice Van Buuren en de Berkendael

DAVID HOCKNEY, DEMONSTRATIONS OF VERSATILITY

ART & CITY: de stad als inspiratie in de stad

TAXI TEHERAN’: filmen onder censuur

EXISTENTIALISME IN BEELD: 'À bout de souffle'

MUSEUMBEZOEK: Yves Klein - Theater van de leegte

MECHELEN: de beste leerling van de klas?

BEZOEK AAN THEATER ANTIGONE

BEZOEK AAN THEATER MALPERTUIS

vr 05/05 - 18.15

wo 21/06 - 19.00

za 03/06 - 9.45

za 10/06 - 9.45

wo 07/06 - 19.30

wo 24/05 - 19.30

di 16/05 - 19.30

wo 10/05 - 10.00

za 06/05 - 10.00

wo 31/05 - 19.30

wo 17/05 - 19.30

wo 03/05 - 19.30

di 02/05 - 19.30

di 02/05 - 19.15

zo 30/04 - 10.00

di 25/04 - 19.30

za 22/04 - 7.15

Tielt

Kortrijk

Mechelen

Brussel

Kortrijk

Waregem

Ukkel

Kortrijk

Tielt

Gent

Tielt

Kortrijk

Piet Arfeuille

€40

€0

€15

Plaatselijke gids en Willy Thomas Jos Verbist

€20

€5

Jan Timmerman, Maarten Vanhee Damien Deceuninck

€5

€36

€28

€30

€12

€10

Maarten Vanhee

Peter Jonnaert

Kristin De Glas

Gids Korei vzw

Joris Capenberghs

Peter Jonnaert

€65

€15

Nora De Wit, Plaatselijke Gids Damien Deceuninck

€35

€50

Robert Minnebo

Gids Korei vzw

PROGRAMMA

1 1 1 4 5 3

CREATIEF MET TWEE PLANKEN: schommelstoel

IEDEREEN KAN TEKENEN

ACTEERCURSUS STEMCOACHING EN ADEMHALING

ZEG HET MET TEKST

VAN KRINGLOOP TOT INTERIEUR

1 1 4

FILOSOFISCH CAFÉ TIELT

INLEIDING TOT DE FILOSOFIE

KAPITTELGESPREK OVER ONZE OMGANG MET DE DOOD

FILOSOFIE 1

VERVOLGCURSUS FOTOGRAFIE: straat, portret & ZW

FILOSOFIE & ZINGEVING

DOOR HET DIAFRAGMA KROTTEGEM

FOTOGRAFIE

BEELDHOUWEN IN HOUT

CREATIEF

ma 08/05 - 19.30

ma 15/05 - 20.00

ma 24/04 - 20.00

do 20/04 - 20.00

di 18/04 - 19.00

za 25/03 - 11.00

di 30/05 - 18.30

wo 26/04 - 19.30

di 25/04 - 19.30

za 22/04 - 13.00

wo 19/04 - 19.00

di 18/04 - 18.30

Kortrijk

Tielt

Kortrijk

Roeselare

Waregem

Menen

Avelgem

Wevelgem

Roeselare

Agnes Claeys

Jan Timmerman

Alfons Van Dormael

Jan Timmerman

Peter Berghman

Rudy Dewulf

Veerle Luts

Hilde Vanderstraeten

Vicky Lommatzsch

€50

€0

€125

€25

€38

€46

€41

€35

€58

Connie Vandamme, Heidi Vanhauwaert Vicky Lommatzsch

€75

Rudy Dewulf

PROGRAMMA

VORMINGPLUS | 35

36 | VORMINGPLUS

1 4

EXISTENTIALISME IN BEELD: 'À bout de souffle'

FILOSOFIE LEESGROEP KIERKEGAARD

1 1 1 1

MEISTER ECKHART: De kracht van de stilte

BEZOEK AAN HET BIJBELHUIS EN DE ABDIJ VAN ZEVENKERKEN

FRANK DE WAELE OVER ZENMEESTER DOGEN: stilte en non-dualiteit

MEDITATIEVE AVONDWANDELING IN HET RHODESGOED VAN KACHTEM

STILLE MEDITATIE GEÏNSPIREERD OP DE ZENBOEDDHISTISCHE TRADITIE

SPOREN NAAR JEZELF

KOM TOT RUST MET ACTIEVE MEDITATIE

ZONDAG, KOM TOT RUST-DAG

PERSOON & RELATIE

TANACH, BIJBEL EN KORAN

RELIGIE & ZINGEVING

ARHUMENTEN: Stefaan Van Brabandt over de kwetsbaarheid van het leven

zo 11/06 - 10.00

zo 14/05 - 10.00

ma 19/06 - 19.00

ma 12/06 - 19.30

do 08/06 - 14.00

ma 29/05 - 19.30

do 04/05 - 19.30

ma 12/06 - 19.30

wo 07/06 - 19.30

zo 21/05 - 10.30

Kortrijk

Rumbeke

Kachtem

Kortrijk

Brugge

Kortrijk

Waregem

Kortrijk

Roeselare

Geert Acke

Lieve Desimpel

Rita Gesquiere

Frank De Waele

Johannes Schiettecatte

Jean Bastiaens

€38

€5

€10

€38

€32

€5

Jan Timmerman, Maarten Vanhee Eva Rousselle

€7

Stefaan Van Brabandt

PROGRAMMA

1 1 1

OP ZOEK NAAR INSPIRATIE IN JE LEVEN? KOM PROEVEN VAN THE ARTIST’S WAY

IK BEN OKÉ, JIJ BENT OKÉ

EUTONIE: de grond als steun en toeverlaat herontdekken

1 1 1 1 3 3 1 3

KLANKSCHALENCONCERT

KAPITTELGESPREK OVER ONZE OMGANG MET DE DOOD

SPOREN NAAR JEZELF: Mediteren kun je leren

ARHUMENTEN LUC VAN DE VEN OVER DEMENTIE

IK BEN GOED GENOEG

YOGA MET KLANKSCHALEN ALS WEG NAAR JEZELF

ARHUMENTEN: Stefaan Van Brabandt over de kwetsbaarheid van het leven

ZELFZORG IS EEN WERKWOORD

2 3 2

DE KRACHT VAN ECHT ONTMOETEN

METAMORFOSE-MASSAGE

ACTIEF EMOTIONEEL LICHAAMSWERK: kennismaking

LICHAAMSWERK & MASSAGE

LEZEN OM TE LEVEN: ‘Het boek van vreugde’

PERSOONLIJKE GROEI

MEDITEREN KUN JE LEREN

wo 26/04 - 19.30

wo 19/04 - 19.30

za 01/04 - 10.00

vr 02/06 - 9.30

zo 21/05 - 10.30

do 18/05 - 19.30

vr 05/05 - 9.30

zo 23/04 - 10.30

za 22/04 - 9.30

do 20/04 - 20.00

do 20/04 - 19.30

di 18/04 - 19.30

za 17/06 - 9.30

za 20/05 - 9.30

za 06/05 - 9.30

za 22/04 - 9.30

Rumbeke

Tielt

Rumbeke

Kortrijk

Roeselare

Kortrijk

Roeselare

Kortrijk

Rie Vanduren

Daniël Defruyt

Rie Vanduren

Ann Van Hecke

Stefaan Van Brabandt

Ann Cornilly

Machteld Govaerts

Luc Van de Ven

Ann Van Hecke

Jan Timmerman

Ann Cornilly

Conny Vercaigne

€25

€45

€50

€38

€7

€38

€0

€25

€0

€15

€65

€25

Lisa Lernout, Marleen Dehondt Isabella Van Kerckhoven

€25

Mia Meutermans

Ann Van Hecke

PROGRAMMA

VORMINGPLUS | 37

MAAK KENNIS MET SOFROLOGIE: een weg naar meer ontspanning

38 | VORMINGPLUS

1 1 4 2 3 1 1 1 2 1 1

EEN ENERGIEKE EN GEZONDE DAG

LENTESEIZOENSKOOKLES

KORTEKETEN KEUKEN

LEREN BAKKEN MET NATUURLIJKE SUIKERS

DE NATUURLIJKE VEGETARISCHE KEUKEN

DE INVLOED VAN VOEDING OP PIJN

ZOMERBEREIDINGEN MET ETHERISCHE OLIËN

KLEURRIJKE EN VERRASSENDE SALADES

ZELF VEGETARISCH BROODBELEG LEREN MAKEN

FEESTELIJKE VEGETARISCHE HAPJES EN (DIP)SAUZEN

VEGETARISCHE PICKNICKS EN BUFFETTEN

1 1

VERSTILLEN MET ACTIEVE MEDITATIE

VERSTILLEN

VOLLE GRANEN SMAKELIJK, VERRASSEND EN JUIST LEREN BEREIDEN

VEGETARISCH KOKEN - GEZONDE VOEDING - KRUIDEN

HARMONISERENDE OLIE-MASSAGE

zo 07/05 - 10.00

zo 02/04 - 10.00

ma 26/06 - 19.00

ma 19/06 - 19.00

wo 14/06 - 19.00

ma 12/06 - 19.00

do 08/06 - 19.30

di 16/05 - 14.00

ma 08/05 - 19.00

do 04/05 - 19.00

wo 03/05 - 19.00

wo 26/04 - 19.00

za 22/04 - 9.00

di 18/04 - 19.00

za 10/06 - 10.00

di 02/05 - 19.00

Rumbeke

Waregem

Lendelede

Waregem

Roeselare

Kortrijk

Waregem

Lendelede

Waregem

Heule

Tiegem

Lendelede

Kortrijk

Rie Vanduren

Peter Vandermeersch

Rita Gesquiere

Ruth Lauwaert

Peter Vandermeersch

Koen Jooris

Peter Vandermeersch

Hilde Demurie

Peter Vandermeersch

Jeroen Debouverie

Trees Dewever

€5

€31

€50

€31

€20

€12

€91

€25

€113

€25

€60

€50

€5

€78

PROGRAMMA

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

VERSTILLEN MET ACTIEVE MEDITATIE

VERSTILLEN VANUIT BEWEGING

VERSTILLEN MET KLANK, MANTRA’S EN MEDITATIE

VERSTILLEN VOOR VREDE

FRANK DE WAELE OVER DOGEN: stilte en non-dualiteit

MEDITATIEVE AVONDWANDELING IN HET RHODESGOED VAN KACHTEM ma 19/06 - 19.00

ma 12/06 - 19.30

ma 12/06 - 19.00

ma 15/05 - 19.00

ma 24/04 - 19.00

wo 14/06 - 10.00

wo 24/05 - 10.00

wo 19/04 - 10.00

wo 07/06 - 9.30

wo 10/05 - 9.30

wo 05/04 - 9.30

zo 04/06 - 10.00

Kachtem

Kortrijk

Rumbeke

Kortrijk

Rumbeke

Rita Gesquiere

Frank De Waele

Conny Vercaigne

Rie Vanduren

€5

€10

€5

LO R E M I P S U M

VORMINGPLUS | 39

LO R E M I P S U M

COLOFON MEER LEZEN Lees over wat ons boeit op www.detoekomstmakers.be Volg ons op Facebook - Vormingplus MZW INSCHRIJVEN Via onze website www.vormingplusmzw.be of via 056 26 06 00. Voor activiteiten van partners schrijf je rechtstreeks in bij onze partners. Je vindt die informatie bij de cursusbeschrijving op onze website. Je inschrijving is pas definitief na ontvangst van je betaling, binnen de 5 dagen. Gebeurt dit niet, dan wordt jouw inschrijving geschrapt en spreken we de eventuele wachtlijst aan om de vrijgekomen plaats in te nemen. INFORMATIE Vragen over betalingsvoorwaarden en reductietarief, annuleren van een inschrijving ...? www.vormingplusmzw.be/faq - 056 26 06 00 info@vormingplusmzw.be. Het onthaal in de Wandelweg 11 in Kortrijk is elke werkdag open van 9 tot 12 uur.

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Bart Noels p/a Wandelweg 11, 8500 Kortrijk EINDREDACTIE Maarten Vanhee VORMGEVING Hannes Desmet - buro345.be DRUK

AFGIFTEKANTOOR Kortrijk mail, Doenaertstraat 13, 8500 Kortrijk VORMINGPLUS MZW Wandelweg 11, 8500 Kortrijk 056 26 06 00 info@vormingplusmzw.be www.vormingplusmzw.be IBAN BE 69 0014 0920 44 78 Volkshogeschool Midden- en Zuid-West-Vlaanderen vzw is erkend door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.

40 | VORMINGPLUS