Tribune
Building Holland
Inspireren met geïntegreerde oplossingen
Wienerberger pakt tijdens Building Holland 2012 uit met twee beurspresentaties waarin keramische oplossingen voor bouw en renovatie centraal staan. In de eigen stand inspireert het bedrijf met duurzame keramische toepassingen voor dak, gevel en wand. Hier pal tegenover presenteert Wienerberger de kracht van samenwerking in de live case Flexibiliteit & Aanpasbaarheid. Op beide stands toont Wienerberger toepassingen met de SlimBrick. Deze baksteen maakt met 30% minder volume extra isolatie in de spouwmuur mogelijk. Deze doorbraak in duurzaam bouwen is lichter te verwerken en vergt minder grondstoffen, energie en transport. SlimBrick wordt ook getoond in combinatie met de prefab, op maat gemaakte gevelelementen Terca Wall Systems (TWS). Snel bouwen, minder weersafhankelijk, uitstekende afwerking en ergonomie op de werkvloer. Wienerberger zal in breder verband uitdragen dat het de enige producent is die keramische oplossingen voor álle bouwdelen biedt – voor zowel gevel, dak als wand. Bijzondere accenten zijn er voor slimme oplossingen, zoals het Koramic universeel keramisch gevelaansluitprofiel, Porotherm Poriso lijmsysteem en speciale Terca renovatiebakstenen. Terca baksteenstrippen vinden hun toepassing in meerdere oplossingen voor geïsoleerde gevelrenovatie met bakstenen afwerking.
Wienerberger Keramische oplossingen voor bouw en renovatie
Tribune maart 2012 Een uitgave van Wienerberger B.V.
Hal 11 stand 516
Live case Flexibiliteit & Aanpasbaarheid Hal 11 stand 314
2 Pan & Techniek De afwerking van het dak is allesbepalend 4 Floriade 2012 Neemt deel aan vier projecten 5 Poriso De Mercedes onder de blokken 6 Terca SlimBrick Renovatie 47 woningen in Haren
Kader
7 Koramic Sinus Centrum Natuurbeleving Bemmel
Bezoek zeker de live case ‘Flexibiliteit & Aanpasbaarheid’. Het draait hier om state of the art gebouwen die zich kunnen aanpassen aan de wensen van de gebruiker. Wienerberger, VBI, Saint Gobain, Wédéflex, Deceuninck en Voortman Staalbouw presenteren gezamenlijk een gebouw dat de nieuwste kansen en mogelijkheden voor flexibiliteit en aanpasbaarheid demonstreert. Koramic dakpannen worden hier toegepast als kleurrijke, verticale gevelbekleding. Ook het prefab gevelconcept Terca Wall Systems in combinatie met de nieuwste SlimBrick baksteen, komt hier volledig tot zijn recht.
8 Project Rijn in beeld Nieuwe natuur in uiterwaarden
Live case Flexibiliteit & Aanpasbaarheid
Building Holland 2012 - Amsterdam RAI, 17, 18 en 19 april, steeds van 10:00 tot 18:00 uur. Registreer voor een gratis bezoek aan Building Holland via www.wienerberger.nl
Pan & Techniek
De afwerking van het dak is allesbepalend
De kwaliteit van een pannendak staat of valt bij de afwerking. Een goed dak is absoluut regendicht en ventileert voldoende. Het is bovendien zaak om dakpannen en hulpstukken zodanig te bevestigen dat er geen schade ontstaat of ongelukken gebeuren bij harde wind. Wienerberger biedt, naast haar brede assortiment Koramic keramische dakpannen, een compleet pakket niet-keramische daktoebehoren. Stuk voor stuk kwaliteitsproducten die nodig zijn om een dak zowel technisch als esthetisch perfect af te werken bij aansluitdetails, snijlijnen en ventilatieopeningen. Wienerberger levert al uw benodigde Koramic daktoebehoren binnen 24 uur. Voor 14.00 uur besteld, de volgende werkdag in huis!
De Aluventa De Aluventa is een voorgevormde universeel toepasbare aluminium drager met aan weerszijden aluminiumslabben met kleefstrips. Deze gecoate aluminiumslabben van 75 mm hoog laten zich gemakkelijk in de welvingen van de bovenste pannenrij drukken. De gestanste gaten van de aluminium drager zijn voorzien van een kunststof net, bestemd voor de wering van ongedierte (conform Bouwbesluit).
Droge zelfventilerende nokvorstafwerking Zorg bij de opbouw van het dak voor een goede ventilatie van de ruimte tussen de dakpannen en de onderliggende constructie (de dakspouw). De zelfventilerende ondervorsten uit het assortiment Koramic daktoebehoren beschermen de dakconstructie tegen vochtophoping. De ondervorsten zijn regendicht, stuifsneeuwwerend, muis- en vogeldicht en kunnen eventuele stormschade beperken.
Nieuw: stretchbare Variorol Nieuw opgenomen in het Koramic daktoebehorenprogamma, is de Variorol. Uniek is de rekbaarheid van 320 tot 380 mm. De op rol geleverde Variorol is daardoor geschikt voor alle type dakpannen, maar met name voor holle modellen als OVH, Monnik en Non en Romaanse modellen. Ook ideaal toe te passen bij steile dakhelling waar meer materiaal nodig is om deze te plooien in de welving van de pan (om te stretchen). Het volstaat dus om één rol op voorraad te hebben voor elke toepassing. De voordelen van Variorol: • eenvoudig te verwerken, is makkelijk plooibaar; • voorzien van butylstroken voor een goede hechting op de dakpan; • geprofileerd aluminium op kleur gecoat; • coating zeer UV-bestendig, erg lange levensduur; • minimale ventilatieopening van 320 mm à 160 cm2/m1 en maximaal 380 mm à 380 cm2/m1.
2-3
nieuw
Stretch 320 mm tot 360 cm
uur
Grafirol De op rol geleverde ondervorst Grafirol is vervaardigd uit fijn gegolfd lood, voorzien van een acrylaat coating. Deze uiterst plooibare ondervorst laat zich op zowel de nok als de hoekkeper gemakkelijk verwerken. De Grafirol is leverbaar in twee breedtematen en daardoor geschikt voor zowel holle als vlakke dakpanmodellen. De geperforeerde gaten zijn < 1 cm (conform Bouwbesluit).
Easyrol De lichte, op rol geleverde, ondervorst Easyrol, kan worden gebruikt bij zowel de nok als de hoekkeper. Dankzij de aluminium slabben met geweven polypropyleen en de profilering sluit de Easyrol moeiteloos aan op de panvorm. Kleefstrips verhinderen dat het lichte aluminium gaat opkrullen en garanderen een duurzame bevestiging aan de dakpannen.
Einddorpel met opstaande rand De keramische raamdorpel is een evergreen, ook in de renovatiemarkt. Het gamma is uitgebreid met een extra variant, een einddorpel met opstaande rand. Een extra keuzemogelijkheid voor optimale afwatering, naast de vertrouwde einddorpels met groeven.
nieuw
ROC Gildeopleidingen bouwt voor Floriade
Op 5 april start Floriade 2012, dé Wereld Tuinbouw Expo. Wienerberger neemt deel aan vier projecten op de Floriade, waaronder het paviljoen ‘Relax in the City’. Het hart van het paviljoen is een kleurrijk plantenmozaïek met aansluitende bakstenen bestrating. Mooi aspect van het ontwerp is een golvende bakstenen muur die begrenst en beschutting biedt. Vakkundig opgetrokken door leerlingen van ROC Gildeopleidingen, locatie Roermond. De afdeling Bouwkunde (sector Techniek) belooft studenten dat ze “hun ideeën waar kunnen maken”. Metselaars in opleiding leren er ontwerpen, tekenen, presenteren, bouwen, onderhouden en beheren. En samenwerken met collega-bouwers, ontwerpers, uitvoerders en beheerders. Het Floriade-project had alle aspecten in zich. Een prima leermoment voor de echte vakmensen in spé die onze branche zo hard nodig heeft. Het Floriadepark wordt 66 hectare groot en bestaat uit vijf werelden. Het paviljoen Relax & Heal laat bezoekers ervaren hoe de natuur ons welzijn en gezondheid beïnvloedt. De balans met de natuur wordt ingevuld met de onderdelen Relax in the City, een Feel Good Garden en een themarestaurant. Wienerberger is betrokken bij het stadspark Relax and the City: een oase van rust in een stedelijke omgeving. Bloemen, planten, hagen, bomen, struiken, meubilair en bestrating zorgen voor een kekke, vrolijke ruimte.
a x R e l
I n
T h e
y C i t
Project: Floriade 2012 – Relax in the City, www.floriade.nl Metselwerk: ROC Gildeopleidingen (coördinatie Ruud van Loon) Terca gevelbakstenen: Goudsbloem en Kogelbloem Terca straatbakstenen: Bruno en Nostalgie
Voor meer informatie over onze deelnames op de Floriade: www.wienerberger.nl
De Europese overheid is ambitieus met betrekking tot duurzame energie. Over 10 jaar moeten we 20 tot 30% efficiënter omgaan met energie. En ruim 20% van de benodigde energie uit duurzame bronnen halen.
Wienerberger: 100% groene stroom Wienerberger is al vele jaren op meerdere fronten actief bezig met het verlagen van de energiebehoefte. Zelfstandig via verbeteringen in productieproces en/of producten. En collectief, door de branche op sleeptouw te nemen en samen te werken met bouwpartners, overheden en deskundigen. Wienerberger bekijkt de hele keten, van grondstofwinning tot afval. Onderdeel van de integrale benadering is te kijken naar de herkomst van onze energie. Al onze elektriciteit is afkomstig van hernieuwbare bronnen; 100% groene stroom, afkomstig van water, wind, zon en biomassa.
Meer informatie over duurzaamheidsprogramma: www.goodvalues.nl
4-5
Koramic Sinus voor Centrum Natuurbeleving Bemmel
De Stichting Lingewaard Natuurlijk realiseerde in Bemmel een nieuw multifunctioneel centrum voor natuurbeleving. Het werd een klassieke, Betuwse werkschuur. De dakpannen (Koramic Sinus Vieilli Blauw) werden aangeboden door Wienerberger. Ook omdat functie en architectuur van de veldschuur perfect aansluiten bij de positionering van genoemde dakpan: ‘De uitstraling van toen met het gemak van nu’.
Sinus accentueert het doel om ‘nieuwbouw uit vervlogen tijden’ te realiseren. De Koramic Sinus is een oud holle S-pan en behoort tot de oudste dakpanmodellen in Nederland. Nog steeds wordt dit model veel gebruikt voor de bedekking van vooral oude panden. De lange en smalle pan heeft een sterke golving en daarmee een monumentaal voorkomen. Vooral de kleuren vieilli rood en vieilli blauw geven de pan een extra historisch karakter.
Wienerberger is al lang betrokken bij de aanleg van nieuwe (uiterwaarden) natuur in de Bemmelse Waard. De steenfabriek van Wienerberger staat er ruim 100 jaar. Door kleiwinning is een wezenlijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het natuurgebied. De gemeente (Lingewaard) trekt door de grote landschappelijke kwaliteiten veel bezoekers, maar ontbeerde een bezoekerscentrum annex educatieen tentoonstellingsruimte. De Stichting Lingewaard Natuurlijk trok aan de bel en met diverse donaties kon in Bemmel een ‘Multifunctioneel Centrum voor Natuurbeleving’ worden gerealiseerd. Op zaterdag 16 juni is de feestelijke opening. Leuk detail: het bouwteam bestond geheel uit vrijwilligers.
Natuurbeleving Cor van Dalen, bestuurslid Lingewaard Natuurlijk: “Natuurbeleving is de basis voor bescherming. Als mensen de natuur niet ervaren, worden ze onverschillig voor het belang ervan. Met het gebouw kunnen we beter laten zien dat we er zijn en wat we doen. Dat werkt aanstekelijk. Verder hebben we een nog betere manier om partijen te ontvangen met wie we samenwerken.” De stichting wil in de werkschuur tal van activiteiten organiseren. Per jaar zou het gaan om onder meer 75 publieksexcursies, drie tot vier themabijeenkomsten over natuur en landschap, natuureducatie voor 240 groepen basisschoolkinderen, kinderfeestjes in de natuur, 20 bezoeken van bedrijven en instellingen en ten minste 5.000 reguliere bezoekers.
Historisch karakter De Betuwse veldschuur, naar een ontwerp van architect Henk Meijer, past als gegoten in het rivieren- en heggenlandschap. Het klassieke uiterlijk van de schuur verbergt als het ware dat het nieuwe onderkomen het comfort heeft dat je in 2012 mag verwachten. Het nieuwe onderkomen is bijvoorbeeld klimaatneutraal en voorzien van de meest geavanceerde voorzieningen. De afwerking met de pan Koramic
Het centrum is te vinden aan de Sportlaan 1N in Bemmel. Het centrum werd mede mogelijk gemaakt door het regionale bedrijfsleven en subsidies van onder andere de EU en de provincie Gelderland. Wienerberger doneerde de circa 4500 dakpannen.
Voor meer informatie: www.lingewaardnatuurlijk.nl
SlimBrickrenovatie 47 woningen in Haren
Nieuwbouw rondom casco van bestaande woningen
In Haren renoveerde corporatie Woonborg uit Vries 47 woningen in de wijk Oosterhaar. “Terwijl de bewoners gewoon thuis televisie kijken, renoveert Bouwbedrijf Tadema uit Groningen de buitenspouwbladen”, zo berichtte Cobouw eerder over dit project. Oosterhaar is een volkswijkje uit de jaren zestig. Het betreffende deel van de buurt was slecht geïsoleerd en architectonisch rommelig. De woningen kregen een metamorfose naar de stijl van de Amsterdamse School. Nieuwbouw was wellicht de meest logische optie geweest, maar Woonborg wilde de mensen niet zo lang in de bouwperikelen laten zitten. Daarom werd besloten de buitenschil van de woningen aan te pakken. De isolatiewaarde ging van label F naar B. In samenspraak met Woonborg maakte architect Van Manen en Zwart uit Drachten een ontwerp voor de woningen. “Het eindresultaat is mooi, zoals verwacht. Een volledig nieuw bakstenen aanzicht met veel aandacht voor het isoleren. Het energielabel B betekent meer comfort en een verlaging van de energiekosten. Het project was voor de bewoners weliswaar intensief, maar is in een korte periode gerealiseerd.” Op bestaande fundering De buitenschil werd in bewoonde staat compleet gestript en voorzien van SlimBricks (zie kader). Dus nieuwbouw rondom het casco van een bestaande woning. Na sloop van het buitenspouwblad kwamen er de 3 centimeter smallere SlimBricks met isolatiepakket voor terug, zonder verandering van de totale geveldikte. Projectleider Wytze Stoker, Tadema Groningen: “Met de SlimBrick werd de spouw fors breder en
Renoveren met SlimBrick Bínnen bestaande rooilijnen en bouwdetailleringen kan de innovatieve SlimBrick worden toegepast. Een slanke gevelsteen met 30% minder volume. De SlimBrick is maar 70 mm breed en heeft drie uitsparingen. De slanke vorm maakt het mogelijk bij renovatie de spouwmuur van extra isolatie te voorzien – zónder kostbare aanpassingen van de fundering. SlimBrick is verkrijgbaar in diverse sorteringen en in twee uitvoeringen: voor standaard en polymetrisch metselwerk. Een onderhoudsvrij product met de natuurlijke uitstraling van baksteen. Minder volume betekent ook fors minder grondstoffen, energie en transport.
konden we meer isolatiemateriaal kwijt. De complete constructie kreeg een Rc-waarde van 2,5 m2K/W. Voor renovatiebegrippen bijzonder goed.” De nieuwe gevel is aangebracht op de al aanwezige fundering. De gevels zijn met 6 in plaats van 4 spouwankers per vierkante meter gefixeerd. De sterkte van de gevel is gelijk gebleven. Technisch en esthetisch verantwoord Ook Stoker is tevreden met het eindresultaat, net als bewoners en corporatie. “Er is gemetseld in een soort ‘eenderde verband’. De stenen zijn met 230 mm iets langer dan normaal. De extra lengte zorgt voor een juiste kop-strek verhouding. Je ziet eigenlijk geen verschil met traditionele bakstenen. En ook de metselaars zijn erover te spreken. Ze zijn lichter en je maakt er mooi werk mee. Zonder te voegen, met een pointer wordt de specie na afbaarden doorgestreken. Het resultaat is een technisch en esthetisch verantwoorde gevel.”
Kijk op www.wienerberger.nl/gevel voor meer informatie over SlimBrick gevelbakstenen
6-7
Porotherm Poriso: “de Mercedes onder de blokken”
In Tricht, gemeente Geldermalsen, realiseert Van Mourik Bouw vier bedrijfshallen en een nieuw hoofdkantoor voor A. Hak Industrial Services. Onder dit kantoor (drie bouwlagen) bevindt zich een parkeerkelder. Het gaat het om zo’n 1.200 m2 per bouwlaag. In het bestek stond kalkzandsteen, maar Van Mourik en opdrachtgever kozen voor keramiek. Daarover directeur Daan van Mourik en werkvoorbereider Arwin van Steenbergen. Wat u leest, zijn hún woorden ....
is lijmen ideaal: je gaat er met de lijmbak overheen en je stapelt verder. Lijmen is veel minder belastend voor de rug, je hoeft niet telkens te bukken richting speciekuip. Sowieso zijn de stenen veel lichter van gewicht.”
Van Mourik: “Ik wilde Terca gevelbakstenen en Poriso binnenmuurblokken, ik wil altijd en overal gebakken producten. Poriso is de Mercedes onder de blokken. En het gaat goed met dit project, dát weet ik wel. Een planning is geen vrijblijvende richtlijn maar een keiharde voorwaarde.” Van Steenbergen: “Veel verlijmers zijn nog gewend aan kalkzandsteen. Voordeel van dit Poriso-type is dat je kunt kiezen: lijmen of metselen.” Van Mourik: “Poriso heeft een zeker duurte-imago. Neem je prijs én kwaliteit in ogenschouw, dan wordt het al anders. Prijs alleen is onzin, want je kunt het fantastisch snel verwerken.” Van Steenbergen: “Kalkzandsteen scheurt sneller. Poriso betekent krimp- en scheurvrij werken. Echt een beter alternatief. En niemand betaalt me om dit te zeggen.”
A. Hak
Van Mourik Bouw B.V.
Een internationale groep die totaaloplossingen biedt voor transport en distributie van olie, gas, water en elektriciteit, dataverkeer, verlichting en duurzame energie. A. Hak is actief in engineering, constructie, inbedrijfstelling, beheer, inspectie, onderhoud en ontmanteling van onder- en bovengrondse leiding- en kabelnetwerken. Ook alle soorten boringen, bronbemaling en het coaten van buizen zijn activiteiten die binnen de groep worden uitgevoerd, evenals het verzorgen van complete systemen voor warmte- en koudeopslag.
Een Gelderse specialist in nieuwbouw en restauratie voor kwaliteitsbewuste opdrachtgevers. Van Mourik hecht sterk aan een zorgvuldige procesbewaking en daarmee aan een opvallend korte bouwtijd. Het middelgrote Van Mourik Bouw is actief in utiliteit, ambachtelijke restauraties en duurzame woningen in het topsegment.
Zie ook www.mourikutiliteitbouw.nl en www.mourikbouw.nl.
Arwin van Steenbergen
Van Steenbergen: “De verlijmers die hier nu werken, zijn al lang en breed om. Deze put kent relatief veel lange, rechte muren. Zeker dan
In 2009 startte het project Rijn in Beeld. Een grootschalige inventarisatie om de resultaten van twintig jaar natuurontwikkeling langs de Rijntakken in beeld te brengen. Wienerberger is een van de projectpartners. Zoals Wienerberger al sinds 1992 uitvoering geeft aan het plan ‘Levende rivieren’ van het Wereld Natuur Fonds.
Rijn in Beeld: impuls voor natuur in uiterwaarden
Wienerberger is niet verantwoordelijk voor hetgeen in deze uitgave is gepubliceerd. Keramische bouwmaterialen zijn natuurproducten; de precieze kleur kan dus afwijken van de afbeeldingen in deze uitgave. Alle gegeven adviezen zijn vrijblijvend.
Rijn in Beeld onderzoekt de resultaten van nieuwe natuur en inrichtingprojecten in de uiterwaarden van de Nederrijn, Waal en IJssel. Welk beheer geeft de beste resultaten? Welke manier van inrichting werkt het best? Voelen planten en dieren zich er thuis? En hoe bewaren we de balans tussen kleiwinning en behoud c.q. versterking van de natuurlijke waarden? Aandachtspunt blijft ook rivierverruiming. Een aantal nevengeulen is in Rijn in Beeld uitgebreid bemonsterd. Nevengeulen verhogen de veiligheid bij hoog water omdat ze extra water opvangen. De onderzoeken leren dat ze tevens een extra impuls geven aan de natuur van het rivierengebied. Soorten die geen plaats meer vinden in de druk bevaren en uitgebaggerde hoofdrivier, vinden wel geschikt stromend water in de nevengeulen. Inmiddels keren soorten als rivierfonteinkruid, beekrombout (rivierlibel) en winde terug.
De projectpartners van Rijn in Beeld zijn, in alfabetische volgorde: ARK, Dekker Van de Kamp, Dienst Landelijk Gebied, gemeente Arnhem, gemeente Deventer, ministerie van ELI, Natuurmonumenten, Prins Bernhard Cultuurfonds, Ruimte voor de Rivier, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, Utrechts Landschap, Waterschap Groot Salland, Waterschap Veluwe, Wereld Natuurfonds en Wienerberger.
Spectaculaire nieuwe natuur Rivierecoloog Gijs Kurstjens noemt de afzetting van zand “een enorme motor voor natuurontwikkeling, juist omdat er op het zand in de uiterwaarden zo veel nieuwe plantensoorten groeien”. Kurstjens stelt wel dat moderne landbouw en natuurontwikkeling lastig samengaan. “Je kunt je euro maar één keer uitgeven. De landbouw is dermate intensief, ook in de bemesting, dat echte resultaten uitblijven.” Over de samenwerking met de keramische industrie: “Ze graven de klei ondiep af, tot daar waar het schrale zand aan de oppervlakte komt. En, zoals gezegd, vooral op zand ontstaat prachtige nieuwe natuur.” Onderzoeker Bart Peters, Bureau Drift: “Los van de nuances kun je dit gerust een succesverhaal noemen. Een ontwikkeling die nu zo’n 20 tot 25 jaar geleden is ingezet. De ingrepen en de nieuwe aanpak van delfstofwinning hebben voor spectaculaire natuurgebieden gezorgd. In feite veel meer dan aanvankelijk verwacht.” www.rijninbeeld.nl
Nieuwe Wienerberger brochures Eindredactie: T. Bongers, Wienerberger B.V. Vormgeving: Springdesign, Den Bosch Oplage: 15.000 ex
Vraag nu onze nieuwe brochures aan. Over na-isoleren met Terca baksteenstrippen (met StoTherm Vario) en het uitgekiende EterBacker HD systeem eveneens met Terca baksteenstrippen. Ook bieden we een totaaloverzicht van alle renovatieoplossingen van Wienerberger.
Wienerberger B.V. Hogeweg 95, 5301 LK Zaltbommel Postbus 144, 5300 AC Zaltbommel T 0418 - 59 71 11, F 0418 - 59 12 92 info.nl@wienerberger.com I www.wienerberger.nl
Mail naar info.nl@wienerberger.com of download ze op www.wienerberger.nl