28 juli 2011 – nummer 15
Ramadan 2011
Buitenconcert uitverkocht
Vraag naar afgestudeerden is enorm
Minder high risk incidenten
‘Screening en vervolg onlosmakelijk verbonden’
De Islamitische vastentijd, een maand van verzoening en bezinning, begint dit jaar op 1 augustus ▶ pagina 2
Met een optreden van het Orkest van het Oosten zamelde VUmc CCA geld in voor onderzoek naar nanotechnologie ▶ pagina 3
Chantal Schreurs is de eerste student die de masteropleiding cardiovasculaire research afrondde ▶ pagina 4
Uit het DIM/MIP jaarverslag blijkt dat het aantal high risk incidenten in 2010 minder was dan het jaar daarvoor ▶ pagina 4
Thomas Sudetja gelooft dat screening weinig zin heeft als het vervolgtraject buiten beschouwing blijft ▶ pagina 7
Online zelfhulp voor psychische klachten
Surinaamse coassistenten in VUmc
Amsterdam-Paramaribo: een wereld van verschil
Online hulpverlening gaat een steeds grotere rol spelen bij mensen met psychische klachten. Het biedt de mogelijkheid om op een goede manier een grote groep mensen te helpen, zonder dat de kosten enorm toenemen. Prezens biedt nu een nieuwe online zelfhulpcursus aan voor mensen die last hebben van spanningen, angsten en depressieve gevoelens: ‘Alles onder controle online’. De cursus is ontwikkeld door de VU en bewezen effectief. Bij tachtig procent van de deelnemers verminderen de klachten. De deelnemers leren stap voor stap hoe ze weer greep kunnen krijgen op hun leven, hoe ze hun zorgen onder controle krijgen en hoe zij hun energie weer besteden aan dingen die ertoe doen. Ze krijgen online feedback van een vaste en ervaren coach. www.prezens.nl. n AB
Foto Jean-Pierre Jans
Nieuwe namen
Twee Surinaamse geneeskundestudenten volgden in de periode mei-juli tien weken lang een coschap bij de afdeling heelkunde van VUmc. Het meest verrast waren ze over de mondige patiënten en de moderne apparatuur in Amsterdam. n Jeroen Kleijne “We volgen onze medische opleiding gewoon in Paramaribo. Huub van der Erve heeft ons echter de mogelijkheid geboden om ons coschap heelkunde bij VUmc te lopen via het student exchange programma”, ver-
telt Donovan Heidanus. “Het gemak van een coschap volgen in Amsterdam is dat we dezelfde taal spreken.” Sue Fa Liu: “Het is een prettige ervaring geweest om in VUmc te werken. We zijn heel warm ontvangen. De mensen zijn echt bereid om je iets te leren, van de specialisten tot de verpleegkundigen en de andere coassistenten. Ze nemen de tijd om je uit te leggen hoe alles in zijn werk gaat. Supergaaf.”
Eerste wereld Heidanus zag toch wel wat verschillen tussen werken in VUmc en het Academisch Ziekenhuis in zijn eigen land. “Dit is een eerstewereldland.
In de ok gebruiken ze veel wegwerpmateriaal, waar bij ons in Suriname alles opnieuw gebruikt wordt – uiteraard na reiniging. Ook zijn er veel duurdere apparaten aanwezig. Bij urologie zag ik bijvoorbeeld een Da Vinci Robot die voor operaties wordt gebruikt. Zoiets is voor het ziekenhuis in Paramaribo veel te kostbaar. Wat me verder opviel, is dat patiënten in Nederland heel direct zijn. Ze weten precies wat ze willen. Bij ons zijn de mensen toch wat terughoudender.”
Improvisatievermogen In totaal zijn beide studenten tien weken in Nederland geweest voor hun coschap heelkunde, met als
extra een week plastische chirurgie. Ze hebben niet alleen geassisteerd met bijvoorbeeld hechten, maar ook een aantal bijzondere operaties gezien. Heidanus: “Bijvoorbeeld een niertransplantatie. Die doen we in Paramaribo niet. En verder bij plastische chirurgie een genderoperatie waarbij een vagina gecreëerd werd. Dat is natuurlijk iets heel aparts. Al met al was zo’n buitenlandse trip een superleuke ervaring. Ik kan mensen aanraden om ook een keer een kijkje te nemen bij ons.” Liu: “Werken in Paramaribo vraagt meer van je improvisatievermogen. Je moet echt creatief zijn om de beste zorg te verlenen met het weinige dat je hebt.”
Actieplannen NIAZ goedgekeurd De actieplannen die VUmc heeft opgesteld om aan de verbeterpunten van het NIAZ te voldoen, zijn goedgekeurd. De belangrijkste drie moeten voor 1 oktober zijn gerealiseerd. Eind januari 2012 stuurt VUmc een voortgangsrapportage van alle verbeterpunten naar het NIAZ, waarop auditoren in juli 2012 de voortgang komen toetsen. n Monique Krinkels
punten zijn dusdanig zwaarwegend dat deze als ‘aanwijzing’ geclassificeerd zijn. Het gaat om het borgen van de betrokkenheid van de afdeling fmt en een risicoanalyse bij de aanschaf van alle medische apparatuur; het borgen van apparatuurbeheer; en het benoemen van kritische procesonderdelen bij nieuwe technieken, materialen, instrumenten en apparatuur en het via parameters monitoren. Drie werkgroepen hebben een plan van aanpak opgesteld en voor 1 oktober vindt een voortgangsrapportage plaats naar het niaz.
Bij de toekenning van de accreditatiestatus aan VUmc in maart, gaf het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (niaz) veertien punten ter verbeteringen aan. Drie verbeter-
Overige verbeterpunten Naast bovengenoemde aanwijzingen heeft het niaz nog elf verbeterpunten benoemd. Voor al deze punten zijn projectgroepen samengesteld en
actieplannen opgesteld. Prioriteit hebben het borgen van een ziekenhuisbreed gecoördineerd systeem van infectiepreventie; het zorgdragen voor gescheiden routes bij de reiniging van flexibele scopen; het ziekenhuisbreed implementeren en borgen van beleid over hoofdbehandelaarschap; en medicatieveiligheid op de ic-kinderen en de ic-neonatologie. Daarnaast gaat het om het afstemmen en vastleggen van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het duaal management op werkplekniveau; de borging van documentbeheer in KwaliteitsNet; de betrokkenheid van het stafconvent bij de besluitvorming over (strategische) beleidsonderwerpen; verbetering van de relatie met huisartsen; het implementeren van afspraken voor het
bevragen van vertrekkende medewerkers; het implementeren van een sluitende regeling ter voorkoming van onbevoegde toegang; en het borgen dat afspraken over dossierbeheer worden nageleefd.
Toetsing In oktober 2011 volstaat de beoordeling van de voortgangsrapportage door het niaz. Er zullen dit jaar géén auditoren op bezoek komen om de doorgevoerde verbeteringen van de drie aanwijzingen te toetsen. Wel heeft de igz aangegeven in september VUmc te komen doorlichten over onder meer het onderhoud van alle (kritische) medische apparatuur. In juli 2012 zullen niaz-auditoren de voortgang in de praktijk komen toetsen.
Nu de dakopbouw voor de poli sneldiagnostiek bijna gereed is, krijgen bepaalde onderdelen een eigen naam. Hiervoor had VUmc cca een prijsvraag uitgeschreven. Martin Roosemalen kreeg de meeste stemmen voor zijn vondst ‘De Lounge’, voor wat in de wandelgangen tot nu toe de ‘foodbar’ werd genoemd. Ronald Koster heeft de naam bedacht voor de grote zaal op de 7e etage. Deze zal ‘De Rietwijker’ gaan heten. Deze naam stamt af van de polder waar het Amsterdamse Bos staat en dat sluit goed aan bij de overige namen van zalen in de polikliniek.
Patiëntveiligheid Award uitgeloofd Het instituut ondersteuning patiëntenzorg (iop) heeft in samenwerking met ggz inGeest een award uitgeloofd voor de beste verbeteractie die afdelingen van VUmc en ggz inGeest dit jaar hebben ingevoerd. Dit is één van de activiteiten tijdens de patiëntveiligheidsweek, die dit jaar van 14 tot en met 18 november wordt gehouden. Tijdens deze week staat het verspreiden van kennis over en ervaring met patiëntveiligheid centraal. De jury die de verbeteracties zal beoordelen bestaat uit: een zorgmanager, patient safety officers, adviseurs patiëntveiligheid en de directeur medische zaken. Bij het selecteren van de winnaar zullen de volgende aspecten meewegen: impact op de patiëntveiligheid, toepasbaarheid van de verbeteractie op andere afdelingen en originaliteit. Op 15 november, van 14.30 tot 17.00 uur, worden de vijf beste verbeteracties gepresenteerd. Aansluitend wordt de ‘Patiëntveiligheid Award 2011’ uitgereikt. Een selectie van de inzendingen zal worden gebundeld, zodat iedereen in VUmc en ggz inGeest hiermee ideeën kan opdoen. Wie in aanmerking wil komen voor de Patiëntveiligheid Award kan zijn verbeteractie aanmelden op http://intranet/patientveiligheidaward.
Literatuur en geneeskunde
Niet alle zieke mensen zijn te verdragen
Ramadan 2011
Islamitische vastentijd begint weer 1 augustus aanstaande begint de maand ramadan, een maand van verzoening en bezinning. Ramadan is een jaarlijkse spirituele beleving voor moslims. Iedere volwassen moslim, die zowel lichamelijk als verstandelijk gezond is, dient 29 of 30 dagen, afhankelijk van de maanstand, te vasten. Er zitten verschillende aspecten aan het vasten. Het eerste is het rituele aspect: tijdens het vasten ervaart de vastende een innerlijke kracht. Zo wordt men bevrijd van alle grove lusten. In de tweede plaats is er het fysieke aspect. Hierbij ervaart de vastende het ongemak van honger en dorst. Tegelijkertijd leert men zelfdiscipline en geduld op te brengen. Het belangrijkste doel van het vasten is ons ego zoveel mogelijk te reinigen van slechte eigenschappen. De grote uitdaging voor ieder mens is om de strijd aan te gaan met zichzelf. Dat gaat niet vanzelf en het is niet zo gemakkelijk. Het vasten is een van de rituelen die daar een bijdrage aan kan leveren. Het vasten laat ons denken aan de mensen die aan de andere kant van de wereld wonen, waar men niet genoeg voedsel heeft en waar geen drinkwater beschikbaar is. Het minste wat we kunnen doen is mee te leven met degenen die lijden.
Op woensdag 21 september vindt het jaarlijkse symposium Literatuur en Geneeskunde plaats, dat deze keer over kanker gaat. Er zijn bijdragen van onder andere Manon Uphoff en Ronald Giphart, dagvoorzitter is journalist/schrijver John Jansen van Galen. In de aanloop naar het symposium toe bespreekt Arko Oderwald zes boeken waarin ontspoorde cellen de hoofdrol spelen. Deze keer ‘Een verhaal op bijna klassieke wijze’ van Harold Brodkey n Arko Oderwald Harold Brodkey staat ook wel bekend als de Amerikaanse Proust. Lange meanderende zinnen zijn z’n handelsmerk, maar eerlijk gezegd wordt Proust daarin door hem niet overtroffen. Brodkey is verder vooral bekend geworden door zijn nietsontziende verslag van zijn eigen ziekbed ten gevolge van aids, dat in 1993 eerst in The New Yorker verscheen
Ontspoorde cellen en daarna in boekvorm onder de titel ‘Het verhaal van mijn dood’. In 1988 verscheen zijn bundel ‘Verhalen op vrijwel klassiek wijze’, waarin zijn verhalen vanaf 1963 zijn opgenomen. Hierin staat het titelverhaal: ‘Een verhaal op bijna klassieke wijze’. De hoofdpersoon is Harold Brodkey zelf, aangenomen kind van Joseph en Doris Brodkey. Joseph Brodkey “was voor in de veertig en had zo’n hoge bloeddruk dat het volgens artsen een wonder mocht heten dat hij nog leefde. Hij zat voortdurend naar zichzelf te luisteren, naar de fysiologische getijdenbewegingen in hem; hij kon elk moment door een beroerte worden getroffen.” Doris Brodkey was “aan
Studenten lopen stage in Arubaans ziekenhuis Een groep eerstejaars studenten doet in juli de praktijkstage zorg bij het Dr. Horacio E. Oduber Hospitaal (hoh) op Aruba. Ze worden daarbij bijgestaan door de opleidingsmanager Frans Figaroa. De zorgstage is voor veel studenten de eerste ervaring met de medische praktijk. Het hoh is het enige algemene ziekenhuis op Aruba en heeft ruim 300 bedden. Vrijwel alle disciplines zijn aanwezig. Het ziekenhuis levert zorg aan de 100.000 vaste eilandbewoners, maar ook aan de meer dan een miljoen toeristen die jaarlijks hun vakantie op Aruba doorbrengen. VUmc heeft een goede band met het hoh. In juni ging er ook al een groep eerstejaars voor hun zorgstage naar Aruba. Daarnaast doen twaalf studenten hun m2 stage op het eiland en vinden er voorbereidingen plaats voor de semi-artsstage.
Mohamed Ben Ayad Imam, geestelijk verzorger
Tracer
dat gedoe van jou meer dan zat! Ik word gek van je, weet je dat wel! Je jaagt me ook nog het gekkenhuis in op de koop toe.” “Uiteindelijk”, zo schrijft Brodkey, “had ik het in de gaten: ze snakte naar een bepaald soort verheven filmdialoog: ‘Doet het vandaag al wat minder pijn moeder?’ ‘Nee… Nee… ik houd het niet meer uit.’ ‘Is de zuster vandaag dan niet langs geweest om u de morfine injecties te geven?’ zei ik dan op de toon van een dokter, kalm, vaderlijk. ‘Hou op over morfine! Ik wil niet aan morfine denken!’ zei ze dan als een opstandig meisje of als een koketterende vrouw.” Inderdaad, sommige patiënten wens je zelfs je ergste vijand niet toe.
kanker geopereerd, borstkanker: dat wil zeggen, er was één operatie en enig voorzichtig optimisme geweest en toen een tweede operatie; en nu viel er niets meer weg te halen en was er helemaal geen optimisme meer.” Harold is dan een jaar of vijftien en omdat zijn vader permanent in het ziekenhuis ligt, is hij alleen thuis met zijn moeder. Dat is geen pretje, want Doris hanteert op klassieke wijze de double bind strategie. Als Harold een tegenzin lijkt te hebben om haar te omhelzen, dan verwijt zij hem dat, maar als hij haar omhelst, schreeuwt ze het uit van de pijn. “Ik ben met jou dubbel gestraft, jij helpt me het graf in, denk je dat ik je om de hals vlieg! Ik ben
Zuinig met energie
10e jaargang, nummer 15, 20 juli 2011
Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 5.100. Tracer wordt gemaakt onder verantwoordelijkheid van de dienst communicatie. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Dyske Beelen, Maartje van Boekel, Mariet Bolluijt, Annemarie Burgers, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcel Licher, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Ronald Gabel, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Kris Hemmink, Marga Jaspers, Inèz de Jonge, Willy Schuppert, Maybritt Stal, Esther van ’t Riet en Cora Visser Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Henriëtte van der Horst, Chris Mulder
Illustratie: Rick Dros
Redactiesecretariaat
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: tracer.info@VUmc.nl Vormgeving De Ontwerperij, Amsterdam Druk RotoSmeets, Utrecht Abonnement De abonnementsprijs bedraagt voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen
dienst communicatie VUmc, kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, email: tracer.info@VUmc.nl
Volgende Tracer
D e volgende Tracer verschijnt op donderdag 11 augustus Deadline voor kopij is 3 augustus om 12.00 uur.
2
Een win-win-win automaat De nieuwe koffieautomaten die Maas International in VUmc installeert leveren een win-win-win situatie op. De koffie kreeg wat smaak betreft een hoge score van de medewerkers, de koffiebonen en theeblaadjes zijn afkomstig uit eerlijke handel én de apparaten zijn de meest zuinige die er
op dit moment op de markt zijn. Maas streeft bij de ontwikkeling van koffieautomaten naar een zo laag mogelijke milieubelasting tijdens de hele levenscyclus. Daarbij kijken ze naar water, schoonmaak, afvalstoffen, maar ook naar het energieverbruik. Zo hebben de nieuwe apparaten energiezuinige LED-verlichting. Eén
Tracer 1 5 – 2 8 j u l i 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
jaar continu gebruik van een LED-lamp kost bijvoorbeeld maar 2 euro; veel minder dan een gloeilamp die makkelijk 50 euro haalt. Ook de stand-by detectie levert energiebesparing op. Als een apparaat langer dan een uur niet gebruikt is, schakelt hij automatisch over op de stand-by en gebruikt dan nauwelijks energie.
Nieuw project steunt talentvolle vrouwen Om een extra impuls te geven aan de ontwikkeling van talentvolle vrouwen in de organisatie start VUmc een mentor-mentee pilot. Hierbij worden vrouwelijke universitair docenten en hoofddocenten gekoppeld aan een hoogleraar, die geen directe werkrelatie met hen heeft. Samen maken zij afspraken voor een aantal mentor-
gesprekken, waarin verschillende onderwerpen aan de orde kunnen komen. De mentor ondersteunt door bijvoorbeeld kennis en praktische ervaring uit te wisselen of feedback te geven. Een mentor geeft raad en advies en geeft de ‘mentee’ (degene die wordt begeleid) daarmee een steuntje in de rug. De pilot maakt deel
uit van het initiatief ‘Charter Talent naar de Top’. Vrouwelijke onderzoekers zijn relatief ondervertegenwoordigd in de wetenschappelijke top. Dit betekent dat de organisatie niet optimaal gebruik maakt van aanwezige talenten. De pilot heeft tot doel talentvolle vrouwelijke ud’s en uhd’s te stimuleren bij het (verder) opbouwen van een academische carrière. Charter Talent naar de Top en VUmc is een landelijk programma gericht op het benutten van vrouwelijk talent binnen organisaties. Met het ondertekenen van het Charter heeft VUmc toegezegd zich concreet in te
spannen voor een hogere instroom, doorstroom en vooral behoud van vrouwelijk talent in wetenschappelijke topposities en dan met name een toename van vrouwelijke hoogleraren en uhd’s binnen VUmc. Jaarlijks rapporteert VUmc over de vorderingen aan de Commissie Monitoring en zullen die gegevens worden gepresenteerd in de publieke rapporten Monitoring Talent van de komende jaren.
Pilot De mentor-mentee pilot richt zich op vrouwelijke ud’s en uhd’s, die de ambitie hebben om binnen vijf jaar een
stap te maken in hun wetenschappelijke carrière en daarbij ondersteuning willen van een mentor. Ook moeten ze een duidelijke leervraag hebben. Er is plaats voor maximaal 15 deelnemers. Zij krijgen een workshop aangevuld met vijf tot zes gesprekken met hun mentor. Belangstellenden kunnen zich tot 1 september als mentee aanmelden voor selectie. Daarnaast dienen zij een motivatiebrief te schrijven en is een cv met publicatielijst noodzakelijk. Meer informatie: Yvon Beemsterboer, p&o Expertise, tst. 42723, e-mail y.beemsterboer@VUmc.nl.
Opvallend
!
Anesthesioloog Patrick Schober heeft een subsidie van 150.000 euro ontvangen van de Hersenstichting. Hij gaat onderzoeken hoe de acute zorg kan worden verbeterd voor patiënten met ernstig hersenletsel, die kort na het ongeval door het mobiel medisch team van de traumahelicopter worden behandeld. Per jaar worden 500-700 patiënten in het ziekenhuis opgenomen met ernstig traumatisch hersenletsel, meestal als gevolg van een verkeersongeval of val van grote hoogte. Hoe efficiënter de behandeling direct na het ongeval verloopt, hoe beter de prognose voor herstel.
Buitenconcert uitverkocht De openluchtuitvoering van Beethovens Negende Symfonie in Enschede op 15 juli was een groot succes. De Oude Markt was bomvol en ook op de Grote markt in Zwolle, waar een groot scherm stond opgesteld, was het druk. In Zwolle waren alle 1.600 beschikbare stoelen uitverkocht. Daarnaast volgden honderden Twentenaren de uitvoering van het Orkest van het Oosten onder leiding van chef-dirigent Jan Willem de Vriend vanaf de omringende terrassen of bleven zelfs staan. Medewerkers van VUmc cca collecteerden onder de luisteraars.
Superteams Met het concert wilden de organisatoren geld inzamelen voor het
kankeronderzoek dat VUmc samen met Universiteit Twente uitvoert. Deze laatste viert dit jaar het vijftigjarig bestaan. De ut en VUmc hebben ‘superteams’ samengesteld die nanotechnologie wil inzetten in de strijd tegen kanker. Nanotechnologie is de techniek die het mogelijk moet maken te werken met deeltjes in de grootorde van nanometers, een miljardste van een meter. Dit is een schaal van grootte die net boven die van atomen en eenvoudige moleculen ligt.
Revolutionair onderzoek De onderzoekers werken onder meer aan een revolutionaire manier om kanker op te sporen: ze willen een pil ontwikkelen die een chip bevat.
Zo’n pil reist door het lichaam en meldt aan een computer als er iets niet in orde is. Kanker kan zo op een weinig belastende manier vroeg worden opgespoord. Een pil die door het maagdarmkanaal reist, kan lichaamsvloeistoffen verzamelen en analyseren van vele organen (keel, longen (sputum), slokdarm, maag, alvleesklier, galwegen, darm). Nanotechnologie kan ook worden ingezet bij de behandeling van kanker. Door medicijnen op te sluiten in nanobolletjes die pas open gaan als ze op de juiste plekken in het lichaam terecht komen, worden medicijnen effectiever en kunnen bijwerkingen worden verminderd. De medicijnen vallen exact datgene aan wat de behandelend medicus wil.
Voor het concert organiseerden VUmc cca en ut een voorontvangst voor relaties die het gezamenlijk onderzoek via hun bedrijf of privé financieel gaan ondersteunen. Er zijn al diverse toezeggingen gedaan. Daarnaast kreeg het initiatief de nodige publiciteit. Zo is er een groot artikel in Tubantia verschenen en werd er een uitzending van rtv Oost aan gewijd. Het concert was ook via livestream te volgen wat veel leuke reacties op twitter opleverde. Het project van de Stichting NanoCancer is opgestart door Spinozaprijswinnaars Bob Pinedo en Albert van den Berg, Voor meer informatie zie www.nanocancer.nl.
Een artikel van medewerkers van de afdelingen heelkunde, nucleaire geneeskundeen pet research, het emgo instituut, epidemiologie en biostatistiek en van pathologie is onlangs gepubliceerd in The Lancet Oncology. Martijn van der Pas, Sybren Meijer, Otto Hoekstra, Ingrid Riphagen, Riekie de Vet, Dirk Knol, Nicole van Grieken en Jeroen Meijerink beschrijven daarin hun analyse van de waarde van de poortwachterlymfklier procedure bij darmkanker. Daarover bestond wereldwijd geen consensus. Uit hun onderzoek blijkt dat met goed uitgevoerde studies een hoge mate van betrouwbaarheid gehaald kan worden.
Benoemingen
Henriëtte van der Horst
Een kwestie van vertrouwen Helaas, Nederland zakt steeds verder in het moeras der onwetendheid. Voor een land dat in de top vijf van kenniseconomieën wil staan, is het bedroevend dat we in de Pisatesten steeds verder naar onderen zakken. Het kennisniveau van de Nederlandse 15-jarigen is nog slechts in één categorie goed genoeg voor een plaats in de top tien. Bij lezen hoeven de Nederlandse jongeren slechts negen landen voor laten gaan. Bij wiskunde en natuurwetenschap zijn we al uit de top tien geduikeld. Dat wordt nooit wat met die kenniseconomiestatus van Nederland. Natuurlijk kun je vraagtekens zetten bij dit soort lijstjes, maar misschien moet het ook even tot nadenken stemmen. Laten we eens een kijkje in de keuken nemen van het hoogst scorende Europese land, Fin-
Shahryar Mir heeft de Tweelingprijs voor publicaties van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde gewonnen. Mir ontvangt de onderscheiding voor de beste fundamentele publicatie: In silico analysis of kinase expression identifies wee1 as a gatekeeper against mitotic catastrophe in glioblastoma. De prijs, een bedrag van 1.250 euro, wordt uitgereikt door de commissie Wetenschap tijdens de plenaire ochtendsessie van het nvk-congres op 2 november.
land. Daar kunnen we nog wat van leren. Maar dan moet het roer wel even helemaal om. Niks controle- en regeldrift in Finland. Gewoon je leraren een goede, academische opleiding bieden, fatsoenlijk betalen en vervolgens ze alle ruimte geven om hun lessen zelf in te richten. Geen schoolexamens waarmee wat gesjoemeld kan worden, maar een pittig landelijk examen, zodat je kunt vaststellen of de gediplomeerden werkelijk aan de eindtermen voldoen. De leraren staan met plezier voor de klas, de leerlingen raken weer geïnspireerd. Zij-instromers zijn niet nodig, want het aanbod van gekwalificeerde leerkrachten overtreft de vraag ruimschoots. Leraren houden zich bezig met waar ze zich mee bezig willen houden, niet met het
Tracer 1 5 – 28 juli 2 01 1 – O rg a n isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
invullen van allerlei formulieren in de meest onmogelijke formats, die door bureaucraten zijn bedacht. Er is niet eens een onderwijsinspectie in Finland. En dan de klap op de vuurpijl: het land geeft een lager percentage van het bruto nationaal product uit aan onderwijs dan de meeste landen. Tijd om te emigreren? Wat is het geheim? ‘Eigenlijk is het heel eenvoudig, Het draait allemaal om vrijheid, vertrouwen en betrokkenheid’, aldus een hoge Finse topambtenaar in nrc Handelsblad. Zo simpel kan het zijn. Zo simpel zou het ook in de zorg kunnen zijn. Gewoon een kwestie van vertrouwen in onze hoog opgeleide professionals, een beetje meer investeren in de opleiding en betaling van degenen die hun handen aan het bed hebben en natuurlijk beteugeling van alle controle- en regeldriften. Henriëtte van der Horst is hoogleraar huisartsgeneeskunde
Met ingang van 1 juli is prof.dr. G. Croiset benoemd tot hoogleraar onderzoek en ontwikkeling van medisch onderwijs en opleiding. Deze leerstoel is ingebed in het instituut voor onderwijs en opleiding (ioo). Met ingang van 1 juli is prof.dr. A.M. Kruisbeek benoemd tot hoogleraar kennisvalorisatie. Deze leerstoel is ingebed in het instituut voor onderwijs en opleiden (ioo). Met ingang van 1 juli is dr. H.E. de Vries benoemd tot hoogleraar neuroimmunologie, in het bijzonder de functie van bloed-hersenbarrière. Deze leerstoel is ingebed in de afdeling moleculaire celbiologie en immunologie, divisie v. Met ingang van 1 juli is dr. J.C. van Swieten benoemd tot hoogleraar preseniele dementie, in het bijzonder van frontotemporale dementie. Deze leerstoel is ingebed in de afdeling klinische genetica, divisie iii. 3
Werkweek AIOS verder teruggebracht
Cardiovasculaire research master
Vanaf 1 augustus geldt voor AIOS een maximale werkweek van 48 uur in plaats van de huidige 52 uur. Het is zaak dat we ons hieraan houden.” vertelt Yolande Schaeffer, directeur P&O.
Omdat in Nederland veel onderzoek naar hart- en vaatziekten wordt gedaan, bleek er grote behoefte te zijn aan een specialistische onderzoeksmaster. In 2009 startte de tweejarige cardiovasculaire research master. De eerste studente is inmiddels afgestudeerd; eind augustus volgen nog eens negen studenten.
cardiovasculaire research master lag dan ook voor de hand, vertelt Edwin Kanters, coördinator van deze masteropleiding. “Bij het ICaR-VU alleen al zijn twintig mensen per jaar nodig die onderzoek gaan doen. We willen graag een instroom van zo’n 25 mensen per jaar. We zijn goed op weg, vanuit heel Nederland en zelfs het buitenland komen studenten naar ons toe. De meeste hebben een bachelor in life sciences of de (bio-) medische hoek.”
n Ellen Kleverlaan
Interesses Wordt de opleiding geëvalueerd nu hij een keer helemaal is doorlopen? “Wij evalueren continu en sturen bij waar dat nodig is. De inhoud van het programma, de kennis en vaardigheden die studenten zich eigen moeten maken, blijft wel zo’n beetje hetzelf-
Gemotiveerd Het lastige van aios is dat hun week gevuld is met werk én met opleiding. Ze zijn vaak erg gemotiveerd en willen soms extra tijd in hun eigen ontwikkeling steken. “Langer werken, bijvoorbeeld om een operatie bij te kunnen wonen, ligt dan voor de hand. En ook de opleiders ervaren dat niet altijd als uitzonderlijk. Zij hebben immers in het verleden veel langere werkdagen gemaakt”, legt Schaeffer de situatie uit. Maar inmiddels zijn de regels verscherpt. Tot 1 augustus gold er een overgangsregeling en mochten AIOS 52 uur per week in VUmc werken, maar daarna moeten ze zich aan de algemene norm van 48 uur houden. En overtreding van deze regel kan leiden tot boetes. Inroosteren Wat helpt bij het goed naleven van de arbeidstijdenwet is het inroosteren met Harmony. “Door met dit systeem te werken kunnen schendingen worden voorkomen. Het is dan natuurlijk wel zaak om de werkelijk gemaakte uren nauwkeurig in het systeem bij te houden.” VUmc controleert de gerealiseerde roosters zelf twee maal per jaar. “In augustus volgt een controle over de afgelopen maanden. Begin september zullen de resultaten aan de afdelingen worden bekendgemaakt. We hebben de inspecteur moeten beloven dat we ook de Arbeidsinpectie op de hoogte zullen stellen van de uitkomsten. Hopelijk kunnen we dan een goed resultaat laten zien.” n MK
Cardiovasculair onderzoek is één van de vijf zwaartepunten van VUmc. Sowieso wordt er in heel Nederland veel onderzoek gedaan naar hart- en vaatziekten. Het opzetten van een
“Ik krijg zelf bijna vijftig mailtjes per dag.”
Foto: shutterstock
Er zijn in 2010 meer incidenten dan ooit gemeld bij de MIPcommissie. Het waren er vorig jaar 4.266 incidenten, tegen 3.200 in 2009. Maar een stijgende lijn van incidenten betekent niet meteen dat VUmc onveiliger is geworden, benadrukt Katja Kooymans, secretaris van de MIP-commissie. “Integendeel, incidenten die voorheen niet werden gemeld, worden nu wel aan commissieleden voorgelegd.” n Monique Krinkels
4
het biocareer-event in de rai, daar stuur ik de studenten heen om zich te oriënteren.”
Persoonlijk De studente die inmiddels is afgestudeerd gaat als onderzoeker aan de slag bij het lumc. Studenten worden soms al tijdens hun stage gevraagd om te blijven. In Nederland biedt naast VUmc alleen Maastricht een dergelijke masteropleiding. Daarnaast zijn er nog enkele opleidingen in het buitenland. De studenten zijn dus in trek, met al dat onderzoek dat naar hart- en vaatziekten wordt gedaan, bij umc’s of daarbuiten. Kanters is van alle studenten goed op de hoogte. “We zijn een kleine masteropleiding. Ik ken iedereen daardoor persoonlijk. Dat maakt mijn werk gewoon heel erg leuk.”
Chantal Scheurs leverde een knappe prestatie. Ze kreeg tijdens de studie een zoontje, maar was desondanks toch de eerste bij VUmc die haar bul behaalde.
Aantal meldingen stijgt, maar minder high risk incidenten
Ondanks dat het aantal incidenten stijgt, is er een afname van high risk incidenten. “Dat komt omdat het veiligheidsbesef en het risicobewustzijn zijn toegenomen. Een hele goede ontwikkeling”, meent Katja Kooymans.
de. Alleen de manier waarop we dat aanleren, bekijken we steeds kritisch.” Kanters is heel tevreden met het onderwijsprogramma. Bijna alle studenten die in 2009 begonnen halen dit jaar hun bul. “Het is een specialistische master, die niettemin de volle breedte van het hart- en vaatveld beslaat. De vakken in het eerste semester zijn verplicht en gaan over alle aspecten van hart- en vaatziekten. De student kiest ook nog een aantal vakken die bij zijn of haar interesses passen. Er zijn daarnaast twee lange stages waarin onderzoek wordt gedaan. Bij elkaar moet het ervoor zorgen dat studenten breed genoeg zijn opgeleid en tegelijkertijd moet dit leiden tot een baan die hen past. De meeste studenten gaan onderzoek doen als aio, zegt Kanters. “Maar er is veel meer mogelijk. Ieder jaar is er
Foto: Jean-Pierre Jans
Dit voorjaar bezocht de Arbeidsinspectie een drietal afdelingen in VUmc. De inspecteur heeft gecontroleerd of aios conform de Arbeids- en rusttijdenwet werken . De Arbeidsinspectie constateerde dat VUmc zich redelijk goed aan de regels houdt. “In de afgelopen jaren hebben we belangrijke stappen gezet, maar verbetering blijft noodzakelijk”, aldus Yolande Schaeffer.
Vraag naar afgestudeerden is enorm
Medicatiefouten komen veel voor, maar in 2010 daalde het aantal van 40 naar 30%, want we zijn er heel alert op.
Tracer 1 5 – 2 8 j u l i 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
Veilig melden Onder de medici meldt de groep artsassistenten het meest, de medisch specialisten hebben twee keer zo vaak een (bijna) incident gemeld dan het jaar ervoor en van de coassistenten meldt slechts een enkeling. Deze laatste groep zou de MIP-commissie erg graag ook willen bereiken. Kooymans kan zich voorstellen dat het voor een beginnende coassistent moeilijk is om iets op de eigen afdeling te melden. Er kan ook anoniem worden gemeld hoewel Kooymans daar zelf geen voorstander van is. “Het is voor VUmc ontzettend belangrijk dat iedereen veilig incidenten kan melden. Daar maken we ons ook echt hard voor”, aldus Kooymans. “Het zijn trouwens ook vaak meldingen dat iemand ontdekt dat hij of zij zelf een (bijna-)incident heeft veroorzaakt. Vooral verpleegkundigen zijn er meesters in om kritisch naar zichzelf te kijken.” Echte calamiteiten voorkomen Niet alle incidenten bezorgen de
patiënten meteen fysiek last. “Als het computernetwerk uitvalt, noemen we dat een incident, want dan kan een arts die een patiënt op het spreekuur krijgt een uitslag van een onderzoek niet bespreken. We hebben tegenwoordig een lid van de mip-commissie die speciaal met ict-problemen is belast.” Ook de privacy van patiënten krijgt extra aandacht. Een status mag niet ergens onbewaakt achterblijven; niet achter de balie van een receptie, maar ook niet in een artsenkamer die niet op slot zit. De meeste meldingen worden onmiddellijk gevolgd door verbeteracties. Soms moet er een protocol worden opgesteld, maar vaker is het niet iedereen duidelijk dat er een protocol is of waar dit te vinden is. Dan is elkaar daar aan herinneren voldoende. “Vorig jaar zijn we met het mip/dimjournaal gestart. Lezen over de fouten van anderen helpt medewerkers om scherp te blijven. En er hangt natuurlijk veel af van de artsen en leidinggevend verpleegkundigen. Zij hebben een voorbeeldrol te vervullen bij het voorkomen èn bij het professioneel omgaan met incidenten.”
Vacatures VUmc Alle vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O’, klik op: ‘interne vacatures en werving’ en daarna op, ‘interne vacatures’. Ons adres is: Werving & selectie, polikliniek 7Z 163.
Vacatures 4 juli tot 11 juli. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Medische techniek Maintenance engineer D5.2011.00027 Maak kans op een exclusieve opleiding bij het VUmc en word een professionele versnellertechnicus! Afdeling: fysica en medische technologie, Divisie V Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige KNO D2.2011.00056 Heb jij hart voor hoofd- en halszaken? Afdeling: zorgeenheid KNO, Divisie II
(Medisch) analisten R&D analist moleculaire microbiologie D5.2011.00071 Ben jij die gedreven analist op zoek naar een creatieve uitdaging? Afdeling/dienst microbiome, Divisie V Vacatures 18 juli tot 25 juli. Uiterlijke reactie datum zie intranet. Verpleegkundigen/Verzorgenden Verpleegkundige hematologie D1.2011.00050 Lever jij een stimulerende bijdrage aan de zorg voor de hematologie patiënten? Afdeling: hematologie, Divisie I
Geriatrisch verpleegkundige invoeren van nieuw zorgmodel voor kwetsbare ouderen D6.2011.00070 Bijdragen aan de invoering van een nieuw zorgmodel voor kwetsbare ouderen als onderdeel van het project ‘De oudere centraal in samenhangende zorg’. Afdeling: huisartsgeneeskunde / EMGO+, Divisie VI Vervolgopleiding tot dialyse verpleegkundige D1.2011.00056 Kies voor de opleiding tot dialyse verpleegkundige, een vak, dat continu in beweging is! Afdeling: dialyse / nefrologie, Divisie I Administratief/secretarieel Medewerker medische administratie (MMA) D1.2011.00053 Werken in de nieuwste polikliniek diagnose en behandeling in Nederland. Afdeling: polikliniek hematologie, oncologie en longziekten, Divisie I
Secretaresse kindergeneeskunde 2X D3.2011.00053 Ben jij een echte teamspeler? Afdeling: kindergeneeskunde, Divisie III Staf/management - Financieel Medewerker Bedrijfsadministratie D7.2011.00041 Secuur invoeren en controleren, zorgen voor een optimaal proces, én mogelijkheden om door te groeien! Afdeling: BIZA, Facilitair bedrijf / Stafdiensten Staf/management - Strategie en beleid Hoofd zorgeenheid polikliniek genderdysforie D3.2011.00055 Kom jij bij de polikliniek genderdysforie een professionaliseringsslag maken? Afdeling: polikliniek genderdysforie, Divisie III (Medisch) analisten Bioinformaticus D3.2011.00056 Analyseren zit in je DNA! Afdeling: sectie medische genoomanalyse, Divisie III
Oproepen & advertenties Medewerkers en vrijwilligers van VUmc kunnen gratis een advertentie plaatsen. Niet meer dan 25 woorden en voorzien van achternaam en toestelnummer. Prijzen niet hoger dan 2250 euro. Aanleveren via communicatie@VUmc.nl
Trendline Hairstudio De maanden juli en augustus is ook bij ons vakantietijd! Daarom vragen wij de medewerkers tijdig een afspraak te maken. Dit i.v.m de aangepaste openingstijden.
Bibliotheek Bezoek de medische en verpleegkundige bibliotheek in VUmc op locatie 0B100 (nabij personeelsrestaurant). Openingstijden: maandag t/m donderdag van 9 tot 21 uur en vrijdag van 9 tot 17 uur. Tel: (020) 444 1237. Web: www.ubvu.vu.nl/geneeskunde
Kom je bij ons spelen? Korte wachtlijsten voor peuters! Schrijf direct in via olifantje.nl
Word informatievaardiger! Doe onze cursus Systematisch zoeken voor reviews, of onze PubMed-, Reference managercursus. Meer info en aanmelden op: www.ubvu.vu.nl/agenda Webcursus voor verpleegkundigen Moet je een verslag, paper of ander stuk schrijven waarbij je literatuur moet gebruiken? Doe dan de online cursus vakliteratuur speciaal voor verpleegkundigen: Verpleegkundige Informatievaardigheden (VIV). Kijk op: www.ubvu.vu.nl/verpleegkunde
in. Uw VUmc-pas is dan binnen een week geautoriseerd voor toegang buiten onze reguliere openingstijden. Medische informatievragen? Bel of mail de medisch informatiespecialist! René Otten: (020-44)42027, r.otten@ubvu.vu.nl; Hans Ket: (020-44)42523, h.ket@ubvu.vu.nl; Ilse Jansma: (020-44)41248, i.jansma@ubvu. vu.nl.
Bijblijven met de Nieuwsbrief medische bibliotheek Blijf op de hoogte van de nieuwste medische informatiebronnen met onze nieuwsbrief per e-mail. Speciaal voor artsen, onderzoekers, verpleegkundigen en paramedici van het VUmc. www.ubvu.vu.nl/nieuwsbriefmedisch/ laatstenummer.html Toegang medische bibliotheek buiten openingstijden Ook buiten openingstijden is de medische bibliotheek toegankelijk voor medewerkers van het VUmc. Wilt u gebruik maken van deze service? Vraag dan om het ‘formulier autorisatie kaartlezer’ aan de bibliotheekbalie en vul deze meteen
Tracer 1 5 – 2 8 juli 20 1 1 – S er v icep ag in a
Agenda Promoties donderdag 8 september - aula, 15.45 uur, A.E. Oostlander, ‘Crohn and bone. A quest for the mechanism of inflammationinduced osteoporosis’ promotoren: prof.dr. P.T.A.M. Lips, prof.dr. J. Klein Nulend; copromotoren: dr. N. Bravenboer, prof.dr. W.F. Lems, dr. A.A. van Bodegraven vrijdag 9 september - aula, 13.45 uur, M.S. Fineman, ‘Development of immediate and sustained-release formulations of the glucagon-like peptide-1 receptor agonist exenatide for the treatment of patients with type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. R.J. Heine vrijdag 9 september - aula, 15.45 uur, M.C.M. Bunck, ‘Clinical effects of the GLP-1 receptor agonist exenatide in patients with type 2 diabetes’ promotoren: prof.dr. M. Diamant, prof.dr. R.J. Heine woensdag 14 september - aula, 13.45 uur, F.E. Henken, ‘Essential molecular mechanisms contributing to HPV-mediated transformation’ promotoren: prof.dr. P.J.F. Snijders, prof.dr. C.J.L.M. Meijer; copromotor: dr. R.D.M. Steenbergen donderdag 15 september - aula, 13.45 uur, P.D. Meesters, ‘Schizophrenia in later life. Studies on prevalence, phenomenology and care needs’ promotoren: prof.dr. M.L. Stek, prof. dr. L. de Haan, prof.dr. A.T.F. Beekman; copromotor: dr. H.C. Comijs vrijdag 16 september - aula, 11.45 uur, C.B. Canto, ‘Layer specific integrative properties of entorhinal principal neurons’ promotor: prof.dr. M.P. Witter woensdag 21 september - aula, 9.45 uur, M.C.T. Bloemen-Boot, ‘Artificial skin in burns’ promotoren: prof.dr. E. Middelkoop, prof.dr. P.P.M. van Zuijlen; copromotor: dr. M.K. Nieuwenhuis woensdag 21 september - aula, 11.45 uur, M.L.A. de Kroon, ‘The Terneuzen Birth Cohort. Detection and Prevention of Overweight and Cardiometabolic Risk from Infancy Onward’ promotoren: prof.dr. R.A. HiraSing, prof.dr. S. van Buuren copromotoren: dr. C.M. Renders, dr. J.P. van Wouwe woensdag 21 september - aula, 15.45 uur, S.S.A.Y. Biere, ‘Evidence-based minimally invasive surgery for esophageal cancer’ promotor: prof.dr. M.A. Cuesta; copromotor: dr. D.L. van der Peet Oraties maandag 26 september – aula, 15.45 uur, prof.dr. C.J.M. de Groot, ‘Als de zwangere ziek wordt. Pleidooi voor integrale verloskundige zorg’ Afscheid donderdag 15 september – Amstelzaal, 15.45 uur, prof.dr. T.J.F. Savelkoul, ‘Academische patiëntenzorg essentieel in het zorgcontinuüm’
Nieuwe DV locatie K eesk Fred. Ro ! 9 straat 9 Voor kinderen van 0 tot 4 jaar Grote buitenspeelplaatsen Peuterdans Muziek maken op de groep
Horizontale en verticale groepen Geen vakantiesluiting Open van 7.00 tot 18.00 uur Ruildagen en extra dagen mogelijk
Symposia zondag 28 augustus tot 2 september - 19th International Symposium on Radiopharmaceutical Sciences Meer informatie: Patricia de Waal, tst. 48444, www.paog.nl woensdag 21 september, Amstelzaal, Literatuur en Geneeskunde: Ontspoorde cellen Meer informatie: Bianca Zincken, tst. 43444, communicatie@VUmc.nl.
De leukste kinderopvang rond de Zuidas
Advertentie 91x135 mm.indd 1
Cursussen Common trunk onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl Discipline overstijgend onderwijs PAOG cursus- en congresorganisatie, Romke Langezaal, tst. 48446, www.paog.nl 13-10-2010 16:50:56 Advanced suturing course (ASC) Cursus 3: woensdag 7 september en woensdag 12 oktober, Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam Cursus 4: woensdag 14 september en woensdag 2 november, Universiteit Twente, Enschede PAOG cursus- en congresorganisatie, Patricia de Waal, tst. 48446, www.paog.nl
5
Menu
In memoriam
Informatie over het menu vindt u ook op de startpagina van intranet
Ondernemingsraad Informatie over de OR vindt u ook op intranet onder http://intranet/OR
Els Kroon Tot ons verdriet is op 12 juli onze collega Els Kroon overleden. Enige weken geleden kreeg zij te horen dat ze een ernstige ziekte had. Els is de strijd tegen haar ziekte dapper aangegaan.
donderdag 28 juli kipsaté, omelet naturel, satésaus, bami, vegetarische bami, atjar + kroepoek, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep vrijdag 29 juli gebakken vis, remouladesaus, wortelen, frituur aardappel, gebonden kip-kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, gebonden vegetarische kerriesoep, heldere vegetarische tomaat-vermicellisoep zaterdag 30 juli cannelloni, Italiaanse salade, foccacia, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, gebonden vegetarische paprikasoep, heldere vegetarische vermicellisoep zondag 31 juli cordon bleu, omelet tomaatkaas, ananassaus + jus, Mexicaanse groenten, frituur aardappel, gebonden tomaten, heldere kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische groentesoep
Ondanks zware onderzoeken is ze zoveel mogelijk blijven werken. Haar sterven kwam onverwachts en als een grote schok. Jaar- en beoordelingsgesprek
Els werkte sinds 2007 als secretaresse op de afdeling Na 3 jaar van onderhandelen, overleggen en aanpassen heeft de ondernemingsraad op 14 juni j.l. ingestemd met de volgende stukken:
radiotherapie. Ze was zeer zorgvuldig, doortastend, en betrokken, en ze had een groot gevoel voor humor. Els had haar zaken altijd op orde en was graag bereid een paar stappen extra te zetten.
- regeling beoordeling - formulier beoordeling - formulier jaargesprek - handleiding jaargesprek
Wij wensen haar nabestaanden, in het bijzonder haar man Fred, veel sterkte en kracht toe bij het verwerken van dit grote verlies.
De ondernemingsraad heeft de afdeling P&O een advies gegeven om één formulier op kwaliteitsnet te plaatsen in plaats van de verschillende tekstueel aangepaste formulieren van diverse afdelingen. Door de overzichtelijke handleiding op kwaliteitsnet hoopt de ondernemingsraad op meer duidelijkheid voor de medewerkers bij de voorbereiding en uitvoering van de gesprekken en de invulling van de formulieren.
De collega’s van de afdeling radiotherapie
maandag 1 augustus lamslapje, gevulde pannenkoek, paprikasaus + jus, koninginne melange, gekookte aardappelen, bruine bonensoep, heldere kerriesoep, vegetarische bruine bonensoep, vegetarische heldere kerriesoep dinsdag 2 augustus gestoofde zalm, bearnaisesaus, wortelen, gekookte aardappelen, gebonden champignonsoep, minestronesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische minestronesoep woensdag 3 augustus babi pangang, vegetarische pangang, pangangsaus, pangang groenten, witte rijst, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische heldere aspergesoep donderdag 4 augustus lasagne, Italiaanse salade, foccacia, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 5 augustus kip Marrakech, quorn Marrakech, zomersalade, cous cous, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zaterdag 6 augustus groente curry met kip, groente curry, witte rijst, gebonden kip kerriesoep, heldere tomaat-vermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaat-vermicellisoep zondag 7 augustus hawaiïburger, griekse burger, speciaalsaus, haricots verts, frituur aardappel, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden paprikasoep, vegetarische heldere vermicellisoep maandag 8 augustus gepaneerde kipfilet, gevulde paprika, provençaalsaus + jus, broccoli, gekookte aardappelen, gebonden tomatensoep, heldere franse uiensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere franse uiensoep dinsdag 9 augustus çevapcici, quorn çevapcici, tzatziki, griekse salade, rösti aardappelen, gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 10 augustus bolognaisesaus, vegetarische bolognaisesaus, komkommersalade, spaghetti, geraspte kaas, gebonden champignonsoep, heldere Madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere Madrileensesoep
6
Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam Bedrijfsopleidingen F. Broekhof Bij- en nascholingen F. Broekhof Verpleegkundige vervolgopleidingen K. Jonker Paramedische opleidingen M. van Oostrom www.amstelacademie.nl
Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Inhoudelijke informatie hierover kunt u vinden onder de rubriek Centrum voor Leiderschapsontwikkeling en Effectiviteitsverbetering.
(020) (020) (020) (020) (020)
444 444 444 444 444
4229 4253 4253 2020 4569
Jobmarketing; 8 en 22 september en 6 oktober 2011 (dagdelen) Inspirerende workshops voor persoonlijke groei De kunst van het loslaten; 8 september 2011 (ochtend) Wetenschappers en (arts-)onderzoekers De criticus ontmaskerd; 30-augustus 2011 (hele dag) De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod! Zoals u van ons bent gewend blijven wij ook in de zomervakantie actief.
Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel 45084, e-mail : e.samsom@vumc.nl
Net zoals voorgaande jaren biedt de Amstel Academie ook dit jaar diverse mogelijkheden voor een interessante ‘trip’. We gaan weer ‘OP REIS IN VUMC’
Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod!
De zomer staat weer voor de deur, het is dé periode om er op uit te trekken; verre reizen, zonnige oorden, culturele ervaringen. Of, lekker weg in eigen land. Eén ding is zeker; niet iedereen kan tegelijkertijd weg.
Persoonlijke en functionele ontwikkeling De tijd de baas; 25 augustus en 8 september 2011 (hele dagen) Mindfulness voor medewerkers; 26-augustus, 2, 9, 16, 23, 30 september, 5, 7 en 14 oktober 2011 (ochtend) Assertief optreden; 6, 15 en 27 september 2011 (hele dagen)
Tracer 1 5 – 2 8 j u l i 201 1 – S er v icep ag in a
Iedere ‘trip’ duurt een uur en vindt plaats tijdens de middagpauze of aan het einde van de middag in de Amstel Academie. U brengt uw lunch mee, wij zorgen voor de koffie en thee. Iedere trip is kosteloos.
Het aanbod van alle ‘trips’ is overzichtelijk vermeld in onze zomerse workshopbrochure welke u op de website kunt vinden; http:// www.vumc.nl/afdelingen/AmstelAcademie/ actueelnieuws/zomerworkshop/ Inschrijven doet u eenvoudig door een mail voorzien van workshop, datum, tijdstip, naam, afdeling, telefoonnummer en emailadres te sturen naar k.kappel@vumc.nl of e.samsom@vumc.nl Kortom: schrijf u snel in want vol is vol Het nieuwe opleidingsaanbod najaar 2011-voorjaar 2012 van de Amstel Academie staat weer op de website. Kijk voor een volledig overzicht van alle scholingsactiviteiten en trainingen op www.amstelacademie.nl of www.vumc.nl/opleidingen Inhoudelijke informatie over de Bij- en nascholingen kunt u vinden onder de gelijknamige rubriek op de website. De Amstel Academie biedt ook inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Kijk snel op onze website en schrijf u nu in voor ons nieuwe aanbod! Bij de volgende scholingen zijn nog plaatsen beschikbaar: VBH volw: PAC en Broviac en toedienen medicatie; 20 september 2011 (middag)
Dagbehandeling en/of kort verblijf (DVKV): basis; 22 en 29 september, 27 oktober 2011 (hele dagen) Proactive Nursing voor gespecialiseerd verpleegkundigen; 22 september 2011 (hele dag) Begeleiden in de praktijk; 23 september, 28 oktober, 2 december 2011 (hele dagen) Competentiegericht opleiden in de praktijk; 27 september 2011 (hele dag) Ergocoach; 27 september, 11 en 25 oktober, 24 november 2011 (ochtenden en 1 middag) Foetale bewaking voor verpleegkundigen; 27 september 2011 (middag/avond) Foetale bewaking voor verpleegkundigen; 28 september 2011 (hele dag) Ambulance/SEH - samenwerking in de acute ketenzorg; 29 september 2011 (hele dag) Dialyse; 29 september en 6 oktober 2011 (hele dag) Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met het secretariaat. Zij staan u graag te woord. Tel. 44354, e-mail: k.kappel@vumc.nl of Tel. 44253, e-mail : bedrijfsopleidingen@vumc.nl De gezondheidszorg blijft in beweging, dus ook ons opleidingsaanbod!
‘‘Hij is erg eendimensionaal. Iemand is ziek en gaat daarom rare dingen doen. Terwijl je deze redenering ook zou kunnen omkeren. Een syndroom kan zich ook ontwikkelen op basis van een genetische gevoeligheid door een trauma. In andere woorden: een ziekte is niet de ultieme verklaring voor de daden van Tristan van der Vlis.’ Jos Aarnoudse, geestelijke verzorger bij ggz inGeest, over de relatie tussen occultisme en schizofrenie bij Tristan van der Vlis. Nederlands Dagblad, 13 juli.
Van 3 tot en met 7 juli werd in de RAI de 14th World Conference on Lung Cancer gehouden. Vroege screening door middel van CT-scans was een hot topic. Prachtig, vindt longspecialist Thomas Sutedja, maar screening heeft weinig zin als het vervolgtraject buiten beschouwing blijft. n Ursula Wopereis
Vijf x V volgens Thomas Sutedja Verwanten Ik heb een vrouw, een kat en een hele grote extended familie. Vakantie Indonesië trekt altijd. Ik combineer vakantie en familiebezoek en geniet van de ochtendwandelingen langs het strand. Voer Japans, maar dat is eigenlijk ook Indonesisch eten. Vrije tijd Kunst kijken en motor rijden. Vervoer Een BMW 850cc. Ik heb verschillende motorcursussen bij de politie gedaan. Mijn vrouw zegt dat ik daardoor ook beter ben gaan autorijden.
CT-screening “Slechts vijftien procent van de longkankerpatiënten overleeft de eerste vijf jaar. Vroege signalering betekent vroegbehandeling, met een veel betere kans op genezing. Tijdens de conferentie ging veel aandacht uit naar het screeningsonderzoek onder ruim 25.000 Amerikanen met een verhoogd risico op longkanker. De deelnemers, in de leeftijd van 55 tot 75 jaar, hadden allemaal langer dan dertig jaar gerookt. Ze kregen in vijf jaar drie maal een ct-scan. De mortaliteit daalde daardoor met twintig procent.” Stormvloed “Dat klinkt natuurlijk fantastisch. Maar de ct-techniek is zo verfijnd, dat één op de vier scans afwijkingen vertoont. Mensen raken gealarmeerd, laten zich vervolgens uitgebreid in de kliniek onderzoeken en worden ‘patiënt’. Van de duizend potentiële patiënten hebben er uiteindelijk drie longkanker. Door de hoge vals-positieve uitslag ontstaat een enorme toevloed van nieuwe patiënten voor vervolgonderzoek. Want je wilt longkanker wel uitsluiten. Dit kost kapitalen. Ik ben tropenarts en een man van de realiteit. ct-screening heeft weinig zin als het vervolgtraject buiten beschouwing
Foto JMark van den Brink
‘Screening en vervolgtraject zijn onlosmakelijk verbonden’
Thomas Sutedja (Jakarta, 1953) komt in 1970 naar Nederland. Na zijn studie geneeskunde in Nijmegen specialiseert hij zich tot tropenarts en werkt hij als vrijwilliger in Tanzania. Terug in Nederland treedt hij in dienst bij het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht. Sinds 1987 werkt Thomas Sutedja op de afdeling longziekten van VUmc.
blijft. Het een staat niet los van het ander.”
Gemeenschappelijke missie “Ik onderhoud intensief contact met collega’s over de hele wereld en die verwachte stormvloed baart ons grote zorgen. We zullen sámen een oplossing moeten vinden. Voor mij is dat vanzelfsprekend; in de Indonesische cultuur werkt iedereen samen aan een gemeenschappelijke missie. We werken bijvoorbeeld al twaalf jaar aan een grootschalig, internationaal interventieonderzoek. Je kunt de diagnose longkanker alleen stellen op basis van het verkregen weefsel. Door middel van proactieve ct met autofluorescentie bronchoscopie en betere navigatietechnieken kunnen we tegenwoordig via de vertakkingen van de luchtwegen tot diep in het longweefsel inspecteren. We kunnen dan in een vroeg stadium zien welke afwijking kanker wordt en dit eventueel lokaal behandelen. Mensen met een laag risico hoeven
niet terug te komen, de hoogrisicogroep blijf je volgen. Dit is veel effectiever en goedkoper dan het almaar vervolgen van te gevoelige ct-afwijkingen.”
Ontwikkelingsgeneeskunde “Ons onderzoek creëert een breder platform met weefselbank voor het moleculair biologisch onderzoek naar onderlinge ziekterelaties. Samen met het zorgmanagement dienen we de zorgverzekeraars ervan te overtuigen dat we nu proactief moeten handelen en integraal, gerandomiseerd onderzoek moeten doen naar het voorpad én het vervolgtraject. Het is een soort vroege ontwikkelingsgeneeskunde: een slimme integratie en kwaliteitscontrole van opleiding, handelingen, innovatie en validatie van nieuwe technieken om hoogkwalitatief, betaalbare gezondheidszorg te bereiken. Dat is ons aller missie. Wij betalen immers de premie, niet de ziektekostenverzekeraars.
Onderzoekinstituten werken samen aan kwaliteit van leven
‘Nu kunnen we grote stappen zetten’ Sinds begin dit jaar werken de onderzoekinstituten CCA/VICI en EMGO+ samen aan het onderzoeksprogramma ‘Quality of life in cancer and immunology’. Onderzoekers werken daarin aan de verbetering van de kwaliteit van leven van patiënten. “Ik denk dat we grote stappen kunnen zetten”, zegt hoogleraar Irma Verdonck, voorzitter van de programmaleiders. n Jeroen Kleijne “Bij dit programma zijn alle onderzoeksgroepen binnen VUMc en VU betrokken, die zich bezighouden met kwaliteit van leven bij patiënten met
kanker of immunologische ziekten. Bij cca is natuurlijk veel oncologische kennis aanwezig, emgo+ heeft onderzoeksgroepen op verschillende terreinen. Beide kunnen veel met en van elkaar leren. Het mooie is dat je nu al dwarsverbanden ziet ontstaan. Uiteindelijk gaan het er om de zorg voor patiënten te verbeteren”, aldus Irma Verdonck, hoogleraar ‘Leven met kanker’
Meetbaar Het programma ‘Quality of Life’ is begonnen met een inventarisatie van alle lopende en afgeronde onderzoeken. “In totaal zijn dat al meer dan 25 projecten, die we hebben onderverdeeld in vier groepen. Het gaat daarbij om het meten van kwa-
liteit van leven (‘patient and proxy reported outcome’), om bijvoorbeeld de effecten van nieuwe behandelingen te kunnen monitoren. Binnen de groep ‘allied health services and lifestyle’ wordt onderzoek gedaan naar paramedische interventies en leefstijl, zoals voeding en beweging. ‘Psycho-oncology and communication’ gaat over de psychosociale kant van kanker. Ook ‘shared decision making’ is hierbij een belangrijk onderwerp, waarbij het er om gaat dat de patiënt samen met de arts een passende behandeling kan kiezen. En bij ‘palliative care’ draait het om de zorg aan patiënten in de laatste fase van hun leven.” De eerste resultaten van het onderzoeksprogramma ‘Quality of life’
Tracer 1 5 – 28 juli 2 01 1 – O rg an isat ie – O n d er zo ek – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
zijn hoopgevend, vindt Verdonck. “Er lopen bijvoorbeeld studies naar de effectiviteit van internettherapie bij patiënten met kanker. Binnen emgo+ is daar al veel over bekend, met name bij patiënten in de geestelijke gezondheidszorg. De eerste resultaten laten zien dat deze innovatieve vormen van therapie ook goed kunnen werken bij patiënten die psychische klachten hebben na de behandeling van kanker. Het is goed dat we de expertise van beide instituten kunnen vertalen naar patiënten. Ik verwacht dat we de komende jaren grote stappen kunnen zetten in het verbeteren van de zorg.”
‘De brief van Teeven lijkt alleen bedoeld voor de bühne. Het is te hopen dat de Tweede Kamer de staatssecretaris terugstuurt en hem vraagt om aan te komen met een beter onderbouwd voorstel, waarin relevante, actuele kennis en inzichten serieus zijn meegenomen en afgewogen.’ Theo Doreleijers, kinder- en jeugdpsychiater, schreef samen met collega’s een ingezonden brief over het beleid van Fred Teeven, staatssecretaris Veiligheid en Justitie, die de minimumstraf voor jongeren wil verhogen. nrc Next, 15 juli. ‘Significantly not associated with running injuries seem age, gender, body mass index, running hills, running on hard surfaces, participation in other sports, time of the year and time of the day.’ Willem van Mechelen, hoogleraar sportgeneeskunde, over hardloopblessures en hoe deze zijn te voorkomen. The New York Times, 18 juli. ‘Het ziet ernaar uit dat deze stoornis niet meer in één adem wordt genoemd met zaken als pedofilie. En voor jonge kinderen hebben we de criteria juist aangescherpt: er is geen sprake van dat mensen die zich alleen maar anders gedragen dan de norm, sneller als ‘ziek’ worden bestempeld.’ Medische psycholoog Peggy Cohen-Kettenis over diagnose genderdysforie in nieuwe internationale handboek voor psychiatrische stoornissen, de dsm-5. Trouw, 20 juli. ‘Dat durf ik niet te zeggen, daarvoor ken ik de situatie in het Maasstad Ziekenhuis niet voldoende. De bacterie heeft zich blijkbaar te lang zonder afdoende beheersmaatregelen kunnen verspreiden.’ Microbioloog Jan Kluytmans over verspreiding van de multiresistente Klebsiella in het Rotterdamse Maasstad ziekenhuis. Volkskrant, 21 juli. ‘Een heel logische plek voor ons. Het is goed bereikbaar, makkelijk te vinden, er is parkeerruimte en we hebben er de ruimte.’ Oogarts Michiel Zaal over de oude brandweerkazerne in Zaandam die wordt verbouwd tot oogkliniek. Dagblad Zaanstreek, 22 juli. ‘De hoge pieken en dalen die we hier zien, betekenen dat er ook diep in de hersenen iets gebeurde. Het abrupte einde van de convulsie is ook een goed teken.’ Psychiater Annemiek Dols van ggz inGeest bij de behandeling van een patiënt met elektroconvulsietherapie ofwel elektroshock. Elsevier, 23 juli.
7
De zomerserie is dit jaar gewijd aan zaken die handig zijn om tijdens een vakantie bij je te hebben. Heb je een leuke Tor
ne
Ålv app voor je smartphone gevonden, voorkomt een lichtgevende tentharing nachtelijke struikelpartijen, kun je je
e-book geen vakantiedag missen, of maak je overheerlijke maaltijden in een outdoor-oventje? Stuur je vakantiefoto naar tracer.info@VUmc.nl en laat je collega’s meegenieten van jouw vondst!
NORWAY
“Wat ik dit jaar helemaal vergeten was om mee te nemen zijn oordoppen”, aldus Rolande Franx, stafadviseur bij het instituut ondersteuning patiëntenzorg. “En ik heb ze echt gemist. We zaten op een camping in de Franse Alpen waar veel Nederlanders hun vakantie doorbrachten. Omdat ik geen Oordoppen oordoppen had was ik de hele tijd getuige van conversaties van medekampeerders. Om nog maar niet te spreken van de huilende baby’s in de tent naast ons. Kortom, de oordoppen gaan volgend jaar zeker mee. Ik heb trouwens wel wat mee teruggenomen. We zijn nog een weekje naar Italië geweest en ik heb daar 15 liter goede olijfolie gekocht. Daar heb ik zeker een jaar plezier van.”
“Wat ik echt heel handig vind op reis, is een rolletje sporttape”, verklaart Alexandra Reijerse, juriste bij het bureau kwaliteit en beleid van ggz inGeest. “Het weegt bijna niets en dat is belangrijk als het in je rugzak moet. Je nietLeens nodig, want je kunt Fhebt I N A een N schaar D het scheuren en je kunt het Sporttape overal voor gebruiken. Om een scheur in je broek te repareren bijvoorbeeld, of om een bandje van de rugzak te verLake vangen, maar ook om je tenen in te tapen om Ladoga blaren te voorkomen.” Alexandra is dit jaar met haar man naar de Zwitserse Alpen geweest. “We zijn met een bergsportvereniging van Davos naar St. MoHelsinki ritz gewandeld. Wat ik trouwens ook altijd bij me heb is een klein verrekijkertje. Daarmee kun je ook van alles doen. Ik gebruik het om naar vogels te kijken, maar ook om te controTallinn leren of we nog wel in de goede richting wandelen en om te bepalen waar we het beste een ESTONIA beek kunnen oversteken. Ja, de sporttape en een verrekijker heb ik echt altijd bij me.”
SWEDEN
Oslo Stockholm
LATVIA
Riga
SCOTLAND DENMARK
ULSTER
UNITEDKINGDOM
RUSSIA
on
Weser
NETHERLANDS WALES
Amsterdam
POLA N D
Berlin
Sh
ann
Kaunas Minsk
Dublin
ELAND
Dvina
LITHUANIA
Copenhagen
Elb
e
Warsaw
Od
er
Pripet V i
stul a
London
BELARUS
BELGIUM
Se
ine
LUXEMBOURG
Kiev
GERMANY Rhine
Brussel Luxembourg
Prague
e nub
Da
Paris
UKRAINE
CZECH REP.
Dnie
SLOVAKIA
Vienna
ster
Dn
iep
Bu
h
Rhône
Loire
Bratislava “Ik heb dit jaar voor het eerst een opblaasbaar badje meegenoMOLDOVA “Met twee kleine kinderen ga ik graag goed voorbereid op vakantie”, vertelt Annemarie Burgers, AUSTRIA men en dat was echt reuze handig”, ontdekte Libertje Bosma, LIECHTENSTEIN eindredacteur van inDrukken en communicatiemedewerker bij ggz inGeest. “De voorpret begint Budapest FRANCE arts-onderzoeker ms bij neurologie. “We namen dit jaar voor Vaduz Kishinev Bern ongeveer een week voordat we gaan. Wat hebben we nodig, wat nemen we mee? Inpakken het eerst ons zoontje Casper mee. Hij was pas drie maanden HUNGARYof www.inpaklijst.nl kun je op een eenvoudige manier je Op www.meenemen.nl oud toen we met vakantie gingen, dus een gewoon SWITZERLAND SLOVENIIA Badje eigen paklijst op maat samenstellen. Je geeft aan met hoeveel personen je op vakantie gaat, de leefbad zou veel te groot geweest zijn en een babybad Zagreb tijden van de reizigers, waar je naartoe gaat, wat voorROMANIA soort vakantie het wordt en wat voor weer het is erg onhandig om mee te nemen. We zijn dit jaar naar Zuid op je vakantiebestemming is. Deze sites genereren dan automatisch een volledige bagagelijst. En Ljubljana Po Frankrijk geweest. Samen met familie hebben we een huisje Bucharest Belgrade het mooie is dat hieropBOSNIA iedere keer&weer zaken staan, waar ik zelf niet direct aan zou denken, zoals gehuurd. Het was behoorlijk warm, dus we zijn met Casper zobijvoorbeeld een nachtlampje. Maar koffers inpakken blijft een hele kunst en het spreekt vanzelf dat CROATIA HERZEG. veel mogelijk in het huisje gebleven. Maar ’s morgens konden Gar we toch altijd te veel meenemen!” ube we hem lekker in de tuin wassen.” onn Dan Sarajevo
ro
Madrid
Tagus
SPAIN
G
Lisbon
uivir dalq a u
Algiers
Rabat
MOROCCO 8
SAN MARINO
Sofia
BULGARIA
Skopje ALBANIA Rome MACEDONIA Tiranë “Wat ik echt onmisbaar vind is een vreugde-
wipper, oftewel een flessenopener”, aldus Stef Sneekes van het Bevolkingsonderzoek BorstkanITALY ker Nederland. “Die moet je altijd bij je Biertje hebben, al kun je in geval van nood ook een aansteker gebruiken om de dop van een flesje te wippen. Tijdens de vakantie drink ik graag een biertje, vandaar. Het maakt mij niet veel uit welk merk het is, Amstel, Heineken, ik vind het allebei Tunis prima. Ik probeer ook wel eens een apart biertje, Valletta zoals een Trappist of zo. Maar je moet niet teveel van die zware biertjes drinken, want dan proef je MALTA het verschil niet meer. We zijn trouwens nog niet echt met vakantie geweest dit jaar, maar we hebChott ben al wel een weekendje Maastricht achter de rug. Pas eind september ben ik drie weken vrij. Melghir TUNISIA Waar ik dan naartoe ga? Geen idee. Ik plan dat soort zaken liever niet ver van te voren.”
Tracer 1 5 – 2 8 j u l i 201 1 – O rg a n isat ie – O n d e r zo e k – O n d e r w i j s – Pati ë nte n zo rg
A L G E R I A
YUGOSLAVIA
VATICAN CITY
Lake Tuz
Athens GREECE
Nicosia CYPRUS
Be
Jerusalem
Tripoli L
Ankara
m k a
PORTUGAL
MONACO
Ir
e
Eb
Duero
ANDORRA Andorra
EGYPT I
B
Y
A
Cairo
8
IS