Live magazines ecp by Superpulp

ECP

LIVE MAGAZINE 14.11.2013

NIET ALLEEN DENKEN, MAAR OOK DÓEN p.

ePRIVACY IN EEN BIG DATA TIJDPERK p.

DENK ALS EEN HACKER p.

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD p.03 DE INGANG p.04 DOORBRAKEN MET ICT p.05 RONDJE SESSIES p.06 TUSSEN DE MIDDAG p.08 JONG, CREATIEF & ONDERNEMEND p.09 TWEETS! p.11 E-COMPETENCE FRAMEWORK p.12 TIPS VAN DE DIGIRAAD p.13 DE IMPACT VAN 3D-PRINTING p.14 DENK ALS EEN HACKER p.14 KEURMERK RITREGISTRATIE p.16 RONDJE SESSIES 2 p.18 E-FACTUREREN p.20 DIGITALE ONTWIKKELING BEROEPSBEVOLKING p.21 DIGITALE INFRASTRUCTUUR p.24 ABUSEHUB VAN START p.25 WAT BLIJFT U BIJ VAN DEZE DAG p.26 TOT SLOT p.27

COLOFON Grafisch ontwerp, uitgave, redactie William van Giessen (O.K. PARKING) Teksten Nynke de Jong Nynke Sietsma Eindredactie Sophie Veraart Fotografie Tom Roelofs Paul Ridderhof, Studio Gemini Over Live Magazines: De inzichten van het congres zijn inhoudelijk en in beeld vastgelegd in dit Live Magazine. Zodat u het thuis of op uw werk nog eens rustig kunt nalezen en herbeleven. Live Magazines is een concept waarbij we tijdens een evenement ter plekke live een magazine maken dat dezelfde dag nog af is. Ziet u een foutje? Neemt u het ons niet kwalijk, de deadline zat ons op de hielen. Maar we horen het graag via: live@livemagazines.nl of www. livemagazines.nl Daarop zijn we ook bereikbaar voor uw andere vragen. Live Magazines速 is een geregistreerd merk en concept van O.K. PARKING.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

VOORWOORD

HET JAARCONGRES VAN ECP: NIET ALLEEN DENKEN MAAR OOK DOÉN.

De titel van dit verhaal lijkt bijna wel het motto van ECP. De hele dag door werd deze boodschap herhaald. Een goede boodschap, en alle aanwezigen gaven er gulzig gehoor aan. Er werd gesproken over de toekomst van de ICT, maar daarnaast werden er ook concrete plannen gemaakt. Stappen zetten, verder komen. Bestuursvoorzitter Tineke Netelenbos verklaarde in een van de sessies een diepe liefde voor ICT te hebben. Het leek alsof alle aanwezigen die liefde met haar deelden. En gelukkig maar, want dat doén, dat kun je het beste samen doen. En wat die nieuwe inzichten en mooie plannen nou waren? Dat leest u hier.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

DE INGANG

WAT HOOP JE DAT DE DAG JE GAAT BRENGEN? “Ons bedrijf is gespecialiseerd in het beveiligen van wifi-netwerken. Wij zorgen ervoor dat er op jouw netwerk geen gegevens gelekt worden. Dat gaat bij 85 procent van de netwerken nog fout. Ik hoop vandaag veel mensen te spreken, en ze aan te kunnen sporen om dit beter te regelen.” Derk Hofstaetter Wifi Master

“Ik ben secretaris van ons doorbraakproject Massaal Digitaal en kom daarover een presentatie geven. Deze dag is dus een dag van kennis delen, maar ook kennis halen. Netwerken en kennis opdoen, nieuwe ontwikkelingen en nieuwe ontmoetingen.” Paula de Winter Ministerie van Economische Zaken

“Ik geef vandaag een presentatie over datavisualisatie. Wat de conclusie van mijn betoog zal zijn? Dat er nog veel meer te halen valt uit open data!” Jan Willem Tulp Tulp Interactive

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

DOORBRAKEN MET ICT

PLENAIR

Directeur van ECP, Arie van Bellen, begint de dag met een optimistische boodschap: We zijn uit de recessie. “Ik laat vanmiddag een extra borrel inschenken.” Dat is goed nieuws, maar daar zijn we hier niet voor. “We zijn hier om te praten en na te denken over de informatiesamenleving. Maar we houden niet alleen van mooie praatjes, we willen daarna ook iets met die praatjes te doen.” Vandaar dat Van Bellen Bertholt Leeftink op het podium vraagt, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie bij het ministerie van Economische Zaken. Hij introduceert vervolgens een aantal mensen aan ons. Aanjagers van zogenoemde doorbraakprojecten met ICT: focusgroepen met mensen uit het bedrijfsleven en uit de overheid die samen werken aan belangrijke thema’s. Zoals Erna Froon, ondernemer, die met haar doorbraakproject met ICT de MKBer optimaal gebruik wil laten maken van de mogelijkheden die er liggen op het vlak van innovatie met ICT. Of Daniel Ropers, directeur van Bol.com, die als aanjager van het doorbraakproject met ICT ‘Massaal Digitaal’ meedenkt hoe men ervoor kan zorgen dat de online diensten van de overheid beter en vaker gebruikt worden. Volgens Van Bellen doen we het niet slecht in Nederland, als het om ICT-innovatie gaat. Maar hij vraagt zich af: als we naar de lange termijn kijken, wanneer zijn we dan tevreden? “Als de MKBer ook daadwerkelijk innoveert”, zegt Erna Froon, “dan ben ik heel tevreden”. Ze zegt een beetje geschrokken te zijn van de behoudende sfeer als het gaat om ICT-technologieën. Eric van Tol, aanjager van het ICT doorbraakproject Big Data herkent dat beeld. “We moeten een sfeer creëren waarin bedrijven durven te beginnen. Amerika loopt ver voor op ons als het gaat om innovatie. Dat heeft te maken met dat Nederlandse conservatisme en de angst om te beginnen.” Toch loopt Nederland niet per se achter, vindt Froon. “Ik vind dat we het heel goed doen.” “Zoiets als Big Data heeft een innovatief karakter. Daar is lef voor nodig”, zegt Van Tol. “Zonder data geen grondstof.” Bertholt Leeftink: “Onze ambitie binnen het ministerie ligt bij een digitale overheid. Dat digitaal communiceren en zakendoen op een laagdrempelige manier de norm wordt.”

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SESSIERONDE

RONDJE SESSIES SESSIE:

ZORG DICHTERBIJ Zorg dichterbij, een sessie voor al die mensen die geïnteresseerd zijn in de veranderingen binnen de gezondheidszorg. En die veranderingen, dat zijn er nogal wat. Met de invoering van 3D -WMO, Jeugdzorg en Werk en Inkomen worden per 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid van de gemeenten- moet de zorg flink aangepast worden. Maar, zo zegt Hans Versteeg van de VNG: “als je doet wat je deed, dan krijg je wat je had”. En dat kan niet, nu er ook flink bezuinigd moet worden. Maar hoe gaan we het dan aanpakken? We moeten weer de wijk in, stelt

Versteeg. Naar de burger toe. Welke zorg heeft hij nodig? Geen loket meer waar iemand een aanvraag doet. En “één gezin, één plan”. Waar hulpinstanties nu parallel aan elkaar werken, moeten ze dat binnenkort echt samen gaan doen. Een andere innovatie in de zorg komt van Dik Hermans van VitaValley. “We moeten naar zelfzorg en samenhulp. Je moet mensen in hun eigen kracht zetten. Ervoor zorgen dat ze hun eigen gezondheid managen.” Daarom wil hij ook liever een Persoonlijk Gezondheidsdossier dan een Elektronisch Patiëntendossier, “want dat is gewoon een doktersdossier.” De patiënt moet zelf de regie krijgen, dat is de truc.

Iemand die al ervaring heeft met de nieuwe gezondheidszorg, is Toon van de Looy van ZuidZorg. Deze instantie werkt in de regio Eindhoven al met zorg op afstand. Door patiënten via de webcam te ondersteunen, wordt er geld bespaard en wordt de cliënt in staat gesteld om bijvoorbeeld langer zelfstandig te wonen. Van de Looy vertelt het verhaal van een oudere dame met diabetes. Zij was huiverig om zichzelf insuline in te spuiten, maar nu ze tweemaal daags via de webcam daarbij ondersteund wordt door een verpleegster, is haar angst weg en behoudt zij haar zelfstandigheid. Efficiënter werken en tevreden patiënten. Willen we dat niet allemaal?

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SESSIE:

ePRIVACY IN EEN BIG DATA TIJDPERK Marketeers zijn er dol op: Big Data. En ze zouden ook niets liever willen dan die data inzetten om hun product nog beter in de markt te kunnen zetten. “Maar binnen de samenleving wordt daar nogal wij-zij over gedacht”, stelt Jitty van Doodewaerd van DDMA. De klant gaat er vanuit dat een bedrijf sowieso op een verkeerde manier met die data omspringt. Terwijl ik denk dat een fatsoenlijk bedrijf draait op consumentenvertrouwen.” Je zou dus wel gek zijn om die gegevens verkeerd te gebruiken.”

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

Jitty geeft ons een aantal voorbeelden van goed gebruik van data. Zoals de energiemaatschappij die onderzocht wanneer mensen de verwarming hoog zetten (bij harde wind), die gegevens koppelde aan het Kadaster en op deze manier uitzocht welke huizen -met bijvoorbeeld enkele beglazing- gebaat waren bij een isolatie-aanbieding. “Hoe meer wij weten, hoe minder we storen”, zegt Jitty. De zaal lacht. Een bedrijf dat ook dol is op Big Data is TomTom. Simon Hania legt ons graag uit hoe zij die data verwerken en hoe ze het vertrouwen van de consument behouden. TomTom kan bijvoorbeeld uitzoeken waar het verkeer naar Frankfurt Airport vandaan komt. Een goudmijn voor

het vliegveld en Schiphol zou dat ook graag van hun reizigers weten. Dat is nuttig, maar het gaat ook wel eens mis. Bijvoorbeeld toen de politie de kaarten van TomTom ging gebruiken om te kijken waar ze hun flitspalen het beste neer konden zetten. Woede alom. “Je kunt je als bedrijf nog zo houden aan de regelgeving maar de consument moet wel het gevoel hebben dat de data op een juiste manier wordt gebruikt.” Een wijze les voor TomTom, en ze pasten hun gebruikersvoorwaarden en voorlichting aan. “De data is niet van ons, die is van de klant. Wij hebben die data alleen maar te leen.”

TUSSEN DE MIDDAG

WAT HEEFT U OPGESTOKEN VAN DE SESSIES? Martinique volgde de sessie ‘is er met standaardisatie geld te verdienen?’ “Het meest verrassend vond ik wat er werd gezegd over het gebruik van open standaarden: iedereen vraagt zich af: what’s in it for me? Eentje zal er mee moeten beginnen. En dat is natuurlijk ook zo, dat we pioniers nodig hebben.” Er zijn volgens Visser nog wat aarzelingen over standaardiseren, terwijl zo’n beetje alles volgens haar verbetert na standaardisatie. “Minder controles en betere efficiency bijvoorbeeld.” Martinique Visser werkzaam bij MatchCare

André was bij de debatsessie ‘Boeven vangen met ICT, e-CF in opmars’. Daar kwam hij kritisch uit. “Ik vond het treffend dat de meneer van de Landelijke Politie (Jeroen Eijskoot) zei dat hij professionals zoekt die zijn vak begrijpen en dat dit lastig blijkt te zijn. Commerciële bedrijven zeggen wel dat ze toepassingen aan kunnen bieden die bij de klant passen, maar volgens mij verdiepen ze zich veel te weinig in de specifieke problematiek van die klant. De politieagent moet zich volgens mij vooral vasthouden aan zijn eigen idee. Voor mij hadden de bedrijven een te commerciële inslag.” André Chyla Chyla Bedrijfsadvies

Tjebbo concludeert na een sessie over het efficiënter maken van administratieve lasten: “als je niet begint, wordt het niks.” Hij vindt het interessant te merken dat de overheid intensief en succesvol bezig lijkt te zijn met vernieuwende technologieën, zoals omgaan met Big Data. “De opvatting lijkt te zijn: we stellen data ter beschikking, en dan kan iedereen er wat uitplukken en kijken wat hij of zij ermee kan doen.” Tjebbo Kessler ondernemer bij KRVD LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SESSIERONDE

JONG, CREATIEF, ONDERNEMEND SESSIE: JONGE ONDERNEMERS, DOOR NYNKE SIETSMA

Ze zijn jong en ondernemend. Sommigen van hen zitten nog op de middelbare school en combineren hun onderneming met repetities en tentamens. Internet is hun podium. Voor Vera Lucker (21) bijvoorbeeld, die haar beautyblog zag uitgroeien tot een van de grootste blogs van Nederland. “Het voelt als ademen. Een dag niet geblogd, is een dag niet geleefd.” Ze heeft 30.000 unieke bezoekers per dag. “Ik begon met een heel simpel blogje over make-up en had toch al vrij snel lezeressen die reageerden en vroegen: kun je ook filmpjes maken? Dat ben ik gaan doen. Ik wist toen niet dat er ook geld mee te verdienen was.” Ze heeft haar doel al bereikt zegt ze. In de toekomst denkt ze aan een eigen make-uplijn. “Met kwasten enzo. Niet meer alleen een blog, maar een echt merk. Dat lijkt mij heel vet.” “Zorg altijd voor een plan B!” zegt Sissy Westerhuis (22). Ze leerde zichzelf HTMLen op jonge leeftijd en ontwierp een eigen website. Dat lag haar; ze bouwde er nog een paar en verkocht de sites aan leeftijdsgenoten. “Ik was altijd een beetje een nerd. Ik had heel veel Lego en zat op de middelbare school in een computer-plus-klas. Daar leerden we de basisbeginselen van HTML, en zo leer je het vanzelf.” Zorg voor een plan B, zegt Westerhuis. “Ik begin een hondenuitlaatservice als ik om een of andere reden niet meer kan bouwen, bloggen en twitteren.” “Ik wist niets van HTML”, zegt T-shirt-ondernemer Julien Winkel (19). “Het enige wat ik dacht was: er moeten mensen op m’n site komen.” Winkel maakt vooral gebruik van Facebook. “Ik doe vooral van die share-acties, je kent het wel. Maar het belangrijkste was: ik belde het Parool. Ik zei: ik ben Julien Winkel, ik ben in Shanghai geweest en ik heb een eigen T-shirt-merk. Dat vonden ze geweldig. Toen kwam er een journalist en fotograaf langs. Toen gingen heel veel mensen bestellen.” Hij laat zijn T-shirts in China produceren. “De normen en waarden zijn daar heel anders. Een zakenrelatie stuurde foto’s van haar familie. Toen ik uit had gelegd, dat die foto’s voor mij niet zo hoefden, werd ze heel erg boos.” Thijl Klerkx (19) leidde deze sessie. Hij richtte op 15-jarige leeftijd met hulp van Annemarie van Gaal de biologische bezorgservice Thijl.nl op. Hij bezorgt biologische producten met zijn elektrische bakfiets in Amsterdam. Via zijn website kan men de producten bestellen. Thijl heeft mensen in dienst die ouder zijn dan hijzelf, om boodschappen te bezorgen wanneer hij zelf op school zit. Zijn huidige plannen zijn om zijn bezorgservice uit te breiden met bijvoorbeeld gezonde kant-en-klare maaltijden.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SFEERBEELD

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

Tweets!!!

#jaarcongresecp Zou het Circustheater het aankunnen? Recordaantal bezoekers morgen bij het #jaarcongresecp. Ik hoop dat ik kan slapen..... @MarBonthuis

Waar verdient Nederland haar geld mee? Antwoord: Dat weten we niet. Er liggen voldoende maatschappelijke uitdagingen met ICT @jwboissevain

Mag Liander energiegebruik per adres afstaan? Ander model voor #opendata wordt voorgesteld: ‘niet graaien, maar vragen’ @jwboissevain

Door #digitalisering en snel veranderen van functies wordt het nog moeilijker om mensen met juiste competenties te werven. @OnlineScoutNL

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

Vandaag Jaarcongres ECP. Als altijd gevarieerde inhoud, interessante sprekers en boeiende debatten! @arnoldvanrhijn Botnets, cybercrime, eprivacy, Big Data....wat komt er niet aan bod tijdens het #jaarcongresecp morgen? @digibewust

Met behulp open data kan veel gedaan worden. Visualisatie biedt veel mogelijkheden. Inventariseer beschikbare datasets. @henkbultena

Peptalk van @WillemVermeend „We zijn te somber in Nederland. Waarom gaan we niet een nieuw kabinet 3D printen!” @oscarwijsman

Zowel overheid als zorg zullen zich moeten richten naar de burger zoals online bedrijven dit doen: data driven is de norm @oscarwijsman

“Verbeter opleiding, zodat personeel gekwalificeerd is voor de eisen van de digitale economie” @stichtingDHPA

Presentatie van hacker Stan Hegt, mag die aub standaard op scholen? Dan is iedereen een stukje mediawijzer @lisette_aber

De eerste doorbraak bij #opendata is een feit. Drie ministeries werken hierin samen, applaus in zaal! @oscarwijsman

Tineke Netelenbos en Arie van Bellen onderstrepen belang van ICT in het onderwijs, niet alleen leren met maar ook over. @Mar10eKramer

“There is only one boss,the customer”.De consument bepaalt en is leidend,sessie Jorij Abraham. @Mark_Gieben

e-CF IN DE STRIJD TEGEN DREIGEND TEKORT ICT-PROFESSIONALS

INFO

21 ORGANISATIES ONDERTEKENEN CONVENANT REFERENTIEMODEL VOOR COMPETENTIES VAN ICT-PROFESSIONALS

21 Nederlandse organisaties hebben afspraken gemaakt over het gebruik van een referentiemodel voor ICT-competenties: het Europese e-Competence Framework (e-CF). Het gaat daarbij om het vergelijkbaar maken van competenties van ICT-professionals waardoor het voor werkgevers makkelijker wordt het juiste personeel aan te trekken, opleidingsinstituten hun onderwijs beter kunnen afstemmen op behoeften van de markt en werknemers makkelijker hun kennis en kunde kunnen ‘verkopen’. De afspraken zijn vastgelegd in een convenant dat door 21 Nederlandse organisaties werd ondertekend tijdens het ECP Jaarcongres in Scheveningen, in bijzijn van voorzitter Digivaardig & Digiveilig Tineke Netelenbos. Daarin spreken partijen met elkaar af e-CF te (gaan) gebruiken bij bijvoorbeeld de werving en selectie van nieuwe medewerkers, assesments of inhuur van ICT-professionals en bij het opleiden van eigen medewerkers. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) draagt bij aan de implementatie van e-CF in Nederland door in haar rol als netwerkpartner partijen bij elkaar te brengen en door financiële ondersteuning via het programma Digivaardig & Digiveilig. Het e-CF convenant is ondertekend door IBM, PinkElephant, Capgemini, Quint Wellington Redwood, Havenbedrijf Rotterdam, Randstad, Career Result, IT-Staffing, Ngi, Netwerk Gebruikersgroep Nederland (NGN), Hogeschool Utrecht, Hogeschool Dirksen, Stichting Platform ICT Hogescholen (SPIH), Vereniging van Opleidingsinstituten voor ICT (VOI), ECABO Kenniscentrum Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, EXIN Holding BV, Hogeschool NTI, NIOC, Isential ICT Facilities BV, IT PerformanceHouse en de ASL BiSL Foundation. Roel Schulting, directeur van Stichting CA-ICT, heeft het convenant ontvangen uit handen van Tineke Netelenbos, vanuit hun rol als coördinator van het Sectorplan ICT waarin verdere implementatie van e-CF een belangrijke plek inneemt. Schulting: “Het CA-ICT vindt verbetering van de afstemming tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt van groot belang, e-CF kan helpen competenties van ICT professionals, vacatures en opleidingen beter op elkaar te laten aansluiten”.

Dreigend tekort ICT-professionals Tineke Netelenbos verwacht dat meer organisaties in Nederland het e-CF referentiemodel in gebruik zullen nemen: “Rond 2017 loopt het tekort aan goed opgeleide ICT-professionals op tot minimaal 6.800 ICT’ers. e-CF is van waarde vanaf het moment dat het wordt ingezet en helpt het dreigende tekort aan deze professionals terug te dringen.”

e-CF in gebruik Eén van de convenantpartners Capgemini werkt al geruime tijd met het referentiemodel e-CF en gebruikt het onder andere om klanten te helpen bij het ‘plotten’

of vormgeven van ICT-functies en CV’s van werknemers. Onno van de Weteringh, Vice President Capgemini Nederland: “In de snel veranderende wereld van de ICT is het belangrijk om waar mogelijk standaarden met elkaar af te spreken. E-CF is een belangrijke standaard als het gaat om vakmanschap van ICT-professionals. Capgemini heeft e-CF omarmd en verwerkt in de eigen curricula en in het opleidingsaanbod van de Capgemini Academy.” Verder heeft het e-CF ook in andere organisaties een plek gekregen. Zo gebruikt het ministerie van Binnenlandse Zaken het model als basis voor het Kwaliteitsraamwerk IV van de IV-professionals van de Rijksoverheid en gebruikt de Hogeschool Utrecht het e-CF voor de herinrichting van de bacheloropleiding Business & IT Management en de Master of Informatics.

‘Werving ICT-professionals met juiste competenties is lastig’ Uit recent kwalitatief onderzoek van de Universiteit Twente onder managers uit zestopsectoren blijkt dat ruim de helft het moeilijk vindt om ICT-professionals met de juiste competenties te werven. Geschikte mensen zijn schaars en sommige sollicitanten hebben niet de juiste combinatie van competenties. Ook de breedte en de kwaliteit van professionele ICT-competenties wordt soms gemist. Daarnaast is slechts de helft van de respondenten bekend met de competentiestandaarden van ICT-professionals. Dit heeft tot gevolg dat bijvoorbeeld de helft van de managers (nog) geen standaarden of referentiemodellen zoals e-CF gebruikt voor verdere ontwikkeling van hun ICT professionals.

Over e-CF Het Europese e-Competence Framework kwam tot stand met medewerking van zestig organisaties uit verschillende Europese landen en past in de uitwerking van de Digitale Agenda voor Europa 2020 van de Europese Commissie. Het referentiemodel bestaat uit 36 competenties op vijf niveaus, verdeeld over vijf competentiegebieden (plannen – bouwen – uitvoeren – mogelijk maken – sturen). E-CF kan worden gebruikt en begrepen door bedrijven die ICT-producten/diensten gebruiken en leveren, ICT-professionals, managers en HR-afdelingen, bemiddelaars tussen vraag en aanbod, de publieke sector, onderwijsinstellingen en opleidingsinstituten, en sociale partners in heel Europa. Het spreken van een gemeenschappelijke taal, bevordert transparantie in vraag en aanbod van ICT-professionals en hun diensten. Dit komt ten goede aan de mobiliteit op de ICT-arbeidsmarkt waardoor het dreigende tekort aan ICT-professionals kan worden teruggedrongen. Meer informatie over e-CF en het referentiemodel zelf is te vinden op www.e-cf.nl.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

VEILIG OP HET WEB

TIPS VAN DE

Digitips van DigiRaadslid Jorn: (15 jaar)

Digitips van DigiRaadslid Wilma: (19 jaar)

Digitips van DigiRaadslid Minou: (18 jaar)

• Kijk goed of er bij de website https staat in de URL balk. De ‘s’ staat voor security. Doe dit zeker bij websites waar je wilt betalen.

• Gebruik zo veel mogelijk verschillende wachtwoorden op verschillende websites. Als je problemen hebt met het onthouden van al je wachtwoorden, kan je gebruik maken van gratis websites en tools zoals KeePass en LastPass.

• Maak twee emailadressen aan; één voor bijvoorbeeld het aanmaken van accounts en het spelen van online games en eentje voor school/werk goede vrienden etc.

• Zorg dat je firewall, virusscanner, Java, Adobe en andere programma’s die bijna iedereen heeft up to date zijn, want dat zijn de programma’s waarmee hackers een virus je computer in willen, doordat er zoveel mensen het gebruiken hebben ze gelijk heel veel resultaat. • Wil je weten wat elke website van je weet? Kijk dan op http://privacy.net • Onthoud één ding: privacy op internet is er niet en veiligheid heb je voor een groot deel zelf in de hand.

• Geloof niet zomaar alles wat je leest op het internet. Controleer eerst of de bron betrouwbaar is, voor je aannames doet. Bronnen zoals de overheid en het CBR zijn betrouwbaar! • Laat je emailaccount via twee stappen authenticatie beschermen. Als er dan vanaf een onbekende computer ingelogd wordt op jouw account, ontvang je via sms een extra code die eerst ingevoerd moet worden. • Zorg dat je je online profielen afgeschermd hebt en zorg dat je berichten alleen zichtbaar zijn voor vrienden. • Houd rekening met wat je doet wanneer je verbonden bent met andermans WiFi. Het kan zijn dat alles wat je doet, opgeslagen en bekeken wordt!

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

• Zet nooit op internet dat je bijvoorbeeld ‘’dan en dan’’ op vakantie gaat. Inbrekers kunnen zo precies in de gaten houden wanneer er niemand thuis is. • Houd het netjes: zet geen rare foto’s online, spreek de waarheid, gebruik geen grof taalgebruik, ontwijk online ruzie’s etc. • Download de online meldknop www.meldknop.nl waar je snel terecht kunt met vragen over vervelende gebeurtenissen op het internet.

DENK ALS EEN HACKER! Tien jaar geleden vonden hackers het nog leuk om een cd-romlaatje herhaaldelijk open en dicht te doen van een computer die ze hadden gekraakt. Tegenwoordig draait cybercrime niet meer om dit soort onschuldige grapjes. Cybercrime is big business. Criminelen gedragen zich als ondernemers en verdienen er goed geld mee, vertelt Stan Hegt van KPMG.

DE IMPACT VAN 3D-PRINTING 3D-printing is hot en booming. En het is goedkoop. Volgens Bart van de Vorst, Technology Scout bij onderzoeksinstituut TNO, zijn er inmiddels al minstens twintig technieken op het gebied van printen. Er kan bijvoorbeeld in metaal, kunststof, keramiek en glas worden geprint. Het concept is simpel: “Je hebt een bestand, stuurt het naar een machine en dan komt er bijvoorbeeld een vaas uit.” Het is een goedkope manier van produceren, het kan snel, het is geschikt voor complexe onderdelen en vooral: het is gecustomized. Volgens Van de Vorst zijn persoonlijke onderdelen, zoals gehoorapparaatjes, momenteel de grootste spelers op de 3D-markt. “Tegenwoordig worden bijna alle gehoorapparaatjes 3D geprint. Er wordt dan een siliconen afdruk van het oor gemaakt. Het wordt gescand, gemodelleerd en geprint. Dat hele traject kost ongeveer 6 euro. In twee jaar tijd is de gehoorapparatenmarkt van handwerk naar digitale productie gegaan.” Van de Vorst concludeert: 3D-printing is geen techniek die alle andere technieken gaat vervangen, het is complementair. Het is voor heel veel applicaties geschikt. Het staat nog in de kinderschoenen maar de ontwikkeling gaat razendsnel. VDL Enabling Technologies Group, kortweg VDL is een bedrijf dat veel gebruik maakt van 3D-printing. “Wij hebben heel vaak te maken met producten waarin hele dunnen laagjes moeten worden aangebracht, nauwkeurige patronen of die bijvoorbeeld extreem schoon moeten zijn”, vertelt Gerrit Oosterhuis van VDL. Daar kan additive manufacturing iets brengen. “Wij richten ons met name op additive manufacturing in metaal. Freedom of design is daarbij heel belangrijk. Als je tijdens het productieproces niet meteen rekening houdt met het ontwerp, levert het geen geld op. Wij gebruiken geen mallen.” Volledige vrijheid in het ontwerp van een product betekent voor VDL dat het effectiever en sneller kan produceren. Op al deze gebieden heeft 3D-printing een toegevoegde waarde.’

“Aanvallen veranderen voortdurend”, zegt Hegt, die als jonge puber al begon met hacken. Hij was slecht in computerspelletjes, dus kraakte hij de computers van zijn vriendjes om de spelletjes te saboteren. Tegenwoordig gaat het eerder om bankgegevens, computers besmetten en filesearches scannen. Gehackte computers worden doorverkocht. “Cybercrime is een werkveld van expertises. Iedere crimineel heeft zijn eigen expertise. Aanvallen veranderen voortdurend. Maar de bouwstenen van zo’n aanval zijn te koop op internet en die zijn al jaren hetzelfde. Daarom kan een organisatie zich voorbereiden op een incident. “Ultieme beveiliging is niet haalbaar, maar laat het geen smoes zijn om niet te investeren in een paar maatregelen.” Hegt zegt dat bedrijven vooral in detectie en respons moeten investeren, zodat een bedrijf weet wat het te doen staat bij een aanval. Het is volgens hem niet de vraag óf een bedrijf wordt gehackt, maar wanneer. Voor de privégebruikers heeft Hegt ook een tip. “Laten we nou eens leren dat we updates direct installeren. En gebruik gezond verstand. Let vooral bij internetbankieren op rare toevoegingen op het inlogscherm en wees zeer kritisch bij telefoontjes. Een virus komt zelden alleen. Zodra een privé-computer is gehackt, wis de boel dan. Er staan vaak meerdere virussen op.”

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SFEERBEELD

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

KEURMERK BIEDT ZEKERHEID EN BETROUWBAARHEID BIJ RITREGISTRATIE

INFO

EERSTE KEURMERKEN VOOR RITREGISTRATIESYSTEMEN UITGEREIKT TIJDENS JAARCONGRES ECP

Tijdens het Jaarcongres ECP zijn de eerste elf Keurmerken uitgereikt aan leveranciers van RitRegistratieSystemen (RRS). Een systeem met dit keurmerk levert een betrouwbare rittenregistratie, houdt rekening met de privacy-aspecten en komt van een leverancier waarbij de continuïteit gewaarborgd is. Bovendien voldoet het systeem aan de vastgestelde eisen van de Belastingdienst. Hiermee biedt het Keurmerk de gebruiker van een RitRegistratieSysteem zekerheid over zijn ritregistratie. Er zijn ongeveer 100 leveranciers van RitRegistratieSystemen in Nederland. Het kwaliteitsverschil en verschil in soort systeem is enorm. Overheid en marktpartijen hebben gezamenlijk een eerlijke set met objectieve en onafhankelijke spelregels opgesteld waaraan RitRegistratieSystemen moeten voldoen. Begin dit jaar zijn alle leveranciers van RitRegistratieSystemen in Nederland geïnformeerd. 26 leveranciers hebben zich aangemeld voor deelname. Zij vertegenwoordigen ongeveer 85% van de markt. 11 leveranciers hebben op het Jaarcongres ECP het keurmerk ontvangen uit handen van Arie van Bellen, directeur van ECP, een van de partijen die de totstandkoming van het keurmerk heeft gefaciliteerd. “Ritregistratie raakt ons allemaal, raakt autogebruik, raakt ook nog een maatschappelijk gevoelige snaar: waar was je gisteravond? Dit is een goed voorbeeld hoe je de voordelen van ICT pakt voor lastenverlichting en greep houdt op die complexe maatschappelijke discussies”, aldus Van Bellen.

Voordelen voor de gebruiker “Veel mensen maken hun ritregistratie op papier, in het weekend”, zegt Jan Mekelenkamp van de Belastingdienst. “Dan weten ze niet altijd meer precies wat ze deden en waar. Bovendien is administreren voor de meeste mensen geen hobby. Daardoor kan de Belastingdienst bij controles vaak geen touw vastknopen aan de ritadministratie. Daarmee is deze ritadministratie niet bruikbaar als bewijs. Dat leidt tot een bijtelling, vaak tot vijf jaar terug, en meestal een boete. Al met al gaat het vaak om duizenden euro’s. Met een ritregistratiesysteem met een keurmerk voorkom je dat.” Een RitRegistratieSysteem met het Keurmerk biedt meer administratief gemak. De output van het systeem staat namelijk niet meer ter discussie. Wat blijft, is dat de gebruiker op de juiste momenten aan moet geven of een rit zakelijk of privé is. “Wij willen het zo gemakkelijk mogelijk maken voor belastingplichtigen, dat is de lijn van de Belastingdienst”, zegt Mekelenkamp. “Het grote voordeel van een ritregistratiesysteem met een keur-

merk is het gemak. Je hoeft je ritten niet meer zelf vast te leggen. En omdat het systeem betrouwbaar is, weet de Belastingdienst bij een controle dat de ritregistratie klopt. Als werkgevers en werknemers kiezen voor een ritregistratiesysteem met een keurmerk, kunnen wij daar de conclusie aan verbinden dat we minder intensief hoeven te controleren. Er is immers sprake van een deugdelijke ritadministratie. De eventuele discussie gaat nu niet meer over de volledigheid, maar alleen nog over de juistheid van de fiscale kwalificatie.” Daarnaast zorgt het keurmerk ervoor dat de werkgever via de zogenaamde Privacy Gedragscode eenvoudiger aan de Wet Bescherming Persoonsgegevens kan voldoen. Leveranciers met een keurmerk garanderen dat zowel de berijder als de werkgever op deze gedragscode geattendeerd wordt. Als een werkgever deze gedragscode respecteert, dan houdt hij zich ook gelijk aan de wet. “Voor een werkgever is het niet relevant welke privéritten iemand maakt”, vertelt Alexander Singewald. Als expert op het terrein van weten regelgeving met betrekking tot persoonsgegeven was hij van het begin af aan betrokken bij de totstandkoming van het keurmerk. Singewald: “Ritregistratie is dan ook iets anders dan het real-time volgen van een voertuig. De gedragscode geeft regels om vast te stellen hoeveel kilometers voor welk doel zijn gereden, zakelijk of privé. Het is dan niet relevant voor de werkgever om te weten ‘van waar naar waar’ gereden is. Het enige wat van belang is, is of het zakelijke of privé kilometers waren en hoeveel. De gedragscode geeft werkgevers en werknemers handvatten over hoe er dient te worden omgegaan met de informatie die in een ritregistratiesysteem wordt vastgelegd. Daarnaast moet de werknemer erop kunnen vertrouwen dat de werkgever de verzamelde gegevens niet voor andere doeleinden gaat gebruiken.” Met een RitRegistratieSysteem met het keurmerk is een gebruiker bovendien optimaal voorbereid op toekomstige weten regelgeving.

Stichting Keurmerk RitRegistratieSystemen De Keurmerken worden uitgegeven door de Stichting Keurmerk RitRegistratieSystemen (SKRRS). De Stichting beoogt met het afgeven van het Keurmerk een norm neer te leggen in de markt van ritregistratiesystemen. Een systeem moet betrouwbaar, goed beveiligd en niet extern

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

beïnvloedbaar zijn. Een systeem moet kunnen voldoen aan toekomstige eisen en ontwikkelingen en betrouwbare output geven. SKRRS verwacht in de loop van 2014 de volgende Keurmerken uit te kunnen reiken. Martin Huisman, Voorzitter van de Stichting, hierover: “Een aantal partijen heeft aangegeven bewust te willen wachten op de tweede lichting. Andere leveranciers zijn technisch nog aan het ontwikkelen. Wij verwachten eind 2014 rond de 20 Keurmerken uitgegeven te hebben.”

De Stichting Keurmerk RitRegistratieSystemen (SKRRS) is volledig onafhankelijk en heeft geen winstoogmerk. De Stichting staat onder toezicht van een Raad van Toezicht die ook andere keurmerksystemen zoals Zeker-OnLine en het Keurmerk voor Betrouwbare Afrekensystemen beheert. Meer informatie vindt u op www.keurmerkritregistratiesystemen.nl

Partijen die het Keurmerk hebben ontvangen en die het Keurmerklogo mogen voeren: RRS Leverancier Systeem

Systeem

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

Accredis NeXT 3.0 Blackbox XP MyFMS 1.5.2 RitAssist RRS 2.2.X Mijn Rittenregistratie R9 TrackJack PRO Fiscaal Service Moving Intelligence 1.0 APS Connect R9 Decos Cartracker Track-and-trace Fiscaal 4.9 Europetrack 2

Accredis Transscope Voertuigsystemen b.v. Micpoint BV RitAssistNederland B.V. Inter-Data Nederland b.v. TrackJack Europe B.V. Technocon APS B.V. Decos Mobile Solutions B.V. RAM Mobile Data EuropeTrack B.V.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

RONDJE SESSIES 2 SESSIE:

OPEN DATA VOOR INNOVATIE & ECONOMIE Voor de sessie ‘Open data voor innovatie & economie’ heeft ECP twee bevlogen mannen gevraagd om een presentatie te houden. Allereerst Jan Willem Tulp van Tulp Interactive. Hij wordt door bedrijven ingehuurd om data-visualisaties te maken van hun onderzoeken. Hij combineert open data op zo’n manier dat we er de wonderlijkste dingen van opsteken. Zoals bij zijn onderzoek naar de vorige verkiezingen. Hij combineerde data en zocht uit welke gemeenten qua stemgedrag op elkaar leken. Wat bleek: de grote steden leken op elkaar en de inwoners van de rijke

gemeentes zoals Bloemendaal en Rozendaal hadden hetzelfde stemgedrag. En geen enkele gemeente stemt zoals Urk. Nadat hij ons nog een fantastische visualisatie heeft laten zien over de verspreiding van creatieve bedrijven in Amsterdam, vertelt hij ons: “iedereen had dit inzichtelijk kunnen maken. Al deze data is vrij beschikbaar. Er kan veel meer met open data dan wij nu voor mogelijk houden. Probeer eens verder te kijken. Data kan ook op een andere manier gebruikt worden.” Daarnaast deed Jan Willem nog een oproep aan de overheid om open data beter vindbaar en beter doorzoekbaar te maken. Volgens hem liggen de kansen voor hergebruik van open data in data mash-ups, statistische analyses en data visualisatie.

Dat laatste kan Bob Mantel van de gemeente Amsterdam beamen. Hij heeft met zijn collega’s de Amsterdamse energie-atlas gemaakt. “Wij hebben als stad klimaatafspraken gemaakt. Maar dat is superingewikkelde materie. Je wilt grip op de zaak krijgen. We keken om ons heen: andere steden zoals New York brachten hun energieverbruik in kaart. Wij wilden dat ook: het verbruik en de potentiële bronnen in kaart brengen zodat we konden zien of een gebied zichzelf kan onderhouden, mocht dat nodig zijn.” Toen Bob en zijn collega’s het voortouw hadden genomen, sloten bedrijven als Ymere, Liander en Nuon zich maar wat graag bij hen aan. Na heel veel passen en meten en steggelen met de privacy-regels, kwam hij er dan toch: een energie-atlas. Nu weet Bob precies welke

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

panden in de stad geschikt zijn om zonnepanelen op te plaatsen. En welke wijken zichzelf zouden kunnen verwarmen. Nuttige informatie in een tijd waarin we serieus moeten nadenken wat we gaan doen wanneer de fossiele brandstoffen opraken.

SESSIE:

POLITIEK CAFÉ “Dit is een bruisende dag, vol inhoud en ontmoeting”, stelt directeur Arie van Bellen. “Maar naast het bedrijfsleven is er ook een politieke component bezig met ICT. Daar krijgen wij ook mee te maken. En daarom leek het ons goed om daar ook over te debatteren.” En dat doen we met een kundige club:

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

Eerste Kamerleden Arda Gerkens (SP) en Hans Franken (CDA), Tweede Kamerlid Astrid Oosenbrug (PvdA) en haar partijgenote Tineke Netelenbos, oud-minister van Verkeer en Waterstaat en nu voorzitter van ECP. Of zij haat of liefde hebben voor ICT, vraagt gespreksleider Frits Bussemaker van iPoort hen. “Liefde!” zegt Franken, “vol overgave maar niet klakkeloos.” Bij Oosenbrug is het ook liefde, maar sinds ze Kamerlid is, zit er ook een stukje haat bij. Gerkens en Netelenbos hebben niets dan liefde. Tineke Netelenbos: “Tegen generatiegenoten die cynisch zijn over ICT, zeg ik altijd: je weet niet wat je mist. Je leven wordt er zoveel makkelijker van!” Er wordt gesproken over cybercrime, over contacten leggen met andere

landen, omdat we op ICT-gebied toch allemaal met dezelfde zaken worstelen. Maar één ding komt telkens terug: hoe ver willen wij dat onze digitale ontwikkeling nog gaat? Zoals Arda Gerkens zegt: “Alles kan. En als het nu nog niet kan, dan kan het over een paar jaar. Maar willen we dat allemaal?” Hoeveel willen we digitaliseren? Wat is privé en wat is publiek? In dat debat ligt er een prachtige rol voor ECP en voor de politiek. We moeten nadenken over de normen en waarden van de ICT. En, zoals Arie van Bellen zegt: “daar is de Kamer een prachtige plek voor.”

NEDERLAND VOORTREKKER OP HET GEBIED VAN E-FACTUREREN

INFO

DOOR LANCERING SIMPLERINVOICING WORDT E-FACTUREREN MAKKELIJK EN BETROUWBAAR VOOR IEDEREEN

SimplerInvoicing, dat tijdens het Jaarcongres ECP is gelanceerd, is de doorbraak op het gebied van digitaal factureren. Voor het eerst worden alle verschillende aanbieders van elektronisch factureren via een netwerk met elkaar verbonden. Hierdoor kan iedereen op een simpele en betrouwbare manier e-factureren. Waar in Europa je ook woont, want het netwerk is gemaakt volgens Europese standaarden. Het innovatieve netwerk werd officieel gelanceerd op het Jaarcongres ECP door Bertholt Leeftink, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie bij het Ministerie van Economische Zaken – tevens initiator van SimplerInvoicing.

Eenvoudig en kostenbesparend Het concept van SimplerInvoicing is eenvoudig: aanbieders van elektronisch factureren delen hetzelfde netwerk waardoor het niet langer uitmaakt of zender en ontvanger met hetzelfde systeem werken, of dezelfde provider hebben. E-factureren wordt net zo makkelijk als bellen of mailen, er is alleen nog uitwisseling van een adres nodig. Nederland is het eerste land dat e-factureren op deze wijze implementeert. Het netwerk is gericht op iedereen: van zender tot ontvanger, van ZZP’er tot grote bedrijven. Ontvangers hebben minder werk en zenders een grotere kans op snelle betaling en minder fouten. Het e-factureringsproces wordt aanzienlijk versneld, het gaat gepaard met significant minder handelingen en is daardoor ook kostenbesparend: zo kan er 20 tot 50 procent aan administratiekosten worden bespaard.

Overheid faciliteert Het initiatief voor SimplerInvoicing komt uit de markt, maar de overheid faciliteert het project en heeft de 13 reeds betrokken marktpartijen gemobiliseerd. Bertholt Leeftink: “De haalbaarheid van het idee achter SimplerInvoicing is in 2012 door ons onderzocht. Er bleek voldoende draagvlak te zijn in de markt om dit op te pakken met een selecte groep van 13 koplopers en overheidsdienstverlener Logius. De rol van de overheid is zuiver faciliterend hierin. De markt heeft het zelf gedaan en blijft het doen. In zijn soort is SimplerInvoicing uniek: het is nog nooit eerder zo gedaan met een dergelijk afsprakenstelsel. Ook worden Europese standaarden gebruikt, zodat het niet uitmaakt in welk land je zit.”

Over SimplerInvoicing SimplerInvoicing is een samenwerking tussen 13 leidende Nederlandse en Finse e-invoicing en accountsoftware-providers, die allen streven naar massale adoptie van e-facturatie. Deze partijen zijn: PostNL, Ricoh Nederland, Exact, Acceptemail, Anachron, Basware, BlueM, eVerbinding, Moneybird, TIE Kinetix, Tieto, Unit4, ZET Solutions en Logius, die namens de overheid participeert. Meer partijen gaan meedoen in 2014, zodat eind 2014 honderdduizenden bedrijven SimplerInvoicing kunnen gebruiken. Doordat elektronisch factureren ook hoog op de Digital Agenda van de EU staat, wordt SimplerInvoicing gesteund door het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken. Voor meer informatie en filmpje: www.simplerinvoicing.org.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

DIGITALE ONTWIKKELING BEROEPSBEVOLKING NEEMT VLUCHT

INFO

CREATIEVE SECTOR NEEMT VOORTOUW VOOR TOEKOMSTPROFIELEN 2020

Als eerste Nederlandse topsector heeft de Creatieve Sector Toekomstprofielen ontwikkeld. Deze praktische en beeldende beschrijvingen van beroepen moeten werkgevers, werknemers en opleiders stimuleren kennis, vaardigheden en digitale kwalificaties te ontwikkelen om klaar te zijn voor 2020. Ruud Schets van het Nederlandse Uitgeversverbond sprak tijdens het ECP Jaarcongres in Scheveningen de verwachting uit dat andere sectoren de werkwijze overnemen. Schets overhandigde de publicatie ‘2020 begint morgen’, waarin de aanpak om toekomstprofielen voor een topsector te realiseren staat beschreven, aan Erik de Vries lector aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen.

Stimuleren De Toekomstprofielen 2020 voor de Creatieve Sector zijn uitgewerkt door BTB Uitgeverijsector, A&O Fonds Grafimediabranche, OCI, GOC en Digivaardig & Digiveilig. Volgens de initiatiefnemers stimuleren de praktische toekomstprofielen andere sectoren deze ook te ontwikkelen. Ruud Schets, secretaris Sociale Zaken bij het Nederlands Uitgeversverbond: “Onze publicatie ‘2020 begint morgen’ bevat onderbouwde toekomstprofielen die illustratief zijn voor de verwachte veranderingen in een sector. In de creatieve sector gaan de digitale ontwikkelingen op dit moment razendsnel. De sector maakt een switch van analoog, print en mediaspecifiek naar digitaal en crossmediaal. Rollen en werkzaamheden van drukkers, vormgevers, fotografen en uitgeverijen veranderen volledig. Wie als werkgever of werknemer hier niet op inspeelt, willekeurig in welke sector je actief bent, loopt productiviteit mis of is kansloos op de arbeidsmarkt in 2020.” Erik de Vries, verbonden aan het lectoraat Innovatie in de publieke sector van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) en de Zorgalliantie Arnhem, wil met het aannemen van ‘2020 begint morgen’ voorsorteren op de ontwikkelingen in de zorgsector. “De zorgsector staat voor enorme uitdagingen. Digitalisering speelt in toenemende mate een cruciale rol om zorg te verlenen. Daar moeten wij onze 25.000 medewerkers en 10.000 studenten op voorbereiden.”

ICT-competenties op de werkvloer Dat nog niet alle werknemers ICT-competent zijn bevestigt Dr. Ing. Alexander van Deursen van de Universiteit Twente. Van Deursen heeft de afgelopen maanden in het kader van onderzoek dat eind november 2013 wordt gepresenteerd 51 managers uit zes Nederlandse topsectoren geïnterviewd over de ICT-competenties van hun werknemers. Alexander van Deursen: “De samenleving wordt steeds digitaler en ook op de werkvloer wordt de behoefte aan medewerkers met hoge ICT-competenties

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

steeds groter. ICT is inmiddels een integraal onderdeel van het werk van de meeste Nederlandse werknemers geworden. Managers nemen aan dat medewerkers hun digitale competenties op orde hebben, toch hebben veel organisaties hier onvoldoende zicht op. Monitoring van ICT-competenties bij personeel is nog ongebruikelijk.” Uit de interviews die Van Deursen afnam in de sectoren Creatieve Industrie, High Tec Systemen en Materialen (HTSM), Logistiek, Zorg, Bouw en Overheid, blijkt dat een tekort aan ICT-competenties onder managers niet als een urgent probleem wordt gezien. Deels omdat andere competenties als belangrijker worden ervaren. “Daar schuilt een risico”, volgens Van Deursen. “De digitalisering gaat in hoog tempo door en het is belangrijk dat medewerkers de gelegenheid wordt geboden dit bij te kunnen houden. De toekomstprofielen kunnen daarnaast helpen om goed in beeld te krijgen wat een medewerker op het gebied van ICT moet beheersen in 2020.” Willem Vermeend, ICT ondernemer: “De komende 20 jaar gaat de economie meer veranderen dan de afgelopen 50 jaar en dat komt door ICT ontwikkelingen. Toekomstprofielen spelen daarbij een belangrijke rol en opleidingen, trainingen en onderwijs moeten zich richten op een gedigitaliseerde samenleving. We gaan uiteindelijk naar een smartphone en tablet economie.” Het onderzoek van de Universiteit Twente over ICT-competenties op de werkvloer wordt eind november gepresenteerd.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

SFEERBEELD

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

BREED SECTORONDERZOEK WIJST UIT: DIGITALE INFRASTRUCTUUR IS DERDE MAINPORT VAN NEDERLAND Na Schiphol en de Rotterdamse haven is de digitale infrastructuur de derde mainport van Nederland en daarmee essentieel voor de verdere uitbreiding en toekomstige groei van de Nederlandse economie. Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van AMS-IX, Deloitte, de Dutch Hosting Provider Association (DHPA), ECP en Rabobank. Onder digitale infrastructuur wordt verstaan: housing, hosting en connectiviteit. De partijen presenteerden het onderzoek tijdens het Jaarcongres van ECP in Den Haag. Digitale diensten worden een steeds groter onderdeel van onze economie. De verwachting is dat het wereldwijde IP-verkeer tussen 2013 en 2017 verdubbelt, met een jaarlijkse groei van 23 procent. Voor wat betreft de workload van datacenters in West-Europa gaat het onderzoek uit van een groei van zestig procent tussen 2013 en 2016, met een jaarlijkse toename van twintig procent. De digitale infrastructuur is hiervoor de voedingsbodem: (nieuwe) technologiebedrijven zijn in korte tijd snel uitgebreid en bedienen klanten over de gehele wereld. Naast de grote organisaties zijn naar schatting in Nederland ook zo’n duizend mkb’ers actief in de digitale-infrastructuursector. Dankzij een innovatieve houding en de juiste condities behoort de Nederlandse digitale-infrastructuursector tot de top van de wereld en concurreert met Londen, Parijs en Frankfurt. Nederland loopt voorop op het gebied van internetinnovatie en participeert actief in internetcommunity’s. De markt voor internetdiensten is bovendien open en neutraal. Hierdoor is Nederland een aantrekkelijke (vestigings) locatie voor bedrijven in de digitale-infrastructuursector. Dat Nederland een leidende positie in de wereld heeft, blijkt ook uit de omvang van de Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX). Dit is de grootste Internet Exchange in de wereld als het gaat om verbonden IP-netwerken, en de op een na grootste in termen van dataverkeer (gigabits per seconde). AMS-IX is dé mainport voor het internet – meer dan Rotterdam is voor containers en Schiphol voor passagiers. Gekeken naar breedbandpenetratie en gemiddelde verbindingssnelheid, staat Nederland op de tweede plek de EMEA-regio (Europa, het Midden-Oosten en Afrika), en op de zesde plaats wereldwijd.

INFO

Volgens het onderzoek is de leidende positie in deze wereldwijde sector ook snel weer te verliezen. De grenzen tussen landen in de digitale economie zijn vaag – bedrijven kunnen eenvoudig hun apparaat en organisatie verplaatsen naar een andere plek in de wereld. Daarnaast trekken veel landen actief nieuwe internetbedrijven en -activiteiten aan. Bovendien is de digitale economie sterk afhankelijk van fysieke factoren als ruimte en elektriciteit – twee aspecten waarvoor langetermijnplanning nodig is om beschikbaarheid te garanderen.

Aanbevelingen voor het behoud van de leidende positie De onderzoekers formuleerden zes aanbevelingen om de leiderspositie van Nederland te versterken.

• Focussen op innovatie en de ondernemersgeest stimuleren. Zo hebben we immers ook onze huidige positie bereikt. • Gebruik maken van geschikte industriemodellen die passen bij de belangrijkste producten en diensten in deze snel veranderende markt. Op dit moment is de digitale-infrastructuursector bijvoorbeeld onzichtbaar in de economische statistieken vanwege SBI-codes die niet passen bij de producten en diensten in deze nieuwe sector. • Opleidingen verbeteren, zodat we straks personeel hebben dat gekwalificeerd is voor de eisen van de digitale economie. • Een evenwichtige regelgeving opstellen op basis van een gedetailleerd inzicht in de sector in internationaal perspectief. Die kan een gezonde basis zijn voor de digitale economie, maar de overheid moet ervoor zorgen dat dit bedrijfsactiviteiten of klantervaring niet meer dan nodig in de weg staat. • Beschikbaarheid van ruimte en elektriciteit op de lange termijn zeker stellen. Verschillende stakeholders (zoals de sector, overheid, energieproductie en -distributie) moeten hiervoor samenwerken. • Investeringsmethoden, met specifieke kennis van de digitale sector, stimuleren. In het huidige economische klimaat hebben vooral kleinere bedrijven namelijk moeite om voldoende investeerders aan te trekken.

Daarnaast lijkt industrialisatie van het datacenter nog maar in de kinderschoenen te staan. Het merendeel van de IT-apparatuur is nog altijd gehuisvest in in-house serverruimten en datacenters, maar het vooruitzicht is een consolidatie van grote geïndustrialiseerde datacenters die vaak energie-efficiënter zijn. Deze consolidatie draagt bij aan het verkleinen van onze ecologische voetafdruk.

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

ABUSEHUB VAN START: BOTNETS AANGEPAKT

INFO

INTERNET SERVICE PROVIDERS, SURFNET EN SIDN GAAN MET NIEUW SYSTEEM DE STRIJD AAN TEGEN BOTNETS

“Dit onderzoek toont ondubbelzinnig het enorme belang van de Nederlandse digitale infrastructuur”, zegt Michiel Steltman, directeur van de DHPA. “Deze derde mainport is de motor voor groei en biedt bovendien Nederlandse mkb’ers grote kansen in de internationale online wereld. De bal ligt nu bij de overheid en het bedrijfsleven. Zij moeten deze infrastructuur nog meer gaan gebruiken als basis voor economische groei. Daar is uitgebalanceerd beleid voor nodig – niet alleen als reactie op excessen, maar dat ook rekening houdt met het economisch belang.”

Tijdens het Jaarcongres van ECP lanceerde de vereniging Abuse Information Exchange officieel de AbuseHUB. Dit systeem verwerkt centraal informatie over botnetbesmettingen in Nederland, met als doel besmette computers sneller te detecteren en internetgebruikers beter en sneller te helpen als hun computer besmet is met een virus. Zo kunnen botnets effectiever bestreden worden en wordt de internetveiligheid in Nederland verder verhoogd. AbuseHUB is een ontwikkeling van zeven internet service providers, SURFnet en SIDN en is tot stand gekomen met financiële steun van het ministerie van Economische Zaken en SIDN. Aantal besmettingen is hoog en stijgt Botnets zijn netwerken van computers die zonder medeweten van hun eigenaar besmet zijn met een virus of andere kwaadaardige software. Ze kunnen daardoor door derden worden misbruikt. Botnets worden op grote schaal ingezet voor het versturen van spam en voor het uitvoeren van cyberaanvallen. De botnetsoftware zorgt op de besmette computer meestal voor weinig problemen en wordt door eindgebruikers vaak niet eens opgemerkt. Maar botnets kunnen grote overlast en schade veroorzaken voor anderen. Volgens onderzoek van de TU Delft heeft 5 tot 10 % van consumenten jaarlijks te maken met een botnetinfectie. Abuse Information Exchange wil dit percentage omlaag brengen.

Krachtig optreden Abuse Information Exchange is een initiatief van internetproviders KPN, SOLCON, Tele2, UPC, XS4ALL, Zeelandnet en Ziggo, en van SIDN. De vorig jaar opgerichte vereniging is ontstaan vanuit ECP, het Platform voor de Informatiesamenleving en heeft SURFnet kort na de oprichting als lid kunnen verwelkomen. Sindsdien is de AbuseHUB gezamenlijk ontworpen en met softwareontwikke-

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

laar Ibuildings is het systeem gerealiseerd. Na een uitvoerige testfase is de AbuseHUB nu gereed en vandaag officieel in gebruik genomen. Gert Wabeke, voorzitter van Abuse Information Exchange: “Meldingen over botnetbesmettingen worden door de AbuseHUB verzameld, geanalyseerd, gesorteerd en verzonden naar de aangesloten leden. Op deze manier krijgen bijvoorbeeld de internetproviders een actueel overzicht van besmettingen in hun netwerk en kunnen ze zeer snel en gericht actie ondernemen om de botnetbesmetting te verwijderen. Hierdoor beperken we de schade die een botnet aan kan richten en besparen ze kosten.“

Groot draagvlak Roelof Meijer, Algemeen Directeur van SIDN: “Veilig internetten heb je als internetgebruiker voor een groot deel zelf in de hand, maar voor een deel is het ook afhankelijk van de betrokkenheid van markt- en overheidspartijen. De kracht van dit initiatief is juist dat het een initiatief van de sector zelf is en dus een groot draagvlak heeft. Een ander goed voorbeeld daarvan is Notice-and-Take-Down waarbij de sector zelf beleid ontwikkelt en de uitvoering ervan op zich neemt. Nederland loopt wat dat betreft echt voorop. We zijn er trots op dat SIDN hier een bijdrage aan kan leveren in de vorm van het technisch beheer van de AbuseHUB. Daarnaast beschikken we, als beheerder van het .nl-domein, over waardevolle informatie voor de leden als het gaat om botnetbestrijding. Het is mooi dat we deze nu nog effectiever in kunnen zetten. Dit leidt tot een veiliger .nl-domein en internet in Nederland en daar is iedereen bij gebaat.” Voor meer info kijkt u op www.abuseinformationexchange.nl.

BIJ DE UITGANG

WAT BLIJFT U BIJ VAN DEZE DAG? “Wij ICT’ers denken niet aan de gebruiker”, concludeert Jacques Heide van Ictas N.V. na afloop van de dag. “Mensen haken af en vinden veel ICT-toepassingen te ingewikkeld. Het moet simpeler. Mijn vader bijvoorbeeld, heeft meer tijd nodig om op bepaalde knoppen te drukken. Het is belangrijk om dat soort dingen te realiseren.” Heide is daarom blij met de zogeheten ‘doorbraakprojecten’. “Er wordt nu onderzocht wat beter kan.” Jacques Heide Ictas N.V.

“Er begint steeds meer aandacht te komen voor open data en Big Data. Dat is echt heel gaaf om te merken”, zegt Paul Suijkerbuijk, die bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken werkt en zich bezighoudt met open data. “Het begint te landen.” Suijkerbuijk ziet veel mogelijkheden met open data. “Een voorbeeld: laatst heeft iemand op basis van profielen van bijstandsgerechtigden dertien mensen aan werk geholpen. Dat ging om algemene informatie, geen persoonsgebonden informatie. Dat is toch fantastisch. Het gaat om de juiste informatie beschikbaar stellen.” Paul Suijkerbuijk Projectleider data.overheid.nl bij Ministerie van BZK

“Er gaat nog heel veel komen”, zegt Cara Mascini van AMS-IX. “Er zijn heel veel databronnen en ik denk dat er een politiek debat nodig is om te bepalen wat we ermee gaan doen.” Dat debat zou volgens Mascini moeten gaan over standaardisatie en wat wel en niet mag. “Ik vind het interessant dat de overheid het internet niet wil reguleren maar innovatie wil stimuleren. Het waren inspirerende sessies.” Cara Mascini Chief Strategy Officer bij AMS-IX

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

TOT SLOT “Dat was een inspirerende dag”, concludeert Arie van Bellen. “We hebben volgens mij de toon geraakt die we wilden. Kennisoverdracht, netwerken, nieuwe ideeën opdoen. Maar ook: afspraken maken om iets te dóen.” Terwijl Arie zijn verhaal doet, tekent de sneltekenaar die naast hem op het podium zit zijn hoofd. Via de beamer volgen we zijn pennenstreken. “Wat gaan we doen?” vervolgt Arie zijn verhaal. “Waar staan we voor?” De vaste ECP’ers kennen ze al. De vier V’s: Veilig, Vaardigheden, Verbinding en Visie. “We moeten de mensen wakker schudden. Ze erop wijzen wat technologie allemaal kan, maar ook wat de gevaren zijn.” Grote aanjager van dit alles is voorzitter Tineke Netelenbos. Zij roept de aanwezigen op om vooral gebruik te maken van haar contacten. Niet voor niets heeft ze veel contact met Eurocommissaris Neelie Kroes als Nederlandse Digital Champion: “Maak gebruik van mij! Ik kan dingen aan de kaak stellen in Brussel!” Er is heel wat gebeurd en besproken vandaag. De software voor ritregistratie is genormeerd. Een enorme vooruitgang. Het e-CF Convenant is getekend; vele grote bedrijven hebben samen afspraken gemaakt over het gebruik van een referentiemodel voor ICT-competenties. En in het politiek café is geconcludeerd dat we meer visie moeten hebben op hoe wij onze digitale samenleving zien. Tot slot vertelt Michiel Steltman van DHPA over het onderzoek van AMS-IX, Deloitte, de Dutch Hosting Provider Association (DHPA), ECP en Rabobank naar de Nederlandse digitale infrastructuursector. Wij zijn veel machtiger dan we denken. Na Schiphol en de Rotterdamse haven is de digitale infrastructuur de derde mainport van Nederland. Nu is het zaak om dat zo te houden. Genoeg gepraat. Althans, door ons. Het woord is aan cabaretier Jan Jaap van der Wal. Hij spreekt over het delen van informatie. Over nieuwe technieken. Over Facebook en Twitter. En over Tineke Netelenbos. “Toen ik jong was, was zij gewoon minister van treinen. Nu weet ze meer over het internet dan ik. Ik word gek!”

LIVE MAGAZINES: JAARCONGRES ECP 2013

PARTNERS ECP bedankt graag de congrespartners ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, UPC, Forum Standaardisatie, SIDN, Digivaardig & Digiveilig en TNO voor het mede mogelijk maken van het Jaarcongres ECP 2013.