Topmagazine, stageverslag

topmagazine NUMMER 1 • MEI 2015 • EEN UITGAVE VAN WILFRED BEUKENS

Christelijke Tijdschriften BV Boeien, verbinden en inspireren. Drie woorden die allemaal samen komen in één kernwoord: Tijdschiften

‘Vooral aan het begin had ik er moeite mee om enthousiasme te combineren met werken’ Een terugblik op de leerdoelen

Een boek voor tante Saar Een creatief geillustreerd prentenboek met 15 spannende verhalen. Een grote uitdaging met een prachtig eindresultaat

‘Ondanks zijn gedrevenheid en kunde moest ik hem soms terugfluiten’ Rianne ten Voorde over de samenwerking met Wilfred tijdens enkele projecten

in dit nummer: DE

Elk jaar wordt door de stagiaires geprobeerd het succes van de vorige agenda te overtreffen.

Dit jaar een spannende jungle agenda vol weetjes, stickers, strips, creatieve knutsels en nog heel veel meer. Wordt de agenda weer een daverend succes?

traat IMBAM MIJN BDA

school AGEN

14

Een jungle schoolagenda school BIMBAM

A AG2E0N15D -2016

Een creatief, rijk geillustreerd prentenboek met gezellige en spannende verhalen. Voor de auteur en illustrator een grote mijlpaal. Een geweldige uitdaging voor Wilfred om dit boek op een creatieve manier vorm te geven.

19-03-15 09:57

leeftijd. Ze is pittige dame op Ook gezellige, lieve, haar logeren.

Tante Saar is een , die graag bij Tijs en Emme ze van alles. Emme de oudtante van elkaar beleven en in een is het raak. Met deze vakantie hoe je moet klimm Willem buurjongen aai die wel en Tijs leren van ze met een papeg en, praten ark vogelp hotel voor worm boom en in een . Ze maken een , en kan zeggen ken tante Poldie vijfhonderd woord edden en bezoe in , mieren en pisseb koekenbakkers lieveheersbeestjes . Ze zijn echte g poezen wonen boos! heel an buurm bij wie negentwinti maken de ershuis en … dat af? loopt een koekenbakk Hoe over. stroomt het bad Op een avond k en voorleesboe Een gezellig kijkvanaf 4 jaar. voor kinderen

e rot waari n geheim zinnig ar vinde n? En wie steelt jonge lossen moete n onze van ering en … aanva llen

eilijkh eden aan?

Ivo in s ook deel 1, waari n door s hij wordt ontvo erd lkaar leesba ar.

BV

IVO EN DE VIKINGSZOON

DE ZOON

5

Even voorstellen

6

Leerdoelen

8

Het bedrijf

12

Gezonde werkomgeving

18

Stellingen

28 Eindpunt.

20

Een boek voor tante Saar

IVO EN DE VIKINGgrSotZOON Het gevaar in de

24

Startpunt.

27 Multi-stage

de Geer Annemieke van baan Geschreven door van Mirjam Schie Met illustraties

Roelof Wijtsma

of Wijtsma

3

Het gevaar van een scanner

30 Zeg het met...

17 Na veel gestoei met kleurcorrecties is uiteindelijk een prachtig vervolg tot stand gekomen op het eerste deel van Ivo en de Vikingszoon. Een spannend stripalbum en absolute aanrader voor alle jongeren!

‘Soms moest ik hem terugfluiten’

Rianne ten Voorde vertelt over haar samenwerking met Wilfred tijdens de drie grote projecten die hij op stage heeft uitgevoerd: ‘Soms vroeg ik me af of hij serieus bezig was met zijn opdracht. Bij navraag en meekijken bleek dat dus wel het geval.’

Lees verder over haar ervaringen op pagina 17!

startpunt.

Zenuwachtig druk ik op 26 januari 2015 om 8.43 uur op de intercom. De intercom kraakt: ‘goedemorgen?’ ‘Eh ja, hallo, ik ben Wilfred de stagiair, mag ik binnenkomen?’

De deur zoemt en wat onwennig duw ik de deur open; een nieuw stage-avontuur is begonnen…

COLOFON Dit TOPMAGAZINE is het stageverslag van Wilfred Beukens. Hij volgde de opleiding tot grafisch vormgever op het CIBAP vakcollege in Zwolle.

Dit magazine betreft een eenmalige uitgave.

Met medewerking van Jan Beukens, Erna van de Krol Chris-Jan de Leeuw, Ringer Otte, Rianne ten Voorde Hoofdredactie Wilfred Beukens Concept en realisatie Wilfred Beukens Contact Fahrenheitstraat 11 3817 WB Amersfoort 06 360 130 17

Met toch wel wat weemoed schrijf ik deze eerste regels van dit stageverslag. Nog een paar weken en niet alleen deze stage is verleden tijd, maar ook achter de opleiding tot grafisch vormgever komt een punt. Een leerzame periode van 3 jaar waarin mijn liefde tot het vormgeven klom tot grote hoogte, sluit ik af. Maar wie en wat zou ik zijn zonder docenten, stagebegeleiders en collega’s? Zij zijn het geweest die mij de mogelijkheid gaven om te groeien, verder te gaan dan de opdracht vroeg en mij vrij lieten zodat ik fouten kon maken en daarvan leerde hoe het dan wél moest.

Maar voor er definitief een punt achter m’n opleiding staat en de deur achter mij in het slot valt, eerst nog een verslag over mijn laatste stage. Opnieuw een leerzame periode vol gezelligheid, nieuwe uitdagingen, nieuwe collega’s, een nieuwe omgeving en nog veel meer.

In dit stageverslag neem ik u mee naar Christelijke Tijdschriften BV in Houten, waar een van de hoogtepunten van de opleiding, mijn laatste stage, zich heeft afgespeeld.

Zoals de bedrijfsnaam al doet vermoeden houdt dit bedrijf zich bezig met de ontwikkeling van tijdschriften. Binnen dit bedrijf heb ik samen met collega’s diverse projecten mogen vormgeven met als absolute toppers de BimBam-schoolagenda en het prentenboek Tante Saar.

E-mailtjes als: ‘GEWELDIG LEUK gedaan! COMPLIMENTEN voor deze creatieve, artistieke, originele en heel speelse creatie!!’, houden niet in dat alles even perfect en vlekkeloos verloopt… Daarover meer in dit stageverslag!

Ik hoop dat u geniet van dit stageverslag!

Advertenties De advertenties die u in dit magazine aantreft zijn uitgevoerde stageopdrachten voor de in de advertentie genoemde organisatie.

3

s k me is een ok mme ormen, nPoldie, een l in ers ormen, Poldie, kers in

 9,9955u! l ’m, n e s t e9 B u!

B e s t e l ’m

n

Geschreven door Annemieke van de Geer Met illustraties van Mirjam Schieb aan

Geschreven door Annemieke van de Geer Met illustraties van Mirjam Schieb aan

heel gezellig

Een enhteeenl gbezoelelikg! pEren

prentenboek!

Tante Saar is een gezellige, lieve, pittige dame op leeftijd. Ze is de oudtante van Tijs en Emme, die graag bij haar logeren. Ook deze vakantie is het raak. Met Tante beleven Saar is een gezellige, lieve, pittige Ze is de oudtante elkaar ze van alles. Emme en Tijsdame leren op vanleeftijd. buurjongen Willem hoe jevan Tijs enklimmen Emme, die graag bij haar Ook deze vakantie is het Met moet in een boom en inlogeren. een vogelpark praten ze met eenraak. papegaai elkaar ze van alles. Emme en Tijs Ze leren van buurjongen Willem hoe je die wel beleven vijfhonderd woorden kan zeggen. maken een hotel voor wormen, moet klimmen in een boom in een vogelpark praten tante ze metPoldie, een papegaai lieveheersbeestjes, mieren enen pissebedden en bezoeken bij wie die wel vijfhonderd kanzijn zeggen. maken een hotel voor wormen, negentwintig poezenwoorden wonen. Ze echteZe koekenbakkers in een koekenbaklieveheersbeestjes, mierendeenbuurman pissebedden en bezoeken bij wie kersmuseum en … maken heel boos!

Op eentante avondPoldie, stroomt het negentwintig poezen wonen. bad over. Hoe loopt dat af? Ze zijn echte koekenbakkers in een koekenbakkersmuseum en … maken de buurman heel boos! Op een avond stroomt het bad over. Hoe loopt dat af?

Tante Saar krijgt logés

Tekst Annemieke van de Geer, illustraties Mirjam Schiebaan

Tante Saar krijgt logés

Christelijke Tijdschriften B.V. Loodsboot 8 • 3991 CJ Houten Christelijke Tijdschriften B.V. Loodsboot 8 •• 3991 CJ Houten 030 230 3505 info@ctbv.nl • www.ctbv.nl 030 230 3505 • info@ctbv.nl • www.ctbv.nl

Tekst9789082050844 Annemieke van de Geer, illustraties Mirjam Schiebaan ISBN NUR 280 ISBN 9789082050844 1e Druk - 2015 NUR 280 Tijdschriften B.V. Houten i.s.m. Christelijk kinderblad BimBam Christelijke 1e Druk - 2015 Christelijke B.V. Houten i.s.m.

Christelijk kinderblad BimBam Vijftig leuke,Tijdschriften spannende en ontroerende verhalen uit de BimBam-rubriek “DingDong, een verhaal voor jou” Vijftig leuke, spannende en ontroerende verhalen uit de BimBam-rubriek “DingDong, een verhaal voor jou”

even voorstellen In de inleiding heeft u al kort wat kunnen lezen over mijn stageperiode bij Christelijke Tijdschriften BV. Daarmee weet u alleen nog steeds niet wie ik ben. Niet getreurd, als u verder leest komt u daar snel genoeg achter!

Mijn naam is Wilfred Beukens, op het moment van schrijven 4e jaarsstudent Grafische Vormgeving op het CIBAP vakcollege in Zwolle. ‘Vier jaar?’ vraagt u zich misschien wel af, ‘je had het net over drie jaar.’ Scherp! De opleiding grafische vormgeving bestaat namelijk uit 4 studiejaren.

Maar door mijn vooropleiding, de HAVO, kwam ik in aanmerking voor de versnelde opleiding wat een schooljaar scheelde. In het kort houdt dat in dat de studiestof van 4 jaar in 3 jaar wordt gegeven.Tijdens de eerste semesters stond vooral de basis van het (verantwoord) grafisch vormgeven centraal. De latere semesters gingen vooral dieper in op de materie, waarbij het geleerde werd getoetst door het uitvoeren van opdrachten voor echte ondernemers. Deze praktijkgerichte manier van onderwijs zorgt voor een goede aansluiting op de twee praktijkstages van 20 weken.

Tijdens de eerste praktijkstage bij Studio Spankracht in Ede leerde ik vooral werken vanuit ‘corporate branding’, het vormgeven van (of binnen een bepaalde) bedrijfsbrede, eenduidige huisstijl. Het vormgeven van flyers, brochures, advertenties en huisstijlen waren mijn dagelijkse activiteit.

Door de diversiteit van de werkzaamheden leerde ik niet alleen meer van de software, maar ontwikkelde het gevoel voor vormgeving zich ook steeds verder.

Tijdschriften BV, waar dit stageverslag over gaat, was het mijn taak om te laten zien dat ik klaar ben voor een plaats op de arbeidsmarkt. Het werken met tijdschriften was voor mij alleen wel een nieuwe uitdaging. Een andere manier van werken, strakkere deadlines en verschillende doelgroepen zorgden voor leuke opdrachten. Daarnaast gaat het functioneren binnen een groter bedrijf ook anders.

Meer collega’s, dus ook meer gezelligheid. Een goede balans vinden tussen werken en de gezelligheid is af en toe een opgave. Al met al een leuke en leerzame periode waarover u in de rest van dit verslag nog veel meer zult lezen!

Dit hele TOPMAGAZINE is bedacht en ontwikkeld door Wilfred Beukens en is een onderdeel van de stageperiode bij Christelijke Tijdschriften BV. Wilfred heeft in de loop van de tijd veel ervaring op gedaan met grafische vormgeving.

Op eigen initiatief is hij in 2011 een eigen onderneming begonnen en voert zo opdrachten uit voor diverse kleine en grote bedrijven en stichtingen. Dit commerciële werk stimuleert hem om nieuwe dingen te leren die hij kan gebruiken tijdens de opleiding en de stages die hij heeft gelopen. Alle opdrachten bij elkaar heeft hij een zeer divers portfolio opgebouwd. Dat portfolio zal in de toekomst ongetwijfeld nog verder uitgebreid worden!

Zie ook: www.wbdesign.nu

Na de stage bij Studio Spankracht richtten de opdrachten van school zich niet alleen meer op het vormgeven vanuit de wensen van de opdrachtgever, maar ook op het contact met de opdrachtgever. Tijdens de laatste stage bij Christelijke

5

werkend leren en lerend werken

Aan het begin van een stage is het altijd goed om na te denken over leerdoelen. Die moeten passen binnen de uit te voeren taken en binnen de mogelijkheden van het bedrijf. Daarom heb ik in de tweede week van mijn stage drie leerdoelen geformuleerd die allemaal toetsbaar zijn binnen de stage en binnen het bedrijf. Hierbij heb ik gekeken naar de haalbaarheid en het feit of ik er ook daadwerkelijk wat aan heb. De volgende leerdoelen zijn SMART opgesteld:

Tijdens mijn stage kan ik een goede en duidelijke tijdsplanning maken voor projecten en weet ik of ik kleine opdrachten tussendoor kan uitvoeren zonder het in gevaar brengen van hoofdprojecten. Tijdens gespreksmomenten overleg ik of de planning haalbaar is en waar we nu staan. Dit leerdoel is erg belangrijk voor de toekomst zodat ik snel kan inschatten hoeveel tijd ik voor een opdracht nodig heb. Dit leerdoel is voor mij zeker haalbaar omdat ik hierdoor een beter overzicht kan creëren voor mijzelf. Aan het einde van de projecten boek IVO II en de BimBam agenda weet ik of dit leerdoel behaald is.

Tijdens mijn stage wil ik duidelijk communiceren met collega’s en wil ik mijn keuzes goed kunnen motiveren. Dit leerdoel is meetbaar door het houden van gespreksmomenten met collega’s.

Hieruit zal blijken of mijn communicatie duidelijk en helder is en of ik mijn keuzes zo kan motiveren zodat iedereen weet wat ik wil bereiken met bepaalde keuzes. Voor de toekomst is dit een belangrijk leerdoel zodat ik of op de werkvloer of richting klanten keuzes kan motiveren en duidelijk communiceer zodat er op het vakgebied professioneel en eerlijk met elkaar wordt

omgegaan. Dit leerdoel zal tijdens de hele stage van toepassing zijn maar in het bijzonder met de projecten IVO II, het tante Saar prentenboek en BimBam-schoolagenda.

Voor nu op stage en voor de periode na m’n stage wil ik zorgen dat ik geconcentreerd kan blijven en een focus heb voor de taak die uitgevoerd moet worden. Als dit leerdoel behaald is denk ik dat ik efficiënter mijn werkzaamheden kan uitvoeren; dit is als het goed is dan zichtbaar op de uitvoering van alle opdrachten. De gezellige werksfeer moet behouden worden, met een nadruk op ‘werk,’ zodat niemand gestoord wordt in zijn of haar werkzaamheden. Een betere concentratie en focus zorgt voor minder stress omdat deadlines beter en makkelijker gehaald kunnen worden; dit zorgt voor voor meer ontspanning, ook tijdens werktijd. Door een vaste structuur op mijn dag (wat al thuis begint met ontbijten), vaste drink en eet momenten op het werk en een logische dagindeling op basis van mijn energiepieken kan ik dit leerdoel met (veel) inspanning halen.

Dit leerdoel wil ik opbouwen zodat de het resultaat hiervan in de laatste weken van stage zichtbaar worden.

7

christelijke tijdschriften bv

Christelijke Tijdschriften BV is ontstaan uit De Banier. De Banier werd in 1921 in Rotterdam opgericht. De zelfstandige uitgeverij wist in de loop der jaren een vertrouwde naam te verkrijgen. Na de Tweede Wereldoorlog werd de uitgeverij gevestigd in de regio Utrecht. De Banier ging zich toeleggen op het drukken en uitgeven van boeken. In 1948 verscheen het eerste nummer van de GezinsGids, destijds nog de Kleine Gids geheten. In 2008 heeft de Erdee Media Groep de boekentak van de uitgeverij overgenomen.

Boeien, verbinden en inspireren. Drie woorden die een heel eigen betekenis kennen en blijkbaar toch passen binnen één product: Tijdschriften. Kleine of grote bladen, zakelijke of gezellige bladen, het maakt niet uit. Bij Christelijke Tijdschriften BV komen bladen écht tot hun recht.

Christelijke Tijdschriften BV is een uitgeverij van (christelijke) tijdschriften. Eigen titels binnen de organisatie zijn GezinsGids, kinderblad BimBam en Weet magazine (tweemaandelijks populair-wetenschappelijk tijdschrift). Daarnaast is, als onderdeel van Christelijke Tijdschriften BV, in 2014 het bedrijf BladenMakers gestart. BladenMakers helpt met het creëren, verbeteren en optimaal benutten van (relatie)magazines voor de meest uiteenlopende organisaties. In sommige gevallen houdt dat in dat er een nieuw concept voor een tijdschrift wordt ontwikkeld dat daarna wordt overgedragen aan een DTP’er die betrokken is bij de organisatie van de opdrachtgever. In andere gevallen wordt er zowel een nieuw concept ontwikkeld als ondersteuning geboden op redactioneel niveau. Ook is het mogelijk dat BladenMakers zorg draagt voor het drukwerk. Daarnaast bestaat ook de mogelijkheid dat een compleet blad wordt opgenomen binnen de organisatie. In die gevallen moet het blad passend zijn binnen de organisatie wat betreft de identiteit en toekomstperspectieven.

Binnen de 65-jarige organisatie Christelijke Tijdschriften BV zijn in totaal 18 medewerkers werkzaam. De doelstelling van het bedrijf is in de eerste plaats het ontwikkelen en uitgeven van verantwoorde magazines voor de christelijke markt.

Daarnaast het ondersteunen van organisaties die met een vraagstuk zitten op het gebied van bladen en magazines in de meest brede zin. Hier wil Christelijke Tijdschriften BV een helpende hand in bieden.

9

personeel

Elk bedrijf komt er mee in aanraking: het aannemen van personeel. In dit deel duiken we dieper in op het ontslag, behoud en de redenen van een eventueel ontslag binnen de organisatie.

Voor de medenemers bij Christelijke Tijdschriften BV geldt de cao voor het Boeken- en Tijdschriftuitgeverijbedrijf (BTU) 2014.

Mogelijk komt er een nieuwe cao per 1 juli 2015.

In de cao zijn de arbeidsvoorwaarden geregeld en zijn de salarisschalen opgenomen. In de cao zijn de soorten arbeidsovereenkomsten geregeld, de proeftijd, schorsing, beëindigen van de arbeidsovereenkomst en het bereiken van de aow-gerechtigde leeftijd. Verder zijn geregeld de arbeidsduur, arbeidstijden, werktijdregeling e.d., de functie-indeling, salaris(structuur), toeslagen en vergoedingen, waaronder vakantiegeld, overwerktoeslag, uitkering bij overlijden e.d., flexibilisering van arbeidsvoorwaarden, vakantie en verlof, ziekte en arbeidsongeschiktheid, collectieve regelingen, reorganisatie, fusie, toezicht op de naleving van de cao, contractbepalingen e.d.

In de praktijk is de cao leidend bij zaken die met arbeidsvoorwaarden hebben te maken. Zoals bij elk bedrijf wordt er bij Christelijke Tijdschriften BV personeel aangenomen op het moment dat er een werknemer vertrekt, met verlof gaat of als er meer opdrachten binnenkomen of het werk wordt uitgebreid zoals dat het geval was met de start van de tak BladenMakers. Het nieuwe personeel dat wordt aangenomen, wordt geselecteerd door het opstellen van een functieprofiel die geldt volgens de cao voor het Boeken- en Tijdschriftuitgeverijbedrijf (BTU). Deze cao is leidend wat betreft de opstelling van een functieprofiel, salaris en vrije dagen. Nieuw personeel wordt in de eerste instantie geworven via het netwerk van de organisatie zelf, via het personeel en in een later stadium ook door plaatsing van advertenties in de GezinsGids of het Reformatorisch Dagblad. Omdat Christelijke Tijdschriften BV zich in een goed overzichtelijke markt bevindt, wordt er dus geen gebruik gemaakt van uitzendbureaus. Ook geldt er bij de selectie van nieuw personeel een voorkeursbeleid. Dit beleid houdt in dat toekomstig personeel moet passen binnen de christelijke organisatie, de doelgroep kent en bij voorkeur ook kennis heeft van

10

de producten en diensten die de organisatie biedt.

Na de selectieronde wordt het nieuwe personeelslid na een proefperiode in de eerste instantie aangenomen op basis van een tijdelijk contract van 1 tot 2 jaar. Daarna zal, bij wederzijdse goede ervaringen, een vast contract worden aangeboden. Het startsalaris is conform de cao. Bij Christelijke Tijdschriften BV zijn geen bijzondere secundaire arbeidsvoorwaarden verbonden aan het dienstcontract. Wel kan het personeel tegen inkoopsprijzen boeken aanschaffen en kent de organisatie een zeer goede pensioenvoorziening die na de pensioengerechtigde leeftijd een aanzienlijk pensioen uitkeert. Het personeel heeft één keer per jaar een functionerings- en beoordelingsgesprek met de directeur.

Op basis van een algemene checklist worden in een goed gesprek de wederzijdse ervaringen van het werk, prestaties, gezondheid en andere zaken met betrekking op het werk van het personeelslid besproken.

Christelijke Tijdschriften BV biedt aan het personeel opleidingsfaciliteiten aan. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een cursus tekstschrijven voor redacteuren of een cursus van Adobe voor het werken met nieuwe creatieve software voor de vormgevers. Binnen de organisatie wordt niet direct gewerkt aan de carrièreplanning van het personeel. Als blijkt dat het werk niet meer past bij het oorspronkelijk functieprofiel van een medewerker dan kan besloten worden het functieprofiel aan te passen met het daarbij behorende aanpassing van de arbeidsovereenkomst en salaris. Hiervoor geldt dat het werk duidelijk extra naast de bestaande werkzaamheden is en dat het personeelslid ook de verantwoordelijkheid draagt voor de extra werkzaamheden. Natuurlijk kan het ook voorkomen dat personeel vertrekt naar een andere organisatie, met pensioen gaat of wordt ontslagen. Wanneer personeel met de pensioengerechtigde leeftijd stopt met werken, wordt het arbeidscontract beëindigd en zal de uitbetaling van het opgebouwde pensioen beginnen. Er is geen bijzonder beleid ten aanzien van ouder personeel binnen de

COLUMN ‘GROENTJE’ organisatie. Wel geldt er in het kader van leeftijdsfasegericht personeelsbeleid een regeling “werktijdvermindering/korter werken oudere werknemers” (artikel 3.5 van de cao).

In de afgelopen jaren is er geen personeel ontslagen door personeelsoverschot, is er geen personeel op staande voet ontslagen en zijn er geen arbeidsconflicten binnen de organisatie geweest waarbij personeel is ontslagen.

Het kan voorkomen dat een personeelslid voor kortere of langere tijd door wat voor reden dan ook niet kan voldoen aan de uit te voeren taken. Binnen de organisatie kent men een begeleidingstraject waarbij er periodiek een gesprek plaats vindt over het werk en is het ook mogelijk om aan een externe begeleider gekoppeld te worden die begeleiding biedt. In het algemeen geldt wel dat de functie-eis aan het einde van het begeleidingstraject haalbaar is. Is dit laatste niet het geval dan wordt er een advies gegeven om uit te kijken naar een andere baan en wordt daar ook begeleiding bij geboden.

In sommige perioden kan het voorkomen dat er relatief veel werk is voor hetzelfde personeel. Vooral aan het einde van het jaar in de maanden november en december gebeurt het vaak dat er extra personeel nodig is. Ook in tijden van ziekte kan er behoefte zijn aan extra capaciteit vanwege de relatief snelle doorlooptijd van de bladen. In deze gevallen wordt er een beroep gedaan op de ZZP-ers die binnen de organisatie bekend zijn. Zij zijn in het algemeen op heel korte termijn inzetbaar en er is geen langdurig contract nodig om de werkzaamheden te laten uitvoeren. Natuurlijk zijn dit wel extra kosten voor de organisatie maar door de inzet van deze ZZP-ers loopt de productie van magazines geen vertraging op en levert het werken met zelfstandigen financieel gezien minder risico’s op.

Eén ding zal Wilfred nooit worden. Misschien wordt hij nog eens vuilnisman, opa, advocaat of kosmonaut, maar dít wordt hij niet: directeur. En áls hij het wordt, dan wordt hij geen goeie.

Hoe ik dat weet? Dat is niet zo moeilijk. Wilfred kan namelijk niet met planten omgaan. Waar Wilfred komt, laat een plant zijn kopje hangen. Ik bedoel: ik heb het niet over geraniums, gladiolen of een kwetsbare roos, nee, hij kan zelfs een woestijnplant niet in leven houden. En dat is een kunst op zich. Óf hij overvoert het beestje, zodat het snakt naar een beetje CO2 , óf het krijgt in maanden – zo niet jaren – geen water. En ja, dan legt zo’n plant het loodje. Logisch.

Maar waarom wordt hij dan geen directeur? Omdat werknemers sprekend op plantjes lijken. En voor werknemers moet je goed zorgen. Af en toe eens een aai over de bol, regelmatig salaris, zo nu en dan een schop.

Reken maar uit wat er gebeurt als Wilfred directeur is. Groentjes verleppen zonder meer. Of hij jaagt zijn medewerkers in no time met een depressie de ziektewet in.

Nee, dat wordt niks.

O ja, en word ook maar geen hovenier. Lijkt me beter voor iedereen.

Chris-Jan de Leeuw Collega en praktijkbegeleider

11

een gezonde werkomgeving Binnen Christelijke Tijdschriften BV zijn vooral de ergonomische regels van groot belang omdat het overgrote deel van het werk kantoorwerk is. Ergonomie onderscheidt zich in fysieke ergonomie waarbij de werkhouding, werkplek en bewegingen belangrijk zijn, cognitieve ergonomie dat gaat over de werkbelasting en tot slot de organisatie ergonomie waarbij het gaat om de optimalisering van de organisatiestructuur. Deze verschillende soorten ergonomie komen tot stand door het regelmatig nemen van pauze, afwisseling in werkhouding, lichamelijke conditie of het doen van oefeningen om de spieren soepel te houden. In deze kantooromgeving gelden geen specifieke veiligheidsregels, zoals het gebruik van geluidsbescherming e.d.

Binnen het bedrijf wordt papier gescheiden van het restafval. Daarnaast is al het papier dat gebruikt wordt, ook van de uitgaven, FSC-gecertificeerd papier. De printer die wordt gebruikt geeft geen schadelijk afval. Omdat het kantoor gehuurd wordt via een makelaar regelt Christelijke Tijdschriften BV niet de inkoop van stroom en andere milieugerichte besparingsopties zoals een neutraal verlichtingsplan. Het klimaat wordt geregeld door een warmtebron onder het pand wat zorgt voor een besparing van de kosten en het milieu omdat hier geen extra energie voor wordt gebruikt.

Ik denk dat het belangrijk is om te letten op de ergonomische regels binnen een bedrijf. Hierdoor kan het personeel optimaal werken en zie je dat het ziekteverlof vaak naar beneden gaat. Wat betreft de milieuregels is het afhankelijk van de bedrijfsvoering hoe je daar een invulling aan geeft. Het gebruik van FSC-gecertificeerd papier en scheiden van afval kan al een stap in de goede richting zijn.

Bij Christelijke Tijdschriften BV zijn er wel punten die extra

12

aandacht kunnen krijgen. Ondanks dat de organisatie zelf niet verantwoordelijk is voor de inkoop van stroom zou het het overwegen waard zijn om te kiezen voor groene stroom.

Daarnaast kan door het kiezen van duurzame tl-verlichting tot zo’n 20% op energiekosten worden bespaard. Gezien de verlichting zo’n 9 uur per dag brandt kan dit zeker een forse besparing qua kosten en milieu opleveren.

In het bedrijfspand is de luchtvochtigheid de laatste tijd vrij laag. Hierdoor hebben collega’s regelmatig last van hoofdpijn. Het is belangrijk dat het Climate Control System regelmatig door de beheerder wordt geïnspecteerd. Ook zou het goed zijn om te kijken voor de mogelijkheden voor airconditioning. Tijdens warme dagen hangt er al snel een warme en bedompte sfeer in het pand. Binnen het kader van het klimaat kan er ook gekeken worden naar de beplanting.

Van verschillende soorten planten is het bekend dat zij een bepaalde chemische stoffen uit de lucht filteren, de lucht zuiveren en de luchtvochtigheid in peil houden. Dit kan een waardevolle aanvulling zijn op het Climate Control System. Een leuke invulling van een beplantingsplan kan de verticale tuin zijn waarbij beplanting in een speciaal frame aan de muur wordt bevestigd waardoor een soort van groen schilderij ontstaat.

Wat een populair fenomeen is geworden, is het telewerken. Ook binnen Christelijke Tijdschriften BV zijn er verschillende medewerkers die op bepaalde dagen thuiswerken. Hierdoor zijn er minder uitlaatgassen van auto’s. Een andere milieubesparing zou kunnen worden gevonden in alternatieve reismethoden zoals het reizen per fiets, trein of doormiddel van carpoolen.

gevaar in de grot

IVO EN DE IVO EN DE VIKINGSZOON Roelof Wijtsma Roelof Wijtsma

VIKINGSZOON

Deel II Deel II Roelof Wijtsma

IVO EN DE IV ONGENSZDEOON VIKI

en Vikingskinderen Leif en VIKINGIvo Inga SZontdekken OONeen grot waarin

IVO EN DEIVO EN DE VIKIN VIKIN GSZO GSZOON ON

Roelof Wijtsma Roelof Wijtsma

IVO EN DE VIKINGSZOON IVOHENetDEgevaVar IKinINdeGgrSotZOON Roelof Wijtsma

Het gevaar in de grot

Ivo en Vikingskinderen Leif en

ngskin deren Leif en Inga ontde kkengeheimzinnige dingen gebeueen grot waari n geheim zinnigwaarin e die ontdekken een grot ren.

Van wie zijn de wapens euren. Van wie zijn de wapen s die Inga ze daar vinden ? En wie steelt geheimzinnige dingen gebeun uit hun dorp? ze daar vinden?

En wie steelt er ngskin Om deze deren Leif en Inga ontde raads els op lossen kken moete eentegrot n onzezinnig jongee waari n geheim eel doors taan: Van wie zijn dedorp? wapens die euren. gensch Van ap,s die wiegevan een ren. zijn de belege voorraden hun Onze wapen enuit … aanva ze daarring llen vinden van ? En wie steelt ren! en Ivo,Om n uit Kunn Leif hun dorp? en raads Inga deze ze daar vinden?

En wie steelt er deze jkhed en aan? elsjonge opmoeili vrienden staan te lossen moete n onze voor jonge een eel doors taan: gevan gensch ap, een belege ring voorraden hun het dorp?

Onze enuit … aanva llen groot raadsel.

Om op te van vontu vanenIvo en Leif ren! ur de Viking Kunn szoon.

Ivo, Lees en Inga ook deelen1,aan? deze waari moeili n Ivo jkhed jonge vrienden staan voor een de en spann ende wereld terech tkomt kunnen lossen moeten zein veel als hij wordt ontvo erd door groot raadsel.

Om het op te Noorm annen Beide vontu ur gevaren doorstaan. van. Ivo zijn los van en delen de Viking szoon. Lees elkaar ook leesba deel 1,ar. n Ivo in de en spann ende wereld terech tkomt kunnen lossen waari moeten ze veel als hij wordt ontvo erd Noorm annen . Beide delen zijn los gevaren doorstaan. door van elkaar leesba ar.

CHRIST ELIJKE TIJDSC HRIFTE N BV CHRIST ELIJKE TIJDSC HRIFTE N BV

Maar liefst ! liefas’ts 80Mpaaagr in

80 pagina’s!

 7,9955u! l ’m , nu! e s t e7 B B e s t e l ’m

n

12-02-15 16:27

12-02-15 16:27

Ivo en de Vikingszoon - het gevaar in de grot Tekst en illustraties door Roelof Wijtsma

Ivo en de Vikingszoon - het gevaar in de grot

Christelijke Tijdschriften B.V. Loodsboot 8 • 3991 CJ Houten Christelijke Tijdschriften B.V. Loodsboot 8 • •3991 CJ Houten 030 230 3505 info@ctbv.nl • www.ctbv.nl 030 230 3505 • info@ctbv.nl • www.ctbv.nl

Tekst en illustraties door Roelof Wijtsma ISBN 978-90-82050-83-7 NUR 360 ISBN 978-90-82050-83-7 1e Druk - 2015 NUR 360 Tijdschriften B.V. Houten i.s.m. Christelijk kinderblad BimBam Christelijke 1e Druk - 2015 Christelijke Tijdschriften B.V. Houten Christelijk kinderblad BimBam Het eerste deel uit de serie - Ivo en dei.s.m.

Vikingszoon - was genomineerd voor het beste stripboek van Nederland 2013 (stripschap jaarprijs) in de categorie jeugd.

Het eerste deel uit de serie - Ivo en de Vikingszoon - was genomineerd voor het beste stripboek van Nederland 2013 (stripschap jaarprijs) in de categorie jeugd.

een jungle schoolagenda

Een van de jaarlijks terugkerende opdrachten is het vormgeven van de BimBamschoolagenda. Elk jaar heeft deze creatieve agenda, gericht op de leerlingen van de bovenbouw van de basisschool, een ander thema. Dit jaar is het thema de jungle. Deze gezellig drukke agenda biedt christelijke scholen de mogelijkheid om leerlingen een verantwoorde agenda aan te bieden. Hoe groot zal het succes van de agenda dit jaar worden? Weer compleet uitverkocht? Graag vertel ik u meer over dit geweldige project!

Een van de jaarlijks terugkerende opdrachten is het vormgeven van de BimBam-schoolagenda. Elk jaar heeft deze creatieve agenda, gericht op de leerlingen van de bovenbouw van de basisschool, een ander thema. Dit jaar was het thema de jungle.

Dit thema is in de hele agenda te zien en met een rijke fantasie zelfs te voelen en te ruiken!

De BimBam-schoolagenda is elk jaar weer een agenda waar veel kinderen naar uit zien. De gezellig drukke schoolagenda biedt scholen de kans een verantwoorde agenda aan te bieden aan leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Een agenda vol interessante weetjes, leuke strips, creatieve knutsels en serieuze stukjes om over na te denken. Elk jaar wordt door

de stagiaires geprobeerd om de agenda van het jaar ervoor te overtreffen door creativiteit en het gekozen thema. De agenda van het schooljaar 2014/2015 bijvoorbeeld was zo populair dat er 300 mensen teleurgesteld moesten worden. Daarom is de oplage voor dit jaar verhoogd tot 5.500 stuks‌ Aan het einde van de bestelperiode zullen we zien hoe populair de agenda van dit jaar is. Spannend!

Het vormgeven van de agenda was de eerste activiteit tijdens mijn stage. En wat voor een! In de eerste week heb ik samen met Rianne ten Voorde nagedacht over de invulling van de agenda aan de hand van pakkende maandthema’s zodat er veel aspecten uit de jungle op een leuke manier worden benoemd. De hulp

15

van Rianne, die eindredacteur is bij het kinderblad BimBam, was hierin onmisbaar. Zij heeft veel kennis van de doelgroep en weet daardoor goed wat binnen de belevingswereld van de kinderen past. Omdat de gebruikers van de agenda 9 tot 12 jaar zijn, hebben we vooral voor pakkende en wat meer bekende thema’s gekozen zoals bloemen en planten, kleine en grote dieren en wonen in de jungle. Zo blijft de agenda dicht bij de belevingswereld van de kinderen. Passend bij de thema’s heb ik beeldmateriaal gezocht.

Aan de hand van het beeld heb ik verschillende kleurstellingen ontwikkeld die aansluiten bij de sferen van de thema’s en die daar ook duidelijk iets aan toevoegen. Daarnaast ben ik op zoek gegaan naar passende typografie, gecombineerd met de standaard letter die in het kinderblad BimBam wordt gebruikt zodat de agenda passend is binnen de andere uitingen van het blad. Daarnaast is de agenda rijk geïllustreerd. De meeste van de in de agenda gebruikte illustraties zijn eerder geplaatst, in de BimBam. Deze illustraties heb ik geselecteerd en daarnaast aan de illustrator aanwijzingen gegeven voor nieuwe illustraties die nog nodig waren.

Met net genoemde input heb ik diverse opzetten gemaakt voor de maandpagina’s met de diverse thema’s. Aan het begin vond ik het vormgeven van deze pagina’s best lastig omdat het om een heel specifieke doelgroep gaat en ik in het algemeen meer commerciële ontwerpen ontwikkel. Om de stijl van de BimBam goed te kunnen verbeelden heb ik over het ontwerp regelmatig contact gehad met Mariska die de vormgeving van de BimBam doet. Nadat zowel Mariska Hardeman en Rianne tevreden waren met de stijl van de thema’s, ben ik verder gegaan met het vormgeven en invullen van de contentpagina’s met strips, weetjes, notitiepagina’s, kleurplaten, knutsels en serieuze stukjes. Voor deze pagina’s kreeg ik de teksten en een deel van het fotomateriaal aangeleverd. De overige foto’s zijn aangeschaft via stocksites. De vormgeving van de pagina’s loopt synchroom met de weekoverzichten al is de invulling natuurlijk anders. De teksten en afbeeldingen van de pagina’s met weetjes zijn passend binnen het maandthema zodat

16

alles een logische en duidelijke betekenis heeft.

Nadat alle pagina’s van het binnenwerk waren vormgegeven ben ik samen met Rianne begonnen aan ‘finishing touch.’ De pagina’s zijn verder aangevuld met de geselecteerde illustraties. Diverse correctierondes heeft de agenda doorstaan om zeker te weten dat er nergens fouten in de teksten zouden staan.

Maar de uitdaging lag niet alleen in het eindproduct, dat was er ook voor mij als vormgever van de agenda. Gezien de lange levertijd van de agenda was het belangrijk om een duidelijke planning aan te houden, zodat de agenda op tijd geleverd zou worden. Ondanks dat ik aan het begin van de opdracht nog best moest wennen aan de wat meer vrolijke op kindergerichte stijl van de agenda, verliep het project aan het einde heel goed en waren de bestanden voor de agenda ruim een week voor de deadline bij de drukker aangeleverd! Helaas was niet alles perfect…

Een paar dagen na het aanleveren van de bestanden bleek ik te weinig ruimte voor de rug te hebben gebruikt, zodat de cover van de agenda niet gedrukt kon worden. Daarnaast had ik te weinig ruimte gebruikt voor het binden van de schutbladen. Deze laatste fout kon ik uit onwetendheid niet voorkomen omdat voor het eerst de schutbladen bedrukt zouden worden. Wel zo mooi, want het scheelt weer zes kale, witte pagina’s in de kleurige BimBam-agenda. Gelukkig waren beide problemen niet zo groot dat de productie van de agenda vertraging op liep. Na tien dagen kregen we de proef van de agenda zodat we eventuele foutieve afvlakkingen en andere fouten konden corrigeren. Gelukkig was alles in de agenda goed.

En toen eindelijk … op 6 mei kregen we de eerste paar exemplaren van de agenda toegestuurd. Mijn taak zat er op, nu de verkoop nog. Maar wat vinden de andere collega’s en de leerlingen van de agenda?

COMMUNICATIEF, GEDREVEN, KUNDIG EN … RONDUIT VROLIJK! Mijn ervaring met Wilfred tijdens de stageperiode is heel positief.

We hebben samen aan drie projecten gewerkt: het stripalbum Ivo en de Vikingszoon; het gevaar in de grot, de BimBam-agenda en het prentenboek Tante Saar krijgt logés.

Ivo en de Vikingszoon; het gevaar in de grot Wilfred was nog maar net aan zijn stage begonnen of hij kon al volop aan de slag. Geen klusjes, maar het échte, serieuze werk.

We maakten kennis met elkaar en spraken het eerste project door: het samenstellen van een stripalbum uit alle afleveringen van een vervolgstrip in BimBam. Het gesprek was veelbelovend: ik kreeg de indruk dat Wilfred verstand van zaken had, er goed met hem samen te werken viel en hij er veel zin in had. Niets bleek minder waar.

Wilfred ging voortvarend aan de slag: snel, nauwkeurig en met nét dat beetje inzet meer dan strikt noodzakelijk. Het werd daardoor een prachtig album, waarbij bijvoorbeeld opvalt dat alle tekst in de praatwolkjes strak zwart is geworden (omdat Wilfred niet te beroerd was elk wolkje op eenzelfde manier te bewerken, en dit proces steeds verder verfijnde). Ik als begeleidend redacteur én de striptekenaar waren beiden zeer tevreden met het eindresultaat. In Wilfreds houding viel op dat hij uitermate prettig is in het contact: samen overleggen, verwerken van feedback van andere vormgevers … Wilfred reageert overal positief op, wat het proces zeer ten goede kwam. Waar ik destijds zelf feedback op heb gegeven: als student was het voor Wilfred even wennen aan de werksfeer: hij werkte in het begin fluitend en kletsend aan het stripalbum. Dit gaf mij soms het gevoel: is hij er wel serieus mee bezig? (Dat bleek bij navraag en meekijken dus wel het geval.) Ook leidde het me af in mijn eigen werk. Daar hebben we goed over kunnen praten en gaandeweg de stage ging dit steeds beter en professioneler.

BimBam-agenda De start van dit project liep vrijwel gelijktijdig met het stripalbum.

Hoewel Wilfred zelf aangaf het soms lastig te vinden beide opdrachten te combineren qua planning, kon ik dat niet direct aan

hem merken; er was geen sprake van tijdnood of het niet halen van deadlines. De agenda die Wilfred heeft vormgegeven is de beste agenda die we tot nu toe hebben gehad door stagiaires gemaakt.

We zijn zeer tevreden met het resultaat én met het proces naar het uiteindelijke product toe. Wilfred heeft hard en gedreven gewerkt en – vaak ook op eigen initiatief, heel goed! – om feedback gevraagd bij de vormgevers en mijzelf; daardoor bleef het project in beweging.

Tante Saar krijgt logés Het mooie aan dit project was, dat Wilfred echt heeft bewezen een originele inbreng te hebben in een project. Hij bedacht bijvoorbeeld zelf hoe hij tekst en beeld kon verdelen, zodat er zowel sprake was van variatie als eenheid. Hij toonde me zijn voorstel en ik dacht meteen: ja, dit is het, zo gaan we het doen! Het werd een behoorlijk pittig traject: weinig tijd, illustraties die op het laatste moment pas klaar waren … maar het is – opnieuw! – tot een goed product geworden. We – uitgeverij, illustrator, auteur – zijn heel tevreden.

Tijdens dit laatste project waaraan ik met Wilfred werkte, merkte ik ook dat hij zich steeds vrijer was gaan voelen in zijn rol. Dat werkte heel positief – we konden nog beter met elkaar sparren – maar één keer moest ik hem “terugfluiten”: toen stelde hij de illustrator grappenderwijs voor dat zij toch echt het laatste woord mocht hebben over het omslag, omdat het haar werk was dat gepubliceerd werd. Daar hebben we het toen wel even over gehad, waar verantwoordelijkheden liggen, beslissingen worden genomen, en dergelijke. Ook daar was Wilfred goed op aan te spreken; op welke feedback dan ook reageert hij – is mijn ervaring – welwillend.

Hij gaat ermee aan de slag, aan het werk, communicatief, gedreven, kundig en … ronduit vrolijk!

Wilfred, het was fijn om met je samen te werken en ik ben heel blij met al het goede en moois dat je hebt gemaakt! Een meer dan ruim voldoende wat mij betreft voor jouw stage. Bedankt en alle goeds voor de toekomst, Rianne ten Voorde

17

werken aan de samenleving

STELLINGEN Het is van belang te weten wat er speelt in de samenleving en daar actief aan deel te nemen. Onderstaande stellingen hebben betrekking op de particuliere- en bedrijfsmaatschappij in Nederland.

Duurzaamheid, daar kun je geld mee verdienen Bij het nastreven van duurzaamheid wordt er gezocht naar een evenwicht tussen economische, ecologische en sociale belangen.

Binnen dit kader denk ik niet dat je geld verdient aan duurzaamheid, maar dat je er geld mee bespaard. Wanneer je duurzaam onderneemt neem je de verantwoordelijkheid voor wat je doet en achterlaat op de aarde. Binnen duurzaam ondernemen denk je na over je bedrijfsvoering. Wat voor soort stroom gebruiken we; kunnen we besparen op papierkosten; hoe kunnen we ons bedrijfspand functioneel en klimaatgericht verwarmen. Een andere interessante vraag is hoe we het aantal bedrijfskilometers kunnen laten dalen door vanuit thuis te werken. Duurzaam ondernemen vraagt dus om een andere manier van denken. Daarna kan dit op termijn, door besparingen en/of veranderingen, geld opleveren.

Lokale economie is de oplossing voor de meeste milieuproblemen De lokale economie is belangrijk voor de kleine(re) ondernemers.

Oplossingen voor milieuproblemen zouden eerder binnen de nationale economie gevonden moeten worden. Binnen Christelijke Tijdschriften BV zou gerecycled papier wat in Nederland wordt verzameld een stap in de goede richting kunnen zijn. Ook het gebruik van groene stroom zoals zonne-, wind-, en waterenergie zou een waardevolle toevoeging zijn om binnen de nationale economie te gebruiken als vermindering van de milieuproblemen. Oplossingen moeten er denk ik vooral op grote gezamenlijke punten gevonden worden en niet op specifieke bedrijfsgebieden.

Door de participatiemaatschappij wordt de werkloosheid minder Door de participatiemaatschappij worden burgers steeds meer verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de maatschappij en wordt er van hen verwacht problemen op te lossen binnen familie en vriendenkring. Het kost burgers steeds meer tijd om actief te zijn binnen de participatiemaatschappij door het het afnemen van de verantwoordelijkheden van de overheid. De werkdruk voor de burgers wordt dus hoger terwijl de verantwoordelijkheden ook toenemen.

Maar de verantwoordelijkheden die burgers overnemen van de overheid zijn vaak vrijwilligerstaken. Werklozen die vrijwilligerstaken uitvoeren blijven nog steeds werkloos omdat zij qua inkomen nog steeds afhankelijk zijn van een (gedeeltelijke) uitkering.

40% van de topfuncties moet door vrouwen worden bezet Het is belangrijk dat in bedrijven een gezonde mix van mannen en vrouwen op de werkvloer actief is. Datzelfde geldt ook voor de bezetting van topfuncties. Ik denk overigens niet dat het zinvol is om een bepaalde regel voor te stellen. In de ene branche zou een vrouwelijke bezetting van de topfunctie beter passen dan in de andere.

Het is denk ik per bedrijf goed om te kijken of topfuncties binnen een bedrijf beter door een man of vrouw kunnen worden bezet. Dit hangt af van de activiteiten en verantwoordelijkheden, maar ook van de persoonlijke thuissituatie van de betreffende persoon. Een vrouw die ook nog de zorg draagt voor een aantal jonge kinderen lijkt mij niet per definitie de uitgekozen persoon voor een topfunctie.

19

een boek voor tante Saar

Tante Saar is een gezellige, lieve, pittige dame op leeftijd. Ze is de oudtante van Tijs en Emme, die graag bij haar logeren. Ook deze vakantie is het raak. Met elkaar beleven ze van alles. Een gezellig boek met vijftien verhalen die op een bijzondere manier ge誰llustreerd zijn. De vormgeving van dit boek was mijn tweede grote opdracht tijdens mijn stage. Een leuke uitdaging waarbij de vormgeving de hele sfeer van het boek heeft doen bepalen.

Het Christelijk kinderblad BimBam kent diverse illustratoren en schrijvers die invulling geven aan de BimBam. Twee van deze mensen werken al heel lang mee aan de BimBam. Daarom leek het de redactie van BimBam leuk om de illustrator Mirjam Schiebaan en de schrijfster Annemieke van de Geer te bedanken door voor hen een boek uit te geven waarbij ze zelf de inhoud zouden aanleveren. Dit idee dat al in 2012 is ontstaan kwam al een beetje tot uitvoering door het plaatsen van enkele verhalen uit het boek in de BimBam.

niet helemaal klaar. Niet verwonderlijk ook omdat dit wel een bijzondere manier van illustreren is. Mirjam heeft namelijk niet alleen tekeningen gemaakt, maar heeft met plaatjes uit tijdschriften en folders, touwtjes en andere materialen een soort 3D-achtige illustraties gemaakt. Een heel creatieve en aansprekende manier van illustreren waardoor het boek Tante Saar helemaal tot leven lijkt te komen. In de vormgeving was het dan ook erg belangrijk om de illustraties goed naar voren te laten komen, ja zelf leidend te laten zijn in de vormgeving van het boek.

In 2014 werd besloten om het boek in het voorjaar van 2015 uit te laten komen. De verhalen waren geschreven en lagen klaar om gepubliceerd te houden. De illustraties waren echter nog

Zo gezellig als Mirjam is kwam ze op kantoor de laatste hand leggen aan de illustraties voor het binnenwerk. Het was dan bijzonder leuk om te zien hoe zij de illustraties maakte. Heel

21

precies en met een duidelijke visie op het eindresultaat knipte en plakte ze erop los. Samen met Mirjam heb ik toen ook gekeken naar de vormgeving van het boek. Dat vond ik belangrijk omdat ik er voor gekozen had om de illustraties leidend te laten zijn in de vormgeving van het boek; grote beelden tot op de rand en dan de tekst. Voor Mirjam was het goed om te weten waar de afloop van het boek zou beginnen zodat ze daar met het maken van de illustraties nog rekening mee kon houden. Vooral bij de omslag van het boek leek dit erg belangrijk te zijn. De afloop die de drukker nodig had, inclusief de overlap naar het binnenwerk was ruim 15 millimeter. Hierdoor kwam ik in de achtergrond telkens ruimte te kort en door het blokjes motief van de stof was het onmogelijk om dit erbij te photoshoppen.

Nadat de illustraties voor het binnenwerk waren afgerond heeft Samuel Otte de illustraties gefotografeerd waarbij hij erop heeft gelet dat de belichting en schaduwen van alle illustraties hetzelfde zijn. Toen de beelden van Samuel binnen waren ben ik begonnen aan de vormgeving van het binnenwerk. Elke spread in het binnenwerk heeft één grote pagina vullende foto, een kleine foto en daarnaast natuurlijk het verhaal. De grote en kleine foto’s heb ik eerst allemaal vrijstaand gemaakt. Daardoor lijkt het net alsof de foto’s op het boek liggen. Hierdoor ontstaat een vrolijke en creatieve sfeer die past bij de lezertjes van het boek. Toen de vormgeving van de verhalenpagina’s klaar was heb ik met Mariska nog een keer door de vormgeving gelopen. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een meer goed leesbare letter zodat de tekst rustiger zou worden. Voor de titels in het boek heb ik gekozen voor een ‘gezellig’ font, passend bij de sfeer van het boek.

Toen het binnenwerk zo goed als afgerond was, waren de intropagina en de omslag van het boek aan de beurt. Nog niet allesillustraties waren op dat moment klaar. Toen de illustraties klaar waren en verzonden waren via DHL kon de fotograaf snel aan de slag dachten we… Helaas bleef door een foutje

22

het pakket in een depot liggen waardoor de foto’s flink later binnen kwamen dan gepland. Nog een beetje extra druk om een perfect boek af te leveren. Voor de omslag was het, zoals eerder gezegd, belangrijk om de afloop ruim voldoende te laten zijn. Van de omslagillustratie zijn daarom de achtergrond en de vlaggetjes nog apart gefotografeerd zodat ik die apart kon monteren in Photoshop om voldoende veiligheidsmarge te creëren voor de drukkerij. Bij de vormgeving van de omslag en de introductiepagina kwam ik erachter dat de tekst op de geruite stof onleesbaar werd. Met verschillende effecten is het uiteindelijk gelukt om de tekst toch leesbaar te houden binnen de gekozen stijl van het boek.

Het laatste grote werk aan het Tante Saar prentenboek was het maken van de schutbladen. De schutbladen zijn gevuld met onderdelen uit de illustraties die vrijstaand zijn gemaakt. Omdat in het hele prentenboek de oker gelige kleur voorkomt, is de achtergrond van de schutbladen ook oker geel. Dat Annemieke en Mirjam erg te spreken waren over deze schutbladen bleek wel uit de reacties: ‘GEWELDIG LEUK gedaan! COMPLIMENTEN voor deze creatieve, artistieke, originele en heel speelse creatie!! Toch wel erg handig zo’n stagiaire...’ en ‘Wow, dat ziet er óók weer hartstikke leuk uit, echt goed gedaan!’ Wat is bij het vormgeven van zo’n prentenboek belangrijker dan de tevredenheid van de bedenkers van zo’n boek?

En toen eindelijk konden de goedgekeurde bestanden naar de drukkerij. Zo, missie voltooid. Dacht ik. Want in alle hectiek van de bruiloft van een collega kwam er ook nog eens iemand achter dat de titel van het prentenboek namelijk niet ‘Tante Saar krijgt logees’ maar ‘Tante Saar krijgt logés’ moest zijn… Tja en de bestanden lagen al bij de drukkerij en waren al bijna in productie.

In alle haast heb ik toen alle titels van het boek vervangen en alsnog de goede bestanden bij de drukkerij aangeleverd. Nou

ja… De volgende ochtend, op m’n vrije dag, kwam de drukkerij erachter dat de afloop van de omslag niet goed was. Het was maar goed dat de drukker daar achter kwam, want anders had de titel alsnog verkeerd gestaan. Gelukkig had ik al wel de bestanden op de server gezet zodat m’n collega de goede omslag naar de drukker heeft kunnen versturen.

En toen op 12 mei zouden de agenda’s binnenkomen.

Tientallen bezorgers hadden die dag al gebeld en telkens geen Tante Saar. Totdat er een vrachtauto van Boekbinderij Callenbach langs kwam. Maar ach, dat zijn geen boeken, dacht ik toen. Maar het tegendeel bleek HET WAREN DE BOEKEN VAN TANTE SAAR!!

Samen met Rianne en Mariska hebben we maar snel de deur open gedaan voor de chauffeur en daarna snel de eerste dozen open getrokken. Geweldig, het Tante Saar boek is dan eindelijk echt verschenen!

Illustrator: Niet alleen in Houten kwamen de boeken binnen: Hier is ie ook aangekomen! Gisteravond kwamen we thuis en stond de doos bij de buren. Tjerk zei: huh, ik had niks besteld. .Jij? Haha, ik stond daar alleen maar te glimmen... Ik wist allang wat erin zat natuurlijk! Heel de avond wat beduusd in het boek zitten bladeren en voor me uit zitten staren, het is gewoon ècht waar!

Schrijver: Ja! de DOOS IS BINNEN! Hij stond bij een buurvrouw en eindje verderop... PRACHTIG zeg, wat is het boek mooi uitgevoerd! Ik had niet verwacht dat het formaat zo groot zou zijn. De tekeningen komen ook zo veel beter uit. Papier en omslag zijn verder bijzonder mooi. Wat hebben jullie dit goed gedaan!

Heel leuk dat we zo’n stapel voor niets krijgen!

Tante Saar krijgt logés Tante Saar is een gezellige, lieve, pittige dame op leeftijd.

Ze is de oudtante van Tijs en Emme, die graag bij haar logeren. Ook deze vakantie is het raak. Met elkaar beleven ze van alles. Emme en Tijs leren van buurjongen Willem hoe je moet klimmen in een boom en in een vogelpark praten ze met een papegaai die wel vijfhonderd woorden kan zeggen. Ze maken een hotel voor wormen, lieveheersbeestjes, mieren en pissebedden en bezoeken tante Poldie, bij wie negentwintig poezen wonen. Ze zijn echte koekenbakkers in een koekenbakkersmuseum en … maken de buurman heel boos! Op een avond stroomt het bad over. Hoe loopt dat af?

ISBN 9789082050844 NUR 280 1e Druk - 2015 Christelijke Tijdschriften BV Houten i.s.m. Christelijk kinderblad BimBam Winkelprijs: 9,95 euro

23

het gevaar van scanners De allereerste stageopdracht deze periode was het samenstellen van een stripalbum uit alle afleveringen Ivo en de Vikingszoon die al eerder in de BimBam waren gepubliceerd. Nadat Rianne mij had geïnstrueerd ben ik aan de slag gegaan met het verzamelen van de afleveringen op de server. Nadat alle afleveringen verzameld waren heb ik de afbeeldingen in de vormgeving van het eerste deel geplaatst en rechtgetrokken zodat een strak en net stripalbum ontstond. De grootste uitdaging moest echter nog komen. Het gelijk maken van alle kleuren op de afbeeldingen. De strips worden door de tekenaar allemaal met markers op papier getekend en daarna door hem ingescand en naar de redactie gestuurd. Maar halverwege de serie strips kreeg de tekenaar, Roelof Wijtsma, een nieuwe scanner waardoor er een groot kleurverschil in de strips ontstond. Door de verkeerde instelling van de scanner schoten de kleuren telkens weer een andere kant op en werden de teksten in de praatwolkjes soms bijna onleesbaar.

Om er voor te zorgen dat alle afbeeldingen qua kleuren zo dicht mogelijk bij de originele tekeningen zouden komen heb ik alle afbeeldingen stuk voor stuk handmatig aangepast om zo de meest natuurgetrouwe kleuren te krijgen. Die uitdaging was groot want Roelof tekent heel gedetailleerd! Kleuren op tekeningen in de volle zon zijn bijvoorbeeld veel feller van kleur dan de verhalen die afspelen in de schemering van het bos. De grootste uitdaging was het perfect krijgen van de gezichten in de verhalen. Op de ene pagina liepen de gezichten tegen de bruine tinten aan terwijl een paar pagina’s later de gezichten weer tegen de roze tinten aan zaten. Ook de rode tinten van de cape hebben de nodige kleurcorrecties gehad.

Nadat alle pagina’s op het scherm de goede kleur hadden teruggekregen heb ik de tekstuele correcties met Rianne doorgevoerd. Om er zeker van te zijn dat de kleuren goed waren hebben we ook een kleurproef gestuurd naar Roelof. Met de reacties van Roelof heb ik de laatste dingen gewijzigd. Bij het definitief maken van de bestanden leek het echter of sommige pagina’s toch weer van kleur leken te veranderen. Aan het kleurprofiel kon het niet liggen omdat het document in het zelfde kleurprofiel is geëxporteerd. Voor alle zekerheid zijn Ringer en ik naar de drukkerij geweest om ter plekke te kijken of het drukwerk echt de goede kleuren had. Uiteindelijk vielen de kleuren erg mee en was ook Roelof erg tevreden met het eindresultaat: ‘Om te beginnen: de teksten staan er allemaal supergoed in, die zijn perfect leesbaar geworden, ondanks mijn grijze letters. De kleuren zijn over het algemeen ook prima en het zwart is mooi diep. Ook het achterkant-en rugontwerp pakt mooi uit zo; de twee delen staan idd mooi naast elkaar in de kast. Al met al met ik dik tevreden met Ivo II, het is weer een mooi album geworden!’

24

Roelof Wijtsma

EN DE

VIKINGSZOON

N O O Z S G N I IVO EN DE VIK grot e d n i r a a v e g t e H

12-02-1

EEN TIJDSCHRIFT PAKT JE IN 0,3 SECONDE et! of ni

Lezers zijn in staat om in slechts 0,3 seconden in te schatten of een pagina in tijdschrift interessant voor hen is of niet.

Aandacht niet getrokken? Dan is de kans groot dat de met zorg opgestelde inhoud niet wordt gelezen.

Aan de makers van tijdschriften de taak om ervoor te zorgen dat de doelgroep in korte tijd een indruk van het blad kan krijgen die uitnodigt tot lezen. We gaan graag met u aan de slag om uw huidige magazine te verbeteren of een geheel blad te realiseren.

WWW.BLADENMAKERS.NL info@bladenmakers.nl 030 230 35 07

BLADENMAKERS IS ONDERDEEL VAN CHRISTELIJKE TIJDSCHRIFTEN B.V.

MULTI-STAGE Ben je tijdens stage geen koffiejuffrouw dan zit je bij een goed stagebedrijf.

Blijkbaar zat ik dus bij een goed bedrijf, want de cappuccino’s werden gewoon aan m’n bureau bezorgd... Met een plakje vers gebakken cake erbij.

Wanneer je op stage bent is het niet vanzelfsprekend dat je ook echt datgene doet waar je volgens je stagecontract voor bent aangenomen. Veel stagiaires kennen aan het einde van hun stageperode het kopieerapparaat en de koffiemachine soms beter dan hun eigen computer... Tijdens mijn stage was dat echter totaal niet het geval. De voornaamste bezigheid was vormgeven, daarna vormgeven en tot slot vormgeven.

Natuurlijk deed ik zo af en toe ook de koffieronde, de boodschappen of hielp met het vouwen en verzenden van 738 brieven voor de aankondiging van de BimBam-schoolagenda, 688 direct-responderfolders en nog meer van dat soort dingen. Maar wat geeft dat? Ook dat hoort er bij. Net als het telefoon opnemen wanneer alle andere collega’s dat ook doen en de drukte maar niet afneemt. Als stagiair is het juist heel leerzaam om ook die andere activiteiten bij je stage te betrekken. Zo leer je hoe het er bij een bedrijf aan toe gaat en die ervaring pakt niemand je meer af!

Naast deze wat meer algemene bezigheden hield ik me ook bezig met het maken en/of aanpassen van de advertenties voor de GezinsGids en het Weet-magazine. Sommige adverteerders leveren foutloos hun advertenties aan, andere adverteerders vinden het fijn als het ontwerp door GezinsGids wordt aangeleverd. Zo heb ik in de afgelopen tijd advertenties ontwikkeld voor de John Bunyanstichting, Hotel Eureka, het Isaac da Costafonds en nog veel meer andere bedrijven. Een van

de mooiste momenten tijdens het maken van de advertenties was het bericht dat Hotel Inkelshoes mijn nieuwe concept voor de advertentie ging gebruiken. De oude advertentie bestond uit één en al foto waarover tekst was geplaatst met een lijntje eromheen die de leesbaarheid zou moeten verbeteren. De advertentie had een rommelige indeling en scoorde qua leesbaarheid niet zo goed.

In de nieuwe advertentieopzet, die te zien is op pagina 31, is de nieuwe frisse advertentie te vinden.

Tijdens de stageperiode heb ik ook aan het kinderblad BimBam gewerkt. Aan de hand van de briefing van Mariska Hardeman en de correcties en input die op de data te vinden waren heb ik gewerkt aan de cover en diverse pagina’s van het binnenwerk.

Na het werken aan de advertenties en het Tante Saar-boek was het best even wennen om weer binnen de stijl van BimBam te werken. Het was een leuke mogelijkheid om te snuffelen aan de vormgeving van de BimBam. Om maar in de tijdschriften te blijven heb ik ook nog enkele pagina’s van het Weet-magazine mogen vullen, natuurlijk ook binnen de bestaande Weet-stijl. De agenda, lezersvragen en ontopics heb ik in samenwerking met Johan (redacteur Weetmagazine) ingelopen.

Zoals hierboven te lezen valt een afwisselende stage met heel veel verschillende activieiten die wel of niet grafisch zijn!

27

eindpunt.

28

Terwijl ik deze woorden schrijf, loop ik nog precies één volle maand stage bij Christelijke Tijdschriften BV. Door de vrijheid om te werken aan de diverse kleine en grote projecten is mijn stage voorbij gevlogen. De goede samenwerking, uitdagende leeromgeving en gezellige collega’s hebben mijn stage tot een mooi einde gebracht. Een mooie periode om op terug te kijken.

De bijna afgesloten periode bij Christelijke Tijdschriften BV heeft me een unieke mogelijkheid geboden om te kijken in de wereld van de tijdschriftenuitgeverij. De manier van werken is binnen zo’n bedrijf heel anders dan bij een creatief reclamebureau zoals Studio Spankracht, waar ik mijn vorige stage liep. Qua diversiteit aan opdrachten kan een tijdschriftenuitgeverij daar natuurlijk nooit aan tippen. Het werken binnen de afzonderlijke stijlen met de daarbij horende deadlines gaven wel de nodige uitdagingen waarvan ik veel geleerd heb. Deze stage is een mooie en nuttige aanvulling geweest op de ervaringen van m’n vorige stage.

Tijdens deze stage heb ik het geleerde van de afgelopen jaren in de praktijk kunnen brengen. Het zelfstandig werken, maar het werken in een team, werken vanuit de doelgroep en het communiceren met betrokken partijen zoals drukkerijen en auteurs, het is allemaal aan bod gekomen. Naast de vormgevingsgerichte opdrachten was het ook leuk om zo nu en dan een telefoondienst te draaien, post te versturen en ja, de koffie rond te brengen. Door de ongedwongen sfeer binnen het bedrijf voelde ik me vrij om te zijn wie ik ben. Enthousiast en vrolijk. Soms misschien wat te veel van het goede, op het leerdoel concentreren was daarom dus niet voor niets een goed leerdoel…

Door de verantwoordelijkheden die ik kreeg voelde ik me niet ‘de-jongen-die-de-nare-klusjes-kan-doen-stagiaire’, maar een min of meer volwaardig lid van het team.

Natuurlijk heb ik tijdens deze stage ook gewerkt aan mijn leerdoelen. Het ene leerdoel is nu eenmaal makkelijker haalbaar dan het andere. Vooral aan het begin had ik er moeite mee om enthousiasme te combineren met werken. Want daarvoor zit je op een werkplek. Samen met Ringer en Rianne heb ik dit besproken en voor mezelf besloten om soms even afgesloten te werken van de gesprekken door muziek te luisteren

met oordopjes. Op deze manier kon iedereen zijn of haar werk uitvoeren zonder hierin gestoord te worden door het enthousiasme dat er bij mij soms uit moet.

Een ander belangrijk leerdoel was het werken met een planning.

Alles wat gedaan moest worden ook echt doen en zorgen dat deadlines op worden behaald. Vooral aan het begin van m’n stageperiode toen het stripboek Ivo en de BimBam-agenda overlap hadden qua planning, had ik soms moeite om prioriteiten te stellen. Maar ondanks dat is de deadline gehaald! Ook met het boek van Tante Saar, waar aan het einde de planning een beetje uitliep is alles uiteindelijk toch op tijd af gekomen.

Bij het werken aan alle projecten en aan de eerste twee leerdoelen kwam eigenlijk automatisch ook het werken aan duidelijk communiceren en het kunnen motiveren van keuzes naar voren.

Want waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Hierop komt dan een feedbackmoment. Op zulke momenten is het belangrijk om te kunnen onderbouwen waarom ik bepaalde keuzes heb gemaakt. Ook is het belangrijk om te vragen hoe bepaalde dingen beter kunnen. De gegeven feedback heb ik zo mogelijk geprobeerd te verwerken in de nieuwe opdrachten en taken om zo te werken naar een goed eindresultaat waarover iedereen tevreden kan zijn.

Zoals u kunt lezen, een leerzame stage waarin ik heb gewerkt aan mooie projecten, behalen van de leerdoelen en aan het toewerken naar een baan op de arbeidsmarkt. Deze stage is daarin een onmisbare schakel geweest. De collega’s die mij de mogelijkheid hebben gegeven om nieuwe dingen te leren en uitdagingen aan te gaan, hartelijk bedankt! Zonder jullie vrolijke en gezellige inbreng was deze stage geen succes geworden!

29

zeg het met...

Aan het einde van de stageperiode is het ook goed om iedereen te bedanken die deze stage tot een goed einde heeft helpen brengen. Allereerst wil ik dan ook Ringer bedanken voor de mogelijkheid om hier stage te mogen lopen en de prettige manier waarop we altijd de voortgangsgesprekjes voerden. De eerlijke en nuttige feedback en tips die je tijdens deze gesprekken gaf waardeerde ik heel erg! Ik vond het ook tof dat je niet ‘alleen’ uitgever was, maar ook praktisch even hulp bood als het even niet ging en er niemand anders beschikbaar was om uitleg te geven, gaaf om te zien dat iedereen zo werkt binnen één team!

Daarnaast natuurlijk een speciaal dankwoord gericht aan de collega’s Chris-Jan en Marleen voor de grafische ondersteuning, uitgebreid met Jannette, Beppie, Annemieke en Jannetje voor de gezelligheid aan ‘onze’ kant van het pand. Al was het in het begin even wennen om met de redactie van de GezinsGids in een ruimte te zitten, de gezellige momenten maakten dat natuurlijk meer dan goed met als één van de vele toppunten natuurlijk de ‘familie van Hans.’

En hoe kan ik natuurlijk de collega’s aan de ‘andere kant’ vergeten. Gernanda, Gijs, Jasper, Mariska, Daan, Johan en Hans als verdere buren zeker niet minder onmisbaar. Bedankt voor jullie gezelligheid, grappen en grollen. Maar natuurlijk ook de serieuze momenten en goede gesprekken! André, bedankt voor de vele telefoontjes en mailtjes met uitdagende vragen.

Soms wel 6 correcties op een kleine advertentie, ach ook dat hoorde erbij en was zeker een leuke aanvulling op de andere projecten.

Last but not least natuurlijk Rianne. Hoe kan ik jou vergeten te noemen in dit dankwoord. Heel hartelijk bedankt voor alle energie die je hebt gestoken in de drie grote projecten. Aan het begin was het werken met mij dan wennen, ik heb er zeker veel van geleerd, met plezier! Ook bedankt voor je waardevolle toevoeging aan dit stageverslag. Ik denk dat jouw terugblik een goed beeld geeft van de samenwerking, nogmaals bedankt!

En zo is ook aan dit stageverslag een einde gekomen. Iedereen die ik vergeten ben te noemen in dit dankwoord maar toch direct of indirect heeft meegeholpen aan het tot een succes brengen van deze stage: hartelijk bedankt! Voor mij is het nu tijd om te gaan, opzoek naar een baan! Een nieuwe, onbekende toekomst vol verrassingen en uitdagingen staat klaar. Met een lach en een traan zwaai ik af, hijs de zeilen, vang de wind en vaar de toekomst tegemoed. Op hoop van Zegen!

30

GEZINSGIDS VOORDEELARRANGEMENT ***HOTEL EUREKA IN HET MONTFERLAND

BEAUTY GIRLS PARTY NIEUW! Kant-en-klaar workshoppakket voor meidenfeestje (9-13 jaar). Maak eerst een mooie

HOTEL EUREKA HEEFT EEN CHRISTELIJKE IDENTITEIT De vriendelijke gastvrijheid, moderne kamers en de uitstekende keuken zorgen ervoor dat de gasten uit heel Nederland genieten van het hotel en haar omgeving.

ketting en ga dan leuke kapsels bij elkaar maken.

U verblijft in het vernieuwde 3 sterren hotel Eureka in Zeddam, de parel van de Achterhoek. Vlak aan de grens met Duitsland aan de Rijn. In de schitterende omgeving van Zeddam in het Montferlandse bos kunt u prachtig wandelen en fietstochten maken naar o.a. Kasteel Bergh in ’s Heerenberg. Doetinchem heeft een levendig en gezellig winkelcentrum.

€5,50 per persoon. ga naar www.tijsentoosje.nl workshoppakketten

5 DAGEN BOEKEN IS 4 DAGEN BETALEN Van € 315,00 voor € 263,00 p.p.

■ Koffie of thee bij aankomst ■ 5x overnachting in luxe hotelkamer ■ 5x ontbijtbuffet ■ 5x 3 gangen diner

H OTEL I NKELSHO Ê S

■

Boek nu uw kamer voor het voorjaar en geniet van het Heuvellandschap en de gastvrijheid die wij u bieden!

■ ■

7 DAGEN BOEKEN IS 5 DAGEN BETALEN Van € 441,00 voor € 315,00 p.p.

■ Koffie of thee bij aankomst ■ 7x overnachting in luxe hotelkamer ■ 7x ontbijtbuffet WANNEER: ■ 7x 3 gangen diner Wee

k 19: van 2 tot 9 mei (meivakantie)

Kinderen tot 12 jaar mogen voor half geld bij de ouders op de kamer; Samen zingen bij het orgel; Gratis parkeerplaats.

Week 20: van 9 tot 16 mei

– Kijk op de website voor onze voorwaarden –

WWW.HOTELEUREKA.NL

Actief genieten en lekker tot rust komen in het hart van het Limburgse heuvelland.

HOTEL EUREKA Kilderseweg 2 • 7038 BW Zeddam-Montferland 0314 65 18 11 • info@hotel-eureka.nl

De nieuwe collectie is binnen..

Openingstijden dinsdag tot vrijdag: 10:00 - 12:30 en 14:00 - 18:00 zaterdag 10:00 - 12:30 en 14:00 - 18:00

EPEN, ZUID-LIMBURG  043 455 17 42

Handelskade 3 (op de haven), Urk  0527 68 49 31

INFO@HOTEL-INKELSHOES.NL

Ook luxe vakantiewoningen!

Vraag de brochure aan of kijk op onze website!

Laat u verrassen bij

WWW.INKELSHOES.NL

BESTEM UW LIEFDEGIFT

voor het volk van Israël

Het Isaac Da Costa Fonds steunt mogelijkheden om het Woord bekend te maken. Joodse jongeren en ouderen moeten weten van de Ene Naam.

Daar wil het Fonds aan meewerken, dat is het allerbelangrijkste doel.

U kunt daarbij helpen door het werk te steunen.

Breng het Joodse g volk in aanrakin ! ord Wo t he met

UW LIEFDEGIFT IS WELKOM OP IBAN: NL91 RABO 0395 21 9582

t.n.v. het Isaac Da Costa Fonds te Woerden

U kunt nu oo k doneren via onze w ebsite.

Bekijk ook eens onze webwinkel op: dacostafo nds.nl

Doe wel aan Israël!

T 0348 48 99 29 info@dacostafonds.nl www.dacostafonds.nl

DE BIMBAM schoolagenda tsels, Dé agenda vol weetjes, knu de Bijbel r ove s kje stu s, zel puz en nog veel meer.

Met heel veel stickers!

uitverkocht: de leuke, Vorige jaren was hij heel snel olagenda van christelijk verantwoorde en leerzame scho dus snel bij en bestel de kinderblad BimBam! Wees er oljaar nu. agenda voor het nieuwe scho

Inclusief verzendkosten

Ja,

stuur mij ...............

BimBam-schoolagenda’s 2015/2016 toe, voor € 6,95 per stuk.

Contact

Tel: 030 - 230 35 01 www.jouwbimbam.nl agenda@jouwbimbam.nl

Adres

Loodsboot 8 3991 CJ Houten

Naam:

...........................................................................................................................................................

Straat:

...........................................................................................................................................................

Postcode en plaats: E-mailadres:

...................................................................................................................

......................................................................................................................................

U kunt de agenda ook bestellen via de website, e-mail of door te bellen naar BimBam 030 230 35 01.

De agenda wordt rond de eerste week van juli geleverd.

Stuur deze bon naar: BimBam agenda Antwoordnummer 2025 3970 VJ Houten