De
Jaargang 58 • nr. 5 • mei 2016
rgelvriend
Amsterdam, v.m. Adventkerk
Interview met Peter Ouwerkerk
Voorjaarsexcursie 4 juni naar o.a. Sprang Budel, O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen
Orgelhistorie Interview
Foto: Rosita Bos
Peter Ouwerkerk: ‘Het Orgelfestival Haarlem wil juist niet elitair zijn’ Gerco Schaap (redactie) Op de welkomstpagina van zijn website www.openoor.nl verbeeldt een diagram wat Peter Ouwerkerk in het dagelijks leven allemaal doet: Hij is manager van het Internationaal Orgelfestival Haarlem, hoofd- en eindredacteur én vormgever van het tijdschrift Muziek & Liturgie, publicist, kerk- en concertorganist, begeleider, dirigent, hij verhuurt instrumenten en adviseert op het gebied van kerkmuziek. Daarnaast maakt hij ook nog concertreizen, onder meer naar Rusland. Waar haalt hij de tijd vandaan? “Zolang je vindt dat wat je doet zinvol is én wanneer dat werk je veel energie geeft, loop je niet zo gauw tegen grenzen aan. Je moet misschien wel een beetje ‘natuurlijke discipline’ bezitten, en je doelen duidelijk voor ogen kunnen houden. Je moet dus niet zozeer een festival of een kerkmuziekcursus kunnen organiseren, maar in de eerste plaats je eigen werk. Meestal lukt me dat, en soms kom ik mezelf tegen. Ik heb het geluk dat ik toe kan met weinig slaap: een paar weken met 4 tot 5 uur slaap per nacht is geen probleem. Wat mij ook helpt is niet ’s avonds rust zoeken maar ’s ochtends. Ik lees veel, maar liefst niet ’s avonds. Ik sta meestal vrij vroeg op, en lees dan een paar uur, of kijk een documentaire die nog op mijn lijstje stond. Dan begin je ‘gevoed’ aan een dag, en is het geen probleem ’s avonds nog even door te gaan. Wat ook helpt: tv het huis uit! Geen apparaat dat je zoveel tijd laat verspillen als dat ding ... Via internet kijk je veel gerichter. Daarnaast heb ik het geluk dat ik bij mijn grootste klussen hulp heb van prima collega’s, in wie ik het volste vertrouwen heb en aan wie ik kan delegeren. Anderen zeggen dat ik
8
goed ben in efficiënt multitasken, en daar zit wel een kern van waarheid in denk ik. Op mijn bureau staan soms wel drie computerschermen met meestal allerlei vensters tegelijkertijd open. Het is wel eens hectisch, maar ik heb liever zo’n voor anderen ongetwijfeld chaotisch bestaan, dan
De Orgelvriend
een baan van 9 tot 5, met alle respect overigens. En er is altijd een rode lijn door zo’n werkdag: het orgelspelen. Ik heb het geluk thuis te beschikken over een bescheiden maar erg fraai studie-pijporgel. Niets is effectiever dan regelmatig uit de digitale drukte te stappen en even te spelen, al is het
mei 2016
maar een kwartiertje. Ook bij grote drukte speel ik dagelijks minstens een triosonate van Bach door. Dan studeer ik weliswaar niet echt, maar het is perfect repertoire om op z’n minst de vingers én de oren getraind te houden. Ik speel soms lang op alleen een holpijp 8, maar ik hoor in mijn hoofd akoestiek, soms heel andere klankkleuren... Volgens professor Erik Scherder spreek je door te musiceren alle hersendelen aan; je blijft alert en alles in je hoofd wordt weer op orde gebracht. Het klinkt wat wollig, maar het helpt echt.” Waar liggen de zwaartepunten van je werkzaamheden? “Dat varieert enorm. Over een paar maanden barst het Haarlemse orgelfestival los, en hoewel ik er altijd, ook in de oneven niet-festivaljaren, vrijwel dagelijks mee bezig bent, heb ik het daar momenteel razend druk mee. Dat wordt alleen maar drukker tot eind juli. Tussendoor moet Muziek & Liturgie natuurlijk ook worden gemaakt, een tweemaandelijkse cyclus die gelukkig goed te plannen is. Die twee taken zijn over het algemeen het meest tijdrovend. Als vervolgens vanuit het Landelijk Dienstencentrum of een PKN-gemeente in het land wordt gebeld met een urgente kwestie over de Regeling, of er zijn in een paar weken veel kerkmuziekexamens af te nemen, dan kan het plotseling wel even heel druk worden. De truc is, ondanks alle drukte, altijd een tijdbuffer in te bouwen. Dat lukt soms wel, soms minder, en dat betekent dan dat er wat nachten moet worden doorgewerkt ... Het repeteren met en dirigeren van mijn kamerkoor is daarbij bijna eerder hobby dan werk. Hoewel ... Het zijn allemaal geschoolde stemmen, en als dirigent moet je dan wel iets te vertellen hebben. We hebben net een paar concerten met Brahms’ Deutsches Requiem afgerond, en als ik dan tijdens zo’n ook voor de dirigent intensieve uitvoering al het repetitiewerk hoor samenkomen en resulteren in een geslaagd concert, dan voel ik me een gelukkig mens.”
mei 2016
BIOGRAFIE 1968 1987-1995
Geboren in Aalsmeer Orgel- en kerkmuziekstudie aan Sweelinck Conservatorium Amsterdam; orgel bij Bernard Bartelink, Hans van Nieuwkoop en Pieter van Dijk Vanaf 1993 Kerkmusicus van de Protestantse Gemeente ‘De Rank’ in Nieuw-Vennep 1994 Eerste prijs Internationaal Rijnstreek Orgelconcours in de Stevenskerk te Nijmegen 1994-2006 Repetitor bij ondermeer Toonkunstkoor Amsterdam 1995 Diploma Orgel (UM) Daarna vervolgstudie bij Jean Boyer (Lille), Daniel Roth (Parijs), improvisatie bij Jan Raas Vanaf 1995 Oprichting Klankwerk vof, vanaf 2015 voortgezet als OpenOor (“muziek en muzikaliteit in al haar vormen”). Les- en concertpraktijk, continuospel, verhuur kistorgel, festivalorganisatie, publicaties enz. Vanaf 2005 Buitenlandse concertreizen naar IJsland, Groot-Brittannië etc.; in 2007 eerste concertreis naar Rusland, in vanaf 2009 vrijwel jaarlijks reizen naar Rusland en Wit-Rusland Vanaf 2008 Hoofd- en eindredactie en opmaak Muziek & Liturgie en NotaBene (uitg. KVOK) Vanaf 2010 Zakelijk leider, producer en momenteel ad interim voorzitter van de Artistieke Raad van het Internationaal Orgelfestival Haarlem Vanaf 2011 Coördinator PKN-kerkmuziekopleidingen, examinator, vanuit de PKN aanspreekpunt voor zaken omtrent de Generale Regeling Kerkmusici. Vanaf 2011 Dirigent van het Haarlemmermeers kamerkoor Voci Vivaci Als organist en basso continuospeler musiceerde Peter Ouwerkerk met diverse ensembles en orkesten; daarnaast geeft hij soloconcerten in binnen- en buitenland. Van zijn spel verschenen enkele cd’s. Sinds 1993 publiceert hij diverse artikelen in verschillende orgel- en muziektijdschriften. Een aantal daarvan is te downloaden vanaf zijn website www.openoor.nl. Voor de Protestantse Kerk in Nederland is hij verantwoordelijk voor de derdegraads-opleiding en examinering van kerkmusici. Tevens heeft hij zitting in de Commissie Regeling Kerkmuziek.
Russische honger naar orgelcultuur Je gaat regelmatig op tournee naar Rusland om daar orgelconcerten te geven. Je wordt zelfs op de Russische televisie geïntroduceerd. Volgend jaar april is het weer zover en staan er vijf concerten in je agenda. Vanwaar die speciale band met Rusland? “Tijdens mijn eerste bezoek aan Rusland, dat eigenlijk door allerlei toevalligheden tot stand kwam, merkte ik dat ik een klik had met de Russen. Aanvankelijk voelde ik me er best eenzaam: je moet je voorstellen dat je na een dag reizen, drie overstappen en vooral een laatste traject met een zeer gammel vliegtuig, aankomt in een onbekende miljoenenstad aan de Wolga waar je niemand kent dan
De Orgelvriend
alleen van e-mailcontacten. Na aankomst, rond middernacht, word je meteen naar de concertzaal getransporteerd waar je tot een uur of 3, half 4 studietijd hebt. En de volgende dag meteen twee concerten ... Maar later tijdens het bezoek merkte ik dat men niet alleen mijn spel wilde horen, maar andersom ook graag iets van de Russische cultuur met mij wilde delen. In de loop van mijn reizen heb ik allerlei kunstenaars ontmoet, samengewerkt met acteurs, het meest wonderlijke eten tot me genomen, ben ik uitgenodigd in datsja’s en privé-sauna’s, heb ik gezwommen in de Wolga ... en ik ben erg gaan houden van de Russische volksaard. Rusland staat momenteel in het Westen in een slecht daglicht, en dat is begrij-
9
Orgelhistorie Restauratie
de parochiekerk van Onze Lieve Vrouw Visitatie in Budel het Dalstein & Haerpfer-orgel (1912) uit de v.m. Nieuwe Walenkerk te Amsterdam ingespeeld, na een restauratie door Orgelmakerij Reil
Beeldbank Stadsarchief Amsterdam
Op zondag 3 juli 2011 werd in
Beeldbank Stadsarchief Amsterdam
Het Dalstein & Haerpfer-orgel in de kerk van Onze Lieve Vrouw Visitatie te Budel (1)
uit Heerde. Nadat het Amsterdamse kerkgebouw in andere handen was overgegaan, dreigde het unieke orgel verloren te gaan. Gelukkig werd het aangekocht door Orgelmakerij Reil en opgeslagen in Heerde, en in 2005 kende de toenmalige Rijksdienst voor de Monumentenzorg het instrument bescherming toe. Na verschillende onderzoeken voor herplaatsing
Gevelontwerp Nieuwe Walenkerk Amsterdam door A.N. Godefroy, 1861.
Orgelfront 1861-1912 van A.N. Godefroy waarachter een seraphine-orgel stond opgesteld.
Op zaterdag 21 mei staat het Dalstein & Haerpfer-orgel centraal tijdens de excursie In ’t spoor van Schweitzer (zie bericht op blz. 5 in dit nummer). Het is namelijk een van de weinige orgels in ons land die volgens de ideeën van Albert Schweitzer zijn gebouwd.
1856 en kenmerkte zich door ruime balkons, gedragen door slanke gietijzeren zuilen en bekroond met fraaie gietijzeren kandelabers (oorspronkelijk voor gasverlichting). Er werden ook gestoffeerde gietijzeren klapstoeltjes geplaatst. Al het houtwerk en gietijzer werd overschilderd in houtnerfstructuur.
werd uiteindelijk een bestemming gevonden in de parochiekerk van Budel, waar het orgel tussen oktober 2010 en februari 2011 werd opgebouwd. Adviseurs waren Rudi van Straten namens de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Marcel Verheggen en Rogér van Dijk namens de KKOR.
Dave Lazoe
16
De Nieuwe Walenkerk aan de Keizersgracht nr. 676 in Amsterdam werd in 1854-1856 gebouwd naar een ontwerp van de architect Abraham Nicolaas Godefroy (1822-1899) in de destijds veelvuldig toegepaste eclectische bouwstijl. De tussen twee grachtenpanden gebouwde kerk kreeg een fraaie (dubbele) glazen overkapping die zorgde voor de benodigde extra lichtinval in het interieur. Bij werkzaamheden aan het dak in 1861 ontstond een grote brand, waarbij de kap instortte en het interieur van de kerk grotendeels verloren ging. Direct na deze brand kreeg Godefroy de opdracht ontwerpen te maken voor de herbouw. Het interieur werd bij deze herbouw iets gewijzigd ten opzichte van de situatie
De Orgelvriend
Voor de plaatsing van een geschikt orgel was in 1861 onvoldoende geld beschikbaar. Godefroy ontwierp een zeker niet onverdienstelijk front (zie afbeelding), waarachter jarenlang een ‘seraphineorgel’ (harmonium) was geplaatst. Toen dit instrument begon te slijten ontstond het verlangen naar een ‘echt’ pijporgel. In 1909 werd een orgelcommissie opgericht die de opdracht kreeg geld in te zamelen voor de aanschaf van een nieuw pijporgel. Dominee Étienne Albert Giran (1871-1944) was daarvoor een groot pleitbezorger. In de vergadering van 23 maart 1910 kreeg architect Herman Ambrosius Jan Baanders (1876-1953) de opdracht een nieuwe ‘muziekgalerij’,
mei 2016
Ds. Giran drong erop aan om ook enkele buitenlandse orgelbouwers te laten inschrijven. Hij zou tijdens zijn komende reis naar Frankrijk in Parijs de firma Cavaillé-Coll/Mutin raadplegen en in Straatsburg zijn studievriend Albert Schweitzer om advies vragen. Hij wilde graag dat Schweitzer naar Amsterdam kwam om de toestand van het orgel van de Oude Walenkerk te beoordelen en in de Nieuwe Walenkerk te kijken wat de capaciteit van het nieuw te bouwen orgel moest worden. Of Schweitzer daadwerkelijk naar Amsterdam is gekomen, is helaas onbekend, maar het is niet verwonderlijk dat na het bezoek aan Schweitzer de firma Dalstein & Haerpfer uit Boulay (Lotharingen) in beeld kwam; het was juist dit bedrijf waarmee Schweitzer het liefst samenwerkte. Hij was persoonlijk bevriend met Frédéric Haerpfer (1879-1956) en vond dat deze het best in staat was zijn ideeën over orgelbouw te realiseren. Uit de notulen van de vergadering van 10 oktober 1910 wordt duidelijk dat de heren Giran en Baanders een bespreking hebben gehad met De Pauw. Deze heeft de toegezonden documentatie over de firma Dalstein & Haerpfer goed bestudeerd en geeft in een uitgebreide brief aan dat hij veel vertrouwen heeft in de kwaliteit van het bedrijf en het de orgelcommissie daarom van harte kan aanbevelen. Verder geeft hij aan dat hij wegens tijdgebrek de commissie helaas niet verder van dienst kan zijn. In zijn plaats beveelt hij als adviseur de organist Anton H. Tierie (1870-1938, één
mei 2016
van de bekendste leerlingen van De Pauw) aan. Al spoedig na het bekend worden van dit project komen er offertes binnen van o.a. de firma’s Van Dam (ƒ 5.850,–, Van Dam had het orgel in de Oude Walenkerk in onderhoud) en Steenkuyl (ƒ 5.500,–). Men vraagt zich af of het nieuwe orgel mechanisch, met Barker-hefbomen of rein-pneumatisch moet worden gebouwd. Blijkbaar heeft men dermate veel vertrouwen in het oordeel van Schweitzer (én De Pauw) dat men al snel besluit het instrument bij Dalstein & Haerpfer te Dispositievoorstel van Dalstein & Haerpfer. bestellen, dit ondanks het feit De bestaande orgelgalerij is te klein dat hun offerte beduidend hoger (ruim gebleken voor de opstelling van een volƒ 9.000) uitvalt dan die van de firma’s doend pijporgel en dus moest in de eerVan Dam en Steenkuyl. De wens om ste plaats naar uitbreiding dier ruimte iets bijzonders aan te schaffen geeft de worden gezocht. Deze gelegenheid werd doorslag. tevens te baat genomen, om plaats te zoeken voor een zangkoor in de onmidAl snel wordt duidelijk dat achter het delijke nabijheid van het instrument, bestaande loze front van Godefroy om de kamers voor de predikanten en onvoldoende ruimte aanwezig is voor voor de collectanten te vergrooten en de plaatsing van een volwaardig orgel. om een doopkamer te verkrijgen.” In februari 1911 verwoordt architect Baanders in een brief aan het kerkbeHet plan behelst dus heel wat meer stuur zijn plan als volgt: dan louter de aanschaf van een nieuw “In herinnering wordt U gebracht, dat orgel. Baanders maakt ook een comde aanleiding tot het verbouwingsplan plete inventarisatie van de bouwkungelegen is in het verlangen de kerk van dige toestand van het kerkgebouw en een goed orgel te voorzien, inplaats van maakt een plan voor 1) herstellingen het seraphine orgel, dat thans achter het aan het gebouw, de meubilering en houten “schijnorgelfront” geplaatst is de verwarmingsinstallatie, 2) het bouen de duidelijke teekenen van versleten wen van een nieuwe orgelgalerij met zijn aan de muziekkenners doet hooren.
De Orgelvriend
17
Archief Waalse Gemeente, Stadsarchief Amsterdam
preekstoel en orgelfront te ontwerpen. Hij maakte een prachtig plan in een vroege Amsterdamse School-stijl. (Het is moeilijk een exacte omschrijving van zijn werk te geven, maar het sluit zeker aan bij de Amsterdamse School, het orgelfront heeft ook enige verwantschap met de stijl van architect K.P.C. de Bazel). Commissielid De Groot Jamin zou de organist JeanBaptiste de Pauw (1852-1924) vragen de orgelcommissie van deskundig advies te voorzien.
Orgelhistorie Bladmuziek
Nieuwe muziekuitgaven Dick Sanderman Zehn kleine Choralvorspiele über Melodien aus dem Genfer Psalter Psalmen 8, 26, 51, 54, 79, 84, 101, 103, 116, 130 Max Reger: Freu dich sehr, o meine Seele, uit Op. 135a Uitgeverij Cantique, Rijssen. Bestelnr. 520. Formaat A4. 23 blz. Prijs € 11,95 www.cantique.nl
Hoewel de componist Max Reger, wiens honderdste sterfdag dit jaar wordt herdacht, de orgelliteratuur met een groot aantal koraalvoorspelen heeft verrijkt, zit daar slechts één voorspel voor een psalm bij (Freu dich sehr, o meine Seele, uit Op. 135a). Een trouwe klant van Uitgeverij Cantique, die het Reger-jaar zag naderen, deed de uitgeverij de suggestie om eens een bundel met koraalvoorspelen in de stijl van Max Reger uit te geven. Daarop speelde uitgever Cor van Dijk de suggestie door aan Dick Sanderman, die gezien zijn œuvre heel wel in staat gebleken is om in de huid van een andere componist te kruipen. “Ik ben niet zo’n Reger-speler”, antwoordde Dick, “maar zo’n uitdaging trekt toch wel”. En binnen een week ontstond een tiental koraalvoorspelen in Reger-stijl. In deze psalmbewerkingen worden de melodieën isometrisch behandeld; nietmodale verhogingen worden als gegeven geaccepteerd, soms zelfs met toevoeging van extra verhogingen. De Duitse titels bij de psalmen zijn ontleend aan het Psalter ’94 van de Reformierte Kirche, en ook de tempoaanduidingen zijn in het Duits. Alle bewerkingen zijn geschikt voor een tweeklaviers orgel met pedaal. Registratieaanwijzingen worden niet gegeven, maar wie
36
een indruk wil krijgen van de te gebruiken registratie, kan via de website www.dicksanderman.nl alle voorspelen beluisteren via Soundcloud. Daarop heeft Dick de voorspelen ingespeeld op een Hauptwerk sample set van een Wilhelm Sauer-orgel uit 1904 in Dortmund. Componist en uitgever brengen met deze bundel een zinvolle bijdrage aan het Regerjaar. Het betreft immers bewerkingen van koralen die nooit door Reger zelf zijn bewerkt en dus een verrijking van het kerkmuzikaal repertoire vormen. Aan het voorspel van Reger dat wél als extraatje in deze bundel is opgenomen – Freu dich sehr, o meine Seele – is goed te zien hoezeer Dick Sanderman zich het over-chromatische idioom van Max Reger eigen heeft gemaakt. Als muziekbijlage vindt u in dit nummer de laatste bewerking uit deze bundel over Psalm 130, met vriendelijke toestemming van auteur en uitgever. Gerco Schaap
Chiel Jan van Hofwegen Psalmbewerkingen voor orgel Psalmen 33, 41, 43, 52, 79, 80, 121 Uitgeverij Den Hertog, Houten. Bestelnr. 978 9033 1807 29. Formaat A4. 23 blz. Prijs € 14,95 www.hertog.nl
In de serie Praeludium van Uitgeverij Den Hertog verscheen een bundel met zeven psalmbewerkingen van de hand van Chiel Jan van Hofwegen. Niet zonder reden prijkt het Meijer-orgel (1881) van de Grote Kerk te Alblasserdam op de omslag van deze uitgave: Chiel Jan is één van de organisten van deze kerk. In 2006 won hij een gedeel-
De Orgelvriend
de eerste prijs tijdens het Internationaal Improvisatieconcours in Haarlem, nadat hij eerder al bij verschillende ‘kleinere’ concoursen in de prijzen was gevallen. De psalmbewerkingen in deze bundel variëren in lengte van twee tot vier pagina’s: ze behandelen steeds de volledige psalmmelodie. Het klankidioom varieert van klassiek (Psalm 43) tot fris modern (Psalm 52). In Psalm 33 en 41 hanteert Van Hofwegen een heel persoonlijk idioom, waarvan de wortels klassiek zijn maar de uitwerking elementen van later datum bevat. Het feit dat de melodie van Psalm 41 in canon wordt behandeld, brengt onherroepelijk met zich mee dat het wel eens wringt tussen de beide melodiestemmen. Er moet echt even gestudeerd worden om deze psalmbewerkingen goed in de vingers te krijgen. Daarbij is het handig dat Van Hofwegen luistervoorbeelden op z’n website heeft gezet, ingespeeld via Hauptwerk. Deze opnamen bevestigden mijn vermoeden dat er in de muzieknotatie hier en daar overbindingsbogen zijn vergeten (Psalm 33, 41, 52). Opvallend in die opnamen is wel dat Van Hofwegen in zijn bewerking van Psalm 80 de uitkomende stem met een viervoets register speelt, waardoor de melodie – op althoogte genoteerd voor de linkerhand – gaat klinken als een sopraanpartij! Op de website maakt Van Hofwegen zelf melding van een foute noot in het slot van Psalm 79. Kennelijk is het aan de aandacht van componist en uitgever ontsnapt dat in Psalm 80 de voorlaatste regel een foutief ritme is genoteerd: de zesde noot van die regel heeft maar de helft van z’n lengte. Mijn favorieten zijn de rustige bewerking van Psalm 43 en de vitale Psalm 52. Omdat het in de kerkelijke praktijk niet altijd mogelijk en wenselijk is om een volledige melodiebewerking te spelen, geeft Chiel Jan in elke koraalbewerking wel één of twee suggesties hoe het stuk kan worden ingekort tot een intonatie of tot een kort voorspel. Met toestemming van de uitgever publiceren we in een volgend nummer de bewerking van Psalm 121 als muziekbijlage. Dat is wel de eenvoudigste bewerking uit dit boekje: de andere stukken zijn gemiddeld wat moeilijker. Dick Sanderman
mei 2016
Actueel
Renovatie Pels-Orgel Sint-Laurentiuskerk Alkmaar (III) Jan Zwart (tekst en fotografie)
In de werkplaats van Adema Een week na de feestelijke bijeenkomst in de Laurentiuskerk rijd ik met koster Kees Pater en organist Una Cintina mee naar Hillegom, voor een bezoek aan de werkplaats van Adema’s Kerkorgelbouw. Hier worden we hartelijk ontvangen door Ronald van Baekel en zijn medewerkers. Terwijl Una met Ronald een aantal technische zaken bespreekt, worden Kees en ik rondgeleid door de werkplaats. Het lijkt nog steeds een familiebedrijf. Max, de 11-jarige zoon van Wim Hazeu, heeft een middagje vrij en doet allerlei klusjes. Pensionado Olof Vugs valt in als intonateur en stemmer. De 20-jarige Adriaan Durieux heeft hier voor zijn opleiding meubelmaker stage gelopen en dat beviel zo goed dat hij nu een vaste baan heeft bij Adema. “Mijn stagecoördinator zei dat het waarschijnlijk saai werk is. Maar ik vind het juist leuk en afwisselend. Het is niet standaard. Je moet vaak problemen onderzoeken en je creativiteit gebruiken om praktische oplossingen te vinden”. In de ‘balgenkamer’ staat een potje beenderlijm op een warmhoudplaatje. Laurens Jongenotter werkt aan balgen, windladen en mechaniek. Hier staat ook het pedaalklavier van de Laurentius, inmiddels netjes opgeknapt. Zijn broer Philip doet elektronica en richt onder andere de speeltafels in. In de kantine maak ik tevens kennis met Ernst Jongenotter. “Bent u familie van Philip en Laurens?” “Ja, ik ben hun vader!” Dus inderdaad een familiebedrijf. Ernst laat de houtzagerij zien. Kees is verrukt van het mooie gereedschap dat hier voorhanden is. Ik schuif nog even aan bij Ronald en Una. Het orgel zal straks een stuk
mei 2016
Max Hazeu onder toeziend oog van vader Wim en collega Laurens – jong geleerd, oud gedaan!
Adriaan Durieux werkt aan een windlade.
Philip Jongenotter toont het herstel aan het pedaalklavier.
krachtiger klinken dan onlangs. In de jaren ’70 is de winddruk verlaagd, zijn de voetopeningen verkleind en zijn niet alle balgen teruggeplaatst. Daarover de volgende keer.
De Orgelvriend
Ronald van Baekel in conclaaf met Una Cintina.
27
Wegwijzers SPRANG Hervormde Kerk, Kerkstraat 34 4 juni Start orgelexcursie met presentatie en bespeling door Sjak Smulders, zie p. 30 TERNEUZEN Grote Kerk, Noordstraat 62, 19.30 u 28 mei Minne Veldman TILBURG Kloosterkapel Het Cenakel, Kempenbaan, 16.00 u 5 juni Ad van Sleuwen (organo), Willemijn van Baar (flauto traverso), Fien van Dingenen (flauto dolce), Stephan van der Maas (oboe) USQUERT Dorpskerk, Kerkstraat 9, 20.00 u 27 mei Kees van Eersel UTRECHT Domkerk, Achter den Dom 1, 15.30 u 30 apr Jan Hage (familieconcert) (toegang vrije gift) 7 mei Jan Hage (Max Reger, Erste Sonate in fis moll, opus 33) 16 mei Peter Eilander (pinksterconcert) 21 mei Jan Hage (Olivier Messiaen, Integrale uitvoering Messe de la Pentecôte) Jacobikerk, St.-Jacobsstraat 171, 20.00 u, toegang vrije gift 4 juni Wout van Andel, Dick den Engelsman, Gerrit Christiaan de Gier, Stephen Taylor, André van Vliet en Inge Westra (herdenking 25e sterfdag Nico van den Hooven) Museum Speelklok (Buurkerk), Steenweg 6, 12.00 u, 14.00 u en 16.00 u 20 mei Sander van Marion (drie concerten met orgel & draaiorgel)
VENHUIZEN Hervormde Kerk, Kerkweg 109, 20.00 u 14 mei Everhard Zwart
WOUW Lambertuskerk, Torenstraat 1, 16.00 u 5 juni Kees van Eersel
VENRAY Petrus’ Bandenkerk, Grote Markt 24, 16.00 u 22 mei Geert Verhallen
IJMUIDEN Nieuwe Kerk, Kanaalstraat 250, 20.00 u 27 mei Dirk Out
VOORBURG Oude Kerk, Herenstraat 77, 16.00 u 7 mei Ben van Oosten
ZALTBOMMEL Grote of Sint-Maartenskerk, Kerkplein 1, 20.00 u 5 mei Arno van Wijk (hemelvaartsconcert)
WASPIK Hervormde Kerk, Raadhuisstraat 17 4 juni 15.00 u Start orgelexcursie, zie p. 30 16.00 u Slotconcert door Ad van Sleuwen
ZEVENBERGEN Hervormde Kerk, Markt 4, 20.00 u 28 mei Sander van Marion (jubileumconcert mmv Muziekvereniging Zevenbergen)
WATERINGEN Hervormde Kerk, Plein 9, 10.00-17.00 u 28 mei Orgeldag voor amateurs; 06-51666912 of info@orgelwateringen.nl. WESTZAAN Grote of Sint-Joriskerk, 15.00 u, toegang vrij / collecte 4 juni Herman van Vliet, Wybe Kooijmans en Jaap Zwart. 150 jaar Flaes-orgel, zie TOEGELICHT III WIERDEN Dorpskerk, Burg. v.d. Bergplein 3, 20.00 u, toegang vrij 5 mei Gerard Bartels, Marco Borkent en JanWillem Timmerman (bevrijdingsconcert) WILDERVANK Grote Kerk, 20.00 u 7 mei Jos van der Kooy, Reger-programma; om 19.00 toelichting ‘Reger en het orgel’
Vraag & aanbod Spelregels 1. Vraag & Aanbod is uitsluitend bestemd voor particulieren 2. Het plaatsingstarief is € 20,– (excl. BTW en bewijsexemplaar) 3. In deze rubriek kunnen artikelen met een maximale waarde van € 2.500,– worden aangeboden. Kerkorgels, harmoniums, elektronische orgels en andere artikelen c.q. diensten met een hogere waarde kunnen worden aangeboden via de reguliere advertenties. De advertentietarieven zijn op te vragen bij Marijanne Dubbink (zie colofon). Advertenties met de vermelding “t.e.a.b.”, “p.n.o.t.k.” e.d. worden niet opgenomen. 4. De redactie draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van de advertenties. 5. De uitgever heeft het recht advertenties te weigeren zonder opgaaf van redenen. Opgaven voor deze rubriek uiterlijk de 1e van de voorafgaande maand schriftelijk bij Marijanne Dubbink.
48
De Orgelvriend
ZOETERMEER Oude Kerk, Dorpsstraat 59, 15.00 u 30 apr Rien Donkersloot ZOETERWOUDE Dorpskerk, Dorpsstraat 17, 20.00 u 27 mei Wim Diepenhorst ZUIDLAREN Ontmoetingskerk, Ziekenhuisterrein Lentis/Dennenoord, 20.00 u, toegang vrije gift 4 juni Wim Opgelder ZWOLLE Grote of Sint-Michaelskerk, Grote Markt 18, 20.15 u 28 mei Marcel Verheggen mmv Studium Chorale olv Hans Leenders. “Mendelssohn voor koor en orgel” ALLE OPGAVEN ONDER VOORBEHOUD
Orgelvrienden te koop aangeboden, jaargang 2013 en 2014. € 10,00 (excl. Verz. kosten) Heeft u interesse? Mail dan naar ardjan1982@gmail.com. Tel. nr.: 06 - 12 43 27 18 ORGELIMPROVISATIE CURSUSBOEK deel I en II door Gijsbert Lekkerkerker. Elk met 10 improvisatievariaties over Psalmen. Prijs per deel € 9,95 plus porto € 2,95. Informatie en bestellen via website: www.gijsbertlekkerkerker.nl of tel. 0348 - 444 780. Ook voor privé improvisatie en orgelmuziek lessen om de 14 dagen in de herv. kerken in Harmelen en Veen en eens per maand in Puttershoek.
mei 2016