diap
Save the Date:
DIGITAL DAYS 1 T/M 5 MAART 2017
nr 1 / 2017
ED & DESIGN KUNST, ERFGO
HUMAN/DIGITAL: a symbiotic love affair Digital Art from the Brown Family Collection
D L E R E W M E n O D e t s i l O a e r R r su D N E E
am Rotterd
nr 1 • jan/feb 2017 • € 8,95 verschijnt 8x per jaar Den Haag
100 jaar De Stijl Jon Rafman, Manifold, 2015, 3D Power Print, Chrome Optic, Brown Family Collection
De opkomst van rood, geel en blauw Haarlem
Watteau
9 FEBRUARI T/M 2 APRIL 2017
Elegante schilder, briljant tekenaar Zwolle
Werner Tübke
Ode aan eigenzinnig DDR-schilder
+ de tentoonstellingsagenda
www.kunsthal.nl
36 pagina’s gratis bijlage
gsagenda nstellin ht e overzic tentoo st complet het mee
MUSEUMKAART GELDIG diap
16
JAN
26
FEB
INHOUD-
beeld omslag: Roland Penrose, 'Night and Day', 1937, olieverf op doek, 51 x 35,5 cm, The Penrose Collection
museumtijdschrift.nl
nr.1 / januari - februari 2017
30
64 6
museumtijdschrift
MODERNE KUNST
18 Surrealisten
Uit de schatkamers van vier particuliere verzamelaars door Jet van der Sluis OUDE KUNST
26 Watteau
Groot schilder, maar zijn tekeningen zijn onconventioneler door Koen Kleijn MODERNE KUNST
26
30 Rood, geel en blauw
De artistieke wedijver tussen Mondriaan en Van der Leck door Kees Keijer INTERVIEW
11-17
75-81
MUSEUM - KORT 26 Museumtijdschrifttips: de mooiste tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Van Rafaël tot 'Maria', van Enrico Baj en Wolfgang Tillmans tot de halfjaarlijkse Vooruitblik
MUSEUM & MEER
het atelier
Jaap van den Ende
de conservator
Philippe van Cauteren
de kunstenaar Lien Hüwels
boeken & meer
38 Eylem Aladogan
Eigenzinnig beeldhouwer over haar nieuwste werk door Sabeth Snijders MODERNE KUNST
46 Werner Tübke
Was deze Oost-Duitse schilder meeloper of propagandist? door Homme Siebenga HEDENDAAGSE KUNST
56 Gezondheid en kunst
Veel ziekenhuizen kopen kunst, onder meer op Art Rotterdam door Marina de Vries TOEGEPASTE KUNST
62 Johannes Goedaert
Amateur-onderzoeker van de 'niet zo fraai ogende' insecten door Manon Berendse HEDENDAAGSE KUNST
64 David Hockney
Tate Britain viert zijn verjaardag met de zonzijde van het bestaan door Jhim Lamoree
44 55
COLUMNS
Oek de Jong
Raadselachtige erotiek
Maria Barnas
Met Van der Elsken op pad
+M useumtijdschrift Arrangement ezing 'Gezondheid en Kunst' tijdens L Art Rotterdam zie p. 61
museumtijdschrift
7
De geest van het
26
museumtijdschrift
krijt ‘Studieblad met drie vrouwenhoofden en een linkerhand’, ca. 1718, rood, zwart en wit krijt, penseel in grijze, bruine en rode waterverf, 26,5 x 34,6 cm, Haarlem, Teylers Museum
Jean-Antoine Watteau is een van de grootste schilders van de achttiende eeuw. Zijn tijdgenoten vonden zijn tekeningen echter nog mooier dan zijn schilderijen. Watteau vond dat zelf eigenlijk ook. DOOR KOEN KLEIJN
J
Liefde in het Frans theater’, ca. 1715-17, olieverf op doek, 38,5 x 49 cm, Berlijn, Gemäldegalerie
ean-Antoine Watteau (1684–1721) is in Nederland eigenlijk niet zo bekend. Zijn schilderijen werden hier altijd afgedaan als te slap, te wuft, te rococo, te Frans naar goed-Hollandsche smaak. Daarbij werd dan gewezen op zijn geschilderde fêtes galantes: sierlijke partijtjes van elegante dametjes en fattige rijke heertjes in idyllische landschapjes, de malligheid van het Italiaanse theater met zijn Pierrots en Arlecchino’s, de bepoederde decadentie van het hof van Lodewijk XIV en XV. Met de Franse Revolutie verdween Watteau wat uit het zicht; pas honderd jaar later werd hij voorzichtig gerehabiliteerd. In Frankrijk erkende men toen dat Watteau eigenlijk een hoogst ongewone, zelfs moderne kunstenaar was, een man met een vrije, onconventionele en allesbehalve ‘academische’ manier van werken. Dat blijkt uit zijn schilderijen, maar het blijkt nog veel meer uit zijn tekeningen, zoals nu te zien is in Teylers Museum. Tekenen was voor Watteau de basis van alles. Hij tekende onophoudelijk, hij had museumtijdschrift
27
ARTISTIEKE WEDIJVER
30
museumtijdschrift
Een eyeopener, misschien zelfs een dreun, zo typeert het Gemeentemuseum de kennismaking van Piet Mondriaan met Bart van der Leck. Via hun tweejarige dialoog veroverde de kleurencombinatie rood, geel en blauw de wereld. DOOR KEES KEIJER
Piet Mondriaan, 1917 (fotograaf onbekend), Den Haag, RKD
Bart van der Leck met dochter op schoot, 1915 (fotograaf onbekend), Den Haag, RKD
Bart van der Leck, ‘Compositie 1916 no. 4’ (Mijntriptiek), 1916, olieverf op doek, 113 x 222 cm, Otterlo, Kröller-Müller Museum
museumtijdschrift
31
Op museumbezoek in het ziekenhuis
Een goed bewaard geheim: in veel ziekenhuizen is bijzondere, Nederlandse kunst te zien. Professionele verzamelaars houden de collecties levend. DOOR MARINA DE VRIES
56
museumtijdschrift
Het ‘voetenplein’ met het werk (2001) van Roy Villevoye, AMC, Amsterdam (foto: Tom Haartsen)
H
et is niet het eerste waaraan je denkt bij een bezoek aan het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam, het Universitair Medisch Centrum Utrecht of het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. Maar wie wil, kan in heel wat Nederlandse ziekenhuizen gratis en voor niets ‘een museumbezoek afleggen’, zoals Jona van Zetten, hoofd kunstzaken UMCU, het uitdrukt. “Ons gebouw”, zegt Sabrina Kamstra, hoofd kunstzaken bij het AMC, “is in feite veertig kilometer openbare ruimte, een stad met straten, gangen, wachtruimtes en pleinen. Stel je voor dat daar géén kunst zou zijn.” Kamstra vertelt over de AMC kunstcollectie in een
café aan het ‘voetenplein’, genoemd naar een 83 meter lang, speciaal voor deze plek gemaakt fotofries van Roy Villevoye. Zijn collage van voeten in alle soorten, maten en huidtinten geven dit drukke plein behalve een naam, ook smoel, kleur, oriëntatie en uitzicht. Wie in het AMC, maar ook in het UMCU, welke hoek dan ook omslaat, heeft verrassende ontmoetingen: met een prachtig naïef borduurwerk van Jakub Ferri, met een sensueel glasobject van Maria Roosen, een reusachtige koffiekan op hoge hakken van Klaas Gubbels. Maar ook, in een stille gang van het AMC, met The Burden (2005), een zinsbegoomuseumtijdschrift
57
(foto uit boek: Jim McHugh; © taschen)
David Hockney in zijn atelier, Los Angeles, 1984
DE ZONZIJDE VAN HET BESTAAN Plezier is het eerste wat in je opkomt bij het zien van het werk van David Hockney. Maar achter het oppervlak ligt picturale intelligentie en een voortdurende drift tot experimenteren. DOOR JHIM LAMOREE
David Hockney met ‘A bigger book’, 2016 (© taschen)
64
museumtijdschrift
Eind 2016 verscheen A bigger book in de Sumo-reeks van uitgeverij Taschen. Een overzicht met afbeeldingen van meer dan 450 werken en een geïllustreerde biografie. Gebonden, 50 x 70 cm; 498 blz.; 13 fold-outs; een lezenaar ontworpen door Marc Newson; een geïllustreerde biografie van 680 blz.; ISBN 978 38365 0787 5; 9000 gesigneerde exemplaren à € 2000; taschen.com
‘Domestic scene, Los Angeles’, 1963, olieverf op doek, 153 x 153 cm
VOLGEND NUMMER Onorthodoxe ontwerpen, Chinese kunst en een bewogen geschiedenis Maarten Baas
Zuid-Afrika
Qui Zhijie
20-90-40-0 cmyk
Maarten Baas bij een van zijn exemplren van 'Grootvaders klok', 2016 (foto: Lisa Klappe)
Robert Jacob Gordon, 'Een giraffe met een Khoi', 1779, Amsterdam, Rijksmuseum
Meer lezen? Kijk op www.museumtijdschrift.nl voor actuele informatie, tips, recensies en interviews
Qui Zhijie, 'Tattoo II', 1994
Museumtijdschrift nummer 2 ligt op 28 februari in de winkel Museumtijdschrift verschijnt 8 x per jaar
(om de 6 weken en tijdens zomer en winter om de 8 weken)
Martin Creed SAY CHEESE!
Work No. 2661, 2016
Photo: Hugo Glendinning Courtesy the artist & Hauser & Wirth
Een prachtig welkomstcadeau bij een abonnement op Museumtijdschrift HET NEDERLANDSE KUNST BOEK Dit overzichtswerk presenteert de hoogtepunten van zes eeuwen beeldende kunst in Nederland. Werk van ruim 300 kunstenaars wordt erin afgebeeld en beschreven – van Jeroen Bosch tot Karel Appel en Rineke Dijkstra.
Uitvoering Gebonden Aantal pagina’s 352 cadeau bij een jaarabonnement
Door Din Pieters, oud-hoofdredacteur van Museumtijdschrift.
€ 24,95 KUNST IN CONTEXT Het eerste boek dat kunstenaars verbindt met de tijden die hen inspireerden - wereldwijd en door de eeuwen heen! 150 stromingen en bewegingen worden in hun sociale, culturele en politieke tijd geplaatst. Dit prachtig geïllustreerde boek met index is een onmisbaar naslagwerk.
Uitvoering Gebonden Aantal pagina’s 368 cadeau bij een tweejarig abonnement
€ 49,95 VERKRIJGBAAR IN DE BOEKHANDEL, BESTEL OP WWW.WBOOKS.COM OF BEL 038 – 467 34 00 (GRATIS VERZENDING BINNEN NEDERLAND)
Voorlinden Museum & Gardens — Buurtweg 90 Wassenaar — www.voorlinden.nl
Voor de liefhebber van geschiedenis en kunst