Actuariaatcongres 2015 Edward Snieder en Diede Panneman
Š Copyright 2015 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel van het document mag worden gekopieerd, verspreid, geciteerd tenzij Sprenkels & Verschuren schriftelijke toestemming heeft verleend.
www.sprenkelsenverschuren.nl
Agenda
SV-2015-0236
1
Introductie: een inefficiĂŤnt stelsel
2
Discussie aan de hand van stellingen
3
Afsluiting interactieve sessie 1
1
Oudedagsvoorziening in Nederland: Drie pijlers
Overheid
• Ouderdom: AOW • Nabestaanden: ANW
SV-2015-0236
Werkgevers en werknemers
Privé
• Ouderdom: Ouderdomspensioen • Nabestaanden: Nabestaandenpensioen • Afspraken tussen werkgevers en werknemers
• Ouderdom: Lijfrente, Kapitaalverzekering, Banksparen • Nabestaanden: Lijfrente, Kapitaalverzekering
2
AOW bedragen In Nederland is de AOW voor een alleenstaande gelijk aan € 13.034,40 op jaarbasis exclusief vakantietoeslag. Voor een gehuwd echtpaar bedraagt de AOW-uitkering € 8.887,20 per persoon op jaarbasis, exclusief vakantietoeslag. In België bedraagt het staatspensioen 60% van het gemiddelde loon over een diensttijd van 40 jaar, met een maximum salaris in 2014 van € 52.972,54. De pensioenuitkering in 2014 was dus maximaal € 31.783,52. In Duitsland geldt geen vast bedrag voor het staatspensioen. Het staatspensioen is gerelateerd aan het aantal dienstjaren en zogenoemde ‘pensioen punten’. In Engeland bedraagt het gemiddelde eerste pijler pensioen € 7.769,(Bron: KPMG De pensioenwereld in 2014).
Verdeling van pensioen over de drie pijlers
Eerste pijler
50
42
Groot Brittannië 65
Tweede pijler
40
32
25
13
5
6
Derde pijler
10
26
10
42
10
15
Nederland Zwitserland
Verenigde Staten 45
Duitsland
Frankrijk
85
79
Source: Xiaohong Huang (2010)/Borsch-Supan (2004)
SV-2015-0236
3
Salarisverdeling van de Nederlandse bevolking Volgens het CBS is de werkzame beroepsbevolking 7.276.000. De niet-werkzame beroepsbevolking is 662.000. Het gemiddelde salaris van de werkzame beroepsbevolking was in 2012 gelijk aan â‚Ź 37.300 bruto.
Bron: SV-2015-0236
www.wegwijs.nl 4
Salarisverdeling van de Nederlandse bevolking Gestandaardiseerd jaarinkomen uit arbeid en eigen onderneming; personen in particuliere huishoudens 735
521
573
3209 2222
Tot 10 000 euro 10 000 tot 20 000 euro 20 000 tot 30 000 euro 30 000 tot 40 000 euro 40 000 tot 50 000 euro 50 000 euro en meer
4733
Verdeling van salarissen over de Nederlandse bevolking in 2013 Bron: SV-2015-0236
CBS 5
SVB De Sociale Verzekeringsbank keert de AOW uit. Ultimo 2013 waren er 3.222.595 AOW-trekkenden met een totaal AOW-uitkeringsbedrag van € 32.719.000.000. De uitvoeringskosten per AOW-er bedragen € 16. Dit komt neer op totale uitvoeringskosten van circa € 51.561.520 voor de AOW. De SVB telt ruim 3.200 medewerkers. • Per medewerker wordt circa 10 € mln aan uitkeringen verricht. Bron: Jaarverslag SVB 2013, website SVB
SV-2015-0236
6
De 25 grootste pensioenfondsen De 25 grootste pensioenfondsen op basis van beheerd vermogen 1%
1% 1% 2%
1%
1%
1% 1% 1%
1% 1%
1% 1%
2% 2% 2% 2% 2%
ABP; 39%
2% Shell; 3% Metalektro (PME); 4%
Bouwnijverheid; 5%
Metaal en Techniek (PMT); 6%
Zorg en Welzijn; 19%
ABP Zorg en Welzijn Metaal en Techniek (PMT) Bouwnijverheid Metalektro (PME) Shell ING Rabobank Philips Grafische Bedrijven ABN AMRO Spoorwegpensioenfonds Vervoer Landbouw Detailhandel Woningcorporaties SP Hoogovens Huisartsen Vliegend Personeel KLM PostNL KLM Medisch Specialisten Werk en (re)inregratie KPN Horeca & Catering
Totaal beheerd vermogen = â‚Ź 797.349.810.000 SV-2015-0236
Bron:
Pensionfund.info, per november 2013
7
Gemiddelde jaarlijkse pensioen uitkering (bedragen) voor de 25 grootste pensioenfondsen Zorg en Welzijn; 7.619 ABP; 11.041
Metaal en Techniek (PMT); 6.771
Horeca & Catering; 1.868
Bouwnijverheid; 5.043 Werk en (re)inregratie; 3.492
Metalektro (PME); 7.171
ABP Zorg en Welzijn Metaal en Techniek (PMT) Bouwnijverheid Metalektro (PME) Shell
KPN; 41.209
ING Rabobank
Medisch Specialisten; 30.536
Shell; 33.137
Philips Grafische Bedrijven
KLM; 14.982
ABN AMRO
ING; 19.674
Spoorwegpensioenfonds
PostNL; 6.763
Vervoer Rabobank; 19.939 Vliegend Personeel KLM; 83.272
Landbouw Detailhandel
Philips; 12.190
Woningcorporaties Grafische Bedrijven; 7.539 ABN AMRO; 18.855 Spoorwegpensioenfonds; 13.568 Vervoer; 4.076 Huisartsen; 45.714
Landbouw; 3.486 Detailhandel; 3.302 Woningcorporaties; 11.430
SP Hoogovens Huisartsen Vliegend Personeel KLM PostNL KLM Medisch Specialisten Werk en (re)inregratie
KPN Horeca & Catering
SP Hoogovens; 15.511
Totale pensioenuitkering = â‚Ź 20.961.849.000. Totaal aantal gepensioneerden = 2.362.195 SV-2015-0236
Bron:
De Pensioenfederatie, per eind 2013
8
Uitvoeringskosten in 2012 voor de 25 grootste pensioenfondsen Uitvoeringskosten per pensioenfonds 180
166
Uitvoeringskosten (x â‚Ź 1.000.000)
160 140 120 120 100 80 60 40
20
56 35
29
7
10
10
10
22
15
7
26
27
10
22 11 2
9
2
8
3
6
9
6
0
Totale uitvoeringskosten voor de 25 fondsen = â‚Ź 626.583.035 SV-2015-0236
9
Vermogensbeheerkosten 2012 voor de 25 grootste pensioenfondsen Vermogensbeheerkosten per pensioenfonds 2.500
2.363 Vermogensbeheerkosten (x â‚Ź 1.000.000)
2.000
1.500
1.000
817
500 188
220 92
145
51
40
40
41
18
23
57
30
13
47
35
51
23
26
22
40
9
28
21
-
Totale vermogensbeheerkosten (beleggingskosten) voor de 25 fondsen = â‚Ź 4.437.666.400 De bedragen zijn exclusief transactiekosten SV-2015-0236
10
Uitvoerings- en Vermogensbeheerkosten In de tabel worden de vermogensbeheerkosten en de uitvoeringskosten voor de afgelopen 3 jaar weergeven. De bedragen betreffen schattingen. Niet alle pensioenfondsen zijn transparant in het rapporteren van hun kosten. De bovengenoemde bedragen zijn een schatting voor alle pensioenfondsen in Nederland.
Bron: SV-2015-0236
Jaar
Kosten voor vermogensbeheer
Uitvoeringskosten (3-jaarsgemiddelde)
2011
4 Ă 5 miljard
1,1 miljard
2012
4 Ă 5 miljard
1 miljard
2013
5,7 miljard
1 miljard
Onderzoek Uitvoeringskosten 2013 en Onderzoek Uitvoeringskosten 2012, LCP Netherlands 11
Uitvoeringskosten per deelnemer (in â‚Ź) voor de 25 grootste fondsen Horeca & Catering; 60
Zorg en Welzijn; 77 ABP; 89
Metaal en Techniek (PMT); 96
Bouwnijverheid; 107
Werk en (re)inregratie; 63 KPN; 195
Metalektro (PME); 95
ABP Zorg en Welzijn Metaal en Techniek (PMT) Bouwnijverheid Metalektro (PME)
Shell; 220
Shell
Medisch Specialisten; 444
ING ING; 217
KLM; 196
Rabobank Philips Grafische Bedrijven
Rabobank; 175
PostNL; 146
Philips; 140 Vliegend Personeel KLM; 463 Grafische Bedrijven; 217
ABN AMRO Spoorwegpensioenfonds Vervoer Landbouw
Detailhandel Woningcorporaties SP Hoogovens
ABN AMRO; 159 Huisartsen; 461 Spoorwegpensioenfonds; 130 Vervoer; 80 Landbouw; 101 SP Hoogovens; 165
Detailhandel; 94
Woningcorporaties; 241
SV-2015-0236
Huisartsen Vliegend Personeel KLM PostNL KLM Medisch Specialisten Werk en (re)inregratie KPN Horeca & Catering
12
Prognose bevolking voor 2015 – 2060 Prognose Actieve en Gepensioneerde bevolking voor 2015 - 2060 12.000.000
4,500
4,000 10.000.000 3,500
8.000.000
Totale actieve bevolking (leeftijd 21 jaar tot en met 66 jaar)
3,000
2,500 6.000.000 2,000
4.000.000
1,500
Totale gepensioneerde bevolking (67 jaar - 99 jaar of ouder) Verhouding actieven versus gepensioneerden
1,000 2.000.000 0,500
-
0,000 2015
SV-2015-0236
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2055
2060
13
Efficiënte tweede pijler? Kosten AOW uitkering € 16. Laagste kosten tweede pijler pensioen € 77, hoogste € 463 per deelnemer. Kapitaaldekking = kosten vermogensbeheer = circa € 5 mld. In de tweede pijler werken naar schatting 15.000 mensen. In de eerste pijler werken 3.200 mensen.
SV-2015-0236
14
Agenda
SV-2015-0236
1
Introductie: een inefficiĂŤnt stelsel
2
Discussie aan de hand van stellingen
3
Afsluiting interactieve sessie 1
15
Stelling 1
Bij de discussie over de toekomst van het pensioenstelsel is het onzinnig om alleen naar de tweede pijler te kijken
SV-2015-0236
16
Stelling 2
De huidige wijze van pensioenuitvoering is totaal niet efficiĂŤnt
SV-2015-0236
17
Stelling 3
Het verhogen van de AOW uitkering is een heel goed alternatief Het vereist wel dat de AOW meer een kapitaaldekking karakter heeft
SV-2015-0236
18
Stelling 4
Uitvoering moet wel plaatsvinden door ĂŠĂŠn instantie, maar zeker niet door de overheid
SV-2015-0236
19
Agenda
SV-2015-0236
1
Introductie: een inefficiĂŤnt stelsel
2
Discussie aan de hand van stellingen
3
Afsluiting interactieve sessie 1
20