NEDERLANDSE UITDAGING Verslag 2014
De Nederlandse Uitdaging wil mensen bewegen om Nederland een beetje mooier te maken
Coรถperatie Nederlandse Uitdaging Verslag 2014 Dit is een opzet voor het uiteindelijke jaarverslag van 2014
2
DOEN WAT JE BELOOFT
3
INHOUD 6 Voorwoord 8 De Uitdaging 10 Wat is de Nederlandse Uitdaging 17
11 Wat doet de Nederlandse Uitdaging 13 Organisatie/management 15 Onderlinge contacten en communicatie 16 Het bestuur
13
17 Activiteiten en behaalde resultaten 19 FinanciĂŤn Nederlandse Uitdaging 21 Bijlagen
16
17
9
4
Naoberschap in een nieuw jasje
5
Nederland een beetje mooier maken Met de oprichting van de Nederlandse Uitdaging komt de organisatie waarmee we Nederland een beetje mooier willen maken een stap dichterbij. De Nederlandse Uitdaging is de landelijke coöperatie, die de lokale stichtingen de Uitdaging met raad en daad terzijde staat. De lokale stichtingen de Uitdaging bestaan uit ondernemersnetwerken, die op lokaal niveau de leefkwaliteit van mensen in een kwetsbare positie verbeteren door het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties met elkaar te verbinden. Door Menskracht, Middelen en Materialen beschikbaar te stellen, leveren het bedrijfsleven, gemeenten, onderwijs en andere instellingen een bijdrage aan Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO) en krijgen mensen die dat nodig hebben een steuntje in de rug. De Nederlandse Uitdaging is de landelijke organisatie, die de lokale en regionale stichtingen de Uitdaging begeleidt bij oprichting, faciliteert, inspireert, samenwerkt aan het verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening en kritisch kijkt hoe de lokale stichtingen hun eigen doelstellingen naleven.
Het is een unieke kans dat het Oranje Fonds, via het Oranje Fonds Groeiprogramma, steun geeft om het uitbouwen van de Uitdaging tot een landelijk web van lokale Uitdagingen mogelijk te maken. De Nederlandse Uitdaging is het vliegwiel dat het mogelijk maakt de Uitdaging in zo veel mogelijk gemeenten, regio’s en provincies te laten functioneren.
“Samenwerken, verbinden en versterken is en blijft het motto van de Uitdaging”
De samenwerking met het Oranje Fonds werpt zijn vruchten af: de Nederlandse Uitdaging telt eind 2014 maar liefst dertig lokale stichtingen, waarvan er veertien dit jaar van start zijn gegaan. Er zijn gesprekken gaande in nog veel meer gemeenten en regio’s. Samenwerken, verbinden en versterken is en blijft het motto van de Uitdaging. Met veel plezier en vertrouwen ga ik verder aan de slag met de Nederlandse Uitdaging. Gerda Geurtsen Directeur Nederlandse Uitdaging
6
Wij gaan de uitdaging aan
7
De Uitdaging Met de oprichting van de Nederlandse Uitdaging ontstaat een landelijke organisatie, die de kracht en mogelijkheden heeft om lokale stichtingen (Uitdagingen) op te laten richten. Dit is van belang omdat de lokale Uitdagingen werken: • aan het stimuleren en organiseren van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen (MBO) • aan het maken van veel lokale verbindingen • aan het verzamelen van Menskracht, Middelen en Materialen voor maatschappelijke organisaties • aan het inzetten van onbenut potentieel bij bedrijven. • aan versterking van de sociale structuur en daarmee de maatschappelijke cohesie in wijken, buurten en gemeenten.
Op initiatief van de gemeente Arnhem ging, in overleg met het sociaal werk in de stad, de eerste Uitdaging in 1999 van start: de Arnhemse Uitdaging. Die groeide in tien jaar tijd uit tot een netwerk waar circa 500 (!) mensen uit het bedrijfsleven en 450 mensen verbonden aan maatschappelijke organisaties deel van uit maakten. Met als resultaat dat er jaarlijks op vragen vanuit maatschappelijke organisties 450 matches met het bedrijfsleven ontstonden, goed voor 500.000 euro aan maatschappelijke waarde. Het concept van de Uitdaging is de afgelopen jaren verder ontwikkeld en sinds 2012 wordt er gewerkt aan het opzetten van een landelijk netwerk van lokale stichtingen de Uitdaging die als coöperatie van start is gegaan op 14 februari 2014. Deze startbijeenkomst illustreerde het succes van de Uitdaging. In het Huis der Provinciën in Arnhem gaf oudgedeputeerde Hans Esmeijer de aftrap in aanwezigheid van meer dan honderd genodigden. Hans Esmeijer roemde het concept: ‘Het is een concept dat zijn succes heeft bewezen en nu de vorm heeft om te groeien. De Uitdaging heeft de toekomst!’
In opdracht van Stichting Rijnstad Arnhem bedacht Gerda Geurtsen een manier om een brug te slaan tussen mensen in een kwetsbare maatschappelijke situatie en het bedrijfsleven. De Uitdaging is uitgegroeid tot een slagvaardig ondernemersnetwerk bestaande uit mensen uit het bedrijfsleven (‘Oude Rotten’ en ‘Jonge Honden’ zie pagina 21), die andere mensen uit het bedrijfsleven mobiliseert en in contact brengt met vragen van maat- “Wij gaan de uitdaging aan.” schappelijke organisaties.
Adelheid Ponsioen voorzitter de Nederlandse Uitdaging
“Het is een concept dat zijn succes heeft bewezen en nu de vorm heeft om te groeien. De Uitdaging heeft de toekomst” 8
Startbijeenkomst Nederlandse Uitdaging. 9
De lokale stichtingen, die ondernemers en maatschappelijke organisaties met elkaar verbinden om zo maatschappelijke klussen te klaren, vormen de basis van de Uitdaging.
Wat is de Nederlandse Uitdaging
De lokale stichtingen, die ondernemers en maatschappelijke organisaties met elkaar verbinden om zo maatschappelijke klussen te klaren, vormen de basis van de Uitdaging (meer informatie zie bijlage 1).
De Nederlandse Uitdaging:
De coĂśperatie de Nederlandse Uitdaging is opgericht met het oog op de ontwikkeling en ondersteuning van een landelijk netwerk van lokale stichtingen de Uitdaging. Lokale stichtingen de Uitdaging zijn aangesloten op de Nederlandse Uitdaging door de aansluitovereenkomst (zie bijlage 3).
2. richt een (deels digitaal) kenniscentrum op en houdt bijeenkomsten voor managers van de lokale stichting de Uitdaging, zodat kennis en ervaring worden gedeeld.
De Nederlandse Uitdaging is ook een kenniscentrum voor managers van de lokale stichtingen. De opzet is dat (minstens) tien landelijk opererende bedrijven ‘om niet’ hun kennis en kunde over Maatschappelijk Betrokken Ondernemen investeren in de Nederlandse Uitdaging. Door deze kennis van zaken en de ervaringen van de lokale managers te verzamelen en te delen, bevordert de Nederlandse Uitdaging de deskundigheid van de managers.
1. heeft de opdracht om, in samenspraak met de bestaande lokale stichtingen, de Uitdaging zo veel mogelijk nieuwe lokale stichtingen op te laten richten.
3. trekt (externe) ambassadeurs aan die de managers van de lokale stichtingen inspireren en ondersteunen.
De Nederlandse Uitdaging functioneert onder meer als kenniscentrum voor managers van de lokale stichtingen
4. faciliteert, bijvoorbeeld door landelijke bedrijven uit te dagen zich lokaal in te zetten, de managers van de lokale stichtingen. 5. werft fondsen bij landelijk bedrijven. 6. zorgt voor landelijke communicatie, die de lokale stichtingen ondersteunt.
10
De Nederlandse Uitdaging richt zich op het uitbouwen van de lokale Uitdagingen door te luisteren waar de Uitdaging gewenst is en waar onbenut potentieel beschikbaar is.
Wat doet de Nederlandse Uitdaging Acquisitie en start lokale stichtingen de Uitdaging
Muzikaal intermezzo tijdens de startbijeenkomst van de Leeuwarder Uitdaging.
Ambities / Groeiplan Nadat de Arnhemse Uitdaging gedurende tien jaar verder ontwikkeld en geoptimaliseerd was, kwam er ruimte voor een nieuwe Uitdaging. De tweede lokale stichting de Uitdaging werd in 2009 in Zutphen opgericht. Ook daar wilden ondernemers graag Maatschappelijk Betrokken Ondernemen en bleek de kracht van het concept van de Uitdaging. De ambitie van de Uitdaging was in 2012 om in vijf jaar tijd dertig lokale en regionale stichtingen op te richten. Dat aantal is reeds in het eerste jaar waarin de Nederlandse Uitdaging daadwerkelijk actief is, 2014, gerealiseerd. 11
De Nederlandse Uitdaging richt zich op het uitbouwen van de lokale Uitdagingen door te luisteren waar de Uitdaging gewenst is en waar onbenut potentieel beschikbaar is. Tot nu toe hebben alle gemeenten of managers die in de eigen omgeving een Uitdaging wilden starten zich spontaan bij de Nederlandse Uitdaging gemeld. Te zijner tijd vragen we enkele bedrijven, verbonden aan de Nederlandse Uitdaging, mee te werken aan het onderzoeken van de markt (overzicht Uitdagingen bijlage 2). Tot op heden is dat nog niet gedaan omdat de vraag vanuit diverse gemeenten groot is. Wel is er contact gezocht met de drie provincies, Gelderland, Overijssel en Groningen om vanuit provinciale structuren een extra impuls te geven. Dit moet zich in de loop van 2014 ontwikkelen. Bij de start van een nieuwe Uitdaging beginnen we met het werven van een lokale manager. Deze manager zet zich in als vrijwilliger om de Uitdaging op te zetten. Via het netwerk van alle Uitdagingen voeren we gesprekken met lokale ondernemers. Daarvoor worden toonaangevende bedrijven/ondernemers ter plaatse benaderd en wordt meestal in samenwerking met enkele lokale ondernemers contact gelegd met de gemeente. Als er minimaal tien bedrijven meedoen en ook de gemeente participeert kan de lokale Uitdaging opgericht worden.
Vanaf de daadwerkelijke oprichting van de lokale stichting wordt de manager betaald voor een beperkt aantal uren per week (afhankelijk van de grootte van de gemeente). De bedrijven en gemeenten steunen de lokale stichtingen door Menskracht, Middelen en Materialen beschikbaar te stellen. Bedrijven en gemeenten, die het werk van een lokale stichting de Uitdaging financieel steunen, doen dat als Founder, Sponsor of Vriend. De Nederlandse Uitdaging begeleidt de start van nieuwe lokale stichtingen onder meer door kwartiermakers in te schakelen. Dat zijn ervaren managers van een lokale stichting de Uitdaging, die een nieuwe stichting in een andere gemeente opzetten. Het werven van de lokale managers gaat eenvoudig, veelal via de huidige managers. Tot nu toe zijn er (spontaan) aanmeldingen van circa twintig managers per jaar).
De ambities van de lokale stichtingen de Uitdaging zijn: • in het startjaar minstens vijftig matches realiseren. • in het tweede jaar minimaal honderd matches realiseren. • in de daarop volgende jaren een oplopend aantal matches realiseren. • elk jaar een eigen ‘bank’ opzetten, zoals de Spullenbank en de Cadeautjesbank, waardoor hergebruik van goederen wordt gestimuleerd. • het genereren van zo veel mogelijk pr ter stimulering van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. • steeds meer bedrijven uitdagen deel te nemen aan de activiteiten van de lokale stichting de Uitdaging. Voor meer uitleg overvorm en activiteiten lokale Uitdagingen zie bijlagen of website.
De Nederlandse Uitdaging begeleidt de start van nieuwe lokale stichtingen onder meer door kwartiermakers in te schakelen
Ambitie van het kenniscentrum
Start Leeuwarder Uitdaging.
Het organiseren van drie managersbijeenkomsten per jaar. Indien gewenst wordt externe deskundigheid ingezet. Het trainen van managers om te kunnen functioneren als regio-contactpersonen en kwartiermakers, zodat er jaarlijks vijf potëntiele kandidaten bijkomen. Pr en communicatie-acties inzetten via de lokale Uitdagingen, zodat de lokale Uitdagingen en de Nederlandse Uitdaging minimaal tien keer per jaar zichtbaar zijn. In zowel de landelijke- als ook de lokale media. 12
Organisatie / management
Management • De organisatie van het management van de Nederlandse Uitdaging is vastgelegd in de Profielschets Bestuur, het Bestuursreglement en het Directie Reglement. • De Profielschets Bestuur beschrijft de verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden van de bestuursleden en er wordt een beeld geschetst van de gewenste expertise van de bestuursleden. Tevens is er aandacht voor de manier waarop het bestuur samenwerkt met de directeur van de Nederlandse Uitdaging.
Belanghebbenden Direct belanghebbenden van de Nederlandse Uitdaging zijn de lokale stichtingen de Uitdaging, met name de managers daarvan. Indirect belanghebbenden zijn mensen die in een sociaal maatschappelijk kwetsbare situatie leven. De Uitdaging werkt niet direct voor individuen, maar geeft ondersteuning aan maatschappelijke organisaties die met en voor de diverse doelgroepen werken. 13
• Het Bestuursreglement beschrijft de samenstelling van het bestuur en de manier waarop bestuursleden worden geworven en geselecteerd. Dat geldt tevens voor de werkwijze en het takenpakket van het bestuur, zoals het opstellen van een begroting, jaarverslag en jaarrekening. Het directieregelement wordt nog opgesteld. • Aan de opstelling van deze drie documenten wordt gewerkt, waarna ze in de loop van 2014 door het bestuur van de Nederlandse Uitdaging worden vastgesteld.
Tijdens de startbijeenkomst van de Nederlandse Uitdaging.aging.
Werkgever De Nederlandse Uitdaging werkt met een directeur en een groep vrijwilligers (o.a. secretaresse, twee uur per week via een bedrijf). De directeur is zzp’er en parttime werkzaam voor de Nederlandse Uitdaging. Risico-management Met het oog op de continuïteit van de Nederlandse Uitdaging en bij wijze van risico-management is er een ervaren manager van een lokale stichting, die optreedt als vervanger van de directeur van de Nederlandse Uitdaging. Deze vervanger wordt door de directeur van de Nederlandse Uitdaging elk kwartaal op de hoogte gesteld van de actuele ontwikkelingen, ontvangt maandelijkse updates van de dagelijkse gang van zaken en krijgt de verslagen van de bestuursvergaderingen toegestuurd (procedure april en mei 2014). Wat vraagt aandacht Het managen van de groei en het zoeken naar andere organisatievormen heeft een hoge prioriteit. Ook de geldwerving voor de langere termijn is een aandachtspunt.
Juridische structuur de Nederlandse Uitdaging De Nederlandse Uitdaging is een landelijk werkende coöperatie waar de zelfstandig opererende lokale stichtingen de Uitdaging lid van zijn. De landelijke coöperatie is opgericht onder de naam Coöperatie de Nederlandse Uitdaging U.A. (Uitgesloten Aansprakelijkheid). De coöperatievorm geeft de Nederlandse Uitdaging als overkoepelende organisatie maximale rechtskracht. Deze vorm betekent maximale bewegingsvrijheid voor de lokale stichtingen de Uitdaging. De Nederlandse Uitdaging draagt haar eigen missie en daarmee ook die van de lokale stichtingen de Uitdaging uit. De Nederlandse Uitdaging zet een (deels digitaal) netwerk op en organiseert bijeenkomsten ter ondersteuning van de lokale stichtingen. Elke lokale stichting sluit zich via de Aansluitovereenkomst aan bij de landelijke coöperatie de Nederlandse Uitdaging. De aansluitovereenkomst is als bijlage toegevoegd. De statuten van lokale stichtingen de Uitdagingen zijn te vinden op de websites van lokale Uitdagingen.
De Nederlandse Uitdaging draagt haar eigen missie en daarmee ook die van de lokale stichtingen de Uitdaging uit
Statuten de Nederlandse Uitdaging: www. nederlandse uitdaging.nl/ statuten 14
Onderlinge contacten en communicatie
Het bestuur van de Nederlandse Uitdaging komt (minimaal) vier keer per jaar bijeen en bespreekt dan de lopende zaken met de directeur. De directeur informeert het bestuur over de voortgang van de Nederlandse Uitdaging, onder meer aan de hand van een maandelijkse update. Afhankelijk van de lopende zaken is er een maandelijkse conference call tussen de directeur en het bestuur. Het bestuur is verantwoordelijk voor de gang van zaken bij de Nederlandse Uitdaging en voor het leggen van de contacten met bedrijven voor werving van Founders. De Ambassadeurs en de leden van het Comité van Aanbeveling worden door de directeur op de hoogte gehouden van de gang van zaken bij de Nederlandse Uitdaging. De Ambassadeurs en de leden van het Comité van Aanbeveling komen op verzoek van het bestuur één keer per jaar bij elkaar tijdens de ledenbijeenkomst. Individueel ondersteunen zij de directeur bij het groeiproces o.a. door introductie bij andere bedrijven in andere gemeenten. 15
De pr-groep van de Nederlandse Uitdaging is in ontwikkeling. Als start heeft deze groep de persactiviteiten rond de startbijeenkomst op 14 februari van dit jaar verzorgd. Als de pr-groep compleet is, komt zij zes keer per jaar bijeen. Een afvaardiging van de pr-groep is één keer per jaar aanwezig bij het overleg van het bestuur. Ondersteuners (bedrijven die iets vanuit hun corebusiness toevoegen), worden uitgenodigd voor de jaarlijkse ledenbijeenkomst waar ook de resultaten van de Nederlandse en lokale Uitdagingen bekend worden gemaakt. In de media De Nederlands Uitdaging zorgt voor zo veel mogelijk landelijke aandacht om lokale Uitdagingen te ondersteunen. www. nederlandseuitdaging.nl IN DE MEDIA
De ambassadeurs
Het bestuur
Het bestuur van de Nederlandse Uitdaging bestaat uit vijf personen. Er is nog één vacature.
Voorzitter: Adelheid Ponsioen uit Gorinchem. Tot 2013 directeur bedrijfsvoering van het Nederlands Openlucht Museum in Arnhem.
“De Nederlandse Uitdaging faciliteert lokale Uitdagingen om hen zo goed mogelijk maatschappelijk te kunnen laten ondernemen.”
De ambassadeurs zijn ondernemers die al jaren betrokken zijn bij de lokale stichtingen de Uitdaging. Zij ondersteunen de Nederlandse Uitdaging en de ontwikkeling van het landelijke netwerk van de lokale stichtingen in woord en daad.
Flip Juch, directievoorzitter Rabobank Arnhem, sinds 2011 betrokken bij de Uitdaging.
“Handen uit de mouwen en samen aan de slag.”
Piet Baselaar, voorheen directeur de Nederlandsche Bank in Arnhem, sinds 1999 betrokken bij de Uitdaging.
“De loklale Uitdaging maakt verbindingen die nodig zijn.”
Henk Danser, voorheen directievoorzitter Rabobank Arnhem, sinds 1999 betrokken bij de
“Inspireren, motiveren en samenwerken kan kleine wonderen doen, dat is de uitdaging.”
Bestuurslid: Henk Berg uit Arnhem. Directievoorzitter administratie- en organisatiebureau OSGMetrium en voorheen partner accountants- en adviesbureau KPMG.
“De Uitdaging bouwt bruggen tussen het bedrijfsleven en de samenleving.”
Penningmeester: Maarten Edixhoven uit Amsterdam. Tot begin 2014 directievoorzitter pensioenverzekeraar
“Gepassioneerde en betrokken mensen van Uitdaging. bedrijven, gemeenten en organisaties met Comité van aanbeveling elkaar verbinden in concrete projecten.” De Nederlandse Uitdaging weet zich
Bestuurslid: Martin Stor uit Zutphen. Innovatiemakelaar Achterhoeks Centrum voor Technologie.
“Samenwerken, verbinden en versterken is en blijft het motto van de Uitdaging.”
gesteund door het Comité van Aanbeveling bestaande uit mensen van landelijk opererende bedrijven, onderwijsinstellingen en andere maatschappelijke organisaties.
Tineke Bahlmann, commissaris ING Groep, bestuurslid Max Havelaar en MVO Nederland.
“De uitdaging is een drieslag: organisaties worden geholpen, organisaties helpen en er ontstaat beweging.” 16
Gerealiseerd in 2014
Managers bijeenkomst.
Activiteiten en behaalde resultaten
Toolkit Voor de oprichting van een nieuwe, lokale stichting de Uitdaging heeft de Nederlandse Uitdaging een handleiding (toolkit) samengesteld. Een startende manager kan hiermee voortvarend te werk gaan. Voor gezamenlijk gebruik en als instrument, naast de toolkit, is er door een Matchgroep van de Doetinchemse Uitdaging een film gemaakt voor startende Uitdagingen. Zie: www. nederlandseuitdaging.nl 17
Activiteiten en behaalde resultaten eerste drie maanden 1. Groei. • gesprekken in/met tien gemeenten die interesse hebben in het Uitdagingsconcept. • vijf Uitdagingen, die na de eerste gesprekken naar de lijst i/o gaan (zie website). • zeven Uitdagingen opgericht. • werving en testen managers. Inmiddels is er een bedrijf dat ‘om niet’ een performance profiel heeft opgesteld en alle managers test. Deze testen geven de directeur van de Nederlandse Uitdaging inzicht in de capaciteiten van de kandidaat-managers en ze bieden de mogelijkheid koppels te maken op basis van deskundigheid. 2. Managers bijeenkomsten. • 27 januari, thema: Social Return on Investment (SRoI), locatie: Arcadis, Arnhem. Programma: speeddate voor
alle managers. Er zijn meer dan tien nieuwe managers. Onderwerp SRoI, een deskundige van Matchpoint uit Amersfoort. Sprekers intern, manager van de Arnhemse Uitdaging over de kracht van het management systeem, directeur Nederlandse Uitdaging over acties tot nu toe. Discussie over gewenste acties en gezamenlijke kansen. Voor de zichtbaarheid: een fotosessie, fotograaf van ‘DOE’ voor de slideshow voor op de site Nederlandse Uitdaging. • 28 mei met het thema: fondsenwerving. Locatie: Oranje Fonds, Utrecht. Programma: managers Ede en Ronde Veenen geven uitleg over het organisaren van een Beursvloer, de manager uit Leeuwarden geeft een presentatie over het Etalage Project, medewerker Oranje Fonds geeft uitleg over werkzaamheden en projecten van het fonds, de kracht van het groeiprogramma en hoe de lokale Uitdagingen aanvragen bij het fonds kunnen indienen en verantwoorden.
Voor de oprichting van een nieuwe, lokale stichting de Uitdaging heeft de Nederlandse Uitdaging een handleiding (toolkit) samengesteld. Een startende manager kan hiermee voortvarend te werk gaan.
Klussendag Enschede. Score
• Regionale Besturen (4 april 2014) bijeenkomsten. Deze bijeenkomst, de eerste in regio Oost Nederland, is er om kennis te maken en vragen van nieuwe Uitdagingen en binnenkort startende Uitdagingen te beantwoorden. Met de ervaring van de eerste bijeenkomst gaan we een plan maken voor andere delen in Nederland. Deze bijeenkomst is georganiseerd door de managers van de Zutphense en Lochemse Uitdaging. 3. Externe ambassadeurs. Externe sprekers en locaties via ondersteuners en ambassadeurs. Bijvoorbeeld: SRoI, spreker van Matchpoint Amersfoort 4. Landelijke bedrijven. Internationale bouwgroep Koninklijke BAM wil overal waar BAM gevestigd is betrokken zijn bij de Uitdaging. 5. Landelijke fondsen. Rabo Foundation gaat 60 traningen financiÍren die ingezet kunnen worden bij alle lokale uitdagingen. 6. Landelijke communicatie. - Startbijeenkomst Arnhem - Onderhoud landelijke website - Bezoek koning Willem Alexander filmen/fotograferen en bij alle lokale Uitdaging gebruiken op de website.
De Nederlandse Uitdaging wil samenwerken met andere landelijke initiatieven die lokale vertakkingen hebben en als doel hebben het vergroten van de leefbaarheid van mensen
Het overzicht van alle gemaakte matches van alle lokale uitdagingen komt op de website van de Nederlandse Uitdaging te staan. Deze resultaten gaan we gebruiken in onze media-uitingen. Aan de hand van het jaarlijkse ambitie/ activiteitenplan werken we aan de groei en versterking van alle Uitdagingen. Bij dit plan ontwikkelen we een meetinstrument met het oog op optimale transparantie. De verantwoording aan alle leden en andere betrokkenen (meet- en scorebord samen met managementsysteem (achterkant website Nederlandse Uitdaging) is klaar zomer 2014. Testen in najaar 2014 en in bedrijf vanaf 1-1-2015. Samenwerking De Nederlandse Uitdaging wil samenwerken met andere landelijke initiatieven die lokale vertakkingen hebben en als doel hebben het vergroten van de leefbaarheid van mensen. Als experiment zijn we een samenwerking aangegaan met Laluzz in Amsterdam en de Amsterdamse Uitdaging i/o (Laluzz werft professionals uit het bedrijfsleven die maatschappelijke organisaties ondersteunen). In Tilburg hebben we een experiment met de UitdagingWerkt en de Tilburgse Uitdaging i/o (UitdagingWerkt wil mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt met begeleiding weer in het arbeidsproces krijgen). 18
19
FinanciĂŤn de Nederlandse Uitdaging FinanciĂŤle keuzes In 2014 wordt er een plan gemaakt voor geldwerving lange termijn (het budget van het Oranje Fonds krijgen we tot en met 2015), inmiddels zijn er al een paar bedrijven benaderd voor financiĂŤle ondersteuning van de Nederlandse Uitdaging. Vooruitblik en begroting 2015 De begroting van 2015 en 2016 wordt in de loop van 2014 gemaakt op basis van de ervaring van de eerste zes maanden in 2014.
Aan de hand van het jaarlijkse ambitie/ activiteitenplan werken we aan de groei en versterking van alle Uitdagingen
20
Bijlage 1 Werkvorm lokale Uitdaging De lokale stichtingen De Uitdaging bestaan uit ondernemersnetwerken, die bemiddelen in Menskracht, Middelen en Materialen tussen de vraag van maatschappelijke organisaties en het aanbod van het bedrijfsleven en lokale overheden. Dat gebeurt door ondernemers en andere mensen uit het bedrijfsleven op structurele basis op twee niveaus actief te betrekken bij De Uitdaging: door de inzet van ‘Oude Rotten’ en ‘Jonge Honden’. De ‘Oude Rotten’ zijn ervaren ondernemers/werkgevers die via hun uitgebreide netwerken matches tot stand brengen tussen de vraag van maatschappelijke organisaties en het aanbod vanuit het bedrijfsleven. De ‘Jonge Honden’ zijn jonge werknemers die via hun werkgever een aantal uren in de maand worden vrijgemaakt om die matches uit te voeren. Door Maatschappelijk Betrokken Ondernemen op deze manier op lokaal niveau te stimuleren, draagt de Uitdaging bij aan een beter leef- en woonklimaat in wijken, dorpen en steden. De Uitdaging is relatief eenvoudig op te richten en is een bewezen succes.
Het unieke van de Uitdaging ten opzichte van andere maatschappelijke intermediairs is de actieve en geformaliseerde betrokkenheid van mensen uit het bedrijfsleven, de ‘Oude Rotten en de ‘Jonge Honden’. Zij doen een groot deel van het werk en dagen zodoende andere ondernemers en bedrijven uit ook hun steentje bij te dragen. Zo ontstaan er lokaal kleine, slagvaardige organisaties, die met een beperkt budget werken. Doordat de ‘Oude Rotten’ en de ‘Jonge Honden’ het matchen voor hun rekening nemen, is er alleen een manager nodig die het proces faciliteert. Deze betrokkenheid garandeert bovendien een grote groep vaste ambassadeurs en matchmakers, die de Uitdaging een warm hart toedragen. Match: een match is een verbinding tussen een vraag van een maatschappelijke organisatie en het aanbod van een bedrijf. Om zo veel mogelijk matches te maken, zijn er diverse werkvormen ontwikkeld waarmee De Uitdaging maatschappelijke partijen én ondernemers/werkgevers activeert. Het bij elkaar brengen van vraag en aanbod staat daarbij centraal, waardoor hergebruik wordt gestimuleerd. De volgende werkvormen worden gecoördineerd door de ‘Jonge Honden’: • De Beursvloer • De Klussenbank • De Spullen- en de Cadeautjesbank • De Hulpbank • De Huisraadbank • NL DOET Door de betrokkenheid van mensen uit het bedrijfsleven krijgen zij begrip voor mensen ‘aan de andere kant van de maatschappij’. Dit bewustwordingsproces was na vijf jaar niet meer te stoppen in Arnhem, waar de Uitdaging in 1999 van start ging. Mensen die bij de Uitdaging betrokken waren, fungeerden al snel als ambassadeurs. Dit effect is nu ook zichtbaar in de andere gemeenten en regio’s waar de Uitdaging actief is.
21
Bijlage 2 Overzicht lokale vestigingen de Uitdaging (opgericht en deels i/o)
In gesprek en wellicht oprichting in 2015
Arnhemse Uitdaging (1999) Zutphense Uitdaging (2009) Doetinchemse Uitdaging (2011) Edese Uitdaging (2011) Zeeuwse Uitdaging (2011) Lochemse Uitdaging (2012)
Aalsmeerse Uitdaging Aaltense Uitdaging Amsterdamse Uitdaging Alphen a/d Rijnse Uitdaging Barneveldse Uitdaging Bergeijkse Uitdaging Groningse Uitdaging Haaksbergse Uitdaging Harderwijkse Uitdaging Hof vanTwentse Uitdaging Noordenveldse Uitdaging Montfoortse Uitdaging Oost Gelrese Uitdaging Schagense Uitdaging Stichtse Vechtse Uitdaging Tilburgse Uitdaging Valkenswaardse Uitdaging Weertse Uitdaging Westlandse Uitdaging Zaanse Uitdaging Zwolse Uitdaging
Berkellandse Uitdaging (2013) Delftse Uitdaging (2013) Enschedese Uitdaging (2013) Winterswijkse Uitdaging (2013) Bronkhorster Uitdaging (2014) Coevordense Uitdaging (2014) Helderse Uitdaging (2014) Leeuwarder Uitdaging (2014) Liemerse Uitdaging (2014) Moerdijkse Uitdaging (2014) Montferlandse Uitdaging (2014) Oost-Betuwse Uitdaging (2014) Pijnacker Nootdorpse Uitdaging (2014) Roermondse Uitdaging (2014) RondeVeense Uitdaging (2014) Roosendaalse Uitdaging (2014) Utrechtse Uitdaging (2014) Westfriese Uitdaging (2014)
22
Bijlage 3
AANSLUITINGSOVEREENKOMST Lokale Uitdaging bij Coöperatie Nederlandse Uitdaging U.A.
Ondergetekenden: 1. de Coöperatie Nederlandse Uitdaging U.A. statutair gevestigd te Arnhem, kantoorhoudende aan de Schepenbierwischstraat 5 ten deze vertegenwoordigd door haar bestuur, mevrouw Gerda Geurtsen, hierna te noemen: “Nederlandse Uitdaging” of “NU”, en 2. de Stichting ……………..………Uitdaging" statutair gevestigd te ……….., kantoorhoudende aan ……………………….., ten deze vertegenwoordigd door …………………………. hierna te noemen “Lokale Uitdaging” of “LU”,
de
………………….
te
Overwegende a. b. c.
d. e. f. g.
23
de NU vervult de rol van overkoepelende organisatie van LU’s in Nederland; de NU is een faciliterende, coördinerende, kennis delende en kwaliteit verhogende organisatie voor de aangesloten LU’s die lid zijn van de NU (bijlage 1); de LU heeft in …………. een Uitdaging opgezet, waaronder wordt verstaan: een ondernemersnetwerk dat maatschappelijk betrokken ondernemen stimuleert en organiseert, door structureel verbindingen op lokaal niveau tot stand te brengen tussen bedrijfsleven, onderwijs, lokale overheden en maatschappelijke organisaties, waardoor de leefkwaliteit wordt bevorderd voor inwoners van het betreffende gebied, met name voor mensen in een kwetsbare positie. Het ondernemersnetwerk daagt daarbij het bedrijfsleven uit om hulpvragen van maatschappelijke organisaties op het gebied van menskracht, materialen en middelen (met gesloten beurs) op te lossen, zodat organisaties de leefbaarheid kunnen ondersteunen; de LU draagt de missie van de Uitdaging uit en organiseert uitdagingsactiviteiten in haar werkgebied (bijlage 2); de LU is lid geworden van de NU om de LU verder te ontwikkelen en gebruik te maken van de gezamenlijke deskundigheidsbevordering van alle LU’s; de NU legt verantwoording af aan haar leden; de NU vervult de verbindende rol tussen alle LU’s met strategische slagkracht voor regionale vraagstukken.
Zijn overeengekomen als volgt: DOEL Artikel 1 1. 2.
3.
Met het aangaan van deze overeenkomst sluit de LU zich aan bij de NU en laat de NU de LU toe als lid. Het lidmaatschap vereist van de LU dat zij: - zich committeert aan de missie van de Uitdaging; - werkt met de werkvorm (ondernemersnetwerk met Oude Rotten en Jonge Honden) van de Uitdaging; - bereid is te werken onder de vastgelegde naam, in een gelijkluidend uiterlijk (huisstijl, l logo, website e.d.). Deze overeenkomst dient als aanvulling op de statutaire rechten en verplichtingen die de LU heeft uit hoofde van het lidmaatschap van de NU.
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Nederlandse Uitdaging Artikel 2 1. De NU faciliteert de LU’s door landelijke bedrijven uit te dagen zich lokaal in te zetten en mogelijk ondersteuning te geven aan managers van LU’s (bijlage 3). 2. De NU betrekt een (externe) ambassadeursgroep die LU’s inspireren en ondersteunen. 3. De NU organiseert managers bijeenkomsten om deskundigheidsbevordering en uitwisseling van kennis en successen/ervaring te laten plaatsvinden (collegiale ontmoetingen). 4. De NU heeft de opdracht om, in samenspraak met de LU’s, de Uitdaging in zoveel mogelijk gemeenten uit te rollen en een gezonde groei te helpen bevorderen bij de LU’s. 5. De NU kan reglementswijzigingen voorstellen en inbrengen in de ledenvergadering. 6. De NU kan een LU royeren als lid en verbieden de naam LU te dragen, in overleg kan de NU de LU 3 maanden de tijd geven om bij te stellen en daarmee te voldoen aan de missie/opdracht/groei van een LU. 7. De NU werkt transparant en geeft inzicht in jaarplannen, begrotingen en jaarverantwoordingen.
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN lokale Uitdagingen Artikel 3 1. De LU zal zo snel als mogelijk, maar in ieder geval binnen vier maanden na ondertekening van deze overeenkomst haar statuten in lijn brengen met het door het bestuur van de NU vast te stellen model. 2. Als lid van de NU is de LU verplicht zich te houden aan de criteria die daarvoor door de NU zijn opgesteld (zie artikel 1). 3. De LU heeft de rechten, als nader omschreven in de statuten en het (toekomstig) Reglement van de NU, waaronder uitdrukkelijk begrepen het recht/plicht om deel te nemen in het bestuur van de NU. 4. De LU heeft recht op ontvangst van de bestuursverslagen, begroting en jaarrekening van de NU steeds binnen twee weken na vaststelling van deze stukken.
24
5. De LU geeft de NU inzicht in de resultaten en op aanvraag ook de begrotingen, jaarplannen en jaarrekeningen. 6. De LU betaalt aan de NU een jaarlijkse bijdrage van € 500 (zegge: vijfhonderd euro) en eenmalig entreegeld van € 1.000 ((zegge: éénduizend euro), bedoeld als bijdrage voor alle startfaciliteiten die de NU aan een LU biedt.
DUUR OVEREENKOMST Artikel 4 Deze aansluitingsovereenkomst geldt voor onbepaalde tijd, doch eindigt: a. van rechtswege bij faillissement, surseance van betaling, liquidatie of ontbinding van een partij; b. door schriftelijke opzegging van de zijde van de NU indien de LU ernstig tekort schiet in de nakoming van een of meer van haar verplichtingen op grond van deze overeenkomst; c. door schriftelijke opzegging van de zijde van de LU met inachtneming van het bepaalde in artikel 5 van deze overeenkomst; d. indien het lidmaatschap van de LU van de NU eindigt.
VRIJWARING Artikel 5 Elk van beide partijen vrijwaart de andere partij voor alle schade die het gevolg is van onrechtmatig handelen jegens derden en/of aan haar toerekenbare tekortkoming voor zover deze voortvloeit uit, dan wel samenhangt met het gestelde in deze aansluitingsovereenkomst.
ONVOORZIENE OMSTANDIGHEDEN Artikel 6 1. ln geval van onvoorziene omstandigheden zullen partijen trachten de inhoud van deze overeenkomst in onderling overleg aan te passen en wel op zodanige wijze dat de beoogde doelstellingen van de samenwerking nog zoveel mogelijk worden bereikt. 2. lndien partijen er niet in slagen om deze overeenkomst in onderling overleg aan te passen, is de geschillenregeling van artikel 7 van deze overeenkomst van toepassing.
GESCHILLENREGELING Artikel 7 1. ln geval van een geschil, daaronder begrepen een geschil dat uitsluitend door een van de partijen als zodanig wordt aangemerkt, zullen partijen eerst trachten dit geschil in goed onderling overleg op te lossen. 2. lndien voornoemd overleg niet tot een oplossing van het geschil leidt, zullen partijen trachten het geschil door middel van arbitrage op te lossen. Bij deze arbitrage wordt een arbitragecommissie samengesteld die bestaat uit een deskundige aangewezen door LU, een deskundige aangewezen door de NU en een onafhankelijke voorzitter die wordt benoemd door de twee genoemden. Het advies van de arbitragecommissie is bindend.
25
Aldus overeengekomen en in tweevoud opgemaakt, Plaats, datum ……………. ………………….
Coöperatie Nederlandse Uitdaging U.A.
Mw. Gerda Geurtsen
…………………………
Stichting ………………….. (Lokale Uitdaging)
_______________________
_
26
Bijlagen bij aansluitingsovereenkomst Lokale Uitdaging bij Coöperatie Nederlandse Uitdaging U.A.
Bijlage 1: Toevoeging bij ondergetekenden punt a Stichting met een ondersteunende coöperatie De Uitdaging De Uitdaging heeft een landelijk kenniscentrum (Nederlandse Uitdaging) dat faciliterend is aan de lokale stichtingen. Het brengt de lokale managers, van de verschillende LU, bijeen om elkaar te inspireren en te ondersteunen. Deze landelijke organisatie is een coöperatie waarin de (lokale) managers bepalen wat het landelijk kenniscentrum moet verzorgen, ontwikkelen en uitvoeren. Dit alles om te zorgen dat de kracht van het werk, wat lokaal is, lokaal blijft. Om deze structuur helder te houden is er voor gekozen om bij elke LU te werken met een lokale stichting waarin zowel het bestuur als de matchgroepleden bestaan uit ondernemers. De ervaring heeft geleerd dat dit de lokale verankering vergroot omdat de aansturing van de organisatie en de uitvoering van het werk ligt bij mensen uit de eigen geledingen. - Bedrijven haken eerder aan en blijven ook langer betrokken (o.a. als Founder) • duidelijk eigenaarschap (betaling en bepaling) • Founders (ondernemers) willen een slagvaardige organisatie • transparantie naar alle stakeholders (gemeente, bedrijven, verenigingen, etc.) • met goede mensen in het bestuur kun je een zakelijke aanpak voorstaan • een onafhankelijk bestuur kan iedereen lokaal benaderen en tot vriend maken. - Belang imago voor ondernemers • imago van zelfstandig kunnen functioneren zonder directe bepaling van een welzijnsstichting (welzijnsorganisatie) • de belangen van leefbaarheid in de lokale situatie staan voorop en kunnen worden behartigd door ondernemers. - Start en doorloop • een zelfstandig bestuur kan zelf het tempo bepalen van de ontwikkeling van de LU • het gevoel om zonder last en ruggenspraak te kunnen optreden, is in een opbouwfase erg belangrijk.
27
Bijlage 2: Toevoeging bij ondergetekenden punt b Missie, kernwaarden en werkvorm Missie De Uitdaging streeft naar een samenleving waarin de kloof tussen arm en rijk, kwetsbare en nietkwetsbare groepen in de samenleving kleiner wordt, door de verschillende werelden, bedrijven en maatschappelijke organisaties op lokaal niveau met elkaar te verbinden. Kernwaarden Samenwerken, verbinden, versterken en verbeteren van de samenleving Werkvorm / unieke aanpak De Uitdaging is er voor en door mensen uit de lokale samenleving. De werkvorm wordt gedragen door de Oude Rotten en Jonge Honden, die zich daardoor eigenaar voelen van het initiatief. De Uitdaging is praktisch, bijzonder doelgericht en stimuleert ook hergebruik van diverse soorten goederen (onder meer: meubels, kantoormaterialen, relatiegeschenken, cadeaus en computers). Het unieke van De Uitdaging ten opzichte van andere maatschappelijke intermediairs is de actieve en geformaliseerde betrokkenheid van mensen uit het bedrijfsleven, de Oude Rotten en de Jonge Honden. Zij doen het werk en dagen andere bedrijven en zichzelf uit om mee te werken aan de lokale uitdagingen die er zijn. Deze betrokkenheid garandeert bovendien een grote groep vaste ambassadeurs en matchmakers die resultaat gedreven en pragmatisch zijn. Door de gekozen werkvorm (het werken met Oude Rotten en Jonge Honden) ontstaan er kleine en slagvaardige organisaties, die met een beperkt budget werken. Doordat het matchen wordt uitgevoerd door de Oude Rotten en Jonge Honden, is er alleen een manager nodig om het proces te faciliteren.
28
Bijlage 3: Richtlijn / advies uitvoering manager LU
Manager als zelfstandig ondernemer (ZZP’er) omdat: dit het risico voor de LU zo klein mogelijk maakt, deze vorm slagvaardig is, een ZZP’er anders gemotiveerd is en daarmee ruimte geeft aan bestuurders om zich te kunnen concentreren op het besturen, m.u.v. de geldwerving van de organisatie, deze uitvoering hoort expliciet bij het bestuur. Aantal uren: Bij een gemeente tot maximaal 60.000 inwoners minimaal 8 uur per week bij een inzet van 45 weken. De overeenkomst met de manager is dat naast de genoemde 8 uur er ongeveer 3 uur per week extra ingezet worden (onbetaald) omdat iedereen wordt uitgedaagd vrijwillig inzet te plegen (practice what you preach). Uurbedrag: Bij een startende manager gaan we uit van € 65 / per uur en bij een gevorderde manager € 75 / per uur. Dit redelijk hoge uurbedrag is noodzakelijk omdat de werkzaamheden regelmatig 3 x per week aanwezigheid vereisen. Het uurbedrag is exclusief BTW en inclusief reistijd en -kosten, PC en print- en telefoonkosten. Ondersteuning De managers worden ondersteund door de NU in gezamenlijke managers bijeenkomsten, d.m.v. het delen van deskundigheid en onderlinge inspirerende sessies; bij ontbrekende kennis zorgt de NU voor externe sprekers/ondersteuners. Individuele coaching valt buiten de ledenbijdrage en wordt door de NU per verzoek geoffreerd.
Bijlage 4: taken en rollen bestuur LU Het bestuur bestaat uit 3 tot 5 leden uit het lokale bedrijfsleven. Het bestuur is verantwoordelijk voor: - het realiseren van doelstelling en missie - het genereren van Founders (uitvoering bestuur) - het onderhouden van de contacten met de Founders - het bijeenbrengen en raadplegen van de Adviesgroep - het beheren van de financiën - het aansturen van de uitvoerend medewerker (manager).
29
Colofon Coรถrdinatie en teksten: Gerda Geurtsen Ondersteuning: Francien van Zetten Willem Smalen (Guarda) Angelique Ottens Wilt u reageren op dit jaarverslag van de Nederlandse Uitdaging? Dat kan via: Nederlandse Uitdaging Schepen Bierwischstraat 5 6831 HZ Arnhem. 06 23 93 39 47 info@nederlandseuitdaging.nl