Juli 2014, jaargang 3, no 14
Nieuwsbrief
Geneeskunde opleidingen
Instellingstoets Kwaliteitszorg VU p.11 Een nieuw bachelor足 curriculum in 2015 p.12 Brainstormen over de masteropleiding p.15
Inhoud | In dit nummer p.2 Anders in de witte jas p.4 Inschrijving master Oncology boven verwachting p.5 Begeleide intervisie; Culturele diversiteit p.6 Uitslag decentrale selectie; Contouren schakeljaar zichtbaar p.7 Meelopen in het cortège; De hele VU binnenste buiten BEELD De Beeldvormers
p.8 Coassistenten over stress en gender p.9 Jan Heijlmanprijs p.10 Instellingstoets VU p.12 Onderwijskundig leiderschap; Nieuw bachelorcurriculum p.13 Interview met dr. Christa Boer p.14 Trend op toetsing: elk oordeel telt mee p.15 Brainstormen over de masteropleiding; Vroege start voor Zij-instroom studenten
A nders in de witte jas, ontmoeten leren en delen
p.16 Jaarverslag studieadviseurs; Afscheid van dr. Huub van de Erve p.17 Medisch specialisten; Wetenschappelijke stage Zij-
Tijdens het onderwijssymposium ‘Anders in de witte jas’ ging het er even anders aan toe dan bij een regulier symposium. Naast de sprekers was er namelijk ook een ‘belevingsgedeelte’.
instroom p.18 Studentzaken; Examencommissies
Acht inspirerende sprekers vertelden over diversiteit in het onderwijs.
p.19 Voortgangstoets; Onderwijsprijs
Hebben etnische verschillen invloed op je kans om toegelaten te worden tot
p.20 NSE-enquête; Symposium
de opleiding geneeskunde, bijvoorbeeld? Of wat zijn eigenlijk de verschillen tussen mannen en vrouwen in het artsenvak?
| Rubrieken
Maar er was meer. dr. Prabath Nanayakkara deelde zijn persoonlijke verhaal en liet zijn muziek horen.
p.3 Kort nieuws uit het veld
Elkaar ontmoeten en delen
p.20 De studentenraad aan
Een groep studenten vertoonde een filmpje waarin ze mensen op straat
het woord
interviewden over wat iemand tot een toparts maakt. Twee tekenaars tekenden een liveverslag in portretten. Als klap op de vuurpijl organiseerden
| Colofon
kunstenares Lina Issa en bureau Art Partner het ‘belevingsgedeelte’ van het symposium. Elkaar ontmoeten en delen stond daarbij centraal. Niet alleen verhalen en ervaringen werden gedeeld, maar ook het fruit dat in de pauze
Nieuwsbrief Geneeskunde
geserveerd werd.
opleidingen Frequentie: 5 x per jaar
Het symposium ‘Anders in de witte jas’ deed uiteindelijk haar naam eer aan.
Oplage: 300
Als deelnemer kwam je anders naar buiten dan je naar binnen ging. Ook als
Druk: Reprografie VU
je geen witte jas droeg. bron: www.med.vu.nl
Kopij: m.vandereijk@vumc.nl Coverfoto: Mark van den Brink Vormgeving: designyard
2
Kort nieuws uit het veld
STUDIEBEURZEN
directeur master Cardiovascular
Met pensioen
Dit jaar heeft de
research, zal daar een lezing geven.
dr. H.J. van de Erve, stafadviseur
master Oncology twee
Bureau Internationale Samen
VU Fellowship
werking
Programme beurzen toegewezen
DAGJE GENEESKUNDE
gekregen vanuit de VU van in totaal
STUDEREN VOOR
Geboren
€20.000. Ook zullen twee studenten
SCHOLIEREN
Abel, zoon van Els Goldsteen
van het tweede jaar een verlenging
Tweemaal per jaar zet de
(stafmedewerker van Bureau
krijgen van deze beurs. dr. Marjan van
opleiding geneeskunde van VUmc
Duist, opleidingscoördinator master
School of Medical Sciences haar
Janne, dochter van Marianne
Oncology
deuren wagenwijd open voor scho-
Kooiman (jaarcoördinator
lieren uit 5 en 6 vwo. Zij komen dan
masterjaar 1)
Internationale Samenwerking)
een ‘Dagje studeren’. Donderdag 1 TOPPRESTATIES DOOR
mei was er weer zo’n dag.
TOPSPORTSTUDENTEN
BENOEMING
Dex Elmont, geneeskun-
“Ons dagje studeren is geen echte
Marjan van Duist Ph.D., opleidings
destudent heeft op 25
studiedag tussen de studenten, maar
coördinator Master Oncology, is
april jl in Montpellier, de Europese titel
een speciaal voor scholieren gemaakte
benoemd tot lid van de Stuurgroep
judo in de klasse tot 73 kilo behaald.
simulatiedag”, vertelt Anke Laterveer,
Onderwijskwaliteit VU. Marjan van
Joyce Sombroek, keepster van het
studievoorlichter van de opleiding.
Duist zal deze taak per 1 september
Nederlands Hockey elftal heeft op
De scholieren volgen een patiënt
a.s. op zich nemen.
zaterdag 8 juni jl. samen met haar
college en gaan aan de slag in
teamgenoten in de finale tegen
studiegroepen. Daarbij worden ze
Australië de wereldtitel behaald. Het
gedurende de hele dag begeleid door
dames hockeyteam versloeg de
studenten. “De studenten vinden het
Australiërs met 2-0.
leuk om ze te begeleiden en voor scholieren is het lekker laagdrempelig om zo hun vragen te kunnen stellen.
ONTMOETING MET
Symposium: ‘Een nieuw bachelorcurriculum in 2015’
Het is dus een win-winsituatie.”
INTERNATIONALE ONDERZOEKERS
De dag was een succes. Op de vraag
Ook dit jaar reizen vijf
van de studievoorlichter of het een
tweedejaars bachelorstudenten
goede, leerzame dag was geweest,
van VUmc School of Medical Sciences
gingen alle tachtig handen de lucht in.
De presentatie van de blauwdruk
voor een heel semester af naar de
‘Een nieuw bachelorcurriculum
Universiteit van Nantes in Frankrijk
2015’ zal plaatsvinden
om daar deel te nemen aan het Joint
PERSONEELSZAKEN
donderdag 16 oktober ’s morgens
Program for European Medical Studies.
In dienst
in het Atrium van de Medische
De studenten volgen cursussen, doen
drs. Monique Diks, toetsdeskun-
faculteit.
onderzoek en krijgen de kans om internationale onderzoekers te ontmoeten. Op het programma staan onder meer onderzoek naar kanker en vasculaire biologie, fysiologie en geneeskunde, de presentatie van state of the art onderzoek van bench to
dige, team Innovatie & Kwaliteit
drs. Mariëtte Diderich,senior staf adviseur Internationalisering
drs. Sabine Jaken, stafmedewerker team Professionalisering
drs. Lennart Rem, stafmedewerker team Professionalering
Voor meer informatie over dit symposium kunt u contact opnemen met Esmeralda van Ormondt via e.vanormondt@vumc.nl .
bedside. Christa Boer, opleidings
3
Master Oncology
BEELD Digidaan
Inschrijving master Oncology boven verwachting
Het aantal inschrijvingen voor de master Oncology
Voor de toetsing van studenten die in het buitenland wonen,
is boven verwachting. In totaal hebben meer dan
wordt gebruik gemaakt van videogesprekken. Tijdens een
honderd studenten zich voor het komend studiejaar
Skype-gesprek worden zowel de kennis als de academische
2014-2015 aangemeld.
vaardigheden van deze studenten door de toelatingscommissie getoetst.
Meer dan 50% van deze studenten heeft een buitenlandse bachelor opleiding; deze studenten willen dit unieke
Toelating
masterprogramma volgen.
Het is momenteel nog niet mogelijk om een schatting te maken van het aantal studenten dat daadwerkelijk zal
Selectiecriteria
starten met de opleiding in september. Uit ervaring is
Om toegelaten te worden tot de master Oncology,
gebleken dat ongeveer 50% van het aantal studenten zeker
worden de toekomstige studenten geselecteerd op:
zal afvallen. Dit heeft onder meer te maken met:
aansluiting van de behaalde bachelor studie; niveau Engels; toets op bachelor kennisniveau oncologie en
niet toelaatbaar in verband met aansluiting van de
immunologie;
toets op niveau academische vaardigheden. Andere criteria die een rol spelen bij de selectie, zijn:
motivatie; referenties; stage ervaring. 4
vooropleiding;
op tijd afronden van vooropleiding; andere keuze in verband met persoonlijke en/of financiële situatie;
niet behalen van het minimum kennis en vaardigheden niveau op het toelatingsassessment. dr. Marjan van Duist, opleidingscoördinator master Oncology
Intervisie AIOS
Interculturalisatie onderwijs
B egeleide intervisie voor artsen in opleiding tot specialist
C ulturele diversiteit, hoe anders
Sinds dit jaar is intervisie opgenomen in het Discipline-
Op 17 juni jl. vond het symposium
Overstijgend Onderwijs (DOO) voor artsen in opleiding tot
plaats ‘Anders in de witte jas’,
specialist (aios). Intervisie is een proces waarbij peers van elkaar
georganiseerd door het Instituut
leren en elkaar ondersteunen door eigen praktijksituaties met
van onderwijs en opleiden in het
elkaar te bespreken.
kader van de week ‘Kleurrijk verbinden’ van VUmc.
Aios maken veel indrukwekkende situaties mee tijdens hun opleiding. Ze krijgen bijvoorbeeld te maken met lastige patiënten en patiënten die
Tijdens dit symposium liet VUmc
plotseling overlijden. Ze moeten daarnaast leren omgaan met de druk van
School of Medical Sciences zien hoe
verschillende taken, zoals de combinatie van onderzoek doen en
zij probeert het aanbod in zorg en
patiëntenzorg leveren. Ook hebben ze soms te maken met supervisoren
onderwijs intercultureel en divers te
die weinig tijd hebben of andere lastige samenwerkingssituaties.
realiseren.
Herkenbare casuïstiek
We hebben een diverse organisatie
Bij de intervisie nemen de aios even afstand van de dagelijkse hectiek en is
wat betreft studenten en patiënten.
er ruimte om samen met een onafhankelijke procesbegeleider moeilijke
Een kwart tot een derde van onze
situaties onder de loep te nemen. Vaak is de ingebrachte casuïstiek
studenten is nu van niet-westerse
herkenbaar voor de hele groep. De vertrouwelijkheid is een belangrijk
achtergrond; 50% van de inwoners van
gegeven: de besproken onderwerpen blijven binnen de groep. De aios
Amsterdam is van niet-Nederlandse
beslist zelf wat hij of zij wil delen. De situaties kunnen te maken
origine. Het aanbod in zorg en onder-
hebben met:
wijs zou daarom intercultureel en
Hoe kan ik mijn kwaliteiten optimaal inzetten in mijn vak? Wat zijn mijn valkuilen en hoe leer ik daarmee omgaan? Hoe kan ik handelen bij een (dreigend) conflict? Hoe behoud ik de balans tussen werk en privé? Hoe ga ik om met een ingrijpende gebeurtenis?
divers moeten zijn. Tijdens het symposium hebben we laten zien hoe we dat proberen te realiseren. Met ons onderzoek naar dit thema zijn wij inmiddels behoorlijk op dreef volgens Petra Verdonk programmaleider Inter-
Bijeenkomsten
culturalisatie en Diversiteit in het
De intervisie in het DOO-programma bestaat uit 8 bijeenkomsten van 2 uur
medisch onderwijs.
en heeft een frequentie van circa 1 keer per maand. De intervisie is bestemd voor aios in alle fasen van de opleiding en wordt zowel intra- als
Geneeskundestudenten die in VUmc
interdisciplinair aangeboden. Het aantal deelnemers per groep is 6-8.
stage lopen, komen in contact met één
Aios die hebben deelgenomen aan de intervisie schreven ter evaluatie onder
van de 175 nationaliteiten die
andere:
Amsterdam herbergt. De vele verschil-
“We groeien door samen te kijken naar negatieve en positieve ervaringen” “Je krijgt feedback op hoe je handelt, denkt” “Ook nuttig voor nieuwe aios” “Goed voor de onderlinge relatie” “Je kunt voor jezelf muren doorbreken”.
lende nationaliteiten brengen culturele verschillen met zich mee, die om sociale vaardigheden vragen. Gerda Croiset, directeur van VUmc School of Medical Sciences, is van mening dat studenten vanaf het begin van hun
Voor meer informatie: José van de Kreeke, intervisieAIOS@vumc.nl
opleiding horen te leren omgaan met
drs. José van de Kreeke, sectiehoofd onderwijs en opleiden Medische Psychologie
deze culturele verschillen. bron: www.med.vu.nl
5
Decentrale selectie
Schakeljaar
Uitslag
C ontouren schakeljaar (masterjaar 3) steeds meer zichtbaar
De decentrale selectie van VUmc School
Op 27 mei 2014 vond
of Medical Sciences voor het studiejaar
het derde symposium
2014-2015 is achter de rug, de ranglijst
over het schakeljaar
is opgesteld en de kandidaten wachten
plaats.
decentrale selectie opleiding geneeskunde bekend
op de definitieve plaatsingsuitslag van DUO.
Het schakeljaar in masterjaar 3 bestaat uit
Net als vorig jaar is 60% van de beschikbare
een lange stage van 24
plaatsen (210 studenten) bestemd voor de
weken waarin geneeskundestudenten in één of twee
decentrale selectie kandidaten die voltijds in
disciplines stage lopen. Ze sorteren hiermee voor op
6 VWO zitten in het schooljaar 2013-2014.
een bepaalde vervolgopleiding.
De overig plaatsen (140 studenten) zijn bestemd voor loting en voor direct
Tijdens het symposium vonden drie presentaties plaats:
geplaatste kandidaten (gemiddeld 8 of
over de huidige situatie, de visie van studenten op het
hoger op het eindexamen VWO).
schakeljaar en een visie op een vijftal perspectieven op het schakeljaar. Prof. dr. Jan Stam (AMC) en prof. dr. Sven
Aantal aanmeldingen
Danner (VUmc) zijn voor beide huizen de semi-artsstage
Ook dit jaar is gebleken dat scholieren uit
coördinatoren en zij rapporteerden terug over de bezoeken
6 VWO bij VUmc School of Medical Sciences
die zij aan de opleiders van de vervolgopleiding hebben
een grote kans hebben om door de selectie
afgelegd. In juni is een enquête uitgegaan naar de opleiders
te komen (~50%). De getallen laten dit zien:
die al een gesprek met de semi-artsstage coördinatoren
aantal aanmeldingen: ~400 kandidaten;
hebben gehad. Daarin wordt concreet gevraagd naar de
toegelaten tot de 2e ronde: ~250 studenten;
selectie van de studenten voor het schakeljaar, de inhoud
uiteindelijk te plaatsen: ~210 kandidaten.
van het schakeljaar en de toetsing.
Interessant is om het aantal jongens/ meisjes te vergelijken in de verschillende
Visie op schakeljaar
rondes: zowel bij de aanmeldingen, als na
Studenten kregen tijdens deze derde bijeenkomst ruimte
de eerste en tweede ronde bedraagt het
om hun visie op het schakeljaar te presenteren. Studenten
aantal jongens ~30%. De decentrale selectie
Tjitske van Engelen (AMC) en Kitty Roseboom (VUmc)
van vorig jaar is vergelijkbaar met vorig jaar
presenteerden interactief hun SWOT (strengths –
wat betreft de aantallen en de verhouding
weaknesses – opportunities – threats) aan de zaal. Ze
jongens/meisjes.
konden de voordelen van het schakeljaar inzien maar maakten zich ook zorgen om de sollicitatiemomenten en
Aandachtspunt
de carrièreperspectieven van degenen die geen schakeljaar
Eigenlijk hadden we, gezien de grote kans
hebben gevolgd. Daarnaast deden studenten voorstellen
om bij ons via de decentrale selectie
over bijvoorbeeld het goed inzetten op beroepsoriëntatie
toegelaten te worden, meer aanmeldingen
en loopbaanbegeleiding. Tot slot benaderde prof. dr. Fedde
verwacht. Wij nemen dit aandachtspunt mee
Scheele het schakeljaar vanuit een professioneel, juridisch,
voor het komende selectiejaar evenals de
onderwijskundig, veranderkundig en financieel perspectief.
vraag hoe we nog wat meer jongens naar
Zijn boodschap was vooral te zoeken waar nog ruimte in de
onze opleiding geneeskunde kunnen
opleiding zit en hoe korting verleend kan worden.
krijgen.
dr. Ton van Lambalgen, voorzitter decentrale
In de volgende nieuwsbrief besteden we opnieuw aandacht
selectie
aan het schakeljaar en houden we u op de hoogte van de vorderingen. dr. Franciska Koens, stafmedewerker team Innovatie & kwaliteit
6
Oratie
Meelopen in het cortège
VU Vrijmarkt
D e hele VU binnenste buiten Op donderdag 4 september organiseert Cultuurcentrum Griffioen de eerste VU Vrijmarkt op het binnenterrein van de VU met als motto “De hele VU binnenste buiten”. Duizenden bachelor- en master studenten starten dan met hun opleiding; ouderejaars studenten en medewerkers keren na een welverdiende vakantie terug op de campus. Een beter moment om informeel kennis te maken met opleiding en medewerkers is er
Op vrijdag 2 mei jl. vond de oratie plaats van prof. dr. Lex Bouter.
bijna niet.
De oratie was voor studenten van VUmc School of Medical Sciences een heel bijzondere ervaring omdat zij voor het eerst meeliepen
Medewerkers worden van harte
in het cortège.
uitgenodigd om een bezoek te
S
brengen aan de vrijmarkt. Hapjes amenwerking tussen het bestuur van de Studentenraad (SR) en de
en drankjes zijn er uiteraard ook op
Medische Faculteitsvereniging VUmc (MFVU) maakte het mogelijk om
de vrijmarkt.
geneeskundestudenten een kijkje te laten nemen in de academische
keuken van de VU.
De markt is van 12.00 tot 16.30 uur. Vanaf 16.30 uur organiseert de
Onder begeleiding van opleidingsdirecteur prof. dr. Gerda Croiset en prof.
Griffioen tevens de VU Campus
dr. Wim Stalman liepen geneeskundestudenten op vrijdag 2 mei jl. mee in
Open Air: de culturele opening van
het cortège.
het academisch jaar, met onder meer stand-up pop van de Corona’s,
Tijdens een openbare zitting van het college van decanen werd prof. dr.
straattheater, het VU-Orkest, Silent
Lex Bouter benoemd tot hoogleraar Methodologie en integriteit.
Disco en eten van rollende keukens.
Deze bijzondere gebeurtenis stelde de studenten in staat om over de rode
’s Avonds vindt op het dak van het
loper in de aula te lopen, kijkend door de ogen van prof.dr. Lex Bouter.
hoofdgebouw de derde editie van het
De studenten waren, begeleid door prachtige orgelmuziek, onder de
filmprogramma On The Roof plaats.
indruk van de pracht en praal van een oratie.
Kijkje in academische wereld Na een interessante oratie over dagelijkse dilemma’s die onderzoekers in de academische wereld ervaren, hadden MFVU en de SR ook de eer om namens de studenten de kersverse hoogleraar te feliciteren met zijn oratie. De oratie zal hopelijk één van de vele oraties zijn die de MFVU en de Studentenraad met hun leden mogen bijwonen in de toekomst. Isabelle van der Meulen, h.t. voorzitter der MFVU
7
Coassistenten over stress en gender
Laat zien wat je kan en zwijg over stress… Geneeskundestudenten hebben last van stress en
van stress. Doel van deze studie is om inzicht te krijgen in
dan met name tijdens hun coschappen; deze worden
hoe geneeskundestudenten stress ervaren en daarmee
door studenten als veeleisend ervaren.
omgaan en ook hoe zij reflecteren op genderaspecten. In 2010-2011 zijn 17 Maastrichtse coassistenten (6 mannen,
Dr. Petra Verdonk, universitair docent en coördinator van de
11 vrouwen) van alle drie de masterjaren geïnterviewd.
leerlijn Interculturalisatie en diversiteit, heeft samen met Viktoria Räntzsch, Remko de Vries, Inge Houkes een kwalita-
Uitkomsten onderzoek
tief onderzoek uitgevoerd onder geneeskundestudenten in
Uit het onderzoek kwamen twee overkoepelende thema’s
Maastricht, gericht op de stress die zij ervaren tijdens hun
naar voren. Ten eerste wijzen de studenten naar zichzelf
coschappen.
en de eigen competenties en het je steeds weer moeten bewijzen als oorzaak van stress. Volgens de studenten
Coschappen
moeten ze zichzelf presenteren als ‘professioneel en vol
Geneeskundestudenten ervaren veel stress; met name de
zelfvertrouwen’.
coschappen zijn veeleisend. Geneeskunde wordt vaak beschreven als een discipline met een patriarchale cultuur
Ten tweede zoeken de studenten eigen, individuele
waarin meer mannelijk getypeerde aspecten zoals zelf
oplossingen om met stress om te gaan, omdat het volgens
verzekerdheid en rationaliteit sterk worden gewaardeerd.
hen een onderwerp is dat niet besproken kan worden
Stress wordt in het Effort-Recovery Model verklaard als
zonder gevolgen voor hun beoordeling of toekomstige
gevolg van een disbalans tussen taakeisen, controle en
carrièremogelijkheden. Patiëntencontacten zijn eerder een
de inschatting van de eigen competenties.
bron van trots en tevredenheid dan van stress. Van de vrouwelijke studenten wordt gedacht dat zij meer stress ervaren
Rol genderaspecten
en ook dat zij harder studeren om aan de verwachtingen te
Studies hebben sekseverschillen in stress beschreven,
kunnen voldoen.
maar het is niet bekend hoe genderaspecten volgens geneeskundestudenten een rol spelen bij het ervaren
De impliciete boodschap dat de studenten hard moeten werken en moeten zwijgen over hun onzekerheden en stress lijkt eerder nadelige gevolgen te hebben voor vrouwelijke studenten. Studenten die minder kunnen of willen voldoen aan genoemde eisen kunnen baat hebben bij een cultuur die meer op samenwerking is gericht, waarin het mogelijk is openlijk te kunnen spreken over stress. Petra Verdonk is universitair docent bij de afdeling Metamedica en betrokken bij het team Research in Education, VUmc School of Medical Sciences. Het artikel is te vinden via www.biomedcentral.com/ 1472-6920/14/96/abstract
8
Co-assistent anno 2030
Jan Heijlmanprijs viert haar twintigste jubileum DE PRIJSWINNAARS OP EEN RIJ Beste junior coschap 1e plaats: Interne Geneeskunde, Kennemer Gasthuis 2e plaats: Heelkunde, Spaarne Ziekenhuis 3e plaats: KNO, Oogheelkunde en BEELD Jean Pierre Jans
Dermatologie, VUmc Beste docent junior coschappen 1e plaats: Menso Nubé, Interne Geneeskunde, Kennemer Gasthuis 2e plaats: Jos Kooter, Interne Op woensdag 25 juni jl. vond de jaarlijkse uitreiking van de Jan
geneeskunde, VUmc
Heijlmanprijs 2014 plaats. Sinds 1994 wordt deze prijs uitgereikt
3e plaats: Saskia Oosterbaan, Obstetrie
aan het beste junior-coschap, de beste junior-co docent, het beste
& Gynaecologie/Kindergeneeskunde,
M2-coschap, de beste specialist, de beste arts-assistent.
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis
T
hema van deze twintigste prijsuitreiking was “De coassistent
Beste coschap
anno 2030”. Naast een spannende prijsuitreiking schonken
1e plaats: Heelkunde, Spaarne ziekenhuis
bijzondere sprekers als Wouter Bos, voorzitter raad van bestuur
2e plaats: Interne geneeskunde, VUmc
VUmc, Gerda Croiset, opleidingsdirecteur geneeskunde en Luuk Heijlman,
3e plaats: Interne geneeskunde,
zoon van Jan Heijlman (overleden in 2012) aandacht aan de geneeskunde
Spaarne ziekenhuis
toen, nu en in 2030. Wouter Bos gaf studenten drie belangrijke boodschappen mee. De eerste
Beste specialist
boodschap van Bos luidt ontwikkel je als arts niet alleen in de diepte maar
1e plaats: Jos Kooter, internist, VUmc
zorg ervoor dat je je ook in de breedte ontwikkelt. Boodschap twee was
2e plaats: Frank de Beer, neuroloog,
dat de kwaliteit van zorg niet alleen bepaald wordt door de beroepsgroep
Kennemer Gasthuis
maar ook door de patiënt en wat die patiënt van de zorg vindt. Als laatste
3e plaats: Abel Thijs, internist, VUmc
boodschap gaf Bos mee dat je als arts niet alleen deel uitmaakt van een bijzondere groep in de maatschappij, maar van de gehele maatschappij en
Beste arts-assistent:
dat het belangrijk voor je ontwikkeling en functioneren als arts is dat je
1e plaats: Joost Willems, Heelkunde,
deel uit blijft maken van die gehele maatschappij.
Spaarne ziekenhuis 2e plaats: Diederik Smit, Interne
Gerda Croiset belichtte de ontwikkeling in de geneeskunde en het
geneeskunde, Kennemer Gasthuis
bijbehorende onderwijs van begin negentiende eeuw tot 2030. Een
3e plaats: Charlotte Ettaieb, Interne
ontwikkeling die in de negentiende eeuw begon met de ontwikkeling
Geneeskunde, VUmc
van technieken en die zich in de twintigste eeuw voortzette in een ontwikkeling naar technisch arts. De arts van nu dient op meerdere
De prijswinnaars zullen vanaf deze
gebieden zijn competenties te bewijzen. In de eenentwintigste eeuw
twintigste editie van de Jan Heijlmans-
zal de competente arts onderdeel uitmaken van een systeem van
prijs worden opgenomen in de kersverse
gezondheidszorg waarbij vele soorten gezondheidszorgmedewerkers in
portretgalerij in het Klinisch Training
teams werken. De zorg en daarmee ook de opleiding gaan waarschijnlijk
Centrum.
verder de kliniek uit naar de gezondheidscentra en de nadruk van de opleiding zal komen te liggen op transmurale zorg. Luuk Heijlman belichtte het belang van coschappen door de jaren heen als leerperiodes waarin de coassistent onderwijs van goede docenten kan genieten. dr. Hester Daelmans, programmaleider master geneeskunde 9
Instellingstoets VU
De Kritische Reflectie Vrije Universiteit, nader bekeken… In het kader van de Instellingstoets Kwaliteitszorg
Wetenschap) wordt het onderwijsbudget gekoppeld aan
die dit voorjaar bij de VU is gehouden, zie hiervoor
de prestaties van een onderwijsinstelling. Deze prestatie
kader rechts, is een kritische reflectie geschreven.
afspraken en de ambitieuze onderwijsdoelstellingen vragen
Deze reflectie is aan de hand van de vijf standaarden
om een duidelijke en consistente sturing. Daarom is ervoor
uit het beoordelingskader van de NVAO geschreven,
gekozen om deze doelstellingen en prestatieafspraken uit te
In de nieuwsbrief van april jl. is aandacht geschonken
voeren als een programma, de ‘Onderwijsagenda’ genoemd.
aan de onderwijsvisie van de VU. Het logische vervolg op “Visie op de kwaliteit van het onderwijs is beleid”.
Er is een apart bachelor- en masterbeleid. Bij het
Bij deze standaard gaat het er om hoe wordt deze visie
bachelorbeleid zijn het verhogen van het rendement en
gerealiseerd.
het terugdringen van uitval in het oog springende doelstellingen naast het vergroten van het aantal studenten
Hoe komt VU beleid tot stand
dat een Honours Programme volgt en het minimum aantal contacturen per week. Voor de masteropleidingen gelden
Er wordt binnen de VU centraal en decentraal beleid
weer andere doelstellingen zoals internationale oriëntatie en
ontwikkeld dat zijn bestaansgrond vindt in het Instellingsplan
instroommomenten. Ook de opleidingen bij VUmc School of
en de onderwijsvisie. De VU stelt centraal beleid op als het
Medical Sciences hebben met deze algemene beleids
nodig of pragmatisch is om VU breed op basis van eenzelfde
maatregelen van doen. De hoofdstukken van het Handboek
beleid te acteren. Dit geldt voor punten uit het
Onderwijskwaliteit geven zoals hierboven is beschreven aan
Instellingsplan, als de wet dit vereist of als het efficiënter is
wat voor alle faculteiten hetzelfde geldt bij bijvoorbeeld
als faculteiten eenzelfde werkwijze aanhouden. Het
toetsbeleid, studentbegeleiding, Honours Programme e.d.
Handboek Onderwijskwaliteit laat zien op welke onderdelen
met als doel te borgen dat de geformuleerde doelstellingen
van een onderwerp, bijvoorbeeld professionalisering, het
en prestatieafspraken worden gehaald. Dit beleid wordt
beleid centraal geldt en op welke onderdelen de faculteit een
vanuit de VU zorgvuldig gemonitord. Het niet halen van de
eigen invulling kan geven.
prestatieafspraken kost de instelling, de VU, geld. Niet alleen goed en inspirerend onderwijs is van belang er is ook een
Voordat het beleid tot stand komt en wordt vastgesteld,
financiële prikkel om de doelstellingen te halen.
worden diverse organen geconsulteerd en soms, afhankelijk van het onderwerp, om advies of om instemming gevraagd. In deze nieuwsbrief wordt het accent op onderwijsbeleid en
Docentprofessionalisering
docentenprofessionalisering gelegd.
Geen goed onderwijs zonder goed uitgeruste docenten. Docenten die geschoold zijn voor hun takenpakket. Om
Onderwijsbeleid
ervoor te zorgen dat docenten voldoende, en allemaal op hetzelfde niveau, zijn geschoold om te doceren is de BKO
Het instellingsplan beschrijft de doelstellingen van de VU op
(Basis Kwalificatie Onderwijs) ingevoerd. Daarnaast bestaat er
het gebied van het onderwijs. Door de prestatieafspraken die
de mogelijkheid en de wens dat docenten doorgroeien als zij
de VU, net zoals andere universiteiten en hogescholen, heeft
dat willen via SKO (Senior Kwalificatie Onderwijs) en de
gemaakt met het ministerie van OCW (Onderwijs, Cultuur en
leergang Onderwijskundig leiderschap. Verder is het van belang dat docenten die Engelstalig onderwijs verzorgen, voldoen aan gestelde taaleisen. Zij worden getoetst op hun Engelse taalbeheersing. Indien de docent de vereiste score niet behaalt, wordt de docent hierin verder geschoold.
De VU stelt centraal beleid op als het nodig of pragmatisch is om VU breed op basis van eenzelfde beleid te acteren. 10
De VU stimuleert actief prominent en of een excellente prestatie op het gebied van onderwijs binnen het profiel van een hoogleraar. De VU heeft als doelstelling om in de periode van 2013-2016 tien hoogleraren te benoemen met een prominent accent op onderwijs in hun academische loopbaan.
KWALITEIT VAN HET ONDERWIJS
#2
I nstellingstoets Kwaliteitszorg VU Voorzieningenbeleid Andere onderwerpen die in de kritische zelfreflectie
In de laatste nieuwsbrief van geneeskunde,
worden belicht met betrekking tot beleid richten
april 2014, is volop aandacht geschonken aan
zich op het voorzieningenbeleid. Met een goed
de Instellingstoets Kwaliteitszorg bij de VU.
voorzieningenbeleid beoogt de VU een bijdrage
De in deze nieuwsbrief genoemde trails hebben
te leveren aan de kwaliteit van het onderwijs.
plaatsgevonden op 22,23 en 24 april jl.
Een goede werk- en leeromgeving is immers voor studenten en docenten onontbeerlijk om goed en
VUmc heeft aan een van de drie trails deelgenomen en
nog beter te kunnen presteren. Deze voorzieningen
kon samen met de VU laten zien dat het proces van de
maken het halen van de doelstellingen en
invoering van de academische kern goed is doorlopen.
prestatieafspraken mede mogelijk. Afstemming tussen gezamenlijke activiteiten en contacten
Op de laatste dag gaf de voorzitter van de beoordelings
houden met de faculteiten bij het ontwikkelen van
commissie Jo Ritzen direct een terugkoppeling van haar
nieuw beleid of het herzien van bestaand beleid is
eerdere bevindingen (maart 2014) tezamen met de
essentieel. De VU is er sterk op gericht om iedereen
bevindingen van de trails van de afgelopen dagen die
zoveel als mogelijk hierin mee te nemen. Belangrijke
tot doel hadden nader in te zoomen op bepaalde
voorzieningen voor zowel studenten als docenten
aspecten. Kort samengevat: de commissie staat positief
zijn de huisvesting. Vanuit de onderwijsvisie wordt
tegenover de ontwikkeling die de VU heeft doorgemaakt
de campus dé ontmoetingsplaats tussen studenten
met betrekking tot de kwaliteitszorg.
en wetenschappers waar bij voorkeur informele interdisciplinaire, internationale en interculturele
Vijf standaarden
ontmoetingen plaatsvinden. Voor studenten
De commissie heeft aan de hand van de vijf standaarden
betekent dit een concentratie van voorzieningen op
de kwaliteitszorg van de VU beoordeeld. De commissie
de campus. Een belangrijk onderdeel van
beoordeelt alle standaarden positief. De standaarden
voorzieningen is de ICT waarop onverminderd wordt
onderwijsvisie en beleid krijgen onvoorwaardelijk een
ingezet. De VU ziet ICT als essentieel onderdeel van
voldoende. Bij de overige drie standaarden (zicht op
modern academisch onderwijs en een noodzakelijk
resultaten, verbeterbeleid en de organisatie- en
hulpmiddel voor het verhogen van de onderwijs
beslissingsstructuur) heeft de commissie naast haar
kwaliteit. Het onderwijsproces zal hierdoor aan
positieve oordeel een aantal concrete voorwaarden
efficiency winnen.
gesteld die zij in het advies aan de NVAO opneemt: de geplande verandering van de organisatiestructuur wordt geïmplementeerd, tussentijdse opleidingsbeoordelingen
In de volgende nieuwsbrief zal aandacht
worden ingevoerd en er wordt beter gebruik gemaakt
worden besteed aan het onderwerp ‘‘resultaten
van managementinformatie. De NVAO heeft in juni een
en verbeterbeleid”.
definitief rapport uitgebracht.
Draagvlak onderwijsvisie De commissie was onder de indruk van het draagvlak Xxxx dat de onderwijsvisie kent binnen de universiteit evenals de grote mate van betrokkenheid van medewerkers en Meer weten over de onderwijsvisie van de VU,
studenten bij de VU. Wij zijn samen met de VU trots op
download de brochure uit de reeks Onderwijs
dit bereikte resultaat. drs. Elise Baartman, stafmedewerker
op Koers over de onderwijsvisie.
team Innovatie & kwaliteit
Elise Baartman, stafmedewerker team Innovatie & Kwaliteit
11
Onderwijskundig leiderschap
Bachelorcurriculum
Leergang Onderwijskundig Leiderschap richt Netwerk Onderwijs kwaliteit VU in oprichting
Een nieuw bachelor curriculum in 2015 Zoals velen van jullie al hebben gemerkt is er de laatste drie maanden hard gewerkt aan het maken van een nieuwe blauwdruk voor het bachelorcurriculum van 2015. Vele coördinatoren, docenten en studentvertegenwoordigers
Vanuit de eerste lichting Leergang
hebben het curriculum van 2010 doorgelicht, van studiestof
Onderwijskundig Leiderschap is het
en practica tot studiegroepen en Meet-the-Expert colleges,
initiatief genomen tot de oprichting van
en van CAT tot STAT. De aanzet tot deze curriculumwijziging
het Netwerk Onderwijskwaliteit VU.
vormden een aantal nieuwe wettelijke regels en de nieuwe richtlijnen van het college van bestuur voor academische
Het netwerk streeft er naar docenten en
bacheloropleidingen, met als voornaamste element het major-
ideeën bij elkaar te brengen en te fungeren
minor principe. Omdat we toch een beroepsopleiding tot arts
als platform waar zowel best als worst
zijn, vormde het volgen van al die regels een behoorlijke uit-
practices kunnen worden uitgewisseld.
daging. We hebben gaandeweg gemerkt dat hier ook een mooie kans lag om een aantal knelpunten in ons curriculum
Het netwerk zal o.a VU-breed colloquia,
rigoureus aan te pakken en nieuwe elementen aan te brengen.
workshops en onderwijsdagen gaan organiseren en betrokken zijn bij VU-onder-
Tipje van de sluier
wijsprijzen. Het netwerk is daarnaast een
In oktober zullen we de nieuwe blauwdruk in een symposium
vanzelfsprekende constructief-kritische
toelichten. Maar om toch alvast een tipje van de sluier op te
gesprekspartner van College van Bestuur
lichten: de geneeskunde major zullen we grotendeels intact
en overleg portefeuillehouders en directeu-
houden waarbij scherper is gedefinieerd welke kennis en
ren onderwijs (OPDO) en levert input aan
vaardigheden je als afgestuurde bachelor nodig hebt voor de
universitaire onderwijswerkgroepen. Het
master geneeskunde. Daarbij hebben we de bestaande cursus-
eerste tastbare product van het netwerk en
sen consistenter gemaakt en gecomprimeerd om ruimte te
daarbij de leden van de leergang, wordt een
maken voor twee belangrijke nieuwe onderdelen.
geconcretiseerde versie van de VU-onderwijsvisie die de discussie over de implementatie
Academische kern en minor
van deze visie een boost moet geven.
Ten eerste een academische kern, waarin de studenten algemene academische basisvaardigheden leren die niet specifiek
De rector heeft op de afgelopen bijeenkomst
voor de geneeskundeberoepsuitoefening zijn. Ten tweede
van de leergang op 6 juni uitgesproken het
introduceren we een minor, waarin keuzevrijheid, internatio-
initiatief volledig te steunen en ook de leden
nalisering en VUmc toponderzoek volop de ruimte krijgen.
van de USR zijn enthousiast.
Middels keuzecursussen kunnen studenten zich verdiepen in vakken die hen interesseren, zoals bijvoorbeeld oncologie,
Op 22 september tijdens de slotdag van de
revalidatie, psychiatrie, chirurgie of beeldvormende technie-
Leergang Onderwijskundig Leiderschap zal
ken. Al deze vakken komen tijdens de bachelorfase langs,
in het bijzijn van de rector en het Bestuur van
maar wel op een basaal niveau.
de Leergang het netwerk gelanceerd worden. De kerncommissie van het netwerk bestaat
Sterker VUmc-compas
uit SKO’er Wim Boor (Faculteit der Rechts
Door de bachelor op deze manier opnieuw in te richten, denken
geleerdheid) en de leergangdeelnemers
we een sterker VUmc-compas te maken. De meeste studenten
Marjan van Duist (VUmc School of Medical
blijven nu immers nog bij dezelfde opleiding zonder dat ze kij-
Sciences), Joke van Saane (Godgeleerdheid)
ken naar andere mogelijkheden. Vanaf 2015 kunnen ze veel
en Gerhard van de Bunt (Faculteit Sociale
meer hun eigen keuzes maken en hun eigen studie vormgeven
Wetenschappen). bron: Nieuwsbrief Onderwijs
en zich daarmee voor de master van hun keuze profileren.
op koers, VU, juni 2014
prof. dr. Anton Horrevoets, programmaleider bachelor geneeskunde
12
INTERVIEW met dr. Christa Boer, opleidingsdirecteur Master Cardiovascular Research
Master Cardiovascular Research op zoek naar bruggenbouwers “Het opleiden van jonge talentvolle studenten tot cardiovasculaire onderzoekers zie ik als een grote passie en uitdaging” zegt Christa Boer, die sinds 1 januari opleidingsdirecteur is van de Master Cardiovascular Research. Zelf is zij actief als universitair hoofddocent binnen de afdelingen Anesthesiologie en Cardio-thoracale chirurgie en heeft zij dagelijks te maken met de begeleiding van jonge studenten en promovendi die actief zijn binnen het cardiovasculair onderzoek.
D
e researchmaster is ingebed binnen VUmc School of Medical Sciences en heeft nauwe banden met het Instituut voor Cardiovasculair Onderzoek (ICaR-VU).
Tijdens de opleiding worden studenten inhoudelijk en academisch opgeleid en voorbereid voor een BEELD Peter Gerritsen
carrière binnen het cardiovasculaire academische werkveld. “Als nieuwe opleidingsdirecteur heb ik samen met docenten en studenten een aantal doelstellingen geformuleerd waaraan de opleiding moet voldoen. De opleiding moet op zoek naar jonge talenten in en
dr. Christa Boer,
buiten Nederland en hen begeleiden in de ontwikkeling
opleidingsdirecteur Master
tot een academicus die zich thuis voelt in een
Cardiovascular Research
onderzoeksomgeving. Een voorwaarde is dat de studenten gepassioneerd zijn door onderzoek naar hart-
contact te brengen met topinstituten uit de hele wereld
en vaatziekten en een bijdrage willen leveren aan het
kunnen we een fundering leggen voor jonge onderzoekers
reduceren van de belasting van deze ziekten op de
die kunnen doorstromen in een nationaal of internationaal
maatschappij. Daarnaast willen we het translationele
promotietraject binnen een laboratorium of klinische setting.”
karakter van het cardiovasculaire onderzoek binnen VUmc ten volle benutten binnen de opleiding. We zijn dan
Promotietraject
ook op zoek naar bruggenbouwers, studenten die de taal
“Het is goed om te zien dat steeds meer internationale
van het laboratorium en de kliniek willen verstaan.”
studenten hun weg naar onze opleiding vinden. We hopen uiteindelijk toe te gaan naar een teveel aan aanmeldingen,
Om talentvolle studenten aan te trekken moet het
waardoor we de besten kunnen selecteren voor de 20
masterprogramma excellentie uitstralen. Hier valt
beschikbare plaatsen. De opleiding heeft zijn doel bereikt als
nog een inhaalslag te maken.
wij goede cardiovasculaire onderzoekers kunnen afleveren,
“VUmc staat bekend om de goede kwaliteit van het
die, als ze klaar zijn, een glansrijke carrière voor zich hebben
cardiovasculaire onderzoek, maar dit is niet wat studenten
en een bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de
per se aanspreekt. Om de pareltjes onder de studenten aan te
preventie, diagnostiek en behandeling van hart- en
trekken moeten we een aantrekkelijk, uitdagend en excellent
vaatziekten. Dat vrijwel al onze afgestudeerde studenten
onderwijsprogramma bieden, dat nauw aansluit bij relevante
gelijk doorstromen in een promotietraject is een kroon op
wetenschappelijke en maatschappelijke vragen. Door hen in
ons werk!”
13
Toetsing
Trend op toetsing: elk oordeel telt mee
Congresgebouw Ottawa
Hoorde je pakweg tien jaar geleden op een congres
in het medisch onderwijs. Veel medische faculteiten werken
over toetsing dat je vooral moest letten op de
met een portfolio om de ontwikkeling van studenten te
interbeoordelaarsbetrouwbaarheid, tegenwoordig
volgen. Feedback krijgen is voor het bijhouden van een
telt elke mening.
portfolio noodzakelijk. Wat opviel was dat het makkelijker
E
lijkt te zijn om dagelijks feedback te krijgen dan het eens n dan liefst geen cijfer, maar goede feedback waar
per week te vragen. Waarschijnlijk is het dan opgenomen
een student echt wat mee kan. Narratieve feedback is
in de routine.
de nieuwe trend, zo hoorden Jean Bronzwaer, Hester
Daelmans en Franciska Koens op The Ottawa Conference.
Update CANMEDS
Dit congres over toetsing vond in april plaats in Ottawa,
Een derde ontwikkeling is dat de CanMEDS een update
Canada. Drie ontwikkelingen worden hieronder belicht.
krijgen in 2015. Over het algemeen is gekeken naar de coherentie van het raamwerk als geheel en per rol. De huidige
De eerste nieuwe ontwikkeling zijn de Entrustable
versie van de CanMEDS heeft nog een aantal kennisdoelen
Professional Activities, oftewel EPAs. Een EPA is een vooraf
maar in de update zullen deze niet meer opgenomen zijn.
gedefinieerde taak. Deze taak kan uitgevoerd worden door
Patiëntveiligheid komt geïntegreerd terug in de CanMEDS.
een aios en de supervisor kan vervolgens aangeven of een
De link naar het concept van de CanMEDS 2015 is: http://
aios deze taak ongesuperviseerd uit kan voeren. Per EPA kan
www.royalcollege.ca/portal/page/portal/rc/canmeds/
een bepaald niveau van expertise weergegeven worden. Als
canmeds2015. Het was een leerzaam congres met goede
je het echt goed wilt doen, blijkt het een behoorlijke klus
plenaire sprekers en interessante onderwerpen. Wie
om dit te ontwikkelen. De boodschap is dan ook:
geïnteresseerd is in de plenaire sessies kan de video’s
houd het simpel!
hiervan op deze pagina bekijken en downloaden: http://vimeopro.com/canstreamevents/ccme-video-on-
Feedback
demand. We kwamen terug met genoeg stof om over na
De tweede ontwikkeling is niet zozeer een nieuwe
te denken! dr. Franciska Koens, stafmedewerker team Innovatie
ontwikkeling want portfolio’s zijn al aardig ingeburgerd
& Kwaliteit
14
Masteropleiding
B rainstormen over de masteropleiding
Zij-instroom
Vroege start voor Zij-instroom studenten geneeskunde
Op dinsdag 17 juni jongstleden vond de halfjaarlijkse themabijeenkomst master plaats. De themabijeenkomst stond in het teken van de voorgenomen bijstelling van de master. In 2011 is de opleiding geneeskunde VUmc-compas gevisiteerd met een positief resultaat. In het visitatierapport stonden wel enkele aanbevelingen. Daarnaast zijn er punten voor verbetering verzameld uit de studentevaluaties van afgelopen twee jaren en uit de werkbezoeken, die in 2013 zijn uitgevoerd in een groot aantal partnerziekenhuizen. De opkomst bij de themabijeenkomst was groot. Er namen o.a. studenten,
In augustus, enkele weken voor
docenten van VUmc en partnerziekenhuizen, medewerkers IOO die in
aanvang van het collegejaar 2014-
de masteropleiding werkzaam zijn en coördinatoren van VUmc en
2015, start weer een nieuwe
partnerziekenhuizen deel. Tijdens de themabijeenkomst werd in groepjes
groep studenten in het Zij-
gediscussieerd over de volgende twee vragen. ‘Welke zaken uit het huidige
instroomprogramma genees-
masterprogramma wilt u behouden?’ en ‘Welke wijzigingen wilt u
kunde van VUmc;
aanbrengen in het masterprogramma?’
het programma waarin studenten met een andere bacheloropleiding dan
Er zijn veel ideeën geopperd die meegenomen worden in de plannen
geneeskunde in vier jaar worden
voor de bijgestelde masteropleiding. De plannen en ideeën zullen verder
opgeleid tot basisarts en klinisch
uitgewerkt worden in een aantal werkgroepen, waaraan o.a. studenten,
onderzoeker.
docenten en coördinatoren deelnemen. Het tijdspad is kort – met ingang van 1 september 2015 start het bijgestelde
Voor de derde maal zijn er vieren-
masterjaar 1 gevolgd door masterjaar 2, dat op 1 september 2016 van start
twintig gemotiveerde studenten
gaat.
geselecteerd om in te stromen in dit programma. Zij zijn geselecteerd
Masterjaar 3 is inmiddels geüniformeerd met het AMC. Het schakeljaar
uit een groep van in totaal 170
start al begin 2015, daarover meer in de volgende nieuwsbrief en op de
kandidaten, na een 3-staps selectie-
www.med.vu.nl/studenten/master/masterjaar3. dr. Hester Daelmans,
procedure bestaande uit een kennis-
programmaleider masteropleiding geneeskunde
toets, een CV-beoordeling en multiple mini-interviews. In de zomer zullen de studenten zich voorbereiden op de start van het collegejaar in september.
Startcursus De studenten die hen voorgingen in 2012 en in 2013 beoordeelden de startcursus in augustus als een zeer leerzame en nuttige voorbereiding op het daaropvolgende collegejaar. We heten de nieuwe Zij-instroom studenten van harte welkom in VUmc en wensen hen veel succes met het programma. dr. Inge van wijk, opleidingscoördinator Zij-instroom
15
Studieadviseurs
Bureau Internationale Samenwerking
Jaarverslag studieadviseurs 2012-2013
A fscheid van dr. Huub van de Erve
Ook dit jaar hebben de studieadviseurs, net als in alle voorgaande jaren, een jaarverslag opgesteld. Hierin is onder meer te lezen dat ongeveer 38% van de studentenpopulatie in 2012-2013 een gesprek heeft gehad met een van de studieadviseurs van VUmc School of Medical Sciences, een lichte daling ten opzichte van 2011-2012. Als we terugkijken op dit jaar, constateren we dat de service vanuit de studentenbalie SSC,
Dr. Huub van de Erve, hoofd bureau Internationale
de logistiek vanuit het bachelorteam en de
Samenwerking, nam op 20 mei jl. afscheid van VUmc
informatievoorziening vanuit het masterteam
School of Medical Sciences. Huub was 30 jaar
(intake en studiepaden) verbeterd zijn: er zijn
verbonden aan VUmc School of Medical Sciences en
minder vragen of klachten hierover vanuit de
zette zich in voor internationale betrekkingen van
studenten. Dit is goed nieuws. Verder zijn de
VU en VUmc.
kinderziekten van SAP/SLM en VUnet met voortvarendheid en effectiviteit aangepakt.
Ter gelegenheid van het afscheid was een minisymposium georganiseerd met als thema ‘Internationalisering van het
Verder zien we dat de organisatie rondom
onderwijs in het medisch domein’. Huub heeft een lange
de revisie van bachelor 3 een aantal aandachts
carrière bij VUmc achter de rug. Onder zijn leiding nam het
punten heeft opgeleverd. Andere punten van
aantal bachelor- en masterstudenten, dat een stage in het
terugkerende aandacht betroffen de door
buitenland loopt, enorm toe. Circa 80% van onze studenten
studenten ervaren (te) strakke regelgeving,
volgen in de bachelor- of masteropleiding een stage in het
onvoldoende en/of niet heldere en/of niet
buitenland. Zij zwermen uit over de hele wereld van Aruba
tijdige informatievoorziening en gebrek aan
tot aan Nepal.
eenduidigheid ten aanzien van beleid inzake de practicumregeling, de VGT en de besluiten
Terugblik
van de examencommissie.
Drs. Wim Polderman, directeur van VUmc Amstel Academie, opende het symposium waarna het woord aan Huub was,
Voor wie meer wil weten: mail ons en wij sturen
die terugblikte op zijn carrière bij VUmc en de enorme
een exemplaar van het jaarverslag toe
ontwikkeling van het onderwijs in het medische domein
(studieadviseurs@vumc.nl). Marjolein Pouw,
ten aanzien van internationalisering. Een interessante
studieadviseur VUmc School of Medical Sciences
forumdiscussie volgde waar zowel Huub als de panelleden kritische vragen beantwoordden. Tot slot was er een film waarin VUmc-collega’s en (internationaal) oud-collega’s Huub met lovende woorden begroetten en uitzwaaiden. Huub bedankte alle aanwezigen: “Ik heb het werk erg graag gedaan en ik zal het missen. Ik zal mij de komende periode niet gaan vervelen. Ik heb zoveel leuke dingen om me op te verheugen!” Jayne Yard, medewerker Bureau Internationale Samenwerking
16
Medisch specialisten
H oe leiden we medisch specialisten op? Hoe leid je medisch specialisten op in een tijd die gekenmerkt wordt door meerdere grote maatschappelijke ontwikkelingen?
Zij-instroom
Succesvolle afsluiting wetenschappelijke stage Zij-instromers geneeskunde
Over 10 jaar zijn er minder aios, die ook nog korter in opleiding zijn; wat betekent dat voor het opleiden?
Hoe houd je daarbij de kwaliteit van de opleiding in stand? Wat betekent de voorgenomen taakherschikking van specialisten naar meer generalistisch opgeleide collega’s voor de opleiding?
Hoe leiden we aios op die optimaal zijn toegerust voor de arbeidsmarkt? Dergelijke vragen waren voor het Algemeen Bestuur van de onderwijs- en opleidingsregio (OOR) van VUmc aanleiding om de missie en visie op opleiden te willen vaststellen. Het bestuur heeft team Professionalisering opdracht gegeven dit vorm te geven in een traject met en door de OOR. Het doel is om als OOR te formuleren wat onze opleidingsregio kenmerkt en verbindt.
In maart sloten de studenten die
Dit geeft richting aan strategie en beleid voor de komende jaren.
in augustus 2012 zijn gestart met
In vier brainstormsessies, verdeeld over de opleidingsinstellingen in de regio,
het Zij-instroomprogramma en
kunnen opleiders en aios die willen meedenken en meebouwen aan de
inmiddels de masteropleiding
toekomst van opleiden input leveren. In een brainstormsessie staan twee
geneeskunde volgen, hun
kernvragen centraal:
wetenschappelijke stage af
Wat is kenmerkend voor een medisch specialist die is opgeleid in onze OOR? Wat betekenen deze kenmerken voor opleiden?
tijdens een levendig
Ambitie met compassie
Het symposium bestond uit twee
Op 1 juli vond de eerste sessie plaats met opleiders, aios, bestuurders,
parallelle postersessies. De studenten
onderwijskundigen en beleidsmedewerkers uit VUmc en het Westfries
presenteerden aan elkaar en aan de
gasthuis. Uit geanimeerde gesprekken kwamen enkele kenmerken naar voren
jongerejaars Zij-instromers de
van een medisch specialist die in onze OOR is opgeleid. Deze is gedegen,
resultaten van hun onderzoek met
nuchter, wetenschappelijk goed onderlegd, steekt de handen uit de mouwen
behulp van een wetenschappelijke
en heeft kennis van zaken (“niet supersexy”). De specialist is ook
poster. Naast de mondelinge
communicatief vaardig, met oog voor de menselijke maat, houdt van
presentatie die standaard bij de
samenwerken, is cultuursensitief en in staat tot reflectie. Samengevat:
afsluiting van een wetenschappelijke
Ambitie met compassie.
stage hoort, oefenden zij ook de
wetenschappelijk symposium.
vaardigheden behorende bij een Wat betekent dat voor opleiden? Geef aios de mogelijkheid zich tijdens
posterpresentatie. Er werden goede
de opleiding toe te leggen, naast de medische inhoud, op een specifiek
kritische vragen gesteld en er was
ander terrein zoals leidinggeven, financiën, onderwijs en onderzoek. Dit doet
volop discussie tijdens alle
recht aan de generieke competenties waar we in onze OOR goed in zijn.
presentaties; het was een boeiende
Zorg voor betere aansluiting tussen academie en periferie, breng in kaart
ochtend.
wie waar goed in is, voor optimale opleidingsroutes. Koppel de financiering van opleiden los van de bedrijfsvoering.
Medio april zijn deze studenten gestart met hun klinische leerstages in
Een inspirerende opbrengst, die in de komende maanden verder wordt
VUmc, het Spaarne Ziekenhuis en het
aangevuld. Uit de totale opbrengst worden eind 2014 kernthema’s
Kennemer Gasthuis. De eerste
gedestilleerd die richting geven aan het opleidingsbeleid in de komende
ervaringen zijn ook daar zeer positief.
jaren. drs. Anneke Bakker, beleidsadviseur medische vervolgopleidingen, hoofd
dr. Inge van Wijk, opleidingscoördinator
Professionalisering
Zij-instroom
17
Studentzaken
In de prijzen gevallen
Examencommissies
Voortgang herinrichting examencommissies
Studenten VUmc School of Medical
Het project herinrichting examencommissies VUmc School of
Sciences slepen drie prijzen in de
Medical Sciences heeft het afgelopen jaar veel voortgang geboekt.
wacht.
Vanaf 1 september 2014 gaan de Centrale Examencommissie en de twee deel-examencommissies officieel van start.
Hart- en vaatziekten Ieder jaar stelt de Hartstichting twee
Centrale examencommissie
beurzen van beschikbaar voor
Voor de centrale examencommissie is het volgende reeds duidelijk.
biomedische studenten en een beurs
De positie van voorzitter wordt ingevuld door dr. J. G.F. Bronzwaer. Vanaf
voor een geneeskundestudent. Met
2014 is het wettelijk verplicht een extern lid in de examencommissie op te
deze beurs (€ 3.000) kunnen
nemen; wij hebben prof. dr. H. van Hout bereid gevonden om deze positie
studenten stage lopen op het gebied
te bekleden. Prof. dr. H. van Hout is emeritus-hoogleraar Onderwijskunde
van hart- en vaatziekten bij een
van het hoger onderwijs en was werkzaam op de UvA. Verder zullen de
gerenommeerd onderzoeks
voorzitters van de deel-examencommissies zitting hebben in de Centrale
laboratorium in het buitenland.
Examencommissie, evenals een lid met onderwijskundige expertise.
Ervaring opdoen bij topinstituten
Deel- examencommissies
Drie studenten van VUmc School of
De deel-examencommissie van de masteropleidingen Epidemiologie,
Medical Sciences, Viola Strijbis en
Cardiovascular Research en Oncology is bekend en bestaat uit de volgende
Laween Uthman van de
leden: mw. dr. J. Cloos (voorzitter), Prof. dr. J .W.M. Niessen (vice voorzitter),
masteropleiding Cardiovascular
Dr. C. Licht (secretaris), Dr. D. M. Pegtol (lid).
Research en Amaya Hagen van de opleiding geneeskunde, ontvangen dit
Voor de deel-examencommissie Geneeskunde vinden op dit moment
jaar deze prijs. Viola gaat onderzoek
de gesprekken met de potentiële leden plaats.
doen naar bloedstollingsenzymen op het Scripps Institute in San Diego bij
Terugblik afgelopen jaar
Dr Mosnier. Laween zal in Seattle
Het afgelopen jaar is gewerkt aan het in goede positie plaatsen van
onderzoek gaan doen naar de vorming
de examencommissies, het uitwerken van processen en procedures,
van nieuwe bloedvaten in het
het ontwikkelen van protocollen en het duidelijk stellen van taken,
laboratorium van prof J. Lopez en
verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Dit alles heeft geleid tot
Amaya gaat onderzoek doen op de
transparantie wat was, wat er is en wat nog moet gebeuren om te komen
Harvard Medical School in Boston bij
tot de gewenste professionele organisatie en werkwijze van de
Dr. P. Ellinor naar atrium fibrilleren.
examencommissies.
Deze studenten gaan voor hun stage naar het buitenland niet alleen om hun
Komend studiejaar
horizon te verbreden maar vooral om
Het komend studiejaar staat in het teken van de verdere ontwikkeling
bij een topinstituut ervaring in
van de professionalisering van de examencommissies, het werken aan
onderzoek op te doen voor de
de kwaliteit van toetsing en eindniveau van de opleiding en de
toekomst. dr. Edwin Kanters,
informatievoorziening naar studenten en examinatoren etc. Ook staat
coördinator Master Cardiovascular Research
centraal het vormgeven van de samenwerking met de opleidings verantwoordelijken op die gebieden waarop zowel de opleiding als de examencommissies een verantwoordelijkheid hebben. Het borgen van de kwaliteit van toetsen ligt bijvoorbeeld zowel bij de opleiding/docenten, als bij de examinatoren als bij de examencommissies, ieder vanuit zijn eigen (wettelijke) positie. Hanneke Hoekstra, projectleider herinrichting examencommissie
18
Onderwijsprijs
Voortgangstoets
Een blik op de interfacultaire voortgangstoets Sinds september 2008 wordt in VUmc-compas (vanaf
Docent Philip Thung (VUmc) wint Rammazini Onderwijsprijs
jaar 3) vier keer per jaar de landelijke interfacultaire voortgangstoets (VGT) afgenomen. De toets bevat 200 vragen over de hele breedte van de geneeskunde op het niveau van de basisarts.
Volwaardig lid Vier samenwerkende faculteiten uit Maastricht, Groningen, Nijmegen en Leiden produceerden tot dit studiejaar de vragen voor deze toets. Sinds 1 september 2013 is ook onze faculteit gestart met het mee produceren van de vragen. Tot 1 september waren wij aspirant-lid; nu zijn wij volwaardig lid van de Werkgroep Interfacultaire Voortgangstoets (WIV). Als volwaardig lid van de WIV hebben wij inspraak in de toetsmatrijs (afgeleid van het Raamplan), in de kwaliteit van de vragen, in de selectie van research met betrekking tot de
Voor de eerste keer is dit jaar de Ramazzini
voortgangstoets en in het bevorderen van de samenwerking
Onderwijsprijs uitgereikt.
en kennis ontwikkeling met andere faculteiten. De prijs is vernoemd naar prof. Bernardino
Vragenproductieproces
Ramazzini (1633-1714), grondlegger van de
Voor de vragenproductie hebben wij gekozen voor het
arbeids- en bedrijfsgeneeskunde.
aanstellen van twee basisartsen omdat een basisarts nog niet gespecialiseerd is in een medische richting, de hele breedte
Enthousiast docent
van de geneeskunde nog kent en dicht bij het niveau van de
Philip Thung, docent aan VUmc mocht uit
studenten zit. Annemieke Tanja, teamleider vragenteam en
handen van de voorzitter van de NVAB, Jurriaan
Ariadne Meiboom, examinator voortgangstoets, bekijken de
Penders, de eerste Ramazzini Onderwijsprijs
geproduceerde vragen. Daarna worden de vragen voorgelegd
in ontvangst nemen. Philip Thung is een
aan een inhoudsdeskundige en vervolgens gaan ze naar de
enthousiast docent en weet zijn enthousiasme
landelijke Voortgangstoets Beoordelings Commissie (VBC).
goed over te brengen op studenten. Ook biedt
Deze commissie beoordeelt de vragen op kwaliteit en
hij studenten veel mogelijkheden om zich te
relevantie. Na eventuele aanpassingen, feedback van de
ontplooien. Naast onderwijs aan coassistenten
toetsdeskundige en het eindoordeel van de examinator,
geeft hij ook onderwijs aan bachelorstudenten
gaan de vragen naar een centrale VBC, die bestaat uit een
(tweedejaars) op het terrein van Arbeid en
aantal vertegenwoordigers van snijdende, niet-snijdende
Gezondheid. Verder vervult hij een stimulerende
en extramurale vlakken.
rol bij het beoordelen van het professioneel gedrag en de sociaal geneeskundige
Stand van zaken
vaardigheden van studenten en coassistenten.
De centrale VBC en de WIV hebben ons gecomplimenteerd met onze vragenproductie. Ze waren vol lof over de kwaliteit
Stimulering voor onderwijs
en de relevantie van de vragen. Van onze productie is een
De Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en
groot percentage direct goedgekeurd en direct in de
Bedrijfsgeneeskunde (NVAB) wil hiermee de inzet
vragenbank terechtgekomen.
van bedrijfsartsen voor onderwijs op het gebied
Vanaf september 2014 zal een vijfde deel van de vragen
van arbeid en gezondheid stimuleren en
uit de voortgangstoets van VUmc afkomstig zijn.
waarderen. De Ramazzini-onderwijsprijs zal
drs. Ariadne Meiboom, examinator VGT, hoofd sectie
jaarlijks worden uitgereikt aan de beste
studentenonderwijs discipline ouderengeneeskunde, afdeling
opleider/docent. bron: www.med.vu.nl
huisartsgeneeskunde en ouderengeneeskunde
19
NSE
N SE-enquête 2014 resultaten verbeterd
Eind mei zijn de resultaten van de jaarlijkse landelijke NSE-enquête bekend gemaakt. De enquête wordt uitgezet onder alle studenten die studeren aan Hogescholen en Universiteiten.
Studentenraad aan het woord
B
este medestudenten, docenten, beleidsmakers en alle anderen, In mei zijn er verkiezingen geweest voor de facultaire en universitaire studentenraden. Jullie zullen ongetwijfeld
de chocolaatjes, warme stroopwafels en suikerspinnen in de medische faculteit geroken en geproefd hebben! Ook de leden
De bacheloropleiding steeg naar plaats vijf (van
voor de studentenraad VUmc 2014-2015 zijn nu bekend:
de acht geneeskunde opleidingen) op de ranglijst;
bij deze willen we Farha, Melissa, Dirk Jan, Desiree, Neil en Nidal
de masteropleiding bleef staan op plaats zeven.
van harte feliciteren met hun plaats in de raad en alvast veel
Dit jaar was de mogelijkheid om te responderen
succes wensen voor volgend jaar. Wij zullen zorgen voor een
iets korter dan voorheen waardoor de uitslag eerder
goede overdracht, zodat de nieuwe raad zo goed mogelijk van
bekend gemaakt kon worden.
start kan gaan in september.
Opgaande lijn
Voor de huidige studentenraad breken nu de laatste
Op verschillende thema’s is een lichte stijging te
vergaderingen en afspraken aan. We hebben een ontzettend
zien en dat geeft aan dat er langzaam maar zeker
leuke tijd gehad en veel geleerd dit jaar. Wij willen iedereen met
een opgaande lijn is waar te nemen. Er zijn
wie we hebben samengewerkt bedanken voor de prettige
onderwerpen die altijd, evenals dit jaar, hoog
samenwerking. We zijn trots op onze opleiding en hopen dat
scoren zoals inhoud, algemene vaardigheden,
de kwaliteit zo hoog blijft als dat hij nu is!
voorbereiding op de beroepsloopbaan en de groepsgrootte. De inspanning die gepleegd is om
Voor vragen of suggesties kunnen jullie ons altijd bereiken via
de informatievoorziening te verbeteren, wordt
de mail: studentenraad@vumc.nl of voeg ons toe op facebook.
weerspiegeld in een hogere score ten opzichte van voorgaande jaren. Hoewel de score nu nog nèt in
Met vriendelijke groet,
het rood staat, hebben de gestegen tevredenheid over de informatie over de studievoortgang en het
Tess Vader
tijdig bekend maken van de resultaten een grote
Secretaris Internus
positieve invloed gehad op deze score.
Studentenraad VUmc 2013-2014
Volop aandacht De items die voor deze score zorgen, krijgen dit jaar volop de aandacht. Een van de speerpunten bij de herziening van het bachelorcurriculum wordt het uitbreiden van de wetenschappelijke vaardigheden binnen deze studie. Dus ook op dat thema wordt door de organisatie vol ingezet. Daarnaast heeft de organisatie voor het komend jaar twee speerpunten benoemd, te weten toetsing en verbetering van de studieroosters. drs. Elise Baartman, stafmedewerker team Innovatie & kwaliteit