Zinvol leven Plano
09-07-2009
10:44
Pagina 1
Zinvol leven is ontstaan in de jonge christelijke gemeenschap Via Nova in Amsterdam, waar vooral jonge mensen komen die midden in het leven staan. Dit boek is dan ook een zoektocht naar een praktische toepassing van de adviezen in het boek Prediker, in het leven van elke dag. Daarbij komen alle levensterreinen aan de orde: werk, geld, plezier, relaties en geloven. De lezer wordt uitgedaagd om zich hierover met behulp van de Bijbel een mening te vormen en aan de slag te gaan. Door de toegevoegde gespreksvragen is Zinvol leven ook een inspirerend boek voor kringen.
Stefan Paas en Siebrand Wierda zijn verbonden aan de christelijke gemeenschap Via Nova. Beiden hebben veel ervaring met het brengen van de christelijke boodschap
stefan paas & siebrand wierda zinvol leven
Wat geeft het leven zin? Waar genieten we van en waar gaan we voor? Dat zijn de kernvragen van het boek Prediker, maar ze zijn ook bijzonder actueel.
stefan paas & siebrand wierda
Zinvol leven prediker
aan een gemengd publiek. ISBN 978-90-239-2379-4
boekencentrum
www.uitgeverijboekencentrum.nl 9 789023 923794 NUR 707
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 2
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 3
Stefan Paas en Siebrand Wierda
Zinvol leven Prediker
Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 4
www.uitgeverijboekencentrum.nl
Ontwerp omslag: Mulder van Meurs Ontwerp binnenwerk: zetR De bijbeltekst in deze uitgave is ontleend aan De Nieuwe bijbelvertaling, © Nederlands bijbelgenootschap . ISBN NUR © Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 5
Inhoud Inleiding
. Het leven is zinloos, maar wel leuk (Prediker :-, :-, :-) Siebrand Wierda
. Werk, werk, werk (Prediker :-, :-) Siebrand Wierda
. Alles onder controle (Prediker :-, :-) Stefan Paas
. Relaties geven me voldoening (Prediker :-, :-) Stefan Paas
. De zin van zen (Prediker :-:) Siebrand Wierda
. Kennis brengt me aan de top (Prediker :-, :-, :-, :-) Stefan Paas
. In een gezond lijf leef ik lang (Prediker :-:) Stefan Paas
. Leven in overvloed (Prediker :- en Johannes :-) Siebrand Wierda
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 11
. Het leven is zinloos, maar wel leuk . (Prediker :-, :-, :-) Siebrand Wierda
Meaningless it’s all meaningless all my life and labor is foolish and now I don’t have a reason anymore (Sixpence None The Richer) Dat is een heldere boodschap. Meaningless, it’s all meaningless… Het leven is zinloos… Vind je dat een onplezierig idee? Luister dan naar Jan Wolkers. Hij maakt het allemaal nog erger. Wolkers cultiveert de zinloosheid: ‘Het bestaan is niet meer dan feestelijke zinloosheid,’ zegt hij. ‘Juist door de zinloosheid wordt het feestelijk.’1 Het leven is zinloos, maar wel leuk. Volgens Wolkers is dat doordat het zinloos is. Volgens anderen door er in ieder geval zo veel mogelijk plezier uit te slepen. In Club Tropicana bijvoorbeeld. Daar zingt George Michael dat een smile voldoende is om binnen te komen op die plek waar je elkaar bij de hand neemt, de drank gratis is en voldoende zon voor iedereen. Klinkt goed. Het leven is zinloos, maar wel leuk… Die boodschap horen we óók in de bijbel, in het boek Prediker. Zoals je wellicht weet, is de bijbel een bibliotheek van in totaal kleinere boeken. Het boek Prediker maakt deel uit van de afdeling Wijsheidsboeken. Binnen die afdeling heb je ruwweg twee stromingen, zoals we ook in de inleiding hebben gezien. (a) Een stroming die vanuit het bestuderen van de schepping wil laten zien hoe goed de dingen allemaal kloppen en werken en hoe mooi het is dat goede mensen worden beloond en slechte worden bestraft. En . Citaat in Jan Wolkers & Steye Raviez, Jan Wolkers jaar schrijver, Amsterdam (fotoboek).
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 12
Siebrand Wierda
(b) een stroming die uitgesproken sceptisch en kritisch is: het ís allemaal niet zo mooi en het klopt vaak helemaal níet. Het gaat goede mensen juist vaak slecht, terwijl slechte mensen veel te lang leven. Prediker hoort duidelijk thuis in de laatstgenoemde stroming. Het boek ademt een sfeer van twijfel, scepsis en aarzeling. Het leven is zinloos. Overigens brengt Prediker die boodschap met adembenemend mooie zinnen. ‘Lucht en leegte,’ zegt Prediker, ‘lucht en leegte, alles is leegte.’ Mooi geallitereerd in de Nieuwe bijbelvertaling (). Het rijmt zelfs (:-): Generaties gaan, generaties komen, maar de aarde blijft altijd bestaan. De zon komt op, de zon gaat onder, en altijd snelt ze naar de plaats waar ze weer op zal gaan. Daarna nog een vers om van te smullen en een paar keer over te lezen, vers : ‘De wind waait naar het zuiden, dan draait hij naar het noorden. Hij draait en waait en draait, en al draaiend waait de wind weer terug.’ Vind je het niet mooi? De eerste zin van het boek zegt dat Prediker koning was in Jeruzalem en een zoon van David. Velen hebben hier gedacht aan de wijze koning Salomo, pakweg een millennium voor Christus. Dat Prediker zeer rijk was en vele vrouwen had (:-), zou ook goed bij Salomo passen. Er zijn echter meer punten die níet overeenkomen. In : staat bijvoorbeeld dat hij koning was over Israël. Dat kan Salomo niet gezegd hebben, want hij was tot zijn dood koning. Verder vergelijkt de auteur zich een paar keer met hen die vóór hem over Jeruzalem hebben geregeerd en zegt hij dat hij het veel beter heeft gedaan dan zijn voorgangers (:; :, ). Maar het ligt niet voor de hand dat Salomo zich zo zou vergelijken met de grote koning David voor hem. De situatie van : past evenmin bij Salomo, omdat tijdens zijn regering vrede en recht goed functioneerden. En in :- presenteert de auteur zich niet als koning, maar als onderdaan. Het gebruik van Perzische leenwoorden in het Hebreeuws duidt er verder op dat dit boek in veel later tijd is geschreven. Prediker is daarom waarschijnlijk een van de jongste boeken van het Oude Testament. Het boek is geschreven door een denker, een filosoof, een pedagoog, een schrijver. In het oorspronkelijke Hebreeuws is zijn
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 13
1. Het leven is zinloos, maar wel leuk
naam Qohelet. Luther (e/e eeuw) heeft deze naam voor het eerst vertaald met ‘Prediker’. Je kunt het ook vertalen met ‘verzamelaar’, namelijk van spreuken en wijsheden. Prediker is niet bepaald een ‘vroom’ bijbelboek. Welgeteld gaat het veertig keer over ‘God’, maar nergens in het boek vind je de oudtestamentische naam van God: Jahweh, de naam die in het Nederlands meestal wordt vertaald met H. Niet een erg vroom boek dus. Wel een sceptisch boek. Al in de tijd van Jezus was er discussie of dit boek daarom wel in de bijbel thuishoorde. Een strenge religieuze beweging (Sjammai) van die tijd vond het geschrift veel te profaan. Mildere stromingen (Hillel) accepteerden het wel en hebben uiteindelijk gelijk gekregen. Dit neemt echter niet weg dat het boek de eeuwen door met argusogen is bekeken – Prediker zou een fatalist zijn, een nihilist, een atheïst, een pessimist. In het jodendom wordt Prediker al eeuwenlang gelezen op het Loofhuttenfeest – het feest dat herinnert aan de tocht door de woestijn, waar alleen maar ‘lucht en leegte’ was. Lijkt me een goede keus: een sceptisch boek lezen als je in een loofhut woont, een huisje vol kieren en gaten. Het boek Prediker bevat een hele rij thema’s die in het leven van ons allemaal ontzettend belangrijk zijn. In dit boekje behandelen we er zeven: plezier, werk en geld, controle, relaties, religie, kennis, gezondheid en leven. In dit hoofdstuk gaat het over plezier. Het leven is zinloos, maar wel leuk.
Wij zoeken een zinvol leven Prediker doet me denken aan het verhaal van Nietzsche over een gekke man. ‘Die gekke man stak op een heldere morgen een lantaarn op en schreeuwde op de markt: “Ik zoek God, ik zoek God!” Omdat op de markt veel mensen waren die niet in God geloofden, verwekte de man een uitbundig lachen. “Is God zoekgeraakt?” zei de een. “Is hij als een kind de weg kwijtgeraakt?” vroeg een ander. “Of heeft hij zich verstopt? Is hij bang voor ons? Is hij scheep gegaan, geëmigreerd?” – zo riepen en lachten ze door elkaar heen. De gekke man sprong tussen hen rond en doorboorde hen met zijn blikken. “Waar God heen is?” riep hij, “Ik zal het u zeggen: wij hebben hem gedood – u en ik. Wij zijn allemaal moor-
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 14
Siebrand Wierda
denaars. Maar hoe hebben wij het gekund? Hoe konden wij de zee leegdrinken? Wie heeft ons de spons gegeven om de hele horizon uit te wissen? Wat deden we toen we deze aarde van haar zon losmaakten? Waarheen beweegt ze zich nu? Waarheen bewegen wij ons? Weg van alle zonnen? Vallen we niet voortdurend? En achterwaarts, opzij, voorwaarts, naar alle kanten? Is er nog een boven en een beneden? Dolen we niet door een eindeloos Niets?”’ Als je met dit in gedachten Prediker leest, zou je denken dat Prediker de opa was van Nietzsche. ‘Wat er was, zal er altijd weer zijn, wat er is gedaan, zal altijd weer worden gedaan. Er is niets nieuws onder de zon. De vroegere generaties zijn vergeten en ook de komende zullen weer worden vergeten…’ Dolen we door een eindeloos Niets? Kijk wat Prediker dan doet. Hij zegt tegen zichzelf: ‘Kom, laat ik proberen de genoegens van het leven te smaken en te genieten van het goede.’ Kun je het je voorstellen? Lijkt mij wel! Overweldigd door het gevoel volstrekt alleen te zijn in dit grenzenloze heelal, een stofje in de kosmos, een onbetekenend zandkorreltje aan het strand van de eeuwigheid… Dan ga je drinken. Maar dan is één glaasje niet genoeg. Dan zet je het op een zuipen! Inderdaad, dat is wat Prediker deed. ‘Vrolijkheid’ noemt hij het in :. Stel je daarbij gerust voor dat hij oceanen van drank naar binnen slorpte, ernaar verlangend om laveloos te zijn. Vers : ‘Ik heb mezelf ondergedompeld in de vrolijkheid van de wijn.’ Maar dat niet alleen. In vers noemt hij naast ‘vrolijkheid’ ook ‘vreugde’. Vrolijkheid is lol. Borrelpraat. Onderbroekenhumor. Nederlandse mannen in oranje tenues op Zwitserse campings. Vreugde is meer de beschaafde variant. Concertgebouw-vijftigers die na afloop van een muziekstuk plotseling allemaal beschaafd moeten hoesten. Bezoekers van een zéér beschaafd restaurant waar je voor een vermogen enkele liflafjes krijgt en aan het einde van de avond liefst de Febo zou opzoeken (maar dat kun je niet maken, want je vriendin heeft juist voor deze avond haar allermooiste jurk aangetrokken). In vrolijkheid heeft Prediker het gezocht. En in vreugde. En in nog veel meer. Kijk naar de verzen -: hij heeft paleizen gebouwd, wijngaarden geplant, parken aangelegd. Veel personeel had hij, in de vorm van slaven en slavinnen. Een grotere veestapel dan ooit iemand voor hem heeft gehad. En, slot van vers : ‘Ik heb het genot geproefd van vele, vele vrouwen.’ Ik moest denken aan dat lied van Bram Vermeulen, ‘Dorst’:
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 15
1. Het leven is zinloos, maar wel leuk
Mijn vriend, kom, laat ons samen drinken, kom, laat ons samen ondergaan, verdrinken in de wanhoop van het glas en vergeten dat we ooit hebben bestaan. Mijn vriend, kom, laat ons samen dromen van alles wat nog komen kan, van alle vrouwen hier op aarde, van alle vrouwen en wij de enige man. Zuip, mijn vriend, slemp, mijn vriend, schreeuw en wees niet bang, brul, mijn vriend, bral mijn vriend: de nacht is eindeloos lang. Mijn ziel is te groot, hij barst uit mijn borst: ik heb dorst, dorst, dorst. Het leven is misschien zinloos, maar het is wel leuk. Waarom doet Prediker dit allemaal? En waarom doen ook wij zulke dingen? Afgelopen jaar speelde in het Amsterdamse Bostheater een bewerking van ‘Zomergasten’. Dat is een stuk uit van de Russische schrijver Maxim Gorki. Het gaat over bewoners van datsja’s, zomerhuisjes waarin mensen uit de stad die het zich konden permitteren, verbleven gedurende de zomermaanden. Even weg uit de hitte en de drukte van de stad. Tijdens eindeloos lange zomeravonden hebben ze daar conversaties over de zin van het bestaan. Helaas ontaarden die steeds in grimmige emotionele ruzies. Mij trof hoe de regisseuse van het Bostheater het stuk typeerde. ‘Het stuk is,’ zo zei ze in het Parool, ‘een tragische komedie met een hunkering naar een zinvol leven.’ Als je het gezien hebt, weet je dat dit inderdaad een treffende omschrijving is. Een tragische komedie met een hunkering naar een zinvol leven… Maar dat is ook wat Prediker aan het doen is. Hij zoekt en zoekt en zoekt. Naar een zinvol leven! Vers nog een keer: ‘Ik heb mezelf ondergedompeld in de vrolijkheid van de wijn, en ik greep die dwaasheid aan om te onderzoeken of ik in mijn wijsheid – want die behield altijd de overhand – kon ontdekken wat een mens het beste doen kan, dat lut-
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 16
Siebrand Wierda
tel aantal levensdagen dat hij doorbrengt onder de hemel.’ Prediker is ontzettend druk bezig met een zoektocht naar een zinvol leven. En dat doen wij allemaal! Wij denken dat er geen antwoorden zijn. Wij denken dat dit leven alles is. Daarom doen we allemaal wat Prediker ook deed: plezier maken. Met drank. Met chique restaurants. Sommigen met een datsja. En velen met seks. Moeten we nog een top- maken van wat we allemaal doen om plezier te maken? Maar denk nu eens door. Neem seks. Is seks werkelijk alleen maar iets voor een pleziertje van een half uur of een uur of een nacht – afhankelijk van je leeftijd of je conditie of het aantal euro’s dat je tot je beschikking hebt? Is seks werkelijk alleen maar iets wat je plezier voor zo’n moment geeft? Natuurlijk niet. Ratten doen het puur voor de seks. Maar mensen? Jij en ik? Wij doen het voor meer. Wij willen geliefd zijn. Wij verlangen er diep naar om de moeite waard gevonden te worden. Wij willen bij die ene zijn, die zegt: ‘Jij bent geweldig.’ Niet om de seks, maar om jou zélf. Jíj bent geweldig. En zo is het ook met al die andere dingen. Maakt drank een mens gelukkig? Natuurlijk niet. Je wilt bij anderen zijn. Je wilt waardevol zijn. Je wilt liefde geven en verbondenheid en interesse. En dat ook terugontvangen. Datzelfde geldt voor rijkdom en bezittingen. Een mens wil de moeite waard zijn. Jij en ik, wij zoeken een zinvol leven.
Plezier is onvoldoende voor een zinvol leven Bijzondere kerel is het hoor, die Prediker. In : zegt hij dat hij ‘grootse dingen’ heeft ondernomen. Nu, zo is het precies! Groots! Het is onvoorstelbaar wat hij allemaal bij elkaar heeft gekocht. Paleizen, wijngaarden, tuinen, parken, waterbekkens, slaven, slavinnen, een gigantische veestapel, een eigen opera-orkest (of rockband, Prediker zelf spreekt over ‘zangers en zangeressen’, vers ) én een complete harem. Kan misschien promille van de bevolking zichzelf zoiets permitteren? Het klopt in elk geval precies wat in vers staat: ‘Grootse dingen heb ik ondernomen.’ Het woord ‘groots’ doet me denken aan Intermediair, waar rond de zomer van ene Nathalie wekelijks op de pagina ‘Werk’ een column schreef. Boven de column werd ze geïntroduceerd als ‘ongekend ambitieus en oneindig commercieel’. Klaar voor het grote werk. In haar column schreef ze een keer over een tripje naar New York, samen met haar
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 17
1. Het leven is zinloos, maar wel leuk
baas, die ook haar minnaar was – althans: minnaar-to-be, wat hém betrof. Maar Nathalie is toen naar huis gevlucht, totaal in de war. Ze schreef: ‘Het grootse en meeslepende leven waar ik altijd van heb gedroomd, begint me nu toch echt de keel uit te hangen. Straks maar even langs mijn moeder. Koekje eten. Thee drinken.’ Misschien ontdekt Nathalie wat Prediker ook heeft ontdekt: plezier is onvoldoende voor een zinvol leven. Op twee plaatsen in de bijbeltekst zie ik dat hij deze conclusie trekt: . Om te beginnen, plezier helpt onvoldoende om af te leiden. In vers zegt Prediker dat, ondanks dat hij zich dompelde in de vrolijkheid van de wijn, zijn wijsheid de overhand hield. En in vers , slot: ‘En bij alles wat ik voor mezelf verworven had, behield ik ook mijn wijsheid.’ Al die dingen die Prediker deed, al dat plezier dat hij zocht, het leek alsof steeds meer deze waarheid doorbrak: ‘Dit helpt mij niet om ergens voor te leven. Weliswaar raakten de dingen die ik deed mij fysiek, maar ik ben meer dan een dier! Ik ben meer dan een lijf dat bevrediging zoekt! Al dat plezier, het leidde mij tijdelijk af, maar het was niet blijvend, ik ben er niet werkelijk door veranderd.’ . En verder, plezier helpt onvoldoende om voldoening te ontvangen. In vers is Predikers conclusie: ‘Maar toen nam ik alles wat ik ondernomen had nog eens in ogenschouw, alles wat mijn moeizaam gezwoeg me opgeleverd had, en ik zag in dat het allemaal maar lucht en najagen van wind was. Het had geen enkel nut onder de zon.’ In plaats van voldoening was het ‘najagen van wind’, zo merkt Prediker. De eerste keer dronken was leuk, de eerste keer platte seks ook. Maar hij wilde meer. En meer. En nog meer. En uiteindelijk ontdekte hij: het is als wind! Het gevoel dat je erbij hebt, kun je niet eens tot de volgende dag vasthouden…! Hoe brak kun je zijn na al die drank. En wat kan het tegenvallen met die persoon die vannacht nog zo geweldig leek. Het is als wind. Je voelt het even, maar dan glipt het zo weer tussen je vingers door. En dus is plezier onvoldoende voor een zinvol leven. Sterker nog: het kan een vloek worden in plaats van een zegen. Omdat je steeds meer wilt. Meer seks, meer geld, meer woonruimte, meer sieraden… De honger neemt toe in plaats van af.
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 18
Siebrand Wierda
Ik hoop dat je dit verhaal tot nu toe goed hebt gevolgd. Ik heb dus níet gezegd dat in de bijbel staat dat je niet mag genieten van allerlei dingen. Dat wil ik toch maar even duidelijk gezegd hebben. Want maar al te vaak wordt het christelijk geloof afgeschilderd of gezien als een vijand van plezier en van genot – bijvoorbeeld als het gaat om drinken of er goed uitzien of seks. In de bijbel vind je echter op tal van plaatsen lovende woorden hierover. Het huwelijk wordt in de bijbel gezien als een verbeelding van de unieke en zeer intieme relatie tussen God en zijn volk. En over drank en schoonheid staat in Psalm , om maar één voorbeeld te noemen: ‘Zo zal de mens brood winnen uit de aarde en wijn die het mensenhart verheugt, geurige olie die het gelaat doet stralen.’ Prachtig allemaal dus. Wat ik hier echter duidelijk wil maken, is dat onze zoektocht naar plezier onvoldoende is voor een zinvol leven. Als je vertrouwt op deze dingen van plezier en er je heil in zoekt, dan is plezier jouw afgod. En dan merk je dat al deze dingen je hooguit tijdelijk en hooguit oppervlakkige bevrediging geven. Terwijl je zoekt naar meer…
God biedt je werkelijke vreugde In plaats van bij een afgod – plezier – moeten we bij God zijn. Dat geloof ik van harte. We moeten bij de God van de bijbel zijn, de God die de Vader is van Jezus Christus. Op diverse plaatsen in het boek Prediker lijkt het alsof de auteur een stapje opzij doet en toelaat dat er door die God een alternatief wordt geboden. Het zijn kleine openingen in het betoog, waarin als het ware wat wolken van de donkere hemel worden weggetrokken en er een goddelijk perspectief oplicht. Zo bijvoorbeeld in :: ‘Wanneer een mens geniet van rijkdom en bezit, wanneer hem dat door God wordt toegestaan als zijn rechtmatig deel en hij zich verheugt in alles wat hij moeizaam heeft verworven, is dat een geschenk van God.’ De uitdaging volgens dit vers is om de hand van God te zien in de dingen waar een mens zich in verheugt. Het is een geschenk van God als je dat kunt doen. Als je deze levensvisie aanhangt, zie je in het goede dat je ontvangt een cadeau van God. Dit geeft veel ontspanning. Weg van dat hijgerige, een open oog hebben voor God die boven de dingen staat. Dankbaar voor alles waarvan je kunt genieten. Een goede maaltijd. De roes van wijn. Het genot van een intieme rela-
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 19
1. Het leven is zinloos, maar wel leuk
tie met de geliefde aan wie je je voor het leven hebt verbonden. Dit alles is volgens de bijbel zelfs een voorbode van de hemelse vreugde die eenmaal zal aanbreken. Maar het gaat nog verder. En dat is nodig ook. Immers, het ís allemaal niet zo mooi en het klopt vaak helemaal níet. Hoe vaak niet gaat het slecht met goede mensen en leven slechte mensen veel te lang? Er is meer nodig dan dankbaarheid jegens een God die een mens wil laten genieten van het goede leven. Maar lees verder! In : staat: ‘Dan piekert een mens tenminste niet zo veel over het luttel aantal dagen van zijn leven, maar gaat hij van ganser harte op in de vreugde die God hem toebedeelt.’ Hier gaat het om. Vreugde die God iemand toebedeelt. Dat gaat uit boven het zoeken naar een zinvol leven. Als een zinvol of gelukkig leven ons doel is, welke rol speelt God dan? Hij is dan een middel tot een doel. Hopelijk geeft God je voldoende dingen waarmee jij je leven zinvol acht en waardoor jij gelukkig bent. Maar dan gebruik je God om gelukkig te worden op de manier die jij de beste vindt. Het geheim is echter om niet je levensgeluk te zoeken in een pakketje zegeningen die God je wellicht geeft, maar om aan de andere kant te beginnen. Het kennen van God, het persoonlijk met hem omgaan, het leven met hem, dát geeft een mens werkelijke vreugde. Dan kom je tot je bestemming. Je gaat op in de vreugde die God je toebedeelt. Je geniet van God zelf. In het christelijk geloof is er veel ruimte om sceptisch te zijn. Geen vraag of overtuiging is te gek. Ik bedoel: als Prediker erbij hoort, dan is er heel wat plaats voor dwarse mensen. Maar wat is het doel van zo’n veelkleurige gemeenschap? Dat wij allemaal steeds meer ontdekken van de vreugde die je ontvangt als je God persoonlijk kent. Dat je kunt genieten van hemzelf. Ik hoop dat dit hoofdstuk je aan het denken heeft gezet over de rol die de afgod plezier misschien speelt in je leven. En dat ik je een hint heb gegeven van een God die je werkelijke vreugde wil geven. Dat is de moeite van het onderzoeken waard.
Gespreksvragen . In hoeverre ben je bang voor plezier? Ben je in staat om te genieten van het leven?
9096_Zinvol leven 5.0
08-07-2009
12:48
Pagina 20
Siebrand Wierda
. In hoeverre ben jij verslaafd aan plezier? En hoe zien anderen (bijvoorbeeld je gezinsleden of je vrienden of de andere kringleden) dat ten aanzien van jou? . Stel je een geweldige dag voor, met alle tijd en geld om die dingen te doen die je het liefst zou willen doen. Wat zou je dan doen? (Probeer eerlijk te zijn.) . Als er bij jou verschijnselen zijn van verslaving aan plezier, welke stappen zou je dan kunnen zetten om daarmee te breken? Zou je die stappen ook willen zetten? . Als je met pijn te maken hebt of met grote teleurstelling, hoe kun je dan toch vreugde in God ervaren? Of is God voor jou te ver weg om dit te kunnen beantwoorden? . Neem jij aan het einde van de dag de tijd om na te denken over wat je hebt ontvangen, om vervolgens dankbaar te zijn? Speelt God daarin voor jou een rol? Dank je hem bijvoorbeeld? Waarom wel/niet? . Welke bijbelgedeelten helpen jou om in God je diepste vreugde te zoeken? Deel je ervaringen op dit punt en praat er met elkaar over door.