GRATIS Neem mee
* Colofon Eigen-wijs 5e
is een uitgave van VU medisch centrum.
jaargang, nummer 2
Redactiesecretatriaat
Eigen-wijs is het donateurmagazine van VU medisch centrum en GGZinGeest en wordt toegezonden aan alle donateurs. Oplage 8.500
dienst communicatie VU medisch centrum sponsoring en fondsenwerving PK-4X-194 De Boelelaan 1117 1081 HV Amsterdam telefoon 020 - 4443165 fax 020 - 4442334 fondsenwerving@vumc.nl www.VUmc.nl/fondsenwerving
Redactie: Joke van Ballegooijen, Maartje van Boekel, Nicolle Dellaert, Bernie Hermes, Camilla Hut, Harriëtte Loeffen
Eindredactie: Judith Stuijt
O verige bijdragen van: Pauline Diemel, Wilma Mik, Annemarie Weber
Fotografi e: Mark van den Brink, Jean-Pierre Jans, Martijn Mastenbroek, Joke Hoogendoorn, Chris Schotanus
Vormgeving: Marl Point, Rotterdam
Druk werk :
Eigen-wijs
Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
pagina 2
*
Cover foto: Wie: Waar:
Maarten de Boer In de wachtruimte van de nieuwe polikliniek ‘Diagnose en Behandeling’ in VUmc Cancer Center Amsterdam. Waarom: Maarten wacht op zijn afspraak met zijn behandelend arts. Zijn aandoening is besproken tijdens het multidisciplinaire overleg en de volgende stappen zijn doorgenomen. Toekomst: Ongewis, maar de prognoses zijn goed. Maarten vindt het vooral fijn dat er binnen VUmc CCA – naast het medische traject – ook veel aandacht is voor zijn kwaliteit van leven én dat van zijn vrouw.
6. 7.
8. 9. 10. 12. 13. 14.
De grootste bingo ooit voor een prachtige poli sneldiagnostiek. Het is een hypermodern diagnose- en behandelcentrum voor mensen met (verdenking op) kanker waar meestal al binnen 48 uur een diagnose kan worden gesteld. Als kinderarts-nefroloog Ans van Wijk in Kenia is, bereidt ze ´s avonds de lessen van de volgende dag voor. Het programma Doctor2Doctor betekent hard werken en kennis overdragen.
O p Eigen-wijze:
“Dementie treft ineens een succesvolle collega” Tien medewerkers van KPMG liepen op 6 november de marathon van New York. Ze gingen niet alleen voor de sportieve uitdaging, ze liepen ook om zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor onderzoek van het VUmc Alzheimercentrum.
De Zuidas rent voor VUmc CCA.
De Donateur: Otto over “Je wilt toch allemaal in het leven iets meer betekenen dan alleen je normale werk?”
19.
7
G oed Nieuws Rennen voor GGZ inGeest.
Samen voor B eter: Innovatief onderzoek naar kinderkanker Kinderarts-oncoloog Gert-Jan Kaspers: “Donateurs geven omdat álle kinderen de toekomst zouden moeten hebben.” V Umc X tra 2011: donateurs in het zonnetje!
16. 18.
4
Dank je wel!
14
G estart onderzoek : Gedragsverandering kan op dementie duiden. Je bent een 40-plusser, staat volop in het leven, fijn gezin, uitdagende baan en toch is er iets loos.
Méér kunnen doen: fondsenwerving onder (oud)patiënten. pagina 3
Eigen-wijs
4.
Inhoud
* Colofon Eigen-wijs 5e
is een uitgave van VU medisch centrum.
jaargang, nummer 2
Redactiesecretatriaat
Eigen-wijs is het donateurmagazine van VU medisch centrum en GGZinGeest en wordt toegezonden aan alle donateurs. Oplage 8.500
dienst communicatie VU medisch centrum sponsoring en fondsenwerving PK-4X-194 De Boelelaan 1117 1081 HV Amsterdam telefoon 020 - 4443165 fax 020 - 4442334 fondsenwerving@vumc.nl www.VUmc.nl/fondsenwerving
Redactie: Joke van Ballegooijen, Maartje van Boekel, Nicolle Dellaert, Bernie Hermes, Camilla Hut, Harriëtte Loeffen
Eindredactie: Judith Stuijt
O verige bijdragen van: Pauline Diemel, Wilma Mik, Annemarie Weber
Fotografi e: Mark van den Brink, Jean-Pierre Jans, Martijn Mastenbroek, Joke Hoogendoorn, Chris Schotanus
Vormgeving: Marl Point, Rotterdam
Druk werk :
Eigen-wijs
Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
pagina 2
*
Cover foto: Wie: Waar:
Maarten de Boer In de wachtruimte van de nieuwe polikliniek ‘Diagnose en Behandeling’ in VUmc Cancer Center Amsterdam. Waarom: Maarten wacht op zijn afspraak met zijn behandelend arts. Zijn aandoening is besproken tijdens het multidisciplinaire overleg en de volgende stappen zijn doorgenomen. Toekomst: Ongewis, maar de prognoses zijn goed. Maarten vindt het vooral fijn dat er binnen VUmc CCA – naast het medische traject – ook veel aandacht is voor zijn kwaliteit van leven én dat van zijn vrouw.
6. 7.
8. 9. 10. 12. 13. 14.
De grootste bingo ooit voor een prachtige poli sneldiagnostiek. Het is een hypermodern diagnose- en behandelcentrum voor mensen met (verdenking op) kanker waar meestal al binnen 48 uur een diagnose kan worden gesteld. Als kinderarts-nefroloog Ans van Wijk in Kenia is, bereidt ze ´s avonds de lessen van de volgende dag voor. Het programma Doctor2Doctor betekent hard werken en kennis overdragen.
O p Eigen-wijze:
“Dementie treft ineens een succesvolle collega” Tien medewerkers van KPMG liepen op 6 november de marathon van New York. Ze gingen niet alleen voor de sportieve uitdaging, ze liepen ook om zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor onderzoek van het VUmc Alzheimercentrum.
De Zuidas rent voor VUmc CCA.
De Donateur: Otto over “Je wilt toch allemaal in het leven iets meer betekenen dan alleen je normale werk?”
19.
7
G oed Nieuws Rennen voor GGZ inGeest.
Samen voor B eter: Innovatief onderzoek naar kinderkanker Kinderarts-oncoloog Gert-Jan Kaspers: “Donateurs geven omdat álle kinderen de toekomst zouden moeten hebben.” V Umc X tra 2011: donateurs in het zonnetje!
16. 18.
4
Dank je wel!
14
G estart onderzoek : Gedragsverandering kan op dementie duiden. Je bent een 40-plusser, staat volop in het leven, fijn gezin, uitdagende baan en toch is er iets loos.
Méér kunnen doen: fondsenwerving onder (oud)patiënten. pagina 3
Eigen-wijs
4.
Inhoud
De grootste bingo ooit voor een prachtige Het zal weinigen zijn ontgaan: op 28 september vond de officiële opening plaats van VUmc Cancer Center Amsterdam diagnose en behandeling. Het is een hypermodern diagnose- en behandelcentrum voor mensen met (verdenking op) kanker waar meestal al binnen 48 uur een diagnose kan worden gesteld. Ook wordt meteen gekeken wat de best passende behandeling is. Heel bijzonder is dat het centrum voor het grootste deel is gerealiseerd dankzij de steun van meer dan 100.000 deelnemers aan de VriendenLoterij (voorheen Sponsor Bingo Loterij). Tel daarbij de ondersteuning van diverse retail - en mediapartners en sponsors en je komt uit op een project dat zijn gelijke in Nederland niet kent en dat tot nu toe heeft geleid tot een opbrengst van 19 miljoen euro.
Eigen-wijs
Hoe kwam dat balletje zo aan het rollen? Prof.dr. Winald Gerritsen, tot 1 oktober directeur van VUmc CCA, haalt enthousiast herinneringen op aan de brainstormsessies binnen het stichtingbestuur om in een keer aan veel geld te komen en het Nederlands publiek te betrekken. Iemand opperde Mies Bouwman te vragen, Mies opperde Ivo Niehe erbij te halen, Ivo opperde een herkenbaar doel en een professionele loterijorganisatie. Maar dan moet je ook op tv en heb je distributiekanalen nodig voor de loten. “En zo presenteerden we op 12 maart 2007 aan de 20 grote retailers van Nederland onze plannen.” Schaterend: “De reactie van deze grootwinkelbedrijven: we geloven niet dat jullie als dokters helemaal begrijpen hoe zoiets werkt. Je vraagt op 12 maart om op 1 juni de grootste bingo ooit te organiseren, met vijf avonden televisie, 80.000 mensen in Ahoy en dat we alle grote winkels gaan voorzien van 40 miljoen loten. Zoiets plan je zes maanden van tevoren. ”En toch waren binnen twee uur deze ondernemers ook aan boord. “Een zeer gedenkwaardige avond, ik krijg er nog kippenvel van.”
pagina 4
Het enthousiasme had ongetwijfeld te maken met het herkenbare doel van de actie: een poli sneldiagnostiek. Iedereen kent wel het gevoel van spanning als je met zweet in je handen zit te wachten op een uitslag. Keer op keer op keer. Mies Bouwman weet er alles van: “Ik heb drie weken moeten wachten voor de afspraak bij de specialist, vervolgens drie weken wachten op de ct-scan, en dan nog eens drie weken wachten voordat je uitslag krijgt. ”In het nieuwe diagnose- en behandelcentrum kan in de meeste gevallen al binnen twee dagen een diagnose en behandelplan op maat worden besproken. De actie heeft heel wat losgemaakt. Kritische geluiden: hoe kun je nou een loterij met kanker verbinden? Nederland hing in 2007 vol met billboards. Gerritsen: “Het is een prachtig avontuur geweest, maar ik heb ook heel wat slapeloze nachten gehad. Gelukkig bleef Elmer Mulder, voorzitter raad van bestuur VUmc, altijd achter ons staan. Hij is nu enorm trots op deze publiek-private samenwerking en het bijzondere resultaat. Zeker als je kijkt wat het ons heeft gebracht! Patiënten geven aan hoe plezierig ze het hier vinden en hoe belangrijk het voor hen is dat ze zo snel mogelijk de diagnose horen. Daar doe je het allemaal voor.
“Een zeer gedenkwaardige avond, ik krijg er nog kippenvel van.”
poli sneldiagnostiek
Koop dus een lot en speel mee voor VUmc CCA in de VriendenLoterij. Vriend van het CCA word je niet even, maar voor het leven. Met de opbrengst kunnen we zoveel mogelijk apparatuur aanschaffen en faciliteiten realiseren voor deze snelle en vroege opsporing. Kijk voor een fi lmpje met de terugblik op de opening en over de faciliteiten van de polikliniek naar het nieuwsbericht op www.vumc.nl/cca.
pagina 5
Eigen-wijs
De actie en samenwerking met de VriendenLoterij gaat door. Want nu is het streven om kanker in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen en met therapie op maat te starten. Gerritsen: “Want hoe eerder je kanker opspoort, hoe eerder je met behandelen kunt beginnen en hoe meer mensen er kunnen genezen.”
Werken met de middelen die je hebt, en meebrengt Als kinderarts-nefroloog Ans van Wijk in Kenia is, bereidt ze ´s avonds de lessen van de volgende dag voor. Het programma Doctor2Doctor betekent hard werken en kennis overdragen. Zoals u ook in de brief bij deze Eigen-Wijs hebt kunnen lezen.
De afdeling kindergeneeskunde startte het project drie jaar geleden. Daarom krijgt juist de zorg voor kinderen extra aandacht. In september bezocht het VUmc-team voor de derde keer het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret. Dit universiteitsziekenhuis staat in de binnenlanden van Oost-Kenia. De verpleegkundigen, artsassistenten, doktoren, specialisten en ook de directeuren zijn bijzonder leergierig.
Eigen-wijs
Teamwerk Het team bestond deze keer uit een uroloog, radioloog, internist en Van Wijk als kinderartsnefroloog. “In Nederland werken specialisten veel meer samen, wij kijken naar het ontstaan, het verband, het verloop en de toekomst. In Kenia is de behandeling vooral gericht op de acute vraag van de patiënt. De specialisten willen een klacht meteen oplossen. Ze vragen hun collega´s niet om vanuit hun specialisme mee te kijken naar het ziektebeeld om daarna samen een behandeling te bepalen. Ook ligt de grens tussen kinder- en volwassenenbehandeling heel anders. In Nederland doen we dat in goed overleg, terwijl dat hier in Kenia niet gebeurt. Dat is een groot verschil in aanpak. Onze procedures, protocollen en samenwerkingsvormen bespreken we met onze Keniaanse collega’s . Die kennis dragen we over. Daarnaast opereren we gezamenlijk en
leggen we uit hoe de apparatuur werkt. We werken volgens een gedegen continuïteitsplan. Elke keer komen we een stapje verder. Die opbouw vind ik heel positief. Ze leren hoe het moet, maar worden niet van ons afhankelijk.” Blij en dank baar Het VUmc-team heeft veel naar Kenia gebracht. Wat zou Van Wijk mee terug willen nemen? “Wij hebben hier alles in overvloed. Dáár zijn ze gelukkig met de dingen die ze hebben. Diezelfde tevredenheid zou hier op z´n plaats zijn bij mensen die nooit genoeg hebben. Een beetje bescheidenheid, dat is mijn persoonlijke noot. In Kenia zijn ze blij als wij komen, en zijn ze blij met onze hulp.” Wilt u D2D steunen kijk dan op www.vumc.nl/d2d.
In het vorige nummer hebben wij uw steun gevraagd voor het realiseren van een daktuin bij de polikliniek ‘diagnose en behandeling’ (zie ook pagina 4 en 5). Hier heeft u ruimschoots gehoor aan gegeven. Met de bijna 20.000 euro hebben we een geweldige daktuin kunnen bouwen. Hartelijk bedankt!
pagina 6
Op Eigen-wijze
KPMG tegen Alzheimer “Dementie treft ineens een succesvolle collega” Tien medewerkers van KPMG liepen op 6 november de marathon van New York. Ze gingen niet alleen voor de sportieve uitdaging, ze liepen ook om zoveel mogelijk geld bijeen te brengen voor onderzoek van het VUmc Alzheimercentrum. Jurgen van Breukelen, lid van de raad van bestuur van KPMG, nam het initiatief.
B ewust
Er felijk heid
De collega om wie het gaat is Gopal Ramanathan. Hij is onder andere de oprichter van Transaction Services, het bedrijfsonderdeel van KPMG dat zich bezig houdt met fusies en overnames. “Hij was zowel in Nederland als in het buitenland een zeer gewaardeerde collega.“Van Breukelen snapt, nu de diagnose is gesteld, waarom zijn collega zich af en toe anders gedroeg. “Bepaalde acties die ik toen niet kon plaatsen, zijn nu beter te begrijpen. ”Inmiddels werkt Ramanathan niet meer.“Maar hij is zich nog zeker bewust van alles wat om hem heen gebeurt. Ook de actie die wij nu ondernemen. Hij vindt het prachtig.”
Een jaar geleden is Van Breukelen serieus met hardlopen begonnen. “Niet alleen de sportieve uitdaging, maar ook het lopen voor een goed doel is heel inspirerend. De reacties zijn hartverwarmend en iedereen geeft gul. We hebben uiteindelijk een ton opgehaald!” De bijdrage van KPMG gaat naar een onderzoek naar erfelijkheid bij jong dementerenden. “Het VUmc Alzheimercentrum is gespecialiseerd in dementie op jonge leeftijd. Het feit dat er nog veel onderzoek gedaan moet worden en de drive van de onderzoekers om behandeling een stap dichterbij te brengen deed ons beslissen om voor het Alzheimercentrum te gaan.”
Meer weten over de actie? Kijk op www.kpmgtegenalzheimer.nl.
“We hebben het alle tien onder de vier uur gehaald en zijn zo trots! Trots op onze sportieve prestatie, maar misschien nog meer op de ton die we het VUmc Alzheimercentrum nu kunnen aanbieden.”
pagina 7
Eigen-wijs
“Een van onze collega’s heeft een jaar geleden te horen gekregen dat hij dementie heeft. Hij was op dat moment nog maar 58 jaar. Een ziekte waarvan je denkt dat het bij ouder worden hoort, treft ineens een succesvolle collega die nog midden in het leven staat.”
Zuidas Run verbindt zich voor tweede jaar aan VUmc Cancer Center Amsterdam
Eigen-wijs
In mei van dit jaar liepen ruim 2500 mensen de derde editie van de Zuidas Run. Hiermee steunden zij een project van VUmc Cancer Center Amsterdam (VUmc CCA): ‘Fit ondanks kanker’. Jochem Vollaard, marketing manager bij Accenture, is een van de initiatiefnemers en vertelt over de totstandkoming van de run en de samenwerking met VUmc CCA.
Kijk op www.zuidasrun.nl hoe je volgend jaar kan meedoen!
pagina 8
“Vier jaar geleden verhuisde Accenture van de Apollolaan naar de Zuidas in Amsterdam. Om dit niet ongemerkt voorbij te laten en om een positieve bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van het gebied kwam de gedachte op om een sportief netwerkevenement te organiseren. Met als resultaat de Zuidas Run. ”De Zuidas Run is een loop over 4 of 10 Engelse mijlen en wordt de “Business Run van Nederland” genoemd. Vollaard benadrukt dat het niet alleen een loop is voor bedrijven. “Iedereen is van harte uitgenodigd om mee te doen, niet alleen de medewerkers maar ook de relaties van bedrijven en zeker ook de bewoners van het gebied. ”Het hoogtepunt voor Vollaard is de Kids Run die na afloop van de loopwedstrijd gehouden wordt. “Dan hebben eerst papa of mama gelopen en dan mogen de kinderen zelf drie rondjes rond het Gustav Mahlerpein lopen. Als je dan het enthousiasme van die kinderen en hun ouders ziet. Dat is echt fantastisch.” Afgelopen jaar was het VUmc Cancer Center verbonden aan de Zuidas Run. “Het ging ons niet alleen om een bijdrage aan de bekendheid van het gebied, we wilden ook een goed doel steunen. Het VUmc Cancer Center met hun project ‘Fit ondanks Kanker’ paste perfect: bewegen is belangrijk, of je nu gezond of ziek bent. Bovendien ligt VUmc op de drempel van de Zuidas.“ Het leverde VUmc CCA ruim 20.000 euro op. Dit bedrag kwam geheel ten goede aan het project. Dit VUmc-trainingsprogramma is gericht op het behouden van spierkracht en conditie bij patiënten met kanker, waardoor zij zich fysiek en geestelijk sterk blijven voelen tijdens de vaak zware medische behandeling. “Met het geld is een speciale kamer ingericht in de nieuwe polikliniek, met een fietsergometer en een meetopstelling voor het testen van arm- en beenspierkracht. ”De volgende Zuidas Run is op 10 juni 2012 en ook komend jaar zal de opbrengst naar het VUmc CCA gaan. “Het aantal deelnemers stijgt ieder jaar, dus we hopen komend jaar nog meer op te kunnen brengen!”
De donateur:
Otto Over
AMSTERDAM
“Iedereen wil in het leven iets meer betekenen dan alleen je normale werk, toch?” O tto O ver was jarenlang notaris in Amsterdam en is tegenwoordig bestuurslid van diverse charitatieve instellingen.
“Het geeft een kick als je iets voor elkaar krijgt.”
De oud-notaris vertelt met zichtbaar genoegen over alle plezierige contacten die hij via VUmc heeft opgedaan. “Ik hoef niets terug voor die donatie. Sterker nog: het is gewoon mijn plicht om dat geld goed te beheren en vervolgens te doneren. Maar ik krijg wel een hoop respons. VUmc heeft zeer professionele fondsenwervers en de topclinici zijn allemaal zeer toegankelijk. Je wordt heel erg bij het werk betrokken, er zijn tal van interessante presentaties - over onderzoek dat met onze financiële bijdrage wordt gedaan of ander onderzoek. Ik voel me serieus genomen als geldgever.”
pagina 9
Eigen-wijs
“Als notaris kom je vaak in aanraking met charitatieve instellingen. Denk aan het opstellen van legaten, van testamenten. Cliënten worden ziek en willen hun vermogen of een deel daarvan nalaten aan een goed doel. Daar help ik ze bij. ”Een van die cliënten was Paul Blumel, die zelf kanker kreeg en zijn vermogen wilde besteden aan onderzoek naar storingen in het immuunsysteem. Otto Over trad toe tot het stichtingsbestuur dat de omvangrijke nalatenschap van Blumel beheert. Voor de opbrengst van de beleggingen zoekt de stichting telkens een goede bestemming. Sinds twee jaar is dat stichting VUmc CCA, specifiek voor onderzoek naar kinderkanker. “Kinderen met kanker, daar voel je je bij betrokken”, zegt Over. Hij wilde een verantwoorde keuze maken en voerde een lang gesprek met een bestuurslid. Die wist hem te overtuigen dat de donatie meer dan goed besteed zou worden. “Het streven is elk jaar een bedrag van zes cijfers te schenken. Dat is met de huidige rendementen best lastig, maar toch slagen we daar tot nu toe in”, stelt Over tevreden vast.
Goed nieuws Ronald M cDonald V U K inderstad wordt V Umc K inderstad! VUmc neemt per 1 januari 2012 de exploitatie van Ronald McDonald VU Kinderstad over van de stichting Ronald McDonald VU Huis & Kinderstad. Voor de patiëntjes in het ziekenhuis verandert er feitelijk niets; Kinderstad blijft gewoon open. Het Ronald McDonald Kinderfonds heeft Kinderstad gebouwd en daarmee was het in eerste instantie een Kinderfondslocatie waarvoor het Kinderfonds de exploitatie op zich heeft genomen. Nu neemt VUmc de exploitatie over. We zijn erg verheugd dat we ons vanaf 1 januari de trotse bezitter mogen noemen van deze, in de wereld unieke, speelstad voor (zieke) kinderen en hun broertjes & zusjes. De fondsenwerving voor VUmc Kinderstad gaat uiteraard volgend jaar door, zodat alle activiteiten voor onze patiëntjes gewoon doorgang kunnen vinden.
Eigen-wijs
G eld voor gezamenlijk k ank eronderzoek TU en V Umc Cancer Center Amsterdam Een onstuimige zomerstorm dreigde roet in het eten te gooien, maar de organisatoren kwamen met de schrik vrij. Vrijdag 15 juli was de hemel strak blauw. De Oude Markt in Zwolle zat bomvol. Voor de uitvoering van het Orkest van het Oosten waren alle 1.600 stoelen uitverkocht en alle plekjes op de omliggende terrassen waren eveneens bezet. Tevens werd er via livebroadcasts op het internet thuis volop meegekeken. Wat een animo!
pagina 10
Met Beethovens Negende wilden de Universiteit Twente (UT ) en VUmc CCA geld inzamelen voor het kankeronderzoek dat zij samen zijn gestart. Het onderzoeksteam werkt onder andere aan een revolutionaire manier om kanker op te sporen: ze willen een pil ontwikkelen die een chip bevat. Zo’n pil ‘reist’ door het lichaam en meldt aan een computer als er iets niet in orde is. De methode wordt ontwikkeld op basis van nanotechnologie. Bedrijven en particulieren hebben in totaal 110.000 euro aan fi nanciële steun toegezegd aan de stichting NanoCancer die diverse activeiten heeft georganiseerd.
Terugk omdag k inder IC Een opname op een kinder intensive care heeft een enorme impact. Niet alleen voor het kind zelf, ook voor ouders en broertjes en zusjes breekt een vaak ingrijpende en hectische tijd aan waarin erg veel in korte tijd gebeurt. Om deze periode op een goede en ontspannen manier af te sluiten, organiseerde VUmc voor de vierde keer een unieke terugkomdag. Buiten het ziekenhuis uiteraard! Op zondag 4 september was boerderij Zorgvrij in Spaarnwoude weer het decor van de terugkomdag. Ruim 400 mensen hadden zich aangemeld voor deze dag vol leuke activiteiten; op de foto als een écht model, voorlezen met Kikker, sjoelen met negerzoenen, poffertjes bakken en djembé spelen stonden o.a. op het programma. Een mooie dag waarin ouders ook de gelegenheid hadden nog even na te praten met verpleegkundigen en artsen van de afdeling kinder intensive care van VUmc.
M eer informatie: www.nanocancer.nl.
Na ruim 800 kilometer fi etsen langs alle academische ziekenhuizen van Nederland, zijn Henk Blom (klinisch biochemisch geneticus, VUmc), Herman ten Brink (organisch chemicus, VUmc) en Tom de Koning (metabole kinderarts, UMCU) weer thuis. De fi etstocht - die op maandag 26 september bij het AMC in Amsterdam begon - is bedoeld om aandacht te vragen en geld op te halen voor de Stichting Metakids. Deze stichting subsidieert onderzoek naar erfelijke stofwisselingsziekten. Elk jaar worden ruim 800 kinderen met een metabole- of stofwisselingsziekte geboren. Veel van deze kinderen overlijden hieraan voordat ze volwassen zijn, omdat onderzoek helaas nog in de kinderschoenen staat en de ziekten vooralsnog veelal onbehandelbaar zijn. Voor elk kind dat elk jaar met een erfelijke stofwisselingsziekte geboren wordt, werd er een kilometer gefi etst en zo werd meer dan 20.000 euro opgehaald! K ijk voor meer informatie op www.metak ids.nl/ of www.metatour.nl.
Duin & K ruidberg Culinair gala brengt 70.000 euro op Voor de tweede maal waren de familiekamers VUmc het goede doel van een fondsenwervende avond op Landgoed Duin & Kruidberg in Santpoort. Het culinaire gala bracht opnieuw een fors bedrag op. Dit was mede te danken aan de VUmc-hoogleraren Philip Scheltens en Willem Wisselink, die zich vakkundig onder de hamer lieten brengen van veilingmeester Max Hemelraad. Als reactie op de enthousiaste biedingen stelden ook Jaap Bonjer, afdelingshoofd heelkunde, en Gregor van der Burght,
hoogleraar privaat en notarieel recht, zich spontaan beschikbaar voor de veiling. De heren komen voor hun bieding een lezing geven over hun vakgebied. De gasten kregen culinaire hoogtepunten voorgeschoteld van topchef Alain Alders, van Landgoed Duin & Kruidberg. Initiatiefnemer Bob Pinedo sprak indrukwekkende woorden, ambassadeur Winston Gerschtanowitz hield een persoonlijk verhaal en er was een sprankelende modeshow van Ronald Kolk. Voorzitter van de stichting Gastenverblijven VUmc, Maya Meijer Bergmans, maakte aan het eind van deze bijzondere avond de opbrengst bekend: 70.000 euro.
Nieuwe moderne behandelstoel voor Look G ood… Feel Better Een mooie nieuwe plek in het Lifestylecentrum voor patiënten met kanker en hun naasten was een goede aanleiding voor Look Good…Feel Better om de behandelstoel van de schoonheidsspecialistes te vernieuwen. Een – zo goed als – nieuwe stoel voorzien van de nieuwste snufjes staat de schoonheidsspecialistes nu ter beschikking, waarin de patiënten zich juist even géén patiënt meer voelen. Mensen met kanker hebben vaak last van haaruitval, afbrokkelende nagels of een schilferige huid. Door de ziekte of juist door de behandeling. Hoe hiermee om te gaan? Door workshops van Look Good… Feel Better of door een individuele behandeling op de afdeling of in het nieuwe Lifestylecentrum, leren patiënten om praktisch met deze veranderingen in hun uiterlijk om te gaan. Hoe teken je een wenkbrauw bijvoorbeeld en wat werkt het beste voor zo’n droge huid? Deze nieuwe stoel – gefi nancierd door onze donateurs – draagt zeker bij aan het welbevinden van onze patiënten, dank daarvoor!
pagina 11
Eigen-wijs
M etatour groot succes!
Deelnemers Amsterdam marathon lopen 3.000 euro bijeen Zo’n 30 lopers vanuit GGZ inGeest en 37 lopers van het Fonds Psychische Gezondheid liepen zondag 16 oktober de Amsterdam marathon. Dit deden ze ook nog eens voor het goede doel. In totaal is een kleine 3.000 euro bijeengelopen waarmee binnen GGZ inGeest ervaringsdeskundigen worden opgeleid tot assistent sportbegeleiders.
Eigen-wijs
Vanuit GGZ inGeest hebben zestien personen - medewerkers en cliënten - acht kilometer gelopen. De snelste cliënt liep in 41.18 minuten. Veertien personen deden mee aan de halve marathon (21,1 kilometer). Marc Harens was de snelste cliënt in 1.55.55 uur. Een knappe prestatie, want hij liep nog niet eerder een halve marathon. Harens reageerde opgetogen: “Mijn doel was om de wedstrijd uit te lopen in ongeveer 2.05 uur, dus ik heb sneller gelopen dan ik ooit had durven dromen. Het was echt zo gaaf, en het rondje en de finish in het Olympisch Stadion zijn zó cool om mee te maken! Volgend jaar ben ik er weer bij, misschien dat ik dan wel een hele marathon ga lopen.” Opleiden sportbegeleiders Het Fonds Psychische Gezondheid heeft via de Nijmeegse Vierdaagse en de Amsterdam Marathon in totaal 10.189,41 euro opgehaald om pagina 12
ervaringsdeskundigen op te leiden tot assistent-sportbegeleider. Erica van Broeckhuijsen van het Fonds Psychische Gezondheid hierover: “Het was een fantastische dag en de lopers hebben het goed gedaan. Helpt u ons nog aan de resterende 1.610,59 euro zodat ook de laatste ervaringsdeskundige opgeleid kan worden tot assistent sportbegeleider?” Ga hiervoor naar www.fi tinjehoofd.nl/teams/ciententeam-ggz-ingeest. GGZ inGeest vindt het belangrijk expliciet aandacht te hebben voor de leefstijl van de patiënten in de behandeling. Er zijn al veel goede initiatieven op dit gebied, GGZ inGeest kiest nu voor een instellingsbrede leefstijlaanpak. Begin volgend jaar wordt op twee locaties gestart met een pilot leefstijlcoaching. De assistent sportbegeleiders zijn een welkome aanvulling!
Hij kwam in de krant als Held van Amstelveen . Dat artikel leverde nieuwe donaties op voor VONK (VUmc Onderzoek naar Kinderkanker). Kinderarts-oncoloog Gert-Jan Kaspers: “Donateurs geven omdat álle kinderen de toekomst zouden moeten hebben.”
“Ons onderzoek werkt als vliegwiel.”
Samen voor Beter Kinderen hebben de toekomst Innovatief onderzoek naar k inderk ank er De ´heldenmoed´ van zowel donateurs als onderzoekers die zich inzetten voor innovatief onderzoek wordt beloond met nieuwe kansen voor kinderen met kanker. Reguliere fondsen nemen weinig risico en financieren vooral onderzoek dat zich al bewezen heeft. Onderzoeken die de startfase al succesvol hebben afgesloten. Het onderzoeksteam van VONK zet juist nieuw onderzoek op. Alleen op die manier kun je vernieuwen en ´onverwachte´ resultaten boeken zoals een nieuwe behandelmethode. ”Ons onderzoek werkt als vliegwiel,” zegt Kaspers.“De donaties kun je zien als voorfinanciering. Als VONK aantoont dat het eerste onderzoek veelbelovend is, steunen de landelijke fondsen ons vervolgonderzoek. Dan wordt elke euro van de donateurs vijf keer zoveel waard.”
Het hersenstamtumoronderzoek werd mogelijk door giften van • 12-inch race • Rotary Spinoza • Parkgolf Amstelveen • Stichting Egbers • Stichting Semmy
Uniek in de wereld Vijf jaar geleden begon het onderzoek naar hersenstamtumoren, de enige vorm van kinderkanker zonder kans op genezing. In de hersenstam kun je niet opereren. Bestraling en medicijnen werken alleen tijdelijk, of niet. Nu is er een landelijke studie. Bij de kinderen die aan hersenstamkanker overlijden, wordt in het VUmc de tumor weggehaald. “Dit geeft ons de kans om levende tumoren te onderzoeken,” zegt Kaspers. “Het is ons net gelukt om een tumormodel op te zetten. Dat is echt zeldzaam, uniek in de wereld en nog niet beschreven. Met dit model kunnen we weer heel veel nieuwe behandelingen in het laboratorium testen.”
Kijk ook op www.vumc.nl/vonk voor meer informatie over de onderzoeken van VONK.
pagina 13
Eigen-wijs
Forse verbeteringen “De meeste klinische behandelingen dragen meteen bij aan het kinderkankeronderzoek. We willen altijd leren. Dat is echt een cultuur bij kinderoncologie en daarom verbetert de behandeling steeds weer. We zijn heel onderzoeksminded. We analyseren alle resultaten heel gedisciplineerd en kunnen dan na vier, vijf jaar de behandeling optimaliseren. Ogenschijnlijk subtiele veranderingen leiden soms tot forse verbeteringen. Daar kom je alleen achter als je heel goed evalueert. Dan helpt het om een behandeling in een studie- en onderzoeksverband te doen. Dat wil niet zeggen dat we klinisch experimenteren. Experimentele behandelingen passen we wel toe in het laboratorium.”
Eigen-wijs
VUmc Xtra 2011: donateurs in het zonnetje!
Ook de tweede editie van VUmc Xtra was een groot succes. In VUmc Kinderstad werden trouwe en betrokken donateurs en relaties van VUmc en GGZ inGeest bedankt voor hun steun. Met tijd, geld, kennis en ervaring steunen zij op hun eigen wijze onze projecten en daar wilden wij hen uiteraard graag voor bedanken. Naast een interessante presentatie van promovenda bij radiologie Hanneke Hulst – zij onderzoekt middels MRI de geheugenproblemen die MS-patiënten kunnen ondervinden – hield John van Boekel een inspirerend verhaal hoe hij en zijn Rotary het voor elkaar gekregen hebben om de hele stad Oss zich te laten inzetten voor één goed doel.
van Rotary Amstelveen, enkele jaren geleden werden een paar leden enthousiast om VONK te steunen. Op het laatste moment kaatste dat af, dat vonden zij zo storend dat ze uit deze Rotary stapten en deze nieuwe Rotary oprichtten. Inmiddels hebben ze drie grote evenementen georganiseerd die drie ton hebben opgebracht voor VONK,“ aldus Gert Jan Kaspers.
Maar het meest feestelijke moment was ook dit jaar weer de uitreiking van de VUmc Xtra Awards. Een moment om een viertal bijzondere mensen en organisaties namens VUmc te eren voor alles wat zij gedaan hebben. Zo ontving Rotary Spinoza uit handen van hoogleraar Gert-Jan Kaspers (kinderoncoloog) een award voor al hun activiteiten voor VONK (VU Onderzoek Naar Kinderkanker) én hun bijzondere achtergrond: “De oprichters waren oorspronkelijk lid
Ook Mark Osinga ontving terecht een award. Petrousjka van den Tol (oncologisch chirurg) legt uit waarom: “Toen in 2004 bij zijn vrouw Marian kanker met uitzaaiingen werd geconstateerd besloot Mark om alles voor hun kinderen vast te leggen. Na haar overlijden publiceerde hij zijn dagboek. De opbrengst van dit boek komt ten goede aan kankeronderzoek en we hebben daarmee een scanner kunnen aanschaffen, waarmee we echogeleid kunnen opereren bij
pagina 14
patiënten met borstkanker, waardoor de tumor vaker in één keer kan worden verwijderd en er minder gezond borstweefsel hoeft worden weggehaald. Daarnaast bood Mark aan om namens VUmc te bemiddelen bij de aankoop van de scanner. Met bijzonder veel succes! Want Toshiba stelde nog twee exemplaren belangeloos ter beschikking van ons onderzoeksteam.“
Vandaar dat wij als VUmc besloten hebben om hen een speciale Award toe te kennen. Helaas is Jaap Blokker niet meer onder ons. Maar we zijn zeer verguld dat Els Blokker aanwezig is om deze gezamenlijke Award in ontvangst te nemen.“
Een speciale award was er voor de heer en mevrouw Blokker, die al jaren betrokken zijn bij diverse projecten in VUmc. Jaap en Els Blokker waren een van de eersten die enthousiast raakten over VUmc Kinderstad in wording en ook bij VUmc CCA en het kankeronderzoek zijn zij uitgebreid betrokken geraakt. Elmer Mulder (lid raad van bestuur VUmc): “Iedereen die Jaap en Els kende weet dat het vooral hun persoonlijke interesse en betrokkenheid is die opvalt. Wij zijn vereerd dat we de afgelopen jaren Jaap en Els Blokker tot onze vaste steunpilaren hebben mogen rekenen.
De trotse winnaars van de VUmc Xtra Awards 2011 stralen op hún avond in Kinderstad!
pagina 15
Eigen-wijs
Live Life Max werd door Anton Vonk Noordegraaf (longarts) in het zonnetje gezet: “De mensen achter Live Life Max zijn door de harde werkelijkheid in contact gekomen met Pulmonale Hypertensie (PH). Zij combineren hun werk op een uitzonderlijke manier met deze ziekte. Zo organiseren zij professionele festiviteiten en combineren ze dit met informatie, bewustzijn- en fundraising campagnes. Ze maken hiervoor op een innovatieve manier gebruik van social media en weten hun dagelijkse werkzaamheden te combineren met het organiseren van steun voor PH.“
Dank je wel! Een k ratje bier, de M ont Blanc en een groep mannen met doorzettingsvermogen
Eigen-wijs
Het avontuur begon afgelopen december toen Stijn Swinkels met het ludieke idee kwam om een kratje Bavaria boven op de Mont Blanc te zetten. Een stroom van positieve reacties en de vorming van een team van enthousiaste medeklimmers later en de beklimming naar de Mont Blanc kon op 14 augustus beginnen. “We gaan de Mont Blanc beklimmen. Een lange weg naar boven. De wetenschap dat we met elke stap een bijdrage doen voor de stichting Unlocked en kankeronderzoek bij VUmc CCA zal extra energie geven. Het kan dus wel.” Of het hen gelukt is de grensverleggende expeditie tot een goed einde te brengen? Op 19 augustus is het team erin geslaagd de top te bereiken. Lees verder op de website www.hetk anduswel.org over de beproeving van het team op weg naar de 4811 meter hoge top van de Mont Blanc. VUmc CCA wil de heren van harte feliciteren met deze fantastische prestatie en hen bedanken voor hun inzet en doorzettingsvermogen om op deze bijzondere manier een bijdrage te leveren aan onderzoek naar kanker.
pagina 16
G ebouwenloop V Umc voor Doctor2Doctor groot succes De zevende gebouwenloop in VUmc is meer dan succesvol verlopen. Meer dan 850 deelnemers hebben genoten van het prachtige weer en het unieke parcours, dwars door de gebouwen van VUmc heen. Ook voor het goede doel Doctor2Doctor was deze loop een groot succes door de recordopbrengst van 10.000 euro. Een enorme opsteker voor het samenwerkingsproject van VUmc, KLM Health Services, KLM Aircares en het Moi Teaching and Referral Hospital in Eldoret, Kenia. Kees Klarenbeek, projectleider van D2D, nam de cheque in ontvangst. “Het is echt geweldig dat we zoveel hebben binnengehaald. Met dit geld kunnen we tien artsen en verpleegkundigen uit VUmc naar Kenia sturen. Daar leiden ze dan hun collega’s op en dragen hun kennis en ervaring over, een duurzame vorm van ontwikkelingshulp dus. We zijn alle sponsors en lopers dan ook zeer dankbaar!”
www.vumc.nl/gebouwenloop
GGZ inG eest opent familiek amer in Haarlem GGZ inGeest heeft gastvrijheid hoog in het vaandel staan. De opnamekliniek gesloten Zuiderpoort biedt nu de gelegenheid aan familieleden om te blijven overnachten in de nieuwe familiekamer. De inrichting is mogelijk gemaakt dankzij een financiële bijdrage van de familie Van den Nieuwendijk en de familieraad van GGZ inGeest. De familiekamer werd woensdag 12 oktober geopend. Cliënten en hun familieleden konden er een kijkje nemen. De reacties van zowel cliënten als familieleden zijn erg positief. De kamer is een rustige plek waar cliënten hun familieleden kunnen ontvangen. Een goede samenwerking met cliënt en familie betekent voor ons gastvrij zijn. In onze attitude maar ook in de ontvangst op de afdeling en de mogelijkheden die de afdeling biedt. Soms is het wenselijk dat familieleden blijven overnachten, in overleg met de verpleging is dat nu mogelijk.
Dozen vol met boeken van Annie MG Schmidt heeft VUmc gekregen van Wombat Bv. Dit bedrijf behartigt de belangen van de erfgenamen van mevrouw Schmidt. Regelmatig schenkt dit bedrijf boeken aan scholen, ziekenhuizen en bijvoorbeeld schoolbibliotheken. Deze keer viel de keus op de kinderafdeling van VUmc en VUmc Kinderstad. In de ruim 15 dozen zaten boeken van natuurlijk Jip en Janneke, Pluk van de Pettefl et en Floddertje maar ook een juweeltje voor volwassenen (namelijk ‘Wat ik nog weet’). De boeken worden op dit moment door het ziekenhuis verspreid over afdelingen waar kinderen soms moeten wachten of waar ze even willen wegdromen in een boek. Iedereen is heel erg blij met deze bijzondere gift van boeken van Nederlands beste kinderboekenschrijfster.
Rotaryclub M inerva realiseert comfortroom in Valeriusk liniek De gesloten opnamekliniek van de Valeriuskliniek in Amsterdam heeft sinds kort een comfortroom. Dit is grotendeels gefi nancierd door rotaryclub Minerva uit Amsterdam die voor 3000 euro sponsoren. Daarnaast heeft particulier Peter Verhoeven 735 euro bijeengebracht door op zijn afscheidsreceptie t.b.v. zijn pensionering geld voor het goede doel te vragen: de comfortroom! Rotaryclub Minerva is bereid gevonden voor 3000 euro te sponsoren. Rex Veldman en Hennie van den Boogert zijn de drijvende krachten achter de Rotaryclub.
Lancering campagne op Wereld Alzheimerdag Wereld Alzheimerdag bij VUmc (21 september) had dit jaar een sterk interactief karakter. De afwisselend ontroerende en informatieve presentaties ontlokten veel reacties bij de aanwezige patiënten, mantelzorgers en donateurs. Het programma gaf een goed beeld van wat Alzheimer met mensen doet en waar het onderzoek binnen het VUmc Alzheimercentrum staat en naartoe wil. Sluitstuk was de lancering van de campagne ´Een wereld zonder Alzheimer’, in samenwerking met Alzheimer Nederland. Wilt u meehelpen? Kijk op www.eenwereldzonderalzheimer.nl en lees wat u kunt doen om Alzheimer bij jonge patiënten (45+) een halt toe te roepen.
De comfortroom is voor de patiënten die worden opgenomen op de gesloten afdeling van de locatie Valeriuskliniek. Negenennegentig procent van de patiënten worden gedwongen behandeld. Veelal zijn het mensen die een gevaar voor zichzelf of voor een ander zijn. De afdeling heeft veertien bedden. Gemiddeld zijn er driehonderd nieuwe opnames per jaar.
Kleurenarchitect (www.m2l.nl) Van den Boogert heeft voor het project een kleurenplan uitgewerkt. Tevens heeft hij een aantal leveranciers bereid gevonden om gratis of tegen kostprijs spullen te leveren voor de aankleding van de comfortroom. pagina 17
Eigen-wijs
Jip en Jannek e voor V Umc
Gestart onderzoek Gedragsverandering kan op dementie duiden
Je bent een 40-plusser, staat volop in het leven, fi jn gezin, uitdagende baan en toch is er iets loos. Steeds vaker kom je bot uit de hoek, of je ruimt dwangmatig je bureau op, het project dat je onder handen hebt interesseert je eigenlijk niets. Grote kans dat je in de GGZ belandt voor een behandeling van een depressie. Praten en pillen bieden echter geen enkel resultaat. Wat er wel aan de hand kan zijn, is een frontotemporale dementie (FTD) - een dementievariant waarbij het voorste gedeelte van de hersenen het langzaam laat afweten. En deze variant komt vaak voor (een op de drie) bij jongdementerenden tussen de 40 en 65 jaar, in absolute getallen gaat het om ongeveer 5000 patiënten in Nederland. De diagnose is tot nu toe echter lastig te stellen.
Eigen-wijs
Want wie denkt er bij dergelijke jonge mensen nu aan dementie? Bovendien wordt gedragsverandering vaak beschouwd als het domein van de psychiatrie; pas sinds kort is gedragsverandering opgenomen in de medische definitie van dementie. Dus kan het gebeuren dat iemand met FTD jarenlang aan de antidepressiva gaat en een passender aanpak moet ontberen. Overigens komt het omgekeerde ook voor: iemand die aan een depressie lijdt, krijgt de diagnose FTD opgeplakt en moet zonder een behandeling die depressie het hoofd zien te bieden.
Het onderzoek loopt nog anderhalf jaar. Daarvoor is extra geld nodig om bij alle 160 deelnemers MRI- een PET-scans te laten maken. Helpt u mee? Kijk op www.alzheimercentrum.nl.
pagina 18
Neuroloog Yolande Pijnenburg van het Alzheimercentrum VUmc doet met een subsidie van de Hersenstichting en samen met de afdeling ouderenpsychiatrie van GGZ InGeest, een uniek onderzoek naar een betere en vroegtijdiger diagnostiek van deze dementievorm. Dat gebeurt met behulp van ‘hardware’ als PET- en MRI-scans en onderzoek naar hersenvocht , maar ook door het gedrag onder de loep te nemen. Pijnenburg durft nu al te stellen dat het een meerwaarde is gebleken bij deze patiëntengroep grondig naar het gedrag te kijken, zowel neurologisch als psychiatrisch. “Op basis van deze aanpak voel je je als neuroloog zekerder om de diagnose FTD te stellen omdat de psychiater meekijkt of we niets over het hoofd hebben gezien. Bovendien hebben we tot nu toe bij twee patiënten de diagnose FTD verworpen, maar juist een behandelbare psychiatrische aandoening vastgesteld.”
‘Ik steun de ambities van VUmc’ Méér k unnen doen: fondsenwerving onder (oud)patiënten “Ik weet – nu ik zelf patiënt ben – dat er altijd geld nodig is om door te kunnen. Ik merk dat, omdat mijn vrouw en ik zelf getroffen zijn door deze ziekte, mensen ook eerder genegen zijn geld te geven als wij het vragen, dan een anonieme gift te doen aan bijvoorbeeld Amnesty International. Op ons vijftigjarig huwelijksfeest was Amnesty International dan ook een koud kunstje om 5.000 euro op te halen, wij hebben dat bedrag met alle liefde verdubbeld.” “Ik snap volkomen dat VUmc op zoek gaat naar meer donateurs en vind het een logische stap om juist oud-patiënten te vragen. Een groep die betrokken is bij VUmc en vanuit die betrokkenheid ook graag artsen en verpleegkundigen zou willen bedanken.”
VUmc start daarom met een campagne om (oud)patiënten te vragen om donateur te worden. Onder de titel ‘Ik steun de ambities van VUmc’ verspreiden we posters en flyers in de polikliniek en ontvangen oud-patiënten een brief met folder thuis.
Als donateur van VUmc herkent u zich ongetwijfeld in deze quote van Wim van der Ham. Wim van der Ham is patiënt van VUmc. En niet alleen patiënt, hij is óók donateur en steunt onderzoek naar kanker. Zoals de heer Van der Ham zijn er vele patiënten die ons willen steunen.
W ilt u meer weten of k ent u iemand die ook een van onze projecten wil steunen, k ijk dan op www.vumc.nl/ik steunook of neem contact met ons op.
u
Ja, ik steun het V Umc Fonds en machtig het VUmc Fonds om een bedrag van ❑ € 10
steun het VUmc Fonds Maak uw eenmalige bijdrage over op rekeningnummer 4818, t.n.v. VUmc Fonds te Amsterdam o.v.v. het door u gekozen project of vul de machtigingskaart hiernaast in.
❑ € 20
❑ € 30
❑ meer, nl € ……..
af te schrijven van mijn rekeningnummer: Wanneer u het niet eens bent met de afschrijving, dan heeft u een maand de tijd om uw bank opdracht te geven het bedrag terug te storten. Dit bedrag schenk ik per:
❑ maand
❑ kwartaal
❑ halfjaar
❑ jaar
Mijn donatie komt ten goede aan: ❑ Project: _______________________________________________________________________________________________ ❑ VUmc Fonds algemeen naam :
voorletter(s):
m/v
adres : postcode :
woonplaats :
telefoon: e-mail:
geboortedatum:
datum:
handtekening:
❑ Ik wil niet op de hoogte gehouden worden van de activiteiten van het VUmc Fonds. ❑ Ik wil graag informatie over de manier waarop ik het VUmc Fonds nog meer kan steunen
pagina 22
Eigen-wijs
Machtigingskaart u
NR. 2 DECEMBER 2011
Ik steun de ambities van VU medisch centrum vumc.nl/iksteunook banknr. 4818
VUmc & u, samen beter
Postzegel hoeft niet. Mag wel.
VU medisch centrum dienst communicatie sponsoring en fondsenwerving antwoordnummer 7700 1000 SN Amsterdam
Heel hartelijk dank voor uw steun. Hiermee helpt u onze doelen verwezenlijken; het verblijf van de patiĂŤnten en hun behandeling te perfectioneren.