Pleisterplaats
renĂŠ van loenen Pleisterplaats Gedichten
Uitgeverij MozaĂŻek, Zoetermeer
Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier dat het keurmerk Forest Stewardship Council速 (FSC速) draagt. Bij dit papier is het zeker dat de productie niet tot bosvernietiging heeft geleid. Ook is het papier 100% chloor- en zwavelvrij gebleekt.
isbn 978 90 239 9475 6 nur 306 Ontwerp omslag en binnenwerk Geert de Koning 息 2014 Uitgeverij Moza誰ek, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden www.uitgeverijmozaiek.nl www.renevanloenen.nl
Inhoud TABLEAUX VIVANTS Aanbidding der wijzen met sneeuweffect 9 Foto 10 Uitspanning 11 De jongen 12 Menigte 13 LAATSTE DINGEN Uittocht 17 Vader 18 Hangtijd 19 Heras 20 Bartlehiem 21 Westhoek 22 Jona 23 Maria in Rosscarbery 24 Parachutist 25 Boomgaard 26 RAADSELS Stille, zachtmoedige sloper 29 Staffa 30 Thomas Hughes 31 Winterklaar 32 Zonnestraal 33
GRENSGEBIED Nieuwjaarsdag 37 Brahms 38 Tijdelijk, dat wel 39 Crookhaven 40 Sherkin Island 41 Wohin 42 Grensgebied 43 Harry Houdini 44 Fantoomeiland 45 Sheep’s Head 46 MYSTIEK LAN DSCHAP Baran loop 49 Landhuis 50 Zomerdag 51 Allihies 52 Bewegende beelden 53 Aantekeningen 54 Bronnen 56
TABLEAUX VIVANTS
elke fractie tijd biedt plaats aan het heelal Marc Tritsmans
aan b i ddi ng DER WI J Z EN M ET SNEEUWEFFECT
Pieter Brueghel II (1564-1638)
Tijd voor iets nieuws: een gedicht in het licht van de winter met sneeuweffect tussen strofen en regels vol bouwvallen, donkere luchten en rook. O, kon ik het maar: op mijn knieĂŤn door de sneeuw van mijn gedichten, als Brueghel op zijn doek, in een uithoek op zoek naar een kind, niet groter dan een bloesemknop, een knoop in een hooischuur, een knip in de geschiedenis. Ik kom niet verder dan het wak waaruit ik water put, emmers vol taal, troebel van betekenis.
9
FOTO
Een Joodse bruiloft in bezettingstijd. Het bruidspaar kijkt blijmoedig in de lens alsof vervulling van hun grootste wens niet onontkoombaar tot een einde leidt. Het lijkt een zinloze verbintenis omdat het afdwingen van dit begin een keuze tegen beter weten in, een tarten van hun lotsbestemming is. Maar door die wilsdaad schrijven zij hun zelfgekozen kant van het verhaal, een zichtbaar ogenblik geschiedenis dat niet door leugens te herroepen is. Hier staan zij, samen in het voorportaal, als bruid en bruidegom – gemerkt en vrij.
10