MEOBtiek 03 1991 by Wil van Elk

12e jaargang nr. 3 mei 1991

MEOBTI K ~TIOpRO1IG~

MEOB neemt Data collectie-systeem in gebruik

MARE-systeem Is geschiede nis geworden Vrijdagmiddag 19 april f1. stapte het MEOB-personeel over de drempel van een oud naar een nieuw besturingssys teem. Eerst in Den Helder en later op de dag in Oegsigeest.

MEOBTIEK IS EEN PERIODIEKE UITGAVE VAN HET MARINE ELEKTRONISCH EN OPTISC BEDRIJF

Op de MARE zal niet lang meer ge mopperd worden. Met het nieuwe be sturingssysteem komt een waslijst aan afkortingen mee waar we aan moeten wennen. Tijdens het symbolische “tijdstip stekker uit MARE”, weken lang dreigend TSUM genoemd, pas seerden ook heel wat afkortingen de revue. De heer L. Vermeulen, project leider BBS, die na het openingswoord van de heer H.A.J. Allard het woord kreeg, had vijf A4-velletjes vol staan met deze afkortingen. De aanwezigen kregen dit ook onverbiddelijk over zich heen gestort. In zijn uiteenzetting maakte de heer Vermeulen duidelijk

waarom er een BBS moest komen,

maar ook hoe het uiteindelijk tot stand kwam. Eind zeventiger jaren was er

kritiek op de toenmalige systemen. Van het vooronderzoek Bedrijfsbe heer (VOB) tot het huidige Bedrijfsbe heersysteem (BBS) is heel wat onder zoek en werk verricht. ‘Het eerst kwam het materiaalsubsysteeni (MATSUB) in werking bij RW, MEOB en de BW. Eind 1987 was dit gedeelte afgerond en werd gestart met het subsysteem Produktiebesturing en Orderafhandeling (PRODSUB). Te vens werd besloten om een apart pro ject op te starten voor de vervanging van het DCS. Voordat hiermee in april 1990 bij de BW werd gestart is er een jaar lang uitvoerig getest. Geen verlo ren jaar! De BW heeft le kennen gege ven er redelijk mee uit de voeten le kunnen.” Voordat de start bij hel MEOB moge lijk was, is er veel werk verzet door diverse medewerkers binnen hel be drijf. De heer Vermeulen sloot af met: 1

wal en schip terecht kwam. Er is ook nu geen reden om aan te nemen dat dat nu wel zal gebeuren. Na het weekend kunnen we eindelijk beginnen met het werken met, maar ook aan het BBS. Een flexibel bestu ring-ondersteunend-systeem, aange

aan denkt. Vandaar dat ik geen namen wil noemen en iedereen wil bedanken voor het vele werk dat u hebt verricht om het mogelijk te maken vandaag de stekker uit MARE te trekken.” Ter afsluiting van de bijeenkomst werd een video getoond. Deze video

“Namens de projectgroep zeg ik u dank voor de inspanningen en het ver trouwen in het systeem en wens ik u veel succes toe met het BBS/PROD SUB en het nieuwe DCS.”

Een flexibel systeem “Noch het besturingssysteem, noch het BBS, besturen de produktie. Dat doet u, en die systemen helpen u daar bij. Tenminste, dat is de bedoeling.” Aldus Ir. Hogendoom. “En dat alles in een onzekere en onbekende bedrijfssi tuatie. Laten we elkaar niets aanpra ten, er zijn ook zekerheden.” DMEOB schetste daarbij dat de marine kleiner, goedkoper, flexibeler en efficiënter moet worden. “Defensie is bij reorga nisaties altijd sociaal voelend te werk gegaan waarbij niemand echt tussen

past aan lokale omstandigheden, wat in staat moet zijn ons te ondersteunen. Er moet nog hard aan hetBBS gewerkt worden, maar vandaag sluiten we het MARE-tijdperk af en maandag is de eerste dag van onze toekomst.” “Er hebben veel mensen hard aan de nieuwe systemen gewerkt, niet alleen de 5 of 7 mensen waar iedereen direct

was zeer effectief: kort, krachtig en illustratief. De beelden toonden Paula van de Geest die een PC bediende. Met op de achtergrond steeds dreigender wordende muziek startte zij een pro gramma. Op het beeldscherm van de PC verscheen het woord MARE boven een lijnenspel dat een soort horizon vormde. Dit beeld spatte even later geheel uit elkaar en in de spetters ver scheen:

BBS Prodsub DCS

Duidelijker kon het niet!• Wil van Elk

90 ( ...

«S.

mei 1991 MEOBTIEK

Van de dfrectie De afgelopen twee maanden vond ik maarknap rommelig. Heeft udaar ook zo’n last van?Ben je net lekker aan het werk, komt er weer zo’ n Vrije dag. Een ambtenaar raakt zo toch nooit uitge rijst!

Terugkijkend op deze periode denk ik allereerst aan het overlijden van Arie van Delft. Ondanks alles toch nog on verwacht waren voor hem de proble men over. Ik wens zijn vrouw en kin deren sterkte bij het wennen aan de leegte die hij achterlaat. Naast dit dieptepunt kende de afgelo pen periode ook hoogtepunten. Het zeer vroeg uitkomen van het bijzonder fraai uitgevoerde jaarverslag 1990 was zo’n hoogtepunt. Alle hulde aan de afdeling Handboeken voor de fraaie lay-out en aan de mensen van de Be drijfsadministratie en de Interne Con trole, die zelfs de Accountantsdienst hebben laten overwerken om de “deadline te halen. Een ander hoogte punt was het uitreiken van een viertal Koninklijke Onderscheidingen ter ge legenheid van de verjaardag van Hare Majesteit Koningin Beatrix. Heren Beij, Ter Horst, Houweling en Van Minnen, nogmaals van harte proficiat!

Of TSUM, “tijdstip stekker uit MARE” en de start van BBSIPROD SUB, in de analen van het MEOB als hoogtepunt of als dieptepunt zal wor den bijgeschreven, moet de geschiede nis ons nog leren. Hopelijk zijn nu de eerste kinderziektes achter de rug en kunnen we met elkaar het produktiere gistrerend systeem gaan uitbouwen tot een produktiebesturings-ondersteu nend systeem. Een dergelijk systeem hebben we naar mijn mening absoluut nodig om zeker te stellen dat we als MEOB het beste produkt, tegen de laagste prijs, exact op tijd leveren. Als deze MEOBtiek verschijnt zijnde interviews van de firma Rijnconsult achter de rug. Door gesprekken met ca. 30 personeelsleden in Oegstgeest en Den Helder moet dit adviesbureau een bedrijfseconomisch beeld van het MEOB krijgen. Interviews bij 527 ECW en DELM zijn al eerder gehou den. Uit het onderzoek moeten aanbe velingen volgen over: het verbeteren van de doelmatigheid van ieder bedrijf apart; het verbeteren van de doelmatigheid door bepaalde activiteiten te integre ren. -

DMEOB

V De Inspecteur Generaal van de Krijgs macht komt volgens bekendmaking 53/9 1 op 13juni a.s. een werkbezoek brengen aan het MEOB. Bij het lezen van deze bekendmaking gingen mijn gedachten terug naar mijn tijd als diensiplichtig soldaat: “In de houding naast je bed en de kast open” want een inspecteur komt inspecteren. Laat de werkelijkheid nu heel anders zijn! Er is absoluut geen sprake van inspectie. Deze man is een onafhankelijk bemid delaar. In het geval van problemen of

Nog voor het zomerverlof hoopt Rijn consult over haar bevindingen te rap porteren. De maand juni staat in het teken van bezoeken van hoogwaardigheidsbe kleders: Op 13 juni komt de inspecteur-gene raal van de krijgsmacht, de “ombuds man voor defensie”, LGEN J.F.G.A.M. Maas, op kennismakings bezoek. Op 17juni krijgen we onze “Raad van Bestuur”, het College van Overleg, om de resultaten van 1990 te bespreken. Op 21juni komt de bevelhebber der landstrijdkrachten, de hoogste verte genwoordiger van onze op één na grootste opdrachtgever, LGEN M.J. Wilmink, het MEOB bekijken. Op 24 juni krijgen we het kennisma kingsbezoek van de nieuwe directeur materieel KL,GENMAJ Ir. E.I.L.D.G. Margherita, met enkele van zijn sous chefs. Tot slot wil ik u allen een zeer goede zomervakantie toewensen, zodat we er uitgerust en “opgeladen” met el kaar weer hard tegenaan kunnen.+

‘actie -r -r

—

-t

conflicten kunt u een beroep doen op de Inspecteur Generaal der Krijgs

macht die zijn aandacht in het bijzon der richt op het welzijn van militairen en burgers in de organisatie. Deze in formatie kunt u maar dan veel uitge breider nalezen op de achterzijde van -

de bekendmaking. In zijn toespraak tijdens de receptie ter gelegenheid van Koninginnedag blikte DMEOB, Ir. P.R. Hogendoorn vooruit naar het MEOB-2000. Daarin MEOBTIEK mei 1991

zeker niet negatief denkend, maar eer der nog onduidelijkheden voor de toe komst vertalend naar positieve kansen om met alle creativiteit die het MEOB heeft invloed uit te oefenen, daarmee

uitkomend op wat in de defensienota is verwoord als “goedkopere defen sie”. Zijn oproep was dan ook duide lijk. Laat de politiek ons meer ruimte

geven zodat we kunnen laten zien dat 3

we de concurrentie aan kunnen, zowel binnen als buiten defensie, en dat er niet alleen voordelen zijn te verwach ten voor defensie en meer specifiek de Koninklijke Marine, maar zeker ook

voor de BV Nederland. Verder vroeg DMEOB zich af op welke manier we de traditie van een koninginnedagre ceptie en de drang naar afslanking en doelmatigheid met elkaar in even-

wicht zouden kunnen brengen. Na een driewerf hoezee ter ere van onze ko ningin waren de aanwezigen, waaron der gemeentelijke vertegenwoordi gers en oud-MEOB’ers, nog geruime tijd bij elkaar in een gezellig en geani meerd samenzijn. De bekendmaking dat HMEOB/H, KTZE T.L.C. Oomen per 1 augustus a.s. zal worden afgelost door KTZ L.J.M. Smit heeft menigeen, met name in Den Helder, nogal verrast. Aan het hoe en waarom daarvan willen we in de volgende uitgave van de MEOBtiek aandacht besteden en op dit moment niet teveel doen aan suggestieve ano nieme publikaties. Nog even dit: De MEOBtiek is jarig en nu al weer 11 jaar. Ik wens u allen een goede zomer en een prettige vakantie toe. De Hoofdredacteur.

Ter nagedachtenis Op dinsdag 23 april f1. hebben wij tijdens de crematieplechtigheid in het crenlatoî-iunz “Ockenburgh” te Den Haag afscheid moeten nemen van Arie van De~ft, chefkantine van het MEOB Oegstgeest. Arie was binnen en buiten het MEOB alom bekend en had zich in de meer dan 23 jaren dat hij op het bedrijf was, ontwikkeld als een bijzonder enthou siast en markant figuur. Ane voelde zich één met zijn kantine en bracht ook veel van zijn enthousiasme over op zijn medewerkers. De verzorging van het personeel stond bij hem hoog in het vaandel. Dit kwam tot uiting tijdens de koffieverstrekking en lunchpauzes. Hij is doorgegaan met de uitvoering van deze werkzaamheden tot hij niet meer kon. Zijn motto was: “Altijd pro beren het nog beter te maken”. Ane had meer plezier aan een compliment dan aan een geldelijke beloning. Nimmer deed men tevergeefs een be roep op zijn medewerking. Velen van het bedrijf en van de P.V. zullen dat ervaren hebben. Wij van PZfKantine en velen met ons zullen hem missen.

Gladston

0 0

Arie links, met Jan Uiterdijk en Teun van Delft

Moge God zijn vrouw Betty en de kinderen de kracht geven dit smartelij ke verlies te dragen.. K. Varkevisser

mei 1991 MEOBTIEK

Van tekentafel tot schaalmodel Modelbouw in de instrumentmakerij Voordat met de bouw van een nieuw type marineschip begonnen wordt, zijn er al heel wat ontverpen gemaakt. Eerst worden de ideeën verwerkt in schetsen en daarna in bouwtekenin gen. Bij velen is niet bekend dat bij het MEOB ook een schaalmodel van mes sing gemaakt wordt. Een made! van een nieuw ie bouwen bevoorradings schip, een Spaans-Nederlands project, is recent in de instrumentmakerij van het MEOB in Oegsigeest gemaakt.

Waarom een model? Het MEOB laat heus geen model bou wen omdat het zo leuk staat in de kantine. Een model heeft een duidelij ke functie voor de ontwikkeling van een antenneplan. Vaak is reeds bekend welke communicatiemiddelen aan boord van een nieuw schip gebruikt zullen worden. Voor deze communi catiemiddelen zijn antennes nodig. De plaats van de antennes op het schip is bepalend voor de kwaliteit van het uit te zenden signaal of van het te ontvan gen signaal. Door op een schaalmodel antennes te plaatsen (de antennes zijn uiteraard ook op schaal) kan men door het meten van antennediagrammen vrij nauwkeurig de plaats bepalen waar de antennes aan boord geplaatst moeten worden. Deze werkzaamhe den worden al sinds jaar en dag door de afdeling Elektromagnetische me tingen (ELM) uitgevoerd.

Concurrentie

Bouwdoos

Voor het uitvoeren van werkzaamhe den t.b.v. het “antenneplan AOR’ zijn offertes uitgebracht waarbij het MEOB als goedkoopste uit de bus kwam. In de begroting was ook het maken van een model opgenomen. Schetsen voor het maken van het mo del zijn gemaakt door Koos van der Elst en Mark van der Heijde van de afdeling ELM. Dat de bouwers John Tacx en Aad Versteege hierin de nodi ge inspraak hebben gehad, is goed te zien aan het model.

Vlak voordat de werkzaamheden in de instrumentmakerj gereed waren zijn er foto’s gemaakt. De romp, alle de kopbouwen, zoals o.a. de brug, zijn apart gemaakt. In het model zijn aller lei verslevigingen aangebracht voor dat alle losse delen bevestigd werden. De heren John Tacx en Aad Versteege hebben heel wat uren gewerkt aan wat genoemd mag worden een “mooi mo del”. Alles past perfect in en op elkaar zodat het een prima beeld geeft van hoe het toekomstige bevoorradings schip eruit zal gaan zien. Het model zal gebruikt worden door de afdeling ELM voor allerlei metin gen, waaronder enkele in het buiten land. Dit maken de bouwers niet mce. zij werken dan waarschijnlijk al weer aan een volgend model. Er moet name lijk ook nog een amfihisch troepentransportschip op schaal gemaakt wor den. Voorlopig nog werk genoeg!+ Wil van Elk

MEOBTIEK mei 1991

Werkoverleg Wij voeren WERKOVERLEG, want als er iets is wordt er over gesproken. Deze veel gehoorde kreet dwaalt rond op het MEOB. Ik vraag me af of dit inderdaad werkoverleg is. Is het wel zo dat iedereen binnen een werkeenheid zich betrokken voelt bij het reilen en zeilen van die werkeenheid? Is het zo dat een chef aan zijn medewerkers dui delijk maakt wat hij wil, waarom hij het wil en hoe hij het wil en dat hij hierbij zijn medewerkers betrekt? Is het zo dat je als medewerker het ge voel hebt dat je bij de werkeenheid betrokken wordt? Natuurlijk dient er overlegd te worden op het moment dat er dringende zaken zijn. Maar werkoverleg gaat nu juist niet over inciden tele dingen. Werkoverleg gaat over za ken als: a. de structuur van het werk: werkver deling, werkorganisatie, werkmetho den, outillage, afdelingstaken; b. leiding geven en sociale verhoudin gen: samenwerking, informatie en communicatie, delegatie; c. werkomstandigheden: fysieke voor waarden, zoals temperatuur, licht, lucht, veiligheid, meubilair, ruimteverdeling;

d. personeelsaangelegenheden: rege ling van vakantie en verlof, overwerk, cursussen; Werkoverleg is een deel van het be sluitvormingsproces. IdeeĂŤn kunnen tijdens werkoverleg worden geopperd. Er kunnen afdelingsstandpunten be paald worden. Een chef geeft informa tie over zaken buiten de afdeling. Me dewerkers informeren elkaar. Je komt met elkaar tot afspraken

Afspraken maken In wezen is een werkoverleg niets meer dan een zakelijke, maar noodza kelijke manier van communiceren. Je komt als team bij elkaar en maakt af spraken over wie wat doet en wanneer. Hierbij is het belangrijk om onder scheid te maken in de onderwerpen waarover je binnen de afdeling beslis singen kunt nemen, onderwerpen die eerst met een naast hogere besproken dienen te worden en onderwerpen waarop je in wezen geen invloed kunt uitoefenen. Dit laatste is noodzakelij ke informatie; een discussie erover heeft echter weinig zin. Hoe weet je of afspraken worden nagekomen of dat

alles in het overleg wordt besproken? Het opstellen van een agenda en actie puntenlijst biedt hierbij uitkomst. Zoals u wellicht heeft gemerkt zijn de personeelsconsulenten op dit moment bezig om door middel van voorlich ting en/of het aanwezig zijn bij het werkoverleg mee te denken of de wij ze waarop werkoverleg momenteel plaatsvindt de meest optimale vorm is. De afdelingen zelf zijn hier ook op de een of andere manier mee bezig. We hebben ervaren dat de afdelingen veel doen om te komen tot goed overleg. Natuurlijk kan het altijd beter. Hope lijk geven de hierboven gestelde vra gen een richting aan. Mocht u meer informatie willen dan kunt u dat via ons of uw chef aan de orde stellen. Er zijn in het bedrijf echter voorbeelden genoeg waarvan kan worden gezegd dat het werkoverleg goed verloopt.+ Namens de personeelsconsulen ten, Miranne Verraes.

Ode aan ex-DC-lid Kees de Kruys Als je dit leest is het definitief dat je de AbvaKabo DC-fractie verlaten hebt. Het vertrouwde beeld op het terrein van een lange dunne en een korte dik ke die over het bedrijf lopen om met mensen in werkplaatsen en afdelingen te praten over hun problemen zullen we moeten missen. Samen met Frans, je koppelgenoot, heb je vele proble men aangehoord en die indien nodig vertaald naar de directie. We hebben deze mijlpaal met een bescheiden groep in het petit restaurant laten pas seren, daarbij terug blikkend op het verleden en wat er allemaal is veran derd. De lovende woorden die een mens nu eenmaal alleen bij zijn af scheid hoort waren welgemeend en uit

onze harten gegrepen. De inzet die je had en waarmee je de indruk gaf door muren te kunnen gaan hebben wij als kaderleden altijd bewonderd. We we ten dat de beslissing die je al vroegtij dig genomen had om met het DC-werk te stoppen een moeilijke is geweest. Als pleister op de wonde liet je ons wel gelijktijdig weten dat je voor de vak bond nog lang niet verloren was. Kees, bedankt voor wat je in het ver leden voor ons en de bond hebt ge daan. In de toekomst zullen weje kri tiek en ruggesteun als voorzitter van de BLG nog hard nodig hebben.+ Namens alle AbvaKabo-kaderleden van het MEOB te Oegstgeest.

mei 1991 MEOBTIEK

Embedded software ontwikkeling op het MEOB. Wist ii dat er op he gebied van enibed ded ~nicroprocessor systems aan soft ware ontwikkeling wordt gedaan bij het MEOB? Een embedded microprocessor system is een operationeel systeem waarin één of meer microprocessors zijn toege past. Meestal worden er microproces sors toegepast wanneer er flexibiliteit van de functies verlangd wordt. Een functie in software realiseren kan ook afhangen van de beschikbaarheid van een software ontwikkelsysteem. Je kunt dan met een beperkt aantal corn ponenten al snel een aantal functies realiseren en testen. Tegenwoordig verschijnen er steeds meer apparaten waarin microprocessors zijn toege past: wasmachines, magnetron ovens, koffiezetapparaten, televisies en na tuurlijk de SQR 01/00 sonarinstallatie!

Ontwikkeistrategle voor embedded systems.

naar wens moeten functioneren, echter deze werkwijze is niet erg praktisch omdat vaak blijkt dat je niet alles in één keer kunt realiseren en fouten op sporen wel heel erg moeilijk wordt. Voor dit probleem heeft men de vol gende oplossing gevonden: laat op de microprocessor (de zgn. “target”) een simpel programma lopen dat commu niceert met het ontwikkelsysteem; je kunt dan je ontwikkelde software “downloaden” (= overbrengen) naar de target machine. Wanneer je het hulpprogramma op de target iets intel ligenter maakt kun je zelfs op het ont wikkelsysteem meckijken of je ont wikkelde software datgene doet wat je verwacht. T.b.v. de software-ontwikkeling van de SQR 01/00 installatie is er een ont wikkelsysteem aangeschaft dat eigen schappen heeft zoals hierboven om schreven.

Toepassing voor de SOR 01 /00 passieve sonar-installatie.

Kenmerkend voor embedded syste men is dat er ergens in “het apparaat” een microprocessor stil letjes zijn werk doet. Maar hoe weet deze micropro cessor nu wat hij moet doen? Ergens moet het programma vandaan gehaald worden. De opstart-procedure voor dit soort systemen staat meestal in een (E)PROM. Meestal staat zelfs ook de applicatie-software in (E)PROM zo dat alle benodigde software in één keer beschikbaar is voor de microproces sor. Maar hoe krijg je nu deze software in een (E)PROM ? Je hebt hiervoor een zogenaamd “ontwikkelsysteem” nodig. Je kunt dan natuurlijk de soft ware ontwikkelen en in (E)PROM schrijven. Wanneer je de (E)PROM daarna in je “apparaat” stopt zou alles

In de genoemde installatie zijn VME systemen toegepast. Hierin zijn opge nomen: 3 stuks 68020 CPU kaarten, 5 intelligente parallelle 110 kaarten, 2 intelligente ethemet kaarten en 1 intel ligente grafische kaart. Intelligent wil in dit geval zeggen dat de kaarten zelf ook weer voorzien zijn van een micro processor. Het hele systeem bevat dus in totaal 11 (!) microprocessors. Op de 3 CPU-kaarten hebben we zelf VRTX32, een real time kernel, als be stiringssysteem geïnstalleerd. Dit be sturingssysteem neemt veel controle problemen over de microprocessor uit handen van de ontwikkelaar. Op de ethernet kaarten is ook VRTX32 t.b.v. de firmware toegepast. dit was echter

OM 4000

OM 2500

ethernet

werkplek

~Pl~k

OM 2500

DN 2500

werkplek 4 OM 2500

OM 2500

werkplek 5 OM 2500

al door de leverancier geïnstalleerd. VRTX32 is een populaire en zeker ook moderne real time kemel die de laatste tijd meer en meer ontdekt wordt door de industrie en automatiseringsbc drijven. Het MEOB volgt dit stukje recente technologie dus op de voet.

Toekomstmogelijkheden. We hebben een tijdje moeten wachten op de “zichtbare” resultaten van dc ontwikkeling t.b.v. het SQR-project, maar de demonstraties die onlangs zijn gegeven werden door veel mensen zeer enthousiast ontvangen. We heb ben met dit project een investering ge daan. Er is kennis opgedaan met ont wikkelmethodieken en het pad dat we bewandeld hebben was nog niet ZO zeer geëffend door reeds opgedane er varing. Er is een ontwikkelsystccrn aangeschaft t.b.v. ontwikkeling van 680x0 systemen. Hiermee is een ope ning ontstaan in de richting van VME. Er is VRTX32 toegepast dat toch een modern stukje technologie is. Enkele delen van de software zijn specifiek aangemaakt t.b.v. de aansturing van dc zgn. 1/0 kaarten (par. 1/0, ethernct. grafisch video). Deze software is alge meen beschikbaar en toegankelijk voor de afdeling 0&0. Kortom we HEBBEN de middelen en de techno logie tot onze beschikking en we KUNNEN deze in een kort tijdsbestek toepassen voor nieuwe projecten. Het terugverdienen van deze investering begint pas echt bij de start van vervolgprojecten. Het zou jammer zijn als er geen ver volgprojecten meer komen omdat dan de investering in middelen maar ook in kennis en mensen verloren gaat. Dc afgelopen jaren hebben vele mensen de schouders eronder gezet om het zo ver te krijgen, er is altijd een bijzonder goede teamgeest geweest bij het om wikkelteam, ongeacht de samenstel ling. Er ligt nu een werkgebied binnen het bereik van het MEOB waarop mensen met zeer veel enthousiasme hebben gewerkt en zullen werken. werk dat, mits goed aangepakt, een reclameplaatje voor het MEOB kan zijn. Embedded systems: werk voor de toekomst!+

Configuratie van de 7 Apollo worketatione. Aan elk workatation kan een target—mioreprocessor worden gekoppei.d d.m.v. een R5232 verbinding.

Frank van Schuilenburg

MEOBTIEK mei 1991

Wie, Wat, Waar “Alsje nog gezond bent enje kan in de VUT, moet je het doen. Eigenlijk zou de regeling zodanig moeten zijn dat iemand van 55 jaar de dienst kan ver laten maar ook als een ander nog door wil werken na een leeftijd van 65 jaar, dat dit ook kan.” Dit zijn uitspraken van iemand die al weer wat jaren thuis is en vertrok vanuit de lokatie in Was senaar (VER!):

Care! Voorzaat Op 14 mei ji. was ik te gast bij de familie Voorzaat in Leiden. In hun gezellige woning in Leiden Zuid-West wonen ze al dertig jaar. Ze hebben een dochter en een zoon die ieder ook weer twee kinderen hebben, vier kleinkin deren dus.

vier of vijf man in werkten. Een glim mend bureau stond al voor me klaar. maar werk lag er niet. ‘s Middags kreeg ik vreselijke hoofdpijn zodat ik ziek naar huis moest.” Zijn vrouw viel hem bij: “Ik liep met de kinderwagen en ineens zie ik hem lopen, ik was wel geschrokken, op zijn eerste dag en dan meteen zo ziek.” Al snel kwam dit weer goed want de volgende dag was Carel al weer op het werk. “Het eerste waar ik om vroeg was werk, dan kon ik tenminste aan de slag. Ik heb daar altijd met plezier gewerkt en dat was voornamelijk te danken aan de Stank. Voor deze richtapparatuur heb ik zes weken cursus gehad bij HSA in 1963. Ik maakte zelfde testapparatuur en ik ben daar zelfs op bevorderd.” Bij zijn afscheid heeft Carel van zijn collega’s

kon op de band tekst inspreken waar over de dia’s gingen. Op deze band stond ook een hoge toon, die zorgde dat de dia’s verwisseld werden. Jan Verkuyl heeft daarvoor het elektroni sche gedeelte verzorgd.” Mevrouw Voorzaat ziet dat nog steeds in haar gedachten gebeuren: “Toen het af was en goed werkte zat ik ‘s avonds mei een huis vol visite. Carel had een paar collega’s uitgenodigd om dia’s te ko men kijken. Die collega’ hadden ook nog hun echtgenotes meegenomen. terwijl ik van die afspraken niets afwist. Met hulp van o.a. de vrouw van Frank Dundas was er wel uitte komen, ik had gelukkig altijd wel wat in huis om visite te ontvangen. Het was ach teraf best wel leuk.”

Zoals het klokje thuis tikt

“Ik kwam op 15december 1953 op het bedrijf en ben binnengehaald door ene V.d. Lee. Ik werd tewerkgesteld bij de werkplaats Instrumenten Montage bij de afdeling “E”. Voor die tijd heb ik bij Smit Röntgenstralingsapparatuur ge werkt. In de avonduren heb ik MSG gedaan. Na Smit ging ikbij een machi nefabriek werken, eerst als contro leur, daarna als draaiersbaas en later weer als controleur. Ik wilde daar weg en toen Henk Larrewijn langskwam (hij was chauffeur bij de VER 1) vroeg ik hem of daar een baantje voor mij was. Na sollicitatie werd ik in eerste instantie afgewezen omdat het salaris te laag zou zijn, later kon ik hoger ingepast worden zodat ik ecn paar maanden later kon beginnen. Een hele overgang, van een koude fabriekshal naar een warme werkplaats, waar zo’n 8

een zelfgemaakt model gekregen. Den Boesterd was toen chef van de afde ling. “Deed men toen al iets aan het milieu?’ “Met het milieu nam men het toen niet zo nauw. Voor wijzerplaten e.d. werd radioactieve verf gebruikt. Deze verf werd soms op het hoofd gesmeerd; dat dit gevaarlijk zou kun nen zijn, daar werd helemaal niet over nagedacht.”

Actief Buiten zijn werk was Carel Voorzaat ook nog actief in dc dienstcommissie en in de kantinecommissie. In eigen tijd was er ook altijd wat te doen. “Had u buiten het werk nog activiteiten?” “Ja zeker, ik ben nog een tijd bezig geweest met het koppelen van een bandrecorder aan een diaprojector. Je

Dit bekende spreekwoord lijkt op hei lijf geschreven te zijn van Carel. Hei huis hangt vol met klokken. In dc woonkamer hangen een paar nostalgi sche slingeruurwerken. “Die heb ik zelf opgeknapt, de ombouw heb ik zelf gemaakt. In de hobbykamer hangt dc wand vol met klokken, die heb ik alle maal opgeknapt en gerepareerd.” En inderdaad, een getik van jewelste komt je tegemoet als de deur van dc hobbykamer opengaat. Het is dus overduidelijk wat de hobby van Care! is: uurwerken repareren. Een kast vol onderdelen geeft aan dat er voorlopig nog werk genoeg is. Een bijzonder fraai zelfgemaakt draaibankje laat zien dat Carel meer kan dan alleen maar klokken repareren. “Ik ben een echte doe-het-zelver. Toen onze zoon een praktijk begon als huisarts, heb ik meegeholpen met klussen. Toen hij later een nieuw pand betrok heb ik weer meegewerkt.” Een mens moet bezig blijven en zo te horen is dat voor Carel geen probleem. De familie Voorzaat gaat graag mcc met de jaarlijks georganiseerde toch ten voor oud-medewerkers. Van dc vakbond hebben ze ook zoiets. “Leuke gelegenheid om oud-collega’s nog eens te ontmoeten, jammer dat we dit jaar niet mee konden, we waren een weekje met vakantie. Volgend jaar ho pen we weer mee te kunnen gaan.”. Wil van Elk

mei 1991 MEOBTIEK

Kwaliteit: verleden, heden en toekomst. Het MEOB heeft onder andere op het gebied van kwaliteitszorg in de afge lopen decennia een goede naam opge bouwd. Omdat kwaliteit wordt beoor deeld door de klant, is het niet vreemd dat de klagende klant aan de basis stond van het fenomeen kwaliteits zorg. Daardoor werd in dejaren vijftig bij het MEB de “eindcontrole” inge steld.

NAVO-normen Via normen, meetbladen, keuringen, kalibraties, fasecontroles en kwali teitsbeheer werd een “kwaliteitssys teem” opgebouwd dat met succes ge toetst kon worden aan de NAVO-normen inzake de zorg voor kwaliteit. Na AQAP-4 (produktie) en AQAP-6 (kalibratie) vanaf de jaren 70, werd in 1986 ook voldaan aan AQAP- 1 (ontwerpen en produceren van produkten en diensten). Thans worden aan onze kwaliteitszorg niet alleen eisen gesteld in het kader van AQAP- 1 (het beheersen van ope rationele bezigheden), maar ook in het kader van de Strategie SDB’80 (het leiden van het bedrijf). Het bleek in 1989 heel moeilijk om aan de bijge stelde normen te voldoen. Via het “verbeteringsprogramma 1990” werd het fel begeerde certificaat in 1990 alsnog in de wacht gesleept. Om de volgende keer weer te slagen moeten de activiteiten van het verbe teringsprogramma 1990 zijn uitge voerd en moet de in het kader van AQAP- 1 ingevoerde “integrale kwali teitszorg” functioneren. Dat beide za ken problemen gaan geven is duide lijk, enerzijds omdat de aandacht verslapt was en anderzijds omdat er twee culturen zijn ontstaan die elkaar niet zonder meer verdragen. Aan de ene kant de cultuur van de ambtelijke organisatie, waarbij alles procedureel vastligt en macht primair ontleend wordt aan de formele positie (bureaucratie). Aan de andere kant de cultuur van de professionele organisa tie, waarin iedereen zijn eigen baas denkt te zijn en macht vooral wordt ontleend aan de professionele experti se (zelforganisatie). Bureaucratie kan alleen gedijen in een gedisciplineerde omgeving, maar de complexe MEOB-organisatie met haar vele specialisten gaat zich steeds meer zelforganiserend gedragen. Strakke regelgeving werkt niet stimu MEOBTIEK mei 1991

lerend bij de veelal goed opgeleide mensen, die zelf best wel weten hoe iets moet. Vervelend voor het bedrijf is echter dat ze het allemaal steeds net iets anders doen en dat er daardoor toch nog wel eens wat misgaat.

Verantwoordelijkheid De zorg voor kwaliteit be vindt zich nu op het grensvlak van deze culturen. Jammer genoeg blijkt de integrale kwaliteitszorg in het bedrijf nog niet hele maal te werken. Er wordt steeds weer gewezen naar de afdeling kwaliteitszorg die “het” maar moet doen. Bij integrale kwaliteits zorg ligt de verantwoorde lijkheid echter bij iede reen in de lijn: van top tot bottom, dus ook bij u. Het is de kunst gezamen lijk de juiste “mixture” te vinden tussen de toch noodzakelijke regelgeving en de crea tieve elementen van het zelforganise rend gedrag, om de mensen in het be drijf meer kans te geven om “met trots en pret” te kunnen werken. Een goede “Organisatie” wordt we leens beschreven als “een blijvend en

gestructureerd samenwerkingsver band van mensen met een gemeen schappelijk doel en met gemeenschap pelijke middelen”. Daarbij wordt het toekomstig succes afhankelijk gesteld van de inzet, de kwaliteiten en het functioneren van de mensen in de KWALITEIT5Z0RG IS...

7~L~

organisatie. De klanten “varen er wel bij” (en klagen niet meer).. H.C.P. Klein

Profiel van een DC-lid. Nu de verkiezingen achter ons liggen en we met een enigszins andere ploeg mensen aan 3 jaar DC-werk beginnen wil ik doorgaan met het voorstellen van de verschillende DC-leden.

Voor de meeste DC-leden is dit een drukke tijd geweest waarin ieder op zijn eigen wijze, activiteiten heeft ont plooid om de kiezer te overtuigen vooral toch maar op zijn lijst te stem men. In deze MEOBtiek wilde ik u kennis laten maken met een “zitteblij ver”. Hij is al 20 jaar lid van de Abva Kabo (een samenvoeging van Alge mene Bond Voor Ambtenaren en Katholieke Algemene Bond voor Overheidspersoneel), werkt al 21 jaar bij het MEOB en zit sinds 3 jaar in de DC. Zijn naam is:

Harry Cohen

Harry is werkzaam op de tekenkamer waar hij zich bezighoudt met het CAD-gebeuren. “Heeft u ook opleidin gen of trainingen gevolgd om het DCwerk te doen?” 9

“Dit kan ik met ja beantwoorden om dat ik al 5 jaar bestuurslid ben van de afdeling Leiden en daardoor ook afge vaardigde naar de Bondsraad (het hoogste overlegorgaan binnen de Ah vaKabo). Uit hoofde van die functie ga ik regelmatig vanuit de vakbond op cursus. Deze cursussen liggen in de lijn van vergadertechniek, omgang met de media, positieve actie e.d. Bin nen de DC zit ik in de ARBO-commis sie en volg regelmatig cursussen en lezingen op het gebied van b.v. ADV, verzuim, herziening arbeidswet enz”.

was de motivatie om er aan te gaan deelnemen?” “Via de bedrijfsleden

Hoe bent u in de DC gekomen en wat

mensen in het bedrijf geen of weinig

groep ben ik in aanraking met de DC gekomen. Ik wilde een positieve in breng hebben op het beleid, vooral het beleid t.a.v. werknemers, en om te pro beren in overleg een gezond bedrijf te behouden”. “Is het DC-werk te combi neren met uw huidige functie?” Het is te combineren, al gaat het soms erg moeilijk i.v.m. de gmte werklast”. “Denkt u dat de mensen in het bedrijf voldoende inzicht hebben in wat er gebeurt in de DC?” “Ik denk dat de

inzicht hierin hebben. Ik vind dat de DC zich meer moet profileren, zoals dat met een mooi woord heet”. “Wat is volgens u het moeilijkst aan het DCwerk?”

“1. Om als volwaardig onderhande lingspartner door de directie te worden gezien en als zodanig te worden tege moet getreden. 2. Nu de afslanking aan de orde is, om altijd een goede keuze te doen, zodat niemand tekort wordt gedaan.”+ Gerrit Molema

Jaarlijks Uitje van DWRE Sinds enige tijd wordt er door er voor het personeel van de radarwerkplaats in Den Helder een uitje georgani seerd. Werd er in het verleden een ander Defensiebedrijf bezocht, dit jaar ging de reis naar Fokker en het Provinciaal Waterleidingbedrijf P.W.N.

~—

•.:

f~ .1 t.

Doordat men het productieproces bij Fokker aan het verhogen is, was het eigenlijk niet mogelijk de assemblatie werkplaats te bezichtigen. We kregen toch toestemming met daaraan gekop peld het verzoek om de mensen zo weinig mogelijk van het werk te hou den. Na de lunch werd koers gezet naar de P.W.N. en wel naar het pompstation Wim Mensink bij Wijk aan Zee, onder de rook van hoogovens. Het P.W.N. heeft ongeveer 425.111 aansluitingen en voorziet ruim 1 mil joen mensen van drinkwater. Het pompstation Wim Mensink, ge noemd naar een lid van Gedeputeerde

Staten van N-Holland, is 50 Ha. groot en heeft een capaciteit van 14 miljoen kubieke meter. Het bestaat uit pompstations, een filtergebouw, een slibvij ver, een doseer-en reinwatergebouw (10 miljoen liter water) en een nood stroomvoorziening. Op de foto is een watercascade te zien welke nodig is

om zuurstof toe te voeren. Hierna werd koers gezet naar Halfweg om de in wendige mens te versterken. Al met al een leerzame en leuke dag.. T.A. van linten

UK. Goalkeeper 4

In samenwerking met MEOB en BW heeft men een proefonderhoud laten plaatsvinden van een “Goalkeeper” systeem van de United Kingdom. Op de foto is zichtbaar hoe Herman v.d. Giessen en Peter Borreman de laatste afregelingen en controles aan het ver richten zijn. Voor wie het nog niet weet: de Goalkeeper is het laatste verdedigingssys teem dat een schip heeft tegen binnen komende raketten. De installatie is gekoppeld aan een 7-boops Gatling van General Electric (USA) welke on geveer 4200 patronen van 30 mm per minuut, kan “uitspugen”. T.A. van Zanten

mei1991 MEOBTIEK

Mijlpaal in het SQR-project. Binnen het SQR-project wordt een so narinstallatie ontwikkeld voor Hr.Ms. Mercuur. Dit project is opgesplitst in een audio- en videodeel. De mijlpaal bestaat uit het gereedkomen van het prototype van de audioprocessor.

Doel van de Installatie. De SQR 01100 zoals de volledige naam van de installatie is moet het mogelijk maken om oefentorpedo’s welke door een onderzeeboot worden afgevuurd te volgen. Onder volgen wordt verstaan het zeer geringe geruis dat een moderne torpedo maakt hoor baar te maken op een luidspreker en/of hoofdtelefoon en zichtbaar te maken op een beeldscherm zodat de gevaren track van de torpedo met behulp van een grafische printer kan worden gere gistreerd. Dit is zeer belangrijk om het gedrag van afgevuurde torpedo’s te bestuderen en om de torpedo terug te kunnen vinden. Voortgang. Daar eind 1989 bleek dat de doorlooptijd van het project groter zou worden dan gepland en de einddatum niet ge haald zou worden is door de toenmali ge directeur MEOB een oproep ge daan aan andere afdelingen van het MEOB om de SQR Hardware Groep te versterken en de ontwikkeling van het audio ter hand te nemen. Aan deze oproep hebben J. Secker en W. Polle van de Technische Staf afdeling Sonar te DEN HELDER gehoor gegeven. Medio februari 1991 was er vervan gende capaciteit op de stafafdeling ge realiseerd en kon gestart worden met het ontwerp audio. Ten behoeve van het opstellen van de systeemspecifica ties is een groep samengesteld be staande uit H. Tichelaar (KMR tijde lijk beschikbaar), M. Koers, J. Pieterse, J. Secker en W. Polle. Na verloop van ca. 1 maand hebben de berekeningen, overleg met Ministerie en gebruiker geresulteerd in het Fy sisch ontwerp audio. Aan de hand hier van is de hardware ontworpen. Tijdens de ontwikkeling van de hardware heeft H. Tichelaar diverse simulaties gerea liseerd zodat een reel beeld van de prestaties mogelijk was. M. Koers is ander werk gaan doen. Om een idee te geven van de opdracht geef ik hier globaal enige specificaties: MEOBTIEK mei 1991

4, Speciticatles en technieken In de audioprocessor. Om het torpedogeruis uit de zeeruis te kunnen herkennen en om de richting van de torpedo te kunnen peilen wor den twee methodes toegepast: 1. Bundelvorming Dit houdt in dat 16 transducersignalen na vertraging en vermenigvuldiging met een factor tussen 0.1 en 1 worden gesommeerd waardoor het (onderwa ter) geluid uit de geselecteerde rich ting wordt versterkt t.o.v. andere rich tingen. 2. Filtering Het frequentiespecirum van zeegeruis wordt verzwakt t.o.v. het spectrum van torpedogeruis. In totaal zijn er 64 fl1ters te selecteren. Bij de realisatie stond voorop, dat de gestelde eindda tum met het meest optimale resultaat moest worden gehaald. Moderne digi

tale technieken zijn toegepast waar door geen afregelingen benodigd zijn en t.b.v. een vlotte produktie een goe de reproduceerbaarheid ontstaat. De Audioprocessor bestaat uit totaal 5 dubbel euro printkaarten, waarvan twee identieke printkaarten en een moederkaart. Een printkaart bevat de Build In Testfaciliteit die het mogelijk maakt middels de computer een auto matische testprocedu e uit te voeren, zodat tot op printniveau defecten kun nen worden gelokaliseerd. Momenteel is het prototype van de Audioproces sor uitgebreid beproefd en wordt het definitieve type geproduceerd. Don derdag 25 april jl. is de Audioproces sor onder besturing van de Mens-ma chine interface gedemonstreerd aan genodigden.+ JA. Pieterse

Ingezonden De afkorting SRAM zal de meeste le zers niet zoveel zeggen. Voor de be woners van het verpleeghuis Mariën haven te Warmond is het echter een belangrijk gegeven. De letters staan voor Stichting Recreatieve Activitei ten Mariënhaven. Deze Stichting heeft zich ten doel gesteld recreatieve acti viteiten voor de bewoners van Mariën haven te verzorgen en financieren. Daartoe heeft de SRAM onder andere een voor rolstoelgebruikers aangepas te bus ter beschikking gesteld. Met de bus worden uitstapjes gemaakt naar bijvoorbeeld Scheveningen, Noord wijk en Leiden. Eventueel kan de bus ook gebruikt worden voor individueel vervoer. De bestuurders van de bus

zijn zonder uitzondering vrijwilligers. Omdat er momenteel een nijpend te kort aan chauffeurs is, wil het bestuur van de SRAM in dit blad een oproep voor vrijwillige medewerkers doen. De SRAM is op zoek naar mensen, die in het bezit zijn van het rijbewijs B, die goed met ouderen kunnen omgaan en die bereid zijn een dagdeel van hun vrije tijd in te vullen met een nuttige en aangename taak. Voor aanstelling tot chauffeur dient eerst een proefrit te worden gemaakt. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met de SRAM, Willem Vleeshouwers of Janny Stam, op werkdagen bereikbaar op telno. 01711- 19300., 11

Dienstcom missie 1 Kort verslag van het 28e Overleg met de Dienstcommissie, gehouden op donderdag 29 maart 1991,bij het Ma rine Elektronisch en Optisch Bedrijfte Oegsigeest.

De belangrijkste punten uit dit overleg: DMEOB gaat in op de mogelijkheden om werk van buiten Defensie te accep teren. DMEOB geeft aan dat er op dit moment nog geen doelbewuste acqui sitie wordt gepleegd. Als er zich echter kansen voordoen, dan zullen deze wel opgepakt worden. Het verzoek van de DC om formeel zitting te mogen ne men in de commissie Haasdijk zal niet worden gehonoreerd. DMEOB zal in de Stafvergadering onder de aandacht brengen dat de leden van de DC recht hebben op alle, binnen de aangegeven kaders, relevante informatie. M.b.t. het structureel overwerk constateert de DC dat het beleid inzake overwerk nog niet heeft geleid tot het terugdringen van het overwerk. DMEOB vermeldt dat het formele beleid aangeeft dat overwerk teruggedrongen dient te worden door uitbesteding. DMEOB geeft aan dat pas op het moment dat er voldoende inzicht is in de aard en de mate van het overwerk, er tot uitbeste ding kan worden besloten. Afslanking Op de vraag van de DC welke acties er in gang zijn gezet om invulling te ge ven aan de komende afslanking, ant woordt DMEOB dat er op dit moment nog geen concrete acties zijn uitgezet. Rond de zomer moet er meer duide lijkheid zijn.

naar de afdelingshoofden te vertalen. Volgende maand moet hier meer in zicht in zijn.

Eind dit jaar moet er gewerkt worden met het nieuwe kasregister c.q. een financile administratie t.b.v. de kanti ne. Op dit moment onderneemt de Be drijfsadministratie actie. Door CABIS is de opdracht tot het opzetten van een systeem van variabele werktijden ge accepteerd. Dit heeft zowel voor het CABIS als voor het MEOB niet de hoogste prioriteit. De DC pleit voor meer actie op dit punt. Een dezer da gen verschijnt de nieuwe regeling te lefoonkosten op de publikatieborden. DMEOB doet nog geen uitspraken over Structureel Overwerk. DMEOB wenst eerst een duidelijk beeld van de trend die zich in het werkaanbod aan het ontwikkelen is. Afgesproken is dat na goedkeuring van de suborgaanbe schrijvingen de FIF’s direct aan de betrokkenen zullen worden uitgereikt en dat niet eerst het formatie-onder zoek zal worden afgewacht. Voor het zomerverlof komt DMEOB met een afslankingsplaatje, waarin de gewen ste situatie gepresenteerd zal worden. DMEOB zal op 6 juni praten met de DC over de bedrijfsbureaus en de ver houding directe/indirecte voor het MEOB. M.b.t. het doelmatigheidson derzoek valt te melden dat het onder zoekveld is uitgebreid. Alle activitei ten die de werknemers van de 3 betrokken bedrijven uitvoeren zullen onder de loep worden genomen. Rijn consult heeft de data gepland, waarop de interviews afgenomen zullen wor den. De DC vraagt na wat de conse quenties zijn van de uitbesteding van mensen aan R&H, inzake de onderwa tercentrale trainer Walruskiasse. DMEOB geeft aan dat dit voor hen geen consequenties met zich mee brengt. Volgende vergadering: donderdag 19 september 1991..

Gediflerentleerd belonen De budgetverdeling t.a.v. het gediffe rentieerd belonen is gelijk aan 1990. T.a.v. gratificaties is vastgesteld dat het minimale bedrag 500,= dient te zijn en het maximale bedrag 1 .500,=. De doelmatigheidsuitkering zal op de zelfde manier worden verstrekt als vo rig jaar. Dit betekent dat er een koppe ling blijft gelden naar de geleverde prestatie. Volgende vergadering: Don derdag 16mei 1991.

Dienstcom missie 2 Kort verslag van het 29e Overleg met de Dienstcommissie, gehouden op donderdag 16 mei 1991, bij het Mari ne Elektronisch en Optisch Bedriff te Oegstgeest.

In dit overleg wordt de nieuwe DC geTnstaileerd. De vertrekkende mensen zijn:

Dhr. K. de Kruys (ABVA-KABO), Dhr. E.H. v.d. Eng (ARVA-KABO), Dhr. G.M. Hagebeek (ongeorgani seerd), Dhr. G. Kleinjan (CFO) en Dhr. J. Solleveld (ABVA-KABO). De nieuwe mensen in de DC zijn:

Dhr. H. v. Bree (ABVA-KABO), Dhr. AJ. Vink (ABVA-KABO), Mw. W.K. Paats (ABVA-KABO), Dhr. B. Schaap (CFO) en Dhr. J.H. Geerdink (CFO). Voor het zomerverlof wordt nader over de Wet op de Privacy gesproken.

Russische onderzeeër in Den Helder? Momenteel zijn 3 particuliere onder nemers bezig een onderzeeër van de

Formatie-onderzoek In principe zijn alle formatie-uitspra ken in het kader van de afgelopen af slanking dit jaar gereed. Als gevolg van de recente functiewisseling van de formatiemedewerker, wordt steunver lening bij de afdeling formatiezaken van de Marinestaf verzocht. Budgette ring Op dit moment wordt er een inte rim regeling ontwikkeld om reeds nu de in het Convenant gemaakte afspra ken m.b.t. prestatie-eisen en budgetten

—

‘~

“Foxtrot”-klasse naar Den Helder te krijgen. Door uitgifte van een soort obligaties probeert men de financiën bij elkaar te krijgen. Het is de bedoe ling deze 91 meter lange onderzeeër een ligplaats te geven bij de oude Rijkswerf en open te stellen voor het publiek tijdens de komende vbootda gen. Op het moment dat dit geschre ven wordt, is er een telefax binnenge komen die de plannen ernstig kan verstoren. Wij houden u op de hoogte.

TA. van Zanten

mei 1991 MEOBTIEK

Koninklijke onderscheidingen Den Helder fljdens een druk bezochte “ALLE HENS” in de kantine werden op woensdag 1 mei aan de heer E.G. van Minnen de versierselen uitgereikt na zijn benoeming tot Ridder in de Orde van Ora~ije-Nassau. In zijn toespraak benadrukte Kolonel Oomen de verdiensten van de heer Van Minnen in zijn tot nu toe doorlo pen carrière bij het MEOB. De heer Van Minnen trad in 1956 in dienst als radiomonteur (vakman B). Na achtervolgend te zijn benoemd tot Rijks werkman (1958), Rijksambtenaar (1960) en Technicus A (1963) werd hij in 1968 bevorderd tot Hoofdtechnicus C. Vanwege zijn technisch en prak tisch inzicht werd de heer van Minnen al snel ingezet op de meer complexe apparatuur op de GW-fregatten te Vlissingen en volgde een coördineren de functie op met name het “TAR TAR”-project. Mede door zijn taktvolle optreden wist hij de uiteenlopende meningen tussen fabrikant en belanghebbenden zoda nig te bespelen dat het project op goe de wijze werd uitgevoerd en boven dien alle besparingen voor de Koninklijke Marine werden gereali seerd. In deze periode werd de heer van Minnen achtereenvolgens aange

•S/.

5? 1.5

MEOB als voor de Koninklijke Mari ne. Vooral tijdens de afsiankingsoperatie en de introductie van het Bedrijfsbe sturingsmodel weet de heer Van Min nen zijn medewerkers/sters op over tuigende wijze te motiveren. Mede voor deze inzet en plichtsbetrachting is, aldus Kolonel Oomen, de heer Van Minnen een zeer gewaardeerd mede werker zowel binnen als buiten het MEOB.,

steld tot groepsleider (1975) en sys teemtechnicus (1978) beiden in de Buitendienst. Na zijn Vlissingse periode werd de heer van Minnen in 1981 belast met de functie van Assistent Projectleider in de Buitendienst te Den Helder met als project de “S-fregatten”. Ook t.a.v. deze schepen wist hij door zijn positie ve opstelling en grote deskundigheid bijzondere prestaties van zijn mede werkers te verkrijgen. In zijn huidige functie als Hoofd Orderbehandeling van het Bedrijfsbureau te Den Helder behartigt hij de vele personele en ma teriële problemen zowel voor het

T.A. van Zanten

Oegstgeest Het is al jarenlang een goed gebruik dat Koninklijke Onderscheidingen die aan MEOB-ers worden toegekend ter gelegenheid van de verjaardag van H.M. de Koningin op het bedrijf wor den uitgereikt op de werkdag vooraf gaand aan de dag waarop deze verjaar dag wordt gevierd. Dit jaar moest dit dus gebeuren op maandag 29 april een dag waarop het bedrijf gesloten was in verband met een verplicht gestelde ADV-dag. Aangezien ook een aantal MEOB-ers de eer te beurt was geval len is gekozen voor een alternatief t.w. het thuis gaan bezoeken van de betrok kenen. Na een aantal voorbereidende aktiviteiten -de decorandi moesten wel thuis zijn- is d direkteur met een klei ne delegatie (mci. de onderscheidin gen, bloemen en gebak) op die maan dagmorgen gereden naar Noordwijk (ir. J.A.M. ter Horst), Leiden (dhr. P. Houweling) en Leiderdorp (dhr. J.W. MEOBTIEK mei 1991

‘~ S

~ .5 4.5

.~‘

.5..

1 S

.::

~_: ~

j~f’

Beij) om hen de toegekende versierse len op te spclden. De reakties waren

heel spontaan en zeer prettig waarbij de plechtigheid in huiselijke kring als 13

zeer speciaal werd ervaren. Ineen con siderans wordt aangegeven wat de ver diensten zijn van degene die de onder scheiding is toegekend.

Omtrent de verdiensten het volgende: JAM. ter Hors! (hoofd SET/Ad vies), officier in de Orde van Oranje Nassau. Ir.

“In verschillende funkties bij VRZLI en MEOB heeft hij zich ontwikkeld tot de autoriteit op het gebied van het navigatiebeleid en de navigatietech nologic bij de Koninklijke Marine. Voorbeelden van de vaak internatio nale projekten waarin betrokkene na mens de KM is opgetreden zijn o.m.: keuze nieuw horizongestabiliseerd kompas voor de nieuwe fregatten, mo difilcatie mijnenjacht systeem Dok kum-klasse, automatisch radar navi gatie systeem, opzet numerieke indicator, voorzitterschap Norlh At lantic Fractation Organisation AC/302 en deelneming in Steering Committee voor aandacht Schips Inertial Naviga tion Sytem en de Technical Support

Group van het NAVSTAR Global Po sitioning System”. Samenvattend kan worden gesteld dat betrokkene gedu rende meer dan twintig jaar als “ship integrator” een duidelijk stempel heeft gedrukt op alle scheepsklassen van de KM. De heerJ.W. Beu (voormalig le teke naar KON/Advies), de zilveren me

daille verbonden aan de Orde van Oranje Nassau. “Na zes jaar sergeant bij de KLu te zijn geweest en drie jaar bij een elektrici teitsbedrijf te hebben gewerkt trad hij op 1 november 1960 als instrumentmaker in dienst bij de VRZLI. Na de fusie is hij als tekenaar tewerkgesteld in welke funktie hij zich heeft ontwik keld tot een betrouwbaar aanspreek punt voor chefs en collega’s waarbij zijn ervaring, valcbekwaamheid en collegialiteit een solide basis vormde. Daarnaast heeft hij zich ingezet voor jeugdwerk in Leiden”. Vierde op 22januari 1991 het 40 jarig ambtsjubileum. De heer P. Houweling (technisch as sistent veifspuiter PB/O), de zilveren medaille verbonden aan de Orde van Oranje Nassau

•0

“Betrokkene trad op 5 februari 1951 in dienst als leerling schilder bij de VRZLI. Door inzet en vakbekwaam heid heeft hij zich opgewerkt tot een waardevol vakman voor het bedrijf. Als technisch assistent was hij -naast de leiding over de werkplaats OBW te Wassenaar- belast met de introduktie van nieuwe technieken en het begelei den/opleiden van nieuwe medewer kers. Zijn loyaliteit, betrokkenheid en inzet is immer gericht geweest op het leve ren van een kwaliteitsprodukt in het belang van het MEOB en de KM”. Vierde op 5 februari j.l. het 40-jarig ambtsjubileum.• HPZ

mei 1991 MEOBTIEK

Feestavond MEOB Oegstgeest Op 27 april jongstleden werd het tra

ditionele Oranjebal gehouden. Ook dit jaar was de organisatie van het feest in handen van de PVMBO. De avond stond in het teken van Oos tenrijk en Tirol. De organisatoren had den de kantine, voor deze gelegenheid, een Oostenrijks tintje gegeven. De ta fels en stoelen waren in lange rijen opgesteld en ter verhoging van de sfeer stonden op de tafeltjes waxine lichtjes. De rode draad van de avond was de dansmuziek verzorgd door het trio “Double Vision”. Dat zij goede dans-

muziek ten gehore brachten, bleek uit het grote animo waarmee werd ge danst. Op een Tiroler avond mochten natuur lijk de schiagers en de traditionele ti roolse jodel niet ontbreken. Hiervoor zorgden Peggy en Richard en de “Bierboom BÖlkes”. De genoemde groep beschikte over twee jodelende zange ressen, gekleed in echte Oostenrijkse klederdracht. Bij de meezingers haak te de zaal vrolijk in en werd er naar hartelust meegedeind. Tot grote hilariteit werd het publiek na dit optreden uitgenodigd de getoonde

danstruckjes na te doen. Hoogtepunten van de avond waren de polonaise, waaraan ook de dochter van DMEOB op uitnodiging van haar va der deelnam, en een optreden van Va der Abraham om 24.00 uur. Deze po pulaire artiest zong veel van zijn bekende nummers, onder andere “het kleine café aan de haven” dat door een ieder uit volle borst werd meegezon gen. Namens de PVMBO, de secretaris!. Flohr

Dagje uit met gepensioneerde MEOB’ers Wij vertrokken vanmorgen met 5 bus sen gelijk met ongeveer 220 mensen om 09.00 uur, ‘t zonnetje schijnt in de bus, maar we kregen ook een enkel buitje onderweg. We gaan nu langs het vliegveld en zien grote vrachtvliegtui gen staan. We gaan nu richting Utrecht en zien nu het Chinees restaurant dat voor het geopend was al failliet was, maar nu is het een Van der Valk res taurant geworden. Het is heel gezellig in de bus met mooie muziek en buiten giet het. We gaan koffie drinken in restaurant Welvaren, om half 11, en krijgen er een heerlijk gebakje bij. We stappen de bus weer in om half 12 en rijden naar Overboon. Dit is Brabant en er is hier veel natuurschoon, ook de wegenaanleg is hier groot, links ligt het meubelplein van Sanders en rechts de bossen. We komen langs de Philipsfabrieken van Eindhoven, de lichtstad met z’n hoge flatgebouwen. Maar nu rijden we weer door de bossen, we komen langs de mooie stad Helmond. De zon gaat weer schijnen, het is on geveer half 1 en we rijden door het Peelgebied, we arriveren in Limburg en krijgen een koffietafel in ‘t Hof van Loon, we passeren nog mooie asper gevelden. We zijn nu in Venray, daar zijn nog veel bossen maar het gaat weer regenen en we komen met een fikse regenbui in Overboon aan. Na de heerlijke koffietafel kunnen we er weer tegen om te gaan wandelen naar het Oorlogs Museum, dat is een groot bos waar binnen en buiten veel van en over de oorlog te zien is. Het is alle maal gebeurd toen wij leefden, maar velen van ons hebben het niet kunnen

navertellen. Wij waren nog jong toen het allemaal gebeurde en beseften niet wat er allemaal gebeurde in de wereld. Maar nu je wat ouder bent geworden zie je de ernst van deze tijd en van toen. Het mag niet meer gebeuren zei men toen met het Jodendom en nu weer in Irak met de Koerden. Maar laten we bidden en hopen dat er toch eens ware Vrede voor alle mensen mag komen. Zovelen lijden honger en dat hoeft niet, er is genoeg maar ver keerd verdeeld in deze wereld. We zijn weer op de terugreis in een flinke hagelbui en het giet maar wij zitten droog, alleen voor de buschauf feur valt het niet mee. Het is bijna half vijf. We rijden over de Waaibrug, bij het plaatsje Eewijk gaat de zon weer schijnen. We rijden nu over de Neder rijn en het is kwart over vijf. Ik zie op

het bord Maarn staan, Driebergen en Zeist, we volgen de spoorlijn, allemaal bossen. Bunnik, Wijk bij Duurstede. Nu de grote stad Utrecht, het gaat nu snel. We passeren het kaasdorp Bodegraven, wereldberoemd om zijn kaas pakhuizen. We zijn in Zoeterwoude, Hoge Rijndijk de Leiderdorpsebrug over, langs de Groenoordhablen. Nu wil ik langs deze weg de chauffeur Dick bedanken voor de mooie reis en de Marine bedrijven ook hartelijk be dankt. Voor zon en regen en mooie muziek in de bus, dat kan allemaal, maarje moet het meemaken. Mijn har telijke dank, ik heb er veel van geleerd en ik heb veel gezien.. Mw. J.P. van Meijgaarden-Walraven

‘L. ~ 1

“~

MEOBTIEK mei1991

bezoeken bezoeken bezoeken bezoeken • bezoeken bezoeken bezoeken • bezoeken bezoeken -

Op 8mei ji. hebben we 19 mensen van

cle technische ondersteuning van de rijks- en gemeentepolitie op bezoek gehad. Dit was een vervolg op een eerder bezoek van enkele deelnemers van dit politiecorps. Enthousiaste lo fuitingen en een uitnodiging voor een tegenbezoek waren ons deel. (foto rechts) 4

—

-i~

w .4

~b1~’~1 :v

Zeer geïnteresseerd in hetgeen bij het MEOB gebeurt was de klas eindexa menkandidaten van de Hendrick de Keyscr MTS uit Amsterdam. Voor mensen met studierichting “fijnme chanische techniek” kwamen ze hier natuurlijk wel terecht in een soort WALHALLA. Hun verbazing en ver wondering staken ze dan ook niet on der stoelen of banken, hetgeen resul teerde in een vragenregen naar de mensen toe die iets over hun afdeling vertelden. En dan valt mij steeds weer op dat we een bedrijf zijn met specia listen die hun zegje kunnen doen en die je moet stuiten om niet helemaal in een stortvloed van technische infor matie onder te sneeuwen.

‘st .:

4’-~’~ Il~” ~

Op7 mei waren er 16 cursisten van de TOKM (Technische Opleidingen Ko ninklijke Marine) bij ons op bezoek. De gasten hebben kennis kunnen ma ken met een stukje marine dat voor hen totaal onbekend terrein was. (foto links)

Rijks bedrijfsgezondheids- en bedrijfsveiligheidsdienst (RBB) MEOB Oegstgeest Spreekuren alleen na telefonische afspraak tst. 2234 W. Stol, arts maandag na 14.00 uur donderdag na 09.00 uur Mevr. C.H. Paardekoper-Boiman, bednjfsverpleegkundige maandag t/m vrijdag van 09.00 - 09.30 uur

MEOB Den Helder Spreekuren alleen na telefonische afspraak 02230-25141 RE. Weber, arts Maandag, dinsdag, woensdag, vrijdag van: 08.30 uur - 09.00 uur en van: 13.30 uur- 16.30 uur.

mei 1991 MEOBTIEK

JAARLIJKSE OEFENING BEDRIJFSBRANDWEREN Dit faar was de oefening bedrijfsbrandweren op het oefencentrum Overvoorde te Rijswijk op28 meif1.

De ploeg van het MEOB moest zich om 16.00 uur melden en om 17.00 uur aantreden voor de wedstrijd/oefening. Nadat de motorspuitaanhanger en de pallet met persluchtapparatuur en per soonlijke uitrusting uit de vrachtwa gen van de Martradi geladen was, werd er omgekleed in bluskleding en moest perslucht worden omgehangen, wat al door een jurylid werd beoor deeld. De bevelvoerder ontving zijn uitrukbericht. Dit luidde: Op het ter rein van oefencentrum Overvoorde wordt een oude melkfabriek gesloopt. Bij de sloopwerkzaamheden wordt ge bruik gemaakt van een snijbranderset op de eerste verdieping. Tevens is er iemand van de gemeente bezig mandflessen met chloor en ammoniak van etiketten te voorzien. Er heeft een knal en gegil geklonken. Daardoor schrikt de man van de gemeente en gooit een ladder om op de mandflessen waar door er chloor en ammoniak vrij komt. De knal en het gegil was afkomstig van de slopers; doordat de acetyleen fles vlam had gevat liepen 2 slopers brandwonden op. De beheerder van het bedrijf zag dit alles en waarschuw

1 S,.

,_,.~

de de brandweer. Uit dit verhaal moest de bevelvoerder zijn conclusies trek ken en de ploeg handelend laten optre den. De brandweer rukte uit en ter plaatse aangekomen werd met adembescherming de man van de gemeente direct gered uit de wolk giftige gassen. Inmiddels waren de waterploeg en pompbediener gereed met de waterwinning zodat de fles acetyleen ge koeld en naar een sloot afgevoerd kon worden. Daarna werden de slopers ge red en het sein “brandmeester” gege ven. De pomp werd weer beladen met het materiaal en over dc finishlijn ge duwd. Moe en bezweet maar redelijk

tevreden werd er gedouched en omge kleed. Daarna was het wachten op de andere ploegen en de prijsuitreiking die om 2 1.30 uur plaatsvond. Van de elf deelnemende ploegen werd dc ploeg o.l.v. P. van Dam bevelvoerder, W. Kuzee & J. Mooyman aanvals ploeg, R.G. Maljers & RJ. Nieuwen burg waterploeg, A. Brouwer pomp bediener, W. de Winter instructeur, als vijfde geplaatst. Zeer tevreden met dit resultaat keerde iedereen om 22.00 uur huiswaarts. PROFICIAT!• W. de Winter

Dienstcommissie verkiezingen Op 24 april f1. zijn voor de derde keer de verkiezingen gehouden voor een nieuwe samenstelling van de dienst commissie. Zoals verwacht mocht worden is deze gebeurtenis niet geheel onopgemerkt aan ons voorbijgegaan.

Elke medewerker van het MEOB ont ving een oproepkaart of kreeg de gele genheid zijn of haar stem schriftelijk uit te brengen. In de maanden vooraf gaande aan de verkiezingen is o.a. via de geelgekleurde informatiebulletins de nodige aandacht besteed aan dit fenomeen. Op de dag suprème werden we verrast door een aantal ludieke ac tiviteiten die in de directe omgeving van het stemlokaal werden veroor zaakt door de aan de verkiezingen deelnemende organisaties. De verkie zingen als zodanig zijn zonder proble men verlopen. De verkiezingscom missie had aan de nodige voorMEOBTIEK mei 1991

bereidende werkzaamheden voldoen de aandacht besteed, zodat een vlotte stembusraadpleging het gevolg was.

Nadat de stemming was beëindigd, kon het tellen van de uitgebrachte stemmen beginnen, hetgeen op een 17

snelle wijze plaatsvond, zodat nog voor de meeste mensen naar huis gin gen, de voorlopige uitslag kon worden omgeroepen. De definitieve uitslag werd de dag erna via een informatiebulletin aan de publikatieborden be kendgemaakt. Voor alle duidelijkheid volgt hieronder nog een opsomming van de gekozenen.

In Oegstgeest voor: Lijst 1 Abva/Kabo Frans de Kleijn Gerrit Molema Hans van Bree Albert Vink Hariy Cohen Tineke Paats Lijst 2 CFO

Dick Havenaar Bas Schaap Lijst 4 CMHF Arie van Duyvenvoorde

In Den Helder voor: Lijst 1 Abva/Kabo Huug Varkevisser Fred Simons

De verkiezingsuitslag vergeleken met voorgaande verkiezingen. Oegstgeest

1985

1988

1991

1985

1988

1991

ADVA/KABO

Lijst 2 CFO Henk Geerdink Lijst3AC

Ruud de Hoog

Ongeorgan. Totaal Opgeroepen Opkomst Kiesdeler Den Helder ABVA/KAEO

Ongeorgan. Totaal Opgeroepen Opkomst Kiesdeler Wanneer de uitslag over beide vestigingen samengeteld zou worden: Opgeroepen — 1001, Zetels — 13, Geldig — 728, Kiesdeler — 56. ABVA/K~.B0 — 462 stemmen — 63,4% — 8 zetels, rest 14 — definitief CFO — 154 stemmen — 21,2% — 2 Zetels, rest 42 — definitief — 40 stemmen — 5,5% — 0 zetels, rest 40 — definitief CI4HF — 72 stemmen — 9,9% — 1 zetels, rest 16 — definitief

8 3 1 1

mei 1991 MEOBTIEK

PUZZELLADDER Met puntenverlies: Hr. P. van der Burg f25,00 Hr. A. Bal [15,00 Zonder puntenverlies: Hr. C. Duistermaat f10,00 Punten: Naam: 4 Hr. C. de Graaf 4 Hr. C. Duistermaat 4 Hr. C.L. Moraal Hr. J.W. van Markus 4 Hr. K. Varkevisser 4 Hr. J. Brouwers 5 Hr. G. v.d. Laan 6 Hr. C. Haasnoot 8 Hr. H. de Best 8 Hr. J.W. de Groot 8 Mw. M. van Voorene-Weymar 8 Mw. P.M. van Duyvenbode 8

Horizontaal: 1. 10. 11. 12. 14. 15. 16. 17. 19. 20. 21. 23. 25. 27. 28. 29. 30. 31. 33. 34. 35. 37. 38. 40. 41. 42. 44. 45. 47. 49.

Oplossing Puzzel maart 1991

Pun ten: Naam: Mw. M.C.J. Jansen 11 Hr. J.W. Ruben 12 Hr. T. Borreman 12 Mw. P. Grootjans-Martens 12 13 Hr. P. Guyt Mw. J.M. Ruben-van Noord 13 Mw. I. Varkevisser-Kuyt 15 Mw. C. Schipper-van Duin 19 20 Mw. C. Naafs-de Boer Hr. J.J.J. Muliers 22 23 Hr. J. Jongeleen 24 Hr. D. van Schoneveld 24 Mw. J. Kuhn-Grootjans Hr. F.L. Wiesenfeld 25 Hr. D.R. van der Neut 29 Hr. G. Wesselius 29

Puzzels inleveren voor 1 juli 1991 bij J. van der Zalm, afd. ONNI.

Belangrijk document. Kon. oord bij Apeldoom. Kapot. Voorzetsel. Opd.racht. Klein kind. Ouderwetse jongensnaam. Bier. Eerste toon. Duw. Europese. Baan voor balspel. Smeer Afkorting van compagnie. Zonnegod. Windrichting. Aurora. Voorvechter voor de vrijwording van Albanie uit de Turkse overheersing. Voor. Z.Afrikaanse grootheid. Standplaats van een beeld. Noot. Sportlat. Gewicht. Gebeuren in Assen. Getal (Eng.). Miljoen Hertz. Middag. Voorzetsel. Onzijdigheid.

B 0 0 0 s c z0 N E E N s 3N E L B A A ~ 0 E E L p R 5G R 0 E N 0 6E c u s L A 1N I T R 0 s 8 0 R A A L E 90 K A p I 0 oT E R p E E 1s L A A p L 2c I R c E H 3H E M E p E I~ A T M E N R 5P s A L M T 1

A p p E IN T A s E T 0 A s v E IT E R F E R E N T L R A R E A E L N 0 E N

R E A

G L

E R 0

cH uT

14 15

B v I E T R E I 0 T A R T T I R c A E E cEEL E I I M p 0 R T p M A N 0 E A A M T A M T 0 E A A I I R E L G E

N E L I E T N R u G E u u E R E E E R E

Crist. dag. Munt. Godin van de dageraad. Bolster der noot. In het rijtje van ben en zijn. Zang of spel van allen tegelijk. Luim. Goed. Sterrenlicht. Windrichting (Eng.).

MEOBTIEKmei 1991

16. 18. 20. 22. 24. 26. 28. 32.

::l ::l

-20

bll

0 0

;:r:;

Verticaal: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 13.

R E

Militair. Vogeleigenschap. Familielid. Pek. Kier. Ontkenning (Eng.). Rondhout. Vogel.

33. 36. 39. 41. 43. 45. 46. 48.

Naschrift. Titel. Krijgsmacht. Voorzetsel. Gewoonte om in stand te blijven. Thans. Dichtbij. Noot. 19

PZ-ters PZ4ers - PZ-ter~ PZ-ters Pl. ers PZ-ters PZ-ters -

In Dienst L.H.J. van Vliet H.P. Overdijk C. Ouwehand J.P. Oosthuizen P. Ploeg AJ.A. Hoppenbrouwer R.J. Aamoudse R. Bekkers A.P. Zuidwegt Mevr. J.M.T. Stuyvenberg Luycks Mevr. D.J. Verschoor 1. Fasseur

VUT 20-03-91 01-04-91 014)4-91 01-04-91 01-04-91 22-04-91 01-05-91 01-05-91 01-05-91

Bedr. Adm./O Adv./O (NAT) PBIO (GRO) bureau TOF/il Buitendienst/H AZJHHD/O Adv./O (WOAP) Techn.Staf/PB/O Adv./O (ELM)

06-05-91 13-05-91 19-05-91

HHD/H BB/H PB/O (OBW)

17-03-91 01-04-91 14-04-9 1 01-05-91 014)5-9 1 01 -05-91 05-05-91

AZIO (HHD) PB/O (IM) Techn.Staf/PB/O AZ HHD/H Buitendienst/H Adv/O (SNC)

A.W. van der Plas

A. van Delft

1~RQGRAMMA NAUONALE VLOOĂ?DAGEN TE DEN HELDER 21,22 en 23 juni 1991 09.00

Nieuwe Haventerrein en traditiebmer Rijkswerf open voor publiek, schepen open voor bezichtiging. 09.30-16.15 Rondvaarten met sleepboten in de haven (ieder kwartier), vertrek vanaf houten steiger 19. Op uw plattegrond is dat nummer II. 09.30-16.30 Pendeldiensten met landingsvaartuigen tussen houten steiger 12 en houten steiger 5. Zie plattegrond nummer 12. 09.45-10.00 Afdalingen door mariniers vanuit een Lynx helikopter. 10.00-16.00 Duikdemonstraties in duiktank nabij de expositietent (ieder uur). Zie nummer 10 op uw plattegrond. 10.00-16.00 Demonstraties met onderzeebootmodellen op steiger 19 (ieder uur). Zie plattegrond letter f. 10.00-16.00 Demonstraties met scheepsmodellen nabij recreatietent. Zie plattegrond nummer 9. 10.00-10.30 Optreden Tamboers en Pijpers tussen steiger 22 en 18. Langs de Zuidwal, zie plattegrond. 10.00-17.00 Helders Marinemuseuni open voor het publiek. 10.30-10.45 Demonstratie met een Seeking helikopter. 10.45-11.00 Demonstratie varen met rubberboot door mariniers. 11.00-11.15 Demonstratie door Orion vliegtuigen. 11.15-11.30 Parachutespringen door mariniers vanuit een Lynx helikopter. 11.30-11.45 Afdalingen door mariniers vanaf de collimatietoren. 11.45-12.15 Reddingsdemonstratje door reddingsbootllanclingsvaartuig en een Lynx helikopter. 12.30-13.30 Lunchconcert door de Marinierskapel der Koninklijke marine bij de recreatietent. Zie plattegrond nummer 9. 14.00-14.15 Afdalingen door mariniers vanuit een Lynx helikopter. 14.15-14.30 Demonstratie door een Orion vliegtuigen. 14.30-14.45 Demonstratie varen met een rubberboten door mariniers. 14.45-15.15 Optreden Tamboers en Pijpers tussen steiger 22 en steiger 18. Langs de Zuidwal, zie plattegrond. 15.15-15.45 Reddingsdemonstratje door reddingsbootllandingsvaartuig en een Lynx helikopter. 15.45-16.00 Afdalingen door mariniers vanaf de collimatietoren. 16.00-16.15 Parachutespringen door mariniers vanuit een Lynx helikopter. 16.15-16.30 Demonstratie met een Seeking helikopter. 17.00 Einde programma.

WIJZIGINGEN IN lIET PROGRAMMA VOORBEhOUDEN 7!!

22-05-9 1

Overleden

Met ontslag G.B. van Duijn-Nijgh M.J. Aarents J. Reijngoudt R. Komman Mevr. J. de Wolf J.M. van der Zee M.G.J.Koers

18-04-9 1

Z-t rs