Νομοθεσια οινων πτυχιακη εργασια by Wine Story

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΑΘΗΝΑΣ

ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΙΝΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΜΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ (Π.Ο.Π) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ – ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΤΙΚΕΤΩΝ

ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΣΚΟΥΡΛΗ ΑΝΘΗ

ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ:

ΑΘΗΝΑ 2014 i

ΔΡ.ΤΑΤΑΡΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θα ήθελα να εκφράσω τις ειλικρινείς και θερµές ευχαριστίες µου σε όσους συνέβαλαν στην ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η παρούσα εργασία μελετά την νομοθεσία των ελληνικών οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης για τις περιφέρειες της Δυτικής Ελλάδας και των Ιόνιων νησιών όσον αφορά τον ορισμό, τις προδιαγραφές, την επισήμανση, παρουσίαση και κριτική αξιολόγηση των ετικετών. Αρχικά προσδιορίζεται η έννοια της «Ονομασίας Προέλευσης» ενώ πραγματοποιείται μία ανασκόπηση των προηγούμενων ορισμών της, μέσα από την Ευρωπαϊκή και Εθνική νομοθεσία οίνου. Στη συνέχεια ακολουθεί μια εκτενής παρουσίαση των αμπελουργικών ζωνών και των τεχνικών φακέλων, για τις εν λόγω περιφέρειες όπως επίσης και η αξιολόγηση των ετικετών των αντίστοιχων οίνων. Η πτυχιακή εργασία ολοκληρώνεται με την παράθεση των συμπερασμάτων, όσον αφορά την ορθή χρήση της νομοθεσίας καθώς επίσης και την ομοιομορφία των φιαλών και ετικετών ανά ζώνη Π.Ο.Π. .

ABSTRACT

The present study examines the legislation of Greek wines with a «Protected Designation of Origin» for the regions of Western Greece and the Ionian island regards the labeling, presentation and critical evaluation of labels. Firstly the term of «Designation of Origin» is defined while a review of previous definitions is made, through the European and National legislation of wine. Subsequently a detailed presentation of the wine-growing areas for these regions is presented as well as an evaluation of the corresponding label wines. The graduation project is completed with the quotation of the conclusions regarding the proper use of the legislation and also the uniformity of the bottles and labels per zone P.D.O.

iii

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ................................................................................................................. iii ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΗ ........................................................................................................................................................ 1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ .................................................................................................................. 1 ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ .................................................................................................................................................... 3

2.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ....................... 3 2.2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ – Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ: ................................................... 5 2.2.1 Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ .......................................................... 5 2.2.2 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ....................................................................................... 6 2.2.3 ΕΝΑΡΜΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ.................................................................................................. 6 2.2.4 ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΟΙΝΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥ 2008 ........................................................... 8 2.3 ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ .............................................................................. 11 2.3.1 ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ .......................................................................... 11 2.4.2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ, ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΣΙΩΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ............................................... 21 2.4.3 ΕΝΑΡΜΟΝΗΣΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ............................................................................................................ 21 ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ ........................................................................................................................................................ 24

3.1 .ΟΙΝΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ . 24 3.2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ......................................................................... 27 3.2.1 ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ ............................................................................... 43 3.3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ .................................................................... 76 3.3.1 ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ........................................................................ 86 4.1 ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ ............................................... 134 4.1.1 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΟΙΝΟΥΣ ................................................... 135

4.2 ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ .................................................. 137 4.2.1 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΑΛΑΙΩΣΗΣ ............................................................................... 138 4.2.2 ΓΛΩΣΣΑ ......................................................................................................... 139 4.2.3 ΈΛΕΓΧΟΙ ....................................................................................................... 140 4.2.4 ΚΥΡΩΣΕΙΣ. .................................................................................................... 141 4.2.5 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ RESERVE .................................................................................. 141 4.2.6 ΕΝΔΕΙΞΗ ΠΥΡΓΟΣ ........................................................................................ 142 4.2.7 ΤΑΙΝΙΕΣ ΕΛΕΧΓΟΥ ....................................................................................... 144 4.2.8 ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΟΙΝΩΝ ........................................ 145 4.3 ΟΔΗΓΟΣ ΕΤΙΚΕΤΩΝ........................................................................................ 150 ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΜΠΤΗ ................................................................................................................................................. 166

5.1 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΟΙΝΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ .......................................................................................................... 166 5.2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑΣ ΦΙΑΛΩΝ ............................................................. 176 5.3 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΦΙΑΛΩΝ............................................................... 180 ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΚΤΗ ....................................................................................................................................................... 182

6.1 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΤΙΚΕΤΩΝ ............................................................................... 182 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ : ................................................................................................................................................... 221 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ : ........................................................................................................................................................ 224

ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΡΩΤΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Νομοθεσία των οίνων αποτελεί το μέσο για την προστασία του καταναλωτή από την νοθεία ,την παραπλάνηση, καθώς επίσης και τη βελτίωση της ποιότητας του οίνου. Ένας από τους τρόπους εξασφάλισης της ποιότητας των οίνων, αποτελεί η έννοια της Ονομασίας Προέλευσης, που συνεπάγεται οίνους προερχόμενους από συγκεκριμένες ποικιλίες αμπέλου, από οριοθετημένες περιοχές, όπου εφαρμόζονται συγκεκριμένες αμπελουργικές και οινολογικές πρακτικές. Οι οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδας «Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης» περιλαμβάνουν τις κατηγορίες ελληνικών οίνων «Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας» (Ο.Π.Α.Π) και «Ονομασίας Προέλευσης Ελεγχόμενη» (Ο.Π.Ε). Οι περιοχές στις οποίες παράγονται οι οίνοι Π.Ο.Π αποτελούν τις ιστορικές αμπελουργικές και οινοπαραγωγικές περιοχές του αμπελώνα της Ελλάδας. Οι οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδας υπόκεινται σε δεσμεύσεις όσον αφορά τις ενδείξεις και άλλες πληροφορίες που μπορούν να αναγράφουν στην ετικέτα. Οι δεσμεύσεις αφορούν τους χρόνους παλαίωσης οξειδωτικής, εντός βαρελιού και αναγωγικής, εντός φιάλης, αλλά και την αμπελοοινική εκμετάλλευση τους. Έχουν οροθετηθεί αμπελουργικές ζώνες με βάση όρια κοινοτήτων όπως επίσης και κάποιες δεσμεύσεις ως προς τα υψόμετρα ή φυσικά και τεχνητά όρια. Με την εξαίρεση δύο περιοχών, οι ποικιλιακές συνθέσεις ορίζονται μόνον από ελληνικές γηγενείς ποικιλίες αμπέλου. Σε όλες τις ζώνες υπάρχουν δεσμεύσεις ως προς τις μέγιστες επιτρεπόμενες στρεμματικές αποδόσεις και διάφορες άλλες προϋποθέσεις ως προς τις οποίες οι οίνοι ελέγχονται. Οι οίνοι Π.Ο.Π, που φέρουν υποχρεωτικώς στο λαιμό της φιάλης μια χαρακτηριστική ερυθρή ταινία, πρέπει απαραιτήτως να παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται εντός της αμπελουργικής ζώνης τους. Εκτός δηλαδή από τα σταφύλια που προέρχονται υποχρεωτικώς από τη ζώνη, η οινοποίηση πρέπει να γίνεται σε οινοποιεία που έχουν εγκαταστάσεις εντός αυτής. Για τον καθορισμό των προϋποθέσεων χρησιμοποίησης ενδείξεων των διαφόρων τοπικών οίνων (οίνοι Π.Γ.Ε) και αναγνώρισης ονομασιών προέλευσης (οίνοι Π.Ο.Π), η νομοθεσία έχει προβλέψει και καθορίσει μια σειρά από νομοθετήματα, κυρίως υπουργικές αποφάσεις, ενώ νόμοι προεδρικά διατάγματα και εγκύκλιοι ενδέχεται να αναφέρονται επίσης σε σχετικά ζητήματα. Οι συγκεκριμένοι κανόνες δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ενώ η συστηματική αναζήτησή τους γίνεται μέσω εξειδικευμένων βάσεων δεδομένων, που απαιτούν ιδιαίτερη εξοικείωση, προκειμένου η έρευνα να είναι πλήρης. Το ίδιο ισχύει και για τις ελληνικές δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την 1

ερμηνεία και την εφαρμογή των σχετικών κανόνων. Επίσης, το ελληνικό αμπελοοινικό δίκαιο καθορίζει τους όρους έγκρισης και χρήσης παραδοσιακών ενδείξεων οίνων, οι οποίες αναγνωρίζονται και προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ελληνική οινική νομοθεσία προβλέπει δύο μεγάλες κατηγορίες ελληνικών οίνων:  «Οίνοι Ονομασίας Προέλευσης» (V.Q.P.R.D – Vin de Qualité Produit Dans Une Région Déterminée), που περιλαμβάνουν τους οίνους Ο.Π.Α.Π και Ο.Π.Ε. Είναι δηλαδή οι οίνοι με «Ονομασία Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος» και οι οίνοι με «Ονομασία Προελεύσεως Ελεγχόμενη», αντίστοιχα (οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδας)  «Επιτραπέζιοι Οίνοι» όπου περιλαμβάνονται οι «Τοπικοί Οίνοι» δηλαδή οι οίνοι Π.Γ.Ε της Ελλάδας και οι οίνοι με «Ονομασία κατά Παράδοση» και οι απλοί Επιτραπέζιοι Οίνοι. Στα παρακάτω κεφάλαια θα παρατεθούν τα νομοθετήματα και οι προδιαγραφές που αφορούν τους εν λόγω οίνους με τις τελευταίες τροποποιήσεις τους, όσον αφορά την Ευρωπαϊκή και την Εθνική νομοθεσία, καθώς επίσης και το σύνολο των ετικετών των οίνων Π.Ο.Π για τις περιφέρειες Δυτικης Ελλάδος και Ιόνιων Νήσων. Σκοπό της πτυχιακής αποτελεί η κριτική αξιολόγηση των ετικετών, καθώς επίσης και η παρατήρηση της ομοιομορφίας των φιαλών, ανά αμπελουργική ζώνη Π.Ο.Π.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΥΤΕΡΗ 2.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Ονομασία προέλευσης είναι η ονομασία μιας περιοχής, μιας συγκεκριμένης τοποθεσίας ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις μιας χώρας και περιγράφει το προϊόν που ανταποκρίνεται στις ακόλουθες απαιτήσεις: I.

Η ποιότητα και τα χαρακτηριστικά του οφείλονται κύρια στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον(φυσικοί και ανθρώπινοι παράγοντες),

II.

Τα σταφύλια από τα οποία παράγεται προέρχονται αποκλειστικά από αυτή την γεωγραφική ζώνη,

III.

Παράγεται στην συγκεκριμένη γεωγραφική ζώνη,

IV.

Προέρχεται αποκλειστικά από ποικιλίες αμπέλου του είδους Vitis Vinifera.

Οι ποικιλίες αυτές είναι απόλυτα προσαρμοσμένες στις

εδαφοκλιματικές συνθήκες της

περιοχής οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι δίνουν οίνο υψηλής ποιότητας . Οι αμπελώνες από τους οποίους προέρχονται τα σταφύλια είναι χαμηλής απόδοσης αλλά υψηλής ποιότητας . Ο οίνος παρασκευάζεται με βάση την παραδοσιακή οινολογική τεχνική της περιοχής , προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της σύγχρονης τεχνολογίας , ωριμάζει ή και παλαιώνει κάτω από ειδικές συνθήκες που αξιοποιούν και διαμορφώνουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του . Έχει ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά και δική του

προσωπικότητα που εξαρτάται από το

οικοσύστημα της περιοχής (συνδυασμός τόπου παραγωγής , κλιματολογικών συνθηκών και ποικιλίας σταφυλιού) Ένα κρασί που έρχεται στην αγορά εμφιαλωμένο με το τοπωνύμιο μιας περιοχής , προέρχεται από αμπελουργική ζώνη νομοθετικά οριοθετημένη της οποίας το όνομα φέρει στην ετικέτα του και μέσα στα όρια της οποίας καλλιεργούνται οι ποικιλίες σταφυλιών από της οποίες παράγεται . Η σύγχρονη εθνική αμπελοοινική νομοθεσία όπως την γνωρίζουμε σήμερα, ξεκινά με το νομοθετικό διάταγμα Ν.Δ. 243 (ΦΕΚ144Α’/25.07.1969) περί βελτιώσεως και προστασίας της αμπελουργικής παραγωγής. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε το έργο της Διευθύντριας του Ινστιτούτου Οίνου Σταυρούλας Κουράκου–Δραγώνα, που απέβλεπε στη δημιουργία ενός εθνικού πλαισίου για την έγκριση των κατάλληλων κρασιών, που θα είχαν στο εξής το δικαίωμα 3

να χαρακτηρίζονται από το γεωγραφικό όνομα της τοποθεσίας παραγωγής τους είτε ως «ονομασία προέλευσης ελεγχόμενη» είτε ως «ονομασία προέλευσης ανωτέρας ποιότητος». Μετά το 2010, οι όροι ΟΠΑΠ και ΟΠΕ αντικαταστάθηκαν με τον όρο ΠΟΠ και δημιουργήθηκε για κάθε οίνο ειδικός τεχνικός φάκελος που περιλαμβάνει τις προδιαγραφές με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του. Στην Ελλάδα η Ονομασία Προέλευσης αναφέρεται σε ευρύτερες αμπελουργικές ζώνες ενώ σε άλλες χώρες , όπως η Γαλλία ο όρος αντιστοιχεί σε μικρότερες κοινότητες ή τοπωνύμια .

ΠΙΝΑΚΑΣ 2.1 Οι Αλλαγές στις Ονομασίες των Οίνων

ΠΑΛΙΑ ΟΝΟΜΑΣΙΑ Οίνος

ΝΕΑ ΟΝΟΜΑΣΙΑ

Προστατευόμενης

Ονομασίας

Προέλευσης

(Ο.Π.Α.Π) Τοπικός Οίνος Ονομασία κατά Παράδοση

Προστατευόμενη

Ονομασία

Προέλευσης(Π.Ο.Π) Προστατευόμενης

Γεωγραφικής

Ένδειξης

(Π.Γ.Ε) Ονομασία κατά Παράδοση Οίνοι(χωρίς γεωγραφική ένδειξη)

Επιτραπέζιος οίνος

Οίνοι με δυνατότητα αναγραφής ποικιλίας και έτους εσοδείας

2.2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ – Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ: 2.2.1 Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Το αµπέλι, έχει σύµφωνα µε τους παλαιοντολόγους, προϊστορία πολλών εκατομμυρίων ετών. Απολιθωμένα κλήµατα ηλικίας 70 εκατομμυρίων ετών αποτελούν την αρχαιότερη επιστηµονική απόδειξη της ηλικίας της αµπέλου. Το πρώτο ελληνικό νομοθετικό κείμενο για το κρασί βρέθηκε στην Θάσο, είναι σκαλισμένο σε μία μαρμάρινη πλάκα (420-400 π.χ.) και φυλάσσεται στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού. Ο νόμος αυτός καθόριζε την τυποποίηση του οίνου αναφέροντας ότι για όποιον αγόραζε οίνο σε πιθάρι, η αγορά θα είχε ισχύ μόνο όταν το πιθάρι φέρει σφραγίδα. Με τον τρόπο αυτό ελεγχόταν το περιεχόμενο του πιθαριού και προστατευόταν ο καταναλωτής από νοθείες και πράξεις λαθρεμπορίας , ενώ παράλληλα η όλη διαδικασία χρησίμευε για την επιβολή φόρων. Η σφραγίδα είχε δύο λέξεις π.χ. ΘΑΣΙΩΝ και το όνομα του οινοποιού. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο θάσιος νόμος προέβλεπε ότι κανένα πλοίο της Θάσου δεν θα μπορούσε να εισάγει οίνο από την αλλοδαπή στο νησί. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλιζόταν η προστασία του κρασιού από προσμίξεις και απομιμήσεις. Ακόμα όσα πλοία με ξένο κρασί πλησίαζαν το νησί, δημεύονταν. Σε πολλές πόλεις μάλιστα υπήρχαν ειδικοί νόμοι για να εξασφαλίζουν την ποιότητα του κρασιού αλλά και την προστασία του υγιούς οινεμπορίου. Σε αρχαία ναυάγια έχουν βρεθεί αμφορείς που μετέφεραν το κρασί στις αγορές της εποχής εκείνης και μάλιστα αναγράφονταν ο τόπος παραγωγής. Οίνος όπως θα λέγαμε σήμερα με ονομασία προέλευσης. Ο περίφημος Αρούσιος οίνος της Χίου , ο Λέσβιος με τα έντονα αρώματα και ο υπνωτικός θάσιος ήταν οι πιο ακριβοπληρωμένοι κατά τον 4ο π.χ. αιώνα. Αργότερα μετά την κλασσική εποχή απέκτησαν μεγάλη φήμη και τα κομψά Κρασιά της Ρόδου, της Κω και των λοιπών Δωδεκανήσων, τα γλυκά και ισορροπημένα της Θήρας ,της Κρήτης και της Κύπρου. Οι ομοιότητες που υπάρχουν ανάμεσα στην νομοθεσία της αρχαίας Ελλάδος για τα κρασιά ποιότητας που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και την νομοθεσία της Ε.Ε είναι εκπληκτική.

2.2.2 Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Οι ανάγκες για μεγάλη παραγωγή οίνου από την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνα ήταν πολύ περιορισμένες και οι οίνοι προορίζονταν για τοπική κατανάλωση. Μόνο στην Πάτρα και την Αττική ιδρύθηκαν κάποια οινοποιεία που παρήγαγαν εμφιαλωμένους οίνους. Λόγω των ασθενειών που ρήμαζαν την Ευρώπη (Ωίδιο, Περονόσπορος, Φυλλοξήρα) η ζήτηση των ελληνικών οίνων αυξήθηκε, με αποτέλεσμα να παράγονται οίνοι από ξηρή σταφίδα. Το 1928 η Γαλλία ,η Γερμανία , Αγγλία , Βέλγιο απαγορεύουν την εισαγωγή ξηροσταφιδητών, ενώ η πολιτεία προσαρμόστηκε ουσιαστικά στις απαιτήσεις του εξαγωγικού εμπορίου με τον νόμο «περί εμπορίας των οίνων και προστασίας της οινοπαραγωγής». Έως το 1960 σε αντίθεση με άλλες χώρες στην Ελλάδα δεν υπήρξαν ποτέ ενιαίες αμπελουργικές εκτάσεις. Η παραγωγή οίνου δεν απαιτούσε ιδιαίτερη τεχνολογία, η διακίνηση του οίνου γινόταν χύμα με αποτέλεσμα να μην δημιουργούνται προβλήματα, όπως αυτά που εμφανίζονταν στην παραγωγή και διακίνηση των εμφιαλωμένων οίνων. Εκείνη την περίοδο, οι γευστικές απαιτήσεις δεν ήταν υψηλές και η αλλαγή της κατάστασης ήρθε μετά με την σταδιακή άνοδο του βιοτικού επιπέδου όπου η οινοποιεία για να ανταποκριθεί βελτίωσε σταδιακά την ανάπτυξη του εξοπλισμού, των οινοποιείων και των αποθηκευτικών χώρων. Παράλληλα οι πωλήσεις των εμφιαλωμένων οίνων αυξήθηκαν.

2.2.3 ΕΝΑΡΜΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ Σταδιακά η Ε.Ε εφαρμόζει την κοινή αμπελοοινική πολιτική της. Αποτέλεσμα της προσπάθειας για αναδιοργάνωση ήταν η ψήφιση ενός νόμου το 1969 ‘’για την βελτίωση και προστασία της αμπελουργικής παραγωγής ‘’, που ουσιαστικά τέθηκε σε εφαρμογή το 1976. Η οινολογική έρευνα δεν εστιάστηκε τόσο σε θέματα τεχνολογικά όσο κυρίως στην μελέτη των δυνατοτήτων των κυριότερων ποικιλιών που καλλιεργούνταν στον ελληνικό χώρο, προκειμένου να εντοπίσει τις ζώνες που ήταν πιο πρόσφορες για την παραγωγή οίνων ποιότητας. Για να γίνει σωστά η αναδιοργάνωση της αμπελοοινικής Ελλάδας, χωρίς να υιοθετηθούν τυφλά, ξένα συστήματα κακώς προσαρμοσμένα με την ελληνική πραγματικότητα, έπρεπε να μελετηθούν έστω και επιφανειακά τα ελληνικά δεδομένα ώστε να ακολουθηθεί ο σωστός δρόμος. Με αυτό τον τρόπο,

η χώρα μας βρέθηκε να έχει καθορίσει ονομασίες προέλευσης πριν τεθεί σε ισχύ η κοινή πολιτική της Ε.Ε για τους οίνους. Η πρώτη πράξη που υπήρξε και το ξεκίνημα για την θέσπιση Κοινής Αγοράς Οίνων στην Ε.Ε, παρόλο που δεν αφορούσε μόνο τον οίνο αλλά όλα τα προϊόντα, ήταν το κοινό Δασμολόγιο που εγκρίθηκε το 1959. Η κατάσταση που επικρατούσε στον αμπελοοινικό τομέα ήταν αισιόδοξη για τους παραγωγούς, δεδομένου ότι η κοινότητα είχε διαρκώς μεγαλύτερες ανάγκες σε οίνο. Οι πρώτες διατάξεις της Ε.Ε το 1962 αφορούσαν την σύσταση αμπελουργικών μητρώον και την ετήσια δήλωση παραγωγής και αποθεμάτων όπως επίσης και την θέσπιση κανονισμών για τους οίνους ονομασίας προέλευσης. Το 1970 εμφανίστηκαν τα πρώτα συμπτώματα υπερπαραγωγής με αποκορύφωση το 1974. Για τον λόγο αυτό η φύτευση νέων αμπελώνων στις περιοχές παραγωγής επιτραπέζιων οίνων απαγορεύτηκε, ενώ θεσπίστηκαν πριμοδοτήσεις για την εκρίζωση. Από το 1980 θεσπίστηκε ένα νέο καθεστώς με σκοπό την μείωση του αμπελουργικού δυναμικού, που προέβλεπε την εκρίζωση των αμπελιών και την παραίτηση από το δικαίωμα φύτευσης . Το 1992 με τον κανονισμό 2081/92 η Ε.Ε θέσπισε για πρώτη φορά το καθεστώς, για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και την ονομασία προέλευσης των γεωργικών προϊόντων και με τον κανονισμό 2082/92 το καθεστώς για τις βεβαιώσεις ιδιοτυπίας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Το 2006, με σκοπό την βελτίωση του συστήματος, οι παραπάνω κανονισμοί αντικαταστάθηκαν από τους

510/06 και 509/06 αντίστοιχα χωρίς

ωστόσο να μεταβληθεί το πεδίο εφαρμογής και η σκοπιμότητα τους. Σύμφωνα με τους παραπάνω κανονισμούς και στο πλαίσιο του επαναπροσανατολισμού της κοινής αγροτικής πολιτικής (Κ.Α.Π), οι αγρότες έχουν την δυνατότητα να στραφούν σε μορφές ολοκληρωμένης ανάπτυξης της υπαίθρου, μέσω της διαφοροποίησης της γεωργικής πολιτικής. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα αφενός στους παραγωγούς (ιδίως των μειονεκτικών και απομακρυσμένων περιοχών) να προωθήσουν ευκολότερα τα προϊόντα τους που παρουσιάζουν εξειδικευμένα χαρακτηριστικά, πετυχαίνοντας καλύτερες τιμές στην αγορά και βελτιώνοντας έτσι το εισόδημα τους. Αφετέρου οι καταναλωτές έχουν την δυνατότητα να αγοράζουν προϊόντα ποιοτικά, με εγγυήσεις για την παραγωγή, την επεξεργασία και την γεωγραφική καταγωγή τους.

2.2.4 ΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΟΙΝΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥ 2008 Οι περιοχές που παράγονται οι οίνοι Ο.Π.Α.Π (Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας ) είναι ουσιαστικά οι ιστορικές αμπελουργικές και οινοπαραγωγικές περιοχές των αμπελώνων της Ελλάδας. Εκεί έχουν οριοθετηθεί αμπελουργικές ζώνες με βάση τα όρια των κοινοτήτων (και κάποιες δεσμεύσεις ως προς τα υψόμετρα ή τα φυσικά και τεχνητά όρια). Με την εξαίρεση δύο περιοχών, οι ποικιλιακές συνθέσεις ορίζονται μόνο από ελληνικές γηγενείς ποικιλίες αμπέλου. Σε όλες τις ζώνες υπάρχουν δεσμεύσεις ως προς τις μέγιστες στρεμματικές αποδώσεις και διάφορες άλλες προϋποθέσεις ως προς το οποίο οι οίνοι ελέγχονται. Οι οίνοι Ο.Π.Α.Π, που φέρουν υποχρεωτικός στο λαιμό της φιάλης μια κρατική αριθμημένη χαρακτηριστική κόκκινη ταινία, πρέπει απαραιτήτως, να παράγονται σε οινοποιεία που βρίσκονται εντός της αμπελουργικής τους ζώνης. Δηλαδή εκτός από τα σταφύλια που προέρχονται υποχρεωτικός από την ζώνη, η οινοποίηση πρέπει να γίνεται σε οινοποιεία που έχουν εγκαταστάσεις εντός αυτής. Όμως, η ωρίμανση σε βαρέλια, η εμφιάλωση και η αναγωγική παλαίωση, μπορούν να γίνονται και σε εγκαταστάσεις εκτός ζώνης. Οι οίνοι Ο.Π.Α.Π έχουν δικαίωμα να αναγράφουν στην ετικέτα τους το έτος συγκομιδής εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους συγκομίζονται το εν λόγω έτος. Επίσης, οι οίνοι Ο.Π.Α.Π έχουν δικαίωμα αναγραφής στην ετικέτα τους της ή των ποικιλιών όταν αυτές συμμετέχουν τουλάχιστον κατά 85% στην παραγωγή του. Οι ζώνες των οίνων Ο.Π.Ε (Ονομασία Προέλευσης Ελεγχόμενη) είναι εξίσου ιστορικές αμπελουργικά και καθορισμένες γεωγραφικά περιοχές, στις οποίες οι οίνοι Ο.Π.Ε παράγονται από οινοποιεία μέσα στην ζώνη. Οι οίνοι Ο.Π.Ε που φέρουν υποχρεωτικώς στο λαιμό τους μια χαρακτηριστική μπλε ταινία, έχουν όλες τις προϋποθέσεις των οίνων Ο.Π.Α.Π και επιπλέον παράγονται από σταφύλια επιλεγμένων αμπελώνων, χαμηλών στρεμματικών αποδόσεων που καλλιεργούνται σε εδάφη κατάλληλα για την παραγωγή οίνων ποιότητας. Επιπλέον πληρούν συγκεκριμένους όρους όσον αφορά στο σύστημα κλάδευσης των αμπελώνων και την ελάχιστη περιεκτικότητα του γλεύκους σε σάκχαρα (Ν.Δ 243/1969 και Ν.Δ 427/76) περί βελτιώσεως και προστασίας της αμπελουργικής παραγωγής.

Οίνος Γλυκός Φυσικός : (Vin Doux Naturelle): i.

Οι οίνοι που ανήκουν στην κατηγορία Ο.Π.Ε πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις :

ii.

Προέρχονται από γλεύκος με αρχικό αλκοολικό φυσικό τίτλο τουλάχιστον 12 %vol.

iii.

Έχουν Αποκτημένο Αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 15 %vol και όχι ανώτερο από 22% vol

iv.

Έχουν Ολικό Αλκοολικό Τίτλο τουλάχιστον 17,5% vol Ν.Δ 212/1982 «Αναγνώριση Οίνου Σάμος Ο.Π.Ε ».

Οίνος Φυσικώς Γλυκός (Vin Naturellement doux): Οι οίνοι που ανήκουν στην κατηγορία Οίνων Ο.Π.Ε πληρούν τους ακόλουθους όρους : i.

Παράγονται από σταφύλια τα οποία έχουν αφεθεί στον ήλιο ή στην σκιά.

ii.

Παράγονται χωρίς την προσθήκη γλεύκους, συμπυκνωμένου γλεύκους, αλκοόλης ή αποστάγματος

iii.

Έχουν φυσικό αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 17% (ή 300gr σάκχαρα/L) (Ν.Δ 212/1982) «Περί αναγνώρισης Οίνων με Ονομασία Προέλευσης».

Μια μεγάλη διαφορά ως προς τους Οίνους Ο.Π.Α.Π είναι το εύρος των ποικιλιών που στους οίνους Ο.Π.Ε περιορίζονται στον Μοσχάτο για λευκό και την Μαυροδάφνη μαζί με την Κορινθιακή σταφίδα για τους ερυθρούς. Προκειμένου να δικαιούνται οι οίνοι Ο.Π.Α.Π και Ο.Π.Ε να κυκλοφορούν στο εμπόριο, κάθε αμπελουργική περίοδο προβλέπονται από την Ελληνική νομοθεσία οι προϋποθέσεις για την κατάταξη ενός οίνου V.Q.P.R.D, η εξέταση του από επιτροπές οργανοληπτικής εξέτασης και η διαδικασία για την κατάταξη του ΦΕΚ 1277Β/4/10/2001. Μετά την εφαρμογή της προαναφερόμενης διαδικασίας, οι οίνοι Ο.Π.Α.Π και Ο.Π.Ε αφού εγκριθούν να κυκλοφορούν στο εμπόριο, οφείλουν να εμφιαλώνονται σε γυάλινες φιάλες μικρότερες του ενός λίτρου με πώμα φελλού. Σύμφωνα με την νέα Ευρωπαϊκή Οινική Νομοθεσία οι Ελληνικοί Οίνοι Ο.Π.Α.Π και Ο.Π.Ε εντάσσονται στην κατηγορία των προϊόντων Π.Ο.Π: Οι οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδας υπόκεινται σε δεσμεύσεις όσον αφορά τις ενδείξεις και άλλες πληροφορίες που μπορούν να αναγράφονται στην ετικέτα. Οι δεσμεύσεις αφορούν τους χώρους παλαίωσης (οξειδωτικής

εντός βαρελιού και αναγωγικής εντός φιάλης), αλλά και τους

χαρακτηρισμούς που αφορούν την αμπελοοινική εκμετάλλευση και τους παραγωγούς. Στις δημοφιλείς ζώνες οίνων Π.Ο.Π της Ελλάδας αξιοποιείται η διάταξη που επιτρέπει την ωρίμανση σε βαρέλια (πλην των Π.Ο.Π Σαντορίνη και των Π.Ο.Π Μονεμβασιά – Μαλβαζία) την εμφιάλωση 9

(πλην των Π.Ο.Π Μονεμβασιά –Μαλβαζία ) και την αναγωγική παλαίωση και σε εγκαταστάσεις εκτός ζώνης. Έτσι οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδας παράγονται και από επιχειρήσεις εκτός ζώνης, εφόσον συνεργάζονται με κάποιο οινοποιείο εντός της εκάστοτε ζώνης.

Οι οίνοι Π.Ο.Π της Ελλάδος είναι οι : Π.Ο.Π Αγχίαλος, Αμύνταιο, Αρχάνες, Γουμένισσα, Δάφνες, Ζίτσα, Λήμνος, Μαντινεία, Μαυροδάφνη, Πατρών, Μεσσενικόλα, Μονεμβασιά- Μαλβαζία, Μοσχάτος Κεφαλληνίας, Μοσχάτο Πατρών, Μοσχάτο Λήμνου, Μοσχάτος Ρίο Πατρών, Μοσχάτο Ρόδου, Νάουσα, Νεμέα, Πάρος, Πάτρα, Πεζά, Πλαγιές Μείτωνα, Ραψάνη, Ρόδος, Ρομπόλα, Σάμος, Σαντορίνη, Σητεία, Χάνδακας, Χάνδακας- Candia.

2.3 ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

2.3.1 ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ

Οι κοινές οργανώσεις αγορών είχαν δημιουργηθεί ήδη από το 1962 στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (Κ.Γ.Π). Οι Κ.Ο.Α κάλυπταν περίπου το 90% της γεωργικής παραγωγής της Ε.Ε . Είναι αρμόδιες για την διαχείριση της παραγωγής και της εμπορίας προϊόντων ή ομάδων προϊόντων (σιτάρι, οπωροκηπευτικά, αυγά, κρασί) με σκοπό την εξασφάλιση σταθερού εισοδήματος για τους γεωργούς και διαρκούς εφοδιασμού των Ευρωπαίων καταναλωτών. Οι Κ.Ο.Α αποτελούν τα βασικά εργαλεία της Κοινής Γεωργικής Αγοράς στο βαθμό που εξαλείφουν τα εμπόδια για της διακοινοτικές συναλλαγές των γεωργικών προϊόντων και διατηρούν κοινούς τελωνειακούς φραγμούς για τρίτες χώρες . Το 2008 στο πλαίσιο της διαδικασίας απλούστευσης της Κ..Γ..Π θεσπίστηκε ενιαία οργάνωση της αγοράς που καλύπτει τα διαφορετικά προϊόντα με σκοπό να αντικαταστήσει τις 21 υπάρχουσες. Η αλλαγή αυτή είχε ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση των επιτροπών διαχείρισης για κάθε τομέα από μια μόνο επιτροπή , την επιτροπή διαχείρισης για την Κοινή Οργάνωση των γεωργικών αγορών. Οι κανονισμοί της Κ.Ο.Α καθορίζουν τους όρους παραγωγής και εμπορίας του οίνου, αποτελoύν ένα ενιαίο κείμενο, άρθρα χωρισμένα σε κεφάλαια, τίτλους και παραρτήματα. Η Κοινή Οργάνωση των αγορών στον αμπελοοινικό τομέα συμπεριλαμβάνει κανόνες που αφορούν : 

Μέτρα στήριξης τα οποία περιλαμβάνουν ένα καθεστώς τιμών και κανόνων σχετικά με τις παρεμβάσεις και άλλα μέτρα εξυγίανσης της αγοράς



Κανονιστικά μέτρα για τις οινολογικές πρακτικές και επεξεργασίες, κανόνες που αφορούν στην κυκλοφορία και την διάθεση στην αγορά της ονομασίας προέλευσης, γεωγραφικές ενδείξεις και παραδοσιακές ενδείξεις , την επισήμανση και παρουσίαση και τις οργανώσεις παραγωγών και διεπαγγελματικές οργανώσεις.



Κανόνες που διέπουν το δυναμικό παραγωγής



Κανόνες για τις συναλλαγές με τρίτες χώρες



Γενικές διατάξεις



Τροποποιήσεις ,μεταβατικές και τελικές διατάξεις 11

2.3.1.2 ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Ο πρώτος κύριος βασικός κανονισμός που αφορά στην κοινή οργάνωση είναι ο κανονισμός ΕΟΚ 822/87 του Συμβουλίου. Μέτα από διαδοχικές αλλαγές και τροποποιήσεις η τελευταία Κ.Ο.Α Οίνου ψηφίστηκε η ΝΕΑ Κ.Ο.Α Οίνου με τον κανονισμό 479/2008 ο οποίος καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό 491/2009, ο οποίος τροποποιεί και τον κανονισμό 1234/2007 που αφορούν στην θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα («Ενιαίος κανονισμός Κ.Ο.Α»). Για λόγους κατανόησης όπου αναφέρεται στο κείμενο ο Καν. 479/2008 Κ.Ο.Α Οίνου εννοείτε με την σημερινή του μορφή ως Καν 491/2009.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 479/2008 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 29ης Απριλίου 2008 για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1493/ 1999, (ΕΚ) αριθ. 1782/2003, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005, (ΕΚ) αριθ. 3/2008 και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 2392/86 και (ΕΚ) αριθ. 1493/1999 Οι αιτήσεις για την προστασία ονομασιών ονομασιών προέλευσης συνοδεύονται από τεχνικό φάκελο που περιλαμβάνει την ονομασία που πρέπει να προστατευθεί, το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του αιτούντος και την προδιαγραφή του προϊόντος. Η περιγραφή του προϊόντος θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον: I.

Την ονομασία που πρέπει να προστατευτεί·

II.

Για οίνους με ονομασία προέλευσης, τα βασικά αναλυτικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους,

III.

Ενδεχομένως, τις ειδικές οινολογικές πρακτικές που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του οίνου, καθώς και τους σχετικούς περιορισμούς για την παραγωγή του οίνου·

IV.

Την οριοθέτηση της σχετικής γεωγραφικής ζώνης·

Την ένδειξη της ή των οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου από τις οποίες προέρχεται ο οίνος την ανώτατη απόδοση ανά εκτάριο

VI.

Τα λεπτομερή στοιχεία από τα οποία προκύπτουν οι απαιτήσεις που αναφέρονται στον ορισμό της ονομασίας προέλευσης.

VII.

Το όνομα και τη διεύθυνση των αρχών ή των οργανισμών που ελέγχουν την τήρηση των διατάξεων των προδιαγραφών του προϊόντος.

Οποιαδήποτε ενδιαφερόμενη ομάδα παραγωγών ή ένας μεμονωμένος παραγωγός, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση προστασίας μιας ονομασίας προέλευσης. Στην αίτηση αυτή μπορούν να συμμετέχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Οι παραγωγοί μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για χορήγηση προστασίας μόνον για οίνους τους οποίους παράγουν. Σε περίπτωση ονομασίας που αφορά διασυνοριακή γεωγραφική περιοχή ή παραδοσιακή ονομασία που συνδέεται με διασυνοριακή γεωγραφική περιοχή, είναι δυνατόν να υποβάλλεται κοινή αίτηση. Οι αιτήσεις για χορήγηση προστασίας μιας ονομασίας προέλευσης υπόκεινται σε εθνική προκαταρκτική διαδικασία σύμφωνα με το παρόν κανονισμό. Η αίτηση για χορήγηση προστασίας υποβάλλεται στο κράτος μέλος από του οποίου το έδαφος προέρχεται η ονομασία προέλευσης. Τα κράτη μέλη εξετάζουν εάν η αίτηση για χορήγηση προστασίας πλήρη τους όρους που ορίζονται από τον κανονισμό και προβλέπουν εθνική διαδικασία που διασφαλίζει την ενδεδειγμένη δημοσίευση της αίτησης. Επιπλέον προβλέπουν περίοδο τουλάχιστον δύο μηνών από την ημερομηνία δημοσίευσης εντός της οποίας οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο έχει έννομο συμφέρον και είναι εγκατεστημένο ή διαμένει στο έδαφός τους δύναται να υποβάλει ένσταση κατά της προτεινόμενης προστασίας, καταθέτοντας δεόντως αιτιολογημένη δήλωση. Εάν το κράτος μέλος θεωρεί ότι η ονομασία προέλευσης δεν πληροί τις σχετικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας να μην υπάρχει συμβατότητα με την κοινοτική νομοθεσία γενικά, απορρίπτει την αίτηση. Εάν το κράτος μέλος θεωρεί ότι οι σχετικές απαιτήσεις πληρούνται, δημοσιεύει το ενιαίο έγγραφο και την προδιαγραφή του προϊόντος τουλάχιστον στο διαδίκτυο και διαβιβάζει στην Επιτροπή, αίτηση για χορήγηση προστασίας. Τα βήματα που ακολουθούνται είναι τα εξής:

Η Επιτροπή δημοσιοποιεί την ημερομηνία υποβολής της αίτησης για προστασία της ονομασίας προέλευσης.

II.

Η Επιτροπή εξετάζει εάν οι αιτήσεις για προστασία που πληρούν τους όρους που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

III.

Εάν η Επιτροπή θεωρεί ότι οι όροι που δημοσιεύει στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ενιαίο έγγραφο.

IV.

Σε αντίθετη περίπτωση, λαμβάνεται απόφαση, για την απόρριψη της αίτησης. Τα έγγραφα αυτά διαβιβάζονται σε μία από τις επίσημες γλώσσες των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή συνοδεύονται από πιστοποιημένη μετάφραση σε μια από τις εν λόγω γλώσσες. 13

Μια ονομασία, για την οποία κατατίθεται αίτηση και η οποία είναι πλήρως ή εν μέρει ομώνυμη με ονομασία που έχει ήδη καταχωρηθεί, εγκρίνεται έχοντας υπόψη τις τοπικές και παραδοσιακές χρήσεις καθώς και τους κινδύνους σύγχυσης. Μια ομώνυμη ονομασία που δημιουργεί στον καταναλωτή την εσφαλμένη εντύπωση ότι τα προϊόντα προέρχονται από άλλο έδαφος, δεν καταχωρείται, έστω και εάν είναι ακριβής όσον αφορά το έδαφος, την περιοχή ή την τοποθεσία από την οποία προέρχονται τα συγκεκριμένα προϊόντα. Η χρήση μιας καταχωρημένης ομώνυμης ονομασίας επιτρέπεται μόνον υπό πρακτικές προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν ότι η ομώνυμη ονομασία, η οποία καταχωρήθηκε μεταγενέστερα, διακρίνεται σαφώς από εκείνη που έχει ήδη καταχωρηθεί, λαμβανομένης υπόψη της ανάγκης να εξασφαλίζεται ισότιμη μεταχείριση των ενδιαφερόμενων παραγωγών και να μην παραπλανάται ο καταναλωτής. Μία ονομασία δεν προστατεύεται ως ονομασία προέλευσης εάν, λαμβανομένης υπόψη της φήμης ενός εμπορικού σήματος και της αναγνωρισιμότητας του, η προστασία θα μπορούσε να παραπλανήσει τον καταναλωτή όσον αφορά την πραγματική ταυτότητα του οίνου. Οι προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης προστατεύονται από: α) κάθε άμεση ή έμμεση εμπορική χρήση προστατευόμενης ονομασίας: i) Από συγκρίσιμα προϊόντα που δεν πληρούν την προδιαγραφή προϊόντος της προστατευόμενης ονομασίας, ή ii) Στο βαθμό που η χρήση αυτή εκμεταλλεύεται τη φήμη της ονομασίας προέλευσης ή της γεωγραφικής ένδειξης. β) κάθε κατάχρηση, απομίμηση ή επίκληση, έστω και αν αναφέρεται η πραγματική καταγωγή του προϊόντος ή της υπηρεσίας ή εάν η προστατευόμενη ονομασία είναι μεταφρασμένη ή συνοδεύεται από εκφράσεις όπως «στυλ», «τύπος», «μέθοδος», «όπως παράγεται στ.», «απομίμηση», «γεύση», «είδος» ή άλλες ανάλογες· γ) κάθε άλλη ψευδή ή παραπλανητική ένδειξη σχετική με την προέλευση, την καταγωγή, τον χαρακτήρα ή τις βασικές ιδιότητες του προϊόντος στην εξωτερική ή εσωτερική συσκευασία, το διαφημιστικό υλικό ή τα έγγραφα που αφορούν τον σχετικό οίνο και τη συσκευασία του προϊόντος στα εμπορευματοκιβώτια που ενδέχεται να δημιουργήσουν εσφαλμένες εντυπώσεις όσον αφορά την καταγωγή του. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για να εμποδίσουν τις παράνομες χρήσεις των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης. Η Επιτροπή καταρτίζει και διατηρεί ηλεκτρονικό

μητρώο(E-Baccus) των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων οίνων, διαθέσιμο για το κοινό. Τα κράτη μέλη ορίζουν την ή τις αρχές που είναι αρμόδιες για τους ελέγχους σχετικά με τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από το παρόν κανονισμό διασφαλίζουν ότι όλοι οι επιχειρηματίες που πληρούν τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού δικαιούνται κάλυψη από σύστημα ελέγχων. Τέλος ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με την ή τις αρμόδιες αρχές. Η Επιτροπή δημοσιοποιεί τα ονόματα και τις διευθύνσεις τους και εξασφαλίζει την τακτική επικαιροποίηση των στοιχείων αυτών. Όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης που σχετίζονται με γεωγραφική περιοχή της Κοινότητας, ο ετήσιος έλεγχος της τήρησης των προδιαγραφών του προϊόντος, κατά την παραγωγή του οίνου και κατά ή μετά τη συσκευασία του, εξασφαλίζεται από: α) την ή τις αρμόδιες αρχές β) έναν ή περισσότερους οργανισμούς ελέγχου Το κόστος του ελέγχου αυτού βαρύνει τους επιχειρηματίες που αποτελούν το αντικείμενο του ελέγχου. Όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης που σχετίζονται με γεωγραφική περιοχή τρίτης χώρας, ο ετήσιος έλεγχος της τήρησης των προδιαγραφών του προϊόντος, κατά την παραγωγή του οίνου και κατά ή μετά τη συσκευασία του, εξασφαλίζεται από: α) μία ή περισσότερες από τις δημόσιες αρχές που ορίζει η τρίτη χώρα· ή β) έναν ή περισσότερους οργανισμούς πιστοποίησης. Οι οργανισμοί πιστοποίησης πληρούν το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 45011 ή τον οδηγό ISO/IEC Guide 65 και πρέπει να είναι διαπιστευμένοι σύμφωνα με το πρότυπο ή τον οδηγό αντίστοιχα. Όταν οι αρχές που αναφέρονται

ελέγχουν την τήρηση των προδιαγραφών του προϊόντος,

πρέπει να διαθέτουν επαρκή εχέγγυα αντικειμενικότητας, αμεροληψίας και εξειδικευμένο προσωπικό και πόρους που είναι αναγκαίοι για την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Η πρώτη κοινή οργάνωση της αγοράς του οίνου θεσπίστηκε το 1962 με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 24/1962. Ακολούθησαν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις το 1979, το 1987 και το 1999 με τον παρόντα κανονισμό. Το 2006, δεδομένου ότι είχε υποστεί πολυάριθμες τροποποιήσεις μετά την έναρξη της ισχύος της, η Επιτροπή δρομολόγησε το διάλογο για τη μεταρρύθμιση της ΚΟΑ του οίνου (EN). Ο διάλογος αυτός κατέληξε στην υιοθέτηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008, με τον οποίο εισάγεται

μία

ευρεία

μεταρρύθμιση

της

ΚΟΑ

ριθ. 1493/1999 καταργήθηκε την 1η Αυγούστου 2008. 15

του

οίνου.

κανονισμός

(ΕΚ)

α.

Πίνακας 2.2 Τροποποιήσεις Νομοθεσίας

ΈΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

ΠΡΑΞΗ

ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 822/1987

27.3.1987

ΕΕ L084 της 16.3.1987

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1627/1998

1.9.1998

ΕΕ L210 της 28.7.1998

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1493/1999

21.7.1999

ΕΕ L 179 της 14.7.1999

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1622/2000

8.8.2000

ΕΕ L 194 της 31.7.2000

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2826/2000

30.12.2000

ΕΕ L 328 της 23.12.2000

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2585/2001

30.12.2001

ΕΕ L 345 της 29.12.2001

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 806/2003

4.6.2003

ΕΕ L 122 της 16.5.2003

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1795/2003

14.10.2003

ΕΕ L 262 της 14.10.2003

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2165/2005

4.1.2006

ΕΕ L 345 της 28.12.2005

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1791/2006

1.1.2007

ΕΕ L 363 της 20.12.2006

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1234/2007

1.1.2008

ΕΕ L 299 της 16.11.2007

1.8.2008

ΕΕ L148 της 6.6.2008

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 491/2009

17.6.2009

ΕΕ L154 της 17.6.2009

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1308/2013

20.12.2013

ΕΕ L347 της 20.12.2013

Κανονισμός (ΕΚ)αριθ. 497/2008

2.3.1.3 ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

Κάθε αιτών

δύναται να υποβάλλει αίτηση για έγκριση τροποποίησης των προδιαγραφών

προϊόντος προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ιδίως για να ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις των επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων ή για να επαναπροσδιοριστεί η γεωγραφική ζώνη. Οι αιτήσεις περιγράφουν και αιτιολογούν τις αιτούμενες τροποποιήσεις. Σε περίπτωση που η προτεινόμενη τροποποίηση αφορά ένα ή περισσότερα στοιχεία του ενιαίου εγγράφου εφαρμόζονται τηρουμένων των αναλογιών στην αίτηση τροποποίησης. Ωστόσο, εάν η προτεινόμενη τροποποίηση είναι υψίστης σημασίας, αποφασίζεται, εάν θα εγκριθεί ή όχι η αίτηση και στην περίπτωση έγκρισης, η Επιτροπή προβαίνει στη δημοσίευση των στοιχείων. Εάν η προτεινόμενη τροποποίηση δεν συνεπάγεται τροποποίηση του ενιαίου εγγράφου, εφαρμόζονται οι ακόλουθοι κανόνες: α) όταν η γεωγραφική ζώνη βρίσκεται σε συγκεκριμένο κράτος μέλος, το εν λόγω κράτος μέλος εκφράζει τη θέση του σχετικά με την τροποποίηση και, εάν είναι ευνοϊκή, δημοσιεύει τις τροποποιημένες προδιαγραφές του προϊόντος και ενημερώνει την Επιτροπή για τις εγκεκριμένες τροποποιήσεις και την αιτιολόγησή τους· β) όταν η γεωγραφική ζώνη βρίσκεται σε τρίτη χώρα, η Επιτροπή αποφαίνεται για την έγκριση της προτεινόμενης τροποποίησης. Μετά από πρωτοβουλία της Επιτροπής ή από αιτιολογημένη αίτηση κράτους μέλους, τρίτης χώρας ή φυσικού ή νομικού προσώπου που έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να αποφασιστεί, να ανακληθεί η προστασία ονομασίας προέλευσης εάν δεν εξασφαλίζεται πλέον η τήρηση των αντίστοιχων προδιαγραφών του προϊόντος.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 607/2009 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 14 Ιουλίου 2009 Για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (EK) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

Για την εφαρμογή της ΚΟΑ δημιουργήθηκαν εφαρμοστικοί κανονισμοί όπως ο 606/09 και ο 607/09. Παρακάτω παραθέτουμε τα σχετικά άρθρα:

Άρθρο 2

Αιτών

Άρθρο 4

Ονομασία

Άρθρο 7

Δεσμός

Άρθρο 9

Παραλαβή της αίτησης

Άρθρο 18

Μητρώο

Άρθρο 19

Προστασία

Άρθρο 25

Ετήσιος έλεγχος

Άρθρο 26

Αναλυτικές και οργανοληπτικές εξετάσεις

Άρθρο 29

Αιτούντες

Άρθρο 31

Γλώσσα

Άρθρο 35

Προϋποθέσεις ισχύος

Άρθρο 36

Λόγοι απόρριψης

Άρθρο 37

Υποβολή ένστασης

Άρθρο 38

Παραδεκτό

Άρθρο 39

Εξέταση ένστασης

Άρθρο 40

Γενική προστασία

Άρθρο 41

Σχέση με τα εμπορικά σήματα

Άρθρο 42

Ομώνυμες ενδείξεις

Άρθρο 44

Λόγοι ανάκλησης

Άρθρο 45

Υποβολή αίτησης ανάκλησης

Άρθρο 46

Παραδεκτό

Άρθρο 52

Διάθεση στην αγορά και εξαγωγές

Άρθρο 53

Απαγόρευση

της

χρήσης 18

μολυβδούχων

καψυλλίων ή φύλλων Άρθρο 57

Ένδειξη της εκμετάλλευσης

Άρθρο 58

Ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα

Άρθρο 59

Παρεκκλίσεις

Άρθρο 60

Ειδικοί κανόνες για τον αεριούχο αφρώδη οίνο, τον αεριούχο ημιαφρώδη οίνο και τον αφρώδη οίνο ποιότητας

Άρθρο 61

Έτος συγκομιδής

Άρθρο 68

Προϋποθέσεις χρήσης ορισμένων ειδικών σχημάτων φιαλών

Άρθρο 73

Μεταβατικές διατάξεις

Άρθρο 74

Κατάργηση

Άρθρο 75

Έναρξη ισχύος

2.4 ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Η σύγχρονη εθνική αμπελοοινική νομοθεσία όπως την γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, ξεκινά με το νομοθετικό Ν.Δ 243( ΦΕΚ 144Α’ /25.07.1969). Περί βελτιώσεως και προστασίας της αμπελουργικής παραγωγής. Από εκεί ξεκινά ο ορισμός των οίνων ονομασίας προέλευσης και η μεγάλη ανάπτυξη των τοπικών οίνων. Ως το 1981 όπου η Ελλάδα μπήκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και άρχισε να αναπτύσσετε η εναρμόνιση με την κοινοτική νομοθεσία , δημοσιεύθηκαν από το ελληνικό κράτος σειρά νομοθετικών κειμένων. Η έκδοση τους συνεχίστηκε και μετά το 1981, με την προσθήκη και των νομοθετικών κειμένων εναρμόνισης με την κοινοτική νομοθεσία. Για την παρασκευή και διάθεση των οίνων γενικά , πρέπει να εφαρμόζονται οι όροι «για την προστασία της οινοπαραγωγής και την εμπορία του οίνου» και οι ισχύουσες κάθε φορά για το θέμα αυτό νομοθετικές Εθνικές και Κοινοτικές. Στην νομοθεσία για την προστασία, βελτίωση και ανάπτυξη της αμπελοοινικής παραγωγής και της εμπορίας του οίνου εμπλέκονται υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων , το οποίο έχει οριστεί και δηλωθεί από την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως το αρμόδιο για τα αμπελοοινικά θέματα. Όμως στην πραγματικότητα, λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας του τομέα γεωργία, το μεγαλύτερο μέρος της νομοθεσίας διαμορφώνεται στην κοινότητα με την έκδοση κανονισμών. Η λειτουργία των κοινοτικών οργάνων , τα επικουρικά όργανα και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων έχει αναπτυχθεί στα περί κοινοτικού δικαίου. Αρμόδια διεύθυνση για την υποβολή προτάσεων είναι η 5η Διεύθυνση της Γενικής Διεύθυνσης VI του τομέα Γεωργίας της επιτροπής που ασχολείται με την οργάνωση των αγορών προϊόντων ειδικευμένων καλλιεργειών και ειδικότερα ο κλάδος Οίνος – Αλκοόλη και παράγωγα προϊόντα. Αντικείμενο του κλάδου αυτού είναι : Α) Οι κανόνες παραγωγής και ποιότητας Β) Οινολογικές πρακτικές , ονομασίες καταγωγής και αλκοολούχα ποτά Γ) Διαχείριση της αγοράς και εμπορική πολιτική

2.4.2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΡΗΓΗΣΗ, ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΣΙΩΝ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΟΙΝΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη Εγκύκλιο Α.Π 5510/143258/20-11-2013, που για την χορήγηση, τροποποίηση και ανάκληση προστασίας των ονομασιών προέλευσης, οι δικαιούχοι υποβάλουν αίτηση προστασίας, η οποία συνοδεύεται από Τεχνικό Φάκελο. Η αίτηση αυτή υποβάλλεται σε έντυπη και σε ηλεκτρονική μορφή στο Τμήμα Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών της Διεύθυνσης Μεταποίησης Τυποποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου, συνοδευόμενη από τον τεχνικό φάκελο.

Μετά από την εξέταση της Διεύθυνσης Μεταποίησης και της Κεντρικής

Επιτροπής Προστασίας Οινοπαραγωγής (Κ.Ε.Π.Ο.), οι αιτήσεις προστασίας που γίνονται αποδεκτές, διαβιβάζονται στην Ε. Επιτροπή συνοδευόμενες από τα απαραίτητα στοιχεία και έγγραφα. Μια ονομασία προέλευσης θεωρείται προστατευόμενη, εφόσον γίνει αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δημοσιευθεί η απόφαση για την προστασία της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καταχωρισθεί στο μητρώο των οίνων Π.Ο.Π. της Ε.Ε.

2.4.3 ΕΝΑΡΜΟΝΗΣΗ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΟΙΝΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 5833/155045 ΤΗΣ 27ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 Σύμφωνα

με

την

ΚΥΑ

5833/155045

Δεκεμβρίου

2013

για

τον

καθορισμό

συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή του Καν. (ΕΚ) 607/2009της Επιτροπής για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Καν.(ΕΚ) 1234/200.Παρακάτω παρατίθενται άρθρα όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης την επισήμανση και παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα.

Άρθρο 3

Αρμόδιες Αρχές

Άρθρο 4

διαδικασία χορήγησης προστασίας

Άρθρο 5

διαδικασία τροποποίησης προδιαγραφών Π.Ο.Π.

Άρθρο 6

διαδικασίες ανάκλησης / Μετατροπής Π.Ο.Π.

Άρθρο 7

Μητρώο Εγκεκριμένων Επιχειρήσεων

Άρθρο 8

Διαδικασία ένταξης των επιχειρήσεων στο «Μητρώο»

Άρθρο 9

Υποχρεώσεις εγκεκριμένων επιχειρήσεων

Άρθρο 11

Ονόματα γεωγραφικών ενοτήτων μικρότερων από την περιοχή στην οποία βασίζεται η ονομασία προέλευσης ή η γεωγραφική ένδειξη.

Άρθρο 13

Ετήσια διαδικασία πιστοποίησης των οίνων

Άρθρο 14

Οργανοληπτική Εξέταση των οίνων Π.Ο.Π

Άρθρο 15

Κόστος υπηρεσιών ελέγχου και πιστοποίησης

Άρθρο 17

Προσφυγές κατά της ετήσιας πιστοποίησης

Άρθρο 21

Μέτρα Συμμόρφωσης και διοικητικές Κυρώσεις

2.4.3.2 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΩΝ Σύμφωνα με τον ΦΕΚ 2044/Β/22.8.2013 που αφορά τους κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων

και

Παροχής

Υπηρεσιών

(ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.)

του

υπουργείου

Ανάπτυξης

και

Ανταγωνιστικότητας. Στους τιμοκαταλόγους αναγράφονται απαραίτητα οι ακόλουθες ενδείξεις

είτε μεμονωμένα, είτε κατά ομάδες φαγητών − ποτών, με τρόπο που να γίνεται αντιληπτή η διάκριση αυτή στον καταναλωτή: «Προϊόν Π.Ο.Π.» (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης) ή αποκλειστικά και μόνο για τα προϊόντα που ανήκουν επισήμως σε αυτές τις κατηγορίες. Απαγορεύεται η χρήση του όρου «Π.Ο.Π.», «Π.Γ.Ε» αν τα προϊόντα που διατίθενται δεν είναι τέτοια. Ειδικότερα για τους οίνους και τα προϊόντα απόσταξης, που προσφέρονται στους καταναλωτές χωρίς να είναι εμφανής η συσκευασία τους, αναγράφεται υποχρεωτικά η χώρα προέλευσης και ο παραγωγός ή ο εμφιαλωτής τους όπως αυτά αναφέρονται στην επισήμανση (ετικέτα) των εν λόγω οίνων ή των προϊόντων απόσταξης, σύμφωνα με τους Κανονισμούς 1234/2007 (άρθρο 118κε) και 607/2009 (άρθρα 55 και 56).

2.4.3.3 ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΟΙΝΩΝ ΜΕ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ Με βάση το έγγραφο υπ. αριθ. 1295/36256/17-3-2014 που αφορά την διακίνηση και πιστοποίηση οίνων με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη και ποικιλιακών οίνων. Η διακίνηση των οίνων που έχουν πιστοποιηθεί ως οίνοι με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, με Προστατευόμενη Γεωγραφική

Ένδειξη και

Ποικιλιακοί οίνοι γίνεται με ένα από τα συνοδευτικά έγγραφα, τα οποία προβλέπονται στον Καν.(Ε.Κ) 436/2009, κατά περίπτωση. Το συνοδευτικό αυτό έγγραφο σύμφωνα με το άρθρο 31 του Καν.(Ε.Κ) 436/2009, ισοδυναμεί με βεβαίωση/πιστοποίηση του οίνου Π.Ο.Π. ή Π.Γ.Ε. ή του έτους συγκομιδής ή της (των) οινοποιήσιμης (ων) ποικιλίας αμπέλου με την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Παράρτημα ΙΧα του εν λόγω κανονισμού, καθώς και τον αριθμό αναφοράς του πιστοποιητικού που έχει δοθεί για τον συγκεκριμένο οίνο Π.Ο.Π., Π.Γ.Ε ή Ποικιλιακό οίνο, από την θέση σε ισχύ της σχετικής Κ.Υ.Α . Με βάση το συνοδευτικό έγγραφο στην περίπτωση οίνου Π.Ο.Π. , η αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ του τόπου εμφιάλωσης χορηγεί, έπειτα από αίτημα της ενδιαφερόμενης επιχείρησης, ταινίες Π.Ο.Π., σύμφωνα με το άρθρο 10 της α σχετικής Κ.Υ.Α. Για τον σκοπό αυτό δεν απαιτείται να έχει στη διάθεσή της αντίγραφο του πιστοποιητικού το οποίο έχει εκδοθεί στον τόπο παραγωγής.

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΡΙΤΗ 3.1 .ΟΙΝΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Με βάση την πιο πρόσφατη Υ.Α 886/19441 6.2.13 που αφορά την ταξινόμηση οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου, ορίζονται τα παρακάτω αμπελουργικά διαμερίσματα. Καθορίζονται έντεκα (11) Αμπελουργικά Διαμερίσματα για την ταξινόμηση των οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες εδαφοκλιματικές συνθήκες σε αυτά ως εξής: Αμπελουργικό Διαμέρισμα Πελοποννήσου, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Αργολίδας, Αρκαδίας, Αχαΐας, Ηλείας, Κορινθίας, Λακωνίας (συμπεριλαμβάνεται και το νησί των Κυθήρων) και Μεσσηνίας. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Στερεάς Ελλάδας, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Θεσσαλίας, Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας και Β. Σποράδων και Τρικάλων. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Ηπείρου, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Άρτας, Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων και Πρέβεζας. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Μακεδονίας, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Γρεβενών, Δράμας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Καστοριάς, Κιλκίς, Κοζάνης, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών, Χαλκιδικής και Φλώρινας. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Θράκης, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Βορείου Αιγαίου, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Λέσβου, Χίου και Σάμου. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Κυκλάδων, το οποίο περιλαμβάνει τον νομό Κυκλάδων. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Δωδεκανήσων, το οποίο περιλαμβάνει τον νομό Δωδεκανήσου. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Κρήτης, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνου και Χανίων. Αμπελουργικό Διαμέρισμα Ιονίων νήσων, το οποίο περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Ζακύνθου, Κερκύρας ,Κεφαλληνίας και Λευκάδας.

Β. Οι οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου ταξινομούνται ανά Αμπελουργικό Διαμέρισμα, όπως αυτό καθορίζεται , εκτός από τις ποικιλίες που έχουν και άλλη χρήση, εκτός από οινοποιήσιμη, όπου ταξινομούνται στα όρια του νομού. Συνιστώμενες Ποικιλίες Αμπέλου : Είναι οι ποικιλίες που επισήμως, από το αρμόδιο υπουργείο, συνιστώνται για την παραγωγή κρασιού σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιφέρειες και νομούς της χώρας. Όλες οι χώρες της Ε.Ε., συνεπώς και η Ελλάδα, τηρούν καταλόγους συνιστώμενων ποικιλιών ανά γεωγραφική περιοχή. Η τροποποίηση των καταλόγων αυτών περνά από την έγκριση της Ε.Ε.

Για να

εγγραφεί μια ποικιλία ως συνιστώμενη, πρέπει να καλλιεργηθεί δοκιμαστικά επί πέντε χρόνια σε συγκεκριμένο τόπο και με πειραματικές οινοποιήσεις να αποδειχθεί και να γίνει βέβαιο ότι δίνει ποιοτικό κρασί. Όλη η διαδικασία είναι ελεγχόμενη με πρωτόκολλα και άλλα αποδεικτικά στοιχεία

Επιτρεπόμενες Ποικιλίες Αμπέλου : Πρόκειται για ποικιλίες που προσφέρονται για οινοποίηση αλλά σε αντίθεση με τις συνιστώμενες, δε δίνουν, τουλάχιστον όχι ακόμα, ικανοποιητικά αποτελέσματα σε όλες τις περιοχές. Πολλές επιτρέπονται για λόγους δοκιμαστικούς και πιθανώς κάποιες από αυτές στο μέλλον θα καταστούν συνιστώμενες. Αρκετές άλλες, επειδή καλλιεργούνται παραδοσιακά σε κάποιες περιοχές σε υπολογίσιμη έκταση, επιτρέπονται για να στηρίζεται το εισόδημα των αμπελουργών. Η πρακτική αυτή αξιοποιείται πολιτικά και φτάνει, ενίοτε, στα όρια του αντιφατικού με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το τσάπουρνο στο νομό Κιλκίς, που ενώ ως υβρίδιο απαγορεύεται γενικώς, στο νομό επιτρέπεται. Πρέπει να γίνει σαφές ότι ο χαρακτηρισμός μιας ποικιλίας ως συνιστώμενης ή ως επιτρεπόμενης δεν είναι γενικευμένος αλλά γεωγραφικώς προσδιορισμένος. Έτσι, κάποιες ποικιλίες αλλού είναι συνιστώμενες, αλλού επιτρεπόμενες και αλλού δεν αναφέρονται καθόλου.

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΜΕ ΑΡΙΘ. 728/13883/31-01-2014 «ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΦΥΤΕΥΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΤΟΥΣ 2014» Αποφασίστηκε και τροποποιήθηκε η µε αριθ. 728/13883/31-01-2014 απόφαση Κατανοµής δικαιωμάτων φύτευσης από το Εθνικό Αποθεµατικό για το έτος 2014 και κατανέμονται κατά Περιφερειακή Ενότητα τις εκτάσεις για τις οποίες δύνανται να χορηγηθούν δικαιώματα φύτευσης δωρεάν από το Εθνικό Αποθεµατικό (άρθρο 12 της µε αριθ. 286839/02-04-2009 ΚΥΑ), ως κατωτέρω:

Πίνακας 3.1 Κατανομή Δικαιωμάτων Φύτευσης

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

ΕΚΤΑΣΗ (στρέµµατα)

Π. Ε. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

35,50

Π.Ε. ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Π.Ε. ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Π. Ε. ΛΕΥΚΑ∆ΑΣ

6,7

ΙΟΝΙΩΝ. ΝΗΣΩΝ

49,20

Π.Ε. ΑΧΑΙΑΣ

402,70

Π. Ε. ΗΛΕΙΑΣ

Π. Ε ΑΙΤ/ΝΙΑΣ

∆ΥΤ. ΕΛΛΑ∆ΑΣ

478,70

3.2 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ

ΕΙΚΟΝΑ 3.1 Χάρτης περιφέρειας Ιόνιων Νησιών Πηγή : https://www.google.gr/maps/@38.1693172,22.8828401,340472m/data=!3m1!1e3

Στο δυτικό τμήμα της Ελλάδας, στο Ιόνιο πέλαγος, βρίσκονται τα Επτάνησα, που στην πραγματικότητα είναι 12 κατοικημένα μικρά και μεγάλα νησιά. Ουσιαστικές, όμως, δυνατότητες για οινοτουρισμό στο Ιόνιο υπάρχουν στα 4 μεγαλύτερα. Το πιο εύκολο σε πρόσβαση νησί είναι το νοτιότερο, δηλαδή η Ζάκυνθος, η οποία έχει μεγάλη αμπελουργική και οινική ιστορία. Το παραδοσιακό κρασί της Ζακύνθου είναι η λευκή Π.Γ.Ε Βερντέα Ζακύνθου. Το θαλάσσιο πάρκο Ζακύνθου, στο νότιο τμήμα του νησιού στην περιοχή του Λαγανά, είναι το μεγαλύτερο καταφύγιο της θαλάσσιας χελώνας caretta-caretta. Το μεγαλύτερο από τα νησιά αλλά και το πλέον σημαντικό για οινοτουρισμό είναι

Κεφαλονιά. Ο αμπελώνας της Κεφαλονιάς παράγει τους οίνους Π.Ο.Π Ρομπόλα Κεφαλονιάς, Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς, Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, Π.Γ.Ε Πλαγιές Αίνου και Π.Γ.Ε Μαντζαβινάτα. Η Κεφαλονιά έχει πολλά όμορφα μέρη, από τα οποία ξεχωρίζουν η Άσος, ο Μύρτος και το Φισκάρδο. Το αρχαιολογικό μουσείο Αργοστολίου, το Κοργιαλένειο μουσείο, το μουσείο ιδρύματος Κοσμετάτου, η μονή Αγίου Γερασίμου, το κάστρο Αγίου Γεωργίου, το 27

λιμναιοσπήλαιο Μελισσάνη και το παραδοσιακό ελαιοτριβείο Καμιναράτων στην Παλική είναι μερικά από αξιοθέατα του νησιού. Στη Λευκάδα φτάνεις πολύ εύκολα, αφού συνδέεται με γέφυρα με τη Στερεά Ελλάδα. Ο αμπελώνας της Λευκάδας παράγει τους οίνους Π.Γ.Ε Λευκάδα, που στην ερυθρή τους εκδοχή είναι τα μόνα κρασιά Π.Ο.Π ή Π.Γ.Ε του Ιονίου που περιέχουν ξενική ποικιλία. Το Κάστρο Αγίας Μαύρας, το αρχαιολογικό μουσείο Λευκάδας, η βιβλιοθήκη Λευκάδας που στεγάζει και μουσείο βυζαντινών εικόνων είναι μερικά από τα αξιοθέατα, που κάνουν αυτό το νησί κατάλληλο για οινοτουρισμό. Ο οινοτουρισμός στο Ιόνιο τελειώνει στο βορειότερο μεγάλο νησί την Κέρκυρα. Ο αμπελώνας της Κέρκυρας παράγει τους λευκούς οίνους Π.Γ.Ε Κέρκυρα. Η Κέρκυρα είναι εξαιρετικά δημοφιλής τουριστικός προορισμός και έχει πολλά αξιοθέατα. Οι επισκέπτες πρέπει να δουν την παλαιά πόλη της Κέρκυρας, τα φρούρια της πόλης της Κέρκυρας, τον αρχαιολογικό χώρο Παλαιόπολης και τα ιερά στο Mon Repos, το αρχαιολογικό μουσείο Παλαιόπολης, το μουσείο ασιατικής τέχνης, το Αχίλλειο, το Ποντικονήσι, την Παλαιοκαστρίτσα και το λαογραφικό μουσείο Μέσης (Σιναράδων). Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων έχει συνολική έκταση 2.307 km2 καλύπτοντας το 1,7% της συνολικής έκτασης της χώρας και περιλαμβάνει τις περιφερειακές ενότητες Κέρκυρας, Λευκάδας, Κεφαλληνίας & Ιθάκης και Ζακύνθου. Η έδρα της Περιφέρειας βρίσκεται στην Κέρκυρα. Συνολικά η Περιφέρεια αριθμεί 32 νησιά εκ των οποίων κατοικούνται μόνο τα 13. Περιλαμβάνει από τα βόρεια προς τα νότια τα νησιά Οθωνοί, Ερείκουσα, Μαθράκι, Κέρκυρα, Παξοί, Αντίπαξοι, Λευκάδα, Μεγανήσι, Κάλαμος, Καστός, Ιθάκη, Κεφαλληνία και Ζάκυνθο. Βασικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά των Ιόνιων Νησιών είναι οι ορεινοί όγκοι με μεγάλο υψόμετρο, οι λιμνοθάλασσες, τα ποτάμια καθώς και οι καταπράσινες πεδιάδες.Τα υψηλότερα όρη είναι ο Αίνος στην Κεφαλληνία, η Ελάτη στην Λευκάδα, ο Παντοκράτορας στην Κέρκυρα και ο Βραχίωνας στην Ζάκυνθο. Οι ορεινές εκτάσεις καλύπτουν το 23,7% της συνολικής έκτασης της Περιφέρειας, οι ημιορεινές το 37,8%, ενώ το 38,5% των εκτάσεων είναι πεδινές. Πληθυσμός Ιόνιων Νησιών: 206.470

Ο αμπελώνας στην Κεφαλονιά έχει έκταση μόλις 3.000 στρέμματα. Σε αυτά και σε παραδοσιακά, χαμηλά κύπελλα, που φτάνουν το υψόμετρο των 800μ. (ορεινά και ημιορεινά αμπελοτόπια), στις δυτικές πλαγιές του όρους Αίνος, καλλιεργείται η ευγενής λευκή ποικιλία ρομπόλα, που είναι μοναδική στον ελλαδικό χώρο. Η ποικιλία αυτή ευδοκιμεί στα φτωχά ασβεστολιθικά εδάφη των ορεινών και ημιορεινών νότιων και κεντρικών περιοχών του νησιού, όπου μέχρι πρόσφατα καλλιεργείτο ως αυτόριζη. Μετά την εισβολή της φυλλοξήρας στην 28

Κεφαλονιά, μόλις το 1988, έχει ξεκινήσει αναμπέλωση σε αντιφυλλοξηρικά υποκείμενα. Σε μικρότερα υψόμετρα καλλιεργείται και η ερυθρή ποικιλία μαυροδάφνη, για την παραγωγή του ομώνυμου ελληνικού οίνου λικέρ, καθώς και το μοσχάτο άσπρο.

Οίνοι Π.Γ.Ε (Τοπικοί) Περιφερειακών ενοτήτων: Π.Γ.Ε Κέρκυρα (Τοπικός Οίνος Κέρκυρας), Π.Γ.Ε Λευκάδα (Τοπικός Οίνος Λευκάδας) Π.Γ.Ε Ζάκυνθος(Τοπικός Οίνος Ζακύνθου) Περιοχών: Π.Γ.Ε Μαντζαβινάτα (Το Μαντζαβινάτων) Κεφαλονιά, Το Μεταξάτων (Κεφαλονιά - ανενεργός), Π.Γ.Ε Πλαγιές Αίνου (Το Πλαγιών Αίνου) Κεφαλονιά, Π.Γ.Ε Χαλικούνα (Το Χαλικούνας) Κέρκυρα. Οίνοι Ονομασίας κατά Παράδοση: Βερντέα Ζακύνθου. Η Βερντέα κατατάσσεται πλέον στους οίνους Π.Γ.Ε. Το Ιόνιο είναι η μόνη αμπελουργική περιφέρεια που δεν έχει αντίστοιχο περιφερειακό οίνο Π.Γ.Ε (τοπικό οίνο) Τοπικές ποικιλίες αμπέλου του Ιονίου: Ρομπόλα (Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, λ), μαυροδάφνη Κεφαλονιάς (ε), Βερδέα (Λευκάδα, λ), Βερτζαμί (Λευκάδα, ε), Κακοτρύγης (Κέρκυρα, λ), Αρακλινό (Κεφαλονιά, ε), Αυγουστιάτης (Ζάκυνθος, ε), Βιολεντό (Ζάκυνθος, ρ), Γουστολίδι ή Βοστιλίδι (Ζάκυνθος, Κεφαλονιά, λ), ζακυνθινό (Κεφαλονιά, λ), Μοσχατέλα (Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, λ), Παύλος (Ζάκυνθος, λ), Πετροκόριθο (Κέρκυρα, λ-ε), Μαυρορομπόλα (Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, ε), Σκιαδόπουλο (Ζάκυνθος, λ), τουρκοπούλα (Ζάκυνθος, ρ), Τσαούσι (Κεφαλονιά, λ). Αυτές είναι οι πιο γνωστές ποικιλίες. Τα νησιά του Ιονίου, μαζί με τις Κυκλάδες, είναι στην κυριολεξία η Κιβωτός των γηγενών ποικιλιών αμπέλου. Σχεδόν όλες οι ποικιλίες είναι διαφορετικές από νησί σε νησί. Αυτό εξηγεί και την έλλειψη περιφερειακού οίνου ΠΓΕ (τοπικού οίνου).

ΒΕΡΤΖΑΜΙ : Φυτό: Ποικιλία ζωηρή, παραγωγική, ανθεκτική στις ασθένειες σχετικά ευαίσθητη στην ξηρασία. Σταφύλια μεγάλα, φλοιός κυανομέλανος. Τρύγος αρχές Σεπτεμβρίου.

Το κρασί: Ερυθρό κρασί με έντονο, βαθύ χρώμα πλούσιο σε ταννίνες, συμμετέχει σε Τοπικό Οίνο.

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ : Φυτό: Ποικιλία μέτρια ζωηρή, παραγωγική, σχετικά ευαίσθητη στις ασθένειες και την ξηρασία. Σταφύλια μέτρια, φλοιός ερυθρομέλανος. Τρύγος αρχές με μέσα Σεπτέμβρη. Το κρασί: Ερυθρό κρασί υψηλόβαθμο με καλό χρώμα, πολύ καλά γλυκά κρασιά. Συμμετέχει σε Οίνους ΟΠΕ και Τοπικούς Οίνους.

ΓΟΥΣΤΟΛΙΔΙ : Φυτό: Ποικιλία ζωηρή, παραγωγική, ευαίσθητη στις ασθένειες ανθεκτική στην ξηρασία. Σταφύλια μέτρια, φλοιός κιτρινόχρυσος. Τρύγος αρχές Σεπτέμβρη. Το κρασί: Λευκό κρασί με καλή γεύση. Συμμετέχει σε Τοπικούς Οίνους

ΚΑΚΟΤΡΥΓΗΣ: Φυτό: ζωηρό παραγωγικό, ευαίσθητο στις ασθένειες και την ξηρασία. Σταφύλια μεγάλα, φλοιός ωχροπράσινος. Τρύγος μέσα Σεπτέμβρη. Το κρασί: Λευκό κρασί σχετικά υψηλόβαθμο, φρουτώδης γεύση, πλούσιο σύνθετο άρωμα. Συμμετέχει σε Τοπικούς Οίνους.

ΡΟΜΠΟΛΑ : Φυτό: Ποικιλία εύρωστη, μέτρια παραγωγική, ευαίσθητη σε ξηρασία και ασθένειες. Σταφύλια μέτρια, φλοιός χρυσοκίτρινος. Τρύγος τέλος Αυγούστου, αρχές Σεπτεμβρίου Το κρασί: Λευκό ξηρό κρασί υψηλής ποιότητας. Σχετικά υψηλός αλκοολικός βαθμός, καλή οξύτητα, πλούσια πυκνή γεύση με σώμα, ιδιαίτερο άρωμα

ΜΟΣΧΑΤΕΛΛΑ: Φυτό: Ποικιλία μέτρια ζωηρή, παραγωγική. Σταφύλια μεγάλα, φλοιός κιτρινωπός. Τρύγος μέσα Σεπτέμβρη Το κρασί: Λευκό κρασί με καλή γεύση και διακριτικό άρωμα μοσχάτου. Συμμετέχει σε Τοπικό Οίνο.

ΠΑΥΛΟΣ : Φυτό: Φυτό ζωηρό παραγωγικό ευαίσθητο στις ασθένειες. Σταφύλια μεγάλα, φλοιός πρασινοκίτρινος. Τρύγος μέσα με τέλος Σεπτέμβρη Το κρασί: Λευκό κρασί με καλή γεύση

ΑΡΑΚΛΙΝΟ : Σπάνια και υψηλόβαθμη ερυθρή ποικιλία των νησιών του Ιονίου πελάγους, το Αρακλινό συμμετέχει κυρίως σε ερυθρά χαρμάνια

ΣΚΙΑΔΟΠΟΥΛΟ: Ιδιαίτερα παραγωγικό σταφύλι, το λευκό Σκιαδόπουλο κατέχει, ποσοτικά, σημαντική θέση στον αμπελώνα των Ιόνιων νησιών. Συνήθως συμμετέχει σε φρέσκα λευκά χαρμάνια

ΣΚΥΛΟΠΝΙΧΤΗΣ: Ερυθρωπή ποικιλία των νησιών του Ιονίου πελάγους. Η χοντρή ρώγα και η φλούδα του σκυλοπνίχτη λέγεται ότι πνίγει τα σκυλιά που τη δοκιμάζουν (από εκεί παίρνει και το όνομά της). Υπάρχει και λευκός κλώνος.

Ακολουθούν πίνακες με τα αμπελογραφικά στοιχεία των ποικιλιών της περιφέρειας, οι οποίες συμμετέχουν σε οίνους Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ή σε τοπικούς οίνους:

Rompola kokkini Greek name

Ρομπόλα κόκκινη

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Moschato Alexandreias Greek name

Μοσχάτο Αλεξανδρείας

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια όψη κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Mavrodafni Greek name

Μαυροδάφνη

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Kakotrygis Greek name

Κακοτρύγης

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια

όψη

φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Vertzami Greek name

Βερτζαμί

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Greek name

Αρακλινός

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Goustolidi Greek name

Γουστολίδι

Grape

LeafF

YSF

LeafB

YSB

Pavlos Greek name

Παύλος

Grape

LeafF

YSF

LeafB

YSB

Roditis

kokkinos

Tourkopoula Greek name

Ροδίτης

κόκκινος

Τουρκοπούλα Grape

LeafF

YSF

LeafB

YSB

Πηγή : http://gvd.biology.uoc.gr/gvd/contents/index.html

Πίνακας 3.2 Φυτεμένη Έκταση Για Την Περιφέρεια Των Ιόνιων Νησιών

ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ

ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΕΥΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ(ha)

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Οίνος με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης

Οίνος με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη

Υποσύνολο για οίνους με ΠΟΠ/ΠΓΕ

Οίνοι χωρίς προστατευόμενη ονομασία προέλευσης / γεωγραφική ένδειξη

Σύνολο

ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ(2008-2009)

370,00

450,00

820,00

2.113,40

2.933,40

Σύνολο κράτους μέλους

13.554,40

16.823,00

30.377,40

39.712,05

70.089,45

ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ(2009-2010)

370,00

375,00

745,00

1.945,50

2.690,50

Σύνολο κράτους μέλους

13.113,50

15.705,00

28.818,50

39.032,90

67.851,40

ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ(2010-2011)

370,00

395,00

765,00

1.880,90

2.645,90

Σύνολο κράτους μέλους

13.085,50

15.739,80

28.825,30

38.507,69

67.332,99

ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΙΩΝ(2011-2012)

350,00

352,00

702,00

1.968,42

2.670,42

Σύνολο κράτους μέλους

12.047,00

15.534,60

27.581,60

38.892,22

66.473,82

Πηγή : http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/crop-production/ampeli/787-apografiampelektaseon

Εκτάρια 2500

2000

1500 οίνος με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης 1000

οίνος με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη

υποσύνολο για οίνους με ΠΟΠ/ΠΓΕ 500 οίνοι χωρίς προστατευόμενη ονομασία προέλευσης / γεωγραφική ένδειξη

Διάγραμμα 3.1Φυτεμένη έκταση σε εκτάρια για την περιέρεια των Ιόνιων Νησιών

3.2.1 ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

Εικόνα 3.2 Χάρτης Αμπελουργικής Ζώνης Π.Ο.Π Κεαφαλληνίας Πηγή: http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

Εικόνα 3.3 Χάρτης Κεφαλονιάς Πηγή : https://www.google.gr/maps/@38.1693172,22.8828401,340472m/data=!3m1!1e3

Η Κεφαλονιά (Κεφαλληνία) είναι το μεγαλύτερο και πιο ορεινό νησί των Επτανήσων και το τρίτο σε πληθυσμό μετά την Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο. Βρίσκεται απέναντι από την είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου, βόρεια της Ζακύνθου, νότια της Λευκάδας και δυτικά της Ιθάκης. Το νησί έχει έκταση περίπου 781 τ.χλμ. και σε αυτό κατοικούν 34.488 κάτοικοι. Περιφέρεια Ιόνιων Νήσων Περιφερειακή ενότητα Κεφαλληνίας Πρωτεύουσα Αργοστόλι

ΟΙΝΟΙ ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΠΟΠ ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, λευκός ξηρός ΠΟΠ ΜΟΣΧΑΤΟ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, λευκός γλυκός ΠΟΠ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, ερυθρός γλυκός

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη απόφαση

Αριθ. 659/9588 που αφορά την θέσπιση των

αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή των Κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου, 555/2008 και 436/2009 της Επιτροπής, σχετικά με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία ταξινόμησης των οινοποιήσιμων ποικιλιών αμπέλου, της χορήγησης των νέων δικαιωμάτων φύτευσης σε εκτάσεις που προορίζονται για πειραματικούς σκοπούς και την καταχώρισή τους στο αμπελουργικό Μητρώο ορίζονται τα παρακάτω:

Πίνακας 3.3 Οινοποιήσιμες Ποικιλίες Για το Αμπελουργικό Διαμέρισμα Ιόνιων Νήσων

Συνιστώμενες

Επιτρεπόμενες

Αρακλινός Ν, Αυγουστιάτης Ν, Βαρδέα Β, Βερτζαμί Ν, Γουστολίδι Β

Αγούμαστος Β, Αμφιόνη Ν, Αρετή Β,

(Αυγουστολίδι, Βοστίλιδας), Ζακυνθινό

Ασπροβέρτζαμο Β, Ασπρούδες Β(3),

Β, Θειακό Ν, Κακοτρύγης Β,

Βιολεντό Rs, Βοϊδομάτης Ν, Βόσσος Β,

Κατσακούλιας Ν, Κορίθι Ν, Κορινθιακή

Γλυκοπάτι Ν, Κοζανίτης Β,

(2)

Ν , Λαγόρθι B, Μαλαγουζιά Β,

Κοκκινοβοστίτσα Ν, Κοντοκλάδι Β,

Μαυροδάφνη Ν, Μοσχατέλλα Β

Κορφιάτης Ν, Κουτσουμπέλι Rs, Λαγόρθι

(Μοσχαρδίνια), Μοσχάτο άσπρο Β,

Β, Μοσχοφίλερο Rs( ^ Πατρινό Ν,

Μυγδάλι Β, Παπαδικό Ν, Παύλος Β,

Πετροκόριθο λευκό Β, Ρομπόλα κόκκινη Ν,

Πετροκόριθο μαύρο Ν, Ροδίτης Rs

Σαββατιανό Β (Δουμπραίνα άσπρη,

(Αλεπού), Ρομπόλα Β, Σκιαδόπουλο Β

Κουντούρα άσπρη, Περαχωρίτικο,

(Σαχάρα), Σκοπελίτικο Ν, Χλώρες Β,

Σακέικο), Σκυλόκλημα Β, Σκυλοπνίχτης Ν,

Chardonnay B, Sauvignon Βlanc B,

Τσαούσι Β, Τουρκοπούλα Rs, Φειδιά Ν,

Merlot N.

Φιλέρι Rs (3), Cabernet Sauvignon N.

Πίνακας 3.4 Λίστα Οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης – Π.Ο.Π

Βασιλικά/Προεδ ρικά Διατάγματα, Υπ. Προστατευόμεν η

Ονομασία

Προέλευσης (ΠΟΠ)

Protected

Αποφάσεις

ΦΕΚ

Αναγνώρισης –

Αναγνώρισης

Τροποποίησης

Τεχνικός –

Designation of

Φάκελος βάσει του άρθρου 118ιθ του

Origin (PDO) Royal/Presidential

Official

Degrees, Ministerial

of the Member

decisions of recognition

State

Journal

Καν(ΕΚ) 1234/2007

- amendment Ενιαίο έγγραφο Mavrodaphne of Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας

Kefalonia (Cephalonia)/

Β.Δ. 386/22.5.1971

115/A/9.6.1971

Mavrodafni of

Υ.Α.38632/3803/10.11.19

1407/Β/25.11.197

Kefalonia

(Cephalonia)

Προδιαγραφή προϊόντος

Χάρτης

ζώνης

παραγωγής Ενιαίο έγγραφο

Muscat

Cephalonia Μοσχάτος

Muscat

Κεφαλληνίας

Kefalonia Muscat

Β.Δ. 386/22.5.1971

115/A/9.6.1971

Υ.Α.386323/3803/10.11.1

1407/Β/25.11.197

976

Π.Δ. 242/18.3.1982

39/A/29.3.1982

Cephalonia

Προδιαγραφή προϊόντος

Χάρτης

ζώνης

παραγωγής Robola

Cephalonia Ρομπόλα Κεφαλληνίας

Robola

Kefalonia Robola

Cephalonie

Β.Δ.539/4.8.1971

159/A/14.8.1971

Ενιαίο έγγραφο

Υ.Α.386323/3803/10.11.1

1407/Β/25.11.197

Προδιαγραφή

976

προϊόντος

Π.Δ. 15/28.12.1981

2/Α/5.1.1982

Χάρτης

Υ.Α.

720/B/30.9.1982

παραγωγής

ζώνης

324953/4711/20.8.1982 Β.Δ. : Βασιλικό Διάταγμα (Royal Degree) Y.A.: Υπουργική Απόφαση (Ministerial decision)

Π.Δ.: Προεδρικό Διάταγμα (Presidential Degree) Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

3.2.1.1 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

Η αμπελουργική ζώνη των οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Ρομπόλα (Ρομπόλα Κεφαλληνίας, ο επίσημος τίτλος) (P.D.O Robola Kephalinias) θεσμοθετήθηκε το 1982. Οι οίνοι Π.Ο.Π Ρομπόλα έχουν τον κωδικό ΡΚ. Ο αμπελώνας της Κεφαλονιάς έχει συνολική έκταση γύρω στα 10000στρ εκ των οποίων στις 3 ζώνες Π.Ο.Π του νησιού καταγράφονται περίπου τα 3000στρ. Στην καλλιέργεια της ρομπόλας αφιερώνονται περίπου 1800στρ. Όλη η έκταση καλλιέργειας της ρομπόλας είναι στο νότιο κεντρικό τμήμα της Κεφαλονιάς σε υψόμετρα από 175μ έως και 800μ. Περιλαμβάνει το οροπέδιο των Ομαλών (Άγιος Ελευθέριος, Βαλσαμάτα & Φραγκάτα, Επανοχώρι, Μιχάτα) και ανατολικά του τις δυτικές - νοτιοδυτικές πλαγιές του Αίνου (1628μ). Από το κατάφυτο με αμπέλια και ελιές οροπέδιο, που έχει μέσο υψόμετρο 390μ, η ζώνη της ρομπόλας κατηφορίζει προς τις ορεινές κοινότητες του Αργοστολίου βορειοδυτικά (Δαυγάτα, Διλινάτα, Φαρακλάτα) και νοτιοδυτικά (Δεμουτσανάτα & Μιτακάτα, Τρωϊανάτα) και νότια προς την περιοχή της Λειβαθούς (Βλαχάτα, Μουσάτα, Περατάτα), όπου και έχει ως νότιο και χαμηλότερο όριο τον κεντρικό δρόμο Αργοστολίου Ελειού-Πρόννων. Η φυλλοξήρα εμφανίστηκε στην Κεφαλονιά αργά, το 1988, για αυτό υπάρχουν ακόμα ψηλά στον Αίνο αρκετά αμπέλια ρομπόλας αυτόριζα και μεγάλης ηλικίας. Τα εδάφη στα οποία καλλιεργείται η ρομπόλα είναι γενικώς ασβεστολιθικά και φτωχά. Ιδίως στις πλαγιές του Αίνου είναι τόσο φτωχά που οι ιταλοί, όταν κατείχαν την Κεφαλονιά, ονόμαζαν το κρασί της ρομπόλας "vino di sasso", δηλαδή "κρασί της πέτρας". Ποικιλία οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Ρομπόλα: Ρομπόλα Κεφαλονιάς 100%. Η Ρομπόλα αποτελεί ποικιλία ταυτόσημη με την Κεφαλονιά. Καλλιεργείται σε μικρές εκτάσεις και σε Ζάκυνθο, Φθιώτιδα. Στην Ιταλία, επίσης, υπάρχει ποικιλία με το ίδιο όνομα (rompola). Είναι, με διαφορά, η ακριβότερη ελληνική ποικιλία αμπέλου.

Τύποι οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Ρομπόλα: λευκός ξηρός.

Είναι η μόνη ζώνη που ονοματίζεται από την ποικιλία αμπέλου και όχι την περιοχή. Μαζί με τη ζώνη των οίνων Π.Ο.Π Μεσενικόλας είναι οι μόνες στις οποίες οινοποιεία εκτός των ορίων τους μπορούν να παράγουν οίνους Π.Ο.Π (αρκεί, στην περίπτωση, να βρίσκονται στην Κεφαλονιά βεβαίως).

Πίνακας 3.5 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π Ρομπόλα

BIO ROBOLA

Λευκός Ξηρός - Αγρ. Συνετ. Παραγωγών Ρομπόλας

BIO ROBOLA NO SO2

Λευκός Ξηρός - Αγρ. Συνετ. Παραγωγών Ρομπόλας

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

Λευκός Ξηρός - Θ. Βασιλάκης & Υιοί

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑ

Λευκός Ξηρός - Οινοποιείο Μελισσινός

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ

Λευκός Ξηρός - Αγρ. Συνετ. Παραγωγών Ρομπόλας

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ ΦΟΙΒΟΣ

Λευκός Ξηρός - Κτήμα Φοίβος

ROBOLA DE CAPHALONIE

Λευκός Ξηρός - Divino

ROBOLA OF CEPHALONIA

Λευκός Ξηρός - GENTILINI

SAN GERASSIMO

Λευκός

Ξηρός

Αγρ.

Συνετ.

Ρομπόλας VINO DI SASSO

Λευκός Ξηρός Οινοποιείο Σκλάβος

Όνομα προς καταχώρηση: Ρομπόλα Κεφαλληνίας Ισοδύναμος όρος: Robola of Kefalonia

Παραγωγών

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ (ΟΙΝΩΝ) : Ο οίνος Π.Ο.Π. Ρομπόλα Κεφαλληνίας

(Robola of Cephalonia) ανήκει στην κατηγορία 1.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007. Οίνος Λευκός Ξηρός Αναλυτικά χαρακτηριστικά.: Φυσικός αλκοολικός τίτλος: 11,0 -12,6 % vol. Μέγιστος ολικός αλκοολικός τίτλος :12,5 % vol. Μέγιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 12,5 % vol. Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα : Μέγιστη 4,0 g/l Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 4,0 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,08 Περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1. Όψη: Λευκοπράσινο χρώμα με χρυσοκίτρινες ανταύγειες, ανάλογα με την μέθοδο οινοποίησης και τον χρόνο εμφιάλωσης. 2. Οσμή: αρώματα από άνθη εσπεριδοειδών και φρούτα ροδάκινου, κίτρου και μήλου με μέση ένταση αρώματος. Χαρακτηρίζεται από μια ορυκτώδη παρουσία (μεταλλικότητα) η οποία είναι τυπική έκφραση της ποικιλίας στο terroir του νησιού 3. Γεύση: γεμάτο στόμα με χαρακτηριστικά δροσιστική οξύτητα (παρουσία φυσαλίδων λόγω διοξειδίου του άνθρακα) με διάρκεια επίγευσης.

Παραδοσιακές ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118 κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη.

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής

και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην

ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με

(Π.Ο.Π.) Ρομπόλα Κεφαλληνίας

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές

προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας (Ο.Π.Α.Π) στη θέση των Π.Ο.Π 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος, ,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Ορεινό Κτήμα,



Ορεινοί Αμπελώνες,



Πύργος.

Οινολογικές πρακτικές Ο λευκός οίνος Π.Ο.Π. Ρομπόλα Κεφαλληνίας παράγεται με τη μέθοδο της λευκής οινοποίησης. Η μεταποίηση των σταφυλιών σε γλεύκος και του γλεύκους σε οίνο γίνεται σε οινοποιεία τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για εφαρμογή σύγχρονης τεχνολογίας παραγωγής λευκών οίνων. Η γλευκοποίηση των σταφυλιών δεν επιτρέπεται να γίνεται με συνεχή πιεστήρια η δε θερμοκρασία κατά την αλκοολική ζύμωση πρέπει να είναι μικρότερη των 20°C.

Ειδικές οινολογικές πρακτικές Για τη χρησιμοποίηση της ένδειξης «Επιλεγμένος» ή «Réserve» για τους λευκούς ξηρούς ΠΟΠ Ρομπόλα Κεφαλληνίας (Robola of Cephalonia) πρέπει: - οι οίνοι να έχουν ένα ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης ένα (1) έτος , εκ των οποίων τουλάχιστον έξι (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια και τρεις (3) μήνες σε φιάλες. Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Ειδικά Επιλεγμένος» ή «Grande Réserve» για τους λευκούς ξηρούς Π.Ο.Π. Ρομπόλα Κεφαλληνίας (Robola of Cephalonia) πρέπει οι οίνοι : - οι οίνοι να έχουν ένα ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης δύο [2] έτη, εκ των οποίων τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες.

Kκαλλιεργητικές πρακτικές Η διαμόρφωση των πρεμνών ακολουθεί

κυπελλοειδή σχήματα ή γραμμοειδή ενός

επιπέδου αλλά με κεφαλές μέχρι έξι των δύο ματιών. Η ηλικία των πρέμνων είναι μεγαλύτερη των τεσσάρων ετών από τον εμβολιασμό τους. Καλλιεργητικές τεχνικές που δεν εφαρμόζονται πατροπαράδοτα στην περιοχή δεν επιτρέπονται.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Ρομπόλα Κεφαλληνίας καθορίστηκε με το Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 15/28.12.1981(ΦΕΚ 2/Α/5.1.1982) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε από την Υπουργική Απόφαση αριθ. 324953/4711/20.8.1982 (ΦΕΚ 720/B/30.9.1982). Σε υψόμετρο τουλάχιστον 50 μέτρων από την θάλασσα και στα όρια των Τοπικών Κοινοτήτων Ομαλών, Δαυγάτων, Δειλινάτων, Τρωϊαννάτων και Φαρακλάτων καθώς και οι περιοχές που βρίσκονται πάνω από την επαρχιακή οδό Αργοστολίου – Πόρου, των Τοπικών Κοινοτήτων Μουσάτων και Βλαχάτων της Κεφαλονιάς.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα οχτώ χιλιάδες ( 8000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή πενήντα έξι (56) εκατόλιτρα οίνου. .

Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου Ο οίνος Π.Ο.Π

Ρομπόλα Κεφαλληνίας

παράγεται αποκλειστικά από την ελληνική

γηγενή ποικιλία Ρομπόλα. Η Ρομπόλα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη σε ασθένειες, αλλά και στην ξηρασία, η Ρομπόλα αποζητά κατάλληλες συνθήκες για να ξεδιπλώσει τις αρετές της. Το νησί της Κεφαλονιάς στο Ιόνιο είναι η βασική περιοχή καλλιέργειάς της. Εκεί άλλωστε δίνει τα κρασιά Π.Ο.Π Ρομπόλα Κεφαλληνίας. Παρά τον ευπαθή χαρακτήρα της

που

απαιτεί άγονα, κατά προτίμηση ορεινά, εδάφη είναι παραγωγική, με αποτέλεσμα ο περιορισμός των αποδόσεων, σε ορισμένες περιοχές της ζώνης, να είναι αναγκαίος για μια καλή Ρομπόλα. Το ίδιο αναγκαία, λόγω του ευοξείδωτου χαρακτήρα της, είναι και η προσοχή στην οινοποίηση, που, συνήθως, λαμβάνει χώρα εξ ολοκλήρου σε ανοξείδωτες δεξαμενές. Όταν όμως όλα αυτά επιτευχθούν, το κρασί από Ρομπόλα χαρακτηρίζεται από μια «ευρωπαϊκή», ορυκτώδη παρουσία, χαρακτηριστικά αρώματα εσπεριδοειδών, με μέτριο σώμα και εξαιρετική οξύτητα.

Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή: Ποιότητα Ο οίνος της Ρομπόλας Κεφαλληνίας αποτελεί το εμβληματικό προϊόν του νησιού, εκπρόσωπος των τοπικών προϊόντων και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους αλλά και τους Κεφαλλονίτες μετανάστες όπου γης. Ιστορικός δεσμός Η αμπελοκαλλιέργεια στην Κεφαλονιά έχει βαθιές ρίζες που χάνονται στον μύθο. Ο Κέφαλος ήρθε να εγκατασταθεί στην αποικία της πατρίδας του στην Αθηναίαν γην. Μόλις πάτησε το πόδι στο νησί κάρφωσε το κλήμα που είχε μαζί του για να του θυμίζει τον τόπο του. Η Αθηναία γη έγινε με τον χρόνο Θηναία γη, Θηνιά και το νησί πήρε το όνομά του. Στους νεώτερους χρόνους η πρώτη γραπτή μαρτυρία για την καλλιέργεια της ρομπόλας βρίσκεται σε έγγραφο του 1520 και αφορά απογραφή εκκλησιαστικής περιουσίας. Λίγο αργότερα αναφέρεται και πάλι σε επιστολή ενός Γουλιέλμου Δεφαράνα προς τον Λατίνο Επίσκοπο του νησιού στις 25 Ιανουαρίου 1544. Το 1557 ο ιταλός περιηγητής Pellegrino Brocardi μνημονεύει και πάλι την ρομπόλα, αναφερόμενος στο σταφύλι αλλά και στο κρασί

που παράγεται από αυτό, το οποίο και εκθειάζει. Παρότι ορισμένοι πιθανολογούν συγγένειες με λευκές ιταλικές ποικιλίες, είναι πιο σίγουρο να υποθέσουμε ότι πρόκειται για γηγενή ποικιλία, αφού μάλιστα και οι πρόσφατες αρχαιολογικέ έρευνες έχουν αποδείξει ότι η αμπελοκαλλιέργεια ήταν γνωστή στην Ελλάδα από την Νεολιθική Εποχή και ότι η πρώιμη ελληνική αποίκηση σε όλα τα μέρη της Μεσογείου, έθεσε τα θεμέλια για την μετέπειτα ανάπτυξη της αμπελοκαλλιέργειας. Η καλλιέργεια της ρομπόλας ακολουθεί την εξέλιξη και τις περιπέτειες του νησιού συνεχώς μέχρι σήμερα. Το 1836 ο Ανδρέας Λασκαράτος, εμβληματική φιγούρα των γραμμάτων για την Κεφαλονιά του 19ου αιώνα, αναφέρει στο έμμετρο έργο του «Το Ληξούρι εις το 1836» στην Ραψωδία Β΄ στροφή 54 το εξής: «Τάξτε και πέτε πως εγώ τα’ πα όλα και συμπάθειο γιατί ειμ’ από Ρομπόλα.» Είναι χαρακτηριστικό ότι η καλλιέργεια της ποικιλίας αυτής αποτελεί δομικό στοιχείο του τοπικού αγροτικού πολιτισμού, από πολύ μακριά μέχρι σήμερα.

Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Ο Π.Ο.Π Ρομπόλα Κεφαλληνίας είναι ο μόνος ελληνικός οίνος Π.Ο.Π που παίρνει το όνομά του όχι μόνο από την περιοχή, αλλά και από την ποικιλία. Στην Κεφαλονιά, η ρομπόλα είναι η πλέον διαδεδομένη ποικιλία, η οποία ευδοκιμεί σε γενικώς φτωχά εδάφη (άγονα), ενίοτε τόσο φτωχά που οι Ιταλοί ονόμαζαν το κρασί της «Vino di Sasso», δηλαδή «κρασί της πέτρας». Στις ορεινές πλαγιές του Αίνου υπάρχουν ακόμα πολλά αυτόριζα αμπέλια ιδιαίτερα μεγάλης ηλικίας. Ο οίνος «Ρομπόλα Κεφαλληνίας» είναι βαθιά συνυφασμένος με τον πολιτισμό , την τοπική κουζίνα, την καθημερινή ζωή των κατοίκων και τον τουρισμό στο νησί.

Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Τα εδάφη της «Ζώνης Ρομπόλας» είναι επί το πλείστον ημιορεινά, ασβεστολιθικής προέλευσης, άγονα, χαλικώδη και κεκλιμένα. Σε αυτά τα εδάφη όμως η ποικιλία έχει προσαρμοσθεί στο μέγιστο βαθμό και παράγει έναν οίνο με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εμφανίζει. Τέτοιου είδους εδάφη οδηγούν σε χαμηλές αποδόσεις (5.000 - 6.000 kg σταφύλια/ha) και μαζί με το κλίμα της περιοχής, σε πρώιμη ωρίμανση (από 15 έως 20 Αυγούστου), η οποία συντείνει στην παραγωγή ποιοτικής πρώτης ύλης αφού εμποδίζει την εμφάνιση ασθενειών που συνδέονται με τις πρώτες βροχές του Σεπτεμβρίου (όπως ο βοτρύτης, η όξινη σήψη) και στις οποίες η Ρομπόλα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη. Στην περιοχή καταγράφονται υψηλές βροχοπτώσεις τον χειμώνα (Μ.Ο. 1200 mm/έτος) 53

αλλά το καλοκαίρι είναι άνυδρο, το οποίο όμως δεν αποβαίνει καταστροφικό μιας και οι έντονες βραδινές καλοκαιρινές δροσιές, αποτέλεσμα της υγρής νησιωτικής ορεινής αύρας συνεπεία του όγκου του Αίνου, βοηθούν τα φυτά να ξεπεράσουν το θερμικό σοκ της ημέρας.

Οι μέθοδοι καλλιέργειας της ρομπόλας με την πάροδο των χρόνων παραμένουν κατά μείζονα λόγο οι ίδιες και αυτό γιατί η μορφή των εκμεταλλεύσεων δεν έχει αλλάξει. Ο γεωργικός κλήρος είναι μικρός, οι εισροές γενικά είναι ήπιες και οι παραδοσιακοί τρόποι καταπολέμησης των ασθενειών με τη χρήση θείου και χαλκού κυριαρχούν. Χαρακτηριστικό δε για το σύνολο της ζώνης, είναι ότι για τον έλεγχο των ζιζανίων δεν γίνεται χρήση ζιζανιοκτόνων αλλά αυτός γίνεται με την κατεργασία του εδάφους -ενίοτε και χειρονακτικά. Λόγω του άγονου εδάφους, των κλίσεων και της έλλειψης υγρασίας κατά το θέρος, τα πρέμνα διαμορφώνονται σε χαμηλό κυπελλοειδές σχήμα των τεσσάρων έως πέντε βραχιόνων και η κάθε κεφαλή κλαδεύεται στους δύο οφθαλμούς. Η μικρή ανάπτυξη της βλαστήσεως των φυτών λόγω των παραπάνω συνθηκών και προκειμένου για τη σκίαση του εσωτερικού των φυτών και την προστασία των σταφυλιών από την ηλιακή ακτινοβολία, οι παραγωγοί εφαρμόζουν μια παραδοσιακή τεχνική με την συστροφή προς τα έσω και του δεσίματος των βλαστών που τοπικά λέγεται «κουτσούνιαμα». Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω με τις ήπιες καλλιεργητικές πρακτικές που ακολουθούν οι παραγωγοί εδώ και αιώνες, προσδίδουν στον οίνο Ρομπόλα Κεφαλληνίας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που εμφανίζει όπως η διακριτική αρωματική παρουσία που συνδυάζεται με «μεταλλική αιχμηρότητα», χαρακτηριστική οξύτητα, ισορροπία και μεστή υπόσταση στη γεύση. Εν κατακλείδι, ο οίνος ΠΟΠ Ρομπόλας Κεφαλληνίας αποτελεί το εμβληματικό προϊόν του νησιού, κυρίαρχο εκπρόσωπο των τοπικών προϊόντων και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους αλλά και τους Κεφαλλονίτες όπου γης. Το κλήμα με το λευκό υπόξανθο σταφύλι και την στρογγυλή λεπτόφλουδη ρώγα, άριστα προσαρμοσμένο στα ορεινά, συνήθως κεκλιμένα ασβεστολιθικής προέλευσης φτωχά, χαλικώδη εδάφη, σε ένα περιβάλλον με υψηλές βροχοπτώσεις τον χειμώνα και ξηρό καλοκαίρι, αναπτύσσει διακριτική αρωματική παρουσία που συνδυάζεται με «μεταλλική αιχμηρότητα», χαρακτηριστική οξύτητα, ισορροπία και μεστή υπόσταση στη γεύση.

Λεπτομέρειες Του Προϊόντος Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. Ρομπόλα Κεφαλληνίας. Αιτιώδης αλληλεπίδραση Η μοναδικότητα των οίνων ΠΟΠ Ρομπόλα Κεφαλληνίας, όπως αναφέρεται λεπτομερώς στις ανωτέρω υποενότητες, οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (νοτιοδυτική έκθεση του αμπελώνα,

γειτνίαση με δασικές εκτάσεις, ανάγλυφο του

εδάφους, γειτνίαση με τη θάλασσα) σε συνδυασμό με την καλλιεργούμενη ποικιλία και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία - Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποίησης του γλεύκους για την παρασκευή του Π.Ο.Π Ρομπόλα Κεφαλληνίας, σε όλα τα οινοποιεία της νήσου Κεφαλληνίας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων Π.Ο.Π.

Πρόσθετες Διατάξεις Που Αφορούν Στην Επισήμανση Των Οίνων: Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής - Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». 55

Εθνική Νομοθεσία Στην αριθ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-62005), στο άρθρο 1 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων: 

«ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ»



«ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ»



«ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ»

Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

Παραδοσιακές Ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθ. 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Ρομπόλα Κεφαλληνίας είναι οι παρακάτω: 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs,



ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de côteaux,



ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ)/ Vin de vignobles insulaires,



ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) Ή ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles montagneux. 56

3.2.1.2 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

Η ζώνη των οίνων ΠΟΠ (ΟΠΕ) Μοσχάτος Κεφαλονιάς (Κεφαλληνίας κατά την επίσημη εκδοχή) (PDO Moschatos Kephalinias) θεσμοθετήθηκε το 1971. Οι οίνοι ΠΟΠ Μοσχάτος Κεφαλονιάς έχουν τον κωδικό ΜΦ. Στη δυτική πλευρά της Κεφαλονιάς (περιφερειακή ενότητα Κεφαλονιάς), στη χερσόνησο της Παλικής και στα όρια της ομώνυμης περιοχής (Ληξούρι, Ζώλα, Κατωγή, Σουλάροι, Σκινέας, Χαυδάτα), εκτείνεται η ζώνη του ΠΟΠ Μοσχάτος Κεφαλληνιάς (θεσπίστηκε το 1971). Η ποικιλία μοσχάτο άσπρο, εκτός του ΠΟΠ Μοσχάτος Κεφαλονιάς, συμμετέχει σε άλλους 4 ελληνικούς ΠΟΠ οίνους (ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών, ΠΟΠ Μοσχάτος Ρίου Πατρών, ΠΟΠ Μοσχάτος Ρόδου, και ΠΟΠ Σάμος). Η έκταση της καλλιέργειάς της στην Κεφαλονιά είναι πολύ μικρή και πρακτικά εντοπίζεται κυρίως στο βόρειο τμήμα της Παλικής. Ισχύει διάταξη που επιτρέπει την παραγωγή οίνων και από οινοποιεία εκτός ζώνης, εφόσον, βεβαίως, βρίσκονται στο νησί. Οι επιδόρπιοι οίνοι με τη γεωγραφική ένδειξη «Μοσχάτος Κεφαλονιάς» μπορούν να είναι είτε φυσικώς γλυκείς (vin naturellement doux) είτε φυσικοί γλυκείς (vin doux naturel – vin de liqueur). Υπό την προϋπόθεση ότι αξιοποιούν μόνο σταφύλια από ιδιόκτητα αμπέλια χαμηλής στρεμματικής απόδοσης, οι παραγωγοί μπορούν να παράγουν και γλυκείς οίνους με την πρόσθετη ένδειξη «από διαλεκτούς αμπελώνες» (Grand Cru).

Ποικιλία οίνων Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς: Μοσχάτο λευκό. Πρόκειται για το μικρόρωγο Μοσχάτο που συναντάμε και στους οίνους: Π.Ο.Π Σάμος, Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών και Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρόδου.

Τύπος οίνων Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς: Λευκός Γλυκός. Η παράδοση του νησιού θέλει τους οίνους λιαστούς και εν σε πολλές περιπτώσεις ακολουθείται. Όπως γίνεται με όλους τους οίνους Π.Ο.Π της Κεφαλονιάς [Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Ρομπόλα, Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς], μπορούν να παράγουν οίνους όλα τα οινοποιεία που βρίσκονται στην Κεφαλονιά έστω και αν είναι εκτός των ορίων της ζώνης.

Πίνακας 3.6 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς

Μοσχάτος Κεφαλληνίας

Οίνος Λευκός Γλυκός- Θ. Βασιλάκης & Υιοί

Μοσχάτος Κεφαλονιάς- Λιαστός

Οίνος Λευκός Γλυκός - Divino

Οίνος Ηδύς του Ηλίου

Οίνος Λευκός Γλυκός - Οινοποιείο Σκλάβου

Σταλακτίτης

Οίνος Λευκός Γλυκός - Κτήμα Φοίβος

Σταλακτίτης Grand Cru

Οίνος Λευκός Γλυκός - Κτήμα Φοίβος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΟΙΝΟΥ Αναλυτικά χαρακτηριστικά Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά 1.Όψη : Οίνος γλυκύς λευκός, με χρώμα χρυσοκίτρινο με πορτοκαλί ανταύγειες. 2.Οσμή : Χαρακτηριστικά αρώματα της ποικιλίας που είναι αυτά του βερίκοκου, του μελιού και του τριαντάφυλλου. 3.Γεύση : Χαρακτηριστική γεύση της ποικιλίας μοσχάτο με μακρά επίγευση.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΙΝΟΥ ΓΛΥΚΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΠΟ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ (VIN DOUX NATURE-GRAND CRU). Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,8 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. 58

Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ(ς/Ι) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη : Οίνος γλυκύς λευκός, με χρώμα χρυσοκίτρινο με πορτοκαλί ανταύγειες. 2.Οσμή : Χαρακτηριστικά αρώματα της ποικιλίας που είναι αυτά του βερίκοκου, του μελιού και του τριαντάφυλλου. 3.Γεύση : Χαρακτηριστική γεύση της ποικιλίας μοσχάτο με μακρά επίγευση.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΙΝΟΥ ΓΛΥΚΟΥ (VIN DOUX). Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 13,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17.5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15.0 - 22.0 %vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά: 1.Όψη : Οίνος γλυκύς λευκός, με χρώμα χρυσοκίτρινο με πορτοκαλί ανταύγειες. 2.Οσμή : Χαρακτηριστικά αρώματα της ποικιλίας που είναι αυτά του βερίκοκου, του μελιού και του τριαντάφυλλου. 3.Γεύση : Χαρακτηριστική γεύση της ποικιλίας μοσχάτο με μακρά επίγευση.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΟΛΗΠΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΟΙΝΟΥ ΦΥΣΙΚΩΣ ΓΛΥΚΟΥ (VIN NATURELLEMENT DOUX) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος πριν το λιάσιμο των σταφυλιών: 14.8 % vol. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος μετά το λιάσιμο των σταφυλιών: 17,6 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,6 % vol. 59

Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 9% vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 4,0 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

Παραδοσιακές ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) Μοσχάτος Κεφαλληνίας και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : Ονομασία Προελεύσεως Ελεγχόμενη (Ο.Π.Ε) στη θέση των Π.Ο.Π 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Πύργος, 60



Λιαστός.

Οι οίνοι των τύπων γλυκύς φυσικός (Vin doux Naturel) και γλυκύς φυσικός από διαλεχτούς αμπελώνες (Vin doux Naturel-Grand Cru) παράγονται με την προσθήκη, κατά την διάρκεια της ζύμωσης αλκοόλης, αμπελοοινικής προέλευσης αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol σε αναλογία 5% κατ’ ελάχιστο και 10% κατά μέγιστο του όγκου του χρησιμοποιημένου γλεύκους, ή σε ποσοστό 40% του ολικού αλκοολικού τίτλου του τελικού προϊόντος. Ο οίνος γλυκύς (Vin doux) παράγεται με την προσθήκη, πριν την έναρξη της αλκοολικής ζυμώσεως, στο γλεύκος αλκοόλης αμπελοοινικής προελεύσεως αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol., ώστε το τελικό προϊόν να έχει το νομοθετημένο κτηθέντα και ολικό αλκοολικό τίτλο. Ο οίνος του τύπου αυτού περιέχει το σύνολο των σακχάρων του γλεύκους. Παρά ταύτα, για τα γλεύκη βάσης είναι ανεκτή περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη τουλάχιστο 1% νοΙ. Αυτός ο τύπος οίνου δύναται να παλαιώσει για πέντε χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Ο οίνος Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλληνίας φυσικώς γλυκύς (Vin Naturellement Doux) παράγεται από σταφύλια που έχουν αφεθεί στον ήλιο ή υπό σκιάν προς μερική αφυδάτωση. Τα σάκχαρα και η αλκοόλη του τελικού προϊόντος προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν χωρίς να έχει προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση γλεύκος, συμπυκνωμένο γλεύκος, αλκοόλη ή απόσταγμα. Εκτός από την προσθήκη αλκοόλης κάθε άλλος τρόπος αυξήσεως του αλκοολικού τίτλου του προϊόντος καθώς και της περιεκτικότητας σε σάκχαρα των πρώτων υλών παραγωγής τους δεν επιτρέπεται.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ Καλλιεργητικές πρακτικές Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλληνίας προέρχονται από σταφύλια αμπελώνων οι οποίοι έχουν μορφωθεί σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα και δέχονται βραχύ κλάδεμα. Η ηλικία των πρέμνων είναι μεγαλύτερη των τριών ετών από τον εμβολιασμό τους και δεν επιτρέπεται η άρδευση. Καλλιεργητικές τεχνικές που δεν εφαρμόζονται πατροπαράδοτα στην περιοχή δεν επιτρέπονται.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Μοσχάτος Κεφαλληνίας καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε από το Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 242/18.3.1982 (ΦΕΚ 39/A/29.3.1982).

Η αμπελουργική ζώνη ΠΟΠ Μοσχάτος Κεφαλληνίας εκτείνεται στη δυτική πλευρά της Κεφαλονιάς, στη χερσόνησο της Παλικής και περιλαμβάνει το Δήμο Ληξουρίου και τις κοινότητες Σουλάρων, Ζύλων, Κατωγής, Σκηνέας, Χαυδάτων και την περιοχή της κοινότητας Πόρου της επαρχίας Κραναίας.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο (ha) Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών για το προϊόν κατηγορίας 3 (οίνος λικέρ). Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (HA) δεν υπερβαίνει τα δέκα χιλιάδες (12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια για τον οίνο λικέρ με εξαίρεση την περίπτωση του Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλληνίας Οίνος Γλυκύς Φυσικός Από Διαλεχτούς Αμπελώνες ( Vin Doux Naturel - Grand Cru) όπου η μέγιστη απόδοση δεν υπερβαίνει τα πέντε χιλιάδες τριακόσια ( 5300) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών για το προϊόν κατηγορίας 15 (οίνος από λιασμένα σταφύλια). Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο (HA) δεν υπερβαίνει τα δέκα χιλιάδες (12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε χιλιόγραμμα σταφυλιών για το προϊόν κατηγορίας 15 (οίνος από λιασμένα σταφύλια). Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο σε τελικό προϊόν για το προϊόν κατηγορίας 3 (οίνος Λικέρ). Η μέγιστη απόδοση σε τελικό προϊόν των οίνων λικέρ είναι 114,4 HL/Ha με εξαίρεση τον φυσικό γλυκό οίνο (Vin doux naturel) του οποίου η μέγιστη απόδοση δεν ξεπερνά τα 99 ΗL ανά εκτάριο.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο για το προϊόν κατηγορίας 15 (οίνος από Λιασμένα σταφύλια). Η μέγιστη απόδοση σε τελικό προϊόν των οίνων από λιασμένα σταφύλια είναι 75,6 HL/Ha ανά εκτάριο. 62

Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλληνίας παράγονται από την ποικιλία Μοσχάτο Άσπρο. Πρόκειται για μια ευγενή ποικιλία αμπέλου, αρκετά διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Είναι γνωστή η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός ζεσταίνει τις μικρές ρώγες, δίνει στην παχιά φλούδα του κιτρινόχρυσο, γεμάτο φακίδες χρώμα και συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για επικλινείς, ορεινούς αμπελώνες δεν κρύβεται, αν και ευδοκιμεί εξίσου καλά και σε χαμηλότερα υψόμετρα. Το λεπτόρωγο Μοσχάτο άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται.

ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΙΝΟ ΛΙΚΕΡ Ποιότητα Οι οίνοι αυτοί προερχόμενοι κατά βάση από ημιορεινούς μη αρδευόμενους αμπελώνες που γειτνιάζουν με την θαλάσσια ζώνη, με σχετικά χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις, γεγονός που τους επιτρέπει να αναπτύσσουν έντονα ιδιαίτερα αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά. Η ποικιλία με το ιδιαίτερο δυναμικό της, σε συνδυασμό με το μικροκλίμα της περιοχής και την ανθρώπινη φροντίδα, αλλά και την ιδιαίτερη φήμη του προϊόντος στην πορεία μέσα στον χρόνο, συγκροτούν τον ιδιαίτερο ποιοτικό δεσμό.

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ Ιστορικός δεσμός Η αμπελοκαλλιέργεια στην Κεφαλονιά έχει βαθιές ρίζες που χάνονται στον μύθο. Ο Κέφαλος ήρθε να εγκατασταθεί στην αποικία της πατρίδας του στην Αθηναίαν γην. Μόλις πάτησε το πόδι στο νησί κάρφωσε το κλήμα που είχε μαζί του για να του θυμίζει τον τόπο του. Η Αθηναία γη έγινε με τον χρόνο Θηναία γη, Θηνιά και το νησί πήρε το όνομά του. Κατά την Ενετοκρατία εκτιμώνται ιδιαίτερα τα χαρακτηριστικά του κρασιού του άσπρου μοσχάτου, που επειδή παρουσίαζε αντοχή κατά τις χρονοβόρες μετακινήσεις, κινεί το ενδιαφέρον της Ενετικής Διοίκησης σε τέτοιο βαθμό ώστε, το «το προσφιλέστατον τοις Βενετοίς γαστριμάργοις ποτόν», να αποτελέσει αντικείμενο εξαγωγικού μονοπωλίου που επιβάλλεται δια αναγκαστικών μέτρων. Διάφορα κείμενα της εποχής 1712, 1723, 1771 μιλούν για το μοσχάτο ως χαρακτηριστικό ποιοτικό προϊόν της περιοχής και μερικά από αυτά αναρωτιούνται για το ιδιότυπο καθεστώς στην εμπορία του προϊόντος. Το αποκλειστικό μονοπώλιο και η εξοντωτική

φορολογία οδηγούν σε μαρασμό την καλλιέργεια έως και την εξάλειψη της. Από την εποχή εκείνη κέντρο της παραγωγής του είναι η χερσόνησος της Παλλικής στα δυτικά του νησιού και ιδιαίτερα η περιοχή της Κατωγής, όπως αυτό συμβαίνει μέχρι και σήμερα. Το άσπρο Μοσχάτο γνωρίζει νέα περίοδο ακμής προς το τέλος της αγγλοκρατίας, ιδιαίτερα δε με την δημιουργία από τον Δρα Νικ. Πινιατώρο Οινουργικής Εταιρείας τον Απρίλιο του 1858. Η εταιρεία αγοράζεται το 1872 από τον Άγγλο μεγαλέμπορο Ερνέστο Τούλ(Βινάρια Τουλ), γνωστό παράγοντα του εμπορικού κυκλώματος του κρασιού με ιδιαίτερες σχέσεις με την Γερμανία και την τοπική αγορά. Το μοσχάτο της Κεφαλονιάς παίζει κεντρικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή. Με το πέρασμα του χρόνου η παραγωγή μοσχάτου συρρικνώνεται αλλά δεν εξαφανίζεται από την περιοχή, στις περιπτώσεις δε που δεν χρησιμοποιείται αυτούσιο οδηγείται σε μίξεις με στόχο την αρωματική βελτίωση άλλων ποικιλιών. Το 1969 με το ΝΔ 243 «Περί βελτιώσεως και προστασίας της αμπελουργικής παραγωγής» κατοχυρώνεται η ζώνη παραγωγής του Μοσχάτου Κεφαλληνίας ως Ονομασία Προέλευσης Ελεγχόμενη(Ο.Π.Ε).

Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Το παραγόμενο σήμερα κρασί, αν και σε περιορισμένη ποσότητα, αποτελεί σημείο αναφοράς για την τοπική οινοποίηση και χαρακτηριστικό προϊόν για την ζώνη που το παράγει. Το ενδιαφέρον οινοποιείων της περιοχής της ΠΓΕ για παραγωγή υψηλής ποιότητας επιδόρπιου αρωματικού

οίνου

μοσχάτου

προκαλεί

εκ

νέου

το

ενδιαφέρον

των

παραγωγών/αμπελοκαλλιεργητών συνοδευόμενο με νέες φυτεύσεις. Το μοσχάτο λευκό μαζί με την μαυροδάφνη αποτελούν τις πιο χαρακτηριστικές καλλιέργειες της περιοχής, οργανικά στοιχεία του τοπικού πολιτισμού που διατηρεί, ακόμα και σήμερα, έντονα αγροτικά χαρακτηριστικά.

Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Η ιδιαιτερότητα της περιοχής της ζώνης συνίσταται στην πεδινή ή ημιπεδινή μορφολογία της, στα εδάφη που είναι βαθιά και μοναδικά αργιλοαμμώδη, στην στενή γειτνίαση με την θάλασσα και τους δυτικούς-νοτιοδυτικούς ανέμους και άρα στα υψηλά επίπεδα υγρασίας που διευκολύνουν την ομαλή ωρίμανση των σταφυλιών αποτρέποντας το στρες τους και διευκολύνοντας την πλήρη έκφραση του αρωματικού δυναμικού της ποικιλίας, ενώ οι υψηλή υγρασία βοηθάει κατά την περίοδο του περκασμού.

Λεπτομέρειες του προϊόντος 64

Η ξεχωριστή γευστική ιδιαιτερότητα του οίνου Π.Ο.Π. Μοσχάτος Κεφαλληνίας, οφείλεται στην χημική του σύσταση, όπως αυτή περιγράφηκε, αλλά και στα γευστικά του χαρακτηριστικά καθώς και τις καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου.

Αιτιώδης αλληλεπίδραση Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. Μοσχάτος Κεφαλληνίας. Εφαρμοστέες απαιτήσεις Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970) Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ' αριθ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975). Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 «Περί αναγνωρίσεως ελεγχόμενης ονομασίας προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 115/A/9.6.1 971). Υπουργική Απόφαση 386323/3803/10-11-1976 Περί μεταποιήσεως σταφυλιών εκτός ζώνης ονομασίας προέλευσης (ΦΕΚ 1407/Β/25-11-1976).. Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 242/18.3.1982 « Δια την αναγνώριση οίνων με ονομασία προελεύσεως Μοσχάτος Κεφαλληνίας ελεγχόμενης» (ΦΕΚ 39/A/29.3.1982). Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανση τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005). Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21 -9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των 65

προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001). Κοινή

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Α) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποίησης του γλεύκους για την παρασκευή του Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλληνίας, σε όλα τα οινοποιεία της νήσου Κεφαλληνίας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων Π.Ο.Π.

γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής Εθνική Νομοθεσία Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

Παραδοσιακές Ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθ. 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Μοσχάτος Κεφαλληνίας είναι οι παρακάτω: 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,



ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩNΕS/ Vin de vignobles insulaires.

3.2.1.3 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ Η ζώνη των οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς (Κεφαλληνίας κατά την επίσημη εκδοχή) (P.D.O Mavrodafni Kephalinias) θεσμοθετήθηκε το 1971.Οι οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς έχουν τον κωδικό ΜΚ. Η μεγαλύτερη έκταση της ζώνης είναι στη δυτική πλευρά της Κεφαλονιάς στη χερσόνησο της Παλικής (Αγία Θέκλα, Δαμουλιανάτα, Κατωγή, Κουβαλάτα, Κουντογουράτα, Μονοπολάτα, Σκινέας, Σουλλάροι, Χαυδάτα, Χαβριάτα). Μικρότερες εκτάσεις υπάρχουν στις περιοχές Αργοστολίου (Αγκώνας), Ελειού-Πρόννων (Αγρίνια, Πάστρα, Πόρος, Σκάλα), Λειβαθούς (Σβορωνάτα, Σπαρτιά) και Σάμης (Καταποδάτα, Μεσοβούνια). Είναι ο μόνος οίνος Π.Ο.Π ή Π.Γ.Ε της Κεφαλονιάς (Π.Ο.Π Ρομπόλα Κεφαλονιάς, Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, Π.Γ.Ε Πλαγιές Αίνου) στον οποίο συμμετέχει παραγωγή σταφυλιών από την Ιθάκη (Βαθύ, Περαχώρι).

Ποικιλίες οίνων Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς: Μαυροδάφνη. Ο κλώνος της μαυροδάφνης στην Κεφαλονιά είναι διαφορετικός από αυτόν της Αχαΐας και πιο ευαίσθητος. Τύπος οίνων Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς: Ερυθρός Γλυκός. Όπως συμβαίνει και με τους οίνους Π.Ο.Π Ρομπόλα και Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, επιτρέπεται η παραγωγή οίνων από οινοποιεία που βρίσκονται στην Κεφαλονιά έστω και αν είναι εκτός των ορίων της ζώνης.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ : Ο οίνος Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας (Mavrodaphne of Cephalonia) ανήκει στην κατηγορία 3.

Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.

1234/2007.Οίνος Ερυθρός Λικέρ Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 12,5 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0 – 22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 4,0 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 68

Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Όψη: βαθύ ερυθρό χρώμα. Οσμή: αρώματα αποξηραμένων κόκκινων φρούτων (σταφίδα, δαμάσκηνο, σύκο) σε νεαρή ηλικία και κατά την παλαίωση εμφανίζει αρώματα σοκολάτας καφέ και ευγενών μπαχαρικών. Επίσης μπορεί να αναπτύξει αρώματα φρούτων του δάσους και βύσσινου, με δερματικές οσμές. Γεύση: Στόμα τανικό, με γεμάτο άρωμα και μακρά επίγευση.

και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην

ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με (Π.Ο.Π.) Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές

προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : Ονομασία Προέλευσης Ελεγχόμενης (Ο.Π.Ε) στη θέση των Π.Ο.Π 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος, ,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Πύργος.

Οινολογικές πρακτικές Ο οίνος Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας (Mavrodaphne of Cephalonia) (VIN DE LIQUEUR) παρασκευάζεται με την προσθήκη κατά την διάρκεια της αλκοολικής ζύμωσης αλκοόλης αμπελοοινικής προέλευσης αλκοολικού τίτλου τουλάχιστο 95% vol σε αναλογία 5% κατ’ ελάχιστο και 10% κατά μέγιστο του όγκου του χρησιμοποιημένου γλεύκους, ή σε ποσοστό 40% του ολικού αλκοολικού τίτλου του τελικού προϊόντος. Οι οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας μπορούν να παρασκευαστούν από σταφύλια της ποικιλίας μαυροδάφνη αλλά και σε συνοινοποίηση με την ποικιλία μαύρη κορινθιακή. Στην περίπτωση συνοινοποίησης, το ποσοστό της πρώτης εξ αυτών θα πρέπει να υπερβαίνει το 50% του συνόλου.

Ειδικές Οινολογικές Πρακτικές Οι οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας μπορούν να παρασκευαστούν από σταφύλια της ποικιλίας Μαυροδάφνη αλλά και σε συνοινοποίηση με την ποικιλία μαύρη κορινθιακή. Στην περίπτωση συνοινοποίησης, το ποσοστό της πρώτης εξ αυτών θα πρέπει να υπερβαίνει το 50% του συνόλου.

Οι οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας προέρχονται από σταφύλια αμπελώνων οι οποίοι έχουν μορφωθεί σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα και δέχονται βραχύ κλάδεμα ( μέχρι 2 μάτια).

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων με Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971). Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή των οίνων Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας περιλαμβάνει στην χερσόνησο της Παλλικής τις Τοπικές Κοινότητες Σουλλάρων, Χαβριάτων, Χαυδάτων, Ληξουρίου, Μονοπωλάτων, Δαμουλιανάτων, Αγίας Θέκλης, Κουβαλάτων και Αγκώνα, στην Λειβαθώ τις Τοπικές Κοινότητες Σβορωνάτων και Σπαρτιών, στον Ελειό τις Τ.Κ. Αργινίων, Πάστρας, Σκάλας και Πόρου, την Τ.Κ Γριζάτων στην Σάμη, την ΤΚ Μεσοβουνίων και την ΤΚ Καταποδάτων στην Έρυσσο και τις ΤΚ Ιθάκης και Περαχωρίου στην Ιθάκη.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 90 Ηl γλεύκους.

Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου Ο οίνος Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας (Mavrodaphne of Cephalonia) παράγεται από σταφύλια της ποικιλίας Μαυροδάφνη ή σε συνοινοποίηση με σταφύλια της ποικιλίας μαύρη κορινθιακή. Σε περίπτωση συνοινοποίησης το ποσοστό της πρώτης πρέπει να υπερβαίνει το 50%.

ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Ποιότητα Δεν είναι τυχαίο ότι το κρασί Θηναίας, που βασική του ποικιλία είναι η μαυροδάφνη, ακόμα και μέχρι σήμερα είναι ονομαστό, μνημονευόταν δε ιδιαίτερα από τον καθηγητή αμπελουργίας της Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών Ο. Νταβίδη στο σύγγραμμά του περί Αμπελολογίας. Οι οίνοι αυτοί προερχόμενοι κατά βάση από ημιορεινούς μη αρδευόμενους αμπελώνες που γειτνιάζουν με την θαλάσσια ζώνη, με σχετικά χαμηλές αποδόσεις, γεγονός που τους επιτρέπει να αναπτύσσουν έντονα ιδιαίτερα αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά. Ιστορικός δεσμός Η αμπελοκαλλιέργεια στην Κεφαλονιά έχει βαθιές ρίζες που χάνονται στον μύθο. Ο Κέφαλος ήρθε να εγκατασταθεί στην αποικία της πατρίδας του στην Αθηναίαν γην. Μόλις πάτησε το πόδι στο νησί κάρφωσε το κλήμα που είχε μαζί του για να του θυμίζει τον τόπο 71

του. Η Αθηναία γη έγινε με τον χρόνο Θηναία γη, Θηνιά και το νησί πήρε το όνομά του. Κατά την Ενετοκρατία εκτιμώνται ιδιαίτερα τα χαρακτηριστικά του κρασιού της μαυροδάφνης και επειδή μάλιστα παρουσίαζε αντοχή κατά τις χρονοβόρες μετακινήσεις προτιμάται ιδιαίτερα και αποτελεί μέρος ενός ιδιότυπου μονοπωλίου. «Αρωματικός οίνος βαθυτάτου χρώματος ερυθρού» που όπως αναφέρει ο Ιωσήφ Πάρτς (γεωγράφος του 19ου αιώνα) «ολίγαι σταγόνες εξ αυτής μεταχρωματίζουσι σφόδρα ποτήριον λευκού οίνου». Κέντρα παραγωγής οι περιοχές της Θηναίας και της Παλλικής. Το κρασί είναι περιζήτητο και οι Ενετοί επιβάλλουν δυσβάστακτους φόρους, που οδηγούν στην σχετική παρακμή της καλλιέργειας. Η Μαυροδάφνη γνωρίζει νέα ακμή με την δημιουργία από τον Δρα Νικ. Πινιατώρο Οινουργικής Εταιρείας τον Απρίλιο του 1858. Η εταιρεία αγοράζεται το 1872 από τον Άγγλο μεγαλέμπορο Ερνέστο Τούλ, γνωστό παράγοντα του εμπορικού κυκλώματος του κρασιού και στρέφεται προς τις ξένες αγορές. Με το πέρασμα του χρόνου η παραγωγή συγκεντρώνεται στην Παλλική και λιγότερο στην Θηνιά, ενώ μικρές νησίδες διατηρούνται στις άλλες γεωγραφικές ενότητες της ονομασίας.

Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Η καλλιέργεια της Μαυροδάφνης ακολουθεί την εξέλιξη και τις περιπέτειες του νησιού συνεχώς μέχρι σήμερα. Μάλιστα τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον για το κρασί αυτό αναζωπυρώθηκε με νέες οινοποιήσεις, με αποτέλεσμα να έχουμε νέες φυτεύσεις, ιδιαίτερα στην περιοχή της Παλλικής της οποίας αποτελούν, μαζί με το μοσχάτο λευκό, τις πιο χαρακτηριστικές καλλιέργειες της. Αποτελεί στοιχείο οργανικό του τοπικού πολιτισμού που διατηρεί, ακόμα και σήμερα, έντονα αγροτικά χαρακτηριστικά.

Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Κατά πολλούς η Μαυροδάφνη είναι γηγενής ποικιλία που, πιθανά, πέρασε στην απέναντι ακτή και έδωσε τα εξαιρετικά κρασιά. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερο μικρόκλιμα με υψηλή σχετική υγρασία, εδάφη ασβεστολιθικής σύστασης σε πολλά σημεία

με

μάργες(Παλλική) που δημιουργούν και την ιδιαιτερότητα της περιοχής.

Λεπτομέρειες Του Προϊόντος Τόσο η ιστορική συνέχεια στην οινοποίηση του γλυκού κρασιού Μαυροδάφνη, με πολλές ιδιαιτερότητες όπως φαίνεται και από τις αναγνωρισμένες μεθόδους παραγωγής του, όσο

και η ιδιαιτερότητα της αυτόχθονης ποικιλίας Μαυροδάφνη, δημιούργησαν, επί δυο εκατονταετίες, πολύ ισχυρή φήμη σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για τον συγκεκριμένο τύπο οίνου. Η ξεχωριστή γευστική του ιδιαιτερότητα αφορά την χημική του σύσταση, όπως αυτή περιγράφηκε, αλλά και τα γευστικά του χαρακτηριστικά με την, οξειδωτικής φύσης, εξέλιξη τους.

Αιτιώδης αλληλεπίδραση Η μοναδικότητα των οίνων Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας, όπως αναφέρεται λεπτομερώς στις ανωτέρω υποενότητες, οφείλεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής (νοτιοδυτική έκθεση του αμπελώνα, γειτνίαση με δασικές εκτάσεις και την παράλια ζώνη, ανάγλυφο του εδάφους) σε συνδυασμό με τις καλλιεργούμενες ποικιλίες και τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές τεχνικές.

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία - Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποίησης του γλεύκους για την παρασκευή του ΠΟΠ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ, σε όλα τα οινοποιεία της νήσου Κεφαλληνίας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων Π.Ο.Π.

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΟΙΝΩΝ Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής α) Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες 73

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

β)Εθνική Νομοθεσία Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970) Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975). Βασιλικό Διάταγμα

αριθ. 386/22.5.1971 «Περί αναγνωρίσεως ελεγχόμενων

ονομασιών

προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971). Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001). Κοινή

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της

ένδειξης

«όνομα

αμπελουργικής

εκμετάλλευσης

ομάδας

αμπελουργικών

εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων» (ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999)

Παραδοσιακές Ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθ. 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Μαυροδάφνη Κεφαλληνίας είναι οι παρακάτω: 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de côteaux,



ΟΡΕΙΝΩΝ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Η ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles montagneux,



ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) /Vin de vignobles insulaires.

3.3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εικόνα 3.4 Χάρτης Περιφέρειας της Δυτικής Ελλάδας Πηγή : http://en.wikipedia.org/wiki/West_Greece#mediaviewer/File:Periferia_Dytikis_Elladas.png

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας είναι μία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας. Αποτελεί το δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης που καλύπτει το βορειοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου και το δυτικό της Στερεάς Ελλάδας. Καταλαμβάνει έκταση 15.490 τ.χμ. και ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 680.190, σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε(2011). Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσά της είναι η Πάτρα. Η περιφέρεια δεν πρέπει να συγχέεται με τη γεωγραφική έννοια της Δυτικής Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνει επίσης την Ήπειρο και τα νησιά του Ιονίου Πελάγους. Η περιφέρεια διαιρείται σε τρεις περιφερειακές ενότητες, οι οποίες ταυτίζονται απολύτως με τις αντίστοιχες περιφερειακές ενότητες:  Αιτωλοακαρνανίας με έδρα το Μεσολόγγι,  Αχαΐας με έδρα την Πάτρα,  Ηλείας με έδρα τον Πύργο. 76

Στην περιφερειακή ενότητα (νομό) Αχαΐας, το τουριστικό γενικώς και το οινοτουριστικό ειδικώς, ενδιαφέρον είναι μεγάλο. Το μεγαλύτερο μέρος του αμπελώνα της Αχαΐας και τα περισσότερα οινοποιεία βρίσκονται στο ανατολικό και στο κεντρικό τμήμα της. Οινοτουρισμός στην Αχαΐα σημαίνει, κατ' αρχάς, επίσκεψη στον υπέροχο αμπελώνα της Αιγιαλείας και εξαιρετική αφορμή είναι οι χειμερινές διακοπές στην περιοχή των Καλαβρύτων. Επιπροσθέτως, ο αμπελώνας της Αχαΐας παράγει τους οίνους Π.Γ.Ε Αχαΐα (Τοπικός Οίνος Αχαΐας ή Αχαϊκός Τοπικός Οίνος), Στην ανατολική Αχαΐα ο αμπελώνας της Αιγιαλείας παράγει τους οίνους Π.Γ.Ε Πλαγιές Αιγιαλείας (Τοπικός Οίνος Πλαγιών Αιγιαλείας) και σε μικρή περιοχή νοτίως της Πάτρας παράγονται οι οίνοι Π.Γ.Ε Πλαγιές Πετρωτού (Τοπικός Οίνος Πλαγιών Πετρωτού). Οι δυνατότητες για οινοτουρισμό στην Ηλεία εντοπίζονται σε λίγα επισκέψιμα οινοποιεία σε κοντινές αποστάσεις από τον Πύργο, τα οποία δέχονται πολλούς, ξένους κυρίως, επισκέπτες αφού υπάρχουν αρκετοί διάσημοι αρχαιολογικοί χώροι. Πέραν αυτού, οι αξιόλογες ξενοδοχειακές υποδομές στις παραλίες της κάνουν τις διακοπές στην Ηλεία προσφιλείς σε έλληνες και ξένους. Ο αμπελώνας της Ηλείας παράγει τους οίνους Π.Γ.Ε Ηλεία (Τοπικός Οίνος Ηλείας). Σε μικρότερες περιοχές παράγονται οι λευκοί οίνοι Π.Γ.Ε Πισάτις(Τοπικός Οίνος Πισάτιδος) και οι ερυθροί οίνοι Π.Γ.Ε Λετρίνα (Τοπικός Οίνος Λετρίνων). Στην περιφερειακή ενότητα (νομό) Αιτωλοακαρνανίας μόλις τα τελευταία χρόνια άρχισε η παραγωγή εμφιαλωμένου κρασιού, εντάσσοντας την περιοχή στον οινικό χάρτη της Ελλάδας. Οινοπαραγωγή υπάρχει επίσης στις δημοτικές ενότητες (πρώην δήμους) Αστακού, Θέρμου, Θεστιέων, Κεκροπίας (ή Παλαίρου), Μεδεώνος, Μεσολογγίου, Ναυπάκτου και Οινιάδων. Αν και κάποιες πηγές αναφέρουν τη Ναυπακτία (ή το Πετροχώρι Θέρμου) ως τόπο καταγωγής της Μαλαγουζιάς, η λευκή ποικιλία κατάγεται από την περιοχή των Οινιάδων και πιο συγκεκριμένα από τα χωριά Κατοχή και Νεοχώρι όπου, κατά το τοπικό ιδίωμα είναι γνωστή ως μαλα(γ)ουζιά. Υπάρχουν, μάλιστα, δύο τουλάχιστον κλώνοι της και καλύτερος θεωρείται η ψιλόρωγη Μαλαγουζιά. Η Μαλαγουζιά, φυτεύεται εκτεταμένα και στην Αιτωλοακαρνανία, όπου είναι συνιστώμενη ποικιλία. Ενώ διοικητικά η Αιτωλοακαρνανία υπάγεται στην περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (μαζί με την Αχαΐα και την Ηλεία), αμπελουργικά υπάγεται στην Στερεά Ελλάδα. Ο αμπελώνας στην Αχαΐα περιλαμβάνει, ανάμεσα σε άλλα, τα αμπέλια των πλαγιών Αιγιαλείας. Πρόκειται για μερικά από τα ωραιότερα αμπέλια της Ελλάδας, τα οποία εκτείνονται σε ήπιες βορινές πλαγιές και δέχονται τους δροσερούς θαλασσινούς ανέμους του Κορινθιακού κόλπου (παραθαλάσσια αμπελοτόπια), που τα προστατεύουν από τις καλοκαιρινές ζέστες. Οι 77

αμπελώνες των πλαγιών Αιγιαλείας βρίσκονται σε υψόμετρα από 250 έως και 850μ. (ορεινά και ημιορεινά αμπελοτόπια), ενώ τα εδάφη ποικίλλουν, από λευκά ασβεστολιθικά, μέχρι γόνιμα αμμοπηλώδη, αλλά με καλή στράγγιση. Το ήπιο κλίμα, το οποίο οφείλεται και στην ύπαρξη πληθώρας χαραδρών, με πλούσια φυσική βλάστηση και μικρά ποτάμια που εκβάλλουν στη θάλασσα, συντελεί στην ήπια ωρίμαση της ερυθρωπής ποικιλίας ροδίτης, δίνοντας τα πλέον αρωματικά λευκά κρασιά αυτής της ποικιλίας. Στα δυτικά, σε παρόμοιες κλιματικές συνθήκες, αλλά σε μικρότερο υψόμετρο (450-500μ.), βρίσκονται και οι αμπελώνες της Πάτρας, όπου ο ροδίτης ωριμάζει πιο πρώιμα και δίνει κρασιά με πλουσιότερο όγκο. Στα μικρότερα υψόμετρα της περιοχής της Πάτρας ευδοκιμεί η ερυθρή ποικιλία μαυροδάφνη, που δίνει το γνωστό οίνο λικέρ, ενώ στις παράκτιες πεδινές περιοχές της Πάτρας και του Ρίου κυριαρχεί η καλλιέργεια του Μοσχάτου Άσπρου.

ΣΙΔΕΡΙΤΗΣ: Φυτό: Ποικιλία ζωηρή, παραγωγική, όψιμη, ευαίσθητη σε ασθένειες. Μεγάλα σταφύλια με φλοιό ερυθροϊώδη. Τρύγος αρχές με μέσα Οκτωβρίου. Το κρασί: Λευκό κρασί σχετικά χαμηλόβαθμο με υψηλή οξύτητα, ελαφριά γεύση, φινετσάτο και σύνθετο άρωμα.

ΡΟΔΙΤΗΣ : Φυτό: Ποικιλία πολύ ζωηρή, ιδιαίτερα παραγωγική, ευαίσθητη στον περονόσπορο. Σταφύλια μέσου ή μεγάλου μεγέθους, φλοιός λευκοπράσινος, ρόδινος έως ερυθρορόδινος. Τρύγος ανάλογα με την περιοχή καλλιέργειας από μέσα Σεπτεμβρίου έως αρχές Οκτωβρίου. Το κρασί: Σε αμπελώνες με σχετικό υψόμετρο και χαμηλές αποδόσεις δίνει αξιόλογα κρασιά με ισορροπημένη αλκοόλη και οξύτητα, πλούσια γεύση, καλό άρωμα. Διαφορετικό χαρακτήρα δίνει στις πολύ υψηλές παραγωγές. Συμμετέχει σε Οίνους Ο.Π.Α.Π ( Πάτρα, Αγχίαλος, Πλαγιές Μελίτωνα) και πολλούς Τοπικούς

ΜΟΣΧΑΤΟ ΑΣΠΡΟ: Είναι γνωστή η ανάγκη του Άσπρου Μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Έτσι, το λεπτόρωγο Μοσχάτο Άσπρο προσφέρει απ’ άκρη σ’ άκρη στην Ελλάδα μοσχοβολιστά ξηρά, αλλά κυρίως σπουδαία γλυκά κρασιά, που δίκαια τοποθετούνται ανάμεσα στα καλύτερα επιδόρπια κρασιά του κόσμου («Μοσχάτος Πατρών», «Μοσχάτος Ρίου Πατρών», «Μοσχάτος Ρόδου», «Σάμος», και «Μοσχάτος Κεφαλονιάς»).

Τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά Σάμος και Ρόδος, ο πελοποννησιακός αμπελώνας του Ρίου-Πατρών και της Πάτρας, και η Κεφαλονιά είναι οι σημαντικότερες περιοχές καλλιέργειας Μοσχάτου Άσπρου και διαθέτουν ομώνυμες ζώνες ΠΟΠ για τα γλυκά τους μοσχάτα (Π.Ο.Π Σάμος, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρόδου, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών, Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών και Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, αντίστοιχα). Τα κρασιά όλων αυτών των περιοχών συγκαταλέγονται μάλιστα ανάμεσα στα πλέον διακεκριμένα ελληνικά κρασιά, αφού έχουν αποσπάσει και συνεχίζουν να αποσπούν σπουδαίες κριτικές, υψηλότατες βαθμολογίες και πλήθος μεταλλίων σε διεθνείς διαγωνισμούς και δοκιμές. Ως κοινό οργανοληπτικό τόπο έχουν τα εκρηκτικά αρώματα, με έντονη την παρουσία του πρωτογενούς αρώματος της ποικιλίας και του λίτσι, τη γευστική συμπύκνωση και την ικανοποιητική οξύτητα, στοιχεία που κανείς συναντά, σε μικρότερη ένταση και στα ξηρά κρασιά της ποικιλίας. Η χρήση του βαρελιού συμπυκνώνει ακόμα περισσότερο αυτά τα ελιξίρια, ενώ ταυτόχρονα τους προδίδει αρώματα μελιού και νότες ξηρών καρπών. Το λεπτόρωγο Μοσχάτο άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται.

Ακολουθούν πίνακες με τα αμπελογραφικά στοιχεία των ποικιλιών της περιφέρειας, οι οποίες συμμετέχουν σε οίνους Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ή σε τοπικούς οίνους: Razaki Greek name

Ραζακί

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια όψη κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Soultanina Greek name

Σουλτανίνα

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια όψη φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια όψη κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Fraoula kokkini Greek name

Φράουλα κόκκινη

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια

όψη

φύλλου LeafB:Οπίσθια όψη φύλλου YSF:Εμπρόσθια

όψη

κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας

Sideritis

Greek name

Σιδερίτης

Grape

LeafF

YSF

LeafB

Grape: Βότρυς

YSB

LeafF:Εμπρόσθια

όψη

φύλλου LeafB:Οπίσθια

όψη

φύλλου YSF:Εμπρόσθια κληματίδας YSB:Οπίσθια όψη κληματίδας Πηγή : http://gvd.biology.uoc.gr/gvd/contents/index.htm

όψη

Πίνακας 3.7 Φυτεμένη έκταση για την περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας

ΚΡΑΤΟΣ ΜΕΛΟΣ

ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΦΥΤΕΥΜΕΝΗ ΕΚΤΑΣΗ (HA)

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ

Οίνος με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης

Οίνος με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη*

Υποσύνολο για οίνους με ΠΟΠ/ΠΓΕ*

Οίνοι χωρίς προστατευόμενη ονομασία προέλευσης / γεωγραφική ένδειξη

Σύνολο

ΔΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ(20082009)

750,00

1.300,00

2.050,00

7.330,11

9.380,11

13.554,40

16.823,00

30.377,40

39.712,05

70.089,45

750,00

1.250,00

2.000,00

7.115,07

9.115,07

13.113,50

15.705,00

28.818,50

39.032,90

67.851,40

750,00

1.250,00

2.000,00

7.110,67

9.110,67

13.085,50

15.739,80

28.825,30

38.507,69

67.332,99

750,00

1.250,00

2.000,00

7.015,60

9.015,60

12.047,00

15.534,60

27.581,60

38.892,22

66.473,82

Σύνολο κράτους μέλους ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ(20092010) Σύνολο κράτους μέλους ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ(20102011) Σύνολο κράτους μέλους ΔΥΤ. ΕΛΛΑΔΑΣ(20112012) Σύνολο κράτους μέλους

Πηγή : http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/crop-production/ampeli/787-apografiampelektaseon

10000 9000 8000

7000 6000

οίνος με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης

5000

οίνος με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη

4000

υποσύνολο για οίνους με ΠΟΠ/ΠΓΕ* 3000 2000

οίνοι χωρίς προστατευόμενη ονομασία προέλευσης / γεωγραφική ένδειξη

1000

Σύνολο

Διάγραμμα 3.2 Φυτεμένη έκταση για την Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας

3.3.1 ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΚΗ ΖΩΝΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Εικόνα 3.5 Χάρτης Νομού Αχαίας Πηγή : https://www.google.gr/maps/@38.1693172,22.8828401,340472m/data=!3m1!1e3

Η Πάτρα είναι η πρωτεύουσα του Νομού Αχαΐας, της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και το μεγαλύτερο αστικό κέντρο και λιμένας της Πελοποννήσου. Η δημοτική ενότητα της Πάτρας, που αντιστοιχεί στην κυρίως πόλη, έχει πληθυσμό 160.400 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Βρίσκεται 216 χιλιόμετρα δυτικά της Αθήνας στα βόρεια παράλια της Πελοποννήσου, στους πρόποδες του Παναχαϊκού όρους και βρέχεται από τον Πατραϊκό κόλπο, ο οποίος στην ουσία είναι μια εγκόλπωση του Ιονίου πελάγους. Η περιοχή έχει ευχάριστο μεσογειακό κλίμα με σχετικά δροσερά, αλλά υγρά καλοκαίρια και πολύ ήπιους χειμώνες

Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Πάτρα, οίνος λευκός ξηρός Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μοσχάτος Πατρών, οίνος λευκός γλυκός Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μοσχάτος Ρίου Πατρών, οίνος λευκός γλυκός Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μαυροδάφνη Πατρών, οίνος ερυθρός γλυκός. 86

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη απόφαση

Αριθ. 659/9588 που αφορά την θέσπιση των

Πίνακας 3.8 Οινοποιήσιμες Ποικιλίες για το Αμπελουργικό Διαμέρισμα Πελοποννήσου

Συνιστώμενες

Αττική Ν, Ραζακί Β (Κέρινο), Σουλτανίνα Β, Φράουλα Rs, Calmeria B, Cardinal Rs, Gold B, Italia B, Superior Seedless B, Victoria B.

Επιτρεπόμενες

Αετονύχι Β, Ελλάς Β, Θεσσαλονίκη Β, Ιθάκη Rs, Λευκάς Β, Πέλλα Ν, Ραζακί Β (Κέρινο), Σιδερίτης Rs εκτός Ν.Α. Αχαΐας, Φράουλα Rs , Alphonse Lavallee N, Cardinal Rs, Crimson Seedless Rs.

Πίνακας 3.8 Λίστα Οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης –Π.Ο.Π

Προστατευόμε νη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ)

Πάτρα

Protected Designatio n of Origin (PDO

Patra

Βασιλικά/Προεδ ρικά Διατάγματα, Υπ. Αποφάσεις Αναγνώρισης – Τροποποίησης Royal/Presidential Degrees, Ministerial decisions of recognition amendment Β.Δ. 205/31.3.1972 Υ.Α. 228173/3709/15.4.197 2 Υ.Α.386323/3803/10.1 1.1976 Υ.Α. 397721/1.10.1992 Υ.Α. 385757/18.8.1995 Π.Δ. 160 /5.6.2000 Υ.Α. 387431 /11.9.2000 Β.Δ. 386/22.5.1971

Μοσχάτος Πατρών

Muscat of Patra

Muscat of Rio Patra

Mavrodaphn e of Patra/

III.

Ενιαίο έννραφο 115/A/9.6.1971 Προδιανραφή προϊόντος

Π.Δ. 220/18.3.1982

36/A/29.3.1982

Χάρτης ζώνης παρανωνής

115/A/9.6.1971

Ενιαίο έννραφο Προδιανραφή προϊόντος Χάρτης ζώνης παρανωνής

Υ.Α.386323/3803/10.1 1.1976

1407/Β/25.11.1976

Π.Δ. 220/18.3.1982

36/A/29.3.1982

Υ.Α.386323/3803/10.1 1.1976 Π.Δ. 201/5.5.1993 Π.Δ. 198/23.7.1994

I. II.

617/B/12.10.1992 747/B/30.08.1995 142/A/14.6.2000 1179/B/25.9.2000

Ενιαίο έννραφο Προδιανραφή προϊόντος Χάρτης ζώνης παρανωνής

1407/Β/25.11.1976

Β.Δ. 386/22.5.1971 Μαυροδάφνη Πατρών

49/A/14.4.1972 287/B/27.4.1972 1407/Β/25.11.1976

Τεχνικός Φάκελος βάσει του άρθρου 118ιθ του Καν(ΕΚ) 1234/2007

Υ.Α.386323/3803/10.1 1.1976

Β.Δ. 386/22.5.1971 Μοσχάτος Ρίου Πατρών

ΦΕΚ Αναγνώρισης – Τροποποίησης Official Journal of the Member State

115/A/9.6.1971 1407/Β/25.11.1976 75/Α/21.5.1993 111/Α/29.6.1993 127/Α/5.8.1994

Ενιαίο έννραφο Προδιανραφή προϊόντος Χάρτης ζώνης παρανωνής

Β.Δ. : Βασιλικό Διάταγμα (Royal Degree) Y.A.: Υπουργική Απόφαση (Ministerial decision) Π.Δ.: Προεδρικό Διάταγμα (Presidential Degree)

Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINONPOP/lista_POP.pdf

Εικόνα 3.6 Χάρτης Ζώνης Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

3.3.1.1 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ Στην περιφερειακή ενότητα Αχαΐας, εκτός από το Ροδίτη του Π.Ο.Π Πάτρα και τη Μαυροδάφνη, που συμμετέχει στον Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Πατρών, καλλιεργείται και η ποικιλία Μοσχάτο Άσπρο, για το κρασί Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών όπου θεσπίστηκε το 1971. Η ζώνη καλλιέργειάς του είναι σαφώς μικρότερη και περιλαμβάνει υποσύνολα των ζωνών του Ροδίτη και της Μαυροδάφνης, στις περιοχές Βραχναίικων (Αχαϊκό, Βραχναίικα, Θεριανό), Δύμης (Αγιοβλασίτικα, Αλισσός & Κάτω Αλισσός, Άνω & Κάτω Αχαΐα, Νιφοραίικα), Λαρισσού (Άγιος Νικόλαος, Ρίολος), Μεσσάτιδος (Άγιος Στέφανος, Θέα, Οβριά, Σαραβάλι), Παραλίας (Μιντιλόγλι, Παραλία), Ρίου (Ρίο, Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αργυρά, Βερναρδέικα, Άνω & Κάτω Καστρίτσι, Δρέπανο, Πλατάνι, Ψαθόπυργος), Φαρρών (Βασιλικό, Ίσωμα) και Ωλενίας (Άνω Σουδανέικα, Άρλα, Λουσικά, Μιτόπολη, Φώσταινα, Χαϊκάλι). Μικρή έκταση είναι στο ΒΑ τμήμα της περιοχής Πατρών. Στην Αχαΐα πολύ συχνά λένε Μοσχούδι το μοσχάτο άσπρο, τη λευκή ποικιλία που συμμετέχει, εκτός του Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών, σε άλλους 4 ελληνικούς Π.Ο..Π οίνους (Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρόδου και Π.Ο.Π Σάμος). Οι επιδόρπιοι οίνοι με τη γεωγραφική ένδειξη «Μοσχάτος Πατρών» μπορούν να είναι είτε φυσικώς γλυκείς (vin naturellement doux) είτε φυσικοί γλυκείς (vin doux naturel – vin de liqueur). 89

Υπό την προϋπόθεση ότι αξιοποιούν μόνο σταφύλια από ιδιόκτητα αμπέλια πιο χαμηλής στρεμματικής απόδοσης, οι παραγωγοί μπορούν να παράγουν και γλυκείς οίνους με την πρόσθετη ένδειξη «από διαλεκτούς αμπελώνες» (grand cru). Ποικιλία Μοσχάτο άσπρο 100% Τύπος κρασιού: Λευκός γλυκύς

Πίνακας 3.9 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π (Ο.Π.Ε) Μοσχάτος Πατρών από οινοποιεία εντός ζώνης:

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Λευκός Γλυκός - Οινική Γ. Καρέλας

MUSCAT AUS PATRAS

Οίνος Λευκός Γλυκός - Πατραϊκή Οινοποιία

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Λευκός Γλυκός - Χάχαλης Γ. Π.

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΑΣ

Οίνος Λευκός Γλυκός - Creta Olympias

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Λευκός Γλυκός – Αχαΐα Clauss

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ (ΟΙΝΩΝ) : Οι οίνοι Π.Ο.Π. Μοσχάτος Πατρών (Muscat of Patra) ανήκουν στην κατηγορία 3 και στην κατηγορία 15 των αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007. ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ (VIN DOUX NATUREL) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 250 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1. Όψη : Χρώμα βερικοκί έως χρυσό. 90

2. Οσμή : εσπεριδοειδή, νότες λουλουδιών και γλυκών μπαχαρικών. 3. Γεύση : στόμα πλούσιο με γλυκά μπαχαρικά, γεύση μελιού και κηρήθρας. Ισοζύγιο γλυκύτητας και οξύτητας.

ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟ ΔΙΑΛΕΧΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ (VIN DOUX NATUREL -GRAND CRU) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,8 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ(g/l) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 250 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1. Όψη : Χρώμα βερικοκί έως χρυσό. 2. Οσμή : εσπεριδοειδών, νότες λουλουδιών και γλυκών μπαχαρικών. 3. Γεύση : στόμα πλούσιο με γλυκά μπαχαρικά, γεύση μελιού και κηρήθρας. Ισοζύγιο γλυκύτητας και οξύτητας

ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ (VIN DOUX) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 13,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17.5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15.0 – 22.0 %vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 250 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά: 1. Όψη : Χρώμα βερικοκί έως χρυσό 2. Οσμή : εσπεριδοειδών, νότες λουλουδιών και γλυκών μπαχαρικών. 91

3. Γεύση : στόμα πλούσιο με γλυκά μπαχαρικά, γεύση μελιού και κηρήθρας. Ισοζύγιο γλυκύτητας και οξύτητας

ΟΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΩΣ ΓΛΥΚΥΣ (VIN NATURELLEMENT DOUX) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος πριν το λιάσιμο των σταφυλιών: 14.8 % vol. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος μετά το λιάσιμο των σταφυλιών: 17,6 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 16.0% vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 9.0 %vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 5,0 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1. Όψη: Χρώμα λαμπερό χρυσοκίτρινο. 2. Οσμή: Άρωμα βερίκοκου, εσπεριδοειδών, λουλουδιών και μελιού. 3. Γεύση: Πλούσια και βελούδινη γεύση με πολύ καλή οξύτητα και δομή.

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης

(Π.Ο.Π.) Μοσχάτος Πατρών και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : Ονομασία Προελεύσεως Ελεγχόμενη (Ο.Π.Ε) στη θέση των Π.Ο.Π 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό, 92



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος,,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Ορεινός Αμπελώνας,



Ορεινό Κτήμα,



Πύργος,



Λιαστός.

Οινολογικές πρακτικές Οι οίνοι των τύπων γλυκύς φυσικός (Vin doux Naturel) και γλυκύς φυσικός από διαλεχτούς αμπελώνες (Vin doux Naturel-Grand Cru) παράγονται με την προσθήκη, κατά την διάρκεια της ζύμωσης αλκοόλης, αλκοόλης αμπελοοινικής προέλευσης αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol σε αναλογία 5% κατ’ ελάχιστο και 10% κατά μέγιστο του όγκου του χρησιμοποιημένου γλεύκους, ή σε ποσοστό 40% του ολικού αλκοολικού τίτλου του τελικού προϊόντος. Ο οίνος γλυκύς (Vin doux) παράγεται με την προσθήκη, πριν την έναρξη της αλκοολικής ζυμώσεως, στο γλεύκος αλκοόλης αμπελοοινικής προελεύσεως αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol., ώστε το τελικό προϊόν να έχει το νομοθετημένο κτηθέντα και ολικό αλκοολικό τίτλο. Ο οίνος του τύπου αυτού περιέχει το σύνολο των σακχάρων του γλεύκους. Παρά ταύτα, για τα γλεύκη βάσης είναι ανεκτή περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη τουλάχιστο 1% νοΙ. Αυτός ο τύπος οίνου δύναται να παλαιώσει για πέντε χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Ο οίνος ΠΟΠ Μοσχάτος Πατρών φυσικώς γλυκύς (Vin Νaturellement Doux) παράγεται από σταφύλια που έχουν αφεθεί στον ήλιο ή υπό σκιάν προς μερική αφυδάτωση. Τα σάκχαρα και η αλκοόλη του τελικού προϊόντος προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν χωρίς να έχει προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση γλεύκος, συμπυκνωμένο γλεύκος, αλκοόλη ή απόσταγμα. Εκτός από την προσθήκη αλκοόλης κάθε άλλος τρόπος αυξήσεως του αλκοολικού τίτλου του προϊόντος καθώς και της περιεκτικότητες σε σάκχαρα των πρώτων υλών παραγωγής τους δεν επιτρέπεται.

Ειδικές οινολογικές πρακτικές Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών προέρχονται από σταφύλια αμπελώνων οι οποίοι έχουν μορφωθεί σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα και δέχονται βραχύ κλάδεμα. Η ηλικία των πρέμνων είναι μεγαλύτερη των τριών ετών από τον εμβολιασμό τους και δεν επιτρέπεται η άρδευση. Καλλιεργητικές τεχνικές που δεν εφαρμόζονται πατροπαράδοτα στην περιοχή δεν επιτρέπονται.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Μοσχάτος Πατρών καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 (ΦΕΚ 115/A/9.6. 1971) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε

από

το

Προεδρικό

Διάταγμα

αριθ.

242/18.3.1982

(ΦΕΚ

39/A/29.3. 1982). Η αμπελουργική ζώνη Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών εκτείνεται στις περιοχές Βραχναίικων (Αχαϊκό, Βραχναίικα, Θεριανό), Δύμης (Αγιοβλασίτικα, Αλισσός & Κάτω Αλισσός, Άνω & Κάτω Αχαΐα, Νιφοραίικα), Λαρισσού (Άγιος Νικόλαος, Ρίολος), Μεσσάτιδος (Άγιος Στέφανος, Θέα, Οβριά, Σαραβάλι), Παραλίας (Μιντιλόγλι, Παραλία), Ρίου (Ρίο, Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αργυρά, Βερναρδέικα, Άνω & Κάτω Καστρίτσι, Δρέπανο, Πλατάνι, Ψαθόπυργος), Φαρρών (Βασιλικό, Ίσωμα) και Ωλενίας (Άνω Σουδανέικα, Άρλα, Λουσικά, Μιτόπολη, Φώσταινα, Χαϊκάλι). Μικρή έκταση είναι στο ΒΑ τμήμα της περιοχής Πατρέων.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 90 ΗL γλεύκους. Στην περίπτωση του ΠΟΠ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟ ΔΙΑΛΕΧΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ ( VIN DOUX NATUREL – GRAND CRU) η μέγιστη απόδοση δεν υπερβαίνει τα πέντε χιλιάδες τριακόσια ( 5300) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 42 ΗL γλεύκους.

Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου Οι οίνοι ΠΟΠ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ παράγονται από την ποικιλία Μοσχάτο Άσπρο. Πρόκειται για μια ευγενή ποικιλία αμπέλου, αρκετά διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Mεσόγειο. Είναι γνωστή η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός ζεσταίνει τις μικρές 94

ρώγες, δίνει στην παχιά φλούδα του κιτρινόχρυσο, γεμάτο φακίδες χρώμα και συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για επικλινείς, ορεινούς αμπελώνες δεν κρύβεται, αν και ευδοκιμεί εξίσου καλά και σε χαμηλότερα υψόμετρα. Το λεπτόρωγο μοσχάτο άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή για το Οίνο Φυσικώς Γλυκύ (Vin naturellement doux)Κατηγορία 15 του Παραρτήματος ΧΙβ του Καν. 1234/2007 Ποιότητα Η Πάτρα έχει σημαδέψει την ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού τόσο με την εκτεταμένη ποσοτικά αμπελοκαλλιέργεια όσο και με ποιοτικά κρασιά με εμπορικό ενδιαφέρον. Ούσα η ίδια μεγάλο εμπορικό λιμάνι προς τα Ιόνια Νησιά και την Δύση είχε αναπτύξει εμπορικά αντανακλαστικά.

Ιστορικός δεσμός Η οινική της παράδοση χρονολογείται από την αρχαιότητα, συνεχίστηκε το Μεσαίωνα με ξακουστή την Δανιηλίδα και τα κελάρια της ενώ το κρασί αποτελεί εξαγόμενο προϊόν στην διάρκεια της δεύτερης Τουρκοκρατίας. Τα Μοσχάτα γλυκά κρασιά από λιαστά σταφύλια στην Πάτρα έρχονται τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα και ως συνέχεια των Μοσχάτων Κεφαλονιάς όπου αναφέρονται από τον 16ο αιώνα και παράγουν ένα κρασί που «δεν επιτρέπετο να λείπει από την Βενετσιάνικη τράπεζαν». Ήδη στην Πάτρα από το 1875 ο Clauss παρασκευάζει γλυκό λευκό κρασί που ονομάζει μεν Μαλβαζία (ως γλυκό λευκό κρασί με παγκόσμιο όνομα) αλλά στο οποίο τον τόνο και το άρωμα δίνει το Μοσχάτο, το οποίο συμμετέχει (10%) όπως προκύπτει από το ημερολόγιο του Clauss. Το Μοσχάτο παραδοσιακά άλλοτε λιάζεται στον ήλιο και άλλοτε μένει χωρίς ζύμωση με την προσθήκη οινοπνεύματος.

Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός 95

Στην νεώτερη περίοδο η πόλη πρωτοπορεί με τον Clauss και την Achaia Clauss, ενώ η κοινωνική της ζωή χαρακτηρίζεται από τα πολλά της οινοπωλεία (κρασοπουλειά) όπου οι θαμώνες απολαμβάνουν κρασί με συνοδεία μαγειρευτών φαγητών π.χ. το 1899 σ’ ένα πληθυσμό 35.000 κατοίκων η Πάτρα έχει 212 οινοπώλες (και άλλους 300 πωλητές ποτών) έναντι σε 210 παντοπώλες με τα είδη διατροφής.

Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Η ζώνη ονομασίας καλύπτει μια ευρεία λοφώδη περιοχή ανατολικά της Πάτρας και επεκτείνεται ΝΔ αποκαλυπτικά με την ζώνη του Μαυροδάφνη Πατρών. Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης με ουδέτερο pH ή μεικτά ποσοστά ανθρακικού ασβεστίου. Με βάση τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά της περιοχής το κλίμα χαρακτηρίζεται θαλάσσιο Μεσογειακό με μέσο ετήσιο θερμοκρασιακό εύρος 17 με 18 βαθμούς Κελσίου. Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών

παράγονται από την ποικιλία

Μοσχάτο Άσπρο.

Πρόκειται για μια ευγενή ποικιλία αμπέλου, αρκετά διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Mεσόγειο. Είναι γνωστή η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός ζεσταίνει τις μικρές ρώγες, δίνει στην παχιά φλούδα του κιτρινόχρυσο, γεμάτο φακίδες χρώμα και συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για επικλινείς, ορεινούς αμπελώνες δεν κρύβεται, αν και ευδοκιμεί εξίσου καλά και σε χαμηλότερα υψόμετρα. Το λεπτόρωγο Μοσχάτο Άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται. Το μέσο ύψος βροχόπτωσης ανέρχεται σε 600-800mm ετησίως.

Αιτιώδης αλληλεπίδραση 96

Ο ξεχωριστός χαρακτήρας των λευκών γλυκών οίνων Μοσχάτων Πατρών οφείλεται ο τόσο στην ποικιλία Muscat Blanc που έχει εγκλιματιστεί εδώ από αιώνες πριν, όσο και στο στραγγερό έδαφος των επιλεγμένων αμπελοοινικών περιοχών, καθώς και την ΒΑ ή ΒΔ έκθεση τους που τους εξασφαλίζει δροσερό καλοκαίρι.

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία - Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποιήσεως του γλεύκους προς παρασκευήν του ΠΟΠ ΠΑΤΡΑ, σε όλα τα οινοποιεία του νομού Αχαΐας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων ΠΟΠ.

Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

ονομασίες

προέλευσης

και

τις

Εθνική Νομοθεσία Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970)

Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ΄ αριθ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10-1974). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975). Βασιλικό Διάταγμα

αριθ. 386/22.5.1971

«Περί αναγνωρίσεως ελεγχόμενης ονομασίας

προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971 ). Προεδρικό Διάταγμα

αριθ. 220/18.3.1982 « Για την αναγνώριση οίνων με

ονομασία

προελεύσεως Μοσχάτος Πατρών ελεγχόμενης και με ονομασία προελεύσεως Μοσχάτος Ρίου Πατρών ελεγχόμενη» (ΦΕΚ 36/A/29.3.1982 ). Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 « Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανση τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005). Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001). Κοινή

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999) Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

Παραδοσιακές Ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις σύμφωνα με την αριθ. 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Μοσχάτος Πατρών είναι οι παρακάτω: 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,



ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ (ΕΣ) / Vin de vignobles Montagneux,



ΛΙΑΣΤΟΣ / LIASTOS / Vin de paille.

Εικόνα 3.8 Χάρτης Ζώνης Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

3.3.1.2 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Στο μυχό του Κορινθιακού κόλπου, ανατολικά της πόλης της Πάτρας και του Ρίου (περιφερειακή ενότητα Αχαΐας), εκτείνεται η μικρή αυτή ζώνη του ΠΟΠ Μοσχάτος Ρίου Πατρών όπου θεσπίστηκε το 1971, κυρίως στην περιοχή Ρίου (Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Άνω & Κάτω Καστρίτσι, Αργυρά, Βερναρδέικα, Δρέπανο, Πλατάνι, Ρίο, Ψαθόπυργος), ενώ μικρή έκταση είναι στο ΒΑ τμήμα της περιοχής Πατρέων. Στην Αχαΐα πολύ συχνά λένε μοσχούδι το μοσχάτο άσπρο, τη λευκή ποικιλία που συμμετέχει, εκτός του Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών, σε άλλους 4 ελληνικούς Π.Ο.Π οίνους (Π.Ο.Π Μοσχάτος Κεφαλονιάς, Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών, Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρόδου, Π.Ο.Π Σάμος). Η ζώνη του Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών είναι κατά πολύ μικρότερη της ζώνης του Π.Ο.Π Μοσχάτος Πατρών και κατά σημαντικό μέρος, στο ανατολικό τμήμα του 2ου, συμπίπτουν. Οι επιδόρπιοι οίνοι με τη γεωγραφική ένδειξη «Μοσχάτος Ρίου Πατρών» μπορούν να είναι είτε φυσικώς γλυκείς (vin naturellement doux) είτε φυσικοί γλυκείς (vin doux naturel – vin de liqueur). Υπό την προϋπόθεση ότι αξιοποιούν μόνο σταφύλια από ιδιόκτητα αμπέλια χαμηλής

100

στρεμματικής απόδοσης, οι παραγωγοί μπορούν να παράγουν και γλυκείς οίνους με την πρόσθετη ένδειξη «από διαλεκτούς αμπελώνες» (grand cru). Η άμεση γειτνίαση με την πόλη της Πάτρας και η συνεχής οικιστική ανάπτυξη της περιοχής έχουν περιορίσει κατά πολύ την καλλιεργούμενη έκταση στη ζώνη του Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι από τους καλύτερους ελληνικούς λευκούς γλυκούς οίνους παράγονται εδώ, από τα 5 οινοποιεία που αξιοποιούν τη λιγοστή παραγωγή της. Πρόσθετη λάμψη δίνει η άμεση οπτική επαφή με τη Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου τη σύγχρονη και εντυπωσιακή κατασκευή που γεφυρώνει τον Κορινθιακό κόλπο, ενώνοντας την Πελοπόννησο με τη Στερεά Ελλάδα. Τύπος κρασιού: Λευκός γλυκύς Πίνακας 3.10 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών:

Η-ΛΙΑΣΤΟΣ

Οίνος Λευκός Γλυκός – Πατραϊκή

ΜΕΛΙΣΣΕΑ

Οίνος Λευκός Γλυκός – Αχαΐα Clauss

ΜΟΣΧΑΤΟ ΡΙΟΥ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Λευκός Γλυκός – Αμπελώνες Αντωνόπουλου Οίνος Λευκός Γλυκός - Οινοποιία Παρπαρούση

Ονομασία προς καταχώριση : Μοσχάτος Ρίου Πατρών Ισοδύναμος Όρος: Muscat of Rio Patra

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ (ΟΙΝΩΝ) Οι οίνοι Π.Ο.Π. Μοσχάτος Ρίου Πατρών (Muscat of Rio Patra) ανήκουν στην κατηγορία 3 και στην κατηγορία 15 των αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ(VIN DOUX NATURE) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.08 Περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

101

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη : Χρώμα λαμπερό, βερικοκί έως χρυσό. 2.Οσμή : εσπεριδοειδών, νότες λουλουδιών και γλυκών μπαχαρικών. 3.Γεύση : στόμα πλούσιο με γλυκά μπαχαρικά, γεύση μελιού και κηρήθρας. Ισοζύγιο γλυκύτητας και οξύτητας.

ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟ ΕΚΛΕΚΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ (VIN DOUX NATURE -GRAND CRU) Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 14,8 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0-22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ(ς/Ι) : Ελάχιστη 3.5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.08 Περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη : Χρώμα χρυσό βερίκοκου 2.Οσμή : μανταρινί-πορτοκάλι, νότες λουλουδιών και γλυκών μπαχαρικών. 3.Γεύση : στόμα πλούσιο με γλυκά μπαχαρικά, γεύση μελιού και κηρήθρας. Ισοζύγιο γλυκύτητας και οξύτητας Οίνος Γλυκύς (Vin Doux)

Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 13,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17.5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15.0 - 22.0 %vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 3,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1.08 Περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200mg/l

102

Οίνος Φυσικώς Γλυκύς (Vin naturellement doux) Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος πριν το λιάσιμο των σταφυλιών: 14.8 % vol. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος μετά το λιάσιμο των σταφυλιών: 17,6 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 16.0% vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 9.0 %vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 5,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,8 Περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 400 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη: Χρώμα λαμπερό χρυσοκίτρινο. 2.Οσμή: Άρωμα βερίκοκου, εσπεριδοειδών, κυδωνιού και μελιού σε φόντο λουλουδιών. 3.Γεύση: Πλούσια και βελούδινη γεύση με πολύ καλή οξύτητα και δομή. Μακρά επίγευση και μεγάλες δυνατότητες παλαίωσης.

Παραδοσιακές ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) Μοσχάτος Ρίου Πατρών και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : 

Αγρέπαυλη, Αμπέλι, Αμπελώνας (ες), 103



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος, ,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Ορεινός Αμπελώνας,



Ορεινό Κτήμα,



Πύργος,



Λιαστός.

Οινολογικές πρακτικές Οι οίνοι των τύπων γλυκύς φυσικός (Vin doux Naturel) και γλυκύς φυσικός από διαλεχτούς αμπελώνες (Vin doux Naturel-Grand Cru) παράγονται με την προσθήκη, κατά την διάρκεια της ζύμωσης αλκοόλης, αλκοόλης αμπελοοινικής προέλευσης αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol σε αναλογία 5% κατ’ ελάχιστο και 10% κατά μέγιστο του όγκου του χρησιμοποιημένου γλεύκους, ή σε ποσοστό 40% του ολικού αλκοολικού τίτλου του τελικού προϊόντος. Ο οίνος γλυκύς (Vin doux) παράγεται με την προσθήκη, πριν την έναρξη της αλκοολικής ζυμώσεως, στο γλεύκος αλκοόλης αμπελοοινικής προελεύσεως αλκοολικού τίτλου τουλάχιστον 95% vol., ώστε το τελικό προϊόν να έχει το νομοθετημένο κτηθέντα και ολικό αλκοολικό τίτλο. Ο οίνος του τύπου αυτού περιέχει το σύνολο των σακχάρων του γλεύκους. Παρά ταύτα, για τα γλεύκη βάσης είναι ανεκτή περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη τουλάχιστο 1% νοΙ. Αυτός ο τύπος οίνου δύναται να παλαιώσει για πέντε χρόνια σε δρύινα βαρέλια. Ο οίνος Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών φυσικώς γλυκύς (Vin Naturellement Doux) παράγεται από σταφύλια που έχουν αφεθεί στον ήλιο ή υπό σκιάν προς μερική αφυδάτωση. Τα σάκχαρα και η αλκοόλη του τελικού προϊόντος προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν χωρίς να έχει προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση γλεύκος, συμπυκνωμένο γλεύκος, αλκοόλη ή απόσταγμα. Εκτός από την προσθήκη αλκοόλης κάθε άλλος τρόπος αυξήσεως του αλκοολικού τίτλου του προϊόντος καθώς και της περιεκτικότητες σε σάκχαρα των πρώτων υλών παραγωγής τους δεν επιτρέπεται.

104

Ειδικές οινολογικές πρακτικές Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών προέρχονται από σταφύλια αμπελώνων οι οποίοι έχουν μορφωθεί σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα και δέχονται βραχύ κλάδεμα. Η ηλικία των πρέμνων είναι μεγαλύτερη των τριών ετών από τον εμβολιασμό τους και δεν επιτρέπεται η άρδευση. Καλλιεργητικές τεχνικές που δεν εφαρμόζονται πατροπαράδοτα στην περιοχή δεν επιτρέπονται.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Μοσχάτος Ρίου Πατρών καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε από το Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 242/18.3.1982 (ΦΕΚ 39/A/29.3.1982). Η αμπελουργική ζώνη ΠΟΠ Μοσχάτος Ρίου Πατρών εκτείνεται κυρίως στην περιοχή Ρίου (Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Άνω & Κάτω Καστρίτσι, Αργυρά, Βερναρδέικα, Δρέπανο, Πλατάνι, Ρίο, Ψαθόπυργος), ενώ μικρή έκταση είναι στο ΒΑ τμήμα της περιοχής Πατρών.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 90 HL γλεύκους Στην περίπτωση του Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ ΟΙΝΟΣ ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΑΠΟ ΔΙΑΛΕΧΤΟΥΣ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ( VIN DOUX NATUREL - GRAND CRU) η μέγιστη απόδοση δεν υπερβαίνει τα πέντε χιλιάδες τριακόσια (5300) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 42 HL γλεύκους. Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πατρών παράγονται από την ποικιλία Μοσχάτο Άσπρο. Πρόκειται για μια ευγενή ποικιλία αμπέλου, αρκετά διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Είναι γνωστή η αγάπη του Άσπρου Μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός ζεσταίνει τις μικρές ρώγες, δίνει στην παχιά φλούδα του κιτρινόχρυσο, γεμάτο φακίδες χρώμα και συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Ευδοκιμεί σε επικλινείς, ορεινούς αμπελώνες, αλλά αναπτύσσεται εξίσου καλά και σε χαμηλότερα υψόμετρα.

105

Το λεπτόρωγο Μοσχάτο Άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή για το Οίνο Φυσικώς Γλυκύ (Vin naturellement doux)Κατηγορία 15 του Παραρτήματος ΧΙβ του Καν. 1234/2007 Η Πάτρα έχει σημαδέψει την ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού τόσο με την εκτεταμένη ποσοτικά αμπελοκαλλιέργεια όσο και με ποιοτικά κρασιά με εμπορικό ενδιαφέρον. Ούσα η ίδια μεγάλο εμπορικό λιμάνι προς τα Ιόνια Νησιά και την Δύση είχε αναπτύξει εμπορικά αντανακλαστικά. Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή για τους οίνους της κατηγορίας 3 του Παραρτήματος ΧΙβ του Καν. 1234/2007

Ποιότητα. Η Πάτρα έχει σημαδέψει την ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού τόσο με την εκτεταμένη ποσοτικά αμπελοκαλλιέργεια όσο και με ποιοτικά κρασιά με εμπορικό ενδιαφέρον. Ούσα η ίδια μεγάλο εμπορικό λιμάνι προς τα Ιόνια Νησιά και την Δύση είχε αναπτύξει εμπορικά αντανακλαστικά.

Ιστορικός δεσμός Η οινική της παράδοση χρονολογείται από την αρχαιότητα, συνεχίστηκε το Μεσαίωνα με ξακουστή την Δανιηλίδα και τα κελάρια της ενώ το κρασί αποτελεί εξαγόμενο προϊόν στην διάρκεια της δεύτερης Τουρκοκρατίας. Τα Μοσχάτα γλυκά κρασιά στην περιοχή του Ρίου Πατρών έρχονται τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα και ως συνέχεια των Μοσχάτων Κεφαλονιάς όπου αναφέρονται από τον 16ο αιώνα και παράγουν ένα κρασί που δεν «επιτρέπετο να λείπει από την Βενετσιάνικη τράπεζαν». Ήδη στην Πάτρα από το 1875 ο Clauss παρασκευάζει γλυκό λευκό κρασί που ονομάζει μεν Μαλβαζία (ως γλυκό λευκό κρασί με παγκόσμιο όνομα) αλλά στο οποίο τον τόνο και το άρωμα δίνει το Μοσχάτο, το οποίο συμμετέχει (10%) όπως προκύπτει από το ημερολόγιο του Clauss. Το Μοσχάτο παραδοσιακά άλλοτε λιάζεται στον ήλιο και άλλοτε μένει χωρίς ζύμωση με την προσθήκη οινοπνεύματος.

106

Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Στην νεώτερη περίοδο η πόλη πρωτοπορεί με τον Clauss και την Achaia Clauss, ενώ η κοινωνική της ζωή χαρακτηρίζεται από τα πολλά της οινοπωλεία (κρασοπουλειά) όπου οι θαμώνες απολαμβάνουν κρασί με συνοδεία μαγειρευτών φαγητών π.χ. το 1899 σ’ ένα πληθυσμό 35.000 κατοίκων η Πάτρα έχει 212 οινοπώλες (και άλλους 300 πωλητές ποτών) έναντι σε 210 παντοπώλες με τα είδη διατροφής. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Η ζώνη ονομασίας καλύπτει μια λοφώδη περιοχή ανατολικά της Πάτρας με βορεινή έκθεση. Τα εδαφικά όρια της ζώνης Μοσχάτου Ρίου Πατρών περικλείουν που χαλικώδεις εκτάσεις παράκτιες γύρω από την Γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου δίνουν κρασιά ελαφρώς διαφοροποιημένα του Μοσχάτου Πατρών.) Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης με ουδέτερο pH ή μεικτά ποσοστά ανθρακικού ασβεστίου. Με βάση τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά της περιοχής το κλίμα χαρακτηρίζεται θαλάσσιο Μεσογειακό με μέσο ετήσιο θερμοκρασιακό εύρος 17 με 18 βαθμούς Κελσίου. Το μέσο ύψος βροχόπτωσης ανέρχεται σε 600-800mm ετησίως. Οι οίνοι Π.Ο.Π Μοσχάτος Ρίου Πάρων παράγονται από την ποικιλία Μοσχάτο Άσπρο. Πρόκειται για μια ευγενή ποικιλία αμπέλου, αρκετά διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Είναι γνωστή η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για τον ήλιο. Αυτός ζεσταίνει τις μικρές ρώγες, δίνει στην παχιά φλούδα του κιτρινόχρυσο, γεμάτο φακίδες χρώμα και συμπυκνώνει μοναδικά τα αρώματα και τη γεύση του. Η αγάπη του άσπρου μοσχάτου για επικλινείς, ορεινούς αμπελώνες δεν κρύβεται, αν και ευδοκιμεί εξίσου καλά και σε χαμηλότερα υψόμετρα. Το λεπτόρωγο μοσχάτο άσπρο είναι σίγουρα μια από τις πλέον σημαντικές ποικιλίες του ελλαδικού χώρου. Κάτω από τον ολόλαμπρο ελληνικό ήλιο μετουσιώνεται σε σπουδαία κρασιά, που εκφράζουν το μοναδικό terroir από το οποίο προέρχονται.

107

Αιτιώδης αλληλεπίδραση Ο ξεχωριστός χαρακτήρας των λευκών γλυκών οίνων Μοσχάτων Ρίου Πατρών οφείλεται ο τόσο στην ποικιλία Muscat Blanc που έχει εγκλιματιστεί εδώ από αιώνες πριν, όσο και στο στραγγερό έδαφος των επιλεγμένων αμπελοπεριοχών, καθώς και την ΒΑ ή ΒΔ έκθεση τους που τους εξασφαλίζει δροσερό καλοκαίρι. Ως εκ τούτου προκύπτουν οίνοι με χαρακτηριστικό Μοσχάτο άρωμα, φρουτώδεις και απολαυστικοί.. Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή Α) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποιήσεως του γλεύκους προς παρασκευή του ΠΟΠ ΠΑΤΡΑ, σε όλα τα οινοποιεία του νομού Αχαΐας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων ΠΟΠ. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής

108

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Μοσχάτος Ρίου Πατρών είναι οι παρακάτω: 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,



ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΟ(ΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ (ΕΣ) / Vin de vignobles Montagneux,



ΛΙΑΣΤΟΣ / LIASTOS / Vin de paille.

ελεγχόμενης ονομασίας

προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971). Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 220/18.3.1982 « Για την αναγνώριση οίνων με ονομασία προελεύσεως Μοσχάτος Πατρών ελεγχόμενης και με ονομασία προελεύσεως Μοσχάτος Ρίου Πατρών ελεγχόμενη» (ΦΕΚ 36/A/29.3.1 982). Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 « Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανση τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005). Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21 -9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των

109

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

Επιτροπής

σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001). Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999) Υπουργική απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

110

Εικόνα 3.9 Χάρτης Ζώνης Π.Ο.Π Πάτρα Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

3.3.1.3 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΠΑΤΡΑ Η αμπελουργική ζώνη των οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Πάτρα (P.D.O Patra) θεσμοθετήθηκε το 1972.Οι οίνοι Π.Ο.Π Πάτρα έχουν τον κωδικό ΠΡ. Όλος ο αμπελώνας των οίνων Π.Ο.Π Πάτρα είναι στο βορειοανατολικό και κεντρικό τμήμα της Αχαΐας. Είναι η πιο εκτεταμένη γεωγραφικά ζώνη οίνων Π.Ο.Π της Ελλάδας (όχι όμως και με τη μεγαλύτερη έκταση αμπελιών) καθώς περιλαμβάνει ημιορεινές και ορεινές κοινότητες των πρώην δήμων: Αιγείρας (Αιγές, Βελά, Μοναστήρι, Όαση, Σελιάνα, Σενεβρός, Χρυσάμπελα ή Χρυσάνθιο)Αιγίου (Δάφνες, Κούμαρης, Μαυρίκι, Μελίσσια, Παρακευή, Πτέρη, Σελινούντα, Χατζής), Ακράτας (Ακράτα, Άμπελος, Βαλιμή, Βούτσιμος, Καλαμιά, Πλάτανος & Παραλία Πλατάνου) Διακοπτού (Άνω διακοπτό, Διακοπτό, Ζαχλωρίτικα, Κερύνεια, Μαμουσιά, Τράπεζα)Δύμης (Ελαιοχώρι)Ερινεού (Άνω & Κάτω Σαλμενίκο,

Αρραβωνίτσα,

Δαμακίνι,

Ερινεός

Νέος

Ερινεός),

Καλαβρύτων

(Πλατανιώτισσα)Λαρισσού (Βελίτσες, Μοχόιο)Πατρέων (Άνω Συχαινά, Ελικίστρα, Μοίρα, Σούλι, Χάραδρο)Ρίου (Άνω & Κάτω Καστρίτσι, Αργυρά, Πιτίτσα, Σελλά) Συμπολιτείας (Άγιος Κωνσταντίνος, Άλσος, Βερίνο, Γκραίκας, Γρηγόρης, Δημητρόπουλο,Δουκαναίικα, Κρήνη, Λάκκος,

Λόγγος,

Μάγειερας,

Μυρόβρυση, 111

Νεραντζιές,Ροδοδάφνη,

Σελιανίτικα,

Τούμπα),Τριταίας (Αγία Βαρβάρα, Αγία Μαρίνα, Δροσιά, Ερυμάνθεια, Κάλφας, Μάνεσι, Ρουπακιά, Σκιαδάς,Σκούρας, Σπαρτιά, Χιόνα)Φαρρών (Άνω Σταροχώρι, Βασιλικό, Ελληνικό, Κριθαράκια, Μιραλί, Χαλανδρίτσα) και Ωλενίας (Γαλαναίικα, Γκανέικα, Κάτω Μαζαράκι, Μιτόπολι, Πόρτες, Σανταμέρι, Φλόκας, Χαραυγή) και των πρώην κοινοτήτων:Καλεντζίου (Αβράμι, Άγιος Γεώργιος, Μπουταίικα) και Λεοντίου (Άνω Μαζαράκι). Παντού οι εκτάσεις νοούνται νοτίως της παλαιάς εθνικής οδού ή/και της σιδηροδρομικής γραμμής. Μεγάλο τμήμα της ζώνης είναι συνεχές και σ' αυτό αθροίζονται νησίδες αμπελιών σε περιοχές με μέσο και μεγάλο υψόμετρο. Το 2007 μεγάλα τμήματα αμπελώνων της ζώνης στο δυτικό και νότιο τμήμα της υπέστησαν σημαντικές ζημιές από τις μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν στην Πεπολόννησο. Το τμήμα του αμπελώνα της ορεινής Αιγιαλείας είναι μοναδικό ως προς τη διαμόρφωση και τον προσανατολισμό και γοητευτικότατο στην περιήγησή του περιλαμβάνοντας μερικά από τα ομορφότερα αμπελοτόπια στην Ελλάδα. Με άπλετη θέα στον Κορινθιακό κόλπο, σε υψόμετρα από 250μ έως και 900μ και σε ποικίλα εδάφη, αλλά παντού με καλή στράγγιση λόγω των κλίσεων και των πολλών χαραδρών, παράγονται τα πιο αρωματικά κρασιά της ζώνης Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Πάτρα.

Ποικιλία οίνων Π.Ο.Π (Ο.Π.Α.Π) Πάτρα: ροδίτης 100%. Ο ροδίτης υπάρχει παντού στην Ελλάδα με πολλούς κλώνους και τοπικές ονομασίες. Στην περιοχή της Αχαΐας εκφράζεται μονοποικιλιακά, στους οίνους ΠΟΠ Αγχίαλος μαζί με λίγο σαββατιανό και στους οίνους ΠΟΠ Πλαγιές Μελίτωνα με Αθήρι & Ασύρτικο. Στην Αχαΐα ο πλέον διαδεδομένος κλώνος του ροδίτη είναι ο ερυθρωπός "ροδίτης αλεπού", που είναι και η καλύτερη έκφραση της ποικιλίας. Υπάρχει, όμως, σε μεγάλη έκταση και ο "γαϊδουροδίτης", που είναι η χειρότερη έκφρασή της με τεράστιες αποδόσεις ανά στρέμμα. Ο περισσότερος όγκος της αχαϊκής παραγωγής σε ροδίτη δεν κατευθύνεται προς οίνους Π.Ο.Π αλλά προς οίνους Π.Γ.Ε ή απλούς επιτραπέζιους οίνους.

112

Τύποι οίνων Π.Ο.Π Πάτρα: λευκός ξηρός, λευκός ημίξηρος (δεν παράγεται),λευκός ημίγλυκος.

Πίνακας 3.11 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π Πάτρα: από οινοποιεία εντός ζώνης:

ΑΣΠΡΟΛΙΘΙ

Οίνος Λευκός Ξηρός - Οινοφόρος

ΤΕΤΡΑΜΥΘΟΣ

Οίνος Λευκός Ξηρός - Τετράμυθος

ΤΕΤΡΑΜΥΘΟΣ

Οίνος Λευκός Ξηρός - Τετράμυθος (Η Εκδοχή με Βαρέλι)

Από Οινοποιεία Έκτος Ζώνης KOUROS PATRAS IMIGLIKOS PATRAS

Οίνος Λευκός Ξηρός- Ελληνικά Κελλάρια Οίνων Οίνος Λευκός Ημίγλυκος - Ελληνικά Κελλάρια Οίνων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ (ΟΙΝΩΝ) Ο οίνος Π.Ο.Π. Πάτρα (Patra) ανήκει στην κατηγορία 1. Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 11,0 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 11,0 % vol. Ελάχιστος αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 11,0 % vol. Περιεκτικότητα σε ολικά σάκχαρα (g/l): Μέγιστη 4,0 Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ (g/l) : Ελάχιστη 4,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,08 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 200 mg/l

113

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη: Πρασινοκίτρινο έως ανοικτό κίτρινο χρώμα 2.Οσμή: Άρωμα φρουτώδες μέτριας έντασης. Κυριαρχούν τα αρώματα πεπονιού, αχλαδιού ή και των εσπεριδοειδών ανάλογα με την περιοχή. 3.Γεύση: πλούσιο λευκό κρασί με ικανή οξύτητα που το καθιστά χορταστικό και δροσιστικό ταυτόχρονα. Παραδοσιακές ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) Πάτρα και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής : 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Πύργος.

Οινολογικές πρακτικές Ο λευκός οίνος Π.Ο.Π. Πάτρα παράγεται με τη μέθοδο της λευκής οινοποίησης. Η μεταποίηση των σταφυλιών σε γλεύκος και του γλεύκους σε οίνο γίνεται σε οινοποιεία τα οποία διαθέτουν κατάλληλες εγκαταστάσεις για εφαρμογή σύγχρονης τεχνολογίας παραγωγής λευκών οίνων. Η 114

γλευκοποίηση των σταφυλιών δεν επιτρέπεται να γίνεται με συνεχή πιεστήρια η δε θερμοκρασία κατά την αλκοολική ζύμωση πρέπει να είναι μικρότερη των 20°C. Η διαμόρφωση των πρεμνών ακολουθεί κυπελλοειδή ή γραμμοειδή σχήματα και αυτά επιδέχονται βραχύ κλάδεμα. Για την παραγωγή ημίξηρων και ημίγλυκων οίνων επιτρέπεται η γλύκανση των οίνων σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ( ΚΑΝ. 606/2009 Παράρτημα ΙΔ). Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Επιλεγμένος» ή «Reserve» για οίνους Π.Ο.Π. Πάτρα (Anchialos) πρέπει οι οίνοι : Να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης ένα (1 ) έτη , εκ των οποίων τουλάχιστον έξι (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια και τρεις (3) μήνες σε φιάλες. Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης «Ειδικά Επιλεγμένος» ή «Grande Reserve» για οίνους Π.Ο.Π. Πάτρα (Anchialos) πρέπει οι οίνοι : Να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης δύο [2] έτη, εκ των οποίων τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων Π.Ο.Π. Πάτρα καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 539/4,8,1971 (ΦΕΚ 159/A/14.8.1971) το οποίο στη συνέχεια τροποποιήθηκε από το Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 257/30.7.1998 (ΦΕΚ 190/A/12.8.1 998). Η ζώνη ΠΟΠ Πάτρα εκτείνεται στα πιο κάτω ημιορεινά δημοτικά διαμερίσματα και κοινότητες του Νομού Αχαΐας: Των δημοτικών διαμερισμάτων Αιγών, Βελάς, Μοναστηρίου, Οάσεως, Σελιάνας (συνοικισμός Κολοκυθιάνικα), Σενεβρού και Χρυσαμπέλων του Δήμου Αιγείρας. Των

δημοτικών

διαμερισμάτων Δαφνών,

Κούμαρη,

Κουνινάς,

Μαυρικίου,

Μελισσίων,

Παρασκευής, Πτέρης (συνοικισμοί Αχλαδιά, Αγίου Ανδρέας, Σέλιτσα), Σελινούντος (πάνω από τον οικισμό) και Χατζή του Δήμου Αιγίου. Των δημοτικών διαμερισμάτων Ακράτας (πάνω από το αρδευτικό αυλάκι), Αμπέλου, Βαλιμής (συνοικισμός Λιθόπετρα), Βουτσίμου, Καλαμιάς, Παραλίας Πλατάνου και Πλατάνου του Δήμου Ακράτας. Των δημοτικών διαμερισμάτων Άνω Διακόπτου, Διακόπτου (συνοικισμοί Καλυβίτσα,Κερνίτσα, Νιάματα και Λόφος), Ζαχλωρίτικων (πάνω από την Εθνική οδό), Κερύνειας,Μαμουσιάς και Τραπέζης (πάνω από την Εθνική οδό) του Δήμου Διακόπτου. Των

δημοτικών

διαμερισμάτων Ερινεού,

Δαμακινίου,

Νέου

Ερινεού

σιδηροδρομική γραμμή), Σαλμενίκου και Αρραβωνίτσης του Δήμου Ερινεού. 115

(πάνω

από

τη

Των δημοτικών διαμερισμάτων Αγίου Κωνσταντίνου, Άλσους, Βερίνου, Γκραίκα, Γρηγόρη, Δημητροπούλου, Δουκαναίικων, Κρήνης, Λάκκος, Λόγγου (πάνω από την Εθνική οδό), Μάγειρα, Μυροβρύσης, Νεραντζιών, Ροδοδάφνης (πάνω από την Εθνική οδό), Σελιανίτικων (πάνω από την Εθνική οδό) και Τούμπας του Δήμου Συμπολιτείας. Του δημοτικού διαμερίσματος Πλατανιώτισσας του Δήμου Καλαβρύτων. Του δημοτικού διαμερίσματος Ελαιοχωρίου του Δήμου Δύμης. Των δημοτικών διαμερισμάτων Βελιτσών και Μυχοίου του Δήμου Λαρισσού Των δημοτικών διαμερισμάτων Ελικίστρας, Μοίρας, Πατρέων (συνοικισμοί άνω Συχαινά, Χαράδρας, Συκόσσα, Μπάλλα) και Σουλίου του Δήμου Πατρέων. Των δημοτικών διαμερισμάτων Άνω Καστριτσίου, Αργυρός, Κάτω Καστριτσίου, Πιτίτσης και Σελλών του Δήμου Ρίου. Των δημοτικών διαμερισμάτων Αγίας Βαρβάρας, Αγίας Μαρίνας, Δροσιάς (συνοικισμοί Αγραπιδιά, Κούμπερι), Ερυμανθείας, Κάλφα, Μανεσίου, Ρουπακιά, Σκιάδα, Σκούρα, Σπαρτιάς (συνοικισμός Κυπαρίσσι) και Χιόνας του Δήμου Τριταίας. Των δημοτικών διαμερισμάτων Βασιλικού, Ελληνικού, Κριθαρακίων, Μιραλίου, Σταροχωρίου και Χαλανδρίτσας του Δήμου Φαρρών. Των

δημοτικών

διαμερισμάτων Μαζαρακίου

(συνοικισμοί

Γαλαναίικα,

Γκανέικα,

Κάτω

Μαζαράκι), Μιτόπο-λης, Πόρτων, Σαντομερίου, Φλόκα και Χαραυγής του Δήμου Ωλένιας. Των συνοικισμών Αβράμου, Αγίου Γεωργίου και Μπουταίικων της Κοινότητας Καλετζίου. Του συνοικισμού Άνω Μαζαρακίου της Κοινότητας Λεοντίου.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 90HL τελικού προϊόντος.

Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου Ο οίνος Π.Ο.Π ΠΑΤΡΑ παράγεται αποκλειστικά από την ελληνική γηγενή ποικιλία Ροδίτη . Ο Ροδίτης είναι η πλέον πολυφυτεμένη λευκή ποικιλία στην Ελλάδα

116

ΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Ποιότητα Η Πάτρα έχει σημαδέψει την ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού τόσο με την εκτεταμένη ποσοτικά αμπελοκαλλιέργεια όσο και με ποιοτικά κρασιά με εμπορικό ενδιαφέρον. Ούσα η ίδια μεγάλο εμπορικό λιμάνι προς τα Ιόνια Νησιά και την Δύση είχε αναπτύξει εμπορικά αντανακλαστικά. Ιστορικός δεσμός Στην περιοχή της Αχαΐας ήταν γνωστή από την αρχαιότητα η αμπελουργία και η παραγωγή οίνου όπως μαρτυρούν οι αρχαίοι λινοί που ανακαλύφθηκαν , από αρχαιολογικές ανασκαφές , διάσπαρτοι στην περιοχή. Επίσης, έχουν βρεθεί μωσαϊκά ρωμαϊκής εποχής με σκηνές τρύγουΔιονυσιακές απεικονίσεις. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Στο σύνολο Νομό Αχαΐας λειτουργούν 31 οινοποιεία ενώ καλλιεργούνται συνολικά 55.000 στρ., πράγμα που φανερώνει την μεγάλη οικονομική σημασία που έχει το προϊόν. αναφέρουμε επίσης τα πολλά συνέδρια - συμπόσια που γίνονται στην Πάτρα με θέμα το κρασί, την γαστρονομία, τον Τουρισμό (π.χ. το 1987 η πόλη είχε γιορτάσει ως ΟΙΝΟΠΟΛΗ το διεθνές έτος Αμπέλου και Οίνου. ) Η οινική της παράδοση χρονολογείται από την αρχαιότητα, συνεχίστηκε το Μεσαίωνα με ξακουστή την Δανιηλίδα και τα κελάρια της ενώ το κρασί αποτελεί εξαγόμενο προϊόν στην διάρκεια της δεύτερης Τουρκοκρατίας. Στην νεώτερη περίοδο η πόλη πρωτοπορεί με τον Clauss και την Achaia Clauss ενώ η κοινωνική της ζωή χαρακτηρίζεται από τα πολλά της οινοπωλεία (κρασοπουλειά) όπου οι θαμώνες απολαμβάνουν κρασί με συνοδεία μαγειρευτών φαγητών π.χ. το 1899 σ’ ένα πληθυσμό 35.000 κατοίκων η Πάτρα έχει 212 οινοπώλες (και άλλους 300 πωλητές ποτών) έναντι σε 210 παντοπώλες με τα είδη διατροφής. ) Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Ο αμπελώνας της ζώνης παραγωγής οίνου Π.Ο.Π Πάτρα απλώνεται στους πρόποδες και στις ημιορεινές πλαγιές του όρους Παναχαϊκού. Τα εδάφη των αμπελώνων είναι μέσης μηχανικής σύστασης με ουδέτερο pH ή μεικτά ποσοστά ανθρακικού ασβεστίου. Με βάση τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά της περιοχής το κλίμα χαρακτηρίζεται θαλάσσιο Μεσογειακό με μέσο ετήσιο θερμοκρασιακό εύρος 17-18°C. Το μέσο ύψος βροχόπτωσης ανέρχεται σε 600-800mm. 117

Η ποικιλία που κυριαρχεί στην περιοχή είναι η ποικιλία Ροδίτης, η οποία αναφέρεται στα Επτάνησα από τον 16ο αιώνα. Το κρασί που δίνει, είναι λευκό και εύγευστο με αντοχή στο χρόνο, είναι το αγαπημένο κρασί των ανθρώπων της υπαίθρου και δίνει τα πιο καλά χαρακτηριστικά στις μαλακές πλαγιές του Παναχαϊκού και των άλλων βουνών της αμπελουργικής ζώνης όπου μια ικανή οξύτητα ισορροπεί το γευστικό του πλούτο και τα φρουτώδη αρώματα.

ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Ο συνδυασμός αυτών των κλιματικών συνθηκών, με την ποικιλία των εδαφών της περιοχής, τις καλλιεργούμενες ποικιλίες αμπέλου, τις εφαρμοζόμενες καλλιεργητικές φροντίδες της αμπέλου και τις οινοποιητικές τεχνικές, συμβάλουν στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των οίνων Π.Ο.Π. Πάτρα . Αιτιώδης αλληλεπίδραση Ο ξεχωριστός χαρακτήρας των λευκών οίνων ΠΟΠ Πάτρας οφείλεται ο τόσο στην αυτόχθονη ποικιλία Ροδίτης που έχει εγκλιματιστεί εδώ από αιώνες πριν, όσο και στο στραγγερό έδαφος των επιλεγμένων περιοχών και την ΒΑ ή ΒΔ έκθεση τους που τους εξασφαλίζει δροσερό καλοκαίρι. Ως εκ τούτου προκύπτουν οίνοι με εύγευστο σώμα και δροσερή οξύτητα.

Παρέκκλιση από την παραγωγή στην οριοθετημένη περιοχή Α) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία Άρθρο 386323/10.11.1976 (ΦΕΚ 1407/Β/25.11.1976) Παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποίησης των σταφυλιών και οινοποιήσεως του γλεύκους προς παρασκευήν του ΠΟΠ ΠΑΤΡΑ, σε όλα τα οινοποιεία του νομού Αχαΐας, εφ όσον αυτά πληρούν τις προϋποθέσεις παρασκευής οίνων ΠΟΠ. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

118

Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

Εθνική Νομοθεσία Στην αριθ. 280557/9-6-2005 υπουργική απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005), στο άρθρο 1 αναφέρονται οι προϋποθέσεις για τη χρήση των παρακάτω ενδείξεων: «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» «ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ»

Αναγραφή στην επισήμανση του έτους συγκομιδής Εθνική Νομοθεσία Στην περίπτωση χρήσης της ένδειξης «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» στην επισήμανση των οίνων είναι υποχρεωτική η αναγραφή του έτους συγκομιδής των σταφυλιών όπως ορίζεται στο άρθρο 1 παρ.2 της αριθ. 280557/9-6-2005 υπουργικής απόφαση «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).

Παραδοσιακές Ενδείξεις Σύμφωνα με την αριθ. 235309/7-2-2002 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Πάτρα είναι οι παρακάτω: 119

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs, ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines, ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux.

Απαιτήσεις Εθνικής Νομοθεσίας Εθνική Νομοθεσία Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970) Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ 1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ' αριθ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/410-1974). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975). Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 205/31.3.1972 «Περί αναγνωρίσεως ονομασίας προελεύσεως οίνων ΠΑΤΡΑΙ» (ΦΕΚ 49/A/14.4.1972). Υπουργική Απόφαση αριθ. 228173/3709/15.4.1972 «Περί οίνων ονομασιών προελεύσεως ανωτέρας ποιότητος » (ΦΕΚ 287/B/27.4.1972). Υπουργική Απόφαση αριθ. 397721/1.10.1992 «Τροποποίηση στρεμματικών αποδόσεων αμπελώνων ζωνών παραγωγής οίνων ονομασίας προελεύσεως ανωτέρας ποιότητας » (ΦΕΚ 617/B/12.10.1992). Υπουργική Απόφαση αριθ. 387432/11.9.2000 «Αναγνώριση οίνων Ονομασίας Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος Πάτρα» (ΦΕΚ 1177/B/25.9.2000). Υπουργική Απόφαση αριθ. 385757/18.8.1995 «Οίνοι Ονομασιών Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος» (ΦΕΚ 747/B/30.08.1995). Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 160 /5.6.2000 «Αναγνώριση Ονομασίας Προέλευσης οίνων Πάτρα» (ΦΕΚ 142/A/14.6.2000 ). Υπουργική Απόφαση αριθ. 387431 /11.9.2000 «Αναγνώριση οίνων Ονομασιών Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητος ΠΑΤΡΑ» (ΦΕΚ 1179/B/25.9.2000).

120

Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των προϊόντων και την παρακολούθηση της αγοράς στον αμπελοοινικό τομέα και για την τροποποίηση του Καν(ΕΚ) 1623/2000» (ΦΕΚ 1293/Β/8.10.2001). Κοινή

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

συμπληρωματικών μέτρων εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 884/2001 της Επιτροπής σχετικά με τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των αμπελοοινικών προϊόντων και των βιβλίων που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1372/Β/ 8.9.2004) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 317456/4.11.2005 ΚΥΑ (ΦΕΚ 1571/Β/14.11.2005). Υπουργική απόφαση αριθ. 388052/8.8.2001 «Εφαρμογή του Καν(ΕΚ) 2729/00 της Επιτροπής σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής όσον αφορά τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα» (ΦΕΚ 1089/Β/ 21.8.2001). Υπουργική Απόφαση αριθ. 235309/7.2.2002 «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» (ΦΕΚ 179/Β/19.2.2002) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 326182/6268/27-7-1988 «Περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης» όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 280580/21.6.2005 ΚΥΑ «Τροποποίηση της υπ’ αριθ. 326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης) καθώς και της υπ’ αριθ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» (ΦΕΚ 875/Β/28-6-2005). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ.336927/10.3.1999 «Καθορισμός προϋποθέσεων χρήσης της ένδειξης «όνομα αμπελουργικής εκμετάλλευσης ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων»(ΦΕΚ 420/Β/20.4.1999) Υπουργική Απόφαση αριθ. 280557/9-6-2005 «Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών Οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους» (ΦΕΚ 818/Β/15-6-2005).)

121

Εικόνα 3.10 Χάρτης Ζώνης Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Πατρών Πηγή : http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINON-POP/lista_POP.pdf

3.3.1.4 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ Στα όρια της πρώην επαρχίας Πατρών, στο βόρειο-κεντρικό τμήμα της περιφερειακής ενότητας Αχαΐας είναι η περιοχή καλλιέργειας της μαυροδάφνης και οι αμπελώνες της ζώνης του οίνου ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών η οποία θεσπίστηκε το 1971. Οι οίνοι ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών έχουν τον κωδικό ΜΠ. Σύμφωνα με το νόμο και βάσει του οδικού δικτύου χωρίζεται σε 3 επιμέρους υποζώνες. Η κύρια και κεντρική περιλαμβάνει τμήματα των περιοχών Βραχναίικων (Αχαϊκό, Βραχναίικα, Θεριανό, Μονοδένδρι, Τσουκαλέικα), Δύμης (Αγιοβλασίτικα, Αλισσός & Κάτω Αλισσός, Άνω Αχαΐα), Λαρισσού (Άγιος Νικόλαος), Μεσσάτιδος (Άγιος Στέφανος, Θέα, Καλλιθέα, Κρήνη, Οβριά, Πετρωτό, Σαραβάλι), Παραλίας (Μιντιλόγλι, Παραλία, Ρογίτικα), Φαρρών (Πλατονόβρυση, Χαλανδρίτσα) και Ωλενίας (Άνω Σουδανέικα, Άρλα, Λουσικά, Μαζαράκι, Μιτόπολη, Φλόκας, Φώσταινα, Χαϊκάλι). Η ανατολική ζώνη του Ρίου (Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βερναρδέικα, Κάτω Καστρίτσι, Πλατάνι) είναι μικρότερη και ακόμα μικρότερη είναι η δυτική, που έχει τμήματα των περιοχών Δύμης (Κάτω Αχαΐα, Πετροχώρι), Μόρβης (Κρίνος) και Λαρισσού (Πέτας). 122

Η ποικιλία μαυροδάφνη υπάρχει με διαφορετικούς κλώνους στην Αχαΐα και στην Κεφαλονιά (όπου συμμετέχει στον ΠΟΠ Μαυροδάφνη Κεφαλονιάς). Εκ του νόμου, οι φυσικοί γλυκείς οίνοι (vin de liqueur) ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών υποχρεούνται σε παλαίωση τουλάχιστον ενός έτους σε δρύινα βαρέλια χωρητικότητας έως 1.000 λίτρα. Εάν έχουν παραμείνει 2 έτη σε βαρέλια και 1 σε φιάλες δικαιούνται την ένδειξη Reserve και εάν έχουν συνολική παλαίωση 7 ετών (τουλάχιστον από 3 σε βαρέλια και φιάλες) δικαιούνται την ένδειξη Grand Reserve. Ο επιδόρπιος οίνος «Μαυροδάφνη Πατρών» είναι ο δημοφιλέστερος ελληνικός ερυθρός γλυκύς οίνος. Ποικιλίες: Μαυροδάφνη, μαύρη κορινθιακή. Τύπος κρασιού: Ερυθρός γλυκύς

Πίνακας 3.12 Χαρακτηριστικοί Οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Πατρών από οινοποιεία εντός ζώνης:

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Αμπελώνες Αντωνόπουλου

Μαυροδάφνη Πατρών

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Οινική Γ. Καρέλας

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Πατραϊκή Οινοποιία

Μαυροδάφνη Πατρών

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Χάχαλης Γ. Π.

ΝΥΞ

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Β. Γ. Σπηλιόπουλος

Μαυροδάφνη Reserve

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Οινοπ. Παρπαρούση

Μαυροδάφνη Reserve 601

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Αχαΐα Clauss

Μαυροδάφνη Grand Reserve 601

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Αχαΐα Clauss

Από οινοποιεία εκτός ζώνης:

MAVRODAPHNE OF PATRAS

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Creta Olympias

MAVRODAPHNE OF PATRAS

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Ελλην Κελλάρια Οίνων

MAVRODAPHNE OF PATRAS

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - ΙΝΟ

MAVRODAPHNE OF PATRAS

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Κτήμα Μιχαλάκη

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ MAVRODAPHNE Cellar Reserve

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Ε. Τσάνταλης Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Ε. Τσάνταλης (Εξαγωγή)

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ Πατρών CAMBAS

Οίνος Ερυθρός Γλυκός - Μπουτάρης .

123

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΙΝΟΥ (ΟΙΝΩΝ) Ο οίνος Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών (Mavrodaphni of Patra) ανήκει στην κατηγορία 3. Αμπελοοινικών Προϊόντων του παραρτήματος ΧΙβ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007.

Αναλυτικά χαρακτηριστικά. Ελάχιστος φυσικός αλκοολικός τίτλος: 12,5 % vol. Ολικός αλκοολικός τίτλος: Ελάχιστος 17,5 % vol. Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος: 15,0 - 22,0 % vol. Ολική οξύτητα έκφραση σε τρυγικό οξύ^/Ο : Ελάχιστη 3,5 Πτητική οξύτητα έκφραση σε οξικό οξύ (g/l) : Μέγιστη 1,8 Μέγιστη περιεκτικότητα των οίνων σε διοξείδιο του θείου (ολικό): 300 mg/l

Οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 1.Όψη: Χρώμα σκούρο κόκκινο με κεραμιδί ανταύγειες . 2.Οσμή: καραμέλα - φρέσκο δαμάσκηνο, νότες λεβάντας στο βάθος. 3.Γεύση: Στόμα βελούδινο ωραία έκφραση τανινών στο μέσον. Τελείωμα εξαιρετικά οινώδες και βέβαιης αφθονίας.

Παραδοσιακές ενδείξεις Παραδοσιακές ενδείξεις, σύμφωνα με το άρθρο 118κα παράγραφος 1, οι οποίες συνδέονται με την ονομασία προέλευσης ή τη γεωγραφική ένδειξη. Σύμφωνα με το άρθρο 40 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 607/2009 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει από τον Καν(ΕΚ) 670/2011 της Επιτροπής και όπως έχουν οριστεί και καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων «E-Bacchus», οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (Π.Ο.Π.) Μαυροδάφνη Πατρών και με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις της Κοινοτικής και Εθνικής νομοθεσίας, είναι οι εξής :

124

Ονομασία Προέλευσης Ελεγχόμενης (Ο.Π.Ε) στη θέση των Π.Ο.Π 

Αγρέπαυλη,



Αμπέλι,



Αμπελώνας (ες),



Αρχοντικό,



Ειδικά επιλεγμένος,



Επιλογή ή Επιλεγμένος,



Κάστρο,



Κτήμα,



Μετόχι,



Μοναστήρι,



Ορεινό



Κτήμα,



Ορεινός Αμπελώνας,



Πύργος.

Οινολογικές πρακτικές Οι οίνοι λικέρ (VINS DE LIQUEUR) παρασκευάζονται: α) Από ζυμούμενο γλεύκος σταφυλιών της ποικιλίας Μαυροδάφνη, του οποίου η αλκοολική ζύμωση διακόπτεται όταν έχουν σχηματισθεί τουλάχιστον 4% VOL αλκοόλης. Γ ια τη διακοπή της αλκοολικής ζύμωσης των σακχάρων του γλεύκους επιτρέπεται η προσθήκη των ακόλουθων προϊόντων: β) Ουδέτερης αλκοόλης που προέρχεται από απόσταξη προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των σταφίδων, της οποίας ο αλκοολικός τίτλος είναι τουλάχιστον 96% VOL και η οποία ανταποκρίνεται στα χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΟΚ) 4252/88 του Συμβουλίου της 31ης Δεκεμβρίου 1988 «σχετικά με την παρασκευή και εμπορία |κρασιών λικέρ που παράγονται στην Κοινότητα» (L373). αβ) Αποστάγματος οίνου ή αποστάγματος σταφίδων ή προϊόντος απόσταξης (DISTILLAT) οίνου, των οποίων, ο αλκοολομετρικός τίτλος είναι ίσος ή μεγαλύτερος των 52%VOL και μικρότερος ή ίσος των 86%VOL και τα οποία ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΟΚ) 4252/88. 125

γ)Με ανάμιξη οίνου -λικέρ (VIN DE UQUEUR) της περίπτωσης α. με οίνο - λικέρ από αποζυμωμένο γλεύκος Μαυροδάφνης στο οποίο προστίθενται ένα ή περισσότερα από τα προϊόντα που αναφέρονται στην περίπτωση α. Με ανάμιξη οίνων λικέρ (VINS DE LIQUEUR) των περιπτώσεων α και β με οίνο - λικέρ (VIN DE LIQUEUR) που παρασκευάζεται από γλεύκος σταφυλιών ή από θυμούμενο γλεύκος σταφυλιών της ποικιλίας Μαύρη Κορινθιακή, του οποίου η αλκοολική ζύμωση διακόπτεται με προσθήκη ουδέτερης αλκοόλης όπως αυτή ορίζεται στην υποπερίπτωση αα της περίπτωσης α, και υπό την προϋπόθεση ότι στον τελικό οίνο - λικέρ (VIN DE UQUEUR) τα προϊόντα από σταφυλές της ποικιλίας Μαυροδάφνη αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεγαλύτερο από 51%. Η προσθήκη των προϊόντων που αναφέρονται στην παρ. 1, περίπτωση α, γίνεται μέχρι την 31 Δεκεμβρίου του έτους παραγωγής υπό τον έλεγχο των αρμοδίων υπηρεσιών και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Συμπληρωματική προσθήκη αλκοόλης μπορεί να γίνει και μετά την 31 Δεκεμβρίου του έτους παραγωγής μόνο έπειτα από προηγούμενη δήλωση στην αρμόδια Δ/νση Γεωργίας και στο Γενικό Χημείο του Κράτους, με την προϋπόθεση ότι η αλκοόλη που προστίθεται δεν υπερβαίνει το 10% VOL της αλκοόλης που συνολικά προστέθηκε αρχικά στους οίνους βάσης. Οι τύποι οίνων λικέρ (VINS DE LIQUEUR) πού δικαιούνται της ονομασίας προέλευσης ελεγχόμενης (Ο.Π.Ε.) Μαυροδάφνη Πατρών, είναι οι ακόλουθοι: α) Οίνος φυσικός γλυκός: Ο τύπος που παρασκευάζεται σύμφωνα με την παρ. 1 του παρόντος άρθρου. β) Οίνος γλυκός: Ο τύπος οίνου που παρασκευάζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του παρόντος άρθρου μετά από γλύκανση των οίνων-λικέρ (VINS DE LIQUEUR) με προσθήκη γλεύκους ή συμπυκνωμένου γλεύκους ή συμπυκνωμένου ανακαθορισμένου γλεύκους σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Ειδικές Οινολογικές Πρακτικές Οι ερυθροί οίνοι ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών παλαιώνουν σε δρύινα βαρέλια χωρητικότητας μέχρι 1000 λίτρων, τουλάχιστον για δώδεκα μήνες πριν από τη διάθεση τους στην κατανάλωση. Η παλαίωση γίνεται σε κατάλληλους χώρους με κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας.

Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης RESERVE (Επιλεγμένος) για οίνους Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών (Mavrodaphni of Patra) πρέπει οι οίνοι : 126

Να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης τρία (3) έτη , εκ των οποίων τουλάχιστον δύο (2) έτη στις συνθήκες που περιγράφονται στο 4.1. και ένα (1) έτος σε φιάλες. Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης VIEILLE RESERVE για οίνους Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών (Mavrodaphni of Patra) πρέπει οι οίνοι : Να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης πέντε (5) έτη , εκ των οποίων τουλάχιστον δύο (2) έτη στις συνθήκες που περιγράφονται στο 4.1. και δύο (2) έτη σε φιάλες. Για την χρησιμοποίηση της ένδειξης GRAND RESERVE για οίνους Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών (Mavrodaphni of Patra) πρέπει οι οίνοι : Να έχουν ελάχιστο χρόνο συνολικής παλαίωσης επτά (7) έτη , εκ των οποίων τουλάχιστον τρία (3) έτη στις συνθήκες που περιγράφονται στο 4.1. και τρία (3) έτη σε φιάλες. Σε περίπτωση ανάμιξης οίνων - λικέρ VINS DE LIQUEUR) με διαφορετική διάρκεια παλαίωσης, λαμβάνεται ως διάρκεια παλαίωσης του προϊόντος ανάμιξης εκείνη του οίνου - λικέρ (VIN DE LIQUEUR) με το μικρότερο χρόνο παλαίωσης. Στην περίπτωση οίνων - λικέρ (VINS DE LIQUEUR) που παραμένουν σε φάση οξειδωτικής παλαίωσης, επί τρία και πλέον έτη επιτρέπεται, προς βελτίωση των οργανοληπτικών χαρακτήρων του προϊόντος, η προσθήκη φρέσκου οίνου - λικέρ( VINS DE LIQUEUR), μετά το τρίτο έτος παλαίωσης χωρίς να μεταβάλλεται η συνολική διάρκεια παλαίωσης υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: Ο προστιθέμενος οίνος - λικέρ (VIN DE LIQUEUR) προέρχεται αποκλειστικά από γλεύκος σταφυλιών της ποικιλίας Μαυροδάφνη και πληροί τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος. Η προστιθέμενη ετησίως ποσότητα να είναι μικρότερη από 10% κατ' όγκο του τελικού προϊόντος ανάμιξης. Δεν επιτρέπεται η αύξηση του φυσικού αλκοολικού τίτλου των σταφυλιών και γλευκών των ποικιλιών Μαυροδάφνη και Μαύρη Κορινθιακή με συμπύκνωση με οποιοδήποτε τρόπο ‘ή προσθήκη συμπυκνωμένου γλεύκους ή συμπυκνωμένου ανακαθαρισμένου γλεύκους. Για τους οίνους λικέρ δεν επιτρέπονται: Θερμικές επεξεργασίες , κατεργασία με κελύφη ζυμών και χρήση γαλακτικών βακτηρίων. Η προσθήκη των ουσιών ανθρακικός ανυδρίτης, σορβικό οξύ και αλάτων του, δισκία παραφίνης και χρώματος καραμέλας.

Οι οίνοι Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Πατρών προέρχονται από σταφύλια αμπελώνων οι οποίοι έχουν μορφωθεί σε κυπελλοειδή ή γραμμικά σχήματα και δέχονται βραχύ κλάδεμα ( μέχρι 2 μάτια). Ο

127

αριθμός των πρέμνων ανά στρέμμα ανέρχεται τουλάχιστον σε 400 με εξαίρεση τους αμπελώνες που έχουν φυτευτεί πριν τη δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος 201/5-5-1993.

Οριοθετημένη περιοχή Η οριοθετημένη ζώνη παραγωγής οίνων με Π.Ο.Π Μαυροδάφνη Πατρών καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971) η οποία στη συνέχεια τροποποιήθηκε από το Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 201/5.5.1993 (ΦΕΚ 75/Α/21.5.1993). Η οριοθετημένη περιοχή για την παραγωγή των οίνων Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών περιλαμβάνει τις περιοχές που βρίσκονται μέσα στα όρια των ακόλουθων τριών ζωνών της επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας: Στην κύρια ζώνη που βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της επαρχίας και ορίζεται βόρεια και βορειοδυτικά από την εθνική οδό Πατρών - Πύργου, δυτικά από την επαρχιακή οδό προς Άρλα, νότια από τα όρια των κοινοτικών περιοχών Άρλας, Φλόκας και Μιτόπολης, ανατολικά από τα όρια των κοινοτικών περιοχών Χαλανδρίτσας, Πλατανόβρυσης και Πετρωτού και βορειονατολικά από την επαρχιακή οδό Πατρών - Ελικίστρας. Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει κτηματικές περιοχές του Δήμου Πατρώων και των Κοινοτήτων Αγιοβλασίτικων, Αγ. Νικολάου, Αγ. Στεφάνου, Αλισού, Άνω Αχαΐας, Άνω Σουδανέικων, Άρλας, Αχαϊκού, Βραχνέικων, Θέας, θεριανού, Καλλιθέας, Κάτω Αλισού, Κρήνης, Λουσικών, Μαζαρακίου, Μιντιλογλίου, Μιτόπολης, Μονοδενδρίου, Οβρυάς, Παραλίας,

Πετρωτού,

Πλατανόβρυσης,

Ροιτικων,

Σαραβαλίου,

Τσουκαλέικων,

Φλόκας,

Φωσταίνης, Χαϊκαλίου και Χαλανδρίτσας. Στη ζώνη του Ρίου που βρίσκεται βόρεια της επαρχιακής οδού Πατρών - Ελικίστρας και περιλαμβάνει τις κοινότητες Αγίου Βασιλείου, Αγίου Γεωργίου, Βερναρδέικων, Κάτω Καστριτσίου και Πλατανιού. Στη ζώνη που βρίσκεται δυτικά της αμαξωτής οδού προς Άρλα και περιλαμβάνει τις κοινότητες Κάτω Αχαΐας, Πετροχωρίου, Κρίνου και Πέτα.

Μέγιστη απόδοση (αποδόσεις) ανά εκτάριο Η μέγιστη απόδοση ανά εκτάριο ( HA ) δεν υπερβαίνει τα δώδεκα χιλιάδες ( 12000) χιλιόγραμμα νωπά σταφύλια ή 96 HL γλεύκους. Επιτρεπόμενες οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου

128

Ο οίνος Π.Ο.Π. Μαυροδάφνη Πατρών (MAVRODAPHNI OFPATRA) παράγεται μόνο από νωπά σταφύλια των ποικιλιών Μαυροδάφνη ή και από σταφύλια της ποικιλίας Μαύρη Κορινθιακή.

Ιστορικός δεσμός Η οινική της παράδοση χρονολογείται από την αρχαιότητα, συνεχίστηκε το Μεσαίωνα με ξακουστή την Δανιηλίδα και τα κελάρια της ενώ το κρασί αποτελεί εξαγόμενο προϊόν στην διάρκεια της δεύτερης Τουρκοκρατίας. Η κύρια ή και αποκλειστική ποικιλία σταφυλιού που συμμετέχει στην παραγωγή του ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών είναι η ερυθρή, αυτόχθονη της Δυτικής Ελλάδας, ποικιλία Μαυροδάφνη. Η Μαυροδάφνη αναφέρεται ήδη από τον 16ο αιώνα ως ποικιλία της Κεφαλονιάς. Στην παραγωγή ΠΟΠ κρασιού Μαυροδάφνη Πατρών δύναται να συμμετέχει έως και 49% η ποικιλία Μαύρη Κορινθιακή η οποία ωριμάζει με υψηλή σακχαρική περιεκτικότητα. Η ποικιλία Μαυροδάφνη μαζί με τις ντόπιες οινοποιητικές πρακτικές δημιούργησαν έναν τύπο οίνου που ξεχωρίζει από κάθε άλλο Vin de Liqueur. Το προϊόν είναι αποκλειστικό δημιούργημα της αμπελουργικής αυτής ζώνης ήδη από το 19ο αιώνα. Έχει από τότε υψηλό αλκοολικό βαθμό 17-19% και υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα 130-140 gr/Lt. Παραγόταν με προσθήκη αποσταγμάτων ή οινοπνεύματος και οφείλει την προώθηση του στον φιλέλληνα Γερμανό επιχειρηματία Gustavo Clauss που ίδρυσε σε ωραίο λόφο της Πάτρας μεγάλη οινοποιητική μονάδα το 1870. Πάντοτε περιείχε τουλάχιστον μέρος οίνου μακρόχρονης παλαίωσης, πολλές φορές έντονα οξειδωτικής, με παραμονή των βαρελιών στον εξωτερικό χώρο και έχει αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά που οφείλονται σε αυτό. (ευωδιές από κεράσι, βανίλια, αποξηραμένων φρούτων, σταφίδας και σώμα σφριγηλό και πλούσιο).

129

Η φήμη του προϊόντος επεκτάθηκε πολύ γρήγορα στην Γερμανία και το παγκόσμιο εμπόριο οίνου και σε πολλές περιόδους και αγορές θεωρήθηκε ισάξιο και αντικατέστησε τα κρασιά Porto, ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα και αρχές του 20ου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν στην παραδοσιακή τεχνική της Μαυροδάφνης πρόσθετες ουσίες είτε αρωματικές είτε προς διόρθωση των στοιχείων της και ότι διαύγαζε μόνο με την παλαίωση, το φιλτράρισμα και την διαύγαση με αυγά ή ζελατίνη. Πολλές προσωπικότητες του παγκοσμίου γίγνεσθαι έχουν επισκεφθεί τα κελάρια της Achaia Clauss στην Πάτρα και έχουν γευτεί μαυροδάφνες που παλαιώνουν σε μεγάλα δρύινα βαρέλια για πολλές δεκαετίες. Πολιτιστικός, κοινωνικός & οικονομικός δεσμός Στην νεώτερη περίοδο η πόλη πρωτοπορεί με τον Clauss και την Achaia Clauss, ενώ η κοινωνική της ζωή χαρακτηρίζεται από τα πολλά της οινοπωλεία (κρασοπουλειά) όπου οι θαμώνες απολαμβάνουν κρασί με συνοδεία μαγειρευτών φαγητών π.χ. το 1899 σ’ ένα πληθυσμό 35.000 κατοίκων η Πάτρα έχει 212 οινοπώλες (και άλλους 300 πωλητές ποτών) έναντι σε 210 παντοπώλες με τα είδη διατροφής. Γεωγραφικό περιβάλλον και γεωγραφική προέλευση Κατά πολλούς η Μαυροδάφνη πρόκειται για γηγενή ποικιλία που, πιθανά, πέρασε στην απέναντι ακτή και να έδωσε τα εξαιρετικά κρασιά. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερο μικρόκλιμα με υψηλή σχετική υγρασία, εδάφη ασβεστολιθικής σύστασης σε πολλά σημεία με μάργες(Παλλική) που δημιουργούν και την ιδιαιτερότητα της περιοχής

Λεπτομέρειες Του Προϊόντος Η ζώνη της ονομασίας «Μαυροδάφνη Πατρών» περιλαμβάνει αμπελώνες στην περιοχή που εκτείνεται γύρω από την πόλη της Πάτρας και προχωρά ΝΑ προς την Χαλανδρίτσα (20 km περίπου στην ενδοχώρα) ΝΔ ως την Άρλα και Δυτικά αρκετά χιλιόμετρα πέρα από την Κάτω Αχαΐα. Τα εδάφη του αμπελώνα είναι μέσης μηχανικής σύστασης και τα πιο κατάλληλα για τη Μαυροδάφνη είναι τα ασβεστολιθικά . Το κλίμα χαρακτηρίζεται θαλάσσιο Μεσογειακό με μέσο θερμοκρασιακό εύρος (17-18 °C) που χαρακτηρίζει την περιοχή ως εύκρατη. Το μέσος ύψος Βροχόπτωσης είναι 600800mm ετησίως. Αιτιώδης αλληλεπίδραση Τόσο η ιστορική συνέχεια στην οινοποίηση του γλυκού κρασιού Μαυροδάφνη, με πολλές ιδιαιτερότητες όπως φαίνεται και από τις αναγνωρισμένες μεθόδους παραγωγής του, όσο και η 130

ιδιαιτερότητα της αυτόχθονης ποικιλίας Μαυροδάφνη δημιούργησαν επί δυο εκατονταετίες μα πολύ ισχυρή και διεθνή φήμη του συγκεκριμένου τύπου οίνου όσο και την ξεχωριστή γευστική του ιδιαιτερότητα που αφορά την χημική του σύσταση, όπως περιγράφηκε , αλλά όσο και τα γευστικά του χαρακτηριστικά με την οξειδωτικής φύσεως εξέλιξη τους.

Παρέκκλιση Από Την Παραγωγή Στην Οριοθετημένη Περιοχή

Α) Νομικό πλαίσιο: Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 6 παράγραφος 4α του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα». Β) Νομικό πλαίσιο: Εθνική Νομοθεσία Υπουργική Απόφαση με αριθ. 386323/3803/10-11-1976 «Περί μεταποιήσεως σταφυλιών εκτός ζώνης Ονομασίας Προέλευσης» (ΦΕΚ 1407/Β) με την οποία παρέχεται το δικαίωμα γλευκοποιήσεως των σταφυλιών και οινοποιήσεως του γλεύκους προς παρασκευή οίνων ονομασίας προέλευσης Μαυροδάφνη στην Επαρχία Πατρών. Πρόσθετες διατάξεις που αφορούν στην επισήμανση των οίνων Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής α) Κοινοτική Νομοθεσία Άρθρο 66 παράγραφοι 1, 2 και 6 του Καν(ΕΚ)607/2009 της Επιτροπής «για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 479/2008 του Συμβουλίου όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, τις παραδοσιακές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα».

131

Σύμφωνα με την ανωτέρω Υπουργική Απόφαση οι παραδοσιακές ενδείξεις που μπορούν να χρησιμοποιούνται στην επισήμανση των οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Μαυροδάφνη Πατρών είναι οι παρακάτω: 

ΟΙΝΟΣ ΛΟΦΩΝ / Vin de collines,



ΟΙΝΟΣ ΠΛΑΓΙΩΝ / Vin de coteaux,



ΟΡΕΙΝΩΝ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Η ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles montagneux

Εθνική Νομοθεσία Β. Διάταγμα υπ’ αριθ. 423/8-6-1970 «Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 136/Α/19-6-1970) Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 308791/7815/2-10-1973 «Περί των όρων εμφιαλώσεως οίνων ονομασιών προελεύσεως» (ΦΕΚ1201/Β/5-10-1973) όπως τροποποιήθηκε με την αριθ. 301653/2962/19-9-1974 « Περί τροποποιήσεως υπ' αριθ. 308791/7815/2-10-73 αποφάσεως Υπουργών Οικονομικών, Γεωργίας και Βιομηχανίας, περί ειδικών όρων εμφιαλώσεως οίνων, ονομασίας προελεύσεως» (ΦΕΚ 978/Β/4-10- 1974). Κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 242059/1445/28-4-1975 «Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως»(ΦΕΚ 505/Β/19-5-1975). Βασιλικό Διάταγμα αριθ. 386/22.5.1971 «Περί αναγνωρίσεως ελεγχόμενων ονομασιών προελεύσεως οίνων» (ΦΕΚ 115/A/9.6.1971). Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 201/5.5.1993 «Αναγνώριση ονομασίας προελεύσεως Μαυροδάφνη Πατρών ελεγχόμενη» (ΦΕΚ 75/Α/21.5.1993). «Διόρθωση Σφαλμάτων στο Π.Δ. 201/1993» (ΦΕΚ 111/Α/29.6.1993). Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 198/23.7.1994 «Τροποποίηση του Π.Δ 201/1993 αναγνώριση ονομασίας προέλευσης Μαυροδάφνη Πατρών Ελεγχομένη» (ΦΕΚ 127/Α/5.8.1994). Υπουργική Απόφαση με αριθ. 386323/3803/10-11-1976 «Περί μεταποιήσεως σταφυλιών εκτός ζώνης Ονομασίας Προέλευσης» (ΦΕΚ 1407/Β) Υπουργική απόφαση αριθ. 398549/21 -9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1607/2000 της Επιτροπής σχετικά με τους οίνους ποιότητας που παράγονται σε καθορισμένες περιοχές» (ΦΕΚ 1277/Β/4-10-2001) Υπουργική απόφαση αριθ. 398581/27-9-2001 « Καθορισμός λεπτομερειών εφαρμογής του Καν(ΕΚ) 1282/2001 της Επιτροπής όσον αφορά τις πληροφορίες για την αναγνώριση των

132

Υπουργική

Απόφαση

αριθ.

285870/1.9.2004

«Καθορισμός

των

αναγκαίων

133

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΕΤΑΡΤΗ 4.1 ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ

Σύμφωνα με τον Κανονισμό 607/2009 για τις ετικέτες των οίνων ΠΟΠ ισχύουν τα ακόλουθα άρθρα και κατά περίπτωση ισχύουν επιπλέον σχετικές διατάξεις βάσει της εθνικής νομοθεσίας.

Άρθρο 51

Αλλεργιογόνα

Άρθρο 54

Αποκτημένος αλκοολικός τίτλος

Άρθρο 55

Ένδειξη της προέλευσης

Άρθρο 56

Ένδειξη του εμφιαλωτή, του παραγωγού, του εισαγωγέα και του πωλητή

Άρθρο 65

Ένδειξη των κοινοτικών συμβόλων

Άρθρο 66

Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

Άρθρο 67

Ονόματα γεωγραφικών ενοτήτων μικρότερων ή μεγαλύτερων από την περιοχή στην οποία βασίζεται η ονομασία προέλευσης ή η γεωγραφική ένδειξη και αναφορές στη γεωγραφική περιοχή

134

4.1.1 ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΟΙΝΟΥΣ Παλιότερα δεν υπήρχε νομοθεσία για βιολογικό οίνο, παρά μόνο για οίνο «προερχόμενο από σταφύλια βιολογικής καλλιέργειας» σύμφωνα με τον κανονισμό 834/2007. Το 2012 με τον Καν.203/2012 δόθηκε η δυνατότητα παραγωγής και βιολογικού οίνου. Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ.203/2012 Δημοσιεύτηκε στις 9 Μαρτίου 2012 ο Εκτελεστικός Κανονισμός (Ε.Ε) 203/2012 ο οποίος τροποποιεί τον Κανονισμό (Ε.Κ) 889/2008 σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων για την παραγωγή βιολογικών οίνων. Οι κανόνες για την παραγωγή βιολογικού οίνου τίθενται σε εφαρμογή από την 1η Αυγούστου 2012. Μέχρι σήμερα, ο κλάδος του βιολογικού κρασιού δε διέπεται από κανόνες για την παραγωγή του και συνεπώς η μόνη αναφορά η οποία μπορούσε να γίνει από τους παραγώγους στην επισήμανση των προϊόντων είναι «οίνος από σταφύλια βιολογικής

γεωργίας».

νέος

κανονισμός

είναι

αποτέλεσμα

μιας

μακρόχρονης

διαπραγμάτευσης μεταξύ των Κρατών-Μελών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των λοιπών ενδιαφερόμενων μερών, η οποία διήρκησε περισσότερο από 2 χρόνια. Το μεγαλύτερο πεδίο αντιπαράθεσης αποτέλεσαν τα όρια του SO2 στα βιολογικά κρασιά. Οι απαιτήσεις του νέου Κανονισμού βασίζονται εν πολλοίς στη μελέτη η οποία πραγματοποιήθηκε σε επίπεδο Ένωσης με τίτλο «Βιολογική αμπελοκαλλιέργεια και οινοποιία: ανάπτυξη τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον και τον καταναλωτή για τη βελτίωση της ποιότητας του βιολογικού οίνου και νομοθετικό πλαίσιο με επιστημονική βάση» (γνωστή επίσης και ως «ORWINE»). Με τον νέο κανονισμό, ο οποίος εφαρμόζεται από το έτος συγκομιδής 2012, επιτρέπεται στους παραγωγούς βιολογικού οίνου να χρησιμοποιούν τον όρο «βιολογικός οίνος» στις ετικέτες των προϊόντων τους. Η ετικέτα πρέπει επίσης να φέρει το βιολογικό λογότυπο της Ε.Ε και τον κωδικό οργανισμού πιστοποίησης και να τηρεί τους λοιπούς κανόνες επισήμανσης των οίνων. Αν και υπάρχουν ήδη κανόνες για τον «οίνο από βιολογικά σταφύλια», στην ουσία δεν καλύπτουν τις οινολογικές πρακτικές, δηλαδή το σύνολο των διεργασιών μεταποίησης των σταφυλιών για την παραγωγή οίνου. Ο νέος κανονισμός προβλέπει ένα επιμέρους σύνολο οινολογικών πρακτικών (πρακτικών οινοποίησης) και των ουσιών για τους βιολογικούς οίνους που ορίζονται στον κανονισμό αριθ. 606/2009 για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς (Κ.Ο.Α).

135

Εκτός από αυτό το επιμέρους σύνολο προδιαγραφών, θα εφαρμόζονται επίσης οι γενικοί κανόνες οινοποίησης που ορίζονται στον κανονισμό για την Κ.Ο.Α. Όπως και οι οινολογικές αυτές πρακτικές, ο «βιολογικός οίνος» πρέπει φυσικά να παράγεται επίσης από σταφύλια βιολογικής παραγωγής, όπως ορίζεται στον Καν. 834/2007. Οι πρακτικές και τεχνικές για την παραγωγή οίνου καθορίζονται, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τον Καν. (ΕΚ) 1234/2007 και στους κανόνες εφαρμογής του όπως προβλέπονται στον Καν. (ΕΚ) 606/2009 και 607/2009. Η χρήση των πρακτικών και τεχνικών αυτών στη βιολογική οινοποιία δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις σύμφωνη με τους στόχους και τις αρχές της μεταποίησης των βιολογικών τροφίμων. Για το λόγο αυτό, καθορίστηκαν ειδικοί περιορισμοί και όρια για ορισμένες οινολογικές πρακτικές και επεξεργασίες. Η χρήση ιονανταλλακτικών ρητινών, οι θερμικές επεξεργασίες και η αντίστροφη όσμωση, επιτρέπονται στην παραγωγή βιολογικού οίνου αλλά θα επανεξεταστούν έως την 1η Αυγούστου 2015, με σκοπό τη σταδιακή κατάργησή τους ή τον περιορισμό τους. Στο ίδιο πλαίσιο, καθορίστηκαν σημαντικές μειώσεις στη χρήση του θείου και κατώτερα όρια από αυτά που ισχύουν για τους συμβατικούς οίνους. Όρια για Βιολογικούς οίνους : Στο πλαίσιο του νέου κανονισμού το μέγιστο επιτρεπτό όριο θειώδους ανυδρίτη καθορίζεται στα: 100mg/lt για τους ερυθρούς οίνους που έχουν λιγότερο από 2 gr/lt υπολειμματικά σάκχαρα 150mg/lt για τουςλευκούς και ερυθρωπούς οίνους που έχουν λιγότερο από 2 gr/lt υπολειμματικά σάκχαρα Για τους υπόλοιπους οίνους (δηλαδή εκείνους με περιεκτικότητα σε υπολειμματικά σάκχαρα μεγαλύτερη από 2 gr/lt) η μέγιστη περιεκτικότητα σε διοξείδιο του θείου θα πρέπει να μειωθεί κατά 30mg/lt.

136

4.2 ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ Μπορεί για τον καταναλωτή η ετικέτα ενός κρασιού να αποτελεί μια εικαστική πρόσκληση αγοράς ή μια υπόσχεση για το περιεχόμενο στη φιάλη, για τους οινοποιούς αλλά και άλλους εμπλεκόμενους στον τομέα, η ετικέτα εμπεριέχει ένα σύμπλεγμα κανόνων, που σχετίζονται με το αμπέλι, την ποικιλία, τον τόπο που καλλιεργείται, τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες, τις μεθόδους οινοποίησης ή και τις ειδικές ενδείξεις που αφορούν την παλαίωση και την θέση των αμπελώνων. Η σήμανση που γίνεται μέσω της ετικέτας έχει υποχρεωτικά στοιχεία για τους οίνους, που κινούνται σε συσκευασίες μικρότερες των 60 lt. Η εθνική νομοθεσία η οποία αφορά την ετικέτα , ξεκινά με το νομοθετικό Ν.Δ 243( ΦΕΚ 144Α’ /25.07.1969). Περί βελτιώσεως και προστασίας της αμπελουργικής παραγωγής, από όπου ξεκινά ο ορισμός των οίνων ονομασίας προέλευσης και η μεγάλη ανάπτυξη των τοπικών οίνων.και φτάνει μέχρι σήμερα με τον Καν(Ε.Ε)1308/2013. • Οδηγός ετικετών (Παραρτήµατα Ι και ΙΙ ) ο οποίος περιλαμβάνει συγκεντρωτικά τις υποχρεωτικές και προαιρετικές ενδείξεις των οίνων καθώς και την σχετική ενωσιακή και εθνική νομοθεσία όπου καθορίζονται οι όροι και ο τρόπος χρήσης αυτών προκειμένου να διευκολυνθεί ο έλεγχος των ετικετών των οίνων στο πλαίσιο της Κ.Υ.Α. 312/9978/23-1-2014 (Β 3324). Κατά τον έλεγχο των ετικετών θα πρέπει να ελέγχεται κυρίως: Αν περιλαµβάνονται όλες οι υποχρεωτικές ενδείξεις. Αν οι υποχρεωτικές ενδείξεις µε εξαίρεση τον αριθµό παρτίδας, την ένδειξη Για τα αλλεργιογόνα και τον εισαγωγέα αν αναφέρονται στο ίδιο οπτικό πεδίο. IV. Αν τηρούνται οι όροι χρήσης των προαιρετικών ενδείξεων οι οποίες περιλαµβάνονται στην ετικέτα. Σύμφωνα µε τον αρθ.117 του Καν(ΕΕ) 1308/2013: • Ως επισήμανση ορίζεται το σύνολο των λέξεων, ενδείξεων, εμπορικών ή βιομηχανικών σημάτων, εικόνων ή συμβόλων που τοποθετούνται σε συσκευασία, έγγραφο, πινακίδα, ετικέτα, δακτύλιο ή περιλαίμιο που συνοδεύει ή αναφέρεται στο συγκεκριμένο προϊόν.

137

• Ως παρουσίαση ορίζεται, κάθε πληροφορία που παρέχεται στους καταναλωτές µέσω της συσκευασίας του συγκεκριμένου προϊόντος, καθώς και µέσω του σχήματος και του τύπου των φιαλών.

4.2.1 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΑΛΑΙΩΣΗΣ Ο χρόνος διάθεσης, οι ενδείξεις για την διάθεση άμεσα στην κατανάλωση, καθώς και οι γενικές ενδείξεις παλαίωσης για τους οίνους ΟΠΑΠ καθορίζονται σύμφωνα με το ΦΕΚ 818/15.6.2005 .

Οι ερυθροί οίνοι ΟΠΑΠ δύνανται να διατίθενται στην κατανάλωση μετά τους έξι (6) πρώτους μήνες της αμπελουργικής περιόδου παραγωγής τους. Μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου της αμπελουργικής περιόδου παραγωγής τους, μπορούν να περιγράφονται με την ένδειξη: «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ». Οι οίνοι με την ανωτέρω ένδειξη συνιστάται να διατίθενται στον τελικό καταναλωτή μέχρι το τέλος του πρώτου τετράμηνου του ημερολογιακού έτους που ακολουθεί την έναρξη της αμπελουργικής περιόδου παραγωγής τους. Στην επισήμανση των οίνων αυτών αναγράφεται υποχρεωτικά το έτος συγκομιδής των σταφυλιών παραγωγής του οίνου. Εφόσον ο συνολικός χρόνος παλαίωσης υπερβαίνει τους δώδεκα (12) μήνες, εκ των οποίων τουλάχιστον έξι (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια, οι ερυθροί οίνοι ΟΠΑΠ μπορούν να περιγράφονται με την ένδειξη: «ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Η παραπάνω ένδειξη μπορεί να συμπληρωθεί από την φράση για «για έξι (6) μήνες»

Οι Ερυθροί Οίνοι ΟΠΑΠ οι οποίοι έχουν παραμείνει σε δρύινα βαρέλια πάνω από δώδεκα (12) μήνες, δύνανται να φέρουν την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί με τη φράση Για ... X μήνες/έτη.

Οι Λευκοί και Ερυθρωποί οίνοι Ο.Π.Α.Π που διατίθενται από τον εμφιαλωτή στην αγορά για κατανάλωση μέχρι 10 Δεκεμβρίου της αμπελουργικής περιόδου παραγωγής τους, μπορούν να περιγράφονται με την ένδειξη: «ΝΕΟΣ ΟΙΝΟΣ» ή «ΝΕΑΡΟΣ ΟΙΝΟΣ» 138

Οι οίνοι με την ανωτέρω ένδειξη συνιστάται να διατίθενται στον τελικό καταναλωτή μέχρι το τέλος του πρώτου τετραμήνου του ημερολογιακού έτους που ακολουθεί την έναρξη της αμπελουργικής περιόδου παραγωγής τους. Στην επισήμανση των οίνων αυτών αναγράφεται υποχρεωτικά το έτος συγκομιδής των σταφυλιών

Οι Λευκοί και Ερυθρωποί οίνοι Π.Ο.Π εφόσον η αλκοολική ζύμωση του γλεύκους παραγωγής τους έγινε σε δρύινα βαρέλια, ωρίμασαν σε δρύινα βαρέλια τουλάχιστον τρεις (3) μήνες και διατίθενται στην κατανάλωση μετά από έξι (6) μήνες από την έναρξη της αμπελουργικής περιόδου, μπορούν να περιγράφονται με μια από τις κατωτέρω ενδείξεις,. «ΟΙΝΟΠΟΙΗ0ΗΚΕ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» «ΟΙΝΟΠΟΙΗ0ΗΚΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Οι ενδείξεις αυτές δύνανται να συμπληρωθούν με τη φράση «Για τρεις (3) μήνες».

Οι Λευκοί οίνοι Ο.Π.Α.Π εφόσον διατίθενται στην κατανάλωση έξι (6) μήνες μετά από την έναρξη της αμπελουργικής περιόδου, από τους οποίους τρεις (3) μήνες τουλάχιστον, ωρίμασαν σε δρύινα βαρέλια. μπορούν να περιγράφονται με την κατωτέρω ένδειξη, «ΩΡΙΜΑΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί από τη φράση «Για τρεις (3) μήνες»

Οι Λευκοί οίνοι ΟΠΑΠ οι οποίοι έχουν παραμείνει σε δρύινο βαρέλι πάνω από δώδεκα (12) μήνες, δύνανται να φέρουν συμπληρωματικά την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί με την φράση «Για ... X μήνες/έτη.

4.2.2 ΓΛΩΣΣΑ Η απόδοση των ενδείξεων των παραπάνω οίνων, γίνεται στην γαλλική, αγγλική και γερμανική γλώσσα αντίστοιχα. Υποχρεώσεις του εμφιαλωτή 139

Ο εμφιαλωτής ο οποίος ενδιαφέρεται να κάνει χρήση των συγκεκριμένων ενδείξεων, γνωστοποιεί στην αρμόδια Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης / Γεωργίας, στην περιοχή της οποίας λειτουργεί το εμφιαλωτήριο, για κάθε αμπελοοινικό έτος με έγγραφη δήλωση του, τα ακόλουθα στοιχεία: Τις ενδείξεις τις οποίες προτίθεται να χρησιμοποιήσει ξεχωριστά για κάθε τύπο οίνου και για κάθε εμπορική ονομασία. Το έτος παραγωγής του οίνου. Τον τόπο που πραγματοποιήθηκαν η οινοποίηση, η ωρίμανση ή η παλαίωση μέχρι την εμφιάλωση του οίνου κατά περίπτωση. Τους περιέκτες στους οποίους ο οίνος παρέμεινε μέχρι και το χρονικό διάστημα που υποβάλλεται η δήλωση καθώς και την χωρητικότητα αυτών ανά μονάδα περιέκτη και συνολικά. Τη ποσότητα του οίνου, καθώς και τον αριθμό και τον όγκο των φιαλών/συσκευασιών στις οποίες θα χρησιμοποιηθεί η εν λόγω ένδειξη. Στην περίπτωση που η εμφιάλωση/συσκευασία του οίνου πραγματοποιείται σε διαφορετικό τόπο από τον τόπο οινοποίησης, ωρίμασης ή παλαίωσης κατά περίπτωση επισυνάπτονται αντίγραφα των συνοδευτικών εγγράφων μεταφοράς του. Στην περίπτωση που η οινοποίηση, ωρίμανση ή η παλαίωση του εν λόγω οίνου έχει γίνει σε οινοποιητική εγκατάσταση που βρίσκεται στα διοικητικά όρια άλλης Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης από εκείνης που θα πραγματοποιηθεί η εμφιάλωση, επισυνάπτεται βεβαίωση της αρμόδιας Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης με την οποία βεβαιώνονται τα στοιχεία των σημείων 2, 3 και 4. Η βεβαίωση αυτή δεν απαιτείται στην περίπτωση που στο θεωρημένο συνοδευτικό έγγραφο μεταφοράς του οίνου αναγράφεται από τον αποστολέα, το έτος παραγωγής του οίνου καθώς και ότι ο εν λόγω οίνος έχει οινοποιηθεί ή/και ωριμάσει ή / και παλαιώσει κατά περίπτωση για 12, ... κ.ο.κ. μήνες. Η δήλωση αυτή του εμφιαλωτή δύναται να υποβάλλεται ένα μήνα πριν την συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου ωρίμασης ή παλαίωσης του οίνου και σε καμιά περίπτωση δεν έπεται χρονικά της κυκλοφορίας του προϊόντος στο εμπόριο.

4.2.3 ΈΛΕΓΧΟΙ Για τον έλεγχο εφαρμογής των συγκεκριμένων ενδείξεων πραγματοποιούνται τακτικοί επιτόπιοι έλεγχοι τουλάχιστον δύο φορές ανά αμπελοοινικό έτος καθώς και έκτακτοι, στην

140

μονάδα οινοποίησης ή/ και εμφιάλωσης ή/ και αποθήκευσης των οίνων, στα βιβλία αποθήκης και στα συνοδευτικά έγγραφα. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ύστερα από έλεγχο ότι η επισήμανση του προϊόντος έρχεται σε αντίθεση με την παρούσα, συντάσσεται πρακτικό από τον αρμόδιο ελεγκτή της Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης / Γεωργίας. Στο πρακτικό αναγράφονται η ημερομηνία δειγματοληψίας, τα αποθέματα που βρέθηκαν στο σημείο ελέγχου, τα δοχεία συσκευασίας, ο αριθμός παρτίδας αυτών, ο τόπος εμφιάλωσης, ο εμφιαλωτής και τα στοιχεία που στοιχειοθετούν την παράβαση. Στο πρακτικό επίσης επισυνάπτονται ετικέτες (κύριες ή βοηθητικές), περιλαίμια, επιστόμια που αφορούν την συγκεκριμένη παράβαση.

4.2.4 ΚΥΡΩΣΕΙΣ. Δεν επιτρέπεται η κατοχή προς πώληση, η διάθεση στην αγορά της E.E και η εξαγωγή, οίνων των οποίων η επισήμανση ή η συσκευασία δεν είναι σύμφωνη με τις παρούσες διατάξεις. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ύστερα από έλεγχο των στοιχείων ότι η επισήμανση των οίνων δεν συμφωνεί με την παρούσα απόφαση, επιβάλλονται οι διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία.

4.2.5 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ RESERVE ΦΕΚ 584/23.8.1988 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ RESERVE KAI GRAND RESERVE Σύμφωνα με το ΦΕΚ 875/28.6.2005 εφόσον ο ελάχιστος χρόνος συνολικής παλαίωσης πραγματοποιείται για δύο (2) έτη εκ των οποίων τουλάχιστον δώδεκα (12 μήνες) σε δρύινα βαρέλια και έξι (6) μήνες σε φιάλες, οι ερυθροί οίνοι ΟΠΑΠ μπορούν να περιγράφονται με την παρακάτω ένδειξη: «RESERVE» ή «ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΣ». Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί με την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ». Η ένδειξη αυτή δύναται επίσης να συμπληρωθεί με την ένδειξη «ΓΙΑ

Χ ΜΗΝΕΣ/ΕΤΗ».

Εφόσον ο ελάχιστος χρόνος συνολικής παλαίωσης πραγματοποιείται για τέσσερα (4) έτη εκ των οποίων τουλάχιστον δεκαοκτώ (18) μήνες σε δρύινα βαρέλια και δεκαοκτώ (18) μήνες σε φιάλες, οι ερυθροί οίνοι ΟΠΑΠ μπορούν να περιγράφονται με την παρακάτω ένδειξη: 141

«GRANDE RESERVE» ή «ΕΙΔΙΚΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΣ». Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί με την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ». Η ένδειξη αυτή δύναται επίσης να συμπληρωθεί επίσης με την ένδειξη «ΓΙΑ

Χ ΜΗΝΕΣ/ΕΤΗ»

.Εφόσον ο ελάχιστος χρόνος συνολικής παλαίωσης πραγματοποιείται για ένα (1) έτος εκ των οποίων τουλάχιστον έξη (6) μήνες σε δρύινα βαρέλια και τρεις (3) μήνες σε φιάλες, οι λευκοί οίνοι ΠΟΠ μπορούν να περιγράφονται με την παρακάτω ένδειξη: «RESERVE» ή «ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΣ». Η ένδειξη αυτή δύναται να συμπληρωθεί με την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» Εφόσον ο χρόνος παλαίωσης στο βαρέλι είναι τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες. Η ένδειξη δύναται να συμπληρωθεί επίσης με την ένδειξη «ΓΙΑ

Χ ΜΗΝΕΣ/ΕΤΗ».

Εφόσον ο ελάχιστος χρόνος συνολικής παλαίωσης πραγματοποιείται για δύο (2) έτη εκ των οποίων τουλάχιστον δώδεκα (12) μήνες σε δρύινα βαρέλια και έξη (6) μήνες σε φιάλες οι λευκοί οίνοι Ο.Π.Α.Π μπορούν να περιγράφονται με την ένδειξη: «GRANDE RESERVE» ή «ΕΙΔΙΚΑ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΣ». Η ανωτέρω ένδειξη δύναται να συμπληρωθεί από την ένδειξη: «ΠΑΛΑΙΩΜΕΝΟΣ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ» ή «ΠΑΛΑΙΩΣΕ ΣΕ ΒΑΡΕΛΙ». Η ένδειξη αυτή δύναται επίσης να συμπληρωθεί επίσης με την ένδειξη «ΓΙΑ Χ ΜΗΝΕΣ/ΕΤΗ».

4.2.6 ΕΝΔΕΙΞΗ ΠΥΡΓΟΣ Σύμφωνα με το ΦΕΚ 420/20.04.1999

οι όροι Πύργος, Μοναστήρι, Κάστρο, Βίλα, Κτήμα,

Αρχοντικό χρησιμοποιούνται για την ένδειξη «όνομα αμπελουργικής εκμεταλλεύσεως ή ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων» στους οίνους ονομασίας προέλευσης (V.Q.P.R.D.) εφόσον ο περιγραφόμενος οίνος προέρχεται αποκλειστικά από σταφύλια παραγόμενα στους αμπελώνες της εκμεταλλεύσεως ή της ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων, οινοποιείται μέσα στην εκμετάλλευση (ή σε μία από τις εκμεταλλεύσεις της ομάδας).

142

Για να αποκτήσει μια αμπελουργική εκμετάλλευση ή μία ομάδα αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων το δικαίωμα χρήσης ενός από τους παραπάνω όρους ως όνομα της εκμεταλλεύσεως, πρέπει να πληροί τις παρακάτω προϋποθέσεις:

Γ ενικές προϋποθέσεις: Τα αμπελοτεμάχια της εκμεταλλεύσεως ή της ομάδας αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων να βρίσκονται μέσα στην αντίστοιχη ζώνη V.Q.P.R.D. Τα αμπελοτεμάχια να υπάγονται στην ίδια διοικητική ενότητα (Δήμο ή Κοινότητα). Οι ιδιόκτητοι αμπελώνες να αποτελούν τουλάχιστον το 50% της συνολική έκτασης των αμπελώνων της εκμεταλλεύσεως και να καταλαμβάνουν ελάχιστη έκταση τουλάχιστον 10 στρεμμάτων.

Ειδικές Επιπλέον Προϋποθέσεις Για τον όρο «Πύργος». Στον ιδιόκτητο αμπελώνα της εκμεταλλεύσεως πρέπει να υπάρχει κτίσμα του οποίου η αρχιτεκτονική μορφή να δικαιολογεί την περιγραφή με τον όρο «Πύργος», όπως ο όρος αυτός χρησιμοποιείται στη συγκεκριμένη περιοχή Το οινοποιείο της εκμεταλλεύσεως πρέπει να βρίσκεται μέσα σ’ ένα από τα ιδιόκτητα αμπελοτεμάχια της εκμεταλλεύσεως.

Γ ια τον όρο «Μοναστήρι». Ο όρος αυτός μπορεί να αναγνωρισθεί ως όνομα μιας εκμετάλλευσης εφόσον: Η εκμετάλλευση ανήκει πραγματικά σε ένα υπαρκτό Μοναστήρι. Το οινοποιείο της εκμεταλλεύσεως πρέπει να βρίσκεται σε ένα από τα ιδιόκτητα αμπελοτεμάχια της εκμεταλλεύσεως.

Γ ια τον όρο «Κάστρο». Στους ιδιόκτητους αμπελώνες της εκμεταλλεύσεως ή μέλους της ομάδας εκμεταλλεύσεων πρέπει να βρίσκονται κτίσματα ή ερείπια ιστορικού Κάστρου. Το όνομα του Κάστρου αυτού μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο όταν είναι τοπωνύμιο και συμπίπτει με το όνομα του V.Q.P.R.D. ποτέ όμως συγχρόνως για V.Q.P.R.D. ΚΑΙ τοπικό οίνο. Το οινοποιείο της εκμεταλλεύσεως πρέπει να βρίσκεται σ’ ένα από τα ιδιόκτητα αμπελοτεμάχια της εκμεταλλεύσεως. 143

Γ ια τους όρους «Βίλα, Αρχοντικό». Στους ιδιόκτητους αμπελώνες της εκμεταλλεύσεως πρέπει να βρίσκονται κτίσματα των οποίων η αρχιτεκτονική μορφή και ο χαρακτήρας να δικαιολογούν την επιγραφή τους με τους όρους «Βίλα» ή «Αρχοντικό» αντιστοίχως. Το οινοποιείο της εκμεταλλεύσεως πρέπει να βρίσκεται σε ένα από τα ιδιόκτητα αμπελοτεμάχια της εκμεταλλεύσεως.

Για τον όρο «Κτήμα». Το οινοποιείο της εκμεταλλεύσεως να βρίσκεται μέσα στην αντίστοιχη διοικητική ενότητα (Δήμο ή Κοινότητα). Οι παραπάνω ενδείξεις αναγράφονται στις ετικέτες των Ελληνικών οίνων στην Ελληνική γλώσσα. Οι ενδείξεις αυτές μπορούν να επαναλαμβάνονται σε μία ή περισσότερες άλλες επίσημες γλώσσες της Κοινότητας με χαρακτήρες των οποίων το ύψος δεν θα ξεπερνά το ύψος των χαρακτήρων της ένδειξης στην Ελληνική γλώσσα.

4.2.7 ΤΑΙΝΙΕΣ ΕΛΕΧΓΟΥ Οι ταινίες ελέγχου για τους Οίνους Π.Ο.Π σύμφωνα με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας και δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Β.Δ 423ΦΕΚ 136/19.6.1975, Κ.Υ.Α 242059/1445/28.04.1975) φέρουν αρίθμηση και εφαρμόζονται ιππαστί στο λαιμό της φιάλης ώστε η εξαγωγή του φελλού να τις καταστρέψει. Οι ταινίες παραδίδονται στο οινοποιείο κατόπιν αιτήσεως και πληρωμής του τμήματος από τις κατατόπους Δ/νσεις Γεωργίας. Η αίτηση του οινοποιείου περιλαμβάνει τον αριθμό των αιτούμενων ταινιών για χρήση κατά το προσεχές έτος, ανά ονομασία προέλευσης και κατηγορία. Οι προδιαγραφές που πρέπει να πληρούν οι οίνοι για να παραλάβουν τις ταινίες ελέγχου αναφέρονται στις παραπάνω δημοσιεύσεις. Απαιτούμενα Δικαιολογητικά: Έντυπη αίτηση (Α.Ο.Κ-37) της Υπηρεσίας. Αντίγραφο του συνοδευτικού έγγραφου μεταφοράς του οίνου. Αντίγραφο τριπλότυπου κατάθεσης στην Τράπεζα της Ελλάδος, στον λογαριασμό με αριθμό 26670/0 του Ταμείου Γ.Κ. & Δασών, του ποσού των 8,50 ευρώ. 144

Δύο αντίτυπα ετικετών. Έπειτα κατατίθεται η έντυπη αίτηση (Α.Ο.Κ-37)της Υπηρεσίας, όπου ο αρμόδιος υπάλληλος εξετάζει εάν ο αιτών έχει εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την Εθνική και Κοινοτική Νομοθεσία και συγκεκριμένα εάν τηρεί βιβλία αποθήκης και χρησιμοποιεί συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς αμπελοοινικών προϊόντων. Ελέγχεται το δείγμα της ετικέτας και χορηγούνται οι ταινίες στον ενδιαφερόμενο.

Παρακάτω παρατίθεται δείγμα της ταινίας ελέγχου :

4.2.8 ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΟΙΝΩΝ Παρακάτω παραθέτουμε τις παραδοσιακές ενδείξεις οίνων καθώς και τα περιγραφικά στοιχεία που καθορίζουν κάθε μία από αυτές: 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΛΕΥΚΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de blancs

Επιφυλάσσεται για λευκό ξηρό, ημίξηρο και ημίγλυκο οίνο που προέρχεται από λευκή οινοποίηση γλεύκους σταφυλιών λευκών ποικιλιών αμπέλου καθώς και για ημιαφρώδη και αφρώδη οίνο από σταφύλια λευκών ποικιλιών. Αφορά οίνους v.q.p.r.d., v.p.q.p.r.d., v.m.q.p.r.d., και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΕΡΥΘΡΩΠΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ Ή ΛΕΥΚΟΣ ΑΠΟ ΓΚΡΙΖΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ / Blanc de gris

Επιφυλάσσεται για λευκό ξηρό, ημίξηρο και ημίγλυκο οίνο, που προέρχεται από λευκή οινοποίηση γλεύκους σταφυλιών ερυθρωπών ή γκρίζων ποικιλιών αμπέλου καθώς και για αφρώδη και ημιαφρώδη οίνο από σταφύλια ερυθρών και γκρίζων ποικιλιών. Αφορά οίνους v.q.p.r.d., v.p.q.p.r.d., v.m.q.p.r.d. και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΟΡΕΙΝΩΝ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Ή ΑΠΟ ΟΡΕΙΝΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ / Vin de vignobles montagneux 145

Επιφυλάσσεται για οίνο από αμπελώνες ορεινών περιοχών με υψόμετρο μεγαλύτερο από 500 μέτρα. Αφορά οίνους v.q.p.r.d. και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΠΑΛΑΙΩΝ ΑΜΠΕΛΩΝΩΝ Ή ΑΠΟ ΠΑΛΙΑ ΚΡΑΣΑΜΠΕΛΑ Ή ΑΠΟ ΠΑΛΑΙΑ ΚΛΗΜΑΤΑ / Vin de vieux vignobles / Vin de vieilles vignes

Επιφυλάσσεται για οίνο από αυτόρριζους αμπελώνες ηλικίας τουλάχιστον 40 ετών. Αφορά οίνους v.q.p.r.d. και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΑΠΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ(ΟΥΣ) ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) / Vin de vignoble(s) insulaire(s)

Επιφυλάσσεται για οίνο από αμπελώνες των νήσων της χώρας εκτός της Εύβοιας και της Κρήτης. Αφορά οίνους v.q.p.r.d. και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΑΠΟ ΑΜΠΕΛΩΝΑ(ΕΣ) ΣΕ ΠΕΖΟΥΛΕΣ / Vin de vignobles en terrasses

Επιφυλάσσεται για οίνο από αμπελώνες σε πεζούλες. Αφορά οίνους v.q.p.r.d. και επιτραπέζιους οίνους με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικοί Οίνοι). 

ΛΙΑΣΤΟΣ / LIASTOS / Vin de paille

Επιφυλάσσεται για γλυκό οίνο Ονομασίας Προελεύσεως ή επιτραπέζιο οίνο με γεωγραφική ένδειξη (Τοπικός Οίνος), εφ όσον πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις σχετικά με τον τρόπο παρασκευής και τη σύστασή του: Τα σταφύλια συλλέγονται υπερώριμα και αφήνονται στον ήλιο ή υπό σκιά για μερική αφυδάτωση. Η ελάχιστη ή και η μέγιστη περιεκτικότητα σε σάκχαρα των σταφυλιών πριν και μετά την αφυδάτωση ορίζεται κατά περίπτωση από την Υπουργική απόφαση αναγνώρισης του κάθε οίνου. Μετά τη μερική ζύμωση του γλεύκους, ο οίνος έχει φυσικό αποκτημένο αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 9% Vol και περιεκτικότητα σε σάκχαρα τουλάχιστον 140 γραμ./λίτρο. Τα σάκχαρα και η αλκοόλη που περιέχονται στον έτοιμο οίνο, προέρχονται αποκλειστικά από τα σταφύλια που οινοποιήθηκαν, χωρίς να προστεθεί πριν, κατά ή μετά την αλκοολική ζύμωση, συμπυκνωμένο γλεύκος, συμπυκνωμένο ανακαθαρισμένο γλεύκος, αλκοόλη ή προϊόντα απόσταξης. 

VINSANTO

Η ονομασία «Vinsanto» η οποία χρησιμοποιείται από αιώνων ως επωνυμία καταγωγής των γλυκών οίνων από λιασμένα σταφύλια του συμπλέγματος Santo Erini - Santorini των νήσων Θήρα και Θηρασία, επιφυλάσσεται αποκλειστικά για τους οίνους του συμπλέγματος αυτού και επέχει θέση «Ονομασία Προελεύσεως Σαντορίνη Ανωτέρας Ποιότητος», σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση 235308/7.2.2002 που εκδόθηκε σε εφαρμογή του Β.Δ. 539/4.8.71 (ΦΕΚ/159/Α/14.8.71). 146



ΝΥΧΤΕΡΙ

Παραδοσιακή ένδειξη που επιφυλάσσεται αποκλειστικά για όσους λευκούς ξηρούς οίνους «Ονομασίας Προελεύσεως Σαντορίνη Ανωτέρας Ποιότητας» έχουν ελάχιστο φυσικό αλκοολικό τίτλο 13.5% Vol έχουν οινοποιηθεί είτε σε δεξαμενές είτε σε βαρέλια και στη συνέχεια έχουν παραμείνει προς ωρίμαση σε βαρέλια τουλάχιστον για τρεις (3) μήνες.

Διαδικασία πιστοποίησης οίνων με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, για την αμπελοοινική περίοδο 2013-14. ΚΥΑ 5833/155045 (Β’ 3324 ). Μετά την δημοσίευση της σχετικής Κ.Υ.Α. και προκειμένου η εφαρμογή της όσον αφορά στη διαδικασία πιστοποίησης των οίνων Π.Ο.Π, Π.Γ.Ε και Ποικιλιακών να γίνει με όσο το δυνατό ομοιόμορφο τρόπο σε όλη την επικράτεια γνωστοποιούνται τα ακόλουθα: Α. Διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις. I.

Κάθε ενδιαφερόμενη επιχείρηση υποβάλλει Αίτηση-Υπεύθυνη δήλωση για Ένταξη στο «Μητρώο Εγκεκριμένων Επιχειρήσεων Προϊόντων Π.Ο.Π, Π.Γ.Ε και ποικιλιακών οίνων», σύμφωνα με το Υπόδειγμα VN προς την αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ. της οικείας περιφερειακής ενότητας και το άρθρο 8 της ΚΥΑ.

II.

Μετά την ένταξη της στο «Μητρώο εγκεκριμένων επιχειρήσεων» από την Δ.Α.Ο.Κ υποβάλλει στην αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ. αίτηση πιστοποίησης σύμφωνα με το Υπόδειγμα ΙΧ της ΚΥΑ. Στην αίτηση της επιχείρησης και στη κατάλληλη στήλη αναφέρονται οι ποικιλίες σταφυλιών που συμμετέχουν στην παραγωγή του, χωρίς να είναι απαραίτητο να αναφερθεί η ακριβής ποσότητα για κάθε μια από αυτές, αλλά η συνολική ποσότητα προς πιστοποίηση. Η αίτηση θα πρέπει να συνοδεύεται από το αποδεικτικό καταβολής του τέλους πιστοποίησης του άρθρου 15. Η επιχείρηση πριν από την πιστοποίηση θα πρέπει να έχει καταθέσει στην Δ.Α.Ο.Κ αναλυτική δήλωση παραγωγής, σύμφωνα με τον Καν. 436/2009.

III.

Αν η επιχείρηση γνωρίζει και τους όγκους των φιαλών στους οποίους πρόκειται να εμφιαλωθεί ο οίνος Π.Ο.Π ή Π.Γ.Ε μπορεί να τους συμπεριλάβει στην αίτηση της στο πεδίο «Παρατηρήσεις» ώστε να λάβει τις αντίστοιχες ταινίες ελέγχου για τους οίνους Π.Ο.Π ή τους κωδικούς αριθμούς για τους οίνους Π.Γ.Ε. Για τους ποικιλιακούς οίνους δεν απαιτούνται κωδικοί αριθμοί φιαλών.

IV.

Η επιχείρηση προσκομίζει στις αρμόδιες Δ.Α.Ο.Κ οποιεσδήποτε διευκρινήσεις απαιτηθούν κατά τον πρώτο διοικητικό έλεγχο.

147

Στην περίπτωση που οι επιχειρήσεις έχουν ήδη καταθέσει αιτήσεις προ της έναρξης σε ισχύ της εν λόγω ΚΥΑ (3-1-2014) είτε για κατάταξη οίνων Π.Ο.Π είτε για χορήγηση κωδικών αριθμών Π.Γ.Ε δεν απαιτείται να επανέλθουν με νέες αιτήσεις. Ωστόσο θα πρέπει να καταβάλουν το τέλος πιστοποίησης που ορίζεται στο άρθρο 15 το οποίο αντιστοιχεί στην ποσότητα του οίνου Π.Ο.Π ή Π.Γ.Ε για το οποίο ζητούν την πιστοποίηση του (κατάταξη, χορήγηση κωδικών αριθμών) καταθέτοντας στην Τράπεζα της Ελλάδος το αντίστοιχο αντίτιμο και προσκομίζοντας στην αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ το αποδεικτικό της κατάθεσης.

Β. Διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσουν οι Δ.Α.Ο.Κ Πιστοποίηση οίνων Π.Ο.Π. I.

Εγγράφουν τις αιτούμενες επιχειρήσεις στο «Μητρώο εγκεκριμένων επιχειρήσεων» και τις κοινοποιούν το συντομότερο δυνατό την απόφαση τους αυτή για ένταξη στο «Μητρώο». Δεν υφίσταται κανένας λόγος καθυστέρησης για την εφαρμογή του άρθρου 8 της ΚΥΑ διότι αφενός οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι ήδη γνωστές στις αρχές (Δ.Α.Ο.Κ) παράγοντας οίνους Π.Ο.Π/Π.Γ.Ε και βρίσκονται υπό τον έλεγχο τους αφετέρου δεσμεύονται εγγράφως για την τήρηση της σχετικής νομοθεσίας.

II.

Δέχονται τις αιτήσεις προς πιστοποίηση και έρχονται σε συνεννόηση με το αρμόδιο Π.Κ.Π.Φ και Π.Ε για την δειγματοληψία αντιπροσωπευτικού δείγματος οίνου. Στην περίπτωση που το Περιφερειακό Κέντρο αδυνατεί να κάνει την δειγματοληψία προβαίνουν οι ίδιες στη δειγματοληψία.

III.

Τα δείγματα αποστέλλονται προς το αρμόδιο Π.Κ.Π.Φ και Π.Ε ή οποιοδήποτε επίσημο εργαστήριο ή ακόμα και σε ιδιωτικό εργαστήριο διαπιστευμένο για τις αναλύσεις κατά ISO 17025.

IV.

Συγκαλεί την επιτροπή οργανοληπτικών εξετάσεων που έχει συσταθεί σύμφωνα με την Υ.Α 398549/21-9-2001.

Πραγματοποιούν ένα διοικητικό έλεγχο επί της δήλωσης παραγωγής διασταυρώνοντας δειγματοληπτικά σε ποσοστό τουλάχιστον 5% (άρθρο 19 παρ. 2) την αλήθεια των στοιχείων της με βάση τις δηλώσεις συγκομιδής (εάν είναι διαθέσιμες κατά τον έλεγχο) και τα στοιχεία του αμπελουργικού μητρώου (έκταση αμπελοτεμαχίου, θέση εντός της ζώνης Π.Ο.Π) και κυρίως επαληθεύοντας με το δειγματοληπτικό αυτό έλεγχο ότι τα εν λόγω αμπελοτεμάχια είναι νομίμως φυτεμένα, βρίσκονται εντός της ζώνης και οι αποδόσεις τους συνάδουν με την προδιαγραφή της εν λόγω Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. 148

VI.

Εντός 5 εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση των αποτελεσμάτων των οργανοληπτικών και των αναλυτικών εξετάσεων η Δ.Α.Ο.Κ εκδίδει το πιστοποιητικό (άρθρο 13 παρ. 2 στ) και το κοινοποιεί στον ενδιαφερόμενο (Υπόδειγμα Χ) με βάση την αίτηση του.

VII.

Στην περίπτωση που η αίτηση για πιστοποίηση έχει ήδη γίνει συνεχίζουν την διαδικασία πιστοποίησης από το σημείο το οποίο βρίσκεται ενημερώνοντας τις επιχειρήσεις να καταβάλουν το τέλος πιστοποίησης που ορίζεται στο άρθρο 15 το οποίο αντιστοιχεί στην ποσότητα του οίνου ΠΟΠ για το οποίο ζητούν την πιστοποίηση του (κατάταξη) καταθέτοντας στην Τράπεζα της Ελλάδος το αντίστοιχο αντίτιμο και προσκομίζοντας στην αρμόδια ΔΑΟΚ το αποδεικτικό της κατάθεσης. Απαραίτητη βεβαίως προϋπόθεση για την έκδοση του πιστοποιητικού είναι η εγγραφή στο «Μητρώο εγκεκριμένων επιχειρήσεων».

VIII.

Χορηγούν τις αντίστοιχες ταινίες ελέγχου, εάν η επιχείρηση τους έχει γνωρίσει τους όγκους των φιαλών στους οποίους πρόκειται να εμφιαλώσει. Σημειώνεται ότι για τους οίνους οι οποίοι έχουν ήδη καταταχθεί ως Π.Ο.Π με βάση την προηγούμενη Υ.Α μπορεί η Δ.Α.Ο.Κ να προβεί στη χορήγηση των ταινιών.

IX.

Σημειώνεται τέλος ότι, οι έλεγχοι (επιτόπιοι και διοικητικοί) του άρθρου 19 πραγματοποιούνται καθ’ όλη την διάρκεια της αμπελοοινικής περιόδου και όχι πριν από την χορήγηση κάθε πιστοποιητικού. Η χορήγηση δε των πιστοποιητικών οίνων Π.Ο.Π , Π.Γ.Ε και Ποικιλιακών με βάση ένα πρώτο δειγματοληπτικό διοικητικό έλεγχο δεν στερεί από τις αρμόδιες αρχές (Δ.Α.Ο.Κ) το δικαίωμα να προβούν εκ των υστέρων σε πιο ενδελεχείς ελέγχους τόσο διοικητικούς όσο και επιτόπιους και να προβούν ακόμη και σε ανάκληση πιστοποιητικών οίνων τα οποία έχουν δοθεί σε επιχειρήσεις αν προκύπτουν σοβαρές παραβάσεις ή και να επιβάλουν τις ανάλογες διοικητικές κυρώσεις (Άρθρο 21).

149

4.3 ΟΔΗΓΟΣ ΕΤΙΚΕΤΩΝ Παρακάτω παρατίθεται οδηγός, ο οποίος περιλαμβάνει συγκεντρωτικά τις υποχρεωτικές και προαιρετικές ενδείξεις των οίνων καθώς και την σχετική ενωσιακή και εθνική νομοθεσία όπου καθορίζονται οι όροι και ο τρόπος χρήσης αυτών προκειμένου να διευκολυνθεί ο έλεγχος των ετικετών των οίνων στο πλαίσιο της Κ.Υ.Α. 312/9978/232122014 (Β 3324) της 27ης Φεβρουαρίου 2014. ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Σχετική Νομοθεσία

1) Ονομασία κατηγορίας αμπελοοινικού προϊόντος

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.1α

Π.χ ΟΙΝΟΣ, ΟΙΝΟΣ ΛΙΚΕΡ, ΑΦΡΩΔΗΣ ΟΙΝΟΣ, ΟΙΝΟΣ

Ονομασία της κατηγορίας του αμπελοοινικού

ΑΠΟ ΛΙΑΣΤΑ ΣΤΑΦΥΛΙΑ,

προϊόντος σύμφωνα με το Παράρτημα VII, Μέρος ΙΙ, Καν. 1308/2013 (Καν. (ΕΚ)1169/2011 αρθ.9 παρ1α)

2) Καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος

Καν.(ΕΕ.)1169/2011 αρθ.9 παρ.1 ε

περιέκτη)

Για το φάσμα των ονομαστικών ποσοτήτων από

Π.χ 0.75l, 750ml, 187ml

100ml-1500ml η προσυσκευασία των διαφόρων τύπων

οίνων

γίνεται

στους

όγκους

που

προβλέπονται στην Οδηγία 2007/45/ΕΚ. Για ονομαστικές ποσότητες άνω των 1500ml δεν υπάρχει περιορισμός ως προς τον όγκο του περιέκτη. 3) Αποκτημένος κατ’ όγκο αλκοολικός τίτλος

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.1γ

Π.χ 12% vol ή

Καν (ΕΚ) 607/2009 αρθ.54

«αποκτημένος αλκοολικός τίτλος 12% vol»

-Εκφράζεται σε ακέραιες ή μισές ποσοστιαίες

«κτηθείσα αλκοόλη 12% vol»

μονάδες

«alc12% vol»

- Xαρακτήρες ελάχιστου ύψους 5 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι ανώτερος από 100

εκατοστόλιτρα,

χιλιοστών

εφόσον

ονομαστικός όγκος είναι ίσος ή κατώτερος από 100

εκατοστόλιτρα

και

ανώτερος

από

εκατοστόλιτρα και 2 χιλιοστών εφόσον είναι ίσος ή κατώτερος από 20 εκατοστόλιτρα

-Δεν μπορεί να διαφέρει περισσότερο από 0,5%

150

από την μέτρηση της εργαστηριακής ανάλυσης. -Δεν μπορεί να διαφέρει περισσότερο από 0,8% από την μέτρηση της εργαστηριακής ανάλυσης για ΠΟΠ ή ΠΓΕ άνω των 3 ετών, αφρωδών οίνων ,

αφρωδών

οίνων

ποιότητας,

αεριούχων

αφρωδών οίνων, ημιαφροδών οίνων, αεριούχων ημιαφρωδών οίνων, οίνων λικέρ και οίνων από υπερώριμα σταφύλια.

(Καν. (ΕΕ)1169/2011 αρθ.28) 4) Η παρουσία ορισμένων αλλεργιογόνων ουσιών

Καν(ΕΚ) 607/2009 αρθ.51

(SO2, καζεΐνη, αλβουμίνη)

http://ec.europa.eu/agriculture/markets/wine/labelli

Η ένδειξή τους πρέπει να είναι γραμμένη στα

ng_allergens.pdf

ελληνικά. πχ «περιέχει θειώδη» , «περιέχει καζεΐνη», «περιέχει αλβουμίνη» Η ένδειξη τους μπορεί να συνοδεύεται από τα αντίστοιχα εικονογράμματα: (Καν. (ΕΕ)1169/2011 αρθ.9 παρ.1γΠαράρτημα ΙΙ)

5) Ένδειξη προέλευσης Π.χ Παράγεται στην Ελλάδα, Προϊόν Βουλγαρίας,

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.1δ

Οίνος Ευρωπαϊκής Ένωσης, Παράγεται στην

Καν.(ΕΚ)607/2009 αρθ.55

Ελλάδα από σταφύλια που συγκομίστηκαν στην Βουλγαρία

(Καν. (ΕΕ)1169/2011 αρθ.26)

Ελληνικό προϊόν, Οίνος από την Ελλάδα

151

6) Ένδειξη του εμφιαλωτή (Όνομα και ταχ. δ/νση) π.χ Εμφιαλωτής: Α. Παπαδόπουλος, Αχαρνών 2 ,

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.1ε

10176 Αθήνα ή εμφιαλώθηκε από Α.

Καν(ΕΚ) 607/2008 αρθ.56

Παπαδόπουλο Αχαρνών 2 , 10176 Αθήνα Παραδείγματα για περιπτώσεις φασόν

«εμφιαλωτής»: το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή η

εμφιάλωσης

ομάδα φυσικών ή νομικών προσώπων, που είναι

Εμφιαλώθηκε για τον Α.Παπαδόπουλο, Αχαρνών

εγκατεστημένο

2, 10176 Αθήνα από τον Αθ. Γεωργόπουλο,

προβαίνει

Πατησίων 65 10185 Αθήνα ή

εμφιάλωση για λογαριασμό του.

Εμφιαλώθηκε για τον Α.Παπαδόπουλο, Αχαρνών

«εμφιάλωση»:

2, 10176 Αθήνα από ΠΔΣ /32-ΧΧΧΧ/04 ( Κωδικός

προϊόντος σε περιέκτες χωρητικότητας έως 60

Εμφιαλωτηρίου).

λίτρων με σκοπό την πώληση·

Εμφιαλώθηκε για τον Α.Παπαδόπουλο, Αχαρνών

Περίπτωση οινοποίησης φασόν ή εμφιάλωση για

2, 10176 Αθήνα στην Αθήνα Πατησίων 65, T.K

λογαριασμό τρίτου

10185

Σε περίπτωση εμφιάλωσης φασόν, η ένδειξη του

-Στην περίπτωση του αφρώδους οίνου, αεριούχου

εμφιαλωτή

αφρώδους οίνου, αφρώδους οίνου ποιότητας ή

«εμφιαλώθηκε για (…)» ή, στην περίπτωση που

αφρώδους οίνου ποιότητας αρωματικού τύπου,

αναφέρεται το όνομα και η διεύθυνση του

το όνομα του παραγωγού ή του πωλητή

προσώπου που έχει προβεί για λογαριασμό τρίτου

στην

Ευρωπαϊκή

εμφιάλωση η

τοποθέτηση

συνοδεύεται

στην

και

αναθέτει

την

του

από

εμφιάλωση,

Ένωση

σχετικού

την

από

την

ένδειξη

«εμφιαλώθηκε για (…) από (…)». Όταν

εμφιάλωση

δεν

εκτελείται

στις

εγκαταστάσεις του εμφιαλωτή οι ενδείξεις αυτές συνοδεύονται

από

αναφορά

του

τόπου

εμφιάλωσης Περίπτωση χρήσης κωδικού εμφιαλωτηρίου Η

ένδειξη

του

εμφιαλωτή

μπορεί

να

αντικατασταθεί από κωδικό καθοριζόμενο από το κράτος μέλος στο οποίο εδρεύει ο εμφιαλωτής,. Ο κωδικός συνοδεύεται από αναφορά του εν λόγω κράτους μέλους (π.χ GR, Ελλάς). Στην ετικέτα οίνου του οικείου προϊόντος αναγράφονται επίσης το όνομα και η διεύθυνση άλλου φυσικού ή νομικού εμπορική

προσώπου

που

διάθεση,

πλην

συμμετέχει του

στην

εμφιαλωτή,

παραγωγού, εισαγωγέα ή πωλητή που δηλώνεται

152

με κωδικό. Αν η ταχ. δ/νση του εμφιαλωτή αποτελείται από ή περιέχει ονομασία ΠΟΠ ή ΠΓΕ διαφορετική από αυτήν που ενδεχομένως υπάρχει στην ετικέτα, τότε θα πρέπει να αναγράφεται με χαρακτήρες όχι μεγαλύτερους από το μισό των χαρακτήρων που χρησιμοποιούνται

για

αυτές

τις

ονομασίες

προέλευσης ή γεωγραφικές ενδείξεις ή την κατηγορία του προϊόντος(αν δεν αναφέρεται καμία από τις δύο πρώτες στην ετικέτα) (Καν. (ΕΕ)1169/2011 αρθ.9παρ.η) 7) Ένδειξη του εισαγωγέα στην περίπτωση των

Καν(ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.στ

εισαγόμενων οίνων

Καν(ΕΚ) 607/2009 αρθ.56

π.χ Εισαγωγέας: Α. Παπαδόπουλος, Αχαρνών 2 , 10176 Αθήνα 8) Στην περίπτωση αφρώδους οίνου,

Καν(ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.ζ

αεριούχου αφρώδους οίνου, αφρώδους

Καν(ΕΚ) 607/2009 αρθ.58

οίνου ποιότητας ή αφρώδους οίνου

Καν(ΕΚ) 607/2009 Παράρτημα XIV Μέρος Α

ποιότητας αρωματικού τύπου, η ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα

Π.χ Ξηρός, Ημίξηρος, , Γλυκός (Brut, Sec, Demi-sec, Doux) 9) Για οίνους ΠΟΠ ή ΠΓΕ

Καν(ΕΕ) 1308/2013, αρθ. 119 παρ.1β

i) ο όρος «Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης» ή «Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη» και ii) η ονομασία της προστατευόμενης ονομασία προέλευσης ή της

Β.Δ. 429/1970 (ΦΕΚ 136)

γεωγραφικής ένδειξης (υποχρεωτικά και

ΚΥΑ 5833/155045/12-12-2013 (3324 Β’) άρθρο 10

στην ελληνική γλώσσα) π.χ Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Δαφνές “ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ

153

ΕΝΔΕΙΞΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ” “ PROTECTED GEOGRAPHICAL INDICATION ΘΕΣΣΑΛΙΑ / THESSALIA” - Οι οίνοι ΠΟΠ φέρουν υποχρεωτικά ταινίες ελέγχου. -Οι οίνοι ΠΓΕ φέρουν υποχρεωτικά κωδικό εμφιάλωσης.

10) Παρεκκλίσεις -Κατά παρέκκλιση της παραγράφου 1

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ 119 παρ.2 και 3

στοιχείο α),του άρθρου 119 η μνεία της

Καν.(ΕΚ) 607/2009 αρθ.59

κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος μπορεί να παραλείπεται για τους οίνους των οποίων οι ετικέτες περιλαμβάνουν προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη. -Κατά παρέκκλιση της παραγράφου 1 στοιχείο β), του άρθρου 119 η μνεία των όρων «προστατευόμενη ονομασία προέλευσης» ή «προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη» μπορεί να παραλείπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Προαιρετικές ενδείξεις των Αμπελοοινικών Προϊόντων

Σχετική

με βάση την Νομοθεσία της Ε.Ε και την Εθνική

Νομοθεσία

νομοθεσία

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ 1) Έτος συγκομιδής (για οίνους ΠΟΠ, ΠΓΕ και

Καν (ΕE)

Ποικιλιακούς)

1308/2013, αρθ.

Το έτος συγκομιδής αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το

Καν.(ΕΚ)607/2009 αρθ.59

120 παρ.1 α και παρ.2

85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την

Καν(ΕΚ)

παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν

607/2009 αρθ.61

154

λόγω έτος π.χ. 2013

2) Το όνομα μιας ή περισσοτέρων οινοποιήσιμων

Καν (ΕE)

ποικιλιών αμπέλου

1308/2013, αρθ.

(για οίνους ΠΟΠ, ΠΓΕ και Ποικιλιακούς)

120 παρ.1α

-Όταν αναφέρεται μια μόνο ποικιλία αμπέλου ή το

Καν (ΕΚ)

συνώνυμό της τα προϊόντα έχουν παραχθεί σε ποσοστό

607/2009 αρθ.

τουλάχιστον 85% από την ποικιλία αυτή .

- Όταν αναφέρονται περισσότερες τις μίας

ΚΥΑ

οινοποιήσιμες ποικιλίες αμπέλου ή τα συνώνυμά τους,

5833/155045/12-

τα προϊόντα έχουν παραχθεί σε ποσοστό 100% από τις

12-2013 (3324

ποικιλίες αυτές

Β’) άρθρο 10

- Εξαιρούνται της δυνατότητας αναγραφής στις ετικέτες των ποικιλιακών οίνων οι ποικιλίες Ρομπόλα, Μαλβάζια, Μονεμβασιά, Μαυροδάφνη καθώς και οι ποικιλίες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΧV μέρη Α και Β του Καν. (ΕΚ) 607/2009. Επίσης εξαιρούνται της δυνατότητας αναγραφής στις ετικέτες αποκλειστικά των μόνο-ποικιλιακών οίνων οι ποικιλίες Αγιωργίτικο, Ξινόμαυρο, Ασύρτικο, Μοσχοφίλερο, Βιδιανό και Μαλαγουζιά ενώ η δυνατότητα αυτή δεν στερείται στην περίπτωση όπου οι ποικιλίες αυτές συμμετέχουν στην παραγωγή οίνων από δύο ή και τρεις ποικιλίες. - Οι ποικιλίες θα πρέπει να αναγράφονται στο ίδιο οπτικό πεδίο, με την ίδια γραμματοσειρά και το ίδιο μέγεθος γραμμάτων. - Στην περίπτωση των ποικιλιακών οίνων δεν είναι δυνατή η αναγραφή περισσότερων των τριών ποικιλιών αμπέλου. 3) Στην περίπτωση οίνων πλην των αναφερομένων

Καν (ΕE)

στο άρθρο 119 στοιχείο ζ, (αφρώδεις οίνοι), η ένδειξη

1308/2013, αρθ

της περιεκτικότητας σε σάκχαρα

120 παρ.1γ

Ξηρός, Ημίξηρος, Ημίγλυκος, Γλυκός.

Καν

155

(ΕΚ)607/2009 αρθ.64 Καν. (ΕΚ) 607/2009 Παράρτημα XIV Μέρος Β 4) Για τις κατηγορίες αμπελοοινικών προϊόντων με

Καν.(ΕE)

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης ή

1308/2013 αρθ

Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, οι

120 παρ1δ

παραδοσιακές ενδείξεις όπως αναφέρονται στο άρθρο

Καν(ΕΚ)607/200

112 στοιχείο β.

9αρθ.40

e- Bachus - traditional terms- wine PDO PGI +description of product characteristic-

KYA

Τις εν λόγω ενδείξεις μπορείτε να τις βρείτε

336927/1999

επιλέγοντας ΠΟΠ ή ΠΓΕ στην ιστοσελίδα:

(ΦΕΚ

http://ec.europa.eu/agriculture/markets/wine/e-

420/Β/1999)

bacchus/index.cfm?event=searchPTradTerms&langua

ΥΑ 235309/2002

ge=EL καθώς και

(ΦΕΚ

http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/crop-

179/B/2002)

production/ampeli/oin/353-oinos

ΥΑ 320080/28.7.200

π.χ Αγρέπαυλη Αμπέλι, Αμπελώνας(-ες), Αρχοντικό,

8 (ΦΕΚ

Κάβα, από διαλεκτούς αμπελώνες, Ειδικά

1609/12.8.2008)

επιλεγμένος, Κάστρο, Κτήμα, Λιαστός, Μετόχι,

Τροποποίηση

Μοναστήρι, Νάμα, Νυχτέρι, Ορεινό Κτήμα, ορεινός

235309/2002

αμπελώνας, Πύργος, Επιλογή ή

(ΦΕΚ

Επιλεγμένος(Reserve), Παλαιωθείς επιλεγμένος

179/B/2002)

(Grande Reserve), Βερντέα, Vinsanto

ΚΥΑ

Οι προϋποθέσεις για την χρήση αυτών των ενδείξεων

326182/6268/19

αναφέρονται στην σχετική εθνική νομοθεσία.

88 (ΦΕΚ

Οι ειδικές εθνικές ονομασίες, (παραδοσιακές ενδείξεις,

584/23.8.1988)

ενδείξεις εκμετάλλευσης) επιτρέπεται, εφόσον

ΚΥΑ

τηρούνται οι όροι χρήσης τους, να αναγράφονται

280580/21.06.20

εκτός από την ελληνική γλώσσα και σε μία ή

περισσότερες επίσημες γλώσσες της Ε. Ένωσης

(ΦΕΚ875/28.6.2 005) .

156

ΚΥΑ 352347/6670/1.9 .1987 (ΦΕΚ 512/22.9.1987) ΚΥΑ 280580/21.06.20 05 (ΦΕΚ875/28.6.2 005) .

5) Το κοινοτικό σύμβολο που αναφέρει την

Καν (ΕΕ)

προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή την

1308/2013, αρθ

προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη

120 παρ.1ε Καν. (ΕΚ) 607/2009 αρθ.65 Καν. (ΕΚ) 1898/2006 Παρ.V

Π.Ο.Π

Π.Γ.Ε

Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη

157

6) Ενδείξεις που αφορούν ορισμένες μεθόδους παραγωγής

Καν

Ζύμωση σε βαρέλι :

(ΕΕ)1308/2013

Ζύμωση σε δεξαμενή

αρθ.120 παρ.

Ζύμωση σε δεξαμενή από […] [προσδιορίζεται ο τύπος

1στ

ξύλου σε περίπτωση που η δεξαμενή είναι ξύλινη]

Καν (ΕΚ)

Ωρίμαση σε βαρέλι:

607/2009 αρθ.66

Ωρίμαση σε δεξαμενή:

παρ.2 και

Ωρίμαση σε δεξαμενή από […] [προσδιορίζεται ο τύπος

Παράρτημα XVI

ξύλου σε περίπτωση που η δεξαμενή είναι ξύλινη]

ΚΥΑ

Παλαίωση σε βαρέλι :

280557/2005 ΦΕΚ818/15.6.20

Παλαίωση σε δεξαμενή:

Παλαίωση σε δεξαμενή από […] [προσδιορίζεται ο τύπος ξύλου σε περίπτωση που η δεξαμενή είναι ξύλινη]

«βιολογικός οίνος» «προϊόν βιολογικής γεωργίας» Σε περίπτωση παραγωγής επισήμανσης των βιολογικών οίνων ο «βιολογικός οίνος» «προϊόν βιολογικής γεωργίας» συνοδεύεται υποχρεωτικά από τις ακόλουθες ενδείξεις: Καν (ΕΚ)

-Ευρωπαϊκό λογότυπο

607/2009 αρθ.66 παρ.6 Καν(ΕΚ)834/200 7

-Γεωργία Ε.Ε./Γεωργία Ελλάδα

Καν (ΕΚ)

-Κωδικός Πιστοποιητικού Οργανισμού

889/2008 ΚΥΑ 245090/2006 ΦΕΚ 157 Β

158

7) Για τους οίνους που φέρουν ονομασία προέλευσης ή

Καν(ΕΕ)

γεωγραφική ένδειξη το όνομα άλλης γεωγραφικής

1308/2013

ενότητας η οποία είναι μικρότερη ή μεγαλύτερη από την

αρθ.120 παρ.1ζ

περιοχή στην οποία βασίζεται η ονομασία προέλευσης

Καν(ΕΚ)607/200

ή η γεωγραφική ένδειξη

9 αρθ. 67 ΚΥΑ 5833/155045/1212-2013 (ΦΕΚ 3324 Β’) άρθρο 11 Για να δοθεί αυτό το δικαίωμα θα πρέπει να υπάρξει σχετικό εμπεριστατωμέν ο αίτημα προς το Τμήμα Οίνου και Αλκοολούχων Ποτών. Το αίτημα θα συνοδεύεται από την σχετική τροποποίηση των προδιαγραφών των εν λόγω οίνων ως προς τους κανόνες χρήσης αυτής της ένδειξης οι οποίοι και θα πρέπει να είναι αυστηρότεροι από αυτούς της αντίστοιχης Προστατευόμενη

159

ς Ονομασίας ή Γεωγραφικής Ένδειξης.

8) Ένδειξη της εκμετάλλευσης σε οίνους ΠΟΠ ΠΓΕ

Καν(ΕΚ)

π.χ

607/2009

Αγρέπαυλη (Agrepavlis), Αμπέλι (Ampeli), Αμπελώνας(-ες)

Παράρτημα XIII

(Ampelonas-(es)), Αρχοντικό (Archontiko), Κάστρο

KYA

(Kastro), Κτήμα (Κtima), Μετόχι (Metochi), Μοναστήρι

336927/1999

(Monastiri), Ορεινό Κτήμα (Orino Ktima), Πύργος (Pyrgos)

(ΦΕΚ

Οι προϋποθέσεις για την χρήση αυτών των ενδείξεων

420/Β/1999)

αναφέρονται στην σχετική εθνική νομοθεσία. Οι ειδικές εθνικές ονομασίες, (παραδοσιακές ενδείξεις, ενδείξεις εκμετάλλευσης) επιτρέπεται, εφόσον τηρούνται οι όροι χρήσης τους, να αναγράφονται εκτός από την ελληνική γλώσσα και σε μία ή περισσότερες επίσημες γλώσσες της Ε. Ένωσης 9). Άλλες ενδείξεις

Καν(ΕΕ)

π.χ: Ερυθρός

1169/2011 αρθ.7

π.χ :Πίνεται στους 8 C

και 36

π.χ; Συνοδεύει θαλασσινά κ.λ.π

Οποιαδήποτε

π.χ: Διάκριση σε διαγωνισμό

ένδειξη ή

αναφορά για την οποία δεν υπάρχει ειδική διάταξη και περιορισμοί όπως οι παραπάνω προαναφερόμεν ες και δεν παραπλανά τον καταναλωτή. α) όταν αναγράφεται στην ετικέτα παραδοσιακή ένδειξη όπως αναφέρεται

160

στο άρθρο 112 στοιχείο (α) οι ενδείξεις που μπορούν να αντικαταστήσουν τους παραπάνω όρους μπορείτε να τις βρείτε επιλέγοντας Π.Ο.Π ή Π.Γ.Ε στην ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/agriculture/markets/wi ne/ebacchus/index.cfm?event=resultsPTradTe rms&language=EL e- Bachus - traditional terms+ Χώρα: Greece+ Tύπος ποιότητας: wine PDO/ PGI (επιλογή ανάλογα την αναζήτηση)+Traditional term type : in place of PDO/PGI : Οι εν λόγω ενδείξεις είναι: Για οίνους Π.Ο.Π: Ονομασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας Ο.Π.Α.Π (Appellation d’ origin de qualité supérieure), Ονομασία Προέλευσης Ελεγχόμενη Ο.Π.Ε (appellation d’ origin controlee), Οίνος γλυκός φυσικός (vin doux naturel ), Οίνος φυσικώς γλυκός (vin naturellement doux), Για οίνους Π.Γ.Ε: Ονομασία κατά παράδοση (appellation traditionnelle), Τοπικός οίνος (vin de pays) β) όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις που θα προσδιοριστούν από την Επιτροπή, το όνομα της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή της προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης αναγράφεται στην ετικέτα.Σάμος 11) Αριθμός Παρτίδας

Καν (ΕΕ) 1308/2013, αρθ 118 Οδηγία 2011/91/ΕΕ

161

Δημοσιεύθηκε ο Κανονισμός (ΕΕ) 579/2012 της Επιτροπής σχετικά με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) 607/2009 που αφορά στην επισήμανση και παρουσίαση προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα. Η επισήμανση των αλλεργιογόνων, όπως αναφέρονται πιο κάτω, θα εφαρμόζεται στους οίνους που έχουν παραχθεί εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από σταφύλια εσοδείας των ετών 2012 και επόμενων .Ο Κανονισμός καθορίζει τους τρόπους επισήμανσης των αλλεργιογόνων ουσιών με βάση το γάλα και το αυγό που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας, όταν η παρουσία τους μπορεί να ανιχνευθεί στο τελικό προϊόν. 

Το όριο ανίχνευσης των πρωτεϊνών με βάση το γάλα ή το αυγό πάνω από το οποίο θα θεωρείται ότι ένα κρασί περιέχει αλλεργιογόνα είναι 2,5ppm.

Με βάση τον Κανονισμό 579/2012 οι ενδείξεις που θα μπορούν να χρησιμοποιούνται στην Ελληνική γλώσσα κατά την επισήμανση των οίνων που έχουν επεξεργαστεί με πρωτεΐνες αυγού είναι:  αυγό, πρωτεΐνη αυγού, προϊόν αυγού, λυσοζύμη αυγού, ή αλβουμίνη αυγού. Οι ενδείξεις που θα μπορούν να χρησιμοποιούνται κατά την επισήμανση των οίνων που έχουν επεξεργαστεί με γάλα και τα προϊόντα γάλακτος είναι:  γάλα, προϊόντα γάλακτος, καζεΐνη γάλακτος ή πρωτεΐνη γάλακτος Στον ίδιο Κανονισμό αναφέρονται οι ενδείξεις οι σχετικές με τις ενώσεις του θειώδους οξέος που θα πρέπει να χρησιμοποιούνται και είναι:  θειώδη, διοξείδιο του θείου, ανυδρίτης του θειώδους οξέος.

162

Όρια Αλλεργιογόνων Η περιεκτικότητα σε διοξείδιο του θείου κατά τη διάθεση των οίνων στην αγορά δεν μπορεί να υπερβαίνει τα: 

150 mg/lt για τους ερυθρούς ξηρούς οίνους (ήταν 160 mg/lt)



200 mg/lt για τους ερυθρωπούς και λευκούς οίνους (ήταν 210mg/lt).

Για Βιολογικούς οίνους Στο πλαίσιο του νέου κανονισμού το μέγιστο επιτρεπτό όριο θειώδους ανυδρίτη καθορίζεται στα: 

100mg/lt για τους ερυθρούς οίνους που έχουν λιγότερο από 2 gr/lt υπολειμματικά σάκχαρα



150mg/lt για τουςλευκούς και ερυθρωπούς οίνους που έχουν λιγότερο από 2 gr/lt υπολειμματικά σάκχαρα



Για τους υπόλοιπους οίνους (δηλαδή εκείνους με περιεκτικότητα σε υπολειμματικά σάκχαρα μεγαλύτερη από 2 gr/lt) η μέγιστη περιεκτικότητα σε διοξείδιο του θείου θα πρέπει να μειωθεί κατά 30mg/lt

Κατά παρέκκλιση για τα αλλεργιογόνα η ένδειξή τους πρέπει να είναι γραμμένη στα ελληνικά και μπορεί να συνοδεύεται από τα αντίστοιχα εικονογράμματα :

http://ec.europa.eu/agriculture/markets/wine/labelling_allergens.pdf Γλώσσες Όσο αφορά τη γλώσσα του κειμένου με βάση το άρθρο 121 του Καν(ΕΕ)1308/2013 ισχύουν τα ακόλουθα: 1. Οι προβλεπόμενες στα άρθρα 119 και 120 υποχρεωτικές και προαιρετικές ενδείξεις, όταν παρουσιάζονται με τη μορφή κειμένου, πρέπει να αναγράφονται σε μία ή περισσότερες επίσημες γλώσσες της Κοινότητας.

163

2. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, το όνομα προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης ή παραδοσιακές ενδείξεις αναφερόμενες στο άρθρο 112 στοιχείο β) πρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα στην ή στις γλώσσες για τις οποίες ισχύει η προστασία. Για τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης ή γεωγραφικές ενδείξεις ή τις ειδικές εθνικές ονομασίες, που δεν χρησιμοποιούν λατινικό αλφάβητο, το όνομα επιτρέπεται επίσης να αναγράφεται και σε μία ή περισσότερες επίσημες γλώσσες της Κοινότητας. -η ονομασία της προστατευόμενης ονομασία προέλευσης ή της γεωγραφικής ένδειξης (υποχρεωτικά και στην ελληνική γλώσσα)

π.χ: « PROTECTED GEOGRAPHICAL INDICATION ΘΕΣΣΑΛΙΑ THESSALIA» π.χ: «PROTECTED GEOGRAPHICAL INDICATION ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ ΜΑΝΤΙΝΙΑ

Εμπορικά Σήματα Τα εμπορικά σήματα ή οι εμπορικές επωνυμίες τα οποία χρησιμοποιούνται κατά την επισήμανση και παρουσίαση των οίνων δεν μπορούν να περιλαμβάνουν Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης / Προστατευόμενες Γεωγραφικές Ενδείξεις, παραδοσιακές ενδείξεις ή άλλες προαιρετικές ενδείξεις, αν δεν πληρούνται οι όροι χρήσης τους σύμφωνα με τις εθνικές και ενωσιακές διατάξεις. Σε ότι αφορά την κατοχύρωση εμπορικών σημάτων εφαρμόζεται το άρθρο 102 του Καν(ΕΕ)1308/2013.

164

ΔΕΙΓΜΑ ΕΤΙΚΕΤΑΣ :

Ι ΙΙ 1 3 7

4 2

6 8

5 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ 1. Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος 2. Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). 3. Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. 4. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. 5. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». 6. Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» και την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. 7. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα 8. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας. ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ I.

Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και αποτελούνται από την εν λόγω ποικιλία.

II.

Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

165

ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΜΠΤΗ 5.1

ΠΙΝΑΚΑΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

ΟΙΝΩΝ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΠΟΣΟΤΗ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

ΤΑ ΣΕ

ΤΥΠΟΣ

ΦΙΑΛΗΣ

ΕΤΙΚΕΤΑΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΥ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΙΝΟΥ

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ

ΕΤΗΣΙΩΣ

ΟΙΝΟΣ 30.000

ΛΕΥΚΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ

GENTILLINI

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.gen

ΡΟΜΠΟΛΑ

tiliniretreat.gr/

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 1.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΜΕΛΙΣΣΙΝΟΣ http://www.mel issinoswinery. gr

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 4.500 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΣΚΛΑΒΟΥ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 7.500 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

166

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΣΚΛΑΒΟΥ

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 62.500 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΡΟΜΠΟΛΑΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ Σ http://www.rob ola.gr/ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 60.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΡΟΜΠΟΛΑΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ Σ http://www.rob ola.gr/ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 65.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΡΟΜΠΟΛΑΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ Σ http://www.rob ola.gr/ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 60.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΡΟΜΠΟΛΑΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ Σ http://www.rob ola.gr/

167

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 6.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΟΣΧΑΤΟΣ

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ DIVINO

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 7.500

ΛΕΥΚΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΞΗΡΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΜΠΟΛΑ

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ DIVINO

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΙΝΟΣ 2.500

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 6.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΟΙΝΟΣ 6.000

ΛΕΥΚΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΓΛΥΚΥΣ ΦΥΣΙΚΟΣ

168

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΒΑΣΙΛΑΚΗ Θ. ΚΑΙ ΙΟΙ ΑΕ (ΕΚΤΟΣ ΖΩΝΗΣ)

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 5.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

7.000 ΦΙΑΛΕΣ

5.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΚΤΗΜΑ ΦΟΙΒΟΣ http://www.do mainefoivos.co m/

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΚΤΗΜΑ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΟΙΒΟΣ

ΛΕΥΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.do

ΞΗΡΟΣ

ΡΟΜΠΟΛΑ

mainefoivos.co

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΚΤΗΜΑ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΟΙΒΟΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.do

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΟΣΧΑΤΟΣ

mainefoivos.co

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΚΤΗΜΑ

ΟΙΝΟΣ

ΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΟΙΒΟΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.do

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

mainefoivos.co

ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 40.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

CRETA

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

OLYMPIAS

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

WINERY

ΠΑΤΡΩΝ

169

55.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

CRETA OLYMPIAS WINERY

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 16.500 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

INO

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.ino

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

wines.gr/

ΠΑΤΡΩΝ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 13.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

ΚΤΗΜΑ ΜΙΧΑΛΑΚΗ http://www.mic halakis.gr/

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ

25.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΤΕΤΡΑΜΥΘΟ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.tetr

ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

amythoswines. com/

60.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

ΟΙΝΟΦΟΡΟΣ ΑΕ ΑΓΓΕΛΟΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ http://www.oen oforos.gr/

170

CAVINO

20.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

http://www.cav ino.gr/el/winer ydomains/aigiowinerydistillery.aspx CAVINO

15.00 ΦΙΑΛΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

http://www.cav

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ino.gr/el/winer

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

domains/aigio-

ΠΑΤΡΩΝ

winerydistillery.aspx CAVINO

20.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟ ΠΑΤΡΩΝ

http://www.cav ino.gr/el/winer ydomains/aigiowinerydistillery.aspx

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 70.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

171

ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΤΣΑΝΤΑΛΗ http://www.tsa ntali.com/

ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ

20.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΑΝΤΩΝΟΠΟΥ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΛΟΥ

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.ant

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

onopoulos-

ΠΑΤΡΩΝ

vineyards.com

Α.Σ. ΟΙΝΟΣ 10.000

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΓΛΥΚΥΣ ΛΙΑΣΤΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΠΑΡΠΑΡΟΥΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΟΕ

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ

http://www.par

ΠΑΤΡΩΝ

paroussis.com / Α.Σ.

10.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΠΑΡΠΑΡΟΥΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΟΕ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

http://www.par

ΠΑΤΡΩΝ

paroussis.com /

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 3.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

172

AXAIA CLAUSS http://clauss.gr /index-gr.html

ΕΡΥΘΡΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΓΛΥΚΥΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

AXAIA

2.000

ΑΠΟ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

CLAUSS

ΦΙΑΛΕΣ

ΔΙΑΛΕΚΤΟΥ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

http://clauss.gr

ΠΑΤΡΩΝ GRAND

/index-gr.html

ΑΜΠΕΛΩΝΕ

RESERVE

ΟΙΝΟΣ 3.000

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

3.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ RESERVE

ΟΙΝΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΛΕΥΚΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΓΛΥΚΥΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΑΠΟ ΛΙΑΣΤΑ

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ

ΣΤΑΦΥΛΛΙΑ

ΠΑΤΡΩΝ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

ΟΙΝΟΣ 33.000

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

173

AXAIA CLAUSS http://clauss.gr /index-gr.html

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

AXAIA

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

CLAUSS

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://clauss.gr

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

/index-gr.html

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.bou

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

tari.gr/

ΠΑΤΡΩΝ

ΟΙΝΟΣ 10.000

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

10.000 ΦΙΑΛΕΣ

60.000 ΦΙΑΛΕΣ

45.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΟΙΝΙΚΗ-

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΝΗ

ΚΑΡΕΛΛΑΣ

ΠΑΤΡΩΝ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://patraikiwi

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

nes.gr/

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΦΥΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΓΛΥΚΥΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

ΠΑΛΑΙΩΣΗΣ

ΠΑΤΡΩΝ

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

174

ΚΑΡΕΛΛΑΣ

ΠΑΤΡΑΙΚΗ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

50.000

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΟΙΝΟΣ

ΟΙΝΙΚΗ-

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

ΠΑΤΡΑΙΚΗ ΟΙΝΟΠΟΙΙΑ http://patraikiwi nes.gr/

ΟΙΝΟΣ 7.500

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΦΙΑΛΕΣ

ΦΥΣΙΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

10.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΓΛΥΚΥΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

ΚΤΗΜΑ ΧΑΧΑΛΗΣ http://www.tent oura.gr/

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ

ΚΤΗΜΑ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΧΑΧΑΛΗΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

http://www.tent

ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΠΑΤΡΩΝ

oura.gr/

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

50.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΛΕΥΚΟΣ ΞΗΡΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ

ΚΕΛΛΑΡΙΑ ΟΙΝΩΝ Α.Ε http://www.gre ek-winecellars.com/#1 _0,0,,2

60.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ ΕΡΥΘΡΟΣ ΗΜΙΓΛΥΚΟΣ

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΕΛΛΑΡΙΑ ΟΙΝΩΝ Α.Ε

ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ 80.000 ΦΙΑΛΕΣ

ΟΙΝΟΣ

ΟΝΟΜΑΣΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ

ΕΡΥΘΡΟΣ

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ

ΚΕΛΛΑΡΙΑ

ΓΛΥΚΟΣ

ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ

ΟΙΝΩΝ Α.Ε

ΠΑΤΡΩΝ

175

5.2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑΣ ΦΙΑΛΩΝ Π.Ο.Π ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

176

Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ

177

Π.Ο.Π ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

178

Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟ ΡΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ

179

5.3 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΦΙΑΛΩΝ Η φιάλη του κρασιού είναι η πρώτη που έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή, συμμετρικές, άχρωμες, πρασινωπές, σκουρόχρωμες, εκατοντάδες τα είδη. Η εμπλοκή των ανθρώπων του μάρκετινγκ στον χώρο του κρασιού έφερε τα τελευταία χρόνια μια πραγματική επανάσταση στο θέμα «φιάλη», καθώς επιστρατεύονται πλέον κάθε λογής μπουκάλια, κύριος σκοπός των οποίων είναι να προσελκύσουν την προσοχή του αγοραστή. Παρά τις συνεχείς εξελίξεις και τις ευρείες δυνατότητες που παρουσιάζει η επιλογή φιάλης, παραμένουν στην παγκόσμια οιναγορά τέσσερα συγκεκριμένα είδη, τα οποία έχει καθιερώσει η μακρά οινοποιητική παράδοση κάποιων περίφημων

αμπελουργικών

περιοχών.

Πρόκειται

για

τις

φιάλες

του Bordeaux,

της

Βουργουνδίας, της Γερμανίας και της Σαμπάνιας. Κάθε μια από αυτές έχει το δικό της στιλ, που παραμένει αναλλοίωτο μέσα από τους αιώνες. Η θέα τους και μόνο παραπέμπει αυτόματα στην περιοχή προέλευσης του κρασιού, αλλά και στους οργανοληπτικούς χαρακτήρες που αυτό έχει.

 Φιάλη Bordeaux Η φιάλη της περιοχής Bordeaux είναι ίσως η πιο κοινότοπη που μπορεί κανείς να συναντήσει στην παγκόσμια οιναγορά. Πρόκειται για μια φιάλη με ίσιες, παράλληλες γραμμές, μάλλον κοντό λαιμό και ψηλούς ώμους. Χρησιμοποιείται από τους οινοποιούς του Bordeaux για την εμφιάλωση των κρασιών της περιοχής,

τα

οποία,

ως

γνωστό,

παράγονται

από

τις

ποικιλίες

Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc και Merlot. Η ίδια φιάλη φιλοξενεί και τα γλυκά κρασιά του Bordeaux, που οινοποιούνται από τις ποικιλίες Sémillon, Sauvignon Blanc και Muscadelle. Η φιάλη αυτή χρησιμοποιείται και από παραγωγούς άλλων χωρών, οι οποίοι οινοποιούν κρασιά από τις ποικιλίες του Bordeaux, θέλοντας μέσω αυτής να παραπέμψουν στο συγκεκριμένο οινικό στιλ. Έτσι, πολλά ιταλικά, καλιφορνέζικα και αυστραλιανά κρασιά –και όχι μόνο που παράγονται από τις ποικιλίες Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc και Merlot, εμφιαλώνονται σε μπουκάλι τύπου Bordeaux.

180

 Φιάλη Βουργουνδίας Όλα σχεδόν τα λευκά κρασιά της Βουργουνδίας παράγονται από την ποικιλία Chardonnay. Όλα τα ερυθρά από Pinot Noir. Και τα δύο –λευκά και ερυθρά– διακρίνονται από τη φιάλη τους. Μια πιο πλατιά στη βάση της φιάλη σε σχέση μ’ αυτή του Bordeaux, με μακρύτερο λαιμό και λιγότερο σχηματισμένους ώμους, που σβήνουν ομαλά καθώς ανεβαίνουν προς τα πάνω. Το σχήμα αυτής της φιάλης εκπληρώνει τις προσδοκίες πολλών παραγωγών της Ν. Ζηλανδίας, που τη χρησιμοποιούν για τα Pinot Noir τους. Πολλοί παραγωγοί από ολόκληρο τον πλανήτη προτιμούν, επίσης, τη συγκεκριμένη φιάλη όταν έρχεται η στιγμή να εμφιαλώσουν τα Chardonnay τους. Η σύνδεση της συγκεκριμένης φιάλης με τα όπου γης Pinot Noir και Chardonnay είναι, πάντως, κάτι περισσότερο από ισχυρή.

 Φιάλη Γερμανίας ή Αλσατίας Είναι ο τύπος της φιάλης που έχει καθιερωθεί στη Γερμανία και την Αλσατία. Τα Riesling, Gewürztraminer και Pinot Blanc που παράγονται στη Γερμανία και την Αλσατία εμφιαλώνονται στη συγκεκριμένη φιάλη. Το σχήμα της είναι πιο ψηλόλιγνο σε σχέση με τις δύο προηγούμενες, ο λαιμός της πιο λεπτός και μακρύς και οι ώμοι της λιγότερο διακριτοί. Πολλά από τα Riesling που παράγονται σε άλλες οινοπαραγωγές περιοχές εμφιαλώνονται σε αυτού του τύπου τη φιάλη, παρόλα αυτά

η ταύτιση φιάλης-

κρασιού δεν είναι τόσο ισχυρή σ’ αυτή την περίπτωση όσο στις δύο προηγούμενες.

 Φιάλη Σαμπάνιας Η παραγωγή σαμπάνιας απαιτεί τη χρήση μιας ανθεκτικής στις πιέσεις φιάλης, με χοντρά τοιχώματα και βαρύτερη κατασκευή. Η κλασική φιάλη της Καμπανίας έχει πλέον καθιερωθεί και για τα υπόλοιπα αφρώδη, που παράγονται με την παραδοσιακή μέθοδο.

Όλες οι σαμπάνιες, τα Cava των Ισπανών, τα

Franciacorta των Ιταλών και πολλά άλλα αφρώδη εμφιαλώνονται στην κλασική αυτή φιάλη. 181

ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΚΤΗ 6.1 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΤΙΚΕΤΩΝ I.

Π.Ο.Π ΡΟΜΠΟΛΑ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν είναι υποχρεωμένος ο παραγωγός να αναφέρει την ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος, διότι αναφέρεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ». Αναφέρεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναφέρεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» με την υποχρέωση να φέρει ταινία ελέγχου. Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας στην κύρια ή την δευτερεύουσα ετικέτα, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία.

182

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναφέρεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναφέρεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναφέρεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» με την υποχρέωση να φέρει ταινία ελέγχου. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα

183

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναφέρεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναφέρεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε μισές ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

184

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναφέρεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

185

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Συνοδεύεται από την υποχρεωτική ένδειξη με το Ευρωπαϊκό λογότυπο, εφόσον χαρακτηρίζεται ως «βιολογικός οίνος».

186

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα. Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

187

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

188

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε μισές ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναγράφεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Δεν αναγράφεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ» στα αγγλικά. Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

189

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Δεν αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Δεν αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Δεν αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα

190

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Δεν αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Δεν αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Δεν αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Δεν αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

191

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

192

II.

Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Δεν συνοδεύεται από την υποχρεωτική ένδειξη με το Ευρωπαϊκό λογότυπο, εφόσον χαρακτηρίζεται ως «βιολογικός οίνος».

193

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

194

III.

Π.Ο.Π ΜΑΥΡΟΔΑΦΝΗ ΠΑΤΡΩΝ

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

195

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή όμως θεωρείται λάθος, διότι η νομοθεσία προβλέπει οι οίνοι ΠΟΠ να εμφιαλώνονται εντός ζώνης. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

196

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

197

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» και την ταχυδρομική

διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

198

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

199

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

200

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Δεν αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ». Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία.

201

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Δεν διακρίνεται σαφώς από τα γραφικά η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Δεν διακρίνεται σαφώς από τα γραφικά ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες όπου οι χαρακτήρες πρέπει να είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

202

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

203

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

204

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα. Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψίλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

205

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Αναγράφει την ένδειξη «Κάστρο».

206

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Δεν αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Δεν αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Δεν αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Δεν αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

207

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

208

IV.

ΡΟΔΙΤΗΣ ΠΑΤΡΩΝ

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ», ενώ δεν υπάρχει η αντίστοιχη ζώνη. Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Συνοδεύεται από την υποχρεωτική ένδειξη με το Ευρωπαϊκό λογότυπο, εφόσον χαρακτηρίζεται ως «βιολογικός οίνος».

209

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία.

210

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ», ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχη ζώνη. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία.

211

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχη ζώνη. Αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία

212

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» και την ταχυδρομική

διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Δεν αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

213

Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟΣ ΡΙΟΥ – ΠΑΤΡΩΝ

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

214

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

215

VI.

Π.Ο.Π ΜΟΣΧΑΤΟ ΠΑΤΡΩΝ

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

216

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

ταχυδρομική διεύθυνση όπως προβλέπει η νομοθεσία. Αναγράφεται ο όρος «ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ» και στην ελληνική γλώσσα Δεν αναγράφεται ο αριθμός παρτίδας, προφανώς βρίσκεται στο καψύλιο.  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Το έτος συγκομιδής όπως επίσης και το όνομα μιας ποικιλίας αναφέρεται εφόσον τουλάχιστον το 85% των σταφυλιών που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του προϊόντος συγκομίστηκαν κατά το εν λόγω έτος και ποικιλία. Αναγράφει την ένδειξη της περιεκτικότητας σε σάκχαρα.

217

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Δεν αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

218

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

219

 ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Αναγράφεται η ονομασία κατηγορίας του αμπελοοινικού προϊόντος Δεν αναγράφεται η καθαρή ποσότητα του προϊόντος (όγκος περιέκτη). Δεν αναφέρεται ο κατ’όγκο αλκοολικός τίτλος σε ακέραιες ποσοστιαίες μονάδες και οι χαρακτήρες είναι ελάχιστου ύψους 3 χιλιοστών, εφόσον ο ονομαστικός όγκος είναι κατώτερος από 100 εκατοστόλιτρα και ανώτερος από 20 εκατοστόλιτρα. Δεν αναφέρεται η παρουσία αλλεργιογόνων ουσιών με την ένδειξη «περιέχει θειώδη» στα ελληνικά. Δεν αναφέρεται η ένδειξη προέλευσης με τον όρο «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ». Δεν αναγράφεται η ένδειξη του εμφιαλωτή

με τον όρο «ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ΕΜΦΙΑΛΩΣΗ» χωρίς όμως την

220

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ : Η έννοια της Προστετευόμενης Ονομασίας Προέλευσης βρίσκεται στο προσκήνιο τα τελευταία 40 χρόνια, γεγονός που φανερώνει την χρησιμότητα της. Βέβαια δεν αποτελεί καινούρια ανάγκη, διότι όπως αναφέρθηκε και στα παραπάνω κεφάλαια, το πρώτο ελληνικό νομοθετικό κείμενο για το κρασί βρέθηκε στην Θάσο. Ο νόμος αυτός καθόριζε την τυποποίηση του οίνου, αναφέροντας ότι για όποιον αγόραζε οίνο σε πιθάρι, η αγορά θα είχε ισχύ μόνο όταν το πιθάρι φέρει σφραγίδα. Οι ομοιότητες που υπάρχουν ανάμεσα στην νομοθεσία της αρχαίας Ελλάδος, για τα κρασιά ποιότητας που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και την νομοθεσία της Ε.Ε είναι εκπληκτική. Οι περιοχές που παράγονται οι οίνοι Π.Ο.Π, αποτελούν ουσιαστικώς τις ιστορικές αμπελουργικές και οινοπαραγωγικές περιοχές του αμπελώνα της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ευρώπη, καθιερώθηκε η άποψη πως ο τόπος καταγωγής των οίνων μπορεί να είναι μέγιστο κριτήριο αυθεντικότητας, γνησιότητας και πολλές φορές ποιότητας, Συνεπώς μέσα από την έννοια των ζωνών Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης αναδεικνύονται και οι περιοχές, κυρίως μέσω του οινοτουρισμού. Παρατηρώντας τα στατιστικά οινοπαραγωγής (1984-2012) σύμφωνα με στοιχεία από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, διαπιστώνεται ότι οι ποσότητες των παραγόμενων οίνων Π.Ο.Π. παρουσιάζουν σε γενικές γραμμές μία σταθερή πορεία, σε αντίθεση με την συνολική ποσότητα παραγόμενου οίνου της χώρας, η οποία στο πέρασμα του χρόνου έχει αρκετές αυξομειώσεις. Πιο συγκεκριμένα, η παραγωγή οίνων Π.Ο.Π. κυμαίνεται από 289.000hl έως 300.000hl και ακολουθεί σταθερή έως και ανοδική πορεία ακόμα κι αν η συνολική παραγωγή διέγραφε καθοδική πορεία. Εξαίρεση αποτελούν τα τελευταία 5 χρόνια, κατά τα οποία η συνολική ποσότητα παραγόμενου οίνου της χώρας δείχνει να μειώνεται αισθητά γεγονός που δεν αφήνει ανεπηρέαστη την παραγωγή οίνων Π.Ο.Π, η οποία ακολουθεί την ίδια πτωτική πορεία. Την μειωμένη οινοπαραγωγή έρχονται να επιβεβαιώσουν τα στατιστικά του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, για την αμπελοκαλλιέργεια στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα οποία παρατηρούμε ότι οι φυτεμένες εκτάσεις στο σύνολο της χώρας παρουσιάζουν μείωση της τάξεως 10% . Η περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας ωστόσο παρουσιάζει σταθερή πορεία, ενώ τα Ιόνια Νησιά εμφανίζουν μείωση της τάξεως 25% .Τα μειωμένα στοιχεία, πιθανόν να αποτελούν συνέπεια της οικονομικής κατάστασης που αντιμετωπίζει η χώρα τα τελευταία χρόνια. Η νομοθεσία των οίνων Π.Ο.Π στην Ελλάδα βασίστηκε στα Γαλλικά δεδομένα (V.Q.P.R.D) ακλουθώντας φυσικά μια συνεχή εξέλιξη με σκοπό να εναρμονιστεί με την Ευρωπαϊκή 221

νομοθεσία. Μετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ε.Ε επικρατεί μια πιο αυστηρή πολιτική για τους οίνους Π.Ο.Π, καθώς η έγκριση τους πλέον γίνεται μετά από σύσταση των εθνικών φορέων προς την ΕΕ, συνεπώς σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. Στα πλαίσια της προσπάθειας για εναρμόνιση, δημιουργήθηκε

μια

δυσμενής

κατάσταση

για

τους

οινοπαραγωγούς,

εξαιτίας

της

πολυπλοκότητας, της διαδικασίας έγκρισης και παραλαβής άδειας για την εμφιάλωση οίνων Π.Ο.Π. Η δεδομένη κατάσταση θα μπορούσε να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για κάποιον οινοπαραγωγό, όσον αφορά την παραγωγή οίνου Π.Ο.Π. Η ίδια λογική ακολουθείται και για την παραλαβή ταινιών ελέγχου, όπου θα πρέπει να γίνουν ξεχωριστές διαδικασίες, γεγονός που δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τους παραγωγούς. Έπειτα από αξιολόγηση της νομοτυπίας των ετικετών, με βάση τον Καν (ΕΕ) 1308/2013, για τις περιφέρειες της Δυτικής Ελλάδας και των Ιόνιων Νήσων, παρατηρήθηκε αυξημένο ποσοστό λάθους της τάξεως 80%, γεγονός που φανερώνει την δυσκολία κατανόησης της νομοθεσίας που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί των συγκεκριμένων περιφερειών. Το συνηθέστερο λάθος που παρατηρήθηκε ήταν η παράληψη της πλήρους διεύθυνσης του εμφιαλωτή, ενώ το σημαντικότερο λάθος αποτέλεσε, η αναγραφή της ένδειξης Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Ροδίτης Πάτρας, χωρίς η συγκεκριμένη ονομασία να έχει λάβει έγκριση από την επιτροπή. Αξιολογώντας την ομοιομορφία ετικετών και φιαλών ανά ζώνη Π.Ο.Π. δεν παρατηρήθηκε καμία ομοιομορφία όσον αφορά τις ετικέτες, επομένως δεν παραπέμπουν τον καταναλωτή σε συγκεκριμένη ζώνη Π.Ο.Π. Ωστόσο στις φιάλες παρατηρήθηκε ομοιομορφία, με την πλειοψηφία των παραγωγών να χρησιμοποιούν την φιάλη τύπου Bordeaux.

222

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ:

 ΚΕΠΟ: ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΟΙΝΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ  Ε.Ε : ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΝΩΣΗ  Π.Ο.Π : ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ  Π.Γ.Ε : ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΕΜΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΔΕΙΞΗ  Ο.Π.Ε : ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ  Ο.Π.Α.Π :ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ  Κ.Ο.Α : ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ  V.Q.P.R.D : Vin de Qualité Produit Dans Une Région Déterminée  Κ.Υ.Α : ΚΟΙΝΗ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ  Δ.Α.Ο.Κ : ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ  Κ.Α.Π : ΚΟΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ  Κ.Γ.Π : ΚΟΙΝΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ  ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ : ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

223

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :  Τσακίρης Αργύρης, (2010) Ελληνική Οινογνωσία , Εκδόσεις Ψύχαλος  Μανόλης Ν. Σταυρακάκης (2010),Αμπελογραφία , Εκδόσεις Τροπή Σουφλερός, Ευάγγελος(2000) Η. Οινολογία: επιστήμη και τεχνογνωσία, Eκδόσεις Σταμούλη Α.Ε. Σπινθηροπούλου Χαρούλα,Οινοποιήσιμες Ποικιλίες Του Ελληνικού Αμπελώνα,

Olive Press

Publications(2000) Κουράκου - Δραγώνα Σταυρούλα, (1997), Οινηρές Επιλογές, Εκδόσεις ΠΡΟΧΟΡΟΣ Α.Ε. Ταταρίδης Παναγιώτης, (2013) Νομοθεσία Οίνων Και Ποτών (σημειώσεις). ΤΕΙ Αθήνας . Γ. Μιχαλόπουλος. (1998) Προστασία Οίνων : Κοινοτική Και Εθνική Ρύθμιση, Έκδοση Νομική Βιβλιοθήκη.

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Καν. (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 για την θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθμ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθμ. 234/79, (ΕΚ) αριθμ. 1037/2001 και 1234/2007 του Συμβουλίου. Καν.(ΕΚ) 1234/2007 του Συμβουλίου της 22ας Οκτωβρίου 2007 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα («Ενιαίος Κανονισμός ΚΟΑ»). Καν. (ΕΚ) 555/08 για την θέσπιση λεπτομερών καν. εφαρμογής του καν. (ΕΚ)αριθ.479/08 του Συμβουλίου για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς όσον αφορά τα προγράμματα στήριξης, τις συναλλαγές με τρίτες χώρες, το δυναμικό παραγωγής & τους ελέγχους στον αμπελοοινικό τομέα. Καν. (ΕΚ) 607/09 για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερειών εφαρμογής του καν.479/08 του

Συμβουλίου

όσον

αφορά

τις

προστατευόμενες

224

ονομασίες

προέλευσης

προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις , τις παραδοσιακές ενδείξεις , την επισήμανση & παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα. Καν. (ΕΚ) 606/09 για καθορισμό ορισμένων λεπτομερειών εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.479/2008 όσον αφορά τις κατηγορίες αμπελοοινικών προϊόντων τις οινολογικές πρακτικές και τους περιορισμούς στους οποίους υπόκεινται. Καν. (ΕΚ) 436/09 της Επιτροπής της 26ης Μαΐου 2009 για τις λεπτομέριες. εφαρμογής του Καν.(ΕΚ) αριθ. 479/08 του Συμβουλίου, όσον αφορά το αμπελουρ. μητρώο, τις υποχρεωτικές δηλώσεις & τη συγκέντρωση στοιχείων για την παρακολούθηση της αγοράς, τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς των προϊόντων & τα βιβλία που πρέπει να τηρούνται στον αμπελοοινικό τομέα. Καν. (ΕΚ) 203/2012 της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2012 για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 889/2008 σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά λεπτομερείς κανόνες για τους βιολογικούς οίνους. Καν. (ΕΚ) 479/08 του Συμβουλίου για την κοινή οργάνωση της αμπελοοινικής αγοράς, την τροποποίηση

των

καν.

(ΕΚ)αριθ.1493/99,

(ΕΚ)αριθ.1782/03,

(ΕΚ)αρίθ.1290/05,

(ΕΚ)αρίθ.3/08 & την κατάργηση των καν.(ΕΟΚ)αρίθ.2392/86 & (ΕΚ)αρίθ.1493/99 Καν. (ΕΚ) 491/09 του Συμβουλίου της 25ης Μαΐου 2009 σχετικά με την τροποποίηση του καν.(ΕΚ) αρίθ.1234/07 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών & ειδ. διατάξεων για ορισμένα γεωργ. προϊόντα (ενιαίος κανον. ΚΟΑ) ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Οδηγός Ετικετών ΦΕΚ179/19.2.2002 Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων..........Τροποποίηση της 213850/1572/11.2.1972 Υπουργική απόφασης "περί οίνων Ονομασίας Προελεύσεως Ανωτέρας Ποιότητας" ΦΕΚ 1609/12.8.2008

ΥΑ 320080/28.7.2008Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 235309

/7.2.2002 υπουργικής απόφασης «Έγκριση παραδοσιακών ενδείξεων οίνων» ΦΕΚ818/15.6.2005 Καθορισμός του χρόνου, ωρίμανσης, παλαίωσης και διάθεσης στην κατανάλωση, των οίνων Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας, των Τοπικών οίνων καθώς και των ενδείξεων κατά την επισήμανσή τους που αφορούν τον τρόπο παραγωγής ή τις μεθόδους παρασκευής τους ΦΕΚ 512/22.9.1987 ΚΥΑ 352347/6670/1.9.1987 Περί των γενικών κανόνων χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» 225

ΦΕΚ 584/23.8.1988 ΚΥΑ 326182/6268/27.7.1988Περί των γενικών κανόνων χρήσης των ενδείξεων «RESERVE» (επιλεγμένος) και «GRANDE RESERVE» (ειδικά επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης. ΦΕΚ875/28.6.2005 ΚΥΑ

280580/21.06.2005.Τροποποίηση

της

υπ’

αριθμ.

326182/6268/1988 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών κανόνων χρήσης τα των

ενδείξεων

«RESERVE»

(επιλεγμένος)

και

«GRANDE

RESERVE»

(ειδικά

επιλεγμένος) ως περιγραφικών στοιχείων οίνων ονομασίας προέλευσης καθώς και της υπ’ αριθμ. 352347/6670/1987 κοινής υπουργικής απόφασης «περί των γενικών χρήσης της ένδειξης «Κάβα» ως περιγραφικού στοιχείου επιτραπέζιων οίνων» Β.Δ 423 ΦΕΚ 136/19.6.1975.Περί αναγνωρίσεως ονομασιών προελεύσεως οίνων ΚΥΑ 242059/1445/28.04.1975 (ΦΕΚ 505/19.05.1975)1975.Περί ταινιών ελέγχου οίνων ονομασίας προελεύσεως ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΟΙΝΟΥΣ Π.Ο.Π Εγκύκλιος

με

αριθμ.

5510/143258/20-11-2013 "Διαδικασία

για

την

χορήγηση,

τροποποίηση και ανάκληση προστασίας των ονομασιών προέλευσης ή γεωγραφικών ενδείξεων των αμπελοοινικών προϊόντων". ΚΥΑ 5833/155045/12-12-2013 (ΦΕΚ 3324/27-12-13) "Καθορισμός συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή του Καν.(ΕΚ) 607/2009 της Επιτροπής για τον καθορισμό ορισμένων λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του Καν.(ΕΚ) 1234/2007 όσον αφορά τις προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις, την επισήμανση και την παρουσίαση ορισμένων προϊόντων του αμπελοοινικού τομέα"

ΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ  http://gvd.biology.uoc.gr/gvd/contents/index.htm  http://www.keosoe.gr/wine/nomothesia-krasi.html  http://www.keosoe.gr/wine/oinoipop1/oinoiopap.html  http://www.minagric.gr/images/stories/docs/agrotis/POP-PGE/LISTA-OINONPOP/lista_POP.pdf  http://www.minagric.gr/index.php/el/for-farmer-2/crop-production/ampeli/oin/353-oinos  http://www.newwinesofgreece.com/el/oinoi_pop_tis_elladas/index.html  http://www.newwinesofgreece.com/el/lista_me_gigeneis_poikilies_ampelou/index.html 226

 http://www.newwinesofgreece.com/el/oinotourismos_sto_ionio/index.html  http://www.newwinesofgreece.com/el/oinotourismos_stin_axaaa/index.html  http://winesurveyor.weebly.com/pop_mavrodaphne_of_kefalonia.html  http://winesurveyor.weebly.com/pop_patra.html  http://www.panepo.gr/Legislation.htm  https://www.google.gr/maps/@38.1693172,22.8828401,340472m/data=!3m1!1e3  http://www.et.gr/index.php/2010-01-21-13-05-53  http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE  http://www.pde.gov.gr/gr/index.php  http://pin.gov.gr/homepage.php  http://www.cypruswinepages.com/cgibin/hweb?-A=1962,printer.html&-V=cwp  http://www.e-geoponoi.gr/extensions/47-2009-11-16-16-06-29/209-2009-11-16-07-5006.html  http://www.athinorama.gr/umami/wine/articles/?id=2004065  http://europa.eu/legislation_summaries/other/l60031_el.htm

227