Dutch summary | Nederlandse samenvatting | 193
NEDERLANDSE SAMENVATTING DUTCH SUMMARY Achtergrond en doelstellingen Veel mensen krijgen in hun leven te maken met angst- of depressieve klachten. Wanneer deze klachten het leven gaan beheersen, kunnen dit stoornissen worden. Angststoornissen worden gekenmerkt door het ervaren van ernstige angst en bezorgdheid. In dit proefschrift komen angststoornissen aan bod, die in de ‘Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders’ (DSM) beschreven zijn: paniekstoornis (met of zonder agorafobie), agorafobie, specifieke fobie, sociale fobie (ook wel sociale angststoornis), gegeneraliseerde angststoornis, obsessieve-compulsieve stoornis en posttraumatische stressstoornis. Naast aandacht voor angststoornissen is er in dit proefschrift ook aandacht voor depressieve stoornissen. Deze kenmerken zich door een sombere stemming en het verlies van interesse of plezier in het leven. In dit proefschrift komen de depressie en dysthyme stoornis aan bod. Een dysthyme stoornis is een langdurige milde depressie. Wereldwijd behoren angst- en depressieve stoornissen tot de meest voorkomende psychische stoornissen. In Nederland krijgt één op de vijf mensen ooit in het leven te maken met een angst- en/of depressieve stoornis. Dit heeft een grote impact op hun kwaliteit van leven, het functioneren en het welbevinden. Angst- en depressieve stoornissen komen vaak samen voor: mensen die ooit een angststoornis hebben gehad, hebben ook vaak ooit een depressieve stoornis gehad, en andersom. Er is veel onderzoek verricht naar het behandelen van angst- en depressieve stoornissen. Vaak bestaat de behandeling uit een psychologische en/of medicamenteuze behandeling. Eén van de psychologische behandelingen die veel is onderzocht, is cognitieve gedragstherapie (CGT). CGT blijkt effectief te zijn in het behandelen van angst- en depressieve stoornissen. Behandeling met medicatie blijkt ongeveer even effectief te zijn in het verlagen van angst- en depressieve klachten. Een combinatie van beiden blijkt het meest effectief te zijn. Vaak geven patiënten echter de voorkeur aan psychologische behandeling, bijvoorbeeld vanwege zorgen over bijwerkingen van medicatie. Psychologische behandelingen worden doorgaans via persoonlijk contact gegeven, waarbij de patiënt en hulpverlener elkaar ‘live’ zien. Echter, vanwege COVID-19 lijken er steeds meer van deze behandelingen online gegeven te worden. Online behandelingen kenmerken zich veelal door de inzet van E-health-modules, persoonlijke feedback van een hulpverlener en de mogelijkheid om berichten uit te wisselen. De voordelen van online behandeling kunnen o.a. zijn dat het gemakkelijk toegankelijk is, dat symptomen effectief gemonitord kunnen worden via E-health toepassingen en dat het mogelijk meer kosteneffectief is.