Je lichaam als spiegel voor je geest

Ellen Rolvink, directeur van Holos Academie, is ervan overtuigd dat lichaam en geest onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. ”Je lichaam is als het ware een spiegel. Zelfs ervaringen uit het verleden laten sporen na in je lijf.”

Tekst: Iris Termeulen

“A ls massagetherapeut kwam mijn vader al veel onbegrepen lichamelijke klachten tegen. Mensen bleven maar terugkomen met dezelfde klachten. Fysiek waren deze problemen niet altijd op te lossen,” vertelt Ellen. Om die reden begon Bob Rolvink, vader van Ellen, 34 jaar geleden zich te verdiepen in Oosterse Geneeskunde en psychopathologie. Met zijn uitgesproken holistische visie onderscheidde hij zich destijds van fysiotherapeuten. Later richtte hij Holos Academie op, een school voor massagetherapie. Na verschillende commerciële functies koos Ellen ervoor om haar vader op te volgen. “Als dertiger werd ik nieuwsgierig naar de beweegredenen van de mens. Ik wilde weten hoe de mens in elkaar zit, en waarom we bepaalde keuzes maken. Later bleek dat het lichaam hier een heel belangrijke factor in is.”

Wat betekent de verbinding tussen lichaam en geest? “Bij Holos geloven we dat lichaam en geest één zijn met elkaar. Niet alleen je geest vertelt je hoe het met je gaat, vooral ook je lichaam. Ons lichaam communiceert met ons via signalen. Als je gelukkig bent, vertelt je lichaam dat. Je voelt bijvoorbeeld vlinders in je buik als je verliefd op iemand bent. Maar je lichaam communiceert ook met klachten. Last van je schouders, rug of benen kunnen een teken van stress zijn. Je lichaam geeft met signalen aan hoe het met je gaat.”

Waarom krijgen we dan toch last van klachten zoals stress? ”Het lichaam zit waanzinnig mooi in elkaar, het geeft namelijk vanzelf aan wanneer het te veel wordt. Alleen is het belangrijk om te luisteren. We kiezen er vaak voor om door te gaan met waar we mee bezig zijn en luisteren dan niet goed naar ons lichaam. Als je de waarschuwingssignalen van je lichaam negeert, ga je elke keer een grens over. Je lichaam geeft op een gegeven moment aan dat het daar klaar mee is.”

Hoe kan het dat we lichaamssignalen niet aanvoelen? “We leren naarmate we ouder worden onze emoties stabieler te houden. Als kind kan je van lachen naar huilen in een paar seconden. Hoe ouder we worden, hoe meer we emoties als verdriet, angst en boosheid binnenhouden. Als je bijvoorbeeld vaak ‘ja’ zegt terwijl je lijf ‘nee’ bedoelt en je bent je daar niet bewust van, dan ontstaat er een innerlijk conflict. Dat kost veel energie en daar krijg je op den duur stress van. Als je meer in contact staat met je lichaam kun je die emoties voelen en uiten. We zijn vaker geneigd om te kiezen voor een quick fix zoals een pilletje. Niet alle klachten zijn op te lossen met een pilletje. Je moet op zoek naar de oorzaak van het probleem, anders keert de klacht constant terug.”

Kun je leren luisteren naar je lichaam? “Zeker, soms moet je even stil staan om te weten welke richting je op wil. Als je bewust contact maakt met je lichaam, vertelt het je wat er aan de hand is. Dat is niet altijd makkelijk, maar daar kun je mee oefenen.”

Oefening – Luisteren naar je lichaam We hebben allemaal wel eens ingewikkelde vraagstukken over familie, vriendschap, relatie of werk. Luister naar je lichaam bij het beantwoorden van de vraag. Zoals bij de voorbeeldvraag: Spreek ik vandaag af met een vriendin of blijf ik thuis? Of nog ingewikkelder: Wil ik nog verder in mijn relatie? Stap 1. Zet twee stoelen naast elkaar, de ene stoel staat voor ‘ja’ en de andere stoel voor ‘nee’. Stap 2. Stel jezelf de vraag. Stap 3: Ga eerst op de ‘ja’ stoel zitten en vervolgens op de ‘nee’ stoel. Stap 4: Word je bewust van je lichaam, wat vertelt het je? En wat voel je in je onderbuik? Voel je weerstand of verlichting? Je lichaam geeft vanzelf aan bij welk antwoord jij je het beste voelt. Kom je er niet uit? Waarschijnlijk heb je dan niet alle voor- en nadelen op een rijtje om je vraag te beantwoorden. Onderzoek de voor- en nadelen van je vraag en probeer de oefening eens opnieuw.

”In de huidige maatschappij zijn we gewend om alles vanuit ons hoofd te beredeneren. En ons hoofd zegt altijd dat we door moeten gaan. Dat is echt de westerse mentaliteit. Als je stil gaat staan bij hoe je je voelt, voel je pas waar je aan toe bent. Hoe meer je in contact staat met je lichaam, hoe beter je kunt aanvoelen wat je lichaam tegen je zegt. Je neemt dan rust als je moe bent, in plaats van het waarschuwingssignaal te negeren en door te gaan.”

Is het in onze maatschappij moeilijker om naar je lichaam te luisteren? ”Zeker. Als je halverwege de dertig bent moet je zo ongeveer al een boek hebben geschreven, je eigen webshop leiden en een druk sociaal leven gaande houden. Anders voelt het alsof je niet alles uit het leven hebt gehaald. Dat is best heftig en lastig om mee om te gaan. Natuurlijk hebben de mobiele telefoon en social media daar ook mee te maken; je staat altijd ‘aan’. Het is dan extra belangrijk om goed te voelen wat je lichaam zegt, zodat je niet over je grenzen gaat."

Oefening – Lichaamsbewust worden Sta een aantal keer per dag stil hoe het met je lichaam gaat. Pak een moment en wees je bewust van wat je voelt. Je gaat dan ervaren wat belangrijk voor je is. De aandacht zorgt ervoor dat je lichaam ontspannen wordt en je in het ‘nu’ gaat leven. Onderstaande momenten van aandacht kun je gebruiken om lichaamsbewust te worden. Een vorm van meditatie, iets dat heel simpel is kan een groot effect geven. 1. Adem bewust naar je buik en focus op de ademhaling. Het kan daarbij helpen om je handen op je buik te leggen, om te voelen of je buik op en neer gaat bij de ademhaling. Is dat het geval, dan heb je de buikademhaling te pakken. 2. Geef routinematige delen van je dag de aandacht. Was aandachtig je haren, wees je bewust van je vingers over je hoofdhuid. Smeer jezelf in met body olie en wees je bewust van ieder lichaamsdeel waar je langs gaat. Grijp dit soort momenten aan om even nergens anders mee bezig te zijn. 3. Luister aandachtig naar omgevingsgeluiden. Is er veel geluid? Focus je dan op twee geluiden. Is het helemaal stil? Luister dan eens naar de stilte.

“Je lichaam is sterk genoeg om een tijd onder stress te leven. Maar niet jaren achter elkaar. Dat kan resulteren in lichamelijke klachten of zelfs een burn-out. Het verschilt per persoon hoe dit tot uiting komt, ieder persoon is uniek en de lichaamssignalen ook. Alleen de persoon zelf kan ontdekken waar het mis is gegaan, eventueel met hulp van buitenaf, zoals een massagetherapeut.” Hoe kan een massage hierbij helpen? “Als je wordt aangeraakt besef je pas hoe je je voelt. Een hand op je schouder, een arm om je heen of een knuffel. Dat zijn we in onze cultuur niet gewend. En dat terwijl fysiek contact zo belangrijk is voor ons. Het maakt oxytocine vrij en dat speelt een belangrijke rol bij sociale verbinding en geeft een fijn gevoel. Er is zelfs een woord voor gebrek aan aanraking: huidhonger. Aanraking leidt tot ontspanning en verbinding. Een moment van echt contact en verbinding zegt meer dan 1000 woorden. Een massage doet hetzelfde. Als je wordt aangeraakt besef je pas hoe je je voelt. Je wordt je bewust van je lichaam.” Zijn jouw lichaam en geest altijd in verbinding? “Als ik momenten heb dat ik heel erg in mijn hoofd bezig ben, dwing ik mezelf om te voelen hoe het met mijn lichaam gaat. Lichaam en geest zijn echt onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als je gewend bent om te voelen, kun je problemen voor zijn.” ● »We zijn vaker geneigd om te kiezen voor een quick fix zoals een pilletje«

Ellen Rolvink is directeur van Holos Academie, school voor massagetherapie . Met Holos Academie leidt zij professionele masseurs en massagetherapeuten op vanuit een holistische visie. Ellen ziet het als haar taak om mensen weer meer in contact met hun lichaam te brengen, zodat ze hun lichaam als raadgever kunnen gebruiken.