E Z U E K L O O H SC Dit is een commerciële bijlage bij Brabants Dagblad - januari 2015
e Laat je kind d keuze maken
3 oor Begeleiding d n werkt deleerlinge e m 5 dt snel in Brugklasser v zijn draai
7 t voor h c a d n a a r e e M 9 praktijk in vmbo
11
Technasium a’s inspireert bèt
Helicon VMBO Eindhoven en Helicon MBO Eindhoven
HET LEEFT...
HET BRUIST...
Open OPEN 20 2 0 Dag AVOND HET KNETTERT!
Eindhoven
KOM HET ZELF ERVAREN!
DINSDAG
JANUARI
Zaterdag 24 januari
10.30 - 14.30 uur Helicon VMBO Eindhoven
• Minilessen 14 januari 11 februari
VAN 18.00 UUR TOT 21.00 UUR
NEEM ALVAST EEN KIJKJE OP
WWW.DESANCTA.NL
helicon.nl
Kom ooK naar
Helicon MBO Eindhoven
onze open dag
Tuin, Park & Landschap •Tuin, •Boomverzorging/ETW •Bloem & Vormgeving •Dierverzorging
op zondag 18 januari 2015 13.00 – 16.00 uur
VMBO Eindhoven MBO Eindhoven Locatellistraat 5, 5654 JB Eindhoven (040) 259 57 57
Cobbenhagenlyceum za. 17 januari van 11.00 tot 14.00 uur Cobbenhagenmavo di. 20 januari van 19.00 tot 21.30 uur Durendael za. 31 januari van 11.00 tot 14.00 uur Ruiven do. 5 februari van 18.30 tot 21.00 uur Jozefmavo di. 10 februari van 19.00 tot 21.30 uur
2College, jouw keuze!
Meer informatie: www.2college.nl
vormgeving: HD ontwerp Tilburg • foto: Roger Lafèbre
OPEN DAGEN 2COLLEGE
3
Wordt je kind gezien op school? Chantal Janssen (links) en Andrea Niemarkt: ‘Ga het gesprek aan met je kind’.
Waar moet je als ouder op letten bij het kiezen van een school? Enkele suggesties van Andrea Niemarkt en Chantal Janssen van het Rythovius College in Eersel. Het Rythovius College is met ruim dertienhonderd leerlingen naar de huidige begrippen niet echt een grote school. Maar als je van een basisschool komt is dat toch even wennen, ook voor de ouders. Loopt je kind niet verloren in die massa? “Voor ouders is het belangrijk om te weten of hun kind gezien wordt. Neem bijvoorbeeld pesten, een hot item. Hoe gaat een school daar mee om? Na hoeveel tijd wordt er ingegrepen? Zijn ook de kinderen in beeld die minder zichtbaar zijn? Hoe kort zijn de lijnen naar de ouders? Dat soort vragen zou ik stellen”, zegt Andrea Niemarkt, adjunct-sectordirecteur havo/ vwo. Het gaat erom dat een kind zich op een school op zijn plek weet, zegt Chantal Janssen, adjunct-sectordirecteur mavo. Maar hoe kom je daar achter? “Wat voelt een kind als het de school en de klas binnenloopt? Dat is heel bepalend voor een kind. En de een voelt zich het beste thuis in een kleine school, en de ander gedijt beter in een grote school met verschillende richtingen. De een houdt van een modern, kleurig gebouw, een ander voelt zich vertrouwd in
een ouderwets, kloosterachtig gebouw. Elk kind reageert anders.” Het bezoeken van een open dag kan al heel bepalend zijn. “De eerste indruk is heel belangrijk, dan valt vaak al de beslissing is onze ervaring.” Maar net als andere scholen biedt het Rythovius aan de toekomstige brugklassers een aantal activiteiten aan om nader kennis te maken en de gevoelsmatige keuze te onderbouwen. Doorgaans hebben zoon of dochter de beslissende stem als het gaat om de schoolkeuze. Maar wat als je als ouder een andere school in gedachten had? “Ga het gesprek aan met je kind. En bezoek ook zeker open dagen van andere scholen. Zodat je als ouder goed zicht krijgt op de motieven van je kind om voor die ene school te kiezen. Kinderen voorzien op die leeftijd nog niet helemaal de mogelijke consequenties”, zegt Janssen. Ze geeft het voorbeeld van een kind dat voor een andere school koos dan de andere leeftijdgenootjes in het dorp. Het gevolg was dat het elke dag alleen een flinke afstand naar de middelbare school moest fietsen. Toen dat een probleem werd kwam aan het licht dat het kind op de basisschool door anderen was buitengesloten. Op het Rythovius College worden de leerlingen in de brugklas zoveel mogelijk gemengd. Als er veel leerlingen van een bepaalde basisschool komen, dan worden die bij verschillende klassen ingedeeld. Men wil zo
voorkomen dat eventuele groepsvorming van de basisschool zich voortzet op de middelbare school. “Overigens mogen leerlingen hun voorkeuren aangeven bij wie ze in de klas willen zitten. Maar wij vinden het van belang dat leerlingen met een frisse blik aan de middelbare school beginnen en andere contacten maken. Ouders maken zich daar wel eens zorgen over, maar leerlingen hebben daar geen moeite mee, is onze ervaring”.
Ver fietsen In Nederland komt negentig procent van de leerlingen met de fiets naar school. Het Rythovius College kent als streekschool veel leerlingen die van ver komen fietsen. De maximale afstand is zo’n 15 kilometer. Dat houdt in dat een kind elke dag anderhalf tot twee uur op de fiets zit, in weer en wind. Dat is pittig, maar te doen, zegt de school. Voordeel is ook dat kinderen zo aan hun conditie werken. De school houdt bovendien met het rooster rekening met deze ‘buitenkinderen’.
‘Laat je kind de keuze maken’ Hoe vind je als ouder een middelbare school voor je kind? Ga niet over een nacht ijs en luister vooral goed naar zoon of dochter, luidt het advies van het Beatrix College in Tilburg.
vriendinnetje er ook naar toe gaat. Dat is nogal mager. Wij zien dat vriendschappen die op de basisschool voor eeuwig leken op de middelbare school plotseling voorbij zijn. En dan heeft je kind misschien een probleem.”
Door: Emmanuel Naaijkens
Het is de taak voor ouders informatie in te winnen over wat een school allemaal te bieden heeft, zowel wat betreft het onderwijs als de zorg en begeleiding. Die informatie is te vinden in allerlei officiële bronnen zoals de schoolgids, de landelijke website van middelbare scholen en ranglijstjes in de media. Vrenssen heeft niet het idee dat veel ouders zich verdiepen in die cijfers en oordelen. “Ze praten over op feestjes of gewoon in de supermarkt met vrienden en kennissen die al ervaring hebben met een bepaalde school. Het is goed om dat zo te doen, want je krijgt zo een beeld van een school zoals anderen dat beleven.”
Een kind heeft een belangrijke stem als het gaat om de keuze van een middelbare school. En dat is maar goed ook, zeggen teamleider Marion Schoonen en leshuisdirecteur Jan Vrenssen van het Beatrix College in Tilburg. “Zoon of dochter brengt een groot deel van de tijd door op een middelbare school, en dan moet het kind er zich wel thuisvoelen. Dat effect moet je niet onderschatten. Sfeer is voor kinderen heel belangrijk. De middelbare school is voor een kind dat van de basisschool komt een nieuwe stap naar volwassenheid en je moet het daarin serieus nemen.” Maar dat betekent niet dat ouders klakkeloos mee moeten gaan in de wensen van hun kind, benadrukt Vrenssen. Hun rol is om te toetsen waar de voorkeur van zoon of dochter op gebaseerd is en of die wel voldoende hout snijdt. “Er zijn bijvoorbeeld kinderen die voor een bepaalde school kiezen omdat vriendje of
COLOFON
En natuurlijk is het van belang de open dag te bezoeken. Een school presenteert zich dan van haar zondagse kant, maar als dat slechts ‘windowdressing’ is dan prikken ouders daar zo doorheen, is de overtuiging op het Beatrix. Schoonen: “Vraag aan leerlingen wat hun ervaringen zijn, bijvoorbeeld wat een school doet als het voor een leerling even tegenzit. Zij zijn
Schoolkeuze is een uitgave van Wegener Media BV, Postbus 90, 5680 AB Best Bezoekadres Tormentil 1, 5684 PK Best Schoolkeuze verschijnt bij het Brabants Dagblad en het Eindhovens Dagblad
Jan Vrenssen en Marion Schoonen: ‘Vraag het de leerlingen’ open, geven eerlijk antwoord en gaan zaken niet mooier voorstellen dan ze zijn.” Leerlingen hebben bovendien nog andere momenten om te proeven aan de ‘grote school’, zoals tijdens meeloopmiddagen. Dat is een hele laagdrempelige manier om als kind een beeld te kunnen vormen. Vrenssen en Schoonen waarschuwen ouders er ook
Uitgever Erik van Gruijthuijsen Schoolkeuze is geproduceerd onder verantwoordelijkheid van Marketing
Productie Naaijkens Journalistiek (Emmanuel Naaijkens) Andrea van Dael JM
Projectleiding Lizzy Koeton
Fotografie Van Assendelft Fotografie Dolph Cantrijn, Marc Bolsius Fotopersburo Van de Meulenhof
voor dat ze in hun kind niet moeten overvragen. “Niets is erger dan een kind dat op de tenen moet lopen omdat het het niveau maar nét aan kan. Het risico is groot dat een kind het niet redt en naar een lager niveau afstroomt. Dat zijn trieste situaties die een grote impact hebben. Beter is het om dan wat lager te starten en later op te stromen.”
Advertenties Direct Sales 088-0139997 Lezersservice 088-0139997 Druk Wegener Nieuwsdruk BV, Apeldoorn
Copyright Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van (de inhoud) van deze uitgave wordt uitdrukkelijk voorbehouden. De rechten berusten bij Wegener Media.
Helicon MBO Tilburg Helicon MBO Den Bosch en locatie Boxtel
Open dagen Tilburg
Zon. 18 januari
11.00 - 15.00 uur
Den Bosch en locatie Boxtel Zon. 1 februari 11.00 - 16.00 uur
helicon.nl
MBO Tilburg
Loudonstraat 2, 5018 GE Tilburg (013) 462 71 10, info.mt@helicon.nl
MBO Den Bosch
Vlijmenseweg 1A, 5223 GW ’s-Hertogenbosch (073) 611 22 22, info.mb@helicon.nl
MBO Den Bosch locatie Boxtel
Schouwrooij 2, 5281 RE Boxtel (073) 611 22 22, info.mb@helicon.nl
Kom langs!
GEWOON EEN. SUPERTOFFE. SCHOOL!.
17 januari
KOM NAAR DE INFODAG EN/OF OPEN SCHOOL VAN HET WILLEM VAN ORANJE COLLEGE
10.00 - 14.00 uur
Open dag locatie Den Bosch
VANDAAG:.
Resultaatgericht
Innovatief Eigenwijs
Ondernemend
Bevlogen
WIJK EN AALBURG OPEN SCHOOL 10 JANUARI 2015 10.00-12.30 UUR
WAALWIJK INFOMIDDAG 21 JANUARI 2015 LEERLINGEN GROEP 8 VANAF 13.30 UUR INFOAVOND 21 JANUARI 2015 OUDERS/VERZORGERS VANAF 19.30 UUR
Business • Design • Dier Food • Landschap Natuur • Plant www.hashogeschool.nl
KIJK VOOR MEER OP: WWW.HET-WILLEM.NL
en neem je ouders mee!
5
‘Begeleiding door medeleerlingen werkt’ De leerlingen Emre en Mustafa maken huiswerk onder begeleiding van tutor Fij.
Een tutorproject voor met name allochtone brugklassers. Daarvoor koos het Sint-Janslyceum in Den Bosch. Met positieve effecten op uitstroomcijfers en motivatie. Door: Andrea van Dael
Negen jaar geleden sloeg het Sint-Janslyceum de handen ineen met Stichting Marokkaanse Jongeren Den Bosch voor een tutorproject voor de brugklas. Sinds vijf jaar organiseert de school het project zelf. Tutoren, ofwel bovenbouwleerlingen, begeleiden de zogenoemde tuti’s bij hun huiswerk. Paulien Lurinks (49) adjunct-sector directeur brugklas: ”Achttien brugklasleerlingen van allochtone afkomst worden gekoppeld aan tutoren afkomstig uit de bovenbouw van mavo, havo en vwo. En wel meteen na de herfstvakantie voor álle leerlingen van allochtone afkomst in de mavo, mavo/havo, of havo/atheneumbrugklas.” Het is een keuze om vooraf niet te toetsen wie wel of geen taalachterstand heeft. Daardoor lijkt het of leerlingen van allochtone afkomst meteen in een bepaald hokje worden geplaatst. Lurinks: “We willen met dit beleid niet allochtone leerlingen bij voorbaat in een bepaalde hoek duwen, maar
willen degenen met een taalachterstand goede kansen geven.” De praktijk leert dat deze kinderen vaker moeite hebben met taal en dat het uitvalpercentage onder leerlingen van allochtone afkomst hoger is. “Na enige tijd blijkt inderdaad dat sommige allochtone leerlingen de extra begeleiding niet nodig hebben en dan komen er plekken vrij. Als autochtone leerlingen moeite hebben met Nederlands, kunnen ze vervolgens ook een tutor krijgen.” Tutoren worden gevraagd door de mentor. Leraren/begeleiders zijn op hun beurt aan hen gekoppeld. Afspraken tussen de tuti en tutor staan op een kaart, zodat de gekoppelde docent grip houdt op al dan niet nagekomen afspraken. Als een tuti niet komt, belt zijn eigen begeleider, niet de tutor. Gymnasiaste en tutor Fij (15): “Je kreeg een training en screening van twee dagdelen met rollenspelen over hoe je leerlingen motiveert. Ook moest je onder meer een blokkenbouwwerk dusdanig beschrijven, dat een ander dit bouwde zoals op jouw tekening. Ik vind het heel leuk om brugklassers les te geven. Vorig jaar had ik een tuti die heel stil was, omdat hij weinig Nederlands sprak. Uiteindelijk kon ik hem toch helpen door veel vragen te stellen.”
‘Ik snap het nu beter’ Naam: Brugklassers Emre (12) en Mustafa (13) Emre: “Van mijn tutor leer ik hoe ik mijn huiswerk goed kan plannen. Op de woensdag helpt ze me met mijn huiswerk voor de twee dagen erna. Wiskunde, scheikunde, Frans, Engels, biologie... Ook overhoort ze me. Mijn ouders helpen me thuis weer met tekenen.” Mustafa: “Ik vind het ook gezellig werken met mijn tutor. Ze leert me vooral trucjes voor de Nederlandse taal. Wanneer schrijf je -d of -dt, wat zijn hulpwerkwoorden? Ook helpt ze me vooruit plannen
voor mijn proefwerken. Thuis spreken we twee talen en Arabisch en Nederlands hebben hele verschillende regels.” Emre: “Mijn punten stijgen, ik sta nu een 7,7 gemiddeld! Ik kan straks naar de havo.” Mustafa: “Ik snap de regels van de Nederlandse taal nu beter. Het is heel fijn dat ik al mijn vragen kan stellen aan mijn tutor. Het is nog even afwachten hoe mijn cijfers worden.”
De kunst van het loslaten Jan Vrenssen, leshuisdirecteur van het Beatrix College: “Voor kinderen lijkt de stap van basisschool naar middelbare school heel groot, maar dat geldt evenzeer voor de ouders. De relatie met hun kind wordt anders. Kinderen zoeken hun eigen weg, namen afstand van hun ouders. Ze merken dat bijvoorbeeld als ze hun kind komen ophalen van een schoolfeestje en te horen krijgen: bij de poort wachten. Het is dodelijk om als moeder het vergeten broodtrommeltje af te komen geven in de klas. Op de basisschool wordt dat nog wel gewaardeerd, maar op de
middelbare school is er een heel andere cultuur. Het zijn pubers en die moeten de ruimte krijgen om hun identiteit te ontdekken. Je moet dus als ouder een stap terug doen, ook al kost dat moeite omdat je het beste met je kind voor hebt. Het maken van huiswerk wil nog wel eens een bron van ergernis zijn, zeker als de cijfers tegenvallen. Wat niet helpt is dreigen met straffen en sancties. Beter is het om afspraken te maken met je kind, en het je vertrouwen te schenken en daarmee serieus te nemen. Daar heb je de hele schoolperiode profijt van.”
Foto Marc Bolsius Ook in 2 mavo zijn er zes tuti’s die begeleiding krijgen van tutoren van mavo 4. Lurinks ziet een positieve uitwerking op de motivatie van beide kanten. Het project heeft ook een positieve invloed op de uitstroomcijfers. “Maar we zullen ook aan andere factoren moeten blijven werken, zoals het contact met de ouders en de manier van informatieverstrekking.” Ouders van allochtone leerlingen worden speciaal voorgelicht over het tutor-project en zijn volgens Lurinks vaak enthousiast, omdat ze ook niet altijd weten hoe ze hun kinderen moeten begeleiden. “Bijvoorbeeld door een eigen Nederlandse taalachterstand.” Het Sint-Janslyceum heeft verder een algemeen huiswerkbeleid met een huiswerkafsprakenkaart en een schrijfklas voor als huiswerk niet af is.
Big Brother Door: Emmanuel Naaijkens
In mijn tijd op de middelbare school was ‘1984’ een cultboek. We hadden nog tien, vijftien jaar te gaan en dan zou de verschrikkelijke voorspelling van de Britse schrijver George Orwell uitkomen. De wereld zou in de greep raken van totalitaire regimes, waar de Big Brothers ieder individu in de gaten hielden. Wij huiverden in de schoolbanken, zo beeldend kon onze docent Engels over het boek vertellen. Maar op 1 januari 1984 zag de wereld er niet anders uit dan op 31 december van het jaar daarvoor. Wisten wij veel dat Big Brother nog verscholen zat tussen de bits en bytes van de aanstaande digitale revolutie. Voor de huidige generatie scholieren is Big Brother niet langer een hersenschim, maar harde werkelijkheid. Een van de gedaantes waarin het monster zich manifesteert heet Magister. Volgens de fabrikant een ‘ideaal en gebruiksvriendelijk softwarepakket waarin de school alles in kwijt kan’. ALLES. Haal je een onvoldoende voor Frans, word je de klas uitgestuurd, kom je te laat, heb je je huiswerk niet gemaakt: het staat allemaal geregistreerd. En wat erger is, de ouders weten het ook in no time, want zij kunnen meekijken in het registratiesysteem van de school. Niets blijft meer geheim. Wat waren wij vroeger toch bevoorrecht. Alleen als je mooie resultaten had, liet je je cijferkaart thuis aan je ouders zien. Ging het minder goed, dan hield je de onvoldoendes zo lang mogelijk verborgen. Desnoods voorzag je de cijferkaarten van een valse handtekening. Nu moet je het computersysteem hacken om te kunnen sjoemelen. Bewakingscamera’s moesten bij wijze van spreken nog uitgevonden worden. De fietsenstalling was een van de favoriete plekken om ongestoord rond te hangen, te blowen of te zoenen. Er moest alleen iemand op de uitkijk staan voor de conciërge, die er een sport van maakte om leerlingen te betrappen op onbetamelijk gedrag (in de ogen van de school uiteraard). Big Brother is watching you, ook op school. Dat had zelfs George Orwell niet voorzien. Arme leerlingen van de 21e eeuw!
ZONDAg 18 jANuAri
OPEN DAg
van 11.00 tot 16.00 uur
DE rOOi PANNEN www.derooipannen.nl
Tilburg VMBO MBO Handel MBO Horeca MBO Toerisme/Recreatie MBO Vormgeving MBO Marketing/Evenementen EiNDHOVEN VMBO Consumptief MBO Horeca MBO Toerisme/Recreatie brEDA MBO Horeca MBO Toerisme/Recreatie
Open Dag @ zaterdag 7 februari van 09.30 - 14.00 uur Samen komen we tot nieuwe inzichten
Leren doe je ook buiten de schoolbanken
De praktijk is een fijne vorm van leren
OPEN HUIS
ZONDAG 8 februari van 11.00 tot 16.00 uur
! k o o m Ko
Een vervolgopleiding kiezen valt niet mee. De keuze is groot. Bovendien, hoe zit het met de kans op een baan. En ligt de school in de buurt? Tijdens het Open Huis van De Leijgraaf helpen wij u en uw kind met deze vragen. Kom en proef de sfeer, volg een Meedraailes, bezoek de speciale Open Huissessie ‘Kiezen doe je zo’ en laat u vooral informeren door onze leerlingen en docenten.
www.commanderijcollege.nl
Kijk op www.leijgraaf.nl/openhuis voor meer informatie en welke locaties deelnemen aan het Open Huis.
Havo-vwo: Vmbo Gemert: Vmbo Laarbeek: Praktijkonderwijs:
Sleutelbosch 2, Gemert St. Josephstraat 17, Gemert Muzenlaan 2, Beek en Donk Pater van den Elsenstraat 1, Gemert
Brugklasser vindt snel zijn draai De overstap van basisschool naar middelbare school lijkt groot, maar brugklassers vinden snel hun draai. De mentor is de verbindende schakel. Door: Emmanuel Naaijkens
Van een relatief kleine basisschool naar een grote middelbare school. Menig ouder vraagt zich af of zoon of dochter niet kopje onder gaat. Dat blijkt in de praktijk mee te vallen. Hoe groot de middelbare school soms ook is, doorgaans is er binnen de muren voor leerlingen in de onderbouw sprake van kleinschaligheid. Zo ook op Locatie ZuidWest van Het Hooghuis Lyceum in Oss, waar vmbo basis- en kaderleerlingen zijn gehuisvest. “In mijn klas zitten zeventien leerlingen. Het gemiddelde op onze school is 20-21 leerlingen. Voor de basisleerlingen hebben we een eigen ‘hoekje’ in het gebouw. Leerlingen hoeven niet voor elke les naar een ander lokaal, ze hebben een vertrouwd plekje”, zegt Nadine Scholtes. Zij is mentor en geeft daarnaast Nederlands, Engels en Mens en Maatschappij. Al met al ziet zij haar leerlingen acht tot negen uur per week. Dat is een bewuste keuze van de school. Zo kan de mentor, als eerste aanspreekpunt van de leerlingen, een goede band smeden met haar leerlingen. Per week volgen de leerlingen twee mentorlessen. In het ene uur ligt de nadruk op studievaardigheden. Aan de hand van de methode Tumult bespreekt de mentor zaken als agendabeheer, huiswerk plannen en hoe je moet leren. In het andere uur staat ‘talententijd’ centraal. Dat is een aanpak van Het Hooghuis waarbij kinderen ontdekken waar hun interesses en mogelijkheden liggen. “Onze leerlingen maken halverwege de tweede klas de keuze voor een bepaalde beroepsrichting. Voor het zover is willen we ze zoveel mogelijk van het aanbod laten proeven, zodat ze goed voorbereid een keuze kunnen maken”, aldus Scholtes. En er is veel aandacht voor het ontwikkelen van sociale vaardigheden, onder meer om pesten tegen te gaan. De school gebruikt daarvoor sinds kort de bekende methode Rots en Water. De lijnen naar ouders zijn kort. Bij voorkeur via e-mail kunnen ze contact zoeken met de mentor en indien nodig wordt er een gesprek geregeld. Daar is in beginsel ook de leerling bij betrokken. “We willen niet over maar met de leerling praten, die nemen we serieus. Bij ons komt een leerling
Mentor Nadine Scholtes neemt met haar klas de gang van zaken door. ook mee naar het oudergesprek”, aldus de mentor. In de meeste gevallen wordt er een oplossing gevonden, en zonodig komt er extra ondersteuning of begeleiding, bijvoorbeeld in de vorm van een faalangsttraining. Als er sprake is van een ingrijpende problematiek, dan kan een beroep worden gedaan op professionele hulp van buiten de school.
De eindtoets doet er minder toe Met het advies van de basisschool in de hand melden ouders voortaan hun kind aan bij het voortgezet onderwijs. Bij de toelating speelt de (Cito) eindtoets nauwelijks nog een rol. Door: Emmanuel Naaijkens
beeld dat het advies van de basisschool ‘havo’ is, en de eindtoets geeft een score die hoort bij ‘vwo’, dan kunnen de ouders aan de basisschool vragen om het advies te heroverwegen. Dat wil overigens nog niet zeggen dat het advies wordt gewijzigd. Omgekeerd, als de score op de eindtoets lager uitvalt, dan heeft dat geen gevolgen voor het advies.
Een kleine revolutie in het onderwijs. Bij de overgang van basisschool naar middelbare school draait het voortaan alleen maar om het schooladvies. De resultaten van de eindtoets – in veruit de meeste gevallen die van Cito – komen nu echt op het tweede plan. Daarmee is een jarenlange strijd over de (te) grote invloed van de eindtoets op de toelating tot het voortgezet onderwijs beslecht ten gunste van het advies.
Is daarmee de rol van de eindtoets uitgespeeld bij de toelating? Niet helemaal, maar de invloed is wel aanzienlijk beperkt voor wat betreft de aanmeldingen. Maar de onderwijsinspectie betrekt de scores op de eindtoets nog wel bij de beoordeling van de kwaliteit van de basisschool. Dus voor de scholen blijft het belangrijk dat hun leerlingen zo goed mogelijk presteren bij de eindtoets.
Tot voor kort keken middelbare scholen bij de aanmelding van brugklassers zowel naar het advies als naar de Citoscore. In de ogen van ouders stond er voor hun kinderen veel op het spel. Hoe beter de score op de eindtoets, hoe groter de kans dat zoon of dochter op een hoger niveau het voortgezet onderwijs kon instromen. In aanloop naar het afleggen van de Citotoets (begin februari) liep de toetskoorts hoog op.
Uit onderzoek is overigens bekend dat het advies dat de basisschool verstrekt, doorgaans een goede voorspeller is van hoe een kind het doet in het voortgezet onderwijs, blijkt te kloppen. In het derde leerjaar van de middelbare school zit driekwart van de leerlingen op het niveau dat in het advies stond. Tien procent zit hoger (opstroom), 15 procent op een lager niveau (afstroom).
Politiek Den Haag heeft daar een eind aan gemaakt door nieuwe ‘spelregels’ in te voeren. Voortaan is het advies van de basisschool leidend als het gaat om de vraag op welk niveau een leerling aan de middelbare school begint. De ouders krijgen uiterlijk 1 maart dat advies, en kunnen vervolgens op pad om hun kind aan te melden. De middelbare school moet dat advies volgen. Pas in de tweede helft van april maken alle leerlingen - ook dat is nieuw - in groep 8 een eindtoets, maar het resultaat speelt dus geen rol bij de aanmelding. Er is echter één uitzondering mogelijk, namelijk als de toetsscore hoger is dan het advies. Stel bijvoor-
Foto Van Assendelft
Het is de ervaring van Nadine Scholtes en haar collega’s dat de ‘brugwuppen’ doorgaans snel hun draai vinden in de school. Zelfs als ze bij binnenkomst in de school nog maar weinig leerlingen kennen. “De kinderen krijgen een introductieprogramma om de school en elkaar beter te leren kennen. Als de herfstvakantie voorbij is, valt alles op zijn plek.”
HBo
MBo
praktijk onderwijs 6 jaar
vMBo - 4 jaar Basis Beroeps gericHte leerweg
kader Beroeps gericHte leerweg
geMengde leerweg
tHeoretiscHe leerweg - Mavo -
Havo 5 jaar
universiteit
vwo 6 jaar
Basisonderwijs
Schooladvies Basisscholen geven in een schooladvies aan welk type voortgezet onderwijs het beste bij een leerling past. Dat is gebaseerd op de hele schoolperiode. Daarbij kijkt de school onder andere naar: • aanleg en talenten van een leerling; • leerprestaties; • concentratie, motivatie en doorzettingsvermogen Basisscholen kunnen een schooladvies voor één schoolsoort of voor twee schoolsoorten geven. Dus bijvoorbeeld een havo-advies of een vmbo-tl/havo-advies. Een schooladvies voor drie of meer schoolsoorten is niet meer toegestaan. Middelbare scholen mogen niet van basisscholen vragen om alleen schooladviezen voor één schoolsoort te geven. De school voor voortgezet onderwijs baseert zich bij plaatsing van een leerling op het schooladvies. Regionale samenwerkingsverbanden van basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs kunnen afspraken maken over de overstap van leerlingen. De middelbare school mag bij toelating geen gebruik maken van extra toetsen om het niveau van de leerling te bepalen. Een uitzondering geldt voor scholen waarvoor leerlingen bijzondere kennis of vaardigheden nodig hebben. Zoals een school met tweetalig voortgezet onderwijs. Of een Topsport Talentenschool. [Bron: ministerie van Onderwijs]
7
daltonschool zaterdag 24 januari 2015
open huis van 10.30 tot 14.00 uur
scholengemeenschap voor vmbo, havo, atheneum en gymnasium
Titus Brandsmalaan 1, Vught | T (073) 656 23 02 | www.maurickcollege.nl
Open dag
VRIJDag 30 JaNUaRI ZateRDag 31 JaNUaRI (v)mbo SintlucaS.nl
SintlucaS creative community
Praktijkleren als kern van beroepsonderwijs
9
beroepshouding. Leerlingen leren pas op het mbo een vak”, haalt Staps een misverstand weg. En dat is ook logisch, want de meeste kinderen hebben op hun twaalfde nog geen idee van wat ze later willen worden. “We zijn een brede opleiding, alle leerlingen doorlopen hier verschillende sectoren. Ze maken bijvoorbeeld kennis met uiteenlopende aspecten van technologie, commercie en dienstverlening. Op die manier kunnen ze in de praktijk ontdekken welk beroep misschien bij hen past. Het draait voornamelijk om oriëntatie”, aldus Staps. Op het Reeshof College maken leerlingen pas halverwege het derde leerjaar een keuze voor een bepaalde richting. Een van de effecten van deze benadering is bijvoorbeeld dat meer meisjes interesse tonen in technologie. De school werkt ook vanuit de overtuiging dat als je hoge verwachtingen van kinderen hebt en hen een uitdagende leeromgeving biedt, (verborgen) talenten van kinderen tot bloei komen. Het aanbod lig hoger dan de standaardnorm van het ministerie en er is extra aandacht voor Nederlands, Engels en wiskunde/ rekenen. De helft van de leerlingen met een kaderadvies blijkt bijvoorbeeld het niveau van gemengde/ theoretische leerweg goed aan te kunnen.
Leerlingen doen ervaring op in de fietsenherstelwerkplaats.
Op je twaalfde al een beroepskeuze maken? Niet nodig, zeggen ze op het Reeshof College in Tilburg. Laat leerlingen eerst breed ervaring opdoen. Door: Emmanuel Naaijkens
Reizigers op station Reeshof kunnen voor een kop koffie terecht in een koffiecorner in het nabijgelegen
Reeshof College. Gerund door leerlingen, wel te verstaan. Dat geldt ook voor de fietsenherstelwerkplaats. En leerlingen bemannen de receptie, helpen met de catering. Het zijn zomaar wat voorbeelden van hoe het Reeshof College de buitenwereld binnenhaalt. “Praktijkleren is de kern van ons onderwijs”, zegt directeur Hans Staps. Want, zo is de overtuiging, dat motiveert leerlingen en daar steken ze het meest van op. Zo min mogelijk onderwijs uit de boekjes, en
Foto Dolph Cantrijn zoveel mogelijk op de zogeheten werkpleinen in de school. Of in het echte bedrijfsleven. Het Reeshof College, dat pas vier jaar bestaat, is een vmbo-school. Met de leerwegen basis-, kader- en gemengd/theoretisch. Het is dus beroepsonderwijs, maar directeur Staps benadrukt dat leerlingen er niet tot vakman of vakvrouw worden opgeleid. “We zijn een school die vóórbereidt op het beroepsonderwijs. Ze ontwikkelen hier algemene vaardigheden en een
Directeur Staps spreekt tegen dat de toegangsdrempel hoger ligt dan bij andere vmbo’s en dat leerlingen met een extra hulpvraag worden geweerd. Van de ongeveer 700 leerlingen hebben er circa honderd in de basis/ kader leerweg een LWOO-indicatie. Dat zijn leerlingen die extra begeleiding nodig hebben. “Maar deze leerlingen zitten bij ons in reguliere klassen en krijgen daar ondersteuning van onderwijsassistenten. We hebben dus geen aparte groepen en kunnen daarom niet elke leerling met een specifieke extra ondersteuning het onderwijs geven dat hij of zij nodig heeft. Het vmbo worstelt met zijn imago. Gaat het Reeshof College daar gebukt onder? Gezien de toestroom van leerlingen niet, maar directeur Staps vindt het ook een non-issue. “Je kunt er telkens over beginnen, maar beter is om te laten zien dat we als sector staan voor goed onderwijs.”
Gymnasium is meer dan klassieke talen onderwijs jongeren kritisch moet leren denken. En dat vormt het hart van het gymnasium. “Het bestuderen van Grieks en Latijn gaat ook over het analyseren van teksten. Van ‘wat staat hier nou eigenlijk, wat wordt er door de schrijver bedoeld?’. Het gesprek gaat er bijvoorbeeld over waarin de democratie van Athene verschilt van die van ons, en wat de leerling daar van vindt. Leerlingen krijgen op die manier ook inzicht in onze huidige samenleving. Het gymnasium is dus heel modern, hier worden kritische geesten gevormd.” Het aantal uren dat aan klassieke talen wordt besteed is, in vergelijking met vroeger, beperkt. In de bovenbouw is dat gemiddeld ongeveer 9 lesuur per week voor leerlingen die Grieks én Latijn doen (6% van de leerlingen) en 4,5 uur voor leerlingen die Grieks (38%) óf Latijn (56%) doen. Er is in het zogenoemde Hermes-programma ook ruime aandacht voor bètavakken (o.a. robotica) en voor moderne vreemde talen, waaronder Chinees. “Het is een pittig programma. Een gymnasium is bij uitstek interessant voor leerlingen die meer in hun mars hebben en uitgedaagd willen worden”, zegt Breuer. Hij kent de kritiek dat gymnasia bolwerken van de elite zijn, maar voor Bernrode gaat dat niet op. “We zijn een echte streekschool, veel leerlingen komen van een dorp. Afkomst speelt geen rol. SP-leider Jan Marijnissen heeft hier zelfs ooit op school gezeten.”
Klassiek en modern komen ook samen in het ontwerp van het schoolgebouw.
Heeft een gymnasium met zijn dode talen in de 21e eeuw nog wel bestaansrecht? Jazeker, zegt Pieter Breuer, interim-rector van Gymnasium Bernrode. “Wij zijn heel modern”. De vragen worden vaak gesteld door ouders die voor hun kind een middelbare school zoeken. Zou je in de 21e eeuw nog wel naar het gymnasium gaan, waar
leerlingen relatief veel tijd zoet zijn met dode talen? Is het niet verstandiger om Chinees te leren, of Spaans? Of om naar een school te gaan waar ze tweetalig (Engels) onderwijs aanbieden? Peter Breuer, interimrector van Gymnasium Bernrode in Heeswijk-Dinther (opgericht in 1886) heeft het antwoord paraat. “Op de eerste plaats leer je door Grieks en Latijn ook veel over moderne vreemde talen, dat is een voordeel.
Foto Van Assendelft Maar interessanter is dat leerlingen als het ware worden ondergedompeld in de Griekse en Romeinse cultuur, die de bakermat vormen van onze beschaving. Het gaat over filosofie, over retorica, het is dus veel meer dan alleen die klassieke talen.” Rector Breuer wijst op de discussie, in gang gezet door staatssecretaris Dekker van OCW, over het onderwijs van de toekomst. Dan gaat het er vaak over dat het
Om toegelaten te worden is minimaal een havo/ vwo-advies vereist. Een nadeel van een zelfstandig gymnasium is dat een leerling die het niet redt, de school moet verlaten. Vorig jaar ging het om 3,5 procent van de leerlingen (inclusief verhuizingen). “Daarom kijken we, in overleg met de basisschool, goed naar werkhouding en motivatie van een kind. Want die zijn, meer dan intelligentie, van invloed op het resultaat. En we geven leerlingen heel veel begeleiding. Wie eenmaal in de vierde klas zit haalt in de meeste gevallen het diploma.”
Technasium inspireert de bèta’s
11
Bavaria daadwerkelijk mee geholpen was. Een uitzonderlijk geval, erkent Van Helderen, maar het laat wel zien waar leerlingen toe in staat zijn als ze aangesproken worden op hun talenten. “Op het technasium gaat het niet alleen om de inhoud van de techniek, maar ook om het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden, leren plannen, om creativiteit en samenwerking. Leerlingen ontdekken wat hun sterke en zwakke kanten zijn. Er wordt van hen verwacht dat ze in de loop der jaren steeds zelfstandiger worden en meer verantwoordelijkheid nemen. De docent heeft vooral de rol van begeleider”, zegt Miriam Geboers, die de functie van ‘technator’ heeft. In de brugklas krijgen alle leerlingen twee projecten aangeboden, om na te gaan of het technasium iets voor hen is. Leerlingen die geïnteresseerd zijn gaan vanaf de tweede klas in kleine groepjes met concrete opdrachten aan het werk. Aan het eind van de derde klas maken ze een keuze voor het profiel Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid en ze volgen dan het vak Onderzoeken en Ontwerpen (O&O). Dat vormt in feite de basis van het technasium en maakt onderdeel uit van het eindexamen. De leerlingen sluiten het technasium af met een zogeheten meesterproef.
Geconcentreerd werken leerlingen van het technasium in Drunen aan een opdracht.
De laatste jaren is er extra aandacht voor het bètaonderwijs. Het technasium past daar naadloos in. Scholieren die in techniek zijn geïnteresseerd kunnen hun hart ophalen, bijvoorbeeld in Drunen. Technologie speelt een steeds dominantere rol in de moderne samenleving. Er is daardoor een groeiende behoefte aan mensen die in dit vakgebied thuis zijn. Het voortgezet onderwijs haakt daar op
in door meer aandacht voor de bètavakken. En sinds enkele jaren zijn er de technasia, die leerlingen willen interesseren voor een bètagerichte opleiding. Het d’Oultremontcollege in Drunen is een van de 85 middelbare scholen met een technasium. Op dit moment volgen ongeveer 170 leerlingen op havo en vwo het technasium, en dat aantal groeit gestaag. “Het technasium is bedoeld voor jongens en meisjes die op zoek zijn naar verdieping als het gaat om de exacte vakken. Kenmerk van het technasium is dat
Met Cambridge Engels een streepje voor
Tal van scholen bieden leerlingen de mogelijkheid om zich extra te verdiepen in Engels, en soms Frans of Duits. Zoals op het Maurick College in Vught. In een wereld waarin landen steeds meer met elkaar verknoopt raken, neemt de dominantie van het Engels als voertaal nog altijd toe. Geen wonder dat er op steeds meer middelbare scholen extra aandacht is voor Engels. Er zijn scholen die tweetalig onderwijs aanbieden, waarbij ook een deel van vakken als aardrijkskunde en geschiedenis in het Engels wordt gegeven. Maar een andere mogelijkheid is om (extra) uren Cambridge Engels te geven, ook wel aangeduid als versterkt Engels. Het Maurick College in Vught (tevens Daltonschool) is zo overtuigd van de waarde van deze aanpak, dat met ingang van volgend schooljaar alle leerlingen in de onderbouw van havo en atheneum/gymnasium Cambridge Engels krijgen. Na de derde klas kunnen leerlingen er voor kiezen door te gaan op deze route, of het reguliere Engels te doen.
“Dat Engels een wereldtaal is zie je terug bij steeds meer opleidingen op hogeschool en universiteit. Colleges zijn vaker in het Engels, veel vakliteratuur is in het Engels en studenten moeten presentaties in het Engels houden. Wij willen onze leerlingen daar goed op voorbereiden, ze hebben dan een streepje voor. Maar zeker zo belangrijk is dat we zo bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling van leerlingen. We geven ze bagage mee zodat ze goed kunnen functioneren in een snel veranderende maatschappij. Eigenlijk hebben
Foto: Marc Bolsius het een verbinding legt met de buitenwereld, met vraagstukken waar bedrijven en instellingen een oplossing voor zoeken. Dat maakt het voor leerlingen boeiend”, zegt Maurice van Helderen, adjunct-directeur van het vwo. Een voorbeeld is dat van een zeer gedreven en getalenteerde leerling op het vwo, die zijn tanden zette in een probleem van bierbrouwer Bavaria. Met steun van een docent kwam de leerling na uitvoerig onderzoek met een oplossing op de proppen, waar we het dan over wereldburgers”, zegt Raymond de Laat, directielid onderbouw. Scholen zijn vrij in het kiezen van hun methode, maar een wezenlijk kenmerk is dat leerlingen worden ondergedompeld in de Engelse taal. In het klaslokaal is het Engels wat de klok slaat, en liefst ook daarbuiten. Desnoods legt de docent (speciaal opgeleid of een native speaker) met gebaren uit wat hij of zij bedoelt; Nederlands is taboe. Op het Maurick College staan in de onderbouw vier uur Engels op het rooster, plus een zogeheten Daltonuur (voor zelfwerkzaamheid). Worden leerlingen niet overvraagd? “Nee hoor, want leerlingen op havo en vwo zijn ambitieus, die willen graag uitgedaagd worden”, zegt De Laat. De school heeft nu vier jaar ervaring met Cambridge Engels en er zijn geen uitvallers. En de leerlingen die al examen hebben gedaan zijn glansrijk geslaagd. “Het heeft puur te maken met motivatie. Leerlingen zijn echt heel positief, ze zien de voordelen ervan in. En leerlingen kunnen meer aan dan wij vaak denken, er zit zoveel talent. Het is aan ons om dat te laten bloeien.” Om leerlingen het Engels nog meer eigen te laten maken gaan ze in de tweede klas op reis naar Engeland, waar ze in een gastgezin verblijven. En uiteraard verkennen ze het land. “Het gaat niet alleen om de taal, maar ook om cultuur en geschiedenis”, aldus De Laat. Internationalisering is een speerpunt op het Maurick College. De school maakt deel uit van ELOS (Europa als leeromgeving) en in plaats van het vak levensbeschouwing volgen leerlingen het vak Global Learning.
De opdracht verwerven de leerlingen tijdens een markt in het Evoluon waar tal van bedrijven, waaronder DAF, Philips en ASML, laten zien welke vraagstukken ze in de aanbieding hebben. Het is aan de leerlingen zelf om tot een match te komen met een opdrachtgever. Het technasium is ook bedoeld om leerlingen beter voor te bereiden op een vervolgstudie. Om die reden wordt er samengewerkt met hogescholen en universiteiten. Het d’Oultremontcollege biedt sinds kort aan brugklassers van de mavo het zelf ontwikkelde vak ‘Denken en Doen’ aan, om ook deze leerlingen te interesseren voor een bètagerichte vervolgopleiding. Meer informatie over technasia op: www.technasium.nl
Tweetalig onderwijs Op 127 middelbare scholen (vwo, havo en vmbo-t) kunnen leerlingen kiezen voor tweetalig onderwijs (tto). Dat houdt in dat leerlingen minimaal de helft van de vakken in een vreemde taal krijgen. Op veruit de meeste scholen gaat het om Engels. De leraar gebruikt bij vakken als geschiedenis of aardrijkskunde een Engelstalige methode en Engels is in de klas de voertaal. Er zijn enkele scholen die tto Frans of Duits aanbieden. Het tto heeft twee belangrijke oogmerken: het bevorderen van een goede taalvaardigheid en het meegeven van een Europees en internationaal perspectief. Tto-leerlingen leggen een regulier Nederlands eindexamen af en krijgen dan een vwo-, havo- of vmbo-diploma. Bijna alle scholen bieden hun tweetalige leerlingen de mogelijkheid om een extra Engels taalcertificaat te halen (International Baccalaureate). Meer informatie op: www.europeesplatform.nl/tto
Cambridge examens Cambridge verwijst naar de gelijknamige, beroemde universiteit die wereldwijd op drie niveaus examens Engels afneemt die recht geven op een internationaal erkend certificaat (diploma). Het zijn achtereenvolgens het First Certificate in English (FCE), het Certificate of Advanced English (CAE) en het Certificate in Proficiency in English (CPE). Met dat laatste diploma heb je als student gemakkelijker toegang tot buitenlandse hogescholen en universiteiten. Behalve dan in de VS, want die hanteren een eigen examen. Het Cambridge examen toetst op spreekvaardigheid, leesvaardigheid, schrijfvaardigheid en luistervaardigheid. Als een school veel leerlingen heeft dan worden de examens in de regel op de school zelf afgenomen, onder toezicht van mensen die voor het Cambridge English Institute werken. Gaat het om een kleine groep dan gaan leerlingen naar een locatie in de buurt. De beoordeling van de examens geschiedt volledig door de mensen van Cambridge. Doorgaans zijn de kosten van een examen (ongeveer 200 euro) voor rekening van de ouders.
Je leert leuker bij SKO! • Ruim 20 jaar succesvol! • Voordelige tarieven • Landelijke diploma's • Korte opleidingen • Starten zeker! • Praktijkgerichte lesstof • Termijnbetaling mogelijk aantal keer
voor volwassenen in
startdatum
kosten lesgeld
kosten materiaal
* * *
13 13 30 30 10 22 25 25
ma/di ma/di ma/di ma ma ma ma ma
09/10.02.15 09/10.02.15 26/27.01.15 26.01.15 07.09.15 19.01.15 26.01.15 09.03.15
€ € € € € € € €
€ € € € € € € €
Telefoniste/Receptioniste, Secretaresse Telefoniste/Receptioniste * Secretaresse * Notuleren * Zakelijk Nederlands * Schriftelijke Communicatie Nederlands Zakelijk Engels * Zakelijk Duits Rekenen *
20 40 10 10 10 10 20 10
ma/di ma/di ma(di) (ma)di ma (ma)di ma (ma)di
26/27.01.15 26/27.01.15 26.01.15 27.01.15 07.09.15 27.01.15 26.01.15 27.01.15
€ 925,€ 1.825,€ 250,€ 250,€ 525,€ 250,€ 475,€ 250,-
€ 160,€ 320,€ 40,€ 40,€ 85,€ 40,€ 40,€ 40,-
€ 1.375,€ 1.825,€ 1.825,-
€ 240,€ 320,€ 320,€ € € €
Commercieel/Financieel Administratief Medewerker
405,305,1.095,1.425,425,875,1.015,1.175,-
135,90,310,425,50,200,115,235,-
30 40 40
ma/di ma/(di) ma/di
26/27.01.15 26.01.15 26/27.01.15
10 10 10 10
(ma)di ma(di) (ma)di ma
27.01.15 26.01.15 27.01.15 26.01.15
€ € € €
30 10 10 24
ma ma ma ma
26.01.15 26.01.15 13.04.15 09.03.15
€ 1.375,€ 250,€ 250,€ 1.095,-
€ 240,€ 40,€ 40,€ 90,-
Basiskennis Ondernemerschap (nieuw) 10
ma
07.09.15
€
€ n.n.b.
Administratief Medewerker * Commercieel Administr. Medewerker * Financieel Administratief Medewerker *
Computer Blind typen Word 2010 Excel 2010 Powerpoint
* * *
Management, Communicatie
Management Assistent Marketing PR/Bedrijfscommunicatie NEMAS Middle Management
*
*
Middenstand
250,250,250,250,-
n.n.b.
40,40,40,40,-
9 februari 2015 van 17.30-21.00 uur >>> Alle opleidingen starten zeker! <<<
* * * *
maandag
Vught en Den Bosch
Boekhouden, Loonadministratie, Personeel Basiskennis Boekhouden BKB Basiskennis Calculatie BKC Praktijkdiploma Boekhouden PDB Moderne Bedrijfsadministratie MBA Basiskennis Loonadministratie BKL Praktijkdiploma Loonadmin. PDL Medewerker Personeelszaken MPZ Personeelsconsulent
OPEN AVOND
Avondopleidingen
Meeloopmiddagen: woensdag 28 januari 2015 woensdag 25 februari 2015 van 13.15 tot 15.15 uur
www.mill-hillcollege.nl
* Meerdere startdata per jaar, ma/di=cursussen starten maandag in Vught, dinsdag in Den Bosch. () = later in het jaar
Meer info? BEL NU (073) 656 22 77.
Maurick College in Vught Jeroen Bosch College in Den Bosch
Of kijk voor ons volledige aanbod op:
www.AvondopleidingenSKO.nl
Onderwijsinstelling
Straat-en-huisnummer
Plaats
Website
Datum
Van
Tot
Opleiding
Richtingen
Broers MBO-college Tilburg Accountancy BA/AA
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
assistent-accountant, 2-jarig MBO-4, betaalde stage mogelijk
Broers MBO-college Tilburg Accountancy BA/AA
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Bedrijfsadministrateur, 2-jarig MBO-4, betaalde stage mogelijk
Broers MBO-college Tilburg ICT
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
ICT-beheerder, 2 jarig MBO-4, betaalde stage mogelijk
Broers MBO-college Tilburg Luchtvaart STE
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Steward(ess), 2-jarig MBO-4
Broers MBO-college Tilburg Secretarieel DIR/MA
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
directiesecretaresse, 2-jarig MBO-4, betaalde stage mogelijk
Broers MBO-college Tilburg Sport en Bewegen
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Sport en Bewegen, 2 jarig MBO-4, betaalde stage mogelijk
Broers MBO-college Tilburg Welzijn OAS/PW
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Onderwijsassitent, 2 jarig MBO-4, i.c.m. Pedagogisch werker KO
Broers MBO-college Tilburg Welzijn OAS/PW
Apennijnenweg 14
Tilburg
http://www.broersmbocollege.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Pedagogisch werker KO, 2 jarig MBO-4, i.c.m. onderwijsassistent
De Rooi Pannen
Dr. Jan Ingenhouszplein 2
Breda
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
MBO
MBO: Toerisme-Recreatie
De Rooi Pannen
Tuinzigtlaan 12
Breda
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
MBO
MBO: Horeca
De Rooi Pannen
Kaakstraat 1
Eindhoven
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
MBO
MBO: Horeca en Toerisme/Recreatie
De Rooi Pannen
Kaakstraat 1
Eindhoven
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
VMBO
VMBO
De Rooi Pannen
Dr. Ahausstraat 1
Tilburg
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
MBO
MBO: Handel, Horeca, Toerisme-Recreatie, Vormgeving
De Rooi Pannen
Dr. Ahausstraat 1
Tilburg
http://www.derooipannen.nl
zondag 18 januari 2015
11:00
16:00
VMBO
VMBO
Elde College, locatie Schijndel
Putsteeg 4
Schijndel
http://www.eldecollege.nl
zondag 01 februari 2015
12:30
16:00
Diverse opleidingen
tweetalig vwo, havo, vmbo, Praktijkonderwijs
Elde College, locatie Sint-Michielsgestel
Kapelbergstraat 6
St Michielsgestel
http://www.eldecollege.nl
zondag 25 januari 2015
12:30
16:00
Diverse opleidingen
Havo-onderbouw, vmbo theoretische en gemengde leerweg, vmbo kaderberoepsgerichte leerweg
Frater van Gemertschool
Schout Backstraat 37
Tilburg
http://www.fratervangemertschool.nl
donderdag 05 februari 2015
18:30
20:30
Diverse opleidingen
Jeroen Bosch College
Rompertsebaan 63
‘s-Hertogenbosch
http://www.jbc.nl
zaterdag 24 januari 2015
10:00
15:00
Voortgezet onderwijs Vmbo-T (BCP), Havo (Technasium), Atheneum (Technasium) & Gymnasium
Lwoo vmbo-tl en havo (leerlingen met stoornis autisme)
Koning Willem I College
Vlijmenseweg 2
‘s-Hertogenbosch
http://www.kw1c.nl
zaterdag 31 januari 2015
09:30
16:30
MBO
Maurick College
Titus Brandsmalaan 1
Vught
http://www.maurickcollege.nl
zaterdag 24 januari 2015
10:30
14:00
Voortgezet onderwijs vmbo bb/kb/t, havo, vwo en gymnasium
Reeshof College
Warmondstraat 240
Tilburg
http://www.reeshofcollege.nl
zaterdag 07 februari 2015
10:00
15:00
VMBO
Commercie, Dienstverlening en Technologie
ROC Tilburg
Alle locaties
Tilburg
http://www.roctilburg.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
Diverse opleidingen
Mbo en vavo (zie website voor al onze scholen)
ROC de Leijgraaf
Diverse locaties
Veghel_
http://www.leijgraaf.nl
zondag 8 februari 2015
11.00
16.00
MBO
Voor meer info over studierichtingen zie website
Stichting Vakopleiding Metaal Tilburg
Stappegoorweg 183a
Tilburg
http://www.svmt.nl
zondag 25 januari 2015
11:00
16:00
MBO
Metaalbewerker (plaat en constructie), Verspaner (fijn-mechanisch)
Vakcollege Tilburg
Reitse Hoevenstraat 12
Tilburg
http://www.vakcollegetilburg.nl
zondag 18 januari 2015
11:30
16:00
VMBO
Techniek, Zorg & Welzijn, Economie en Groen
Willem van Oranje College
Perzikstraat 7
Wijk En Aalburg
http://www.het-willem.nl
zaterdag 10 januari 2015
10:00
12:30
Voortgezet onderwijs vmbo-BB, vmbo-KB, vmbo-GL, vmbo-tl, havo/atheneum onderbouw
Willem van Oranje College
De Gaard 4
Waalwijk
http://www.het-willem.nl
woensdag 21 januari 2015
13:30
16:00
Voortgezet onderwijs gymnasium, atheneum, havo, vmbo-tl
(Technasium) Alle locaties zijn open!
De volgende Open Dagen Kalender verschijnt 7 februari 2015. Kijk voor meer open dagen op deopendagenkalender.nl Brabants Dagblad | Eindhovens Dagblad | De Gelderlander | BN DeStem | PZC | De Stentor | De Twentsche Courant Tubantia | Dagblad De Limburger | Limburgs Dagblad
13
Nieuwe loot aan het onderwijs: econasium
een cursus statistiek die is toegesneden op leerlingen in het voortgezet onderwijs. Als ze dat onder de knie hebben krijgen ze op de universiteit informatie over uiteenlopende onderwerpen die mogelijk geschikt zijn voor hun profielwerkstuk. Ze volgen ook colleges en debatten en krijgen begeleiding van universitair docenten bij het uitdiepen van hun profielwerkstuk. Leerlingen mogen simulatiespellen spelen, en ze maken excursies naar bedrijven en instellingen. Volgens Gremmen snijdt het mes van het econasium van meerdere kanten. “Het geeft uitdaging aan leerlingen die wat meer aankunnen. Leerlingen maken kennis met de universiteit en ze zijn in staat om een bewustere studiekeuze te maken.” De universiteit hoopt verder dat dankzij het econasium ook meer begaafde leerlingen voor een studie economie kiezen. Dat wil overigens niet zeggen dat je een absolute uitblinker moet zijn om de studie succesvol af te ronden. “Wij verwachten van studenten dat ze een brede interesse in economie hebben en niet schrikken van een analytische aanpak.” Gremmen zegt dat het econasium ook interessant is voor leerlingen die nog niet weten of economie iets voor hen is. “Statistiek heb je ook nodig bij studies als natuurkunde, psychologie of sociologie. Dus dat is geen verspilde tijd. En je doet onderzoeksvaardigheden op, je hebt als student een voorsprong.” Leerlingen op het econasium krijgen vanaf halverwege het vierde jaar twee uur in de week extra statistiek, naast het gewone programma. Dat loopt door tot halverwege de vijfde klas, waarna ze met hun profielwerkstuk aan de slag gaan.
Deelnemende scholen
Projectleider Hans Gremmen met het bordje dat elk econosium aan de gevel mag bevestigen.
Scholen bieden een steeds gevarieerder onderwijsaanbod. Een nieuwe loot aan de stam van het onderwijs is het econasium. Twaalf vwo-scholen in Brabant zijn er mee begonnen. Economiestudies zijn populair in het hoger onderwijs. De economische crisis heeft het enthousiasme bij jongeren nauwelijks getemperd. Maar een deel van
de scholieren die zich inschrijven op hogeschool of universiteit verkijkt zich op de zwaarte van die studie. “Ongeveer een kwart van onze economiestudenten haakt in het eerste jaar af”, weet Hans Gremmen, universitair hoofddocent aan de Tilburgse universiteit. Hij is, samen met economiedocent Hans van der Burght van het Odulphuslyceum, bedenker van het econasium. Bedoeld om vwo’ers meer inzicht te geven in wat het vak economie nu eigenlijk is.
“Dat studenten uitvallen komt deels doordat ze een verkeerd beeld hebben van het vak, ze denken dat het alleen gaat over geld verdienen. Het is veel meer dan dat, het gaat over modelmatig en analytisch denken.” Wat een deel van de studenten op de universiteit opbreekt is dat ze zich niet realiseren dat er in een studie economie een flinke portie wiskunde aan te pas komt, waaronder ook statistiek. Op het econasium is daar veel aandacht voor, aan de hand van
Andere lescultuur met laptops
De scholen die vanaf het schooljaar 2014-2015 deelnemen aan het Econasium zijn: Odulphuslyceum (Tilburg), Willem van Oranje College (Waalwijk), Sint-Janslyceum (Den Bosch), Gymnasium Beekvliet (Sint-Michielsgestel), Gertrudiscollege (Roosendaal), Rodenborch-College (Rosmalen), JacobRoelandslyceum (Boxtel), Mill-Hillcollege (Goirle), Mollerlyceum (Bergen op Zoom), Norbertuscollege (Roosendaal), Sint-Joriscollege (Eindhoven) en het Bisschop Bekkerslyceum (Eindhoven). Meer informatie op: www.econasium.eu gen en van hen wordt een creatieve en bewuste inzet verwacht. “In het teamoverleg worden tips gedeeld. Zo had een docent een digitaal lesprogramma ontdekt met een wedstrijdelement voor de hele klas tegelijk.” Volgens Beesems is er nu meer een gevoel van samenwerking tussen leerlingen en leraar. “De docent moet nu wel zijn les veel langer voorbereiden, maar in zijn les krijgt hij er een rustige, plezierige sfeer voor terug. De leraren voelen niet meer zo’n negatieve druk op zich en werken meer coachend.” Voordeel is ook dat er gedifferentieerd kan worden lesgegeven. De meerbegaafde leerling krijgt een verrijkende opdracht en in dezelfde les krijgt een leerling met achterstand meer toegespitste uitleg. Via een scherm houdt een docent tijdens de les overzicht of leerlingen niet stiekem andere sites bezoeken. Eventueel kan hij een scherm blokkeren. Vooralsnog gebruiken alleen Odulphus-leerlingen van havo twee, drie en vier de Chromebook. “Maar we krijgen steeds meer leraren enthousiast. Bredere invoering is nog twee stappen vooruit, een achteruit.”
‘Leren is nu leuker’ De havoleerlingen Renee (links) en Sanna aan het werk op de laptop.
Een laptop in de les en voor het huiswerk verandert de hele lescultuur. Dat blijkt uit een kijkje bij het Odulphuslyceum in Tilburg, waar leerlingen met Chromebooks werken. ‘Als je zelf opzoekt, onthoud je beter.’
gaf bijvoorbeeld een rij sites op over Tilburg tijdens de Eerste Wereldoorlog, van daaruit mochten ze beeldmateriaal verzamelen. Ik werk hier nu 35 jaar en sta inmiddels in een compleet andere onderwijswereld. Maar ik vind dit prima, ik was al geen voorstander van vijftig minuten preken voor een klas.”
Tekst: Andrea van Dael
Conrector van de havo-afdeling van het Odulphuslyceum, Jan Beesems, is nauw betrokken geweest bij de invoering van de Chromebooks. Eigenlijk ontstond het idee drie jaar geleden vanuit een noodkreet. “Docenten kregen echt last van de toename aan schorsingen, disciplineproblemen en demotivatie onder leerlingen. We wilden een negatieve spiraal doorbreken met de invoering van de Chromebook.” Er is gekozen voor een Chromebook omdat leerlingen
Een ontspannen beeld in de lokalen van de nieuwe havo-dependance van het Odulphuslyceum deze vrijdagochtend. Leerlingen gebruiken hun Chromebook (een kleine laptop van Google) bij verschillende vakken. Tijdens de geschiedenisles scrollen kleine groepjes naar informatie over Karl Marx. Hun docent: “Soms laat ik ze ook digitale werkstukken maken. Ik
Foto Dolph Cantrijn snel online zijn en overal bij hun bestanden kunnen. Een laptop valt niet onder de leermiddelen die de overheid vergoedt. Dus ouders betalen de kosten van 300 euro via de vrijwillige ouderbijdrage. “Geen enkele ouder deed daar moeilijk over. Zo nodig kunnen ze hem per maand afbetalen of bij ons aankloppen of bij Stichting Leergeld als ze het apparaat echt niet kunnen betalen.” Odulphus is geen digi-school. De Chromebook krijgt alleen een rol in de les als dit meerwaarde heeft en dat naast werkboeken en schriften. “We willen ons niet vastpinnen op digitale lesprogramma’s. Daardoor zijn we dus niet afhankelijk van het druppelsgewijze aanbod van uitgeverijen of van bijvoorbeeld straks Google Chrome.” Docenten moeten willen meebewe-
Renee (13) en Sanna (13), havo 2 Sanna: “Heel prettig dat je veel online kan opzoeken, net als extra opdrachten voor bijvoorbeeld Frans, Engels, geschiedenis en natuurkunde.” Renee: “Het is ook leuk dat er soms competitie in de les komt. De leraar plaatst een klassikale opdracht die je dan op je eigen Chromebookscherm moet uitvoeren. Het computerprogramma houdt bij wie het beste scoort, wat je ook kan volgen. Het idee van een quiz.” Sanna: “Leren is nu gewoon leuker. En als je zelf dingen opzoekt, onthoud je de stof beter. Tijdens de verlengde schooldag maak ik ook mijn huiswerk op mijn Chromebook. Dat is fijn en rustig werken.” Renee: ”Als je iets niet weet, zoek je het heel snel op. Mijn cijfers gaan omhoog. Vorig jaar stond ik een 6,5 gemiddeld, nu een 7,1.”
open
dag
/ 2015 1 0 / 4 2 g a d r zate 14.00 uur t o t 0 .0 0 1 n a v
www-pierson-nl Geraert ter Borchstraat 1 5212 CZ â&#x20AC;&#x2122;s-Hertogenbosch
ONTDEK ONZE SCHOOL, ONTMOET ONZE MENSEN EN PROEF DE SFEER. KOM MET JE OUDERS NAAR DE INFORMATIEAVOND VOOR HAVO EN VMBO-T/HAVO OP WOENSDAG 14 JANUARI!
erop uit in brabant?
Ga naar www.OverUIT.nl of download de gratis OverUIT-app!
(OF NAAR HET OPEN HUIS OP 23 JANUARI EN DE PROEFLESSEN OP 4 FEBRUARI) Het Mondriaan heeft jou veel te bieden. Tijdens de informatieavond op woensdag 14 januari van 18.00 tot 21.00 uur kom je alles te weten over de havo-klas, de tweejarige brugklas vmbo-t/havo met instapprogramma havo, over mavo XL en T-Science. En er is altijd meer te beleven! Meld je aan via www.mondriaancollege.nl of bel 0412 675000.
Per 1 januari 2015 maakt het Mondriaan College onderdeel uit van Het Hooghuis.
www.OverUIT.nl
Zoeken op websites
15
Aan informatie geen gebrek over het voortgezet onderwijs in het algemeen en middelbare scholen in het bijzonder. Maar hoe vind je als ouder de weg in die doolhof van gidsen, websites, brochures en open avonden? Hieronder een aantal suggesties van websites waar algemene of specifieke informatie is te vinden. • Gids voor ouders. Een uitgave van het ministerie van Onderwijs. Bevat veel praktische informatie over het onderwijs in Nederland en een handige checklist voor het maken van een schoolkeuze. Google op zoektermen: gids voor ouders verzorgers vo • Scholenopdekaart.nl Op deze site vindt u per school tal van gegevens over leerlingenaantal, resultaten, tevredenheid ouders en leerlingen, veiligheid, groepsgrootte, enz. De site is een initiatief van de VO-raad, de organisatie van middelbare scholen. • Kiesjeschool.nl Een onafhankelijke website van de makers van de Keuzegidsen. • Onderwijsinspectie.nl Op deze site kunt u zoeken naar de oordelen van de inspectie over een bepaalde school. • Rtlnieuws.nl Op de site staan de prestaties van middelbare scholen wat betreft de examens, berekend volgens de methode van prof. Jaap Dronkers. Weekblad Elsevier publiceert jaarlijks een vergelijkbaar overzicht. • 5010. Op deze website kunnen ouders vragen stellen aan een helpdesk. Ook is er veel praktische informatie te vinden. Website: 5010vooroudersoveronderwijs.nl
Thema’s
• Steunpuntpassendonderwijs.nl Met de invoering van de wet passend onderwijs hebben scholen een zorgplicht. Dat betekent dat scholen ervoor moeten zorgen dat iedere leerling die op hun school zit, of die zich bij hun school aanmeldt een passende onderwijsplek binnen het samenwerkingsverband krijgt.
• Vakcollegegroep.nl Er zijn Nederland 50 vakcolleges Techniek en 40 vakcolleges Mens en dienstverlening. Op deze colleges ligt sterk de nadruk op praktijkgericht vmbo. • Technasium.nl Scholen van havo en vwo die extra aandacht besteden aan bètavakken en techniek. • Stichtingloot.nl Op een Topsport Talentschool krijgen leerlingen die op sportgebied (zeer) getalenteerd zijn de kans zich verder te ontwikkelen. Ze kunnen hun sportprogramma combineren met hun school. • Begaafdheidsprofielscholen.nl Op deze middelbare scholen krijgen (hele) slimme kinderen een aangepast programma. • Tweetalig onderwijs. Bij tweetalig onderwijs (tto) volgen leerlingen
een deel van het voortgezet onderwijs in een andere taal. Meestal is dit Engels. In de onderbouw havo/vwo is minstens 50 procent van de lessen in de andere taal. In de onderbouw vmbo is dit dertig procent. Ga naar de website europeesplatform.nl • Balansdigitaal.nl Organisatie die de belangen behartigt van ouders met een kind dat bv. dyslexie, autismestoornis of adhd, enz. heeft. • Onderwijsconsulenten.nl Deze organisatie adviseert en begeleidt ouders/verzorgers en scholen bij onderwijskwesties rond een kind met een handicap, ziekte of stoornis. • Gymnasia.nl Informatie over de zelfstandige gymnasia. Er zijn ook gymnasia die als afdeling aan een scholengemeenschap zijn verbonden.
Handige checklist schoolkeuze
Een omweg naar de droom
Ouders die voor zoon of dochter op zoek gaan naar een middelbare school krijgen heel veel informatie voor de kiezen. Als ze tijdens een open dag door een gebouw dwalen, zullen ze op een gegeven moment misschien zelfs het gevoel krijgen dat ze door de bomen het bos niet meer zien. Een handige checklist kan in die situatie uitkomst bieden. In de ‘Gids voor ouders Voortgezet Onderwijs’ is een lange lijst met praktische vragen opgenomen, die je als ouder kunt gebruiken om bij de gewenste school uit te komen. Deze gids is een uitgave van het ministerie van Onderwijs, en is gratis te downloaden op de site van het ministerie. Het boekje bevat ook veel algemene informatie over het voortgezet onderwijs in Nederland.
Voorbeelden van vragen uit de checklist:
De droom van Jos van Collenburg is om tatoeëerder te worden.
Foto Emmanuel Naaijkens
De meeste leerlingen doorlopen de middelbare school in een rechte lijn. Maar sommige leerlingen maken een omweg. Zoals Jos van Collenburg (16) uit Oss. Maar zijn droom heeft hij niet opgegeven.
dat kwam er niet van, want hij bleef een heftige stoorzender in de klas, was hyperactief. Zat voortdurend met andere leerlingen te kletsen en trok zich niets aan van leraren die hem probeerden te corrigeren. “Ik was echt geen lieverdje, ik kon heel direct zijn naar leraren.”
Door: Emmanuel Naaijkens
Op een gegeven moment bracht hij meer uren door in het straflokaal, dan in de gewone les. Er was één uitzondering, de muziekles. Die leraar had geen kind aan Jos, want de muziekles vond hij leuk. Omdat het zo niet langer ging, werd hij in het traject ‘Op de rails’ geplaatst. Bedoeld om jongeren met ernstige gedragsproblemen structuur bij te brengen. Maar dat bood geen soelaas, en Jos belandde in het speciaal onderwijs: kleine klassen, individuele aandacht, veel leren door te doen (stage). Sindsdien heeft Jos langzaam de weg omhoog gevonden en ziet hij weer perspectief.
Al in het eerste jaar dat Jos van Collenburg (16) naar de middelbare school ging, grossierde hij in gele kaarten. Keer op keer werd hij de klas uitgestuurd. “Als ik ze allemaal bewaard had, dan had ik er mijn kamer mee kunnen behangen.” Niet dat de maatregelen enig effect hadden, want hij bleef een probleemleerling; er viel geen land met hem te bezeilen. Hij kwam in een neerwaartse spiraal terecht. Op de basisschool was zijn gedrag al problematisch, vertelt Jos. Hij kon zo in woede uitbarsten dat andere kinderen er bang van werden. Waar dat vandaan kwam, hij weet het niet. “Er zijn later allerlei diagnoses gesteld, ADHD, ODD, licht autisme, zwaar autisme, noem maar op.” Het leren zelf was niet het obstakel. “Mijn Citoscore was redelijk perfect, ze zeiden dat ik naar het gymnasium kon.” Daar heeft hij een blauwe maandag gezeten. “Je moest er huiswerk maken, heel veel zelfs. En dat was helemaal niks voor mij. Ik ging na school liever met mijn vrienden rondhangen. Na een paar weken kreeg ik te horen dat ik beter naar vmbo-kader kon gaan. Havo of vmbo-t had geen zin, want daar moest ik ook huiswerk maken.” Hij vond het wel best, op het vmbo. Hij zat er bij vrienden en het niveau was voor hem een eitje. Dat wil zeggen, als hij zich zou inspannen. Maar
Hij doet nu de entree-opleiding van het ROC in Oss, om vervolgens de stap naar het vavo te kunnen maken. Dat is tweedekansonderwijs en voor Jos een mogelijkheid om alsnog een vmbo-t diploma te halen. Want dat papiertje heeft hij nodig om eventueel toegelaten te worden tot Sint Lucas, een creatieve mbo-opleiding. Tekenen is zijn lust en zijn leven, heeft hij gemerkt. Honderden illustraties heeft hij gemaakt. Het gaat nu een stuk beter op school, al heeft hij soms een terugval in zijn gedrag. “Terugkijkend zeg ik dat het zonde is dat ik het me door mijn gedrag zo moeilijk heb gemaakt. Ik maak nu een omweg en dat kost me twee jaar extra. Maar ik weet zeker dat ik mijn droom ga waarmaken: ik wil tatoeëerder worden.”
! Welke soort school zoeken we? ! Vmbo, havo, vwo? ! Een kleine of grote school, scholengemeenschap of categoriale school? ! Welke kwaliteit biedt de school in vergelijking met andere scholen? ! Is de school schoon? ! Is het een ‘veilige’ school? ! Kan ik een schoolgids vinden/krijgen? ! Hoe hoog is de vrijwillige ouderbijdrage? ! Hoe wordt de onderbouw ingericht? ! Welke vakken geeft de school naast de wettelijk verplichte vakken? ! Hoe groot zijn de groepen/klassen? ! Hoe wordt er lesgegeven? ! Hoe worden de leerlingen in het eerste jaar begeleid? ! Hoe worden de groepen samengesteld? ! Hoe vaak krijgen de leerlingen een rapport? ! Naar welke schoolsoorten gaan de meeste leerlingen vanuit deze school? ! Wat zijn de examenresultaten van de school? ! Is er extra begeleiding voor achterblijvers? ! Zijn er extra mogelijkheden voor zeer goede leerlingen? ! Is er huiswerkbegeleiding en hoe gaat dat in zijn werk? ! Zijn er vaak excursies, workshops en werkweken? Wie betaalt de kosten? ! Wat doet de school extra aan sport, culturele en andere activiteiten? ! Hoe zitten de lesroosters in elkaar? ! Hoe is de begeleiding van de leerlingen geregeld bij lesuitval of tussenuren? ! Hoe is het overblijven geregeld? ! Hoe onderhoudt de school het contact met de ouders over de leerling? ! Hoe gaat de school om met straffen en belonen? ! Wat wordt er gedaan tegen pesten op school?
GOEDE VOORNEMENS? INVESTEER IN JEZELF! DAGTRAININGEN (EIND JANUARI 2015): • • • • • • • • • •
Taalvaardigheid Nederlands Effectief werken met iPad Effectief notuleren Notuleren op de laptop Optimaal agendabeheer in Outlook Social Media in bedrijf Klantgericht werken Verkoopactief bellen en handelen (sales) Pers en public relations Prezi de nieuwe presentatietool
•
Migratietraining naar Windows 8 Word Basis Excel Basis Access Basis DAGJE MEELOPEN? Powerpoint e Kan!Bezoek onze websit Word Gevorderden en schrijf je in voor Excel Gevorderden een meeloopdag! Access Gevorderden Word Expert Excel Expert Access Expert
• • • • • • • • • •
• • • • • • • • •
BOEK JE TRAINING DIRECT OP DE WEBSITE! Tilburg*: zondag 25 januari van 11 tot 16 uur Eindhoven*: zondag 18 januari van 11 tot 16 uur *Kijk op onze site voor adressen en meer open avonden
KWALITEIT
RESERVEER JE OPLEIDINGSPLAATS VOOR 2-JARIG MBO-4:
PROFESSIONEEL
broersmbocollege.nl
SUCCESVOL
Directiesecretaresse Steward(ess) Assistent-accountant ICT-beheerder Financieel administratief (bedrijfsadministrateur) Sport- en bewegingscoördinator (agoog) Sport- en bewegingscoördinator (BOS medewerker) Onderwijsassistent Pedagogisch medewerker kinderopvang
Erkend door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen
BETROUWBAAR