Design Thinking Handbook - Tư Duy Thiết Kế (Phần 1)

Page 1

TƯ DUY THIẾT KẾ

DESIGN THINKING HANDBOOK

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Trâm

Biên tập & hiệu đính: Huỳnh Hữu Tài

WeTranform xin giới thiệu với độc giả cuốn sách “Tư duy

thiết kế - Design Thinking handbook” được

DesignBetter.Co biên soạn. Cuốn sách này giới thiệu

những thực hành, câu chuyện và insight tốt nhất từ các

nhà thiết kế hàng đầu thế giới. DesignBetter.Co không chỉ

đơn thuần mang đến những cuốn sách hay, cùng chương

trình podcast chuyên sâu mà còn có cả những hướng dẫn thiết yếu giúp bạn thiết kế sản phẩm và xây dựng những

đội ngũ xuất sắc.

Bên cạnh cuốn sách “Design Thinking Handbook” thư viện

DesignBetter.Co còn có một số cuốn sách khác như:

DesignOps Handbook

Design Systems Handbook

Design Leadership Handbook

Principles of Product Design

WeTransform hân hạnh biên dịch, biên tập và đưa cuốn sách này đến đông đảo độc giả Việt Nam.

WeTransform.vn 1
WeTransform.vn 2 Mời bạn
khảo khóa h
nền tảng học trực tuyến Udemy, giúp bạn học mọi lúc, mọi nơi!
tham
ọc Design Thinking trên

Tư duy thiết kế là gì? Hơn cả một phương pháp luận hoặc

một framework, tư duy thiết kế (design thinking) kết hợp

ngọn nguồn, gốc rễ của việc giải quyết vấn đề thiết kế

cùng với sự thấu cảm người dùng sâu sắc. Framework dựa

trên tư duy thiết kế được đưa ra bởi d.school của trường

đại học Stanford có thể giúp bạn chinh phục những thách

thức gai góc nhất bằng giải pháp sâu sắc nhất.

Thông qua cuốn handbook này, bạn sẽ học được cách

thức áp dụng tư duy thiết kế vào thực tế công việc trong

chính doanh nghiệp và cho cả cuộc sống của mình.

WeTransform.vn 3

NỘI DUNG

Chương 1: Vì sao chúng ta lại cần đến Tư Duy Thiết Kế?

Giải quyết những thách thức phức tạp

Chương 2: Thấu cảm (Empathy)

Trọng tâm của thiết kế

Chương 3: Xác định vấn đề (Define)

Nhận thức lại vấn đề (Reframe the problem)

Chương 4: Lên ý tưởng (Ideate)

Hơn cả một buổi brainstorm thông thường

Chương 5: Tạo nguyên mẫu (Prototype)

Thông minh hơn, nhanh chóng hơn

Chương 6: Thử nghiệm

Sớm và thường xuyên

WeTransform.vn 4

CHƯƠNG 1

VÌ SAO CHÚNG TA LẠI CẦN ĐẾN TƯ DUY THIẾT KẾ?

Giải quyết những thách thức phức tạp

Vào năm 1958, 4 tháng sau khi phóng thành công tên lửa

Sputnik, Tổng thống Eisenhower đã ký quyết định thành

lập NASA. Khi đó, John Arnold, một giáo sư kỹ thuật của

trường đại học Stanford đã đưa ra đề xuất về kỹ thuật thiết

kế nên lấy con người làm trung tâm.

Chính Arnold cũng cho rằng điều mà ông vừa đề xuất có

vẻ kỳ lạ. Thời điểm đó, các kỹ sư chủ yếu tập trung vào hai

mục tiêu tương thích với định hướng của cuộc Chiến tranh lạnh: cuộc chạy đua không gian và tối ưu hóa bom nguyên

tử.

Lấy cảm hứng từ công việc của giáo sư Arnold, một giáo

sư kỹ thuật khác là Bob McKim với sự hậu thuẫn của giáo

sư nghệ thuật Matt Kahn đã tạo ra chương trình kỹ thuật mang tên Thiết kế sản phẩm (Product Design). Trong

chương trình này, McKim và những người đồng nghiệp

khác đã tạo ra một quy trình tư duy thiết kế nền tảng, sau này trở thành d.school thuộc trường đại học Stanford, cũng như framework hướng dẫn cho các công ty theo định hướng thiết kế như IDEO.

Cũng giống như cuộc chạy đua không gian dẫn đến việc

phát minh ra Velcro và thông tin vệ tinh, tư duy thiết kế

WeTransform.vn 5

đóng vai trò lớn trong cách thức chúng ta tương tác với

máy tính (chuột máy tính và notebook), cách chúng ta cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình và cách

chúng ta thực hiện các giao dịch ngân hàng như hiện tại

và ở tương lai.

“Tư duy thiết kế là cách thức tiếp cận đổi mới sáng tạo, lấy con người làm trung tâm, sử dụng bộ công cụ của nhà thiết

kế để tích hợp nhu cầu của con người, tính khả thi của công

nghệ và tính bền vững trong kinh doanh.”

Tim Brown, CEO của IDEO

Vì sao tư duy thiết kế được đón nhận không chỉ bởi những

công ty đổi mới sáng tạo có tư duy đột phá như IDEO mà

còn ở cả những doanh nghiệp lớn như IBM? Trước tiên, tư duy thiết kế mang tất cả mọi người vào một quy trình, chứ

không chỉ riêng gì các nhà thiết kế. Việc sử dụng quy trình thiết kế giúp các công ty giải quyết những vấn đề khó nhằn với cách nhìn nhận sáng suốt.

Tư duy thiết kế cũng giúp mở rộng quy trình thiết kế thông qua các tổ chức lớn. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp sử dụng bộ công cụ và từ vựng chuyên môn chung về tư duy thiết kế có thể tự tin tạo ra trải nghiệm người dùng tốt hơn, lấy con người làm trung tâm và tạo ra sản phẩm đột phá.

WeTransform.vn 6

“Tư duy thiết kế đang hướng các công ty nghĩ về cách di chuyển nhanh hơn... với tốc độ lặp đi lặp lại.”

John Maeda, CEO công ty Automatic

Sau cùng, tư duy thiết kế thúc đẩy khuynh hướng hành động, cân bằng với quan điểm lấy người dùng làm trung

tâm để giúp chúng ta đạt được kết quả phù hợp.

Quy trình của tư duy thiết kế không nhất thiết phải theo

phương pháp tuyến tính cũng như không có một cách thức tiếp cận cụ thể nào, nó là một hệ thống được lặp đi lặp lại với nhiều biến thể. Tuy nhiên, d.school thuộc trường đại học Standford đã đưa ra một framework nhằm bắt đầu

quy trình cho hầu hết mọi vấn đề:

WeTransform.vn 7

Framework về tư duy thiết kế của d.school

Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn 5 bước của framework tư duy

thiết kế này. Framework này sẽ cung cấp một bộ công cụ

cho những thách thức thiết kế lớn và nhỏ trong tổ chức

của bạn.

Điều cốt lõi của cách thức tiếp cận tư duy thiết kế là tập

trung vào sự thấu cảm hoặc sử dụng tư duy của người mới bắt đầu và đặt mình vào tâm thế trải nghiệm của người dùng để khám phá những nhu cầu và insight của họ. Xác định vấn đề với một quan điểm (PoV) là phần quan trọng của quy trình này: người dùng của bạn là ai (càng chi tiết càng tốt); nhu cầu sâu xa, chưa được đáp ứng của họ là gì; tại sao nhu cầu đó lại là thiết yếu (bạn thu thập được

WeTransform.vn 8

những insight quan trọng nào từ quá trình tìm kiếm sự

thấu hiểu?). Thông thường, nhận thức lại vấn đề bằng cách

quan sát sẽ giúp bạn tìm ra những giải pháp sáng tạo hơn.

Quy trình tư duy thiết kế trải qua một chu kỳ tập trung bùng

phát và chọn lọc. Trong giai đoạn xác định vấn đề, chúng

ta tập trung vào một quan điểm cụ thể. Khi chuyển sang

giai đoạn hình thành ý tưởng, chúng ta nảy ra và phát triển

càng nhiều ý tưởng càng tốt.

Đối với nhiều nhà thiết kế, bước vào quá trình tạo nguyên

mẫu là thời điểm thú vị nhất. Đôi khi, chìa khóa để có được

sự thấu cảm là chia sẻ hoặc đồng sáng tạo (co-creation)

một nguyên mẫu với người dùng và nhận phản hồi từ họ.

Tạo ra nguyên mẫu giúp chúng ta tìm hiểu, giải quyết các bất đồng và kiểm tra các giả thiết một cách nhanh chóng với chi phí ở mức tối thiểu.

Bằng cách thử nghiệm các nguyên mẫu với người dùng và

nhận phản hồi kịp thời, chúng ta có thể tinh chỉnh quan điểm, ý tưởng, thấu hiểu hơn về người dùng và có được phiên bản sản phẩm tiếp theo tốt hơn nhiều. Giáo sư tại d.school thuộc đại học Stanford nói rằng: “Hãy tạo nguyên mẫu như thể bạn biết rằng bạn luôn đúng, nhưng phải thử nghiệm như thể bạn biết rằng bạn đang sai.”

Những bước này nên được cân nhắc là một cách thức làm quen với tư duy thiết kế. Theo thời gian, bạn sẽ thích ứng

chúng trong phong cách làm việc của mình và biến chúng

WeTransform.vn 9

thành giá trị của riêng bạn. Với toolkit linh hoạt này, bạn sẽ

sẵn sàng giải quyết bất kỳ dự án nào, từ một ứng dụng mới hay thậm chí có thể là ảnh chụp mặt trăng của NASA.

Gửi lời cảm ơn đến Bill Burnett, giám đốc điều hành của

Design Program (Chương trình Thiết kế) tại Stanford, chính

bài giảng của ông đã truyền cảm hứng cho phần giới thiệu này.

WeTransform.vn 10

Design Thinking

WeTransform.vn 11
ọc mọ
lúc,
Mời bạn tham khảo khóa học
trên nền tảng học trực tuyến Udemy, giúp bạn h
i
mọi nơi!

CHƯƠNG 2

THẤU CẢM

Trọng tâm của thiết kế

Hãy tưởng tượng rằng bạn đang ở một ngôi làng xa xôi hẻo lánh ở Nepal. Thời tiết đang độ mùa đông và mưa tuyết làm đóng băng gây ảnh hưởng, trì trệ hoạt động giao thông của các tuyến đường gần đó. Bạn lại vừa sinh đứa con gái đầu lòng, đứa bé sinh thiếu tháng và đang trong

tình trạng thiếu cân nghiêm trọng. Đối với bạn, căn phòng có vẻ ấm áp nhưng đối với đứa trẻ thì nó lạnh lẽo chẳng

khác gì một bồn nước đá. Nếu không có giải pháp kịp thời

thì đứa bé khó mà chống chọi nổi với thời tiết này vì bị hạ thân nhiệt. Bạn phải làm gì lúc này đây? Hằng năm, trên thế giới có khoảng 15 triệu trẻ sinh non và bị hạ thân nhiệt, đó chính là nguyên nhân phổ biến nhất mà

chúng ta có thể phòng ngừa để tránh tối đa tỷ lệ tử vong của những đứa trẻ này. Là những nhà thiết kế, chúng ta

WeTransform.vn 12

giải quyết vấn đề của người khác, và giải quyết vấn đề tử

vong ở trẻ sơ sinh do hạ thân nhiệt có vẻ như là một thách

thức đáng giá mà các nhà thiết kế chúng ta cần trải nghiệm. Đây chính là dự án kết thúc khóa học có tên

Design for Extreme Affordability (được biết đến với tên

“Extreme”) của d.school thuộc trường đại học Stanford.

Nhóm nghiên cứu đã đưa ra một giải pháp mang tính đổi mới sáng tạo – nhưng họ sẽ không bao giờ hiện thực hóa

giải pháp của mình nếu họ cứ mãi quẩn quanh trong khuôn

viên trường đại học Stanford. Họ cần tìm sự thấu cảm để

nhìn nhận vấn đề một cách rõ ràng dưới góc độ của nhân

viên bệnh viện, bác sỹ và quan trọng nhất là cha mẹ của đứa trẻ đang gặp nguy hiểm.

Ban đầu, nhóm thiết kế nghĩ rằng việc thiết kế lại các lồng

ấp sơ sinh hiện có của bệnh viện là công việc đơn giản hơn

và tiết kiệm chi phí sẽ trở thành giải pháp dễ dàng nhất.

Nhưng khi thành viên nhóm Linus Liang đi tham quan một bệnh viện ở Nepal, anh ấy nhận thấy một điều kỳ lạ là những chiếc lồng ấp đều trống rỗng. Sau khi phỏng vấn một bác sỹ về vấn đề này, anh ta đã biết được một điều

rằng nhiều gia đình nơi các em bé được sinh ra đều ở nông thôn xa xôi, cách bệnh viện khoảng 30 dặm hoặc xa hơn.

Các bậc cha mẹ phải đối mặt với việc đấu tranh cho tính

mạng của đứa trẻ sơ sinh ở nhà, không có điều kiện đưa chúng đến bệnh viện.

WeTransform.vn 13

Nhóm Extreme đã bám vào insight này để đưa ra hướng giải quyết cho sản phẩm. Thay vì tập trung vào việc tạo ra

một chiếc lồng ấp rẻ hơn theo ý tưởng ban đầu nhưng

không mang lại hiệu quả với các điều kiện thực tế, họ

quyết định thiết kế một thứ gì

ngay tại nhà: một chiếc lồng ấp di động, giống như một

chiếc túi ngủ nhỏ được sưởi ấm, họ đặt tên là Embrace (Ôm ấp). “Thấu cảm chính là trọng tâm của thiết kế. Không có sự thấu hiểu về những gì người khác nhìn thấy, cảm nhận và

trải nghiệm, thì thiết kế cũng chỉ là một việc làm vô nghĩa.”

Tim Brown, CEO của IDEO

Khi tạo nguyên mẫu thiết kế chiếc túi sưởi ấm Embrace, các thành viên đã trò chuyện với rất nhiều bà mẹ, nhân viên chăm sóc sức khỏe và cả những chủ cửa hàng bán sản phẩm này để tìm ra các giải pháp hữu hiệu nhất. Việc đưa ra các mẫu thiết kế đã giúp họ tìm được những rào cản khi áp dụng Embrace: ● Tại một ngôi làng ở Ấn Độ, một người mẹ giải thích rằng họ tin là thuốc Tây có liều lượng rất mạnh, vì vậy dân làng thường giảm một nửa liều lượng. Nên đối với nhiệt độ của túi sưởi Embrace cũng vậy, bà mẹ này chỉ ra rằng những bà mẹ khác cũng sẽ chỉ làm nóng nó đến một nửa nhiệt độ lý tưởng mà thôi. Thông tin này đã khiến nhóm nghiên cứu chỉnh lại thiết kế, loại

WeTransform.vn 14
đó để hỗ trợ các bé sơ sinh

bỏ dải nhiệt độ và thay

hiển th

chỉ báo “OK”. ● Nhóm nghiên cứu cũng biết được rằng ở nhiều cộng đồng, điện sinh hoạt là một thứ gì đó vô cùng xa xỉ. Vì thế nên họ đã thiết kế thêm một dạng túi sưởi khác hoạt động bằng nhiệt lượng của nước nóng. Túi sưởi ấm sơ sinh Embrace Với những insight này, nhóm nghiên cứu đã có thể tạo ra sản phẩm túi sưởi ấm phù hợp với từng khu vực. Họ

WeTransform.vn 15
để
đổi thiết kế
đã

thành lập công ty để kinh doanh sản phẩm này, phát triển

lên đến 90 nhân viên và đã giúp đỡ cho hơn 3.000 đứa trẻ

sơ sinh.

Bằng sách sử dụng sự thấu cảm và tập trung vào con người, những cá thể sử dụng sản phẩm, nhóm nghiên cứu

trường Standford đã thật sự hoàn thành một hành trình

trải nghiệm để khám phá ra các cảm giác và thử thách của

người dùng nhằm tạo ra một sản phẩm cứu sống hàng

nghìn đứa trẻ.

Thực hành sự thấu cảm

Sự thấu cảm là nền tảng của toàn bộ quá trình tư duy thiết kế. Sử dụng tư duy của người mới bắt đầu và hòa mình vào

trải nghiệm người dùng là một cách tuyệt vời để khám phá

các nhu cầu và insight sâu sắc. Nó cũng liên quan trực tiếp đến nguyên tắc Đoán ít hơn khi thiết kế sản phẩm.

Trong phần Thấu cảm này của khóa học, chúng ta sẽ đi

sâu vào một case study trong đó sự thấu cảm đã giúp tạo

ra một sản phẩm sáng tạo cho Ngân hàng Hoa Kỳ. Sau đó

chúng ta sẽ xem qua một số bài tập bạn có thể sử dụng để có thêm sự thấu cảm và insight từ người dùng của chính bạn.

Làm thế nào mà sự thấu cảm có thể giúp chúng ta thiết kế sản phẩm tốt hơn? Để tìm ra câu trả lời, hãy thử bài tập này, phỏng theo bài tập Dự án Wallet được giảng dạy tại d.school của trường Đại học Stanford. Bài tập này chỉ mất khoảng 15 phút.

WeTransform.vn 16

Case study: IDEO và chương trình Keep the Change của Ngân hàng Hoa Kỳ

“Suy cho cùng, mọi người luôn muốn cảm thấy rằng họ có

trong tay quyền kiểm soát… nói chung thì quản lý tiền không

phải là thứ mà mọi người thích giải quyết ... [dự án này] là về việc giúp mọi người xây dựng thói quen tốt hơn, cũng liên

quan đến tiền bạc của họ nhưng theo những cách tích cực hơn.”

Christian Marc Schmidt – chuyên viên tương tác của IDEO, phụ trách dự án KEEP THE CHANGE

Hãy thử đặt mình vào vị trí của một người có mức sống

không dư dả, trông chờ vào từng tháng lương. Đối với một

số người trong chúng ta, với vai trò của nhà thiết kế đã

dành thời gian làm việc tự do và chờ đợi... và chờ

được khách hàng trả tiền, đây có thể không phải là một

điều khó tưởng tượng.

Những nỗi sợ lớn nhất của bạn là gì? Bạn bị cúp nước hoặc

máy sưởi vì bạn không thể thanh toán hóa đơn đúng hạn?

Có thể mọi thứ tồi tệ đến mức bạn lo lắng rằng mình sẽ

không kiếm được đủ tiền để trả tiền thuê nhà và có thể bị

đuổi ra khỏi nhà.

Có thể là bạn không có thời gian (hoặc điều kiện) để nghĩ về việc lập một kế hoạch tiết kiệm. Vào năm 2013, một

WeTransform.vn 17
để
đợi...

nghiên cứu được thực hiện tại Princeton đã chỉ ra rằng việc rơi vào hoàn cảnh này thực sự làm suy nghĩ của bạn

ảnh hưởng rất nhiều đến những khía cạnh khác của cuộc sống.

Vậy làm thế nào để bạn thiết kế một sản phẩm tài chính

cho một người bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn này? Vào năm 2004, công ty thiết kế IDEO đã giải quyết chính xác

thách thức này cho Ngân hàng Hoa Kỳ. Người dùng mục

tiêu của họ không bị giới hạn ở những người trong nhóm

nhân khẩu học này, nhưng insight của dự án sáng tạo

“Keep the Change” của Ngân hàng Hoa Kỳ một phần đến từ những người thực sự có một cuộc sống cực kỳ túng

thiếu.

Những người dùng như vậy thường có những cách khác

biệt để giải quyết các vấn đề ngân hàng. Điều này đã mang lại cho nhóm IDEO ý tưởng về một dịch vụ ngân

hàng sẽ giúp giải quyết nhu cầu của những người gặp khó khăn trong việc kiểm soát tài chính của họ.

một hiệu ứng gần như bất ngờ và rất cảm động từ dịch vụ mới này, những người trước đây chưa bao giờ có tiền tiết kiệm bỗng nhiên có. Nhưng số tiền đó không phải là vấn đề quan trọng, thậm chí đó là một số tiền nhỏ trong tài khoản tiết kiệm thôi nhưng cũng đã cho họ cảm giác có quyền lực và quyền kiểm soát tài chính của bản thân.”

WeTransform.vn 18
“Có

Faith Tucker, Phó chủ tịch & nhà phát triển sản phẩm tại

Ngân hàng Hoa Kỳ

IDEO được ngân hàng giao cho thử thách tìm ra cách thức

mới mẻ nhằm thúc đẩy người dùng mở tài khoản. Ngân

hàng đặt hy vọng vào phương pháp thiết kế lấy con người làm trung tâm, dựa trên dân tộc học (ethnographic) của

IDEO sẽ mang lại sự đổi mới sáng tạo cho một ngành

thường được xem là rất bảo thủ và không muốn thay đổi như ngân hàng.

Để thực hiện điều này, IDEO đã trực tiếp tham gia vào công việc của nhóm Ngân hàng Hoa Kỳ và tiến hành quan sát một số thành phố trên khắp nước Mỹ. Họ nói chuyện với các cá nhân và các gia đình, tìm hiểu về thói quen chi tiêu

và sử dụng dịch vụ ngân hàng. Khi tổng hợp lại những gì

đã quan sát, IDEO bắt đầu nhận thấy một số mô hình thú vị.

Thông thường, các bà mẹ là người nắm giữ tài chính gia

đình. Vào đầu những năm 2000, trước khi ngân hàng trực tuyến và thiết bị di động thay thế ý tưởng về sổ séc tiết kiệm, một số bà mẹ có thói quen làm tròn số trong sổ séc (checkbook) của họ; điều này làm cho việc tính tổng dễ dàng hơn, nhưng nó cũng tạo ra một khoảng đệm nhỏ trong chi tiêu.

Với insight này và thông tin nhiều gia đình trong số này gặp khó khăn trong việc tiết kiệm, IDEO đã đưa ra một ý

WeTransform.vn 19

tưởng dịch vụ mới. Mọi người có thể đăng ký một tài

khoản tiết kiệm để làm tròn các giao dịch mua bằng thẻ

ghi nợ. Sau đó, số tiền dư sẽ tự động được chuyển vào tài

khoản tiết kiệm. Ngoài ra, ngân hàng sẽ quy đổi số tiền

được

ất định.

Như bạn có thể tưởng tượng, chương trình này đã trở nên rất phổ biến, không chỉ đối với những người đang gặp vấn

đề về tiết kiệm. Kể từ khi chương trình được giới thiệu vào

tháng 9 năm 2005, đã có hơn 12,3 triệu khách hàng tham

gia với tổng số tiền tiết kiệm hơn 2 tỷ đô la. Trong số những khách hàng mới của ngân hàng, có đến 60% tham

gia chương trình này.

Khi chúng tôi phỏng vấn Faith Tucker, cựu phó chủ tịch và

phát triển sản phẩm của Ngân hàng Hoa Kỳ, bà nói rằng bà

hoàn toàn tự hào về tác động tích cực của dịch vụ này đối với khách hàng, những người từng gặp khó khăn trong việc tiết kiệm tiền. Điều quan trọng không nằm ở số tiền lớn –nó thiên về sự thay đổi trong trạng thái tinh thần và cảm giác được trao quyền mà những khách hàng này có được. Ở một mức độ nhất định, chương trình đã giúp khách hàng loại bỏ được cảm giác xấu hổ đi kèm với việc không thể tiết kiệm tiền, thay vào đó là niềm tự hào khi có khả năng kiểm soát tài chính nhiều hơn.

Nói về tầm quan trọng của việc thấu cảm với khách hàng, trong bộ phim tài liệu DESIGN DISRUPTORS, Julie Zhou,

WeTransform.vn 20
ki
chuyển đến tài khoản tiết
ệm với một khoản tiền nh

phó giám đốc thiết kế sản phẩm của Facebook đã chia sẻ: “Đó là nỗi đau và nó sẽ giúp chúng tôi thấu hiểu được đâu

là thiếu sót trong sản phẩm của mình.”

Nghiên cứu thông qua camera – Cách thức tạo dựng sự

thấu cảm từ xa

Đội ngũ phát triển sản phẩm luôn phải làm việc thật nhanh

chóng và theo một tiến trình thời gian nghiêm ngặt. Rất

khó thuyết phục được các bên liên quan (stakeholder) rằng việc nghiên cứu người dùng dựa vào hình thức dân tộc học có thể được hoàn thành nhanh chóng và hiệu quả.

Tuy nhiên, có một số kỹ thuật tuyệt vời giúp chúng ta thực

hiện chính xác việc đó. Nếu bạn bị hạn chế đáng kể về thời

gian và ngân sách, hãy thử Phương pháp Minimum Viable

Ethnography (Dân tộc học khả thi tối thiểu) được tiên

phong bởi chuyên gia nghiên cứu người dùng Erika Hall

đến từ Mule Design.

“Nghiên cứu thông qua camera có thể là một cách thức tuyệt vời cho việc nhanh chóng đi tìm sự thấu cảm. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn hết là thu hút sự quan tâm từ những người tham gia và điều này thì không phải lúc nào cũng dễ dàng.”

Bobby Hughes đến từ AARDVARK DESIGN LABS

WeTransform.vn 21

Nếu như bạn có nhiều thời gian hơn một chút thì hãy thử

áp dụng phương pháp nghiên cứu qua camera. Ưu điểm

của phương pháp tiếp cận này là bạn sẽ có được cái nhìn

sơ khai nhất về môi trường sống hằng ngày của người

dùng và thu được những insight mà bạn không thể có

được thông qua phỏng vấn qua điện thoại hoặc video.

Thấu cảm là trọng tâm của thiết kế

Thấu cảm là hành trình thấu hiểu cảm xúc của người khác.

Đôi khi, đây là một hành trình thể chất (tốn nhiều sức lực)

như cách mà nhóm Embrace đã phải trực tiếp đặt chân

đến Nepal. Mặt khác, đây cũng có thể là một hành trình ảo, tức là người dùng chia sẻ với bạn về cuộc sống của họ trong một nghiên cứu thông qua camera. Dù với hình thức nào đi chăng nữa thì một hành trình thấu cảm trọn vẹn sẽ luôn cung cấp cho bạn những góc nhìn mới mẻ về cuộc sống của người dùng – bao gồm cả những thách thức mà họ phải đối mặt, những điều khiến họ trăn trở mỗi đêm và những khoảnh khắc khiến họ thích thú. Có được sự thấu cảm này có thể cung cấp cho bạn những insight cần thiết

giải quyết những v

WeTransform.vn 22
để
ấn đề hữu ích. Nếu không có sự thấu cảm, IDEO sẽ không thể nào giúp Ngân hàng Hoa Kỳ tạo ra một sản phẩm giúp những khách hàng đang gặp khó khăn về tài chính cảm thấy được trao quyền trong việc tiết kiệm tiền. Embrace cũng sẽ không thể tạo ra một sản phẩm cứu sống hàng nghìn đứa trẻ sinh

non nếu thiếu đi sự thấu cảm. Sự thấu cảm kết nối các nhà thiết kế với những người sẽ s

ự của con người. Là con người, chúng ta đã tiến hóa

viết rằng: sức mạnh của sự thấu cảm giúp mọi người nối

kết với nhau là một trong những lý do giúp chúng ta thành

công với tư cách là một loài động vật bậc cao. Sử dụng sức mạnh này như một nhà thiết kế, bạn sẽ có được nền tảng và cái tâm để tạo ra những sản phẩm tuyệt vời cho khách hàng ở khắp mọi nơi.

“Tôi vẫn đang cố gắng giải một quyết vấn đề mà mình nhìn thấy mỗi ngày ở mọi lĩnh vực. Nơi mà những con người nhốt mình trong 4 bức tường để nói về sự thành công của khách hàng.”

John Maeda từ AUTOMATTIC

WeTransform.vn 23
ử dụng sản phẩm, trao quyền cho chúng ta tạo ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu thực s
để cảm nhận được sự thấu cảm mạnh mẽ. Nhà linh trưởng học Frans de Waal đã
WeTransform.vn 24 Mời bạ
khảo khóa
trên nền tảng học trực tuyến Udemy, giúp bạn học mọi lúc, mọi nơi!
n tham
h
c Design Thinking

XÁCH

ĐỊNH VẤN ĐỀ Nhận thức lại vấn đề

Vào năm 1968, khi con tàu vũ trụ Apollo 8 lần đầu tiên du

hành đến Mặt Trăng, phi hành đoàn có nhiệm vụ phải chụp

lại những hình ảnh chi tiết của bề mặt Mặt Trăng. Khi các

phi hành gia đi vòng quanh vùng tối, Trái Đất trông như một viên bi với những mảng trắng và xanh lam rực rỡ. Trái

Đất thu hút không chỉ vì vẻ đẹp thanh bình từ góc nhìn này

mà còn vì sự mong manh được thể hiện rất rõ của nó.

Hành tinh duy nhất có thể duy trì sự sống trong hệ mặt trời của chúng ta bị thu hẹp lại bởi không gian trống rỗng rộng

lớn.

Với “Earthrise” - bức ảnh từ sự kiện này, các phi hành gia trên tàu Apollo 8 đã vô tình khơi gợi cảm hứng nhận thức lại các vấn đề về môi trường đang đe dọa hành tinh của chúng ta. Chúng ta không còn ở trên một hành tinh rộng lớn với những nguồn tài nguyên dường như vô tận, mà là một chiếc thuyền cứu sinh nhỏ bé, rất hữu hạn trong một vũ trụ vô tận. Sự thay đổi quan điểm này đã giúp thúc đẩy phong trào bảo vệ môi trường hiện đại, truyền cảm hứng

cho việc tạo ra Ngày Trái đất (Earth Day) vào năm 1970.

WeTransform.vn 25
CHƯƠNG 3

Hình 1: Bức ảnh Earthrise – được chụp bởi phi hành gia tàu vũ trụ Apollo 8

Việc nhận thức lại vấn đề có thể truyền cảm hứng cho một

bước tiến, như câu chuyện về bức ảnh này. Nó cũng có thể

là một cách mạnh mẽ để tạo ra các giải pháp thiết kế sáng

tạo cho những vấn đề thách thức, thậm chí tạo ra mô hình

kinh doanh mới mẻ và đột phá. Trong suốt giai đoạn Thấu cảm của quá trình Tư duy Thiết kế, bạn hãy thu thập câu chuyện và insight từ người dùng. Giai đoạn Xác định này sẽ cho bạn cơ hội tổng hợp những phát hiện trên và đưa ra một bản mô tả vấn đề, được gọi là quan điểm (POV), từ đó có thể giúp bạn khắc phục sự cố và mở ra không gian giải pháp sáng tạo.

WeTransform.vn 26

Phát triển một quan điểm (POV)

Một quan điểm bao gồm 3 yếu tố: -Người dùng của bạn là ai? (Ghi chú càng chi tiết càng tốt.)

-Nhu cầu tối thiết yếu chưa được đáp ứng của họ là gì? -Tại sao vấn đề này lại quan trọng? (Liệt kê những insight

mà bạn đã thu thập được trong quá trình đi tìm sự thấu cảm.)

Và chúng ta sẽ xem xét ví dụ về quan điểm được sử dụng trong những ngày đầu phát triển sản phẩm của những người sáng lập tại AwesomeBox - một nền tảng quà tặng rất phát triển tại Mỹ. H

g

ết kế cho nhữ

người gặp khó khăn trong việc lựa chọn một món quà ý nghĩa. Họ phỏng vấn và quan sát hàng trăm khách hàng tiềm năng, từ đó tạo ra các quan điểm như sau. Hình 2: POV đầu tiên từ nh

WeTransform.vn 27
ững
AwesomeBox
ọ đã cố
ắng thi
ng
người sáng lập

Hãy tạo một số POV giả định mà Netflix đã sử dụng, vì đây là ví dụ điển hình về một công ty đã phá vỡ mô hình kinh

doanh hiện tại bằng cách cấu trúc lại vấn đề cho người dùng.

Trong những ngày đầu, Netflix có thể đã xác định POV của họ như thế này:

“Caroline là một bà mẹ đơn thân, 26 tuổi, yêu thích phim khoa học viễn tưởng. Cô ấy tìm cách thuê đĩa DVD với điều kiện không làm xáo trộn lịch trình bận rộn của mình, đồng thời giúp cô cảm thấy thư giãn sau một ngày dài làm việc và

chăm sóc con gái.”

Sử dụng POV này, Netflix chắc chắn có thể đưa ra giải

pháp chỉ gửi DVD qua đường bưu điện – nhưng xét về mặt

không gian thì giải pháp sẽ bị hạn chế và họ có thể đã bỏ lỡ một cơ hội lớn hơn.

Bây giờ, hãy xem xét cách Netflix nhận thức lại vấn đề với một POV khác. “Caroline là một bà mẹ đơn thân, 26 tuổi, yêu thích phim khoa học viễn tưởng. Cô ấy tìm cách tiếp cận nội dung mới và có tính giải trí, tận hưởng chúng theo quỹ thời gian phù hợp với mình. Đồng thời cô ấy cần phải cảm thấy hào hứng

WeTransform.vn 28

với việc khám phá các chương trình mới mẻ để thoải mái

chia sẻ với bạn bè của cô ấy. ”

Với mô tả vấn đề được viết lại như thế này, Netflix đã mở

ra tất cả những loại cơ hội cho sự đổi mới sáng tạo. Chúng

ta sẽ tiến hành “mổ xẻ” từng vế của POV này.

“Cô ấy tìm cách tiếp cận nội dung mới và có tính giải trí…”

Ý này thậm chí còn không đề cập đến DVD! Trong những

ngày đầu tiên, giải pháp gửi thư đã hoạt động hiệu quả, nhưng theo thời gian Netflix đã phát triển các dịch vụ phát

trực tuyến giúp họ trở nên vô cùng phổ biến. Ngoài ra, “giá trị mới và có tính giải trí” không nhất thiết giới hạn ở nội

dung cấp phép. Netflix cũng có thể phát triển và phân phối các chương trình của riêng họ.

“... tận hưởng chúng theo quỹ thời gian phù hợp với mình...”

Một lần nữa, gửi DVD qua thư sẽ là một phần giải pháp, nhưng khi tính năng phát trực tuyến (streaming) được xem

như một tùy chọn, thì cơ hội tiếp cận sẽ lớn hơn. Thêm nội dung gốc và bây giờ Caroline có thể say sưa xem bộ phim

House of Cards trong khi con gái cô ấy đã chìm vào giấc ngủ. (Chúng tôi chưa bao giờ nói rằng các giải pháp sáng

tạo luôn luôn mang lại tác động xã hội tích cực.)

“... Đồng thời cô ấy cần phải cảm thấy hào hứng với việc khám phá các chương trình mới...”

WeTransform.vn 29

Netflix nổi tiếng với việc phát triển một “thuật toán đề

xuất” giúp người xem khám phá nội dung mới dựa trên các

chương trình họ đã xem — và những đánh giá xếp hạng mà họ đưa ra cho từng chương trình. Tính năng này không nhất thiết phải bắt nguồn từ POV trước đó.

để thoải mái chia sẻ với bạn bè của cô ấy.” Insight cuối cùng này nhìn chung có vẻ không quan trọng lắm, nhưng thực ra là một lý do rất lớn cho sự phát triển rộng rãi của Netflix, đặc biệt là sau khi công ty bắt đầu phát triển nội dung gốc (original content). Một khi những bài đánh giá tích cực về các chương trình bắt đầu xuất hiện, cách duy nhất để truy cập chúng là Netflix, lúc này sự tăng trưởng liên tục gần như được đảm bảo.

Rõ ràng là đã có rất nhiều giá trị đọng lại khi Netflix sử dụng POV này để định hướng các thiết kế của họ. Ngoài

việc giúp bạn nhận thức lại vấn đề, một POV tốt có thể

điều phối đội ngũ, đưa ra cách so sánh các ý tưởng cạnh

tranh và giúp thúc đẩy hoạt độ

WeTransform.vn 30
“...
ng brainstorm (động não).
thực tế, d.school thuộc trường đại học Stanford đã đưa ra một danh sách hoàn hảo về tất cả những yếu tố mà một POV tốt cần có. POV
POV của bạn cần phải đảm bảo có những yếu tố sau: -Chỉ ra mấu chốt và định hình vấn đề
Trên
Checklist

-Truyền cảm hứng cho cả nhóm

-Cung cấp tài liệu tham khảo để đánh giá các ý tưởng cạnh tranh

-Trao quyền cho các thành viên trong nhóm đưa ra quyết định nhằm đáp ứng các mục tiêu cấp cao của nhóm

-Brainstorm bằng cách đặt ra các câu hỏi: “Làm thế nào chúng ta có thể…?”

-Nắm bắt trái tim và tâm trí của những người bạn gặp

-Giúp bạn thoát khỏi nhiệm vụ bất khả thi trong việc phát triển các ý niệm giải pháp phù hợp với mọi người

-Cho phép bạn truy cập lại và định dạng lại POV khi bạn học tập thông qua những gì bạn làm -Định hướng các nỗ lực đổi mới sáng tạo của bạn

Trong các phần còn lại của chương này, chúng ta sẽ đi sâu

vào một nghiên cứu điển hình trong đó việc phát triển POV đã mang đến nguồn cảm hứng cho một dự án chăm sóc sức khỏe đem lại nhiều tác động. Sau đó, chúng tôi sẽ

chia sẻ một bài tập để giúp bạn nhanh chóng tạo POV của riêng mình.

WeTransform.vn 31

Case study: Tái thiết kế thiết bị chụp MRI của GE Healthcare

Lần đầu tiên chúng tôi gặp Doug Dietz là khi làm nghiên

cứu cho chương sách này. Qua điện thoại, Doug là một

người với chất giọng miền Trung nước Mỹ thân thiện, niềm

nở. Đằng sau vẻ khiêm tốn ấy là một tài năng thiết kế đáng

gờm với hơn 25 năm kinh nghiệm tại GE Healthcare. Ban đầu là nhà thiết kế chính và bây giờ hiện là Kiến trúc sư đổi mới sáng tạo, Doug đã giúp phát triển thiết bị y tế như máy

quét MRI và CT cho một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới.

Năm 2008, Doug gặp một sự cố. Đó là khi anh đang ở một bệnh viện nơi những máy MRI mới vừa được lắp đặt. Anh

đang rất háo hức muốn nhìn thấy những chiếc máy từng giành được giải thưởng thiết kế công nghiệp danh giá có thể phục vụ người dùng. Tuy nhiên, khi chưa kịp hỏi kỹ thuật viên về chiếc máy thì Doug được yêu cầu bước ra

ngoài vì có một bệnh nhân đến theo lịch hẹn. Những gì anh chứng kiến từ bên ngoài hành lang đã thay đổi sự nghiệp của Doug và giúp anh ấy điều chỉnh lại trải nghiệm người dùng của máy MRI.

Câu chuyện là thế này, có một gia đình trẻ bước vào cùng

đứa con gái 7 tuổi đang rất đau đớn. Doug nhìn thấy rằng người mẹ đang khóc, người cha nghiêng người và nói, “Nhớ lời ba, chúng ta đã nói về điều này, con dũng cảm mà, cố lên con nhé.”

WeTransform.vn 32

Doug chăm chú nhìn vào căn phòng nơi cô bé chuẩn bị

bước vào máy quét. Cúi xuống, anh thấy một góc nhìn mới

về căn phòng và về chiếc máy mà anh đã thiết kế một

cách tự hào. Anh có thể hiểu ngay tại sao cô bé lại sợ sệt

đến thế: những miếng dán cảnh báo trên máy, băng dính

màu vàng và đen làm cho sàn nhà giống như một cảnh

thử nghiệm va chạm. Bản thân chiếc máy này trông giống như một “viên gạch có lỗ trên đó”. Với góc nhìn mới này, không có gì kỳ lạ khi nhiều trẻ em phải được dùng thuốc an thần để chụp MRI hoặc CT. Mọi thứ về trải nghiệm đều có thể khiến bạn kinh hãi, từ căn phòng và máy móc đến chứng s

ng lớn. Doug lại mang trong mình một sứ mệnh mới: tìm hiểu cách thức giúp GE thiết kế lại trải nghiệm này cho trẻ em, để biến nó trở thành một trải nghiệm tích cực chứ

không phải là điều gì thật đáng sợ.

Sếp của Doug đã đề nghị anh tham dự một hội thảo giáo dục tại d.school thuộc trường Đại học Stanford để nhận bộ công cụ Tư duy Thiết kế và giúp anh giải quyết vấn đề lớn, tốn nhiều cảm xúc này. Hội thảo đã giúp anh định hình vấn

đề như một POV, dưới dạng một Madlib được cấu trúc theo cách sau:

“Chúng tôi đã gặp...”

“Chúng tôi đã rất ngạc nhiên khi nhận ra rằng...”

“Điều đó sẽ thay đổi thế giới nếu...”

WeTransform.vn 33
ng
ếng
ợ hãi sự ngột
ạt và ti
độ

Bằng cách sử dụng framework này, Doug và nhóm của

anh ấy có thể lặp lại POV của họ cho đến khi họ đưa ra

một tuyên bố phù hợp hơn với mục tiêu.

“Chúng tôi đã gặp những gia đình sợ hãi và phải cố gắng giữ bình tĩnh khi đến bệnh viện. Chúng tôi vô cùng ngạc nhiên khi nhận ra rằng 80% trẻ em từ 3 đến 8 tuổi phải dùng thuốc an thần thì mới có thể sử dụng máy quét. Thế giới sẽ được thay đổi nếu chúng ta có thể tận dụng trí tưởng tượng tuyệt vời của trẻ em để biến trải nghiệm X-quang thành một cuộc phiêu lưu tích cực và đáng nhớ.”

Bằng cách nhận thức lại vấn đề thông qua việc sử dụng

POV này, Doug và nhóm của anh ấy nhận ra rằng sự khởi

đầu của trải nghiệm người dùng bắt đầu ở nhà, khi các bậc

cha mẹ đang cố gắng tìm ra cách thức hoạt động và cách

giải thích cho con cái của họ. Họ có thể phác thảo toàn bộ

hành trình của người dùng cho gia đình và xác định các

điểm chạm (touch point) khác nhau có thể ảnh hưởng đến thiết kế hoặc phải thiết kế lại.

Không có ngân sách để thiết kế lại toàn bộ máy móc, vì vậy ngay khi đã xác định

c một số khả năng, họ quyết định triển khai một nguyên mẫu có chất lượng thấp. Bằng cách dán đề can lên bên ngoài máy và các bức tường của phòng quét, họ có thể biến trải nghiệm buồn tẻ, đơn điệu thành một cuộc phiêu lưu cướp biển đầy màu sắc, nơi có

WeTransform.vn 34
đượ

căng thẳng. Ảnh: B

nh

Nhi

ng Pittsburgh. Kết quả từ sản phẩm tái thiết kế này và từ các sản phẩm tương tự không kém phần đáng kinh ngạc. Tỷ lệ dùng thuốc an thần giảm từ 80% xuống còn 1%. Nhưng đối với Doug, những câu chuyện về con người đằng sau những con số cũng quan trọng không kém. Trong khi ghé xem qua máy quét chủ đề cướp biển, Doug đã nói chuyện với cha mẹ của một bé gái về mùi hương piña colada của căn

WeTransform.vn 35
trưởng dẫn vào bên trong “con tàu” (tính
có thêm lợi ích là làm cho phần mở cửa có vẻ lớn hơn và ít ngột ngạt hơn nhiều). Họ đã tạo ra một kịch bản cho người điều hành, người dẫn dắt bọn trẻ vượt qua cuộc phiêu lưu của cướp biển. Hình
B
ng cách nhận thức lại vấn đề, Doug đã tạo ra một trải nghiệm tích cực cho những đứa trẻ phải đối mặt với việc quét MRI
chỉ huy của thuyền
năng này
3:
CAT
viện
đồ

phòng, thứ mà họ rất hứng thú. Cô bé đến gần và kéo áo

mẹ rồi hỏi: “Ngày mai mình quay lại đây được không ạ?”

Đối với ít nhất một gia đình, Doug và nhóm của anh ấy đã

biến trải nghiệm từ điều đáng sợ trở thành điều đó đáng mong đợi. Bằng cách sử dụng POV để cấu trúc lại vấn đề, nhóm của Doug đã có thể thay đổi thế giới.

Sức mạnh bùng nổ của việc nhận thức lại vấn đề

Vào năm 1977, trong bộ phim thực hiện cho IBM, các nhà

thiết kế Charles và Ray Eames đã khám phá cách mà các

POV thay đổi thông qua việc xem xét tính tương đối của đối tượng. Ví dụ, bộ phim phóng to hình ảnh từ một người

đàn ông và phụ nữ trên một tấm chăn dã ngoại đến bãi cỏ

xung quanh họ.

Phim ngắn Powers of Ten là bộ phim của hai nhà thiết kế

Charles và Ray Eames. Một bộ phim đề cập đến kích

thước tương đối của mọi thứ trong vũ trụ và hiệu ứng của việc thêm vào một số 0 nữa.

Bộ phim mô tả hành trình từ Trái đất đến rìa vũ trụ, sau đó quay trở lại hạt nhân của một nguyên tử carbon. Trong quá trình này, người xem có được sự hiểu biết tuyệt vời về các

thái cực ở cả hai đầu của thang đo, cũng như cách cấu trúc lại quan điểm có thể tạo ra một góc nhìn mới mẻ về một thứ gì đó rất quen thuộc và bình thường.

WeTransform.vn 36

Là những nhà thiết kế, chúng ta có thể tận dụng sức mạnh

của việc tái cấu trúc để đổi mới sáng tạo và giải quyết các

vấn đề tồi tệ. Chúng ta có thể tạo ra nhiều POV để hướng

dẫn quy trình thiết kế sản phẩm và kết nối chúng ta với

người dùng của mình. Và nếu may mắn, chúng ta có thể

nhìn thế giới theo cách nhìn hoàn toàn mới mẻ.

WeTransform.vn 37
WeTransform.vn 38
m
lúc, m
M
i bạn tham khảo khóa học Design Thinking trên nền tảng học trực tuyến Udemy, giúp bạn h
c
ọi
ọi nơi!

CHƯƠNG 04

LÊN Ý TƯỞNG

Hơn cả việc brainstorm

Nhóm Apollo 13 Mission Control đã phải đối mặt với một

số lượng lớn các chướng ngại vật dường như không thể

vượt qua sau khi một bình oxy phát nổ khi phi thuyền này

đang du hành trên mặt trăng vào năm 1970. Họ cần phải

tìm ra cách có thể đưa các phi hành gia trở lại Trái đất nhanh chóng với nguồn cung cấp hạn chế về nhiên liệu và

năng lượng hỗ trợ sự sống.

Vấn đề cấp bách nhất là sự tích tụ khí CO2 trong con tàu.

Nếu không có máy lọc khí thay thế, phi hành đoàn sẽ sớm

bị ngạt thở.

WeTransform.vn 39

Hình 1: Nhóm điều khiển NASA Houston thảo luận về

nguyên mẫu của máy lọc khẩn cấp có tên là “mailbox”

Vào năm 1995, trong bộ phim điện ảnh về sự kiện kịch tính

của con tàu Apollo 13, Trưởng phi hoành đoàn Gene Kranz (do Ed Harris thủ vai) đã tập hợp các kỹ sư và nhà khoa

học hàng đầu trong một căn phòng để tiến hành

brainstorm tìm giải pháp. Ông ấy bảo cả nhóm hãy quên

kế hoạch bay và họ sẽ “ứng biến một nhiệm vụ mới”. Đứng

trước tấm bảng đen, ông ta nhanh chóng phác thảo lộ trình

ban đầu của con tàu. Sau đó, khi một trong các kỹ sư đề xuất một tuyến đường mới, Kranz đã thay đổi tuyến đường

ban đầu để chỉ ra cách tiếp cận bằng súng cao su, sử dụng

lực hấp dẫn của Mặt Trăng để đẩy các phi hành gia về

phía Trái Đất.

Trong một cảnh sau đó của phim này, một nhóm kỹ sư

được giao nhiệm vụ phát minh ra một hệ thống lọc không

WeTransform.vn 40

khí mới. Họ tiến hành tạo ra nguyên mẫu để xử lý vấn đề

mà phi hành đoàn có thể tạo ra từ các vật thể sẵn có, và

đáp án cuối là “giải pháp băng dính” theo đúng nghĩa đen.

Hình 2: Bộ lọc “mailbox” do các phi hành gia trên tàu Apollo 13 tạo ra.

Trong mỗi trường hợp, lộ trình giải quyết các vấn đề dường

như tương đối đơn giản, nếu rơi vào trường hợp cấp bách:

hãy gọi những người sáng suốt vào phòng và để họ cùng

đưa ra ý tưởng cho đến khi tìm ra giải pháp tốt nhất.

Chúng ta có thể cho rằng bộ phim mô tả chân thực với

những gì diễn ra trong phòng điều khiển thật ở Houston, nhưng điều kiện nào đã tạo ra một môi trường brainstorm thành công như vậy? Thuật ngữ “brainstorm” đã được phổ biến bởi giám đốc

điều hành công ty quảng cáo Alex Osborn trong cuốn sách

Trí tưởng tượng ứng dụng (Applied Imagination) được xuất bản vào năm 1953 của ông (mặc dù ông đã vạch ra phương pháp của mình trong một cuốn sách khác vào

WeTransform.vn 41

năm 1948, Sức mạnh sáng tạo của bạn - Your Creative Power).

Osborn

gấp đôi.

Osborn

brainstorm thành công:

gây ra ức chế trong nhóm - không ai bị kỳ thị vì đã đưa ra một ý tưởng

điên rồ. Bằng cách tiếp cận số lượng, những người tham gia sẽ tăng sản lượng sáng tạo ý tưởng của họ và tăng khả

năng tìm ra các giải pháp sáng tạo.

Như chúng ta đã thảo luận trong Pencils Before Pixels

(Tổng quát trước, chi tiết sau), hoạt động brainstorm trong một nhóm có thể không hoạt động hiệu quả so với các ý

tưởng ban đầu khi các cá nhân làm việc độc lập. Tuy

nhiên, “không bổ bề dọc cũng bổ bề ngang”, theo một

hướng nào đó, brainstorm giúp bổ sung giá trị cho quá

trình sáng tạo.

WeTransform.vn 42
ng cách
ổ chức một nhóm để
tuyên bố rằng bằ
t
độ biệt kích sáng tạo, mỗi người tấn
sản lượng sáng tạo có thể tăng
giải quyết một “chế
công cùng một mục tiêu”,
o ra 2 quy tắc chính để tạo nên một buổi
đã tạ
giá
Tiếp cận số lượng Việc
đánh
làm giảm khả năng
1. Trì hoãn việc đánh
2.
trì hoãn
giá

Brainstorm không có nghĩa là phải tạo ra ý tưởng mới

“Tôi không nghĩ giá trị của việc brainstorm nằm ở những ý

tưởng được tạo ra mà là những gì chúng ta đã chia sẻ cho nhau nghe. Buổi brainstorm tạo nên một nhóm người có

cùng quan điểm và hiểu rõ về phong cách giao tiếp của nhau. Để từ đó họ có khả năng đưa ra đánh giá hữu ích cho

công việc sắp tới về chủ đề mà chúng ta đang brainstorm.”

Tim Sheiner, SALESFORCE

Sức mạnh của việc brainstorm không thực sự đến từ việc bộc phát những ý tưởng mới. Đúng hơn, sức mạnh thực sự của brainstorm bắt nguồn từ khả năng của quá trình để: • Nhanh chóng tạo ra nhiều ý tưởng, mang đến cái nhìn

tổng thể về bối cảnh. Đây không nhất thiết phải là những ý

tưởng mới (hoặc những ý tưởng hay). Chúng có thể đã

được ấp ủ một thời gian dài, đang chờ mọi người xét duyệt. Những ý tưởng này có thể trở thành nền tảng cho

các giải pháp, được nghiên cứu cùng với quá trình tạo nguyên mẫu (prototype).

• Tập hợp một nhóm vào cùng một không gian vật lý, nơi mọi người có thể chia sẻ quan điểm và nhận thức được

các không gian giải pháp tiềm năng. Nếu được thực hiện

tốt thì việc này có thể tiếp thêm năng lượng cho cả nhóm (và ngược lại).

WeTransform.vn 43

• Thu hút khách hàng hoặc các bên liên quan (stakeholder)

vào quá trình thiết kế, đồng thời tìm hiểu điều gì quan

trọng đối với những người ra quyết định này.

“Brainstorm là cách vô cùng hữu hiệu trong việc giúp khách

hàng tham gia vào quá trình sáng tạo... họ có thể nghe

được rất nhiều ý tưởng và chọn ra được cái ưng ý nhất. Và mỗi một cuộc đối thoại trong quá trình chọn lựa ý tưởng

đều rất quan trọng. Một số lựa chọn luôn bám sát buổi brainstorm, chính trong quá trình này, chúng ta có thể học

hỏi từ khách hàng rất nhiều. Luôn có một vài kiểu phân loại

bám sát buổi brainstorm, chính trong quá trình này, chúng ta có thể học hỏi từ khách hàng rất nhiều. Họ đã làm gì

hoặc hiện đang làm gì? Họ không thể làm gì? Họ sẽ không làm vậy chứ? Và quan trọng nhất là họ hào hứng với điều gì?”

Yona Belfort, VITAL INNOVATION

“Tạo ra ý tưởng, chia sẻ quan điểm và thu hút sự ủng hộ của các stakeholder là những mục tiêu vô cùng to lớn. Để đạt

được chúng thông qua hoạt động brainstorm đòi hỏi bạn phải lập kế hoạch cẩn thận. Trong những phần tiếp theo, chúng tôi sẽ đề cập đến cách thiết lập đúng giai đoạn để thành công.

WeTransform.vn 44

Mục tiêu là nhằm cung cấp cho bạn số lượng lớn ý tưởng một cách nhanh chóng... không phải giải pháp, mà là “hạt giống” cho các giải pháp khả thi. Để tạo ra các giải pháp, chúng ta cần thực sự chăm chỉ nghiên cứu. Brainstorm giúp bạn nhanh chóng tìm ra các giải pháp khả thi để phát triển. Nhưng các giải pháp tốt cũng giống như luyện tập hình thể,

không có cách nào để gian lận số giờ tập thể dục mà bạn phải bỏ công sức tập luyện thật s

Art Sandoval, LUNAR DESIGN

Chuẩn bị cho buổi brainstorm thành công

Trước khi đi sâu vào các đề xuất để làm cho quá trình

brainstorm của bạn thành công hơn, hãy lưu ý rằng: cũng

giống như bất kỳ công cụ sáng tạo nào khác, có rất nhiều

cách để vận hành việc brainstorm, một vài cách trong số

đó có thể hoạt động tốt hơn những cách còn lại. Cách duy nhất để kiểm chứng kỹ thuật nào phù hợp nhất với mình đó là hãy trải nghiệm với nhiều kỹ thuật khác nhau.

Từ phần giới thiệu, chúng tôi có nhắc đến việc Alex Osborn

đặt ra 2 nguyên tắc để có một buổi brainstorm thành

công:

1. Trì hoãn việc đánh giá

WeTransform.vn 45
ự.”

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.