Geestig-heden
Sytze de Vries
Geestig-heden Miniaturen over Gods Adem
Uitgeverij Meinema, Zoetermeer
www.uitgeverijmeinema.nl
Ontwerp omslag: Geert de Koning Illustratie omslag: gebrandschilderd raam over het thema Pinksteren in de Hervormde Kerk van Heelsum. Ontworpen door ds. P.H.G.G. Kok. ISBN 978 90 211 4290 6 NUR 709 Š 2011 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieÍn, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Kom, Geest van God, maak onze harten open, dat Christus bij ons woning vindt!
5
Geestig-heden
Verlangen Verlangen naar gemeenschap is het eerste bloemblad dat zich openvouwt, wanneer het hart zichtbaar moet worden waarin de Geest kan dalen. Ja, dat verlangen is al de Geest zelf! In het gebed om de heilige Geest schuilt al de verhoring ervan, het ontvangen zelf.
6
Geestig-heden
Veni, veni! In de jaargang van de vaste kerkelijk liturgie zijn er twee momenten waarop de kerk vurig bidt: Kom, kom! De eerste maal is dat in de adventstijd: Kom, o kom, Immanuel! Veni, veni Immanuel! De tweede maal is op Pinksteren: Kom, Schepper Geest! Veni, Creator Spiritus! Zo vragen wij God, dat hij zichzelf aan ons manifesteert. Het zijn de twee brandpunten in het Kerkelijk Jaar waaromheen zich al het andere beweegt. Een innig roepen, dat de hemel de Gerechte zal regenen, de Messias zal dauwen, de aarde zal bevruchten. En een al even hartstochtelijk vragen om de dauw van de Geest, die het gezicht van de aarde waarlijk zal opfrissen.
7
Geestig-heden
Heer, raak mij aan met uw Adem Heer, raak mij aan met uw Adem, reik mij uw stralend licht, wijs mij nieuwe wegen, geef op uw waarheid zicht. Raak met uw Adem mijn onrust tot ik de rust hervind. Al mijn wonden heelt Gij: Gij ziet in mij uw Kind. Wees ook de Geest die mij aanvuurt en al mijn twijfels bant. Als geroepen kom ik: mijn tijd is in uw hand. Kom en doorstraal mijn dagen, Geest die van God uitgaat, die mijn ogen opent voor al wie naast mij staat. Heer, raak mij aan met uw Adem, geef mij een vergezicht! Draag mij op uw vleugels, en zegen mij met licht!
8
Miniaturen
Geestig-heden
En de Geest van God zweefde over het water… Onze oorsprong ligt letterlijk in het duister. Verdrinkt in een oceaan van alles wat leven bedreigt en onmogelijk maakt, het stille, donkere water van de dood. Zo begint de Bijbel te vertellen: duisternis lag op de vloed. Maar er komt beweging in: de geest van God zweeft boven het water! Hij scheert, zoals een vogel dat kan doen, om het terrein te verkennen. Of zoals een arend in de lucht kan hangen boven zijn nest met jongen. Wanneer die voor het eerst hun vleugels uitslaan en daarbij diep dreigen te vallen, duikt de vogel naar beneden en spant met zijn vleugels voldoende draagvlak om het jong op te vangen. Met ditzelfde beeld tekent ook Mozes in zijn afscheidstoespraak (Deut. 32) hoe God zijn kinderen heeft gedragen en geleid. Zo opent en sluit de Thora, ook wel (de vijf boeken van) ‘Mozes’, met hetzelfde woord ‘zweven’, met eenzelfde tekening: een God die ons draagt. Zo zweeft, in Genesis 1:1 de geest van God wachtend, beschermend, verkennend boven de zee van onleefbaarheid. Opdat niemand dodelijk zal vallen. Dat staat voorop. En het is het meest oorspronkelijke wat er over ons leven te zeggen valt. Maar waarom de geest van God? Omdat het effect van God niet beter uit te drukken is. Het Hebreeuwse woord (ruach) betekent allereerst wind of storm. We zien beweging, we voelen het waaien, we zien dat er een bepaalde richting in die beweging zit. Maar wat of wie de beweging veroorzaakt, blijft onzichtbaar. Zo heeft de onzichtbare God toch een zichtbare uitwerking. Het is zijn waaien, zijn geestkracht die ons beweegt en voortdrijft. 10