portfolio wil friesen
portfolio wil friesen
landschappen ‘na-beelden’
landschappen
het bos. de bomen. zwijgend staan ze. de bomen. ze zien veel. ze zeggen niets. ze houden het voor zich. stil zijn ze. ze groeien door. ze trekken zich niets aan van wat er gebeurt. of toch.... de bomen weten, maar zwijgen. ze leven met geheimen. stil staan ze. zwijgende getuigen van het verstrijken van de tijd. de bomen. ze zijn. ze weten. ze zwijgen. schijnbaar eeuwigdurend. ze geven zekerheid. de zekerheid dat het zo zal blijven...
na-beelden
“In mei 2016 heb ik als onderdeel van een expositie van mijn fotowerken een 1e variant laten zien van het project ‘na-beelden’. Voor de installatie is een iconisch religieus symbool – het kruisbeeld – het vertrekpunt geweest. Het kunstwerk is opgebouwd in een daarvoor bij uitstek geschikte ambiance, nl. het koor van een kapel. Zelf zie ik deze installatie als een 1e variant. Ik hoop dat zich nog mogelijkheden aanbieden voor het bouwen van een 2e, 3e en volgende variant. Hoe het is begonnen Enkele jaren geleden ben ik begonnen met het verzamelen van oude kruisbeelden. Kringloopwinkels blijken een solide aanbieder van deze objecten. De corpussen worden door mij consequent van het houten kruis losgemaakt. Daarbij zag ik soms dat, door inwerking van tijd en licht, de corpus een duidelijk silhouet op het houten kruis heeft achtergelaten. Een ‘na-beeld’, zoals ik het noem. Deze gewaarwording bracht mij ertoe om met toepassing van de analoge fotografische technieken door te gaan op het idee van het ‘na-beeld’. Intussen heb ik op verschillende manieren, zowel langs grafische als langs fotografische weg, series gemaakt van telkens 33 ‘na-beelden’. 1e Variant in de ‘Notre Dame des Arts’ Aanvankelijk had ik nog geen concreet doel voor ogen met de ‘nabeelden’. Gaandeweg werd echter duidelijk dat het project moest leiden tot een installatie-achtige presentatie van de series. Uiteraard in een geschikte ruimte. Bij voorkeur een locatie met een religieuze functie of die deze functie heeft gehad. Leegstaande kerken en kapellen zijn er genoeg. Maar niet allemaal zijn ze geschikt als expositieruimte. Of valt het inrichten van een expositie in dergelijke ruimtes niet in het concept van de beheerders. De eerste mogelijkheid diende zich aan toen eerdere afspraken met de organisatie van de kapel van de ‘Notre Dame des Arts’ te Ubbergen definitief werden vastgelegd. De kapel wordt al de nodige jaren als expositieruimte gebruikt. In het interieur zijn enkele voorzieningen getroffen om de ruimte geschikt te maken voor exposities. De authenticiteit van de kapel is in tact gelaten. De kapel heeft een ruim koor dat bij uitstek geschikt bleek voor het opstellen van de 1e variant van het project ‘na-beelden’. Deze 1e variant is gedurende de maand mei 2016 te zien geweest. De installatie vormde een belangrijk onderdeel in de expositie van mijn werken in deze kapel. Niet alleen het feit dat de installatie in een religieuze ruimte was ingericht, maar vooral ook de opstelling in het koor van de kapel gaf de installatie een extra dimensie. Dat laatste onderstreepte ook het autonome karakter van de installatie binnen het geheel van de expositie. Betekenis…? Net zomin als in mijn andere werken ligt er een specifieke boodschap in de 1e variant ‘na-beelden’ besloten. Mijn doel is bereikt als mijn werk bij de beschouwer een kortstondige overpeinzing oproept over de wezenlijke dingen van het bestaan. Ieder op zijn eigen manier en met zijn eigen beslommeringen en waarheden… Maar toch kan niet worden ontkend dat de installatie in deze bijzondere ruimte versterkend heeft gewerkt op de zeggingskracht en de betekenis van het werk. Het beeld van de gekruisigde Christus, getransformeerd tot een oplichtende schim, die soms lijkt te dansen, dan weer lijkt te zweven. Zich losmaakt van het lijden! In een beweging naar een andere, een nieuwe vorm van be-lijden.” Wil Friesen
(bron: nieuwsbericht dd 18 juli 2016 van de site www.wilfriesen.nl)
Analoge fotografie
Wil Friesen is geen fotograaf. Hoewel zijn werken niet kunnen worden gemaakt zonder de (analoge) fotografische middelen wil hij zichzelf geen fotograaf noemen. Liever zegt hij dat hij voor het maken van zijn werken het medium fotografie gebruikt. De inmiddels bijna antieke fotografische middelen (analoge camera’s, films, fotopapier, chemicaliën) gebruikt hij op een geheel eigen manier. Tijdens het proces wordt alles toegelaten, mits het bijdraagt aan de sfeer die hij in zijn beelden wil leggen. Alle fotowerken zijn unicaten. Wil Friesen is autodidact en heeft op vele plaatsen in het land geëxposeerd
Landschappen
In de fotowerken van Wil Friesen (1947) vormt het landschap een belangrijk thema. Het gaat bij hem niet om de schoonheid van het landschap of de grootsheid van de natuur. In zijn fotowerken lijkt hij te zoeken naar een verbeelding van het vermoeden dat het landschap dingen verborgen houdt. In het leven gebeuren mooie en minder mooie dingen. Die gebeuren ook op plekken in de natuur, in het landschap. Maar dat er zich iets heeft voorgedaan laat zich maar kort zien. De begroeiing schiet snel weer op. En de bomen groeien gewoon door. Het landschap hervat zich en bedekt alle sporen van wat er is gebeurd. Het landschap kent dus vele geheimen. In Wil Friesen’s verbeelding van de landschappen wil hij de suggestie opgeroepen dat het landschap meer is dan het laat zien.
Projecten
Het landschap is de meest constante factor in het werk van Wil Friesen. Daarnaast is hij voortdurend bezig met het onderzoeken van de beeldvormende mogelijkheden van de analoge fotografische materialen. Dat gebeurt onder andere door het opzettelijk aantasten van de beeldlaag door een bestaande foto enkele dagen tot weken in een bak met water te leggen. De resultaten noemt hij ‘emulsie-erosies’. Ook worden regelmatig fotografische beelden gemaakt zonder camera. De bekendste vorm is wel het fotogram, waar zijn daglichtbelichtingen een variant op zijn. Ook schildert hij als het ware met fotografische chemicaliën door fotopapier, dat eerst in het volle licht is gehouden, daarna min of meer tegelijkertijd te bewerken met ontwikkelaar en fixeer (de ‘oudland’ serie is op deze manier gemaakt). Behalve aan deze projecten werkt hij op dit moment ook aan een project glasnegatieven. Voor meer informatie over de verschillende thema´s en projecten in het werk van Wil Friesen kijk op: www.wilfriesen.nl/themas/
september 2016
Wil Friesen Staaiweg 5 5821 AM Vierlingsbeek www.wilfriesen.nl info@wilfriesen.nl 0478 631746 06 30399500
Afbeeldingen omslag voor: oudland, 2016, cyanotype op vloeipapier afbeelding schutblad voor: zonder titel, 2016, analoge fotografie, handgekleurd landschappen afbeelding 1: afbeelding 2: afbeelding 3: afbeelding 4: afbeelding 5: afbeelding 6: afbeelding 7: afbeelding 8: afbeelding 9: afbeelding 10:
zonder zonder zonder zonder zonder zonder zonder zonder zonder zonder
na-beelden afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding afbeelding
impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 impressie 1e variant ‘na-beelden’, installatie 2016 ‘na-beelden’, serie 01, 2015/2016, cyanotypes ‘na-beeld’, serie 03, 2016, daglichtbelichting ‘na-beelden’, serie 02, 2015, daglichtbelichting ‘na-beelden’, serie 03, 2016, daglichtbelichting
1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8: 9: 10: 11: 12: 13:
titel, titel, titel, titel, titel, titel, titel, titel, titel, titel,
2015, analoge 2-luik, 2016, 2016, analoge 2016, analoge 2016, analoge 2-luik, 2016, 2014, analoge 2-luik, 2015, 2016, analoge 5-luik, 2016,
fotografie, handgekleurd analoge fotografie, handgekleurd fotografie, handgekleurd fotografie, handgekleurd fotografie, handgekleurd analoge fotografie, handgekleurd fotografie, handgekleurd analoge fotografie, handgekleurd fotografie, handgekleurd analoge fotografie, handgekleurd
omslag achter: oudland, 2016, cyanotype op vloeipapier