Editoriaal

Focus op de lange termijn

Covid kwam als een dief in de nacht. Althans, zo voelde het toch. De pandemie noopte het afgelopen anderhalf jaar tot snelle analyses, beslissingen en een voortdurend bijsturen. De focus lag noodgedwongen quasi volledig op de korte termijn. Tegelijk kwamen meteen al na de eerste golf de bredere analyses over ons gezondheidssysteem en de lessons learnt die de pandemie ons bracht. De crisis legde sommige pijnpunten akelig scherp bloot die voordien in de meeste hervormingsvoorstellen ook al waren komen bovendrijven.

Deze Zorgwijzer brengt een bijzonder boeiende staalkaart van reflecties uit verschillende hoeken met één belangrijke rode draad: onze gezondheidszorg heeft nood aan een beleid met de focus op de lange termijn. In de beschouwingen komen steevast dezelfde sleutelwoorden naar voor: geïntegreerd en multidisciplinair werken, preventie, schotten en silo’s doorbreken, transversaliteit, een aangepaste financiering met andere incentives… Het zijn ambitieuze doelstellingen die meer vragen dan kleine systeemaanpassingen of een beetje morrelen in de marge.

We moeten leren denken met een horizon die verder reikt dan een jaar of een legislatuur. Dat toont de zeer interessante oefening die het RIZIV dit jaar samen met alle betrokken stakeholders opstartte over gezondheidszorgdoelstellingen gekoppeld aan een meerjarige begroting. Brieuc Van Damme en prof. Erik Schokkaert praten in deze Zorgwijzer uitgebreid en openhartig over hoe ze hiermee een aantal stenen in de rivier willen verleggen. “Een langetermijnvisie gekoppeld aan operationele prioritaire doelstellingen, dat hebben we nodig voor de complexe problemen die op ons afkomen. Alleen met een meerjarenkader kan je structurele veranderingen in de systemen teweegbrengen”, klinkt het.

Tegelijk waarschuwen ze ervoor om te streven naar de “perfecte design”. Het is dé grootste valkuil wanneer we willen timmeren aan een langetermijnbeleid. Alles hangt aan alles vast, dus verandert er niets… Die wetmatigheid moeten we doorbreken. Niet alleen de politiek is aan zet; dat zijn ook alle stakeholders. Dat we niet meteen tot allesomvattende hervormingen komen, mag veranderingen, ambitie en leiderschap niet in de weg staan. We weten waar we naartoe moeten: meer preventie, meer samenwerking, meer integratie, meer focus op de lange termijn. Laat ons er samen werk van maken. Zodat Covid de geschiedenisboeken zal ingaan, niet alleen als een pandemie, maar als het startschot van meer aandacht voor een echt langetermijnbeleid in de zorg

Margot Cloet Gedelegeerd bestuurder