16 juni 2011 – nummer 12
BIZA maakt zich op voor invoering DOT
Fietsen door Kenia voor goed doel
“We geven advies, waar nodig springen we bij”
Wat is waardig sterven?
SPECT-CT paradepaardje
Vanaf 2012 moeten ziekenhuizen alle zorg declareren in de vorm van DOT zorgproducten. ▶ pagina 2
Zeven VUmc-medewerkers laten zich sponsoren voor de Afrikaanse gezondheidsorganisatie Amref. ▶ pagina 3
De consultatief verpleegkundigen van de psychiatrisch consultatieve dienst geven advies over de omgang met ‘lastige’ patiënten. ▶ pagina 6
Hoogleraar Bregje OnwuteakaPhilipsen richt zich op levenseindeonderzoek. ▶ pagina 7
De nieuwe SPECT- CT scanner geeft informatie over de anatomie en de functie van een orgaan. ▶ pagina 7
Ode aan de zomer
Eerste paal radiotherapeutisch centrum Hoorn Eind 2012 moet de radiotherapeutische satellietlocatie van VUmc in Hoorn klaar zijn. In Hoorn komen drie bestralingstoestellen, daarmee komt radiotherapeutische zorg voor de regio Hoorn binnen handbereik. In het nieuwe centrum komt ook een uitgebreide oncologiepolikliniek. Patiënten worden in Hoorn behandeld door specialisten van VUmc. Groot voordeel van een dergelijke satellietlocatie van VUmc is de korte reistijd voor patiënten. De vermoeiende reistijd naar Amsterdam blijft hen in een belastende bestralingsperiode bespaard. Ook het Waterlandziekenhuis en het Zaans Medisch Centrum zullen hun patiënten voor bestraling naar Hoorn verwijzen. Op 29 juni start de bouw van dit geavanceerde centrum, een samenwerking van het Westfriesgasthuis en VUmc. Commissaris van de Koningin van NoordHolland, Johan Remkes, slaat de eerste paal voor het centrum.
Foto Mark van den Brink
Weer meer aanmeldingen geneeskunde VUmc
De hal van de polikliniek en de poli heelkunde & anesthesiologie worden sinds deze week letterlijk opgefleurd door schilderijen van Hennie van der Vegt. Na de zomer start de verbouwing van de polihal en daarin zagen José de Boer en Remco Koster, beiden van divisie IV, de ideale gelegenheid om de hal gedurende de zomer een ander uiterlijk te geven. De Boer: “De poli heelkunde & anesthesiolo-
gie wil elke zomer een activiteit met kunst doen en dat bracht ons op het idee van een tentoonstelling. Door de verbouwingsplannen voor de hal, hebben we die er ook bij betrokken. Zo kunnen ook andere bezoekers er van genieten.” De tentoonstelling is bedoeld om medewerkers en patiënten een plezierig uitzicht te bieden. De keuze voor de schilder Van der Vegt was snel gemaakt. De Boer:
“Ik ken het werk van deze schilder al langer, hij vindt zijn inspiratie in de natuur. Zijn schilderijen staan daardoor dicht bij mensen en dat maakt ze geschikt voor VUmc. Ze passen bij de functie van VUmc en onze uitstraling.” Voor de tentoonstelling maakte Van der Vegt een selectie van zijn tuinimpressies, bloemen en gebladerte en noemde het: Een ode aan de zomer. De Boer
heeft een duidelijke favoriet: “De grote doeken in de hal lijken op het eerste gezicht één kleur te hebben, maar als je goed kijkt zie je een heel palet aan kleuren. Het roze schilderij van de Japanse kers vind ik prachtig. Als je in het voorjaar om een in bloei staande boom loopt zie je alle kleurschakeringen die Van der Vegt in dit schilderij terug laat komen.” n EK
Fase twee H2LS in volle gang In het revolutionaire programma Human Health en Life Sciences (H2LS) verbinden VU en VUmc hun onderwijs en onderzoek met elkaar. Het verbindt de domeinen gezondheid, ziekte en leven. Het programma start in 2013 met een pilot. Margreeth van der Meijde, directeur instituut voor onderwijs en opleiden (ioo) en programmadirecteur van H2LS, vertelt over fase 2 die momenteel in volle gang is. n Ellen Kleverlaan Van richting naar inrichting: dat is het doel van fase 2. Van der Meijde is door de raad van bestuur (VUmc) en het college van bestuur (VU) be-
noemd tot programmadirecteur van h2ls. Fase 2 is de fase waarin heel hard gewerkt wordt aan het model dat het h2ls handen en voeten geeft, vertelt Van der Meijde. “Studenten krijgen binnen het h2ls-profiel een flexibele bacheloropleiding aangeboden. Dat betekent dat zij meer keuzes hebben in het samenstellen van hun leerprogramma, om zo hun werkelijke interesse beter te kunnen verkennen en gerichter een keuze in de masterfase te kunnen maken.”
Aanhaken Tegelijkertijd wordt al heel vroeg in de opleiding aan excellente studenten de mogelijkheid geboden om in samenwerking met de onderzoekinstituten deel te nemen aan onderzoeksprogramma’s.” De aansluitende masterprogramma’s zijn gekoppeld aan de zwaartepunten van de VU
en VUmc. Van der Meijde: “Binnen de VU is h2ls nadrukkelijk in beeld. Faculteiten spelen een actieve rol in het ontwerpen van het bacheloronderwijs. Bij VUmc hoop ik dat er ook op h2ls wordt aangehaakt, nu de visie 2020 is aangescherpt en de zwaartepuntenanalyse is afgerond. Want H2LS sluit naadloos op de beide aan.”
Dominante thema’s De projectgroep Subsidieverwerving is ook van start gegaan om financieringsbronnen aan te boren, bij verschillende ministeries in Nederland als Europa. Daarnaast wordt in juli de projectgroep Governance opgestart. Deze projectgroep onderzoekt onder meer hoe de flexibele bachelor dezelfde erkenning kan krijgen als de reguliere bachelor en hoe studenten hun diploma’s kunnen laten registre-
ren, bijvoorbeeld in het big register. De werkgroep Onderzoek is ook inmiddels gestart. “Acht onderzoekinstituten van VU en VUmc nemen deel in het programma van h2ls. Op alle onderzoeksgebieden is de vraag wat de dominante thema’s zijn voor 2020. Als dat bekend is, kunnen we bezien wat er aan organisatie nodig is om in h2ls deel te nemen.” Momenteel wordt een pilot h2ls voorbereid. Meer en meer krijgt het programma handen en voeten. We houden u op de hoogte.
Het aantal scholieren dat door vooraanmelding aangeeft bij VUmc geneeskunde te willen studeren is ook dit jaar weer gestegen. 1073 scholieren geven nu aan dat zij in september deze studie bij VUmc willen starten tegen 972 vorig jaar. Ook het totaal aantal scholieren dat met geneeskunde wil starten is weer gestegen, nu 8529 tegen 7385 in 2010. VUmc heeft zo een marktaandeel van ruim 12%. Groningen is met 1400 inschrijvers de meest populaire opleiding. Leiden sluit net als vorig jaar met 640 aanmeldingen de rij. Alhoewel VUmc absoluut gezien meer inschrijvingen heeft, is onze positie landelijk teruggelopen van de derde plaats in 2010 naar de vierde plaats in 2011. De Universiteit van Amsterdam (UvA) staat op twee en Maastricht op positie drie. n JS
Valeriussymposium: innovatieve ggz in de eerste lijn De eerste lijn wordt steeds belangrijker binnen de geestelijke gezondheidszorg. Laagdrempeligheid en efficiëntie zijn hierbij belangrijke sleutelbegrippen. Tijdig signaleren voorkomt het ontstaan of verergeren van psychische problemen en verbetert de efficiëntie. Maar welke preventieve programma’s zijn er en hoe effectief zijn die? Welke behandelmethodes zijn er? En hoe cruciaal is de samenwerking tussen huisarts en geestelijke gezondheidszorg? Speelt e-mental health een centrale rol? Op het Valeriussymposium - op 10 november 2011 in de Amstelzaal staat het innovatieve programma van Prezens centraal. Het wordt afgesloten met een debat over het nut of de noodzaak van preventie. n AB
Prestatiebekostiging is het toverwoord
BIZA maakt zich op voor invoering ‘DOT zorgproducten’ Vanaf 2012 moeten ziekenhuizen alle zorg declareren in de vorm van DOT zorgproducten. DOT staat voor ‘DBC’s op weg naar transparantie’. Hoewel ‘op weg naar’ niet klinkt alsof de definitieve bestemming dan echt bereikt is, is dit de laatste fase in de overgang naar marktwerking in de zorg. De in 2005 ingevoerde DBC’s, diagnose-behandelingcombinatie, waren ooit bedoeld om die weg te effenen, maar met uiteindelijk meer dan 30.000 DBC’s bleek dat toch niet zo’n werkbare constructie. n Marianne Meijerink Nog in de vorige kabinetsperiode werd door toenmalig minister Klink met de branche afgesproken het dbc-systeem om te bouwen. Met nog maar 3000 ‘zorgproducten’ zou de dot-systematiek beter herkenbaar
zijn voor medisch specialisten, zorgverzekeraars en patiënten.Het idee is dat betaald – en vergoed – wordt naar prestatie. Bovendien zouden de kosten een betere weergave zijn van de geboden zorg waardoor ook de facturering begrijpelijker wordt.
Transparantie Ook moet de nieuwe systematiek het administratieve proces eenvoudiger en beter controleerbaar maken, zodat de kans op fouten afneemt. Dat alles is uiteraard in het belang van transparantie in de verhoudingen tussen zorgaanbieders, verzekeraars en patiënten. En dat is weer een voorwaarde voor het verder uitbouwen van dat deel van de zorg dat
F o t o : d i g i d aa n
Laatste fase in overgang naar marktwerking in de zorg
wordt geleverd in het vrije veld van vraag en aanbod, het zogeheten Bsegment. Dit wordt per 1 januari 2012 vergroot van 30 naar 70 procent.
DOT proof Ziekenhuizen zijn al sinds vorig jaar druk doende met de voorbereidingen voor overgang naar dot. Het is een enorm ingrijpende operatie. Bij VUmc heeft de directeur financiën leiding over dit project; hij werkt samen met een stuurgroep en diverse
werkgroepen. VUmc begint binnenkort met simulaties – een schaduwadministratie waarin helemaal volgens het nieuwe systeem wordt geregistreerd en gedeclareerd – om de effecten van de invoering te kunnen inschatten. Maar de grootste overgang komt per 1 januari 2012, als de zorg ook volgens het nieuwe model gaat worden bekostigd. De hele administratie moet dan, zoals het wordt genoemd, ‘dot-proof’ zijn. Om ook de medewerkers daar goed
op voor te bereiden heeft de stuurgroep allerlei vormen van educatie op touw gezet. Zo komen er na de zomer onder meer masterclasses voor artsen en divisiemagement over respectievelijk dot-registratie en -financiering. Voor leidinggevenden, divisiecontrollers en andere geïnteresseerden komt er de opleiding ‘Van fractuur naar factuur’. Let op: Afdelingsmanagers moeten voor 15 juni een contactpersoon doorgeven die namens de afdeling verantwoordelijk
Tracer
wordt voor optimalisering van de dot en namen van mensen die gaan meewerken aan de uitvoering van de masterclasses. Meer informatie over de invoering van dot’s is onder meer te vinden op: http://www.dbconderhoud.nl/ .Voor inlichtingen over de gang van zaken: Fons Blankendaal, a.blankendaal@ vumc.nl.
ingezonden brief
10e jaargang, nummer 12, 16 juni 2011
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 5.100. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Jeroen Klompenhouwer, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: tracer.info@VUmc.nl Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: tracer.info@VUmc.nl
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 30 juni Deadline voor kopij is 22 juni om 12.00 uur.
2
Illustratie: Rick Dros
Zuinig met energie Flexwerken heeft veel voordelen, zeker als er op het aantal werkplekken bespaard kan worden. Er hoeft dan veel minder ruimte gebouwd, onderhouden en beheerd te worden. Ook op korte termijn valt er te winnen als meerderen een kamer delen. Stel dat iedereen dit bij gelegenheid vijf dagen per jaar zou doen. De besparing op verlichting voor deze kamers kan dan circa drieduizend euro per jaar opleveren. Naast deze energiebesparing en de huisvestingsvoordelen op de lange termijn kan het samenwerken op een kamer leiden tot nieuwe uitwisselingen van kennis tussen collega’s met mogelijk nog veel meer opbrengst tot gevolg. n SA
Tracer 1 2 – 1 6 j u ni 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
Beste Tracer redactie, Graag zou ik even willen reageren op twee artikelen in de laatste Tracer van 3 juni. In het artikel “VUmc wil openheid over zorgvuldige inzet van proefdieren” is te lezen dat VUmc meer openheid wil geven over het gebruik van proefdieren. Dit wordt onderstreept door de ondertekening van de Code Openheid Dierproeven. Als voorstander, van openheid waar het gaat over het gebruik van proefdieren voor medisch wetenschappelijk onderzoek, verbaasde het me dat deze lijn niet werd doorgezet in het artikel “Verkoudheidsvirussen tegen hersenkanker”. U zou kunnen vermelden dat deze nieuwe targets voor het bestrijden van hersenkanker alleen ontwikkeld en onderzocht konden worden door het gebruik van proefdieren. Dit in het universitair proefdiercentrum van VU/ VUmc. Al jaren lees ik vele artikelen in de Tracer over onderzoek wat hier is uitgevoerd. Wellicht is het goed om in het vervolg, wanneer er onderzoek wordt gepresenteerd, het gebruik van dierproeven hierbij te vermelden. Als VUmc bang is een slechte naam te krijgen bij het publiek, had de code nooit ondertekend moeten worden. Met vriendelijke groet, Klaas-Walter Meyer
Vanaf 2012 een nieuwe VIEW op werkplekken ict vervangt in 2012 de meeste pc’s door een ‘thin client’: een klein kastje dat toegang geeft tot alle benodigde applicaties op de server. De komende maanden maakt ict al een inventarisatie van alle applicaties die afdelingen én medewerkers gebruiken. “Beschikbaarheid is straks gegarandeerd”, stelt projectmanager Peter Kuyper. “We willen graag vlekkeloos functio-
nerende werkplekken. De bijbehorende ict-ondersteuning moet altijd beschikbaar zijn. In de nieuwe situatie kun je altijd over je data en je applicaties beschikken, los van de locatie waar je bent. Dat betekent ook dat we als organisatie beter kunnen voldoen aan wet- en regelgeving, omdat er veel minder noodzaak is om gegevens te verplaatsen of op een usb-stick te zetten. Veiligheid en privacy zijn beter
gewaarborgd”, aldus Kuyper. Verreweg de meeste werkplekken worden in de nieuwe situatie ingericht als ‘standaard werkplekken’. Al deze werkplekken krijgen een ‘thin client’: een klein kastje dat toegang heeft tot alle benodigde applicaties op de server. “We vervangen dus alle pc’s door zo’n ‘thin client’. Alle applicaties die de gebruiker nodig heeft, draaien op een server – en dus niet meer op de eigen computer. Iedereen wordt geautoriseerd voor de applicaties die hij nodig heeft. We kunnen per gebruiker de benodigde hoeveelheid geheugen en rekenkracht instellen, zodat de beschikbaarheid gegarandeerd is.” Op de standaard-werkplek bestaan
twee uitzonderingen. Kuyper: “De eerste uitzondering is de werkplek met medische apparatuur, die veelal bediend wordt met een pc. In principe blijven deze werkplekken zoals ze zijn, omdat medewerkers de apparatuur niet kunnen aansturen met een ‘thin client’. Een tweede uitzondering is de ‘niet-standaardwerkplek’. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan een onderzoeker die een pc heeft met daarop een zelf ontwikkelde database. Ook dergelijke pc’s kunnen we niet zomaar vervangen door een ‘thin client’. Maar voor de meeste gebruikers gaat er vanaf eind 2011 echt iets veranderen.” De komende tijd informeert ict alle afdelingen en gebruikers uitgebreid
over de voortgang en de gevolgen van de vervangingsoperatie, die project ‘view’ is gedoopt. view staat voor VUmc Interne en Externe Werkplek. De projectmanager: “Vanaf eind 2011 gaan we overal langs om per afdeling de ‘thin clients’ te plaatsen. De hele operatie zal zes tot negen maanden duren. De komende maanden maken we al een inventarisatie van alle applicaties die door de gebruikers in het ziekenhuis of op de afdelingen worden gebruikt, zodat we die straks ter beschikking kunnen stellen op de standaard werkplek. Het is natuurlijk leuk om overal die kastjes te plaatsen, maar zonder applicaties begin je niets.” n JK
Opvallend
Fietsen door Kenia voor goed doel Zeven VUmc-medewerkers laten zich sponsoren om van 22 tot en met 29 oktober mee te doen aan de fietstocht Kenya Classic. In zes dagen fietsen ze 360 kilometer door het zuidoosten van Kenia om geld bijeen te brengen voor de Afrikaanse gezondheidsorganisatie Amref. “Amref is een gezondheidsorganisatie die in zes Afrikaanse landen actief is”, vertelt Daniël Gobits, projectmanager ict. “Amref houdt zich bezig met voorlichting, preventie en ondersteuning en is ook bekend van
de ‘Flying doctors’, die naar afgelegen gebieden vliegen. Vrijwel alle medewerkers zijn zelf Afrikaans, maar Amref kan niet bestaan zonder financiële steun uit het westen. Toen twee vrienden mij vroegen om ze te sponsoren, dacht ik meteen: waarom zou ik zelf niet meefietsen? Hoe vaak komt het nou voor dat je met je beste vrienden voor een goed doel door Afrika kunt fietsen? De combinatie van avontuur én het goede doel, dat trekt mij aan.” Een van de andere VUmc’ers die
meedoet aan de Kenya Classis is anesthesioloog Deirdre Thöne. Ze deed al ervaring op met ontwikkelingswerk in Azië, maar dit wordt haar eerste kennismaking met Afrika. “Heel speciaal is dat we elke dag een project van Amref bezoeken, onder andere op het gebied van vaccinatie en geboorteregeling. Zo kan ik direct zien hoe nuttig het werk is. Ik vind het mooie van Amref dat de organisatie de bevolking helpt om zijn eigen gezondheidszorg op poten te zetten. Het is natuurlijk mooi als
Foto Mark van den Brink
!
je daar een bijdrage aan kan leveren door zelf vijfduizend euro bij elkaar te fietsen.” Als je vindt dat Amref nuttig werk doet in Afrika kun je natuurlijk zelf een van de deelnemers aan de Kenya Classic sponsoren. Aanmelden gaat via www.kenyaclassic. com. VUmc-deelnemers zijn Daniël Gobits, Marjolein van der Horst, Jildou van der Kaaij, Anita Nooij, Andrea Solnes Miltenburg, Nathalie Stoop en Deirdre Thöne. n JK
Henriëtte van der Horst
EBM, evidence based marktwerking? Als dokter doet het me genoegen als er weer een nieuwe ziekte ontdekt wordt. Met zoveel nadruk op preventie en het belang van een gezonde leefstijl, ben ik wel eens bang dat er geen zieke patiënt meer over blijft. Vorige week kwam ik gelukkig weer een nieuwe ziekte tegen in Medisch Contact: de ziekte van Baumol. Ooit van de ziekte van Baumol gehoord? Vast niet, het is dan ook een ziekte die economen ontdekt hebben, ja die van de marktwerking en zo. Het is een beetje vreemde ziekte, sommigen noemen het ook wel een wet, maar het fenomeen is voor velen toch heel herkenbaar. Baumol beschreef deze, niet zo makkelijk uit te roeien ziekte al jaren geleden. Het is een soort deficiëntieziekte: in de collectieve sector ontstaat er een steeds grotere
kloof tussen kosten en productiviteit. Anders dan in de industrie is de mogelijkheid om de productiviteit te vergroten slechts beperkt. Zorg is mensenwerk en het wassen van een bips kost nog steeds evenveel tijd als vroeger, zoals Hans Maarse, hoogleraar beleidswetenschap het in Medisch Contact uitdrukte. Misschien dat we een beetje tijd winnen als we geen billen van heel dikke mensen meer hoeven te wassen, omdat we obesitas uitgebannen hebben, maar dat gaat niet echt veel opleveren. De kosten voor de zorg blijven maar stijgen, en daar doet marktwerking niets aan af en misschien wel wat aan toe. Maarse is nagegaan welke invloed gereguleerde marktwerking heeft gehad op een aantal zaken, zoals keuzevrijheid, toegan-
Tracer 1 2 – 16 juni 2 01 1 – O rg a n isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
kelijkheid van de zorg en natuurlijk de kosten van de zorg. Niet verrassend komt hij na zijn onderzoek tot de conclusie dat ‘ het een illusie zal blijken dat marktwerking de betaalbaarheid van de zorg ten goede komt.’ Berichten over de gunstige invloed van marktwerking op de kosten worden vaak meteen weer tegengesproken door andere bronnen die aantonen dat de zorg juist duurder is geworden. Natuurlijk is het een uitermate complex vraagstuk en daar zijn geen eenvoudige remedies voor. Maar… hoeveel evidence willen beleidsmakers hebben voordat ze de marktwerking in de zorg ten grave dragen bij gebrek aan effectiviteit? Volgens mij kunnen we wel vaststellen dat deze vorm van ebm, de evidence based marktwerking, een illusie is.
Laurien Buffart ontving op 9 juni namens Stichting Alpe d’HuZes op de Alpe d’Huez de eerste Bas Mulder Award. Deze Award is in het leven geroepen ter herinnering aan Bas Mulder; deelnemer van het eerste uur aan de jaarlijkse beklimming van de Alpe voor het kwf en in 2010 op 24-jarige leeftijd overleden. De Bas Mulder Award wordt toegekend aan jonge ambitieuze onderzoekers die zich richten op een langer én beter leven voor patiënten met kanker. Laurien Buffart zal de 650.000 euro gebruiken om een groot internationaal consortium te bouwen en daarmee alle wetenschappelijke informatie over sport-, beweeg- en psychosociale programma’s voor (ex)kankerpatiënten te bundelen en opnieuw te analyseren. Wat werkt er nou echt? En voor wie? En met welke mechanismen? Met deze nieuwe wetenschappelijke kennis kunnen effectievere ‘op-maat’ programma’s worden ontwikkeld, zodat (ex)kankerpatiënten beter en gelukkiger kunnen leven met en na kanker. n CH
Praat mee over de gezondheidszorg in 2030 VU connected organiseert op 30 juni Gezond in 2030. Tijdens deze bijeenkomst die om 15 uur begint, spreken visionaire wetenschappers en opinieleiders van maatschappelijke organisaties over de gezondheidszorg nu en in 2030. We leven langer in de toekomst. Hoe worden we gezond oud? Hoe ongezond mag je leven in 2030? Moet je je dna-profiel bij je verzekeraar inleveren? Wordt depressie volksziekte nummer 1? Maar ook: wie gaat de stijgende kosten van de gezondheidszorg betalen, welke ethische en financiële grenzen gaan we stellen aan de zorg? Journaliste Yvonne Zonderop bevraagt deskundigen over de belangrijke issues in de gezondheidszorg in Nederland voor 2030. In een zaaldiscussie kan het publiek aanvullende thema’s en mogelijke oplossingen aandragen. Sprekers zijn: Herman Kappelle, bijzonder hoogleraar fiscaal pensioenrecht VU, aegon, Susanne de Joode, chef gezondheid Plus Magazine, Jan Hoeijmakers, Academiehoogleraar knaw en ouderdomsexpert en Marjolein Visser, hoogleraar Gezond ouder worden, Instituut voor Gezondheidswetenschappen VU en emgo Instituut VUmc. De bijeenkomst is in de Agorazaal van de VU. Meer informatie op www.vuconnected.nl/ programma/gezond2030
Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde 3
Vacatures VUmc Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.
Verpleegkundige IC kinderen (met of zonder specialisatie) D3.2011.00046 Zie jij het kind tussen de techniek? Afdeling: IC kinderen, Divisie III Vacatures 6 juni tot 13 juni. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden
Vacatures 30 mei -6 juni. Uiterlijke reactie datum zie intranet. OK personeel Opleider anesthesiemedewerker D6.2011.00032 Organisatie èn ontwikkeltalent gezocht voor de opleiding anesthesiemedewerker! Afdeling: medisch ondersteunende opleidingen / amstel academie, Divisie VI Artsen/specialisten Gynaecoloog met aandachtsgebied gynaecologische oncologie D3.2011.00044 Komt u werken in het grootste gynaecologisch centrum van het land? Afdeling: verloskunde en gynaecologie / centrum gynaecologische oncologie amsterdam (CGOA), Divisie III
Staf/management – Communicatie Marketeer/ communicatieadviseur D7.2011.00032 Wij hebben een ongekend breed aanbod van prachtige medische en zorgopleidingen. Zet jij ze voor ons in de markt? Afdeling: communicatie, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Redacteur/ communicatieadviseur D7.2011.00033 Ben jij een echt communicatiedier? Nieuws, web, magazines? Communiceer dan over ons brede aanbod van opleidingen! Afdeling: communicatie, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Verpleegkundigen/Verzorgenden Praktijkopleider D4.2011.00057 Als praktijkopleider bij VUmc stel je MBO-V en HBO-V studenten in staat zich te ontwikkelen tot excellente verpleegkundigen! Afdeling/dienst praktijkopleiding, Divisie IV
Senior verpleegkundige MDL en dermatologie D1.2011.00036 Ben jij volop in ontwikkeling net zoals onze zorgeenheid? Afdeling: interne geneeskunde, Divisie I Opleider verpleegkundige vervolgopleiding acute zorg D6.2011.00058 Draagt u bij aan het competentiegericht leerplan? Afdeling: amstel academie, Divisie VI Administratief/secretarieel Teamleider bachelor D6.2011.00056 Geef faciliterend leiding aan onze front office. Afdeling: instituut voor onderwijs en opleiden (IOO), Divisie VI
(Medisch) analisten
Artsen/specialisten
Research analist D1.2011.00045 Heb jij interesse in radiochemische synthesemethoden? Afdeling: nucleaire geneeskunde & PET research, Divisie I
Neonatoloog - kinderarts D3.2011.00049 Intensieve neonatale zorg en onderzoek op het gebied van voeding, groei en metabolisme, klinische farmacologie en follow up van hoog-risico pasgeborenen. Afdeling: kindergeneeskunde, afd. neonatologie, Divisie III
Research analist D3.2011.00047 Zit analyseren in je DNA? Afdeling: sectie medische genoomanalyse, Divisie III Wetenschappelijk onderzoek/onderwijs
Fellow neonatologie D3.2011.00050 Kinderarts en specialiseren in neonatologie! Afdeling: kindergeneeskunde, afd. neonatologie, Divisie III
Onderzoeksassistent ‘ankles back in control’ D6.2011.00057 Ondersteun jij bij het onderzoek naar de preventie van enkelblessures? Afdeling: EMGO+ / sociale geneeskunde, Divisie VI Onderzoeksassistent ‘voorspellen van behandeleffect van jongeren met een gedragsstoornis’ D3.2011.00048 Kom jij onze arts-onderzoeker ondersteunen en zelf een onderzoeksvoorstel schrijven? Afdeling: kinder- en jeugdpsychiatrie, Divisie III Paramedisch
Administratief medewerker onderwijs D6.2011.00055 Ondersteuning van de onderwijscoördinator en stafmedewerker onderwijs. Afdeling: epidm / epidemiologie en biostatistiek, Divisie VI
Doktersassistent D4.2011.00063 Wil jij je vakkennis bij ons vergroten? Afdeling: heelkunde & anesthesiologie, Divisie IV
Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via communicatie@VUmc.nl
Kom je bij ons spelen? Korte wachtlijsten voor peuters! Schrijf direct in via olifantje.nl
Nieuwe DV locatie K eesk o R . d e r F 9! straat 9 Voor kinderen van 0 tot 4 jaar Grote buitenspeelplaatsen Peuterdans Muziek maken op de groep
Horizontale en verticale groepen Geen vakantiesluiting Open van 7.00 tot 18.00 uur Ruildagen en extra dagen mogelijk
De leukste kinderopvang rond de Zuidas
4
Tracer 1 2 – 16 juni 2 01 1 – S er v icep ag in a
Rode Kruis zoekt vrijwilligers Het Nederlandse Rode Kruis organiseert al ruim zestig jaar vakanties voor mensen die niet zelfstandig op pad kunnen.Er zijn nog altijd mensen die dat nooit hebben meegemaakt, of daartoe niet in staat zijn. Bijzondere Vakanties richt zich op mensen met een medische en/of sociale indicatie. Mensen die afhankelijk zijn van hulp van derden en/of in een sociaal isolement verkeren. Wij bieden deze mensen en hun partner, of bijvoorbeeld vriend, vriendin of de directe mantelzorger vakanties aan. De vakanties variëren van een trip naar één van de twee hotels van het Nederlandse Rode Kruis tot een tocht met het eigen schip. Ruim zesduizend mensen genieten ieder jaar van een week vakantie die zij niet snel zullen vergeten. Vaak zijn zij na lange tijd er eindelijk even tussenuit, om lekker ónbezorgd te genieten. Maar ook om goed vérzorgd te genieten! Dat kan dankzij de hulp en onmisbare medewerking van onze vrijwilligers! Vooral verpleegkundige vrijwilligers zijn noodzakelijk voor onze vakanties. Mocht u interesse hebben dan kunt u een email sturen aan Lot van Foreest lvanforeest@ redcross.nl Heel graag tot ziens bij één van onze Bijzondere vakanties! Wijzigingen CMA Met ingang van donderdag 9 juni a.s. zal de oude toegang tot het CMA voor reguliere bezoekers voortaan afgesloten zijn. De nieuwe toegang is enkele meters naar links verplaatst en wijst zich vanzelf. De reden van deze wijziging is gelegen
in de wens te komen tot een betere bewaking/beveiliging van de toegang tot in het CMA opgeslagen privacygevoelige dossiers. Een ander aspect betreft de afgifte van medische (spoed)dossiers. Indien medewerkers van het CMA twijfelen of een iemand de juiste bevoegdheid heeft om medische dossiers op te halen heeft de CMA medewerker de bevoegdheid om deze persoon te vragen zich te legitimeren. In principe zal de VUmc personeelspas met foto als legitimatiemiddel voldoende zijn. Bij twijfel en/of het ontbreken van een legitimatiebewijs wordt in deze gevallen door het CMA eerst contact opgenomen met de leidinggevende of het medisch afdelingshoofd van de afdeling voordat een dossier wordt afgegeven.
Menu
Personalia
In memoriam
Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
Ielka Eisinga Onlangs bereikte ons het droevige bericht dat
In deze rubriek kunnen medewerkers en vrij willigers een bericht plaatsen over geslaagden of een afscheid. Niet meer dan 25 woorden. Aanleveren via tracer.info@VUmc.nl
Ielka Eisinga op 66 jarige leeftijd op zaterdag 28 mei jl. is overleden.
donderdag 16 juni kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep
Ielka is 45 jaar werkzaam geweest in de kinderkliniek. “Het was altijd goed haar tegen te komen” Namens alle medewerkers van de kinderkliniek.
vrijdag 17 juni gebakken vis, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 18 juni pepersteak, quorn pepersteak, roomsaus, doperwten, frituur aardappel, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 19 juni gemarineerde kipfilet, groentestrüdel, ananassaus + jus, haricots verts, gekookte aardappelen, gebonden tomaten heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep maandag 20 juni lamslapje, gevulde pannenkoek, paprikasaus + jus, Koninginnen melange, gekookte aardappelen, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 21 juni gestoofde zalm, omelet asperges, bearnaisesaus, wortelen, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, heldere Madrileense soep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileense soep woensdag 22 juni babi pangang, vegetarische pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden tandoorisoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden tandoorisoep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 23 juni lasagne, Italiaanse salade, foccacia, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 24 juni procureurlapje, jus, bloemkool + bechamelsaus, gekookte aardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 25 juni groente curry met kip, groente curry, witte rijst, gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep zondag 26 juni Hawaiïburger, Griekse burger, speciaalsaus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 27 juni gepaneerde kipfilet, gevulde paprika, Provençaalsaus + jus, broccoli, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere Franse uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Franse uiensoep dinsdag 28 juni cevapcici, quorn çevapcici, tzatziki, Griekse salade, rösti aardappelen, gebonden linzensoep, heldere Mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere Mulligatawnysoep woensdag 29 juni bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, komkommersalade, spaghetti, geraspte kaas, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep
Bibliotheek
Namens de feestcommissie, Aimée Visser (fysiologie), Erica Spijker, Wim Bloem, Sjoerd te Slaa en Peter Sneekes (allen FMT)
Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde
Webcursus voor verpleegkundigen Moet je een verslag, paper of ander stuk schrijven waarbij je literatuur moet gebruiken? Doe dan de online cursus vakliteratuur speciaal voor verpleegkundigen: Verpleegkundige Informatievaardigheden (VIV). Kijk op: www.ubvu.vu.nl/verpleegkunde
Met pensioen Ronald Buitenweg Bijna 49 jaar is Ronald Buitenweg in VU en VUmc werkzaam geweest (de laatste periode binnen de afdeling fysica en medische technologie), maar per 1 juli 2011 gaat hij dan toch van zijn welverdiende pensioen genieten! Wij laten Ronald niet met stille trom vertrekken; u bent daarom van harte welkom om Ronald gedag te zeggen op woensdag 29 juni 2011 vanaf 15.30 uur, in de foyer bij de Amstelzaal.
nager- of Citatieanalysecursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu.vu.nl/agenda
Studeren op zondag Studenten opgelet! In 2011 is de medische bibliotheek op de volgende zondag geopend 26 juni. (Van 9 t/m 17 uur.)
Bijblijven met de Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen met onze nieuwsbrief per e-mail. Speciaal voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van het VUmc. www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/laatstenummer.html
Word aardig informatievaardig! Doe onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference ma-
Toegang medische bibliotheek buiten openingstijden Ook buiten openingstijden is de medische
bibliotheek toegankelijk voor medewerkers van VUmc. Wilt u gebruik maken van deze service? Vraag dan om het ‘formulier autorisatie kaartlezer’ aan de bibliotheekbalie en vul deze meteen in. Uw VUmc-pas is dan binnen een week geautoriseerd voor toegang buiten onze reguliere openingstijden. Medische informatievragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027, r.otten@ubvu.vu.nl; Hans Ket: (020-44)42523, h.ket@ubvu.vu.nl; Ilse Jansma: (020-44)42523, i.jansma@ubvu.vu.nl.
Met pensioen Nel Floor Verpleegkundige Nel Floor neemt op 16 juni afscheid van VUmc en van de afdeling Neurologie waar zij vanaf 1988 met veel plezier en enthousiasme gewerkt heeft. Via de gehandicaptenzorg kwam Nel in aanraking met de verpleging en heeft tijdens haar werkzame leven in diverse ziekenhuizen in Amsterdam gewerkt. De laatste twintig jaar werkte zij op afdeling Neurologie van VUmc, waar zij nu haar loopbaan zal beëindigen. Haar laatste werkdag is op 15 juni. Er is dan gelegenheid om haar het beste te wensen van 15.15-16 uur in 2 B kamer 14.’ Met pensioen Hugo Walg Donderdag 23 juni viert Hugo Walg dat hij met pensioen gaat. Vanaf 16.30 uur is er een receptie in de Waver. U bent van harte uitgenodigd.
Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker Paramedische opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl
Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Bij de volgende scholingen zijn nog plaatsen beschikbaar. Basiscursus Oncologie: 26 en 27 september, 3 en 4 oktober (hele dagen) Begeleiden in de Praktijk: 23 september, 28 oktober en 2 december (hele dagen) Borstvoeding vaardigheidstraining: 19 september (ochtend) Competentiegericht opleiden in de praktijk: 27 september (hele dag) Dagbehandeling en/of kortverblijf: basis: 22 en 29 september en 27 oktober (hele dagen) Dialyse: 29 september en 6 oktober (hele dagen) Proactive Nursing voor gespecialiseerd verpleegkundigen: 22 september (hele dag)
Tracer 1 2 – 1 6 juni 2 01 1 – S er v icep ag in a
(020) (020) (020) (020) (020)
444 444 444 444 444
4229 4253 4253 2020 4569
Transitiecursus UCD9-ICD10: 6 en 27 september (hele dagen) Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 44354, e-mail: k.kappel@ vumc.nl of Tel. 44253, e-mail : bedrijfsopleidingen@vumc.nl
Zoals u van ons bent gewend blijven wij ook in de zomervakantie actief.
De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod!
De zomer staat weer voor de deur, het is dé periode om er op uit te trekken; verre reizen, zonnige oorden, culturele ervaringen. Of, lekker weg in eigen land. Eén ding is zeker; niet iedereen kan tegelijkertijd weg.
Inhoudelijke informatie hierover kunt u vinden onder de rubriek Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel 45084, e-mail : e.samsom@vumc.nl Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! De tijd de baas: 25 augustus en 8 september (hele dagen) Mindfulness voor medewerkers: 19 en 26 augustus, 2, 9, 16, 23, 28 en 30 september en 7 oktober (ochtend) Persoonlijke ontwikkeling voor Promovendi: 16, 19 en 23 augustus (2 hele dagen, 1 ochtend) Jobmarketing: 8 en 22 september en 6 oktober (ochtend)
Net zoals voorgaande jaren biedt de Amstel Academie ook dit jaar diverse mogelijkheden voor een interessante ‘trip’. We gaan weer ‘OP REIS IN VUMC’
Iedere ‘trip’ duurt een uur en vindt plaats tijdens de middagpauze of aan het einde van de middag in de Amstel Academie. U brengt uw lunch mee, wij zorgen voor de koffie en thee. Iedere trip is kosteloos. Het aanbod van alle ‘trips’ is overzichtelijk vermeld in onze zomerse workshopbrochure welke u op de website kunt vinden; http:// www.vumc.nl/afdelingen/AmstelAcademie/ actueelnieuws/zomerworkshop/ Inschrijven doet u eenvoudig door een mail voorzien van workshop, datum, tijdstip, naam, afdeling, telefoonnummer en emailadres te sturen naar k.kappel@vumc.nl of e.samsom@vumc.nl Kortom: schrijf u snel in want vol is vol
5
Promoties vrijdag 17 juni – aula, 13.45 uur, J.E. Wiersma, ‘Psychological Characteristics and Treatment of Chronic Depression’ promotor: prof.dr. A.T.F. Beekman; copromotoren: dr. P.C. van Oppen, dr. D.J.F. van Schalk woensdag 29 juni – aula, 11.45 uur, B.A.M. Hesselink, ‘Policies and guidelines on end-of-life care decision-making in Dutch health care institutions’ promotoren: prof.dr. B.D. Onwuteaka-Philipsen, prof.dr. G. van der Wal; copromotoren: dr. H.R.W. Pasman, dr. A. van der Heide vrijdag 1 juli – aula, 11.45 uur, D.A. Palma, ‘Stereotactic radiation therapy for stage I non-small cell lung cancer: measuring outcomes in patients and populations’ promotoren: prof.dr. S. Senan, prof.dr. B.J. Slotman vrijdag 1 juli – aula, 13.45 uur, S.S. Thapa, ‘Bhaktapur glaucoma study. An epidemiological study on glaucoma in Nepal’ promotor: prof.dr. G.H.M.B. van Rens maandag 4 juli – aula, 13.45 uur, L.J. Rijzewijk, ‘Metabolic imaging in glucolipotoxic heart and liver disease in type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. A.A. Lammertsma woensdag 6 juli – aula, 09.45 uur, N.J. van Dulmen-van der Zijl, ‘Pathophysiology of impaired glucose metabolism: The role of the renin-angiotensin system’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. E.E. Blaak woensdag 6 juli – aula, 11.45 uur, J.S. Terhaar Sive Droste, ‘Opportunities and pitfalls in colorectal cancer screening’ promotoren: prof.dr. C.J.J. Mulder, prof.dr. G.A. Meijer vrijdag 8 juli – aula, 11.45 uur, T.J. Cramer, ‘Inactivation of coagulation factors Va and VIIIa by activated protein C’ promoter: prof.dr. H.W.M. Niessen; copromotor: dr. A.J. Gale vrijdag 8 juli – aula, 13.45 uur, P.D.H.M. Verhaegen, ‘On burn scar reconstruction. Clinimetric, experimental and clinical studies’ promotoren: prof.dr. P.P.M. van Zuijlen, prof.dr. E. Middelkoop Afscheid dinsdag 28 juni – aula, 15.45 uur, prof. dr. M.E. Numans, ‘De academische Werkplaats: inspiratie voor vernieuwing in de Huisartsgeneeskunde’ Symposia 24 – 25 juni – Lustrum symposium 40-jarig bestaan afdeling Cardiologie VUmc Meer informatie: Ingrid van de Vegte & Patricia de Waal, tst.: 48444, www.paog.nl Cursussen Common Trunk onderwijs Meer informatie: Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl Discipline Overstijgend Onderwijs Meer informatie: Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl Maandag 27 en dinsdag 28 juni – KTC, Teach the teacher, cursus 2, Onderwijs in de dagelijkse praktijk Meer informatie: Christel Sluis, tst.: 48444, www.paog.nl
Consultatief verpleegkundigen ondersteunen
“We geven advies, maar in crisissituaties springen we bij” Elke verpleegkundige ziet ze wel eens voorbij komen op de afdeling: patiënten met extreem problematisch en soms verward gedrag, of patiënten met sterk manipulatief en eisend gedrag of suïcidale uitspraken. Maar hoe ga je met deze patiënten om? De consultatief verpleegkundigen van de psychiatrisch consultatieve dienst (PCD) geven advies over de omgang met deze ‘lastige’ patiënten. n Annette Karimi Rob Groenendaal en Jeroen Sibon vormen samen met drie psychiaters het pcd-team. “Elke week zijn er wel
een paar patiënten die gedragsmatige problemen hebben, of patiënten met zwaardere psychiatrische problematiek. Dat kan soms voor een afdeling heel lastig verplegen zijn, zeker na een aantal dagen”, vertelt Groenendaal. De twee verpleegkundigen hebben gemerkt dat een afdeling het soms onnodig lang zelf probeert alvorens advies te vragen. “Wij kunnen direct gebeld worden, dat hoeft niet via een zaalarts of specialist te gaan”, benadrukt Groenendaal.
beperkt.” Bij een adviesaanvraag van een afdeling kijken de consultatief psychiatrisch verpleegkundigen naar het gedrag van de patiënt, en wordt zo mogelijk met de betreffende persoon en de afdelingsmedewerkers gesproken. Sibon vertelt over een patiënt die recent met een gebroken been in het ziekenhuis werd opgenomen, verward reageerde en vaak schreeuwde: “We zijn die middag bij het verpleegkundig team gebleven, en hebben ondersteuning gegeven.”
Ondersteuning De pcd moet overigens niet verward worden met de mpu, de medisch psychiatrische unit, die acht bedden heeft op 4C. Groenendaal: “Soms wordt te snel gedacht dat een patiënt naar de mpu moet. Maar dat kan niet altijd, daar zijn de plekken natuurlijk
Persoonlijk advies Geen patiënt is hetzelfde, naar elk individu wordt apart gekeken. “We hebben dus geen laatje met oplossingen klaar liggen, maar bekijken de aanpak per casus”, zegt Groenendaal. Daarnaast komt ook persoonlijk advies voor verpleegkundigen aan
bod. “Problematisch gedrag kan voor een spanningsveld zorgen met de eigen emoties van een verpleegkundige. Wij bieden begeleiding om daar professioneel mee om te leren gaan.” Sibon: “Wij hebben een adviserende en coachende functie. Vaak wordt gedacht dat we de zorg overnemen. Maar ons werk bestaat uit het geven van advies, maar in crisissituaties helpen we natuurlijk actief mee als we in huis zijn.” Als het gedrag dermate uit de hand loopt en fixatie nodig is, geeft de pcd ook advies over vrijheidsbeperkende maatregelen. “Die zijn soms nodig als iemand zichzelf en anderen in gevaar brengt”, besluit Groenendaal. De psychiatrische verpleegkundigen zijn van 8.30 tot 17 uur te bereiken via tracer 6439 en 7262.
Een zee van ruimte Wie benieuwd is hoe de hal van de polikliniek er na de verbouwing deze herfst uit gaat zien, moet een kijkje nemen op de gerenoveerde polikliniek verloskunde & gynaecologie (V&G). Omdat deze poli straks deel uitmaakt van de hal is die alvast aangepast aan het toekomstig uiterlijk van de entreehal. En dat is fraai. Overzicht en licht zijn de sleutelwoorden, zo beaamt projectleider Douwe van Riet. “De kleurstelling is
overwegend wit met accenten in natuurtinten en verder is er gebruik gemaakt van natuurlijke materialen zoals hout. We willen rust en overzicht creëren.” Directe aanleiding om dit deel van de polikliniek nu te renoveren is ook de nieuwe poli sneldiagnostiek oncologie in de dakopbouw. “De entree naar de dakopbouw loopt nu vlak langs de polikliniek V&G. Op de plek waar nu de brug naar de dakopbouw is gerealiseerd was
eerst de wachtruimte van V&G. We hadden dus twee doelen voor ogen: een goede doorgang naar de poli sneldiagnostiek oncologie en een prettige wachtruimte voor patiënten van V&G, ingericht volgens de nieuwste maatstaven.” En dat is gelukt beaamt Lennie Oudshoorn, hoofd polikliniek V&G: “We zijn blij met de balies en de ruimte en het licht. Natuurlijker zou het nog mooier zijn als de rest van onze poli ook was opgeknapt. We zijn
F o t o : J ea n - P i e r r e J a n s
Agenda
nog wel aan het zoeken en zouden de kasten anders willen hebben. En verder wordt de doorgang naar de dakopbouw straks met nieuw meubilair beter afgeschermd. De drie patiëntenbespreekkamers die we nu hebben zijn geschikt voor gesprekken met patiënten en bieden volop privacy.” Dat de verbouwing tot overlast heeft geleid zal Oudshoorn niet ontkennen, maar het resultaat mag er zijn. “ n EK
Uit de Agenda
Nieuwe behandelmethoden helpen chronisch depressieve patiënt weer op de been Vrijdag 17 juni aula, 13.45 uur, J.E. Wiersma, ‘Psychological Characteristics and Treatment of Chronic Depression’
Chronisch depressieve patiënten kunnen veel baat hebben bij twee relatief nieuwe behandelmethoden. Jenneke Wiersma onderzocht in haar promotieonderzoek de effectiviteit van zowel Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (cbasp) en Internetbased Computerized Cognitive Behaviour Therapy (ccbt). Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (cbasp) is een 6
relatief nieuwe behandelmethode speciaal ontwikkeld voor chronische depressie. cbasp richt zich op de pathologische kenmerken van de chronisch depressieve patiënt, zoals extreme interpersoonlijke angst en vermijding en een externe focus of control, waarvan jeugdtrauma vaak de bron is. In een groot gecontroleerd onderzoek in de vs is de werkzaamheid van cbasp aangetoond. Om meer licht te kunnen werpen op
de vraag of cbasp een goede toevoeging zou kunnen zijn binnen het Nederlandse 2e-lijns behandelaanbod, is een gecontroleerd onderzoek uitgevoerd binnen drie ggz instellingen in Nederland. In dit gecontroleerde onderzoek werd cbasp vergeleken met het gebruikelijke 2e-lijns behandelaanbod voor chronische depressie. cbasp bleek op de lange termijn tot betere resultaten te leiden dan het gebruikelijke 2e-lijns behandelaan-
Tracer 1 2 – 1 6 j u ni 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
bod voor chronische depressie. Uit het onderzoek blijken depressieve patiënten met chronisch depressieve symptomen ook veel baat te kunnen hebben bij Internet-based Computerized Cognitive Behaviour Therapy (ccbt). ccbt is een relatief nieuwe en veelbelovende behandeling voor onder andere depressie. Chronische depressie heeft zowel voor de patiënt als voor de maatschappij grote gevolgen. Zo leiden
deze chronisch verlopende depressies in vergelijking met kortdurende depressies onder andere tot meer ziektelast, meer suïcidepogingen en meer zorggebruik. De resultaten uit dit proefschrift laten zien dat zowel cbasp als ccbt een welkome aanvulling op het 2e-lijns behandelaanbod voor chronisch depressieve patiënten kunnen zijn.
Hoogleraar Bregje OnwuteakaPhilipsen richt zich in haar levenseindeonderzoek met name op de vraag hoe mensen zorg willen ontvangen in de laatste levensfase. Waardigheid is een sleutelbegrip.
n Ursula Wopereis
Vijf keer V volgens Bregje Onwuteaka-Philipsen Verwanten Een man en twee zonen van 10 en 16. Onwuteaka betekent ‘Dat de dood ver van ons moge blijven’. Vrije tijd Ik zing in een oratoriumkoor. Vakantie Een rustige camping in de buurt van een stad. Vervoer Omdat ik ’s morgens mijn zoon naar school breng neem ik meestal de auto. Met een 10-jarige op de fiets door de Amsterdamse binnenstad is niet ideaal. Voer Ik kook graag en vind alles lekker. Behalve ingewanden.
Vingertje “Ik heb gezondheidswetenschappen gestudeerd. Ik vond vooral het sociaalpsychologische aspect heel leuk, maar het opvoedkundige vingertje vond ik beduidend minder. Dat is nog steeds zo. In 1993 ben ik begonnen in VUmc, met het schrijven van een onderzoeksvoorstel voor het omgaan met verzoeken om euthanasie. Sinds 1995 doen we elke vijf jaar een studie naar de praktijk en regulering van euthanasie en andere medische beslissingen rond het levenseinde.” Believers en non-believers “Met name ten aanzien van euthanasie en palliatieve zorg lopen de meningsverschillen soms hoog op, er zijn believers en non-believers. Dat maakt het levenseindeonderzoek complex en interessant. Als onderzoeker moet je zo objectief mogelijk zijn. Vanwege het beladen karakter is dat op dit terrein extra belangrijk, zeker in het buitenland. We nemen heel bewust geen stelling, maar willen kijken wat er in de praktijk gebeurt en dat beschrijven.”
F o t o J E RO E N O E RL E M A N S
‘Wat is waardig sterven?’
‘Waarschijnlijk krijgen tweelingen ook later in hun leven niet snel overgewicht. Maar bij volwassenen moet dit nog verder onderzocht worden. We weten nog niet wat het onderliggende mechanisme zou kunnen zijn.’ Promovendus Frederiek Estourgie van Burk over tweelingen die minder aanleg hebben voor overgewicht. Parool, 28 mei
Bregje Onwuteaka-Philipsen (Wassenaar, 1967) studeerde gezondheidswetenschappen in Maastricht. Sinds 1993 is ze verbonden aan het EMGO+ Instituut, waar ze ondermeer programmaleider is van het onderzoeksprogramma Quality of Care en voorzitter van de onderzoekslijn Public Health at the End of Life. In maart aanvaardde Onwuteaka-Philipsen de leerstoel levenseindeonderzoek bij de afdeling sociale geneeskunde. Open blik “Binnen de palliatieve zorg heerst momenteel het idee dat als je langer van tevoren weet dat iemand binnen afzienbare tijd overlijdt, je je als zorgprofessional beter kunt voorbereiden en proactief met de patiënt kunt bespreken wat er kan gaan gebeuren en wat je dan kunt doen. Daar doen we onderzoek naar. Als onderzoeker wil je eigenlijk ook nog een stap terug: is het inderdaad prettiger om er vroeg bij te zijn? Ook al zijn er aanwijzingen voor, je moet niet klakkeloos accepteren dat dat zo is. Dat vind ik heel belangrijk: als onderzoeker moet je goed bedenken wat je precies wilt weten en alles met een open blik bekijken. Dat geldt overigens niet alleen voor onderzoek.”
Waardigheid “De eerste jaren deden we vooral onderzoek naar artsen, maar ik wilde het levenseindeonderzoek graag in een breder kader plaatsen. In 2008 heb ik een nwo/vici-beurs gekregen om ook het patiëntenperspectief en de wisselwerking tussen zorgverlener en patiënt in de laatste levensfase te onderzoeken. Ik houd me onder andere bezig met waardigheid, en met name waardig sterven. Wat dat is, waardig sterven? Dat blijkt voor iedereen anders te zijn. Het heeft ondermeer te maken met hoe je in het leven staat, hoe je denkt dat anderen je zien en hoe je bejegend wordt. We proberen de nuance te ontdekken in wat mensen daarin belangrijk vinden. Zodat uiteindelijk de zorg daarop aanpast kan worden.”
Goedkoper en beter
SPECT-CT combineert onderzoek naar anatomie en fysiologie Vorige maand is op de afdeling nucleaire geneeskunde en PET research een SPECT- CT scanner geïnstalleerd. Een apparaat dat twee verschillende beeldvormende technieken, SPECT en CT, combineert in één behuizing. Een zogenaamd hybride systeem. Deze fusie van CT en SPECT beeld levert één 3D-beeld op dat niet alleen informatie geeft over de anatomie van een orgaan, maar ook over de functie. n Edith Krab Het enthousiasme waarmee sectie hoofd van de medisch nucleair werkers en medisch medewerkers administratie Saskia Cornielje-Ha-
mersma over de nieuwste aanwinst van haar afdeling vertelt, spreekt boekdelen. VUmc heeft een paradepaardje binnengehaald. “Zowel spect als ct bestaan afzonderlijk al langer, maar door het samenbrengen van beide is een nieuwe onderzoeksmogelijkheid ontstaan.” Ook bij een spect-ct wordt een radioactieve stof ingespoten die vervolgens het orgaan of de afwijking zoekt, een zogenoemde tracer. “Met de spect konden we de fysiologie, de werking, van een orgaan bekijken. Door de toevoeging van de ct scan is het nu mogelijk om exact de locatie van de afwijking te zien. Een voorbeeld: stel je ziet met de spect een afwijking in de ruggewervel, maar het is niet duidelijk om welk deel van de wervel het precies gaat. De ct bepaalt de precieze locatie van de afwijking.
Door de beelden van de ct en de spect over elkaar te leggen, zie je exact waar de afwijking zit. Dat is wat de spect-ct doet. Die legt in een 3d beeld de afwijking haarfijn bloot. Aanvullend röntgenonderzoek middels een aparte ct scan is niet altijd meer nodig. Een voordeel voor zowel de patiënt als de aanvragend oncologisch of orthopedisch specialist en ook nog kostenbesparend.”
Hoofd-halsgebied De mogelijkheid die de spect-ct biedt voor wetenschappelijk onderzoek en behandeling van patiënten laat zich raden: “Voor de behandeling van bepaalde tumoren kan dit apparaat van grote waarde zijn. Neem een melanoom, een kwaadaardige huidtumor. Wij kunnen met de spect-ct exact lokaliseren of
Tracer 1 2 – 16 juni 2 01 1 – O rg a n isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
de eerste lymfeklier die het gebied draineert, de zogenoemde schildwachterklier, kankercellen bevat. De spect-ct brengt die duidelijker in beeld, waarna de chirurg de klier kan verwijderen. Op die manier is de kanker beter te behandelen. Zeker in het hoofd-hals gebied waar zoveel bloedvaten, lymfklieren e.d. lopen is het bepalen van de exacte locatie van een tumor of metastase met dit apparaat vele malen nauwkeuriger.” Ook het onderzoek vaart wel bij de scanner. Er wordt nauw samengewerkt met de afdelingen orthopedie, oncologie en endocrinologie. Deze uitbreiding van de beeldvormende technieken is verder de opmaat naar het VUmc imaging center wat in 2014 gebouwd gaat worden.
‘Dankzij de bloedplaatjes kunnen we meer te weten komen over de tumor zelf. Dit zou in eerste instantie voor hersentumoren en prostaatkanker kunnen werken, maar ik sluit zeker niet uit dat het straks ook voor darm,- borstkanker of andere tumoren opgaat.’ Moleculair bioloog Tom Wurdinger heeft ontdekt dat kanker via gewone bloedmonsters ontdekt kan worden. rtl Nieuws, 28 mei ‘De werkgever moet zich voor hen echt inspannen, maar ook aan de werknemerskant moet wat gebeuren. Keuzes maken in het kader van arbeidsvoorwaarden, allemaal vanuit een gelijkwaardige relatie. En daar zullen werkgevers en werknemers beiden wat aan moeten doen.’ Elmer Mulder vanuit zijn functie als voorzitter van de nfu over oudere medewerkers. Schepper en Co, maandag 30 mei. ‘Mensen met een positieve familiegeschiedenis van diabetes en hart- en vaatziekten zien in een gezonde leefstijl een even goede manier om het risico te verlagen. De leefstijl kunnen ze namelijk aanpassen maar een DNA-profiel niet.’ Promovendus Liesbeth Claassen over kennis over genetische aanleg voor diabetes of hart- en vaatziekten. bnr nieuwsradio, 31 mei ‘Diabetes is een typische zelfmanagementziekte. Hoe een patiënt zich redt, heeft voor een groot deel te maken met zijn gedrag en zijn motivatie. Dan is het extra belangrijk om oog te hebben voor de nauwe wisselwerking tussen diabetes en het psychisch welzijn van een patiënt.’ Frank Snoek, hoogleraar medische psychologie, over de nieuwe VUmc-polikliniek voor psychosociale zorg voor diabetespatiënten. Parool, 1 juni ‘Ik heb schilderijen gevonden, waarvan er een in het Stedelijk museum heeft gehangen’, Secretaris medisch ethische commissie Peter de Haan over zijn vuilnisbakkenkunsttentoonstelling ‘Poubelle’. Hart van Nederland, 1 juni ‘In de bacterie zitten meerdere ziekmakende eigenschappen die we in deze combinatie niet eerder hebben gezien. De bacterie heeft potentieel veel kans om mensen ernstig ziek te maken.’ Microbioloog Jan Kluytmans over de ehec-bacterie. Knevel & Van den Brink, 2 juni
7
Prikbord
Gevraagd: Coca-Cola spaarcodes
foto Paul le Clercq
Het prikbord op intranet biedt medewerkers de mogelijkheid om oproepen te plaatsen. Dagelijks zijn er nieuwe vraag- en aanbodadvertenties te vinden. Sommige berichten zijn wel erg bijzonder.
Wessel Haytink van team werving & selectie is op zoek naar spaarcodes van Coca-Cola. Wessel legt uit: “Coca-Cola bestaat 125 jaar en om dat te vieren hebben ze een spaaractie georganiseerd. Onder de dop van de anderhalveliterflessen staat een unieke spaarcode, waarmee je kunt sparen voor limited edition Coca-Cola artikelen. Zo hebben ze een prachtige retro platenspeler, die
ik graag zou willen hebben! Ik heb altijd al iets gehad met het merk Coca-Cola, met name door de vormgeving. Wist je dat het bekende flesje is ontworpen door een Italiaanse designer? De platenspeler ziet er ook mooi uit, helemaal in de stijl van de jaren zestig. Hiermee sla ik dan eigenlijk twee vliegen in één klap, want ik verzamel ook elpees!” Zelf drinkt Wessel eigenlijk niet zo heel veel
cola, hoewel hij het wel lekker vindt: “Maar 25 flessen in de week krijg ik niet weg, en dat is toch wel wat ik nu zou moeten drinken. Voor zo’n platenspeler heb ik namelijk honderd codes nodig!” De actie loopt nog tot eind juni. Collega’s die Coca-Cola drinken en hun codes niet inwisselen, kunnen deze aan Wessel mailen: w.haytink@vumc.nl. n AB
Koken voor VONK levert 105.000 euro op
De jubilaris
12½ jaar Medewerkers die 12 ½, 25, 40 en zelfs 50 jaar aan VUmc verbonden zijn, blijken geen uitzondering. Elke dag is er wel een medewerker die zijn of haar jubileum viert. Voor hen is het gras nergens groener dan hier. Deze keer diëtist-onderzoeker Hinke Kruizenga.
Wat doe je voor werk? “Van oorsprong ben ik diëtist. Momenteel werk ik twintig uur als projectleider voor de Stuurgroep Ondervoeding (www. stuurgroepondervoeding. nl), acht uur als coördinator onderwijs op de afdeling diëtetiek en voedingswetenschappen en acht uur als docent klinische voeding aan de VU. In 2006 ben ik gepromoveerd en heb ik de snaq (Short Nutritional Assessment Questionnaire) ontwikkeld. Dit is een
Nog niet verhuurd Het zomerhuisje in Wijk aan Zee van Käthy Blom van bedrijfsmaatschappelijk werk is nog niet verhuurd. “Ik heb wel veel positieve reacties gekregen”, vertelt ze. “Mensen zijn erg geïnteresseerd, maar maken dan toch andere plannen. Het is niet dat ze het te duur vinden, daar zit het ‘m niet in!” Käthy verhuurt haar huisje graag aan een VUmc-collega. Dus mocht je deze zomer willen doorbrengen aan de rand van een uitgestrekt duingebied en dichtbij het strand: neem contact met Käthy op.
vragenlijst waarmee tijdens de anamnese vastgesteld kan worden of een patiënt ondervoed is. Doel van de lijst is de kwaliteit van de voedingszorg verbeteren door ondervoede patiënten eerder te herkennen en dus ook eerder te kunnen behandelen. Inmiddels wordt er in alle Nederlandse ziekenhuizen op deze manier gescreend op ondervoeding.” Hoe kijk je terug op de afgelopen 12½ jaar? “Ik heb altijd gezegd dat je niet te lang bij één werkgever moet blijven. Maar ja. Er is zo veel gebeurd, we hebben veel neergezet! Toen ik begon, was ik een onervaren, maar enthousiaste diëtist. Ondervoeding werd toen nog niet gezien als een
basis-zorgprobleem. Maar nu wordt er overal op ondervoeding gescreend. Wij, als afdeling, zijn hierin een echte voorloper geweest. Ik heb ook een aantal verschillende functies gehad. Er is hier zo veel mogelijk en er komen veel lijntjes bij elkaar. Bovendien is de groep collega’s gezellig en hecht. Zo houd ik het nog wel 12½ jaar vol!” Hoe heb je je jubileum gevierd? “Op de dag zelf was ik vrij, maar ik ontving wel dertig mailtjes van mijn collega’s om me te feliciteren. De dag erna heb ik taart meegenomen en heb ik een mooie bos bloemen en een VUmchorloge gekregen.”n AB
Rotary Spinoza Amsterdam is een heel bijzondere maar ook ambitieuze Rotary. Wat hen bijzonder maakt is dat zij zich nu al drie jaar op rij inzetten voor vonk (VUmc Onderzoek Naar Kinderkanker). Daarnaast is het een zeer creatieve Rotary. Iedere jaar weten zij een evenement te organiseren dat niet alleen heel verrassend is maar ook zorgt voor een hele hoge opbrengst. Zo ook dit jaar. Na een gala in de Factory in Amsterdam, een avond lachen in Toomler konden de bijna 200 gasten deze keer zelf koken. Onder begeleiding van topkok Ron Blauw werd in de Kookfabriek een heerlijk driegangen menu bereid. Tussen de gerechten door traden onder
andere Liesbeth List, Laura Fygi en René Froger op. Het was een heel succesvolle avond, die bekroond werd met een geweldige opbrengst: 105.000 euro voor het onderzoek van vonk. Hoogleraar kinderoncologie Gert-Jan Kaspers is heel erg blij met deze donatie van Rotary Spinoza Amsterdam. “Hiermee kan nieuw onderzoek geïnitieerd worden wat kan leiden tot een grote aanvraag bij kwf Kankerbestrijding of KiKa. Daarmee kunnen we een onderzoek van vier of vijf jaar financieren. Zo komt het doel van vonk steeds dichterbij: meer kinderen genezen van kanker met minder bijwerkingen.”n JS
Lorenzo
8
Tracer 1 2 – 1 6 j u ni 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
8