Predatiepreventieproject Wei-vosvrij

Een aantal weidevogelgroepen heeft in toenemende mate te maken met predatie van weidevogellegsels en -jongen. De roep om maatregelen wordt steeds luider en demotivatie dreigt. Tijdens het broedseizoen 2018 is daarom in MiddenBrabant geëxperimenteerd met preventiemaatregelen tegen grondpredatoren. Dit was mogelijk dankzij steun van de provincie Noord-Brabant, Brabants Landschap en de Postcodeloterij. In enkele andere provincies zijn hier al ervaringen mee opgedaan, dus werd besloten om ook in Brabant een pilot uit te voeren. Doel was uit te proberen of predatie door met name vos – maar ook door andere grondpredatoren zoals das, bunzing, hond en kat – kan worden teruggedrongen met behulp van een schrikinstallatie. Hierdoor zou de reproductie van weidevogels kunnen toenemen. De organisatie was in handen van AP Natuuradvies en Begeleiding en er is nauw samengewerkt met Gallagher, de leverancier van het schrikmateriaal. Aan de pilot namen tien weidevogelgroepen deel. Zij zorgden er met hun lokale kennis voor dat de rasters op de juiste locaties werden geplaatst. Ook maakten zij afspraken met de agrariërs en zorgden ze dat de spanning op het raster op peil bleef. Daarnaast speelden zij een rol in de monitoring van de resultaten. De agrariërs werkten graag mee.

Op 29 locaties werden (delen van) percelen, waarop de afgelopen jaren veel legsels verloren gingen door grondpredatoren, rondom afgezet met 4 schrikdraden. Deze schrikdraden waren gekoppeld aan een schrikapparaat met een zonnepaneel. Rond percelen met kievit- en scholeksterlegsels werden veelal enkele hectares afgezet, rond legsels van grutto’s en wulpen in lang gras minimaal 50 x 50 meter. Waar dat mogelijk was werd het raster ruimer opgezet. In totaal werden 86 legsels op deze wijze beschermd. Daarvan werden 12 legsels gepredeerd, waarvan slechts 6 aantoonbaar door een grondpredator. Omdat het gaat om percelen waar tijdens voorgaande jaren en het begin van broedseizoen 2018 veel of zelfs alle legsels werden gepredeerd, kan worden gesteld dat het doel voor broedseizoen 2018 in elk geval is bereikt. Het uitkomstpercen-

tage op de deelnemende percelen is alleszins acceptabel, vooral wanneer we rekening houden met de situatie zonder rasters waarin vrijwel alles verloren ging. Dat op de percelen dankzij de rasters veel meer rust heerste, heeft mogelijk ook de predatie vanuit de lucht aanzienlijk verminderd. Daar waar voldoende kuikenbiotoop binnen de rasters beschikbaar was, konden ook de kuikens profiteren van de extra bescherming. Op enkele plaatsen konden ze binnen het raster worden gevolgd totdat ze (bijna) vliegvlug waren. Aan de hand van sporenonderzoek kon bij enkele rasters op zandgrond worden vastgesteld dat er wel een vos in de buurt was geweest, maar dat deze bijna altijd op ongeveer 2 meter afstand van het raster afboog. Op een aantal locaties zijn gedurende enige tijd blacklite-cameravallen geplaatst met hoop op een ‘heterdaadje’. Maar geen enkele grondpredator waagde zich tijdens die periodes zo dicht bij het raster dat dat op de camerabeelden kon worden vastgelegd. Hoewel er dus geen goede sier kan worden gemaakt met filmpjes van verschrikt opspringende vossen werd op deze manier wel meer duidelijkheid verkregen over het effect van de schrikinstallatie. De pilot in Midden-Brabant was een proef en er ging her en der ook wel wat mis met het plaatsen en het op spanning houden van de rasters. Dat leverde nuttige leermomenten op. De methode is behoorlijk arbeidsintensief, maar de goede resultaten in 2018 stimuleren tot voortzetting en uitbreiding van het project. Zo hebben een aantal weidevogelgroepen de wens uitgesproken ook deel te mogen nemen aan het project. Daarnaast zal worden geprobeerd meer kuikenbiotoop op te nemen of aan te leggen binnen de rasters of de rasters na het uitkomen van de legsels te verplaatsen naar beter kuikenbiotoop. Met deze pilot werd dreigende demotivatie vanwege hoge predatiecijfers omgezet in motivatie om door te gaan. Er gloort weer hoop aan de horizon!

U kunt een aflevering van NatuurStreken bekijken over dit project. Ga naar YouTube en zoek op ‘NatuurStreken vol spanning bij de kievit’.